Opleiding Duurzaam Gebouw : Energie Leefmilieu Brussel
Een strootje in Brussel... Matthieu DELATTE Karbon' scrl – Architecture & Urbanisme
Doelstelling(en) van de presentatie
●
De keuzes voorstellen die voortvloeien uit de wil om een gezonde en veerkrachtige woning, waar het aangenaam wonen is, te creëren.
●
Aantonen hoezeer al deze keuzes gerelateerd zijn
●
Vanuit een filosofisch standpunt, de handeling van het wonen (weer) centraal stellen in het nadenken over de energie-efficiëntie.
2
Plan van de voordracht
●
De context als leidraad
●
Lowtech
●
Gezond en levend
●
Grijze energie en primaire energie
●
En als we nu eens gewoon LEEFDEN !
●
Opmerkingen, vreugdes en teleurstellingen
3
De context als leidraad ●
Het avontuur start met een bouwgrond...
... ingewikkeld maar strategisch ! 4
De context als leidraad ●
De rooilijn benadrukken...
... en het project deel laten uitmaken van de helling 5
De context als leidraad ●
De nadelen omvormen...
... tot troeven 6
De context als leidraad ●
De nadelen omvormen ...
... Tot plannen 7
De context als leidraad ●
De nadelen omvormen...
... Tot plannen 8
De context als leidraad ●
De nadelen omvormen...
... Tot plannen 9
De context als leidraad ●
De nadelen omvormen ...
... Tot een doorsnede 10
Low-Tech Als alternatief voor een « Hightech benadering die hoofdzakelijk stoelt op de energieverbetering dankzij geavanceerde technische installaties », « bevelen de voorstanders van Lowtech het besparen op middelen en het exploiteren van de traditionele knowhow aan ». « Vaak gedreven door een sterke maatschappelijke betrokkenheid, streven ze naar het welzijn van de gebruikers en ijveren ze voor gezond wonen en zelfbouw ». 25 maisons écologiques – Dominique Gauzin-Müller – amc/LE MONITEUR
11
Lowtech
Beton – geprefabriceerde elementen 12
Lowtech
Houtskelet 13
Lowtech
Houtskelet 14
Lowtech
Stro 15
Lowtech
Hennep-kalkbeton 16
Lowtech
Verwarming – Zonnewinsten en massakachel 17
Lowtech Belang van de cyclus Kachel ‘s avonds <<<
Zonnewinsten wanneer de kachelstraling het laagst is <<<
Verwarming – Zonnewinsten en massakachel 18
Lowtech Belang van de cyclus Kachel ‘s avonds <<<
Zonnewinsten wanneer de kachelstraling het laagst is <<<
Verwarming – Zonnewinsten en massakachel 19
Lowtech WINTER Natuurlijke extractie <<<
Ventilatie door openen van vensters <<< Beperkt ongemak dankzij de inertie <<<
Natuurlijke ventilatie 20
Lowtech HIVER ZOMER Extraction Natuurlijkenaturelle extractie<<< <<<
par ouverture desvensters fenêtres<<< +Ventilation Ventilatie door openen van <<< + Controle oververhitting - Schoorsteeneffect <<<
Natuurlijke ventilatie 21
Lowtech Thermische zonneenergie “Standaard” zonnepanelen – 7 m2 <<<
Vat 250 l <<< Dekking zonne-energie : 62% <<<
Sanitair warm water 22
Lowtech Thermische zonne-energie “Standaard”zonnepanelen – 7 m2 <<<
Vat 250 l <<< Dekking zonne-energie : 62% <<< Doorstroomgasboiler Rendement 90% <<<
Sanitair warm water 23
Gezond & Levend alle elementen van het project werden gekozen in functie van hun technische, ecologische kwaliteiten en hun vermogen om een gezond binnenklimaat te garanderen door hun aard, hun vermogen om de vochtigheidsgraad te regelen en hun thermische capaciteit (inertie en matiging van de temperatuurverschillen).
24
Gezond & Levend Materialen … Lokale hulpbron <<<
Hernieuwbare hulpbron <<< Weinig veranderd product <<< geringe grijze energie CO2-gassensor<<< Gezond en duurzaam <<< 100% biologisch afbreekbaar <<<
Hout en derivaten 25
Gezond & Levend Materialen … Negatieve CO2-balans <<< Inertie <<< Regelaar van de vochtigheidsgraad <<< Natuurlijk, onveranderd, onbehandeld <<< lokaal <<< Gezond & Duurzaam <<< 100% biologisch afbreekbaar <<< Akoestische isolatie <<<
Stro en leem 26
Gezond & Levend Paille-Tech – Stro in de stad…
Prefabricatie <<< Snelheid (fabricatie / uitvoering) <<< Niet onderhevig aan slechte weersomstandigheden <<< Positief alternatief voor bouwen in de stad
Stro en leem 27
Gezond & Levend Materialen … Deeltjes van hennepscheven (hennephout) bindmiddel op basis van kalk (luchtkalk of hydraulische kalk)
Hennep-kalkbeton 28
Gezond & Levend Materialen … CO2 -balans> slaat 100kg CO2/m3 op
Negatieve CO2-balans <<< Soortelijke warmtecapaciteit en inertie <<< Regelaar van de vochtigheidsgraad <<< Natuurlijk, onveranderd, onbehandeld <<< lokaal <<< Gezond & Duurzaam <<< luchtdichtheid <<< Akoestische isolatie <<<
Hennep-kalkbeton 29
Gezond & Levend
Massakachel / Haard 30
Grijze energie en primaire energie Grijze energie is het totaal van de « verbruikte » energie van de « wieg tot het graf ». Grijze energie = Σ van de verbruikte energie bij de
productie
+
verbruik
+
verwijdering
Door kennis van de grijze energie in een gebouw, kan de druk die zijn constructie uitoefent op de natuurlijke hulpbronnen, geschat worden.
Grijze energie
31
Grijze energie en primaire energie De Koolstofbalans is het metingsproces van de impact van broeikasgassen voor elk product, dienst of menselijke entiteit.
CO2-balans
32
Grijze energie en primaire energie Weinig veranderd product <<< geringe grijze energie CO2-gassensor<<<
Hout en derivaten 33
Grijze energie en primaire energie De wand van stro slaat 340 kg CO2-equivalent per m2 op De grijze energie van een wand in stro wordt geschat op 60kWh/m2
Ter vergelijking… De grijze energie van een dubbele gemetste muur + 8cm d’XPS wordt geschat op 250kWh/m2
Stro en leem 34
Grijze energie en primaire energie De wand in BCC slaat 90 kg CO2 -equivalent per m2 op De grijze energie van een wand in BCC wordt geschat op 180kWh/m2
Hennep-kalkbeton 35
Grijze energie en primaire energie Een bron van primaire energie is een vorm van energie die in de natuur beschikbaar is vóór elke omzetting.
Primaire energie 36
Grijze energie en primaire energie De behoeften aan primaire energie verminderen
Bouwwijzen <<< Energieontwerp <<< Alle behoeften minimaliseren <<<
Primaire energie 37
Grijze energie en primaire energie De behoeften aan primaire energie verminderen
Modes constructifs <<< Conception énergétique <<< Minimiser tous les besoins <<<
Primaire energie 38
Als we nu eens gewoon LEEFDEN
Verder kijken dan de energieprestatie…
39
Als we nu eens gewoon LEEFDEN
… en het woonplezier niet uit het oog verliezen. 40
Opmerkingen, vreugdes en teleurstellingen We zijn ingetrokken in een huis in aanbouw… Bij elke nieuwe voltooide fase hebben we een verbetering gezien. Vandaag moet de afdichting van de technische koker nog verfijnd worden.
Opmerkingen
41
Opmerkingen, vreugdes en teleurstellingen De combinatie hennepbeton en massakachel werkt prima en is een uitstekende temperatuurregelaar. Bij grote koude (deze winter) verliest men 1°C gedurende de nacht. De comforttemperatuur bedraagt 17-18 °C. Bij elke controle « trekt » de natuurlijke ventilatie. ;-) Nooit condensatie op de spiegel van de badkamer.
Vreugdes
42
Opmerkingen, vreugdes en teleurstellingen Het had de moeite waard geweest om op de grote overloop met glas driedubbele beglazing te plaatsen om de koude straling te vermijden .
Teleurstellingen
43
Opmerkingen, vreugdes en teleurstellingen De muurverwarming is iets te ontoereikend om de badkamer
tot 20°C te verwarmen Beroep op een kleine elektrische radiator.
Teleurstellingen
44
Interessante tools, websites, etc… : www.compaillons.eu www.pailletech.be http://www.chanvrewallon.be/ www.eautarcie.com
Referenties Praktische Handleiding voor de duurzame bouw en andere bronnen : ●
Gids Duurzame Gebouwen : www.leefmilieubrussel.be/gidsduurzamegebouwen
●
Fiche ENE03 / ENE04 / ENE05 / ENE06 / ENE07/ ENE08/ G-WAT03 / MAT02 / MAT04 / MAT06 / MAT11 45
Te onthouden van deze voordracht Op gevaar van in herhaling te vallen… In het ontwerp van een gebouw is alles gelieerd. Een van de huidige uitdagingen ligt in het ontwerpen van gebouwen die het woonplezier, de ecoconstructie, het thermisch comfort en de eenvoud bevorderen. Op basis van deze doelstelling lijkt het interessant om de fysische gedragingen van materialen en warmtebronnen te bestuderen en te onderzoeken om ze complementair en bijzonder efficiënt te maken. Bedankt voor uw aandacht. 46
Contact
Matthieu DELATTE
Architect – EPB adviseur Coördinaten
: 02 649 75 02
E-mail :
[email protected]
47