ONTWERP-STRUCTUURVISIE DORPSONTWIKKELINGSPLAN BLITTERSWIJCK 17-08-2011
Gemeente Venray Postbus 500 5800 AM Venray
Samengesteld door Gebiedspanel Blitterswijck
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
1
Inhoud Deel 1
Analyse en Visie 2020
1
Gebiedsspecifieke inbreng partners
1.1
Dorpsraad Blitterswijck
7
1.2
Wonen Limburg
7
1.3
Synthese
8
1.4
Politie Limburg-Noord
9
1.5
Dynamiek Scholengroep
2
Analyse van het gebied
2.1
Inleiding
10
2.1.1
Procedure inspraak en status Dorpsontwikkelingsplan
10
2.2
Ruimtelijke Pijler
14
2.2.1
Ruimtelijke structuur en samenhang (historie)
14
2.2.2
Archeologie, monumenten en beeldbepalende panden
14
2.2.3
Ruimtelijke analyse
16
2.2.4
Kenmerken van de bebouwing
20
2.2.5
Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum
21
2.3
Functionele pijler
23
2.3.1
Wonen en woonomgeving
23
2.3.2
Voorzieningen
24
2.3.3
Gezondheidszorg
24
2.3.4
Openbaar groen
24
2.3.5
Natuur
25
2.3.6
Waterhuishouding en riolering
28
2.3.7
Toerisme en recreatie
28
2.3.8
Sport
30
2.3.9
Verkeer
31
2.3.10
Milieuaspecten
7
9 10
32
2.4
Economische Pijler
36
2.4.1
Aanwezige bedrijven
36
2.4.2
Grondeigendom
36
2.5
Sociaal maatschappelijke pijler
37
2.5.1
Bevolkingsontwikkeling
37
2.5.2
Verenigingen
38
2.5.6.
Onderwijs
42
2.5.7.
Speelvoorzieningen
43
2.5.8.
Jeugd
43
2.5.9.
Ouderen
43
2.5.10.
Huisvesting buitenlandse werknemers
43
2.5.11.
Veiligheid
44
2.5.12. 2.6
Leefbaarheid Sterkte en zwakte analyse (SWOT)
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
44 45
2
3
Visie 2020
3.1
Kwaliteiten van Blitterswijck
47
3.2
Missie voor de komende jaren
47
3.3
Visie op Blitterswijck in 2020
48
3.4
Nader uitgewerkte thema’s
48
Deel 2
46
Uitvoeringsprogramma
4
Uitvoeringsprogramma
55
4.1
Inleiding
55
4.2
Overzicht projecten Blitterswijck
55
4.3
Toelichting prioriteitstelling
58
Lijst van afkortingen: AED
Automatische Externe Defibrillator
BMV
Brede Maatschappelijke Voorziening
BRO-rapport
Buro Ruimtelijke Ordening (te Boxtel). Dit bureau heeft in 2008 in opdracht van de gemeente Meerlo-Wanssum het Dorpsomgevings-programma Blitterswijck opgesteld
BVO
Blitterswijckse Vrouwen Ontmoeten
CBS
Centraal Bureau voor de Statistiek
CPO
Collectief Particulier Opdrachtgeverschap
DLG
Dienst Landelijk Gebied
EHS
Ecologische Hoofdstructuur
GGW
Gebiedsgericht Werken
GVVP
Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan
GOW
Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum
KBO
Katholieke Bond voor Ouderen
LISA
Landelijk Informatiesysteem van Arbeidsplaatsen
LOG
Landbouw Ontwikkelingsgebied
MFC
Multifunctioneel Centrum
OJC
Open Jongerencentrum
PIP
Provinciaal Inpassingsplan
ROVL
Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Limburg
SKO
Stichting Katholiek Onderwijs
SWOT
Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats (sterkte-zwakte analyse)
VAB
Vrijkomende Agrarische Bedrijven
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
3
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
4
Deel 1
Analyse en visie 2020
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
5
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
6
1 Gebiedsspecifieke inbreng partners Blitterswijck is door een gemeentelijke herindeling op 1 januari 2010 bij de gemeente Venray gekomen. De voormalige gemeente Meerlo-Wanssum is op die datum gesplitst en de zes kernen zijn verdeeld over Horst aan de Maas en Venray.
1.1 Dorpsraad Blitterswijck De Dorpsraad Blitterswijck behartigt de algemene belangen van het dorp en stimuleert initiatieven van bewoners. De dorpsraad signaleert zaken die voor het dorp belangrijk kunnen zijn en neemt zonodig initiatieven voor uitvoering van projecten. Tevens zorgt de dorpsraad voor de uitgave van de dorpsgids. Regelmatig organiseert de dorpsraad openbare dorpsvergaderingen en jaarlijks het verenigingenoverleg. Voor de samenstelling van de dorpsraad wordt gestreefd naar een afvaardiging vanuit alle geledingen. Bewoners vanaf 18 jaar kunnen lid worden van de dorpsraad.
1.2 Wonen Limburg Eind 2010 is er een nieuw organisatieplan Wonen Limburg opgesteld. Onderdeel daarvan zijn de strategische thema’s. De strategische thema’s en doelstellingen zijn beschreven in het verlengd strategisch plan 2011-2012. Aansluitend zal het nieuwe bestuur het definitieve strategisch plan opstellen voor 2013-2018. De maatschappelijke opgave van Wonen Limburg voor Blitterswijck is het in stand houden van de huidige woningvoorraad. Wonen Limburg bedient woningzoekenden door het aanbieden van een diversiteit in toewijzingsmodules en door het verkopen van woningen met de regeling Kopen Dichterbij. Strategie woningbezit Wonen Limburg in Blitterswijck: consolideren of renderen woningvoorraad.
Afstoten van eengezinswoningen Om de nieuwbouwopgave die Wonen Limburg heeft te kunnen realiseren, zijn er opbrengsten nodig om de uitvoering te bekostigen. Dit doet Wonen Limburg door middel van het verkopen vanuit haar huidige bezit. Toevoegen van nieuwbouwwoningen Ten behoeve van de vernieuwing van het bezit in Blitterswijck is Wonen Limburg in een ver gevorderd stadium van onderhandeling met een projectontwikkelaar om 12 (en optioneel 5) woningen turnkey af te nemen (Eckmanshof). De woningen worden levensloopbestendig uitgevoerd, gedeeltelijk grondgebonden en gedeeltelijk appartementen. Doorexploiteren bestaande woningvoorraad Na toevoeging van de nieuwbouwwoningen aan de Eckmanshof ziet Wonen Limburg vooralsnog geen verdere mogelijkheden tot het uitbreiden van de woningvoorraad. Strategie is consolideren of renderen huidige woningvoorraad of aanpassen bestaand bezit.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
7
Leefbaarheid Met betrekking tot de leefbaarheid wil Wonen Limburg deel blijven nemen aan het gebiedsgericht werken, de voorrangspositie voor woningtoewijzing deels in stand houden en inzetten van het leefbaarheidfonds voor bewonersinitiatieven die de leefbaarheid in Blitterswijck bevorderen. Wonen-welzijn-zorg Een ander aandachtspunt voor Wonen Limburg is een bijdrage leveren aan wonen, welzijn en zorg. In Blitterswijck is het gemeenschapshuis een belangrijke voorziening. In dit verband wil Wonen Limburg samen met haar netwerkpartners onderzoeken of Wonen Limburg een bijdrage kan leveren door de dorpsraad en het dorp te ondersteunen in het optimaliseren van het gebruik van het gemeenschapshuis, zodat vergroting van de leefbaarheid gerealiseerd wordt. Wonen-leren-werken Ten aanzien van wonen-leren-werken ziet Wonen Limburg vooralsnog geen directe opgave voor zichzelf. In het gebiedspanel Blitterswijck worden de verschillende opgaven gezamenlijk in kaart gebracht en kan Wonen Limburg eventuele vragen en/of opgaven in een vroegtijdig stadium signaleren. Tijdelijke huisvesting In het kader van tijdelijke huisvesting van Oost- en Midden Europese werknemers wil Wonen Limburg onderzoeken of er mogelijkheden zijn voor de realisatie van kleinschalige huisvesting aansluitend op bestaande bebouwingsstructuur.
1.3 Synthese Voor gebiedsspecifiek beleid sluit de stichting Synthese aan bij de keuzes die vanuit Gebiedsgericht Werken (GGW) worden gemaakt. Daarnaast is het algemeen beleid van Synthese ook van toepassing op Blitterswijck. Synthese is vooral actief op het gebied van ouderenadvisering en – ondersteuning, opbouwwerk en zorg (en signalering) voor bijzondere doelgroepen. Daarnaast is Synthese actief
met straathoekwerk, jeugd- en jongerenwerk, schoolmaatschappelijk werk en
buurtbemiddeling en opbouwwerk ouderen. Synthese geeft ondersteuning aan Moedercentrum EVA, Jongerencentrum Poppodium, Steunpunt vrijwilligers Match en Steunpunt Mantelzorg. Bij Synthese kan men verder terecht voor seniorensport,
diverse
cursussen,
maaltijdvoorziening,
alarmering
en
opvoedingsondersteuning
via
Homestart. Synthese wil actief meewerken aan de instandhouding of de bevordering van de leefbaarheid en aan het vergroten van de betrokkenheid van bewoners en hun organisaties. Ouderenadvisering en –ondersteuning: Ouderen in de dorpen en ook die in Blitterswijck maken naar verhouding minder gebruik van de informatie-, advies- en ondersteuningsfunctie die Synthese kan leveren. Deze beperkte hulpvraag geldt in varierende mate eigenlijk voor alle dorpen van Venray. In kleine kernen zijn ouderen nauw verbonden met hun sociale omgeving en beschikken daardoor mogelijk ook over meer mogelijkheden voor mantelzorg. Daardoor kunnen ze vaak langer in hun eigen dorp blijven wonen, zoals ze ook graag willen. Doorgaans hebben de dorpen een sterker verenigingsleven, meer onderlinge betrokkenheid, meer beschikbaarheid van vrijwilligers voor de verenigingen. De KBO is voor veel ouderen een belangrijke organisatie. De gemeente stuurt regelmatig aan alle 75-plussers een mailing, een benadering die respons Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
8
oplevert vaak in de vorm van hulpvragen voor algemene informatie over wonen, welzijn, zorg en financiële regelingen. Voor deze hulpvragen zet Synthese voornamelijk haar vrijwillige consulenten en waar nodig ook haar professionele ouderenadviseurs in. Opbouwwerk De kleine kernen kennen een geleidelijk afnemend voorzieningenniveau. Het streven naar zo veel mogelijk behoud van het huidige aanbod staat centraal. Oplossingen worden gezocht in multifunctionaliteit, samenwerking en zelfwerkzaamheid. Inwoners van kleine kernen onderkennen en accepteren dat wonen in een kleine kern of in een landelijke omgeving bepaalde consequenties met zich meebrengt. Vaak zoeken ze zelf naar oplossingen: mantelzorg, vervoer, klussendienst. In gesprekken geeft een groot aantal jongeren aan graag in het dorp te willen blijven wonen. In hun feitelijk gedrag blijkt dat minder voor te komen dan vooraf door hen wordt aangegeven: veel jongeren
vertrekken
uiteindelijk
toch
naar
elders
vanwege
studie
of
werk.
In algemene zin zal woningbouw de komende jaren door de verminderende vraag verder afnemen. Daarom
moet
in
het
woningenaanbod
méér
dan
ooit
maatwerk
worden
geleverd.
Vrijwilligersinzet lijkt wel af te nemen, maar eerder is er sprake van een verandering qua type inzet. Structurele, langdurige inzet wordt minder vaak geleverd, maar mensen willen zich zeker voor korte tijd aan een (afgebakend) project of activiteit binden. Veranderingsprocessen in Blitterswijck Dorpen, ook Blitterswijck kennen een “dubbele” vergrijzing. Ouderen stoppen met werken en blijven in het dorp wonen; jongeren trekken –zoals gezegd- van dorp of platteland naar elders voor studie of werk. Alleen de jonge agrariër en jongeren uit beroepsgroepen die aan de agrarische sector zijn gelieerd blijven in het dorp of in het buitengebied wonen.
1.4 Politie Limburg-Noord Wat de politie betreft is voor Blitterswijck het algemeen beleid van toepassing. Als aandachtspunten tot 2020 ziet de politie: •
Verbinding/vertrouwen opbouwen met de dorpsraad en de bevolking van Blitterswijck;
•
Integraal wijk-/dorpsgericht werken;
•
Betere bereikbaarheid van de politie (wijkagent).
1.5 Dynamiek Scholengroep Op 1 januari 2005 is Dynamiek Scholengroep van start gegaan. De nieuwe organisatie bestaat uit de stichting SKO ‘Overkwartier’ en SKO Dynamiek Scholengroep. Dynamiek Scholengroep verzorgt primair onderwijs in de gemeenten Horst aan de Maas en Venray. Ruim 4000 kinderen bezoeken de scholen van de stichting. In het beleid van Dynamiek Scholengroep wordt gesteld dat een school in eigen dorp veel waard is voor de leefbaarheid. Zolang ouders en school willen én het leerlingenaantal dit toelaat blijft de stichting zich inzetten voor een school in elke kern.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
9
2 Analyse van het gebied 2.1 Inleiding Niet
alles
kan
inhoudelijk
gebiedsgericht
zijn.
Wij
hanteren
als
bovengrens
zaken
die
gemeentebreed geregeld zijn, zoals brandweer, verlichting, huisvuil. Als ondergrens is bepaald dat individuele producten zoals paspoorten, vergunningen, uitkeringen etc. zijn uitgesloten. Voor de geografische gebiedsindeling is de formele CBS gebiedsindeling gehanteerd. De raad heeft ingestemd met deze meest objectieve indeling. Of deze indeling op den duur onder alle omstandigheden stand kan worden gehouden, is nu nog niet te zeggen. Nadat alle DOP’s en WOP’s zijn vastgesteld, zal aan de gemeenteraad een voorstel met mogelijke wijzigingen worden voorgelegd. Blitterswijck Wanssum Geijsteren Oostrum Oirlo
Afbeelding 1: CBS begrenzing Blitterswijck
2.1.1 Procedure inspraak en status Dorpsontwikkelingsplan Betrokken partijen De
ontwerp-Structuurvisie
Dorpsontwikkelingsplan
Blitterswijck
is
tot
stand
gekomen
en
vastgesteld in het gebiedspanel. Het gebiedspanel is opgericht op 11 april 2011. In het gebiedspanel zitten vertegenwoordigers van de volgende partners: o Dorpsraad Blitterswijck o Politie Limburg-Noord o Wonen Limburg o Synthese o Dynamiek Scholengroep o Gemeente Venray Het gebiedspanel is betrokken bij het gehele proces van de totstandkoming van de gebiedsvisie en het
uitvoeringsprogramma.
De
leden
van
het
gebiedspanel
stemmen
in
met
het
Dorpontwikkelingsplan en presenteren het plan op 7 september 2011 aan de bewoners van Blitterswijck en overige geïnteresseerden.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
10
De provincie Limburg, het waterschap Peel en Maasvallei, Rijkswaterstaat en de VROM Inspectie Zuid zijn geïnformeerd over deze Structuurvisie door toezending van de ontwerp-Structuurvisie samen met het ontwerpbesluit tot vaststelling en de kennisgeving. Inspraak De procedure van een structuurvisie op basis van de Wet ruimtelijke ordening is vormvrij. Op grond van de Inspraakverordening 2007 en het besluit van de gemeenteraad op 4 november 2008 (Gemeenteblad 2008, nr. 344) is de mogelijkheid tot het verlenen van inspraak bij structuurvisies door de gemeenteraad gedelegeerd aan het college van B&W. In dit besluit is tevens aangegeven dat er in principe geen inspraak wordt verleend bij de voorbereiding van een structuurvisie. Bij
het
voortraject
van
de
structuurvisie
Dorpsontwikkelingsplan
Blitterswijck
zijn
vertegenwoordigers van burgers en maatschappelijke organisaties betrokken in de vorm van deelname van de vertegenwoordigers van de kernpartners in het gebiedspanel Blitterswijck. Deze vertegenwoordigers hebben gedurende het proces steeds teruggekoppeld aan hun achterban. Nogmaals inspraak verlenen zou in dit geval een doublure betekenen. Inspraak is met name van belang wanneer het maatschappelijk of politiek gevoelige projecten betreft. Hoewel de vaststelling van een Dorpsontwikkelingsplan natuurlijk op grote belangstelling kan rekenen, kan niet gezegd worden dat hier sprake van is. Structuurvisie Het Dorpsontwikkelingsplan krijgt met de vaststelling de status van structuurvisie. Op grond van het Besluit op de ruimtelijke ordening (Bro) is het college van B en W verplicht om bij de voorbereiding van besluiten met betrekking tot een structuurvisie een kennisgeving te publiceren over het voornemen. Nadat de kennisgeving is gepubliceerd zal de ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck samen met het ontwerpbesluit tot vaststelling ter informatie ter inzage worden gelegd. Dit is overigens geen verplichte procedurele stap op basis van de Wet ruimtelijke ordening of het Besluit ruimtelijke ordening. De stukken zullen tevens digitaal beschikbaar worden gesteld door middel van het plaatsen van de stukken op de gemeentelijke website. Grondexploitatie In de Wro is de Grondexploitatiewet geïntegreerd. Daarmee geeft een Structuurvisie de gemeente ook een basis voor het toepassen van bevoegdheden met betrekking tot kostenverhaal en verevening van bovenplanse kosten. Digitalisering gemeentelijke structuurvisie Sinds 1 januari 2010 geldt de verplichting van digitale raadpleegbaarheid en uitwisseling van structuurvisies structuurvisies,
volgens net
de
als
RO-standaarden
bestemmingsplannen
van
VROM
moeten
(PRgSV
voldoen
2008).
aan
de
Dit
betekent
dat
verplichtingen
van
digitalisering. Een
structuurvisie
kent
een
ander
karakter
dan
de
meeste
bestemmingsplannen.
Bestemmingsplannen leggen zaken juridisch vast in regels, een structuurvisie heeft veel meer een globaal karakter en geeft beleidsdoelstellingen en ontwikkelingsrichtingen aan die vaak nog niet concreet zijn. Hierdoor is de verbeelding bij een structuurvisie anders dan die van een
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
11
bestemmingsplan; in het gebied waarop de structuurvisie betrekking heeft wordt een tekst- en beeldgerichte overdracht van het relevante beleid in de structuurvisie vastgelegd. Actualisatie bestemmingsplan buitengebied De gemeente Venray is gestart met het actualiseren en digitaliseren van het bestemmingsplan voor het
buitengebied
rond
de
kernen
van
Blitterswijck,
Geijsteren
en
Wanssum;
genaamd
Bestemmingsplan Buitengebied-Oost. Dit bestemmingsplan moet conform wettelijke bepalingen uiterlijk 1 juli 2013 gereed zijn. Afstemming heeft plaatsgevonden over het toekomstige plangebied voor de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum (zie verder paragraaf 2.2.5). Dit plangebied wordt opgenomen in een Provinciaal Inpassingplan (PIP). Het plangebied voor de gebiedsontwikkeling gaat over een groot gedeelte van het buitengebied. Omdat er nog onzekerheid bestaat over de termijn waarbinnen het PIP wordt opgesteld, staat het PIP op gespannen voet met de korte doorlooptijd van het bestemmingsplan Buitengebied-Oost. Om die reden wordt het plangebied voor de gebiedsontwikkeling
niet
betrokken bij het bestemmingsplan Buitengebied-Oost en worden de huidige bestemmingen uit het bestaande bestemmingsplan Buitengebied Meerlo-Wanssum in hoofdlijnen overgenomen in het bestemmingsplan Buitengebied-Oost.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
12
Afbeelding 1: Blitterswijck. Bron: Kadasterkaart 2009, schaal 1:25.000
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
13
2.2 Ruimtelijke Pijler 2.2.1 Ruimtelijke structuur en samenhang (historie) Ontstaansgeschiedenis De oudste vermelding van de heer van Blitterswijck komt uit de dertiende eeuw. De naam werd toen reeds genoemd in een oorkonde die handelt over de overdracht van goederen in de buurt van Wanssum en Blitterswijck. In dezelfde tijd wordt deze heer genoemd als eigenaar van het kasteel van Blitterswijck, dat behoorde tot een lint van kastelen langs de Maas. De kerk stond in deze tijd naast het kasteel. Blitterswijck is samen met het omringende gebied vaak verwisseld van eigenaar. In 1800 voegde het toenmalige Franse bestuur de dorpen Meerlo, Blitterswijck, Swolgen en Tienray samen tot de gemeente Meerlo. In 1969 ging de gemeente Meerlo met de buurtgemeente Wanssum een vrijwillige fusie aan tot de gemeente Meerlo-Wanssum. Omstreeks 1806-1840 was bijna het gehele buitengebied van Blitterswijck reeds ingericht als cultuurland. Bouwland kwam het meeste voor, gevolgd door grasland. Belangrijkste uitzondering op de als cultuurland ingerichte gebieden was het Roekenbosch ten zuiden en zuidwesten van de dorpskern. Rond 1840 stond Blitterswijck bekend als een ‘groot dorp’.
Afbeelding 2: Blitterswijck omstreeks 1890 (Bron: Historische stafkaart)
2.2.2 Archeologie, monumenten en beeldbepalende panden Archeologie Op afbeelding 3 is te zien dat de kern Blitterswijck voor het grootste gedeelte al een archeologische waarde
of
een
hoge
archeologische
verwachtingswaarde
heeft.
Er
bevinden
zich
geen
archeologische monumenten in Blitterswijck. Ten oosten van de dorpskern ligt een verlaging die het gevolg is van de Maasarm die hier in vroegere tijden was gesitueerd. Dit gebied kent een ‘specifieke archeologische verwachting (beek)dalen’. Deze specifieke verwachtingswaarde komt voort uit het feit dat veel vroegere beschavingen zich vestigden aan een beek of rivier. De rest van het buitengebied heeft een hoge of gematigde archeologische verwachtingswaarde.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
14
Afbeelding 3: Kaart archeologische verwachtingswaarde. (Bron: Vestigia Archeologische maatregelenkaart, kaart 6: Archeologische waarden en verwachtingen)
Monumenten en beeldbepalende panden Vandaag de dag is er van het vroegere kasteel van Blitterswijck niet veel meer over. De ruïne is grotendeels verdwenen. Wat nog herinnert aan het kasteel is de oprijlaan en de ommuring. In de Tweede Wereldoorlog werd het kasteel vernietigd, waarna de bouwmaterialen van de kasteelruïne zijn gebruikt voor de herbouw van de huidige kerk. De kasteelruïne is voor een groot deel nog ommuurd en voor het behoud van de kasteelruïne is met medewerking van de dorpsraad een werkgroep opgericht.
Afbeelding 4: vroegere kasteel Blitterswijck
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
15
In Blitterswijck bevindt zich een aantal rijksmonumenten, te weten de Sint Annakapel, de Protestantse Kerk (in 1828 gesticht door de adellijke familie Mackay), de Onze Lieve Vrouwekerk en boerderij de Wijnhoverhof. Verder bevinden zich nog een aantal kapellen en andere oudere karakteristieke gebouwen in of nabij het dorp.
Afbeelding 5: Protestantse Kerk
Afbeelding 6: Sint Annakapel
2.2.3 Ruimtelijke analyse
Afbeelding 7: Ruimtelijke analyse Blitterswijck (Bron: H. Cremers)
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
16
De historische linten spelen nog steeds een belangrijke rol in Blitterswijck. Belangrijke historische linten zijn te herkennen in de Oude Heerweg en de Ooijenseweg. Het overgrote deel van het wegenpatroon in het historische dorpscentrum is niet meer veranderd sinds 1890. De belangrijkste assen van het dorp zijn de doorgaande wegen vanuit het dorp richting Wanssum (Oude Heerweg), Well (Langstraat) en Broekhuizenvorst (Ooijenseweg). Het dorpscentrum ligt aan de oostkant van het dorp, rond het Plein. Aan het Plein staat de Onze Lieve Vrouw Geboortekerk en het dorpscafé de Zwart. Ook het gemeenschapshuis en de basisschool St. Anna liggen aan het Plein. Hiermee vervult het dorpscentrum als plek waar belangrijke
gemeenschappelijke
voorzieningen
zijn
geconcentreerd
vooral
de
functie
van
ontmoetingsplek voor de inwoners van Blitterswijck. Tevens is het centrale plein uniek in de gemeente Venray vanwege het ontbreken van een doorgaande weg direct langs of over het dorpsplein. Het Plein wordt voor verschillende activiteiten gebruikt. Jaarlijks vindt er (buiten incidenteel aanvullende activiteiten) het festival Klaanpop, de kermis en koninginnedag plaats. Daarnaast wordt het terras voor café de Zwart in het zomerseizoen regelmatig bevolkt door fietsers en wandelaars.
Afbeeldingen 8 en 9: Plein met kerk, dorpscafé en tegenoverliggend gemeenschapshuis
Afbeelding 10: Brede school (tegenover de kerk)
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
17
Uitbreidingen van Blitterswijck hebben vooral plaatsgevonden ten noordwesten (Poelenbos en Op de Smelen) en in het midden (Op den Dries). Doordat de Maas op enkele honderden meters langs het
dorp
stroomt
zijn
er
ten
oosten
en
noordoosten
van
Blitterswijck
geen
uitbreidingsmogelijkheden voor het dorp. Door inbreiding zijn op verschillende locaties binnen het dorp nog enkele woningen gerealiseerd, maar deze woningen zijn niet altijd even mooi ingepast in het dorpsbeeld. Andere beeldbepalende elementen in het dorp zijn vooral de open plekken die her en der verspreid door het dorp liggen. Deze open plekken zijn vaak in gebruik als agrarische grond of grasland. De overgang van de kern Blitterswijck naar het buitengebied is redelijk divers. Aan de oostkant van het dorp bestaat de begrenzing uit een aantal percelen met fruitbomen en houtwallen, die gedeeltelijk geplant zijn op de oude structuren van het kasteel. Tevens staat er een houtwal langs een gedeelte van de beek ‘Wolterskamp’. Aan de oostzijde van het dorp is hierdoor een zachte overgang van landelijk naar stedelijk aanwezig. Aan de noordzijde van Blitterswijck is het dorp begrensd door een aantal landbouwbedrijven, dat vaak nog in bedrijf is. De landbouwpercelen zijn ten noorden van het dorp vaak groot en de overgang van landelijk naar stedelijk is vrij hard, mede door een aantal in het oog springende schuren en een kassencomplex dat niet omringd is door beplanting. Aan de west- en noordwestzijde van het dorp is Blitterswijck begrensd door de achterkanten van tuinen en een aantal agrarische bedrijven. Hier vindt op een aantal percelen dicht bij het dorp boom- en fruitteelt plaats, wat de grens tussen landelijke en stedelijk gebied enigszins verzacht. Aan de zuidwestzijde is Blitterswijck begrensd door een aantal tuinen, met daarachter een houtwal of bosgebied.
Afbeelding 11: Overzicht Blitterswijck en de Maas
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
18
Aan de zuidwestzijde van het dorp is Blitterswijck begrensd door het Beeteterrein. Op dit terrein stond een verffabriek. De grond was hier vervuild en is in 2010 afgegraven. Voorjaar 2011 is dit terrein met gras ingezaaid. De evaluatie van deze sanering is nog niet afgerond.
Afbeelding 12: Het ingezaaide Beeteterrein
Aan de zuidzijde van het dorp ligt bungalowpark Roekenbosch. Dit park is van het dorp afgesloten door een aantal landbouwpercelen en een bomenhaag. Het park ligt voor het grootste gedeelte verscholen in het bos. Hierdoor is de begrenzing van het dorp met het buitengebied hier vrij zacht. Het buitengebied van Blitterswijck wordt voornamelijk agrarisch gebruikt. Aan de oostzijde van het dorp is het landschap vrij kleinschalig vanwege restanten van de oude kloostermuur1. De rest van het gebied is wat grootschaliger en opener ingericht. In het buitengebied van Blitterswijck liggen vooral akkerbouw- en graspercelen. Er is nog één pluimveehouder
en één veehouderij nabij
de dorpskern gevestigd. Van oudsher vindt in de
omgeving van Blitterswijck veel fruitteelt op stam plaats. Ook zijn enkele kwekerijen in het dorp en in het buitengebied gevestigd. Een aantal kassencomplexen staat aan de rand van het dorp. Bij deze kassencomplexen hoort in alle gevallen ook een woonhuis.
Afbeelding 13: Fruitteelt ten oosten van de dorpskern
1
Deze (klooster-)muur is door de slotzusters begin 1900 gebouwd.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
19
2.2.4 Kenmerken van de bebouwing Historische bebouwing is in Blitterswijck voornamelijk te vinden in de vorm van een aantal kerken, kapelletjes en oude boerderijen. Verder staan in Blitterswijck nog een oude pastorie en enkele oude woonhuizen. De historische bebouwing is vooral te vinden aan de oostkant van het dorp, in de buurt van het Plein. Ook op kruispunten van oude wegen is historische bebouwing te vinden, verspreid door bijna het hele dorp. De historische bebouwing is over het algemeen opgetrokken uit rode bakstenen. In de oorlog zijn veel oude gebouwen deels of helemaal vernietigd. In veel gevallen werden deze gebouwen na de oorlog weer in min of meer de oorspronkelijke vorm herbouwd maar soms werden de gebouwen ook niet of in een heel andere vorm herbouwd. De bebouwing van na de oorlog bestaat voor het grootste gedeelte uit twee-onder-één-kap woningen en vrijstaande woningen. De kleur van de gebruikte metselstenen is meestal rood of geel. Lichtbruin en wit komen echter ook voor. Uitbreiding van het aantal woonhuizen heeft in Blitterswijck vooral plaats gevonden door middel van inbreiding. Ten zuiden, zuidwesten en noordwesten van de historische dorpskern zijn wel enkele nieuwbouwwijken gerealiseerd. De wijk in het noordwesten van de huidige kern verdient hierbij speciale aandacht, omdat deze wijk (genaamd het “Poelenbos”) bestaat uit een heuvelachtig landschap met bungalows, die in een bosachtige omgeving liggen. Dit bos dient op basis van overeengekomen aankoopvoorwaarden door de woningeigenaren in stand te worden gehouden.
Afbeelding 14: Bebouwing
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
20
2.2.5 Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum Ten behoeve van de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum is het Gebiedsplan Ooijen-Wanssum in 2010 vastgesteld door een aantal bij deze gebiedsontwikkeling betrokken overheden; gemeenten Horst aan de Maas en Venray, provincie Limburg, Rijkswaterstaat en Waterschap Peel & Maasvallei. In het gebied tussen Ooijen en Wanssum komen een groot aantal ontwikkelingen samen. Gewenste ontwikkelingen en autonome ontwikkelingen. Primair gaat het om duurzame waterstanddaling bij hoge Maaswaterstanden, dus om waterveiligheid en leefbaarheid. Daarnaast ontstaat ruimte voor natuurontwikkeling, havenontwikkeling en bedrijvigheid, woningbouw en optimalisatie van beheer en onderhoud van de bestaande haven in Wanssum. Al deze ontwikkelingen zijn met elkaar verbonden. Eind 2009 is de beleidslijn Grote Rivieren vastgesteld. Daarin is de grens tussen waterbergend en stroomvoerend
winterbed
gewijzigd
vastgelegd; de
Oude
Maasarm
heeft
de
status
van
stroomvoerend winterbed gekregen. De gewenste ruimtelijke ontwikkelingen zijn daardoor niet of slechts onder
voorwaarden mogelijk (geen waterstandverhoging
en compensatie
bergend
vermogen). Verruiming van de rivier door zomerbedverdieping, reactivering van de Oude Maasarm en de aanleg van hoogwatergeulen moeten de gewenste ontwikkelingsruimte bieden.
Afbeelding 15: Uitsnede Maatregelenkaart Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum d.d. 6 mei 2010
Daarnaast wordt de focus gelegd op de economische ontwikkeling en op de verbetering van de noodzakelijke ontsluiting van Wanssum, inclusief het bedrijven- cq haventerrein. De drie belangrijkste doelen van de gemeente Venray rondom Wanssum zijn het realiseren van een rondweg rond Wanssum, het ontwikkelen van de haven, inclusief het aanpalende industrieterrein, en het vergroten van de waterveiligheid van het grondgebied van Wanssum,
Geijsteren en
Blitterswijck.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
21
Ten oosten van de kern Blitterswijck is ter plaatse van de Wolterskampbeek een uitstroomopening van de Oude Maasarm richting Maas gesitueerd met een kadetracé ter bescherming van de kern Blitterswijck. Dit kadetracé gaat aansluitend over in de hoogwatergeul Wanssum. Aanvullende berekeningen moeten duidelijkheid geven omtrent waterstanden en stromingen; mede gelet op bouwinitiatieven op het terrein van het fruitteeltbedrijf direct ten oosten van de kern van Blitterswijck. Verdere detaillering moet plaatsvinden in het kader van het op te stellen PIP (Provinciaal Inpassingsplan). De kades en de dijken zullen in nauw overleg met Rijkswaterstaat en het Waterschap worden gepositioneerd waarna het Waterschap de ontwerpen verder kan uitwerken. Dit geldt ook voor de maatregelen die noodzakelijk zijn voor de in 2012 en 2013 door te voeren peilopzet van de Maas. Tenslotte wordt in de verdere uitwerking van de hoogwatergeul Wanssum de ontsluiting van het recreatiebedrijf De Kooij (nabij Wanssum) via de Maasweg naar Blitterswijck voorzien.
Afbeelding 16: Loop van de Wolterskampbeek ten oosten van Blitterswijck
De genoemde maatregelen en ingrepen hebben gevolgen voor het landschap, de leefbaarheid en de bereikbaarheid van de kern Blitterswijck en het omliggende buitengebied. Het dorp heeft hierover de volgende zorgen. In het algemeen wordt gesteld dat Blitterswijck met een aantal negatieve (ruimtelijke) maatregelen krijgt te maken, zonder dat daar op het gebied van leefbaarheid
iets
tegenover
wordt
gezet.
Er
worden
hoge
dijken
aangelegd
langs
de
Wolterskampbeek, die het woongenot en het landschap aantasten. Tevens ligt de kasteelruïne in het uitstroomgebied waardoor ook cultuurhistorische elementen worden bedreigd. In goed overleg met het dorp wordt getracht tot gedragen oplossingen te komen.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
22
2.3 Functionele pijler 2.3.1 Wonen en woonomgeving Blitterswijck heeft een woningvoorraad van 415 woningen en 1137 inwoners (1-1-2010). Hiermee heeft Blitterswijck wat inwoners betreft een vrij gemiddelde omvang voor een kerkdorp in de gemeente Venray. Gestapelde woningbouw komt nauwelijks voor en ook woningen met een bedrijf zijn niet sterk vertegenwoordigd. Van alle woningen is 14% is een huurwoning. De gemiddelde woningbezetting in Blitterswijck is 2,7 personen per woning. Dit is voor de kerkdorpen aan de lage kant, maar ligt nog altijd ruim boven het gemiddelde in Venray. Soort huishoudens en omvang Bijna 45% van de huishoudens in Blitterswijck bestaat uit een gezin met één of meer kinderen. Iets meer dat 35% van de huishoudens bestaat uit twee personen zonder kinderen en ongeveer 20% van de huishoudens in Blitterswijck uit één persoon. Woningbehoefte Uit het in 2010 gehouden woningmarktonderzoek en E’tilprognose, blijkt dat er in Blitterswijck de komende 10 jaar behoefte is aan 43 woningen. Deze behoefte concentreert zich vooral in de huursector en seniorenwoningen. Op dit moment zijn er verschillende woningbouwplannen mogelijk, welke in verschillende stadia van realisatie zijn. Hiermee wordt voorzien in de behoefte voor de komende 10 jaar. Woningbouwplannen De woningbouwlocaties waar woningbouw mogelijk is, zijn: • Pastoor Verheggenstraat: Eckmanshof •
Pastoor
Verheggenstraat: CPO
Molenhof (Collectief Particulier
Opdrachtgeverschap, zie
toelichting hieronder) •
Kerkstraat richting kasteelruïne: Fruitboerderij Cremers
•
Maasweg – Nieuwstraat: plan Mariahoeve (voormalige boerderij Tax)
•
In het verlengde van de straat Op den Dries: terrein Rötjeshof
•
Berkenstraat – Beeteweg: voormalig bedrijfsterrein Op de Beete, genaamd Beeteterrein.
Bij
deze
inbreidingsprojecten
moet
(tuindorp)structuren. Het dorp kent
gezocht
worden
naar
aansluiting
bij
veel gebogen lijnen wat kenmerkend
de
bestaande
is voor deze
tuiniersdorpen. In het wensbeeld dienen karakteristieke bestaande panden zoveel mogelijk behouden te blijven, zodat de karakteristiek in tact blijft. CPO Molenhof De gemeente heeft aan de Pastoor Verheggenstraat grond verworven om woningbouw in Blitterswijck mogelijk te maken. Vanuit Blitterswijck is het initiatief ontstaan om op deze gronden woningen te realiseren onder de noemer van “bouwen in eigen beheer”. De gemeente wil hieraan medewerking verlenen. Inmiddels hebben initiatiefnemers en belangstellenden een vereniging opgericht met als doel gezamenlijk een plan te ontwikkelen en woningen te laten bouwen voor verschillende doelgroepen. De inschrijvers per 1 mei 2011 en hun vervangers worden in de gelegenheid gesteld om bouwgrond te verwerven van de gemeente tegen de destijds afgesproken grondprijs. Het (stedenbouwkundige) plan wordt gezamenlijk met de gemeente opgesteld. Bouwers nemen uiteindelijk de grond van de gemeente af om daarop de door hen gewenste woningen te realiseren. Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
23
De gemeente is verantwoordelijk voor de ruimtelijke procedure en de levering van bouwrijpe grond.
2.3.2 Voorzieningen Blitterswijck heeft een aantal voorzieningen die ervoor zorgen dat het dorp leefbaar is en in de toekomst ook kan blijven. Voor deze functionele analyse zijn de voorzieningen in drie groepen ingedeeld; maatschappelijke, commerciële en recreatieve voorzieningen. Daarbij moet opgemerkt worden dat een aantal voorzieningen bij meerdere groepen ingedeeld kan worden. Denk bijvoorbeeld
aan
een
dorpscafé,
dat
zowel
een
economische,
een
recreatieve
als
een
maatschappelijke voorziening is. Blitterswijck is een dorp waarin verschillende verenigingen actief zijn, die veelal gebruik maken van de aanwezige voorzieningen.
2.3.3 Gezondheidszorg In
Blitterswijck
zijn
geen
gezondheidszorgvoorzieningen
aanwezig.
Voor
de
eerstelijns
gezondheidszorg (huis- en tandarts, apotheek en fysiotherapie) gaan veel bewoners van oudsher naar Meerlo. Er wordt vanuit Blitterswijck daarom waarde gehecht aan de ontwikkeling van een gezondheidscentrum in Meerlo. Voor wat zorgvoorzieningen betreft heeft Blitterswijck de reguliere thuiszorgvoorzieningen. Ook is een groep vrijwilligers oproepbaar voor hulp en gebruik van de AED’s (defibrillators) die op enkele plaatsen in het dorp zijn opgehangen. Mantelzorg is dankzij de sociale cohesie van Blitterswijck aanwezig. In het geval van intensieve dagelijkse zorgbehoefte zijn de inwoners gewend om te verhuizen naar Bergen, Horst of Venray.
2.3.4 Openbaar groen Openbaar groen in Blitterswijck bestaat vooral uit siergroen in de woonblokken. Op veel plekken in het dorp is er een sterke relatie met het groene buitengebied. Het dorpsplein is in 2009/2010 opgeknapt. De groene uitstraling is hier verder door verbeterd. Doordat destijds geen rekening is gehouden met het beheeraspect cq beheerkosten, staan er nu 5 boombakken op het plein. Deze bakken zijn zeer onderhoudsintensief. In het dorp ontbreekt een duidelijke groene hoofdstructuur van bomenrijen. Veel van deze rijen zijn onderbroken of zijn geheel afwezig. De entrees zijn ook aangepakt. Vanuit het groenstructuurplan van voormalige gemeente MeerloWanssum komt de aanbeveling om in Blitterswijck de herkenbaarheid als tuindorp met fruitbomen te versterken. Vanwege de kans op besmetting van de fruitbomen van een aangrenzend fruitteeltbedrijf en in verband met vruchtval is bij de aanplant van groen bij de nieuwe dorpsentrees afgezien van het planten van vruchtbomen. Fruitbomen in de openbare ruimte kunnen maar op beperkte locaties worden toegepast in verband met
vruchtval.
Vanuit
het
groenstructuurplan
wordt
ook
aanbevolen
om
bij
reconstructies/herinrichting groen een verantwoorde soortkeuze te bepalen, rekening houdend met uiteindelijke grootte, bloeikenmerken en vruchtdracht. Bij het uitvoeren van het groenstructuurplan dient dus te worden gekeken naar boomsoorten met de uitstraling van fruitbomen. De verzorging van het groen heeft een basis tot hoge kwaliteit, mede door de inzet van bewoners via de KBO. De technische staat heeft een basis niveau, waarbij een aantal vakken met rozen aan renovatie toe is. Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
24
Het terrein van de kasteelruïne is opgedeeld in een mooie, ecologisch waardevolle heemtuin welke ecologisch wordt beheerd en een strook gras die regelmatig wordt gemaaid. Ook de lindelaan vormt een karakteristiek landschapselement. In de loop der jaren hebben deze bomen het zwaar te verduren gehad van oorloghandelingen en stormen, zoals de windhoos van 14 juli 2010. Een onderhoudsplan in nodig voor het behoud van de lindelaan. Middels een beperkt onderzoek moet worden vastgesteld wat er nodig is om de boomstructuur te behouden.
2.3.5 Natuur Een flink deel van het buitengebied van Blitterswijck behoort tot de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Deze bestaat uit zogenaamde beheersgebieden (uiterwaarden langs de Maas) en bestaande cq nieuw te ontwikkelen bos- en natuurgebieden. Deze liggen als een schil rondom het dorp Blitterswijck; vanaf de noordwestzijde, via het Roekenbosch en de Oude Maasarm ten zuiden en het bosgebied De Galgenberg ten zuidoosten van het dorp. Op de uitsnede van de Groene Waardenkaart voor het gebied rond Blitterswijck zijn de EHSgebieden (donkergroen) en de ontwikkelingszone groen voor eventuele natuurontwikkeling (lichtgroen) te zien. Overigens ligt direct ten noorden van het bosgebied De Galgenberg een groot bedrijf dat substraat voor champignonmest produceert. Hier liggen nog mogelijkheden voor landschapsinpassing.
Wanssum
Blitterswijck
Afbeelding 17: Uitsnede Provinciaal Omgevingsplan Limburg kaart 4b Groene Waarden (Actualisatie: januari 2011)
Daarnaast is het waardevol om te vermelden dat aan de overkant van de Maas het natuurgebied ‘Nationaal Landschap Maasduinen’ ligt. Door de Flora- en faunawet beschermde plantensoorten komen vooral voor buiten de dorpskern (inventarisatie 2003/2004: Rapunzel- en Grasklokje, Grote kaardenbol, Kleine maagdenpalm, Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
25
Koningsvaren, Gewone vogelmelk, Gewone dotterbloem en Drijvende waterweegbree). Van één soort (Rapunzelklokje) is in 2003 het voorkomen in de dorpskern bekend. In het buitengebied van Blitterswijck komt een aantal beschermde broedvogels voor, zoals Veldleeuwerik, Patrijs, Gele kwikstaart, Koekoek, Matkop, Groene specht, Kneu, Wielewaal, Spotvogel, Grauwe vliegenvanger, Nachtegaal en Zomertortel. Deze soorten zijn niet geobserveerd in de dorpskern2. De das is een beschermd zoogdier. In het buitengebied van Blitterswijck komen bewoonde dassenburchten voor. Samen met andere dassenburchten in de gemeenten Venray en Horst aan de Maas is het een levensvatbare dassenpopulatie.
Afbeelding 18:
Afbeelding 19:
Afbeelding 20:
Rapunzelklokje
Veldleeuwerik
Das
Een actuele natuurontwikkeling is de Klimaatbuffer Oude Maasarm. Een klimaatbuffer is een gebied van Staatsbosbeheer dat speciaal wordt ingericht om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen en dat tegelijkertijd ruimte biedt aan natuurontwikkeling, recreatie, wonen of andere maatschappelijke ontwikkelingen. Één van de eerste plekken in Nederland waar zo’n natuurlijke klimaatbuffer door Staatsbosbeheer wordt aangelegd is de Oude Maasarm tussen Ooijen en Wanssum.
2
Bron: Natuurloket en www.limburg.nl
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
26
Afbeelding 21: Toekomstbeeld klimaatbuffer Oude Maasarm (bron: flyer Staatsbosbeheer/InnovatieNetwerk, januari 2011)
Deze natuurlijke laagte is sinds 1996 door een kade van de Maas gescheiden. Doel daarvan was om de bewoners te vrijwaren van wateroverlast. Hierdoor verloor de Maas afvoercapaciteit. Het project van Staatsbosbeheer wordt op haar eigen terrein uitgevoerd en bestaat uit het graven van een vrij brede, ondiepe en natuurlijke watergeul, hier en daar onderbroken door wegen. De zone wordt voor recreatie ontsloten. In 2012 zal het project grotendeels worden gerealiseerd. Geen onderdeel van het project is het verwijderen van de kade bij de Maas. Het is de bedoeling dat de komende jaren via de brede gebiedsontwikkeling Ooijen–Wanssum de oude verbinding wordt hersteld. Dan zal alleen bij hoge waterstanden (per 3 tot 6 jaar) het water door de Oude Maasarm stromen en Maaswater afvoeren, zodat de kans op overstromingen elders vermindert. De provincie heeft een actieplan opgesteld om bedreigde dier- en plantensoorten nieuw perspectief te bieden3. In de bestaande en te realiseren natuurgebieden nabij Blitterswijck wordt ingezet op de volgende soorten:
diverse
libellen-
en
vissoorten
(hoogwatergeul
Blitterswijck-Wanssum),
Drijvende
waterweegbree (Wolterskampbeek) en Kleine ijsvogelvlinder (Oude Maasarm).
3
Bron: Dienst Landelijk Gebied, 2007. Actieplan bedreigde soorten Reconstructiegebied Noord- en Midden-
Limburg Gebiedenrapport Venray Meerlo-Wanssum in opdracht van de Provincie Limburg. DLG, Roermond. Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
27
2.3.6 Waterhuishouding en riolering Waterhuishouding Binnen de dorpskern van Blitterswijck zijn geen kenmerkende waterpartijen aanwezig. Buiten de dorpskern ligt een aantal beken. Ten oosten van de kern ligt de Wolterskampbeek met als zijaftakking Hoekenveld, en ten noorden en noordwesten van het dorp liggen de Tiendschuur en de Marschweiden. Lokaal staan de gebieden waarin deze beken stromen bekend als respectievelijk D’n Donk en De Mars. Genoemde beken stromen allen uit in de Maas. De Wolterskampbeek wordt ten oosten van de dorpskern geflankeerd door houtwallen. Opvallend is dat veel beken lopen op de plaats van oude rivierbeddingen van de Maas. Dat is te verklaren omdat deze oude rivierbeddingen lager liggen dan het omliggende gebied, en vaak ook aansluiten op de huidige Maas. De Maas ligt ongeveer 400 meter vanaf de grens van de dorpskern. Deze rivier heeft echter erg veel invloed op Blitterswijck. Door (het hoogwaterbed van) de Maas kan ten oosten en noordoosten van het dorp niet gebouwd worden en zitten andere ruimtelijke ontwikkelingen in de omgeving ook op slot. De rivier is onderdeel van een groot netwerk van waterwegen. De transportbewegingen die over de Maas plaatsvinden hebben echter weinig invloed op Blitterswijck. Riolering Maatregelen volgens het Gemeentelijk Rioleringsplan Meerlo-Wanssum (2007 – 2011) •
uitvoeren onderzoek afkoppelen verhard oppervlak
•
variant 1 vergroten riool Maasweg en aanleg bergbezinkbassin
In Blitterswijck zijn sinds de herindeling diverse verbeteringen aan het rioolstelsel aangebracht. Er zijn stuwputten aangelegd in het stelsel om de aanwezige berging beter te benutten. Ook zijn enkele rioolstrengen van binnenuit gereviseerd. Dit is gebeurt met een liner. Hiermee is de levensverwachting van de strengen met 60 jaar verlengd. Ze zijn weer als nieuw. De geplande rioolvergroting Maasweg/aanleg bergbezinkbassin gaat voorlopig niet door. Mogelijk dat de gemeente in de toekomst een beter rendement haalt tegen minder kosten als in Blitterswijck voldoende verhard oppervlak wordt afgekoppeld. Deze maatregelen staan nog niet in het Meerjarig Uitvoerings- en Investeringsprogramma.
2.3.7 Toerisme en recreatie Blitterswijck biedt diverse mogelijkheden voor toeristen en recreanten. Ten zuiden van het dorp ligt een middelgroot bungalowpark (Landalpark ’t Roekenbosch) met ruim 200 huisjes waar in het hoogseizoen vrijwel evenveel toeristen verblijven als het dorp aan inwoners telt. Het merendeel van de bungalows is eigendom van particulieren. In opdracht van een vereniging van eigenaren verhuurt Landal deze bungalows. Op het terrein zijn diverse voorzieningen aanwezig waaronder een
overdekt
zwembad,
kleine
supermarkt,
bowlingbaan,
kinderboerderij,
midgetgolf
en
restaurant. Vanwege de nabije ligging en het ontbreken van deze voorzieningen in het dorp, wordt door de inwoners van deze voorzieningen gebruik gemaakt. Eventuele toekomstige uitbreiding van ’t Roekenbosch is voor de inwoners van Blitterswijck een aandachtspunt. Zij zijn van mening dat eventuele uitbreiding niet richting de dorpskern moet geschieden en zien graag dat de groenstrook voor het bungalowpark versterkt wordt. Anderzijds is duidelijk dat uitbreiding ten zuidwesten van het bungalowpark niet mogelijk is in verband met de Ecologische Hoofdstructuur en de eisen in het Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
28
kader van de beleidslijn Ruimte grote rivieren. Zie tevens paragraaf 2.3.4 Natuur: project Klimaatbuffer Oude Maasarm, dat direct ten zuiden van het bungalowpark wordt ontwikkeld. Daarnaast ligt ten zuidoosten van het dorp een middelgrote camping aan de Maas (‘t Veerhuys). Belangrijkste recreatieve trekpleisters zijn momenteel de molen Keizersberg met forellenvijver (Boltweg), het voet- en fietsveer naar Wellerlooi bij Café-restaurant Tante Jet (in de vaart van Pasen tot oktober), ’t Roekenbosch met familierestaurant, het kleine verzetsmuseum (genaamd Expositie 40-45) in een oude boerderij aan de Veerweg 14,
de kasteelruïne met ommuring,
visvijver aan de Linksstraat, terras op het Plein en tenslotte de Maasoevers en jetski’s op de Maas. Enkele fietsroutes voeren langs de Maasoevers en door de dorpskern, waaronder de Landelijke Fietsroute 3 en de regionale knooppuntenroute (knooppunt 59). Tevens is er een dorpswandeling uitgezet, evenals een bosroute en een Maasroute.
Afbeelding 22: molen Keizersberg met forellenvijvers aan de Boltweg
Aan de Maas liggen een aantal aanlegvoorzieningen voor het te waterlaten van vaartuigen, met name jetski’s. Deze voorzieningen zijn door particulieren aangelegd, mede omdat op dit deel van de Maas snel gevaren mag worden. Er is sprake van geluidshinder en het gebruik van deze gronden langs de Maas op deze wijze, is in strijd met het geldende bestemmingsplan.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
29
Sinds voorjaar 2011 is de Maasoever voor dorpsbewoners en toeristen goed bereikbaar; 500 meter ten zuiden van Tante Jet is door het dorp zelf ten behoeve van dagrecreatie de ‘Plek aan de Maas’ gerealiseerd.
Afbeeldingen 23 en 24: Dagrecreatie ‘Plek aan de Maas’
2.3.8 Sport Ten noordwesten van het dorp ligt het sportpark ‘t Hoogveld, dat door de voetbalvereniging BVV’27 Blitterswijck en incidenteel door andere verenigingen gebruikt wordt. Als gevolg van gemeentelijke besluitvorming
over
een
Multifunctioneel
Sportpark
Noord
in
Wanssum
ontvangt
de
voetbalvereniging BVV’27 vanaf 2015 geen bijdrage meer in de onderhoudskosten van het sportpark in Blitterswijck. Hierover heeft de gemeenteraad op 14 december 2010 een besluit genomen. Ten oosten van de dorpskern aan de Maasweg ligt het schietterrein van het St. Antonius Abt Gilde. Het terrein wordt voornamelijk gebruikt voor recreatief boogschieten. In het gemeenschapshuis (en bijgebouw) worden ook enkele sportactiviteiten (ouderengymnastiek, rolstoeldansen, zumba en volksdansen) georganiseerd.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
30
2.3.9 Verkeer Autoverkeer De hoofdontsluiting Blitterswijck loopt via de route Blitterswijckseweg - Oude Heerweg. In het GVVP
van
de
voormalige
gemeente
Meerlo-Wanssum
zijn
deze
wegen
aangemerkt
als
gebiedsontsluitingsweg. In het Venrayse beleid hebben beide wegen ook een ontsluitingsfunctie maar wel met het verschil dat de Blitterswijckseweg gebiedsontsluitingsweg is en de Oude Heerweg wijkontsluitingsweg. De visie op de ontsluitingsfunctie is niet anders, die op de uiteindelijke inrichting4 wel. Alle andere wegen binnen de kom en in het buitengebied zijn aangemerkt als verblijfsgebied. De externe ontsluiting is vooral gericht in noordelijke richting naar Wanssum en de doorgaande provinciale weg N270. Hoewel
de
Langstraat
is
aangewezen
als
verblijfsgebied,
wordt
deze
weg
gebruikt
als
ontsluitingsroute voor verkeer richting de N270. Gelet op de aanwijzing als verblijfsgebied is dit ongewenst. Met de komst van de Noordelijke Rondweg Wanssum zal de ligging van de N270 gaan veranderen en wordt het onderliggende wegennet anders aangesloten. Wat de gevolgen hiervan zijn voor de ontsluiting van Blitterswijck is op het moment van schrijven (augustus 2011) niet precies aan te geven. In het kader van een nog op te stellen Verkeersplan Wanssum zal hier aandacht aan worden geschonken. De Dorpsraad Blitterswijck wordt bij het opstellen van dat plan betrokken. De inrichting van de Oude Heerweg is niet conform de visie van Venray op een wijkontsluitingsweg. De bestaande asverspringingen dempen de snelheid wel enigszins, maar ze werken alleen bij de gratie van de aanwezigheid van verkeer. Er is bovendien altijd verkeer die in dergelijke asverspringingen een sport ziet het tegemoetkomende verkeer af te troeven door juist een hogere snelheid te kiezen. In de visie van Venray komt er een 7m brede weg, zonder asverspringingen, met fietssuggestiestroken en een beperkt aantal kruispuntplateaus die de snelheid beperken. Waar zinvol (bijvoorbeeld de bushalte) en passend in het beleid, is een zebrapad mogelijk om de oversteekbaarheid van de weg te verbeteren. Binnen de kern van Blitterswijck zijn, met uitzondering van de Oude Heerweg, alle wegen aangewezen als erftoegangsweg/verblijfsgebied met een maximumsnelheid van 30km/h. De inrichting van de meeste wegen is hier voldoende op afgestemd. Alle wegen in het buitengebied zijn ook aangewezen als erftoegangsweg/verblijfsgebied waarbij de maximumsnelheid 60km/h hoort te zijn. Waar dit nog niet is wordt het de komende jaren ingesteld. In 2011 zal rondom de basisschool een zogenaamde schoolzone worden aangebracht. Met deze schoolzone wordt de verkeersveiligheid bevorderd. Fietsverkeer In en direct rondom Blitterswijck zijn veel recreatieve fietsroutes. Deze gaan veelal over wegen die behoren tot het verblijfsgebied. De komst van de Noordelijke Rondweg Wanssum betekent dat de
4
Een gebiedsontsluitingsweg heeft vrijliggende fietspaden. Maximumsnelheid buiten de kom: 80km/h, binnen
de kom: 50km/h. Een wijkontsluitingsweg heeft fietssuggestiestroken en een rijloper voor het autoverkeer. De maximumsnelheid binnen de kom is 50km/h. Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
31
routering van deze routes mogelijk aangepast moeten worden. In het eerder aangegeven Verkeersplan Wanssum komt dit aan de orde. Parkeren Blitterswijck kent geen structurele en grootschalige parkeerproblemen. Door de combinatie van weginrichting, toenemend autobezit en de wens het liefst vóór de eigen deur te parkeren, bestaan er soms kleine parkeerergernissen. Openbaar vervoer Blitterswijck wordt bediend door Veolia buslijn 38. Deze rijdt in een lus door het dorp en geeft alleen verbinding richting Wanssum. De bus rijdt door naar Venray en biedt een verbinding naar het
treinstation
en
het
kernwinkelgebied.
In
Wanssum
kan
worden
overgestapt
op
de
busverbinding naar de overkant van de Maas en naar Venlo. Om de overstap richting de overkant van de Maas te voorkómen, fietsen veel inwoners naar de Brugstraat te Wanssum om daar direct op de juiste buslijn te stappen. Met de wijzigingen in de dienstregeling per eind 2010 kan worden gesteld dat het openbaar vervoer voor Blitterswijck een adequate voorziening is. Het treinstation te Oostrum ligt hemelsbreed 6km van Blitterswijck. Gelet op de rechtstreekse busverbinding en de afstand (voor fietsen is 7,5km nog een acceptabele afstand) heeft het treinstation wellicht een betekenis voor het dorp. Als vestigingsplaats voor forensen naar Nijmegen of Venlo is Blitterswijck vanuit deze invalshoek aantrekkelijk gelegen. Voor het bereiken van bestemmingen richting Randstad wordt meer gebruik gemaakt van het treinstation HorstSevenum. Gevolgen Uitvoeringsprogramma Verkeer Vanuit de filosofie van het VVVP zijn en worden in en rondom Blitterswijck de volgende maatregelen genomen: •
op termijn worden in het buitengebied aanvullende maatregelen getroffen die de ingestelde (en nog in te stellen) maximumsnelheid van 60km/h ondersteunen;
•
op termijn wordt de Oude Heerweg ingericht als wijkontsluitingsweg;
•
de gevolgen van de komst van de Noordelijke Rondweg Wanssum worden in kaart gebracht binnen het nog op te stellen “Verkeersplan Wanssum”
•
er zal een oplossing gevonden moeten worden voor het beperken van (de overlast van) vrachtverkeer in het dorp;
•
instellen schoolzone rondom de basisschool.
2.3.10
Milieuaspecten
Energie en klimaat Met het gemeentelijke energie- en klimaatbeleid wordt beoogd om energieverbruik in de hele gemeente te verminderen en daarnaast over te schakelen op duurzame energie. Voor zover bekend zijn er in Blitterswijck nog weinig maatregelen en/of voorzieningen getroffen. Geurhinder en veehouderij De gemeenteraad van Meerlo-Wanssum heeft op 26 mei 2008 de verordening geurhinder en veehouderij (geurverordening) met de bijbehorende gebiedsvisie vastgesteld. Om de situatie van Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
32
Blitterswijck ten aanzien van geur te beschrijven is mede gebruik gemaakt van de gebiedsvisie behorende bij de verordening. In de directe omgeving van Blitterswijck zijn, van oudsher, weinig (intensieve) veehouderijen gelegen.
Afbeelding 25: Uitsnede kaart indicatieve geurcontouren gemeente Venray, december 2010
Nabij de kern van Blitterswijck liggen aan de Antoniusstraat 20 en 24 twee veehouderijen. Deze veehouderijen kunnen mogelijk enige beperkingen opleveren voor woningbouw in de directe nabijheid van de Antoniusstraat. Overigens zorgt de melkveehouderij door het gebruik van de Maasuiterwaarden wel mede voor het landschapsbehoud. Het woon- en leefklimaat in Blitterswijck is in het algemeen als goed tot zeer goed te kwalificeren. In de omgeving van Blitterswijck liggen geen landbouwontwikkelingsgebieden (LOG) waar in beginsel nieuwvestiging van intensieve veehouderijbedrijven mogelijk is. Geluid Ten aanzien van geluid is Walkro een aandachtspunt. De inpandige productie van de champignonmest betekent een intensief en complex ventilatiesysteem dat een zekere mate van geluid produceert. Bodem In Blitterswijck zijn geen sterk verontreinigde locaties te verwachten waar met spoed een bodemsanering moet plaatsvinden om risico’s te voorkomen. Wel dienen nog een aantal locaties, waar
milieuverdachte
activiteiten
hebben
plaatsgevonden,
te
worden
onderzocht
(www.bodemloket.nl). De volgende locaties zijn in beeld.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
33
Vuilstort Oude Heerweg (ter plaatse van de kruising Beetezijweg – Windmolenzijweg): Afdeklaagonderzoek voormalige stortplaatsen (NAVOS), Royal Haskonings (9R1325.01; d.d. 1 september 2005). De deklaag is sterk verontreinigd met zink, matig verontreinigd met lood en licht verontreinigd met cadmium, koper, kwik, nikkel, PAK en minerale olie. De Provincie Limburg is bevoegd gezag. Op basis van de huidige bestemming (braakliggend) en de verwachting dat de huidige verspreidings-, humane en ecologische risico’s nihil zijn, is deze locatie geplaatst op de werkvoorraad niet spoedeisende locaties. Wanneer deze werkvoorraad wordt aangepakt door de Provincie Limburg is vooralsnog onbekend. Vuilstort Kulertsweg (ongenummerd): Afdeklaagonderzoek voormalige stortplaatsen (NAVOS), Royal Haskonings (9R1325.01; d.d. 1 september 2005). De deklaag is plaatselijk licht verontreinigd met zink. Verder zijn er geen verontreinigingen aangetroffen in de deklaag. De Provincie Limburg is bevoegd gezag. Conform het bodemconvenant van de Provincie Limburg dient vóór 1 juli 2013 bekend te zijn of op deze locatie maatregelen vereist zijn om verspreiding van verontreinigingen tegen te gaan. Vuilstort Kulertsweg 2: Afdeklaagonderzoek voormalige stortplaatsen (NAVOS), Royal Haskonings (9R1325.01; d.d. 1 september 2005). De deklaag is licht verontreinigd met minerale olie en plaatselijk licht verontreinigd met zink, cadmium en PAK. Verder zijn er geen verontreinigingen aangetroffen in de deklaag. De Provincie Limburg is bevoegd gezag. Conform het bodemconvenant van de Provincie Limburg dient vóór 1 juli 2013 bekend te zijn of
op deze locatie maatregelen vereist zijn om
verspreiding van verontreinigingen tegen te gaan. Sanering aan de Beeteweg (ongenummerd): In 2010 heeft hier een deelsanering plaatsgevonden, teneinde een restverontreiniging van zink te verwijderen. Deze is tot de perceelsgrens verwijderd. De saneringsevaluatie is juni 2011 aangeleverd en voorgelegd aan de Provincie Limburg (ook deze locatie valt onder de Provincie). Voormalige vuiloverslagterrein Kulertsweg (ongenummerd): Na beëindiging van de activiteiten is in 2003 een eindsituatie bodemonderzoek verricht. Destijds is op basis van dit onderzoek door de Gemeente Meerlo-Wanssum vastgesteld dat de voormalige overstortactiviteiten niet tot een noemswaardige bodemverontreiniging hebben geleid. Wel is vastgesteld
dat
de
aangetoonde
lichte
PAK-verontreiniging
boven
de
destijds
geldende
Bodemgebruikswaarde voor Wonen lag. Verder onderzoek of sanering werd niet nodig geacht. Tevens blijkt uit het schrijven van 2003 aan Essent dat er een afspraak lag dat Essent de locatie zou ontmantelen, te weten de weegbrug, de keet en achtergebleven fracties afval en puin. Ook zou Essent de kuil ter plaatse van de weegbrug aanvullen met schoon zand en vervolgens verhard als aaneensluitend geheel met de overige reeds aanwezige verharding.
Afbeelding 26: Vuiloverslagterrein dat tot 2007 in gebruik is geweest
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
34
De bebouwde kom van Blitterswijck wordt op de Bodemfunctieklassenkaart aangemerkt als bodemfunctieklasse “wonen”.5 Onder deze functieklasse is ook het terrein van het bedrijf Walkro ingedeeld. Het gebied buiten de bebouwde kom wordt aangemerkt als bodemfunctieklasse “landbouw/natuur (overig)”. Een uitzondering geldt voor de doorgaande (provinciale) wegen. Deze hebben de bodemfunctieklasse “industrie”. In de regio worden vaak verhoogde gehalten met zware metalen in het grondwater aangetoond zonder direct aanwijsbare bron.6 Voor toepassen van grond binnen een gebied waarvoor een bodemfunctieklassenkaart is opgesteld is zowel de bodemfunctieklasse alsook het “stand still” principe van toepassing. Dit is in het Besluit Bodemkwaliteit geborgd doordat bij het toepassen van grond de kwaliteit van de ontvangende bodem bekend dient te zijn (tot het niveau NEN-5740). De laagste waarde is hierbij leidend. Bij het toepassen van grond dient tevens de kwaliteit van de ontvangende bodem te worden bepaald tot het
niveau NEN-5740. Bij
toepassen van grond
is de laagste
grenswaarde
(streef- of
achtergrondgrenswaarde) maatgevend. De wet- en regelgeving en het beleid van de overheid is er op gericht dat de bodemkwaliteit niet mag verslechteren. De gemeente initieert onderzoek op die locaties waar in het verleden vermoedelijk ernstige bodemverontreiniging is ontstaan. Daarbij wordt bepaald of sprake is van risico’s op het gebied van volksgezondheid, ecologie en verspreiding. Zodra sprake is van risico’s geeft de gemeente de aanzet op basis van een programmatische aanpak (ISV) binnen de door de gemeente gewenste dynamiek om die verontreiniging aan te pakken. Het (her)ontwikkelen van locaties in relatie met de aanpak van bodemverontreiniging verdient de voorkeur (win – win situatie). Externe veiligheid In en in de nabijheid van Blitterswijck zijn geen (spoor)wegen of buisleidingen gelegen waarover noemenswaardige transporten met gevaarlijke stoffen plaatsvinden. Ook zijn er in Blitterswijck geen bedrijven waar gevaarlijke stoffen worden opgeslagen of verwerkt en ook anderszins zijn er geen risicobronnen aanwezig. De Maas kent geen risico’s ten aanzien van externe veiligheid buiten de oevers. Externe veiligheid speelt in Blitterswijck daarom geen rol van betekenis. Luchtkwaliteit In dit kader worden de luchtkwaliteitseisen bedoeld zoals genoemd in de Wet milieubeheer. Dit aspect heeft met name betrekking op stikstofoxiden en fijn stof afkomstig van wegverkeer en om die reden is dit aspect geen issue in Blitterswijck. Geurhinder afkomstig van de agrarische sector valt niet onder de reikwijdte van deze paragraaf en hiervoor wordt verwezen naar het onderdeel Geurhinder en veehouderij. Geurhinder afkomstig van de activiteiten van composteringsbedrijf Walkro is al lang een issue in Blitterswijck en omgeving. Ondanks het inpandig brengen van de productie blijft Walkro zorgen voor geuroverlast, hoewel die de laatste jaren aanzienlijk verminderd is.
5
Bron: Bodemfunctieklassenkaart gemeente Meerlo-Wanssum, dd. 18 september 2008
6
Bron: Handreiking Ruimtelijke Ontwikkeling Limburg (Provincie Limburg, augustus 2008)
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
35
Afval Blitterswijck beschikt aan de Kortestraat over een aantal bovengrondse containers voor de gescheiden inzameling van glas, blik, drankkartons en kunststof. Ook voor het gescheiden aanleveren van oud papier bestaat een brengvoorziening. Deze wordt verzorgd door de plaatselijke muziekvereniging die hiervoor elke laatste zaterdag van de maand een container plaatst. De gescheiden inzameling van textiel vindt plaats via de huis aan huisinzameling.
2.4 Economische Pijler Commerciële voorzieningen Er zijn in de kern van Blitterswijck nauwelijks commerciële voorzieningen aanwezig. Aan het Plein is het dorpscafé De Zwart gevestigd. Recreatiepark ’t Roekenbosch heeft een supermarkt. Deze supermarkt wordt door zowel bezoekers van het recreatiepark als inwoners van Blitterswijck bezocht. In het dorp is geen supermarkt, zodat de supermarkt op het recreatiepark ook een maatschappelijke functie heeft. Verder ligt buiten het dorp, aan de Maas, Café/Restaurant Tante Jet.
2.4.1 Aanwezige bedrijven Uit het vestigingenregister LISA (2010) blijkt dat er in Blitterswijck 86 bedrijven zijn gevestigd waar in totaal 325 mensen werken. De dienstverlenende sector is met 24 bedrijven het beste vertegenwoordigd gevolgd door de agrarische sector met 19 bedrijven. Van oudsher is Blitterswijck een agrarisch dorp. Momenteel zijn er nog slechts enkele veeteeltbedrijven actief. Daarnaast zijn er diverse bedrijven gevestigd in de boom- en rozenteelt en in de (kleinschalige) glastuinbouw. Deze laatste zullen op termijn mogelijk gaan verdwijnen. Ook de bouw , detailhandel en garagebedrijf leveren een belangrijke bijdrage aan de lokale economie. Belangrijkste werkgevers en meest in het oog springende bedrijven zijn bungalowpark 't Roekenbosch en Walkro, dat uit onder andere mest substraat produceert voor het telen van champignons. Tussen 2003 en 2010 is zowel het aantal vestigingen (van 43 naar 86), als het aantal werkzame personen (van 215 naar 325) in Blitterswijck sterk gestegen. Deze ontwikkeling doet zich overigens ook in de andere dorpen voor. Een belangrijk aandeel hierin hebben de zogenaamde ZZP-ers (Zelfstandigen zonder personeel) die vanuit huis een dienst verlenen; bijvoorbeeld advieswerk en digitale verkoop.
2.4.2 Grondeigendom De belangrijkste eigendommen in Blitterswijck van de gemeente Venray zijn: •
de grond onder het pand op de hoek Maasweg/Nieuwstraat, voormalige kleuterschool, welk pand nu geldt als een ouderen/jongerensoos;
•
de gronden aan de Pastoor Verheggenstraat ten behoeve van toekomstige woningbouw;
•
de grond waar de kasteelruïne is gesitueerd;
•
agrarische/bosgronden in het buitengebied;
De gemeente is voorts eigenaar van de openbare ruimte, denk hierbij aan wegen/straten en openbaar groen.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
36
2.5 Sociaal maatschappelijke pijler Blitterswijck heeft een hechte gemeenschap. De inwoners zijn trots op het verenigingsleven. Hieraan neemt zowel jong als oud deel. Er worden voldoende activiteiten georganiseerd en er zijn voldoende mogelijkheden om in contact te komen met medebewoners.
2.5.1 Bevolkingsontwikkeling
Bevolkingsprognose Blitterswijck 1.190 1.180 1.170 Aantal inwoners
1.160 1.150 1.140 1.130 1.120 1.110 1.100 1.090
20 25
20 24
20 23
20 22
20 21
20 20
20 19
20 18
20 17
20 16
20 15
20 14
20 13
20 12
20 11
20 10
20 09
1.080
Jaartal
Afbeelding 27: Bevolkingsprognose Blitterswijck (bron: CBS, gemeente Venray, Etil)
In Blitterswijck is sprake van een stabiele ontwikkeling van het aantal inwoners. In 2009 was het bevolkingsaantal 1120 inwoners. In de jaren 2015 en 2020 zijn er ca. 1160 inwoners. In 2025 stijgt dit volgens de prognose licht naar 1180 inwoners.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
37
Prognose leeftijdsopbouw Blitterswijck 100% 90%
Aantal inwoners
80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Jaartal 0-19
20-64
65+
Afbeelding 28: Prognose leeftijdsopbouw Blitterswijck (bron: CBS, gemeente Venray, Etil)
Blitterswijck wordt in 2010 gekenmerkt door een relatief groot aandeel 0-19 jarigen (26%). Het aandeel van de leeftijdsgroep 20-64 jarigen bedraagt 61%. Het aandeel van de groep 65 jaar en ouder stijgt procentueel gezien van 13% in 2010 naar 23% in 2025. Het aandeel van de leeftijdsgroepen 0-19 jarigen (-6%) en 20-64 jarigen (-5%) neemt in Blitterswijck echter af gedurende deze periode. Uit bovenstaande figuur blijkt de verschuiving in de leeftijdsopbouw.
2.5.2 Verenigingen Het verenigingsleven is van wezenlijk belang voor Blitterswijck. Diverse verenigingen, zoals de carnavals- en de muziekvereniging, het gilde en zangkoren, Stichting D.I.M. Jongerensoos en KBO, BVO en de voetbalvereniging BVV’27 zijn volop actief en hebben voldoende vrijwilligers voor de diverse activiteiten. De scoutinggroep De Meuleberg wordt zowel door kinderen uit Blitterswijck als van buiten het dorp (ca. 80%) bezocht. Tussen aangrenzende dorpen wordt samenwerking gezocht om verenigingen te behouden, zoals bijvoorbeeld de voetbalvereniging. De dorpsraad geeft aan dat de voetbalvereniging een belangrijke spil
vormt binnen het verenigingsleven, met vele
sociaalculturele activiteiten; (mede)organisator van de Gildefeesten en beachvolleybaldagen. Sommige verenigingen kennen een rijke historie zoals het Gilde, BVV’27 en de carnavalsvereniging De Ruuk. Andere verenigingen of organisaties hebben hun activiteiten beëindigd zoals de toneelvereniging en de LLTB-afdeling. Maar daar staat tegenover dat ook weer nieuwe grote en kleine verenigingen zijn opgericht zoals jeugdsoos DIM, een dartvereniging en nog eerder de speeltuinstichting De Blitskikker of de vrijwilligersgroep van het bibliotheeksteunpunt. De afgelopen jaren is eerder sprake van een toename van het verenigingsleven en het vrijwilligerswerk dan van een afname.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
38
2.5.3. Voorzieningenniveau In Blitterswijck is een aantal gemeenschappelijke voorzieningen aanwezig voor zowel commerciële als
maatschappelijke
doeleinden.
Maatschappelijke
voorzieningen
zijn
belangrijk
voor
de
leefbaarheid van Blitterswijck, zeker gezien de toekomstige vergrijzing. De maatschappelijke voorzieningen zijn nogal versnipperd over de kern, waardoor die accommodaties minder efficiënt beheerd kunnen worden. Naast het gemeenschapshuis is een aantal voorzieningen ondergebracht in de school. Ook de scouting, de voetbalvereniging en de jongerenvereniging beschikken over een eigen gebouw. Wat betreft de commerciële voorzieningen zijn veel voorzieningen in de afgelopen 10/15 jaar verdwenen. Winkelvoorzieningen ontbreken, maar de inwoners zijn er inmiddels aan gewend. Toch wordt de wens naar een winkelvoorziening in het dorp nog regelmatig gehoord en vraagt men zich af hoe dit op een of andere wijze is te realiseren. Winkelvoorzieningen worden gezien als centrale ontmoetingsplekken tussen de mensen. Mochten deze voorzieningen verdwijnen, dan verdwijnen daarmee meteen de ontmoetingsplekken en deze zijn juist zo belangrijk om het sociale netwerk in stand te houden. Deze contacten zorgen wederom voor het “elkaar helpen” wanneer nodig.
2.5.4. Accommodaties Blitterswijck beschikt over een gemeenschapshuis aan het Plein en de nevenvestiging ’t Honk (om de hoek, aan de Maasweg) dat voor specifieke groepen is ingericht zoals voor een jongeren(D.I.M.) en ouderensoos (’t Huukske). Beide gebouwen zijn eigendom van de Stichting Gemeenschapshuis. Er is een beheerder met een beperkte functie voor onder andere sleutelbeheer en
klein
onderhoud.
De
gebruikers
zijn
verder
zelfvoorzienend
(bar,
schoonmaak).
Het
gemeenschapshuis wordt gebruikt door verenigingen (repetities en activiteiten als rolstoeldansen, KBO- en BVO-bijeenkomsten, carnaval, Sinterklaasviering en Grote act basisschool) en de dorpsraad. Bij ’t Honk zijn 3 jeu de boules banen aangelegd. Verder beschikt Blitterswijck over het sportpark ’t Hoogveld. Het gemeenschapshuis aan het Plein is van oudsher het hart van de gemeenschap. Maar het is een gedateerd gebouw (ruim 50 jaar oud) dat niet optimaal gebruikt kan worden; het kent een tekort aan opslagruimte, er is geluidsoverlast zowel binnen als buiten het gebouw en heeft een slechte isolatie. Het interne café is krap en de zaalgrootte is niet aan te passen op kleine activiteiten, dan wel grote evenementen. Er kunnen geen activiteiten gelijktijdig worden uitgevoerd. Door sommige verenigingen wordt de zaal als ongezellig ervaren. De bezettingsgraad neemt af en enkele activiteiten zijn verplaatst. In tabel 29 zijn de verschillende accommodaties van Blitterswijck opgenomen. De geestelijke voorzieningen (rooms-katholieke kerk, St. Annakapel en protestantse kerk) zijn hierin niet opgenomen. In de tabel is aangegeven wat de onderhoudsstaat van de verschillende accommodaties is en door welke verenigingen deze gebruikt worden.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
39
Accommodatie/ locatie
Onderhoudsstaat
Gebruik
Basisschool
Gebouw is in 2007 aangepast en opgeknapt
Brede school met bibliotheek en peuterspeelzaal. Ook voor-, tussenen naschoolse opvang wordt aangeboden; alleen de tussenschoolse opvang vindt plaats op school in Blitterswijck
’t Honk (van origine kleuterschool)
Verbouwd tot jeugdgebouw en ouderensoos. Is goed onderhouden en loopt. Jeugdsoos kan in zomer niet naar buiten en als ouderensoos is het gebouw geschikt voor beperkt aantal activiteiten. Jongeren en ouderensoos ondervinden bij gelijktijdig gebruik geluidsoverlast
Jeugdsoos, KBO (incl. biljart) met naast het gebouw 3 jeu de boules banen
Gemeenschapshuis
Indeling is niet meer van deze tijd, maar behoud wordt door verenigingen onderschreven. Door de inzet van vrijwilligers is het gemeenschapshuis gezond
Muziekvereniging, volks- en rolstoeldansen, oudervereniging, ouderenvereniging (KBO, incl. volksdansen en gym), vrouwenvereniging, carnavalsvereniging, Erato,Grote act school, Sinterklaasfeest en de grote vergaderingen (dorpsraad)
Dorpscafé De Zwart
Laatste jaren meerdere exploitanten. Nieuwe exploitant heeft dorpscafé zelf recent verbouwd en er zit weer muziek in
Biljartvereniging, dartclub, vergaderruimte carnavalsvereniging, gilde en 8 vriendengroepen (ontstaan wazelclub)
Sportcomplex BVV’27
Complex voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd; geen achterstallig onderhoud
Voetbalvereniging, incidenteel oudervereniging, Gilde, Dorpsraad
Scoutinggebouw
Redelijk tot goed; groot genoeg en in eigen beheer van de scouting. Bestuur wil verbeteringen
Intergemeentelijke scoutinggroep en verhuur aan andere groepen en verenigingen
Trapveldje
Grasmat is in 2011 vernieuwd. Het trapveldje is in eigendom van de parochie en wordt beheerd door vrijwilligers van BVV’27
Voor algemeen gebruik en ook in gebruik door Scouting en BVV’27
Kleine vergaderingen (dorpsraad)
Gildeaccommodatie Voldoet aan behoefte. Gilde pleit Maasweg voor eigen accommodatie.
Gilde
Visvijver
Goed
Visclub
Dorpsplein
Renovatie in 2010 gerealiseerd. Functioneel in gebruik voor parkeren en activiteiten
Kermis, Klaanpop, koninginnedag, beachvolleybal, kamelen- + buikrace, toneel en fierljeppen (veel georganiseerd door de 8 jongerengroepen)
Speeltuin D’n Blitskikker
Goed
Kinderspeelplek
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
40
Accommodatie/ locatie
Onderhoudsstaat
Gebruik
Recreatiepark ‘t Roekenbosch
Goed, maar gedateerd
Ontmoetingsplek, feestjes en partijen, midgetgolf, kinderboerderij, zwembad, restaurant/horeca en supermarkt
Tante Jet
Goed
Restaurant/horeca, 1x per maand Open Koffie
Plek aan de Maas
Voorjaar 2011 is een voorlopige voorziening aangelegd
Met Rijkswaterstaat is een overeenkomst gesloten dat bij aankoop van een landbouwkavel aan de Veerweg (2012) het dorp een eigen recreatieplek aan de Maas krijgt. In overleg met de huidige eigenaar is de voorlopige voorziening aangelegd
Molen Keizersberg
Goed
Horeca, ontmoetingsplek, vissen
Afbeelding 29: tabel accommodaties en verenigingen uit BRO-rapport 2008, tabel is mei 2011 geactualiseerd
In de voorbereiding van het DOP Blitterswijck 2008 (BRO in samenwerking met dorpsraad) is uitgebreid gesproken over de accommodaties voor ontmoeting, recreatie, sport, cultuur en educatie. Al deze accommodaties - van dorpscafé tot basisschool en van gildeterrein tot het gemeenschapshuis -
vervullen een belangrijke rol in het verenigingsleven van Blitterswijck.
Destijds is besloten om de wensen en behoeften van de verenigingen met betrekking tot hun accommodaties via een enquête te peilen. In het bijzonder is daarbij gekeken naar het gemeenschapshuis. Het gemeenschapshuis vervult een specifieke rol omdat deze accommodatie voor alle gemeenschapsactiviteiten en verenigingen open staat. De verwachting is dat de behoefte aan het multifunctionele gebruik van het gemeenschapshuis toeneemt. De resultaten uit deze enquête zijn verwoord in het BRO-rapport DOP 2008.
2.5.5. Kunst en cultuur In 2007 is door intensieve samenwerking tussen gemeente, dorpsraad en de basisschool het eerste kunstwerk in de openbare ruimte gerealiseerd in het centrum van het dorp. Dit werk is van de hand van kunstenaar J. Beurskens. Met de plaatsing van dit werk is ook de omgeving opnieuw ingericht, zodat alles met elkaar in harmonie is.
Afbeeldingen 30 en 31: Kunstwerk Saamhorigheid
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
41
Een tweede kunstwerk is door een voormalig Koningspaar geschonken aan het St. Antonius Abt gilde Blitterswijck. Het kunstwerk stelt de tekens voor waarop door het gilde geschoten wordt: een vogel, drie wippen en drie klossen. Het is geheel uit koper vervaardigd, geplaatst op een 2,5 meterhoge schutsboom en op 14 juni 2009 onthuld. Het is ontworpen en vervaardigd door Ton Wolters uit Blitterswijck. Het kunstwerk is geplaatst ter vervanging van een lelijk bord dat voorheen op deze plek stond als waarschuwingsbord voor de voorbijgangers. Wanneer er een rode vlag aan hangt mogen zij het achterliggende pad en terrein niet betreden in verband met schieten op het terrein van het St. Antonius Abt gilde.
Afbeelding 32: Kunstwerk St. Antonius Abt gilde
De culturele activiteiten vinden voornamelijk plaats in het gemeenschapshuis (incl. ’t Honk) en de kerk. Regelmatig exposeren (amateur)kunstenaars in het gemeenschaphuis. De protestantse gemeenschap Zonnelied uit Venray wil de Protestantse kerk aan de Maasweg openstellen voor kleinschalige, culturele activiteiten en daarmee de exploitatie van dit historische gebouw veilig stellen.
2.5.6. Onderwijs De basisschool St. Anna is gevestigd aan het Plein. Het is een brede school met peuterspeelzaal (Hummelburg), tussenschoolse opvang en een bibliotheeksteunpunt van BiblioNu. Tevens is er samenwerking met de buitenschoolse opvang in Meerlo en Wanssum. De school maakt zich samen met de dorpsraad sterk voor behoud van de peuterspeelzaal en bibliotheeksteunpunt in de school. De basisschool maakt momenteel een lichte daling door in leerlingenaantal naar 86 kinderen. In de jaren 2012- 2015 schommelt het aantal leerlingen, volgens prognoses7, rond de 86.
7
Bron: Pronexus 2011
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
42
2.5.7. Speelvoorzieningen Binnen de dorpskern ligt Speelterrein D’n Blitskikker. Dit speelterrein wordt goed bezocht en wordt beheerd door Stichting Speelterrein D’n Blitskikker. Het speelterrein ligt centraal in het dorp en vervult een belangrijke rol in de beschikbare speelvoorzieningen in het dorp. Tevens staan op het schoolplein diverse toestellen. Dit speelplein is openbaar toegankelijk en draagt bij aan de speelruimte in Blitterswijck. Daarom heeft de gemeente afspraken gemaakt met de school dat de gemeente de jaarlijkse controle en eventuele kleine reparaties uitvoert. Het dorp beschikt over een trapveld nabij de velden van voetbalvereniging BVV’27. Dit trapveld ligt op particuliere grond (parochie) en is onlangs van een nieuwe grasmat en afrastering voorzien. Kortom,
speelvoorzieningen
zijn
in
voldoende
mate
aanwezig
en
voor
de
verschillende
leeftijdscategorieën zijn de nodige voorzieningen getroffen. Bovendien vormt het buitengebied (bossen, terrein rond de kasteelruïne en ‘Plek aan de Maas’) een aantrekkelijk speelterrein voor de jeugd.
2.5.8. Jeugd Op 1 januari 2011 waren er 277 inwoners in Blitterswijck 19 jaar of jonger. Dat is zo’n 25% van de totale bevolking in Blitterswijck. Speciaal voor jongeren is er in Blitterswijck Open Jongerencentrum (OJC) DIM en de scouting. OJC DIM is gehuisvest in een ‘bijgebouw’ van het gemeenschapshuis en de scouting ligt aan de rand van het dorp naast het sportpark. OJC DIM heeft vooral een belangrijke inloopfunctie voor de Blitterswijckse jongeren. In het kader van het gemeentelijk jeugdbeleid wordt ingezet op het versterken van de positie van jeugdsozen in verband met
de
ontwikkeling van vaardigheden en eigen kracht van jongeren.
2.5.9. Ouderen Het aantal ouderen (ouder dan 65 jaar) in Blitterswijck is de afgelopen 4 jaar licht gestegen tot 14% (rond de 160 inwoners). Van de 1137 inwoners waren er in 2010 158 personen 65 jaar of ouder. Er zijn in Blitterswijck geen specifieke ouderenzorgvoorzieningen aanwezig. Wel zijn de ouderen actief bij de KBO. De KBO heeft het groenonderhoud van het openbaar plantsoen voor een deel op zich genomen. Naast het groeiende aanbod van activiteiten van de KBO stijgt ook de behoefte aan voorzieningen. zoals een dagopvang voor kwetsbare groepen. Deze inwoners zijn nu aangewezen op de voorzieningen in de gemeenten Venray, Horst aan de Maas en Bergen.
2.5.10.
Huisvesting buitenlandse werknemers
In de gemeente Venray zijn buitenlandse werknemers, voornamelijk uit Midden- en Oost-Europa, actief. De huisvesting van de werknemers is nog lang niet altijd goed geregeld. Lange tijd waren de mogelijkheden om huisvesting van deze werknemers te verbeteren en te legaliseren beperkt. Om hier verandering in te brengen, is het beleidskader huisvesting buitenlandse werknemers Venray (vastgesteld door de raad op 4 november 2008) opgesteld. Hierin is aangegeven welke soorten huisvesting zijn toegestaan en aan welke eisen de huisvesting moet voldoen. Ook in Blitterswijck zijn buitenlandse werknemers gehuisvest. Het gaat
met name om wat
kleinschaligere huisvesting in het buitengebied van Blitterswijck.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
43
2.5.11.
Veiligheid
Op het gebied van de sociale veiligheid zijn er geen bijzondere aandachtspunten te benoemen. Los hiervan, worden gemeentebrede aanpakken ter voorkoming of bestrijding van bepaalde vormen van criminaliteit dan wel overlast uiteraard ook in Blitterswijck ingezet. Denk bijvoorbeeld aan de bestrijding van hennepteelt en het voorkomen van woninginbraken. Ook thema’s als bijvoorbeeld ‘jeugd en alcohol’ en ‘schoolveiligheid’ hebben gemeentebreed de aandacht.
2.5.12.
Leefbaarheid
Verschillende factoren hebben invloed op leefbaarheid. Het betreft de factoren8: •
Woonklimaat
•
Sociaal klimaat
•
Veiligheid
•
Voorzieningenniveau
•
Werkklimaat
•
Bestuurlijk klimaat
Alle factoren zijn in de voorgaande paragrafen al aan de orde gekomen, behalve de factor bestuurlijk klimaat.
Bestuurlijk klimaat In het kader van Gebiedsgericht Werken en het opbouwen van de structurele samenwerking bezoekt de gemeentelijke contactfunctionaris sinds het najaar 2009 zoveel als mogelijk de maandelijkse dorpsraadvergadering. De dorpsraad kan op die manier meteen een beroep doen op de contactfunctionaris. De contactfunctionaris bewaakt de hierboven genoemde aandachtspunten uit het leefbaarheidonderzoek 2009. Tevens heeft de contactfunctionaris ook tot taak de bewaking van proces dat moet leiden tot de Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck. De dorpsraad vult hierop aan dat tijdens het herindelingproces driekwart van de inwoners van Blitterswijck voor aansluiting bij de gemeente Horst aan de Maas heeft gestemd. De ervaringen van de dorpsraad met de gemeente Venray zijn overwegend positief9. Ook vanuit de verenigingen zijn de geluiden positief, hoewel er ook zorgen zijn bij de vrijwilligers van het bibliotheeksteunpunt, de peuterspeelzaal en de voetbalvereniging. Samenvatting leefbaarheid De dorpsraad omschrijft de leefbaarheid als volgt. De inwoners van Blitterswijck vormen een hechte en actieve gemeenschap. Bewoners hebben oog voor elkaar en helpen elkaar, zowel informeel als in verenigingsverband. Het is een dorp voor jong en oud, waarbij het behouden van de jeugd voor het dorp een bekende uitdaging is en blijft.
8 9
Bron: Rapportage Leefbaarheidonderzoek Blitterswijck-Geijsteren-Wanssum (Spark Result, 2009) Bron: Jaarverslag Dorpsraad Blitterswijck 2010
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
44
2.6
Sterkte en zwakte analyse (SWOT)
Sterk •
Het dorpsplein is functioneel en ligt op een goede locatie. Alle ingrediënten voor een mooi dorpscentrum zijn aanwezig; alle primaire voorzieningen liggen aan het plein (kerk, gemeenschapshuis, dorpscafé en de Brede school).
•
Op enkele plaatsen bestaan mooie doorzichten van het dorp naar het buitengebied en andersom.
•
In Blitterswijck is relatief veel historische bebouwing aanwezig, die vooral in en rond het oude dorpscentrum goed bewaard is.
•
De bewoners van Blitterswijck vormen een hechte gemeenschap.
•
De centraal gelegen speelvoorziening D’n Blitskikker, die wordt beheerd door een stichting, waardoor er grote betrokkenheid is bij deze openbare (speel)ruimte.
•
Er zijn diverse locaties voor het realiseren van woningbouw aanwezig, zowel binnen als grenzend aan de dorpskern.
•
De
aanwezigheid
van
bungalowpark
Roekenbosch
zorgt
voor
voorzieningen
als
minisupermarkt, restaurant, zwembad, kinderboerderij, etc. •
De brede school.
•
De Maasoever is voor dorpsbewoners en toeristen sinds voorjaar 2011 goed te bereiken; recreatieplek ‘Plek aan de Maas’ (Veerweg, 500 meter ten zuiden van Tante Jet).
Zwak •
De gemeenschapsaccommodaties zijn onvoldoende afgestemd op huidige en toekomstige wensen en eisen.
•
Er is weinig openbaar groen aanwezig binnen de dorpskern.
•
Het voorkomen van diverse braakliggende, potentiële bouwlocaties in het dorp schept een rommelig beeld en versnipperde structuur.
Bedreigingen •
De stagnatie in nieuwbouwprojecten versterkt het effect van ontgroening en vergrijzing.
•
De economische crisis zorgt ervoor dat woningbouwplannen niet door gaan; bovendien is het vanuit aangescherpte hypotheekeisen lastiger om nieuwbouw gefinancierd te krijgen.
•
De Oude Heerweg is een drukke weg met relatief veel vrachtverkeer.
•
Ook (smalle) sluipwegen, zoals de Beetezijweg, worden gebruikt door vrachtverkeer.
•
Gebiedsplan Ooijen-Wanssum: met name dijkaanleg.
Kansen •
Ontwikkeling van het recent gestarte CPO Molenhof (woningbouwproject).
•
Het project ‘Reactivering Oude Maasarm’ is een kans voor de ontwikkeling van natuur en toeristische activiteiten in en rond Blitterswijck.
•
Gebiedsplan
Ooijen-Wanssum
als
aanjager
voor
toeristische
en/of
economische
ontwikkelingen. •
Korte vakanties in eigen land zijn ‘in’, vooral bij senioren.
•
Het (multi-)functioneler maken van het gemeenschapshuis.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
45
3 Visie 2020 Visie op het dorp en haar omgeving in 2020, opgesteld door de dorpsraad Blitterswijck. Inleiding De dorpsraad is blij met het initiatief van de gemeente Venray om het Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck uit 2008 te vernieuwen. Je kunt geen toekomstvisie ontwikkelen zonder kennis te nemen van het (recente) verleden. De toenmalige gemeente Meerlo-Wanssum is er niet toe gekomen om samen met het dorp de schouders te zetten onder de uitwerking van de toekomstvisie uit 2008. De gemeente bleef steken in het beschikbaar stellen van een budget voor elk dorp om het zogenaamde “laaghangend fruit” te plukken.
Terugblik De dorpsontwikkeling van Blitterswijck staat voor wat betreft het overheidsbeleid de laatste 15 jaar stil. In deze periode zijn door de overheid en door maatschappelijke organisaties zoals woningstichting en zorginstellingen, nauwelijks planmatige investeringen in het dorp gepleegd. Het scharnierpunt in deze periode vormt het besluit van circa 15 jaar geleden om de dorpsontwikkeling te concentreren op het bedrijventerrein van de voormalige fabriek de Blitta. Op dit Beeteterrein zouden zo’n 35 woningen gebouwd kunnen worden. Juist in een tijd dat de naoorlogse economische groei een hoogtepunt bereikte en vele jongeren uit Blitterswijck op zoek waren naar een woning, draaide dit plan uit op een fiasco. Nu anno 2011 is ten lange leste overeengekomen om ter verfraaiing van het aanzien van het dorp, voorlopig een schapenwei van deze beoogde uitbreidingslocatie te maken. Circa 5 jaar geleden (in 2006) werd aan marktpartijen de ruimte gegeven om andere woningbouwlocaties te ontwikkelen. Gehinderd door een te rooskleurige inschatting van de woningmarkt hebben ook deze initiatieven niet geleid tot daadwerkelijke realisatie van de zo gewenste woningbouw. Kenmerkend in deze malaise is dat de laatste investering van de woningstichting (nu Wonen Limburg) ongeveer 20 jaar geleden plaatsvond op de toenmalige uitbreidingslocatie Op den Dries. De woningstichting maakt eerder een terugtrekkende beweging door huurwoningen in de verkoop te doen. Het huidige voornemen van de woningstichting om te investeren in het plan Eckmanshof is prijzenswaardig, al is het de vraag of dit plan aansluit op de woonwensen die in Blitterswijck leven en of hiermee wordt bijgedragen aan de maatschappelijke doelen van een woningstichting. Is er de afgelopen 15 jaar dan helemaal niets geïnvesteerd in Blitterswijck? Jawel, de enige noemenswaardige injectie vond plaats op het vakantiepark Roekenbosch. Hier werden ongeveer 150 vakantiebungalows aan het bestand toegevoegd. Maar je kunt niet stellen dat hieraan een samenhangend plan ten grondslag lag om het toerisme als economische pijler te stimuleren. Het bungalowpark Roekenbosch wordt meer gedreven door commerciële belangen op de korte termijn. Nadat het park in de jaren 90 jarenlang een functie vervulde als asielzoekerscentrum, hebben tot voor kort vooral Oost-Europese arbeidsmigranten hier onderdak gevonden. Hoewel het dorp veelvuldig gebruik maakt van de voorzieningen (zwembad, winkel en restaurant) blijven de investeringen in de algemene voorzieningen op het Roekenbosch achter bij de uitbreidingen van het aantal huisjes. De complexe eigendomsverhoudingen zijn hier mede debet aan.
En de
gemeente Meerlo-Wanssum leek alleen belang te hechten aan een constante inkomstenstroom van onroerend zaak belasting en toeristenheffing.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
46
Ook in de Europese Plattelandsontwikkelingsprogramma’s viel Blitterswijck de afgelopen jaren structureel buiten de boot. Terwijl de Peeldorpen ten zuiden van de gemeente Meerlo-Wanssum jaar in jaar uit vorstelijk uit de Brusselse subsidieruif konden plukken, waren er voor Blitterswijck geen Leader+ en Ceres-middelen. De verwachtingen waren daarom hooggespannen toen de regiogemeenten en Provincie aan de slag gingen met een regionale gebiedsontwikkeling OoijenWanssum. Maar deze gebiedsontwikkeling biedt geen enkel persperspectief voor Blitterswijck. Integendeel,
Blitterswijck
wordt
opgezadeld
met
ingrijpende
maatregelen
die
landschap,
dorpsaanzicht en woongerief aantasten. Gevreesd moet worden dat diverse dorpsontwikkelingen worden opgeofferd voor de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum. Wederom wordt ook in deze gebiedsontwikkeling geen enkele aandacht besteed aan de leefbaarheid van Blitterswijck. Vooruitblik Juist in het licht van deze tegenslagen van de afgelopen 15 jaren wordt het initiatief van de gemeente Venray met enthousiasme omarmd. Wij putten er de hoop uit dat na deze magere jaren eindelijk een samenhangend overheidsbeleid komt dat uitgaat van de mogelijkheden en kansen van ons dorp. Wij realiseren ons dat de budgettaire mogelijkheden van de overheid in deze tijd van bezuinigingen beperkt zijn. Maar we zetten al een belangrijke stap voorwaarts met de vaststelling van deze structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan van het gebiedspanel Blitterswijck.
3.1
Kwaliteiten van Blitterswijck
Onderscheidende kernkwaliteiten van Blitterswijck: ● Gemeenschapsgevoel: het verenigingsleven en vrijwilligerswerk zijn sterk ontwikkeld en onderdeel van identiteit dorp. Met carnaval, jubilea en andere evenementen gaan de schouders er onder; grote bereidheid om wat voor elkaar en de gemeenschap te doen. Er is veel vrijwilligerskader met kwaliteit en dankzij de vergrijzing komt er nog potentieel vrij. ● Het landschap van Blitterswijck is gevarieerd en uniek door de Maasoevers en de bossen aan de oude Maasarm (o.a. Roekenbosch) ● Door de ligging aan de Maas en aanwezigheid van kasteelruïne, kloostermuur en monumenten heeft het dorp een rijke cultuurhistorie. ● Rust en ruimte zijn kenmerken van dorpskom en buitengebied ● Het dorpsplein verbindt de kernvoorzieningen van school, gemeenschapshuis, kerk en dorpscafé. ● Blitterswijck is één van de parels van de karakteristieke Maasdorpenroute.
3.2
Missie voor de komende jaren
Blitterswijck is een zelfsturende gemeenschap. Het dorp wil onder maximale eigen inzet en regie de volgende kwaliteiten versterken: 1.
behoud en doorontwikkeling van gemeenschapsleven en sociale cohesie in verenigingen en vrijwilligerswerk op het terrein van cultuur, ontmoeting, recreatie, zorgvoorzieningen, sport en dienstverlening.
2.
behoud en versterken van het gedifferentieerde landschap en natuurwaarden voor kwalitatieve recreatie & toerisme.
3.
rust en ruimte inzetten voor woonkwaliteit en mogelijkheden senioreneconomie.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
47
4.
behoud en ontwikkeling van sociale en fysieke duurzaamheid.
5.
verkeersveiligheid en infrastructuur afstemmen op wensen van inwoners en recreatieve doelstellingen.
3.3
Visie op Blitterswijck in 2020
A. Ter versterking van het gemeenschapsleven in Blitterswijck zijn in 2020 de gemeenschappelijke voorzieningen geconcentreerd op een drietal locaties. Het gaat om de volgende voorzieningen:
gemeenschapshuis/brede school aan het Plein
dorpscafé aan het Plein
sport/jeugdactiviteiten rond het Hoogveld.
B. Het Plein is in 2020 het kloppend hart van Blitterswijck en omvat dan naast bovengenoemde voorzieningen ook de volgende functies:
centraal ontmoetingspunt voor toerisme & recreatie (terrassen, wandel- en fietsroutes)
aanvullende voorzieningen (bijvoorbeeld een dorpswinkel).
C. Blitterswijck heeft alles in zich om in 2020 de eerste lokale Oudereneconomie te herbergen:
het dorp met omliggend landschap, incl. Maasoevers, is niet alleen geschikt voor toerisme, maar ook (voor serviceappartementen) voor ouderen uit het dorp en van elders
combinatie van wonen en zorg voor dorpsbewoners en in omgeving verblijvende (oudere) toeristen.
3.4
Nader uitgewerkte thema’s
Wonen -
Uit de inleiding blijkt dat een inhaalslag nodig is voor Blitterswijck vanwege de jarenlange stagnatie van de ontwikkeling van het Beeteterrein. Wij realiseren ons dat de ontgroening en vergrijzing ook effecten hebben op de vraag naar woningen in Blitterswijck. De doelgroepen zijn: starters, ouderen en doorstromers. Tevens zijn in Blitterswijck geschikte locaties voorhanden voor exclusieve woningbouw voor senioren in combinatie met service en zorg.
-
Het vertrouwen in de private partijen om de gewenste woningbouw te realiseren is niet terecht
geweest.
Dat
bewijst
het
huidige
initiatief
van
CPO
de
Molenhof.
Projectontwikkelaars en Wonen Limburg worden links en rechts gepasseerd door dit initiatief. Wij spreken Wonen Limburg als maatschappelijke organisatie aan om samen met zorginstellingen en bewoners plannen te ontwikkelen voor de combinatie van wonen en zorg in Blitterswijck. Tevens kan Wonen Limburg ook een functie vervullen bij de ontwikkeling van een combinatie van wonen, cultuur, sport en onderwijs rond het nieuwe gemeenschapshuis en het dorpsplein.
Economische speerpunten Toerisme en recreatie: -
Een mogelijke uitbreiding van het bungalowpark Roekenbosch verbinden aan een integraal plan voor gemeenschappelijk te gebruiken voorzieningen; de op het park aanwezige
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
48
voorzieningen zijn functioneel en kwalitatief gedateerd. Tevens is uitbreiding in beperkte mate wenselijk in verband met de parkeercapaciteit van het entreegebied. Het aantal parkeerplaatsen kan als gevolg van de uitvoering van het Gebiedsplan Ooijen-Wanssum onder druk komen te staan. Daarnaast is het handhaven van een duidelijke begrenzing van het bungalowpark ten opzichte van het dorp noodzakelijk.
Afbeelding 33: Parkeervoorziening Roekenbosch direct aan de Wolterskampbeek
-
Aanleg wandel- en fietsroutes (Broekhuizen-Ooijen-Blitterswijck-Wanssum-Geijsteren langs de Maas via dorpsplein Blitterswijck), zodat via Geijsteren ook aansluiting met routes in Venray ontstaat.
-
Themaroutes samenstellen bv.: bloesemroute, waterroute, dorpenroute Venray Plaatsing van uitkijktorens met uitzicht op de Maas/Roekenbosch en kasteelruïne/ achterliggend gebied en dorp. Eventueel ook multifunctioneel gebruik van kerktoren die hierop kan worden aangepast.
-
Ontwikkeling pleinfunctie voor recreanten: uitbreiding terrascapaciteit samenwerking dorpscafé en gemeenschapshuis. Zie ook versterking pleinfunctie structuurplan.
-
Maasoevers Maasweg en hoogwatergeul: handhaving overlast jetskiën en kamperen. Hoogwatergeul bestemmen voor passieve recreatie.
-
De forellenvijvers + molen Keizersberg aan de Boltweg zijn ook een trekpleister voor bezoekers. Opnemen in wandel- en fietsroutenetwerk; de plek wordt nu al vaak gebruikt als pauze-/rustplaats.
Overig: -
Behoud en stimuleren van bestaande tuinbouwbedrijven (boomkwekers) en fruitboomteelt. Profilering van deze sector in de aankleding van het dorp is gewenst; bijvoorbeeld het
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
49
realiseren van een demonstratie dorpsparkje met producten van boomkwekers en fruittelers. -
Walkro:
Uitbreiding
niet
wenselijk
in
verband
met
EHS
en
verkeersintensiteit
vrachtverkeer. Tevens is het wenselijk dat fabriekshallen en opstallen worden ingepast in het landschap door begroeiing en groenstructuur.
Verkeer & vervoer -
Behoud busdiensten (openbaar vervoer) Realisatie recreatief fietspad langs de Maas: Ooijen–Wanssum (via De Kooij)-Geijsteren (zie ook economie)
-
De entree van Bungalowpark Roekenbosch op een voor voetgangers en fietsers veilige manier verbinden met de dorpskom. Daarmee worden twee vliegen in één klap geslagen; de bocht in de Ooijenseweg is een black-spot voor het doorgaande verkeer: die plek kan dan direct verkeersveiliger worden gemaakt. De andere route voor voetgangers en fietsers naar het park via de Vissersstraat kan worden gehandhaafd, maar is gezien de ligging van de centrale voorzieningen van het park geen vervanging voor de route via de Ooijenseweg.
-
Beperken van het bestemmingsvrachtverkeer van een aantal grote bedrijven ten zuiden van Blitterswijck (Walkro, Oerlemans, Leendert) dat gebruik maakt van de Oude Heerweg en dus door de kern van Blitterswijck rijdt. De ligging van deze bedrijven staat op gespannen voet met de doelstellingen van de Gebiedsontwikkeling en de EHS. Daarnaast dient er aandacht te zijn voor de verkeersveiligheid op de Oude Heerweg, de Beeteweg en de Berkenstraat. De Beeteweg wordt dagelijks gebruikt door schoolgaande jeugd naar Horst, maar ook door sluipverkeer.
Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum Uitvoering van het Gebiedsplan betekent het laten meestromen van de Wolterskampbeek en het aanleggen van metershoge dijken. Dit leidt tot aantasting van het dorpsgezicht, de kloostermuren en de kasteelruïne. De leefbaarheidbelangen van Blitterswijck zijn in het Gebiedsplan onvoldoende meegewogen. Als het laten meestromen van de Wolterskampbeek onvermijdelijk is, dient de uitwerking van de plannen in nauw overleg met de inwoners van Blitterswijck plaats te vinden. Één van de ideeën uit het dorp is om de eventueel aan te leggen dijken toeristisch te ontsluiten voor fietsers en wandelaars.
Sociaal Klimaat Ruimte voor initiatieven op het gebied van sport, cultuur en zorg in het dorp. Diverse verenigingen en vrijwilligersactiviteiten (zoals de voetbalvereniging BVV’27 en de vrijwilligers bibliotheeksteunpunt en de peuterspeelzaal) hebben last van het
van het
beleid van de professionele
gebiedspartners dat vooral gericht is op schaalvergroting en bovendorpse clustering van voorzieningen. Bestaande voorzieningen, zoals peuterspeelzaal, bibliotheeksteunpunt en de sportactiviteit Meer Bewegen voor Ouderen kunnen gehandhaafd blijven als het dorp, de gemeente en de instellingen ruimte geven aan zelfsturing. Van oudsher hebben inwoners van Blitterswijck een oriëntatie op verenigingen en voorzieningen buiten het dorp. Dat komt doordat niet alle “takken van sport” in het eigen dorp voorhanden zijn. Naast deze bovendorpse oriëntatie is er een groot draagvlak voor het verenigingsleven en vrijwilligerswerk in het dorp. Beide oriëntatierichtingen zullen ook in de toekomst hand in hand
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
50
gaan, waarbij als positief gevolg van de vergrijzing de binding met de activiteiten in het eigen dorp nog zal versterken. In de toekomstvisie hanteert de dorpsraad onderstaande uitgangspunten en doelen: Behoud en ontwikkeling van vereniging- en vrijwilligerswerk. Door de vergrijzing zal het
-
accent verschuiven naar activiteiten voor 50-plussers. Blitterswijck dient daarnaast aantrekkelijk te blijven voor jeugd, jongeren en jonge
-
huishoudens. Dat betekent behoud Brede school, scouting, peuterspeelzaal, jongerensoos, jeugdafdeling van muziekvereniging en speeltuin.
Accommodaties De gemeenschapsaccommodaties in Blitterswijck worden geconcentreerd op de volgende locaties: 1. Sportaccommodatie Hoogveld in combinatie met trap/speelveldje, scoutinggebouw en eventuele algemene voorziening voor jeugd en jongeren. 2. Multifunctionele accommodatie op het
Plein gecombineerd
met brede basisschool,
jongerensoos, ouderensoos en geschikt voor kleinschalige binnensportactiviteiten. 3. Het dorpscafé aan het Plein biedt ook onderdak aan diverse verenigingen. 4. Het Gilde behoudt haar schietterrein aan de Maasweg. Bezien kan worden of dit terrein verplaatst kan worden naar een locatie binnendijks, bijvoorbeeld de kasteelruïne. Verwacht wordt dat de komende decennia ook nagedacht zal worden over een functiewijziging of multifunctioneel gebruik van de parochiekerk en St. Annakapel, zoals dat nu al gebeurd rond de protestantse kerk aan de Maasweg. Gezien de historisch-culturele betekenis van deze panden, zal dat
niet
van
invloed
zijn
op
de
ontwikkeling
van
een
multifunctioneel
plan
voor
het
Voor
wat
de
gemeenschapshuis.
Zorg Op
het
terrein
van
zorg
is
Blitterswijck
een
onontgonnen
terrein.
eerstelijnsgezondheidszorg betreft is het merendeel van de inwoners georiënteerd op de voorzieningen in Meerlo. De ontwikkeling van een gezondheidscentrum daar, met huisartsen, tandarts, fysiotherapie en apotheek is daarom ook in het belang van Blitterswijck. Op het vlak van zorgvoorzieningen moet met het oog op de vergrijzing meer gedaan worden dan de reguliere thuiszorg voorzieningen. Het is van belang dat de komende jaren geïnvesteerd wordt in zaken als: -
woonzorg combinaties
-
dagvoorziening
-
gezamenlijk eetpunt voor ouderen
-
vervoersvoorzieningen
-
klussendiensten
-
dorpondersteuner.
Het dorp kan met steun van gemeente en instellingen in belangrijke mate zelf een bijdrage leveren aan de realisatie hiervan.
Duurzaam dorp Blitterswijck wil de komende jaren investeren in duurzaamheid. Daarbij gaat het niet alleen om duurzaam gebruik van materialen en energie, maar vooral om sociale duurzaamheid. Initiatieven van inwoners en ondernemers worden gestimuleerd, zoals de herbouwde windmolen van de Keizersberg
en
CPO
Molenhof.
Bij
de
bouw
van
woningen
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
en
vernieuwing
van
51
gemeenschapsaccommodaties wordt in het bijzonder gebruik gemaakt van duurzame materialen en energie. Sociale duurzaamheid. Het verenigingsleven en vrijwilligerswerk staan in Blitterswijck op een hoog niveau. Maar de druk op het vrijwilligerswerk wordt elk jaar groter als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen (ontgroening, vergrijzing, regelgeving en individualisering). In een duurzame dorpsgemeenschap krijgen verenigingen, vrijwilligers en andere bewonersinitiatieven de ruimte en het vertrouwen zich te ontwikkelen. Gemeente en maatschappelijke instellingen ondersteunen Blitterswijck in de ontwikkeling van een zelfsturende gemeenschap. Dat betekent niet dat bestaande verenigingen ten allen tijde ondersteund moeten worden, maar wel dat in Blitterswijck een basisniveau voor verenigingen, ontmoeting, vrijwilligerswerk, cultuur, hulpdiensten en sport blijft bestaan. Voor behoud en ontwikkeling van voorzieningen in de Brede school, zoals het bibliotheeksteunpunt en de
peuterspeelzaal,
wordt
optimaal
gebruik
gemaakt
van
Blitterswijck
blijven
benadrukken,
de
eigen
kracht
van
de
onderhouden
en
dorpsgemeenschap.
Cultuurhistorie De
cultuurhistorie
van
behouden,
mogelijkerwijze uitbreiden door o.a.: -
benadrukken van de kazematten en de plek waar in de oorlog een vliegtuig is neergestort aan de Maasweg
-
het in kaart brengen en omschrijven van de historische en oude panden binnen Blitterswijck en in een folder uit te brengen
-
stimuleren en onder de aandacht brengen door middel van rondleidingen door dorpsgidsen (personen) in de zomerperiode.
Natuur Teruggeven aan de natuur van het vroegere vuil- en overslagterrein. Dit gebied, dat ligt achter de voetbalvelden van BVV’27 en grenst aan een bosgebied met dassenburcht, dient de uitstraling van de Maasduinen te krijgen.
Dorpsraad Blitterswijck, d.d. 6 juni 2011
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
52
Deel 2 Uitvoeringsprogramma
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
53
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
54
4 Uitvoeringsprogramma 4.1
Inleiding
In het uitvoeringsprogramma worden projecten beschreven die uiteindelijk moeten leiden tot de realisatie van de visie. Het gebiedspanel Blitterswijck prioriteert de projecten in het uitvoeringsprogramma. De projecten in het uitvoeringsprogramma moeten nog voorzien worden van onder andere een tijdsplanning en een financiële paragraaf. De verantwoordelijke trekker van het project en de overige betrokken partijen bij het project zijn benoemd.
4.2Overzicht projecten Blitterswijck Nr
Thema
Agendapunt
Uitwerking
Taakverdeling
in taak/actie 1
Priori teit
Gemeenschaps-
Gemeenschaps-
Opstellen
Stichting
accommodatie
accommodaties
Programma van
Gemeenschaps-
vernieuwen en
Eisen t.b.v.
huis en
moderniseren tot
afstemming met
gebruikers
MFC of BMV
partners,
1
gemeente en fondsen 2
Wonen
Woningbouw CPO
Voorzien in de
Vereniging CPO
Molenhof,
woningbehoefte
Molenhof,
Eckmanshof en
van Blitterswijck
gemeente,
andere locaties
(met name
Wonen Limburg
starters en
en dorpsraad
2
senioren) 3
4
Leefbaarheid
Leefbaarheid
Behoud sociaal
Bevorderen
Dorpsgemeen-
klimaat:
samenwerking,
schap en
verenigingen en
informatie-
verenigingen
vrijwilligerswerk
uitwisseling
Doorontwikkeling
Versterking
Dynamiek
brede school
basisonderwijs in
Scholengroep
combinatie met
en
kinderopvang,
Dorpsgemeen-
peuterspeelzaal,
schap
buitenschoolse
3a
3b
opvang en bibliotheek
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
55
5
Leefbaarheid
Opzetten van
Dorpsgemeen-
gezamenlijk eetpunt
schap, Stg.
en dagopvang t.b.v.
Gemeenschaps-
bevordering sociale
huis,
contacten kwetsbare
gemeente,
dorpsgenoten 6
Verkeer
3c
Synthese
Oude Heerweg
Verkeersveiligheid
inrichten als
verbeteren
Gemeente 4a
wijkontsluitingsweg 7
Verkeer
Ondersteunen 60
Verkeersveiligheid
km/u zone
verbeteren
Gemeente
buitengebied door
4b
snelheidsbeperkende maatregelen. 8
9
Verkeer
Verkeer
Opstellen
In beeld brengen
Gemeente,
verkeersplan
gevolgen/aanpas-
dorpsraad
Wanssum (i.v.m.
singen voor
voorgenomen
Blitterswijck (o.a.
trajectwijziging
Langstraat en
N270 = Noordelijke
recreatieve
Rondweg Wanssum)
fietsroutes)
Schoolomgeving
Verkeersveiligheid
Dorpsgemeen-
verkeersveilig
verbeteren, onder
schap,
4c
andere door
gemeente,
verandering
ROVL,
verkeersgedrag
wijkagent
4d
(eigen verantwoordelijkheid) 10
11
Verkeer
Entree
Als onderdeel van
Gemeente,
Bungalowpark
herinrichting van
dorpsraad,
Roekenbosch t.b.v.
dit deel van de
Bungalowpark
voetgangers en
Ooijenseweg
Roekenbosch
fietsers
(bochten zijn
verkeersveilig
blackspot
verbinden met
doorgaande
dorpskom
verkeer)
Recreatie en
Versterken
Aanleg fietsroute
Dorpsraad,
toerisme
fietsroutenetwerk
langs de Maas
gemeente, Rijkswaterstaat,
4e
5a
toeristische branche 12
Recreatie en
Uitbreiden
Opstellen en
Dorpsraad,
toerisme
wandelroutenetwerk
uitvoeren
gemeente,
wandelroutes (o.a.
Rijkswaterstaat,
dorpsommetje en
toeristische
blote voetenpad)
branche
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
5b
56
13
Recreatie en
Openbare plek aan
Omzetten
Dorpsraad,
toerisme
de Maas
tijdelijke
gemeente,
voorziening in
Rijkswaterstaat
definitieve
5c
recreatieplek aan de Maas 14
Openbaar groen
Versterken
Groenstructuur-
(openbaar) groen in
plan opstellen
Gemeente 6a
dorpskern 15
Openbaar groen
In stand houden
Onderzoek
lindelaan
noodzakelijke
kasteelruïne
beheermaatrege-
Gemeente 6b
len 16
Openbaar groen
Verfraaien terrein
Beplanten
Dorpsgemeen-
kasteelruïne
waterpompinstal-
schap,
latie en
gemeente
6c
riooloverstort 17
Cultuurhistorie
Bevorderen,
Restaureren
Gemeente,
behouden en
kloostermuur,
dorpsraad,
onderhouden van
blootleggen
monumenten-
cultuurhistorisch
kazematten,
zorg
elementen
oorlogsmonument
7
-je 18
Duurzaamheid
Versterken sociale
Ruimte creëren
Dorpsgemeen-
duurzaamheid
voor zelfsturing
schap, ondernemers en gemeente en
8a
maatschappelijk e partners 19
Duurzaamheid
Bevorderen
Gebruik van
Dorpsgemeen-
toepassing
windmolens/zonne
schap,
duurzame energie
panelen
ondernemers en
stimuleren.
gemeente
Gebruik van
8b
duurzame materialen in de bouw bevorderen 20
Bodem
Vervuilde locaties
In kaart brengen
Provincie,
en regelmatig
gemeente
monitoren van (vermoedelijk) vervuilde plekken
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
9
57
21
Natuur- &
Versterken van de
Opstellen
Gebiedsbureau
Landschapsontwik-
ruimtelijke structuur
ruimtelijke visie
Ooijen-
keling
tussen
Roekenbosch
Wanssum,
bungalowpark
Bungalowpark
Roekenbosch en
Roekenbosch,
kern Blitterswijck
dorpsraad,
10a
gemeente 22
Natuur- &
Landschapsinpassing
Verkenning
Dorpsraad,
Landschapsontwik-
Walkro
mogelijkheden
Walkro,
keling 23
10b
gemeente
Natuur- &
Voormalige
Herinrichten
Landschapsontwik-
vuiloverslagterrein
terrein
keling
Kulertsweg
Gemeente 10c
teruggeven aan de natuur 24
Natuur- &
Actieplan bedreigde
Doelstellingen
Provincie +
Landschapsontwik-
soorten
actieplan borgen
partners
keling
Reconstructiegebied
in Uitvoeringsplan
Gebiedsplan
Noord- en Midden-
Gebiedsontwikke-
Limburg
ling Ooijen-
10d
Wanssum 25
26
Riolering
Aanpassing
Onderzoeken
rioolstelsel:
mogelijkheden en
voorkomen
deze vervolgens
piekafvoeren
opnemen in MUIP
Gebiedsplan
Opstellen
Bewaken
Gemeente,
Ooijen-Wanssum
uitvoeringsplan, incl.
leefbaarheid
dorpsraad,
Provinciaal
Blitterswijck
provincie,
Inpassingsplan
Gemeente 11
P.M.
Rijkswaterstaat, Waterschap
27
Bestemmingsplan
Actualiseren
Opstellen
Gemeente,
Buitengbied-Oost
bestemmingsplan
juridisch-
klankbordgroep
buitengebied rond
planologisch
(incl.
de kernen
toetsingskader
dorpsraden),
Blitterswijck,
provincie,
Geijsteren en
Rijkswaterstaat,
Wanssum
Waterschap
P.M.
Afbeelding 34: Overzicht projecten Uitvoeringsprogramma
4.3Toelichting prioriteitstelling In het overzicht is door het gebiedspanel per thema/project de prioriteit bepaald. Het dorp speelt hierin een doorslaggevende rol. De bewoners hebben invloed op de mate en snelheid van uitvoering. Zeker voor die projecten waar zij zelf maximaal invloed op kunnen uitoefenen, onder andere door zelf deze projecten op te starten en uit te voeren.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
58
Door alle partners van Gebiedsgericht Werken is afgesproken dat het project met de hoogste prioriteit een belangrijke bijdrage dient te leveren aan de verwezenlijking van de dorpsvisie op 2020. Ook is bepaald dat de uitvoering van de topprioriteit in 2020 moet zijn afgerond. Hiermee geven met name de professionele gebiedspartners aan het gebied en haar bewoners volop te ondersteunen in de realisatie van het belangrijkste project van het uitvoeringsprogramma.
Ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Blitterswijck d.d. 17-8-2011
59