Dorpsontwikkelingsplan Odiliapeel
Feiten, ontwikkelingen, meningen en acties
Dorpsontwikkelingsplan Odiliapeel mevrouw ir. J. Luijten mevrouw M. Rijkers MSc
PON, kennis in uitvoering maart 2009
(Indien van toepassing opnemen) Deze uitgave werd mede mogelijk gemaakt door: Het PON heeft dit onderzoek verricht in opdracht van: Auteur(s) Vormgeving Ontwerp omslag Foto's/illustraties Drukwerk ISBN 978-90-5049-…-. © 2009 PON Instituut voor advies, onderzoek en ontwikkeling in Noord-Brabant. Het auteursrecht van deze publicatie berust bij het PON. Gehele of gedeeltelijke overname van teksten is toegestaan, mits daarbij de bron wordt vermeld. Vermenigvuldiging en publicatie in een andere vorm dan dit rapport is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van het PON. Deze publicatie is te bestellen onder vermelding van PON-publicatie 09-… PON Postbus 90123 5000 LA Tilburg Telefoon: (013) 535 15 35 Fax: (013) 535 81 69 E-mail:
[email protected] Internet: www.hetpon.nl
Inhoud 1
Inleiding
5
2
Werkwijze
6
3
Actiepunten 1 Realiseren woningen voor starters 2 Communicatie ontwikkelingen opvolger F16 3 Geschikte woningen en zorgvoorzieningen voor senioren 4 Verbeteren verkeersveiligheid 5 Een brede school voor Odiliapeel 6 Activiteiten voor de jeugd 7 Verbeteren veiligheidsgevoel 8 Odiliapeel moet een groen en ruim dorp blijven 9 Visie opstellen en uitbreiden binnensportaccommodatie 10 Inrichting en op orde houden openbare ruimte 11 Regionaal motorcrossterrein 12 Verbeteren openbaar vervoer 13 Verbeteren toegankelijkheid buitengebied 14 Verbeteren relatie burger-dorpsraad-overheid 15 Stimuleren kleinschalige bedrijvigheid
10 10 11 12 13 15 16 17 19 20 20 22 23 24 25 26
4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10
De resultaten van de enquête in vogelvlucht De geënquêteerden Algemeen Sociaal klimaat Voorzieningen Wonen Woonomgeving Verkeer en bereikbaarheid Buitengebied Werken en bedrijvigheid Relatie burger-gemeente
28 28 28 29 30 31 32 33 34 36 36
5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8
Feitelijke gegevens Odiliapeel Sociaal klimaat Voorzieningen Wonen Woonomgeving en veiligheid Verkeer en bereikbaarheid Buitengebied Werken en bedrijvigheid Relatie tussen burger en overheid
38 38 42 50 54 56 59 62 63
6
Hoe nu verder?
64
1
Inleiding De gemeente Uden bestaat uit de hoofdplaats Uden en de dorpen Odiliapeel en Volkel. Uden heeft het gebiedsgericht werken hoog in het vaandel staan. In het gemeentelijk beleid ten aanzien van wijkgericht werken wordt de ambitie uitgesproken om gericht te werken aan de leefbaarheidsbevordering van de wijken en dorpen door een gebiedsgerichte samenwerking tussen gemeente, wijk- en dorpsraden, bewonersorganisaties en instellingen. Daarbij worden bewoners uitgenodigd om mee te denken over mogelijke ontwikkelingen binnen de gebieden en om met initiatieven te komen die de samenhang in het gebied kunnen bevorderen. Voor de hele gemeente staan gebiedsontwikkelingsplannen (GOP’s) op stapel. Begonnen is met de dorpen Odiliapeel en Volkel. In beide dorpen spreken we niet van GOP’s maar van dorpsontwikkelingsplannen (DOP’s).
Odiliapeel Odiliapeel is een nog jonge gemeenschap. Tot 1920 was de plaats waar nu het dorp ligt een moerassige vlakte in de Peel. De peelontginningen hebben in Odiliapeel geleid tot het ontstaan van de zo typische vorkstructuur. Binnen deze structuur van rechte straten is voornamelijk een open woonbebouwing gerealiseerd. Typerend voor Odiliapeel is de bosrijke omgeving. De bossen werden in het verleden aangelegd als windkering. Odiliapeel ontwikkelt zich nu in zuidoostelijke richting (ten zuiden van de Spechtenlaan). Het gemeenschapshuis Terra Victa, waarin een apothekerspost, huisartsen, een fysiotherapeut, een bibliotheek en een 2/3 sporthal zijn gevestigd, biedt samen met de winkels de inwoners een vaste ankerplaats in hun dorp. Odiliapeel telt momenteel ruim 2.000 inwoners, die met elkaar een bloeiend verenigingsleven in stand houden. Jaarlijks hoogtepunt in het gemeenschapsleven van Odiliapeel is de Schapendag. Voor de beide dorpen Volkel en Odiliapeel zijn dorpsontwikkelingsplannen gemaakt die als pilot zullen dienen voor de nog op te stellen gebiedsontwikkelingsplannen voor Uden. De DOP’s zijn uitdrukkelijk opgesteld door de inwoners van Volkel en Odiliapeel, met waar mogelijk een actieve inbreng van de woningcorporatie en andere betrokken (maatschappelijke) instellingen. Voor u ligt het Dorpsontwikkelingsplan Odiliapeel. Het DOP kijkt zo’n 10-15 jaar vooruit en geeft antwoord op de vraag hoe de feitelijke situatie van Odiliapeel is, hoe de inwoners van Odiliapeel het leven in hun dorp beoordelen en hoe zij vinden dat het dorp zich in de toekomst verder moet ontwikkelen. Het DOP geeft tevens de acties weer die de leefbaarheid van het dorp volgens de inwoners bevorderen. Het DOP is geen statisch document maar dient op basis van voortschrijdend inzicht voortdurend in overleg met betrokkenen te worden aangepast.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
5
2
Werkwijze Nu volgt een stapsgewijze beschrijving van de gehanteerde aanpak van het dorpsontwikkelingsplan Odiliapeel.
startbijeenkomst Uitleg aan dorp/vaststellen werkwijze 6 oktober 2008 enquête
werkgroepen
oktober 2008
uitwerking thema’s
verzameling feitelijke gegevens
november 2008
september/oktober 2008
discussiebijeenkomst jeugd 5 november 2008
dorps/wijkbijeenkomst thema’s leefbaarheid maandag 24 november 2008 tussenrapportage
bespreking in werkgroepen januari 2009
dorpsbijeenkomst presentatie actiepunten maandag 2 februari 2009 eindrapportage maart 2009 presentatie en aanbieden DOP aan gemeente(raad) 7 mei 2009 vaststellen wensbeeld door gemeenteraad 25 juni 2009 uitwerking uitvoeringsplan gemeente en werkgroepen
6
uitvoering
evaluatie
2009 e.v.
jaarlijks
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Lokale klankbordgroep Een dorpsontwikkelingsplan heeft uitsluitend kans van slagen als er voldoende draagvlak voor bestaat. Voorwaarde voor het creëren van draagvlak is dat er bewoners en lokale organisaties betrokken zijn bij de uitvoering van het project. Het samenstellen van een lokale klankbordgroep waarin de sleutelfiguren zijn vertegenwoordigd, is een waardevolle formule. De klankbordgroep was verantwoordelijk voor de voortgang en de communicatie. In de klankbordgroep waren de volgende mensen vertegenwoordigd: Leo Rooijmans, Miranda van Leur (namens dorpsraad Odiliapeel), Nellie Peters (namens dorpsraad Odiliapeel, ZLTO, Seniorenraad en Woonadviescommissie SVUwonen), Adrie v/d Loop (Basisschool Den Dijk), Anny van Tiel (KVB), Jurgen van Gerwen (Voetbalvereniging), Ron Zwanenburg (OVO), Bert Huijben (KBO), Riky Bens (Volleybalclub), Harm de Bruin (namens de jongeren), Eerd Aartsma, Margreet van de Rakt en Thelma van de Akker (namens de gemeente) en Jolanda Luijten (PON) als ontwikkelaar en adviseur. De klankbordgroep is in totaal vier keer bij elkaar gekomen. De vertegenwoordigers van de buurtverenigingen hebben een belangrijke rol gespeeld bij de verspreiding van de enquêtes. Startbijeenkomst Op 6 oktober 2008 heeft in Terra Victa in Odiliapeel de startbijeenkomst van het DOP plaatsgevonden. Tijdens deze dorpsbijeenkomst, waarvoor alle inwoners waren uitgenodigd, heeft wethouder Nota de bijeenkomst geopend, waarna het PON een toelichting heeft gegeven op de werkwijze en de stappen van het dorpsontwikkelingsplan voor Odiliapeel. Vervolgens is de klankbordgroep voorgesteld en hadden de aanwezigen ruim de mogelijkheid voor het stellen van vragen. Bij de startbijeenkomst waren 106 inwoners uit Odiliapeel aanwezig. Enquête Na de startbijeenkomst is in oktober door de vertegenwoordigers van de buurtbesturen een vragenlijst verspreid onder alle inwoners ouder dan 18 jaar van Odiliapeel. De vragenlijst ging in op zowel feitelijke gedragingen van de bewoners van Odiliapeel als op de beleving ervan. Het ging daarbij om vragen over de afstand van de woning tot bijvoorbeeld werk/opleiding, voorzieningen en of men deze afstand als een probleem ervaart. Ook geeft de enquête inzicht in de voorzieningen waarvan men gebruik maakt en als de betreffende voorzieningen in het dorp ontbreken, op welke kern de inwoners dan gericht zijn. Het gaat daarbij om het doen van boodschappen, lidmaatschap van verenigingen, het verkrijgen of verlenen van burenhulp, het verrichten van vrijwilligerswerk et cetera. Ook wordt in de vragenlijst aandacht besteed aan mobiliteit, sociale en economische binding, verhuisgeneigdheid en de redenen daartoe. Tot slot is gevraagd wat de mensen missen in het dorp en wat volgens hen de leefbaarheid in Odiliapeel zou kunnen verbeteren. Het PON heeft de analyse van de enquête verzorgd. Verzameling feitelijke gegevens Wonen, welzijn en zorg zijn voor een groot deel subjectieve begrippen. Het gaat daarbij veelal om het oordeel en de ervaringen van de bewoners. Feitelijke gegevens kunnen deze meningen en ideeën van bewoners weerleggen of ondersteunen. Het PON heeft voor de verzameling van deze feitelijke gegevens gezorgd.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
7
Een deel van de gegevens is verkregen via diverse afdelingen van de gemeente. Andere bronnen waren onder andere de leden van de klankbordgroep, het internet, de woningcorporatie, zorginstellingen, het MKB, het CBS, de sociale atlas Brabant en de provincie. Thematische werkgroepen Voor een goede inhoudelijke feedback en nauwe betrokkenheid van een grote groep burgers zijn 3 thematische werkgroepen ingesteld. Tijdens de startbijeenkomst konden bewoners zich aanmelden voor een thematische werkgroep. Er zijn drie werkgroepen gevormd:
1 Wonen, woonomgeving, verkeer en veiligheid: Bert Huijben, Dirk van Heertum, Frank Verwijst, Guido Huggers, Theo Vullers, Wim Janssen, Yvonne van Gerwen 2 Welzijn, voorzieningen, cultuur en sport: Toon van Berlo, Betsie Wijnen, Miranda Huijben, Gerd Kremers, Willy Ivits, Gidus Biemans, Henk van Bommel, Petra Louppen en wijlen Kees Vinken 3 Werken, bedrijvigheid, natuur, milieu, recreatie en de relatie bebouwde kombuitengebied: Annette van Duijnhoven, Colinda Rombouts, Fons Braks, John Hermans, Jurgen Minten, Nellie Peters, Pieter Straatman, Rens Huijben, Wilma Opheij, Rinio van de Ven De thematische werkgroepen hebben begeleiding ontvangen van het PON en gebruik kunnen maken van de inhoudelijke expertise van gemeenteambtenaren en medewerkers van SVUwonen. De werkgroepen hebben de discussiebijeenkomsten inhoudelijk mede voorbereid en de daaruit voortgekomen actiepunten nader uitgewerkt. Discussiebijeenkomst met jongeren 18-30 jaar Tijdens de startbijeenkomst constateerden een aantal jongeren dat er weinig leeftijdgenoten aanwezig waren. Omdat zij het belang dat jongeren meepraten over het Dorpsontwikkelingsplan hoog achtten organiseerden zij een discussiebijeenkomst speciaal voor de 18-30 jarigen uit het dorp. Alle jongeren uit deze doelgroep ontvingen een persoonlijke uitnodiging. In totaal 21 jongeren gaven hieraan gehoor en discussieerden op 5 november 2008 in het Peelhonk over de toekomst van het dorp. De avond werd begeleid door het PON. De organisatie van dorpsbijeenkomsten De feitelijke gegevens, het materiaal uit de enquête en hetgeen is uitgediept in de themawerkgroepen vormden de basis voor 2 discussieavonden met de bewoners uit Odiliapeel. Hiervoor werden alle bewoners uitgenodigd via persberichten in huis-aan-huisbladen en via een persoonlijke uitnodiging per huishouden door de gemeente. Het PON heeft de dorpsbijeenkomsten geleid. 24 november 2008: e 1 inhoudelijke dorpsbijeenkomst (aanwezig: ten minste 95 inwoners) De eerste discussiebijeenkomst stond in het teken van de benoeming van ontwikkelingen en het aangeven van knelpunten.
8
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Het PON verzorgde een presentatie van de belangrijkste bevindingen uit de enquête. De bewoners werd gevraagd in kleine groepjes te discussiëren over de bevindingen uit de enquête en de stellingen die waren opgesteld door de thematische werkgroepen en zo mogelijk andere belangrijke ontwikkelingen op het brede terrein van wonen, welzijn en zorg in de buurt of het dorp. In de discussie gaven de bewoners hun mening over deze bevindingen en zochten zij naar mogelijke oplossingen voor de geconstateerde knelpunten. Dit resulteert in een eerste aanzet voor actiepunten waarin de oplossingen en de genoemde problemen in hun samenhang naar voren komen. 2 februari 2009: e 2 inhoudelijke dorpsbijeenkomst (aanwezig: ongeveer 108 inwoners) Deze bijeenkomst stond in het teken van de actiepunten. Op basis van de e bevindingen uit de 1 discussiebijeenkomst in het dorp heeft het PON voorstellen voor acties gepresenteerd die de vitaliteit en de leefbaarheid verbeteren. Vervolgens bespraken de bewoners deze voorgestelde actiepunten wederom in kleine groepjes. Belangrijkste vragen tijdens deze discussie was of de toelichtende teksten juist waren, of men het eens was met de voorgestelde acties en of deze acties een oplossing vormen voor de gesignaleerde knelpunten. Wie de acties moeten gaan oppakken en op welke termijn. En tot slot of er nog acties werden gemist. Aan het einde van de bijeenkomst kon elke inwoner die aanwezig was op een formulier de actiepunten in volgorde van zijn/haar prioriteit plaatsen. Verwerking resultaten in het dorpsontwikkelingsplan Alle gegevens die zijn verzameld tijdens de bewonersbijeenkomsten, de enquête en het feitelijk materiaal zijn verwerkt in het uiteindelijke dorpsontwikkelingsplan. Dit resulteerde in de actiepunten die in het volgende hoofdstuk worden weergegeven.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
9
3
Actiepunten e
Tijdens de 2 discussiebijeenkomst is aan de aanwezigen gevraagd om aan te geven welk actiepunten volgens hen de meeste prioriteit heeft, en welke het minste. Naar aanleiding van deze prioriteitslijst worden de actiepunten hieronder gepresenteerd. Het eerste actiepunt ‘realiseren woningen voor starters’ heeft volgens de inwoners van Odiliapeel daarmee de hoogste prioriteit.
1 Realiseren woningen voor starters Doel
Realiseren betaalbare woningen voor starters
Toelichting
Het uitbreidingsgebied Spechtenlaan is een mooi plan. Nieuwbouw zoals aan de Zonnedauw en Schaapsheide wordt door de jongeren gewaardeerd. De bouw aan de Heidehof is ongewenst. Deze is ongestructureerd. Spechtenlaan 2 moet snel worden gerealiseerd. Nu verhuizen veel jongeren naar Uden en Gemert-Bakel, waardoor voor anderen de stap om te vertrekken ook steeds kleiner wordt. Het is belangrijk om de jeugd de mogelijkheid te bieden in Odiliapeel te blijven wonen. De huidige bouwmogelijkheden zijn echter te duur. De grondprijzen moeten worden aangepast aan de prijzen in de regio, waarbij de grondprijs in Odiliapeel lager mogen zijn ten opzichte van Uden, omdat het voorzieningenniveau ook geringer is en de gemeente veel grond voor weinig kosten heeft kunnen kopen. Er is behoefte aan meer bouwkavels en betaalbare starterswoningen (€ 160.000,-- tot € 200.000,--), bij voorkeur 2 onder 1 kap koopwoningen zoals de woningen aan de Schaapsheide. Bij de realisatie van plannen moet meer rekening worden gehouden met eenpersoonshuishoudens, zowel in de huur- als de koopsector. Er is weinig behoefte aan appartementen en villa’s (ruimte voor ruimte woningen). De inwoners vinden dat de ruimte-voor-ruimte-kavels niet bestemd moet worden, maar ingezet moeten worden voor starterswoningen. Door te werken met een constructie als Bouwen in Eigen Beheer (BIEB) of Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) hebben de starters veel invloed op het bouwplan en blijven de kosten beheersbaar. Ook kan korting worden gegeven op de grondprijs. Met de koppeling aan een regeling zoals bijvoorbeeld ‘Koopgarant’ blijven de woningen ook in de toekomst betaalbaar voor starters. Bij ‘Koopgarant’ geldt een terugkoopgarantie/terugverkoopplicht. Dit biedt direct een oplossing voor de behoefte aan zogenaamde ‘testwoningen’, woningen waar jongeren eerst een tijdje kunnen samenwonen om te ‘testen’ of de relatie stand houdt. In de huidige bouwplannen moet het aandeel starterswoningen worden verhoogd. Bij de woningtoewijzing moet de loting worden gekoppeld aan een puntensysteem, waarbij jongeren en mensen met een binding met Odiliapeel voorrang krijgen. De bouwgrond in plan Spechtenlaan is tot nu toe uitgegeven aan doorstromers die hun eigen woning nog moesten verkopen, terwijl de jeugd staat te trappelen en deze woningen niet kan betalen. In Odiliapeel zijn veel grote woningen. Door woningsplitsing gemakkelijker te maken worden deze woningen bereikbaar voor woningzoekenden uit het dorp. Ook behoort de realisatie van appartementen in de pastorie tot de mogelijkheden.
10
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Het is belangrijk om nu al nieuwe uitbreidingsgebieden aan te wijzen, omdat het nog wel jaren duurt voordat er daadwerkelijk gebouwd mag worden en de mogelijkheden in de toekomst worden beperkt door de nieuwe KE zonering van de vliegbasis. Momenteel lopen reeds de procedures voor het opstellen van een woningbouwprogramma. Hierin moeten de wensen van de inwoners van Odiliapeel worden meegenomen. Toekomstige bouwmogelijkheden worden gezien ten oosten van de Tarwestraat, Groesstraat en Spechtenlaan, Papaverstraat/Beukenlaan, Past. Van Houtstraat en Oudedijk. De nieuwbouwplannen moeten behalve aan jongeren ook ruimte bieden aan gezinnen, alleenstaanden en ouderen. Hierbij is veel behoefte aan bouwkavels voor zelfbouw. De inwoners vinden het belangrijk dat jong en oud door elkaar wordt gehuisvest. Dit heeft positieve gevolgen voor de sociale interactie, sociale controle, burenhulp en minder vandalisme. Actiepunten
1
2 3 4 5 6 7 Initiatiefnemer 1 2 3 4 5 6 7
Realiseren starterswoningen onder andere in plan Spechtenlaan volgens principe Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) of Bouwen in Eigen Beheer (BIEB) met regeling zoals koopgarant. Ruimte-voor-ruimte-kavels inzetten voor startersinitiatieven. Hanteren puntensysteem bij toewijzing nieuwe woningen door gemeente. Aanpassen toewijzingsbeleid SVUwonen zodat ook alleenstaanden een grondgebonden woning in Odiliapeel kunnen krijgen. Woningsplitsing gemakkelijker maken. Mogelijkheid onderzoeken om appartementen te realiseren in pastorie. Wensen bewoners meenemen bij bouwplannen en vastleggen in bestemmingsplan. Gemeente in samenwerking met jongerenraad/startersvereniging Gemeente in samenwerking met grondeigenaren Gemeente SVUwonen Gemeente Startersvereniging/jongerenraad Gemeente
Betrokkenen
Gemeente, SVUwonen, starters, woningzoekenden, dorpsraad, bisdom, kerk
Wanneer
Korte termijn 2 en 7: spoed (nu kan het nog)
2 Communicatie ontwikkelingen opvolger F16 Doel
De opvolger van de F16 mag niet ten koste gaan van de leefbaarheid van Odiliapeel
Toelichting
De inwoners van Odiliapeel maken zich grote zorgen over de komst van de eventuele opvolger van de F16 op vliegbasis Volkel. De inwoners willen meer bekendheid over de ontwikkelingen op de vliegbasis en de eventuele gevolgen van de komst van andere type vliegtuigen. Het gaat om vragen zoals: Hoe zit het met eventueel noodgedwongen vertrek van aanwonende bewoners aan de aanvliegroute? Meer of minder vliegen eventueel in combinatie met meer decibellen? Op veel ontwikkelingen kan de vliegbasis zelf ook geen invloed uitoefenen. Het is wel van belang dat de dorpen Odiliapeel en Volkel, het COVM, de vliegbasis en de gemeente elkaar goed op de hoogte houden van de ontwikkelingen en met elkaar zoeken naar mogelijkheden om eventuele negatieve gevolgen voor de leefbaarheid in de dorpen te voorkomen. Bovendien is het belangrijk dat de inwoners continue worden geïnformeerd over de ontwikkelingen. Ook al zijn er nog veel onduidelijkheden dan is het beter om dat te communiceren dan helemaal niet te communiceren.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
11
Actiepunten
1 In gesprek blijven met dorpsraad Volkel, COVM, vliegbasis Volkel en de gemeente. 2 Gezamenlijk zoeken naar mogelijke oplossingen. 3 Inwoners continue informeren over de ontwikkelingen vliegbasis Volkel.
Initiatiefnemer Gemeente Wie
Vliegbasis, gemeente, COVM, dorpsraad Odiliapeel, dorpsraad Volkel, inwoners Odiliapeel
Wanneer
Korte termijn
3 Geschikte woningen en zorgvoorzieningen voor senioren Doel
Realiseren geschikte woningen en zorgvoorzieningen voor senioren
Toelichting
Er is behoefte aan meer seniorenwoningen. In de enquête hebben 25% van de inwoners die willen verhuizen behoefte aan een (grondgebonden) seniorenwoning. In nieuwe bouwplannen moeten geschikte woningen voor ouderen worden opgenomen, mits de locatie voldoende dicht bij de voorzieningen is gelegen. In de bouwplannen van de Pastoor van Houtstraat moeten bijvoorbeeld (koop)woningen worden gebouwd die geschikt zijn voor zowel ouderen als jongeren, zodat afhankelijk van de behoefte op dat moment de woningen betrokken kunnen worden door ouderen of starters. Ook de mogelijkheid om in- of bij te wonen (ouders wonen bij hun kinderen) moet gestimuleerd worden. Dit biedt de kinderen de mogelijkheid om het huis van de ouders te kopen en de ouderen de mogelijkheid om langer zelfstandig te blijven wonen omdat zij eenvoudiger mantelzorg ontvangen. Op het moment dat ouderen afhankelijk worden van zorg moeten zij noodgedwongen verhuizen naar Volkel of Uden. Veel ouderen willen in Odiliapeel blijven wonen. Er is dan ook veel behoefte aan een kleinschalig woonzorgcomplex. Hierbij wordt gedacht aan een zelfstandige woonvorm met een centrale ontmoetingsruimte en zorgvoorziening (bij voorkeur 24 uurszorg). Gedacht wordt om Odiliahof uit te breiden met een variatie aan woningen. Het gaat daarbij wel om woningen in de huursector voor met name de oudere senioren. Ook kamers voor bewoners die tijdelijk meer zorg nodig hebben zijn gewenst. Door een cluster te maken van meerdere zorgwoningen is 24 uurs zorg eenvoudiger te realiseren, bijvoorbeeld als dependance van het verzorgingshuis in Volkel of een soort focusproject. Behalve een geschikte woning is de voorwaarde dat aan de zorg- en hulpvraag voldaan moet kunnen worden. De apothekerspost, huisartsenspreekuur, openbaar vervoer en zorg aan huis (bij voorkeur 24 uurs zorg) zijn hierbij belangrijke voorzieningen. Er is behoefte aan een vrij inloopspreekuur van de huisarts, een apotheekvoorziening in het weekend, een consultatiebureau (voor zuigelingen én ouderen) en een WMO loket. Ook de beschikbaarheid van bankmedewerkers is een gemis. Begeleiding bij de pinautomaat en financiële ondersteuning op gezette tijden, bijvoorbeeld spreekuur van de bank, is gewenst. Diverse diensten kunnen in het kader van de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) worden aangeboden vanuit de bestaande accommodaties, zoals het steunpunt, het medisch centrum, Terra Victa of in combinatie met de brede school. Bovendien is het belangrijk dat de huidige voorzieningen gehandhaafd blijven. Met name voor de winkel is het belangrijk dat de inwoners hun aankopen er doen zodat de winkel voor de toekomst in Odiliapeel behouden kan blijven.
12
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Actiepunten
1 In nieuwbouwprojecten nabij centrum Odiliapeel woningen bouwen die geschikt zijn voor senioren. 2 Extra (huur)woningen bouwen voor met name de oudere senioren bij Odiliahof en ombouwen tot woonzorgcomplex. 3 Organiseren zorg (24-uurs bereikbaarheid), hulp- en dienstverlening in Odiliapeel (in Odiliahof, medisch centrum, Terra Victa of Brede school). 4 Inwoners stimuleren gebruik te maken van huidige winkel- en zorgvoorzieningen zodat deze behouden blijven voor de toekomst. 5 Stimuleren mantelzorgwoningen.
Initiatiefnemer 1 2 3 4 5
Gemeente en SVUwonen SVUwonen Gemeente Inwoners Gemeente
Wie
Gemeente, Stichting Steunpunt Odiliapeel, SVUwonen, Brabantzorg, ouderen, dorpsraad, inwoners, zorg- en dienstverleners (onder andere Rabobank, huisarts, apotheek, thuiszorg, et cetera).
Wanneer
Korte termijn
4 Verbeteren verkeersveiligheid Doel
Verbeteren van de verkeersveiligheid in en om Odiliapeel
Toelichting
De kruising Oudedijk-Nieuwedijk is de belangrijkste ontsluitingsroute van het dorp. Het verlaten van de Nieuwedijk om het dorp in te rijden leidt tot gevaarlijke situaties van achteropkomend verkeer. Bovendien is er geen doorstroming vanuit de Oudedijk naar de Nieuwedijk. De wachttijd tijdens de spits vanuit de Oudedijk is veel te lang. Hierdoor rijden heel veel mensen de sluiproute via de Rouwstraat. Omdat de Rouwstraat hiervoor niet geschikt is en deze weg wordt gebruikt door alle fietsende schooljeugd leidt dit tot zeer gevaarlijke situaties. De sluizen in de Rouwstraat bieden geen oplossing voor het sluipverkeer. De snelheid wordt er wel door geremd, maar veel auto’s omzeilden de sluizen door er omheen te rijden. Er zijn inwoners die van mening zijn dat de sluizen op de Rouwstraat moeten verdwijnen, anderen vinden dat de sluizen voldoen mits omheenrijden onmogelijk wordt gemaakt door paaltjes en mits ze worden voorzien van voorrangsborden. De inwoners zien de aanleg van een rotonde op de kruising Oudedijk/Nieuwedijk als oplossing voor bovenstaande verkeersproblemen in Odiliapeel. Ook kan dan de toegang voor de vliegbasis weer worden opengesteld en de Rouwstraat kan uitsluitend worden bestemd voor bestemmingsverkeer. De inwoners vinden het onbegrijpelijk dat de geplande rotonde, waarvoor geld beschikbaar was en vergunning reeds was verleend, niet is gerealiseerd. Ook is veel behoefte aan een goede ontsluiting van de Oostzijde van het dorp om het vrachtverkeer van bijvoorbeeld Kroef en het Landbouw Ontwikkelings Gebied (LOG) te weren uit het dorp. Deze ontsluitingsweg loopt bij voorkeur via de Peelsche Heide (ligt al zandpad) die via een rotonde wordt aangesloten op de Nieuwedijk. De gevaarlijke aansluitingen van de Rode Eiklaan en van de Rogstraat op de Nieuwedijk kunnen dan worden afgesloten voor alle verkeer met uitzondering van overstekend landbouwverkeer en fietsers.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
13
Een alternatief is een volwaardige ontsluitingsweg met rotonde op de nieuwe dijk bij de Rode Eiklaan. In afwachting van een volwaardige ontsluiting dienen op de korte termijn langs de Oudedijk (vanaf Kievitlaan) grasstenen te worden aangelegd, zodat vrachtverkeer van Kroef elkaar kan passeren en bermen en wegkanten niet kapot gereden worden. Door tevens de fietsstroken te verbreden wordt de weg optisch smaller en minder gevaarlijk voor fietsers. Het fietspad aan de Rechtestraat moet worden voorzien van goede verlichting en een veilige oversteek bij de Zeelandsedijk (is nu zeer onoverzichtelijk). Op zeer korte termijn dient in ieder geval het paaltje op de middenberm van het fietspad te worden voorzien van een opvallende kleur. De oversteek is te verbeteren met handbediende verkeerslichten, een rotonde of een middenberm, waardoor de snelheid van de auto’s afneemt en het vaker snoeien van de struiken om zicht en gevoel van veiligheid te verhogen. Deze route biedt dan een zeer goed en veilig alternatief voor de fietsers, die nu van de Rouwstraat gebruik maken. Om de fietsroutes veiliger te maken is verlichting gewenst aan de Houtduiflaan, Vogelstraat en het pad tussen Houtduiflaan en Hemelrijkstraat. Deze fietsroute wordt veel gebruikt door werkende fietsers richting Boekel. Ook is verlichting gewenst tussen hoek Torenvalkweg richting Reigerweg in het bos (langs Eekhoornlaan). De inwoners zijn van mening dat de verkeersdrempels in Odiliapeel de verkeersveiligheid niet ten goede komen, maar juist leiden tot gevaarlijke situaties. De drempels zijn te laag en ondanks dat de Oudedijk 30 km zone is, blijft het een doorgaande weg die ook het uiterlijk heeft van een doorgaande weg. Daardoor wordt er hard gereden. Bovendien hebben enkele jongeren er een hobby van gemaakt om over de drempels te ‘vliegen’. Vrachtverkeer dat over de drempels rijdt veroorzaakt schade aan de woningen. De drempels zijn aangelegd om verkeer dat de Oudedijk op kwam rijden te remmen. Nu Oudedijk geen voorrangsweg meer is is deze functie achterhaald en wordt de voorkeur gegeven aan sluizen of andere verkeersremmende maatregelen, zoals in Boekel (verhoogde rijbaanscheiding en flitspalen), Haps (flitspalen of smallere banen) of gescheiden rijbanen zoals in Sint Hubert (Oudedijk is hier echter te smal voor). Bij de school dient een oversteekplaats te worden gerealiseerd. Door de straat bij het plein te betrekken ontstaat ook minder het beeld van een doorgaande straat, dat verkeersremmend werkt. (Zie actiepunt: inrichting openbare ruimte.) Veel verkeer vanuit de Zonnedauw, Heidehof en Schaapsheide rijdt via Wikkestraat en Wolfstraat. In combinatie met te hoge snelheid levert dit gevaarlijke situaties op. Plan Spechtenlaan II moet zodanig worden gebouwd dat deze woningen worden ontsloten via een eigen ontsluiting achter de Groesstraat door, die goed aansluit op de Nieuwedijk. Spechtenlaan I en II dienen dan geen directe verbinding te hebben. Om Spechtenlaan I ook via een nieuwe route te laten ontsluiten kan de sluiproute via de Wikkestraat worden ontmoedigd door een deel van de Spechtenlaan (tussen Boterbloemstraat en Schaapsheide) een richting te maken en een alternatieve ontsluitingsroute te maken richting de Wolfstraat. Een enkele groep inwoners van Odiliapeel vindt een eigen ontsluiting van plan Spechtenlaan niet nodig. Om de hardrijders op de Eekhoornlaan en de Oosterheidsestraat en Houtduiflaan te remmen zijn ook hier verkeersremmende maatregelen, bijvoorbeeld sluizen, gewenst. Op de Oudedijk, Nieuwedijk en Rouwstraat kunnen snelheidscontroles (buiten spits) mogelijk leiden tot gewenste effecten.
14
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Actiepunten
1
Aanleg rotonde op kruising Oudedijk/Nieuwedijk (eventueel openstellen toegang vliegbasis en Rouwstraat voor uitsluitend bestemmingsverkeer). 2 Aanleggen ontsluitingsweg met rotonde op de Nieuwedijk bij Rode Eiklaan of bij Peelsche Heide en afsluiten andere huidige aansluitingen op Nieuwedijk (Rogstraat en eventueel Rode Eiklaan). 3 Grasstenen aanleggen bij Oudedijk en fietsstroken verbreden. 4 Verlichting aanbrengen bij fietspad Rechtestraat (op zeer korte termijn paaltje in middenberm voorzien van opvallende kleur). 5 Realiseren veilige oversteek Rechtestraat/Zeelandsedijk (middenberm en groenonderhoud). 6 Voorrangsborden plaatsen bij sluizen Rouwstraat. 7 Drempels Oudedijk vervangen door sluizen of andere verkeersremmende maatregelen (zie toelichting). 8 Oversteek realiseren bij school. 9 Aanleggen ontsluitingsweg voor woonwijk Spechtenlaan 2 achter Groesstraat door en eenrichtingsverkeer op deel Spechtenlaan. 10 Verlichting aanbrengen omgeving Houtduiflaan. 11 Sluizen aanleggen op Eekhoornlaan, Oosterheidestraat en Houtduiflaan. 12 Snelheidscontroles op Oudedijk, Nieuwedijk en Rouwstraat.
Initiatiefnemer 1 t/m 11 Gemeente 12 Politie Betrokkenen
1 en 2 Provincie, gemeente, dorpsraad, inwoners Odiliapeel, bedrijven 3 t/m 11 Gemeente Uden, dorpsraad, inwoners Odiliapeel, buurtverenigingen, fietsers, school 12 Politie, gemeente, dorpsraad
Wanneer
Spoed 1 Korte termijn 3, 6, 8, 11 en 12 Middellange termijn 2, 4, 5, 7, 9 en 10
5 Een brede school voor Odiliapeel Doel
Realiseren van een brede school in Odiliapeel
Toelichting
Het huidige schoolgebouw is meer dan 50 jaar oud en technisch gezien afgeschreven. De peuterspeelzaal kampt al lange tijd met financiële problemen. Voor hen kan samenwerking met kinderopvang en school oplossing bieden. Er zijn reeds plannen ontwikkeld voor de realisatie van een brede school in Odiliapeel. Het project ligt nu echter stil en/of de huidige situatie is niet bekend bij de inwoners. Ook weten veel inwoners niet wat de brede school precies inhoudt. De inwoners zien de Brede School als een belangrijke ontwikkeling voor het behoud van de voorzieningen in Odiliapeel en willen graag dat de brede school op korte termijn wordt gerealiseerd. In ieder geval willen de inwoners op de hoogte worden gebracht van de huidige stand van zaken rondom de ontwikkelingen van de brede school, bijvoorbeeld via het Periodiekske. In het plan is het de bedoeling dat het basisonderwijs, de kinderopvang en peuterspeelzaal De Blokkertjes samengaan in een nieuw gebouw. Dit kan op de huidige locatie van de basisschool. Mogelijk is hiervoor de sloop van een woning nodig. Bovendien moet rekening worden gehouden met de KE-lijn in verband met overlast bij de school. Het is verstandig de ontwikkeling van de brede school af te stemmen met eventuele ontwikkelingen in Terra Victa, Peelhonk, woningbouwplannen en herinrichting dorpsplein. Ook een overkoepelend orgaan voor samenwerking tussen de diverse accommodaties is gewenst (zie punt 9).
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
15
Een voorbeeld voor samenwerking is bijvoorbeeld het gebruik van het ICT lokaal van de school (eventueel ondergebracht in Terra Victa of Peelhonk) ten behoeve van de ouderen uit Odiliapeel. Ook kan samenwerking worden gezocht met zorg- en dienstverleners. Actiepunten
1 Brede school realiseren (in afstemming met lange termijn visie sporthal/Terra Victa). 2 Via het Periodiekske uitleggen wat brede school is en op hoogte brengen/houden van de stand van zaken en eventuele voortgang. 3 Afstemmen ontwikkeling brede school op overige ontwikkelingen, wensen en behoeften in het dorp.
Initiatiefnemer SKOGU Betrokkenen
Gemeente Uden, school, SKOGU, peuterspeelzaal, kinderopvang , ouders, dorpsraad, SVUwonen, KBO , Terra Victa, Peelhonk, sportverenigingen, zorg- en dienstverleners
Wanneer
Korte termijn
6 Activiteiten voor de jeugd Doel
Huidige activiteiten aantrekkelijker maken voor de jeugd
Toelichting
Er zijn te weinig activiteiten voor de jeugd. De kermis en carnavalsoptocht stelt niet veel (meer) voor. De jongeren willen graag activiteiten in het dorp waar ze trots op kunnen zijn, zodat zij trots kunnen zijn om in ‘de Peel’ te wonen. In andere dorpen is de kermis een ware happening en wordt bijvoorbeeld een tent geplaatst waar bands en dergelijke optreden. De inwoners, jong en oud, hebben veel behoefte aan een betere kermis met een grotere diversiteit aan attracties (minder goktenten), latere sluitingstijd en meer activiteiten door de plaatsing van een tent. Vergunningverlening van bijvoorbeeld muziek dient soepeler en eenvoudiger te verlopen en staangeld voor kermisexploitanten moet voldoende laag zijn om attracties naar Odiliapeel te trekken en betaalbaar te houden. Ook kan de gemeente Uden kermisexploitanten op de kermis Uden verplichten ook in Volkel of Odiliapeel te staan, eventueel zonder staangeld te hoeven betalen. De inwoners zijn unaniem in hun wens om tijdens de kermis een deel van de Oudedijk (van Koolmeesstraat tot Papaverstraat) af te sluiten. Er zijn voldoende en eenvoudige omleidingroutes aanwezig en het verkeer op de Oudedijk is gevaarlijk voor de feestvierders. De straat kan dan worden gebruikt voor eetkramen en kleinere attracties (grijpers en dergelijke) en op het plein kunnen dan enkele grote attracties worden toegevoegd, waaronder een Sjimmy (eventueel in plaats van de Mont-Blanc). Ook het plein voor de kerk en de Wolfsstraat kunnen worden betrokken bij de kermis. Wel dient rekening te worden gehouden met de bereikbaarheid en voldoende parkeergelegenheid bij de Pionier ten behoeve van bedrijven, bewoners en hulpdiensten. Omdat de kermis zo kort bij de Schapendag is, willen veel inwoners de kermis verplaatsen naar een andere datum, bijvoorbeeld de laatste zondag van augustus. Het is wel belangrijk goed af te stemmen op de kermissen in de regio en de Peel Missie Toer. De schapendag wordt gewaardeerd door de jeugd, maar ’s avonds is pleintje waarop activiteiten voor de jeugd plaatsvinden gewenst, bijvoorbeeld georganiseerd door de jongerenraad. Bij de Missietoer kan ook de tent gebruikt worden voor een dorpsfeest, vooral voor de jongeren. Een ander idee is om het Peelhonk open te stellen en een functie te geven voor de jeugd tijdens evenementen, maar een tent biedt meer ruimte en is veel aantrekkelijker voor de buitendorpse jeugd.
16
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Behalve de kermis moet ook de carnavalsoptocht meer/nieuw leven ingeblazen worden om mensen bij elkaar te brengen. Volledig verbod op tractoren zien veel inwoners als een doodsteek voor de carnavalsoptocht en daarmee voor het gehele carnavalsfeest in Odiliapeel. Er is wel waardering voor de carnavalsoptocht 2009, waarin diverse groepen hebben laten zien toch een leuke optocht neer te kunnen zetten. Maar de wens van velen blijft om gemotoriseerde voertuigen weer toe te staan, maar dan bijvoorbeeld beperken tot zitmaaiers of tractoren met beperkte afmetingen/PK’s. Een andere mogelijkheid is tractoren geheel te laten inbouwen, waarbij de carnavalsvereniging vooraf de inschrijvingen controleert aan de hand van duidelijke voorwaarden en toestemming geeft om al dan niet deel te mogen nemen aan de optocht. Daarnaast dient toezicht te worden gehouden op en opgetreden worden tegen zogenaamde ‘zuipwagens’. Het is van belang dat een goede communicatie op gang wordt gebracht tussen de jeugd en de carnavalsvereniging om te komen tot een gezamenlijk doel en om met een gezamenlijke verantwoordelijkheid te zoeken naar mogelijke oplossingen. Het Peelhonk is een mooie voorziening maar zou veel vaker kunnen worden gebruikt. Er kunnen veel meer activiteiten voor de jeugd worden georganiseerd. Denk hierbij aan dart(toernooi)en, tafelvoetbal, kaarten, voetbal kijken, activiteiten in verenigingsvorm et cetera. Het is belangrijk dat aangeboden activiteiten aansluiten bij de wensen en behoeften van de jongeren zelf. De activiteiten dienen dan ook samen met hen worden opgezet. Ook kan de jeugd worden gestimuleerd om zelf een evenement te organiseren of om de jeugdactiviteiten als onderdeel van een dorpsfeest zelf te organiseren. Zij dienen daarvoor wel ondersteund en gefaciliteerd te worden. Actiepunten
1 2 3 4 5 6 7 8
Bij dorpsfeesten (carnaval, kermis, missietoer en schapendag) tent plaatsen ten behoeve van activiteiten voor met name de jeugd. Meerdere (betaalbare) attracties tijdens kermis. Kermis verplaatsen naar augustus/september. Afsluiten gedeelte Oudedijk bij kermis (en eventuele andere evenementen). Motorvoertuigen (onder voorwaarden) weer toestaan in carnavalsoptocht. Meerdere (jeugd)activiteiten organiseren in Peelhonk. Wensen en behoeften van jeugd inventariseren en daarop aanbod aanbieden. Jeugd stimuleren om en ondersteunen bij het zelf organiseren van evenementen/ activiteiten.
Initiatiefnemer 1 OVO en carnavalsvereniging 2, 3 en 4 Dorpsraad in overleg met marktmeester 5 Dorpsraad/jongerenraad in overleg met carnavalsvereniging 6 en 7 Dorpsraad/jongerenraad in overleg met jeugdwerk en jeugd 8 Jeugdwerk Betrokkenen
Horeca, jeugd, organisatiecomités van dorpsfeesten, gemeente, dorpsraad, jeugdwerk, carnavalsclub, jongerenraad, (potentiële) vrijwilligers, omwonenden, bedrijven
Wanneer
Zo spoedig mogelijk
7 Verbeteren veiligheidsgevoel Doel
Verhogen veiligheidsgevoel van de inwoners van Odiliapeel
Toelichting
Volgens de enquête voelt een op de vijf inwoners zich wel eens onveilig in het dorp. Onder de ouderen is dit percentage hoger dan gemiddeld. Vandalisme en vernielingen staan op nummer 1 in de top 5 van oorzaken voor onveiligheidsgevoelens. Vooral bij evenementen (Oud en Nieuw) en bij warmer weer is er veel overlast.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
17
Hangjongeren veroorzaken onveiligheidsgevoelens en geluidsoverlast. Een aantal vernielingen worden volgens de inwoners veroorzaakt door de jeugd van 12-18 jaar, die in de dorpskern bijeenkomt voor het kopen van alcohol en tabak. Horecaondernemers moeten de wet strikt handhaven en geen alcohol verkopen aan jongeren onder de 16 jaar. Gebruik van alcohol op straat is verboden. Strenge handhaving van de APV is wenselijk. Ook maken inwoners zich zorgen over het drugsgebruik in het dorp. Bij overlast moeten de ouders, inwoners en politie (afhandeling via bureau Halt) de jongeren kunnen aanspreken en/of overlast melden, eventueel via internet. De wijkagent zou vaker in Odiliapeel aanwezig moeten zijn, accuraat moeten optreden en zijn taken, werkzaamheden en successen moeten kenbaar gemaakt worden in het Periodiekske, via kliknieuws.nl of tijdens de dorpsraadvergadering. Ook is uitgebreide voorlichting gewenst over alcohol en drugsgebruik op de basisschool. Belangrijkste oorzaak van de overlast is dat de jongeren zich vervelen. Beter openbaar vervoer richting Uden in het weekend of extra activiteiten voor de jeugd op vrijdag en zaterdagavond kunnen een oplossing zijn. Veel inwoners geven aan zich ook vaak, met name ’s avonds, onveilig te voelen door de aanwezigheid van de vele buitenlandse werknemers in Odiliapeel. Er bestaat een duidelijk cultuurverschil met betrekking tot alcoholgebruik in het openbaar. Dat cultuurverschil moet bespreekbaar worden gemaakt. Als gevolg van de kredietcrisis is de aanwezigheid van de buitenlandse werknemers (tijdelijk) sterk afgenomen, waardoor de overlast momenteel beperkt is. Evenals bij de jeugd geldt ook voor de buitenlandse werknemers dat hen voldoende vertier en activiteiten moeten worden geboden, bij voorkeur in het reguliere verenigingsleven van Odiliapeel, maar omdat de buitenlandse werknemers slechts tijdelijk in Odiliapeel verblijven is het moeilijk hen in de gemeenschap te betrekken. Actiepunten
1 2 3 4 5 6 7 8
Opstellen plan van aanpak voor drugs en alcoholoverlast en versterken/onderhouden contact tussen jeugdwerkers, politie, ouders en groepen jongeren. Handhaven wet om geen alcohol te verkopen aan jongeren onder de 16 jaar. Wijkagent die vaker in Odiliapeel aanwezig is en die actief veroorzakers van overlast aanspreekt op hun gedrag en cultuurverschillen bespreekbaar maakt. Taken, bevoegdheden en successen van wijkagent kenbaar maken via Periodiekske of dorpsraadvergadering. Aanspreken jongeren door ouders, inwoners en politie. Meer voorlichting over drugs- en alcoholgebruik op basisschool. Meer activiteiten voor jeugd 12-24 jaar of OV naar Uden in weekenden. Betrekken jeugd en buitenlandse werknemers bij de activiteiten en verenigingen in het dorp.
Initiatiefnemer 1 2, 3 en 4 5 6 7 8
Gemeente Politie Onderdeel plan van aanpak (zie 1) School Zie actiepunt ‘activiteiten voor de jeugd’ Verenigingen
Betrokkenen
Wijkagent, bureau Halt, ouders, jeugdzorg, scholen, horeca (verkooppunten alcohol), jeugd, Novadic-Kentron, buitenlandse werknemers, werkgevers buitenlandse werknemers, SVUwonen, gemeente, verenigingen
Wanneer
Korte termijn
18
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
8 Odiliapeel moet een groen en ruim dorp blijven Doel
Inbreidingsplannen moeten passen bij het dorpskarakter van Odiliapeel
Toelichting
Inbreidingsplannen zijn mogelijk mits voldoende groen en ruimte om de huizen blijft. De inwoners waarderen de ruime opzet van de woningbouw in Odiliapeel sterk. In de enquête werd dit veelvuldig genoemd als sterkste punt van Odiliapeel. In de toekomst moet deze ruime opzet dan ook zeker behouden blijven. Passend binnen het dorpskarakter betekent volgens de inwoners: • Geen hoogbouw (maximaal 2 woonlagen met kap). • Ruimte om het huis. • Geen lange rijen woningen (eventueel wel rijen met inspringende gevels). • Variatie in woningen. De inwoners van Odiliapeel vinden de herinrichtingsplannen in de Pastoor van Houtstraat zoals ze nu worden ingevuld ongewenst. Het bouwen van 3 woningen per perceel is te veel. Dit past niet in het ruime dorpskarakter en er wordt gevreesd voor parkeerproblemen. Een herverdeling met 2 woningen per perceel is gewenst en veel beter passend in de directe omgeving. De locatie is zeer geschikt voor de bouw van seniorenwoningen. Ook 2 onder 1 kapwoningen of Patiowoningen (een hofje met aanliggende woningen) behoren tot de mogelijkheden. Geen hoogbouw. Maximaal 2 woonlagen of eventueel bungalows. De woningen dienen geschikt te zijn voor de doelgroep starters en (alleenstaande) senioren. Het dorpskarakter en originele aanzicht/kern Odiliapeel moet behouden blijven. Denk hierbij ook aan Rechtestraat nummer 26 en 28. Ook een plan zoals Heidehof vinden de inwoners niet passend in het dorpskarakter. Hier ontbreekt de openheid en gewenste ruimte rondom de woningen. Na realisatie van een eventuele brede school komt het terrein van peuterspeelzaal de Blokkertjes vrij. Inbreiding met woningen op deze plek is voor de bewoners onbespreekbaar. Er is geen ontsluitingsmogelijkheid. De inwoners zien deze plek dan ook beter geschikt voor de aanleg van een parkje, een ijsbaan in de winter, (omheind) skateparkje (met goede verlichting en onder beheer van een skateboardvereniging), uitbreiding van het kermisterrein of de uitbreiding van Terra Victa. Daarnaast moet voldoende open ruimte over blijven voor speelgelegenheden voor kinderen. Een aantal plekken zijn met name genoemd die nooit mogen worden gebruikt voor inbreiding maar moeten worden behouden/aangemerkt als speelplek: Boterbloemstraat, Tarwestraat, hoek Oudedijk/ Beukenlaan, Zonnedauw. Inbreiding dus uitsluitend als het niet ten koste gaat van het groen. De inwoners vinden wel dat groen verder mag worden uitgebreid. Ook de garage aan de Oudedijk zou een woonbestemming kunnen krijgen.
Actiepunten
1 2 3
Herontwikkeling Pastoor Van Houtstraat met 2 woningen per perceel voor starters en (alleenstaande) ouderen. In nieuwe bouwplannen voldoende ruim bouwen (niet zoals in Heidehof). Geen woningen op terrein van peuterspeelzaal de Blokkertjes, speelveld Boterbloemstraat, Tarwestraat, hoek Oudedijk/Beukenlaan en Zonnedauw.
Initiatiefnemer Gemeente Betrokkenen
Gemeente, SVUwonen, huidige bewoners Pastoor Van Houtstraat, dorpsraad
Wanneer
1
Korte termijn (huidige herontwikkelingsplannen bijstellen in verband met MER vliegbasis); uitvoering middellange termijn 2+3 Altijd
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
19
9 Visie opstellen en uitbreiden binnensportaccommodatie Doel
De binnensportaccommodatie groter maken zodat meerdere sporters en sporten gebruik kunnen maken van de zaal, afgestemd op de overige ontwikkelingen in het dorp waaronder de realisatie van de brede school.
Toelichting
De huidige sportzaal is te klein voor bepaalde sporten zoals zaalvoetbal en tennis en zit overvol. In de enquête is de wens uitgesproken voor een grotere diversiteit aan sporten. Genoemd zijn judo, turnen voor 8-18 jarigen en handbal. Door de zaal met 1 zaaldeel uit te breiden wordt de zaal geschikt voor alle sporten en kan de zaal worden opgedeeld in 3 gymzalen, waardoor meerdere verenigingen gelijktijdig gebruik kunnen maken van de zaal. Bovendien is er behoefte aan een grotere opslagruimte voor materialen en meer kleedruimten. Er is 1 dames- en 1 herenkleedlokaal. Bij (volleybal)wedstrijden moeten soms 40-45 personen gelijktijdig gebruik maken van 1 kleedkamer. Ook is de indeling onlogisch. Om te gaan douchen loopt men ontkleedt langs de toegangsdeur naar de sporthal, met volledige inkijk vanuit de sporthal als deze deur toevallig opengaat. Tot slot zijn opmerkingen gemaakt over de slechte onderhoudstaat van de vloer en het dak. De uitbreiding kan worden gerealiseerd door een gedeelte van de Papaverstraat af te sluiten en daar de uitbreiding van de zaal met kleedlokalen te realiseren. Mogelijk biedt dit uitsluitend voldoende ruimte, mits een aantal woningen worden gesloopt. Voor de lange termijn is het verstandig te kijken naar de mogelijkheden voor de bouw van een sporthal op een andere locatie en te zoeken naar combinatiemogelijkheden met de brede school, het gemeenschapshuis of eventueel de sportvelden. In de korte termijnplannen kan dan rekening worden gehouden met de visie voor de lange termijn.
Actiepunten
1
2
Opstellen lange termijn visie voor locatie en combinatiemogelijkheden accommodaties in Odiliapeel (Terra Victa, sporthal, Brede School, Peelhonk, Odiliahof) in gemeentelijk accommodatiebeleid. Uitbreiden sportzaal tot volwaardige sporthal met 3 zaaldelen, extra kleedruimten en grotere opslagruimte en opknappen vloer en dak (passend binnen lange termijnvisie).
Initiatiefnemer 1 Gemeente 2 Terra Victa Betrokkenen
1 Gemeente, Terra Victa dorpsraad, (brede) schoolbestuur, kinderopvang, peuterspeelzaal, , dorpsbewoners, zorg- en dienstverlener 2 Gemeente, dorpsraad, sportverenigingen, Terra Victa
Wanneer
1 2 3
Korte termijn Opstellen visie: korte termijn; uitvoering: lange termijn Middellange termijn
10 Inrichting en op orde houden openbare ruimte Doel
Herinrichting openbare ruimte
Toelichting
Er liggen veel losse klinkers in de kom van Odiliapeel. De bestrating van bijvoorbeeld de Koolmeesstraat, het gedeelte Papaverstraat (vanaf Oudedijk)/Rechtestraat (tot Wolfstraat) en Wikkestraat is slecht. Na de aanleg van de gescheiden hemelwaterafvoer in de Tarwestraat, Groesstraat en Boterbloemstraat is de bestrating niet vlak teruggelegd. Ook de bestrating van het plein vertoont te veel oneffenheden. Bovendien is er een tekort aan parkeerruimte, doordat de parkeerplaatsen niet zijn aangegeven en gereguleerd. Dat is met name merkbaar tijdens activiteiten van verenigingen.
20
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
De plantenbakken nemen nu veel parkeerruimte weg. Ook zijn er diverse inwoners die uitbreiding van de parkeerruimte in de dorpskern niet nodig vinden. Ook pleiten veel inwoners voor het herinrichten van het centrumdeel van de Oudedijk, zodat er een plein ontstaat met meer binding tussen horeca, plein en school. Dit kan door de straat bij het plein (Terraveen en Kerkplein) te betrekken door bijvoorbeeld het ophogen en herinrichten van de totale bestrating. Een dergelijk plein ziet er fraai uit, heeft een verkeersremmende werking en is functioneel tijdens de diverse dorpsactiviteiten. Het plein moet zodanig worden ingericht dat het halen en brengen bij de school veiliger kan verlopen. Parkeren is ook een probleem met name in de Tarwestraat, Boterbloemstraat en Groesstraat. Aan de Spechtenlaan kan een parkeerplaats worden gerealiseerd voor de inwoners van de Groesstraat en eventueel voor de nieuwe woningen in het uitbreidingsgebied Spechtenlaan. Bestaande trottoirs moeten worden gerenoveerd. De trottoirs aan de Beukenlaan (tussen Papaverstraat en Pionier moeten aaneengeschakeld worden met name voor rolstoel-, rollator- en kinderwagengebruikers. Enkele inwoners vinden dat in het hele dorp (ook in Spechtenlaan, Koolmeesstraat, Rechtestraat, Wolfstraat, Wikkestraat) goed toegankelijke trottoirs moeten worden aangelegd. Anderen vinden dit echter niet nodig of uitsluitend op de belangrijkste looproutes van en naar school, Terra Victa en Odiliahof (met name Papaverstraat). Ondanks dat de inwoners in de enquête aangeven (redelijk) tevreden te zijn over de inrichting van de openbare ruimte vindt toch 24% dat het onderhoud van het openbaar groen kan worden verbeterd. De jongeren zien graag een mooiere, fleurigere groenvoorziening voorzien van bodembedekkers. De berkenbomen, aan bijvoorbeeld de Koolmeesstraat, Wikkestraat en Boterbloemstraat, worden als nutteloos ervaren en moeten worden vervangen door andere bomen. Berkenbomen geven veel overlast en rommel gedurende het gehele jaar. Mensen met hooikoorts hebben ook veel last van Berkenbomen. Er wordt veel tuinafval gedumpt in de bossen. Direct aanwonenden, maar ook anderen, maken zich daar schuldig aan. Door hen erop attent te maken en eventuele oplossingsmogelijkheden te inventariseren kan het probleem worden opgelost. Als oplossingen zijn al genoemd grotere kliko’s, meer bladmanden plaatsen verspreid door het dorp en wekelijks legen van de bladmanden, verzamelplaatsen voor tuinafval en wekelijks ophalen van het groenafval. Ook is het belangrijk om puin en afval direct te verwijderen om te voorkomen dat de problematiek verergerd. Dit vraagt om een strengere controle en een meldplicht van de inwoners. Diverse speelvoorzieningen in het dorp kunnen wel een opknapbeurt gebruiken. Met name het speeltuintje aan de Boterbloemstraat maakt een verpauperde indruk door de slechte ondergrond (zwarte grond met hier en daar een spriet (te lang) gras). Door een mooie en goed te onderhouden ondergrond en bijvoorbeeld hink-stap-sprongtegels, knikkertegels en dergelijke aan te leggen wordt dit weer een aantrekkelijk speeltuintje. De houten goals bij het speelveldje aan de Tarwestraat moeten worden vervangen door ijzeren goals die stevig zijn verankerd in de grond, voorzien van ballenvangers achter de goals. Ook het speelveldje bij de peuterspeelzaal kan een opknapbeurt gebruiken. De kwaliteit van de gebruikte materialen dient op peil te worden gehouden in de speeltuintjes. Bij het speelveldje aan de Zonnedauw zijn lichtpalen gewenst. Ook wensen de jongeren een uitbreiding van de skatebaan voor het Peelhonk.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
21
In de enquête geeft een kwart van de inwoners aan hinder te ondervinden van hondenpoep. Een groep jongeren geeft de voorkeur aan de realisatie van 3 of 4 hondentoiletten, omheind met een hek, verspreid over het dorp. Als mogelijke plakken voor deze hondentoiletten noemden zij de hoek Wolfstraat/Wikkestraat, hoek Spechtenlaan/ Plaggen en hoek Tarwestraat/Beukenlaan. Actiepunten
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Diverse straten herbestraten (zie toelichting). Terraveen en kerkplein herinrichten (herstraten, nieuwe parkeerplaatsen, Oudedijk bij plein betrekken). Parkeerplaats aanleggen aan Groesstraat. Aaneenschakelen trottoirs Beukenlaan. Verbeteren onderhoud openbaar groen. Berkenbomen verwijderen. Gesprek aangaan met aanwonenden met betrekking tot dumpen tuinafval in bossen en inventariseren oplossingsmogelijkheden. Meer bekendheid geven aan meldpunt bij de gemeente, waarbij na melding puin en afval snel wordt verwijderd. Speelveldjes opknappen en skatebaan oppimpen.
Initiatiefnemer Gemeente Wie
Gemeente Uden, dorpsraad, (ouders van) kinderen, belanghebbende ondernemers, school
Wanneer
Korte termijn 1, 2 en 5 t/m 9 Middellange termijn 3 en 4
11 Regionaal motorcrossterrein Doel
Zorg dragen dat er geen aanleg komt van een regionaal motorcrossterrein op hoek Nieuwedijk/Middenpeelweg onder de gemeente Landerd, dat overlast veroorzaakt voor de inwoners van Odliapeel.
Toelichting
De inwoners van Odiliapeel gunnen de motorcrossers een geschikte ruimte om hun hobby uit te oefenen, maar dit mag niet leiden tot overlast voor anderen, in dit geval de inwoners van Odiliapeel. Bovendien is het terrein bestemd tot LOG. De inwoners van Odiliapeel verwachten veel overlast te krijgen van het regionale motorcrossterrein op de plaats waar het nu is gepland. Doordeweeks is er al veel geluidsoverlast van het vliegveld. Hiermee heeft men leren leven, maar het motorcrossterrein is de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen. Men is ervan overtuigd dat juist op de tijden dat er nu geen overlast is vanuit het vliegveld (in weekenden) de rust wordt verstoord door het geluid van het motorcrossterrein. De inwoners krijgen de indruk bij de keuze van de locatie dat de gemeente Landerd een motorcrossterrein wil realiseren en dat op een plek doet waar zij zelf geen overlast van hebben. Nagegaan moet worden welke gemeente het meeste belang heeft bij de aanleg van het crossterrein. Het aantal motorcrossers uit Odiliapeel is zeer gering. Waar komen de meeste crossers vandaan? Daar zou het crossterrein moeten worden gerealiseerd. Veel inwoners willen dan ook absoluut geen regionaal motorcross terrein in het buitengebied van Odiliapeel. Voor een aantal inwoners is een regionaal crossterrein op de geplande plek bespreekbaar mits de geluidsvoorzieningen zodanig zijn dat bewoners er geen overlast van ondervinden. Er moet fors worden geïnvesteerd in geluidsmaatregelen (voldoende hoge geluidswal (minimaal 5 m hoog) maximaal aantal dB, en crosstijden/-dagen moeten worden afgestemd op de vlieguren van de vliegbasis en verkeers-
22
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
en parkeermaatregelen. Omdat het een regionaal terrein betreft met een voorbeeldfunctie voor andere motorcrossterreinen mogen kosten geen belemmerende rol spelen. Aan deze investering en de zoektocht naar een eventueel alternatieve locatie dienen alle gemeenten die profiteren van het regionale terrein en de provincie (financieel) bij te dragen. De gemeente Uden moet in dit overleg actief de belangen behartigen van haar eigen inwoners. Ook denken sommigen dat een kleinschaliger motorcrossterrein per gemeente minder overlast zal veroorzaken dan één groot regionaal terrein. De illegale motorcross in de bossen moet worden aangepakt. De bossen worden kapot gereden en ook de opgeworpen barricades helpen niet. Wildcrossers zijn echter veelal anderen dan de wedstrijdcrossers die gebruik (zullen) maken van een officieel motorcrossterrein. Indien het motorcrossterrein er toch (in de buurt) komt dienen de wildcrossers worden gestimuleerd gebruik te maken van het motorcrossterrein. Actiepunten
1 2
Alles in het werkstellen dat er geen motorcrossterrein komt in het buitengebied van Odiliapeel. Actief deelnemen aan regionaal/provinciaal overleg om te zoeken naar geschikte oplossing die geen overlast biedt aan bewoners Odiliapeel.
Initiatiefnemer Dorpsraad Betrokkenen
Gemeente Uden, gemeente Landerd, andere regiogemeenten, provincie, ZLTO, motorcrossverenigingen, bewoners Odiliapeel en de dorpsraad
Wanneer
Spoed, alvorens de plannen te ver gevorderd zijn.
12 Verbeteren openbaar vervoer Doel
Verbeteren van het openbaar vervoer in Odiliapeel
Toelichting
Uit de enquête blijkt dat met name de jongeren (18-24 jaar) gebruik maken van het openbaar vervoer. Daarnaast wordt het openbaar vervoer met name gebruikt door de jeugd onder de 18 jaar, maar zij hebben geen enquête ingevuld. 25-plussers maken niet/nauwelijks gebruik van het openbaar vervoer. Met name de jongeren ervaren dan ook problemen met het openbaar vervoer. Maar liefst 62% van de 18-24 jarigen ervaart zelf problemen met het OV. De bustijden van lijn 91 sluiten niet aan op vervolgroutes in Uden. Ook in Cuijk komt het vaak voor dat de jongeren de aansluiting missen op de bus naar Odiliapeel. Dit is een groot probleem omdat de bus slechts 1x per uur rijdt. De aansluitingen op Eindhoven/Veghel en Oss moeten goed zijn. De eerste bus vertrekt te laat voor de schoolgaande jeugd die verder weg moeten (bijv. Eindhoven). Ook een hogere busfrequentie van lijn 91 is gewenst in de spits van 6.30 tot 9.00 uur en van 15.00 tot 19.00 uur. De inwoners pleiten bovendien voor (meer) openbaar vervoer in het weekend en ’s avonds naar Mill en Uden en afgestemd op activiteiten die plaatsvinden in Uden en Volkel. De inzet van een buurtbus wordt gezien als oplossing voor de problemen die niet met de lijndienst kunnen worden aangepakt. Indien extra busvervoer niet kan worden gerealiseerd pleitten de jongeren voor een taxisubsidie voor de inwoners. Per 1 januari 2009 is de dienstregeling gewijzigd. De eerste bus naar Uden vertrekt nu 20 minuten eerder, waardoor mogelijk dit probleem nu is opgelost. Op zaterdag zijn de tijden aangepast (10 of 12 minuten later). Door de nieuwe dienstregeling is de overstaptijd langer. Hierdoor moet je langer wachten, maar daar staat tegenover dat de kans dat je de aansluiting mist, zoals in het verleden vaak het geval was, kleiner is.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
23
Bij alle bushaltes zijn fietsenstallingen en verlichting gewenst. Met name de halte Beukenlaan is erg donker. Bij de halte Tarwestraat is een bushokje gewenst. Ook was een wens om gratis openbaar vervoer, om het gebruik van OV te stimuleren. Per 1 januari 2009 is in Brabant een proef gestart met ‘De bus. Beter dus’-kaartjes. Hiermee reizen ook 12-65 jarigen voor € 0,60 per uur in daluren en € 0,90 per uur in de spits. Kinderen en ouderen betalen slechts € 0,30 per uur. Actiepunten
1 Bustijden van verschillende buslijnen op elkaar afstemmen tussen 6.30 en 9.00 uur en 15.00 en 19.00 uur bus ieder half uur. 2 Buurtbusjes die ’s ochtends, ’s avonds en in weekend frequent rijden naar Mill en Uden (met goede aansluiting op OV van daaruit). 3 Plaatsen fietsenstallingen en verlichting bij bushaltes. 4 Plaatsen bushokje bij halte Tarwestraat.
Initiatiefnemer Gemeente Betrokkenen
Arriva, gemeente, bewoners (jeugd en ouderen), dorpsraad
Wanneer
Korte termijn
13 Verbeteren toegankelijkheid buitengebied Doel
Het buitengebied moet beter toegankelijk worden gemaakt voor agrariërs, bewoners en recreanten
Toelichting
In het buitengebeid zijn plaatselijk geen aardgasleidingen, kabelaansluiting (informatievoorziening), glasvezel,en drukrioleringen voorhanden. Dit valt zonder meer onder de eerste levensbehoefte gezien de veiligheid in het buitengebeid en mogen niet worden beoordeeld op basis van kosten en opbrengst. Er is veel waardering en steun voor het initiatief voor de visvijver. Deze moet binnen redelijke termijn worden gerealiseerd. De realisatie dient plaats te vinden door ondernemers uit Odiliapeel. In het verleden zijn een aantal zandpaden verhard om bedrijven via een verharde weg te ontsluiten. Dit is echter niet gebeurt aan de Dennenstraat, Lorkenweg en Koolmeesstraat. De inwoners vragen zich af waarom dit niet meer is gebeurt en waar het geld hiervoor nu is gebleven. In overleg met de betrokken bewoners dienen de wegen alsnog te worden verhard. Bossen moeten behouden blijven zoals ze nu zijn, met meer ruimte voor recreatie die geschikt is in combinatie met de natuur. Er zijn nu reeds wandelpaden (knooppuntenroute) aangelegd, maar deze zijn moeilijk begaanbaar. Er is veel onderbegroeiing en wildgroei van bramenstruiken. De trimbaan is dringend toe aan een opknapbeurt. De trimvoorzieningen en paaltjes moeten worden vernieuwd. Er is behoefte aan een uitbreiding van de uitlaatzone voor honden. Tot slot wensen veel inwoners ook ruiterpaden, mits gescheiden van de wandel- en fietspaden.
Actiepunten
24
1 Aanleggen van de voorzieningen gas, kabel, glasvezel en drukriolering in buitengebied. 2 Visvijver snel realiseren. 3 In overleg met aanwonenden verharden van de Dennenstraat en de Lorkenweg zodat bereikbaarheid van de woningen beter toegankelijk wordt. 4 Onderbegroeiing en bramenstruiken op de wandelpaden verwijderen. 5 Sportroute behouden, onderhouden en vernieuwen. 6 Verruimen uitlaatzone voor honden 7 Aanleg ruiterpaden in bossen, gescheiden van wandel- en fietspaden.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Initiatiefnemer Gemeente Betrokkenen
Gemeente, aanbieders nutsvoorzieningen, dorpsraad, inwoners, agrariërs, vogelwacht, recreanten, IVN, ruitervereniging
Wanneer
Korte termijn
14 Verbeteren relatie burger-dorpsraad-overheid Doel
Een grote maatschappelijke betrokkenheid en goede informatie voorziening binnen de gemeenschap Odiliapeel.
Toelichting
De communicatie met de gemeente laat vaak te wensen over. Mensen worden vaak lang in het ongewisse gelaten. Het is belangrijk dat antwoorden geen maanden op zich laten wachten. Ook moeten de gemeente en woningcorporatie meer informatie verschaffen over de voortgang van gemeentelijke plannen in het algemeen en woningbouwplannen in het bijzonder. Het moet gemakkelijker worden om vergunningen aan te vragen/te krijgen. Ook financiële steun van de gemeente bij initiatieven uit het dorp en waardering voor de inzet van de vele vrijwilligers is gewenst. Veel inwoners hebben het idee dat de gemeente verschillende normen hanteert voor Uden, Volkel en Odiliapeel. Zij wensen meer duidelijkheid over de gemeentelijke regels voor bijvoorbeeld de kermis, de carnavalsoptocht en het afvoeren van afval en pallets van de jeugdvakantieweek. In Odiliapeel kunnen de pallets in tegenstelling tot Volkel bijvoorbeeld niet kosteloos worden afgevoerd. In de media komen de dorpen van Uden vaak negatief in beeld. De inwoners hebben het idee dat bij positieve berichtgeving vaak verwezen wordt naar Uden terwijl negatieve publiciteit wordt afgeschoven op de dorpen zelf. Dit gevoel bestaat voor zowel Volkel als Odiliapeel. Een voorbeeld: ‘Festyland vindt plaats aan de Antoniusstraat in Uden’, maar ‘er is gevochten op Festyland aan de Antoniusstraat in Volkel’. Een goede communicatie is tweerichtingsverkeer. De gemeente, dorpsraad en andere organisaties moeten hun informatie verspreiden maar de inwoners moeten zich ook inzetten om de informatie te lezen of informatiebijeenkomsten te bezoeken. Een huis-aan-huisblad en een website dat zich uitsluitend richt op Odiliapeel is voor veel mensen aantrekkelijker om te lezen. De website Odiliapeel.com is een goed initiatief, maar er zijn nog veel verbeteringen mogelijk. Bovendien moet de website breed in het dorp worden gepromoot. Het Periodiekse bevat momenteel overwegend kerknieuws. Hierdoor spreekt het veel mensen, waaronder met name jongeren niet aan. Het Periodiekske zou een grotere diversiteit in informatie over activiteiten en ontwikkelingen in de Peel moeten omvatten. Ook het gemeentelijk nieuws, de voortgang en stand van zaken van projecten (brede school, bouwplannen), gemeentelijke regels, contactpersonen, en dergelijke kunnen worden opgenomen in het Periodiekske. Door Odiliapeel.com en het Periodiekske op te waarderen tot dé media waarin alles te vinden is over Odiliapeel kunnen gemeentelijke informatie, verenigingsnieuws en informatie van organisaties en bijvoorbeeld de ondernemersvereniging aantrekkelijker en toegankelijker worden gemaakt voor de inwoners van Odiliapeel. Een aantal jongeren willen graag als subgroep van de dorpsraad een jongerenraad oprichten. Zij kunnen contacten onderhouden met de gemeente en zaken die betrekking hebben op de jeugd, zoals bijvoorbeeld de bouw van starterswoningen en Nieuwjaar, met de gemeente bespreken en initiatieven ontplooien. Via de dorpsraad het Periodiekske en Odiliapeel.com kan de jongerenraad de jeugd uit het dorp betrekken.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
25
Er zijn diverse accommodaties in Odiliapeel (Terra Victa, (brede) school, Peelhonk, gezondheidscentrum, steunpunt Odiliahof). Het is verstandig een overkoepelende organisatie in het leven te roepen voor de diverse accommodaties. Zij hebben veel gemeenschappelijke belangen en kunnen door samenwerking en goede onderlinge afstemming voorzieningen behouden en extra functies creëren voor Odiliapeel. Als deze overkoepelende organisatie op korte termijn kan worden gevormd kunnen zij gezamenlijk een lange termijn visie opstellen voor de accommodaties in Odiliapeel. De gemeente heeft nu met het dorpsontwikkelingsplan de kans te bewijzen dat men luistert naar de inwoners van Odiliapeel. Actiepunten
1 Oprichten jongerenraad. 2 Periodiekse opwaarderen met grote diversiteit aan onderwerpen, waaronder ook gemeentenieuws. 3 Verbeteren en breed promoten website Odiliapeel.com. 4 Inwoners beter en sneller informeren over ontwikkelingen en voortgang (met name bouwplannen) en over gemeentelijke regels (carnaval, kermis, jeugdvakantieweek) via bijvoorbeeld Periodiekske en Odiliapeel.com. 5 Verbeteren ondersteuning bij initiatieven en mogelijkheden vergunningverlening om projecten en/of festiviteiten te realiseren. 6 Overkoepelende organisatie voor afstemming en samenwerking diverse accommodaties in Odiliapeel. 7 Luisteren naar de wensen en uitvoering geven aan de actiepunten uit het DOP.
Initiatiefnemer 1 Jongeren 2, 3 en 6 Dorpsraad 4 t/m 5 en 7 Gemeente Wie
Jongeren , gemeente (ambtenaren, college en raadsleden), dorpsraad, inwoners Odiliapeel, redactie Periodiekske, webmaster. Ten behoeve van 6: stichting Terra Victa, Stichting Steunpunt Odiliapeel, peelhonk, Dorpsraad, (brede) schoolbestuur.
Wanneer
Korte termijn 1 t/m 3 en 6 Doorlopend 4, 5 en 7
15 Stimuleren kleinschalige bedrijvigheid Doel
Voor nu en in de toekomst mogelijkheden bieden voor (passende) kleinschalige bedrijvigheid in Odiliapeel en behouden agrarische bedrijvigheid.
Toelichting
Uit de enquête blijkt dat 66% van de inwoners vindt dat kleinschalige bedrijvigheid in Odiliapeel moet worden gestimuleerd (9% vindt van niet en 25% heeft geen mening). De mening over bedrijvigheid in het buitengebied loopt uiteen. 37% vindt dat dit gestimuleerd moet worden en 29% vindt dat juist niet. (35% heeft geen mening). Tijdens de bijeenkomst geven de inwoners aan dat de bedrijvigheid in het buitengebied belangrijk is voor de leefbaarheid in het dorp. Huidige bedrijvigheid in het buitengebied mag blijven (gedogen). Nieuwe bedrijvigheid of uitbreiding, uitsluitend tot een bepaalde grootte en met een agrarische binding, moet worden gestimuleerd. De inwoners willen geen megastallen. Maatstaf is de soort milieuvergunning. Wenselijk is het om niet meer in gebruik zijnde boerderijen hun functie terug te geven.
26
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Om overlast te beperken dienen bij zowel nieuwe als bestaande bedrijven goede milieuvoorzieningen te worden getroffen. De inwoners ondervinden veel stankoverlast van Ferm-o-feed. Dit moet worden aangepakt voordat uitbreiding is toegestaan, bijvoorbeeld door het aanbrengen van goede filters. Ferm-o-feed is gelegen op grondgebied van de gemeente Landerd. Zij zijn dan ook verantwoordelijk voor de vergunningverlening. De provincie is verantwoordelijk voor controle. Duidelijk moet worden gemaakt aan welke normen Ferm-o-Feed moet voldoen en daarop dient controle te worden uitgeoefend door de provincie, maar ook de gemeente Uden. Het feit dat een stuk grond van de gemeente Landerd is gelegen op een terrein dat wordt omsloten door Odiliapeel’s grondgebied leidt tot vele onwenselijke situaties. Het terrein wordt door de gemeente Landerd gebruikt als uitwijkmogelijkheid voor bedrijven en ontwikkelt activiteiten die een zeer grote inbreuk hebben op de leefbaarheid van Odiliapeel. Overdracht van deze grond aan de gemeente Uden kan problemen in de toekomst voorkomen. De inwoners hebben in ieder geval grote behoefte aan informatie van de gemeente Landerd over de plannen die zij hebben op ‘’t Schiereiland’. Ontwikkeling van een bedrijventerrein is gewenst vooral voor startende ondernemers en opslagruimte voor ZZP-ers. Hierbij dient voorrang te worden gegeven aan ondernemers uit Odiliapeel, door bijvoorbeeld eerst een bepaalde tijd de grond te koop aan te bieden aan ondernemers uit Odiliapeel en daarna open te stellen voor overige ondernemers. Een geschikte locatie voor de aanleg van een bedrijventerrein is de driehoek Oudedeijk, Nieuwedijk, Koolmeesstraat. Actiepunten
1 Nieuwe kleinschalige bedrijvigheid in buitengebied tot een bepaalde grootte en met een agrarische binding toelaten. 2 Overdracht grondgebied (‘schiereiland’) gemeente Landerd aan gemeente Uden. 3 Informatie van de gemeente Landerd over plannen op ‘’t Schiereiland’. 4 Maximaal milieu klasse 3 op het bedrijventerrein gem. Landerd toelaten. 5 Controleren en zo nodig handhaven van de stankoverlast van Ferm-o-feed door de provincie. 6 Ontwikkelen bedrijventerrein (maximum milieuklasse 3), vooral voor startende en/of kleinschalige bedrijven uit Odiliapeel op de driehoek Oudedijk, Nieuwedijk, Koolmeesstraat.
Initiatiefnemer Gemeente Uden Wie
1 2, 3 en 4 5 6
Gemeente Uden, agrariërs, ZLTO, bewoners buitengebied Gemeente Uden, gemeente Landerd en provincie Noord-Brabant, Ferm-o-feed Gemeente Uden, OVO, dorpsraad, startende ondernemers Gemeente, OVO, startende ondernemers
Wanneer
Korte termijn
Overige wensen/behoeften • • •
Betere toegankelijkheid kerststal. Ruimere openstelling bibliotheek. De jongeren ondervinden veel last van de moeizame samenwerking tussen de verschillende horecaondernemers in het dorp. Wens jongeren: mooi terras bij Feesterij Den Bieb (perkje links verwijderen) en Beukenhof en Den Bieb samenvoegen tot 1 café/zaal. Echter particulier eigendom: Geen oplossing voor handen. • In het uitbreidingsgebied Spechtenlaan is de bereikbaarheid van de mobiele telefoon, mogelijk vanwege de bossen, erg slecht. Een nieuwe telefoonmast is wenselijk. • De jongeren zijn van mening dat de welstandscommissie kan worden afgeschaft. • Een inwoner van de Heidehof pleit voor het alvast ophogen van de bestrating aldaar.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
27
4
De resultaten van de enquête in vogelvlucht Iedere inwoner van Odiliapeel van 18 jaar en ouder heeft een enquête ontvangen. Tussen 7 en 10 oktober 2008 zijn de enquêtes verspreid en in de week van 20 tot 25 oktober huis-aan-huis opgehaald door de vertegenwoordigers van de buurtbesturen. Van de 1518 inwoners van Odiliapeel van 18 jaar en ouder hebben 914 mensen de vragenlijst teruggestuurd. Later zijn nog 12 enquêtes ingeleverd. Van deze enquêtes zijn alleen de open vragen meegenomen. Dit is een respons van 61%.
4.1 De geënquêteerden De volgende tabel geeft enkele kenmerken weer van de groep die de enquête heeft ingevuld. Onderwerp
Categorieën
Percentage
Geslacht
Man
49%
Vrouw
52%
18-24
10%
25-34
13%
35-64
59%
65+
18%
Leeftijd
4.2 Algemeen In de enquête hebben we de inwoners gevraagd rapportcijfers (tussen 0 en 10 te geven op verschillende aspecten van leefbaarheid. Onderling contact, de kwaliteit van de woonomgeving en het veiligheidsgevoel scoren een ruime voldoende. Ook aantrekkelijkheid/sfeer scoort met 6,9 een ruim voldoende. De verkeersveiligheid wordt met een 6,3 gewaardeerd. De voorzieningen, werkgelegenheid en bereikbaarheid met openbaar vervoer scoren een onvoldoende.
28
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
De verschillende leeftijdsgroepen ervaren de leefbaarheid van het dorp niet allemaal hetzelfde. Wanneer de hierboven gepresenteerde cijfers uitgesplitst worden naar vier leeftijdsgroepen blijkt dat er (kleine) verschillen zijn. De waardering voor de verkeersveiligheid en het veiligheidsgevoel neemt af naarmate men ouder is. Werkgelegenheid, voorzieningen, openbaar vervoer en de sfeer wordt door ouderen juist hoger gewaardeerd.
4.3 Sociaal klimaat Een hoog aandeel van de bevolking voelt zich thuis in Odiliapeel: 97%. Daarnaast is men ook nog zeer trots op het dorp. Op een schaal van 1 tot 5, waarbij 5 voor zeer trots staat, konden de inwoners van Odiliapeel aangeven in welke mate zij trots zijn op hun dorp. Gemiddeld scoort Odiliapeel een 4,0. De ouderen scoren gemiddeld iets hoger, namelijk een 4,2. De meerderheid van de bevolking (55%) van Odiliapeel is lid van een vereniging in het dorp. De groep 65+ is het vaakste lid van één of meerdere verenigingen. Onder de leeftijdscategorieën 18-24 jaar en 25-34 jaar is dit het laagste. Mensen die niet in Odiliapeel zijn opgegroeid, zijn even vaak lid van een vereniging in Odiliapeel als de mensen die wel in Odiliapeel zijn opgegroeid. 48% van de mensen zet zich in voor een vereniging in Odiliapeel. Het zijn voornamelijk de ouderen (35-65+) die vrijwilligerswerk doen. Ook op het gebied van informele zorg zijn de mensen in Odiliapeel actief. 27% geeft informele zorg, waarvan iedereen aangeeft mensen binnen het gezin of familie te verzorgen. Ook buren, vrienden en bekenden kunnen op hulp rekenen. Hoe betrokken zijn de inwoners van Odiliapeel bij het dorp? 72% van de respondenten geeft aan zich in te zetten om de sfeer in het dorp te verbeteren.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
29
Onderwerp
Categorieën
Lid van vereniging in Odiliapeel
Nee
45%
Ja, van één vereniging
38%
Ja, van meerdere verenigingen
17%
Ja
48%
Nee
52%
Ja
27%
Nee
74%
Ja, doe ik al
72%
Zou ik willen doen
12%
Wil ik niet
16%
Vrijwilligerswerk Informele zorg geven Sfeer verbeteren
Zaken in het dorp houden me bezig Ja, in sterke mate
Percentage
24%
Ja, enigszins
67%
Nee
9%
Ja
97%
Nee
3%
Als ik hulp nodig heb, kan ik bij
Ja, in sterke mate
61%
mensen terecht
Ja, enigszins
37%
Nee
2%
Ik voel me thuis
4.4 Voorzieningen Een groot deel van de mensen (44%) doen hun dagelijkse boodschappen in Odiliapeel. Er zijn verschillende voorzieningen in Odiliapeel die door de inwoners bezocht worden. 64% van de inwoners van Odiliapeel die gebruik maken van fysiotherapie gaan naar de praktijk in het dorp, 89% maakt gebruik van de lokale kinderopvang, 79% bezoekt de bibliotheekvoorziening in Odiliapeel en 69% bezoekt het postagentschap. Alle mensen die gebruik maken van de peuterspeelzaal maken gebruik van peuterspeelzaal De Blokkertjes. Mensen gaan met name naar Volkel om een bezoek aan de huisarts te brengen (47%), de apotheker (76%) en het consultatiebureau (69%). 51% van de inwoners van Odiliapeel gaan in Uden naar de tandarts (51%) en doen daar hun niet dagelijkse boodschappen (62%) 61% van de mensen vindt de afstand tot voorzieningen geen probleem. Mensen met een auto hebben minder vaak problemen met de reistijd tot voorzieningen dan mensen zonder auto. Van de mensen mét auto geeft 64% aan geen problemen te hebben met de reistijd, tegenover 32% van de mensen zonder beschikking over een auto.
30
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Onderwerp
Categorieën
Dagelijkse boodschappen
Odiliapeel
44%
Volkel
29%
Uden
21%
Huisarts
Apotheek
Fysiotherapeut
Kinderopvang
Bibliotheekvoorziening
Bank
Postagentschap
Percentage
Elders
6%
Odiliapeel
19%
Volkel
47%
Uden
26%
Elders
8%
Odiliapeel
4%
Volkel
76%
Uden
12%
Elders
7%
Odiliapeel
64%
Volkel
4%
Uden
22%
Elders
10%
Odiliapeel
89%
Volkel
0%
Uden
3%
Elders
8%
Odiliapeel
79%
Volkel
3%
Uden
17%
Elders
1%
Odiliapeel
38%
Volkel
31%
Uden
25%
Elders
6%
Odiliapeel
68%
Volkel
12%
Uden
17%
Elders
3%
4.5 Wonen Van de mensen die in Odiliapeel wonen, is een kleine minderheid daar opgegroeid. De reden daarvan is dat Odiliapeel een nog relatief jong dorp is. Van de mensen die niet in Odiliapeel zijn opgegroeid, woont de helft al meer dan 20 jaar in het dorp. Een groep van 34% spreekt de wens uit om (misschien) te verhuizen. Het grootste gedeelte (60%) daarvan wil binnen Odiliapeel een andere woning betrekken, slechts 16% wil in een andere gemeente gaan wonen.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
31
Onderwerp
Categorieën
Opgegroeid in Odiliapeel
Ja
47%
Nee
53%
Korter dan 1 jaar
1%
1-5 jaar
15%
6-10 jaar
11%
11-20 jaar
17%
> 20 jaar
56%
Beslist niet
67%
Misschien
27%
Ja
7%
Binnen Odiliapeel
60%
Gemeente Uden
24%
Andere gemeente
16%
(Grondgebonden) seniorenwoning
25%
Bouwkavel
22%
Eengezinswoning
19%
starterswoning
13%
Appartement
7%
In of bijwoning familie
6%
Aantal jaren woonachtig in Odiliapeel
Verhuizen binnen 2 jaar
Wil verhuizen naar
Wil verhuizen naar
Problemen bij vinden woning
Percentage
Verzorgings- of verpleeghuis
1%
Anders
11%
Nee, geen problemen
9%
Ja, woningen te duur
46%
Ja, te weinig woningen met zorgvoorzieningen
28%
Ja, andere reden
19%
Ja, woningen te klein of te groot
14%
Ja, te weinig woningen met bedrijfsgebouw
4%
Weet niet
5%
4.6 Woonomgeving Een groep van 15% is heel tevreden over de openbare ruimte. De jongeren van 18-24 jaar geven het vaakste aan heel tevreden te zijn. Het grootste gedeelte van de bevolking is redelijk tevreden over de openbare ruimte. Een kleine 10% is ontevreden over de openbare ruimte. Dit betreft voornamelijk de leeftijdsgroepen 25-34 jaar en 35-64 jaar. Aan de inwoners is gevraagd wat er verbeterd kan worden aan de openbare ruimte. 17% geeft aan dat het goed is zoals het nu is. Dat het onderhoud van de bestrating beter kan, wordt door de grootste groep genoemd (44%). Daarnaast zijn het onderhoud van het openbaar groen, het verminderen van het zwerfvuil en hondenpoep aandachtspunten. Ook wil men graag meer speelvoorzieningen.
32
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Onderwerp
Categorieën
Percentage
Tevreden over openbare ruimte
Heel tevreden
15%
Redelijk tevreden
76%
Ontevreden
9%
Onderhoud bestrating
44%
Verminderen hondenpoep
24%
Onderhoud openbaar groen
24%
Verminderen zwerfvuil
20%
Meer speelvoorzieningen
24%
Top 5 Verbeteren openbare ruimte
Een grote groep van 78% voelt zich zelden tot nooit onveilig in het dorp. Eén op de vijf heeft soms wel onveiligheidsgevoelens. Onder de ouderen zijn meer mensen die zich vaak of soms onveilig voelen dan onder de andere leeftijdsgroepen. De belangrijkste oorzaak van de onveiligheidsgevoelens zijn de vernielingen en het vandalisme. Dit wordt door 51% van de mensen genoemd. Onderwerp
Categorieën
Onveiligheidsgevoelens
Ja, vaak
1%
Ja, soms
21%
Zelden/nooit
78%
Vandalisme en vernielingen
51%
Woninginbraken
25%
Onoverzichtelijke plaatsen
24%
Verlichting is niet goed
24%
Weinig sociale controle
23%
Top 5 Oorzaken onveiligheidsgevoelens
Percentage
4.7 Verkeer en bereikbaarheid De meeste mensen in Odiliapeel hebben de beschikking over een auto, maar liefst 92%. Dit kan een reden zijn waarom mensen niet vaak gebruik maken van het openbaar vervoer. Zo’n 26% maakt wel eens gebruik van het openbaar vervoer. Jongeren maken veel vaker gebruik van het openbaar vervoer dan de andere leeftijdsgroepen. Ook mensen die niet beschikken over een auto gaan vaker met de bus en de trein. Aan alle inwoners is gevraagd of de beschikbaarheid, of het ontbreken daarvan, van openbaar vervoer een probleem voor hen zelf is. Ongeveer een kwart beantwoordt dit met een ‘ja’. Vooral jongeren (62%) en mensen zonder auto (49%) geven aan dat het gebruik van het openbaar vervoer problematisch is. De belangrijkste reden hiervan is dat de bussen niet vaak genoeg rijden. Daarnaast wordt door 64% van de mensen die problemen hebben met het openbaar vervoer aangegeven dat de vervoersverbindingen niet goed aansluiten.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
33
Onderwerp
Categorieën
Beschikking over een auto
Ja
92%
Nee
8%
Vaak/regelmatig
3%
Soms
13%
Nooit
84%
Ja
24%
Nee
76%
Redenen van problemen met
Vervoersverbindingen sluiten niet goed aan
64%
openbaar vervoer
Bussen rijden niet vaak genoeg
71%
Busreizen zijn tijdrovend
32%
Opstapplaats te ver weg
16%
Anders
11%
Gebruik openbaar vervoer
Problemen voor uzelf
Percentage
De meningen over de verkeersveiligheid lopen uiteen. 43% vindt de verkeersveiligheid voldoende en 47% van de respondenten vindt de verkeersveiligheid matig. Een kleine groep van 9% is niet tevreden over de verkeersveiligheid, zij beoordeelt deze als slecht. Er zijn verschillen te zien tussen de verschillende leeftijdsgroepen. Van de jongeren van 18-25 jaar vindt 73% de verkeersveiligheid voldoende, tegenover 35% van de ouderen van 65+. De belangrijkste oorzaak van de beleving van de verkeersonveiligheid is te danken aan automobilisten die te hard rijden. Ook onoverzichtelijke verkeerssituaties en de gevaarlijke verkeersdrempels zijn debet aan de verkeersonveiligheid. Daarnaast vinden de respondenten dat fietsers en voetgangers te weinig ruimte hebben.
Onderwerp
Categorieën
Verkeersveiligheid
Voldoende
43%
Matig
47%
Slecht
9%
Automobilisten rijden te hard
69%
Onoverzichtelijke verkeerssituaties
39%
Verkeersdrempels zijn gevaarlijk
39%
Weinig ruimte fietsverkeer
25%
Weinig ruimte voor voetgangers
25%
Top 5 Verkeersonveiligheid
Percentage
4.8 Buitengebied Ongeveer de helft van de inwoners van Odiliapeel gebruiken het buitengebied om er te recreëren. Eén op de vijf maakt geen gebruik van het buitengebied. Van de respondenten woont 14% in het buitengebied (zij werken hier niet). De groep die zowel in het buitengebied woont als werkt omvat 12%. Daarnaast is er nog 5% die in het buitengebied werkt (en er niet woont).
34
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Het grootste deel van de respondenten (59%) vindt de natuur de belangrijkste functie van het buitengebied. Het zijn vooral de mensen die in het buitengebied recreëren én die er geen gebruik van maken, die natuur de belangrijkste functie vinden. Ook de landbouw wordt door een deel van de bevolking (21%) als belangrijkste functie van het buitengebied gezien. Dit is voornamelijk ingevuld door de mensen die ook in het buitengebied werken. Daarnaast valt op dat de groep mensen die in het buitengebied woont (en er niet werkt) vaker ‘wonen’ als belangrijkste functie noemt dan de andere gebruikers van het buitengebied. De meningen over de toekomst van het buitengebied lopen nogal uiteen. 17% verwacht dat het buitengebied verbetert, 32% denkt dat dat gedeeltelijk het geval zal zijn en 21% heeft geen positief beeld bij de ontwikkeling van het buitengebied. De grootste groep (30%) geeft aan dat ze niet weten wat de toekomst van het buitengebied zal brengen. Onderwerp
Categorieën
Gebruik van het buitengebied
Recreëren
48%
Geen gebruik
21%
Wonen
14%
Wonen en werken
12%
Werken
5%
Natuur
59%
Landbouw
21%
Wonen
8%
Weet ik niet
8%
Recreatie(voorzieningen)
3%
Anders
2%
Waterberging
0%
Ja
17%
Gedeeltelijk
32%
Nee
21%
Weet ik niet
30%
Belangrijkste functie
Buitengebied verbetert
Percentage
In de enquête is de inwoners ook gevraagd welke ontwikkelingen zij wel en niet graag zien in het buitengebied. Men kon aangeven of ze een bepaalde functie willen handhaven, uitbreiden of juist beperken. De onderstaande grafiek geeft de uitkomsten daarvan weer. natuur
36%
66%
34%
recreatie
3%
37%
16% uitbreiden
w onen
28%
45%
19%
handhaven beperken
w aterberging
landbouw
8%
42%
9% 0%
10%
68% 20%
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
40%
7% 60%
80%
100%
35
4.9 Werken en bedrijvigheid De helft van de respondenten werkt buiten de gemeente Uden. De gemeente Uden neemt 28% voor zijn rekening en 22% werkt dicht bij huis in het eigen dorp. Voor iets meer dan 10% is de reistijd tot werk of school een probleem. De inwoners van Odiliapeel hebben geen uitgesproken mening over de bedrijvigheid in hun dorp. Een grote groep beantwoord de vragen die over dit thema gaan met ‘weet ik niet’ of ‘geen mening’. Uit de overige antwoorden valt af te lezen dat de grootste groep positief staat tegenover het ontwikkelen van het winkelaanbod (70%), kleinschalige bedrijvigheid (66%) en het versterken van de vestigingsmogelijkheden voor starters (64%). Minder positief staat men tegenover het ontwikkelen van grootschalige bedrijvigheid. 54% van de respondenten staat negatief tegenover deze ontwikkeling. De meningen over economische activiteiten in het buitengebied lopen uiteen. 37% is voor en 29% is tegen het ontwikkelen van meer bedrijvigheid in het buitengebied. Onderwerp
Categorieën
Werk en voltijd school
Odiliapeel
22%
Gemeente Uden
28%
Andere gemeente
50%
Ja
11%
Nee
89%
Ja
17%
Nee
24%
Weet ik niet
59%
Ja
70%
Nee
12%
Geen mening
18%
Ja
37%
Nee
29%
Geen mening
35%
Ja
66%
Reistijd een probleem Voldoende mogelijkheden ondernemers
Ontwikkelen winkelaanbod
Bedrijvigheid buitengebied
Ontwikkelen kleinschalige bedrijvigheid
Ontwikkelen grootschalige bedrijvigheid
Mogelijkheden starters
Percentage
Nee
9%
Geen mening
25%
Ja
14%
Nee
54%
Geen mening
32%
Ja
64%
Nee
9%
Geen mening
27%
4.10 Relatie burger-gemeente De inwoners van Odiliapeel staan overwegend negatief tegenover de gemeente. Enkele cijfers: 49% heeft het gevoel geen invloed te hebben op wat er in de gemeente gebeurd, 47% heeft niet het gevoel dat B&W beloften waarmaken, 52% voelt zich niet serieus genomen en 49% vindt dat Odiliapeel onvoldoende aandacht krijgt van het gemeentebestuur.
36
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
De gevoelens van inwoners ten aanzien van de dorpsraad lopen uiteen. 18% voelt zich betrokken bij de dorpsraad, tegenover 34% die zich niet betrokken voelt. Ook wat betreft het idee over de mate van invloed op de woonomgeving, verschillende inwoners van Odiliapeel met elkaar van mening. 24% geeft aan invloed te hebben op de eigen woonomgeving, tegenover 34% die het hier niet mee eens is. Onderwerp
Categorieën
Invloed op de gemeente
(Zeer) eens
20%
Neutraal
31%
(Zeer) oneens
49%
(Zeer) eens
7%
Neutraal
46%
(Zeer) oneens
47%
(Zeer) eens
18%
Neutraal
62%
(Zeer) oneens
21%
(Zeer) eens
14%
Neutraal
34%
(Zeer) oneens
52%
(Zeer) eens
18%
Neutraal
49%
(Zeer) oneens
34%
(Zeer) eens
25%
Neutraal
40%
(Zeer) oneens
34%
(Zeer) eens
9%
Neutraal
33%
(Zeer) oneens
49%
B&W maken beloften waar
Gemeente wordt goed bestuurd
Inwoners worden serieus genomen
Betrokken bij de dorpsraad
Invloed op eigen woonomgeving
Odiliapeel krijgt voldoende aandacht
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
Percentage
37
5
Feitelijke gegevens Odiliapeel
5.1 Sociaal klimaat 5.1.1 Bevolkingsopbouw In Odiliapeel wonen 2060 mensen (1 januari 2008). De onderstaande tabel laat zien dat het aantal inwoners van Odiliapeel in 5 jaar (2003-2007) licht was toegenomen met 2,7%. In 2008 is de bevolking echter weer gedaald.
1 januari
Absolute aantallen Odiliapeel Gemeente
Geïndexeerd Odiliapeel Gemeente
2003
2.030
40.113
100,0
100,0
2004
2.035
40.064
100,2
99,9
2005
2.040
40.183
100,5
100,2
2006
2.045
40.201
100,7
100,2
2007
2.085
40.203
102,7
100,2
2008
2.060
40.126
101,5
100,0
Bron: Sociale Atlas
In de jaren 2005 tot en met september 2008 zijn 137 personen verhuisd. Bij deze telling zijn het aantal mensen dat in het buitenland is gaan wonen, niet meegenomen. Verdeeld over de jaren 2005-2008 ziet dat er als volgt uit: Jaartal Aantal verhuisden
2005
2006
2007
2008
29
26
47
35
Onder de verhuisden van 2005-2008 is de gemeente Mill-Sint Hubert het meest populair. Daarna volgen de gemeenten Boekel en Veghel.
2005
2006
2007
2008
Totaal 2005-2008
Boekel
5
2
6
3
16
Gemert-Bakel
0
2
2
5
8
Landerd
2
1
2
5
10
Mill-Sint Hubert
2
6
7
7
22
Sint Anthonis
0
1
7
2
10
Veghel
7
1
6
1
15
Gemeente
In Odiliapeel ligt het gemiddelde aantal personen per huishouden hoger dan in Volkel en de gemeente Uden. Het aandeel eenpersoonshuishouden ligt lager dan in de rest van de gemeente.
38
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
2008
Odiliapeel
Volkel
Gemeente Uden
Aantal huishoudens
740
1.320
16.498
Gemiddeld aantal personen per huishouden
2,78
2,67
2,43
17,6%
21,2%
28,4%
Eenpersoonshuishouden Huishouden zonder kinderen
34,5%
35,2%
33,2%
Huishouden met kinderen
47,3%
43,2%
38,5%
Bron: Sociale Atlas Brabant
Onderstaande grafiek geeft het percentage inwoners per leeftijdscategorie weer en de ontwikkelingen in de periode 2003-2007. In de grafiek valt duidelijk af te lezen dat de groep 20 tot 34 jaar ondervertegenwoordigd is in het dorp. Dit is in veel dorpen in Brabant het geval. Mensen uit deze leeftijdscategorie trekken veelal weg door studie, werk en/of samenwonen. Het aandeel ouderen in Odiliapeel neemt toe.
Bron: Sociale Atlas
Uit onderstaande tabel valt op te maken dat de groei van 65-plussers in Odiliapeel naar verwachting sterker toeneemt dan in Volkel of Uden. In veel kleine dorpen neemt het aandeel jongeren af, terwijl het aandeel ouderen juist toeneemt. Deze tendensen worden ook wel aangeduid met de termen ‘ontgroening en vergrijzing’. Aandeel 65+ in 2010
Groei 65+ in 2010
Odiliapeel
13%
+39%
Volkel
17%
+23%
Gemiddeld totaal gemeente Uden
14%
+31%
Bron: Lokaal ouderenbeleid gemeente Uden
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
39
5.1.2 Verenigingsleven Er zijn in Odiliapeel heel veel verschillende verenigingen actief. In de onderstaande tabel worden de verenigingen en organisaties opgesomd. Jeugd en jongeren
Katholieke Plattelandsjongeren afd. Odiliapeel (KPJ) Stichting Jeugdwerk Odiliapeel (SJO)
Ouderen en zorg
Katholieke Bond van Ouderen, afdeling Odiliapeel Stichting Steunpunt Odiliahof
Vrouwen
Katholieke Vrouwen Organisatie, afdeling Odiliapeel Katholieke Vrouwenbeweging Brabant, afdeling Odiliapeel
Cultuur, muziek en
Stichting Ovilio Odiliapeel (schapendag)
recreatie
Herdenkingscomité oorlogsslachtoffers Oranjecomité Odiliapeel Stichting Fancy Fair Stichting Peelmissietour Stichting Missiecomité Carnavalsvereniging De Schaopenwaesers Odiliapeel Muziekvereniging St. Marcellus Countryclub Slide Rock Cabaretgroep Peelhazen Dames en Herenkoor Koor Jaïr Ouderenkoor Peelzangertjes Zanggroep Power of Fire
Sport
Biljartvereniging B.V.B. P.D.C. Dartclub Dansvereniging Swifters Dansvereniging Dance Action Dames en heren gymclub Gymnasitiek/turnvereniging Salto Jagersvereniging St. Hubertus Motorclub Mercurius Rijvereniging De Wittegheit Paardensportvereniging St. Augustinus Visvereniging Peelsche heide i.o. Voltige Vereniging De Wittegheit Voetbalvereniging RKSV Odiliapeel/Braks Groep Vollybalvereniging Terraveen, Forzato Combinatie Wandelsportvereniging De Eekhoorn
40
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Buurt- en
Buurtvereniging ’t Staartje
wijkorganisaties
Buurtvereniging Beukenlaan & De Pionier Buurtvereniging De Boswijk Buurtvereniging De Boterspecht Buurtvereniging De Groesplak Buurtvereniging Gruworecht Buurtvereniging De Heidauwers Buurtvereniging De Korenbloem Buurtvereniging De Oude Hei Buurtvereniging Koolmeesstraat/Zwaluwstraat Buurtvereniging Noordhoek Buurtvereniging Oude Dijk I Buurtvereniging Oude Dijk II Buurtvereniging Oude Dijk III Buurtvereniging Rouwendijk Buurtvereniging Wi-Pa-Spe-cial
Overig
Ondernemersvereniging Odiliapeel Horecaverenging Uden/Volkel/Odiliapeel Invalidenvereniging Odiliapeel EHBO Volkel Odiliapeel Parochie H. Kruisvinding Stichting Terra Victa Stichting Dorpsraad Odiliapeel
Er zijn verschillende accommodaties in het dorp waar deze verengingen gebruik van maken. Deze komen bij de paragraaf voorzieningen aan bod.
5.1.3 Vrijwilligersbeleid gemeente Uden (Bron: Vrijwilligerswerk op koers, 2003)
•
•
•
Sinds 1983 subsidieert de gemeente de Stichting Vrijwilligerscentrale en Hulpdienst Uden. Deze richt zich op de bemiddeling tussen de vraag naar en het aanbod van vrijwilligerswerk en daarnaast op de ondersteuning van individuele vrijwilligers en op de organisatie/uitvoering van een zestiental dienstverlenende projecten en activiteiten. Voorbeelden hiervan zijn de bewaakte fietsenstallingen en het Project terminale thuiszorg. Veel organisaties ontvangen een subsidie voor het realiseren van een activiteitenprogramma. Indirect wordt hiermee ook het vrijwilligerswerk als zodanig ondersteund. De sportorganisaties in de gemeente Uden worden concreet gesubsidieerd in de kosten van opleiding en vorming van vrijwillig kader. De gemeente ondersteunt een groot aantal organisaties in de huisvesting. Deze ondersteuning kan in directe zin bestaan uit het verhuren van accommodaties, verlening van een recht van opstal of het verlenen van investerings- of exploitatiesubsidies. Vaker worden organisaties indirect ondersteund in die zin dat zij met een activiteitensubsidie hun eigen huisvesting kunnen regelen en bekostigen.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
41
• •
Eén maal per jaar wordt door de gemeente, tijdens het sportgala in december, een sportvrijwilliger gehuldigd. Het Servicepunt Vrijwilligerswerk is een samenwerkingsverband van de gemeenten Uden, Veghel en Landerd. Na 2005-2006 is besloten door de gemeentes om het Servicepunt structureel te subsidiëren. Het Servicepunt Vrijwilligerswerk is er voor organisaties die volledig uit vrijwilligers bestaan én voor organisaties waar beroepskrachten samen met vrijwilligers werken. Het Servicepunt werkt vraaggericht, maar zorgt daarnaast ook voor een aanbod van activiteiten rondom actuele thema's in het vrijwilligerswerk. Zij is gevestigd in Uden. Verenigingen kunnen bij de twee consulenten van het Servicepunt terecht voor informatieve, advies, ondersteuning en scholing. In 2010 zal het Servicepunt Vrijwilligers geëvalueerd worden.
5.2 Voorzieningen 5.2.1 Aanwezige voorzieningen Hieronder volgt een opsomming van winkels en voorzieningen in Odiliapeel. Het gaat hierbij om voorzieningen en winkels die voor de inwoners toegankelijk zijn. Bedrijvigheid is niet opgenomen in deze lijst. Sociaal-cultureel
Gemeenschapshuis Terra Victa Peelhonk Kruisvindingskerk Basisschool Den Dijk Peuterspeelzaal de Blokkertjes Kinderdagverblijf de Pioniertjes BSO de Pioniertjes (in basisschool Den Dijk) Bibliotheek Steunpunt Odiliahof met eetpunt
Medisch
Spreekuur huisarts (op afspraak elke werkdag 13.30 uur) Fysiotherapie Logopediepraktijk Van de Wiel Uitdeelpost apotheek (elke werkdag 17.30-18.00 uur) Bloedafnamedienst Odiliapeel (donderdag, 10.00-10.30 uur)
Sport
Sport-/gymzaal Terra Victa Sportpark De Smelen met paviljoen Paardensportterrein, Manege De Wittegheit, Koolmeesstraat 2 Tennispark Odiliapeel, Koolmeesstraat Trimbaan
Recreatie en
Gastenverblijf Oleander
toerisme
Vakantiehuis Vino Grando Peters van Dijk, bezoekboerderij
Horeca
Eethuis De Buurman De Beukenhof (café/zaal) Eetcafé Den Bieb
42
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Winkels
Spar Drogisterij Wijnen (tevens Postbank en TNT) Country Store Esso-shop en tankstation De Zwaan bloemist, tuincentrum Ad van Gerwen, interieuradvies en styling Bouwmaterialen van Neerbos Dames- en Herenkapsalon Maureen Diverse boerderijwinkels
Overige
SNS Regiobank Pinautomaat Rabobank
5.2.2 Onderwijs
In Odiliapeel is één basisschool: Basisschool Den Dijk. Basisschool Den Dijk is gelegen in de kern van Odiliapeel. Deze school biedt katholiek onderwijs aan. Er zijn 19 personen in dienst (circa 12 fte). In onderstaande tabel worden de leerlingaantallen gepresenteerd. In het jaar 20062007 is een groep minder gestart dan de jaren daarvoor. De laatste jaren is het leerlingaantal stabiel. Schooljaar
Aantal groepen
Aantal leerlingen
Geïndiceerd
2002-2003
10
238
100
2003-2004
10
227
95,4
2004-2005
10
231
97,1
2005-2006
10
223
93,7
2006-2007
9
207
87,0
2007-2008
9
210
88,2
Prognose 2008-2009
9
207
87,0
Prognose 2009-2010
9
209
87,8
Prognose 2010-2011
9
210
88,2
Bron: Den Dijk
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
43
Het gebouw is in 1953 gebouwd. Destijds is nog drie keer nieuwbouw gepleegd. In 1999 hebben de laatste fysieke veranderingen plaatsgevonden. Op dit moment zijn 9 (van de 10 aanwezige) lokalen in gebruik. Den Dijk Bouwjaar schoolgebouw
1956
Aanbouw/nieuwbouw
1988/1993/1999
Renovatie
-
Aantal lokalen 2007
10
Aantal in gebruik 2007
9
Resteert 2007
1
Bron: Den Dijk
De school maakt wekelijks gebruik van de sportzaal in Terra Victa en maakt incidenteel gebruik van de sportvelden. De basisschool biedt elke middag de mogelijkheid om over te blijven (tussenschoolse opvang). Afhankelijk van de dag maken daar tussen de 5 en 25 kinderen gebruik van. De Buitenschoolse Opvang (voorschoolse- en naschoolse opvang), georganiseerd door De Pioniertjes, is elke dag toegankelijk van 7.30 tot 8.30 uur en van 15.30-18.00 uur. Er zijn initiatieven voor de ontwikkeling van een brede school, waarin kinderopvang, peuterspeelzaal en basisonderwijs samengaan.
5.2.3 Bibliotheek Odiliapeel De openbare bibliotheek Uden heeft een filiaal in Odiliapeel, aan de Oudedijk 55. De bibliotheek is op maandag, woensdag en vrijdag geopend. De openingstijden zijn als volgt: maandag 18.30-20.00 uur woensdag 14.00-16.00 uur vrijdag 15.00-17.00 uur
5.2.4 Peuterspeelzaal en kinderopvang Er zijn verschillende mogelijkheden voor kinderopvang. Aanwezige voorzieningen zijn: Stichting Peuterspeelzaal Odiliapeel, Speelzaal de Blokkertjes Kinderdagverblijf De Pioniertjes. De openingstijden zijn van maandag tot en met vrijdag van 7.30 tot 18.00 uur. Deze openingstijden kunnen worden verlengd tot 18.15 uur. De Pioniertjes biedt dagelijks opvang aan kinderen van 0 tot 4 jaar. Doordat er gewerkt wordt in één kleine groep, maximaal 16 personen.
44
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Buitenschoolse opvang (voor- en naschoolse opvang) Vanaf augustus 2007 verzorgt de Pioniertjes de Buitenschoolse opvang (BSO) in basisschool den Dijk in Odiliapeel. De Buitenschoolse opvang werkt met één verticale groep. Hierin zitten kinderen van 4 tot 12 jaar. De Buitenschoolse opvang bestaat maximaal uit een groep van 15 kinderen.
5.2.5 Gemeenschapshuis Terra Victa
Gemeenschapshuis Terra Victa is eigendom van Stichting Terra Victa. Zij verhuurt het dorpshuis aan verenigingen. Het gebouw bestaat uit verschillende ruimtes. Er is een vergaderruimte en een ouderensoos (samen te voegen tot één grote ruimte), een kantine, een gymzaal (2/3 sporthal) met berging en een bibliotheek. Het gezondheidscentrum is ook gevestigd in het gebouw, maar heeft een eigen aparte ingang. Het gemeenschapshuis is vaak bezet. Onderstaand schema geeft een beeld van de bezetting door de vaste, wekelijkse gebruikers. Morgen Maandag
Middag
Avond
KBO: biljarten en kaarten Countrydansen 50+
Dinsdag
Koersbal
KBO: ontspanningsavond, kaarten, biljarten en spellen Typelessen 15x (groep 8)
Woensdag
Kienen
KBO: biljarten en kaarten
KBO: biljarten en kaarten IVO (Invalide Vereniging Odiliapeel) Donderdag
KBO: biljarten en kaarten
Kaarten
Vrijdag
KBO: biljarten en kaarten
Countrydansen
Invalide Vereniging Odiliapeel
Darten
Zaterdag Zondag
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
KBO: biljarten en kaarten
45
Naast de wekelijkse vaste bezetting vinden er in Terra Victa nog diverse vergaderingen plaats door onder andere de Dorpsraad, buurtverenigingen, communie- en vormselgroep, KVO en KVB.
5.2.6 Het gezondheidscentrum In het gebouw van Terra Victa is zoals vermeld het gezondheidscentrum ondergebracht. Hierin zijn een huisarts en fysiotherapiepraktijk gehuisvest. Het spreekuur van de dokter na telefonische afspraak is dagelijks van 13.30-14.00 uur. Er zijn drie fysiotherapeuten werkzaam bij Fysiotherapie Volkel-Odiliapeel, vestiging Odiliapeel. Zij hebben verschillende specialisaties. In het gezondheidscentrum kunnen dagelijks (werkdagen) medicijnen worden afgehaald tussen 17.30-18.00 uur en er is elke donderdag van 10.00 tot 10.30 uur een bloedafnamepost geopend.
5.2.7 Sportvoorzieningen Er zijn verschillende sportvoorzieningen in Odiliapeel: • Gymzaal, Oudedijk (in Terra Victa) • Hondensportterein, Wolfstraat • Paardensportterrein, Koolmeesstraat • Tennispark Odiliapeel, Koolmeesstraat • Voetbalpaviljoen De Smelen, Oudedijk • Danslokalen Peelhonk De gymzaal beslaat de ruimte van 2/3 sporthal. De gymzaal kan middels een schuifwand verdeeld worden in twee delen (zaal A en B). Daarnaast wordt er voor enkele sportieve activiteiten gebruik gemaakt van een vergaderruimte (zaal C). Morgen Maandag
Middag
Avond
A: 14.30-15.15 Basisschool,
A: 16.30-22.30 Volleybal
1 groep
B: 16.30-18.00 Volleybal B: 18.00-19.00 Dansgarde B: 19.30-22.30 Volleybal
Dinsdag
A: 10.30-12.00 Basisschool, 2 groepen
A: 14.00-15.30 Basisschool, 2 groepen
A: 9.00-10.00 KBO Gym
A: 18.00-22.30 Volleybal B: 18.00-22.30 Volleybal C: 18.30-19.30 Dansgarde
C: 10.30-11.30 Fysiotherapeut Woensdag
A: 16.30-22.30 Volleybal B: 18.00-22.30 Volleybal C: 19.00-21.00 Dansgarde
Donderdag
A: 8.45-12.00 Basisschool, 4 groepen
A: 14.00-15.30 Basisschool, 2 groepen
B: 9.45-10.45 Stoelengym
A: 16.15-20.15 KPJ A: 20.15-21.45 Dames/heren gym
B: 10.45-11.45 Vrouwengym
B: 16.15-20.15 KPJ B: 21.00-22.30 Volleybal C: 18.00-19.30 Dansgarde
Vrijdag
A: 16.00-19.00 Turnen B: 18.30-19.30 Dansgarde
Zaterdag
46
C: 15.00-16.30 Dansgarde
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
5.2.8 Ouderenzorg Ouderenbond In Odiliapeel is de Katholieke Bond van Ouderen actief (KBO). Steunpunt Odiliahof In 1989 is Odiliahof gebouwd: een steunpunt voor ouderen met daaromheen woningen voor ouderen. Het steunpunt is een soort woonkamer waar ook een eetpunt is gerealiseerd. Ouderenbeleid gemeente Uden De gemeente Uden hanteert geen onderverdelingen naar leeftijd, aangezien de vraag van de ouderen centraal staat bij de ontwikkeling van het beleid (een 75plusser kan nog zeer vitaal zijn terwijl een 55-plusser soms al zorgafhankelijk is). Het is belangrijker om te kijken naar de mate waarin een oudere zorg nodig heeft. De gemeente heeft geïnventariseerd welke wensen er leven onder de ouderen in de gemeente Uden en op basis daarvan negen actiepunten opgesteld om aan deze wensen tegemoet te komen: (Bron: beleidsplan Lokaal ouderenbeleid gemeente Uden) 1 Zorg dragen voor actieve voorlichting en een goede verwijzing op het brede terrein van welzijn, wonen en zorg- en dienstverlening. 2 Realiseren van een zo compleet mogelijk aanbod op het terrein van wonen: goedkope huur, duurdere huur en koopwoningen, zelfstandig wonen voor vitale ouderen, beschermd wonen en aanleunen tot en met wonen met verzorging en verpleeghuiszorg. 3 Aandacht voor veiligheid op straat; toegankelijkheid winkels en algemene instellingen. 4 Het behouden van voorzieningen in dorpen en wijken zoals winkels, banken, postkantoor, ontmoetingsruimte, bibliotheek, huisarts, apotheek, wijkverpleegkundige et cetera. 5 Stimuleren van goed en betaalbaar openbaar vervoer, ook in dorpen en wijken. Voor minder mobiele ouderen vervoer van deur tot deur. 6 Realiseren en stimuleren van vrijetijdsbesteding in de vorm van sporten/bewegen, educatie en ontmoetingsmogelijkheden. 7 Voorkomen van eenzaamheid. Door het realiseren van onder andere een veilige woonomgeving, goed en betaalbaar vervoer, activiteiten op maat en ondersteuning van vrijwilligers. 8 Het stimuleren van vrijwilligerswerk en mantelzorg. Door de te verwachten grote vraag in de nabije toekomst zal het aanbod aan vrijwilligers en mantelzorgers niet voldoende zijn. 9 Realiseren van -en stimuleren om te komen tot- voorzieningen die het zelfstandig wonen ondersteunen. Dit gaat van klussenhulp, ontmoetingsmogelijkheden tot hulp op afroep en terminale zorg. Voorzieningen in de gemeente Uden Er zijn al een aantal voorzieningen waar ouderen gebruik van kunnen maken. Er is onder andere: • Een eetpunt voor ouderen in steunpunt Odiliahof in Odiliapeel. • 3 dagen per week dagopvang in steunpunt Odiliahof in Odiliapeel. • Tijdelijke opname in de zorgcentra St. Jan in Uden en St. Antonius in Volkel • een vrijwilligerscentrale/hulpdienst. Aanbod van zaken zoals klussen, vervoer en ondersteuning van de mantelzorg.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
47
•
•
• • • • •
•
•
Stichting welzijn Ouderen (SWO) Boekel-Uden-Veghel. De SWO biedt diensten aan, organiseert en ondersteunt activiteiten zoals sociale alarmering, voorlichting door ouderenvoorlichters, oppasdienst, knoppenhulp, maaltijdvoorziening en cursussen. Maaltijdvoorziening via Welstaete. Er bestaat de mogelijkheid van thuisbezorgde maaltijden of men kan naar het eetpunt in St. Jan (Uden) of SintAntonius (Volkel) waar men dagelijks terecht kan voor een maaltijd. Diverse Bonden van Ouderen en wijkraden bieden bewegingsactiviteiten aan zoals ‘Meer bewegen voor ouderen’, zwemmen en line-dance. Bonden van Ouderen en Belangenorganisaties. Deze zijn gericht op sociale ontmoeting, belangenbehartiging en organiseren van diverse activiteiten. Lokaal comité Dag van de Ouderen. Deze speciale landelijke dag voor de ouderen wordt jaarlijks georganiseerd door het lokaal comité. De bibliotheek in Uden is één ochtend in de week speciaal geopend voor ouderen. De SWO geeft een cursuswijzer uit met daarin de verschillende cursussen die door onder andere de Volksuniversiteit, de SWO en het ROC worden aangeboden. Het project Blijvend Thuis In Eigen Huis richt zich op woningeigenaren van 55+. Er wordt samen met hen een soort analyse gemaakt van de woning aan de hand van een hiervoor speciaal ontwikkelde vragenlijst. Zo wordt de woningeigenaar geconfronteerd met de punten waar de woning aangepast zou moeten worden om lang zelfstandig wonen mogelijk c.q. aantrekkelijker te maken. De bewoner ontvangt een advies wat men zou moeten/kunnen veranderen om de woning meer levensbestendig te maken. Mensen vanaf 65+ worden thuis bezocht door ouderenvoorlichters van Vivaan en ouderenadviseurs van de ouderenbonden. Er wordt voorlichting gegeven over regelingen en voorzieningen op het terrein van wonen, zorg, welzijn en dienstverlening die voor ouderen van belang kunnen zijn. Het gaat hierbij om zaken zoals wat is de meerwaarde van een 65+pas tot hoe kom ik aan thuiszorg of waar kan ik me inschrijven voor een verzorgingshuis.
5.2.9 Jongerenactiviteiten Peelhonk De Peelhonk in Odiliapeel is gebouwd in de voormalige kleuterschool aan de Oudedijk 46. Het gebouw is helemaal gerenoveerd en aangepast voor jeugdactiviteiten. In het gebouw is de KPJ gehuisvest en er zijn twee danslokalen die worden verhuurd aan Dansvereniging Dance Action. Het gebouw is geschikt voor zowel binnen- als buitenactiviteiten en zowel voor jonge jeugd als voor tieners. Op het buitenterrein is een skatevoorziening voor de jeugd gerealiseerd. Voor de jonge jeugd worden activiteiten georganiseerd als onder andere een sinterklaasviering, kerstviering en paaseierenzoeken, maar ook regelmatig discoavonden en knutselmiddagen. Voor tieners (tot 16 jaar) zijn er op de honk dingen te doen als onder andere muziekdraaien, video kijken, kaarten, tafeltennissen, darten, handvaardigheid, lezen of gezellig bij een kopje thee bijpraten. Daarnaast zijn er voor deze doelgroep inloopavonden. Deze avonden zijn onder te verdelen in thema-avonden (schminkcursus, EHBO, omgaan met…) en ontspanningsavonden/dagen (zwemmen, bowlen, dropping, survival). De leiding vindt het belangrijk dat de jongeren ook zelf invulling kunnen geven aan de bijeenkomsten. De leiding wil zelf het thema aangeven, maar de jongeren geven de invulling.
48
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Kindervakantieweek In de laatste week van de zomervakantie wordt in de dorpen Uden, Volkel én Odiliapeel door vrijwilligers een week vol activiteiten georganiseerd voor de basisschoolkinderen met ieder jaar een nieuw, eigen thema. In Odiliapeel ligt de organisatie daarvan in handen van Stichting Jeugdwerk Odiliapeel. Jeugd en jongerenwerk 2003 Op dit moment zijn er binnen de gemeente Uden diverse voorzieningen op het gebied van jeugd- en jongerenwerk aanwezig. Er is sprake van professioneel en vrijwillig jeugd- en jongerenwerk en er zijn wijkgerichte en centrale voorzieningen. Het professioneel jeugd- en jongerenwerk in de gemeente Uden richt zich vooral op jongeren tussen 12 en 25 jaar. Begeleiding vindt plaats door professionele krachten die ook vrijwilligers ondersteunen. Stichting opbouwwerk Uden (StOU) levert een professionele bijdrage aan het jeugd en jongerenwerk. Vanaf 1997 is 20 uur per week beschikbaar voor jongerenopbouwwerk. Een aparte benadering verdient het jop-beleid. Naast het benoemen en inrichten van openbare plekken heeft de gemeente ook een taak als het gaat om voorkomen en beheersen van overlast. In de werkgroep jeugd en veiligheid worden hierover afspraken gemaakt. Het project Multicenter is in 2000 opgestart door het StOU vanuit een sterke behoefte aan opvang van jeugd 12 tot 16 jaar. Het gaat om (groepen) jeugd en jongeren die niet door het reguliere jeugd- en wijkwerk en/of sportverenigingen worden bereikt (accommodatie jeugd- en jongerenwerk). In een oude gymzaal aan de Hyacintstraat in Uden is een laagdrempelige voorziening opgezet waarvan diverse jeugdigen en jongeren gebruik maken. Activiteiten die plaatsvinden zijn onder andere skaten, zaalvoetbal, tafeltennis, fitness, boksen, zelfverdediging, breakdance, sociaal contact, tv-kijken en internetten. Bron: Uitwerking visie jeugd- en jongerenwerk 2003.
5.2.10 Speelveldjes
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
49
Er zijn diverse speelveldjes in Odiliapeel: tot 6 jaar: 6-12 jaar:
Boterbloemstraat Zonnedauw Oudedijk/Wikkestraat: grasveld met twee goals Tarwestraat richting Beukenlaan Tarwestraat: grasveld met twee goals, glijbaan en klimtoestel Peelse Heide Oudedijk (voor Peelhonk): skatebaantje
De inrichting van de speelveldjes aan de Zonnedauw en Peelse Heide zijn tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de kinderen uit Odiliapeel.
5.2.11 Hondenuitlaatplaatsen In Odiliapeel zijn een aantal hondenuitlaatplaatsen. In de gebieden waar niets aangegeven is, is sprake van een aanlijn- en opruimplicht. De gebieden die zijn aangegeven met een blauw bord met een witte hond zijn officiele losloopgebied voor honden. Daarnaast zijn er gebieden die verbonden zijn voor honden. Deze gebieden zijn afgezet met een wit bord, rode cirkel en zwarte hond. Op de onderstaande kaart zijn de hondenuitlaatplaatsen weergegeven.
Bron: Nieuwe opzet hondenbeleid 2003.
5.3 Wonen 5.3.1 Aantal en soort woningen In Odiliapeel staan 744 woningen. Hiervan zit 24% in de huursector en 76% is koopwoningen. Het aantal huurwoningen en koopwoningen is de laatste vijf jaar iets gestegen.
50
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Koopsector
Huursector
Totaal
2003
530
170
700
2004
534
169
703
2005
536
179
715
2006
553
177
730
2007
567
177
744
Bron: Sociale Atlas
5.3.2 Nieuwbouw en onttrekkingen Onderstaand schema laat zien hoeveel woningen er de afgelopen jaren gebouwd zijn in Odiliapeel, en hoeveel er onttrokken zijn. In totaal zijn er tussen 2000 en 2006 48 woningen gerealiseerd, en zijn er 4 woningen onttrokken. Nieuwbouw
Onttrekkingen
2000
2
1
2001
0
0
2002
0
1
2003
1
0
2004
14
1
2005
0
1
2006
31
0
Bron: Sociale Atlas Brabant
5.3.3 Stichting Volkshuishuisvesting Uden (SVUwonen) Stichting Volkshuisvesting Uden verhuurt woningen in Odiliapeel. Als woningcorporatie voor de gemeente Uden verhuurt SVUwonen bijna 5.000 woningen in Uden, Volkel en Odiliapeel. In Odiliapeel verhuurt SVUwonen op dit moment 107 woningen. Het betreft zowel eensgezinswoningen als appartementen en seniorenwoningen. Het zijn voornamelijk woningen in de categorie ‘betaalbaar’, zie tabel.
Type woning Odiliapeel Eengezinswoningen
Betaalbaar (tot € 499,--)
Duur (> € 535,--)
62
Totaal 62
Maisonnettes Appartementen zonder lift
26
1
27
Semi-bungalows Seniorenwoningen
18
Totaal
106
18 1
107
Het bouwjaar van de woningen van SVUwonen is uiteenlopend. Het grootste deel van de woningen is gebouwd tussen 1960 en 1970.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
51
Odiliapeel/jaar
Aantal
<1960
27
1960-1970
41
1970-1980 1980-1990
20
1990 e.v.
19
Totaal
107
Makelaars hebben op dit moment geen huuraanbod in Odiliapeel. Circa 70 woningen worden particulier te huur aangeboden. Nieuwbouw en renovatieplannen SVUwonen 2008-2009 Nieuwbouw: Pastoor van Houtstraat: 28 eengezinswoningen Beukenlaan/Papaverstraat:26 eengezinswoningen en seniorenwoningen Renovatie: Geen plannen Wachttijd en woningtoewijzing De gemiddelde wachttijd voor een woning van SVUwonen in Odiliapeel bedraagt vijf jaar. Degene die bovenaan de wachtlijst staat krijgt een woning toegewezen. In uitzonderlijke gevallen wordt de woning niet vanzelfsprekend toegewezen aan de kandidaat met de langste inschrijftijd of woonduur. Dit is het geval als de kandidaat veel overlast veroorzaakt heeft, de kandidaat huurachterstand of schulden heeft, de kandidaat in begeleiding is of als in overleg met andere instanties, het niet gewenst is om de kandidaat de woning toe te wijzen. Wanneer iemand een woning toegewezen krijgt, kan deze persoon de woning weigeren indien de woning niet aan de verwachtingen voldoet. Dit heeft geen verdere consequenties, mits er sprake is van een urgentie. Bij een weigering van een woning vervalt de urgentie. Urgentie Iemand komt in aanmerking voor een urgentieverklaring wanneer diegene woonachtig is in de gemeente Uden en wanneer: • Iemand gaat scheiden en de zorg voor minderjarige kinderen toegewezen krijgt en om financiële reden niet zelf in huisvesting kan voorzien. • Iemand gaat scheiden en ouder is dan 65 jaar en om financiële reden niet zelf in huisvesting kan voorzien. • Iemand te maken krijgt met een ingrijpende renovatie of sloop van de eigen woning in verband met een herstructurering van de wijk. • Iemand buiten zijn/haar schuld om de woning moet verkopen. Wanneer een persoon een urgentieverklaring heeft gekregen, dan krijgt diegene een half jaar de tijd om te reageren op het woningaanbod. Lukt dat niet, dan zal er in het daarop volgend jaar een passend aanbod gedaan worden. Wanneer dit aanbod geweigerd wordt, vervalt de urgentie.
52
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
5.3.4 Woningbehoefte (Uit: Strategienota woningbouw Odiliapeel, gemeente Uden.) Om te bouwen voor migratiesaldo nul moet Odiliapeel tot 2020 13 woningen per jaar in plancapaciteit (= 130%) hebben. Tot 2020 zijn dit nog 155 (= 130%) woningen. Daadwerkelijk mogen er tot 2020 circa 136 woningen (= 100%) aan de voorraad (netto) worden toegevoegd (ca. 11 woningen per jaar). De verdeling huur:koop dient circa 15:85 te zijn. De verhouding appartementen en grondgebonden woningen ongeveer 20:80. De verhouding huur:koop wijkt licht af van de verhouding zoals deze is opgenomen in het ontwikkelingsprogramma Uden bouwt! Dit is vanwege de reden dat in Odiliapeel relatief gezien minder vraag is naar appartementen en meer vraag naar grondgebonden woningen dan in de kern Uden. Bij de bouw van Spechtenlaan fase I is gebleken dat de senioren in Odiliapeel dichter bij het centrum willen wonen en dat er geen vraag is naar kleine woningen voor senioren op de uitleglocatie. Bij het bepalen van het woningbouwprogramma moeten de grondgebonden en niet-grondgebonden woningen voor senioren in/nabij het centrum van Odiliapeel gesitueerd worden. Onder jongeren en gezinnen leeft een grote vraag naar zelfbouwkavels. Aangezien Odiliapeel bestaat uit relatief grote kavels, kunnen zelfbouwkavels zowel binnenstedelijk als in Spechtenlaan fase II gerealiseerd worden. De vraag naar huurwoningen is in Odiliapeel gering. SVUwonen heeft huurwoningen in haar bezit, maar gaat deze mogelijk deels verkopen. Ondanks dat er een veel grotere vraag is naar koopwoningen dan naar huurwoningen, moet ervoor worden gewaakt dat circa 15% van de woningvoorraad is het huursegment blijft om te voorkomen dat in de toekomst een bepaalde doelgroep niet meer kan worden bediend.
5.3.5 Bouwplannen In Odiliapeel spelen verschillende woningbouwinitiatieven. Aangezien Odiliapeel mag bouwen voor migratiesaldo nul, moet in de initiatieven een fasering en prioritering aangebracht worden. Een aspect hierbij is de op handen zijnde wijziging van de KE zonering met betrekking tot vliegbasis Volkel, waardoor Odiliapeel mogelijk gedeeltelijk op slot gaat voor wat betreft inbreidinglocaties. Voor het dorp Odiliapeel zijn alle woningbouwinitiatieven geïnventariseerd om ze zover mogelijk planologisch veilig te stellen. Momenteel wordt er door de gemeente Uden de laatste hand gelegd aan de notitie Fasering woningbouwprogramma Odiliapeel 2009 t/m 2020. In deze notitie wordt de fasering van diverse woningbouwlocaties vastgelegd. Vooruitlopend op vaststelling van deze notitie door het College van B en W zijn onderstaande locaties in het woningbouwplancapaciteit meegenomen.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
53
Aantal
Soort*
Koop/Huur
Oudedijk/Wofsstraat (boven Spar)
8
appartementen
koop
Ruimte voor ruimte
9
grondgebonden
koop
28
grondgebonden
16 koop
Tarwestraat Pastoor van Houtstraat*
12 huur Korenbloemstraat
5
2 grondgebonden
Beukenlaan/Papaverstraat*
26
grondgebonden
koop
3 appartementen 14 koop 12 huur Spechtenlaan, fase II *
circa 50
grondgebonden
koop/huur
Woningen SVUwonen, aanname gedaan voor verdeling over segmenten, variatie is nog mogelijk.
Bron: gemeente Uden
5.3.6 Toewijzing bouwkavels Inschrijven voor bouwkavels is alleen mogelijk op het moment dat er kavels door de gemeente te koop worden aangeboden. Er is geen doorlopende inschrijvingslijst. Wanneer er bouwkavels beschikbaar komen, wordt dit middels een publicatie op de gemeentelijke informatiepagina in het Udens Weekblad en op de gemeentelijke website bekend gemaakt. Een dergelijke publicatie geeft informatie over de locatie, de omvang en de mogelijkheden van de bouwkavels en er wordt aangegeven hoe geïnteresseerden zich voor deze bouwkavels kunnen inschrijven.
5.4 Woonomgeving en veiligheid 5.4.1 Cultuurhistorie Odiliapeel telt 5 gemeentelijke monumenten:
54
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Monument e
Ontginningsweg 2
Een uit de jaren`20-`30 van de 20
Odiliapeel
eeuw daterende langgevelboerderij
Oudedijk 82
Een uit omstreeks 1920 daterende
Odiliapeel
eenvoudige langgevelboerderij
Oudedijk 139
Een uit omstreeks 1920 daterende
Odiliapeel
eenvoudige langgevelboerderij
Oudedijk 41-43
Een in Bossche schoolstijl gebouwde
Odiliapeel
kerk en pastorie, gebouwd in 1959
Oudedijk 44
Een huis gebouwd in de jaren`50 van
Odiliapeel
de 20 eeuw in 'krolholler stijl'
e
Bron: website gemeente Uden
5.4.2 Veiligheid Odiliapeel
2003
2004
2005
2006
2007
Aangifte opgenomen
57
88
59
59
68
Incidenten
373
385
319
318
296
Internet aangifte
nvt
9
22
8
13
Misdrijven
77
110
71
66
78
Odiliapeel
2003
2004
2005
2006
2007
Diefstal uit motorvoertuigen
3
24
11
6
5
Diefstal van motorvoertuigen
4
5
1
0
1
Diefstal van (brom/snor)fietsen
3
4
8
3
3
Diefstal/inbraak woning
6
8
1
4
6
Diefstal box/garage/tuin
1
2
1
1
1
Zedenmisdrijf
2
1
2
4
0
Bedreiging
1
2
1
2
3
Mishandeling
6
13
2
2
5
Straatroof
0
0
0
0
0
Overval
0
0
0
0
0
Plaats ongeval Odiliapeel (straatnaam)
*
Met materiële Met materiële schade en schade doorrijding
Met letsel
Totaal
Odiliapeel totaal
5
19*
4
28
Nieuwedijk
0
7*
2
9
Peelweg
0
4*
2
6
Oudedijk
2
4*
0
6
2008
2008
Veel aanrijdingen materiaal worden onderling geregeld. Deze zaken worden door de verzekeringsmaatschappijen geregeld en blijven dus buiten de politieregistratie.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
55
Contact tussen politie en burgers Er is sprake van ad hoc contact naar aanleiding van actualiteit/problematiek/noodzaak. Een keer per maand is er contact met de dorpsraad Odiliapeel. Contact tussen politie en gemeente Uden Er is regelmatig contact tussen politie en gemeentelijke wijkambtenaren. De wijkambtenaren werken deeltijd en bij hun afwezigheid kan er lastig zaken worden gedaan. Verder bestaat er dagelijks c.q. wekelijks contact met de gemeente circa gemeentelijke wijkambtenaren, afhankelijk van problematiek/actualiteit.
5.5 Verkeer en bereikbaarheid 5.5.1 Busvervoer Odiliapeel is bereikbaar met buslijn 91. Er is een verbinding met Cuijk en Uden. Lijn 91 Uden-Cuijk
Lijn 91 Cuijk-Uden
Uden busstation
Cuijk station
Volkel
Vianen
Odiliapeel
Haps
Mill
St. Hubert
St. Hubert
Mill
Haps
Odiliapeel
Vianen
Volkel
Cuijk station
Uden busstation
Lijn 91 Haltes Odiliapeel Rouwstraat Koolmeesstraat Kerk Beukenlaan Rogstraat
Vertrektijden: (Bron: Arriva) Lijn 91 naar Cuijk (halte kerk) Maandag tot en met vrijdag: de eerste bus vertrekt om 6.50 uur. Vanaf 7.19 uur vertrekt de bus elk uur. De laatste bus vertrekt om 19.19 uur. Zaterdag: De eerste bus vertrekt om 8.00 uur*. De bus rijdt eens in de twee uur tot 16.00 uur*. Daarna vertrekt er een bus om 17.00 uur*. De laatste bus richting Cuijk vertrekt om 18.00 uur*. Zondag: op zondag rijdt lijn 91 niet. Lijn 91 naar Uden (halte kerk) Maandag tot en met vrijdag: de eerste bus vertrekt om 7.01 uur.** Vanaf 7.52 uur vertrekt de bus elk uur, tot 19.52 uur. De laatste bus vertrekt om 20.22 uur.*** Zaterdag: De eerste bus vertrekt om 9.01 uur.**** De bus rijdt eens in de twee uur, tot 17.01 uur.**** Daarna vertrekt er een bus om 18.01 uur**** en de laatste bus richting Cuijk vertrekt om 19.01 uur.**** Zondag: op zondag rijdt lijn 91 niet.
56
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
e
De bovenstaande dienstregeling is per 1 januari 2009 ingegaan. De 1 discussiebijeenkomst en de bijeenkomst met de jongeren heeft plaatsgevonden voor deze datum. Voor 1 januari 2009 golden de volgende vertrektijden: * ** *** ****
7.48, 15.48, 16.48 en 17.48 uur 7.21 uur 20.27 uur 8.51, 16.51, 17.51 en 18.51 uur
5.5.2 Taxihopper Taxihopper is als Regiotaxi Brabant-Noordoost onderdeel van het openbaar vervoer. Taxihopper is van en voor de inwoners van de gemeenten van BrabantNoordoost. Ook bezoekers van de regio kunnen Taxihopper gebruiken als openbaar vervoer. Connexxion is de vervoerder die Taxihopper uitvoert. Taxihopper kent momenteel 3 gebruikersgroepen. Dit zijn: • Iedereen (Taxihopper = openbaar vervoer). • Mensen met beperkingen.die via de gemeente WMO-geïndiceerd zijn. • Minima van de gemeente Oss. De Taxihopper rijdt 7 dagen per week: van maandag t/m donderdag van 6:00 tot en met 1:00 uur van vrijdag op zaterdag van 6:00 tot en met 2:00 uur van zaterdag op zondag van 6:00 tot en met 2:00 uur van zondag op maandag van 6:00 tot en met 2:00 uur.
Taxihopper rijdt voor de volgende gemeenten: Bernheze-Boekel-Boxmeer-CuijkGrave-Landerd-Lith-Maasdonk-Mill en Sint Hubert-Oss-Sint-Oedenrode-Sint Anthonis-Uden-Veghel. Een rit begint of eindigt altijd in het Taxihoppergebied (geel). Het gebied is verdeeld in openbaar vervoerzones (één OV-zone is ongeveer 4,25 km. Wanneer iemand een indicatie heeft, kan deze persoon maximaal over 5 OV-zones gesubsie dieerd reizen. De 6 zone is bereikbaar tegen het commerciële tarief van € 3,95. Voor de WMO-geïndiceerden is een aantal extra locaties gesubsidieerd bereikbaar waarvan de afstand méér dan 5 zones bedraagt. Dit zijn de zogenaamde puntbestemmingen.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
57
5.5.3 Verkeersintensiteit Voor enkele straten in Odiliapeel zijn verkeerstellingen uitgevoerd. (2006) Straat
Verkeersintensitiet (voertuigen/ etmaal)
Aandeel Aandeel licht verkeer middelzwaar verkeer
Aandeel zwaar verkeer
Aandeel bussen
Oudedijk
2558
95%
4%
1%
0%
Nieuwedijk
11601
95%
4%
1%
0%
Bron: Rapport Luchtkwaliteit 2006
5.5.4 Inrichting verkeer Algemeen Odiliapeel ligt aan de N264. In Odiliapeel zijn geen voetgangersvoorzieningen aanwezig. Ook de inrichting en het onderhoud van voetpaden/trottoirs laat soms nog te wensen over, zeker voor mensen met rollator, rolstoel of kinderwagen. Bron: gemeentelijk verkeers- en vervoersplan 2003.
Er worden op basis van weginspecties onderhoud uitgevoerd aan het wegenareaal in Volkel en Odiliapeel. Dit kan variëren van kleinschalig onderhoud tot grote integrale projecten. Ook voor dit en voor volgend jaar staan er diverse projecten gepland. Hiervan is geen project gelegen in Odiliapeel. Er zijn op dit moment ook geen plannen om nieuwe wegen of paden aan te leggen. Bron: gemeente Uden.
30/60km-gebieden In het kader van Duurzaam Veilig is in 2001 een Prioriteitenplan 30/60 km-gebieden voor de gemeente Uden opgesteld. Als dit plan volledig is uitgevoerd zijn alle verblijfsgebieden binnen de bebouwde kom uitgevoerd als 30km-gebied en buiten de bebouwde kom als 60km-gebied. Bron: gemeentelijk verkeers- en vervoersplan 2003.
Wandel- en fietspaden Odiliapeel maakt deel uit van het fietsroute netwerk van Noordoost-Brabant, zie kaart volgende pagina. De vrij liggende wandel- en fietspaden in het buitengebied worden elk jaar onderhouden door deze te vegen en door de bermen te maaien. De andere wandel- en fietspaden gaan in het normale onderhoud mee van de wegen in de bebouwde kom.
58
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Bron: http://www.routebureaubrabant.nl/fietsroutenetwerken.aspx.
5.6 Buitengebied 5.6.1 Bestemmingsplan buitengebied De onderstaande kaart geeft een uitsnede van plankaart 3a:ontwikkelingen va het bestemmingsplan buitengebied, dat is vastgesteld op 15 februari 2007.
5.6.2 Luchtkwaliteit In Odiliapeel doen zich geen overschrijdingen van de normen van luchtkwaliteit (fijnstof en stikstofdioxide) voor.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
59
5.6.3 Risicokaart
Bron: Risicokaart provincie Noord-Brabant.
Rode lijn Cirkelvormige zwarte lijn Rode driehoek Rode cirkel
terreingrens vliegbasis Volkel defensie zone A LPG station Inrichting met gevaarlijke stoffen
Voor het gebied binnen de zwarte cirkelvormige lijn geldt: geen bebouwing, geen openbare wegen, spoorwegen of druk bevaren vaarwegen, geen recreatieterreinen.
5.6.4 Regionaal motorcrossterrein Er zijn initiatieven voor de aanleg van een regionaal motorcrosscircuit in de nabijheid van Odiliapeel, in het LOG op grondgebied van de gemeente Landerd. Vijf motorcrossverenigingen uit de gemeenten Landerd, Uden, Veghel en Boekel moeten er gebruik van gaan maken. Hun eigen crossterreinen zijn vanwege milieueisen niet meer in gebruik, op dat in Boekel na, maar dat moet per 1 januari 2012 dicht.
5.6.5 Hemelrijk BillyBird Park Hemelrijk is voornemens de bestaande dagrecreatie uit te bouwen, de waterplas uit te breiden met natuurontwikkeling en verblijfsrecreatie te ontwikkelen. Een (klein) deel van deze uitbreidingsplannen zijn gelegen op grondgebied van Odiliapeel.
60
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
5.6.6 Recreatie In de gemeente Uden is het aanbod van kampeermogelijkheden beperkt. Er wordt gekampeerd op campings, een minicamping en op eigen terrein. De vraag naar kampeeraccommodaties in Uden is groter dan het aanbod. De gemeente Uden wil haar aanbod vergroten, waarbij de nadruk ligt op behoud en versterking van de kwaliteit van kampeermogelijkheden. In het kader van reconstructie en economische ontwikkeling wordt een beleid gevoerd dat is gericht op het verkrijgen en behouden van een kampeeraanbod dat zich onderscheidt door kwaliteit. Er is kwaliteit als er evenwicht is tussen het kamperen en de omgeving en evenwicht tussen de vraag en het aanbod aan kampeerplaatsen. De gemeente heeft voor elk gebied in de gemeente Uden een aantal recreatieve doelen en mogelijkheden aangegeven. Het gebied ten Oosten van Odiliapeel is in het reconstructieplan aangewezen als landbouwontwikkelingsgebied. Landbouw heeft hier het primaat. Verbrede landbouw en neventakken zijn op het agrarisch bedrijf mogelijk als ondergeschikte bedrijfstak aan de agrarische hoofdfunctie om de economische leefbaarheid in het buitengebied te verduurzamen. Recreatie is mogelijk op kleine schaal en mag de agrarische bedrijven niet belemmeren. Grenzend aan het LOG ligt luchtmachtbasis Volkel. Uit veiligheidsoptiek wordt nieuwe vestiging van campings in dit gebied niet gestimuleerd. Kleinschalig kamperen is toegestaan. Kamperen op eigen terrein wordt niet toegestaan. Bovendien vormen de stankcirkels een beperkende factor voor de aanleg van een groot kampeerterrein. Bron: Kampeerbeleid gemeente Uden 2006 en verder.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
61
5.7 Werken en bedrijvigheid
5.7.1 Bedrijvigheid De onderstaande tabel geeft weer hoeveel bedrijven er per sector aanwezig zijn in Odiliapeel. De tabel moet gezien worden als een indicatie. Sommige bedrijven passen in meerdere categorieën maar kunnen maar in één categorie worden geplaatst. Land-, tuinbouw en veeteelt
35
Bouw en bouw gerelateerd
33
Zakelijke dienstverlening
18
Winkels
13
Dienstverlening particulieren
13
Auto en auto gerelateerd
12
Tussenhandel en groothandel
12
Vervoersbedrijven
5
Horeca
3
Productiebedrijven
2
Totaal
146
5.7.2 Bedrijventerrein Er is geen bedrijventerrein in Odiliapeel. Aan de Oudedijk in Odiliapeel wordt - als particulier initiatief- een kleinschalig bedrijventerrein voor 8 bedrijven ontwikkeld. Hiertoe zijn een ontwikkelings- en realisatieovereenkomst in voorbereiding. Uitgifte van het terrein wordt eind 2009 voorzien.
5.7.3 Werk en inkomen In Odiliapeel is het percentage werkzame personen veel hoger dan gemiddeld in Nederland. Er is geen verschil tussen inwoners die binnen of buiten de bebouwde kom van Odiliapeel woonachtig zijn. Het inkomen in Odiliapeel ligt echter lager dan het landelijke gemiddelde. In het buitengebied is het gemiddelde inkomen het laagst. Daarentegen hebben relatief weinig inwoners uit Odiliapeel een bijstandsuitkering. In het buitengebied is het aantal bijstandsuitkeringen (afgerond) zelfs nihil.
62
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Odiliapeel kom
Odiliapeel buitengebied
Nederland
Percentage werkzame personen 2005
77
77
69
Aantal bijstandsuitkeringen per 1000 inwoners 2006
10
0
46
16.000
15.700
17.700
1
Gemiddeld inkomen in euro’s 2005 Bron: Sociale Atlas Brabant.
5.8 Relatie tussen burger en overheid 5.8.1 Wijk en buurtbeheer In 1992 is de gemeente Uden gestart met het wijk- en buurtbeheer. Daarmee werd een proces van samenwerking op gang gebracht tussen alle partijen die een bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van het woon- en leefklimaat in wijken en buurten. Het streven was en is om op die manier effectiever te kunnen werken aan het oplossen van problemen en sneller en effectiever in te spelen op positieve ontwikkelingen. In 2003 heeft een evaluatie plaatsgevonden van dit beleid onder onder andere bewoners, dorpsraden, politie, SVUwonen en beleidsambtenaren. Aan de hand van deze evaluatie heeft de gemeente een aantal actiepunten opgesteld. Deze hebben voornamelijk betrekking op het aanstellen van wijkambtenaren, beter communiceren naar de bevolking en de dorpsraden, een stevigere samenwerking met politie en SVUwonen en het bedrijfsleven betrekken bij leefbaarheidsprojecten. Bron: Evaluatie Wijk en buurtbeheer 2003.
5.8.2 Stichting Dorpsraad Odiliapeel De afspraken tussen de Stichting Dorpsraad Odiliapeel en de gemeente Uden zijn in een convenant vastgelegd. Hierin zijn onder andere de taken van de gemeente en de dorpsraad beschreven. De Stichting Dorpsraad Odiliapeel behartigt onder andere de algemene belangen van het dorp naar de gemeente en andere instellingen toe en brengt daarbij haar kennis en ervaringen in. De gemeente wil onder andere de leefbaarheid verbeteren en de afstand tot de burgers verkleinen. Er is een jaarlijks bestuurlijk overleg tussen de wethouder voor wijk- en dorpszaken en de Stichting Dorpsraad Odiliapeel. De agenda wordt opgesteld in overleg met dorpsraad. Er wordt dan gesproken over knelpunten en mogelijke oplossingen. De dorpsraad kan daarnaast vakwethouders uitnodigen voor informatie-uitwisseling.
5.8.3 Wijkschouw Een wijkschouw is een rondgang door de wijken van het College. Hierbij horen ontmoetingen met wijk- of dorpsraden en de wijk- of dorpsbewoners. Zo kan men het College bepaalde problemen laten zien, met als doel met als doel waar mogelijk deze op te lossen. In Odiliapeel en ook in de andere gebieden wordt eens in de drie jaar een wijkschouw gehouden.
1
Gemiddeld besteedbaar inkomen per inkomensontvanger.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
63
6
Hoe nu verder? Veel inwoners van Odiliapeel hebben bijgedragen aan de totstandkoming van deze toekomstvisie. Ze hebben zich in de enquête en tijdens intensieve discussiebijeenkomsten gebogen over het wel en wee van hun dorp. Ze hebben suggesties aangedragen over wat er zou moeten gebeuren om ervoor te zorgen dat Odiliapeel een aantrekkelijk dorp blijft om er te leven, voor jong én oud. Daaruit bleek dat Odiliapeel geen dorp is waar sprake is van grote knelpunten. Toch zijn er een aantal aspecten die aandacht behoeven of waar nog verder over nagedacht moet worden. De inwoners van Odiliapeel verlangen dat het dorpsontwikkelingsplan geen papieren tijger wordt waarbij er verwachtingen zijn gewekt die niet nagekomen worden. Het is nu zaak ervoor te zorgen dat er daadwerkelijk kwaliteitsimpulsen voor de vitaliteit van Odiliapeel gestalte krijgen in de vorm van concrete verbetermaatregelen. Om dat te bereiken is het zaak dat de gemeente, als opdrachtgever van dit dorpsontwikkelingsplan, zich zo spoedig mogelijk uitspreekt over het product en de voorgestelde acties. Immers, elke deelnemer is benieuwd wat er nu gaat gebeuren. Verder is het van belang om - nadat de gemeenteraad van Uden zich heeft uitgesproken over de te ondernemen acties - binnen de gemeente een ambtenaar aan te wijzen die de uitvoering van de acties gaat coördineren. Daarbij is het van belang dat dit in goede samenspraak gaat met de dorpsgemeenschap. Maar de bal ligt niet alleen bij de gemeente. Er zal een goede samenwerkingsvorm moeten komen, waardoor de inwoners van Odiliapeel en andere partijen betrokken worden en blijven bij de uitvoering van de acties uit deze toekomstvisie. Met de klankbordgroep en werkgroepen is afgesproken dat zij blijven bestaan en fungeren als adviescommissies en klankbord voor de dorpsraad. Om de voortgang te bewaken wordt jaarlijks een evaluatiebijeenkomst gehouden met de klankbordgroep en de werkgroepen. In deze gezamenlijke bijeenkomsten worden de in het uitvoeringsprogramma opgenomen actiepunten doorgenomen en de stand van zaken besproken. Deze bijeenkomst vindt plaats enkele weken voorafgaand aan de openbare dorpsraadvergadering, zodat de inwoners tijdens deze openbare dorpsraadvergadering kunnen worden geïnformeerd over de stand van zaken en voortgang van de diverse actiepunten. Ook via het Periodiekske en de website Odiliapeel.com kunnen de gemeente en dorpsraad in een vaste rubriek de inwoners voortdurend op de hoogte te houden van de voortgang. Op deze manier worden de dorp(sbewoners) blijvend bij de uitvoering van het dorpsontwikkelingsplan betrokken. Voorgesteld wordt om, nadat de gemeenteraad zich heeft uitgesproken over deze rapportage en nadat duidelijk is geworden hoe de uitvoering van de acties de komende tijd ter hand wordt genomen, alle inwoners van Odiliapeel te informeren. Dit kan tijdens een speciale bewonersavond, maar eventueel kan dit ook worden opgenomen in een bijeenkomst van de dorpsraad. Dan kunnen de resultaten van de discussies over het dorpsontwikkelingsplan Odiliapeel worden gepresenteerd en kan tevens worden toegelicht wat er verder gaat gebeuren.
64
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPLEEL
Bovendien stellen we voor om de belangrijkste uitkomsten van de discussies over de ontwikkeling van Odiliapeel en het standpunt van de gemeenteraad daarover, neer te leggen in een aantrekkelijk vormgegeven nieuwsbulletin, zo mogelijk in combinatie met het Periodiekske, dat bedoeld is voor alle inwoners van Odiliapeel. Op die manier wordt iedereen die dat wil, op de hoogte gebracht van de resultaten en van wat er verder mee gaat gebeuren.
PON-rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN ODILIAPEEL
65