april 2012
Ontmoetingen
KUNSTMARKT P.6
Ontmoeting met Severin von Eckardstein
TRENDS P.14
Brigitte en Michael: een passie voor tuinen
Building team spirit together
STRATEGIE P.10 Risicoscenario’s gewikt en gewogen PRODUCTEN P.18
Wereldwijd beleggen sinds 1979
VRANKEN POMMERY BENELUX - SQUARE SAINCTELETTE 11/12 - 1000 BRUXELLES - TÉL : 02/217 59 17
editoriaal
Jan De Coninck Voorzitter van het Directiecomité
Sinds 1 januari ziet het fiscale landschap er helemaal anders uit, maar daarom niet minder eenvoudig. We willen u hier via deze editie van Ontmoetingen graag over informeren. Annick Haerens en Katia Gevaert van het departement Patrimoniaal Advies geven een overzicht van de nieuwe fiscale maatregelen. De grootste wijziging is de afschaffing van de bevrijdende roerende voorheffing en de stijging van de roerende voorheffing in verscheidene gevallen. Het artikel van Portfolio Manager Stijn Elebaut sluit aan bij deze fiscale thematiek. Hij bespreekt enkele fiscaalvriendelijke beleggingen die Société Générale Private Banking aanbiedt.
Brigitte de Villenfagne en Michael de Villegas vertellen over hun job en tevens passie als tuinontwerpers en hoe de samenwerking tussen moeder en zoon verloopt. In een ander exclusief interview laten we pianovirtuoos Severin von Eckardstein aan het woord. Zijn carrière nam een hoge vlucht toen hij in 2003 de Koningin Elizabethwedstrijd won. Negen jaar later blikt hij terug op zijn jeugd, de liefde voor de piano, zijn opleiding, carrière en het leven als klassiek pianist. Ik wens u veel leesplezier toe.
Chief Investment Officer Peter Ampe geeft meer duiding bij de verschillende macroeconomische scenario’s. Een escalatie van de schuldencrisis in de eurozone, de oplopende olieprijs en een te sterke vertraging van de economie in China zijn de voornaamste risico’s. Nu de lange winter achter ons ligt, is het hoog tijd om in de tuin de handen uit de mouwen te steken. Specialisten terzake
april 2012 I Ontmoetingen I p. 3 I
corporate
SG Direct: fiscaalvriendelijk beleggen in functie van het risicoprofiel
Wenst u een belegging die aangepast is aan uw risicoprofiel en uw verwachtingen, en dit op een fiscaalvriendelijke en flexibele manier? Via SG Direct, dat deel uitmaakt van ons discretionair beheer, heeft Société Générale Private Banking een aanbod dat inspeelt op deze behoeften.
Stijn Elebaut Portfolio Manager
De beleggingsstrategie wordt samen met de cliënt bepaald waarbij er rekening wordt gehouden met de behoeften en het risicoprofiel. Er is keuze tussen vijf verschillende beheerformules gaande van een defensieve belegging, uitsluitend in obligaties (Direct Yield), over een evenwichtige verdeling tussen aandelen en obligaties (Direct Medium Equity) tot een dynamische belegging uitsluitend gericht naar aandelen (Direct Equity World). Bij Direct Yield wordt er enkel belegd in obligaties. Bij Direct Low Equity schommelt contractueel het aandelenpercentage tussen de 10 en 30% waarbij het overige gedeelte wordt belegd in obligaties. Een meer dynamisch risicoprofiel kan terecht bij Direct Medium Equity (25 tot 50% in aandelen) of bij Direct Equity Growth (40 tot 80% in aandelen). De echte aandelenliefhebber kan opteren voor
Formules met Mifid-profiel
vermogensbeheerafdeling van Société Générale Private Banking in België binnen de door de bank uitgestippelde strategische visie. De portefeuille wordt gerapporteerd in volledige transparantie waarbij de volledige samenstelling van beide compartimenten wordt weergegeven. Maandelijks ontvangt de cliënt de visie van de beheerteams op de financiële markten en wordt de evolutie van zowel de aandelen- als obligatieportefeuille toegelicht. Tevens worden de grootste posities en belangrijkste transacties vermeld.
Direct Equity World waarbij minstens 85% van het kapitaal wordt belegd in aandelen. Er worden geen instapkosten aangerekend. Bij de uitstap dient er 1% (1) beurstaks te worden betaald (met een maximum van 975 EUR). De jaarlijkse beheervergoeding bedraagt 0,545% (incl. BTW) met een semestrieel minimum van 605 EUR.
De portefeuilleopbouw gebeurt op basis van twee exclusieve beleggingsfondsen nl. SG Private Portfolio Equities en SG Private Portfolio Bonds. Deze fondsen worden actief beheerd door de
Bij SG Private Portfolio Bonds wordt er geïnvesteerd in staatsleningen, bedrijfsobligaties, financiële leningen en converteerbare obligaties. Het kredietrisico wordt beperkt door enkel in ‘investment grade’ obligaties te beleggen. Ook wordt minimaal 50% van de portefeuille in EUR belegd. Het aandelengedeelte wordt beheerd via SG Private Portfolio Equities. Dit compartiment heeft als doelstelling om, ongeacht de marktomstandigheden, zoveel mogelijk belegd te zijn in aandelen. Daarom zal het compartiment altijd voor minimaal 85% van zijn vermogen in aandelen belegd zijn. De beleggingspolitiek is internationaal georiënteerd en gebaseerd op fundamentele en technische factoren. Daar het compartiment vooral bestemd is voor de Europese belegger, is minimaal 40% belegd in de Europese aandelenmarkten.
Max. % aandelen
Conservatief
Defensief
Evenwichtig
Dynamisch
0%
✖
✔
✔
✔
Direct Low Equity
10 à 30%
✖
✔
✔
✔
Direct Medium Equity
25 à 50%
✖
✖
✔
✔
Direct Equity Growth
40 à 80%
✖
✖
✖
✔
Direct Equity World
85 à 100%
✖
✖
✖
✔
SG Direct Direct Yield
I P. 4 I Ontmoetingen I april 2012
De grote flexibiliteit is een van de troeven van SG Direct. Het obligatiecompartiment kan bijvoorbeeld inschrijven op obligatieemissies met grote coupures (50.000 EUR of meer) zonder hierbij de diversificatie uit het oog te verliezen. Het aandelencompartiment heeft dankzij het groot belegd vermogen eveneens gemakkelijk toegang tot aandelenmarkten (bv. Japan, groeimarkten) waar er hoge minimumbedragen van toepassing zijn. SG Private Portfolio heeft een wekelijkse liquiditeit waardoor het te allen tijde mogelijk is om een deel van de opbrengsten van de belegging op te vragen zonder dat hierbij de beleggingspolitiek van de portefeuille gewijzigd wordt.
Een van de nieuwe fiscale maatregelen van de regering Di Rupo I is de verhoging van de roerende voorheffing voor intresten en dividenden. Het algemene tarief van de roerende voorheffing voor inkomsten uit roerende goederen en kapitalen blijft 15%. Op deze algemene regel bestaat een belangrijke uitzondering voor intresten en dividenden. Voor intresten stijgt de roerende voorheffing van 15% naar 21% (met 4% bijkomende heffing).
wordt de roerende voorheffing op de intresten en op de meerwaarden toegepast (de zogenaamde ‘Reynderstaks’). De toename van de roerende voorheffing zal het nettorendement dus negatief beïnvloeden.
Beleggingsfondsen zonder Europees paspoort zijn echter niet onderhevig aan deze “Reynderstaks” en bijgevolg vrijgesteld van roerende voorheffing en meerwaardebelasting. Zowel SG Private Portfolio Bonds als SG Private Portfolio Equities voldoen aan deze vereisten om een optimaal fiscaal voordeel te bekomen. Het jaarlijks voordeel in vergelijking met een beleggingsportefeuille die wel onderhevig is aan roerende voorheffing bedraagt momenteel bij SG Private Portfolio Bonds ca. 0,69% (2) en bij SG Private Portfolio
kan wijzigen indien de wetgever de fiscale wetgeving opnieuw zou aanpassen.
De voordelen van SG Direct zijn dus meervoudig: een belegging die aangepast is aan het gewenste risicoprofiel, toegang tot een gespreide aandelen- en obligatieportefeuille die bovendien fiscaal geoptimaliseerd is, volledige transparantie van de portefeuille en regelmatige communicatie over de evolutie en visie van het gevoerde beleid. Voor meer informatie over SG Direct kan u steeds terecht bij uw relatiebeheerder.
Redactiedatum: 19/03/2012
Equities ca. 0,62% (3). Er geldt voor deze kapitalisatiefondsen tevens geen aangifteverplichting van de roerende inkomsten waardoor dit eveneens niet in de korf van 20.020 EUR wordt opgenomen. Men moet er wel rekening mee houden dat dit fiscaal voordeel in de toekomst
Deze verhoging van de roerende voorheffing tot 21% zal bijvoorbeeld toegepast worden op intresten van individuele obligaties. Maar ook bij beleggingsfondsen die voor meer dan 40% beleggen in vastrentende effecten
Op basis van de huidige beschikbare informatie Beurstaks bij verkoop 1% met maximum van 975 EUR (nieuwe begrotingsmaatregelen in principe in voege vanaf 1 mei 2012) 3 Simulatie op basis van de portefeuille van het fonds op 20/01/2012 1 2
april 2012 I Ontmoetingen I p. 5 I
kunstmarkt
Ontmoeting met Severin von Eckardstein “Muziek mag nooit iets automatisch worden”
In juni 2003 won Severin von Eckardstein de eerste prijs bij de prestigieuze Koningin Elisabethwedstrijd, een overwinning die de carrière van de Duitse pianist een flinke boost heeft gegeven. Begin dit jaar was hij in België om enkele concerten voor te bereiden en kregen we de kans om deze getalenteerde pianist te ontmoeten.
Marleen Wauters Journaliste
Alle deelnemers zullen bevestigen dat de Koningin Elizabethwedstrijd een unieke en bijzondere ervaring is, en natuurlijk heb ik nog steeds contact met mijn twee Belgische gastfamilies, die trouwens regelmatig in de zaal zitten als als ik in Brussel concerteer. Klopt het verhaal dat u de piano bij buren ontdekte en dat uw ouders u voor uw zesde verjaardag een piano schonken omdat er duidelijk sprake was van liefde op het eerste gezicht? Ik kom inderdaad niet uit een muzikale
Ondertussen is het bijna 10 jaar geleden dat u de Koningin Elizabethwedstrijd hebt gewonnen. In welke mate heeft deze wedstrijd uw carrière beïnvloed en reikt deze invloed verder dan de Belgische landsgrenzen? Severin von Eckardstein : Deze wedstrijd bracht erkenning voor wat ik doe, niet alleen in België, maar ook in het buitenland. In de zaal zitten altijd verschillende managers en dankzij de wedstrijd kwam ik in contact met de Nederlander Marco Riaskoff. Dat verklaart meteen waarom ik zeer regelmatig in Nederland concerteer, onder meer in het
I P. 6 I Ontmoetingen I april 2012
Concertgebouw in Amsterdam. Door het winnen van deze wedstrijd, mogelijk de belangrijkste ter wereld, werd ik van mijn studentenperiode naar het echte leven als artiest gekatapulteerd. Ik kreeg ineens uitnodigingen van overal ter wereld. Tot dan speelde ik vooral in West-Europa, maar na de wedstrijd werd ik ook in Canada en het Verre Oosten gevraagd, waardoor ik op korte tijd veel concertervaring kon opdoen. Ik leerde hoe ik mijn energie moest doseren en ondervond meer dan ooit hoe elk concert uniek is, en ieder publiek verschillend. Ook nu nog blijft elk concert speciaal, routine wordt het nooit.
familie, al hadden we wel klassieke muziek in huis, ik herinner me vooral de elpees met onder meer de liederen van Schubert. Mijn grootmoeder had een elpee met de Hongaarse rapsodieën van Liszt en als kind werd ik sterk geïntrigeerd door de paarden op de hoes, ik zie ze nog zo voor me. Het trok me aan, ik danste op die muziek. Ik kwam dus spelenderwijs in contact met klassieke muziek. Toen ik bij de buren de piano ontdekte, werd al snel duidelijk dat de piano en ik bij elkaar hoorden. Op mijn twaalfde wist ik dat ik hiermee verder wilde. Mijn ouders geloofden in mij, zagen dat ik talent had. Ze hebben me nooit gepusht, maar ook niet tegengehouden, en altijd
gesteund. Ik hield van improviseren, uren na elkaar, terwijl de technische oefeningen minder aan mij besteed waren. De meeste kennis deed ik op bij mijn leraar Karl-Heinz Kämmerling. Toen ik achttien was, had ik het gevoel dat ik elk stuk wel zou kunnen spelen, maar dat wil allesbehalve zeggen dat je dan al een volleerd pianist bent. Je blijft altijd andere aspecten ontdekken, de lat onbewust hoger leggen. Je wint aan maturiteit, leert hoe het is om op het podium te staan. Je beseft steeds beter dat dit je toekomstdroom is. Tegelijkertijd win je aan bekendheid en op zo’n moment wil je het ook waarmaken.
Hoe begint u eraan als u een volledig nieuw stuk moet instuderen? En verkiest u kamermuziek, recitals of groot symfonisch werk? Ik begin met de partituur door te nemen, meestal weet ik dan al of het stuk in kwestie iets voor mij is. Zijn er bestaande opnames, dan zal ik die beluisteren. Dan studeer ik de muziek deel per deel in, eerst hand per hand en dan de twee handen samen. Ik leer ook al mijn stukken uit het hoofd. Ik speel op dit moment veel romantische muziek, maar sta open voor verschillende muziekgenres. Ik ervaar het ook altijd als een eer wanneer vrienden speciaal een stuk voor mij componeren, al vergt het soms veel tijd om hun partituren in te studeren, zeker de donkere muziek die een van mijn beste vrienden schrijft. Ik ben ook geïnteresseerd in onbekende muziek, er zijn nog veel onontdekte pareltjes, en elke componist heeft wel iets te vertellen. Vaak is er echter een reden waarom ze niet zijn doorgebroken, de kans is dus niet zo groot dat er nog echt grandioos werk verborgen is gebleven. Tegelijkertijd is het niet zo dat de best gekende muziek ook de beste muziek is. Ik houd ervan om recitals en symfonisch werk af te wisselen. Als je solo speelt, hoef je geen rekening te houden met anderen, anderzijds is het ook prettig om samen met anderen te kunnen musiceren. Kunnen samenwerken met andere goede artiesten
Ik gebruik de ervaringen uit het improvisatietheater om bepaalde gevoelens in mijn muziek te leggen.
is steeds opnieuw een geschenk, je zou het kunnen omschrijven als een muzikaal gesprek op het podium. De onderlinge communicatie is een verrijking, je leert van elkaar. Maar ook bij orkestwerk blijf je de solist en heb je dus een zekere macht.
kunnen samenwerken met grote maestro’s, maar tegelijkertijd kan een project met een jonge dirigent ook erg verrijkend zijn, omdat je de kans krijgt om dingen in vraag te stellen en samen naar het eindresultaat te evolueren.
Zijn er dirigenten of orkesten waar u bijzonder graag mee samenwerkt of speelt dat als solist minder een rol?
Muzikanten, en solisten in het bijzonder, zijn inderdaad vaak onderweg. Is het gemakkelijk om je nog ergens echt “thuis” te voelen. Weegt dat reizende bestaan zwaar?
Het is belangrijk om een goed persoonlijk contact met de dirigent te hebben, dat zorgt meteen voor een relaxte sfeer en dat merkt iedereen op het podium. Ik kan het enorm waarderen als de dirigent openstaat voor de manier waarop je dingen doet. Helaas is er soms onvoldoende tijd om veel samen voor te bereiden, dirigenten zijn net als wij vaak onderweg. Het is een groot privilege om te
Gelukkig heb ik op dit moment nog voldoende tijd om mij tussen de concerten te ontspannen en mijn volgende stukken rustig en grondig in te studeren. Maar ik houd van reizen, elke stad is een nieuw avontuur. Tegelijkertijd is het fijn om terug te keren naar plaatsen waar ik
april 2012 I Ontmoetingen I p. 7 I
kunstmarkt
Elke nieuwe editie van de Koningin Elizabethwedstrijd roept herinneringen op. telkens opnieuw besef ik hoe geweldig het was dat ik dit heb mogen meemaken. al eerder geweest ben, ook dat geeft een gevoel van thuiskomen.
Na een intermezzo in Brussel woont u nu opnieuw in Berlijn. In België kennen wij Berlijn in de eerste plaats als een trendy centrum voor de hedendaagse beeldende kunst, maar moeten we daar ook de klassieke muziek bijrekenen? In Berlijn wordt inderdaad veel gemusiceerd, maar dat is niet de belangrijkste reden waarom ik opnieuw verhuisde. Berlijn is een stad waar veel mogelijk is, je vindt er veel gelijkgestemden, ontmoet er gemakkelijker anderen die met allerlei projecten bezig zijn. Het is een prima plaats voor artiesten en creatieve mensen. Ik woon in het stadsdeel Prenzlauer Berg in het noordoosten van Berlijn, het vroegere Oost-Berlijn. Het is een wijk met tal van leuke plekken en diverse kleinere podia waar interessante dingen gebeuren. Er is een kruisbestuiving tussen verschillende disciplines. Ik volg ook lessen improvisatietheater. Het is een goede manier om te leren hoe je gevoelens kunt uitdrukken op een podium. Je ontdekt de verschillende manieren om liefde, verdriet, enz. te brengen. Dat is best moeilijk, maar die ervaringen kan ik vervolgens gebruiken om bepaalde gevoelens in mijn muziek te leggen. Ten slotte gebeurt het wel eens dat ik iets componeer voor vrienden, of een gedicht schrijf.
U komt nog vaak in België. Volgt u wat er leeft binnen onze cultuurhuizen? Ik heb veel vrienden in België en zij houden me op de hoogte van het muzikale reilen en zeilen in dit land. Ik kom nog vaak naar België, ook voor het concertleven, zeker in Antwerpen en Brussel. Binnenkort
I P. 8 I Ontmoetingen I april 2012
concerteer ik opnieuw in de Bijloke en in Bozar, en als ik er dan ben, probeer ik ook andere dingen mee te pikken. Ik blijf daarnaast natuurlijk de Koningin Elizabethwedstrijd volgen. Dat roept herinneringen op en telkens besef ik hoe geweldig het was dat ik dit heb mogen meemaken.
Pianospelen wordt vaak vergeleken met topsport, het vergt bijzonder veel van een lichaam. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk om geconcentreerd te blijven. Hoe gaat u hiermee om? Als ik in Berlijn ben, doe ik soms yoga, maar eigenlijk niet voldoende. De dag van een concert probeer ik me een paar uur te ontspannen en neem ik de partituur nog even door. Na het concert blijven we meestal napraten met vrienden en dan valt alle stress van je af. Maar inderdaad, het gebeurt wel eens dat ik me moeilijk kan concentreren op het podium, soms gaan er allerlei gedachten door je hoofd, je begint je af te vragen wat mensen denken over het stuk dat je brengt. Het is natuurlijk beter om niet af te dwalen, maar gedachten laten zich niet dwingen. Op zo’n moment leg je trouwens je hele zijn in de muziek, het is veel meer dan enkel de noten spelen, je zit in een soort flow.
Blijft u les volgen? Bijvoorbeeld voor techniek? Ik volg nog regelmatig een meesterklas aan de International Piano Academy Lake Como. Het is een plezier om er samen met andere artiesten te musiceren en bepaalde aspecten van een werk in alle rust te bestuderen.
Topsporters worden vaak gesponsord door bedrijven. Geldt dat ook voor muzikanten? Het is minder gebruikelijk dat individuele artiesten gesponsord worden, maar bedrijven en mecenassen steunen wel opleidingen, concerten en festivals. Société Générale heeft op dat vlak trouwens een mooie reputatie opgebouwd. Met de sponsorgelden worden dan de gages van de artiesten betaald. Anderzijds is het wel belangrijk dat er mensen zijn die je in contact brengen met andere geïnteresseerde opdrachtgevers, het is immers moeilijk om jezelf te promoten. In verband met concerten en festivals zou ik nog willen toevoegen dat het interessant zou zijn als organisatoren iets meer risico zouden durven nemen, er is nog zoveel talent dat wacht om ontdekt te worden. Ze zouden ook solisten moeten vragen die nog geen grote naam hebben, maar wel iets te vertellen hebben. Nu worden er vaak veilige keuzes gemaakt. Tegelijkertijd kiezen ook artiesten die erg veel spelen vaak voor een veilige stijl, ze zijn minder flexibel. Ik ben daarom blij dat ik nog voldoende ruimte heb om me tussen mijn concerten grondig voor te bereiden en stukken uit te diepen. Mensen weten iets fris wel te smaken, bijvoorbeeld van een zoekende muzikant. Soms heeft zo’n musicus een eigen doel en
Ik geniet ervan wanneer je kunt horen dat de muzikanten mensen van vlees en bloed zijn, dat ze de grote emoties die ze moeten brengen, ook al zelf beleefd lijken te hebben.
is hij creatiever, speelt hij minder routineus. Ik geniet ervan wanneer je kunt horen dat de muzikanten mensen van vlees en bloed zijn, dat ze de grote emoties die ze moeten brengen, al zelf beleefd lijken te hebben, dat ze de pijn of het geluk zelf ervaren hebben. Muziek mag nooit iets automatisch worden. Je eigen gemoedstoestand is trouwens een factor die je nooit kunt uitschakelen. Gelukkig maar want anders zouden alle concerten op elkaar lijken!
SEVERIN VON ECKARDSTEIN (°1978) Severin von Eckardstein begon op zijn zesde met piano. Op zijn twaalfde volgde hij al les aan de Musikhochschule van zijn geboortestad Düsseldorf. Tijdens zijn schooltijd studeerde hij bij Karl-Heinz Kämmerling in Hannover en daarna aan de Universität der Künste in Berlijn, bij Klaus Hellwig. Na het behalen van zijn diploma in 2002, vervolgde hij zijn studie aan de International Piano Academy Lake Como (Italië). Von Eckardstein won verschillende internationale wedstrijden zoals het Concours van de ARD (waar hij in 1999 tweede werd), het Concours van Leeds (waar hij in 2000 de derde prijs
behaalde - de speciale prijs voor de beste interpretatie van hedendaagse muziek) en het Concours José Iturbi (waar hij in 2002 de tweede prijs won). In juni 2003 won Severin von Eckardstein de eerste prijs bij de Koningin Elisabethwedstrijd. Hij concerteerde met toonaangevende orkesten op de grootste concertpodia, onder meer in München, Londen, New York, Miami, Amsterdam, Tokio en Seoul. Hij wordt vaak uitgenodigd op belangrijke muziekfestivals. In 2012 speelt von Eckardstein onder meer in de VS met het Dallas Symphony Orchestra, onder leiding van Jaap van Zweden. Hij speelt zowel solo’s, kamermuziek als symfonisch werk. http://www.severin-eckardstein.de
april 2012 I Ontmoetingen I p. 9 I
strategie
Risicoscenario’s gewikt en gewogen
peter ampe chief investment officer
Eind vorig jaar werden voornamelijk drie risico’s naar voor geschoven voor de globale economie en de financiële markten. Een escalatie van de schuldencrisis in de eurozone was veruit het belangrijkste gekende risico. Als het tweede risico in rang werd de oplopende olieprijs genoemd als gevolg van de politieke en sociale onrust in het Midden-Oosten en Noord-Afrika en de spanningen tussen Iran en Israël in het bijzonder. Een te sterke vertraging van de economie in China was het derde risico waar beleggers zich zorgen om maakten.
De groei in China vertraagde zoals verwacht in de loop van 2011, maar men kan bezwaarlijk van een harde landing spreken aangezien het Bruto Nationaal Product nog meer dan 9% groeide. De afkoelende economische activiteit was ook wenselijk en werd in de hand gewerkt door de overheid met maatregelen die de krediettoename afremde om de stijgende inflatie tegen te gaan. Tijdens het pas georganiseerde Nationaal Volkscongres stelde de partijleiding de groeidoelstelling voor de volgende jaren bij tot 7,5%. Het nieuwe vijfjarenplan dat vorig jaar in voege trad, legt de klemtoon voornamelijk op structurele hervormingen en op sociale programma’s en minder op investeringen. Meer welvaart voor alle inwoners van China is het doel. Dat moet tot uiting komen in de stijging van het
I P. 10 I Ontmoetingen I april 2012
relatieve belang van de consumptie in het totale bnp. Op dit ogenblik is het evenwicht zoek tussen de belangrijkste bouwstenen van de economie om een duurzame groei te waarborgen. Investeringen en export maken voorlopig het leeuwendeel uit van de totale Chinese economie. Consumptie echter maakt slechts een goede 34% uit van het bnp terwijl dit in de Verenigde Staten van Amerika, het andere uiterste, meer dan 70% bedraagt. Een succesvolle implementatie van het recente vijfjarenplan zal niet alleen de Chinese gezinnen ten goede komen, maar ook de globale economie dankzij meer evenwicht in de handelsstromen. Sommige waarnemers vrezen voor een vastgoedcrisis in China en bijhorende schuldencrisis. Toch blijft ons scenario dat de economie in China de volgende jaren zeker gemiddeld 7,5% kan groeien en een belangrijke motor zal blijven voor de globale groei.
De groeiende spanningen tussen Israël en Iran, en de oproer in verschillende Arabische landen hebben geleid tot hogere olieprijzen. Tot nu toe was de stijging geleidelijk en was de negatieve invloed op de conjunctuur beperkt. Een zeer negatief scenario is echter denkbaar indien door onjuiste informatie een misverstand of ander voorval plaatsvindt waardoor militaire acties ondernomen worden door Israël of Iran. Volgens ons kan niemand de gevolgen
van dergelijk scenario voorspellen. Eén gevolg is duidelijk: de olieprijs zal een sterke opwaartse beweging maken en het broze economische herstel fnuiken. We verwachten dat de komende maanden de nervositeit in de financiële markt omwille van dit onderwerp verder zal aanzwellen.
Het voorlopige hoogtepunt van de Europese schuldencrisis - of beter dieptepunt- is al enkele maanden oud. De afspraken die de regeringsleiders van 25 Europese landen in december maakten tot verdere Europese integratie en de uitzonderlijke financieringsoperatie (Long Term Refinancing Operation) door de Europese Centrale Bank (ECB) hebben erger kunnen vermijden. De financiële markten ontspanden en investeerders konden herademen. Maar er is nog een lange en onzekere weg te gaan. ‘Is het behoud van de euro een goede beslissing?’, dat is de vraag die we moeten durven stellen. Het behoud van de euro is een goede beslissing zolang de voordelen die de euro met zich meebrengt de kosten om het in stand te houden, overtreffen. De voordelen van de euro zijn duidelijk, namelijk verhoogde efficiëntie, verruimen van de handel, geen wisselkosten, en zo meer. De kosten om de euro te behouden zijn het resultaat van de beperking die elk land binnen de eurozone ondervindt om soeverein
haar eigen munt en intrestvoet te kunnen gebruiken om een beleid te voeren dat het beste is voor haar bevolking. De ‘kost’ om de euro als munteenheid te hebben kan dus uitgedrukt worden als de verloren inkomens en salarissen van de burgers van landen beroofd van de mogelijkheid te kiezen voor de eigen individuele optimale tarieven. Deze kost zal ook afhankelijk zijn van de graad van samenhang van de groei van de verschillende lidstaten. Bij een perfecte correlatie, namelijk de economie in de verschillende lidstaten ontwikkelt op dezelfde wijze, is het optimale beleid ook voor ieder hetzelfde. In die ideale situatie zal er geen ‘kost’ zijn want het gevoerde beleid past voor alle landen. Indien echter de correlatiefactor daalt worden de gevolgen voor de burgers pijnlijk. De centrale overheid, de ECB, moet dan een compromis oplossing vinden voor de rentevoet en de waarde van de munt die voor geen enkel van de lidstaten ideaal is. Omwille van de opgelegde bezuinigingsprogramma’s vooral onder Duitse druk - vrezen we dat het verschil in economische groei nog groter zal worden tussen de zwakkere en de sterkere naties. “Het compromis monetair beleid” dat de centrale bank uitstippelt zal veel meer landen mishagen dan het geval zou zijn indien de verschillende economieën
veel meer op elkaar afgestemd waren. Het resultaat van die politiek kan op termijn tot een onhoudbare situatie leiden als het inkomensverlies de burgers massaal laat revolteren. Een vlucht uit de euro en een run op de banken is dan een mogelijk gevolg.
We verwachten dat de financiële markten tijdens een relatief korte periode aan de Europese verantwoordelijken het voordeel van de twijfel zullen geven. Aan hen om die opportuniteit goed te gebruiken.
Het centrale scenario van Société Générale is niet zo somber. De staatshoofden, regeringsleiders en de topmandatarissen van de Europese Unie zijn zich ook bewust dat naast de noodzakelijke bezuinigingen om de huidige maar ook toekomstige staatsschulden te kunnen honoreren ook groei noodzakelijk is. De schuld op zich is niet noodzakelijk het probleem, wel de evolutie van de schuld in verhouding met het bnp over de tijd. Indien het bnp snel stijgt, zal de schuldratio dalen waardoor de obligatiehouders gerust gesteld worden zonder dat de schuld ooit dient ‘terugbetaald’ te worden. Een juist evenwicht moet gevonden worden tussen de bezuinigingen bij de publieke sector en hervorming van de economieën. Structurele maatregelen zijn dus nodig om de groei van de private sector te stimuleren door de arbeidsproductiviteit te verhogen in het bijzonder door de arbeidsmarkten te dereguleren.
april 2012 I Ontmoetingen I p. 11 I
tactiek
Beleggingsformules in fondsen
Aandelenfondsen
Peter Bossaer Portfolio Manager
Via beheer van fondsen kan u genieten van het principe van open architectuur: uit meer dan 29.500 fondsen van meer dan 85 verschillende financiële instellingen worden de best presterende fondsen geselecteerd op basis van kwantitatieve en kwalitatieve criteria. Naargelang uw risicoprofiel kan u kiezen uit vijf formules. Vier formules worden gedefinieerd door het onderliggende aandelenpercentage: Bonds (0% aandelen), Low (10-30% aandelen), Medium (30-70% aandelen) en High (80-100% aandelen). De vijfde formule (Alternative) bestaat uit fondsen die gebruik maken van alternatieve beheertechnieken.
Eind vorig jaar herschikten we grondig de Amerikaanse aandelenportefeuille. De aangehouden fondsen (Moorea Rockefeller US Equity & Eaton Vance US Value) werden verkocht en vervangen door 2 nieuwe namen. JP Morgan Highbridge US Steep maakt gebruik van statistische arbitrage (STEEP = Statistically Enhanced Equity Portfolio) om marktinefficiënties op te sporen en alpha te creëren. Dit gebeurt via een volledig geautomatiseerd proces dat bestaat uit volgende stappen: • Forecasting System: de aandelenselectie wordt gedreven door een gediversifieerd voorspellingsmodel met meerdere tijdshorizonnen. Het model bestaat uit 4 voorspellingen: relatieve waarde, fundamentals, gebeurtenissen/nieuws en technisch/liquiditeit. • Factor Model: brengt de blootstelling van de portefeuille terug naar marktrisico via diversificatie. • Optimiser: brengt de portefeuille iedere 5 minuten opnieuw in balans om de beste kansen te zoeken en om te reageren op nieuwe informatie en verandering in risico en marktomstandigheden. • Order Management System: kan snel en vaak transacties sluiten om real-time te reageren op de marktomstandigheden. Transactiekosten worden hierbij geminimaliseerd. Het fonds maakt een selectie uit de 1300-1500 meest liquide aandelen op de Amerikaanse markt. Het fonds belegt in die aandelen die het beste risicogewogen potentieel bieden, en is niet gebonden aan enige benchmark(gewichten). Sinds zijn introductie in 2008 heeft dit fonds
I P. 12 I Ontmoetingen I april 2012
extreme marktomstandigheden doorstaan en presteerde het merkelijk beter dan de S&P500 en vergelijkbare fondsen. Deze positie hebben we aangevuld met het fonds Robeco US Premium Equities. De investeringsstrategie van dit fonds is een pure bottom-up waardebenadering die steunt op 3 basisprincipes: • Laag gewaardeerde aandelen presteren beter dan hoog gewaardeerde aandelen. • Bedrijven met sterke fundamentals outperformen bedrijven met povere fundamentals. • Aandelen met positief bedrijfsmomentum presteren beter dan aandelen met negatief bedrijfsmomentum. Beide fondsen zijn door hun verschillende benadering en samenstelling van de portefeuille heel complementair. Door de lage correlatie (0,6) tussen deze twee fondsen kunnen we het risicogewogen rendement van onze Amerikaanse aandelenportefeuille gevoelig verbeteren.
Obligatiefondsen In de obligatieportefeuille kochten we Edmond de Rothschild Global Convertibles. Dit fonds is een internationaal gediversifieerde portefeuille van converteerbare obligaties samengesteld uit de 3 voornaamste regio’s: Europa, Azië en VS. Ieder van deze geografische zones heeft verschillende en specifieke kenmerken op het vlak van bijvoorbeeld rendement, sectorspreiding, aandelenblootstelling,… Dit geeft aan de beheerder de mogelijkheid om een efficiënte en gebalanceerde portefeuille op te bouwen voor alle marktomstandigheden.
Het investeringsproces bestaat uit een combinatie van een top-down en bottom-up benadering waarbij de macro-economische visie de technisch optimale allocatie bepaalt en kwalitatieve analyse van de obligaties en onderliggende aandelen resulteert in de sterkste overtuigingen in de portefeuille.
Fund Universe Alternative In januari verhoogden we even onze exposure op obligaties van opkomende markten in lokale deviezen door aankoop van BNY Mellon Emerging Debt Local Currency. Deze markt is de laatste 5 jaar verviervoudigd en telt momenteel voor twee derde van de totale uitstaande schuld in opkomende landen. Deze activaklasse heeft betere risicogewogen rendementen gegenereerd dan aandelen uit deze regio (met lagere volatiliteit).
positie in (long of short) op basis van een geanticipeerde gebeurtenis (bijv. overname, herstructurering,…). Daarbij kan men bogen op 25 jaar ervaring van oprichter Daniël Loeb en een uitgebreid netwerk van experten over diverse domeinen.
Gewicht activaklassen Eind vorig jaar werd het aandelengewicht verder verhoogd van 18% naar 20% voor de defensieve portefeuilles (Fund Universe Low), voor de gemengde stijl (Fund Universe Medium) van 45% naar 49% en voor de aandelenportefeuille (Fund Universe High) van 84% naar 91%. Het gewicht obligatieleningen werd niet aangepast; 83,5% in Fund Universe Bonds, 59% Fund Universe Low, 36% Fund Universe Medium en 3% in Fund Universe High.
Het team van Standish (dat dit fonds beheert) houdt rekening met 30 kwalitatieve en kwantitatieve factoren per land om hun portefeuille op te bouwen. Deze leningen dienen vooreerst op 2 niveaus bewaakt te worden: het munt- en renterisico. Verder dienen institutionele, politieke en tegenpartijrisico’s voldoende aandacht te krijgen. Lyxor/Third Point is een nieuwe ‘managed account’ die we in portefeuille opnamen. Deze beheerder is gespecialiseerd in Event Driven strategieën in zowel de aandelen- als obligatiemarkt. De manager neemt een
april 2012 I Ontmoetingen I p. 13 I
trends
Brigitte en Michaël, een passie voor tuinen Sam Steverlynck journalist
Brigitte de Villenfagne ontwerpt al 45 jaar tuinen. Sinds 1975 doet ze dat in nauwe samenwerking met haar zoon, Michael de Villegas. In al die tijd is hun samenwerking sterker dan ooit en hebben ze tuinen ontworpen van België tot Zwitserland, Frankrijk, Marokko en de Verenigde Staten. Een gesprek met moeder en zoon over hun unieke samenwerking.
Hoe verdelen jullie de rollen? Wie doet wat?
We hebben dezelfde ideeën en gaan bijna altijd akkoord. Het is echt een synergie.
Michael: Ik teken de plannen en verzorg de vormgeving. Brigitte gaat daarna de keuze maken van planten. Het is een echte samenwerking, een beetje zoals cuisine à quatre mains.
Michael: Maar details is meer iets voor haar.
Brigitte: Michael maakt de ontwerpen en ik zorg eerder voor de aankleding. Maar ik geef ook mijn mening bij de ontwerptekeningen. Als de bocht van het terras niet goed is, zeg ik dat. Omgekeerd geeft Michael ook advies over de beplanting. Hij heeft fantastische ideeën. Michael kent de planten even goed als ik. Het grote voordeel van onze samenwerking is dat het een perfect evenwicht is tussen het mannelijke en het vrouwelijke. Een vrouw heeft een ander zicht dan een man. Daarom is onze samenwerking zo geslaagd.
I P. 14 I Ontmoetingen I april 2012
Brigitte: Vaste planten is detailwerk en meer voor vrouwen. Het gaat om kleuren en seizoenen. Ik ben gek op kleuren. Voor ik tuinen ontwierp, heb ik aan de academie gestudeerd en kinderportretten geschilderd. Planten zijn heel belangrijk. Maar ook de textuur van bladeren. Niet alleen dikke, ronde bladeren maar ook fijne. Een tuin ontwerpen is eigenlijk zoals een boeket bloemen samenstellen. Het is werken op een grotere schaal maar het principe is hetzelfde.
Het moet speciaal zijn om samen te werken als moeder en zoon. Hoe zijn jullie begonnen?
Michael: Mijn moeder was al een tijd actief in de plantenwereld. Op een bepaald moment wou ze een bvba oprichten. Ik ben er dan bijgekomen omdat ik tuinen kon tekenen. Zo ben ik erin gerold. Brigitte: Hij spreekt me niet aan als ‘moeder’ maar als Brigitte. We fungeren eerder als collega’s. Michael: Ik was 20 toen ik met mijn moeder begon samen te werken. Haar voor klanten aanspreken met ‘mama’ kwam niet professioneel over (lacht). Brigitte: Maar hij is de baas. Ik vind dat de man de baas moet zijn. Anders is het evenwicht zoek.
Werken jullie volgens een specifieke stijl? Hoe zouden jullie die omschrijven? Michael: We hebben een stijl. En dat is dat we ons aanpassen aan de vraag van de klant. We gaan geen Franse of Engelse tuinen ontwerpen, maar iets uniek. Als ik word gevraagd om een tuin te ontwerpen wil ik altijd de woonkamer van de mensen zien om hen beter te begrijpen. Als hun woonkamer minimalistisch is, dan weet
je dat je hun tuin ook minimalistisch moet maken. Als ze een barok interieur hebben, dan wordt het een barokke tuin. Je ziet de persoonlijkheid van de mens in de stijl van hun huis. Wij zijn er om door onze kennis en ervaring te vertalen wat de mensen willen. Als iemand per se een palmboom in zijn tuin wil, raden we dat af omdat die boom hier niet groeit. Maar we kunnen door onze ervaring een geldig alternatief voorstellen. Het eerste wat u ziet als u bij mensen wordt uitgenodigd is hun voortuin. Als die niet mooi is - ook al is het binnen zeer knap - krijg je een slechte eerste indruk. Een voortuin is eigenlijk zoals een hal. Die fungeert voor de verwelkoming maar mag nog niet te gezellig zijn. Het is aantrekkelijk, maar niet te aangenaam want anders blijf je er. Een goede zetel staat in de woonkamer, niet in de hal. De eerste indruk is belangrijk. Er is een zin van Chanel die ik fantastisch vind: “Messieurs, j’habille ces dames pour que vous pouviez les mieux découvrir”. Hetzelfde geldt voor een tuin. Je moet niet alles in één keer willen zien.
Michael: Waarom planten zetten die bloeien in juli en augustus als u weet dat de klant heel de zomer in Knokke-Zoute is? Een tuin is een levende materie. Hij vraagt altijd aandacht. Als je vijf dezelfde planten naast elkaar zet, is er altijd één die sneller groeit dan de andere en die moet worden bijgesnoeid. Bij onze projecten kijken we trouwens ook altijd naar de kostprijs van het onderhoud.
Halen jullie ook inspiratie uit andere disciplines? Michael: Ja, natuurlijk. Er zijn diverse invloeden. De tekeningen die Leonardo Da Vinci maakte van het menselijk lichaam bijvoorbeeld. Evenwicht is iets geometrisch. Da Vinci onderzoekt dat evenwicht in zijn tekeningen. Als ik een tuin teken, weet ik hoe ik van één punt naar een ander wil. Wat mij bezighoudt, is de vraag: ‘Quelle est la différence entre l’imagination et le don?’ Als tuinarchitect probeer je de wensen van de klant te vertalen naar een mooie
tuin. Het gaat daarbij niet alleen om kennis en ervaring, maar ook om verbeelding. Ik herinner me een tuin van 21 meter lang en 14 meter breed voor een Nederlands koppel. Ze wilden een zwembad. De vrouw wilde het zwembad naast het huis, de man wilde het er zo ver mogelijk vandaan. Als we projecten maken, tonen we altijd meerdere ontwerpen. We tekenden een ontwerp voor de vrouw, één voor de man en een derde, gemeenschappelijk programma. We hebben het zwembad op 45 graden gezet. Het staat nu in het midden van de tuin. Niet te ver, niet te dicht. We hebben een oplossing gevonden die beiden beviel. En de tuin is een van onze mooiste ontwerpen. De langste lijn van de tuin is de diagonaal. Door het zwembad op 45 graden te plaatsen lijkt de tuin langer dan ze in werkelijkheid is. Het koppel wilde ook een vijver met eendjes. We hebben het zwembad in het midden gezet en er ernaast twee kleine bassins. Tussen die vijvertjes en het zwembad hebben we een soort brugje in hout gemaakt. Het gaf de indruk van een geheel.
Als jullie een tuin ontwerpen moeten jullie zich al kunnen voorstellen hoe die er de andere seizoenen bij zal liggen… Michael: Als de klant me carte blanche geeft op vlak van de planten kan ik er voor zorgen dat men in een klein tuintje bloemen kan plukken van 1 januari tot 31 december! Brigitte: Dat is belangrijk. De zomer is natuurlijk het hoogtepunt. Maar we moeten er ook voor zorgen dat de tuin in de winter aantrekkelijk is. Want in de winter zijn de mensen thuis terwijl ze in de zomer op vakantie gaan.
april 2012 I Ontmoetingen I p. 15 I
trends
Brigitte: Er zijn regels die je moet respecteren. Harmonie bereik je door verschillende dingen tegen elkaar uit te spelen. Door bijvoorbeeld gesnoeide vormen te contrasteren met losse beplanting. Als je alleen gesnoeide vormen gebruikt wordt het saai. Een tuin moet in de eerste plaats goed getekend zijn. Het is zoals een mooie stof. Je kan die laten bewerken door een naaister in je dorp of door een couturière die nog voor Yves Saint Laurent heeft gewerkt. Je zal het verschil zien! Sommigen mensen gaan hun tuin zelf ontwerpen. Maar dat is er ook vaak aan te zien. Je moet ook een goede kennis hebben van planten en bomen. Ik was een tijdje
I P. 16 I Ontmoetingen I april 2012
geleden op een parking waar iemand dure dakplatanen had gepland. Maar die persoon wist blijkbaar niet dat het een boom is die na vijftien jaar zeer dikke wortels krijgt en zo de hele parking zal innemen. Daardoor zie je nog maar eens dat je een goede kennis moet hebben van bomen en planten. Anders maak je fouten. Michael: We maken geen tuin die onverantwoord is qua onderhoud of kosten. Het is ook een kwestie van opvoeding. Een klant gaf me indertijd 8000 frank per vierkante meter voor terrastegels. Ik zei hem dat ik hier liever 1000 frank aan uitgaf en de rest aan zeldzame planten. Ik heb uiteindelijk
een steen gevonden van 600 frank die ook zeer mooi was. Ja, er is een verschil tussen Aldi en Rob. Maar een framboos blijft een framboos. Het hangt ervan af of je die buiten seizoen koopt of niet.
Jullie zijn in België gevestigd maar hebben ook heel wat projecten in het buitenland… Michael: Ik heb vijf jaar in Marokko gewoond, waar ik een eigen zaak had. Daarnaast hadden we ook projecten in Zwitserland, Frankrijk, VS. Momenteel ben ik bezig aan een tuin in Roemenië. Als men ons in het
buitenland vraagt, kijken we eerst goed rond en passen we ons aan aan de natuur. Brigitte: We observeren eerst de bekleding, welke kwekerijen er in de buurt zijn, ... Er kruipt veel voorbereidend werk in.
Met jullie tuinen willen jullie alle zintuigen bespelen. Hoe gaan jullie werken met geur? Michael: In een tuin heb je eerst het zicht en dan het geluid. Er is het geluid van water in een vijvertje of een riviertje. Maar ook het geluid van de wind in de bladeren. Voor het zicht zijn kleuren heel belangrijk. Je kan ook werken met geur. Je hebt planten die zeer mooi zijn maar een onaangename geur verspreiden. De kleinste bloemen ruiken vaak het sterkst. Indien ze een grote bloem zouden hebben, zouden de insecten die zien. De kleinste bloem trekt minder insecten aan omdat die niet zichtbaar is. Maar die heeft dus vaak een sterke geur. Ik heb eens een wintertuin ontworpen en daarvoor een nymphea gebruikt die ‘s nachts bloeide. Als men er ’s avonds een diner gaf, was de bloem mooi open maar de geur van die nymphea was bijna te sterk. Ik heb ook nog gewerkt aan een tuin voor blinden. Voor hen is de geur en de tastzin zeer belangrijk. Je hebt bladeren met verschillende texturen. Sommige hebben kleine haartjes. Als je bijvoorbeeld basilicum neemt, ruikt dat een beetje. Maar als je de blaadjes gaat verbrijzelen komt de geur pas echt los. Voor blinden is dat zeer belangrijk. Een tuin is echter in de eerste plaats niet
Plant- en tuindagen op 23 en 24 juni 2012 te Sberchamps van 10 uur tot 18 uur. Op de opentuindagen van de tuin ‘L’enclos’, zal tuinarchitecte Brigitte de Villenfagne aanwezig zijn. ‘L’enclos’ is een kleurrijke Engelse tuin waar honderden rozenstruiken, winterharde planten en sierheesters groeien. Het ontwerp is volledig in harmonie met het omliggende landschap. Bezoek op aanvraag buiten de Plant- en Tuindagen. Meer info op www.enclos.be
gemaakt voor de geur maar voor het zicht. Maar we kunnen vanuit onze ervaring die geuren wel extra in de verf zetten.
je niet in een doordeweeks tuincentrum. We lopen vaak tientallen boomkwekerijen af omdat de ene beter is in een bepaald gamma dan de andere.
U werkt ook vaak met bomen en planten uit verschillende contreien?
Brigitte: Het is belangrijk te weten hoe lang de planten bloeien. Een bloem die maar gedurende acht dagen mooi is, hoeft niet voor mij. De rest van het jaar neemt die alleen maar plaats in.
Michael: Ja, maar pas op. Het is allemaal beredeneerd! Vaak krijgen we de vraag van een klant die een tuin wil die bloeit in bepaalde periodes van het jaar. Daar hebben we een zeker aanbod planten voor. We hebben ook klanten die bijvoorbeeld allerlei kleuren willen in hun tuin maar geen geel. Anderen zijn bijvoorbeeld bijna het hele jaar op reis, behalve de maanden april en mei. We gaan dan op zoek naar de planten die het best overeenkomen met de vraag van de klant. Soms werken we ook met een meer speciale plant als die zeldzamer en mooier is. Er moet een meerwaarde zijn. De meeste planten die we gebruiken vind
Wat zijn de voornaamste gevoelens en waarden die jullie met jullie tuinen wil overbrengen? Michael: De zin voor het delen. Brigitte: Voor mij rust. Mensen zitten in hun tuin na een drukke dag. Ze komen er tot rust en voelen er ze zich goed. Ik geloof dat schoonheid rust brengt. Als je iets moois ziet, brengt het je in vervoering. Je voelt je beter. Naar schoonheid kunnen kijken, dat is belangrijk! www.brigitteetmichael.be
april 2012 I Ontmoetingen I p. 17 I
producten
Wereldwijd beleggen sinds 1979
Wanneer wij op zoek gaan naar goede beleggingsfondsen dan houden wij met allerhande factoren rekening die het rendement en het risico kunnen beïnvloeden. Onze fondsenanalisten eisen volledige transparantie van de beheerders zodat we hun portefeuilles tot op het bot kunnen analyseren. Wij gaan niet alleen het beleggingsproces bestuderen, maar ook vele andere factoren zoals bijvoorbeeld de werking van het team van beheerders. Wat is hun ervaring, werken ze efficiënt samen, hoe worden ze verloond voor hun prestaties? Dat zijn maar enkele factoren die de rendementen kunnen beïnvloeden. Omdat we met zoveel factoren rekening houden, wordt de fondsenselectieprocedure van Société Générale Private Banking als een van de strengste in de branche ervaren. Wij zijn er dan ook van overtuigd u beleggingsfondsen te kunnen aanbieden die boven de massa uitspringen. Het Amundi International fonds vormt een prachtig voorbeeld.
Amundi International is de Europese versie van het Amerikaanse moederfonds First Eagle Global. Dit beleggingsfonds heeft de mogelijkheid om te investeren in alle
I P. 18 I Ontmoetingen I april 2012
Eveillard wereldwijd naar opportuniteiten. Dat legde hem geen windeieren want sinds het jaar 2000 weet zijn fonds met gemak veel hogere rendementen neer te zetten dan Berkshire Hathaway, het zo populaire investeringsvehikel van Warren Buffett.
Jeroen Vandamme Product Specialist
activaklassen, van wereldwijde aandelen, bedrijfs- en kortetermijnoverheidsobligaties tot goudmijnaandelen. De strategie van het fonds werd decennialang gestuurd door de legendarische hoofdbeheerder JeanMarie Eveillard. Sinds 1979 beheerde hij het fonds, voornamelijk vanuit New York. Al die jaren hield hij vast aan dezelfde strategie die gebaseerd was op het value beleggen dat Warren Buffett en Benjamin Graham verpersoonlijken. Maar terwijl Buffett en Graham zo goed als enkel in Amerikaanse aandelen belegden, zocht
De waardegerichte strategie van het fonds bestaat erin om in effecten te beleggen met een onderwaardering van 35 à 50%. Door steeds deze veiligheidsmarge te hanteren worden bedrijven aan een zeer correcte prijs gekocht waardoor het risico op kapitaalverlies sterk beperkt wordt. De sterkte van het fonds is dus te vinden bij de opwaartse aandelenselectie die gebeurt door een zeer ervaren team van analisten. Eveillard benadrukt steeds het belang van deze analisten. Zij zijn de kracht van dit beleggingsfonds. Sommige analisten werken sinds 1985 samen met Eveillard en dat is van goudwaarde gebleken. Wanneer men onvoldoende ondergewaardeerde aandelen vindt, dan verkiest de beheerder kortetermijnbeleggingen in obligaties.
De turnover van het fonds is laag, wat betekent dat er weinig wijzigingen optreden
in de portefeuille, dat posities voor lange termijn in portefeuille worden gehouden. Het fonds gaat niet uit van marktvoorspellingen, integendeel, het doet geen voorspellingen en probeert zich zo te positioneren dat het zo weinig mogelijk geld verliest in reële termen. De hoofddoelstelling van het fonds is dan ook om beter te doen dan de inflatie door verliezen in de portefeuille te voorkomen.
Het beleggingsfonds belegt dus niet enkel in aandelen. De portefeuille kan flexibel ingevuld worden en heeft geen benchmark. Er zijn dus geen beperkingen ten aanzien van land, sector of kapitalisatie om wereldwijd de interessantste beleggingsmogelijkheden te vinden. De allocatie op vandaag bestaat voor 75% uit aandelen, 15% kortetermijnoverheidsobligaties en 10% goud. Eveillard belegde sinds 1979 al die jaren in goud. Goud is een vaste waarde in zijn portefeuille die de laatste 10 jaar uitstekend functioneerde als bescherming tegen uitzonderlijke marktomstandigheden. Momenteel wordt de helft van de goudblootstelling belegd via trackers om de fysieke prijsevolutie te volgen. De resterende helft wordt in
goudmijnaandelen belegd. In obligaties gaat het fonds enkel beleggen wanneer de spreads interessant genoeg zijn. Eind jaren negentig had Eveillard het even moeilijk. Zijn strategie om in ondergewaarde aandelen te beleggen was niet zo succesvol toen de internetzeepbel vele groeiaandelen naar de stratosfeer katapulteerde. Criticasters stelden dat Eveillard te oud was om de gevolgen van de technologische revolutie voor de beurzen te begrijpen, maar de beheerder bleef vasthouden aan zijn strategie. We weten allemaal hoe het de technologieaandelen verging vanaf 2000 en niet veel later kon Eveillard zich op de borst kloppen. Het Amundi International fonds steeg met 30% van het jaar 2000 tot en met 2002. In diezelfde periode wist de MSCI World met veel meer dan 30% te dalen. Deze goede prestaties gingen niet onopgemerkt voorbij en beleggers liepen storm om te investeren in het Amundi International fonds. Het gevolg was dat het fonds werd gesloten voor nieuwe investeerders van 2004 tot 2008 omdat het voor de hoofdbeheerder en zijn team onmogelijk werd om de grote instroom aan nieuwe tegoeden efficiënt te beheren. Met de tijdelijke sluiting van het fonds wilde men
de bestaande investeerders beschermen. Het team van analisten breidde uit en vanaf 2008 ging het fonds weer open voor nieuwe investeerders. Eveillard ging op pensioen en gaf de fakkel door aan twee getalenteerde beheerders. In 2008 wist het fonds ook goed te presteren, maar omdat toen overal klappen vielen kon men niet alle verliezen ontwijken. Ook in het moeilijke beursjaar 2011 wist het fonds slechts met -2,2% te dalen. Enkele weken na zijn pensioen verscheen Eveillard trouwens plots weer dagelijks op kantoor. Toen hij thuis zat, wilde zijn vrouw steeds met hem uitstapjes maken en gaan shoppen. Hij besefte echter snel dat hij liever de financiële markten en bedrijven wilde blijven opvolgen. Eveillard blijft dus nog adviseur voor het fonds en komt nog elke dag naar kantoor. Het fonds heeft zo’n 55 miljard dollar aan activa onder beheer en behoort hiermee tot de grootste beleggingsfondsen ter wereld. Het mag duidelijk zijn dat dit uitzonderlijke succes te danken is aan een volledige groep van uitzonderlijke beheerders en analisten.
april 2012 I Ontmoetingen I p. 19 I
patrimonium
De nieuwe fiscale maatregelen: een overzicht van de veranderingen en de gevolgen
Er is al heel wat inkt gevloeid over de nieuwe fiscale maatregelen. De verwarring blijft echter bij velen nog groot. In deze bijdrage behandelen we de nieuwe tarieven van de roerende voorheffing, de bijkomende heffing van 4%, de algemene aangifteplicht van roerende inkomsten in de personenbelasting en de rapporteringsplicht van de banken. Over de opportuniteit en rechtsgeldigheid van deze nieuwe maatregelen valt tevens veel te schrijven maar daar gaan we in deze bijdrage niet dieper op in.
Annick Haerens hoofd patrimoniaal advies
Katia Gevaert Patrimoniaal adviseur
De nieuwe tarieven van de roerende voorheffing De intresten die voorheen belast werden aan 15% worden thans belast aan 21%. Op deze regel bestaan echter een aantal uitzonderingen. Intresten op gereglementeerde spaardeposito’s (spaarboekjes) blijven onderworpen aan 15%. Ook de eerste schijf van 1.830 EUR per persoon blijft vrijgesteld. De Staatsbons die uitgeven werden in de periode tussen 24 november en 2 december 2011 blijven eveneens onderworpen aan 15% roerende voorheffing. Inkomsten uit bepaalde gemeenschappelijke beleggingsfondsen blijven ook onderhevig aan 15% roerende voorheffing. Voor dividenden van vennootschappen die opgericht zijn na 1 januari 1994 verhoogt de roerende voorheffing van 15% naar 21%. Ook voor de VVPR-dividenden stijgt de roerende voorheffing van 15% naar 21%. Voor de dividenden die vroeger onderworpen waren aan 25% roerende voorheffing verandert er niets. Deze blijven onderhevig aan het tarief van 25%. De Belgische heffing op fondsen, ook wel Reynderstaks genaamd, verhoogt ook van 15% naar 21%. Dit betekent dat kapitalisatiefondsen die meer dan 40%
I P. 20 I Ontmoetingen I april 2012
beleggen in vastrentende producten en die een Europees paspoort hebben, belast worden aan 21% bij de verkoop. De liquidatieboni blijven belast aan 10%, de boni op inkoop van eigen aandelen stijgen wel van 10% naar 21%. De nieuwe tarieven zijn van toepassing op inkomsten toegekend of betaalbaar gesteld vanaf 1 januari 2012. Merk op dat de tarieven aangepast zijn maar dat de belastbare grondslag niet gewijzigd is. De bijkomende heffing van 4% Natuurlijke personen die jaarlijks meer dan 13.675 EUR (na indexatie 20.020 EUR) intresten en dividenden ontvangen, zijn 4% bijkomende heffing verschuldigd op de intresten en dividenden die dit bedrag overschrijden. Voor belastingplichtigen die gezamenlijk een aangifte indienen, wordt de grens van 20.020 EUR per persoon berekend. De heffing van 4% is een afzonderlijke belasting en geen verhoging van de roerende voorheffing hoewel ze in de praktijk samen ingehouden zullen worden. Op deze heffing is geen aanvullende gemeentebelasting verschuldigd.
De heffing viseert alle intresten en dividenden weliswaar met uitzondering van de intresten op spaarboekjes, de intresten van de Staatsbons die uitgeven werden in de periode tussen 24 november en 2 december 2011, de dividenden die belast zijn aan 25% roerende voorheffing en de liquidatieboni. Om te oordelen of de grens van 20.020 EUR overschreden wordt, wordt rekening gehouden met Belgische en buitenlandse dividenden die onderworpen worden aan 25%, intresten onderworpen aan 15%, 21% of 25%, belastbare verzekeringsproducten en de fondsen onderworpen aan de Belgische heffing op fondsen. Er wordt echter geen rekening gehouden met de vrijgestelde schijf van 1.830 EUR uit spaarboekjes, de liquidatieboni, de nietbelastbare verzekeringsproducten en de intresten uit de Staatsbons die uitgegeven werden in de periode tussen 24 november en 2 december 2011. Om de grens van 20.020 EUR te bepalen, wordt rekening gehouden met het verkregen bedrag aan intresten en dividenden, vóór aftrek van de innings- en bewaringskosten en verhoogd met de roerende voorheffing. Voor Belgische aandelen betekent dit het brutodividend en voor buitenlandse aandelen het brutodividend verminderd met de buitenlandse bronheffing. Elke belastingplichtige heeft de vrije keuze om de bijkomende heffing te laten inhouden door de bank of de emittent ofwel om deze te betalen via de aanslagprocedure. Indien de bank of de emittent 4% inhoudt, dan houdt deze geen rekening met de vrijstelling van 20.020 EUR per persoon. Met andere woorden, de 4% wordt ingehouden vanaf de eerste euro inkomen. Indien de grens van 20.020 EUR niet overschreden is, kan de belastingplichtige de ten onrechte ingehouden 4% recupereren via zijn aangifte. Indien de bank de 4% bijkomende heffing niet inhoudt, dan moet de belastingplichtige al zijn roerende inkomsten aangeven in zijn personenbelasting. De heffing wordt in dit geval gevestigd op het ogenblik van de berekening van de personenbelasting.
Aangifteplicht van de roerende inkomsten De belastingplichtigen moeten al hun roerende inkomsten vermelden in hun volgende aangifte van de personenbelasting met uitzondering van de inkomsten die onderworpen zijn aan 21% en waarvoor de bank of de emittent de bijkomende heffing van 4% ingehouden heeft. De roerende voorheffing is met andere woorden niet meer, per definitie, bevrijdend. Dividenden van aandelen zonder strips, intresten belast aan 15% (bv. belastbaar deel van spaarboekjes en intresten uit de Staatsbon uitgegeven tussen 24 november en 2 december 2011) of 21% en waarop de bijkomende heffing niet werd ingehouden, moeten dus steeds aangegeven worden. Hetzelfde geldt voor dividenden van buitenlandse beveks of sicavs die vóór 1 januari 1994 en zonder Europees paspoort zijn uitgegeven. Deze worden immers aan 25% belast. De aangifte van deze inkomsten leidt echter niet tot een directe belastingsverhoging.
emittent niet verzoekt om de bijkomende heffing van 4% aan de bron in te houden, dan moet deze laatste de inkomsten waarop zij roerende voorheffing inhouden rapporteren aan het centraal aanspreekpunt. Voor alle duidelijkheid, de belastingplichtige zal dezelfde inkomsten moeten aangeven in zijn personenbelasting. Daarentegen, wanneer de bank of de emittent wel 4% aan de bron inhoudt op intresten en dividenden onderhevig aan 21% roerende voorheffing, dan moeten deze niet meer gerapporteerd worden. De rapportering zal in principe eenmaal per jaar gebeuren op basis van het rijksregisternummer van de belastingplichtige. Het centraal aanspreekpunt zal alle informatie van de verschillende banken en emittenten bijhouden. Wanneer de grens van 20.020 EUR overschreden wordt, zal het centraal aanspreekpunt het surplus doorgeven aan de fiscus. Op die manier zal deze gemakkelijker controles kunnen uitvoeren en desgevallend 4% bijkomende heffing aanrekenen.
Rapporteringsplicht van de schuldenaars van de roerende voorheffing Indien de belastingplichtige de bank of de
Hoe anoniem blijven? Beleggen in obligaties, in aandelen met strips of in aandelenfondsen die dividenden
uitkeren maken het mogelijk om anoniem te blijven. De roerende voorheffing bedraagt in al deze gevallen 21%. De bijkomende heffing kan met andere woorden aan de bron ingehouden worden hetgeen tot gevolg heeft dat de belastingplichtige de inkomsten van deze producten niet meer hoeft aan te geven en dat de banken/emittenten diezelfde inkomsten ook niet rapporteren aan het centraal aanspreekpunt. Beleggen in kapitalisatiefondsen maakt het eveneens mogelijk om anoniem te blijven aangezien deze ontsnappen aan roerende voorheffing. Bovendien wat de Belgische heffing op fondsen betreft, kan 4% aan de bron ingehouden worden. Kapitalisatiefondsen zonder Europees paspoort zoals de kapitalisatietypes van Accent Fund bieden u anonimiteit en hebben daarenboven het voordeel dat noch Belgische roerende voorheffing, noch de Belgische heffing op fondsen, noch de bijkomende heffing van 4% verschuldigd zijn. Société Générale Private Banking biedt u bovendien een alternatief met de beleggingsfondsen van SG Private Portfolio. In het Corporate artikel op p.3 licht Stijn Elebaut, Portfolio Manager, dit nader toe.
Overzicht van de meest voorkomende producten Producten
RV
Tellen mee voor de Bijkomende heffing van grens van 20.020 EUR 4% mogelijk
Aangifteplicht in de personenbelasting
Rapporteringsplicht door schuldenaar RV
ja, tenzij inhouding aan de bron
ja, tenzij inhouding aan de bron
VVPR-dividenden
21%
ja
ja
Dividenden
25%
ja
nee
altijd
altijd ja, tenzij inhouding aan de bron
Dividenden (vennootschap opgericht na 01.01.1994)
21%
ja
ja
ja, tenzij inhouding aan de bron
Dividenden Belgische fondsen
21%
ja
ja
ja, tenzij inhouding aan de bron
ja, tenzij inhouding aan de bron
Dividenden buitenlandse fondsen
25%
ja
nee
altijd
altijd
Dividenden buitenlandse fondsen (opgericht na 01.01.1994 of met Europees paspoort)
21%
ja
ja
ja, tenzij inhouding aan de bron
ja, tenzij inhouding aan de bron
Belgische heffing op fondsen
21%
ja
ja
ja, tenzij inhouding aan de bron
ja, tenzij inhouding aan de bron
Intresten spaarboekje > 1.830 EUR
15%
ja
nee
altijd
altijd
Intresten spaarboekje < 1.830 EUR
0%
nee
nee
nee
nee
Intresten Staatsbons uitgegeven tussen 24 november en 2 december 2011
15%
nee
nee
altijd
altijd
Andere intresten
21%
ja
ja
ja, tenzij inhouding aan de bron
ja, tenzij inhouding aan de bron
april 2012 I Ontmoetingen I p. 21 I
on the field
Citizen Commitment Week De verschillende Belgische entiteiten van Société Générale organiseerden in 2011 verscheidene initiatieven om geld in te zamelen voor SOS Kinderdorpen. Zo was er onze deelname aan de Brussels Ekiden op zaterdag 15 oktober. Samen met personeelsleden van ALD en SG Equipment Finance vormden we tien teams van elk zes lopers die verschillende afstanden liepen en waarbij elk team de afstand van een marathon aflegde. Enkele weken later organiseerden we de filmvoorstelling voor het personeel ‘Kuifje en het geheim van de eenhoorn’. We zijn dan ook trots dat we dankzij deze activiteiten een cheque van 12.600 EUR aan SOS Kinderdorpen hebben overhandigd.
Verhuis agentschappen Aalst en Antwerpen De cliënten van Aalst en Antwerpen werden reeds geïnformeerd over de verhuis van hun agentschap. Het agentschap van Aalst verhuisde begin januari naar de Kanunnik Colinetstraat 7. Ter gelegenheid hiervan loopt er een exclusieve tentoonstelling van plastisch kunstenaar Alexander Ketele. Begin maart verhuisde het agentschap Antwerpen naar de Sneeuwbeslaan 14. Het nieuwe agentschap wordt tijdelijk opgeluisterd met werken van eric vande Pitte en William Sweetlove.
In Memoriam Veronique Vandekerchoven In het vorige nummer van Ontmoetingen hadden we het genoegen een artikel te publiceren van Veronique Vandekerchoven, curator bij het Museum M in Leuven. In dit artikel kwam heel duidelijk haar enthousiasme en passie voor het museum tot uiting. Société Générale Private Banking heeft in de afgelopen twee jaar verscheidene keren met Museum M en mevrouw Vandekerchoven, in het bijzonder, samengewerkt en dit steeds op een zeer aangename en professionele manier. Het was dan ook met grote ontzetting en ongeloof dat we op donderdag 26 januari vernamen dat Veronique Vandekerchoven was overleden ten gevolge van een aanrijding op de fiets. Wij zullen ons haar herinneren als een zeer dynamische, inspirerende vrouw wiens werk een echte passie was. Hierbij willen we tevens onze deelneming betuigen aan haar echtgenoot, kinderen, familie, vrienden en collega’s.
I P. 22 I Ontmoetingen I april 2012
leuke stedentrip?
verwenweekend?
luxevakantie? Lausanne palace
stylish feel good hotels in europe
meer inspiratie bestellen www.cocooningtime.com
Société Générale Private Banking Kortrijksesteenweg 302 9000 Gent T +32 9 242 22 22 F +32 9 242 22 44 E
[email protected] www.privatebanking.societegenerale.be BE 0415 835 337 RPR Gent Kanunnik Colinetstraat 7 9300 Aalst T +32 53 76 84 84 F +32 53 21 32 99
[email protected]
Luikersteenweg 267A 3500 Hasselt T +32 11 22 24 29 F +32 11 22 28 47
[email protected]
Noordlaan 51 8800 Roeselare T +32 51 26 46 46 F +32 51 24 32 26
[email protected]
Sneeuwbeslaan 14 2610 Antwerpen T +32 3 233 78 00 F +32 3 233 84 24
[email protected]
Natiënlaan 203 8300 Knokke-Heist T +32 50 33 95 77 F +32 50 33 19 29
[email protected]
Rue du Curé Notre Dame 8 7500 Tournai T +32 69 76 67 51 F +32 69 76 67 63
[email protected]
Scheepsdalelaan 60 8000 Brugge T +32 50 39 25 55 F +32 50 38 76 68
[email protected]
Condédreef 69 8500 Kortrijk T +32 56 21 01 44 F +32 56 21 01 47
[email protected]
Langestraat 207 2240 Zandhoven T +32 3 311 75 43 F +32 3 309 32 97
[email protected]
Koloniënstraat 11 1000 Brussel T +32 2 511 02 06 F +32 2 511 77 21
[email protected]
Bondgenotenlaan 109 3000 Leuven T +32 16 28 46 00 F +32 16 23 38 43
[email protected]
Colofon REDACTIE Peter Ampe, Peter Bossaer, Stijn Elebaut (Vermogensbeheer), Annick Haerens en Katia Gevaert (Patrimoniaal Advies), Jeroen Vandamme (Investment Solutions), Helena Buckinx en Leen Joos (Communicatie). MET DE MEDEWERKING VAN Sam Steverlynck, Marleen Wauters (Business Writers) EINDREDACTIE Dienst Communicatie,
[email protected] Afsluiting eindredactie: 21 maart 2012. ILLUSTRATIES Michael de Villegas - Frank Toussaint - Christophe Vander Eecken CSC - Shane Shu & Michel Cupido - Société Générale Private Banking - stock.xchng. OPMAAK - CSC. DRUK - Cassochrome Graphic Production. Elke volledige of gedeeltelijke reproductie of vertaling is strikt verboden zonder de voorafgaande schriftelijke toelating van de bank. Alle informatie in dit document wordt louter ter informatie verstrekt en mag in geen geval worden beschouwd als een verbintenis van de bank.
De informatie opgenomen in deze publicatie is van algemene aard en is niet bedoeld als gepersonaliseerde aanbeveling, aanbod tot aankoop of aanzetten tot verkoop van financiële instrumenten of enig andere vorm van adviesverlening. De cliënt dient zelf, in overleg met zijn relatiebeheerder bij Société Générale Private Banking België, na te gaan of de vermelde financiële instrumenten en beleggingsdiensten voor hem geschikt of passend zijn. Voor geïndividualiseerd fiscaal, patrimoniaal of juridisch advies dient de cliënt zich te richten tot de personen of instanties die hierin gespecialiseerd zijn. De informatie opgenomen in deze publicatie steunt op betrouwbare bronnen en eigen onderzoek. De (gesimuleerde) resultaten uit het verleden of prognoses vormen geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten. Resultaten uitgedrukt in vreemde valuta kunnen onderhevig zijn aan valutaschommelingen. Tenzij dit uitdrukkelijk anders wordt vermeld, richt deze informatie zich enkel tot ingezetenen van lidstaten van de Europese Unie. Deze publicatie is een publicitaire mededeling uitgebracht door Société Générale Private Banking België. De bevoegde controleautoriteit is de Nationale Bank van België (NBB) en de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA). Raadpleeg onze website www.privatebanking.societegenerale.be voor meer informatie over beleggingsaanbevelingen. Société Générale Private Banking België, noch enige andere vennootschap van de Groep Société Générale kan aansprakelijk worden gesteld voor de eventuele onjuistheid, onvolledigheid of oneigenlijk gebruik van de informatie.
Building team spirit together