juli 2012
Ontmoetingen
KUNSTMARKT P.6
Eric vande Pitte: ’Aan kunst kan ik niet ontsnappen’
TRENDS P.14
Gastronomie die haar oorsprong niet verloochent
Building team spirit together
STRATEGIE P.8
Euroland, de strijd om te overleven
Patrimonium P.20
De overdracht van familiale ondernemingen en vennootschappen
VRANKEN POMMERY BENELUX - SQUARE SAINCTELETTE 11/12 - 1000 BRUXELLES - TÉL : 02/217 59 17
editoriaal
Jan De Coninck Voorzitter van het Directiecomité
In deze editie van Ontmoetingen stellen we u graag het nieuwe management van Private Banking op groepsniveau voor. In het interview met de heren Jean-François Mazaud, Head of Société Générale Private Banking, en Patrick Folléa, Deputy Head of Société Générale Private Banking, maakt u kennis met hun visie over Private Banking.
Annick Haerens en Katia Gevaert van Patrimoniaal Advies geven tot slot toelichting bij de gewijzigde wetgeving met betrekking tot de overdracht van familiale ondernemingen en vennootschappen. We wensen u veel leesgenot en alvast een aangename en mooie zomer!
In de rubriek ‘Kunstmarkt’ zetten we het werk van eric vande Pitte in de kijker. Deze kunstenaar maakt schilderijen en afdrukken die refereren aan zijn kindertijd. Momenteel exposeert hij in ons nieuwe agentschap te Antwerpen waar zijn werk prachtig tot zijn recht komt. Toepasselijk voor deze periode van het jaar is het artikel over reistrends. Steeds meer mensen doen niet langer een beroep op een klassiek reisbureau maar stellen zelf hun reis samen en boeken via het internet. Cocooningtime bundelt voor u een selectie van kwaliteitsvolle hotels binnen Europa.
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 3 I
corporate
UITGAAN VAN DE BEHOEFTEN EN VERWACHTINGEN VAN DE CLIËNT
Chantal Samson Journaliste
In maart werd Jean-François Mazaud benoemd tot Head of Société Générale Private Banking wereldwijd. Hij werkt samen met Patrick Folléa, die zijn nieuwe functie van Deputy Head combineert met die van Head of Société Générale Private Banking Frankrijk. Patrick Folléa zal bovendien toezicht houden op de private banking activiteiten in België en Luxemburg. “Ontmoetingen” greep de kans om hen tijdens hun verblijf in België te vragen naar hun doelstellingen.
te zijn binnen de groep Société Générale door samenwerkingsverbanden te ontwikkelen, zowel met de retailbank in Frankrijk, met Corporate & Investment Banking en met de retailbank op internationaal niveau, als met gespecialiseerde financiële diensten en verzekeringen. Door binnen ons eigen netwerk van Private Banking te zoeken naar
Mijnheer Mazaud, in maart bent u overgestapt van Corporate & Investment Banking naar Private Banking. Wat zijn uw eerste indrukken? Jean-François Mazaud: Wat meteen duidelijk was, is het ontwikkelingspotentieel van onze afdeling Private Banking. De groei komt voort uit de technische vaardigheden en de kwaliteit van onze diensten, die Société Générale ontwikkelde in de verschillende takken van private banking, maar ook – en misschien vooral – uit het engagement van onze medewerkers, die heel trouw zijn aan de waarden van de bank. Daarnaast wil ik het belang van ons internationale aanbod benadrukken: we zijn immers aanwezig op de belangrijkste financiële markten. Mijnheer Folléa, naast uw lokale en regionale verantwoordelijkheden staat u voortaan ook Jean-François Mazaud bij op het internationale niveau. U gaat ongetwijfeld heel wat uitdagingen tegemoet! Patrick Folléa: We hebben allebei op 10 maart onze nieuwe functie opgenomen. Sindsdien werken we met onze teams in de hele wereld samen om onze activiteiten te herzien, om vervolgens onze strategische ambitie uit te bouwen. Ik zeg altijd dat onze taak strategisch is voor de Groep, aangezien er weinig kapitaal voor nodig is en ze liquiditeiten oplevert. Zo denken ook
Patrick Folléa, Deputy Head of Société Générale Private Banking en Jean-François Mazaud, Head of Société Générale Private Banking
Jean-François Mazaud: “We willen binnen de groep samenwerken en de goede praktijken verspreiden binnen Société Générale Private Banking.” de financiële analisten erover, wat de koers van het aandeel Société Générale zeker ten goede komt. De slogan die we nu al gekozen hebben voor onze teams is de volgende: “Binnen de Groep de referentie voor relationele privébanken zijn”. Wat betekent dat concreet? Jean-François Mazaud: Dat de privébank zich geroepen voelt om nog dieper verankerd
Patrick Folléa: “We blijven een bank met een menselijke dimensie, terwijl we toch een voldoende kritieke omvang hebben.” I P. 4 I Ontmoetingen I juli 2012
samenwerkingsmogelijkheden, zijn er grote marges voor vooruitgang. U had het over een “referentiebank” zijn. Daarmee verwijst u naar de markten waarop u vandaag actief bent, veronderstel ik. Kan dat geografische gebied evolueren? Patrick Folléa: In wezen niet, behalve als we zouden vaststellen dat we op een bepaalde markt niet de kritieke omvang hebben. Dat is momenteel zeker niet het geval in België. De Belgische afdeling is zelfs een soort voorbeeld wat betreft
Korte biografie Jean-François Mazaud
Patrick Folléa
1991: begint zijn carrière als zaakgelastigde bij Indosuez Bank, eerst in Parijs en daarna in Tokio. 1993: gaat aan de slag bij Société Générale waar hij de cliënten van de bank advies geeft over hun transacties, vooral omtrent privatiseringen, beursintroducties of kapitaalverhogingen. 1998: komt aan het hoofd te staan van Equity Linked Origination; in 2004 staat hij mee aan het hoofd van Debt Capital Markets. 2006: wordt gepromoveerd tot Global Head of Debt Capital Markets en in 2008 wordt hij Deputy Head van de afdeling Global Finance van Société Générale Corporate & Investment Banking. 2009: wordt lid van het Executive Committee van Société Générale Corporate & Investment Banking. 2012: wordt benoemd tot Head of Société Générale Private Banking.
1984: gaat bij BNP aan de slag als economist, en in 1990 gaat hij naar het Internal Audit Department. Daarna wordt hij Manager van BNP Private Banking in Hongkong en Managing Director van BNP Asset Management in Azië. 2000: keert terug naar Private Banking en is als regionaal manager voor Azië verantwoordelijk voor de ontwikkeling; daarna, in 2003, komt hij aan het hoofd te staan van BNP Paribas Private Banking in Italië. 2007: maakt de overstap naar Société Générale Private Banking Frankrijk, waarvan hij in augustus 2009 aan het hoofd komt te staan. 2011: wordt lid van het Executive Committee van de privébank, en is daarbij verantwoordelijk voor Frankrijk, België en Luxemburg. 2012: naast zijn bestaande verantwoordelijkheden wordt hij benoemd tot Deputy Head of Société Générale Private Banking.
goede beheerpraktijken. De segmentering van het cliënteel, bijvoorbeeld, vormt een inspiratiebron voor de andere afdelingen van de privébank. Uit de laatste studie van Forbes Insights “Global Wealth and Family Ties”, die werd uitgevoerd in samenwerking met Société Générale Private Banking, bleek dat de manier waarop grote vermogens worden gevormd, beheerd en overgedragen erg verschilt van continent tot continent. Dat vraagt van u toch een groot aanpassingsvermogen. Jean-François Mazaud: Een van de sterke punten van onze bank is dat we onze cliënten in de hele wereld kunnen volgen en aan hun diverse behoeften kunnen beantwoorden. Daarvoor beschikken we over een stevige expertise met een wereldwijde actieradius en parallel daarmee ook een hele reeks oplossingen en producten die afgestemd zijn op de eigenheid van de lokale markten waar onze cliënten op ons rekenen.
Jean-François Mazaud: Zodra die maatregelen een effect hebben op de prestaties van de markten, beïnvloeden ze min of meer direct het vermogen van onze cliënten en hun beleggingsstrategie. Op dat moment kunnen wij hen voorstellen om aan hun activatoewijzing te werken of hen begeleiden bij oplossingen om de risico’s te dekken.
relationele aanpak: we gaan steeds uit van de behoeften en verwachtingen van de cliënt. We luisteren naar onze cliënten en zijn reactief, waardoor we ons kunnen aanpassen aan de veranderingen op de markt. Doordat we een bank met een menselijke dimensie zijn, is deze kwaliteit nog geloofwaardiger voor onze cliënten.
Patrick Folléa: Een andere sterke troef van Société Générale Private Banking is onze
De heren Mazaud en Folléa met het Directiecomité van Société Générale Private Banking België
Hebben de besparingsmaatregelen die op Europees niveau werden genomen een invloed op het vermogensbeheer?
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 5 I
kunstmarkt
eric vande Pitte ”Aan kunst kan ik niet ontsnappen”
Kinderfascinaties en –angsten, oude schoolboekjes en een onbevangen, verstilde blik op de wereld. eric vande Pitte (°1950) staat bekend om zijn subtiele blauwe afdrukken en schilderijen die verwijzen naar een verre kindertijd. Zijn werken zijn te bekijken in het nieuwe agentschap van Société Générale Private Banking in Antwerpen. In juli 2012 exposeert hij in Brugge. De Royal Academy of Arts in Londen selecteerde een blauwe tekening van eric vande Pitte voor haar ‘Summer Exhibition 2012’ van 4 juni tot 12 augustus.
Ik heb mijn kindertijd heel intens beleefd. Wat daarna kwam, is niets in vergelijking daarmee. Tegelijk was ik een angstig kind.
Wieland De Hoon Journalist
Al die belevenissen, die verwondering tussen drie en tien à elf jaar, lieten diepe sporen na. Kunst leerde ik van thuis uit niet kennen. Het enige wat we hadden, was een reproductie van Van Gogh in de slaapkamer van mijn ouders. Ik zag die meerlagigheid, die bewegingstoets: met fotografie had dat niets te maken. Het lééfde. Interessant vond ik dat, anders. Ik ben West-Vlaming, en zoals alle brave, welopgevoede kinderen ging ik naar de mis. Daarna mocht ik naar de bibliotheek, waar ik op een dag kunstboeken ontdekte. Die oefenden een bijzondere aantrekkingskracht op me uit. Ik zag voor het eerst een naakt. Vergeet niet: het waren de late jaren vijftig. Merkwaardig: al die boeken waren Frans. Ik begreep er geen letter van, maar ik begon de taal met kunst te associëren. Alle schilders waarvan ik prenten zag, waren ook al Franstalig of leefden in Frankrijk: Magritte,
Marcelle, c’est moi (pigmentprint op papier, 2011)
Matisse, Picasso... ik las hun prenten. En ik besloot dat ik dat ook wilde maken.
Il faut courir très vite pour rester sur place (Acryl en oplichtend fosforpigment op canvas, 2010)
Vandaar de Franse titels van uw werken? Ja, dat heeft niets met snobisme te maken. Het zijn zinnetjes uit het schoolboek waarin ik Frans leerde. De tekeningen zelf zijn ook geïnspireerd op de illustraties uit dat leerboek. Het zijn heel schoolse zinnen, naïef, maar met een dubbele bodem. Ook de manier waarop ik de blauwe tekeningen maak, refereren aan mijn kindertijd. Ik schreef geheimpjes op papiertjes en verstopte die dan in de tuin. Van die blauwe tekeningen op zijdepapier maak ik nu nog propjes. Ik doe er een stokje of een ijzerdraadje in, en leg ze in de tuin om ze te laten verweren. Zon op regen op zon werkt het beste. Dan strijk en fixeer ik ze, en kader ik ze in. Mijn werken hebben ook hoofdpersonages, Paul, de jongen, en Marcelle, het meisje. Ik gebruik ze als een soort alter ego’s. Marcelle is mijn vrouwelijke kant: zij durft, ze verkent de wereld. Paul is de teruggetrokken jongen en veel minder extravert. Hij is bedeesder. Met die tegenstelling speel ik graag.
I P. 6 I Ontmoetingen I juli 2012
U vernoemt uw tentoonstellingen ook naar hen. Ja, zoals ‘Marcelle au pays des merveilles’, vorig jaar in Knokke. Zijn uw expo’s telkens verschillend van opzet? In ‘mijn’ vaste galerij in Knokke kies ik mijn thema’s zelf. Voor de tentoonstelling van Société Générale – een samenwerking met www.artaddict.eu – is de locatie de bepalende factor. Ik ben erg blij met de lange gang waarin de tekeningen zich als een beeldverhaal kunnen ontrollen. Jeugdherinneringen, schoolboeken – een zekere vervreemding? Verwondering is een beter woord. Kunstenaar zijn is compleet anders dan ik me voorstelde. Nu ben ik soms zelfs méér kunstenaar dan ik zou willen. Ik ken schrijvers en muzikanten die dat ook ervaren: aan kunst kunnen we niet, nooit, ontsnappen. Ik ben intens bezig met textuur, ik wroet, schrap, pas aan, vernietig. Dat is heel fysiek. Een marteling soms, en een verslaving, iets waar je niet vanaf raakt. En als iets af is, willen wij, kunstenaars, ook wel laten zien wat we maakten. Maar dat is niet hetzelfde als iets maken om het te kunnen laten zien. Ik voel een noodzaak om te doen wat ik doe. Van schrijvers wordt dat beter aanvaard dan van schilders. Het is ook een vlucht uit de realiteit - of het opbouwen van een eigen realiteit. Ziet u uw werk eerder als een verhaal of als een stijlvorm? Ik wil geen verhaal brengen – hoewel alle stukken bij elkaar wel een verhaal vormen. Ik wil met structuur bezig zijn, met de beelden en onderwerpen die in mijn hoofd zitten. Om nog eens te vergelijken met literatuur: ik werk in lagen. Literatuur is niet altijd ‘een verhaal’, een schrijver is vooral bezig met tekst. Daarin komen personages naar voren. Maar dat is nog iets anders dan een verhaal schrijven. Welke schildertechnieken gebruikt u? Acryl en fosfor, omdat dat snel droogt. Olieverf droogt heel traag. Vroeger was acryl plasticverf, maar die kwaliteit is geëvolueerd.
Reeks blauwe tekeningen op zijdepapier
Zijn ook uw invloeden verschoven? Vroeger waren dat Hopper, Matisse, Magritte… Ik volg de hedendaagse scene nauw op, ik trek naar de kunstacademies, kijk wat daar gebeurt. Daarom hebben die nog geen invloed op mijn werk. De Londense kunstenares Tracey Emin vind ik heel goed. Ze werkt vaak rond familie en puberteit. Daarin ligt een parallel met mijn werk. Haar grafiek vind ik heel interessant. Kijk, enkele monotypes. Ze gebruikt een glazen plaat met inkt erop, drukt dan door. De tekeningen van Borremans vind ik ook boeiend. Met grafiekwerk van Tuymans heb ik ook al geëxposeerd. Als kind was ik ook gefascineerd door Italiaanse renaissance: Caravaggio… ik heb mijn eigen Sint-Sebastiaan gecreëerd (toont het werk, een jongen met een pijl in het lichaam). Ik ben religieus opgevoed. Hier, de Aankondiging van Maria en de engel. En mezelf, als jongen geconfronteerd met een vrouwelijk naakt, op basis van een werk van Matisse. Ik werk denkend. Tegelijk zoek ik naar interessante grafische realisaties. Een boodschap heb ik eigenlijk niet. Ik verkies
teksten van schrijvers als Pol Hoste en Erik Decuyper, met wie ik me kan identificeren, boven de diepgravende theorieën van kunstcritici. U was ooit ook illustrator? Jan de Maesschalk werkte voor De Morgen, ik voor Knack, maar de media hebben geen belangstelling meer: te duur. Ik gaf tegelijk les, teken- en beeldopvoeding, in het bijzonder onderwijs - type 8. Ik heb er altijd van genoten hoe sommige van die kinderen die enthousiast waren over mijn lessen, maar zich niet konden aanpassen aan het gewoon onderwijs, uiteindelijk ingenieur of architect werden. Van sommigen krijg ik nog bezoek. Maar lesgeven doe ik niet meer. Waar mogen we nu naar uitkijken? Alvast naar mijn deelname aan de tentoonstelling “Wonderful World” in Brugge en de Summer Exhibition 2012 in Londen deze zomer. Bedankt voor het gesprek! www.eric-vandepitte.be
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 7 I
strategie
Euroland, de strijd om te overleven
peter ampe chief investment officer
Van de hand van Federaal Minister van Overheidsbedrijven Paul Magnette verschijnt in de krant De Standaard regelmatig een column. In het artikel van 22 mei 2012 schrijft hij blij te zijn dat de meeste westerse leiders zich tot “groei” hebben bekeerd waar ze enkele maanden voordien nog de mond vol hadden van “soberheid”. Onmiddellijk voegt hij daar een essentiële vraag aan toe: kunnen de geïndustrialiseerde landen de wedren naar de eeuwige groei volhouden? Een terechte vraag gezien de beperkingen eigen aan onze natuurlijke habitat: moeder aarde. Als bijkomend argument om de bestaande definitie van groei te herformuleren verwijst hij naar de paradox van Richard Easterlin, namelijk dat rijkdom en succes niet noodzakelijk gelukkiger maken. De grote vraag, stelt hij, is niet hoe we meer maar wel beter kunnen produceren en vooral hoe we de collectieve welvaart beter kunnen verdelen.
Het antwoord op het eerste deel van de vraag is volgens mij duidelijk. Laat de ondernemers hun werk doen in een competitieve vrije markt. De geschiedenis leert ons dat menselijke eigenschappen als de drang om te innoveren en te wedijveren
I P. 8 I Ontmoetingen I juli 2012
tot meer welvaart en vooruitgang leiden. Antwoorden op het tweede deel van de vraag, hoe de collectieve welvaart beter verdelen, is minder evident. Wanneer we de huidige situatie in Griekenland, Portugal en Spanje onder ogen zien dan lijkt het begrip “collectieve welvaart” een efemeer begrip. Blijkt die “welvaart” niet meer dan een
vrezen voor de intresten op het geleende bedrag maar ook voor de terugbetaling van het kapitaal zoals met de Griekse staatsleningen is gebleken. Zoals we in de vorige editie van ‘Ontmoetingen’ schreven, vrezen we dat het verschil in economische prestaties tussen de sterkere en zwakkere naties in de eurozone groter zal worden. De kost voor de zwakkere landen om de euro als munteenheid te hebben en niet soeverein een eigen munt en intrestvoet te kunnen gebruiken, kan hierdoor de baten overtreffen. Het inkomensverlies bij de bevolking kan tot een gespannen situatie leiden met verregaande politieke en sociale gevolgen. Het thema van de groeiende kloof tussen rijk en arm en de herverdeling van de beschikbare middelen zal in de toekomst acuter worden, zeker in de moderne welvaartsstaat waar de kiezers de sociale uitkeringen verwachten die hen beloofd werden. Hier wacht een belangrijke opdracht voor de politici die echte staatsmanskunst vergt. Staatsmanskunst gaat over multilateraal onderhandelen tussen belangengroepen. De politici van
We menen dat beleggingen in aandelen en obligaties van bedrijven te verkiezen zijn boven die in overheidsobligaties. luchtspiegeling die mogelijk werd gemaakt door overdreven schuldopbouw ofwel door de overheid, ofwel door huishoudens en private bedrijven of door beide? Schulden die niet altijd zijn aangegaan om renderende projecten te financieren maar eerder om te speculeren of om verkiezingsbeloftes na te komen met een belangrijke focus op sociale uitkeringen. Schulden die konden opgebouwd worden omdat ook de roekeloze geldschieters verblind werden door winstbejag.
Hier is abrupt een einde aan gekomen na de financiële crisis. Door een exponentiële stijging van de schuldgraad in verhouding met het bnp groeit het besef bij kredietverleners dat zij niet alleen moeten
verschillende strekkingen en landen moeten de belangen van hun kiezers behartigen en via onderhandelingen tot een voor alle partijen aanvaardbare oplossing te komen. Het zou onverstandig zijn de huidige problemen te onderschatten. De verkiezingsuitslagen in verschillende Europese landen duiden op vele proteststemmen. Het is moeilijk voor de politici om de noodzakelijke bezuinigingen door te voeren indien zij willen herverkozen worden. Veel kiezers bevatten de huidige moeilijkheden niet en stemmen voor om het even wie die belooft hun inkomen en toegezegde uitkeringen te vrijwaren. Zo ontstaat een groeiend probleem van onbestuurbaarheid.
Het schuldenprobleem beperkt zich niet alleen tot die voornoemde landen maar in de meeste ”welvaartsstaat”-democratieën zal men onvermijdelijk de tering naar de nering moeten zetten. Sommige economen, zoals Charles Gave, zien hierin een positieve ontwikkeling. Zijn mantra is: “Hoe minder overheid des te hoger de groei, hoe meer overheid hoe lager de groei.” Zijn argumentatie stoelt op de visie dat waar de
Hoewel we even onwetend zijn als iedereen over de uiteindelijke uitkomst aangaande dit alles, panikeer ik niet. Ik denk dat de regeringsleiders en de verantwoordelijken van de Europese Centrale Bank uiteindelijk alles zullen doen wat nodig is, ook tegen hun zin - Duitsland niet in het minst - om een chaotische mislukking van de euro te vermijden. Op korte termijn zien we de euro dus overleven. Maar we kunnen ons de
Op termijn blijven we onze hoop vestigen op de groei in de opkomende landen. overheid minder gewicht heeft in het totale bnp, de belastingen lager zijn en de private ondernemingen meer kansen krijgen en meer groei genereren. Natuurlijk moeten we deze uitspraak enigszins nuanceren maar doorgedreven vergelijkende studies tonen inderdaad aan dat naast andere factoren zoals niveau van onderwijs, de algemene veiligheid, een goede wetgeving en een adequaat rechtssysteem, het belang van de overheid in de globale economie van het land bepalend is voor de welvaart. Landen met een kleiner overheidsbelang staan hoger gerangschikt dan landen waar de overheid een zwaardere impact heeft op de economische activiteit. In de huidige context waarin verschillende westerse overheden moeten bezuinigen en er weinig ruimte is om nog meer belastingen te heffen, ziet hij dus groei kansen voor de private sector.
De denkpistes in Europa die nu open liggen gaan in die richting. Experten van de Europese instellingen en de lidstaten werken aan plannen om via supranationale instellingen en investeringsfondsen met de medewerking van private investeerders de nodige middelen ter beschikking te stellen voor projecten en het creëren van werkgelegenheid. Het is belangrijk dat die investeringen op termijn rendabel zijn. Enkel op die voorwaarde zullen de financiële markten tijdelijk een hoger begrotingsdeficit aanvaarden. Gelijktijdig moeten structurele maatregelen genomen worden om zowel de arbeidsmarkt als de productmarkten meer te dereguleren.
vraag stellen of het project niet te ambitieus is en of het op langere termijn niet gedoemd is aangepast te worden.
We blijven van mening dat de huidige onzekere periode in de ontwikkelde democratische landen een belangrijk keerpunt is. We hebben goede hoop dat door het juiste beleid, een aangepaste vorming van de jongeren, de technologische vooruitgang en een blijvende internationale samenwerking de toekomst op termijn er beter zal uitzien dan sommigen nu vrezen. Op termijn blijven we onze hoop vestigen op de groei in de opkomende landen. Na de noodzakelijke groeivertraging tijdens de voorbije kwartalen om de oververhitting en de inflatie te temmen, verwachten we dat een versoepeling van het monetaire en fiscaal beleid een geleidelijk herstel van de groei in de hand zal werken.
We geloven dat een groot deel van dit scenario in de financiële markten geprijsd is. De historisch lage rentevoeten waaraan sommige veilig gewaande landen kunnen lenen, spreken boekdelen. De Duitse staat leende aan 0% op twee jaar, aan minder dan 1,5% op tien jaar en dat ondanks een inflatie van boven de 2%. De Amerikaanse overheid kan lenen aan minder dan 2,5% op tien jaar ondanks een hoog begrotingsdeficit en dito staatsschuld en een wereldeconomie die verwacht wordt nominaal 5% te groeien. In groot contrast met de zorgelijke financiële situatie van veel soevereine landen is die van menig bedrijf zelden zo gezond geweest. Daarom menen we samen met het “Investment Committee” van Société Générale Private Banking dat beleggingen in aandelen en obligaties van deze bedrijven nu te verkiezen zijn boven die in overheidsobligaties. Aan de huidige prijs van bepaalde aandelen geven de dividenden alleen al een redelijke zekerheid voor duurzame langetermijnopbrengsten. Gezien de grote onzekerheid die blijft hangen over de gevolgen van een mogelijke uitstap van Griekenland uit de euro is een diversificatie in vreemde deviezen nog altijd aangewezen.
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 9 I
tactiek
Beleggingsformules in fondsen
Peter Bossaer Portfolio Manager
Via beheer van fondsen kan u genieten van het principe van open architectuur: uit meer dan 29.500 fondsen van meer dan 85 verschillende financiële instellingen worden de best presterende fondsen geselecteerd op basis van kwantitatieve en kwalitatieve criteria. Naargelang uw risicoprofiel kan u kiezen uit vijf formules. Vier formules worden gedefinieerd door het onderliggende aandelenpercentage: Bonds (0% aandelen), Low (10-30% aandelen), Medium (30-70% aandelen) en High (80-100% aandelen). De vijfde formule (Alternative) bestaat uit fondsen die gebruik maken van alternatieve beheertechnieken.
Aandelenfondsen Wij namen een extra gewicht in de oliesector via aankoop van het fonds Schroder ISF Global Energy. Onze strategen verwachten een structureel hogere olieprijs ondersteund door de vraag uit de groeilanden en de vaststelling dat de productie uit bestaande velden stilaan afneemt. Spanningen in de Arabische regio kunnen nog bijkomende druk zetten. Ondanks de hoge olieprijs waren de prestaties van de oliebedrijven op de beurs dit jaar achtergebleven waardoor de relatieve aantrekkelijkheid van deze sector toenam. Het fonds van Schroder is in principe niet gebonden aan een bepaalde marktkapitalistie of investeringsstijl, maar heeft een natuurlijke bias naar kleine en middelgrote groeibedrijven. Het zijn juist deze bedrijven die optimaal profiteren in de huidige omgeving. Deze kleinere bedrijven zijn immers mooie overnamedoelwitten voor de ‘majors’ op zoek naar nieuwe reserves en extra productie. Daarenboven zijn de exploratie- en productiebedrijven in portefeuille (zoals Suncore Energy, Ruspetro, Transatlantic Petroleum, ...) het meest gevoelig voor schommelingen van de olieprijzen.
Obligatiefondsen DWS Eurorenta is een actief beheerd Europees obligatiefonds dat we sinds juni 2007 in onze obligatieportefeuille opnamen. Sindsdien behaalde dit fonds een cumulatief
I P. 10 I Ontmoetingen I juli 2012
brutorendement van meer dan 11%. Deze positie was gedurende een tijd onze ”call” op het convergentiethema (mag tot 15% investeren in Oost-Europese obligaties), maar was omwille het minder aantrekkelijk worden van dit thema tot een kleine positie beperkt gebleven en we besloten in februari deze positie van de hand te doen. We verhoogden verder de positie in BNY Mellon Euroland Bond dat niet alleen een betere historische prestatie neerzette, maar tegelijk met de strategie en invulling van het fonds beter aansloot bij de strategie van Fund Universe. De thema’s waar we ons in konden vinden waren: verhogen kwalitatieve leningen, kwalitatieve industriële waarden, voorkeur schuldpapier opkomende landen, … Ook verkochten we het fonds BNPP Best Selection Convertible Europe. De activaklasse converteerbare obligaties kan immers in een risk off-omgeving druk zetten op het (defensieve) obligatiedeel van de portefeuille. Het leek ons veiliger onze winst (28% bruto sinds mei 2009) op zak te steken.
Fund Universe Alternative In deze beheerformule kochten we een aantal gemengde fondsen met een stevige reputatie. Amundi International past al sinds 1979 met succes waardebeleggen toe op wereldwijde activa (aandelen, obligaties, goud, …). Sinds 2000 kon de beheerder Jean-Marie Eveillard zelfs hogere rendementen neerzetten dan de meester waardebelegger Warren Buffet. De sterkte van het fonds wordt bepaald door het zeer ervaren team van analisten die op zoek gaan naar ondergewaardeerde aandelen. De beheerder belegt pas in een effect wanneer deze onderwaardering 35 à 50% is, en heeft zodoende een veiligheidsmarge. Vindt men deze ondergewaardeerde aandelen onvoldoende dan verkiest men kortetermijnbeleggingen in obligaties of zelfs goud om te beschermen tegen uitzonderlijke omstandigheden. Dit fonds heeft momenteel ongeveer 55 miljard dollar onder beheer, en behoort hiermee tot een van de grootste beleggingsfondsen ter wereld. Carmignac Emerging Patrimoine is het nieuwste fonds van de gerenommeerde beheerder. Via dit fonds kunnen we maximaal profiteren van de diverse beleggingskansen in de verschillende opkomende landen. We identificeren 3 rendementsbronnen: aandelen, obligaties en valuta. Door steeds ten minste 50%
in obligaties en geldmarktproducten te beleggen is Carmignac trouw aan zijn vermogensbehoudsgerichte aanpak. De kern van de aandelenportefeuille wordt opgebouwd uit sectoren die profiteren van de stijgende levensstandaard in de opkomende landen aangevuld met sectoren die nauw samenhangen met de groei van de wereldeconomie. Dit vrij nieuwe fonds is alleszins in zijn eerste test geslaagd en heeft in de zomer van 2011 goede weerstand geboden aan de moeilijke marktomstandigheden.
Gewicht activaklassen Wij hielden de gewichten van de aandelen in portefeuille gedurende de eerste drie maanden van het jaar stabiel: 20% voor de defensieve portefeuilles (Fund Universe Low), voor de gemengde stijl (Fund Universe Medium) 49,5% en voor de aandelenportefeuille (Fund Universe High) 91,5%. Door meer te investeren in obligaties (84% in Fund Universe Bonds, 59% Fund Universe Low, 36% Fund Universe Medium en 3% in Fund Universe High) met voorkeur voor kortlopend bedrijfspapier, kunnen we de cash beter laten renderen met beperkt risico.
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 11 I
trends
Cocooningtime selecteert, publiceert en inspireert! Sam Steverlynck journalist
Dringend nood aan vakantie maar geen inspiratie? Blader dan door het boek van cocooningtime, een selectie stijlvolle feel good hotels die u ook online kan ontdekken. Het zijn stuk voor stuk unieke hotels die inspelen op de laatste tendensen in de toeristische sector. Axel De Corte van cocooningtime licht een tipje van de sluier.
eten, heerlijk ontspannen, aan wellness of sport doen, … Het zijn allemaal hotels met vier à vijf sterren. We hebben bewust gekozen voor verschillende stijlen. Zo hebben we in ons aanbod in Parijs zeer uiteenlopende opties. Het Hotel Lumen Louvre bijvoorbeeld is ingericht in typische Haussmann-stijl en is een combinatie van barok en hedendaags. Maar daarnaast is er ook een hotel zoals Seven. Het komt haast futuristisch over door de LED-verlichting en de bijzondere kleuren. We kiezen altijd voor hotels die emoties oproepen.” Jullie voorkeur lijkt ook uit te gaan naar gepersonaliseerde hotels in plaats van standaardketens…
Wat is het concept van cocooningtime? Axel De Corte: “Cocooningtime is een kwaliteitslabel voor hotels, zoals je de Michelingids hebt voor restaurants. Het is een inspiratiebron voor reizigers die verkiezen om hun vlucht en hotel zelf via internet te boeken. De komst van internet heeft namelijk een ware ‘doe-het-zelf’trend aangewakkerd. Meer dan drie op de vier reizigers boekt inmiddels online. Maar door het overaanbod op internet zien de mensen vaak door de bomen het bos niet meer. Vandaar dat wij een selectie voor hen maken. We zitten toch al langer dan 50 jaar in de toeristische sector. Net zoals reizigers via sociale media steeds vaker hun reiservaringen delen, delen wij onze kennis en expertise. Want precies op dat vlak hebben we een meerwaarde te bieden. We selecteren en controleren hotels voor de klant op een professionele manier. We gieten die terreinkennis in een mooie publicatie zodat mensen met een gerust gemoed zelf kunnen boeken. In ons boek vermelden we het telefoonnummer en de website van de hotels. Zo brengen we de klant en hotelier rechtstreeks met elkaar in contact. Dat doen we ook omdat je tegenwoordig zoveel verschillende tarieven hebt voor hetzelfde hotel. De enige die vat heeft op de prijs is de hotelier zelf. In het boek hebben we ook QR-
I P. 12 I Ontmoetingen I juli 2012
codes opgenomen. Als je die scant met je smartphone of tablet beland je onmiddellijk op de webpagina van het hotel. Met cocooningtime spelen we dus in op die technologische vernieuwingen en de veranderingen in het consumentengedrag.” Wat waren de criteria om hotels op te nemen in jullie selectie? “Bij cocooningtime gaan we op zoek naar stijlvolle hotels waar je kan thuiskomen. Je kan er herbronnen in de ruimste zin van het woord. Je kan er lekker slapen en
Le Mas Candille, een paradijsje aan de Côte d’Azur
“De mensen willen back to basic, maar met comfort. Het gaat om authenticiteit, rust en ontspanning. Mensen willen tijd voor zichzelf. Ze willen zich terugtrekken in een cocon. Dat vertaalt zich ook naar een voorkeur voor boutique hotels in plaats van standaardketens. Door onze terreinkennis kunnen we steeds hotels aanbieden die net dat ietsje meer hebben. Zo heb je bijvoorbeeld het Hidden hotel in Parijs. Dat is een modern ecologisch concepthotel op een locatie waar je het niet verwacht.” Momenteel beperkt jullie aanbod zich tot Europa. Waarom is dat zo?
Relais Villa del Golfo & Spa in Sardinië
“Dat is een bewuste keuze. De meeste mensen organiseren hun vakantie binnen Europa. Bovendien zijn mensen zo vertrouwd met deze bestemmingen dat de stap om het ‘zelf-te-doen’ niet groot is. Ze zijn er al meermaals geweest of hebben tips gekregen van kennissen. Europa wordt steeds meer als binnenland gezien. Historisch is het ook onze sterkste markt. We kennen deze bestemmingen door en door en kunnen dus veel inspiratie bieden. We hebben het hele jaar door mensen op het terrein om hotels te inspecteren.” Heeft de crisis van de afgelopen jaren een invloed gehad op de reissector? “Er mag dan wel een crisis zijn, elk jaar sneuvelen nieuwe records van het aantal mensen die op reis gaan. In het luxesegment merk je helemaal niets van de crisis. Premium travel zit duidelijk in de lift. Luxe gaat voor ons bij cocooningtime overigens niet alleen om het aantal sterren. We willen onze klanten bijzondere adressen bieden voor een unieke beleving. We gaan voor een meer diepgaande en verrijkende belevenis in plaats van oppervlakkigheid. Een van de hotels die we aanbevelen is
Jardines de Nivaria in Tenerife. Dat hotel valt op door zijn originaliteit. De eigenaar, die architect is, heeft het zelf ontworpen. Je voelt dan ook de persoonlijke touch. Daar kan geen enkele hotelketen tegenop.” Zijn er nog andere recente ontwikkelingen in de reissector? En hoe worden die gereflecteerd in jullie aanbod? “Duurzaamheid is al geruime tijd een belangrijke waarde. We hebben het ook over verantwoord reizen, zonder dat we een ecolabel hebben. Duurzaamheid is in het toerisme het stadium van de hype voorbij. Het is een blijver, bijna een vanzelfsprekendheid. Dat merk je aan kleine dingen in je hotelkamer. Zo gaat men tegenwoordig bewuster om met het verversen van handdoeken. We proberen op dergelijke evoluties in te spelen. Daarom hebben we bijvoorbeeld een partnerschap met NMBS Europe. Onze hotels in Parijs, Londen of Bordeaux zijn perfect bereikbaar met de hogesnelheidstrein.
komende jaren verder toenemen. Tafelen en wellness zijn dan ook belangrijk voor cocooningtime. Zo heb je het Lausanne Palace & Spa, een luxueus prestigehotel met een zeer divers gastronomisch aanbod. Er zijn een zestal verschillende restaurants. In de Spa kan je naast kruidendrankjes en slaatjes ook biogerechten krijgen. Het past binnen de trend van een gezond lichaam in een gezonde geest. Gastronomisch genieten en wellness gaan hand in hand. Opvallend is ook het zogenaamde ‘tapas effect’. Mensen boeken niet meer zoals vroeger één keer een lange vakantie. Ze gaan vaak verschillende keren per jaar op reis voor een kortere periode. Vaak zijn het dan citytrips. Tenslotte bemerken we ook de groei van het zogenaamde ‘multigenerational travel’. Steeds vaker gaat men niet alleen op reis met het gezin, maar met de hele familie. Niet alleen strandresorts, ook cityhotels spelen daar op in. Zo heb je bijvoorbeeld hotel Rey Juan Carlos I in Barcelona, een fantastisch cityresort voor groot en klein. Of The Athenaeum in Londen, waar ze zelfs een kids concierge hebben.” Hoe kunnen geïnteresseerden het boek bestellen? “Dat kan via onze website, waar de hotels opgenomen zijn. Met de vermelding ‘Société Générale PB’ kunnen cliënten van Société Générale Private Banking een gratis exemplaar bestellen. Cliënten kunnen het boek ook via hun relatiebeheerder aanvragen. Of je kan het gewoon kopen bij de betere (reis)boekhandel.” www.cocooningtime.com
Volgens de International Culinary Tourism Association zal gastronomisch toerisme de
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 13 I
trends
Gastronomie die haar oorsprong niet verloochent. Een ontmoeting met Boxy’s Wieland De Hoon journalist
Meesterkoks Kristof en Stefan Boxy uit Deurle verleggen de grenzen van hun cateringbedrijf Boxy’s en openen deze zomer een traiteurszaak in de Gentse Hoornstraat. Ontmoetingen sprak voor de gelegenheid met Kristof Boxy over dertig jaar liefde voor authentieke gastronomie, talent, kunst, design en de opvoedende factor van een bord stoemp. Kristof Boxy ontvangt ons in de heldere, langwerpige ‘bouwdoos’ die wijlen Maarten Van Severen in 2005 voor de Boxy’s ontwierp. Het is een werkruimte die evenveel licht en helderheid uitstraalt als ze ontvangt – een inspirerend, zwevend keukenpaviljoen, pal naast de Latemse cottage uit 1904 die de befaamde ontwerper en architect enkele jaren tevoren voor hen liet verbouwen. Een plaats voor kunst en verfijning, een ruime en sfeervolle habitat die liefde voor schoonheid verraadt. Rustig is het er niét tijdens ons gesprek. De keuken draait koortsachtig op volle toeren, de telefoon gaat om de haverklap over, er hangt spanning in de lucht. Samen met tweelingbroer Stefan stampte Kristof een zaak met renommee uit de grond die uiteindelijk gebaseerd is op één principe: een zoektocht naar de essentie van smaak – en van vorm. In november zijn jullie dertig jaar actief als cateraar. Wat minder bekend is, is dat jullie carrière startte met een restaurant in Kortrijk dat na verloop van tijd werd bekroond met een Michelinster. Wat ons toenmalige restaurant, De Boxy’s, absoluut gemeen had met wat we nu doen, is onze voorliefde voor puurheid: in de ingrediënten die we gebruiken, maar ook op het vlak van design. Toen al, op eenentwintigjarige leeftijd, waren we helemaal weg van strakke, eigentijdse interieurs. In onze gastronomie neigden we zelfs naar het extravagante, zoals
I P. 14 I Ontmoetingen I juli 2012
Kristof en Stefan Boxy
oesters met karnemelksaus of foie gras met peperkoek. Maar we hebben ons altijd gebaseerd op eerlijke smaken en de juiste verhoudingen. Die scherpe kantjes van toen zijn er wat af, maar onze eigenzinnigheid is en blijft een deel van ons dna. Wat zijn nu activiteiten?
jullie
voornaamste
We verzorgen de catering voor bedrijven en voor privépersonen tijdens evenementen. Hoewel we dat niet graag zo noemen: voor ons cliënteel zijn dat feesten, en we doen er ook alles aan om dat zo te laten aanvoelen. Boxy’s kan de catering verzorgen voor acht tot drieduizend gasten. Ook voor evenementen van de bank hebben we al enkele malen de catering verzorgd. We krijgen daarbij absoluut carte blanche, maar onze stijl past perfect bij hun publiek.
Ik kom uit een gezin van zes kinderen en we hadden geen tijd voor loos tijdverdrijf of frivoliteiten. Het moest snel en juist zijn, en op culinair vlak werd dat vertaald in braadworst met bloemkool en aardappelen. Een godsgeschenk. Hoe vullen jullie die carte blanche in? Het is een cliënteel dat hoge eisen stelt aan kwaliteit, en daar ook de middelen voor heeft. We mikken van oudsher op het hogere segment. Zonder hoog van de toren te willen blazen: wij behoren tot de top in onze branche. Met die combinatie – decennia ervaring en een publiek dat ons apprecieert – kan je natuurlijk wonderen verrichten. Hoewel: budget is niet altijd dé reden om het beter te doen dan anderen. Een eenvoudige basis met een grote dosis creativiteit kan leiden tot fantastische dingen.
Wat wij heel belangrijk vinden en waarin we onze aandacht nooit laten verslappen, is de presentatie van onze gerechten. Een feest kan dat pas zijn wanneer er zorg besteed wordt aan de aankleding ervan. Materiaal en presentatie zijn dé absolute succesfactoren. Bijna even belangrijk als de kwaliteit van wat mensen op hun bord krijgen. Het is de rode draad in uw verhaal: schoonheid, kunst, design. Kunst is voor ons een inspiratiebron, maar ook een uitlaatklep. Wordt de job mij te zwaar – en dat gebeurt – dan stap
ik graag een museum binnen. Dat biedt me rust. Design werkt nog op een andere manier voor me: ik put er inspiratie uit. Ik bewonder échte dingen: unieke stukken die door de ontwerper zélf gecreëerd werden. Kopieën verafschuw ik. In die zin bieden kunst en design me inspiratie in echtheid. Vrij vertaald naar wat wij doen: liever een fijn stukje kalfswang dan een doorsnee entrecôte. Wat wij, mijn broer en ik, van thuis uit meekregen – en daar zijn we eeuwig dankbaar voor, want ik kom uit een gezin van zes kinderen – is dat we geen tijd hadden voor loos tijdverdrijf of frivoliteiten. Het moest snel en juist zijn, en op culinair vlak werd dat vertaald in braadworst met bloemkool en aardappelen. Een godsgeschenk. Alles vers, alles eenvoudig. Dat heeft mij zeer sterk beïnvloed. Wat je van thuis uit meekreeg, blijft voor altijd je smaak beïnvloeden. Kunst biedt me ook ontspanning, een leidraad, onbewust energie ook. Dat heb ik nodig, zoals andere mensen eten en drinken nodig hebben.
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 15 I
trends
Uw atelier, bijvoorbeeld, in 2005 ontworpen door de befaamde architect Maarten Van Severen… … is de beste beslissing die we ooit namen, en het mooiste wat we ooit creëerden. Die liefde van ons voor moderne kunst kunnen we moeilijk uitleggen. ‘Modern’ is trouwens niet het juiste woord, noem het eerder hedendaags. Je moet met je tijd mee zijn. Dat wil niet zeggen dat ik me beter voel dan iemand die klassieke kunst apprecieert. Tegenwoordig verzamel ik vijftiende-eeuwse Vlaamse schilderkunst: Vlaamse Primitieven. Het is een echte passie geworden. Eigenlijk zijn we fan van alles wat goéd is – net zo goed conceptueel hedendaags, als laatmiddeleeuws. Wie mij dan vraagt of we dan niet modern en hedendaags zijn, antwoord ik graag dat een Louis XV-bureau daar perfect bij kan passen. Dat is doorheen de geschiedenis altijd al zo geweest: de oude Grieken verzamelden Egyptische kunst, de Romeinen op hun beurt Griekse kunst… Kwaliteit past altijd bij elkaar, wat ook de oorsprong ervan is? Absoluut. Je kunt dat zien aan ons huis. Afrikaanse kunst past er perfect bij hedendaagse kunst. Een kwaliteitscollectie samenstellen gaat niet zonder slag of stoot: ik heb mijn deel gehad van kunstvervalsingen – kopieën, ja – en heb met vallen en opstaan moeten leren. Maar je herkent gaandeweg wat echt is en wat niet. Ook dat leerproces op zich vormt een
I P. 16 I Ontmoetingen I juli 2012
grote inspiratiebron. Namaak is dan iets waar je ook in je métier een zesde zintuig voor ontwikkelt. Maar jammer genoeg willen mensen soms bedrogen worden. Het komt eropaan om ook altijd eerlijk te zijn met jezelf: wat is realistisch, en wat niet? Wij spelen het spel alvast altijd volgens de regels. Dat is in ieder geval het streefdoel. Die lijn, eerlijk duurt het langst, trekt u dus zelf door bij wat u doet. In ons aanbod én in onze kwaliteit. Onze producten proberen we zoveel mogelijk lokaal in te kopen. Le terroir, zoals dat zo mooi heet in het Frans, is een prachtig idee. Dat gaat tot onze keuze van mineraalwater: waarom zouden we Perrier aanbieden als we Spa in huis hebben? Hetzelfde geldt voor groenten. We willen zoveel mogelijk met seizoensgroenten werken. Onze gasten vragen natuurlijk ook in de winter om aardbeien. Dat kan, maar de smaakkwaliteit lijdt daaronder. Vanzelfsprekend is het aanbod aan groenten bijvoorbeeld ’s winters ook kleiner: spruiten, witte kool, rode kool… maar als je je daartoe beperkt, wordt het wel authentieker. Jammer genoeg is het niet altijd een haalbare kaart. Wat zijn uw inspiratiebronnen op het vlak van recepten en food pairing? Zo natuurlijk mogelijk is ons credo. Moleculaire keuken heeft geen geheimen voor ons, daarmee experimenteerden wij twintig jaar geleden al. Op een evenwichtige manier – en zelfs vóór het een hype
werd. Maar er is een terugkeer naar oorspronkelijkheid, en ook daarin zetten we de trend. Laat ik het zo stellen: we zijn de anderen graag drie jaar voor. Zogenaamd hippe chefs doen nu wat wij onze klanten al lang voorschotelen. Van kindsbeen af heb ik veel mogen reizen: een zegen, en een voorwaarde om in deze branche altijd een open blik te behouden. Wij hebben al vroeg kennisgemaakt met alle vreemde keukens. Gember en koriander gebruiken we al vijfentwintig jaar. Dat was helemaal niet vanzelfsprekend. Ook op het vlak van bedrijfsruimten hebben we altijd vooruit gedacht en boeiend design een belangrijke plaats willen geven in wat we doen. Nu is dat mainstream geworden. In je levensloop mag je geen etappes overslaan. Je moet alle fasen doormaken, en ik ben dankbaar dat wij van huis uit de eenvoudige, gezonde gezinskeuken meekregen. Stoemp, spruitjes, aardappelpuree, worst, op zondag braadkip of rosbief met vers gesneden frietjes… dat draag je je leven lang mee. Later, tijdens feestelijke gelegenheden, maakten we dan kennis met restaurants. We hebben onszelf nooit verloochend op dat vlak, terwijl veel mensen die eerste etappes willen wegdenken of overslaan. Dat is jammer. Je moet dingen doormaken, problemen ondervinden, om er beter uit te komen. Anders mis je iets essentieels in het leven. Binnenkort opent Boxy, uw nieuwe traiteurszaak in Gent. Wat wordt het
concept? Van restaurateur zijn we traiteur geworden, en nu openen we dus in juni Boxy; onze eerste traiteurszaak. We hebben gekozen voor Gent, om de band die we allemaal hebben met de stad. ‘Boxy’ klinkt kort, misschien zelfs wat hard, maar ook krachtig. Ik denk dat het een keurmerk is. Je kan er internationaal mee aan de slag: ook in China of Japan kunnen ze het uitspreken of spellen: it’s that easy. Een naam vinden die de kwaliteit van je product uitdraagt, is sowieso moeilijk. Ik kook graag, dus daardoor bestaat ook onze nabije vriendenkring uit mensen die graag eten. Zo wordt elke bijeenkomst een ode aan lekker eten dat met liefde bereid wordt. Voor de nieuwe zaak heb ik mijn ogen goed de kost gegeven, in New York en Londen vooral. Ik geef het je op een blaadje: wat je daar vindt, dat hebben we nog niet in België. Wij hebben hier een achterhaald concept als het aankomt op traiteurs. Afhalen staat nog centraal: je gaat de winkel binnen en laat je keuze in een potje scheppen. Maar die sauzen blinken te hard, de textuur is gelatineus. Dat willen wij anders doen. België heeft toch een gastronomische reputatie?
stevige
Ja, maar die heeft niet noodzakelijk betrekking op traiteurs. We zijn met vier partners: mijn broer en ik, en twee jongere vennoten: alle vier gastronomie- en kunstliefhebbers – reizigers ook. Noem het
een vriendenclub over de generaties heen: Stefan en ik zijn 51, onze partners Frédéric en Denis zijn dertigers. Samen willen we het concept van afhaalvoeding perfectioneren tot een productaanbod dat er perfect blijft uitzien – en smaakt – wanneer het thuis opgewarmd wordt. De presentatie moet op een vers geschikt bord lijken. Daar bestaan technieken voor – dertig jaar geleden al volgde mijn broer in Roanne een opleiding sous-vide, luchtledig koken bij topchef Georges Pralus. Een opleiding van dertigduizend toenmalige franken, maar die hadden we er graag voor over. De technieken van toen zijn geperfectioneerd. Jammer genoeg worden ze vaak fout toegepast. Je moet je temperaturen en kooktijden respecteren, of je product bederft óók luchtledig. De technische bagage waarmee we trendsetter werden, koppelen we vandaag aan ervaring, een open blik, frisse ideeën en gedeelde liefde voor het vak. Mensen schrikken nog altijd terug voor een traiteur die aan huis kookt: opgewarmde kost, steak met prinsessenbonen, aardappel en jus: dat idee. Wij brengen - bijna - gastronomische keuken, voor honderden gasten. Dat vergt enorm precieze kooktijden. Je kan je geen slappe momenten veroorloven. Alles moet optimaal gepresenteerd worden, op de juiste temperatuur geserveerd ook. Dat wordt onderschat. Het is een heel andere flow dan in een restaurant, en je werkt in keukens die je niet kent – hoewel ik ondertussen wel met alle ovensystemen vertrouwd ben.
Maar een winkel wordt weer helemaal iets anders. Ik wil heel graag de nadruk leggen op groenten, uit een soort missiedrang om ook kinderen groenten te leren appreciëren. Wij zijn opgegroeid met groenten en fruit uit de tuin: wat een geluk. Alle vier zijn we het erover eens dat groenten de essentie zijn: de knapperigheid, de frisheid – en in alle vormen: compotes, gekookt, gestoofd, gestoomd… daar hangt een prijskaartje aan vast, want groenten zijn duur. Een traiteur biedt mensen de kans om eens iets nieuws te proberen. Daar wil ik voor gaan. Niet gepureerd of gemousseerd – nee, vezelrijk. Dat is lekkerder en gezonder. En het is eerlijk: je kan er niet zomaar een kervelblaadje op leggen en je gerecht voor vers verkopen, terwijl het au fond al op het randje is. Ongezond en nauwelijks eetbaar: je kunt je niet voorstellen hoe vaak dat verkocht wordt, en voor veel geld. Daar doet Boxy niet aan mee. De tijd begint te dringen. Ja, wij hopen de laatste week van juni te kunnen starten met proefdraaien, om dan tijdens de minder drukke weken van de zomervakantie op kruissnelheid te komen. Ervaring opdoen op alle vlakken zal hard nodig zijn; het wordt een avontuur, drie decennia ervaring of niet. In iedere geval wordt het een bijzonder interessant smakenpalet van visies. Ik ben benieuwd naar de uitkomst.
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 17 I
producten
Inspelen op volatiele markten met autocallables
Stefaan Verstraete Head of Investor Solutions & Services Belgium
Na een sterk eerste kwartaal hebben de meeste Europese beurzen hun opgebouwde winsten volledig zien verdampen tijdens de afgelopen weken. Beleggers vragen zich af of dit het begin is van een verdere daling van de beurzen of eerder een ideaal instapmoment. Over één zaak zijn de meeste waarnemers het eens: de beurzen zullen volatiel blijven. Als belegger is het niet eenvoudig om daarop in te spelen. Gestructureerde producten die luisteren naar de naam autocallables kunnen hierbij interessant zijn. Autocallables betalen een voorwaardelijke coupon en kunnen vervroegd terugbetaald worden als het onderliggende op of boven zijn startwaarde noteert op een van de voorafbepaalde observatiedatums. Als er geen vervroegde terugbetaling plaatsvindt, zal het kapitaal beschermd zijn op vervaldag op voorwaarde dat het onderliggende niet onder een bepaalde barrière noteert. Net zoals alle gestructureerde producten bestaan autocallables enerzijds uit een spaarcomponent en anderzijds uit een optiecomponent. Bij autocallables worden er onderliggend opties verkocht. Wanneer de volatiliteit stijgt, zullen de premies van deze opties dan ook toenemen. Dit zal zich weerspiegelen in de voorwaarden van de autocallable structuur. Zo werd er eind november 2011, wanneer de aandelenmarkten opnieuw rake klappen kregen en de volatiliteit de hoogte in schoot (zie grafiek 1), een autocallable gelanceerd binnen Société Générale Private Banking met een looptijd van 5Y gelinkt aan de EuroStoxx50 index. Er wordt een jaarlijkse coupon betaald van 10,40% indien de EuroStoxx50 op de jaarlijkse
I P. 18 I Ontmoetingen I juli 2012
zou een hoge periodieke coupon hebben uitgekeerd als het onderliggende boven de barrière noteert. De belegger geeft het opwaarts potentieel van de index op in ruil voor een aantrekkelijke coupon enerzijds en een beschermingsniveau op het kapitaal anderzijds. observatiedatum op of boven 50% van de startwaarde noteert. Staat de EuroStoxx50 op een van die data op of boven zijn startwaarde, dan wordt het product bovendien vervroegd terugbetaald. Staan we onder de barrière van 50%, dan wordt er voor dat jaar geen coupon uitbetaald. Het product bevat evenwel een mechanisme dat er voor zorgt dat gemiste coupons op een latere observatiedatum kunnen worden gerecupereerd als het onderliggende op of boven de barrière van 50% noteert. Het risico voor de cliënt bestaat er in dat de structuur nooit vervroegd wordt terugbetaald en de onderliggende index op vervaldag onder de 50% staat. In dat geval zal de investeerder het volledige verlies van de index dragen. De belegger moet dan ook steeds bereid zijn dit aandelenrisico te dragen. Beschouw deze producten dus nooit als een klassieke obligatie. Daarnaast moet ook het emittentenrisico in overweging genomen worden. Het grote voordeel van dergelijke producten is dat er een aantrekkelijk rendement kan behaald worden indien het onderliggende zijdelings noteert. Zo schommelde de EuroStoxx50 van midden 2009 tot midden 2011 tussen 2.500 en 3.000 punten om vervolgens terug te vallen in de vork tussen 2.000 en 2.500 punten (zie grafiek 2). Beleggers die rechtstreeks in de beurs belegden, hebben daar niet echt veel plezier aan beleefd. Een autocallable
De toegevoegde waarde van autocallables kwam ook tot uiting bij een recent uitgevoerde analyse waarbij de prestaties van de nog bestaande autocallables (zowel op indices als op individuele aandelen) onder de loep genomen werden. Meer bepaald hebben we het rendement van de autocallable structuur vergeleken met het rendement van een rechtstreekse investering in het onderliggende. Hierbij werd rekening gehouden met de ontvangen coupons voor de autocallable en de uitgekeerde dividenden voor het onderliggende. Uit de resultaten blijkt dat bijna 60% van de autocallables een beter rendement behaalt dan het onderliggende, met een gemiddeld meerrendement van 15,02%, terwijl het gemiddelde minderrendement slechts 5,43% bedraagt. In totaal doen de autocallables het gemiddeld 6,47% beter (zie grafiek 3). Kijken we naar de autocallables gelinkt aan de EuroStoxx50 index, dan zien we dat van de 52 structuren er 45 beter presteren dan een rechtstreekse investering met een meerrendement tot maar liefst 45%. Autocallables kunnen met andere woorden een meerwaarde betekenen binnen een gediversifieerde portefeuille voor investeerders die een bepaald couponrendement nastreven en die verwachten dat het onderliggende eerder zijdelings of licht hoger zal bewegen.
Grafiek 1: evolutie van de Vstoxx index, een maatstaf voor de impliciete volatiliteit op de EuroStoxx50
Grafiek 2: evolutie van de EuroStoxx50
Grafiek 3: resultaten van de analyse van de autocallable structuren ten opzichte van het onderliggende
Meerrendement van autocallable ten opzichte van het onderliggende
50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20%
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 19 I
patrimonium
De overdracht van familiale ondernemingen en vennootschappen
Het Vlaamse gunstregime van de successie- en schenkingsrechten voor familiale ondernemingen en vennootschappen is grondig gewijzigd sinds 1 januari 2012. Daar waar voorheen de voorwaarden om te kunnen genieten van deze gunstregimes niet dezelfde waren, worden deze voortaan gelijkgeschakeld. De bedoeling van deze wijzigingen is de bedrijfsleiders ertoe aan te zetten om tijdens hun leven de overdracht van hun bedrijf te regelen. Hiervoor heeft de Vlaamse regering het schenkingsrecht verlaagd naar 0% in de plaats van 2% en het successierecht verhoogd van 0% naar 3% (in rechte lijn, tussen echtgenoten en samenwonenden) of 7% (tussen alle anderen). Hieronder vindt u een overzicht van de nieuwe voorwaarden van beide gunstregimes.
Wat komt in aanmerking voor de toepassing van de gunstregimes? Zowel de activa die door de schenker/ erflater, zijn echtgenoot of samenwonende partner beroepsmatig geïnvesteerd zijn in een familiale onderneming als de aandelen (of certificaten van de aandelen) van een familiale vennootschap komen in aanmerking voor de gunstregimes. Vorderingen op vennootschappen worden voortaan uitdrukkelijk uitgesloten. Ook de onroerende goederen die hoofdzakelijk tot bewoning aangewend of bestemd zijn worden uitgesloten. De schenking
I P. 20 I Ontmoetingen I juli 2012
aandeelhouders en hun familie, volle eigenaar is van minstens 90% van de aandelen van de vennootschap.
Annick Haerens hoofd patrimoniaal advies
Onder familie wordt verstaan: de echtgenoot of de samenwonende partner van de schenker/erflater. Deze laatste moet wettelijk samenwonend zijn of ononderbroken feitelijk samenwonend sinds meer dan 3 jaar en een gemeenschappelijke huishouding voeren. De verwanten in rechte lijn, hun echtgenoten of samenwonende partner, zijverwanten tot en met de tweede graad, hun echtgenoten of samenwonende parteners, de kinderen van vooroverleden broers en zussen.
De activiteitsvoorwaarde Katia Gevaert Patrimoniaal adviseur
van zowel de volle eigendom, de blote eigendom als het vruchtgebruik van de activa of de aandelen komen in aanmerking voor de vrijstelling. De familiale vennootschap moet een nijverheids-, handel-, ambachtsof landbouwactiviteit hebben of een vrij beroep uitoefenen. De zetel van haar werkelijke leiding moet gevestigd zijn in een lidstaat van de EER.
De participatievoorwaarde De aandelen van de vennootschap moeten voor ten minste 50% in volle eigendom toebehoren aan de schenker/erflater en/of zijn familie. Indien de schenker/erflater met één andere aandeelhouder en zijn familie volle eigenaar is van minstens 70% van de aandelen van de vennootschap moeten de aandelen slechts voor 30% in volle eigendom toebehoren aan de schenker/ erflater en/of zijn familie. Hetzelfde geldt als de schenker/erflater met twee andere
Onder familiale onderneming wordt verstaan, een nijverheids-, handel-, ambachts-, of landbouwbedrijf of een vrij beroep dat door de schenker/erflater of zijn echtgenoot of samenwonende partner al dan niet samen met anderen persoonlijk wordt geëxploiteerd en uitgeoefend. Onder een familiale vennootschap wordt verstaan, een vennootschap die de uitoefening van een nijverheids-, handel-, ambachts-, of landbouwactiviteit of een vrij beroep tot doel heeft. De holding die niet aan voorgaande voorwaarde voldoet maar die minstens 30% van de aandelen houdt van minstens één directe dochtervennootschap die wel aan voorgaande voorwaarde voldoet en die tevens haar haar zetel van werkelijke leiding in de EER heeft, wordt tevens als een familiale vennootschap beschouwd. Het gunstregime wordt in dit geval beperkt tot de waarde van de aandelen van de vennootschap in de dochtervennootschappen die aaneen nijverheids-, handel-, ambachtsof landbouwactiviteit hebben of een vrij beroep uitoefenen en die hun zetel van werkelijke leiding binnen de EER hebben.
Vennootschappen die geen reële economische activiteit hebben, worden uitgesloten van het gunstregime. Een vennootschap wordt geacht geen reële economische activiteit te hebben indien uit de balansposten van de jaarrekeningen van minstens één van de drie boekjaren voorafgaand aan de schenking/het overlijden cumulatief blijkt dat: • de bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen een percentage gelijk of lager dan 1,50% uitmaken van de totale activa en • de terreinen en gebouwen meer dan 50% uitmaken van het totaal actief. Het tegenbewijs kan geleverd worden. Zuivere patrimoniumvennootschappen en zuivere managementvennootschappen blijven uitgesloten.
Formaliteiten De schenking moet vastgesteld worden bij authentieke akte. In de akte moet melding gemaakt worden van de wens van de begiftigden om aanspraak te maken op de vrijstelling. Zij moeten tevens verklaren aan de voorwaarden te voldoen. Aan de akte wordt een attest gevoegd van de Vlaamse Belastingdienst waaruit blijkt dat aan de voorwaarden werd voldaan. Zonder het attest is het normale tarief van toepassing. Een recht van teruggaaf werd voorzien indien het attest alsnog wordt neergelegd. In de aangifte nalatenschap moet tevens melding gemaakt worden van de toepassing van het gunstregime en van het feit dat de voorwaarden hiervoor voldaan werden. Ook in dit geval dient een attest van de Vlaamse Belastingdienst toegevoegd te worden.
Voorwaarden na de schenking/ het overlijden Het gunstregime blijft behouden indien in de drie jaar na de schenking/het overlijden cumulatief aan volgende voorwaarden is voldaan: Voor de familiale onderneming: • de activiteit van de familiale onderneming moet zonder onderbreking worden voortgezet • de onroerende goederen die van het voordeelregime genoten hebben mogen niet hoofdzakelijk tot bewoning aangewend of bestemd worden Voor de familiale vennootschap: • de familiale vennootschap moet tevens zonder onderbreking haar activiteit voortzetten • zij moet haar jaarrekeningen opmaken en publiceren • het kapitaal mag niet dalen door uitkeringen of terugbetalingen. Daalt het kapitaal toch door uitkeringen of terugbetalingen, dan is het normaal tarief proportioneel verschuldigd • de zetel van de werkelijke leiding van de vennootschap mag niet verplaatst worden buiten de EER Drie jaar na de schenking/vererving controleert de fiscus of de voorwaarden gesteld voor het behoud van de gunstregeling vervuld zijn.
Aanpassing van art. 7 Wetboek successierechten
aandelen en activa bedoeld in artikel 140bis Wetboek registratierechten. Schenkingen van familiale bedrijven die voldoen aan de voorwaarden van de gunstregeling kunnen dus nog steeds gebeuren bij een buitenlandse notaris maar in dat geval geldt een overlevingsperiode van zeven jaar in de plaats van drie jaar. Het is echter niet duidelijk waarop de termijn van zeven jaar nog slaat. Geldt deze enkel voor de familiale onderneming en vennootschappen die van het gunstregime kunnen genieten of ook in andere gevallen? Er wordt ondermeer gesteld dat de schenking van aandelen van een patrimoniumvennootschap, die niet voldoet aan de voorwaarden van artikel 140bis, tevens onder de zevenjaarstermijn zou vallen. Dit wordt weliswaar sterk bekritiseerd. Welke termijn geldt bijvoorbeeld voor een schenking van de aandelen van een Holding die niet aan de voorwaarden van artikel 140bis voldoen? De driejaarstermijn lijkt in dit geval van toepassing te zijn. Voor schenkingen die vóór 01.01.2012 gebeurd zijn, geldt altijd de driejaarstermijn.
Conclusie De nieuwe regeling is in verschillende optieken vereenvoudigd en versoepeld maar op een paar punten ook verstrengd. Waarschijnlijk zullen meer schenkingen gebeuren voor Belgische notarissen. Er zullen echter nog steeds veel schenkingen gebeuren voor buitenlandse notarissen. De overdracht van een bedrijf niet regelen en rekenen op het vangnet van een vererving aan 0% is echter niet meer mogelijk. De nieuwe maatregelen houden een elegante manier in om de successierechten op familiale bedrijven te verhogen.
Volgens artikel 7 Wetboek successierechten worden schenkingen die niet onderworpen werden aan schenkingsrechten belast als legaat indien de schenker binnen de drie jaar na de schenking overlijdt. De termijn van drie jaar wordt naar zeven jaar gebracht voor schenkingen van
juli 2012 I Ontmoetingen I p. 21 I
on the field
Duoconcert Severin von Eckardstein en Judith Ermert Op 24 april had onze bank het genoegen een duoconcert te organiseren in de Bijloke te Gent in samenwerking met Aulos. Muzikanten Severin von Eckardstein, pianist en winnaar van de Koningin Elizabethwedstrijd 2003 en Judith Ermert, celliste, bezorgden het publiek een muzikaal hoogstaande avond. www.severin-eckardstein.de www.judithermert.com Foto: Yoshie Kuwayama
Studie Forbes Insights In april publiceerde Forbes Insights een studie over grote vermogens en familiebanden. Deze studie werd gerealiseerd in samenwerking met Société Générale Private Banking en belicht de betrokkenheid van vermogende families in het beheer van hun ondernemingen. Hiervoor werden 1.253 grote vermogens, verspreid over 12 landen/ regio’s geanalyseerd.
Global Wealth and Family ties a WorldWide study oF hoW Fortunes are Founded, manaGed and passed on
Verschillende factoren bepalen of families in het management zetelen of niet, zoals de economische levenscyclus, de bedrijfscyclus, de verplichtingen en verwachtingen van de maatschappij en van de bedrijfssector. Uit de studie kwamen een aantal algemene tendensen naar voren. Zowat de helft van de grootste vermogens wordt door families beheerd. De geërfde en door families beheerde grote vermogens zijn minder talrijk in opkomende markten. Bepaalde sectoren, zoals de technologiesector, worden beduidend minder geleid door families dan andere sectoren, bijvoorbeeld immobiliën. Indien u de volledige studie – publicatie in het Frans of het Engels – wenst te ontvangen, dan kunt u zich wenden tot uw relatiebeheerder.
in assoCiation With:
I P. 22 I Ontmoetingen I juli 2012
Voor uw filmevenement rolt Kinepolis graag de rode loper uit!
Droomt u van een bedrijfsevenement met een filmisch tintje? Vertrouw de regie dan toe aan Kinepolis! In onze 11 Belgische bioscopen koppelen we uw seminarie of personeelsfeest graag aan een topfilm of culturele voorstelling voor al uw genodigden: we zorgen ervoor dat uw gasten zich de ster van het moment voelen. Bovendien maken we samen met onze preferred cateraar J&M catering graag een voorstel op maat. Meer info? Bel Lien Van Vynckt op 09 241 01 61 of mail naar
[email protected]
WHEREBUSINESSMEETSPLEASURE kinepolisbusiness.com
Société Générale Private Banking Kortrijksesteenweg 302 9000 Gent T +32 9 242 22 22 F +32 9 242 22 44 E
[email protected] www.privatebanking.societegenerale.be BE 0415 835 337 RPR Gent Kanunnik Colinetstraat 7 9300 Aalst T +32 53 76 84 84 F +32 53 21 32 99
[email protected]
Luikersteenweg 267A 3500 Hasselt T +32 11 22 24 29 F +32 11 22 28 47
[email protected]
Rue du Curé Notre Dame 8 7500 Tournai T +32 69 76 67 51 F +32 69 76 67 63
[email protected]
Sneeuwbeslaan 14 2610 Antwerpen T +32 3 233 78 00 F +32 3 233 84 24
[email protected]
Natiënlaan 203 8300 Knokke-Heist T +32 50 33 95 77 F +32 50 33 19 29
[email protected]
Langestraat 207 2240 Zandhoven T +32 3 311 75 43 F +32 3 309 32 97
[email protected]
Scheepsdalelaan 60 8000 Brugge T +32 50 39 25 55 F +32 50 38 76 68
[email protected]
Condédreef 69 8500 Kortrijk T +32 56 21 01 44 F +32 56 21 01 47
[email protected]
Koloniënstraat 11 1000 Brussel T +32 2 511 02 06 F +32 2 511 77 21
[email protected]
Bondgenotenlaan 109 3000 Leuven T +32 16 28 46 00 F +32 16 23 38 43
[email protected]
Colofon REDACTIE Peter Ampe, Peter Bossaer (Vermogensbeheer), Annick Haerens en Katia Gevaert (Patrimoniaal Advies), Stefaan Verstraete (Investor Solutions & Services), Helena Buckinx en Leen Joos (Communicatie). MET DE MEDEWERKING VAN Wieland De Hoon, Chantal Samson (Business Writers), Sam Steverlynck EINDREDACTIE Dienst Communicatie,
[email protected] Afsluiting eindredactie: 14 juni 2012. ILLUSTRATIES Cocooningtime - eric vande Pitte - Yoshie Kuwayama Frank Toussaint - Christophe Vander Eecken - CSC Société Générale Private Banking - stock.xchng. OPMAAK - CSC. DRUK - Cassochrome Graphic Production. Elke volledige of gedeeltelijke reproductie of vertaling is strikt verboden zonder de voorafgaande schriftelijke toelating van de bank. Alle informatie in dit document wordt louter ter informatie verstrekt en mag in geen geval worden beschouwd als een verbintenis van de bank.
De informatie opgenomen in deze publicatie is van algemene aard en is niet bedoeld als gepersonaliseerde aanbeveling, aanbod tot aankoop of aanzetten tot verkoop van financiële instrumenten of enig andere vorm van adviesverlening. De cliënt dient zelf, in overleg met zijn relatiebeheerder bij Société Générale Private Banking België, na te gaan of de vermelde financiële instrumenten en beleggingsdiensten voor hem geschikt of passend zijn. Voor geïndividualiseerd fiscaal, patrimoniaal of juridisch advies dient de cliënt zich te richten tot de personen of instanties die hierin gespecialiseerd zijn. De informatie opgenomen in deze publicatie steunt op betrouwbare bronnen en eigen onderzoek. De (gesimuleerde) resultaten uit het verleden of prognoses vormen geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten. Resultaten uitgedrukt in vreemde valuta kunnen onderhevig zijn aan valutaschommelingen. Tenzij dit uitdrukkelijk anders wordt vermeld, richt deze informatie zich enkel tot ingezetenen van lidstaten van de Europese Unie. Deze publicatie is een publicitaire mededeling uitgebracht door Société Générale Private Banking België. De bevoegde controleautoriteit is de Nationale Bank van België (NBB) en de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA). Raadpleeg onze website www.privatebanking.societegenerale.be voor meer informatie over beleggingsaanbevelingen. Société Générale Private Banking België, noch enige andere vennootschap van de Groep Société Générale kan aansprakelijk worden gesteld voor de eventuele onjuistheid, onvolledigheid of oneigenlijk gebruik van de informatie.
Building team spirit together