oog in beeld
Juni 2008
Laat regelmatig je ogen meten Pagina 6
Pollenaalarm! Tips om de schade zoveel mogelijk te beperken Pagina 8
Extra hulp voor blinden en slechtzienden door GPS-navigatie Pagina 13
Een goede zonnebril is een must Pagina 18
Veilig ooglaseren in Istanbul • • • • • •
Bespaar duizenden euro’s IntraLase methode zonder mesje Nederlandstalige oogarts Hypermodern oogziekenhuis Volledig begeleide arrangementen Voor- en nacontroles in Nederland
www.wegmetdiebril.nl
[email protected] Tel: 0346-286896
De inhoud van deze bijlage valt niet onder verantwoordelijkheid van de Telegraaf-redactie
Themabijlage oog in beeld
Geef je ogen goed de kost
OOG IN BEELD
JUNI 2008
O
ogheelkunde is een heel concreet vak. Dat komt omdat je 98 procent van de klachten direct in het oog zelf kunt zien. Dit beroep is dan ook echt iets voor een ongelovige Thomas: eerst zien, dan geloven. Je kunt veel voor de patiënt doen door als oogarts je ogen gewoon goed de kost te geven.
Laat regelmatig je ogen meten Pagina 6
In de 22 jaar dat ik nu werkzaam ben in de oogheelkunde, heb ik kunnen zien hoe snel de hightechontwikkelingen gaan. Nog niet zo lang geleden leidde de ziekte nattemaculadegeneratie snel tot slechtziendheid. Overal in ons lichaam is ons genezend vermogen prachtig maar in het oog zorgt de groei van nieuwe bloedvaatjes ter genezing juist voor littekenweefsel waardoor negentig procent van het gezichtsvermogen wegvalt. Nu kunnen we een geneesmiddel in het oog zelf spuiten waardoor we dit kunnen stoppen.
Extra hulp voor blinden en slechtzienden door GPS-navigatie Pagina 13
Een goede zonnebril is een must Pagina 18
Veilig ooglaseren in Istanbul • • • • • •
Nederland kent per honderd inwoners minder oogartsen dan bijvoorbeeld Duitsland, België of Frankrijk. Daar ga je voor een nieuwe bril naar de oogarts, bij ons naar de opticien. Vijftien jaar geleden besloot de beroepsgroep van oogartsen namelijk om een scheiding aan te brengen. De oogarts is er voor operatieve en andere medische handelingen, en natuurlijk voor een goede diagnose bij zieke ogen. De opticien is er voor de metingen en het advies over de bril voor iedereen vanaf tien jaar. Nederland heeft door de goedopgeleide opticiens en optometristen relatief weinig oogartsen nodig. Bij het NOG zijn 640 oogartsen aangesloten. Die oogartsen werken op hoog niveau, ze houden zich immers continu bezig met hun specialisme. Internationaal spreekt Nederland daarom op het gebied van de oogheelkunde een aardig woordje mee.
Pollenaalarm! Tips om de schade zoveel mogelijk te beperken Pagina 8
Bespaar duizenden euro’s IntraLase methode zonder mesje Nederlandstalige oogarts Hypermodern oogziekenhuis Volledig begeleide arrangementen Voor- en nacontroles in Nederland
www.wegmetdiebril.nl
[email protected] Tel: 0346-286896
DE INHOUD VAN DEZE BIJLAGE VALT NIET ONDER VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE TELEGRAAF-REDACTIE
°
INHOUD
Het oog, goed gezien p. 4 Op zoek naar de juiste lens p. 5 Meten is weten p. 6 Vierkante ogen. Waar of niet? p. 6 Het is weer zo ver: pollenalarm! p. 8 nader bekeken p. 10
Een ander belangrijke ontwikkeling is de gentherapie. Bij kinderen met een aangeboren netvliesafwijking – amaurosis congenitaal van Leber – is zeer recentelijk een doorbraak bereikt. Een van de subtypes van die ziekte (RPE 65-mutatie) blijkt een genetisch defect. Door een onschuldig virus onder het netvlies aan te brengen, wordt het DNA gedeeltelijk gerepareerd waardoor het gezichtsvermogen niet verder verloren gaat. Dat geeft moed. Gentherapie zal in de toekomst voor nog meer doorbraken zorgen. Wat in de volksmond ‘de bril weglaseren’ heet, bestaat in Nederland circa vijftien jaar. Deze techniek heeft enorme vooruitgang geboekt. Maar ook de behandeling van staar. Vroeger lag je twee weken in een ziekenhuis,
nu kan men met minieme gaatjes het oog in, de aangetaste lens verwijderen en een nieuwe plaatsen in dagbehandeling. Zo mooi als moeder natuur kunnen we het niet maken, maar we komen in de buurt. Over twintig jaar vinden we dit misschien al weer primitief. Dat heet vooruitgang. Vanaf 24 mei kan iedereen op de website van het NOG bekijken welke oogartsen NOG-refractiechirurg zijn. Deze beschermde titel krijg je alleen als je aan alle strenge eisen van het NOG voldoet. Het kwaliteitslabel is in het leven geroepen om de consument te beschermen. De branche moet op deze manier voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen. Mocht er iets fout gaan, dan kan de consument verhaal halen bij een tuchtcollege. Maar
Mediaplanet produceert, financiert en ontwikkelt themakranten In pers, online en via broadcasting. www.mediaplanet.com
dat kan alleen met oogartsen in Nederland, niet in het buitenland. Op deze manier willen we de lat steeds hoger leggen en de kwaliteit van de oogheelkunde nog verder verhogen.
Implantlenzen p. 13 Een camera in je oog p. 13 ‘Beeldhouwen’ met lichtpulsjes p. 14 Feiten en fabels rond ooglaseren p. 15 De zekerheid van vakwerk p. 15 kraaienpootjes en wallen p. 17
Tjeerd de Faber, voorzitter van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG), de beroepsvereniging voor oogartsen
Lief voor de ogen p. 18 Kinderen met een oogpleister p. 19
Oog in beeld - publicatie Mediaplanet publishing house B.V. Project Manager: Matthew Armitage, Mediaplanet Publishing House B.V. +31 20 7077 006 Production Manager: Judith Kloppenburg, Mediaplanet Publishing House B.V. +31 20 7077 003 Design & Repro: Thomas Rohlfs,
[email protected], +31 20 7077 011 Tekst: Vitamedia: Maartje Lute, Marian Vleerlaag, Marjolein Straatman, Irma van der Lubbe Mediaplanet is de leidinggevende Europese uitgever van themakranten in pers, online en via broadcasting. Als u zelf een idee heeft over een onderwerp, of misschien wel een heel thema, aarzelt u dan niet om contact met ons op te nemen. Mediaplanet Publishing House, Kristiina Kansen, Country Manager Matthew Armitage
tel: +31 20 70 77001 www.mediaplanet.com Gedistribueerd met De Telegraaf, juni 2008
Scherp zien? laat uw ogen laSeren Kosten ooglaserbehandeling in 2008 nog f iscaal aftrekbaar.
Locatie Boxtel: Jeroen Bosch Ziekenhuis, Liduinahof 35, Boxtel, T +31 (0)411 65 69 66
www.lasikcentrum.nl
5W OGEN ONZE ZORG 0HACO #ENTRUM OOGKLINIEK ZONDER WACHTTIJDEN 6UGHTERWEG K ³S (ERTOGENBOSCH 4 WWWPHACOCENTRUMNL
( advertorial )
Eline is blij met haar bril!
“Wilt u nog een kopje koffie?” Wie een jaar geleden bij de heer Verburg (74) op bezoek kwam, moest zelf koffiezetten. De oud-postbode zag zo slecht dat hij bij het inschenken van een
Eline de Groot is 8 jaar en heeft een verstandelijke
kopje veel morste. Tegenwoordig gaat Aart Verburg zelf naar de supermarkt en
zien en doet veel op de tast. Zij kijkt kort naar een
beperking. Zij vindt het lastig om kleine dingen te
serveert hij een koekje bij zijn zelf ingeschonken koffie.
voorwerp en knijpt haar ogen tot kleine spleetjes, wanneer zij iets op afstand wil zien. Een bril?
Aart Verburg wist niet wat hem over-
Geen optie volgens betrokkenen, zij houdt niets
kwam toen hij na een actief leven,
op haar hoofd.
opeens aan huis gekluisterd raakte doordat zijn gezichtsvermogen dras-
Bartiméus heeft haar uitgebreid visueel onder-
tisch begon af te nemen. “Heel mijn
zocht. Uiteindelijk is voor Eline een traject ge-
leven heb ik buiten doorgebracht, als
maakt om aan een bril te wennen. Het resultaat
postbode maakte ik praatjes met de
mag er zijn. Eline is veel blijer, zij gaat graag mee
mensen en heb zelfs een keer de be-
wandelen en kijkt iedereen weer goed aan. Dicht-
kende hond aan mijn broekspijp
bij kijken dat doet zij nog steeds graag, maar zij is
gehad. Maar zo’n vijf jaar geleden
nieuwsgierig wat er om haar heen gebeurt. Want
begon ik steeds minder te zien. Na
het is leuk om op onderzoek uit te gaan!
een aantal onderzoeken werd de diagnose ‘glaucoom’ gesteld. Een pro-
Bartiméus, nu ook in Den Haag
gressieve oogaandoening, waarbij de zenuwvezels in het oog langzaam kapot gaan. Dat was een klap in mijn gezicht.” Het verlies van zijn gezichtsvermogen
Bartiméus heeft een nieuwe locatie geopend in
bracht zowel verdriet als praktische
Den Haag. Dat is alweer de zestiende in Neder-
problemen met zich mee. Verburg: “Ik
land. Bartiméus ondersteunt mensen die slecht-
heb drie kleinkinderen waar ik gek op
ziend of blind zijn in hun dagelijks leven en
ben. Spelen met hen werd een hele
beantwoordt vele vragen over zien en niet-zien.
opgave. Een bal zag ik niet aankomen en puzzelstukjes waren te klein voor
In de regio Zuidwest kunnen wij nu vanuit Den
me. Dat was heel pijnlijk. Ook mijn
Haag, Gouda en Dordrecht een optimale onder-
hobby’s werden moeilijk. Ik speel
steuning bieden dicht bij de cliënt. Hebt u vragen
graag piano, maar bladmuziek kan ik
over werk, school, uw thuissituatie of wenst u ad-
niet meer lezen. Het is echt of je we-
vies over hulpmiddelen? Onze professionals be-
reld instort. Opeens zat ik thuis, met
antwoorden graag uw vraag. Bartiméus is te
alleen de tv en mijn parkietje.”
vinden op Laan 20 in Den Haag.
getraind in allerlei praktische zaken in en om het huis. De Persoonlijke aandacht
was doen, koken, koffie inschenken met behulp van een
Zijn huisarts verwees hem door naar Bartiméus. Daar is
niveaumeter in het kopje. Met zijn muziekhobby is Aart
hij door specialisten onderzocht. Door middel van een
Verburg weer druk bezig. Gelukkig spreekt muziek via
grondig stappenplan werd langzaamaan duidelijk welke
het hart en niet alleen via bladmuziek. “Ik voel me weer
mogelijkheden de heer Verburg nog wel had.
mens, hoewel ik mijn zicht nog elke dag mis natuurlijk. Ik
Bij Bartiméus leerde hij onder andere hoe hij met behulp
zou mijn kleinkinderen graag zien opgroeien. Maar dank-
van een taststok weer zelfstandig naar buiten kon, waar-
zij Bartiméus kan ik nu in elk geval met ze spelen en wan-
door hij nu zelf weer boodschappen doet. Ook werd hij
delen.” Hij lacht: “Wilt u nog een kopje koffie?”
Ik wil nog heel veel, maar zie steeds minder
8cc\m\jk`^`e^\eq`aek\m`e[\efg nnn%YXik`d\lj%ec&X[i\jj\e 9\c[\9Xik`dlj@e]fc`ae '0''$..///006'#',g&d % 9Xik`dljnXXiYfi^kbnXc`k\`k%
Dineren in het Donker “Een culinair avontuur in volledige duisternis” Een verrukkelijk uitziend diner, vers geurende bloe-
Restaurant Oud Lon-
men een smakelijk glas wijn. We zien, ruiken, voelen
don en de expertise
en proeven. Maar wat gebeurt er als één van deze
van Bartiméus zor-
zintuigen, ‘het zien’, wordt uitgeschakeld?!
gen voor een mooie combinatie van sfeer,
Dineren in het Donker
een verrukkelijk diner
Bartiméus organiseert regelmatig het bijzondere eve-
en een ervaring om
nement Dineren in het Donker. In het prachtige Hotel
nooit te vergeten.
Restaurant Oud London in Zeist gaan gasten een culinair avontuur in volledige duisternis tegemoet. Door dit bijzondere diner kunt u ervaren hoe het is om meer gebruik te maken van de andere zintuigen dan het oog.
“Toegankelijkheid staat bij ons hoog in het vaandel.
Doel hiervan is om de maatschappij bewust te maken
Door met ons team te dineren in het donker zijn we
van de gevolgen van een visuele beperking en hier
nog bewuster geworden van de noodzaak daarvan.”
meer op ingespeeld te raken.
Ingrid Thomassen, Nederlandse Spoorwegen
Een ervaring rijker
"Ik wist niet dat eten met je handen zo lekker kon
Een belevingswereld zonder ‘zicht’ hoeft niet armer of
zijn"
beperkter te zijn; met behulp van een beter gebruik van
Erwin en Chantal de Haas- Boersma
andere zintuigen ontstaat juist een andere en rijkere belevingswereld. De prachtige ambiance van Hotel
Themabijlage oog in beeld
Het oog, goed gezien Het oog stelt de mens elke dag weer in staat om de wereld om zich heen te bekijken. Maar wat niet zomaar te zien is, is hoe wonderlijk het oog er zelf uitziet. Een visuele rondleiding. Door Maartje Lute
Harde oogrok
D
rs. Lansink, oogarts bij het Medisch Spectrum Twente (MST): “Het oog is een van de belangrijkste menselijke organen. Dit waarnemingsorgaan maakt gebruik van licht om beelden door te geven aan de hersenen.” De harde oogrok (sclera) De oogbal zelf bestaat uit een harde witte schil: de harde oogrok. Dit gedeelte fungeert als versteviging van het oog. Binnenin de oogrok bevindt zich het glasvocht. Het glasvocht is helder, zodat het licht dat door de lens valt ongestoord zijn weg kan vervolgen richting netvlies. Het netvlies (retina) Het netvlies ligt aan de binnenkant van de harde oogrok. Drs. Lansink: “Dit is een netwerk van bloedvaten en bestaat uit circa 126 miljoen zintuigcellen, de zogenaamde staafjes en kegeltjes. Het vlies zorgt voor de voeding en zuurstof van de zintuigcellen. De kegeltjes zijn gevoelig voor kleuren en zorgen er voor dat mensen voorwerpen scherp kunnen zien. De staafjes reageren bij licht maar zijn niet gevoelig voor kleuren. Deze laag zet de lichtsignalen om in prikkels die aan de zenuwen worden doorgegeven.” De gele vlek (macula lutea) De gele vlek zit aan de achterkant van het netvlies. Dit punt is het gebied dat er voor zorgt dat je scherp kunt zien. Drs Lansink: “Hoe goed en hoe scherp iemand hiermee ziet, wordt uitgedrukt in gezichtsscherpte.” De oogzenuw (nervus opticus) Aan ieder oog is een oogzenuw verbon-
E
Y
Netvlies
den, de verbinding tussen het oog en de hersenen. Drs. Lansink: “In de hersenen worden de lichtimpulsen die het oog krijgt, verwerkt tot een beeld. In het gebied waar de oogzenuw het oog verlaat zitten geen lichtgevoelige cellen. oftewel op deze plek is ieder mens blind. Dit gedeelte wordt de ‘blinde vlek’ genoemd.” Het regenboogvlies (de iris) Aan de voorkant van het oog ligt het regenboogvlies of de iris, het mooie en kleurrijke gedeelte van het oog. Een pigmentarme iris is blauw en een pigmentrijke iris donkerbruin. In de gekleurde iris zit een kleine zwarte opening, de pupil. Deze reguleert de hoeveelheid licht die het oog binnenkomt. Hoe feller het licht, hoe kleiner de pupil, en andersom. Het hoornvlies Het hoornvlies is het ‘venster’ van het oog. Dit is het buitenste, glasachtige deel van het oog, waarop men contactlenzen aanbrengt en wat geïrriteerd raakt als het met stof in aanraking komt. Drs. Lansink: “In het hoornvlies wordt het meeste licht gebroken. Daarom is het hoornvlies zeer belangrijk voor het scherpstelvermogen van het oog.” De lens De lens breekt de lichtstralen verder af en zorgt er voor dat het beeld op het netvlies valt, waardoor scherp wordt gezien. De lens heeft de eigenschap dat hij vervormbaar is. Wanneer dingen van dichtbij worden bekeken, wordt de lens bol. Kijken bij een afstand heeft een vlakke lens tot gevolg. Na je 45ste wordt de lens minder vormbaar. Dit is het moment waarop iemand een leesbril nodig heeft.
Hoornvlies Lens
Gele vlek
Regenboogvlies
Dwarsdoorsnede van het oog. Deze afbeelding is een sterke vereenvoudiging van de werkelijkheid.
E
CENTRE D
I J
S
E
S
E
L
Tel: 0575-494900 Adres: Hoofdstraat 67, Gorssel
Open dag van 11:00 tot 17:00 uur op 21 juni a.s. Eye Centre de IJssel, Gorssel, www.eyecentredeijssel.nl
perfect zien zonder (lees)bril of lenzen!
Themabijlage oog in beeld
Leesbril in de lens Toch wordt het dragen van lenzen steeds makkelijker en gezonder, aldus de voorzitter van de ANVC. Vooral de hogere zuurstofdoorlatendheid en de mindere belasting voor het hoornvlies maakt het dragen van lenzen makkelijker. “De afgelopen zeven jaar zijn er veel meer mogelijkheden gekomen door nieuwe materialen en technieken. Vooral silicone hydrogel geeft een contactlens die zachter is voor het oog en tienmaal zo veel zuurstof doorlaat dan de standaard zachte lens. Sommige van deze lenzen kunnen zelfs ’s nacht gedragen worden. Ook de leesbril in de lens is mogelijk. Een multifocale lens heeft in het centrum een in-de-vertefunctie. Zo gauw men naar beneden kijkt, heeft het randje
Lenzen beïnvloeden het oog De nieuwste ontwikkeling op het gebied van lenzen is de nachtlens. Nachtlenzen hoeven alleen ‘s nachts gedragen te worden. De correctie die deze lens aanbrengt in de bolling van het oog, blijft de hele dag aanwezig waardoor men zonder bril of lens goed zicht houdt. Bij jonge kinderen kan men hiermee een te verwachten sterke oogachteruitgang vaak tegenhouden. Zal het kind naar verwachting op -9 uitkomen, door de nachtlenzen wordt dat misschien maar -4. Wetenschappelijk bewezen is dit nog niet, maar in de praktijk blijkt dit vaak wel zo te werken.
Een te krappe pasvorm vervormt het oog waardoor er ontstekingen op het hoornvlies ontstaan
Op zoek naar de juiste lens
van de lens een leesbrileffect. Het systeem was er al jaren maar de nieuwe materialen geven betere resultaten.” Doordat lenzen tegenwoordig het oog minder belasten, kunnen ze goed gecombineerd worden met een bril. Handig met sporten bijvoorbeeld. Van de 1,6 miljoen lensdragers combineren 100.000 de lenzen met een bril.
Nederland kent 1,6 miljoen tevreden contactlensgebruikers. “Dat heeft te maken met de steeds beter wordende materialen”, aldus Raymond Gottenbos, voorzitter van de Algemene Nederlandse Vereniging van Contactlensspecialisten (ANVC). Maar niet iedereen past elke lens, dat is soms even zoeken. Door Marian Vleerlaag
H
et aantal contactlensgebruikers is al jaren vrij stabiel, volgens Raymond Gottenbos. “Wel zie je een nieuwe groep gebruikers die de lenzen buiten het reguliere circuit verkrijgen. Jammer genoeg worden tegenwoordig ook in drogisterijen of supermarkten lenzen aangeboden. Weliswaar voordeliger dan bij de opticien en ook nog redelijk op sterkte, maar ze hebben allemaal een gemid-
delde pasvorm.” Gottenbos vergelijkt het met de maatvoering van kleding. “We passen niet allemaal in een T-shirt maat M. En dat kan gevaarlijk zijn. Deze contactlenzen kunnen de ogen namelijk ernstig beschadigen.” Een slechte pasvorm geeft blaren Dat blijkt uit meldingen van contactlensspecialisten en oogartsen op het Meldpunt Contactlenzen en Complica-
“Mijn ogen prikken ...” Uw ogen prikken, branden, zijn vermoeid. U heeft het gevoel dat er iets in uw oog zit, en dit wordt alleen maar erger naar de avond toe. Soms heeft u zelfs tranende ogen. U lijdt mogelijks aan droge ogen, een aandoening gekenmerkt door een tekort aan tranen of tranen van onvoldoende kwaliteit. Uiteindelijk kan het oog beschadigd raken, en kan er pijn, lichtschuwheid en zelfs gezichtsverlies optreden. Droge ogen komen meer voor op oudere leeftijd, vooral bij vrouwen. Het is vaak chronisch. Mogelijke oorzaken van droge ogen zijn: • Hormonale wijzigingen, bv. menopauze, menstruatie, zwangerschap • Auto-immuun ziekten, zoals het Sjögrensyndroom • Bijwerking van bepaalde geneesmiddelen, zoals antihistaminica, de pil, neuroleptica, antidepressiva, en behandeling van acné
ties, opgericht door de ANVC en oogartsen om ernstige problemen te registreren veroorzaakt door ondeskundig dragen van contactlenzen. “Meestal is de oorzaak een niet goed op het oog passende lens of een verkeerd onderhoudsmiddel. Een te krappe pasvorm vervormt het oog waardoor er ontstekingen op het hoornvlies ontstaan.” Gottenbos raadt sowieso alle contactlensdragers aan eens per half jaar de ogen te laten
controleren door de specialist. “Ogen kunnen ook uit zichzelf van vorm veranderen. En dan reageert het hoornvlies op de lens. Het is net een schoen die niet past, daar krijg je ook blaren van. Vooral bij de zachte contactlens, die voor de helft uit vocht bestaat, is irritatie niet goed voelbaar. Het vocht werkt pijndempend zodat juist bij deze zachte lenzen de grootste problemen voorkomen.”
Hard of zacht? Maar wanneer weet je nu of je een harde of een zachte lens nodig hebt? “De mooiste passing krijg je met een harde lens”, legt Gottenbos uit. “en daardoor het beste beeld. Als er iets mis is, zul je dat bij een harde lens direct merken. Een zachte lens reageert pas als het al gevaarlijk wordt. Maar bij heel gevoelige ogen is de zachte lens een uitkomst. Natuurlijk moet je het eerst uittesten. Als het oog een lens niet accepteert, kan de pasvorm nog zo goed uitgemeten zijn. Dan wordt het niks.”
( advertorial ) • Ontsteking van de ogen, bv. bij allergie • Na refractieve chirurgie of laser kunnen tijdelijk droge ogen optreden • Afwijkingen in de traanklier, vaak verbonden met de leeftijd • Blefaritis (ontsteking van de oogleden) • Te weinig of slechte knipperbewegingen bij het werken voor een beeldscherm • Rook, airconditioning • Conserveermiddelen in oogdruppels en contactlensvloeistoffen Uw specialist zal allereerst de oorzaken van uw droge ogen opsporen en een behandelplan opstellen. Het tekort aan tranen kan worden aangevuld met kunsttranen, bij voorkeur zonder conserveermiddel. Conserveermiddelen zijn schadelijk voor de traanfilm en het hoornvlies, en kunnen zelf aanleiding geven tot droge ogen. Anderzijds kunnen conserveermiddelen ook allergie veroorzaken. HYABAK® is een CONSERVEERMIDDELVRIJE kunsttraan, aangeboden door Théa Pharma, op basis van hyaluronzuur. Hyaluronzuur is een natuurlijke stof die op verschillende plaatsen in ons lichaam aanwezig is, ook in de ogen. Hyaluronzuur stabiliseert de traanfilm door zijn lange contacttijd (blijft lang op het oog kleven) enerzijds en anderzijds door zijn capaciteit een grote hoeveelheid water te
binden. Daarnaast is hyaluronzuur een glijmiddel dat het hoorn– en bindvlies soepel houdt en weefselherstellend werkt. Hyaluronzuur wordt goed verdragen. Het ABAK®-flesje (lees A=zonder, BAK=benzalkoniumchlo ride=conserveermiddel) maakt het mogelijk 10 ml (=325 druppels) aan te bieden zonder conserveermiddel, én heeft een bewaartijd van 8 weken na opening. HYABAK® mag met alle types van contactlenzen gebruikt worden (men hoeft ze niet eerst uit te doen), en is vrij verkrijgbaar. HYABAK® kan gebruikt worden volgens voorschrift van de behandelende arts of telkens wanneer een gevoel van ongemak de kop opsteekt. Naast het voorschrijven van kunsttranen, kan uw specialist beslissen de traanafvoerkanaaltjes tijdelijk of permanent te sluiten om de aanwezige tranen zo lang mogelijk vast te houden. U kunt ook een beschermende bril dragen om de verdamping tegen te gaan.
Themabijlage oog in beeld
Ingezonden Mededeling Oogzorg in Utrecht Veel uitdrukkingen gaan over je ogen: “Een scherpe blik”, “Een goede kijk op de wereld hebben”, “Met een frisse blik ergens naar kijken”. Ogen zijn belangrijk. Zie je niet meer scherp of is er oogheelkundig iets aan de hand, dan is dat knap lastig. Een bezoek aan de optiekzaak of het ziekenhuis ligt dan voor de hand. Daar vind je de optometrist of de orthoptist. Er is in Nederland maar één plaats waar je voor optometrist of orthoptist opgeleid kunt worden: Hogeschool Utrecht. Optometrie Een optometrist is iemand die controleert of je ogen nog gezond zijn. Hoe het oog functioneert; dat is het onderwerp van een grondig onderzoek. Misschien een (speciale) bril? Aangepaste verlichting op de werkplek? Of verwijzen naar de oogarts? Naast de technische en medische kant van het vak, moet je ook het sociale niet onderschatten. Mensen in de ogen kijken en weten wat je ziet. Dat is optometrie. Orthoptie Een goede samenwerking tussen de ogen is een basis voor een rechte oogstand. Als er iets mankeert aan de samenwerking tussen de ogen of aan de oogstand, wordt een orthoptist ingeschakeld. Veel patiënten die bij de orthoptist komen, zijn jonger dan twaalf jaar. Je moet dus goed met kinderen kunnen omgaan. Maar door de vergrijzing, zul je ook steeds meer volwassen patiënten onderzoeken. Mensen met suikerziekte of een spieraandoening zien soms dubbel. Ogen laten samenwerken. Dat is orthoptie. Meer weten? Kijk op www.hu.nl.
Meten is weten
Zeker boven je veertigste is het belangrijk om regelmatig je ogen te laten meten. Marc Asselbergs, voorzitter van de Nederlandse Unie van Optiekbedrijven (NUVO), legt uit waarom. Door Marian Vleerlaag
Stelling 1
Je moet regelmatig je ogen laten meten Marc Asselbergs: “Goed zicht is belangrijk. Niet alleen uit veiligheidsoverwegingen, maar ook omdat het simpelweg fijn is om helder te zien. Slechter gaan zien is een geleidelijk proces dat je zelf soms niet goed in de gaten hebt. Daarom is het belangrijk om regelmatig je ogen te laten meten, zeker iedere twee jaar.” Stelling 2
Als je ouder bent, moet je steeds vaker je ogen laten meten “Dat is nodig in verband met de leesbril waar bijna niemand aan ontkomt. Meestal begint het proces voor een leesbril rond of vlak na je veertigste. De bril stel je uit tot je armen niet lang genoeg meer zijn. Je kunt veel licht aandoen, dan worden je pupillen kleiner en zie je scherper. Maar uiteindelijk ga je toch voor de bijl. Als je eenmaal een leesbril hebt, merk je na verloop van tijd dat je regelmatig toe bent aan een sterkere.” Stelling 3
Uiteindelijk komen we bijna allemaal aan een leesbril toe “Dat heeft te maken met het stugger worden van onze ooglens. Hoe stugger de lens, hoe meer moeite het de spiertjes in het oog kost om hem boller te maken. De bolling is nodig om van dichtbij scherp te kunnen stellen. Het gevolg: minder scherp zicht. Boven de veertig heeft zestig procent van de Nederlanders hier last van. Boven de zestig jaar ligt dat zelfs op 80/85 procent.”
Stelling 4
Er zijn meerdere redenen dan slecht zicht om je ogen te laten meten “Een opticien of optometrist – een hboopgeleide oogspecialist – kan je ogen meten qua sterkte en een passende bril aanmeten. Maar optometristen en oogartsen kunnen tevens bekijken of er ziekten in het oog aanwezig zijn. Ze kunnen in het oog kijken, de oogdruk meten, het netvlies controleren. Dat is belangrijk omdat ziektes als staar en glaucoom uiteindelijk tot slechtziendheid en zelfs blindheid kunnen leiden. Hoe eerder je er bij bent, hoe beter.
Meestal begint het proces voor een leesbril rond of vlak na je veertigste Stelling 5
In Nederland zijn we er snel bij met oogproblemen “Ja en nee. Laagdrempelige oogzorg zoals hier in Nederland maakt de kans groter dat oogproblemen tijdig worden gesignaleerd. Maar er blijven groepen die extra zorg vragen. Zo blijkt uit oogheelkundige metingen in verpleeg- en verzorgingstehuizen dat ruim veertig procent van de bewoners nog niet eerder geconstateerde problemen met de ogen heeft. Van een verkeerde bril tot glaucoom of staar. Meestal gaat het om redelijk eenvoudig op te lossen problemen waardoor de kwaliteit van leven sterk verbeterd wordt.”
Vierkante ogen. Waar of niet? Vroeger werkten we vaak buiten. Tegenwoordig zitten we meestal binnen achter een beeldscherm. Komt het daardoor dat we steeds vaker een bril dragen? En beschadigt veelvuldig naar een beeldscherm kijken de ogen? Riens Gort, optometrist en coördinator van het Optometristen Collectief Rijnmond geeft antwoord.
Je kunt je ogen bederven door langdurig achter een beeldscherm te werken “Niet waar. Met intensief kijken kun je je ogen niet bederven. Wel moeten onze ogen door het beeldschermwerk steeds scherp stellen op korte afstand. Daardoor merk je een kleine oogafwijking sneller op. Als je vroeger op het land werkte, maakte dat niet zoveel uit. Nu zitten we voortdurend in de auto, achter de computer of voor de tv. Vandaar het groeiende brilgebruik.”
Je ogen hebben af en toe pauze nodig van het beeldscherm “Waar. Als je niet op de goede manier met beeldschermwerken omgaat, kunnen je ogen wél achteruitgaan. Omdat ze steeds scherp moeten stellen op korte afstand, komen ze op een gegeven moment niet makkelijk uit die stand. Vergelijk het met een uur lang je vuist ballen, dan kost het daarna ook moeite om je spieren te ontspannen. Het beste is om regelmatig even van het beeldscherm weg te kijken in de verte. Het liefst uit het raam naar de vogels in de lucht. Goed voor je geest en je oogspieren.”
Kinderenogen lopen schade op door dicht op de tv te zitten “Waar en niet waar. Beperkte schade weliswaar maar kinderen onder de tien met ogen in ontwikkeling kunnen de balans wel verstoren als ze vaak heel dicht op de tv zitten. Wanneer er een kleine, onopvallende afwijking is in de spierbalans kan dat naar boven komen als er te lang inspannend van dichtbij gekeken wordt. De ogen van jonge kinderen zijn nog niet helemaal uitontwikkeld. Daar dienen we erg zorgvuldig mee om te gaan.”
De E-scoop De E-scoop is een gepatenteerd loepglas met unieke eigenschappen, die ervoor kunnen zorgen dat uw gezichtsscherpte verbetert. De speciale curve, dikte, prisma en kleur worden als zeer comfortabel ervaren. Vooral bij macula-degeneratie, glaucoom en diabetische retinopathie kan de E-scoop een oplossing bieden. In de Beter Zien winkel
Beter zien bij macula-degeneratie
kunt u meteen ervaren of de E-scoop een oplossing voor u is.
Openingstijden
Frederikstraat 569 • 2514 LR Den Haag T 070 364 24 04 •
[email protected]
Dinsdag t/m vrijdag : 10.00 - 17.30 uur Zaterdag : 10.00 - 16.30 uur
De oogzorgwinkel
www.beterzien.nu
Eerste hulp bij dyslexie ( advertorial )
XLens, lezen wordt al direct beter
Meer dan tien procent van de Nederlandse bevolking heeft last van dyslectische klachten. Men heeft hardnekkige problemen bij het herkennen en verwerken van tekst of getallen. Voor deze mensen is er goed nieuws: een methode waarbij je met een speciale bril of contactlenzen het lezen, spellen en getalverwerking binnen korte tijd kan verbeteren.
waarbij onder andere de leessnelheid
volhouden. Ook is bewezen dat als de
Engeland, Spanje en Amerika.
of XLens voor u een verbetering zal
een verbeterde leessnelheid met
Association, de grootste dyslexiever-
met en zonder XLens uitsluitsel geeft opleveren. Als XLens wordt geadvi-
seerd wordt aangegeven wat de ver-
beteringen moeten zijn in 3 en 6 maan-
gemeten. U hoeft geen extra oef-
vele mensen kan helpen. Het werkt
de bril of contactlenzen regelmatig
dragen is voldoende om uw hersenen te trainen aan het verbeterde beeld.
Het maakt niet uit of u wel of niet een dyslexieverklaring hebt. Wij onder-
worden en zijn onder andere:
• Sneller en beter lezen, daardoor lees-
Deze mogen best spectaculair genoemd • Voor het eerst in je leven de ondertiteling van de TV kunnen volgen.
• Een verhaal aan je kind kunnen voorlezen.
leeswerk veel sneller gaat.
nen.
maken, voor de eerste keer.
• Minder stress in het gezin omdat
niet alles meer draait om de leesproblemen.
De methode
de tijd maken met betere resultaten.
dyslectische klachten helpt XLens. Om
• Niet meer hoofdpijn hebben na een paar uur lezen.
Bij meer dan 50% van alle mensen met erachter te komen of het voor u werkt moet er een onderzoek plaatsvinden
doorgegeven en verwerkt door de hersenen. Als dezelfde tekst wordt voorgelezen kan men dezelfde informatie probleemloos opnemen. Professor
Galaburda in Harvard heeft aange-
toond dat oogzenuwen bij veel dys-
lectici ongeveer dertig procent smaller
zijn. Dat levert verwerkingsproblemen op bij het lezen. Het verklaart waarom mensen soms zo langzaam lezen, er
moe van worden, hoofdpijn krijgen,
stukken tekst overslaan en het lezen
letterlijk maar enkele minuten kunnen
Blair heeft een Award aan ChromaGen toegekend. In Amerika heeft de FDA
ChromaGen als hulpmiddel voor dyslexie goedgekeurd. Er is geen verge-
lijkbaar hulpmiddel voor dyslexie dat zo eenvoudig en effectief zulke goede en permanente resultaten oplevert.
geven wordt dat Xlens u kan helpen
XLens in Nederland aangeboden.
en er na een periode van 3 maanden geen verbeteringen zijn krijgt u
van XLens worden al enkele jaren zeer
tafels ineens wel uit het hoofd kun-
via de oogzenuwen naar de hersenen.
eniging van Europa. Premier, Tony
Meer informatie
terug garantie. Als na de test aange-
Bij dyslexie wordt tekst niet goed
• Geen getallen meer omdraaien en de
Tachtig procent van alle informatie die
Aanbevolen door de British Dyslexic
product en heeft een niet goed geld
Tony Blair Award
thuiskomen van school of werk.
• De dagelijkse studie in de helft van
opleveren. Xlens staat 100% achter het
een mens ontvangt, gaat van de ogen
• Veel langer kunnen concentreren.
• Niet meer moe van het leeswerk
inspanning fantastische verbeteringen
achterstand op school inlopen.
• Beter autorijden, verkeersborden of • Minder stress op het werk omdat
eenvoudig en kan zonder extra
De theorie en werking
• Een dictee op school foutloos
huisnummers direct begrijpen.
zoeken enkel of we u kunnen helpen.
Het is bewezen dat Xlens effectief is en
niet meer 5 keer over lezen.
• Voor het eerst in je leven ontspannen een krant of boek lezen.
ook zonder bril merkbaar is.
Garantie, niet goed geld terug
eningen of trainingen te doen. Enkel
• Meteen begrijpen wat je leest, dus
behulp van Xlens, dat de verbetering
den. Na 3 en 6 maanden komt u op controle en worden de resultaten
Resultaten.
hersenen eenmaal gewend zijn aan
gewoon uw geld terug.
De gepatenteerde ChromaGen •lters succesvol toegepast in onder meer
ChromaGen wordt exclusief door Meer informatie is te vinden op de
website www.xlens.nl Om te bekijken of XLens in uw situatie toepasbaar is, kunt u een afspraak maken via:
0900-7887887 (€ 0,20 per minuut). www.xlens.nl
Themabijlage oog in beeld
Het is weer zo ver: pollenalarm! Het is weer genieten van het zomerse weer. Toch barst voor veel mensen nu de ellende los. Samen met de pollen is daar namelijk ook de allergie en klachten als jeuk en branderige ogen. Daarom: tips en trucs om de schade zo veel mogelijk te beperken. Door Marjolein Straatman
H
oewel absolute cijfers ontbreken, heeft naar schatting vijftien tot dertig procent van de Nederlanders een pollenallergie. In werkelijkheid is die groep zelfs nog groter aangezien veel patiënten zelf aan het dokteren slaan en de huisarts links laten liggen. En, het aantal lijkt volgens deskundigen alleen maar groter te worden als gevolg van klimaatveranderingen en betere diagnoses. Oogklachten Met de verspreiding van pollen treden oogklachten op, al dan niet gecombineerd met problemen voor de neus, keel en luchtwegen. Toch is de term hooikoorts hiervoor een slechte benaming, meent KNO-arts Ranny van Weissenbruch. “Hooi is namelijk niet de stof (allergeen) die de reacties veroorzaakt. Bovendien is er van koorts evenmin sprake. Het zijn de eiwitten in grassen, bomen en onkruid die de boosdoeners zijn. Het lichaam van een patiënt geeft hier een oneigenlijke reactie op. Je ziet vaak dat aanleg een grote rol speelt. Is een van de ouders al-
Het zijn de eiwitten in de grassen, bomen en onkruid die de boosdoener zijn
lergisch, dan heeft een kind veertig procent kans op dezelfde reactie. Zijn ze het allebei, dan is die kans al zeventig procent. Hoewel dit nog niets zegt over de ernst, is de mate van erfelijkheid dus behoorlijk groot. Anderzijds spelen omstandigheden, zoals de leefomgeving, mee. Wie opgroeit in een relatief schoon milieu heeft vermoedelijk een grotere kans op allergische re-
Pollenkalender • In februari verschijnen de eerste boompollen, waaronder die van de els. • In maart komen daar de pollen van de hazelaar bij. • In april komt de berk tot wasdom, met alle vervelende gevolgen van dien. • In mei bloeit de eik, terwijl er eveneens grassen opkomen die hun pollen verspreiden. • Die ontwikkeling zet zich fors door in de maanden juni, juli en augustus. • Onkruiden ontwikkelen zich in mei en blijven bij een bepaalde groep last geven tot september. • Wanneer we een relatief warme winter beleven, kunnen die zelfs tot in december allergische reacties opleveren. Wie pech heeft, heeft dus het hele jaar last. Een reden waarom deskundigen niet zo snel meer de term ‘seizoensgebonden allergie’ in de mond nemen.
acties omdat er minder weerstand is tegen allergenen.” De arts spreekt liever over een atopisch syndroom waarbij het hele lichaam betrokken is. Soms gaat de allergie vanzelf over. Andere keren duikt hij ineens op latere leeftijd weer op. Algehele malaise Wanneer de klachten precies optreden, is per individu verschillend. Sommige allergenen komen namelijk het hele jaar voor, andere zijn seizoensgebonden. Een grote groep mensen heeft met name last als de temperatuur stijgt en de pollen tot volle wasdom en verspreiding komen. In de lente en zomer staat er immers meer in bloei. Houdt het warmere weer aan, dan houden over het algemeen ook de klachten langer aan. Die zijn er eveneens in gradaties. “De een heeft alleen last van wat rode ogen, de ander kampt met tranende ogen en kan de slaap niet meer vatten. Wazig zien, jeuk, de ogen niet meer kunnen sluiten, drab en korrelvorming zijn evenmin denkbeeldig. Wrijven in de ogen is onverstandig omdat je er in-
fecties mee kunt veroorzaken. Dan ben je nog verder van huis”, zegt Van Weissenbruch. Al met al kunnen de klachten een behoorlijke impact hebben op iemands leven. Voor sommige patiënten is werken een onmogelijke opgave en is er sprake van algehele malaise. Pillen en poeders Is er iets tegen de vervelende allergie te doen? Jazeker. In de eerste plaats is het raadzaam om contact met het allergeen zo veel mogelijk te vermijden. Praktisch is dat niet, want pollen zwermen nu eenmaal overal rond. Het advies is wel om ramen en deuren zo veel mogelijk te sluiten en tripjes naar buiten zo
Waar oogzorg en oogMoDe vanzelfsPreKenD ziJn….. linneWeever oogzorg Wie bij Linneweever binnenstapt ziet allereerst onze uitgebreide collecties monturen en zonnebrillen. Brillen en zonnebrillen zijn allang geen noodzakelijk kwaad of praktisch hulpmiddel meer. Ze hebben zich ontwikkeld tot modeaccessoires en onze winkel is daar natuurlijk op aangepast. Maar in al dat modegeweld zijn we onze oogzorgtaken niet vergeten. Met maar liefst 4 gediplomeerde optometristen in dienst en samenwerkingsverbanden met oogartsen en huisartsen in de regio zijn we ook op dat gebied toonaangevend. Wij zijn bevoegd om optometrisch onderzoek te doen waarbij we de gezondheid van de ogen beoordelen. Dat is geen overbodige luxe en kan zeker op latere leeftijd veel problemen voorkomen. “Worteltjes” alleen zijn daarvoor meestal niet voldoende. In geval van twijfel verwijzen wij u onmiddellijk naar uw huisarts. Iedereen is welkom voor zo’n “gezondheids” onderzoek en voor sommige risicogroepen is een regelmatige controle zelfs aan te bevelen.
op HEt gEbIED VAn oogzorg zIjn WIj toonAAngEVEnD In DE rEgIo
linneWeever verBouWt
ooglaser BeHanDelingen Wie liever geen bril of contactlenzen draagt, kan kiezen voor een ooglaserbehandeling. Als Eyescan Adviescentrum kunnen wij u optimaal adviseren over deze moderne manier om uw gezichtssterkte te corrigeren. De behandeling zelf is veilig en eenvoudig en het resultaat is bijna altijd boven verwachting. Veel mensen zien na een behandeling scherper dan ze ooit gedaan hebben. Een goede screening en een zorgvuldige nazorg zijn wel van groot belang. Het gaat immers om uw ogen waar u er maar twee van heeft. Als Eyescan Adviescentrum werken wij intensief samen met de Eyescan kliniek in Utrecht die door de Consumentenbond meermaals als één van de beste klinieken getest is.
linneweever groeit en dus hebben we behoefte aan meer ruimte om u optimaal van dienst te zijn. bovendien maken we van de gelegenheid gebruik om de indeling van de winkel zo te wijzigen dat oogzorg en oogmode nog beter tot hun recht komen.terwijl de verbouwing aan de gang is, blijven wij gewoon open en staan wij natuurlijk volledig tot uw dienst.
tIjDEns DE VErboUWIng blIjVEn WE gEWoon opEn... Herenstraat 15 2291 BB Wateringen
[email protected] WWW.linneWeever.nl
t. 0174 29 31 40 f. 0174 29 68 20
Themabijlage oog in beeld
kort mogelijk te houden. Buitenshuis een zonnebril dragen is eveneens een tip. Het drogistenschap biedt daarnaast talloze geneesmiddelen om de klachten te verzachten. Voor een deel van de patiënten werken die afdoende. De werking bestaat uit het afremmen van ontstekingsstoffen. Deze zogeheten antihistaminica verhelpen de oogklachten. Vroeger hadden die nogal eens sufheid als gevolg, maar de huidige generatie producten is sterk verbeterd. De middelen zijn er in de vorm van druppels of tabletten. “Behandel je de neus goed met bijvoorbeeld een neusspray, dan verminderen vaak ook de oogklachten.”
Immunotherapie “Bij heel ernstige klachten dient een specialist nog wel eens corticosteroïden toe via injecties of tabletten”, zegt de KNO-arts. Maar wat volgens hem in sommige gevallen nog veel beter werkt, is het aanpakken van de oorzaak. Dat gebeurt via een ontwenningskuur, ook wel immunotherapie. De patiënt krijgt dan via onderhuidse injecties gedurende een langere periode het allergeen toegediend, de stof waarvoor hij of zij overgevoelig is. Hierdoor maakt het lichaam andere antistoffen aan. Deze blokkeren de ontstekingscellen die de allergische klachten teweeg brengen. Van Weissenbruch: “Je beïnvloedt er het afweersys-
teem mee. Bij dertig tot zestig procent van de mensen werkt het. De behandeling duurt alleen wel drie tot vijf jaar, dus een lange adem is vereist. Daarbij komt niet iedereen er voor in aanmerking omdat de klachten wel echt ernstig moeten zijn wil je resultaat boeken. De therapie is prijzig, al vergoeden verzekeraars hem wel. Groot voordeel, in de zin van afname van klachten en gebruik van medicijnen, is dat je er nieuwe allergische reacties op andere allergenen mee kunt voorkomen en de ontwikkeling van allergisch astma kunt blokkeren. Tegenwoordig kan deze ontwenningskuur ook worden toegepast met behulp van druppels en tabletten onder de tong.
Het voordeel is dat de patiënt die zelf kan toedienen mits er sprake is van goede medicatietrouw.” Vaak wel iets aan te doen Wie tobt met rode ogen en jeuk stapt volgens de KNO-arts nog altijd het best naar de huisarts. Die is vaak in staat een juiste diagnose te stellen en middelen op maat voor te schrijven. Ook een doorverwijzing naar een specialist als een allergoloog of een KNO-arts behoort tot de opties. “Sommige mensen lopen er te lang mee rond, terwijl er in heel veel gevallen zeker iets te doen is aan de allergie. En dat is zonde.”
Tips • Vermijd pollen zo veel mogelijk • Sluit ramen en deuren • Draag buiten een zonnebril • Zoek zeelucht op – daar komen minder pollen voor • Wrijf niet in de ogen: dit kan infecties veroorzaken • Bezoek de huisarts voor een deskundig advies
Ooglaseren aan de Zeeuws-Vlaamse kust! In het Zeeuws-Vlaamse Oostburg vindt u het Binkhorst Eye Center. De modernste ooglaserapparatuur in combinatie met gekwalificeerde en zeer ervaren oogartsen garanderen een optimaal resultaat. Vanaf Breda en Rotterdam is het slechts 90 minuten rijden. Combineer uw behandeling met een verblijf aan de Zeeuws-Vlaamse kust. BEC betaalt de overnachting voor u en uw partner, aansluitend aan uw behandeling. U verblijft in Hotel de Wielingen**** te Cadzand Bad op basis van halfpension (indien beschikbaar, zonodig biedt BEC in overleg met u een passend alternatief). Spreekt u uw behandeling af voor 30 juni, dan biedt BEC u bij een behandeling in de maanden oktober en november twee hotelovernachtingen op basis van halfpension. Ook kunt u gebruik maken van ons speciale financieringsaanbod. U betaalt uw behandeling in 24 maandelijkse termijnen. In 2008 bestaan er meerdere fiscale mogelijkheden. Het is mogelijk om uw behandeling te betalen van uw brutoloon of toe te voegen aan uw bijzondere ziektekosten bij uw aangifte inkomstenbelasting. In 2009 vervallen deze interessante mogelijkheden. Kijk voor meer informatie op www.eyecenter.nl.
Locatie BEC
Hotel de Wielingen
10
Themabijlage oog in beeld
Oogziekten nader bekeken
1: De troebele lens wordt verwijderd
Naar schatting hebben ruim een half miljoen Nederlanders oogproblemen die worden veroorzaakt door een oogaandoening. De meest voorkomende zijn glaucoom, maculadegeneratie en staar. Door Irma van der Lubbe
Glaucoom in cijfers • In 2000 telde Nederland ongeveer 85.000 mensen met glaucoom. • Meer dan 4.000 daarvan zijn blind, ongeveer 5.000 slechtziend. • Daarnaast zijn er naar schatting nog eens 85.000 mensen die niet weten dat ze glaucoom hebben. Bron: Rapport ‘Vision 2020’ uit 2005, een initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie en het International Agency for the Prevention of Blindness.
oog bestaat uit zo’n 1,2 miljoen oogvezels, een soort geleidedraadjes die het signaal van de ogen doorgeven aan de hersenen en die maken dat we kunnen zien. In een gezonde situatie sterven per jaar ongeveer 5.000 van deze vezels af. Bij glaucoompatiënten gaat dat gemiddeld drie tot tien keer zo snel. In ernstige gevallen kunnen de vezels zelfs in een paar dagen ‘op’ zijn.” Waardoor wordt dat veroorzaakt? Lemij: “Bij ongeveer de helft van de mensen met glaucoom wordt het veroorzaakt door een hoge oogdruk. Het oog is een slap zakje dat op spanning wordt gehouden door oogvocht. Het oogvocht wordt aangemaakt en weer afgevoerd en houdt daarmee het oog ‘opgepompt’. Bij mensen met een te hoge oogdruk gaat er meestal iets mis bij de afvoer. Bij de andere helft van de glaucoompatiënten denken we dat het te maken heeft met een slechte doorbloeding van de oogzenuw.” Welke mensen lopen een verhoogd risico? Lemij: “Dat zijn mensen met glaucoom in de familie en mensen met een bril of contactlenzen. Maar ook mensen met een donkere huidskleur, Chinezen en Japanners. Hoe dat komt, weten we overigens nog niet, maar het is wel een feit.”
Prof. dr. H.G. Lemij Wat is glaucoom? Prof. dr. H.G. Lemij, glaucoomspecialist bij het Oogziekenhuis Rotterdam: “Glaucoom is wereldwijd de grootste oorzaak van niet terug te draaien blindheid. Deze oogziekte ontstaat doordat de oogzenuw afsterft. De zenuw van ieder
Wat zijn de klachten van mensen met glaucoom? Lemij: “Die zijn er aanvankelijk niet, want van een hoge oogdruk merk je niets. De ziekte wordt daarom vaak per toeval ontdekt. Je gaat weliswaar blinde vlekken ontwikkelen, maar de hersenen vullen dat aan met fantasiebeeld. Glaucoompatiënten denken dus ten onrechte dat ze
alles nog zien. Als ze echt klachten krijgen, is de ziekte helaas al in een vergevorderd stadium.” Is de ziekte te stabiliseren of te stoppen? Lemij: “Ja, er zijn verschillende medicijnen die het proces kunnen stabiliseren of vertragen. Als dat niet meer helpt, kunnen een laserbehandeling of een operatie uitkomst bieden. Aan glaucoom is dus iets te doen, maar het is wel zaak om er snel bij te zijn. Daarom is het zeker zinvol om rond je veertigste eens naar een oogarts te gaan, ook als je denkt dat je niets mankeert.” Daan Duynhoven (31) heeft glaucoom: “Bij mijn vader is op zijn vijftigste glaucoom geconstateerd. Ik wist wel dat hij dat had, maar had me er eigenlijk nooit zo in verdiept. Toch is dat wel een risicofactor. Maar ik was nog jong en maakte me geen zorgen. Bovendien: mijn ogen worden regelmatig gecontroleerd omdat ik een hoge bijziendheid heb. Daardoor voelde ik me redelijk veilig. Toch kwam vorig jaar bij een van die controles naar voren dat ik ook glaucoom heb. Dat is heel raar om te horen, want ik had nergens last van. En nog steeds niet. Het enige vervelende is dat ik mijn hele leven medicijnen in de vorm van ooggel en druppels moet gebruiken. Verder wordt twee keer per jaar mijn oogdruk gemeten en wordt eenmaal per jaar gekeken of mijn gezichtsveld niet is afgenomen. Maar omdat ze er snel bij waren, heb ik verder niet veel last van de ziekte. Die controles zijn mijn redding geweest.”
Wat is maculadegeneratie? Prof. Jan Keunen, hoogleraar oogheelkunde in Nijmegen: “In het oog zit een gele vlek, de macula. Dit gebied zorgt er voor dat we scherp kunnen zien. Bij maculadegeneratie is er sprake van slijtage van deze gele vlek.” Hoe ontstaat de aandoening? Keunen: “Doordat we ouder worden, leeftijd is de grootste risicofactor. Er bestaan twee soorten MD: tachtig tot negentig procent van de MD-patiënten heeft de droge vorm, waarbij de slijtage heel geleidelijk gaat. Ongeveer tien tot twintig procent heeft ‘natte MD’. Daarbij groeien de bloedvaten in de gele vlek. De vaatwand gaat dan lekken en dit leidt direct tot een soort lachspiegelbeeld. Vrij snel daarna valt het midden van het zicht weg.” Wie loopt een verhoogd risico? Keunen: “Mensen vanaf 55 jaar. Wie een pakje per dag rookt, loopt vijf maal meer risico om MD te ontwikkelen dan een niet-roker. En zit er MD in de familie, dan ligt dat zelfs vele malen hoger. Het is belangrijk om mensen hiervan bewust te maken. Daarom heeft het Europees parlement besloten om waarschuwingen op de tabaksverpakkingen te gaan zetten. Daarentegen verlaagt een goede voeding, dus veel groenten, fruit en omega-3-vetzuren, mogelijk de kans op MD.”
Maculadegeneratie in cijfers • 500.000 mensen in Nederland hebben MD. • De verwachting is dat dit aantal in 2025 zal zijn verdubbeld vanwege toenemende vergrijzing. Bron: Prof. Jan Keunen.
Is de aandoening te stabiliseren of te verhelpen? Keunen: “Droge MD niet. Daarom is die aandacht voor preventie ook zo belangrijk. Voor natte MD bestaan tegenwoordig medicijnen die je in het oog moet spuiten en die er voor zorgen dat het lekken stopt. De ervaring is dat deze heel snel resultaat geven, op voorwaarde dat men er snel bij is. Dat kan onder meer via de ‘badkamertest’. Dek om de beurt één oog af en kijk of de voegen tussen de tegels in de badkamer nog recht lopen. Beginnen ze te golven, dan is het zaak om direct naar de oogarts te gaan.” Was er recentelijk niet veel te doen over die medicijnen? Keunen: “Klopt. Er bestaat een geregistreerd en een niet-geregistreerd medicijn, maar inmiddels hebben patiënten toegang tot beide middelen. In Nederland en andere Europese landen wor-
UW OGEN EEN KOSTBAAR BEZIT
Een kijkje in een van onze oogheelkunde operatiekamers
Dat vinden ook de artsen van MEC. Medical Expertise Clinics (MEC) heeft de beschikking over de nieuwste apparatuur van ZEISS om u de best mogelijke zorg voor uw ogen te kunnen bieden. Ook de grote ervaring van onze refractiechirurgen zijn daarbij van belang. Hun toewijding en die van alle medewerkers zorgen ervoor dat u op een prettige, deskundige wijze veilig een ooglaserbehandeling, hoornvliestransplantatie, gepersonaliseerde lensimplantatie of staarbehandeling bij MEC kunt laten uitvoeren. Bezoek onze website voor uitgebreide informatie.
Belangrijke tip Raadpleeg eerst onze website voor u besluit bij wie,en welke behandeling u laat uitvoeren
Pascalweg 17 Spijkenisse Tel: 0181 60 10 10 E-mail
[email protected] www.mecnederland.nl
11
Themabijlage oog in beeld
Ingezonden Mededeling 2: Een kunstlens wordt ingebracht
Optometrist ontwikkelt unieke bril voor Maculadegeneratie
3: De kunstlens ontvouwt zich in het oorspronkelijke lenskapsel (lenszakje)
Er komen betere tijden voor mensen met maculadegeneratie. Maculadegeneratie is de belangrijkste oorzaak van ernstig zichtverlies bij mensen ouder dan 50 jaar in de ontwikkelde landen. Het treft tegenwoordig wereldwijd 30 miljoen mensen, waarva n meer dan 160.000 Nederlanders. Wanneer deze trend doorzet zal dit aantal in de komende 20 tot 30 jaar verdubbelen. Foto’s staaroperatie: Fa Alcon
den momenteel studies uitgevoerd om te onderzoeken of er verschil in werkzaamheid bestaat.” Marie-José Rijnders (61) heeft MD: “Toen ik merkte dat ik bobbels ging zien in rechte lijnen, dacht ik dat ik een bril nodig had. Ik maakte een afspraak bij de oogarts en die constateerde MD. Van dat bezoek is me vooral bijgebleven dat het te maken had met slijtage, terwijl ik net 52 was en me nog helemaal niet oud voelde. Omdat ik daarna allerlei vragen had, is mijn dochter gaan gaan zoeken op internet. Daardoor wist ik dat ik niet honderd procent blind zou worden en dat er MDoperaties bestonden die het lekken van de vaten tegengaan. Ik heb zo’n behandeling ondergaan, maar wist niet dat er risico bestond op littekens en dat je op de plaats van zo’n litteken niets meer ziet. Nu zie ik zelfs minder dan daarvoor. Ik kan niets lezen zonder loep en kan niet meer zelfstandig met de tram. Veel erger is dat ik geen lichaamstaal kan ontwaren en geen oogcontact kan maken. Daardoor ontgaat me een heleboel en kan ik me soms eenzaam voelen. Ik weet dat er inmiddels medicijnen bestaan die in het oog geïnjecteerd worden en dat daar goede resultaten mee worden behaald. Mijn situatie is nu geruime tijd stabiel, maar mocht hij slechter worden, dan hang ik meteen aan de lijn!”
Staar in cijfers
ziekte of medicijngebruik kunnen het proces versnellen.”
• Met 150.000 ingrepen per jaar is de staaroperatie de meest uitgevoerde operatie in Nederland. • Na deze staaroperatie gaat 95 procent van de patiënten beter zien (bij drie procent blijft het gezichtsvermogen gelijk en bij twee procent neemt het af). • Een staaroperatie komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (61 respectievelijk 39 procent). • De gemiddelde leeftijd waarop een staaroperatie wordt uitgevoerd is 75 jaar.
Wat zijn de klachten van mensen met staar? Edzes: “Dat hangt een beetje af van de plaats op de lens waar zich de staar ontwikkelt. Maar over het algemeen gaan zij waziger zien, krijgen ze last met lezen of veraf zien en merken ze dat dit met een bril niet is opgelost. Ook kan de brilsterkte in een paar maanden flink achteruit gaan. Verder zien staarpatiënten de kleuren vaak doffer, omdat de lens geliger wordt. Alleen realiseren ze zich dat vaak pas na de staaroperatie als ze ineens alle kleuren weer helder zien.” Is een operatie de enige mogelijkheid om staar te verhelpen?
Bron: Deventer Ziekenhuis, eigen onderzoek 11.000 staaroperaties, zie www.oogartsen.nl.
Wat is staar? Sander Edzes, oogarts bij Meander Medisch Centrum Amersfoort/Baarn: “Staar is een vertroebeling van de ooglens. Dat proces gaat heel geleidelijk en duurt soms wel jaren.” Waardoor wordt het veroorzaakt? Edzes: “De belangrijkste oorzaak is ouderdom. Een ongeluk (zoals een klap op het oog), een oogontsteking, suiker-
Vincent Hoppenreijs, oogarts bij het Deventer Ziekenhuis: “Ja, hoewel sommige mensen besluiten om die nog even uit te stellen. Er is immers geen directe noodzaak. Bij de operatie wordt de eigen troebele lens vervangen door een nieuwe heldere kunstlens. Dat is meestal een monofocale kunstlens waarmee men vaak op één afstand, meestal de verte, weer goed kan zien. Dat betekent dat nog wel een leesbril nodig is. Bij een multifocale lens is dat niet het geval, men kan dan op beide afstanden scherp zien en is dus brilonafhankelijk. En dan is er nog de tori-
sche lens, die het zicht kan corrigeren bij mensen bij wie het hoornvlies niet mooi rond is, maar de vorm van een rugbybal heeft. Een cilindrische afwijking, heet dat. Ook deze mensen zien daarna scherp op één afstand, vaak veraf, maar hebben nog wel een leesbril nodig.” De heer H. Zwan (77) onderging een staaroperatie: “Mijn zicht werd zó geleidelijk aan minder, dat ik het zelf nauwelijks merkte. Totdat mijn vrouw zich verwonderde over iets dat ik niet kon zien. Toen ben ik naar de oogarts gegaan en die constateerde staar. Hij vertelde me dat dit goed te verhelpen was met een operatie, maar daar was ik wel een beetje benauwd voor. De arts legde echter uit dat hoe langer ik het zou uitstellen, hoe slechter mijn zicht zou worden en hoe meer ik tegen de operatie op zou gaan zien. Toen heb ik meteen de knoop maar doorgehakt. Ik was ontzettend zenuwachtig voor de operatie, maar het is me enorm meegevallen. Ik werd plaatselijk verdoofd en voelde eigenlijk nauwelijks wat. Toen het lapje er de volgende dag af moest, was dat al een hele verbetering. Eergisteren is mijn tweede oog gedaan en dat is echt een openbaring. Net alsof ik een nieuwe tv heb, zo helder. Ik kan het echt iedereen aanraden!
Voor mensen met maculadegeneratie is er een oplossing die gezichtscherpte in veel gevallen kanverbeteren door middel van de nieuwe uitvinding van optometrist Frans Oosterhof. Oosterhof heeft een nieuw brillenglas ontwikkeld; de E scoop, waarvoor hij recent de Herman Wijffels prijs heeft ontvangen. De gepatenteerde E Scoop bril bestaat uit 5 bijzondere elementen die voor het eerst in de wereld in één brillenglas zijn samengevoegd. Deze elementen zijn een speciale curve, dikte, prisma, filterkleur en coating. “De E Scoop herstelt gedeeltelijk het centrale zicht, verminderd de gevoeligheid van scherp licht en zorgt voor een betere herkenning van details, contrast en diepte; mensen kunnen met de E Scoop weer gezichten herkennen” aldus Frans Oosterhof. De E Scoop bril kan het mogelijk maken om de gezichtscherpte met 1,5 x te verbeteren. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met O-Vision telefoonnummer 070 – 345 97 33
OMC Noord Groningen
Alle oogzorg onder één dak
Sylviuslaan 11 9728 NS Groningen Tel: [050] 368 22 22
[email protected]
Op onze website informeren wij u graag wat onze oogartsen, optometristen, toa's, opticiens en contactlensspecialisten voor u kunnen doen.
www.omcnoord.nl
Oogheelkunde Zonnestraal
Kennis, kunde en kwaliteit
s #ONTRACTEN MET ALLE VERZEKERAARS s +ORTE WACHTTIJDEN s 3POED BETEKENT BIJ ONS DEZELFDE DAG s -ODERNSTE TECHNIEKEN EN BEHANDEL FACILITEITEN s /OK VOOR LENSIMPLANTATIES EN MEDISCHE OOGLIDCORRECTIES s 3AMENWERKING MET HET !-# TE !MSTERDAM s 6ESTIGINGEN IN (ILVERSUM EN ,ELYSTAD s "INNENKORT OOK IN $OETINCHEM EN "ILTHOVEN s )N OPERATIES EN CONSULTEN s DAGEN PER WEEK GEOPEND Problemen met uw ogen? Gewoon bellen!
/OGHEELKUNDE :ONNESTRAAL BEOEFENT DE OOGHEELKUNDE IN DE VOLLE BREEDTE 7IJ WERKEN MET DE MEEST GEAVANCEERDE TECHNOLOGIE EN APPA RATUUR IN EEN ONAFHANKELIJKE GECERTIl CEERDE KWALITEITS OMGEVING WAARIN INNOVATIE EN KWALITEIT ZIJN GEWAARBORGD IN EEN ALLES OMVATTEND KWALITEITSSYSTEEM /OGHEELKUNDE :ONNESTRAAL RICHT ZICH VOOR NAMELIJK OP DE BEHANDELING VAN VEELKOMENDE OOGHEELKUNDIGE AANDOENINGEN ALS CATARACT GLAUCOOM MACULADEGENERATIE EN DIABETISCHE RETINOPATHIE (IER ZIJN WIJ DAN OOK OPTIMAAL VOOR UITGERUST ONDERZOEKEN ZIJN HIERDOOR MINDER BELASTEND EN TIJDROVEND AFWIJKINGEN WORDEN EERDER OPGESPOORD EN HET EINDRESUL TAAT IS BETER
.IEUWE ONTWIKKELINGEN WORDEN OP DE VOET GEVOLGD EN SNEL GEÕMPLEMENTEERD ZODAT U DAAR ALS PATIÑNT OPTIMAAL VAN PROl TEERT :O HEBBEN WIJ SINDS DE OPRICHTING IN RUIM MACULA DEGENERATIE PATIÑNTEN MET DE MEEST GEAVANCEERDE MEDICATIE BEHANDELD /OK OP HET VLAK VAN PATIÑNTGERICHTE SERVICE IS /OGHEELKUNDE :ONNESTRAAL ONDERSCHEIDEND 5W WAARDERING WORDT BIJ ONS GEREGISTREERD )N GAF U ONS EEN ALGEMEEN RAPPORTCIJFER VAN 6OOR HET AANMETEN VAN BRILLEN VERWIJZEN WIJ NAAR EEN OPTICIEN DIE IS DAAR BETER OP INGESTELD EN HET STELT ONS IN STAAT OM ONS VOLLEDIG TE RICHTEN OP DE BEHANDELING van zieke ogen.
/NZE DESKUNDIGE MEDE WERKERS KUNNEN DIRECT EEN AFSPRAAK VOOR U MAKEN /P WERKDAGEN ZIJN WIJ TELEFONISCH BEREIKBAAR VAN UUR OP
LANDELIJK TELEFOONNUMMER
08 88 77 77 77
Oogheelkunde Zonnestraal ontving als eerste zelfstandige kliniek in de verzekerde zorg het ZKN-keurmerk.
Vestiging Hilversum ,OOSDRECHTSE "OS Vestiging Lelystad 3TATIONSPLEIN OV-bereikbaarheid: ZIE WWWOOGHEELKUNDEZONNESTRAALNL
Beauty is in the eye of the beholder
i mp l a n t l e n z e n
‘s Ochtends nooit meer ruzie met je bril of contactlenzen en toch altijd scherp zicht? Met deze wens laten sommigen hun ogen laseren. Maar je kunt ook kiezen voor Artisan of Artiflex implantlenzen, een methode die al meer dan 20 jaar toegepast wordt voor de correctie van bij- en verziendheid. Je ziet ze niet, je voelt ze niet en ze zijn onderhoudsvrij. Wat wil je nog meer?
een aantal voordelen Artisan en Artiflex implantlenzen...
®& N A AR TIS EX® L AR TlaInFtlenzen
i mp
... zijn veilig en doeltreffend; ... bieden een permanente oplossing; ... kunnen indien nodig worden vervangen of verwijderd, zelfs na jaren; ... hebben geen onderhoud nodig; ... worden geplaatst tijdens een korte, poliklinische behandeling; ... bieden bijna meteen resultaat: in de meeste gevallen kunt u de volgende dag alweer aan de slag; ... zijn geschikt voor lage tot zeer hoge sterktes (-1 tot -23,5 en +1 tot +12) en cilinderafwijkingen (tot 7,5)
Kijk voor meer informatie en een kliniek in de buurt op
www.ophtec.com
13
Themabijlage oog in beeld
Ingezonden Mededeling
Implantlenzen, waar de laser ophoudt Laseren is verreweg het bekendste onderdeel binnen de refractiechirurgie. Een ander belangrijk onderdeel wordt gevormd door de implantlenzen. Oogarts Wouter van den Berg (Rijnzicht Oogkliniek) legt uit wat implantlenzen zijn en wanneer ze kunnen worden toegepast. Door Irma van der Lubbe
“
Een implantlens is een soort contactlens, maar dan eentje die aan de binnenkant van het oog wordt geplaatst”, begint Van
den Berg. “De lens brengt het oog op de juiste sterkte, zodat er geen bril of contactlens meer nodig is. Het doel van de behandeling is dus hetzelfde als bij het
Wouter van den Berg
Multifocale lenzen In principe kan via implantlenzen alleen een correctie worden toegepast voor veraf zien. Wie een leesbril heeft, houdt deze. Bij bepaalde patiënten is het echter mogelijk om zogenaamde multifocale implantlenzen te plaatsen, waarna zij eveneens zonder leesbril door het leven kunnen.
laseren. Maar het grote verschil is dat er bij het implanteren van lenzen niets verandert aan de dikte en de vorm van het hoornvlies en bij laseren juist wel.” Restdikte In grote lijnen kan men stellen dat implantlenzen geschikt zijn voor mensen met grote sterkte die niet via laser kan worden gecorrigeerd. “De mogelijkheden van een laser houden ongeveer op bij -8”, weet Van den Berg, “terwijl er implantlenzen beschikbaar zijn tussen +12 en -23,5. Toch zijn er ook mensen met bijvoorbeeld -10 die nog wél gelaserd kunnen worden. Dat heeft te maken met de dikte van het hoornvlies. Binnen onze beroepsgroep zijn afspraken gemaakt over de minimale restdikte die moet overblijven na een laserbehandeling. Heeft iemand van nature een dik hoornvlies, dan kan er waarschijnlijk ook gelaserd worden. Daar heb je meteen een mooi voorbeeld van waarom het goed is dat een aanbieder zowel het laseren als de implantlenzen in zijn pakket heeft.” Opgevouwen of in zijn geheel Het plaatsen van implantlenzen gebeurt hetzij onder plaatselijke verdoving, hetzij onder algehele narcose. “Dat hangt af van de voorkeur van de arts en de patiënt”, vertelt Van den Berg. “Die voorkeur heeft overigens niets te maken met het vakmanschap van de arts. Het is maar net waar deze zich het meest comfortabel bij voelt.” Als het oog steriel is gemaakt wordt er aan de bovenkant, op ‘twaalf uur’, een klein sneetje gemaakt tussen het oogwit en het oogvlies. Daar doorheen wordt de kunstlens inge-
Een camera in je oog
bracht. “Er zijn twee soorten kunstlenzen: eentje die opgevouwen wordt ingebracht en waarvoor een kleine opening nodig is, en eentje die in zijn geheel naar binnen gaat en waarvoor dus een grotere opening nodig is”, legt de oogarts uit. “Vervolgens wordt de lens met kleine klemmetjes vastgezet op de iris. Daar voel je niets van, want de iris is in feite niets meer dan de gekleurde bekleding van een spier.” Feestje De ingreep wordt uitgevoerd in dagbehandeling. In tegenstelling tot het laseren, waarbij de twee ogen in één keer worden behandeld, wordt bij het plaatsen van implantlenzen steeds één oog tegelijk gedaan. “Tussen de behandelingen zit ongeveer een week”, vertelt Van den Berg. “Je moet er rekening mee houden dat je die week een groot sterkteverschil tussen beide ogen hebt, waardoor ze minder goed kunnen samenwerken en het zicht dus beperkt is.” Afhankelijk van de gekozen verdoving wordt er na de behandeling een transparant kapje of een verband over het behandelde oog geplaatst. In beide gevallen mag dat er de volgende dag af, tijdens de eerste nacontrole. “In onze kliniek zie ik de mensen terug na een dag, een week, drie weken, zes weken, drie maanden en zes maanden”, vertelt de arts. “Vooral na de behandeling van het tweede oog is het effect de volgende dag heel goed merkbaar. Voor veel mensen is die controle echt een feestje en zijn de vreugdekreten niet van de lucht!”
‘Een paar dagen na de behandeling had ik perfect zicht!’ Vincent (21): “Ik speel al jaren fanatiek honkbal. Een fantastische sport, maar af en toe was het wel lastig met contactlenzen. Ik ben zelfs een keer van het veld gestuurd omdat ik te lang bezig was om iets uit mijn oog te krijgen! Op dat moment speelde ik al met de gedachte aan een oogoperatie. Afgelopen zomer heb ik de knoop doorgehakt. Ik was met mijn zus op vakantie in Afrika en het viel me op hoe handig haar Artisan lenzen waren. Geen gerommel met lenzenvloeistof, meteen na ‘t tandenpoetsen naar bed. Omdat mijn hoornvlies te dun is, kon ik mijn ogen niet laten laseren. Gelukkig was het wel haalbaar om een Artiflex lens te laten plaatsen. Ik heb het gewoon over me heen laten komen, zonder nerveus te worden. Een paar dagen na de behandeling van mijn tweede oog had ik perfect zicht. Het eindresultaat was 0 en 0.25. Geweldig! Nu kan ik me echt verheugen op het komende honkbalseizoen. Het lijkt me geweldig om te kunnen spelen zonder contactlenzen!”
Een mobiel schoolsysteem van Babbage
Goed nieuws voor de 700.000 blinden en slechtzienden in Nederland. Hightech hulpmiddelen gaan in de nabije toekomst helpen bij het oplossen van visuele problemen. Zo kunnen blinden en slechtzienden binnenkort beschikken over een speciaal voor hen ontwikkeld GPS-navigatiesysteem. En onlangs werd in Amerika patent gevraagd op een klein cameraatje dat men in het oog kan implanteren. door Marian Vleerlaag
Zien via een chip De Amerikaanse opticien Michelle Hauer ontwikkelde een minuscuul cameraatje dat in een glazen oog kan worden ingebracht. De camera neemt als het ware een deel van de functie van het oog over. Het converteert licht naar elektrische signalen. Het apparaatje geeft vervolgens de beelden door aan een chip die achter het oog is bevestigd. De chip geeft de signalen weer door aan het zenuwstelsel en uiteindelijk het brein. De camera is uitgerust met een batterij die draadloos kan worden opgeladen en is zo klein dat hij gemakke-
lijk kan worden geïmplanteerd in de lens van het oog. Navigatie voor blinden De blindengeleidehond en de roodwitte geleidestok worden zeker nog niet overbodig maar blinden en slechtzienden krijgen in de nabije toekomst wel extra hulp bij het vinden van de juiste route. De GPS voor blinden meldt via text-to-speech, informatie omgezet naar spraak, waar de gebruiker zich bevindt en welke richting moet worden gekozen. Na het ingeven van een bestemming wordt door het speciale mo-
bieltje de route berekend. In Den Haag werd dit voorjaar getest met zo’n navigatiesysteem: de RouteOnline, een samenwerkingsproject van de gemeente Den Haag en de TU Delft. GPS zorgt bij RouteOnline voor de exacte plaatsbepaling maar nieuwe technologie, de UMTS mobiele telefoon of PDA, maken het mogelijk meer uitgebreide diensten aan te bieden. Omdat de gebruiker continu in verbinding is met het internet kan ook informatie over de toegankelijkheid van gebouwen of winkels worden gegeven, of het meest actuele nieuws van de NS.
Familie waarschuwen Onlangs werd door een commercieel telefoonbedrijf in Spanje al een speciaal GPS-systeem voor blinden en slechtzienden geïntroduceerd. Dit mobieltje kan de locatie-informatie ook doorge-
ven aan familie en vrienden of een verzorgingscentrum. Verwacht wordt dat binnen een aantal jaren de GPS een belangrijke rol gaat spelen bij zelfstandig navigeren voor mensen met visuele beperkingen.
14
Themabijlage oog in beeld
Ooglaseren: ‘beeldhouwen’ met lichtpulsjes Wie genoeg heeft van zijn bril of contactlenzen kan besluiten om daar iets aan te laten doen via refractiechirurgie, bijvoorbeeld door een laserbehandeling. Oogarts Nico Trap (tevens bestuurslid van het Nederlands Gezelschap voor Refractie Chirurgie) vertelt hoe dat werkt. Door Irma van der Lubbe
I
n het oog zorgen het hoornvlies en de lens er voor dat invallende lichtstralen precies op het netvlies samenvallen. Zo ontstaat een scherp plaatje. Heeft het hoornvlies echter niet de juiste kromming, dan vallen de inkomende lichtstralen net voor of achter het netvlies. Het corrigeren van zo’n zogenaamde brekings-, ofwel refractie-afwijking valt onder de refractiechirurgie, waar ooglaseren deel van uitmaakt. “De laser moet je zien als een soort beiteltje”, legt Trap uit. “Dit geavanceerde apparaat
geeft hele kleine pulsjes licht op het hoornvlies, waardoor stukjes weefsel verdampen en er kleine deukjes ontstaan. Al die kleine overlappende deukjes geven een nieuwe kromming aan de buitenkant van het hoornvlies. Is iemand verziend, dan kun je het hoornvlies boller maken door iets af te halen van de buitenste randen. Is iemand bijziend, dan kun je het hoornvlies platter maken door wat weg te halen uit het midden. En heeft iemand een cilinderoog, dat wil zeggen dat het hoornvlies de vorm van een rugbybal heeft, dan kunnen we daar met laser weer een voetbal van maken.” Laagje verwijderen Er zijn verschillende lasermethoden die in twee groepen zijn te verdelen. “Bij de eerste groep wordt eerst een deel van het epitheel verwijderd, van ongeveer acht tot negen millimeter doorsnee, waarna de laag daaronder op het oog wordt gelaserd”, vertelt Trap. “Het epitheel is het
buitenste dunne laagje van het hoornvlies. Net als de huid bij een schaafwondje herstelt het epitheel zich vanzelf als daar een laagje vanaf wordt gehaald. Gebeurt dat met alcohol, dan heet het LASEK. Gebruikt men een soort mechanisch krabbertje of borsteltje, dan noemt men het PRK. En wordt het laagje opzij geduwd met een schuivertje, dan gebruikt men de naam EPI-LASIK. De keuze van de methode maakt overigens niks uit voor het resultaat. Het is maar net wat de arts het prettigst vindt.” Flapje Het laseren is echter groot geworden door de LASIK-methode. “Daarbij wordt met een geautomatiseerd mesje een dun flapje gemaakt dat dieper gaat dan het epitheel”, verklaart de oogarts . “Dat flapje wordt na de behandeling weer teruggeklapt. Voordeel is dat de snijrandjes in vier uur weer dicht zijn,
waardoor je geen pijn hebt. Dit in tegenstelling tot het herstel bij de eerdergenoemde methoden, dat ongeveer vier dagen duurt. Nadeel is echter dat, hoe goed de flap ook hecht, er altijd een kleine kans bestaat dat hij nooit helemaal vergroeit. Daarom is er weer een tendens merkbaar in de richting van LASEK en PRK. PRK was de allereerste lasertechniek, die min of meer berucht was om de pijnlijke behandeling en het lange herstel. De methode is door de jaren heen echter sterk verbeterd. Mijn persoonlijke ervaring is zelfs dat de meeste patiënten deze als een weinig pijnlijke behandeling ervaren.” De arts beslist Wanneer men gezonde ogen heeft, is een laserbehandeling geschikt voor het corrigeren van sterktes tussen +4 en -10. “Maar als het hoornvlies van nature dunner is, ligt dat anders”, benadrukt Trap. “Er moet na de behandeling na-
melijk een minimale restdikte overblijven. Is laseren wat dat betreft geen optie, dan kan men implantlenzen overwegen [zie elders in deze special, red.]. Verder is een goede bevochtiging van het hoornvlies belangrijk, aangezien dat na de behandeling vaak wat droger wordt. En verder dient men geen oogziekte te hebben die het genezingsproces in de weg kan staan.” Welke lasermethode uiteindelijk wordt gekozen, bepaalt de arts. “Daarbij betrekken we ook zaken als werk en hobbies”, vertelt Trap. “Een politieman op straat zal ik bijvoorbeeld nooit LASIK adviseren. Want het duurt soms wel maanden voordat het flapje echt vast zit. Al die tijd mag hij dan niet het risico lopen om een klap op zijn oog te krijgen. Dat is natuurlijk niet werkbaar. Maar als zoiets niet speelt en iemand heeft ogen die voor beide technieken geschikt zijn, dan krijgt hij uiteraard de keuze”, aldus de oogarts.
Leesbrilcorrectie met laser! > Europese primeur < Bel Gratis 0800 - 55 777 55
GRATIS indicatie - vooronderzoek
15
Themabijlage oog in beeld
Feiten en fabels rond ooglaseren Is ooglaseren eng? Is daarna nou wel of niet een leesbril nodig? En kan men meteen de volgende dag scherp zien? Oogarts Hester van Nouhuijs (Rijnzicht Oogkliniek) stelt vijf belangrijke feiten en fabels rond deze behandeling aan de orde.
Hester van Nouhuijs
Door Irma van der Lubbe
1. Ooglaseren is eng Fabel. “Natuurlijk vindt iedereen het wel (een beetje) spannend. Daarom is het ook heel belangrijk dat je een goed gevoel hebt bij de kliniek en de oogarts die jou behandelt. Bij de voorbereidingen voor de behandeling ebt dat gevoel dan snel weg. De behandeling wordt uitgevoerd onder plaatselijke verdoving. Dat voelt misschien een beetje vervelend, maar doet geen pijn. En het is zó voorbij.” 2. Gelaserde ogen hebben herstel nodig Feit. “De hersteltijd van de ogen hangt af van de soort behandeling. Bij de Lasik-behandeling (de diepere) kun je na een of twee dagen je gewone leven weer oppakken, bij de oppervlakkige behandeling meestal na drie tot vijf dagen. Het beste is om voldoende tijd te ne-
men voor het herstel en daarbij goed te ‘luisteren’ naar de ogen. Computeren kan bijvoorbeeld best, maar forceer niets en stop als je iets voelt dat je niet vertrouwt. En blijf in ieder geval de eerste twee weken uit het zwembad en de sauna om infecties te vermijden.” 3. De eerste dagen is het zicht nog niet optimaal Feit en fabel. “Dat hangt een beetje af van de soort laser. De nieuwe apparaten laseren zó glad, dat het zicht direct na de behandeling weliswaar nog wat wazig is, maar dat je wel al de scherpte voelt. Doorgaans heb je binnen een week weer een goed zicht, maar het uiteindelijke resultaat kun je pas na enkele weken tot maanden verwachten.” 4. Na een laserbehandeling heeft men nooit meer een bril nodig Fabel. “Na het laseren zijn je ogen vergelijkbaar met die van goed ziende leeftijdsgenoten. Nu ontkomt niemand rond zijn 45ste aan een leesbril, dus ook niet als je je ogen hebt laten laseren.” 5. Het resultaat van een laserbehandeling blijft stabiel Feit. “Internationale onderzoeken hebben dat aangetoond. Het is dus niet zo
dat je telkens na een aantal jaren de ogen opnieuw hoeft te laten laseren. Het resultaat is doorgaans blijvend.” Jean-Paul Klein (40): “Ik kon ’s avonds meteen de ondertiteling op tv lezen.” “Vanaf mijn zestiende draag ik een bril. Met mijn hobby waterpolo is dat best lastig en bij het zeilen ben ik regelmatig een bril kwijtgeraakt. Het idee om mijn ogen te laten laseren, kwam nadat mijn vrouw dat had laten doen. Zij had daarvoor een gerenommeerde kliniek in de buurt uitgezocht, aangezien we van een kennis hoorden hoe lastig het is als je steeds zoveel reistijd kwijt bent bij controles. Bovendien: het gaat wel om je ogen en daar laat je niet zomaar iemand aanzitten. Ik ben bij de behandeling aanwezig geweest en was onder de indruk van hoe professioneel die werd uitgevoerd. Toen heb ik zelf ook de knoop doorgehakt. Het resultaat is perfect, ik kon ’s avonds al de ondertiteling op de tv lezen. Het enige dat een beetje tegenviel, is dat ik drie dagen pijn had. Maar dat ben ik ondertussen al lang weer vergeten!”
De zekerheid van vakwerk Bij het laseren worden in feite gezonde ogen behandeld. Een patiënt heeft dus veel te verliezen en daarom is het zaak dat de behandeling wordt uitgevoerd door vakmensen. Monika Landesz, voorzitter van het Nederlands Gezelschap Refractie Chirurgie (NGRC) legt uit hoe men hiervan kan verzekeren. Door Maartje Lute
D
e eerste vraag die men zichzelf kan stellen is: kies ik voor een ziekenhuis of een kliniek? “Eigenlijk is er geen uitgesproken reden om voor het een of het ander te kiezen”, vindt Landesz. “De ingreep mag uitsluitend uitgevoerd worden door geregistreerde oogartsen en deze kunnen zowel werkzaam zijn in een ziekenhuis als in een kliniek. Een voordeel van een kliniek is dat deze vaak meer servicegericht is: alle medewerkers in de kliniek zijn uitsluitend werkzaam in een bepaalde discipline. Terwijl de medewerker in een ziekenhuis onderdeel uitmaakt van een groter geheel. Een pluspunt van een ziekenhuis is dat die automatisch aan alle kwaliteitseisen voldoet. Veel klinieken voldoen hier ook aan, maar daar ligt wel een aandachtspunt.” Een goede kliniek Als een kliniek is aangesloten bij de vereniging voor Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN) zit men goed. Deze klinieken dienen zich aan strenge kwaliteitsnormen te houden. Die kwaliteitseisen hebben onder meer betrekking op de intake, infectiepreventie, klanttevredenheid en nazorg. Het is daarbij een
Ooglasercorrectie: - LASIK en LASEK - Revolutionaire EpiLasik en CustomVue - Nederlandse oogartsen
Zomeraktie!
nu
a 500,-
korting op ooglaserbehandeling! *Lees de voorwaarden op onze website
Wilt u meer weten over onze behandelingen, kijk dan op onze website.
www.laser-company.nl
goed teken als de kliniek meerdere behandelingen aanbiedt, dus niet alleen ooglaseren maar bijvoorbeeld ook lensimplantaten. Een kliniek met een breder aanbod zal de klant namelijk niet naar een specifieke behandeling ‘toepraten’, maar eerder de juiste behandeling aan de juiste persoon bieden. Een goede arts Wat ook belangrijk is, is het vinden van een goede oogarts. “Alle oogartsen die verbonden zijn aan het NGRC voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen”, vertelt Landesz. “Ze moeten BIG-geregistreerd zijn en aangesloten zijn bij de Medisch Specialisten Registratie Commissie. Verder kun je zelf de arts altijd vragen naar zijn of haar ervaring en de kwaliteit van het personeel. Wat compleet nieuw is, en wat het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap in Nederland als eerste gaat doen, is het certificeren van refractiechirurgen. Het certificaat ‘NOG-refractiechirurg’ wordt uitsluitend uitgereikt aan oogartsen die aan de allerstrengste eisen van deze discipline voldoen. De oogartsen met deze certificering zijn te vinden op: www.ooglaseradvies.org.”
BABBAGE, ELEKTRONISCHE HULPMIDDELEN VOOR BLINDEN EN SLECHTZIENDEN www.babbage.com Slechtziend of blind, met de juiste hulpmiddelen hoeft dit geen belemmering te zijn om toch alle geschreven informatie toegankelijk te kunnen krijgen.
Een maand na de lancering van de gloednieuwe Mobile Reader productlijn in West Europa, heeft Babbage deze al in het productpakket. De combinatie van de knfbREADER software met de Nokia N82 GSM zorgt ervoor dat blinde en slechtziende gebruikers voortaan gedrukte tekst kunnen laten voorlezen. De camera maakt een foto van een stuk tekst en deze wordt in luttele seconden omgezet en voorgelezen.
Ook op het gebied van beeldschermloepen staat de ontwikkeling niet stil. Mensen worden steeds mobieler, reizen meer en gaan vaker met vakantie. De eisen die men aan de hulpmiddelen stelt, veranderen daardoor ook steeds. Babbage heeft diverse mobiele beeldschermloepen in het pakket. Eén hiervan is de Magnilink Zip. De MagniLink Zip is een stijlvol opvouwbare beeldschermloep en wordt geleverd in een handige draagtas. Met slechts een paar handelingen en zonder gereedschap verandert u deze beeldschermloep in een handig draagbaar pakketje.
Braillino is het meest geschikte braille notitie apparaat dat er bestaat. De mogelijkheid om de Braillino te combineren met een standaard gsm toestel geeft toegang tot vele functies zoals SMS, e-mail, internet etc.. De optionele Bluetooth® interface maakt draadloze koppeling mogelijk met persoonlijke organizers (PDA), GSM toestel of PC.
Voor meer informatie, demonstratie of workshop bij u in de buurt, neem contact op met Babbage: www.babbage.com of tel 0165-536156
17
Maarten Fechner
Themabijlage oog in beeld
Kraaienpootjes en wallen De huid rond de ogen kan bij het ouder worden verschijnselen vertonen die men wellicht liever niet heeft. In dat geval kan de cosmetische chirurgie uitkomst bieden. Plastisch chirurg Maarten Fechner (Velthuis Kliniek) geeft de oplossing voor het probleem. Door: Irma van der Lubbe
Probleem:
Probleem:
Probleem:
Oplossing:
Oplossing:
Oplossing: (Endoscopische) wenkbrauwlift
“Bij dieperliggende rimpels maken we met een klein mesje de rimpel los van de bodem en spuiten er iets tussen dat de ‘deukjes’ opvult. Dat kan een filler [vulmiddel, red.] zijn, maar ook lichaamseigen vet. Dit wordt veelal weggehaald bij de buik, bewerkt en in ingedikte vorm geïnjecteerd.”
“Als de oogleden overhangen, maar er tegelijkertijd kraaienpootjes aan de zijkant van de oogleden ontstaan, kan naast een ooglidcorrectie ook een wenkbrauwlift nodig zijn. Door de zwaartekracht worden de wenkbrauwen naar beneden getrokken. Eén spier houdt ze omhoog. Bij het ouder worden verliest die spier aan kracht en zakt de wenkbrauw. Bij een wenkbrauwlift wordt het spierweefsel opgetrokken.”
Probleem:
Probleem:
Probleem:
Oplossing:
Oplossing:
Oplossing:
“Een ooglidcorrectie staat te boek als een simpele ingreep, maar het is meer dan alleen een teveel aan huid verwijderen. Soms is het ook nodig de kringspier rond het oog strakker te zetten. Daartoe wordt een klein reepje spier verwijderd, op de plaats van de plooi. En een derde aspect: de oogbol draait in de oogkas in vet. Dat vet valt niet naar buiten, maar wordt tegengehouden door een schotje. Overhangende oogleden kunnen ook ontstaan wanneer dat schotje te veel opbolt. In dat geval dient het schotje strakker te worden gezet. Wanneer dat niet gebeurt en er juist vet wordt weggehaald, krijg je van die holle ogen, zoals je wel eens bij die oude Amerikaanse filmsterren ziet.”
“Gaat het om een craqueléhuid, dan werkt het in principe hetzelfde als bij het bovenoog. Is het alleen een kwestie van te veel huid, dan wordt dit teveel weggesneden. Wanneer zowel de huid als de spieren slapper zijn geworden, worden beide via een klein sneetje onder de wimpers strak gezet en wordt het teveel aan huid en spieren verwijderd.”
“Bij wallen zakt het oogvet uit. Dit wordt dan teruggedrongen en het schotje dat het vet normaliter tegenhoudt, wordt strakker gezet. Bij iemand die óók kringen heeft, kan het loshangende vet eventueel worden gebruikt om deze op te vullen. Bij jonge mensen die (nog) geen kringen hebben, kan ook het ooglid worden omgeklapt, waarna van binnenuit het teveel aan vet wordt verwijderd. Dergelijke onderooglidcorrecties zijn overigens veel lastiger dan die aan het bovenoog. Je moet namelijk zorgen dat het ooglid tegen de zwaartekracht in goed tegen het oog aan wordt gehouden. Anders krijgt de patiënt van die hondenogen. Dat is echt de nachtmerrie van iedere plastisch chirurg.”
Kraaienpootjes, craqueléhuid Spierverslappers, chemische peeling of laser “Een spierverslapper wordt in de buitenste ring van de kringspier rond het oog geïnjecteerd. Doordat de spier zich niet meer kan aanspannen, ontspant de huid en vertoont deze minder rimpels. Bij een chemische peeling en laser wordt de bovenste huidlaag mét de oppervlakkige lijntjes verwijderd, waarna deze zich herstelt en er een gavere huid verschijnt.”
Overhangende oogleden
Diepe rimpels
Hangende wenkbrauwen
Fillers of eigen lichaamsvet
Kringen
Ooglidcorrectie
Wallen
Onderooglidcorrectie
Correctie volgens Hamra
Flinterdun De huid rond de ogen verschilt in twee opzichten van de huid op andere delen van het lichaam. Ten eerste is hij flinterdun. Ten tweede zit hij vrijwel direct vast op de kringspier rond het oog, terwijl er op andere lichaamsdelen vet zit tussen spier en huid. Door het vele aanspannen van de oogspier wordt er steeds aan de huid getrokken, waardoor daar meer rimpeltjes ontstaan dan elders.
Eye-Q-vision Ooglaser Kliniek Laserbehandelingen 475 euro per oog
Inclusief; - vooronderzoek - behandeling; lasik, epilasik, lasek of eqlase - wavefront en topolink - nacontroles - nabehandelingverzekering
De vergoeding is NIET afhankelijk van de hoogte van uw afwijking. Absoluut geen verborgen kosten
Interesse? Stuur een email naar
[email protected]
18
Themabijlage oog in beeld
beeld aan beschadiging van het hoornvlies en de slijmvliesjes van de ogen. Je ziet het wel eens op wintersport: door UV-stralen raakt de bovenste laag beschadigd en treedt zogenaamde sneeuwblindheid op. Hoewel tijdelijk is dat erg vervelend”, zegt Rob Gevers, voorzitter van de Optometristen Vereniging Nederland.
Lief voor de ogen Afgezien van een trendy mode-item is een goede zonnebril een absolute must. Hij beschermt natuurlijk de ogen, maar voorkomt ook veroudering van de huid rondom. Door Marjolein Straatman
D
e warme zongloed is heerlijk. Maar zoals we onze huid insmeren met zonnebrandolie, verdienen ook onze ogen een optimale bescherming. De ozonlaag wordt dunner en daardoor neemt de ultraviolette
straling toe. En die is schadelijk voor lijf en leden. Daarbij gaat het vooral om UV A en UV B. De effecten van de zon op onze ogen worden nogal eens onderschat. “De structuur van de ogen is erg gevoelig voor straling. Denk bijvoor-
De effecten van de zon op onze ogen worden nogal eens onderschat
Geen overbodige luxe Bij langdurige en veelvuldige blootstelling kan UV-licht de ooglens snel verouderen en beschadigen. In sommige gebieden in het oog ontstaat daardoor bij mensen al op jonge leeftijd staar. Dat gaat geleidelijk. In het ergste geval ontstaan er pigmentvlekjes op het oog die op termijn zelfs kunnen uitgroeien tot een gezwel. Zaak dus om een goede bril aan te schaffen. Hoewel jonge kinderen het meestal vooral leuk en stoer vinden om een zonnebril te dragen, is dat zeker geen overbodige luxe. Zij hebben namelijk grotere pupillen waardoor extra zonlicht binnenkomt en nog meer wordt opgenomen. Dat maakt hen gevoeliger voor de schadelijke stralen. Een aandachtspunt is ook de zon die weerkaatst in water of sneeuw. Juist dan is het dragen van een goed en degelijk exemplaar, ook voor volwassenen, een must omdat de stralen worden versterkt. Ook voor kinderen Een slechte zonnebril zonder goede filters is juist schadelijk, zeker voor kinderogen. “Goede zonnebrillen zijn te herkennen aan een stickertje met daarop een CE-logo. Dat duidt op de
Europese normen voor een goed beschermend exemplaar dat het licht op een verantwoorde manier doorlaat. Je hoort wel eens dat donkerder glazen beter beschermen, maar dat is een fabeltje. Daarnaast is de zuiverheid van de bril belangrijk. Hij moet namelijk in alle richtingen optisch zuiver zijn zodat er geen vertekening is. Dat is namelijk heel onrustig voor je ogen. Wil je zeker zijn, dan kan de opticien of optometrist je verder helpen. Eventueel ook met een zonnevariant op sterkte”, adviseert Gevers. Pigment Wanneer we een zonnebril op onze neus moeten zetten, hangt af van de lichtintensiteit. Maar ook van onszelf. Iemand met een lichte huid heeft vaak ook weinig pigment in de ogen. Dat zorgt er voor dat iemand met blauwe ogen over het algemeen kwetsbaarder is voor de UV-straling dan iemand met heel donkere ogen. Heb je weinig pigment, dan is een optimale bescherming vroeg in het jaar dus al verstandig. Daarnaast beschermen zonnebrillen de huid rondom de ogen tegen veroudering, zoals rimpeltjes en kraaienpootjes. Grote zonnebrillen, die nu overal in het straatbeeld opduiken, zijn dus niet alleen modisch verantwoord, maar ook lief voor het gebied om de ogen. Gevers: “Een goede bril is daarnaast heel prettig in de auto als er schitteringen zijn op de weg. Soms levert dat verblindende situaties op, heel gevaarlijk. Bovendien kunnen die heel vermoeiend zijn, omdat je gaat knijpen. Met een bril op blijf je beter geconcentreerd.”
WWW.BRILSERVICE.NL BRILLEN
OOGMETING
ZONNEBRILLEN
CONTACTLENZEN
RAY-BAN & CK ZONNEBRILLEN OP STERKTE VANAF % 99,-* KLASSE OP VAKANTIE! Karakteristiek design én scherp zicht: CK en Ray-Ban presenteren voor dit seizoen speciale modellen die ook geschikt zijn voor zonneglazen op sterkte.
RAY-BAN Model 4107 zwart of bruin
Over geschikt gesproken: deze designerbrillen inclusief glazen op sterkte zijn er bij Brilservice vanaf ` 99,-. Kijk voor deze en andere scherpe aanbiedingen op www.brilservice.nl of in onze speciale zomerbrochure.
CK Model 4062S havana of black
RAY-BAN Model 3301
CK Model 3066S havana of black
CK Model 3065S havana of black *Sterktebereik enkelvoudige glazen tot -6,00/+6,00, cilinder 2, inclusief UV-filter. Ook in multifocaal verkrijgbaar. Vraag naar de voorwaarden.
Alkmaar, Koorstraat 5, T 072-5111205 Alphen a/d Rijn, Van Mandersloostr. 57, T 0172-472239 Amstelveen, Rembrandthof 33, T 020-4413018 Amsterdam, Javastraat 57, T 020-6948920 Amsterdam, Buikslotermeerplein 204, T 020-4941243 Amsterdam, Beethovenstraat 12, T 020-6760861 Amsterdam, Rijnstraat 58 A, T 020-6426828 Amsterdam-Sloten, Hageland 89, T 020-6695421 OFFICIEEL DEALER VAN
Assendelft, Dorpsstraat 387 A, T 075-6875796 Badhoevedorp, Sloterweg 97 A, T 020-6596321 Beverwijk, Breestraat 114, T 0251-215645 Den Haag, Goudenregenstraat 293 A, T 070-3601053 Gorinchem, Westwagenstraat 6, T 0183-631493 Haarlem, Ged. Oude Gracht 72, T 023-5314553 Heemskerk, Burg. Nielenplein 42, T 0251-259556 Heerhugowaard, Raadhuisplein 38, T 072-5740613
Hoorn, Gouw 26, T 0229-214983 Koog a/d Zaan, Molenwerf 6, T 075-6124745 Krommenie, Zuiderhoofdstraat 87, T 075-6402596 Nieuw-Vennep, Händelplein 19, T 0252-672578 Purmerend, Kaasmarkt 4, T 0299-439677 Rijswijk, Pr. W. Alexander Prom. 43, T 070-3360526 Schagen, Gedempte Gracht 56, T 0224-296762 Sneek, Oosterdijk 1, T 0515-415292
Velserbroek, Vestingplein 21, T 023-5398117 Werkendam, Hoogstraat 70, T 0183-502726 Woerden, Rijnstraat 38b, T 0348-422055 Zaandam, Rozengracht 140, T 075-6351074 Zeist, Slotlaan 239, T 030-6918334 Per vestiging kan het assortiment verschillen
19
Themabijlage oog in beeld
Ingezonden Mededeling
De belangrijkste en meest voorkomende oogaandoening bij kinderen is het luie oog. Maar hoe herken je de aandoening en wat zijn de gevolgen van te late ontdekking? Huib Simonsz, hoogleraar oogheelkunde van het Sophia Kinderziekenhuis te Rotterdam, geeft antwoord. Door Marian Vleerlaag
Wat is een lui oog? “Een lui oog – amblyopie – is een slecht gezichtsvermogen in één oog dat ontstaat omdat dit oog zich op jonge leeftijd niet goed ontwikkelt. Meestal kijkt het kind met één oog terwijl het andere oog niet of te weinig gebruikt wordt. Dat oog gaat dan blijvend slechter zien.” Hoeveel kinderen krijgen er mee te maken? “Zo’n 3,5 procent van de bevolking, dat zijn ongeveer 6.000 kinderen per jaar in Nederland.” Wat is de oorzaak? “Er zijn twee hoofdoorzaken. Ten eerste hebben kinderen soms een bril nodig met ongelijke plussterkte. Als het kind die bril
niet op zijn neus heeft, kijkt het alleen maar scherp met het oog met de minste plusafwijking. Het andere oog ziet de hele tijd wazig en wordt lui. Ten tweede hebben kinderen met scheelzien vaak een lui oog – als ze steeds met één oog kijken en het andere niet gebruiken.” Hoe behandel je een lui oog? “Bij ‘ongelijkeplussterkte’ kan het probleem vaak met een bril worden opgelost. De bril moet dan natuurlijk wel gedragen worden. Het is niet altijd makkelijk om een jong kind uit te leggen dat hij de bril moet dragen omdat hij dan later met beide ogen goed ziet. Bij een lui oog door scheelzien moet het goede oog afgeplakt worden met een pleister, enkele uren per dag. De behandeling van een lui
De behandeling van een lui oog moet voor het zesde levensjaar beginnen Wat zijn de gevolgen van te laat behandelen? “Uit een grote studie in Rotterdam waarbij 4.600 kinderen vanaf hun geboorte zeven jaar gevolgd werden bleek dat een derde van alle kinderen met een lui oog de rest van hun leven met één oog slecht zien. Dat komt omdat ze niet op tijd behandeld waren of niet goed met de pleister zijn omgegaan. Het luie oog hoeft niet echt een probleem te zijn, met één goed oog functioneer je prima. Maar later komt voor enkelen soms een vervelende afrekening. Want als je aan je andere oog iets krijgt, een ongeval of oogziekte, ben je meteen slechtziend. Bovendien ontstaan er dan grote kosten voor de samenleving.”
Hoe herken je een lui oog? “Een lui oog door scheelzien herken je gemakkelijk. Maar bij ongelijkeplussterkte is de diagnose zelf moeilijk te stellen. Kinderen hebben niet door dat een van beide ogen het niet goed doet, of ze zijn te jong om dat aan te geven. Gezichtsscherpte wordt in Nederland op de consultatiebureaus op de leeftijd vanaf drie jaar gemeten. Bij kleinere kinderen wordt gekeken of het een lichtje kan volgen met elk van beide ogen. Slecht volgen of het huilen van een baby waarbij het goede oog wordt afgedekt, wijzen op een lui oog. Gelukkig hebben wij in Nederland deze screening door de consultatiebureaus. Daardoor zijn we er in Nederland sneller bij en voorkomen we vaker slechtziendheid dan in het buitenland.”
Foto: Zicht Optiek
Kinderen met een oogpleister zielig? Nee, verstandig!
oog moet voor het zesde levensjaar beginnen, voor een goed resultaat. Als je er niet op tijd bij bent, is het heel moeilijk nog te corrigeren. Het oog verleert namelijk het kijken. De hersenen gaan alle aandacht richten op het goede oog en laten het mindere oog links liggen.”
Dé kinderbrillen specialist in amsterdam ZICHT is een gerenommeerde brillenwinkel/ contactlenspraktijk waar een opvallend grote collectie kinder- teener-, sport- en zonnebrillen in een ruime, moderne en kindgerichte omgeving te bewonderen is. Rolf Beck, zelf vader van een 6-jarige dochter, heeft ruime ervaring in het aanmeten van kinderbrillen en hij weet als geen ander hoe belangrijk het is om peuters, kleuters en tieners op ontspannen wijze in de juiste sfeer te begeleiden bij het uitzoeken van een nieuwe of eerste bril. En … de locatie in de Scheldestraat in Amsterdam Zuid (met het vriendelijke parkeertarief van € 0,10 per uur!) is natuurlijk niet voor niets gekozen. Z I C H T voert o.a. de trendy en sterke merken Lafont, Vogue, Inface, Nike Flexon en Rayban kids. Uiteraard werkt ZICHT samen met diverse oogartsen en ziekenhuizen in de regio om optimaal in te kunnen spelen op uw vragen, eventuele oogklachten en specifieke wensen. ZICHT Scheldestraat 50 Amsterdam Tel: 020-6707073 www.zichtoptiek.nl
Kun je de problemen met terugwerkende kracht oplossen? “Nee, als de schade eenmaal gedaan is, is dat na de leeftijd van tien jaar niet meer te herstellen.”
Een produktfamilie van TRUSETAL VERBANDSTOFFWERK GMBH
TRUSETAL VERBANDSTOFFWERK GMBH
en
Nu met 5 motieven per verpakking -- één bijkomend nieuw motief
Junior Medium Regular
ve 50 ve 50 ve 50
artnr. : 73321 artnr. : 73322 artnr. : 73324
Junior Medium Regular
ve 50 ve 50 ve 50
artnr. : 73221 artnr. : 73222 artnr. : 73224
www. eastbeco.com www.tshs.eu
A73221-NL/A1/06-2008
NIEUW!
Mesvrije ooglaseroperatie bij Correct Vision Gouden standaard lasertechnologie van INTRALASIK Ooglaseren doe je in Alkmaar
Kies voor Correct Vision
s GOED ZIEN ZONDER BRIL OF CONTACTLENZEN s KIES VOOR MEDISCHE ZEKERHEID s VEILIGHEID EN BETROUWBAARHEID s ERVARING SINDS s UITGEBREIDE VOORLICHTING s GEDEGEN VOORONDERZOEK s PERSOONLIJK BEHANDELPLAN DOOR ERVAREN DOKTERS s HOOGOPGELEIDE OPTOMETRISTEN EN VRIENDELIJKE ASSISTENTES s CONSTANTE KWALITEITSBEWAKING s GEAVANCEERDE LASERAPPARATUUR s TWEE JAAR NAZORG s GARANTIE VOOR NABEHANDELING
s IN HET -EDISCH #ENTRUM !LKMAAR s MET DE LAATSTE INNOVATIES s ALLE REFRACTIEBEHANDELINGEN ONDER ÏÏN DAK s AANTREKKELIJKE ALL IN PRIJZEN s GEEN WACHTTIJDEN s ZEER GOEDE RESULTATEN s MEER DAN TEVREDEN CLIÑNTEN
www.correctvision.nl INTRALASIK $E NAAM VOOR DEZE BEHANDELING IS AFKOMSTIG VAN HET LASERAPPARAAT WAT BIJ DEZE BEHANDELING WORDT GEBRUIKT DE REVOLUTIONAIRE EN INNOVATIEVE )NTRALASE &EMTO3ECOND