www.researchportal.be - 25 Nov 2015 15:44:41
Onderzoeksprojecten (8000 - 8500 van 11514) Zoekfilter: Classificaties: Geschiedenis van de landbouw, Classificaties: BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN (B)
Ontwikkelingsstoornis/Leerstoornissen Universiteit Gent Abstract: Deze associatieonderzoeksgroep wil translationeel onderzoek doen vanuit interdisciplinair perspectief. Het betreft onderzoek naar 1. comorbiditeit van dyscalculie, dyslexie, DCD en ADHD in vlaanderen, 2. prodomen van leerstoornissen op jonge leeftijd, 3. kenmerken en diagnostiek van leerstoornissen op volwassen leeftijd, 4. en naar de impact, sterke en zwakke punten van personen met leerstoornissen Organisaties: • Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie
Onderzoekers: • Anne Desoete
Ontwikkeling, synthese en evaluatie van nieuwe potente radioliganden voor beeldvorming van PDE7 en de rol van PDE7 in neurologische aandoeningen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Koen Augustyns • Sigrid Stroobants • Steven Staelens • David Thomae
Ontwikkeling, synthese en evaluatie van nieuwe potente radioliganden voor beeldvorming van PDE7 in de hersenen. Universiteit Antwerpen Abstract: Cyclic adenosine 3',5'-monophosphate (cAMP) is een intracellulaire "second messenger" en is betrokken in verschillende signaal overdachten en wordt hierbij geactiveerd door bv. hormonen en neurotransmitters. PDE7 is één van de elf fosfodiesterase families(PDEs) en het hydrolyseert specifiek cAMP; Hierdoor reguleert PDE7 de intracellulaire concentratie van deze "second messenger". Dit effect is zeer belangrijk in verschillende CNS gerelateerde ziektebeelden zoals Alzheimer, Parkinson en Huntington en toont het belang aan van PDE7 als therapeutisch doelwit. Positron Emission Tomography (PET), een in vivo beeldvormingstechniek, is een zeer krachtige tool om: (1) de verschillende stadia van een ziekteverloop op te volgen (2) de menselijke biologie te bestuderen (3) de in vivo eigenschappen van nieuwe geneesmiddelen te onderzoeken en op te volgen gedurende (pre)klinische trials. Deze techniek is kwantitatief en zeer gevoelig en bovendien niet invasief. Dit laatste is een zeer groot voordeel bij de beeldvorming van de hersenen. Radiotracers worden onderzocht om biologische doelwitten zoals receptors , enzymes of tumor te bestuderen. In de literatuur worden tot op heden geen radiotracers beschreven voor PDE7 beeldvorming. Vertrekkende vanuit bestaande PDE7 inhibitoren zullen we nieuwe verbindingen synthetiseren en deze met 11C labelen. De nieuwe radiotracers zullen in muizen geïnjecteerd worden om zo te bepalen of zij geschikt zijn om PDE7 in de hersenen te kwantificeren. Organisaties: • Medicinale chemie (UAMC)
Onderzoekers: • David Thomae
Ontwikkeling, validatie en implementatie van nieuwe strategieën en technologieën voor de evaluatie van nieuwe predictieve merkers van diabetische complicaties Universiteit Gent Abstract: Diabetes vormt, in belangrijke mate omwille van zijn langetermijn complicaties, één van de belangrijkste uitdagingen voor de gedendaagse gezondheidszorg. Het voorgestelde project beoogt de ontwikkeling van nieuwe gas- en vloeistofchromatografische strategieën die toelaten om predictieve merkers van diabetische complicaties met hoge gevoeligheid en selectiviteit te bepalen. Hiertoe zal uitgegaan worden van gedroogde bloedspots. Organisaties: • Vakgroep Bioanalyse
Onderzoekers: • Christophe Stove
Ontwikkeling, validatie en klinische toepassing van assays om bloedspiegels van biologische geneesmiddelen te bepalen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Therapeutische en Diagnost. Antilichamen
Onderzoekers: • Ann Gils • Iris Detrez
Ontwikkeling, validatie en toepassing van complementaire in vitro modellen ter voorspelling van in vivo klaring van geneesmiddelenkandidaten inspecifieke populaties. KU Leuven Abstract: Dit doctoraatsonderzoek is gericht op het optimaliseren, valideren en implementeren van bestaande (levermicrosomen, gesuspendeerde hepatocyten,hepatocyten in sandwichconformatie) en vernieuwende in vitro technieken(basolaterale en canaliculaire levermembraanvesikels) voor het voorspellen van de in vivo hepatische klaring van geneesmiddelen(kandidaten). Deze technieken kunnen gebruikt worden om de in vivo hepatische klaring inspecifieke populaties (bvb. de pediatrische populatie) accurater te voorspellen. Hierdoor kan een beter inzicht verkregen worden aangaande de afhankelijkheid van hepatische klaring aan wijzigingen in lichaamsfysiologie (bvb. leeftijdsafhankelijkheid) en daarmee geassocieerde invloeden op de farmacokinetiek van geneesmiddelen. In het verlengde van deze doeleinden zal gepoogd worden om een nieuw PBPK (physiologically based pharmacokinetic) model te ontwikkelen voor in vivo klaringsvoorspelling. Dit moet toelaten om veiligere en meer
betrouwbare klinische studies te k Organisaties: • Farmacotechnologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Patrick Augustijns • Pieter Annaert • Johan Nicolaï
Ontwikkeling van 18F-poly(2-oxazoline)-duramycin and 18F-poly(2-oxazoline)-RGD als radiotracers voor in vivo beeldvorming van tumor omgeving. Universiteit Antwerpen Abstract: De voornaamste doelstelling van dit project is om de tumorzoekende en pharmacokinetische eigenschappen van duramycine en RGD radioactieve speurstoffen te verbeteren door conjugatie met POX. Dit wordt geëvalueerd in een in vivo model van hypoxische en bestraalde nietkleincellige longkanker. Het gebruik van deze verbeterde speurstoffen kan leiden tot een hoger tumour-achtergrond contrast alsook een snellere differentiatie tussen effectieve en niet-effectieve therapieën en aldus in efficiëntere en kostenbesparende gepersonaliseerde geneeskunde. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Steven Staelens • Christel Vangestel • Leonie Wyffels
Ontwikkeling van 18F-poly(2-oxazoline)-duramycin en 18F-poly(2-oxazoline)-RGD als radiotracers voor in vivo beeldvorming van tumor omgeving Universiteit Gent Abstract: De voornaamste doelstelling van dit project is om de tumorzoekende en pharmacokinetische eigenschappen van duramycine en RGD radioactieve speurstoffen te verbeteren door conjugatie met POX . Dit wordt geëvalueerd in een in vivo model van hypoxische en bestraalde niet-kleincellige longkanker. Het gebruik van deze verbeterde speurstoffen kan leiden tot een hoger tumour-achtergrond contrast alsook een snellere differentiatie tussen effectieve en niet-effectieve therapieën en aldus in efficiëntere en kostenbesparende gepersonaliseerde geneeskunde . Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)
Onderzoekers: • Richard Hoogenboom
Ontwikkeling van aanpasbare geattenueerde en vectorvaccins ter bescherming tegen het porcien reproductief en respiratoir syndroom (PRRS), essentieel voor een succesvolle bestrijding Universiteit Gent Abstract: Het porcien reproductief en respiratoir syndroom virus (PRRSV) is momenteel moeilijk te controleren met de huidig geregistreerde vaccins. De geïnactiveerde vaccins induceren geen beschermende immuniteit. Ze kunnen enkel een boost-reactie geven bij immune dieren wanneer de stam in het vaccin genetisch overeenkomt met de circulerende stam. De geattenueerde vaccins hebben in de negentiger jaren een zeer goede bescherming gegeven. Het laatste decennium is de werkzaamheid sterk achteruit gegaan door het genetisch en antigenisch wegdrijven van de circulerende virussen. In het laboratorium van de promoter van dit projectvoorstel is recent een aanpasbaar geïnactiveerd vaccin ontwikkeld waarvan recent de werking in het veld werd aangetoond. Dit nieuw geïnactiveerd vaccin zal gebruikt worden om de bestaande immuniteit te boosten bij zeugen. Met het huidig onderzoek zal een aanpasbaar geattenueerd en/of vectorvaccin ontwikkeld worden dat kan gebruikt worden bij naïeve dieren (gelten en mestbiggen). Wildtype virus zal geattenueerd worden door passages op twee cellijnen die in het laboratorium van de promotor werden ontwikkeld: PK15 en ch0. Door een ingenieus selectiesysteem (verminderde vermeerdering in macrofagen maar normale vermeerdering in cellijnen) zal de attenuatie in vitro gevolgd worden. De mutanten die goed groeien in celculturen maar niet in macrofagen zullen verder in vivo getest worden op hun veiligheid en werkzaamheid (inductie van neutraliserende antistoffen en reductie viremie). Daarnaast zal het Barthavaccin gebruikt worden als vector voor het tot expressie brengen van de extodomeinen van GP2, GP3 en GP4 van PRRSV die onder regulatie staan van bepaalde eiwitten van het Barthavirus (gC, gC, tegumeneiwit...). De recombinante Barthavirussen zullen vervolgens in vivo uitgetest worden. De intramusculaire vaccinatie zal vergeleken worden met intranasale en perorale vaccinatie. Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie
Onderzoekers: • Hans Nauwynck
Ontwikkeling van Abl1 assays met behulp van vloeistofchromatografie en verschillende detectoren KU Leuven Abstract: Zoals toegelicht in hoofdstuk 1 is fosforylering eenzeer belangrijke post-translationele modificatie, die een rol speelt insignaaltransductie en de werking van de cel. Fosforylering wordt in cellen gemedieerd door PKs en mutaties in deze PKs kunnen bepaalde ziektes veroorzaken of er het gevolg van zijn. Gedurende de laatste jaren heeft men sterk ingezet op de studie van deze enzymen om pathologische mechanismes te onderzoeken en geschikte geneesmiddelen te vinden ter behandeling van deze ziektes. Meer dan 20 kinase inhibitoren werden intussen goedgekeurd door de USFDA (situatie einde 2013), waaronder IM voor de behandeling van CML. Niettegenstaande dit succesvol molecule is het nog steeds noodzakelijk om andere inhibitoren te ontwikkelen ter behandeling van ziektes waarbij PKs abnormaal functioneren. Abl1 is een nietreceptor tyrosine kinase en het hybride Bcr-Abl fusie genwordt teruggevonden in de meeste patiënten met CML en in sommige patiënten met acute lymphoblastische leukemie (AL Organisaties: • Farmaceutische Analyse
Onderzoekers: • Erwin Adams • Ann Van Schepdael • Hui Chen
Ontwikkeling van alpha-gesubsidieerde fosmidomycine-analogen als anti-malaria DOXP reducto-isomerase inhibitoren Universiteit Gent Abstract: Een mevalonaat-onafhankelijke weg voor de biosynthese van isoprenoïden, de zogenaamde DOXP-weg, werd onlangs ontdekt en gevalideerd als nieuw doelwit voor geneesmiddelenontwikkeling. Fosmidomycine, een fosfonaat dat interfereert met deze biosynteweg door inhibitie van het DOXP reducto-isomerase, is een veelbelovend antimalariamiddel. Dit project beoogt de verdere ontwikkeling van alpha-
gesubstitueerde fosmidomycine-analogen die in vitro superieur zijn t.o.v. fosmidomycine in het remmen van de groei van P. falciparum e.a. pathogenen die gebruik maken van de non-mevalonaatweg. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Serge Van Calenbergh
Ontwikkeling van alternatieve detectiemethodes voor berengeur aan de slachtlijn Universiteit Gent Abstract: IWT/SB-lichting 2014 IWT/SB/Verplanken Kaat/131420 Ontwikkeling van alternatieve detectiemethodes voor berengeur aan de slachtlijn Organisaties: • Vakgroep Veterinaire volksgezondheid en voedselveiligheid
Onderzoekers: • Lynn Vanhaecke
Ontwikkeling van alternatieve testsystemen op basis van zebravisembryo voor de identificatie van toxische chemicaliën (ZETOX). Universiteit Antwerpen Abstract: De globale doelstelling van dit project is methoden te ontwikkelen met het zebravisembryo als alternatieve "totaal organisme benadering" om toxiciteit van chemicaliën te evalueren met een goede predictie voor humane toxiciteit. De ontwikkeling en optimalisatie van methoden met zebravisembryo zal zich toespitsen op die targetsystemen en eindpunten (bijv. neurotoxiciteit en gedrag, levertoxiciteit en metabolisme) waarvoor er nog geen gevalideerde alternatieve testen, zoals bijv. in vitro celcultuur testen, beschikbaar zijn. Organisaties: • Toxicologie
Onderzoekers: • Adrian Covaci
Ontwikkeling van analysemethoden voor grote datasets en toepassing ervan op niet-coderende genetische informatie betrokken bij psychiatrische ziekten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • VIB DMG - Toegepaste Moleculaire Genomica
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero • Peter De Rijk • Bart Aelterman
Ontwikkeling van analysemethoden voor het identificeren van nieuwe immunosuppressieve compounds KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Labo Experimentele Transplantatie
Onderzoekers: • Mark Waer • Thierry Louat • Kristien Van Belle
Ontwikkeling van anti-Factor VIII antilichamen die FVIII partieel inhiberen als een nieuw type antitrombotisch angens. KU Leuven Abstract: De mogelijkheid partiële inhibitie van FVIII-activiteit te gebruiken als nieuwe antitrombotische strategie voor de behandeling en/of preventie van trombose werd recent geëvalueerd. Dit werk is gebaseerd op de ontdekking, in het Centrum voor Moleculaire en Vasculaire Biologie, van humanemonoklonale antilichamen die de FVIII-activiteit slechts gedeeltelijk inhiberen. Verscheidene patenten werden ingediend om dergelijke antilichamen en hun gebruik voor de preventie en behandeling van trombose, te beschermen. Deze IOF onderzoeksgrant zal ondersteuning verlenen aan de klinische ontwikkeling van anti-FVIII-antilichamen. De antilichamen zullen geproduceerd worden en geëvalueerd in klinische studies door Thromb-X, een spin-off van K.U.Leuven en een Zweeds bedrijf, BioInvent. De IOF-onderzoeksgrant zal het basisonderzoek toelaten vereist om de in vitro en in vivo werkwijze van de nati-FVIII-antilichamen die geselecteerd werden voor klinische studies, volledig te bepalen. Dit onderzoek is crucia Organisaties: • Moleculaire en Vasculaire Biologie
Onderzoekers: • Jean-Marie Saint-Remy • Desire Collen
Ontwikkeling van antivirale strategieën tegen het hepatitis E virus. KU Leuven Abstract: Acute virale hepatitis is een ontsteking van de lever die veroorzaakt wordt door een infectie met een virus. Zo'n infectie veroorzaakt een typische geelzucht en verder ook vermoeidheid, misselijkheid,... Hepatitis Avirus en hepatitis E virus zijn de voornaamste oorzaken van een dergelijke virale hepatitis.Hoewel er een vaccin beschikbaar is tegen hepatitis A, komen er nog regelmatig uitbraken voor en bij bepaalde personen kan dit tot ernstige ziekte leiden. Momenteel zijn er echter geen geneesmiddelen beschikbaar voor de behandeling van hepatitis A. Dergelijke geneesmiddelen zouden erg nuttig zijn om uitbraken in te perken en om ernstig zieke patiënten te behandelen. Om de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen mogelijk te maken, heb ik enkele methoden ontwikkeld waarmeede antivirale activiteit van chemische moleculen getest kan worden in het labo. Hiermee kunnen grote bibliotheken van molecules getest worden om zo tot een kandidaat-geneesmiddel te komen.Hepatitis E virus veroorzaakt v Organisaties:
• Laboratorium Virologie en Chemotherapie
Onderzoekers: • Johan Neyts • Yannick Debing
Ontwikkeling van 'tissue engineered' hartkleppen. Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is om repulatie van biologische hartklepmatrices te verkrijgen om zo tot een vitaa tissue- engineered construct te komen dat als prototype van een tissue engineerded hartklep kan dienen. Er kunnen vier grote doelstellingen geformulieerd worden: (1) Matrix optimalisatie, (2) incorporatie van groeifactoren in de biooische matrix, (3) Repopulatie van de matrices beladen met groeifactoren en (4) in vivo evaluatie van de tissue-engçineerde kleppen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Jean Remon
Ontwikkeling van 'tissue engineered' hartkleppen. Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is om repulaie vn biolgische hartklepmatrices te verkrijgen om zo to een viaal vissue engineered construct te komen dat als protoype van een tissueengineered hartklep kan dienen. Er kunnen vier grote doelstellingen geformuleerd woden:(1) Matrix optimalisatie, (2) Incorporatie van groeifactoren in de biolosche matrix, (3) Repopulatie van de matrices beladen met groeifactoren en (4) In vivo evaluatie van de tissue-enineerde kleppen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Jean Remon
Ontwikkeling van beslissingsondersteunende systemen voor de aanpak van geneesmiddel geïnduceerde QT-verlenging in de klinische praktijk. KU Leuven Abstract: Verschillende cardiale en niet-cardiale geneesmiddelen kunnen het QT-interval (een belangrijke fase in het elektrocardiogram) verlengen. Patiënten die deze geneesmiddelen gebruiken, hebben een verhoogd risico op hartritmestoornissen (Torsade de Pointes) die de oorzaak kunnen zijn van plotse cardiale dood. In de psychiatrie is het gebruik van (combinaties van) QT-verlengende geneesmiddelen dagdagelijkse praktijk. Er zijn nauwelijks gegevens beschikbaar over QT-verlenging in de klinische praktijk. Daardoor blijven artsen zitten met vragen over de relevantie van QTverlenging en hoe ze hiermee moeten omgaan.Dit project bestaat uit verschillende substudies. Farmaco-epidemiologische studies in verschillende patiëntenpopulaties zullen data opleveren over de prevalentie van het gebruik van (combinaties van) QT-verlengende geneesmiddelen. Onderzoek naar het medicatie management zal inzicht geven in de manier waarop zorgverleners op dit moment omgaan met geneesmiddeleninteracties en QT-verlengi Organisaties: • C_Farma_zorg
Onderzoekers: • Veerle Foulon • Joris Vandenberghe • Rik Willems • Isabel Spriet • Eline Vandael
Ontwikkeling van besluitvormingsmodellen voor de intensificatie en diversificatie van boomteelt in een agroforestry landschapsmozaiek in Kameroen Universiteit Gent Abstract: Tropische bossen aan de savannerand vertonen een hoge graad van socioecologische dynamiek. Deze beïnvloeden het voorkomen van de boomcomponent in dit mozaieklandschap, waarbij de perceptive, noden en beheersobjectieven van de locale bevolking bepalend zijn. Dit onderzoek analyseert de landgebruiksdynamiek en de bijdrage van de boomcomponent tot strategieën voor mitigatie van klimaatsverandering. Organisaties: • Vakgroep Bos- en Waterbeheer
Onderzoekers: • Robert De Wulf
Ontwikkeling van biomarkers voor metaaltoxiciteit in zoetwater algen op basis van differentiële genexpressie- en eiwitprofielen. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van biomarkers voor metaaltoxiciteit in zoetwater algen op basis van differentiële genexpressie- en eiwitprofielen. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Ronny Blust • Wim De Coen • An Jamers
Ontwikkeling van biomarkers voor metaaltoxiciteit in zoetwateralgen op basis van differentiële genexpressie- en eiwitprofielen. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van biomarkers voor metaaltoxiciteit in zoetwateralgen op basis van differentiële genexpressie- en eiwitprofielen. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • An Jamers
Ontwikkeling van biorelevante in vitro modellen voor de evaluatie van supersaturatie - inducerende formuleringen op basis van in vivo karakterisering bij de mens. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Farmacotechnologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Patrick Augustijns • Joachim Brouwers • Bart Hens
Ontwikkeling van biosensors voor necrotische celdood Universiteit Gent Abstract: Dit project omvat fundamenteel onderzoek naar de moleculaire mechanismen van necrotische celdood en de ontwikkeling van cellulaire reporter systemen voor koolhydraatmetabolisme en RIP1/RIP3 activatie voor RNAi en small compound library screening. Als zodanig moet dit platform toelaten kritische knooppunten van het signalisatie-netwerk en merkers voor necrose met potentiële diagnostische, prognostische en therapeutische toepassing in fundamenteel en experimenteel therapeutisch onderzoek te identificeren. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Peter Vandenabeele
Ontwikkeling van cDNA arrays bij de zoetwatervlo Daphnia magna voor toxiciteitskarakterisatie van chemicaliën. Universiteit Antwerpen Abstract: Het aantal stoffen dat door de mens geproduceerd wordt is enorm. Het aantal geregistreerde chemicaliën bij de Chemical Abstract Service (CAS, US 2002) overstijgt momenteel 20 miljoen. Er wordt geschat dat meer dan 100.000 verbindingen in dergelijke hoeveelheden geloosd worden dat ze een potentieel gevaar vormen voor mens en milieu (Giesy en Graney, 1989). Van deze groep van chemicaliën is slechts weinig geweten omtrent hun toxicologische eigenschappen. De meeste beschikbare data zijn gebaseerd op acute toxiciteitstesten. Er is echter slechts weinig geweten over de nadelige effecten op langere termijn, laat staan op populaties, gemeenschappen en ecosystemen. Het gebrek aan chronische en andere lange termijn data wordt jammer genoeg pijnlijk geïllustreerd door het fenomeen van endocriene verstoring. Diverse chemicaliën zijn immers in staat gebleken om te interfereren met het endocrien metabolisme van niet-target species met negatieve gevolgen op de reproductie van de soort als gevolg. Zowel door gebrekkige chronische toxiciteitsinformatie als door beperkte inzichten in de toxische werkingsmechanismen van chemicaliën is er grote onzekerheid over het mogelijk nadelig (bvb. endocrien verstorend) karakter van stoffen voor mens en milieu. Vooral voor de ecologisch belangrijke groep van ongewervelde diersoorten bestaan er voor het ogenblik geen duidelijke assays die verstoring van endocrinologische pathways mechanistisch kunnen evalueren (Ankley et al., 1998; Oberdörster en Cheek, 2000). Het is duidelijk dat er een dringende nood bestaat aan assays die op kost-effectieve wijze zowel chronische relevante als mechanistisch gedetailleerde gegevens (bijvoorbeeld i.v.m. endocriene verstoring) kunnen verschaffen. In deze studie zal een cDNA array ontwikkeld worden voor de zoetwatervlo Daphnia magna die in staat is om: 1.de relatie tussen de korte termijn biomarkereffecten en de bijhorende wijzigingen in de populatiedynamica van de watervlooien te kwantificeren, 2.de mechanismen van de toxicant-geïnduceerde effecten op de verschillende metabolische pathways te achterhalen, 3.een inzicht te geven in de verstoring van endocrien-gemediëerde effecten als gevolg van toxische blootstelling. Watervlooien zijn belangrijke testorganismen bij de ecotoxicologische evaluatie van chemicaliën en worden in deze context intensief gebruikt vanwege hun kleine afmeting, hun relatief korte levenscyclus en hun grote gevoeligheid voor diverse types contaminanten. Door haar centrale rol in diverse aquatische voedselketens vormt Daphnia magna één van de belangrijkste biologische modelsystemen voor de impact-evaluatie van milieuverontreiniging op zoetwaterecosystemen. Omdat er thans weinig tot geen genetische sequentie-informatie van Daphnia magna beschikbaar is, zal in dit project een begin gemaakt worden met de aanmaak van een cDNA array met energie, groei/molting, reproductie en mortaliteit specifieke genfragmenten als een mogelijk meetinstrument om snel en gevoelig nadelige effecten op populatieniveau te voorspellen (zie fig. 2.1). Suppresion substractive hybridisation PCR zal hierbij gebruikt worden om cDNA genbanken aan te maken die de meest relevante gentranscripten bevat die van belang zijn voor de onderliggende moleculaire processen voor groei, molting en reproductie. Na identificatie van de geïsoleerde genfragmenten zal van de verkregen cDNA's een macro-array ontwikkeld worden. De voorspellende kracht van deze cDNA array zal vervolgens voor vier `modelchemicaliën' onderzocht worden. Hiervoor wordt de relatie tussen vroegtijdige verstoring van de genexpressie en de chronische effecten op populatiedynamica bepaald. Tot slot zal meer in detail geëvalueerd worden of d.m.v. `hormoon geassocieerde' cDNA banken assays kunnen ontwikkeld worden voor de detectie van endocriene verstoorders bij ongewervelden. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Anneleen Soetaert
Ontwikkeling van cDNA arrays bij de zoetwatervlo Daphnia magna voor toxiciteitskarakterisatie van chemicaliën. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van cDNA arrays bij de zoetwatervlo Daphnia magna voor toxiciteitskarakterisatie van chemicaliën. Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Anneleen Soetaert
Ontwikkeling van cel-specifieke modellen voor TDP-43 geassocieerde ALS. KU Leuven Abstract: Met de vergrijzing van de bevolking in de Westerse samenleving, neemt ook de frequentie van neurodegeneratieve aandoeningen (NDA) toe. Deze ziekten vormen een immens medisch en sociaal probleem door hun verwoestendeimpact op zowel het leven van de patiënt als zijn/haar naaste omgeving.Tragisch genoeg blijven deze ziekten nog steeds onbehandelbaar. Eén vandeze NDAs is amyotrofische laterale sclerose (ALS). ALS treft tot 8 à 10 mensen per 100 000. Deze patiënten vertonen een progressief verlies van spierkracht met de dood tot gevolg, al dan niet gepaard met dementie.Dit is het gevolg van degeneratie van specifieke zenuwcellen in het centraal zenuwstelsel. Met dit onderzoek willen we bijdragen aan het vindenvan een behandeling voor de schrijnende aftakeling van de getroffen patiënten. Het overgrote deel van de ALS patiënten
vertoont klonters van een bepaald proteïne in hun cellen, TDP-43. Onderzoekers zijn het er over eens dat deze klonters bijdragen aan het afsterven van de zenuwcellen Organisaties: • Onderzoeksgr_Exp_Neurologie
Onderzoekers: • Wim Robberecht • Steven Boeynaems
Ontwikkeling van chemische data analyse in het domein van natuurlijke producten en complexe mengsels. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Unilever UK Central Resources Limited' hebben voor het project ' Sponsored Research Agreement Development of Chemistry approaches in the area of naturals and complex mixtures. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie
Onderzoekers: • Yvan VANDER HEYDEN
Ontwikkeling van data-miningtechnieken voor vergelijkende metagenoomanalyse Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het ontwikkelen van een computationele pijplijn dat statistisch metagenome-afgeleide functies analyseert, vergelijkt en visualiseert en die biomarkers voor groepen van monsters detecteert, zowel op een fylogenetisch als functioneel niveau. Deze pijplijn zal zowel multivariabele statistieken gebruiken als machinegestuurd benaderingen, de laatste is momenteel zelden gebruikt in vergelijkende metagenomics. Ik zal de functionele en fylogenetische patronen afgeleid van deze datasets bestuderen om de invloed van dieet evenals het immuunsysteem van de gastheer op de darmflora te onderzoeken, en haar relatie tot de ziekte. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Jeroen RAES
Ontwikkeling van de Aanbeveling Alcohol. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van de Aanbeveling Alcohol. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Guido Van Hal
Ontwikkeling van de BioGraph-technologie voor valorisatie in de levenswetenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: BioGraph is een aan de Universiteit Antwerpen ontwikkelde dataminingtechnologie voor ongesuperviseerde biomedische kennisvergaring via het geautomatiseerd ontdekken van hypothesen in geïntegreerde kennisdatabanken. We onderzoeken business-development-mogelijkheden en werken deze technologie uit naar een specifieke off-the-shelf-toepassing voor de interpretatie van microarraystudies. Organisaties: • VIB DMG - Toegepaste Moleculaire Genomica
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero • Peter De Rijk • Bart Goethals • Anthony Liekens
Ontwikkeling van de dynamisch scanning particle image velocimetry platform: toepassing op de bloedstroom in de linker hartkamer Universiteit Gent Abstract: ?Dynamisch scanning particle image velovimetry? is een PIV gebaseerde techniek waarmee men alle componenten van de snelheidsvector kan opmeten in een volume. De technologie word in dit project toegepast de complexe driedimensionale stroming te verstaan in een experimenteel model van voor validatie van numerieke simulaties. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek
Onderzoekers: • Pascal Verdonck
Ontwikkeling van dendritische cel-gebaseerde vaccins voor immuniteit en tolerantie. Universiteit Antwerpen Abstract: De kracht van het menselijk afweersysteem kan aangewend worden voor de ontwikkeling van meer specifieke immunotherapiemethoden tegen kanker en HIV infectie. Hiervoor zal het immuunstimulerend potentieel van menselijke dendritische cellen (DC) opgeladen met tumor- of HIVantigenen in vitro worden getoetst. Kennis omtrent de DC-geïnduceerde immuunstimulatie kan leiden tot de verbetering van therapeutische kankeren HIV-vaccins. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Guido Vanham • Zwi Berneman • Vigor F I Van Tendeloo
Ontwikkeling van de nieuwste generatie Artilysines, enzyme-gebaseerde antibiotica tegen multidrug-resistente bacteriën
KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Gentechnologie
Onderzoekers: • Rob Lavigne • Yves Briers
Ontwikkeling van de strategieën voor de efficiënte merking van biomoleculen met fluor-18 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Radiofarmacie
Onderzoekers: • Guy Bormans • Alfons Verbruggen • Frederik Cleeren
Ontwikkeling van detectiemethoden voor pathogene E. coli niet-O157 in voedingsmiddelen: een eerste stap in preventie Universiteit Gent Abstract: Ontwikkeling van verrijkings- en selectieve agar media voor de isolatie van VTEC zoals O26, O103, O111 en O145 uit monsters afkomstig van rundveebedrijven en voedingsmiddelen. Tevens wordt de immunoblot- en hybridisatietechniek uitgetest voor de snelle detectie van deze pathogenen. De efficiëntie van ontwikkelde methoden zal bestudeerd worden aan de hand van een validatiestudie. Organisaties: • Vakgroep Veterinaire volksgezondheid en voedselveiligheid
Onderzoekers: • Lieven De Zutter
Ontwikkeling van diagnostica en innovatieve bestrijdingsmiddelen voor Chlamydiaceae infecties in de Belgische varkenssector Universiteit Gent Abstract: Varkens worden geïnfecteerd door Chlamydia psittaci, Chlamydia pecorum, Chlamydia abortus en Chlamydia suis. Deze bacteriën veroorzaken uiteenlopende ziektebeelden waaronder reproductie stoornissen. Deze infecties veroorzaken aanzienlijk economische verliezen in de varkenssector. Dit project richt zich op de ontwikkeling van nieuwe diagnostica en innovatieve bestrijdingsmiddelen voor Chlmaydia suis infecties in de Belgische varkenssector. Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie
Onderzoekers: • Daisy Vanrompay
Ontwikkeling van diagnostica en innovatieve bestrijdingsmiddelen voor Chlamydiaceae infecties in de Belgische varkenssector Universiteit Gent Abstract: Varkens worden geïnfecteerd door Chlamydia psittaci, Chlamydia pecorum, Chlamydia abortus en Chlamydia suis. Deze bacteriën veroorzaken uiteenlopende ziektebeelden waaronder reproductie stoornissen. Deze infecties veroorzaken aanzienlijk economische verliezen in de varkenssector. Dit project richt zich op de ontwikkeling van nieuwe diagnostica en innovatieve bestrijdingsmiddelen voor Chlmaydia suis infecties in de Belgische varkenssector. Organisaties: • Vakgroep Moleculaire biotechnologie
Onderzoekers: • Eric Cox • Daisy Vanrompay
Ontwikkeling van diagnostica en innovatieve bestrijdingsmiddelen voor Chlamydiaceae infecties in de Belgische varkenssector Universiteit Gent Abstract: Varkens worden geïnfecteerd door Chlamydia psittaci, Chlamydia pecorum, Chlamydia abortus en Chlamydia suis. Deze bacteriën veroorzaken uiteenlopende ziektebeelden waaronder reproductie stoornissen. Deze infecties veroorzaken aanzienlijk economische verliezen in de varkenssector. Dit project richt zich op de ontwikkeling van nieuwe diagnostica en innovatieve bestrijdingsmiddelen voor Chlmaydia suis infecties in de Belgische varkenssector. Organisaties: • Vakgroep Moleculaire biotechnologie
Onderzoekers: • Daisy Vanrompay
Ontwikkeling van diagnostische methoden voor de detectie van bacteriële pathogenen bij atypische community acquired pneumonie (CAP). Universiteit Antwerpen Abstract: Met betrekking tot de etiologische diagnose van atypische CAP : -Ontwikkeling van PCR voor Legionella spp / Bordetella spp -Toepassing en validatie van deze tests op klinische monsters van patiënten met CAP -Ontwikkeling van multiplex PCR voor detectie van atypische verwekkers van CAP ? -(M.pneumoniae, C.pneumoniae, L.spp, B.pertussis, B.parapertussis) -Prevalentie / incidentie van deze atypische pathogenen bij CAP ? Met betrekking tot de Legionella-epidemie in Kapellen, 1999 : -Validatie van diagnostische testen voor detectie van Legionella in een outbreak-setting -Diagnostische richtlijnen voor de detectie van Legionella Organisaties: • Medische microbiologie • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Margareta Ieven • Herman Goossens • Kristien Dirven
Ontwikkeling van DNA-chips voor toxiciteitskarakterisatie van chemicaliën bij de gewone karper (Cyprinus carpio). Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van DNA-chips voor toxiciteitskarakterisatie van chemicaliën bij de gewone karper (Cyprinus carpio). Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Lotte Moens
Ontwikkeling van ecologische modellen als beslissingsondersteunend instrument bij de opmaak van Waterbeheerplannen Universiteit Gent Abstract: In uitvoering van de kaderrichtlijn Water en het decreet Integraal Waterbeleid is de eerste generatie stroomgebiedbeheerplannen reeds opgemaakt. Tegen 2015 dient hiervan een herziening van de analyses en het maatregelenprogramma te gebeuren om te komen tot de tweede generatie waterbeheerplannen. Gezien de finaliteit van de kaderrichtlijn (goede ecologische toestand) is het van belang om acties te kunnen formuleren die gericht zijn op het verbeteren van de biologische kwaliteitselementen (BKE), maar ook het effect op de ecologische toestand te kunnen inschatten. Binnen deze opdracht wordt gewerkt aan een instrument dat in twee stappen hiertoe kan bijdragen. Enerzijds wordt gestreefd naar het inzichtelijk verwerken van de beschikbare gegevens om de belangrijkste knelpunten ter verbetering van de BKE gebiedsgericht te kunnen duiden. Dit is het verklarend luik binnen de opdracht, waartoe een kennistabel per type waterloop opgesteld wordt op schaal Vlaanderen. In een voorspellend luik bij de opdracht wordt voor een aantal proefgebieden in Vlaanderen een ecologische model uitgewerkt dat in staat moet zijn om het effect op de BKE van bepaalde voorgenomen acties in te schatten. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste ecologie en milieubiologie
Onderzoekers: • Peter Goethals
Ontwikkeling van ecologisch en ecotoxicologisch onderbouwde kwaliteitsdoelstellingen voor waterbodems. Universiteit Antwerpen Abstract: De beoordeling van de waterbodemkwaliteit gebeurt momenteel op basis van een vergelijking met een referentiewaarde. Deze referentiewaarde is het geometrisch gemiddelde van een twaalftal onverstoorde waterlopen. Het merendeel van de waterbodems voldoet niet aan deze referentie vanwege een verhoogd gehalte aan diverse contaminanten (VMM, 2004). Omdat het niet haalbaar is om te streven naar deze referentiewaarden voor alle waterbodems is er dringend behoefte aan ecologisch en ecotoxicologisch onderbouwde kwaliteitsdoelstellingen. Dit kan dan gekoppeld worden aan een van de mijlpalen in het Milieubeleidsplan 2003-2007, namelijk het uitwerken van een normenkader voor het zogenaamde grondverzet, inclusief bagger- en ruiminsspecie. Momenteel zijn er in het kader van de waterbodemkwaliteitsmonitoring door de VMM vele data verzameld van zowel physisch-chemische parameters als de biotische samenstelling als de ecotoxicologische effecten. Deze data lenen zich bij uitstek voor het bepalen van de zogenaamde "lowest effect level (LEL)" en "severe effect level (SEL)", waarbij er gekeken wordt naar het verband tussen gehaltes aan contaminanten en het voorkomen van macrobenthos, welke een van de te monitoren groepen zijn in functie van de Europese kaderrichtlijn water, of de bepaling van het zogenaamde "treshold effect level (TEL)" en "probable effect level (PEL)", waarbij er gekeken wordt bij welke gehaltes aan contaminanten er ecotoxicologische effecten waarneembaar zijn (MacDonald, 2003). Op basis van de verkregen waarden kan een aanzet gegeven worden voor ecologisch onderbouwde kwaliteitsdoelstellingen voor de waterbodemkwaliteit. In het kader van dit onderzoek, waarvoor een eerste aanzet is gegeven in een studententhesis, worden de LEL, SEL, TEL en PEL waarden bepaald voor aile zware metalen, de individuele PCB's, OCP's en PAK's. Er zal een uitgebreide vergelijking gemaakt worden met waarden gevonden in andere landen en met kwaliteitsdoelstellingen of normen uit andere landen. Bovendien zal er gekeken worden of er een onderscheid gemaakt moet worden voor de verschillende regio's in Vlaanderen, aangezien er van nature hoge gehaltes van metalen kunnen voorkomen of omdat de biobeschikbaarheid kan verschillen afhankelijk van de bindingseigenschappen van het sediment. Op basis hiervan zal er aangegeven worden of de berekende waarden gebruikt kunnen worden als kwaliteitsdoelstellingen voor Vlaanderen. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Ontwikkeling van een 3-dimentionele DNA ploïdy kaart van de Arabidopsis wortel ter evaluatie van de rol van het endoreduplicatieproces bij de groei en ontwikkeling van een multicellulaire structuur Universiteit Gent Abstract: Endoreduplicerende cellen dupliceren hun genoom zonder mitose. Een belangrijke vraagstelling is hoe endoreduplicerende cellen integreren in een ontwikkelend orgaan. Om deze vraagstelling te beantwoorden zal en 3D DNA cartogram van de wortel worden gemaakt a.d.h.v. een systeem-biologische benadering. De bekomen map zal worden aangewend om de significantie van endoreduplicatie bij de ontwikkeling van de wortel te bestuderen. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Lieven De Veylder
Ontwikkeling van een alternatief testsysteem voor de impactevaluatie van farmaca op het aquatische milieu. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van een alternatief testsysteem voor de impactevaluatie van farmaca op het aquatische milieu. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Nathalie Dom
Ontwikkeling van een alternatieve testmethode voor de 'fish early life-stage test' voor het voorspellen van chronische toxiciteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds CEFIC. UA levert aan CEFIC de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Veterinaire fysiologie en biochemie
Onderzoekers: • Ronny Blust • Dries Knapen
Ontwikkeling van een array-gebaseerde MLPA methode voor de opsporing van microdeleties en duplicaties bij mentaal gehandicapten. Universiteit Antwerpen Abstract: Microdeleties en duplicaties zowel ter hoogte van de telomeren als verspreid door het genoom, zijn verantwoordelijk voor een mentale handicap bij meer dan 10% van alle patiënten. Slechts enkele van deze afwijkingen hebben een klinisch herkenbaar beeld. Dit impliceert dat meeste patiënten moeten getest worden voor alle gekende afwijkingen. Daarom willen wij een array-gebaseerde MLPA methode ontwikkelen die het mogelijk maakt simultaan alle loci te testen op een groot aantal patiënten. Organisaties: • Medische Genetica (MEDGEN)
Onderzoekers: • Liesbeth Rooms
Ontwikkeling van een array-gebaseerde MLPA methode voor de opsporing van microdeleties en duplicaties bij mentaal gehandicapten (type 3). Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van deze studie is de ontwikkeling van een array-gebaseerde MLPA-methode (Multiplex Ligation-dependent Amplification) om microdeleties en duplicaties op te sporen bij mentaal gehandicapten. De test moet snel een éénduidig en betrouwbaar resultaat kunnen geven. Hiervoor, zal gebruik gemaakt worden van de 4-MAT technologie die het mogelijk maakt om simultaan alle bekende interstitiële en subtelomere loci te testen bij een groot aantal patiënten. Organisaties: • Cognitieve Genetica (COGNET)
Onderzoekers: • Frank Kooy • Liesbeth Rooms
Ontwikkeling van een array-gebaseerde MLPA methode voor het opsporen van chromosoomafwijkingen. Universiteit Antwerpen Abstract: We willen een array-gebaseerde MLPA (Multiplex Ligation-dependent probe Amplification)-methode ontwikkelen om chromosoom afwijkingen op te sporen. Tot op heden is er geen eenvoudige test beschikbaar die gelijktijdig al deze zogeheten microdeleties kan diagnosticeren. Wij streven ernaar dat onze test simultaan alle bekende interstitiële en subtelomere loci kan detecteren. Het is de bedoeling dat dit project bijdraagt aan de ontwikkeling van een diagnostische test ter vervanging van de karyotypering. Organisaties: • Cognitieve Genetica (COGNET)
Onderzoekers: • Frank Kooy
Ontwikkeling van een bio-actieve tussue-engineered hartklepmatrix Universiteit Gent Abstract: Het doel van deze studie is het opladen van acellulaire aortaklempatrices met groeifactoren bekomen door het activeeren van bloedplaatjes. De met groeifactoren opgeladen matrices zullen bezaaid worden metmyofibroblasten en endotheecellen. repopularisatie van de matrices zal gestimuleerd worden aan de hand van pulsatie flow (bioreactor). vervolgens zullen de gerecellulariseerde bio-actieve matrices geïmplanteerd worden in de pulmonaire positie in het schaapmodel. Organisaties: • Vakgroep Medische Basiswetenschappen
Onderzoekers: • Maria Cornelissen
Ontwikkeling van een biodiversiteit chip voor de biomonitoring van benthische gemeenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: In Vlaanderen wordt de biologische waterkwaliteit bepaald m.b.v. de Belgische Biotische Index (BBI). De bedoeling van dit project is de aanmaak van een biodiversiteits-chip (DNA-array) voor de identificatie van benthische macroinvertebraten. Gestart zal worden met enkele sleuteltaxa van de BBI. Met een dergelijke chip moet het mogelijk zijn om op een snellere en éénduidigere manier de waterkwaliteit te bepalen dan met de klassieke determinaties van de BBI. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Lieven Bervoets • Dries Knapen • Karlijn Van der Ven
Ontwikkeling van een bio-elektronische neus op basis van geïmmobiliseerde olfactorische neuronen KU Leuven Abstract: Elektronische neuzen zijn toestellen die gassensoren met patroonherkenningstechnieken combineren. Ze werden voorgesteld als snelle en goedkope alternatieven voor menselijke smaakpanels of analytische instrumenten. Maar in feite presteren deze toestellen niet goed in de aanwezigheid van vluchtige stoffen die zelfs in kleine concentraties een typisch karakteraan een bepaald aroma meegeven, waardoor het onderscheidbaar wordt van andere gelijkaardige aromas. Met het idee om het beste van zowel biologische als elektronische systemen te combineren, was de hoofddoelstellingvan deze thesis om het potentieel te onderzoeken van een connectie tussen de biologische geursensoren (de olfactorische receptorneuronen) met een optisch of elektronisch meetplatform om hun reacties op aromacomponenten uit te meten. Ook werd een systeem geconstrueerd waarmee verschillende aromas op gecontroleerde wijze konden geproduceerd worden. Dergelijksysteem zou gebruikt
kunnen worden om bioelektronische neuzen te ka Organisaties: • Afdeling MeBioS
Onderzoekers: • Bart Nicolai • Evelien Micholt
Ontwikkeling van een biomimetisch hoornvlies door middel 3D printing en stamceltechnologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Translationele Neurowetenschappen (TNW)
Onderzoekers: • Marie-Jose Tassignon
Ontwikkeling van een biomimetisch hoornvlies met hoornvliesafgeleide mesenchymale stamcellen. Universiteit Antwerpen Abstract: Iedere jaar worden er 1,5 miljoen nieuwe gevallen van blindheid door beschadiging van het hoornvlies vastgesteld. In Vlaanderen alleen gaat het over 500 patiënten op jaarbasis, terwijl er jaarlijks slechts 350 hoornvliestransplantaties worden uitgevoerd. De doelstelling van dit project is om de problemen door het tekort aan donorhoornvliezen van de baan te helpen met de ontwikkeling van biomimetische hoornvliezen, geproduceerd door middel van 3D-printing en welke stamcellen van de cornea zullen bevatten. Het project zal focussen op innovatie door middel van een interdisciplinaire samenwerking tussen productontwikkeling, biomaterialen en celbiologie in de oftalmologie om een proof-of-concept te stellen voor 3D-geprinte hoornvliezen. Het uiteindelijke doel is een biomimetisch hoornvlies te creëren dat optisch transparant is en de correcte mechanische en geometrische eigenschappen bezit. Organisaties: • Translationele Neurowetenschappen (TNW)
Onderzoekers: • Marie-Jose Tassignon • Nadia Zakaria • Steffi Matthyssen
Ontwikkeling van een biorelevante in vitro drug release methode voor long-acting injecteerbare nanosuspensies van slecht oplosbare geneesmiddelen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Farmacotechnologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Guy Van den Mooter • Nicolas Darville
Ontwikkeling van een cardiovasculaire simulator voor de begroting van lekkende hartkleppen met driedimensioneel ultrageluid. Hogeschool Gent Abstract: De hoofddoelstelling van dit project is om een innovatief experimenteel model van een bewegende mitralisklep te realiseren, zo natuurgetrouw mogelijk, teneinde een goede evaluatie van de driedimensionele ultrageluidsmethode voor het begroten van het lekken van kleppen mogelijk te maken. Een natuurgetrouw experimenteel model moet beantwoorden aan de volgende normale fysiologische eisen qua opbouw en hydrodynamica. De mitralisklep, ook de linker atrioventriculaire of bicuspedalisklep genoemd, bestaat uit 2 klepblaadjes die verbonden zijn met de ventrikelwand (hartkamerwand) via papillaire spieren en chordae tendineae. De chordae tendineae verhinderen dat de klepbladen van de atrioventriculaire kleppen doorslaan in het linker atrium (voorkamer van het linker hart), wanneer de ventrikelwand contraheert en de druk in het linker ventrikel sterk toeneemt. Dit wordt echter pas gerealiseerd als de papillairspieren ook contraheren. De coördinatie tussen de contractie van de ventrikelwand zelf en de beweging van mitralisklep vormt een uitdaging om de klinische relevantie van de experimentele modellering te valoriseren. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Mechanica
Onderzoekers: • Peter Van Ransbeeck • Benjamin Van Der Smissen
Ontwikkeling van een cellulair HIV vaccin gebaseerd op dendritische cellen getransfecteerd met mRNA coderend voor HIV antigenen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van onderzoek is nagaan of transfectie van dendritische cellen (DC) met mRNA dat codeert voor HIV antigenen kan gebruikt worden voor de inductie van een HIV-specifieke cellulaire immuunrespons in vitro. Daartoe zal worden onderzocht of transfectie van autologe DC met mRNA coderend voor HIV antigenen aangewend kan worden voor inductie van primaire of geheugen cytotoxische T-lymfocyten (CTL) respons. Deze techniek kan aldus leiden tot een gangbare therapie ter herstel van de cellulaire immuniteit van HIV geïnfecteerde patiënten. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman • Glenn A L Van Den Bosch
Ontwikkeling van een 'coated-wire' potentiometrische sensor voor detectie van DNA varianten en mutaties Universiteit Antwerpen Abstract: In de menselijke genetische diagnostiek is er grote nood aan instrumenten om efficiënt en goedkoop DNA varianten en mutaties te detecteren. De huidige fluorescente methoden zijn duur en vaak ongeschikt voor doorgedreven multiplex analyses. Het doel van deze studie is het ontwikkelen van een potentiometrische 'coated wire' sensor die snel en betrouwbaar DNA varianten kan detecteren, via aanpassing van een
succesvol sensorplatform dat eerder werd ontwikkeld aan de Universiteit Antwerpen. Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Lucien Nagels • Guido Van Camp
Ontwikkeling van een computationele methodologie voor de studie van subfunctionalizatie door transcriptionele divergentie van gedupliceerde genen in planten Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt de studie van de rol van transcriptionele subfunctionalizatie als drijvende kracht van divergentie bij planten. Hiertoe zal gebruik gemaakt worden van comparatieve analyse van promoters en hun regulatorische elementen in orthologe (ontstaan door speciatie) en paraloge (ontstaan door duplicatie) genen. Er zullen methoden ontwikkeld worden om regulatorische elementen te indentificeren en hun evolutie in gedupliceerde genen te bestuderen. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Yves Van de Peer
Ontwikkeling van een contextuele, niet-deterministische evolutietheorie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het algemeen doel is de ontwikkeling van een wiskundig formalisme voor de beschrijving van evolutie dat haar zelforganiserende, contextuele, en niet-deterministische aspecten beschrijft. De specifieke doelen zijn de uitbouw van de neo-Darwinistische formele beschrijving van evolutie rekening houdend met emergentie en niet-determinisme, gebruik makend van het wiskundige tralietheoretisch formalisme dat oorspronkelijk werd ontwikkeld voor de beschrijving van contextuele en niet-deterministische interactie in de microwereld; dit formalisme implementeren in een computermodel; dit computermodel gebruiken om korte en lange-termijn gevolgen te voorspellen voor artificieel geïntroduceerde contextuele interacties, zoals (1) genetische manupulatie, en (2) introductie van allochtone soorten in een ecosysteem. Organisaties: • Centrum Leo Apostel • Biologie
Onderzoekers: • PHILIP POLK • Diederik AERTS
Ontwikkeling van een contextuele theorie voor concepten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Als algemeen doel wensen we een formalisme te ontwikkelen voor de beschrijving van concepten dat expliciet hun contextuele aard in rekening brengt. Als specifieke doelen willen we het tralietheoretisch wiskundig formalisme dat oorspronkelijk werd ontwikkeld in veralgemeende quantummechanica voor de beschrijving van contextuele interacties in de microwereld aanpassen om een formele bechrijving uit te bouwen van de contextuele manier waarop concepten worden gebruikt om betekenis te genereren; de performantie van deze contextuele theorie voor concepten vergelijken met de bestaande prototype-en exemplaartheorieën, door gebruik te maken van reeds bestaande datasets voor typicaliteitsbeoordelingen, responstijden van categorisatiebeslissingen, exemplaargenereer-frequenties, frequenties in een categoriebenoemingstaak voor zowel enkelvoudige concepten als conjunctieve concepten; onderzoeken van de performantie van de contextuele theorie voor concepten op nieuwe datasets voor zeer contextuele situaties waar hetzelfde concept deeluitmaakt van verschillende conjuncties. Organisaties: • Centrum Leo Apostel
Onderzoekers: • Diederik AERTS
Ontwikkeling van een databank met conversiefactoren om voedingsmiddelen gecodeerd volgens FoodEx om te zetten naar het rauwe landbouwproduct Universiteit Gent Abstract: Doel van de studie is het voorzien van instrumenten om voedingsmiddelen, opgenomen in de EFSA Comprehensive Food Consumption Database en gecodeerd volgens FoodEx, om te zetten naar hun rauwe landbouwproduct. De focus in dit project ligt op het voorzien van conversiefactoren om de blootstelling aan pesticideresidu?s, geanalyseerd in het rauwe product, te bepalen. Organisaties: • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde
Onderzoekers: • Stefaan De Henauw
Ontwikkeling van een dendritische cel gebaseerd vaccin tegen humaan papillomavirus-geïnduceerd cervixcarcinoom. Universiteit Antwerpen Abstract: Baarmoederhalskanker is de derde meest voorkomende kanker bij vrouwen op wereldvlak. Ondanks de vooruitgang in de huidige therapieën, brengen deze behandelingen toch nog steeds verschillende nadelen met zich mee. Enerzijds is het onmogelijk om met een chirurgische ingreep alle reeds opgetreden micrometastasen te verwijderen, anderzijds oefenen radio- en chemotherapie niet uitsluitend hun effect uit op het tumorweefsel, maar zijn zij ook toxisch voor normale weefsels en onderdrukken het immuunsysteem. Daarom richten recente onderzoeken zich op nieuwe en meer efficiënte therapieën. Zo is momenteel bijvoorbeeld het opladen van dendritische cellen met tumorantigenen om op deze manier anti-tumorimmuniteit te induceren 'hot topic' in de experimentele immunotherapie. Het principe van immunotherapie is zeer specifiek het immuunsysteem te stimuleren om alzo een tumorspecifieke immuunrespons te genereren. Baarmoederhalskanker wordt sterk geassocieerd met infectie met het humane papillomavirus (HPV). Ondanks het feit dat er meer dan 20 oncogene HPV genotypes gekend zijn, zijn HPV type 16 en 18 het meest prevalent in baarmoederhalskanker. Het principe van een therapeutisch vaccin zal er dan ook in bestaan om HPV gerelateerde antigenen, zoals de E6 en E7 virale proteïnen, aan te bieden aan professionele antigenpresenterende cellen (APC), voornamelijk de dendritische cellen (DC), om een sterke T-celrespons te induceren. De aard waarin de HPV antigenen aangeboden worden aan de DC, bepaald voor een groot deel het type en de sterkte van de resulterende T-celrespons. De uitdaging op dit moment ligt erin om na te gaan welke de meest aangewezen manier is om DC te gebruiken in immunotherapeutische protocols. De generatie van een optimale cellulaire anti-tumorrespons houdt de activatie van tumorspecifieke CD8+ cytotoxische T-cellen in. Meer en meer studies benadrukken echter ook de belangrijke rol van CD4+ T-helpercellen in de regulatie van de immuunrespons. In dit project zullen we ons dan ook richten op de generatie van zowel een sterke HPV-specifieke CD4-positieve immuunrespons alsook een CD8-positieve immuunrespons. Om deze reden zullen we overgaan op de constructie van cDNA constructen voor de in vitro transcriptie van HPV 16 E6 en E7 mRNA, indien noodzakelijk in combinatie met MHC klasse II signaalsequenties (bijvoorbeeld LAMP-1). De functionaliteit van het gegenereerde mRNA zal getest
worden na transfectie van dendritische cellen met dit mRNA. Proteïne-expressie zal aangetoond worden met behulp van Western blot, terwijl de MHC klasse I en/of II presentatie zal aangetoond worden met peptidenspecifieke CD8+ of CD4+ T-celklonen. We zullen eveneens starten met de ontwikkeling van een in vitro T-celactivatie protocol voor de generatie van HPV 16 E6 en E7 specifieke T-cellen met behulp van peptidengepulste DC. Daarenboven zal eveneens gestart worden met een ex vivo studie. We zullen bepalen of er in vitro een autologe immuunrespons kan opgewekt worden tegen tumorcellen van de patiënt. Hiervoor zullen we uit het perifere bloed van baarmoederhalskankerpatiënten DC genereren en deze cellen modificeren met mRNA dat codeert voor de vermelde HPV-antigenen. Na de in vitro activatie van autologe T-cellen, zullen we bepalen of er ook daadwerkelijk voldoende reactiviteit is tegen autologe tumorcellen van de patiënt. Het ultieme doel van deze experimenten is de ontwikkeling van een efficiënte strategie die gehanteerd kan worden in een klinisch model. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman • Nathalie Cools
Ontwikkeling van een diermodel voor ruptuur van atherosclerotische plaques ter evaluatie van plaquestabiliserende therapieën. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Guido De Meyer • Wim Martinet • Carole Van der Donckt
Ontwikkeling van een diermodel voor ruptuur van atherosclerotische plaques ter evaluatie van plaquestabiliserende therapieën. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Guido De Meyer • Wim Martinet • Carole Van der Donckt
Ontwikkeling van een DNA vaccin gebaseerd op het influenza A virus nucleoproteïne en het M2 eiwit Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt de constructie en validering van een DNA vaccin waarbij een fusie tussen het ectodomein van het influenza A M2-eiwit en het nucleoproteïne tot expressie wordt gebracht door een constitutieve dierlijke promotor. De beschermende werking als profylactisch vaccin tegen influenza A infectie zal in het muismodel worden onderzocht. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Xavier Saelens • Nico Callewaert
Ontwikkeling van een droge poederaerosol als alternatief voor spray-vaccinatie in de pluimvee-sector Universiteit Gent Abstract: Een droge poederaerosol, aangewend voor vaccinatie van pluimvee ten opzichte van virale luchtweg-aandoeningen (NCD- of IB-virus), wordt geproduceerd via micronisatie (jet-molen, kogelmolen, sproeidrogen) van een gelyofiliseerde cake tot partikels van respireerbare grootte. Toevoegen van hulpstoffen moet toelaten de infectiviteit van het vaccin-virus te waarborgen na micronisatie. Toevoegen van een drager (lactose) kan de vloei-eigenschappen en het aerosolisatie-gedrag van het poeder in een luchtstroom optimaliseren. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Chris Vervaet • Kristien Van Reeth
Ontwikkeling van een droge poederaerosol als alternatief voor sprayvaccinatie in de pluimvee-sector Universiteit Gent Abstract: Een droge poederaerosol, aangewend voor vaccinatie van pluimvee ten opzichte van virale luchtweg-aandoeningen (NCD- of IB-virus), wordt geproduceerd via micronisatie (jet-molen, kogelmolen, sproeidrogen) van een gelyofiliseerde cake tot partikels van respireerbare grootte. Toevoegen van hulpstoffen moet toelaten de infectiviteit van het vaccin-virus te waarborgen na micronisatie. Toevoegen van een drager (lactose) kan de vloei-eigenschappen en het aerosolisatie-gedrag van het poeder in een luchtstroom optimaliseren. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Chris Vervaet
Ontwikkeling van een elektromechanisch model van het menselijk hart: discrete en vezel gebaseerde benaderingen Universiteit Gent Abstract: Modelling van de elektromechanische functie van het hart is belangrijk om zowel de fundamentele mechanismen van hartritmestoornissen te begrijpen als om klinische behandelingen te verbeteren. Het doel van dit project is het ontwikkelen van een elektromechanisch model van het menselijk hart. Dit door combinatie van: (1) anatomische data van IMM+IIP (Rusland); (2) contractie model van IIP en (3) elektromechanisch computationeel framework van UGent. Organisaties:
• Vakgroep Fysica en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Alexander Panfilov
Ontwikkeling van een fermentatieproces voor een product Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoek wordt de ontwikkeling beoogd van een proces voor de productie van een product. De te ontwikkelen technologie is gebaseerd op metabolic engineering van Escherichia coli. Nadat een geschikte productiestam geconstrueerd is, dient een fermentatieproces te worden ontwikkeld en geoptimaliseerd, evenals een geschikt downstream processing route om het product in zuivere vorm uit de fermentatievloeistof te winnen. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie
Onderzoekers: • Wim Soetaert
Ontwikkeling van een functioneel annotatie kader voor het bestuderen vande bi-directionele interactie tussen de darmflora en het humane zenuwstelsel gebruikmakend van metagenoom data KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Laboratorium Moleculaire Bacteriologie
Onderzoekers: • Jeroen Raes • Marie Joossens
Ontwikkeling van een geautomatiseerde detectiemethode om cytogenetiosch onzichtbare chromosoomafwijkingen bij mentaal gehandicapte patiënten op te sporen. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel van dit project is het ontwikkelen van een geautomatiseerde detectiemethode om cytogenetisch onzichtbare chromosoomafwijkingen op te sporen bij patiënten met een mentale handicap en dit op een snelle en efficiënte manier. Wij zullen gebruik maken van de array-gebaseerde MLPA (Multiplex Ligation-dependent probe Amplification)-methode. Dit zal ultiem leiden tot een sterk verhoogd detectiepercentage bij deze groep patiënten en daaruit voortvloeiend een betere prognose voor de patiënt en een betere inschatting van het herhalingsrisico bij de familieleden. Organisaties: • Cognitieve Genetica (COGNET)
Onderzoekers: • Frank Kooy • Liesbeth Rooms
Ontwikkeling van een gebruiksvriendelijke methodologie ten behoeve van de milieu-effectrapportage betreffende beleidsvoornemens, plannen en programma's rekening houdende met de juridische en wetenschappelijke randvoorwaarden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het ontwikkelen van een gebruiksvriendelijke methodologie ten behoeve van de m.e.r. betreffende beleidsvoornemens, plannenen programma's voor Vlaanderen, rekening houdend met de juridische en wetenschappelijke randvoorwaarden. Dit kan gebeuren door het opstellen van een handleiding met algemene en specifieke richtlijnen voor deze activiteiten.Daarbij zal worden uitgegaan van de vijffundamentele stappen die kunnen worden onderscheiden in de m.e.r.-procedure:screening,scoping, opstellen van het MER, participatie en kwaliteitscontrole. Het doel is binnen elk van deze stappen een gebruiksvriendelijke werkwijze te ontwikkelen. Organisaties: • Menselijke Ecologie
Onderzoekers: • David PROOT • LUC HENS
Ontwikkeling van een gebruiksvriendelijk informatiesysteem van het chemisch risico in beroepsomgeving. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is het ontwikkelen van een beheersinstrument van het scheikundig risico ten behoeve van de preventieraadgevers, de administraties (bijvoorbeeld Tewerkstelling en Arbeid, Volksgezondheid), het Fonds voor Beroepsziekten en de organisaties die de sociale partners vertegenwoordigen. Ter aanvulling van de vaak zeer academische wetenschappelijke publicaties beoogt dit instrument het ter beschikking stellen van informatie, een toenaderingsweg en rechtstreeks nuttige en praktische aanbevelingen, die zeer snel toegankelijk zijn en regelmatig bijgehouden worden dankzij internet-technologie. Het instrument richt zich op het toxicologische aspect van de verplichtingen voorzien door de Codex over het Welzijn op het Werk die vrij dikwijls tot moeilijkheden leidt in de dagelijkse praktijk. In bepaalde gevallen (bijvoorbeeld de KMOs) bestaat de moeilijkheid eruit de informatie te vinden, in andere situaties zit het probleem in het sorteren van deze soms zeer omslachtige informatie, er de krijtlijnen uithalen, of nog, het verwoorden van praktische aanbevelingen voor de medische opvolging van blootgestelde werknemers. Tot op heden werden twee onafhankelijke instrumenten ontwikkeld, die elk een bijzonder aspect van het scheikundige risico dekt. Enerzijds een methodologische benadering van de evaluatie van het scheikundige risico verenigbaar met de preventiepolitiek in de schoot van de ondernemingen, KMO's inbegrepen (REGETOX: http://www.regetox.med.ulg.ac.be). Dit eerste lijn-instrument werd ontwikkeld aan de Universiteit van Luik. En daarnaast een evaluatie-instrument van het carcinogeen/mutageen risico (Carcinogenic Risk in Occupational Settings, CRIOS: http://www.crios.be) ontwikkeld aan de VUB, de KUL, de ULg, de RUG, en de UCL. Het huidige project is toegespitst op de potentiële complementariteit van deze twee initiatieven waarvan de promotoren de interactie in partnerschap met het FBZ wensen te promoveren. Organisaties: • Cellulaire Genetica
Onderzoekers: • MICHELINE VOLDERS
Ontwikkeling van een gedifferentieerd hepatisch in vitro systeem voor lange-termijn farmaco-toxicologisch onderzoek gebaseerd op (epi)genetische modificatie van humane primaire hepatocyten. Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Het gebruik van primaire menselijke hepatocyte kweeksels voor lange-termijn farma-toxicologische onderzoeksdoeleinden wordt tegenwoordig belemmerd door een beperkte beschikbaarheid van menselijke leverstalen en de gelimiteerde levensduur van gekweekte hepatocyten te wijten aan hun gebrek aan proliferatieve potentieel en de progressieve voorkoming van dedifferentiatie. De strategie die in dit project aan bod komt kan een oplossing bieden voor deze problemen. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • VERA ROGIERS
Ontwikkeling van een gegeneraliseerde aanpak van discrete tomografie: theorie en algoritmen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zal zowel worden gewerkt aan nieuwe reconstructie-algoritmen als aan de onderliggende theorie, waarbij de volgende doelstellingen centraal staan: - ontwikkeling van een efficiënt, algemeen reconstructie-algoritme voor DT - berekening van een schatting van de grijswaarden op basis van de projectie-data - bepaling van het aantal projecties dat nodig is voor een goede reconstructie Organisaties: • Visielab
Onderzoekers: • Jan Sijbers • Kees Batenburg
Ontwikkeling van een gehumaniseerd Schizosaccharomyces pombe gistmodel voor de studie van Tau-gemedieerde cytotoxiciteit. KU Leuven Abstract: De huidige toenemende vergrijzing van de bevolking leidt er toe dat ouderdomsgerelateerde ziekten # zoals de ziekte van Alzheimer # steeds vaker de kop opsteken en een sterke sociale impact hebben op het leven van patiënten en hun familie en vrienden. De vereiste verzorging zorgt eveneens voor een zware economische last op de gezondheidszorg. De huidige therapiën voor het behandelen van patiënten met de ziekte van Alzheimer richten zich enkel op het verbeteren van de symptomen. Op dit moment zijn er nog geen goedgekeurde behandelingen met een bewezen ziektemodificerend effect. In ons laboratorium gebruiken we reeds enkele jaren Saccharomyces cerevisiae als modelsysteem voor de studie van Tau biologie. Hoewel dit organisme vele voordelen biedt, wordt een tau-gemedieerde toxiciteit er slechts in een subpopulatie van gisttransformanten geobserveerd. In het huidige project maken we gebruik van een andere gist, Schizosaccharomyces pombe. Preliminaire resultaten m.b.v. een induceerbare expre Organisaties: • Afd. Mol. Fysiol. Planten & Micro-org.
Onderzoekers: • Joris Winderickx • Tine Bynens
Ontwikkeling van een geïntegreerde in vitro technologieplatform voor de studie van intestinale processen en gastheerreactie combineren Universiteit Gent Abstract: Ontwikkeling van in vitro modellen voor de intestinale lot van voedselingrediënten beoordelen In vivo experiment intestinale perfusie Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Martine De Vos • Eric Cox
Ontwikkeling van een geïntegreerde strategie voor de beheersing van de allergenenproblematiek in de Belgische voedings- en catering industrie. (ALLERRISK) Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van een geïntegreerde strategie voor de beheersing van de allergenenproblematiek in de Belgische voedings- en catering industrie. (ALLERRISK) Organisaties: • Translationeel pathofysiologisch onderzoek (TPR)
Onderzoekers: • Didier Ebo • Willem Stevens
Ontwikkeling van een geïntegreerde strategie voor de beheersing van de allergenenproblematiek in de Belgische voedings- en catering industrie. (ALLERRISK - tweede fase) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Belspo. UA levert aan Belspo de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Translationeel pathofysiologisch onderzoek (TPR)
Onderzoekers: • Didier Ebo • Willem Stevens
Ontwikkeling van een geïntegreerde strategie voor de karakterisatie van nieuwe "lead" verbindingen uitgaande van natuurlijke pro-drugs en hun metabolieten. Universiteit Antwerpen Abstract: Veel natuurlijke verbindingen zijn pro-drugs welke gemetaboliseerd en geactiveerd worden na orale toediening. Dit aspect wordt echter meestal niet in rekening gebracht bij het zoeken naar nieuwe "lead" verbindingen als therapeutische middelen. In dit project zijn Filipendula ulmaria en Herniaria hirsuta geselecteerd als case studies voor de karakterisering van nieuwe "lead" verbindingen voor anti-inflammatoire drugs en drugs ter behandeling van nefrolithiase. Een LC-MS en 1H-NMR platform zal gebruikt worden voor de metabolische profilering van plant extracten. Deze
extracten zullen bereid worden met generieke extractiemethoden om de volledige waaier aan bestanddelen te omvatten. Ten tweede zal het platform uitgebreid worden met een dialyse model dat de menselijke gastro-intestinale (GI) metabolisatie nabootst. Dit dialyse model zal ingezet worden om potentiële pro-drugs te activeren. Het dialysaat dat de GI metabolieten bevat zal vervolgens behandeld worden met microsomale S9 fracties om lever metabolisatie na te bootsen. De resulterende stalen (vóór en na S9 behandeling) zullen geprofileerd worden met hetzelfde LC-MS en 1H-NMR platform en vergeleken worden met de originele profielen. De geproduceerde extracten zullen ook farmacologisch geëvalueerd worden met een range van in vitro assays gerelateerd aan anti-inflammatoire en anti-nefrolithiase eigenschappen. Farmacologische en chromatografische/fytochemische data zullen geanalyseerd worden in een "metabolomics" aanpak door gebruik te maken van multivariaat data analyse om zo de farmacologisch actieve bestanddelen en hun metabolieten te karakteriseren als nieuwe "lead" verbindingen. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Kris Laukens • Luc Pieters • Sandra Apers • Adrian Covaci • Sebastiaan Bijttebier
Ontwikkeling van een geïntegreerde strategie voor de karakterisatie van nieuwe "lead" verbindingen uitgaande van natuurlijke pro-drugs en hun metabolieten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Luc Pieters • Sandra Apers • Nina Hermans
Ontwikkeling van een geïntegreerde strategie voor de karakterisatie van nieuwe "lead" verbindingen uitgaande van natuurlijke pro-drugs en hun metabolieten. Universiteit Antwerpen Abstract: Een innovatieve benadering wordt voorgesteld om nieuwe "lead compounds" te karakteriseren uit natuurlijke bronmaterialen. Veel natuurproducten zijn pro-drugs, die gemetaboliseerd en geactiveerd moeten worden na orale inname. Nochtans wordt dit aspect meestal over het hoofd gezien bij het zoeken naar nieuwe geneesmiddelen. In dit project werden Nauclea pobeguinii (bast), Herniaria hirsuta (kruid), Salix soorten (wilgenbast) en Filipendula ulmaria (moerasspirea) geselecteerd als onderzoeksobjecten voor de karakterisatie van nieuwe "leads" voor geneesmiddelen tegen malaria, nierstenen, en bij ontstekingen. LC-MS en NMR platformen zullen ontwikkeld worden voor de snelle profilering van plantenextracten, bereid met behulp van een breed extractieprotocol, zodat een reeks extracten met het volledige spectrum aan inhoudsstoffen bekomen wordt. Vervolgens zal een gastro-intestinaal dialyse model toegepast worden, waarin humane metabolisatie gesimuleerd wordt, om mogelijke pro-drugs te activeren. Bovendien zal het dialysaat met de gastro-intestinale metabolieten behandeld worden met microsomale S9 fractie om levermetabolisatie na te bootsen. De verkregen gemetaboliseerde fracties (voor en na S9 behandeling) zullen eveneens in de LC-MS en NMR platformen geprofileerd worden, en vergeleken met de originele profielen. Simultaan zullen alle extracten en gemetaboliseerde fracties farmacologisch geëvalueerd worden in een reeks in vitro modellen voor activiteit tegen malaria, nierstenen of bij ontstekingen. Farmacologische en chromatografische / fytochemische gegevens zullen geanalyseerd worden met multivariate data analyse in een "metabolomics" benadering, teneinde de actieve bestanddelen of metabolieten te identificeren. Gerichte isolatie en bevestiging van de farmacologische activiteit in vitro en in vivo zal dan leiden tot de karakterisatie van nieuwe "leads" tegen malaria, nierstenen en infecties. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Luc Pieters • Sandra Apers • Nina Hermans • Adrian Covaci
Ontwikkeling van een geïntegreerde tool ter ondersteuning van de diëtistenpraktijk Hogeschool Gent Abstract: Dit onderzoeksproject situeert zich in het domein van de relatie voeding en gezondheid. De wetenschappelijke kennis over deze relatie neemt op dit ogenblik in zeer snel tempo toe.Het onderzoek heeft als finaliteit de positie van de diëtist(e)/voedingsdeskundige in zijn/haar hoedanigheid van verstrekker van voedingsadvies en voedingsvoorschriften op maat van de individuele patiënt of cliënt, uit te breiden en te verstevigen. Het is de bedoeling dit te realiseren via de ontwikkeling van een geïntegreerd instrument dat alle relevante dimensies van een goede dieetkundige praktijk op een gebruiksvriendelijke manier verenigt, dat aangepast is aan de huidige stand van de wetenschappelijke kennis en bovendien de noodzakelijke flexibiliteit vertoont ten aanzien van een snel veranderend en uitbreidend dieetkundig arsenaal. Het globale doel van het project is de ontwikkeling en evaluatie van een conceptueel kader voor een optimale geïntegreerde voedingsbegeleiding en dieetkundige behandeling van de patiënt/cliënt, conform de meest recente op voldoende evidentie gebaseerde wetenschappelijke inzichten en rekening houdende met alle relevante randgegevens van de patiënt/cliënt die nodig zijn voor een holistische benadering van de specifieke voorliggende gezondheidsproblematiek. Een bijkomende doelstelling is de uitvoering van een functionele analyse ter voorbereiding op de ontwikkeling van een software pakket dat de verschillende dimensies van een dergelijk conceptueel kader op een eenvoudige en gebruiksvriendelijke wijze kan integreren en ter beschikking kan stellen als een interactief medium van de diëtist(e)/voedingsdeskundige in zijn/haar dagelijkse praktijkomgeving en voor de studenten gedurende de opleiding. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Departement Gezondheidszorg Vesalius • Vakgroep Informatica • Vakgroep Voeding en Diëtetiek
Onderzoekers: • Stefaan De Henauw • Veerle Ongenae • Willem De Keyzer • Mia Verschraegen • Nele Callewaert
Ontwikkeling van een geïntegreerd farmaceutisch productiesysteem Universiteit Gent Abstract: Ontwikkeling van een geïntegreerd productiesysteem voor een meer efficiënte en gecontroleerde productie van geneesmiddelen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Jean Remon
Ontwikkeling van een geïntegreerd sequentie platform voor de analyse van gen- en genoomevolutie en transcriptionele controle in planten Universiteit Gent Abstract: Genomische data, afkomstig van verschillende consortia, zal worden gecentraliseerd in een uniform formaat (gekoppeld aan webinterface met toolbox voor additionele analyses). Hiermee worden orthologe en paraloge relaties tussen homologe genen bepaald. De genoomorganisatie zal worden bestudeerd door te zoeken naar genomische homologie in en tussen verschillende species. Bovendien zullen, met comparatieve footprinting technieken, cis-regulatorische en andere geconserveerde niet-coderende elementen worden opgespoord. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Yves Van de Peer • Karl Vandepoele
Ontwikkeling van een geïntegreerd teeltbegeleidingssysteem voor suikerbieten, binnen de huidige economische en ecologische randvoorwaarden Universiteit Gent Abstract: De belangrijke doelstelling van het project is de verbetering van de rendabiliteit en de milieu-impact van de suikerbietenteelt, dankzij de ontwikkeling van een geÏntegreerd en gepersonaliseerd teeltbegeleidingssysteem. De UGent (labo Fytofarmacie) onderzoekt de milieu-impact van de gebruikte gewasbeschermingsmiddelen in de suikerbietenteelt aan de hand van de POCER-indicator. Organisaties: • Vakgroep Gewasbescherming
Onderzoekers: • Walter Steurbaut
Ontwikkeling van een generisch en klinisch relevant DNA- en Immuno-sensor platform (type 3) Universiteit Hasselt Abstract: Biosensoren combineren de selectiviteit van biologische receptormoleculen met gevoelige optische of elektrische transductiemethoden, met als doel analyten waar te nemen in relevante concentraties in verschillende natuurlijk voorkomende matrices. Ondanks deze beloftevolle symbiose tussen biologie en techniek zijn slechts weinig biosensor-concepten echt geschikt voor routinematig gebruik in de dagdagelijkse klinische diagnostiek, voor de detectie van pathogenen of voor toepassing in farmacogenomics. Dit vereist immers een stabiele koppeling tussen de biologische en de technologische component, en een snelle en gevoelige signaaldetectie, liefst zonder nood aan signaalversterking. De mogelijkheid tot miniaturisatie van het sensor-platform is noodzakelijk om dit in de toekomst te kunnen integreren met microfluidics in lab-on-chiptoepassingen en tevens om point-of-care-gebruik mogelijk te maken. Tenslotte is het belangrijk aan te tonen dat deze sensor een relevante gevoeligheid en specificiteit blijft behouden bij metingen van het target in de natuurlijk voorkomende matrices. In het voorafgaand doctoraatswerk van de aanvrager werd een generisch biosensor-platform ontwikkeld gebaseerd op diamant als transducermateriaal, waaraan enerzijds DNA-moleculen werden gekoppeld voor de constructie van een DNA-sensor, en anderzijds antilichamen werden aangehecht voor de uitbouw van een immunosensor. Dit platform, dat bovendien zeer stabiel is t.o.v. bestaande platformen, blijkt een snelle, labelvrije, selectieve en gevoelige detectie van DNA-hybridisatie en antigen-herkenning mogelijk te maken met behulp van Elektrochemische Impedantiespektroscopie (EIS). Met de DNA-sensor werd -Single Nucleotide Polymorphism- (SNP)-gevoeligheid bereikt. Dit wil zeggen dat de sensor in staat is om mutaties in één nucleotide op te sporen. SNP-analyses spelen niet alleen een belangrijke rol bij het opsporen van tal van genetische aandoeningen, maar zijn tevens erg belangrijk in de ontwikkeling van de toekomstige zogenaamde -tailored medicine-, of een op maat gemaakte diagnose en therapie. Het is daarom van uitermate belang dat we deze SNP's snel en efficiënt kunnen opsporen. Voor de immunosensor werd aangetoond dat een klinisch relevante concentratie van CRP (10 nM) kon worden opgemeten in een tijdsbestek van enkele minuten. Momenteel is de sensorwerking echter hoofdzakelijk aangetoond in experimentele settings. Eerst en vooral zal de conceptuele immunosensor verder worden ontwikkeld naar een proof-of-principle van een immunosensor die geschikt is voor klinische toepassingen. De specificiteit zal worden uitgebreid naar natuurlijk voorkomende matrices, zoals serum, speeksel en cerebrospinaal vocht. Tegelijk zullen ook parameters worden onderzocht die mogelijk de gevoeligheid voor de moleculaire laag van de meetopstelling verhogen. Andere parameters, zoals een covalente aanhechtingsmethode voor de antilichamen, kunnen de stabiliteit van de sensorrespons verbeteren. Ten tweede zal de verdere ontwikkeling worden ondernomen van het conceptueel ontwerp van een DNA-sensor naar een proof-of-principle van een DNA-sensor geschikt voor klinische toepassingen. Hieronder wordt beoogd om de mutatiedetectie in korte DNA-fragmenten uit te breiden naar mutatiedetectie in langere target-DNA-fragmenten. Verder zal via het toekennen van unieke exponentiële decay-waarden aan verschillende mutaties gekomen worden tot een betrouwbare identificatie van de desbetreffende SNP's. Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Luc MICHIELS • Veronique VERMEEREN
Ontwikkeling van een generische, variabele-lengte methode ontwikkelingsstrategie voor stalen met een grote variabiliteit in polariteit. Geneesmiddelen in afvalwater als case study. KU Leuven Abstract: Het aantal stalen waarin de polariteit van de componenten varieert tussen zeer hydrofiel en sterk hydrofoob, neemt toe. Voor deze complexe mengsels volstaat een enkele kolom niet langer om alle componenten te scheiden. Voor scheidingsproblemen met een grote variabiliteit in polariteit, stelt dit project een parallelle methode ontwikkelingsstrategie voor op gekoppelde kolommen met orthogonale stationaire fazen. Het staal wordt eerst onderverdeeld in polaire en apolaire componenten op basis van hun retentietijd op orthogonale fazen. Vervolgens wordt een aparte methode ontwikkeld voor de apolaire en polaire componenten, gebruik makend van eenstrategie waarin de lengte van de kolom wordt aangepast aan het stadiumvan de methode-ontwikkeling. Om een makkelijke omschakeling tussen verschillende kolomlengtes en selectiviteiten toe te laten, wordt elke orthogonale faze door kolommen van verschillende lengtes en samenstellingen in een automatisch kolom koppelingssysteem
vertegenwoordigd. Dit sy Organisaties: • Farmaceutische Analyse
Onderzoekers: • Deirdre Cabooter
Ontwikkeling van een generische variabele-lengtemethode ontwikkelingsstrategie voor stalen met een grotevariatie inpolariteit. KU Leuven Abstract: The research proposal is focused on the development ofa new chromatographic system for chemical analysis andis therefore situated in the field of analytical chemistry. Organisaties: • Farmaceutische Analyse
Onderzoekers: • Ann Van Schepdael • Deirdre Cabooter
Ontwikkeling van een genetische test voor groei bij varkens en invloed op de prestaties bij vleesvarkens Universiteit Gent Abstract: De groei (ADG) is een belangrijk economisch kenmerk voor de varkenshouderij. Het doel van dit onderzoek is het karakteriseren van het gen gelocaliseerd in een recent gevonden QTL voor ADG en een beter inzicht te verwerven in de relatie tussen spierweefselkenmerken, eiwitturnover en groei van spierweefsel en vetweefsel door metingen mbt groei, spiervezelkenmerken, karkas- en vleeskwaliteit bij unieke varkensgenotypen. Organisaties: • Vakgroep Dierlijke productie
Onderzoekers: • Stefaan De Smet
Ontwikkeling van een genexpressiehandtekening van celmotiliteit ter confrontatie met het genexpressieprofiel van het inflammatoire borstcarcinoom. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de UZA. UA levert aan de UZA de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Filip Lardon • Ridha Limame
Ontwikkeling van een genexpressiehandtekening van celmotiliteit ter confrontatie met het genexpressieprofiel van het inflammatoire borstcarcinoom. (Dehousse Ridha LIMAME) Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van een genexpressiehandtekening van celmotiliteit ter confrontatie met het genexpressieprofiel van het inflammatoire borstcarcinoom. (Dehousse Ridha LIMAME) Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Filip Lardon • Eric Van Marck • Marc Peeters • Patrick Pauwels
Ontwikkeling van een gevalideerd virtueel framework voor het voorspellen van vasculaire reacties na medische ingrepen Universiteit Gent Abstract: Onderzoek met als doel de ontwikkeling van een numeriek model dat toelaat zowel de begintoestand als de door mechanobiologische processen (groei van vernauwingen, trombosevorming, ?) gewijzigde toestand te bestuderen na vasculaire ingrepen. Een dergelijk model is van groot belang bij het optimaliseren van de endovasculaire ingrepen en medische hulpmiddelen (bvb. Aanbrengen bypass, voorkoming breuk van aneurysma, stentimplantatie, ?) Organisaties: • Vakgroep Mechanische constructie en productie
Onderzoekers: • Benedict Verhegghe • Pascal Verdonck
Ontwikkeling van een goedkope point -of-care test voor tuberculose detectie Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Peter Bienstman
Ontwikkeling van een hepatocyten gebaseerd in vitro model voor de vroege identificatie van kandidaat geneesmiddelen die cholestase kunnen veroorzaken KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Farmacotechnologie en Biofarmacie
Onderzoekers:
• Pieter Annaert • Marlies Oorts
Ontwikkeling van een humaan in vitro neuronaal model voor het MECP2 duplicatie syndroom aan de hand van de geïnduceerde pluripotente stamceltechnologie KU Leuven Abstract: Om hetoorzakelijke verband tussen een ziekte en het onderliggend genetisch defect tebestuderen maakt men vaak gebruik van diermodellen. Echter, specifiekeverschillen in de genetische, anatomische en fysiologische eigenschappen tussendieren en mensen zorgenervoor datniet alle gegevens zomaar kunnen geëxtrapoleerd worden naar de mens.Bijvoorbeeld, enkele succesvolle preklinische studies in muizen, konden nietbevestigd worden wanneer toegepast bij mensen. Inzicht inde moleculaire mechanismen die ten grondslag liggen aanontwikkelingsstoornissen en verstandelijke beperking wordt grotendeelsbelemmerd door de niet-beschikbaarheid van relevant humaan hersenenweefsel. Omdeze beperkingen te omzeilen, hebben we een humaan model ontworpen voor eenernstige ontwikkelingsstoornis, namelijk het MECP2 duplicatie syndroom, doorhet toepassen van de geïnduceerde pluripotente stamcel (iPSC) technologie. HetMECP2 duplicatie syndroom is een genetische aandoening veroorzaakt door eenduplicatie van een chromos Organisaties: • Departement Menselijke Erfelijkheid
Onderzoekers: • Hilde Van Esch • Claudia Bagni • Nageshappa Savitha XXX
Ontwikkeling van een Hybrid Feature Selection Techniques voor high throughput analyse van biologische data Universiteit Gent Abstract: Het doel van de voorgestelde studie is de ontwikkeling van nieuwe feature selection technieken voor de analyse van high-througput biologische data. Het departement coördineert momenteel een IUAP (P5/13). Hierin worden een groot aantal data gegenereerd waaronder genoomwijde transcriptoom en proteoom filing data. Ons doel is deze data te analyseren met verschillende technieken en methodes om genen en pathways te identificeren die een rol spelen in plantengroei en ontwikkeling. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Dirk Inzé
Ontwikkeling van een imaging platform voor in vivo studie van interactie tussen immuuncellen in de long Universiteit Gent Abstract: Om een dieper inzicht te krijgen in het ontstaan van immuungemedieerde aandoeningen zullen we toenemend in staat moeten zijn bewegende immuuncellen in hun anatomische context te visualeren. Met dit project willen we een imaging platform ontwikkelen voor het visualiseren van dendritische cellen in de long en dit platform valideren in een reeks in vivo proeven omtrent de rol van toll like receptors in het epitheel. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Bart Lambrecht
Ontwikkeling van een innovatieve pediatrische toedieningsvorm op basis van een artemisinine gebaseerde combinatietherapie voor de behandeling van malaria. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel het ontwikkelen van een ACT-formulering in een nieuwe toedieningsvorm, die voldoet aan de eisen gesteld door de WGO en geschikt is voor kinderen. Het project omvat verschillende stappen 1. De keuze van de twee actieve stoffen voor combinatietherapie. 2. De ontwikkeling van de formulering. 3. De evaluatie van de formulering waaronder de eigenschappen van tablet en supsensie en de microbiële aspecten. 4. De ontwikkeling en de validatie van de analysemethode voor de verschillende activa en de bewaarmiddelen in de nieuwe toedieningsvorm. 5. Onderzoek naar de chemische stabiliteit van de formulatie, waaronder de chemische stabiliteit van activa en bewaarmiddelen in de tablet, alsook de chemische stabiliteit na reconstitutie. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie
Onderzoekers: • JACQUELINE VERCAMMEN
Ontwikkeling van een intelligent twee weg communicatiesysteem voor het coachen van oudere patiënten met hartfalen in de thuissituatie Universiteit Hasselt Abstract: Aanleiding: In België vormt hartfalen (HF) de belangrijkste oorzaak voor hospitalisatie in de leeftijdscategorie 65 plus. Daarenboven is de levensverwachting voor patiënten met HF korter dan de levensverwachting voor de meeste kankerpatiënten. De prognose voor HF patiënten kan in belangrijke mate verbeteren door een correcte medicamenteuze behandeling volgens de 'evidence based' richtlijnen, uitgeschreven door de 'European Society of Cardiology' (ESC). In de klinische praktijk blijken een groot aantal patiënten niet de voorgestelde medicaties te nemen of in onvoldoende dosis. Aanpak: Met het CARDIOCOACH project willen we, door de inzet van ICT (hardware/software/intelligente algoritmes), de zorgverlener en de patiënt ondersteunen om de ESC richtlijnen rond medicatie-inname voor HF sneller en efficiënter in de praktijk toe te passen. Hiertoe zal op een intelligente manier telemonitoringtechnologie via sensoren gecombineerd worden met een nieuw ontwikkeld twee weg communicatiesysteem (via een smartphone applicatie), dat de arts toelaat de therapie van op afstand aan te passen op basis van geregistreerde medische parameters, symptomen en bijwerkingen. Daarnaast zal de smartphone applicatie de therapietrouw en de patiëntbetrokkenheid bij de behandeling aanmoedigen. Partners: Het project wordt gefinancierd door de Vlaamse Overheid en zal uitgevoerd worden binnen één van de Vlaamse Zorgproeftuinen, namelijk het CAREVILLE Limburg, Moving Care platform. De projectpartners zijn Remedus, een bedrijf gespecialiseerd in thuishospitalisatie en
telemonitoringtechnologie, het Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL) en het Jessa Ziekenhuis Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Centrum voor Statistiek • Health Care
Onderzoekers: • Geert MOLENBERGHS • Lars GRIETEN • Paul DENDALE • Pieter VANDERVOORT • Valerie STORMS • Christophe SMEETS
Ontwikkeling van een in vitro experimenteel dialyse-model met colon-fase voor simulatie van darmmetabolisatie en resorptie, toegepast op natuurlijk voorkomende polyfenolische antioxidanten in humane voeding. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project omvat de ontwikkeling van een in vitro gastro-intestinaal simulatiemodel met een microbieel compartiment (colonfase) voor de studie van de resorptie en metabolisatie van bestanddelen uit de voeding. Het onderzoek richt zich specifiek op de metabolisatie door de darmflora van polyfenolische verbindingen in de voeding, en de antioxidatieve effecten van de gevormde en geresorbeerde metabolieten. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Douwina Bosscher • Nina Hermans
Ontwikkeling van een in vitro model voor de studie van de pathogenese van hypofysaire prolactine en groeihormoon secreterende cellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hypofysaire tumoren zijn frekwente letsels, en maken ongeveer 10% uit van alle intracraniele tumoren. De incidentie in ongeselecteerde autopsie en bereikt 21%25. De tumoren zijn meestal benigne. Talrijke van deze tumoren synthetiseren en secreteren hormonen. Het aanmaken van de hormonen door de tumor verbreekt het hormonaal evenwicht, en geeft aanleiding tot een aantal klinische syndromen, die de manifestaties zijn van hyper- en hypofunctie van de hypofyse ,met soms compressieverschijnselen gebonden aan invasie van de omgevende strukturen door de tumor. Organisaties: • Farmacologie • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten
Onderzoekers: • LUC VANHAELST • BRIGITTE VELKENIERS-HOEBANCKX • ELISABETH PETERS
Ontwikkeling van een in vitro screeningssysteem voor detectie van obesogene stoffen in het milieu. Universiteit Antwerpen Abstract: Obesitas wordt aanzien als één van de belangrijkste ziekten van de 21ste eeuw en wordt geassocieerd met een verlaagde levensverwachting en een sterk verhoogd risico op diabetes type II, hypertensie en cardiovasculaire aandoeningen. Momenteel lijdt 50% van de westerse bevolking aan overgewicht, waarvan 1/3e aan obesitas. Recent werd de hypothese van de 'milieu-obesogenen' geformuleerd, die stelt dat milieurelevante chemische stoffen een verstoring van de energiehomeostase kunnen veroorzaken. Deze obesogene stoffen zouden de ontwikkeling van obesitas beïnvloeden door in te werken op adipogenese, lipidemetabolisme of energiebalans. Verschillende labo's bevestigen deze hypothese en leggen de nadruk op de potentiële impact van endocriene verstoorders (EVs). Dit project heeft als doel het effect van endocriene verstoorders op het vetweefsel te onderzoeken en omvat twee luiken: i) in vitro blootstelling door gebruik te maken van de modelcellijn voor adipocyten namelijk de 3T3-L1 cellijn, hierbij zal ook mechanistisch onderzoek gedaan worden naar de mode of action van de obesogene stoffen; ii)Viscerale en subcutane vetstalen uit humane obese patienten (en controle populatie). Door samenwerking met het UZA is het mogelijk om tijdens dit project ook een correlatie te zoeken tussen de concentraties van endocriene verstoorders aanwezig in vetstalen en de genexpressie van obesitas gerelateerde merkergenen. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Ronny Blust • Anna Pereira-Fernandes
Ontwikkeling van een in vitro skeletspiermodel voor de biorelevante beoordeling vannbsp;geneesmiddelen uit intramusculaire injecteerbareformuleringen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Ontwikkeling en Regeneratie Kulak
Onderzoekers: • Lieven Thorrez
Ontwikkeling van een in vitro Toxicogenomics Strategie ter ondersteuning van REACH (TOXICOGEN). Universiteit Antwerpen Abstract: Toxicogenomics is een krachtige tool om met een relatief klein aantal experimenten een beeld te krijgen van de toxische werkingsmechanismen van chemische verbindingen. In dit project willen we een volwaardige toxicogenomics databank ontwikkelen die gebaseerd is op een set van referentie chemicaliën en aangevuld is met alle beschikbare conventionele toxiciteits en C&L (Classification and Labeling) gegevens van deze referentie set. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Johan Robbens
Ontwikkeling van een in vivo autofagie modulatie modelin de lever van de rat door toediening van shRNA viaadeno geassocieerde virussen KU Leuven Abstract: The project involves the study of a cell biologicalphenomenon (autophagy) on an intra- and intercellularlevel. It also involves the develompent of a techniqueinteresting for molecular research on autophagy ingeneral. Although the project is restricted to liverresearch, the technique can be adapted towards otherorgans and therefore is of a broader scope. Organisaties: • Laboratorium Abdominale Transplantatie
Onderzoekers: • Jacques Pirenne • Jean-Paul Decuypere
Ontwikkeling van een in-vivo microPET imaging platform voor het niet-invasieve onderzoek van nieuwe therapieën van de ziekte van Alzheimer. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Steven Staelens • Stefanie Dedeurwaerdere • Ann-Marie Waldron
Ontwikkeling van een kruisbloemig oliehoudend gewas voor biodieselproductie door toepassing van de genoomkennis van de verwante modelplant Arabidopsis Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is de zaadopbrengst van koolzaad te verhogen. Daarvoor zullen in eerste stap een aantal kandidaatgenen die de groei en/of zaadopbrengst in het modelgewas Arabidopsis bevorderen, geïdentificeerd worden. Deze genen zullen vervolgens getransfereerd worden naar een economische interessant gewas zoals koolzaad om hun effect op de zaadopbrengst bij dit gewas na te gaan. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Dirk Inzé
Ontwikkeling van een LC-NMR en LC-MS metabolomics platform voor het structuur-activiteitsrelatie onderzoek van geselecteerde groepen natuurproducten als nieuwe "lead" verbindingen voor antiplasmodiale en antivirale geneesmiddelen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project omvat de uitbouw van een technologisch platform bestaande uit LC-MS-DAD en LC-NMR om de metaboloom profilering van veelbelovende medicinale planten (in eerste instantie Nauclea pobeguinii) aan te vatten, met oog op de karakterisatie van secundaire metabolieten in hun complexe matrix. De opzuivering van enkel de meest belovende producten, gevolgd door hun biologische en farmacologische evaluatie, kan dan op een efficiënte wijze leiden tot "lead compounds" voor nieuwe geneesmiddelen. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Luc Pieters
Ontwikkeling van een LC-NMR en LC-MS metabolomics platform voor het structuur-activiteitsrelatieonderzoek van geselecteerde groepen natuurproducten als nieuwe "lead" verbindingen voor antiplasmodiale en antivirale geneesmiddelen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Luc Pieters
Ontwikkeling van een leidraad voor het kwantificeren van ecosysteemdiensten in estuaria. Universiteit Antwerpen Abstract: Om de economische waarde van de regulerende ecosysteemdiensten in een estuarium in te schatten, is eerst een goede identificatie en kwantificering van die diensten vereist. ECOBE zal voor regulerende diensten in eerste instantie een duidelijke identificatie doen, om vervolgens instrumenten aan te reiken voor een kwantificatie. De nodige data zullen verzameld worden voor een algemene kwantificatie, toepasbaar op verschillende West-Europese estuaria. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Ontwikkeling van een leukemie-vaccin op basis van dendritische cellen opgeladen met het Wilms' tumor genproduct. Universiteit Antwerpen Abstract: Klassiek worden acute leukemieën (AL) behandeld met o.a. chemo- en radiotherapie. Deze behandelingsmethoden brengen echter verschillende nadelen met zich mee, waaronder de onvoldoende respons op de therapie en verschillende ernstige neveneffecten, zoals de toxiciteit en de aspecifieke werking waardoor ook normale weefsels worden aangetast. Daarom is het nodig om naar een alternatieve behandelingswijze te zoeken. Momenteel vormt de sensibilisering van menselijke dendritische cellen (DC) met tumorantigenen voor het opwekken van anti-tumor immuniteit een 'hot topic' in de experimentele actieve specifieke immunotherapie (ASI). Het doel van dit project is dan ook te onderzoeken of het mogelijk is om DC, gemodificeerd met acute leukemie-geassocieerde antigenen, te gebruiken voor de inductie van primaire leukemie-specifieke Tcellen.
De generatie van een cellulaire anti-tumor immuunrespons impliceert de activatie van CD8+ T-cellen. Naïeve CD8+ cytotoxische T-lymfocyten (CTL) kunnen enkel door DC `opgeleid' worden voor een bepaald tumorantigeen, waarna ze hun effector cytotoxische functie verkrijgen om tumorcellen te vernietigen. Hiervoor zullen myeloïde DC (DC1) van zowel gezonde donoren als acute leukemie patiënten worden opgeladen met het Wilms' tumor genproduct WT1, dat tot overexpressie komt in vrijwel alle acute leukemieën, via transfectie met WT1-mRNA. In een latere fase kunnen ook andere ladingsmethoden worden getest, bv. fagocytose van apoptotische WT1+ acute leukemische cellen, fusiehybriden van DC en WT1+ acute leukemische cellen d.m.v. elektrofusie en differentiatie van WT1+ acute leukemische cellen tot DC. Deze gesensibiliseerde DC zullen dan vergeleken worden in hun capaciteit om in vitro autologe WT1-specifieke CTL te activeren. De resultaten van deze experimenten hebben tot doel de modaliteiten te bepalen voor de ontwikkeling van een DC-gebaseerd kankervaccin voor acute myeloïde leukemie (AML) en acute lymfoblastische leukemie (ALL) en bovendien vertaalbaar te maken naar andere kankers die positief zijn voor WT1 genproduct. Anderzijds is er momenteel veel interesse in een ander DC type (DC2 genoemd) waarvan de precursoren (pDC2) geïdentificeerd zijn als dé interferon-?/? producerende cellen van het bloed welke een belangrijke rol vervullen in de eerstelijnsdefensie tegen virussen en tumoren. Alhoewel wordt aangenomen dat deze DC2 vooral een tolerogene rol vervullen in het immuunsysteem t.g.v. hun preferentiële activatie van T helper type 2 cellen (Th2), loont het zeker de moeite om dit DC2 type verder te karakteriseren. Er zal getracht worden om deze DC2 en hun precursoren pDC2 te karakteriseren in perifeer bloed, navelstrengbloed en volwassen beenmerg. Deze karakterisatie zal analyses inhouden op zowel morfologisch, fenotypisch als functioneel vlak. Momenteel is de ontogenese vanuit hematopoietische progenitoren/stamcellen, alsook de cruciale hematopoietische groeifactoren voor hun ontwikkeling niet bekend, hetgeen een gedetailleerde studie bemoeilijkt door hun lage aantallen in bloed (0,2 - 0,8 % van perifeer bloed mononucleaire cellen). Het oppuntstellen van kweekcondities zou toelaten om deze cellen in grote aantallen aan te maken om in vitro na te gaan of ze kunnen gebruikt worden in DC-gebaseerde kankervaccins. Indien een kweekprotocol kan worden opgesteld, kan in een latere fase getest worden of ook deze DC2 kunnen worden aangewend voor het opladen met antigenen via transfectie van cDNA of mRNA. Organisaties: • Hematologie en bloedtransfusie • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman • Ann H A Van Driessche
Ontwikkeling van een leukemie-vaccin op basis van dendritische cellen opgeladen met het Wilms' tumor genproduct.(Beurs Stichting Emmanuel van der Schueren) Universiteit Antwerpen Abstract: Het Wilms' tumor (WT1) proteïne komt tot overexpressie in verschillende humane kankers waaronder hematologische maligniteiten, long-, borst- , testis-, huid- en overiumkanker. Daarom is WT1 een mogelijk universeel tumorantigen dat gebruikt kan worden bij therapeutische kankervaccins. Myeloïde dendritische cellen kunnen in vitro gekweekt worden en vervolgens getransfecteerd door middel van mRNA elektroporatie met het WT1-gen. In dit onderzoek zal gekeken worden of het mogelijk is om in vitro WT1-specifieke cytotoxische T-lymfocyten van kankerpatiënten te stimuleren, opdat deze T-cellen specifiek autologe WT1+ tumorcellen zouden herkennen en lyseren. Dit onderzoek zou kunnen leiden tot de ontwikkeling van een WT1-gebaseerd dendritische cel vaccin voor verschillende kankertypes. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman
Ontwikkeling van een liposoomvector voor multiple farmaca. Toepassing op simultante inkapseling van bupivacaine en morfine voor pijntherapie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De analgetische effecten van lipsomale formuleringen van een lokaal anestheticum en een naroticum zouden kunnen versterkt worden door hun gecombineerd inkapsulatie. We beogen de ontwikkeling van een gecombineerde lipsomale in kapsulatie van bupivacaine en morfine en benaderen de stabiliteit van deze liposomen door middel van conformationale analyse technieken. Gebasseerd op deze gegevens zullen eerst multilamellaire fosfolipiden vesikels voor de inkapsulatie van bupivacaine en morfine bereid worden, met verschillende concentraties van elk geneesmiddel in de fosfolipiden dubbellagen van dezelfde liposoom. Beide componenten zullen geïnkapsuleerd worden zowel als apolaire als kationische molecule in de preliposomale lipiden film. De inkapsulatie-efficiëntie van morfine en bupivacaïne zal bevestigd worden door middel van HPLC. De vrijgave van de twee geïnkapsuleerde geneesmiddelen zal worden bestudeerd in een gesloten systeem bij fysiologisch pH om te bepalen of beide geneesmiddelen kunnen vrijkomen vanuit de liposomen volgens een concentratiegradiënt maar ook om de tijd te meten die nodig is voor de geneesmiddelen klaring vanuit een intraliposomaal medium. We zullen de formuleringen selecteren met een geschikt verlengd vrijgave profiel in vitro, aangepast voor klinische noodwendigheden en de noodzakelijke kwaliteits controles verrichten voor de integriteit, structuur, deeltjesgrootte en oxidatie van de liposomen. We zullen de farmacokinetiek bestuderen van zulke vesikels bij dieren, na epidurale toediening en het interactieprofiel nagaan van de vrijgave van de twee geneesmiddelen op hun farmacodynamische analgetische effecten. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie • Kritische Zorgen
Onderzoekers: • JACQUELINE VERCAMMEN • FREDERIC CAMU
Ontwikkeling van een mathematisch predictief model voor tumor vaccinatie strategieën voor maligne glioma KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Experimentele Neurochirurgie & -anatomie
Onderzoekers: • Stefaan Van Gool • Steven De Vleeschouwer • Joost Dejaegher
Ontwikkeling van een merkerondersteund selectiesysteem voor schottolerantie bij triticale Hogeschool Gent Abstract: Triticale combineert het goede opbrengstpotentieel van tarwe met de goede ziekte- en droogteresistentie en de lage N-behoefte van rogge, waardoor het een duurzaam en waardevol gewas vormt, voornamelijk voor veehouders. Triticale is echter gevoelig voor schot in regenrijke of vochtige oogstperiodes. Het optreden van schot resulteert in o.a. opbrengstverlies en verlies van kwaliteit en nutritionele waarde. Zowel het genotype als omgevingsomstandigheden evenals de combinatie van beide factoren hebben een sterke invloed zodat het probleem enkel via
veredeling van schottolerante cultivars kan opgelost worden. Het onderzoeksproject heeft tot hoofddoelstelling een merkertechnologie te ontwikkelen die orgaan-, groeifase- en omgevingsonafhankelijk is om zo tot een efficiëntere selectiemethode in triticale te komen. Speciale aandacht gaat naar het voorkomen van het Vp1-ortholoog, welke een belangrijke rol speelt bij dormantie op transcriptieniveau in verschillende graan- en grassoorten. Een eerste luik van het project draait rond het ontwikkelen van een merker, gerelateerd aan het Vp1-ortholoog, die toelaat een onderscheid te maken tussen schottolerante en -gevoelige triticale-, tarwe- of roggerassen d.m.v. kwantitatieve reverse transcriptase-PCR. Bij deze techniek zal een verband worden opgesteld tussen de mate van expressie van het Vp1-gen en het schottolerantieniveau van triticale. Hierbij dient onderzocht te worden of er voldoende variatie in de expressie van het Vp1-gen bestaat. Na optimalisatie van deze techniek zal van een groot aantal triticalecultivars het schottolerantieniveau bepaald worden. De bekomen resultaten zullen vergeleken worden met resultaten afkomstig van regensimulatietesten en kiemtesten. Een tweede luik omvat het screenen van het totale triticalegenoom naar andere genen die mogelijk betrokken zijn bij schotgevoeligheid/tolerantie. De cDNA-AFLP techniek, waarbij geen voorafgaande kennis van genoomsequenties vereist is, zal hiervoor gebruikt worden zodat schottolerante triticalerassen op een brede genetische basis kunnen worden geselecteerd.De resultaten zullen aangewend worden om de veredeling naar schottolerante triticalerassen te optimaliseren. Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Plantaardige Productie • Vakgroep Levensmiddelenwetenschappen en Technologie
Onderzoekers: • Kathy Messens • Sarah De Laethauwer • Geert Haesaert
Ontwikkeling van een metabolome benadering om de relatie tussen voeding en gastro-intestinale gezondheid te ontrafelen Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van voorliggend innovatief strategisch onderzoek is het karakteriseren van ?metabolome fenotypes? aan de hand van een hoog resolutie full scan Orbitrap massaspectrometer, dit door de studie van stoelgang, intacte biopsie of exfoliaten. In een later stadium zouden deze metabolome fingerprints kunnen dienen als specifiek statistisch significant pre-diagnostiche techniek voor verschillend gastro-intestinale aandoening (inflammatoire darmziekten en darmkanker). Organisaties: • Vakgroep Veterinaire volksgezondheid en voedselveiligheid
Onderzoekers: • Lynn Vanhaecke
Ontwikkeling van een methode voor de beoordeling van individuele organdoses in computer tomografie KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Medische Fysica & Kwaliteitscontrole
Onderzoekers: • Hilde Bosmans • Federica Zanca
Ontwikkeling van een methode voor het testen van transgenerationele effecten van genetisch gewijzigde gewassen in voeding aan de hand van het zebravismodel Universiteit Gent Abstract: TRANSGGO TRANSGGO: Ontwikkeling van een methode voor het testen van transgenerationele effecten van genetisch gewijzigde gewassen in voeding aan de hand van het zebravismodel. FOD Volksgezondheid Organisaties: • Vakgroep Bioanalyse
Onderzoekers: • Sarah De Saeger • Mia Eeckhout
ontwikkeling van een methodiek ter vermindering van sedentair gedrag in de werkomgeving Universiteit Gent Abstract: Het doel van het project is het ontwikkelen van een interventie die de totale hoeveelheid zitten en langdurige periodes van ononderbroken zitten bij werknemers en bedrijfsleiders van Vlaamse bedrijven vermindert. Er wordt getracht het zitten te vervangen door activiteiten van lage intensiteit (staan, wandelen). De interventie wordt geëvalueerd aan de hand van objectieve meetinstrumenten (ActivPALs) en vragenlijsten. Organisaties: • Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen
Onderzoekers: • Ilse De Bourdeaudhuij
Ontwikkeling van een methodologie voor de kwantitatieve beoordeling van zoönotische risico's in België toegepast op het model Salmonella bij varkens Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt een robuust systeem te ontwikkelen voor de kwantitatieve beoordeling voor zoönosen in de voedselketen. Het systeem zal ontwikkeld worden aan de hand van de problematiek omtrent salmonellose in de varkenssector en met Belgische of voor België relevante gegevens. Het project zal onder andere gebruik maken van reeds beschreven methoden voor kwantitatieve risico-evaluatie om het systeem op te bouwen. Organisaties: • Vakgroep Veterinaire volksgezondheid en voedselveiligheid • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie
Onderzoekers: • Lieven De Zutter • Dominick Maes
Ontwikkeling van een model voor onstabiele atherosclerotische plaques. Universiteit Antwerpen Abstract: De studie van de stabilisatie van atherosclerotische plaques wordt bemoeilijkt door het ontbreken van een geschikt diermodel. Om een model voor onstabiele atherosclerotische plaques te ontwikkelen, zullen we stoffen onderzoeken die de transitie van een stabiele naar een onstabiele plaque kunnen bevorderen. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Guido De Meyer
Ontwikkeling van een module voor de immunologische basis voor de immunisatieserie over hepatitis B Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds the World Health Organization (WHO). UA levert aan World Health Organization (WHO) de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Pierre Van Damme
ontwikkeling van een multidisciplinair platform om nieuw preventieve en therapeutische strategieën te ontwikkelen tegen orale mucositis Universiteit Gent Abstract: Orale mucositis is een veel voorkomende aandoening die heel wat kankerpatiënten treft tijdens en na een irradiatie of chematherapeutische behandeling. Dit veroorzaakt secundaire infecties en verlaagt de genezingskansen. In dit onderzoek wordt het belang van de orale microbiota in de ontwikkeling en preventie en bestrijding van mucositis onderzocht. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie
Onderzoekers: • Tom Van de Wiele
Ontwikkeling van een multiplex-PCR detectiemethode voor de identificatie van deleties verantwoordelijk voor MaturityOnset-Diabetes-of-the Young (MODY). Universiteit Antwerpen Abstract: Maturity-Onset-Diabetes-of-the Young (MODY) is een monogenische, genetisch heterogene vorm van diabetes, gekarakteriseerd door autosomaal dominante overerving en vroege aanvangsleeftijd. Dit project beoogt de ontwikkeling van een snelle detectiemethode voor deleties in de meest frequent gemuteerde MODY genen, het glucokinase gen (MODY2) en het HNF1a gen (MODY3). Dit moet leiden tot een betere, gevoeligere moleculaire diagnostiek voor MODY patiënten. Organisaties: • Medische Genetica (MEDGEN)
Onderzoekers: • Wim Wuyts
Ontwikkeling van een natuurlijk anti-microbieel systeem voor de voedingsindustrie Universiteit Gent Abstract: Met dit project beoogt Bienca de basiskennis en de toepassingskennis van zijn product SEA-i verder uit te bouwen zodat de markt voor dit product een beel breder deel van de voedingsindustrie kan beslaan. Het optimaliseren en verbreden van de antimicrobiële activiteit van dit lactoperoxidasesysteem (tegen bacteriën, gisten, schimmels) in functie van de voedingstoepassing en de gebruikte technologische processen moeten Bienca daartoe leiden Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Frank Devlieghere
Ontwikkeling van een nieuwe drug-screening procedure in het post-mortem toxicologisch forensisch onderzoek: gebruik van nagels Universiteit Antwerpen Abstract: We streven naar het ontwikkelen van een (niet-gerichte) screening methode voor het bepalen van drugs, alcohol en psychopharmaca in nagels voor gebruik in de post-mortem toxicologie. Enerzijds geeft dit aanleiding tot het gevoelig detecteren van ingenomen stoffen; anderzijds wordt er meer informatie verkregen betreffende inname over langere perioden. Voor de post-mortem toxicologie is deze informatie onontbeerlijk bij het bepalen van doodsoorzaken Organisaties: • Toxicologie
Onderzoekers: • Cleo Crunelle
Ontwikkeling van een nieuwe generatie acnemiddelen door innovatieve screening van plantenextracten en toepassing van micropartikeltechnologie Universiteit Gent Abstract: - Studie van de inhibitie door natuurlijke extracten van de vorming van biofilm door P. acnes - Opheldering van de actieve component van deze plantenextracten door het evalueren van de werkzaamheid (cfr hierboven) van gefractioneerde plantenextracten en hun zuivere actieve componenten. Organisaties: • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Hans Nelis • Tom Coenye
Ontwikkeling van een nieuwe methode voor single-cell whole-genome amplificatie voor de studie van kanker heterogeniteit KU Leuven Abstract: There are two important aims. First we will develop a novel single-cellWGA method and a novel accompanying computational method that allows alleviating amplification artifacts in the single-cell sequence readout. CNVs and SNVs will be characterized with absolute precision in a single-cell. Secondly, we will apply this technology to chart intra-tumor genetic heterogeneity at single-cell resolution with a focus on primary human breast and melanoma cancer. Organisaties: • Departement Menselijke Erfelijkheid
Onderzoekers: • Thierry Voet • Jean-Christophe Marine • Koen Theunis
Ontwikkeling van een nieuwe technologie voor PET die een betere resolutie en betere gevoeligheid mogelijk maakt, en toepassing van deze technologie in een prototype PET scanner voor kleine proefdieren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Speciale PET scanners voor kleine proefdieren worden meer en meer belangrijk als hulpmiddel bij de ontwikkeling van nieuwe farmaca. Commerciële klinische PET scanners hebben onvoldoende resolutie en onvoldoende gevoeligheid voor deze toepassing. Daarom bestaat er een grote belangstelling voor de ontwikkeling van speciaal voor deze toepassing ontwikkelde scanners. Om deze groter resolutie te bekomen moet men beroep doen op een andere technologie dan gebruikt wordt voor commerciële scanners. De bedoeling van dit project is die nieuwe technologie te ontwikkelen, en te gebruiken om een demonstratie hoge resolutie scanner voor kleine proefdieren te bouwen voor de RUG. Deze nieuwe technologie is gebaseerd op het gebruik van nieuwe scintillator materialen en van nieuwe photodetectoren. De inspanningen in Europa op dit gebied worden gecoördineerd door de VUB in het Crystal Clear project. Hierin gaan een aantal Europese centra, gezamenlijk zulke hoge resolutie scanners ontwikkelen. Organisaties: • Elementaire Deeltjes
Onderzoekers: • STEFAAN TAVERNIER
Ontwikkeling van een nieuwe voedingssupplement op basis van hop: evaluatie van de anti-inflammatoire activiteit van hopzuren en afgeleide verbindingen Universiteit Gent Abstract: De anti-inflammatoire karakteristieken van hopzuren en derivaten worden gescreend in reporter-genassays met behulp van een muisafgeleide fibrosarcoma L929sA cellijn. Vervolgens worden de effecten van de meest actieve verbindingen gecontroleerd op proteïneniveau en via NF-kappaB. Tevens wordt beoogd inzichten te verwerven in het moleculair mechanisme van de anti-inflammatoire werking en worden initiële invivo experimenten met een muismodel gepland. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Denis De Keukeleire
Ontwikkeling van een nieuw verpakkingssysteem voor het verlengen van de houdbaarheid van verpakte versneden groenten Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt de mogelijkheid onderzocht om superatmosferische O2 concentraties in combinatie met verhoogde CO2 concentraties te gebruiken in het productieproces van Allgro NV voor het verlengen van de houdbaarheid van hun producten (versneden, verpakte groenten). Er wordt gestreefd om een verlenging van de houdbaarheid van 33% te realiseren ten opzichte van de huidige toegepaste verpakkingstechniek Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Frank Devlieghere
Ontwikkeling van een nutriënteis voor de biobeschikbaarheid van sporenelementen in voederformulatie Universiteit Gent Abstract: De potentiële biobeschikbaarheid van micromineralen zal in vitro bepaald worden in functie van de voornaamste interagerende factoren door middel van ultrafiltratie. Een formula zal ontwikkeld worden om de potentiële biobeschikbaarheid van micromineralen te schatten, wat zal leiden tot een nutriënteis die kan gebruikt worden in bestaande voedermiddelenmatrices. Organisaties: • Vakgroep Voeding, Genetica en Ethologie
Onderzoekers: • Geert Janssens
Ontwikkeling van een orale geneesmiddelentoedieningsvorm voor katten gebruik makend van nutritionele principes Universiteit Gent Abstract: Orale toediening van geneesmiddelen aan katten is een probleem omdat farmaceutische formuleringen niet ontworpen zijn voor spontane opname door katten, maar eerder voor al of niet geforceerde toediening van pillen of vloeistoffen door de eigenaars. De moeilijkheid om dit doeltreffend te doen heeft als gevolg dat de therapietrouw, biologische beschikbaarheid en de klinische uitkomst niet betrouwbaar zijn. Dit gaat tevens gepaard met gevoelens van frustratie, angst en schuld bij de eigenaars. Gezien het stijgend belang van katten als gezelschapsdieren, is er nood aan betere toedieningsvormen die spontaan door katten worden opgenomen. Het doel van dit onderzoeksproject is om de haalbaarheid na te gaan van een combinatie van voeding- en farmaceutische technologieën als basis voor een nieuwe formulering specifiek ontworpen voor orale toediening van geneesmiddelen aan katten. Deze nieuwe formulering zou de spontane inname en aflevering van de juiste dosering voor farmacologisch en klinisch effect bewerkstelligen. Organisaties: • Vakgroep Voeding, Genetica en Ethologie • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers:
• Jean Remon • Myriam Hesta
Ontwikkeling van een originele algemene methodologie voor stadsbeheerverbanden tussen de economische, sociale, ecologische en ruimtelijke ordeningsfactoren en hun impact op het stadsleven. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het duurzaam beheren van een stad blijkt een zeer complexe aangelegenheid te zijn, gezien de verschillende factoren die een rol kunnen spelen in dit beheer. Deze factoren, die bepalend zijn voor de leefbaarheid van een stad, kunnen hoofdzakelijk bepaald worden in functie van hun bijdrage tot de volgende vier hoofdaspecten : ecologische, economische, sociale aspecten en aspecten m.b.t. ruimtelijke ordening. Deze vier hoofdfactoren zijn echter niet los van elkaar te beschouwen, hetgeen tevens bijdraagt tot de complexiteit van het bovengestelde probleem. Het leefbaar maken van een stad en deze ook leefbaar houden op lange termijn, vergt dus een aangepast beleid dat voortdurend bijgesteld moet worden naargelang de situatie die zich op dat moment voordoet. In dit project wordt deze complexe structuur op een globale manier onderzocht zodat, aan de hand van een geschikte methodologie structurele en lange termijn beleidsmaatregelen kunnen voorgesteld worden. De methodologie ontwikkeld door het CSOO/VUB : 'Adaptive Control Methodology' (ACM), die gebaseerd is op systeemdynamica en multicriteria analyse, blijkt een gepast instrument te zijn om een dergelijk probleem aan te pakken. Organisaties: • Toegepaste Statistiek, Operationeel Onderzoek en Wiskunde voor de Humane Wetenschappen • Beleidsinformatica
Onderzoekers: • JEAN-PIERRE BRANS • MARC DESPONTIN • PIERRE KUNSCH
Ontwikkeling van een performantere genotyperingstest voor TSE gevoeligheid bij schapen Universiteit Gent Abstract: Transmissible spongiforme encefalopahties (TSE) zijn ongeneeslijke infectieuze ziekten van de hersenen veroorzaakt door prionen. Er zal nagegaan worden in hoeverre het expressieniveau van het PRNP gen een invloed heeft op de gevoeligheid van schapen tegenover scrapie (TSE van schapen). Indien er een correlatie wordt gevonden tussen de expressieverschillen van PRNP en scrapiegevoeligheid zal de genetische basis van deze expressieverschillen opgespoord worden via sequenering. De aldus opgespoorde genetische verschillen in het PRNP gen zullen dan gebruikt worden om een genotyperingstest voor resistentie/gevoeligheid bij schapen te ontwikkelen. Organisaties: • Vakgroep Voeding, Genetica en Ethologie
Onderzoekers: • Alex Van Zeveren • Luc Peelman
Ontwikkeling van een platform voor het inschatten van het potentieel pandemisch risico van welbepaalde influenzavirussen (FLURISK) Universiteit Gent Abstract: Het FLURISK project heeft als doel een platform te ontwikkelen dat kan helpen om het risico in te schatten van welbepaalde influenzavirussen om de species barrière te doorbreken van dier naar mens en infectie bij mensen te veroorzaken. Het platform kan echter niet voorspellen wat het volgende pandemisch virus zal worden. Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie
Onderzoekers: • Kristien Van Reeth
Ontwikkeling van een populatiebalansmodel voor de kwaliteit van microcapsules verkregen via wervelbedomhulling Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt een populatiebalansmodel, gecombineerd met warmte- en massaoverdrachtsmodellen, ontwikkeld. Dit model zal toelaten de kwaliteit van omhulde, poedervormige levensmiddelen- ingrediënten en -additieven, verkergen via wervelbedomhulling, te beschrijven. Via dit model zal vervolgens gezocht worden deze wervelbedprocessen te optimaliseren naar energie- en coatingeffiëntie enerzijds, en naar coatingkwaliteit anderzijds. Organisaties: • Vakgroep Biosysteemtechniek
Onderzoekers: • Jan Pieters
Ontwikkeling van een positiespecifiek herkenningsprofiel voor moleculaire chaperones. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Eiwitten bestaan uit aminozuren die verschillende interacties met elkaar aan kunnen gaan, daardoor ontstaat er een driedimensionele structuur. Ieder eiwit heeft een specifieke structuur om zijn functie uit te oefenen. Het gebeurt echter vaak dat de aminozuren niet de juiste interacties aangaan waardoor het eiwit onjuist gevouwen wordt. Deze onjuist gevouwen eiwitten kunnen geen functie uitoefenen en kunnen schadelijke aggregaten vormen. Om eiwitten tijdens de vouwing te begeleiden en om slecht gevouwen eiwitten te hervouwen zijn zowel pro- als eukaryoten uitgerust met chaperonne-eiwitten. Vooral in een te warm milieu kunnen eiwitten onjuist vouwen en wordt de productie van chaperonnes door de cel verhoogd. Daarom zijn de meeste chaperonne-eiwitten ook heat shock proteins. Ondanks de activiteit van de chaperonnes zal slechts 20% van de nieuw gevormde aminozuurketens zijn juiste vouwing krijgen en als eiwit gaan werken. Chaperonne-eiwitten assisteren ook bij de assemblage van nucleosomen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Nico VAN NULAND
Ontwikkeling van een predictief biobeschikbaarheidsmodel voor koper in terrestrische milieu's (deel II) Universiteit Gent Abstract: De ecotoxiciteit van mtealen in bodems wordt in belangrijke mate bepaald door de fysisch-chemische eigenschappen van de bodem. In dit internationaal project wordt, door doorgedreven chemische analyse van 19 Europese bodems en chronische ecotoxiciteitsevealuaties met 2
bodeminvertebraten, een predictief biotisch ligand model voor koper ontwikkeld. Dit model zal de wetenschappelijke basis vergroten van de milieurisico-analyse van koper. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste ecologie en milieubiologie
Onderzoekers: • Colin Janssen
Ontwikkeling van een preklinisch platform aan de UA voor de evaluatie van nieuwe therapeutische benaderingen rond ziekten van het oogoppervlak. Universiteit Antwerpen Abstract: Aandoeningen aan het oppervlak van het oog, zoals droge ogen, vertonen een prevalentie tussen 15 en 29%. De enige FDA goedgekeurde behandeling op voorschrift is cyclosporine 0.05% (Restasis®), maar deze formulatie is niet beschikbaar in de EU. Nieuwe therapieën voor ziekte aan het oogoppervlak zijn dus noodzakelijk. De expertise aanwezig in ADDN creëert een unieke opportuniteit om hierrond een onderzoeksplatform op te zetten met als doel een verhoogde samenwerking met bedrijven. Organisaties: • Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne (LMPH)
Onderzoekers: • Louis Maes • Pieter Paula Frans Van Der Veken • Ingrid De Meester • Anne-Marie Lambeir • Koen Augustyns • Paul F R C M Cos • Jurgen Joossens • Filip Kiekens
Ontwikkeling van een (Q)SAR webtool (ASOPUS). Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is om een gebruiksvriendelijke en praktische webtool te ontwikkelen die de gebruiker helpt de meest geschikte (Q)SARs te selecteren, en dit zowel voor de productontwikkeling, de productregistratie als de productopvolging. De ontwikkelde beslissingsboom zal de gebruiker een idee geven van de betrouwbaarheid van de (Q)SARs voor de onderzochte stof en, indien van toepassing, welke extra informatie aangewezen is om de betrouwbaarheid te verhogen, bijvoorbeeld een combinatie van (Q)SAR-systemen of aanvullende data of expertise. Daardoor kan ook de bruikbaarheid van (Q)SARs voor een specifieke toepassing worden ingeschat. De webtool zal dus een leidraad worden voor het correct gebruik van (Q)SARs voor de voorspelling van de toxiciteit van chemische stoffen. De doelgroep van de webtool zijn verantwoordelijken voor de ontwikkeling, registratie en opvolging van producten uit de chemieproducerende- en chemiegebruikende industrieën. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Ronny Blust • Freddy Dardenne
Ontwikkeling van een radioligand voor de in vivo visualisatie van Tau met positron emissietomografie (PET) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Radiofarmacie
Onderzoekers: • Guy Bormans • Alfons Verbruggen • Lieven Declercq
Ontwikkeling van een 'Rapid Point-of-Care testplatform' voor infectieziekten (RAPP-ID). Universiteit Antwerpen Abstract: RAPP-ID is een 5 jaar durend Europees project met 10 academische en 9 industriële partners (4 KMO's en 5 grote farmaceutische ondernemingen) dat ondersteund wordt door de Europese Commissie via IMI-JU financiering. Dit project heeft als doel een testplatform te ontwikkelen dat een snelle diagnose van de aanwezigheid en de oorzaak van een bacteriële, virale of fungale infectie kan bewerkstelligen. Bovendien zal bijkomende informatie worden bekomen over de resistentie tegen antibiotica in geval van een bacteriële infectie. In tegenstelling tot de huidige diagnostische testen, die enkele dagen kunnen duren, zal een snelle diagnostische test (in de ziekenhuissetting binnen de 2 uur en bij de huisarts binnen een half uur) leiden tot een gerichte behandeling en correcter gebruik van antibiotica. Hiertoe worden binnen RAPP-ID de modernste biotechnologische en biochemische technieken gecombineerd met ultragevoelige detectie-technologieën. RAPP-ID focust op bloedstroominfecties, lage luchtweginfecties en tuberculose. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Herman Goossens
Ontwikkeling van een realistische en effectieve methodologie voor de kwaliteitsverzekering van rotationele radiotherapie Universiteit Gent Abstract: Rotationele radiotherapie is de basis van intensiteitsgemoduleerde radiotherapie (IMAT). IMAT kan uitgevoerd worden met de aanwezige bestralingsapparatuur op voorwaarde dat de procedures voor kwaliteitsverzekering op punt staan. Dit doctoraat zal hiervoor intelligente procedures ontwikkelen om berekeningsfouten en machineafwijkingen op te sporen. De gebruikte methodes, zoals filmdosimetrie, zijn intuïtief en voorhanden in ontwikkelingslanden waardoor de drempel voor geavanceerde radiotherapie er verlaagd wordt. Organisaties: • Vakgroep Radiotherapie en Experimenteel Kankeronderzoek
Onderzoekers: • Carlos De Wagter
Ontwikkeling van een recombinant vaccin voor Chlamydophila psittaci
Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van het project is de ontwikkeling van een recombinant vaccin voor de obligaat intracellulaire bacterie C. psittaci. Organisaties: • Vakgroep Moleculaire biotechnologie
Onderzoekers: • Daisy Vanrompay
'Ontwikkeling van een risico stratificatie algoritme voor JC virus reactivatie veroorzaakt door therapie en PML (Progressieve Multifocale Leuko-encefalopathie)-JCV-RSA' Universiteit Hasselt Abstract: Progressieve multifocale leuko-encefalopathie (PML) is een opportunistische infectie die de witte stof van de hersenen aantast veroorzaakt door het JC virus (JCV). De ziekte veroorzaakt ernstige morbiditeit waaronder falen van motor- en cognitieve functies en heeft een hoge mortaliteit van 20%. PML komt voor bij patiënten die een onderdrukt immuunsysteem zoals HIV patiënten, mensen met leukemie en autoimmuunziektes waarvoor therapie die het immuunsysteem onderdrukt wordt gebruikt. Een voorbeeld van zulke therapie is natalizumab, gebruikt voor patiënten met Multiple Sclerose (MS). MS veroorzaakt schade aan de isolatielaag van zenuwcellen en natalizumab houdt de immuuncellen tegen die de hersenen aantasten. Langdurig gebruik van natalizumab kan echter leiden tot reactivatie van JCV. JCV is dan ook vermoedelijk latent aanwezig in het beenmerg. Alleen de actieve vorm van het virus kan herseninfectie veroorzaken. B cellen zijn een potentieel reservoir voor JCV en dus mogelijk verantwoordelijk voor de transmigratie van het virus over de bloed-hersenbarrière en dus functioneren als een 'Trojaans paard'. Deze B cellen hebben intrinsieke nucleaire factoren die het virus nodig heeft voor zijn reactivatie en B cellen kunnen hierdoor erg belangrijk zijn in de pathogenese van PML. Er is echter nog onvoldoende kennis over factoren van gastheer en virus die patiënten met risico voor PML zouden kunnen identificeren. Dit project heeft dan ook als doel om deze factoren te onderzoeken bij patiënten die langdurig natalizumab nemen. De verschillende subtypes B cellen zullen worden bestudeerd in het bloed. Daarnaast wordt ook de immuunfunctie van B cellen en hun respons op JCV specifieke eiwitten onderzocht waarbij gekeken zal worden naar antilichaam productie en cytokine expressie. Hiervoor zullen we gebruik maken van bloedstalen van zowel gezonde vrijwilligers als MS patiënten die risico lopen op het ontwikkelen van PML. Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Veerle SOMERS
Ontwikkeling van een screening-algoritme voor de zwangerschapsduur hypertensieve ziekte en intra-uteriene groeivertraging door 'niet-invasieve maternale cardiovasculaire profiling' Universiteit Hasselt Abstract: Achtergrond: Zwangerschapsvergiftiging (Preeclampsie) is wereldwijd de belangrijkste zwangerschapsgerelateerde aandoening, die zich bij 3-5 % van de zwangeren voordoet. Heden bestaat er geen screeningsmethode of diagnostische methode tijdens de eerste weken van de zwangerschap. Enkel wanneer de symptomen zich manifesteren, kan er een conclusie gemaakt worden. Op dit punt zijn cardiovasculaire aanpassingen reeds gebeurd en is er sprake van irreversibele schade aan de organen en bloedvaten. De enige optie om de gezondheid van moeder en kind te vrijwaren, is de geboorte van het kind. Een eerste trimester screening en een vroegere identificatie van zwangerschapsvergiftiging is sterk aanbevolen in de medische wereld. Doel: Mijn doctoraatsproject is erop gericht om een vroege, niet-invasieve screeningsmethode te ontwikkelen die gebruikt maakt van impedantie cardiografie (ICG), elektrocardiogram (ECG)-Doppler echografie en bio-impedantie in vrouwen die 12 weken en 20 weken ver zijn in de zwangerschap. De combinatie van deze technieken zorgt voor een geïntegreerde cardiovasculaire evaluatie van het moederlijk hart, slagaders en aders. Methode: Alle zwangere vrouwen met een gestatie van 12 weken worden geïnformeerd over de studie tijdens hun routine consultaties in het ziekenhuis. Alle geïncludeerde vrouwen op 12 weken komen terug rond 20 weken. Zowel op 12 als op 20 weken worden de 3 metingen gedaan: ICG, ECG-Doppler echo en bio-impedantie. Bij de geboorte wordt de gestationele uitkomst bekeken en gecategoriseerd in ongecompliceerde zwangerschap (UP), gestationele hypertensie (GH), preeclampsie (PE) of intra-uteriene groei retardatie (IUGR). Preliminaire resultaten: In een preliminaire studie van onze onderzoeksgroep werden 242 zwangere vrouwen gemeten rond 12 weken, gebruikmakend van ICG en ECG-Doppler echografie. Deze resultaten toonden hogere bloeddrukken en lagere 'aortic flow' parameters in vrouwen met GH of PE. Conclusie: Maternale cardiovasculaire functie in de eerste zwangerschapstrimester verschilt tussen ongecompliceerde zwangerschappen en zwangerschappen die zich uiteindelijk zullen uiten in GH, PE of IUGR. Het aantal gecompliceerde zwangerschappen in deze preliminaire studie waren te laag, waardoor de studie op een grotere populatie moet getest worden om de resultaten te versterken. Na afloop van de studie kan een screeningsalgorithme opgesteld worden dat getest kan worden in verschillende centra. Organisaties: • Fysiologie
Onderzoekers: • Wilfried GYSELAERS
Ontwikkeling van een softarepakket voor het voorspellen van de microbiële houdbaarheid in verpakte, gekookte vleeswaren: een tool voor innovatie en productontwikkeling in de vleeswarensector. KU Leuven Abstract: Inzicht geven in de specifieke bederfproblematiek van gekookte vleeswaren en in de mate waarin verschillende intrinsieke factoren deze houdbaarheid beïnvloeden. Organisaties: • Afd. Chem. en Biochem. Procestechnol.
Onderzoekers: • Jan Van Impe
Ontwikkeling van een softwarepakket voor het voorspellen van de microbiële houdbaarheid in verpakte, gekookte vleeswaren: een tool voor innovatie en productontwikkeling in de vleeswarensector Universiteit Gent Abstract: Dit Project beoogt een inzicht te geven in de specifieke bederfproblematiek van gekookte vleeswaren en in de mate waarin verschillende intrinsieke en extrinsieke factoren deze houdbaarheid beïnvloeden. Hierbij zal enerzijds gefocust worden op de reële lagfase van bederforganismen in industriële producten en anderzijds op de bederffenomenen die optreden in industrieële, gekookte vleeswaren onder realistische bewaarcondities. Het uiteindelijke doel is een gevalideerd groeimodel voor bederforganismen in industrieel geproduceerde. gekookte vleeswaren dat voor de bedrijven omgezet zal worden in een gebruiksvriendelijk en webgebaseerd softwarepakket.
Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Frank Devlieghere
Ontwikkeling van een software ter voorbereiding van artroplastie Universiteit Gent Abstract: In dit doctoraatsonderzoek zal een software ontwikkeld worden die de chirurgen moet helpen bij de planning van een totale artroplastie. De software zal de botten van de patient automatisch segmenteren en de performantie voorspellen van een hele reeks van commercieel beschikbare protheses . Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek
Onderzoekers: • Benedict Verhegghe • Matthieu De Beule
Ontwikkeling van een spatio-temporeel ecohydrologisch model voor het beheer van tijdelijke oppervlaktewatersystemen onder scenarios van klimaatsverandering. KU Leuven Abstract: In dit project zal eerst en vooral een algemeen praktisch bruikbaar hydrologisch model ontwikkeld worden waarmee het voorkomen van oppervlaktewater zowel in ruimte als in tijd kan worden voorspeld. Hiermee kan op basis van historische klimaatsdata de voorspelbaarheid van de systemen bepaald worden. Concreet betekent dit dat men op basis van historische klimaatsdata en veldcalibraties voor verschillende types van systemen in eenspecifiek gebied het seizoenaal beschikbare volume aan water kan bepalen, het moment waarop dit water aanwezig zal zijn en de vermoedelijke duur dat dit beschikbaar zal zijn. Naast voorspellingen op basis van historische patronen laat het model bovendien ook toe om het effecten van verschillende verwachte scenario#s van klimaatsverandering op de spatio temporele distributie van oppervlaktewater te modelleren. Om het opgestelde model en zijn toepassingen te valideren werden twee regio#s geselecteerdin zuid-oost Zimbabwe waarvoor belangrijke achtergrondinformatie r Organisaties: • Afd. Ecologie, Evolutie en Biodiv.behoud
Onderzoekers: • Luc Brendonck • Karen Tuytens
Ontwikkeling van een stroomdiagram model voor een volledig continu farmaceutisch van-poeder-tot-tablet productielijn voor proceskennis en ontwikkeling van controlestrategieën. Universiteit Gent Abstract: Mechanistische modellen van farmaceutische processen zijn nodig om de continue productie van tabletten te voorspellen en controleren gebaseerd op real-time metingen en aanpassing van significante procesvariabelen. Bij het opstellen van deze modellen zal een stap-gewijze benadering gevolgd worden. In dit project wordt de nadruk gelegd om de modellering van een volledige continue van-poeder-tot-tablet productielijn. Organisaties: • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Thomas De Beer
Ontwikkeling van een tissue-engineerde aortaklep Universiteit Gent Abstract: De incidentie en prevalentie van hartkleplijden neemt wereldwijd toe. Kleplijden wordt behandeld door de natieve klep te vervangen door een kunstklep. Hedendaagse, commerciële kunstkleppen zijn niet ideaal. Een vitale, tissue-engineerde klep, welke wordt bekomen door autologe cellen te zaaien op een biocompatibele manier kan de matrix kan de nadelen voor kunstkleppen overkomen. Het doel van dit project is de cellulaire repopulatie van biologische aortaklep matrices te verhogen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Jean Remon • Guido Van Nooten • Filip De Vos
Ontwikkeling van een toestel dat de kwaliteit van reanimeren via tracheale drukken analyseert en op een gebruiksvriendelijke manier in real-time weergeeft. Universiteit Gent Abstract: Bij patiënten met hartstilstand worden tijdens de reanimatie de tracheale drukken gemeten. Deze drukken worden gegenereerd door de hartmassage en de positieve druk ventilatie. Aan de hand van deze gegevens wordt een toestel ontwikkeld dat real-time feedback geeft over de kwaliteit van reanimeren. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Koenraad Monsieurs
Ontwikkeling van een transgeen modelsysteem in Xenopus tropicalis voor de identificatie van nieuwe therapeutische componenten en de isolering van primaire doelwitten van signaaltransductiewegen betrokken in humane pathologieën Universiteit Gent Abstract: Ontwikkeling van een transgene testsysteem in kikkerembryo's voor drug- of mutagenese-screening. Kikkers worden aangemaakt die genetisch gemodificeerd zijn waardoor ze kunnen fungeren als complex rapporteersysteem. Gebaseerd op integratie van exogene regulatorische DNA-sequenties die expressie van fluorescente rapporteereiwitten controleren. Via tijds- en plaatsgericht activatie van specifieke biologische signaaltransductiewegen kunnen de transgene dieren "gesensitiseerd" zijn voor bepaalde pathologieën en aldus fungeren als proefdiermodel. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers:
• Frans Van Roy • Kris Vleminckx
Ontwikkeling van een tumorvaccin gebruikmakend van antigeen getransfecteerde dendritische cellen : een ex vivo studie. Universiteit Antwerpen Abstract: Met het oog op de ontwikkeling van een kankervaccin, zullen humane dendritische cellen (DC) afkomstig van kankerpatiënten worden gekweekt vanuit perifere bloedmonocyten. Het hoofddoel van dit project bestaat erin om een transfer van tumorantigenen van autologe tumorcellen naar DC te bewerkstelligen d.m.v. transfectie met mRNA coderend voor één bepaald antigeen of met totaal tumor mRNA, of d.m.v. toevoegen van apoptotische/necrotische tumorcellen. Deze met tumorantigenen opgeladen DC zullen vervolgens gebruikt worden voor de generatie van tumorspecifieke autologe cytotoxische T-cellen. Initieel zal worden gewerkt met DC afkomstig van cervixcarcinoma patiënten met het oog op tumorvaccinatie tegen gedefinieerde tumorantigenen (bv. humaan papillomavirus E7 antigeen). In een latere fase zal worden overgegaan tot het laden van DC met ongefractioneerd autoloog tumormateriaal (totaal tumor mRNA, apoptotische cellen), wanneer er geen voorkennis is van tumorspecifieke tumorantigenen. Voor deze strategie zal worden gewerkt met tumormateriaal afkomstig van lymfoompatiënten. Organisaties: • Hematologie en bloedtransfusie • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Filip Lardon • Dirk R Van Bockstaele • Jan Vermorken • Zwi Berneman
Ontwikkeling van een universeel influenza B vaccin op basis van chimere NB en BM2 eiwitten Universiteit Gent Abstract: Influenza B is veroorzaakt griep bij de mens en heeft een uiterst variabel antigenisch karakter. De bedoeling van dit project is om een vaccin te ontwikkelen dat beschermt tegen meerdere influenza B stammen. De ectodomeinen van de virale BM2 en NB eiwitten zullen hiervoor immunogeen gemaakt worden zodanig dat ze immunoprotectief zijn tegen influenza B. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Xavier Saelens • Claude Libert
Ontwikkeling van een vaccin tegen Ascaris suum bij het varken. Universiteit Antwerpen Abstract: Het hoofdobjectief van het hier voorgestelde onderzoeksproject is de ontwikkeling van een Ascaris vaccin dat ook bescherming biedt tegen de binnenkomende larven. Hiervoor zal een nieuwe screeningsmethode ontwikkeld worden op larvaire antigenen die gebruik maakt van intestinale ASC's uit de Peyerse platen van natuurlijk geïmmuniseerde dieren. Organisaties: • Proteïnechemie, proteoomanalyse en epigenetische signalisatie (PPES)
Onderzoekers: • Luc Moens
Ontwikkeling van een vaccin tegen Leishmaniase via fusieproteinen van het Pseudomonas lipoproteine Oprl met gmodifieerde Leishmania antigenen Vrije Universiteit Brussel Abstract: We hebben onlangs een nieuwe type clonerings- en expressievectoren ontwikkeld, dat toelaat immunogene fusieproteïnen te genereren die zeer geschikt zijn voor de ontwikkeling van vaccins (Cornelis et al.,1996). Deze chimere eiwitten bestaan telkens uit het OprI lipoproteïne van Pseudomonas aeruginosa (dat een adjuvant effect heeft), gekoppeld aan een antigeen naar keuze waarbij zowel korte peptiden als al dan niet volledige proteïnen kunnen geïnsereerd worden. Met het oog op de ontwikkeling van een vaccin tegen Leishmania antigenen gp63 en PSA-2, of fragmenten daarvan. Uit verschillende preliminaire immunisatie-experimenten met OprI-gp63 beek dat dit fusieproteïne zowel humorale als een cellulaire gp63-specifieke immuunrespons kon induceren. Geïmmuniseerde dieren bleken bovendien minder gevoelig voor Leishmania-infectie, alhoewel er geen sprake was van een echte bescherming. Aangezien aangetoond werd dat zo een bescherming afhankelijk is van een specifiek Th1-type immuun antwoord, zal nu getracht worden doelgericht het gp63 (en/of PSA-2) gen te modificeren teneinde de uitdrukking van Th1inducerende epitopen te versterken, en mogelijk de Th-2 inducerende te elimineren. Als dusdanig hopen we fusieproteïnen te genereren die preferentieel een Th1 respons induceren en een beschermende immuniteit tegen (liefst verschillende) Leishmania species kunnen bewerkstelligen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • PIERRE CORNELIS
Ontwikkeling van een vernieuwend gamma antiseptica/desinfectantia Universiteit Gent Abstract: Met dit project wil qualiphar de kennis verwerven om een nieuwe generatie van antseptica/desinfectantia te ontwikkelen die een aantal belangrijke voordelen bieden ten opzichte van de huidige generatie producten op de markt, namelijk: een breed werkingsspectrum, kleurloos, een korte inwerkingstijd, beperkte nevenwerkingen, met een verhoogde werking ten opzichte van microbiële biofilmen en met een bewezen werking tegen recente klinische isolaten. Deze nieuwe producten moeten zowel bruikbaar zijn voor de ontsmetting van wonden en intacte huid (antiseptica) en als voor de ontsmetting van voorwerpen(desinfectantia). Daarbij is het ook van belang dat de nieuwe producten duidelijke afgelijnde, eenvoudige en snelle procedures/ protocols/ werkinstructies toelaten voor gebruik in ziekenhuizen. Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Hans Nauwynck • Tom Coenye
Ontwikkeling van een virtueel echografisch fantoom voor intravasculair ultrageluid Universiteit Gent Abstract: Doelstelling is het creeëren van een uniek 3-dimensionaal anatomisch en fysiologisch correct virtueel echografisch fantoom van de aorta in de buikholte, de toevoerende arterie naar de lever en het vaatgebied van de lever. Het model zal rekening houden met de vloeistof-wand
interactie in de grotere vaten en toelaten om ultrageluidsgolven en hun interactie met bloed en weefsel te simuleren. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Pascal Verdonck • Patrick Segers • Jan Vierendeels • Yves D'Asseler
Ontwikkeling van een virtuele simulatie-omgeving voor biomechanisch onderzoek naar minimaal invasieve behandeling vna halsslagadervernauwing Universiteit Gent Abstract: De belangrijkste doelstelling van dit project is het ontwikkelen van een computermodel dat toelaat om minimaal invasieve carotide stenose behandelingen te onderzoeken.Concreet betekent dit het simuleren van het plaatsen van stents vergezeld van filters in een drie dimensioneel model van een vernauwde carotide met inbegrip van de bloeddoorstroming en een realistische beschrijving van de mechanica van de bloedvatwand. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek
Onderzoekers: • Benedict Verhegghe • Frank Vermassen • Patrick Segers • Matthieu De Beule
Ontwikkeling van een vloeistofchromatografische massaspectrometrische peptide- screeninsgsmethode Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Klinische biologie, microbiologie en immunologie
Onderzoekers: • Peter Van Eenoo
Ontwikkeling van een voedercomponent om jonge biggen te beschermen tegen speendiarree Universiteit Gent Abstract: Als een oplossing voor de herhaaldelijk voorkomende economische verliezen geïnduceerd door F4+ETEC gerelateerde diarree, hebben de aanvragers eerder aangetoond dat de oligoclonale mix van nieuwe monomere, dimere en secretorische lgAs-VHH-anti-F4+ETEC antilichamen, geproduceerd in de plant Arabidopsis, biggen beschermt tegen F4+ETEC infectie wanneer toegediend in varkensvoeder in een dosis van 20mg/varken/dag. Voor verdere valorisatie van deze positieve resultaten via de ontwikkeling van een voeder gericht op profylaxis tegen F4+ETEC, moet het ideale/werkzame formaat van VHH-lgA worden bepaald, dwz ofwel monomeer, dimeer of secretorisch lgA. Vervolgens zal het juiste platform voor kosteneffectieve bulkproductie bepaald worden dat ook moet voldoen aan de regulatorische wetgeving. Dit zal bereikt worden door de opeenvolgende uitvoering van de volgende doelstellingen. Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie
Onderzoekers: • Eric Cox
Ontwikkeling van een voorspellingskader voor invasieve planten. Universiteit Antwerpen Abstract: De bezorgdheid over de impact van biodiversiteitsverlies op het functioneren van ecosystemen heeft de belangstelling voor biologische invasies aangewakkerd. Die zouden immers, op het vernietigen van habitats na, de voornaamste verklaring zijn voor de waargenomen achteruitgang van de biodiversiteit. Invasieve soorten (in deze studie plantensoorten) zijn exoten die er in slagen buiten hun natuurlijk areaal te reproduceren en uit te breiden. Ondanks het risico dat biologische invasies vormen, zijn de bestaande studies ontoereikend als het erop aankomt invasies te verklaren, of vroegtijdig potentiële invasieve soorten te identificeren. Enerzijds is er gezocht naar uniform geldende eigenschappen van invaderende soorten (invasief vermogen), en anderzijds is er gezocht naar steeds terugkerende eigenschappen van vatbare ecosystemen (invasibiliteit), maar met deze visies is men er niet in geslaagd te voorspellen welke exoten problematisch zullen worden, en welke ecosystemen kwetsbaar zullen zijn voor invasies. De ideale analyse combineert plantkarakteristieken en ecosysteemkarakteristieken. Dat idee is het uitgangspunt van dit voorstel. Het omvat volgende stappen: -Selectie van een reeks exoten met variërend invasief succes, onsuccesvolle soorten inbegrepen, zodat een breed spectrum van invasibiliteit en invasief vermogen doorlopen wordt. -Selectie van een reeks vindplaatsen van die invasieve soorten om er de plant- en ecosysteemkarakteristieken te bepalen. -Kwantificering van het invasief succes van deze soorten (als expansiesnelheid, als biomassa of planthoogte, of als zaadproductie). -Regressie van invasief succes op één plantkenmerk en één ecosysteemkenmerk. -Herhalen van de vorige stap voor alle combinaties van plant- en ecosysteemkenmerken. Dit is eenvoudig voor te stellen aan de hand van een driedimensionale grafiek. De eerste as (X) geeft de waarden van een van de plantkenmerken weer, op de tweede as staan de waarden van een ecosysteemkenmerk, en de derde as (Z) geeft het invasief succes weer dat gepaard gaat met die combinatie van plantkenmerk en ecosysteemkenmerk. Maximaal invasief succes zal zich op de driedimensionale respons-oppervlakte als pieken manifesteren. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Ivan Nijs • Evi Rossi
Ontwikkeling van een webapplicatie om te leren reanimeren met Ipad/iPod. KU Leuven Abstract: Rekening houdend met de toenemende aandacht voor het gebruik van ICT inhet hoger onderwijs wil dit project de kwaliteit van het universitaire reanimatie onderwijs verhogen. De doelstelling bestaat uit de ontwikkeling van een webapplicatie die men kan downloaden op tablet PCs en smartphones. Deze webapplicatie zal tijdens het reanimatie onderwijs gebruikt worden als multimediatool en ingebed worden in een
wetenschappelijk onderbouwd instructiemodel, namelijk reciprocal peer learning. Organisaties: • D. Farmaceutische & Farmacologische Wet.
Onderzoekers: • Jan Elen • Marc Sabbe • Nathalie Charlier • Peter Iserbyt
Ontwikkeling van een weefselspecifiek celdepletie-systeem en toepassingervan in het EAE muismodel KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Labo Genetica van Auto-immuniteit
Onderzoekers: • Adrian Liston • Susan Schlenner • Evelyne Roos
Ontwikkeling van een xenozyme en een XNA ligase. KU Leuven Abstract: Dit onderzoeksproject heeft als doel om nieuwe artificiële nucleïnezuren te ontwikkelen met een fosfonaat groep in de ruggengraat, om ligasen te ontwikkelen die deze nucleïnezuren aan elkaar kunnen hechten en om synthetische nucleïnezuren te gebruiken voor de katalyse van metabole reacties. Organisaties: • Medicinale Chemie
Onderzoekers: • Matheus Froeyen • Eveline Lescrinier • Jozef Rozenski • Piet Herdewyn • Marleen Renders
Ontwikkeling van een zebravisembryotest voor de milieurisicoanalyse van farmaca met oestrogene eigenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Farmaceutische bedrijven zijn verplicht om een milieurisicoanalyse uit te voeren voor elk nieuw geneesmiddel dat ze op de markt brengen. De verplichte testen voor potentieel endocrien verstorende stoffen vereisen veel tijd en proefdieren. Het doel van deze studie is daarom om een zebravisembryotest, die niet beschouwd wordt als dierproef, te ontwikkelen die oestrogene eigenschappen van van geneesmiddelen snel kan detecteren. Organisaties: • Veterinaire fysiologie en biochemie
Onderzoekers: • Dries Knapen • Steven Van Cruchten • Ellen Michiels
Ontwikkeling van een zelfemulgerende vaste doseringsvorm via co-processing van polyglycoliseerde glyceride/polymeermengsels met farmaceutische dragers: verhogen van de biologische beschikbaarheid van slecht water oplosbare geneesmiddelen Universiteit Gent Abstract: De eerste doelstelling van dit project is het evalueren van het potentieel van polyglycoliseerde glyceride/polymeer-mengsels om de oplosbaarheid en biologische beschikbaarheid van itraconazole te verhogen. De tweede doelstelling is het co-processen van de geneesmiddel/SEDDS-combinaties met een drager zodat een preparaat (poeder, granulaat) wordt verkregen dat compressie toelaat. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Jean Remon • Chris Vervaet
Ontwikkeling van effectieve strategiën om de blootstelling aan mycotoxinen via de inname van maïs gebaseerde opvolgvoeding te verlagen in Tanzania Universiteit Gent Abstract: Onderzoek heeft aangetoond dat de blootstelling aan mycotoxinen via de consumptie van maïs gebaseerde opvolgvoeding té hoog is en bovendien aanleiding geeft tot groeiachterstand bij kinderen. Dit onderzoek heeft tot doel strategiën te ontwikkelen die moeten toelaten om deze blootstelling te verlagen. Dit enerzijds door het toepassen van goede voor-en naoogst handelingen én via een diversificatie van het dieet. Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Bruno De Meulenaer
Ontwikkeling van efficiënte en betrouwbare microbieel gebaseerde zelfhelende beton. Universiteit Gent Abstract: Zelfhelend beton wordt beschouwd als een beloftevolle oplossing om de hoge onderhouds- en herstellingskosten van betonconstructies te reduceren. Een microbieel gebaseerde strategie bestaat erin om microbieel geïnduceerde calciumcarbonaat precipitatie aan te wenden. Dit is een milieuvriendelijke methode om scheuren in beton in situ te herstellen onmiddellijk na vorming. In dit project wordt beoogd het gedrag van de bacteriën in het beton beter te begrijpen, en zo een efficiënte zelfheling te bekomen om de duurzaamheid van het beton to verhogen. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies
Onderzoekers:
• Nele De Belie • Nico Boon
Ontwikkeling van fotonische structuren voor versterkte intracellulaire Raman spectroscopie Universiteit Gent Abstract: Het doel is het ontwerpen van een micrometer-grote structuur die binnen in een biologische cel kan opgenomen worden en van daaruit (door middel van resonanties) de Raman scattering van nabije molecules kan versterken. Met behulp van deze techniek zullen we verscheidene intracellulaire processen toelichten op een labelvrije wijze. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Roeland Baets
Ontwikkeling van Fourier-Transform (FT) Micro-Raman Spectroscopische methoden voor de karakterisering en identificatie van micro-organismen Universiteit Gent Abstract: Micro-Raman Spectroscopische analysemethoden worden ontwikkeld en geoptimaliseerd om micro-organismen op een snelle en eenduidige manier te onderzoeken. Het onderzoek spitst zich toe op de moleculaire samenstelling van bacterien en fungi, waarbij het doel is om een snelle identificatiemethode te bekomen. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan specifieke processen, zoals de vorming van afscheidingsproducten bij bacterien en de sporevorming van fungi. Organisaties: • Vakgroep Analytische chemie
Onderzoekers: • Luc Moens • Peter Vandenabeele
Ontwikkeling van functionele en stabiele hepacytenculturen, inzetbaar in geneesmiddelenonderzoek, via epigenetische modificatiemechanismen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: II. DOELSTELLING Bij onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen worden vooral in de preklinische ontwikkelingsfase in vitro modellen in high throughput screening opstelling ingezet om snel een idee te krijgen over de mogelijke toxische effecten en de efficiëntie qua farmacologische werking van de moleculen onder studie. Het hier voorgestelde project situeert zich in het domein van de geneesmiddelenontwikkeling en het testen van bestaande moleculen, namelijk het is de bedoeling om een robuust en functioneel lange-termijn cultuurmodel van hepatocyten te ontwikkelen dat stabiel blijft in functie van de tijd en waarmee nieuwe (en bestaande) moleculen kunnen getest worden. De eerste stappen tot dit innovatief onderzoek werden reeds gezet in vorige FWO-projecten, namelijk door epigenetische modificatie uit te voeren van het celkern chromatine van de cellen door blootstelling aan HDAC-Is. Het doel hier is nu om in vers geïsoleerde rathepatocyten, steunend op de reeds verworven kennis met HDAC-Is, op meer specifieke wijze te interfereren met epigenetisch gereguleerde gentranscriptie door modulatie van (i) HDAC isoenzymen; (ii) DNA methyltransferase (DNMT) isoenzymen en/of (iii) een combinatie van beiden. Vooral de HDAC/DNMT isoenzymen betrokken bij (de)differentiatie, proliferatie en apoptose zijn hierbij interessante targets. De aldus bekomen hepatocyten zouden hierdoor niet alleen een langere leefbaarheid verkrijgen maar ook beter hun gedifferentieerde leverfuncties behouden in functie van de tijd en bruikbare modellen kunnen opleveren in geneesmiddelenonderzoek en het testen van bestaande moleculen. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • VERA ROGIERS
Ontwikkeling van functionele en stabiele hepatocytenculturen, inzetbaar in geneesmiddelenonderzoek, via epigenetische modificatiemechanismen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen worden vooral in de preklinische ontwikkelingsfase in vitro modellen in high throughput screening opstelling ingezet om snel een idee te krijgen over de mogelijke toxische effecten en de efficiëntie qua farmacologische werking van de moleculen onder studie. Het hier voorgestelde project situeert zich in het domein van de geneesmiddelenontwikkeling en het testen van bestaande moleculen, namelijk is het de bedoeling om een robuust en functioneel lange-termijn cultuurmodel van hypocyten te ontwikkelen dat stabiel blijft in functie van de tijd waarmee nieuwe (en bestaande) moleculen kunnen getest worden. De eerste stappen tot dit innovatief onderzoek werden reeds gezet in vorige FWO-projecten, namelijk Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • VERA ROGIERS
Ontwikkeling van functionele gefermenteerde zuivelproducten verrijkt met sfingolipiden Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Levensmiddelenwetenschappen en Technologie
Onderzoekers: • Kathy Messens
Ontwikkeling van geattenueerde Salmonella als antigen presentatie systeem voor orale vaccinatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Recent onderzoek heeft aangetoond dat geattenueerde Salmonella stammen kunnen gebruikt worden als drager voor de productie van recombinante levende vaccins die immuniteit induceren tegen vreemde antigenen van verschillende oorsprong. De immunogeniciteit en stabiliteit van deze vaccinstammen moet echter nog verder verbeterd worden. In dit project worden systemen voor de gereguleerde expressie van vreemde antigenen aan het celoppervlak uitgewerkt met de bedoeling deze problemen op te lossen. ... De mucosale opperv1akten van de darm, de lucht- en de urinewegen zijn voor vele pathogen de eerste plaatsen van actie en invasie naar interne weefsels. Om een effectieve, lokale en systemische beschermende immuniteit te bekomen, moeten niet-parenterale vaccins ontwikkeld worden voor de immunizatie van de mucosale oppetvlaken. Orale immunizatie met vaccins bestaande uit of wel afgedode pathogenen ofwel subeenheid proteïnen als atigenen resulteert meestal in een lage immunologische respons, een gebrek aanbescherming en afwezigheid van een irnmunologisch geheugen.Dit product wil een bijdrage zijn tot de ontwikkeling van veilige en effectieve niet-parenterale geattenueerde levende vaccins. De meeste informatie over mucosale en syslemische
immune respons tegen vreemde antigenen werd bekomen gebruik makend van geattenueerde Salmonellae als drager. Reoonbinante vaccins moeten nniet alleen voor de gastheer maar ook voor de omgeving veilig zijn en eenvoudig toe te dienen. Daaom zullen de levende bacterien als drager van een epitoap presentatiesysteem otnwikkelen voor het 1ymfreefsel van de darm. Tijdens dit project zullen we levende geattenueerde Salnonella typhimurium stammen, die de Escherichia coh Fl7 fimbriac met rotavirus epitopen tot expressie brengen, gebruiken om een lokale en systemische immuunresponstegen rotavirus op te wekken. De mogelijk ontwikkeling van een inunuuntolerantie zal nagegaan worden alsook de ontwikkeling van een immuuntespons in andere mucosale weefsels. Indien zo een immuunrespons wordt waargenomen zal getracht worden dit te verbeteren door de juiste antigenen en prcsentatiesystemen te gebruiken. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • JEAN-PIERRE HERNALSTEENS
Ontwikkeling van geavanceerde fluorescentiemicroscopiemethodes voor het bestuderen van de structuur, het transport en de stabiliteit van nanomedicijnen voor gentherapie van het retinaal pigment epithelium Universiteit Hasselt Abstract: Het retinal pigmentepitheel (RPE) is de buitenste bloed-retina barrière in het oog onder de neurale retina. Omdat de RPE cellen in verband worden gebracht met een aantal oogaandoeningen met genetische oorsprong zijn deze cellen interessante kandidaten voor een behandeling met nucleïnezuren. Meerdere vormen van nanomedicijnen worden geëvalueerd voor het aanbrengen van nucleïnezuren naar de RPE cellen. Ondanks hun zeer grote potentiële mogelijkheden vordert de ontwikkeling van nanomedicijnen traag door een beperkte kennis van hun structuur, transport en stabiliteit in de verschillende stappen in het afleveringsproces. Om deze vragen te beantwoorden zullen we meerdere geavanceerde fluorescentiemicroscopische toepassingen te ontwikkelen. We beogen de ontwikkeling van nieuwe methoden gebaseerd op twee-kleuren Single Particle Tracking (SPT) microscopie voor de bepaling van de efficïentie waarmee nucleïnezuren in de nanomedicijnen kunnen worden opgenomen. De interne structuur van de nanomedicijnen zullen worden bestudeerd met de recente superresolutietechnieken zoals STORM en STED. Het transport en de stabiliteit van de nanomedicijnen in het glasvocht, de neurale retina en in levende RPE cellen zal worden nagegaan met de nieuw te ontwikkelen fluorescence lifetime raster image correlation spectroscopy (FL- RICS) methode en de tweekleuren 3D-SPT. De kennis die met dit project wordt beoogd op basis van de nieuwe microscopische methoden zal toelaten op beredeneerde en efficïente wijze nanomedicijnen te ontwikkelen voor nucleïnezuur-gebaseerde therapie. Organisaties: • Biofysica • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Marcel AMELOOT
Ontwikkeling van geavanceerde fluorescentiemicroscopiemethodes voor het bestuderen van de structuur, het transport en de stabiliteit van nanomedicijnen voor gentherapie van het retinaal pigment epithelium. Universiteit Gent Abstract: Verschillende types nanomedicijnen worden geëvalueerd on nucleïnezuren toe te leveren aan het retinaal pigment epithelium (RPE). Meer informaie is echter noodzakelijk over hun stabiliteit en transport in biologische media zoals vitreum, en retinaen de RPE cellen. In dit project zullen we verscheidende geavanceerde microscopiemethodes ontwikkelen en toepassen ten einde het physicochemische gedrag van deze nanomedicijnen beter te begrijpen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Kevin Braeckmans
Ontwikkeling van geavanceerde fluorescentiemicroscopiemethodes voor hetbestuderen van de structuur, het transport en de stabiliteit van nanomedicijnen voor gentherapie van het retinaal pigment epithelium. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Moleculaire Visualisatie & Fotonica
Onderzoekers: • Johan Hofkens
Ontwikkeling van gecombineerde magnetische resonantie en bioluminescnetie beeldvorming ter opvolgien van stamcelmigratie en -overleving in muis hersenen na neurotrauma. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject willen we in eerste instantie onderzoek verrichten naar de ontwikkeling van een geoptimaliseerd protocol voor gecombineerde magnetische resonantie en bioluminescentie beeldvorming ter detectie van stamcellokalisatie en -overleving in vivo na intracraniale transplantatie van mesenchymale en neurale stamcellen. Daaropvolgend willen we de ontwikkelde technieken gebruiken om stamcelmigratie en overleving te bestuderen en te moduleren in een muis proefdiermodel van neurotrauma na intraveneuze of intracraniale (contralateraal) transplantatie van mesenchymale en neurale stamcellen. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden • Peter Ponsaerts • Nathalie De Vocht
Ontwikkeling van geconjugeerde nucleotiden voor de actieve opname van nucleotiden in bacteriecellen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Medicinale Chemie
Onderzoekers: • Piet Herdewyn • Bart Vandenbrande
Ontwikkeling van geïntegreerde digestaatverwerking met recuperatie / Hergebruik van water, nutriënten en organisch materiaal (C2C) met praktijkrelevante bedrijfszekerheid Universiteit Gent Abstract: De ontwikkeling van een betaalbare en bedrijfszekere proces flow voor de verwerking van digestaat met aandacht voor recuperatie van water, nutrienten en organish materiaal, conform de cradle to cradle gedachte. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie
Onderzoekers: • Filip Tack • Erik Meers
Ontwikkeling van het CellPhInDER platform en zijn toepassing in de fysiologische dissectie van proteïne aggregatie in bacteriën. KU Leuven Abstract: In dit project streven we naar de ontwikkeling van een nieuwe tool om microbiële fysiologie in kaart te brengen op populatie-, cellulair en subcellulair niveau, en die gebaseerd is op de combinatie van hoge-doorvoertime-lapse fluorescentiemicroscopie met performante beeldanalyse.Deze tool zal vervolgens aangewend worden om nieuwe inzichten te verwervenin (i) de moleculaire verwerking en (ii) de fysiologische impact van natuurlijke en stress-geïnduceerde proteïne aggregatie in bacteriën. Organisaties: • Centr. Levensmidd.- & Microb. Technol.
Onderzoekers: • Philip Dutré • Abram Aertsen
Ontwikkeling van het neurologisch leesnetwerk bij kinderen met een famil risico op dyslexie. KU Leuven Abstract: Leren lezen begint met het bewustzijn dat grafemen verwijzen naar fonemen. Om stabiele foneem-grafeem correspondenties te ontwikkelen, moet hetauditief systeem op een accurate wijze spraak verwerken. Bij personen met dyslexie (een leerstoornis gekenmerkt door ernstige en persistente lees- en/of spellingproblemen) lijken er zich reeds voor het leren lezen problemen voor te doen met auditieve verwerking en spraakperceptie. Het zijn misschien wel gedragsmatige indicatoren voor dyslexie. Maar, eris slechts weinig geweten over de neurale ontwikkeling van het auditieve system in relatie tot lezen en dyslexie. Tijdens de leesontwikkeling passen de hersenen zich aan door het ontwikkelde systeem voor gesproken taal te reorganiseren en te verbinden tot een leesnetwerk. Het is daarom cruciaal om de neurale architectuur van auditieve en leesgerelateerde hersenzones te onderzoeken bij kinderen in de voorschoolse periode en te bestuderen hoe deze zich ontwikkelen tot een adequaat lees netwe Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Pol Ghesquière • Jan Wouters
Ontwikkeling van het noduleprimordium in Medicago truncatula Universiteit Gent Abstract: De symbiose tussen legumineuzen en rhizobia resulteert in nieuwe wortelorganen, nodulen, waarin de bacterie stikstof fixeert. Hier trachten we een integraal beeld te verkrijgen van de ontwikkeling van het noduleprimordium via een genoom-wijdde transcriptoom analyse door middel van Laser Capture Microdissection en anderzijds door de rol van CLE peptide signalisatie verder na te gaan. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Marcella Holsters • Sofie Goormachtig
Ontwikkeling van hoge-resolutie proxy's als klimaatindicatoren in de tropen Universiteit Gent Abstract: Het doel is om gedetailleerde metingen van de groei van tropische bomen te bekomen en deze informatie te linken aan hun overlevingstrategie en respons op klimaat/omgeving. De studie focust zich op het Afrikaanse woud in de DRC (Democratische Republiek Congo) en maakt gebruik van klassieke jaarringanalyse en aanverwanten gecombineerd met geavanceerde technieken om structurele en chemische informatie te verkrijgen. Organisaties: • Vakgroep Bos- en Waterbeheer
Onderzoekers: • Joris Van Acker
Ontwikkeling van huisartsgeneeskunde via een nascholingsnetwerk in Zuid-Vietnam Universiteit Gent Abstract: Interventie/controlestudie in gestratificeerd gekozen districten in provincies van de Mekong delta in Vietnam. Interventie via live en online workshops over de aanpak van chronische aandoeningen zoals diabetes van hypertensie en het gebruik van het Elektronische Medisch Dossier. Evaluatie via kennis (MCQ) en vaardigheids (OSCE) toetsen. Organisaties: • Vakgroep Huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg
Onderzoekers: • Anselme Derese
Ontwikkeling van informatie- en beslissingshulpsystemen voor rationele farmacotherapie in ziekenhuizen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van informatie- en beslissingshulpsystemen voor rationele farmacotherapie in ziekenhuizen. Organisaties: • Farmacologie
Onderzoekers: • ALAIN DUPONT
Ontwikkeling van innovatieve detectiemethodes voor ergot alkaloïden in graan en graanproducten. (ERGOT) Universiteit Antwerpen Abstract: Het project heeft als doelstelling om innovatieve detectiemethoden te ontwikkelen voor ergot alkaloïden. Enderzijds is er nood aan een gevalideerde bevestigingsmethode waarbij alle representatieve ergot alkaloïden geanalyseerd worden, daarnaast is het noodzakelijk om snelle, betaalbare screeningstests te voorzien. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Ronny Blust • Wim De Coen • Johan Robbens
Ontwikkeling van innovatieve diagnostische tests voor humane Afrikaanse trypanosomiase op basis van synthetische peptiden. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit project is de ontwikkeling van een eenvoudige, snelle en accurate test voor diagnose van T.b. gambiense slaapziekte met een hoge gevoeligheid en specificiteit en gebaseerd op synthetische peptiden. Organisaties: • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie
Onderzoekers: • Yves Guisez • Liesbeth Van Nieuwenhove
Ontwikkeling van innovatieve diagnostische tests voor slaapziekte of humane Afrikaanse trypanosomiase (HAT) gebaseerd op synthetische peptiden. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit project is de ontwikkeling van een eenvoudige, snelle en accurate test voor de diagnose van T.b. gambiense slaapziekte met een hoge gevoeligheid en specificiteit en gebaseerd op synthetische peptiden. Organisaties: • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie
Onderzoekers: • Yves Guisez • Liesbeth Van Nieuwenhove
Ontwikkeling van innovatieve diagnostische tests voor slaapziekte of humane Afrikaanse trypanosomiase op basis van synthetische peptiden. Universiteit Antwerpen Abstract: Het objectief van het onderzoek is de ontwikkeling van een eenvoudige, snelle, accurate test voor diagnose van beide vormen van slaapziekte met een hoge gevoeligheid en specificiteit en gebaseerd op synthetische peptiden. Organisaties: • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie
Onderzoekers: • Yves Guisez • Liesbeth Van Nieuwenhove
Ontwikkeling van innovatieve 'immunatieve stealth' nanotechnologie voor gentherapie van erfelijke bloedingsziektes: preklinische validatie en onderliggende mechanismen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hemofilie is een ernstige bloedingsiekte die te wijten is aan erfelijke factoren. Wij willen de mogelijkheden onderzoeken van gentherapie bij hemofilie. Organisaties: • Celbiologie en Histologie
Onderzoekers: • Marinee CHUAH
Ontwikkeling van innovatieve methoden ter verhoging van de immuunstimulerende werking van dendritische celtherapie voor acute myeloïde leukemie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman • Sébastien Anguille
Ontwikkeling van innovatieve strategieën gebaseerd op quorum sensing inhibitie voor de behandeling en preventie van infecties gerelateerd aan medische materialen Universiteit Gent Abstract: Microorganismen in biofilms zijn resistenter tegen antibiotica. Dit bemoeilijkt behandeling van biofilm-gerelateerde infecties. Bacteriële celcommunicatie (quorum sensing, QS) kan een rol spelen in resistentie. Het doel is het ontwikkelen van biomaterialen beladen met QS inhibitoren en evalueren van hun effect op microbiële adhesie en antibiotica-gevoeligheid. Deze therapie zal ook geëvalueerd worden voor de behandeling van chronische wond en respiratoire infecties. Organisaties: • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Tom Coenye
Ontwikkeling van instrumentatie voor nucleaire geneeskunde (PET-scanner voor kleine proefdieren) ikv CRYSTAL CLEAR PROJECT. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De VUB en de RUG nemen deel aan de CRYSTAL CEAR COLLABORATIE en in het raam hiervan ontwikkelen ze een hoge resolutie PET scanner voor kleine proefdieren. Deze scanner al hoofdzakelijk aan de VUB ontwikkeld worden en zal daarna ter beschikking van de dienst farmacologie van de RUG staan. Organisaties: • Elementaire Deeltjes
Onderzoekers: • STEFAAN TAVERNIER
Ontwikkeling van interventiestrategieën om fysieke activiteit te verhogen en sedentair gedrag te verminderen bij secundaire schoolmeisjes met behulp van gezondheidsonderzoek in groep. Universiteit Gent Abstract: Aangezien secundaire schoolmeisjes vele uren sedentair en weinig fysiek actief zijn, is een interventie belangrijk in deze doelgroep. De interventie zal vertrekken vanuit het concept ?participatory health research? door actief de doelgroep te betrekken in het ganse onderzoeksproces. Het uiteindelijke doel is om een prototype te voorzien met de belangrijkste interventiestrategieën om gedrag te veranderen bij de secundaire schoolmeisjes. Organisaties: • Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen
Onderzoekers: • Ilse De Bourdeaudhuij
Ontwikkeling van in vitro en in vivo modellen om de dynamiek van de vorming en behandeling van mono- en polymicrobiële biofilms te bestuderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne (LMPH)
Onderzoekers: • Louis Maes • Herman Goossens • Paul F R C M Cos • Surbhi Malhotra • Monique Kerstens
Ontwikkeling van in vitro en in vivo modellen voor efficaciteit- en veiligheidsstudies van mycotoxine binders en modifiers Universiteit Gent Abstract: De in vitro modellen betreffen cytotoxiciteit- en permeabiliteitsstudies met intestinale celculturen en darm-explanten. De in vivo modellen zijn voornamelijk gebaseerd op toxicokinetische studies bij varkens en pluimvee. Zowel efficaciteit, de bindings- of biotransformatiecapaciteit, als veiligheid van mycotoxine detoxifierende producten, de interactie met geneesmiddelenabsorptie, is van belang. Organisaties: • Vakgroep Farmacologie, Toxicologie en Biochemie
Onderzoekers: • Siska Croubels
Ontwikkeling van in vitro testsystemen voor de identificatie van de sensitiserende en irriterende werking van chemicaliën en applicatie op omgevingspolluenten met potentiële allergene/irritante werking. Universiteit Antwerpen Abstract: Ongeveer 25 % van de Europese bevolking lijdt aan een vorm van allergie. In het dagelijkse leven worden we voortdurend blootgesteld aan allerlei producten waartegen we een allergische reactie kunnen ontwikkelen, denk maar aan make-up, zeep, zalven, medicatie, parfum,' De huid is hierbij vaak het eerste doelwit. Bedrijven zoals l'Oréal, die make-up, zalven en dergelijke maken en vooral ook de farmaceutische industrie, stellen alles in het werk om hun producten te testen op allergie en irritatie. Hierbij wordt er nog veel gebruik gemaakt van proefdieren en humane vrijwilligers. De vraag naar in vitro alternatieven is dan ook enorm groot. Het algemeen doel van het project is het gebruik van genomics (microarrays) als een populaire, vernieuwende techniek om een beter inzicht te krijgen in de biochemische pathways die ge(in)activeerd worden bij blootstelling van een celsysteem aan model sensitiserende en irriterende stoffen (deze stoffen worden geselecteerd op basis van de wetenschappelijke literatuur). Microarrays zullen eerst toegepast worden op CD 34 afgeleide dendritische cellen uit navelstrengbloed om de genen te identificeren die van belang zijn bij het proces van sensitisatie. Verder zal er een selectie gebeuren uit een relevant celsysteem (vb Episkin, SkinEthic, Epiderm) om het proces van irritatie te bestuderen. Ook hierbij worden microarrays gebruikt. Aan de hand van de analyses van de microarrays zullen we dus de genen kunnen identificeren die als biomerkers kunnen gebruikt worden bij het op punt stellen van de in vitro test (vermoedelijk in de vorm van een dedicated microarray) en dit zowel voor sensitisatie als voor irritatie. Tot slot zullen de in vitro testen kunnen toegepast worden in de milieutoxicologie: het identificeren van een potentieel sensitiserend of irriterend karakter van omgevingspolluenten (PCB's, pesticiden) kan gebruikt worden voor het opstellen van risk assessments. Organisaties: • Hematologie en bloedtransfusie • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman • Elke Schoeters
Ontwikkeling van in-vivo relevante dissolutiesystemen voor geselectecteerde geneesmiddelen gebruikt bij de behandeling van verwaarloosde ziekten Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt de ontwikkeling van functionele in-vitro dissolutie systemen voor geselecteerde antimalaria en antiworm geneesmiddelen. Biorelevante dissolutiemedia en aangepaste hydrodynamica zullen voorgesteld worden dat het actieve bestanddeel in oplossing zal brengen. Koppeling met caco-2 en modelparasieten meten de diffusie-permeabiliteit. Een globaal IVIV model zal vervolgens ontwikkeld worden en geverifieerd door in-vivo farmacokinetiek studie.
Organisaties: • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Bart De Spiegeleer • Luc Duchateau
Ontwikkeling van IPM tools voor de beheersing van bladluizen en graanhaantje in de graanteelt Universiteit Gent Abstract: Hoofddoelstelling van het Project is een economisch en ecologisch meer verantwoorde middeleninzet te realiseren voor de beheersing van plagen in graan. Het Project wil hiervoor focussen op bladluizen en graanhaantjes gezien hun hoge frequentie van voorkomen en de beheersing van beide plaaginsecten met elkaar interfereert. De studie zal vooral uitgevoerd worden bij tarwe gezien het grote areaal Organisaties: • Vakgroep Toegepaste biowetenschappen • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling
Onderzoekers: • Bernard De Baets • Geert Haesaert
Ontwikkeling van krachtige en breed-spectrum remmers van aphthovirussenvoor de inperking van toekomstige uitbraken van het mond en klauwzeer virus KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Laboratorium Virologie en Chemotherapie
Onderzoekers: • Johan Neyts • Denny Kollanur
Ontwikkeling van krachtige en breed-spectrum remmers van rhinovirussen voor de behandeling/prophylaxis van rhinovirus infecties bij patiënten met asthma en COPD. KU Leuven Abstract: Reeds in de jaren vijftig werden rhinovirussen erkent als één van de infectieuze oorzaken van verkoudheden. Daarenboven zijn ze tevens betrokken in de etiologie van virus-geïnduceerde exacerbaties van astma en chronisch obstructief longziekte (COPD, chronic obstructive pulmonary disease). Momenteel zijn er meer dan 150 rhinovirus stammen gekend. Gezien dit nog steeds groeiend aantal, blijkt de ontwikkeling van een rhinovirus vaccin quasi onmogelijk. Reeds sinds de jaren 80 wordt er onderzoek uitgevoerd naar antivirale geneesmiddelen voor de behandeling van rhinovirus infecties. Ondanks de enorme maatschappelijke en klinische impact van deze virussen, is er nog steeds geen antivirale therapie beschikbaar. In het verleden werden deze inhibitoren ontwikkeld voor de behandeling van milde bovenste luchtweg infecties in gezonde mensen, waardoor weinig neveneffecten getolereerd werden. De rol van rhinovirussen in de ernstigere lage luchtweginfecties in astma en COPD patienten hernieuwde de i Organisaties: • Laboratorium Virologie en Chemotherapie
Onderzoekers: • Johan Neyts • Céline Lacroix
Ontwikkeling van krachtige selectieve antivirale geneesmiddelen tegen het hepatitis C virus. KU Leuven Abstract: Hepatitis C is een chronische infectie die geleidelijk aan kan leiden tot aftakeling van de leverfunctie of zelfs leverkanker. Momenteel kan infectie met het hepatitis C virus (HCV) enkel worden behandeld met de combinatie (gepegyleerd) interferon en ribavirine. Deze behandeling werkt echter niet bij alle patiënten en vertoont talrijke, ernstige nevenwerkingen. Er is dus dringend nood aan de ontwikkeling van krachtige en selectieve antivirale geneesmiddelen. Recent werden in onze onderzoeksgroep verschillende nieuwe moleculen geïdentificeerd met sterke antivirale activiteit tegen HCV. Na ontdekking van deze en andere nieuwe lead moleculen,wordt, in nauwe samenwerking met de betrokken medicinale scheikundige, een structuur-activiteits-relatie opgesteld met als doel nieuwe en nog veel krachtiger analogen te kunnen ontwikkelen. Vervolgens wordt het exacte werkingsmechanisme van deze producten ontrafeld en eventueel de weerkzaamheid in proefdiermodellen bestudeerd alvorens verdere ontwikke Organisaties: • Laboratorium Virologie en Chemotherapie
Onderzoekers: • Pieter Leyssen • Johan Neyts
Ontwikkeling van KRN7000 analogen met een verbeterd selectiviteitsprofiel Universiteit Gent Abstract: Synthese van alfa-galactosylceramide (KRN 7000) analogen met potentiële inductie van een gepolariseerd cytokineprofiel (Th1 of Th2) door NKT cellen. De vooropgestelde modificaties beogen een verbeterde bindingsaffiniteit met het CD1d proteïne wat aanleiding moet geven tot een verhoogde Th1 respons. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Serge Van Calenbergh
Ontwikkeling van langdurige correctie van de ziekte van von Willebrand via niet-virale Sleeping Beauty transposon gentherapie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Cardiovasculaire Wetenschappen Kulak
Onderzoekers: • Simon De Meyer
Ontwikkeling van langwerkende injecteerbare formulaties voor slecht oplosbare anti-HIV geneesmiddelen KU Leuven Abstract: Dit doctoraatsonderzoek had als doel een nieuw formulatieconcept te onderzoeken voor langwerkende intramusculair injecteerbare formulaties van een slecht oplosbare anti-HIV protease inhibitor. De ideale formulatie zou derhalve de oplosbaarheid van het geneesmiddel significant moeten verhogen alsook een gecontroleerde vrijgave moeten verzekeren over een langere tijd (weken). Om dit te verwezenlijken werd een nieuw concept voorgesteld voor gecontroleerde vrijgave via intramusculaire injectie dat gebaseerd was op gesproeidroogde microsferen. Deze microsferen bestonden uitde combinatie van een wateronoplosbaar polymeer (poly(lactic-co-glycolic acid) (PLGA)) met een wateroplosbaar polymeer (polyvinylpyrrolidone (PVP)). Deze combinatie van materialen had als doel zowel een verbeterde oplosbaarheid te verzekeren door een moleculaire verdeling van het geneesmiddel (in PVP) als een lange termijn vrijstelling van het geneesmiddel te vrijwaren (door PLGA). Als modelgeneesmiddel werd een HIV prote Organisaties: • Farmacotechnologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Guy Van den Mooter • Joke Meeus
Ontwikkeling van LC-MS methoden voor de analyse van geneesmiddelen in afvalwater. Universiteit Antwerpen Abstract: Het voorgestelde project beoogt de validatie van analytische methoden gebaseerd op vloeistof chromatografie gekoppeld met massaspectrometrie voor de bepaling van verschillende klassen van prioritaire farmaca in afvalwater. Hiermee zal een eerste screening van deze farmaca in het Vlaamse afvalwater gebeuren. Daarnaast zal getracht worden andere (non-target) farmaca te identificeren en zal de stabiliteit van prioritaire farmaca in afvalwater ook geëvalueerd worden. Organisaties: • Toxicologie
Onderzoekers: • Hugo Neels • Adrian Covaci • Isabela Tarcomnicu
Ontwikkeling van menselijke lever 3D co-culturen als translationeel onderzoek en ontwikkeling platform Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Klinische biologie, microbiologie en immunologie
Onderzoekers: • Philip Meuleman
Ontwikkeling van methoden voor hoge doorvoer, regiospecifieke transcriptoomanalyse en de toepassing ervan in psychiatrische ziekten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit doctoraatsproject heeft als doel het ontwikkelen van methode(n) voor de systematische hoge doorvoer screening van het transcriptoom. De methode zal een combinatie zijn van bio-informatica en nieuwe experimentel technieken en zal uit drie opeenvolgende stappen bestaan. In de eerste stap worden alle mogelijke transcripten in een genomische regio voorspeld. Hiervoor zal bestaande en nieuwe software gecombineerd worden tot een sensitieve predictie pipeline. De tweede stap bestaat uit de hoge doorvoer experimentele detectie van de transcripten met behulp van het massief parallelle sequencing GS FLX platform (Roche). De transcriptsequenties gegenereerd door dit platform worden in de derde stap geanalyseerd met hiervoor ontwikkelde software. Deze methode laat toe om een veel beter inzicht te krijgen in het transcriptoom van bepaalde genomische regio's. Organisaties: • VIB DMG - Toegepaste Moleculaire Genomica
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero • Bart Aelterman
Ontwikkeling van methodologie voor de karakterisatie van serum/plasma eiwit glycosylatiepatronen. Toepassingen in de klinische hepatologie, endocrinologie, oncologie en dopingsbestrijding Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel nieuwe methodes te ontwikkelen voor het karakteriseren van eiwitglycosylatiepatronen van serumeiwitten, en deze toe te passen binnen klinische vraagstellingen. Meer specifieke merkers voor levercirrhose en tumoren onderzocht, naast de invloed van veroudering op de glycosylatiepatronen van plasma hormonen en hormoonbindende eiwitten. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Nico Callewaert
Ontwikkeling van methodologie voor de karakterisatie van serum/plasma eiwit glycosylatiepatronen. Toepassingen in de klinische hepatologie, endocrinologie, oncologie en dopingsbestrijding Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel nieuwe methodes te ontwikkelen voor het karakteriseren van eiwitglycosylatiepatronen van serumeiwitten, en deze toe te passen binnen klinische vraagstellingen. Meer specifieke merkers voor levercirrhose en tumoren onderzocht, naast de invloed van veroudering op de glycosylatiepatronen van plasma hormonen en hormoonbindende eiwitten. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Jean Kaufman
Ontwikkeling van methodologie voor de karakterisatie van serum/plasma eiwit glycosylatiepatronen. Toepassingen in de klinische hepatologie, endocrinologie, oncologie en dopingsbestrijding Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel nieuwe methodes te ontwikkelen voor het karakteriseren van eiwitglycosylatiepatronen van serumeiwitten, en deze toe te passen binnen klinische vraagstellingen. Meer specifieke merkers voor levercirrhose en tumoren onderzocht, naast de invloed van
veroudering op de glycosylatiepatronen van plasma hormonen en hormoonbindende eiwitten. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Hans Van Vlierberghe
Ontwikkeling van methotrextaat-conjugaten voor identificatie van nieuwe intracellulaire doelwitten via de Maspit technologie Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt om via MASPIT (mammalian small molecule protein interaction trap)niewe intracellulaire therapeutische doelwitten te ontdekken.MASPIT gebruikt een dihydrofolaat reductase fusie proteïne om het methotrexate (MTX) deel van een MTX-aas conjugaat te binden en de aas aan de cytoplasmatische omgeving te presenteren.Een aas-prooi interactie zal de JAK2-STAT3 signalisatie activeren en kan makkelijk getecteerd worden via een reporter proteïne (bv. luciferase), waarvan de expressie gecontrolleerd wordt door een STAT3-responsieve promotor.Het doel van dit project is om een passende strategie te ontwikkelen voor de synthese van MTX-aas conjugaten om nog onbekende doelwitten te identificeren van therapeutisch interessante kleine moleculen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Jan Tavernier • Serge Van Calenbergh
Ontwikkeling van methotrextaat-conjugaten voor identificatie van nieuwe intracellulaire doelwitten via de Maspit technologie Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt om via MASPIT (mammalian small molecule protein interaction trap) nieuwe intracellulaire therapeutische doelwitten te ontdekken. MASPIT gebruikt een dihydrofolaat reductase fusie proteïne om het methotrexaat (MTX) deel van een MTX-aas conjugaat te binden en de aas aan de cytoplasmatische omgeving te presenteren. Een aas-prooi interactie zal de JAK2-STAT3 signalisatie activeren en kan makkelijk gedetecteerd worden via een reporter proteïne (bv. luciferase), waarvan de expressie gecontrolleerd wordt door een STAT3-responsieve promotor. Het doel van dit project is om een passende strategie te ontwikkelen voor de synthese van MTX-aas conjugaten om nog onbekende doelwitten te identificeren van therapeutisch interessante kleine moleculen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Serge Van Calenbergh
Ontwikkeling van Milieudiagnostica gebaseerd op Toxicogenomics en Bio-informatica. Universiteit Antwerpen Abstract: In het huidige voorstel worden verschillende ontluikende technologiën toegepast en geïntegreerd om innovatieve, gevoelige en discriminerende instrumenten voor de milieutoxicologie te vormen: DNA-array technologie en bio-informatica. Het globale perspectief van het huidige voorstel is de ontwikkeling van een expertsysteem gekoppeld aan een bio-informaticaplatform dat een onderscheid kan maken in het werkingsmechanisme van de stoffen op basis van het genexpressieprofiel dat wordt geïnduceerd in in vitro-celsystemen. Dit model zal worden ontwikkeld voor een zeer uiteenlopende groep van contaminanten. Initieel zal een expertsysteem worden ontwikkeld voor stoffen die structureel niet verwant zijn en met een gekend werkingsmechanisme. Dit model zal dan worden geëvalueerd op zijn robuustheid (hoe herkent het systeem reeds gekende stoffen?), zijn correcte resultaten (hoe worden stoffen met hetzelfde werkingsmechanisme geklasseerd?) en zijn discriminerend vermogen (hoe goed worden stoffen met theoretisch verschillende werkingsmechanismen herkend?). Indien het bio-informatica-expertsysteem in staat is uiteenlopende chemicaliën te klasseren zal geëvalueerd worden hoe goed het model chemicaliën kan onderscheiden die een sterk verwant werkingsmechanisme hebben. Hiervoor zal specifiek getracht worden om voor endocriene verstoorders het expert systeem te verfijnen tot een model dat het finaal mogelijk maakt om structureel verwante chemicaliën snel te evalueren. Organisaties: • Moleculaire genetica • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero • Christine Van Broeckhoven
Ontwikkeling van Milieudiagnostica Gebaseerd op Toxicogenomics en Bio-informatica. Universiteit Antwerpen Abstract: In het huidige voorstel worden verschillende ontluikende technologiën toegepast en geïntegreerd om innovatieve, gevoelige en discriminerende instrumenten voor de milieutoxicologie te vormen: DNA-array technologie en bio-informatica. Het globale perspectief van het huidige voorstel is de ontwikkeling van een expertsysteem gekoppeld aan een bio-informaticaplatform dat een onderscheid kan maken in het werkingsmechanisme van de stoffen op basis van het genexpressieprofiel dat wordt geïnduceerd in in vitro-celsystemen. Dit model zal worden ontwikkeld voor een zeer uiteenlopende groep van contaminanten. Initieel zal een expertsysteem worden ontwikkeld voor stoffen die structureel niet verwant zijn en met een gekend werkingsmechanisme. Dit model zal dan worden geëvalueerd op zijn robuustheid (hoe herkent het systeem reeds gekende stoffen?), zijn correcte resultaten (hoe worden stoffen met hetzelfde werkingsmechanisme geklasseerd?) en zijn discriminerend vermogen (hoe goed worden stoffen met theoretisch verschillende werkingsmechanismen herkend?). Indien het bio-informatica-expertsysteem in staat is uiteenlopende chemicaliën te klasseren zal geëvalueerd worden hoe goed het model chemicaliën kan onderscheiden die een sterk verwant werkingsmechanisme hebben. Hiervoor zal specifiek getracht worden om voor endocriene verstoorders het expert systeem te verfijnen tot een model dat het finaal mogelijk maakt om structureel verwante chemicaliën snel te evalueren. Organisaties: • Plantenbiochemie • Plantengroei en -ontwikkeling
Onderzoekers: • Henri Van Onckelen
Ontwikkeling van minitablet voor oculaire toediening. Universiteit Antwerpen Abstract: In het laboratorium voor Galenische Farmacie en Biofarmacie wordt onderzoek verricht naar de optimalisatie van oculaire toedieningsvormen. Dit doctoraal proefschrift heeft als onderwerp de formulatie , in vitro en in vivo evaluatie van een vaste artsenijvorm met
bioadhesieve eigenschappen. Er zal getracht worden inzicht te verwerven in de verschillende factoren die de gereguleerde afgifte van modelfarmaca beïnvloeden zodat de formulatie kan geoptimaliseerd worden. Organisaties: • Galenische, industriele farmacie, biofarmacie • Laboratorium voor Farmaceutische Technologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Annick Ludwig • Wim Weyenberg
Ontwikkeling van moleculaire diagnostische mogelijkheden voor het beheer van multiresistente tuberculose Zuid-Kivu Universiteit Gent Abstract: Er zijn geen gegevens gekend wat betreft de prevalentie en incidentie van multidrug resistente tuberculose in het oosten van de Democratische Republiek Congo, die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling en uitvoering van een nationaal programma ter bestrijding van de epidemie. Via dit project worden diagnostische vaardigheden ontwikkeld om een opvolging in Noord-en Zuid-Kivu te starten, middels geavanceeerde moleculaire biologie (PCR). Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Dirk Vogelaers • Steven Callens
Ontwikkeling van monstervoorbereidingsmethodes en meetprotocols voor dehoog-precieze en accurate isotopische analyse via multi-collector ICP-massaspectrometrie voor innovatieve toepassingen in een interdisciplinaire context. KU Leuven Abstract: Door het impulsfinancieringsprogramma "zware apparatuu" van de Vlaamse Gemeenschap is een isotopenlaboratorium met clean lab beschikbaar voor onderzoekers aan de UGent, KULeuven en VUB. In het voorliggende project worden, gebruik makend van deze faciliteit, innovatieve monstervoorbereidingsmethodes en meetprotocols ontwikkeld voor hoog-precieze en hoog-accurate isotopische metingen via multicollector ICP-massaspectrometrie. Deze methodes hebben innovatieve toepassingen in een interdisciplinaire context, meer bepaald de isotopische analyse van Fe, Cu en Zn in menselijkbloed voor medische diagnostiek, en de isotopische analyse van B, Cu enSb voor herkomststudies van materialen. Organisaties: • Afdeling Geologie
Onderzoekers: • Patrick Degryse
Ontwikkeling van Nanobody-afgeleide probes voor beeldvorming van pancreas beta cell massa Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van Nanobody-afgeleide probes voor beeldvorming van pancreas beta cell massa Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • Tony LAHOUTTE
Ontwikkeling van Nanobody-afgeleide probes voor moleculaire, niet-invasieve imaging van onstabiele atherosclerotische plaques. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek beoogt het tewerkstellen van nanobody technologie om verklikstoffen te ontwikkelen voor de detectie van kwetsbare atherosclerotische laesies via niet-invasieve moleculaire beeldverwerking. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • SERGE MUYLDERMANS
Ontwikkeling van nanobody-gebaseerde radiofarmaca voor de behandeling van kanker. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project zullen we nanobodies gebruiken die zich specifiek richten op membraangebonden tumorantigenen en een universele methode ontwikkelen om deze nanobodies te merken met Lu-177. De gemerkte nanobodies zullen geëvalueerd worden wat betreft immunoreactiviteit, biodistributie, tumorpenetratie en tot slot therapeutische potentieel. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • Tony LAHOUTTE • SERGE MUYLDERMANS • VICKY CAVELIERS
Ontwikkeling van nanofosforen voor beeldvorming van dendritische cellen in immunotherapie Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt de ontwikkeling van nieuwe optische beeldvormingstechnieken voor het tracken van dendritische cellen (DCs). DCs worden gebruikt in de immunotherapie voor stimulatie van cell-specifiek doden van kankercellen, maar zijn moeilijk te volgen met klassieke beeldvormingstechnieken. Persistent luminescente deeltjes die ex-situ optisch worden opgeladen zullen worden ontwikkeld als goedkope en gevoelige tracers. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Kevin Braeckmans
Ontwikkeling van nanofosforen voor beeldvorming van dendritische cellen in immunotherapie Universiteit Gent
Abstract: Dit project beoogt de ontwikkeling van nieuwe optische beeldvormingstechnieken voor het tracken van dendritische cellen (DCs). DCs worden gebruikt in de immunotherapie voor stimulatie van cell-specifiek doden van kankercellen, maar zijn moeilijk te volgen met klassieke beeldvormingstechnieken. Persistent luminescente deeltjes die ex-situ optisch worden opgeladen zullen worden ontwikkeld als goedkope en gevoelige tracers. Organisaties: • Vakgroep Vaste-stofwetenschappen
Onderzoekers: • Dirk Poelman
Ontwikkeling van N-Cadherine-antagonisten als antimetastatische agentia Universiteit Gent Abstract: De vorming van metastasen is de belangrijskte oorzaak van sterfte bij kankerpatiënten (90%). Tot op vandaag zijn nog geen efficiënte middelen beschikbaar om dergelijke uitzaaiingen tegen te gaan. N-Cadherine (NCad) is een eiwit dat bijdraagt tot het proces van metastasering. Het huidige project heeft dan ook tot doel klinisch relevante antagonisten voor NCad te ontwikkelen. Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie
Onderzoekers: • Marc Bracke • Christian Stevens • Olivier De Wever
Ontwikkeling van niet-virale dragers om siRNA moleculen, gericht tegen exon F-Myosine VA, af te geven aan melanocyten voor de behandeling van hyperpigmentatie van de huid. Universiteit Gent Abstract: We wensen veilige en efficiënte niet-virale dragersystemen te ontwikkelen die siRNA moleculen kunnen afgeven doorheen de verschillende lagen van de huid met als doel pigmentatie te reduceren. Neerregulatie van myosine VA exon F-isovormenresulteerde reeds in inhibitie van melanosoomtransport, en dus ook pigmentatie, in vitro. In een volgende stap zullen verschillende niet-virale dragersystemen ontwikkeld worden. Deze dragers zullen fysicochemisch gekarakteriseerd worden, voor en na complexatie met siRNA, en vervolgens getransfecteerd worden in primaire humane melanocyten. Daarna zullen penetratiestudies uitgevoerd wordn mbv. 3D huidmodellen en multifoton microscopie. Organisaties: • Vakgroep Dermatologie
Onderzoekers: • Jo Lambert
Ontwikkeling van nieuwe analysemethoden voor de detectie van urinaire nucleosiden en nucleoside mono-, di-, en trifosfaten met behulp van geminiaturiseerde HPLC ES-Tandem MS. Universiteit Antwerpen Abstract: Het basisconcept is voor beide deelprojecten gelijkaardig: er zal getracht worden om geminiaturiseerde multi-dimensionale chromatografieën te koppelen met Electrospray-massaspectrometrie. In een eerste chromatografische dimensie worden de gezochte componenten (Nucleosiden/nucleotiden) op basis van een gemeenschappelijk kenmerk gescheiden van de bulk (Staalopzuivering en preconcentratie). In de tweede dimensie worden dan de gezochte componenten onderling gescheiden en dan finaal aan de massaspectrometer aangeboden om geïdentificeerd en/of gekwantificeerd te worden. Dit on line brengen van de staalvoorbereiding en preconcentratie moet dan ook resulteren in een belangrijke afname van de totale analysetijden, wat in de huidige High Throughput-cultuur niet onbelangrijk is. Daarenboven laat de miniaturisatie van de chromatografie in combinatie met ESMS toe om zeer gevoelige systemen te ontwikkelen. Organisaties: • Biomolecular & Analytical Mass Spectrometry (BAMS)
Onderzoekers: • Edgard Esmans • Filip Lemiere • Robin Tuytten
Ontwikkeling van nieuwe antiparasitaire "lead" verbindingen tegen malaria, trypanosomiasis en leishmaniasis : een multidisciplinaire benadering. Universiteit Antwerpen Abstract: Parasitaire infectieziekten zoals malaria, trypanosomiasis en leishmaniasis maken nog steeds talrijke slachtoffers, vooral in ontwikkelingslanden. Het doel van dit project is op een multidisciplinaire manier nieuwe geneesmiddelen tegen deze aandoeningen te ontwikkelen: karakterisatie van nieuwe "leads" uit planten; verder onderzoek van indoloquinoline structuren op basis van een bestaande "lead"; en design van trypanothion synthetase- en prolyloligopeptidase inhibitoren. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Guy Lemiere • Luc Pieters • Achiel Haemers • Arnold Vlietinck • Koen Augustyns
Ontwikkeling van nieuwe applicaties voor de (on)structurele biologie door middle van ion-mobiliteits-massa spectrometrie en aanverwante methoden. Universiteit Antwerpen Abstract: In ons onderzoek zullen we gebruik maken van state-of-the-art 'natieve' massa spectrome-trische technieken om membraan (geassocieerde) eiwitten te karakteriseren op zowel hun dynamische als structurele eigenschappen. Daarnaast onderzoeken we de verandering in con-formationele ruimte van eiwitten met behulp van ion mobiliteits massa spectrometrie wanneer zij liganden of andere eiwitten binden, met een speciale focus op ongestructureerde eiwitten. Organisaties: • Biomolecular & Analytical Mass Spectrometry (BAMS)
Onderzoekers: • Anne-Marie Lambeir • Frank Sobott
Ontwikkeling van nieuwe biomarkers voor detectie van endocriene verstoring bij de zebravis (Danio rerio). Universiteit Antwerpen Abstract: Het is algemeen geweten dat ettelijke chemicaliën het endocriene metabolisme kunnen moduleren en vervolgens kunnen interfereren met reproductie en ontwikkelingsprocessen van dieren. Tijdens dit onderzoek worden de effecten van 17¿-ethinylestradiol, fadrozole, vinclozoline en faslodex op volwassen zebravissen bestudeerd. Meer specifiek wordt de impact op het genoom, het proteoom en de reproductie onderzocht. Naast de evaluatie van de reproductie, worden eveneens de gonadosomatische index (GSI) en de hepatosomatische index (HSI) bepaald. Het genoom wordt bestudeerd met behulp van DNA microarrays (4000 oligo's), die een wijziging in de genexpressie kunnen aantonen. Deze methode stelt ons in staat om grote sets van genen tegelijkertijd te evalueren. Voor de analyse van het proteoom maken we gebruik van Difference in-Gel Electrophoresis (DiGE), een nieuwe variant op de oorspronkelijke 2-DE met een hoge reproduceerbaarheid. Hierbij worden eiwitten uit verschillende weefsels geëxtraheerd en gelabeld met verschillende fluorescente reagentia, en vervolgens gescheiden door 2-DE op één enkele gel. De gelabelde eiwitten worden gedetecteerd op de golflengte, speciefiek voor de fluorescente kleurstof. De differentiële eiwit expressiepatronen worden dan geanalyseerd en gekwantificeerd door beeldanalyse. Naast 2-DE maken we ook gebruik van een gelvrije methode om eiwitten te analyseren., namelijk LC-MS (liquid chromatography-mass spectrometry). De unieke integratie van al deze parameters, gemeten op verschillende niveaus van biologische organisatie, zal aanleiding geven tot de ontwikkeling van nieuwe biomerkers voor de detectie van endocriene verstoring. Deze biomerkers zullen gebruikt kunnen worden om mogelijk nadelige effecten op de reproductie van zebravissen te voorspellen op een lager niveau van biologische organisatie. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Marijke De Wit
Ontwikkeling van nieuwe biomarkers voor detectie van endocriene verstoring bij de zebravis (Danio rerio). Universiteit Antwerpen Abstract: Het is algemeen geweten dat ettelijke chemicaliën het endocriene metabolisme kunnen moduleren en vervolgens kunnen interfereren met reproductie en ontwikkelingsprocessen van dieren. Tijdens dit onderzoek worden de effecten van 17¿-ethinylestradiol, fadrozole, vinclozoline en faslodex op volwassen zebravissen bestudeerd. Meer specifiek wordt de impact op het genoom, het proteoom en de reproductie onderzocht. Naast de evaluatie van de reproductie, worden eveneens de gonadosomatische index (GSI) en de hepatosomatische index (HSI) bepaald. Het genoom wordt bestudeerd met behulp van DNA microarrays (4000 oligo's), die een wijziging in de genexpressie kunnen aantonen. Deze methode stelt ons in staat om grote sets van genen tegelijkertijd te evalueren. Voor de analyse van het proteoom maken we gebruik van Difference in-Gel Electrophoresis (DiGE), een nieuwe variant op de oorspronkelijke 2-DE met een hoge reproduceerbaarheid. Hierbij worden eiwitten uit verschillende weefsels geëxtraheerd en gelabeld met verschillende fluorescente reagentia, en vervolgens gescheiden door 2-DE op één enkele gel. De gelabelde eiwitten worden gedetecteerd op de golflengte, speciefiek voor de fluorescente kleurstof. De differentiële eiwit expressiepatronen worden dan geanalyseerd en gekwantificeerd door beeldanalyse. Naast 2-DE maken we ook gebruik van een gelvrije methode om eiwitten te analyseren., namelijk LC-MS (liquid chromatography-mass spectrometry). De unieke integratie van al deze parameters, gemeten op verschillende niveaus van biologische organisatie, zal aanleiding geven tot de ontwikkeling van nieuwe biomerkers voor de detectie van endocriene verstoring. Deze biomerkers zullen gebruikt kunnen worden om mogelijk nadelige effecten op de reproductie van zebravissen te voorspellen op een lager niveau van biologische organisatie. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Marijke De Wit
Ontwikkeling van nieuwe boosting strategieën ter ondersteuning van antivirale behandelingen met protease inhibitoren KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Farmacotechnologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Patrick Augustijns • Pieter Annaert • Janneke Keemink
Ontwikkeling van nieuwe ceramide-analogen als inhibitoren van de glycosfingolipidesynthese: mogelijke therapeutica voor erfelijke stapelingsziekten Universiteit Gent Abstract: Een aantal ernstige aandoeningen wordt veroorzaakt door erfelijke defecten in bepaalde lysosomale enzymen of activatoreiwitten betrokken bij de afbraak van glycosfingolipiden. Dit project beoogt de ontwikkeling van nieuwe D-threo-ceramide-analogen als inhibitoren van UDPglucose:ceramide glycosyltransferase, dat een gemeenschappelijke stap in de biosynthese van de meeste glycosfingolipiden katalyseert. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Serge Van Calenbergh
Ontwikkeling van nieuwe ceramide-analogen als inhibitoren van de glycosfingolipidesynthese: mogelijke therapeutica voor erfelijke stapelingsziekten Universiteit Gent Abstract: Een aantal ernstige aandoeningen wordt veroorzaakt door erfelijke defecten in bepaalde lysosomale enzymen of activatoreiwitten betrokken bij de afbraak van glycosfingolipiden. Dit project beoogt de ontwikkeling van nieuwe D-threo-ceramide-analogen als inhibitoren van UDPglucose: ceramide glycosyltransferase, dat een gemeenschappelijke stap in de biosynthese van de meeste glycosfingolipiden katalyseert Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Serge Van Calenbergh
Ontwikkeling van nieuwe Drosophila modellen om de dystonie pathogenese te begrijpen. KU Leuven
Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Laboratorium voor Dystonia Onderzoek
Onderzoekers: • Bassem Hassan • Rose Goodchild • Maria Pöttler
Ontwikkeling van nieuwe fixerende entiteiten (NFE's) en weefseldoorwerkingsmethoden voor nucleïnezuur- en eiwitapplicaties. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van nieuwe fixerende entiteiten (NFE's) en weefseldoorwerkingsmethoden voor nucleïnezuur- en eiwitapplicaties. Organisaties: • Klinische biochemie (farmacie) • Medische biochemie
Onderzoekers: • Dirk Hendriks
Ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen voor de behandeling van malaria Universiteit Gent Abstract: FR9000098 is een superieur analoog van fosmidomycine dat de biosynthese van isoprenoïden in malaria parasieten inhibeert. Om zijn efficaciteit te verbeteren wordt FR900098 gecombineerd met artesunaat. Er wordt verwacht dat een behandeling van 3 dagen met dit combinatiepreparaat zeer doeltreffend zal zijn tegen P. falciparum malaria met minimale nevenwerkingen. Onze cluster in dit "integrated project" beoogt de ontwikkeling van dit combinatiepreparaat tem klinische fase 1. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Serge Van Calenbergh
Ontwikkeling van nieuwe HIV microbiciden. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van nieuwe HIV microbiciden. Organisaties: • Medicinale chemie (UAMC)
Onderzoekers: • Koen Augustyns • Muthusamy Venkatraj
Ontwikkeling van nieuwe klassen van chemokinereceptor-inhibitoren met een unieke anti-HIV activiteit KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Laboratorium Virologie en Chemotherapie
Onderzoekers: • Dominique Schols • Kurt Vermeire • Thomas D'huys
Ontwikkeling van nieuwe klassen van GPCR inhibitoren KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Groep Biomedische Wetenschappen
Onderzoekers: • Dominique Schols • Kurt Vermeire • N. N.
Ontwikkeling van nieuwe L- en D-18F-alkyl-fenylalanine en 18F-leucine analogen als tumor specifieke tracers voor PET Universiteit Gent Abstract: Dit project richt zich op de ontwikkeling en evaluatie van nieuwe 18F-gemerkte Phe-, Leu- en Ile-analogen voor positron emissie tomografie (PET). Tevens zal onderzoek gebeuren naar de mogelijkheid of 18F-gemerkte aminozuur analogen, die in hoge mate in tumorcellen worden opgenomen, ook informatie kunnen geven over het type tumorcel. Organisaties: • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Guido Slegers
Ontwikkeling van nieuwe methoden voor de analyse van aminoglycoside antibiotica Vrije Universiteit Brussel Abstract: De kwantitatieve bepaling van aminoglycoside antibiotica gebeurt microbiologisch, zoals voorgeschreven door de Europese Farmacopee. Voor veel antibiotica werden reeds alternatieve methoden beschreven, voornamelijk chromatografische. Voor sommige groepen antibiotica, bv. de tetracyclines en de cefalosporines, werd in de Europese Farmacopee de microbiologische methode reeds vervangen door een chromatografische. Voor andere groepen, zoals bv. de penicillines en de macroliden, is de vervanging een kwestie van tijd. deze chromatofgrafische methoden geven meer informatie over de samenstelling van het antibioticum, terwijl microbiologische bepalingen enkel informatie geven over de totale antibiotische activiteit. Chromatografie laat ook identificatie, zuiverheid- en stabiliteitscontrole van het antibioticum toe. Deze methoden zijn niet alleen belangrijk voor de officiële instanties (registratie) maar ook voor de farmaceutische industrie.In dit project wordt voorgesteld om nieuwe methoden voor de analyse van aminoglycosiden zijnde gentamycine (GE), tobramycine (TO), neomycine (N), kanamycine (K), streptomycine (S) en dihydrostreptomycione (DHS) te ontwikkelen en te valideren.De gebruikte technieken zijn hogedrukvloeistof chromatografie, dunlaag chromatografie en capillaire elektroforese.
Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie
Onderzoekers: • DESIRE MASSART • Yvan VANDER HEYDEN
Ontwikkeling van nieuwe productconcepten gebaseerd op verbetering van de robuustheid van aquatische organismen en van het management van hun aquatische omgeving (AquaROMAN) Universiteit Gent Abstract: Het algemeen doel van dit project is het ontwikkelen van nieuwe productconcepten met toepassing in de aquacultuursector die (1) de robuustheid van het aquatisch organisme verbeteren en/of (2)de aquatische microbiële activiteit in de omgeving kunnen sturen. Hiervoor zal een aantal componenten getest worden op hun hitteschokproteïn-inducerend effect en hun effect op het vlak van quorum sensing interferentie. Organisaties: • Vakgroep Dierlijke productie
Onderzoekers: • Peter Bossier
Ontwikkeling van nieuwe radioactief gemerkte tracers voor receptoren van het CZS, Perifere receptoren en tumoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van nieuwe radioactief gemerkte tracers voor receptoren van het CZS, Perifere receptoren en tumoren. nvt Organisaties: • Scheikunde • Specialiteiten (KNO, Dermatologie, Oftalmologie, Psychiatrie) • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • JOHN MERTENS • DIRK TOURWE • AXEL BOSSUYT • HUGO D'HAENEN
Ontwikkeling van nieuwe semi-parametrische mengmodellen voor interval gecensureerde data: mathematische eigenschappen, gedrag voor eindige steekproeven, vergelijkende studie, met toepassingen in het domein van antimicrobiële resistentie Universiteit Hasselt Abstract: Antimicrobiële resistentie heeft zich de laatste jaren gemanifesteerd als een van de meest belangrijke gevaren voor de publieke gezondheid. Vandaar is het heel belangrijk om het mogelijke toenemen van resistente bacteriën op te volgen, te bestuderen en te monitoren. Om dit te bereiken dienen we de zogenaamde minimale remmende concentraties (MIC) te analyseren. MIC is gedefinieerd als de kleinste concentratie van een antimicrobiële substantie die de visuele groei van een micro-organisme zal tegenhouden. Hoewel de analyse van deze data zeer belangrijk is, zijn de mathematische ontwikkelingen in het domein van antimicrobiële resistentie (AMR) vrij gelimiteerd aangezien de meeste aandacht gaat naar het verzamelen van gegevens in plaats van naar de analyse. Een typische analyse van MIC data begint met het dichotomiseren van data gebruik makend van een epidemiologische cut-off waarde (ECOFF), waarna methoden voor binaire data kunnen worden toegepast. De analyse van MIC data op de binaire schaal heeft echter enkele nadelen, waaronder het feit dat een trend boven de ECOFF niet geobserveerd kan worden. Het wordt daarom aangeraden om de MIC distributie op de continue schaal te bestuderen. Mengmodellen hebben de laatste jaren steeds meer aandacht gekregen en zijn daardoor vrij standaard en erg populair geworden. Een van de grootste sterktes van deze modellen is dat ze een natuurlijk kader vormen voor het modelleren van heterogene populaties, die we ook terugvinden bij AMR gegevens. Het overkoepelende doel van dit project is het ontwikkelen van nieuwe mengmodellen voor AMR gegevens, op de continue schaal, en het bestuderen van de mathematische eigenschappen ervan. Bij de ontwikkeling van de modellen zullen extra moeilijkheden in rekening gebracht worden alsook het modelleren van het effect van covariaten en tijdstrends. Meer specifiek zullen we focussen op i) het ontwikkelen en bestuderen van nieuwe hiërarchische mengmodellen, ii) de studie van de uitbreiding naar gecensureerde data en iii) de studie van de uitbreiding naar het modelleren van tijdstrends binnen de verschillende componenten van het hiërarchische model. De objectieven i)-iii) omvatten onder meer de studie van mathematische eigenschappen, de studie van eindige steekproeven door middel van simulaties, de implementatie van nieuwe software en het toepassen op gegeven. De uiteindelijke schatters zullen een goed hulpmiddel zijn voor het monitoren van antimicrobiële resistentie. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Marc AERTS • Geert VERBEKE
Ontwikkeling van nieuwe synthesemethoden voor N-heterocyclische verbindingen via goud gekatalyseerde alkynfunctionalizaties Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project doelt op de ontwikkeling van nieuwe strategieën voor de synthese van polyheterocyclische verbindingen. Recent werd aan de onderzoeksgroep ORGC een nog onbekende klasse van geladen heterocyclische organogoudcomplexen gesynthetiseerd en gekarakteriseerd. De vorming van deze stabiele verbindingen wordt onderzocht en het principe wordt aangewend voor het verder onderzoek naar duale Au/Pdkatalytische reacties. De bekomen inzichten zullen worden gebruikt voor de synthese van gesubstitueerde dibenzoquinolizidinen en analogen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Guido VERNIEST
Ontwikkeling van nieuwe technologieën voor borstkankerdiagnose door middel van positron emissie tomografie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ongeveer één vrouw op twaalf ontwikkelt borstkanker gedurende haar leven. De conventionele X-stralen mammografie en echografie hebben echter een beperkte efficiëntie waardoor de vraag naar bijkomende diagnosetechnieken reëel is. Met Positron Emissie Mammografie (PEM), een medische beeldvormingtechniek die de metabolische activiteit in beeld brengt, kan men een hogere specificiteit bij de detectie van kankerweefsels bekomen. Daarnaast laat deze techniek ook toe de doeltreffendheid van een
tumorbehandeling te visualiseren. Dit onderzoeksproject heeft dan ook tot doel nieuwe technologieën te bestuderen voor de ontwikkeling van front-end PEM-detectoren en deze vervolgens te implementeren in de bouw van een prototype PEM scanner. De belangrijkste doelstellingen in de ontwikkeling van deze front-end detectoren zijn een optimale detectorsensitiviteit en een spatiale resolutie van 2 mm of beter. De technologische en wetenschappelijke uitdagingen die hiermee gepaard gaan, zijn de correcties voor de parallaxfouten op fotonen die invallen onder een grote hoek, het bekomen van een goede tijdsresolutie (~1ns) en een lage dode tijd. Om dit te bekomen is er een grondige analyse en vergelijking van verschillende detector-ontwerpen nodig. Elk ontwerp bestaat uit een bepaalde kristalgeometrie (individuele kristallen, phoswich, blokdetectoren), lichtcollectiegeometrie (enkelvoudige of dubbele uitlezing) en een aangepast positiebepalingsalgoritme (statistische methodes, neurale netwerken,). Het beste concept zal, rekening houdend met de performantie, kost en realiseerbaarheid gebruikt worden in de constructie van een prototype PEM-scanner. Organisaties: • Elementaire Deeltjes • Natuurkunde
Onderzoekers: • STEFAAN TAVERNIER • PETER BRUYNDONCKX • CEDRIC LEMAITRE
Ontwikkeling van nieuwe therapeutische benaderingen voor cardiovasculaire aandoeningen door gentherapie KU Leuven Abstract: SamenvattingHet zijn gunstige tijden in het domein van gentherapie en dit dankzij de bijdrage van succesvolle gentherapeutische klinische proeven die gelijklopen met de vooruitgang in gentransfer technologie. Bovendien hebben recente preklinische studies sterk bijgedragen tot een betere kennis van de storende variabelen die het resultaat van gentherapie beïnvloeden. Ondanks deze vooruitgang, zijn er nog steedshiaten in onze kennis over het verbeteren van de prestatie van gentherapeutische vectoren door rationeel design in plaats van te vertrouwen op een willekeurige trial-and-error aanpak. Daarom wilden wij ons op dit gebrek richten door een nieuwe integrale aanpak te gebruiken, die berust op een genome-wide in silico strategie om de prestatie van gentherapeutische vectoren te stimuleren. In dit onderzoek gebruikten we een nieuw computer algoritme voor het identificeren van regulatorische sequenties die samenhangen met sterke weefselspecifieke genexpressie in hethart. Deze sequenties Organisaties: • Moleculaire en Vasculaire Biologie
Onderzoekers: • Thierry Vandendriessche • Marinee Chuah • Melvin Yesid Rincon Acelas
Ontwikkeling van nieuw type mondhygiëne product gebaseerd op 1) antibiofilm eigenschappen van bepaalde plantenextracten en/of 2) de promotie van probiotische mondbacteriën Universiteit Gent Abstract: In dit deelproject wordt enkel punt 1 van de titel uitgewerkt. Hierbij wordt gezocht naar een plantenextract dat het exogeen microbieel glycosyltransferase (GTF), dat verantwoordelijk is voor de opbouw van glucanen in tandplak, remt. Om het effect van plantenextracten op de remming van de biofilmvorming door S. mutans op hydroxyapatiet te bestuderen wordt gebruik gemaakt van een Modified Robbins Device en een methode voor de kwantificatie van biomassa gesteund op fluorescente merking met SYTO 9. De remming van de dextraanvorming door de plantenextracten is gecorreleerd met GTF inhibitie. Organisaties: • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Hans Nelis
Ontwikkeling van ondersteunende technieken voor een hydroinformatica systeem voor het waterkwaliteitsbeheer van rivieren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek beoogt de uitdieping van een methodologie en de ontwikkeling van rekenhulpmiddelen voor een integraal waterkwaliteitsbeheer van rivieren. De methodologie steunt op scenario analyses, rekening houdend met de gestelde doelstellingen voor de immissies. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van dynamische waterkwaliteitsmodellen voor de continue simulatie van immissiekarakterisatieken over meerdere jaren. De simulaties zijn holistisch van aard: het globale rivierbekken wordt beschouwd en er wordt rekening gehouden met alle bronnen van verontreiniging (huishoudens, RWZI, industrie en landbouw) en met de synergetische effecten (hydrologie, hydraulica, morphologie, scheikunde, biologie,...) . In een tweede fase wordt een statistische analyse van de datareeksen der immissievariabelen uitgevoerd. In het kader van de studie zullen numerieke simulatoren - voor de riolering, de RWZI en de rivier- worden geïntegreerd en aangepast. Procedures en hulpmiddelen zullen worden ontwikkeld voor de ijking van de modellen op basis van in situ metingen en voor de evaluatie van de onzekerheid van de modelresultaten (risicoanalyse). Ook zal de nodige aandacht worden besteed aan de ecologische interpretatie van de modelresultaten. Het project omvat tevens een experimenteel luik, waarbij waterkwaliteitsvariabelen in de rivier (OZ, pH, conductiviteit, turbiditeit, redoxpotentiaal, temperatuur, nitraat en amonium) continu en on-line worden bemeten. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde
Onderzoekers: • WILLY BAUWENS • Niels DE PAUW
Ontwikkeling van pensbestendige emulsies op basis van polyfenol oxidase Universiteit Gent Abstract: IWT/SB-lichting 2014 IWT/SB/De Neve Nympha/131632 Ontwikkeling van pensbestendige emulsies op basis van polyfenol oxidase Organisaties: • Vakgroep Dierlijke productie
Onderzoekers: • Veerle Fievez
Ontwikkeling van prevalidatie van een in vivo darm (geno-) toxiciteits-testmodel voor de opsporing van relevante clastogenen en aneugenen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In een testbatterij voor mutageniciteit, bedoeld voor de hazard-assessment van mutagenen en carcinogenen, staat in de huidige internationale wetgeving, de in vivo beenmerg micronuclceus test centraal naast een bacteriële mutatietest en naast een in vitro mutatietest met mammaliacellen. Beenmerg gebruiken als doelwitweefsel in mutageniciteitstesten is goed zolang gebruik gemaakt wordt van bvb. intraperitoneale of intraveneuze blootstelling, maar wanneer wordt overgeschakeld naar een orale blootstelling, is de in vivo darm MN-test gevoeliger dan de in vivo beenmerg MNtest (licenciaatsthesis + publicatie Mutation Research (2001), vol. 16, no. 1, pp.39-50) voor een aantal geteste moleculen. In de in de publicatie beschreven experimenten werden 5 gekende clastogenen en aneugenen getest, en na een orale blootstelling werden de in vivo beenmerg en darm MN-test uitgevoerd: alle 5 de moleculen bleken positief in de darm MN-test en slechts 2 van deze 5 bleken positief in de beenmerg MN-test! In een validatieproces voor nieuwe alternatieve testen worden een aantal elementaire stappen doorlopen waarvan de eerste 2 stappen in dit project aan bod zullen komen, namelijlk testontwikkeling en prevalidatie. De eigenlijke validatie behoort dus niet tot het project. In dit project zal de in vivo darm MN-test met als voornaamste endpoint de micronuclei, die een maat zijn voor de genotoxiciteit van moleculen, maar ook met mitotische figuren als endpoint, die een beeld geven van de celdeling, verder ontwikkeld worden en geëvalueerd t.o.v. een aantal andere endpoints: 1) een Viabiliteitstest: om de cytotoxiciteit van de moleculen via apoptose en necrose in te schatten; 2) Comet assay: vooral als gevoelige biomarker van blootstelling aan DNA-brekende agentia; 3) FISH (of fluorescente in situ hybridisatie) voor identificatie van clastogenen en aneugenen. De keuze van het darm-testmodel is verantwoord door het feit dat 1) er stoffen getest zullen worden waaraan de mens normalerwijze via de mond wordt blootgesteld; 2) omdat het darmepitheel dan het eerste weefsel is dat langdurig in contact komt met potentieel gevaarlijlke moleculen; 3) we mogen niet vergeten dat darmkanker zowel kwa voorkomen als kwa sterftecijfer één van de belangrijkste kankers is in de Westerse wereld; en 4) de genetische controle in het darmmodel is vrij goed gekend. In een eerste fase zal het experimenteel gedeelte op punt gesteld worden en dan getest aan de hand van een reeks model-clastogenen en aneugenen (fase 2). In een volgende fase zal dan een evaluatie gebeuren van stoffen waaraan de mens zeker via de mond kan worden blootgesteld: 1) pesticiden, 2) geneesmiddelen, en 3) dioxine. In een laatste fase zal dan een prevalidatiestap worden uitgevoerd, namelijk een preliminaire interlaboratoriumverge- lijking (in samenwerking met Prof. Dr. J.M. Parry, University of Wales, Swansea - U.K.). Het is dus de bedoeling met dit IWT-project ons darm-testmodel te definiëren om in alle geval valse negatieven, die ongetwijfeld voorkomen bij de beenmerg MN-test, in de mutageniciteitsscreening te vermijden, om zo de veiligheid van nieuwe stoffen te verzekeren. Dit testmodel zou dan verder gevalideerd moeten worden om geïmplementeerd te kunnen worden in de screening van chemicaliën waarbij een orale blootstelling relevant is. Organisaties: • Cellulaire Genetica
Onderzoekers: • MICHELINE VOLDERS
Ontwikkeling van Radioactief Gemerkte PET Tracers voor In Vivo Visualisatie van Fosfodiësterase Type 5 (PDE5) KU Leuven Abstract: Het enzym fosfodiesterase type 5 (PDE5) is verantwoordelijk voor de hydrolyse van cyclisch guanosinemonofosfaat (cGMP) naar guanosinemonofosfaat (GMP). PDE5 heeft een hoge expressie in de gladde spiercellen van bloedvaten en verschillende PDE5 inhibitoren (zoals Viagra) werden geregistreerd voor farmacologische behandeling van erectiele dysfunctie en pulmonaire hypertensie. Daarnaast speelt PDE5 ook een belangrijke rol bij aandoeningen zoals myocardiale ischemie en hypertrofie, ventriculaire remodeling, aorta stenose, eindstadium van congestief hartfalen en atherosclerose. Verschillende structureel uiteenlopende PDE5 inhibitoren (o.a. Vardenafil, Sildenafil, Tadalafil, RPP07 (PF5), JC4712 en RBQ05) werden reeds goedgekeurd voor humaan gebruik of zijn in het stadium van preklinische of klinische ontwikkeling. Positronemissie tomografie (PET) is een niet-invasieve moleculaire beeldvormingstechniek die gebruik maakt van radioactieve verbindingen en toelaat biochemische processen in vivo Organisaties: • Radiofarmacie
Onderzoekers: • Guy Bormans • Alfons Verbruggen • Olivier Gheysens • Rufael Chekol
Ontwikkeling van randapparatuur voor geconditioneerde X-stralen nanotomografiemetingen Universiteit Gent Abstract: Een X-stralen nanotomograaf is een toestel dat toelaat om op niet-destructieve wijze beelden van het inwendige van materialen en voorwerpen te produceren met een ruimtelijke resolutie die beter is dan 1 micrometer. Het voorgestelde project beoogt de ontwikkeling van randapparatuur aan de nieuwe nanotomograaf van de UGent die zal toelaten om samples te gaan bestuderen onder geconditioneerde sampleomstandigheden zoals gecontroleerde temperatuur, vochtigheidsgraad, luchtdruk, atmosfeersamenstelling, duw- of trekkrachten enz. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Luc Van Hoorebeke
Ontwikkeling van reportergen beeldvorming voor MRI en BLI opvolging van migratie en overleving van getransplanteerde mesenchymale en neurale stamcellen na traumatisch hersenletsel bij muizen. Universiteit Antwerpen Abstract: Stamceltransplantatie na neurotrauma is een veelbelovende onderzoeksrichting in huidig biomedisch onderzoek. Echter, er is weinig gekend over effectieve migratie en overleving van getransplanteerde stamcelpopulaties op plaats van trauma. Dit project beoogt de ontwikkeling van genetisch gemodificeerde adulte en embryonale stamcelpopulaties die na transplantatie in getraumatiseerde muis hersenen opgevolgd kunnen worden via MRI en BLI. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden • Peter Ponsaerts
Ontwikkeling van scheidingsmethodes en meetprotocols voor isotopische analyse door middel van single collector multiple-collector - ICP - mass spectrometry Universiteit Gent Abstract: Ontwikkeling van methodes voor het precies en accuraat meten van isotopen- verhoudingen middels ICP - massaspectrometrie, die het opsporen, kwantificeren en gebruiken van natuurlijke en geïnduceerde verschillen inzake isotopische samenstelling in verschillende types toepassingen mogelijk maken. Ontwikkelen vanm onstervoorbereidingsmethodes (analietafschieding) in de geschetste context. De geplande toepassingen zijn o.m. gesitueerd in archeologisch, geochemisch en nutritioneel onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Analytische chemie
Onderzoekers: • Frank Vanhaecke
Ontwikkeling van serologische test voor het bepalen van Ureaplasma antillichamen en zijn nut in het selecteren van een groep zwangere vrouwen met verhoogd risico op prematuriteit. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het ontwikkelen van een biologische merker die toelaat om zwangere vrouwen te detecteren met een verhoogde kans op vroeggeboorte. We richten ons op een belangrijke oorzaak van vroeggeboorte: de opstijgende infectie vanuit de lagere genitale tractus. Het onderzoek richt zich naar het micro-organisme dat het vaakst gecorreleerd is met vroeggeboorte: Ureaplasma spp. Gezien een opstijgende infectie met Ureaplasma voor het ogenblik niet kan worden voorspeld en daardoor niet tijdig kan worden behandeld, bestaat de noodzaak om een niet-invasieve merker te ontwikkelen voor deze infectie. In dit project zullen we een serologische test ontwikkelen voor de opsporing van Ureaplasma spp. antilichamen. Deze test zal toegepast worden op serumstalen die momenteel gecollecteerd worden bij niet geselecteerde zwangere vrouwen waarvan de zwangerschapsuitkomst bekend is. indien de aanwezigheid van Ureaplasma antistoffen in hetbegin van de zwangerschap predictief is voor vroeggeboorte, zal de mogelijkheid van een therapeutische interventie worden uitgetest. Organisaties: • Immunologie en Microbiologie
Onderzoekers: • ANNE NAESSENS
Ontwikkeling van snelle Point-of-care test Platforms voor infectieziekten Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)
Onderzoekers: • Peter Dubruel
Ontwikkeling van spatio-temporele methodologieën en geografische informatiesystemen (GIS) in de gezondheidszorg en omgeving: naar small area health statistics in België KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • L-BioStat
Onderzoekers: • Geert Molenberghs • Tom De Smedt
Ontwikkeling van spectraal- en polarisatie-afhankelijke hoge-resolutie tweede-harmonische beeldvorming om microtubuli en mitochondriaal transport te bestuderen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • TARGID
Onderzoekers: • Pieter Vanden Berghe • Koen Clays
Ontwikkeling van stamcel-gentherapie voor Duchenne musculaire dystrofie. KU Leuven Abstract: Diseases characterized by progressive muscle degeneration are often incurable and affect a relatively large number of individuals. The progressive deterioration of muscle function is like a sword of Damocles that constantly reminds patients suffering from these diseases of their trafic fate. Some of these disorders are due to mutations in genes that influence the integrity of muscle fibers, such as Duchenne Muscular Dystrophy
(DMD), which can be ascribed to a defect in dystrophin gene expression. DMD affects the limbs, diaphragm and heart and progresses towards paralysis, heart and lung failure and death. Since there is currently no effective treatment available for DMD, there is an urgent need to develop effective therapies that prevent this muscle degeneration.This project focuses on the development of a new regenerative medicine based therapy for DMD based on the use a novel, sage and robust non-viral gene deliveryapproach for iPS generation and reprogramming, and dystrophin gene de Organisaties: • Moleculaire en Vasculaire Biologie
Onderzoekers: • Thierry Vandendriessche • Marinee Chuah • Maurilio Sampaolesi • Mariana Loperfido
Ontwikkeling van stationaire fasen voor capillaire-, drukgedreven capillaire- en chip electrochromatografische applicaties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Capillaire electrochromatografie (CEC) is een analytische scheidingstechniek die ontwikkeld werd begin jaren 70 [1] en de eigenschappen combineert van twee welgekende en veelgebruikte technieken, namelijk hogedruk vloeistofchromatografie (HPLC) en capillaire electroforese (CE). Echter, CEC wordt momenteel nog gekenmerkt door een aantal experimentele nadelen die maken dat de techniek heden ten dage nog niet als volwaardige scheidingstechniek kan bestempeld worden. Dit project zal daarom als doelstelling hebben onderzoek uit te voeren naar een verbetering van de kolomtechnologie door het ontwikkelen en testen van nieuwe stationaire fasen, met als doel minder fragiele en meer efficiënte kolommen beschikbaar te stellen, waardoor automatisch de interesse vanuit de industrie zal verhogen, tenminste als de techniek voldoende performant gemaakt kan worden. Bovenop deze doelstelling zal tevens de mogelijkheid nagegaan worden om deze stationaire fasen te gebruiken in chip applicaties, waar een nog verder doorgedreven miniaturisatie kenmerkend is. De beoogde stationaire fasen in dit project kunnen ingedeeld worden in 2 sub groepen: - Enerzijds zijn er de monolithische stationaire fasen, waar een onderscheid gemaakt wordt tussen polymere- en silica-gebaseerde stationaire fasen. - Anderzijds zijn er de "sub-micronsized" partikels- gebaseerde stationaire fasen Voor de beoogde types stationaire fasen zal hun potentieel voor farmaceutische applicaties onderzocht worden, en meer bepaald in twee domeinen: niet-chirale applicaties, meer specifiek in de analyse van geneesmiddelen, en chirale applicaties. In eerste instantie zullen niet-chirale applicaties beschouwd worden, aangezien chirale een verdere omzetting van de stationaire fase in een chirale stationaire fase vereisen Voor elk van de stationaire fasen zal hun nut in farmaceutische applicaties nagegaan worden, met als uiteindelijk doel stationaire fasen te selecteren/ontwikkelen die geschikt zijn voor CEC analyses en de performantie van de techniek aan te tonen. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie
Onderzoekers: • Debby MANGELINGS
Ontwikkeling van strategieën voor de controle en preventie van antibioticumresistentie in Europese ziekenhuizen (ARPAC). Universiteit Antwerpen Abstract: Wereldwijd hebben gehospitaliseerde patiënten een verhoogd risico om infecties te krijgen veroorzaakt door antibioticum resistente bacteriën. Deze kunnen leiden tot serieuze klinische complicaties. Het is algemeen aanvaard dat het verschijnen van dit probleem te wijten is aan selectieve druk en een slechte praktijk van infectiecontrole. Over geheel Europa zijn er verschillende controlemaatregelen voorhanden waarmee getracht wordt om dit probleem te voorkomen. In dit project zal er informatie verzameld worden over zulke procedures en finaal zullen er optimale maatregelen voor de vermindering van antibioticumresistentie in hospitalen aanbevolen worden. 1) Er is een tekort aan informatie over de prevalentie van antibioticum resistentie en het gebruik van antibiotica. Methoden voor het verzamelen, het classificeren en de kwaliteitsbepaling van bestaande gegevens in Europa, zullen ontwikkeld en in de praktijk gebracht worden. 2) Het antibioticumbeleid en het infectiecontrole beleid zullen bekritiseerd en gecontroleerd worden voor hun associatie met lage resistentie niveaus in overdraagbare organismen. 3) Snelle identificatie en typering van micro-organismen is essentieel voor het opvolgen van de epidemiologie van antibioticum resistente bacteriële pathogenen op zowel locaal als Europees niveau. Het is ook essentieel om de effectiviteit van het infectiecontrole beleid te bepalen. Gegevens van huidige typeringsstudies zullen verzameld worden en er zal een "gouden standaard" methode voor locale en referentielaboratoria aanbevolen worden. Alle gegevens verzameld in dit project zullen op zodanige wijze gemodelleerd worden dat antibioticumbeleid geassocieerd met lage resistentie niveaus en infectiecontrole beleid geassocieerd met lage niveaus van overdraagbare pathogenen geïdentificeerd kunnen worden. Organisaties: • Medische microbiologie • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Herman Goossens
Ontwikkeling van synthetische inhibitoren van nonmusculair myosine II als chemische tools en antimetastatische agentia (CONFIDENTIEEL) Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt de ontwikkeling van krachtige, isovorm-selectieve inhibitoren van nonmusculair myosine II, gebaseerd op de ?hitverbinding? blebbistatine. Dergelijke moleculen hebben potentieel als tools voor het bestuderen van celmotiliteit en kanker, en kunnen mogelijk gebruikt worden als ?leadverbindingen? voor de ontwikkeling van gerichte anti-invasieve farmacotherapeutica met verminderde gevoeligheid voor de ontwikkeling van resistentie. Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie
Onderzoekers: • Marc Bracke • Christian Stevens
Ontwikkeling van therapeutische nanobodies gericht tegen mens acuut myeloide stamcellen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor dit project ontwikkelen we therapeutische nanobodies die gericht zijn tegen mens acuut myeloïde stamcellen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers:
• SERGE MUYLDERMANS
Ontwikkeling van twee nieuwe productielijnen (POMVIT en POMTASTE) voor de markt van verse aardappelen Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Plantaardige Productie
Onderzoekers: • Geert Haesaert
Ontwikkeling van uPA-probes met toepassing in beeldvorming en diagnostiek. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project worden uPA probes welke hun werking reeds hebben aangetoond in in vitro studies verder ontwikkeld via cellulaire en in vivo studies. De innovatieve probes zijn recent aangemeld bij de interface dienst om de octrooiprocedure te starten. Een eerste stap in het valorisatieproces is het aantonen van proof of concept in een in vivo model. Het resultaat dat hieruit volgt zal toelaten om verdere financiering aan te vragen via grotere kanalen zoals Fournier-Majoie,IWT en investeerders (VC). Het uiteindelijk valorisatiedoel is de oprichti ng van een spin-off bij voorkeur binnen de termijn van 3 jaar. Organisaties: • Medicinale chemie (UAMC)
Onderzoekers: • Filip Lardon • Anne Marie Van Der Linden • Johannes Bogers • Koen Augustyns • Jurgen Joossens • Sigrid Stroobants • Marc Peeters • Geofrey De Visscher
Ontwikkeling van urokinase-type plasminogeen activator (uPA) inhibitoren als potentiële geneesmiddelen in antimetastase kankertherapie Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Medicinale chemie (UAMC)
Onderzoekers: • Pieter Paula Frans Van Der Veken • Koen Augustyns • Jonas Messagie
Ontwikkeling van urokinase-type plasminogeen activator (uPA) inhibitoren als potentiële geneesmiddelen in antimetastase kankertherapie. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van urokinase-type plasminogeen activator (uPA) inhibitoren als potentiële geneesmiddelen in anti-metastase kankertherapie. Organisaties: • Medicinale chemie (UAMC)
Onderzoekers: • Koen Augustyns • Jonas Messagie
Ontwikkeling van vaardigheden en inzichten nodig voor de analyse van complexe kwalitatieve data. KU Leuven Abstract: Met dit project willen we studenten (en docenten) een interactieve webtool bieden ter ondersteuning van de ontwikkeling van vaardigheden en inzichten nodig voor de analyse van complexe kwalitatieve data. De tool wordt ingebed in bestaande cursusmodules, maar overstijgt de betrokken modules gezien de ontwikkeling van integrerende competenties nagestreefd wordt. De interactieve webtool ondersteunt het leerproces en geeft gerichtefeedback aan de student. Tijdens het project wordt de webtool ontwikkeld en getest bij studenten en docenten. Organisaties: • Centr. Ziekenhuis- en Verplegingswet.
Onderzoekers: • Ann Heylighen • Bernadette Dierckx de Casterlé • Frederik Truyen • Yvonne Denier
Ontwikkeling van vaccinatiestrategieën op basis van het lipoproteine I van pseudomonas aeruginosa. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een van de belangrijkste doelen in vaccinatietechnologie is antigenen op een geschikte manier aan het immuun systeem te presenteren zodat een goede protectieve immuniteit kan opgewekt worden. in deze context is de ont
• Cellulaire Immunologie
Onderzoekers: • PATRICK DE BAETSELIER
Ontwikkeling van veterinaire vaccins door ?targeting? van antigenen naar specifieke immuuncellen Universiteit Gent Abstract: Recent werd een nieuwe receptor geïdentificeerd die exclusief tot expressie komt op specifieke immuuncellen. Na binding van een monoklonaal antilichaam op deze receptor, vindt internalizatie plaats. Door antigenen te koppelen aan dit monoklonaal antilichaam is het mogelijk een antigen-specifieke antilichaamtiter op te wekken in varkens. Om een industriëel toepasbare technologie te creëren ontwikkelen we een recombinant systeem. Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie
Onderzoekers: • Hans Nauwynck • Peter Delputte • Sven Arnouts
Ontwikkeling van wetenschappelijk onderbouwde, kwaliteitsvolle fytotherapeutica. Universiteit Antwerpen Abstract: Door de groeiende interesse en gebruik van medicinale planten rijzen nieuwe bedrijfjes die deze producten op onze markt verdelen als paddenstoelen uit de grond en zijn er vele nieuwe preparaten die overwaaien vanuit Azië en de VS, verkrijgbaar via het internet. Bij dit soort van ongecontroleerde blootstelling van de bevolking aan dergelijke preparaten dient men zich vragen te stellen over de juiste indicatie en de juiste dosering en in het bijzonder over de mogelijke contra-indicaties en nevenwerkingen. Om zijn huidige gunstige marktpositie te handhaven en een waardige aanvulling voor de traditionele geneeskunde te kunnen betekenen dienen ook de nieuwe en komende fytotherapeutica wetenschappelijk ondersteund en kwalitatief hoogstaand te zijn. Het beoogde onderzoek, het aantonen van de werkzaamheid en de non-toxiciteit en het nagaan van de kwaliteit van dergelijke preparaten, is dus van groot belang voor de volksgezondheid. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Luc Pieters • Sandra Apers • Mart Theunis
Ontwikkeling XNA Ligase KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Medicinale Chemie
Onderzoekers: • Matheus Froeyen • Eveline Lescrinier • Marleen Renders • Michiel Vanmeert
Onwtikkeling van industrieel toepasbare chromatografische technieken voor opzuivering van de glycoproteinefractie in plasma te voorkomen van E. coli diarree bij jonge dieren Universiteit Gent Abstract: Hedentendaagse wordt varkensbloedplasma gebruikt in biggenvoeder ter voorkoming van E. coli diarree. In dit project wordt nagegaan of glycoproteïnes, geïsoleerd uit varkensbloedplasma, een ihiberend effect hebben op F4+E. coli en F18+ E. Coli adhesie in vitro en in vivo. Voor de vitro analyses zal een nieuwe test ontwikkeld worden ter implementatie in het labo van VEOS nv. Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie
Onderzoekers: • Eric Cox
Onzekerheid in ruimtelijke gezondheidsanalyse als gevolg van onvolledigheid en aggregatie effecten Universiteit Hasselt Abstract: In dit project zullen nieuwe methodes ontwikkeld worden voor het modelleren en analyseren van small area gezondheidsgegevens afkomstig van verschillende aggregatie niveaus. In het bijzonder zijn we geïnteresseerd in het vermogen van verschillende aggregatie-niveaus om bij te dragen aan niet-geobserveerde effecten op andere niveaus. Een voorbeeld van dit is waar mensen worden ondervraagd in sommige regio's, maar in andere niet. In die situatie zal op regio-niveau gevolgtrekking redelijkerwijs worden gemaakt voor de regio's met de aanwezige individuen, maar we wensen ook gevolgtrekkingen te maken over gebieden waar geen personen ondervraagd werden. Dit is een vorm van ontbrekende gegevens probleem met aggregatie. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Christel FAES
OOF2014/24 GERaware: digitale awarenesstool voor docenten verpleegkunde. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centr. Ziekenhuis- en Verplegingswet.
Onderzoekers: • Koen Milisen
Oogstkwaliteit en kwantiteit van Arabicakoffie (Coffea arabica) in (semi-)natuurlijke productiesystemen in Ethiopië. KU Leuven
Abstract: This research aims at comparing the coffee quality and quantity of different coffee production systems in Ethiopia. Different biological and biogeochemical factors influencing the coffee quantity and quality will beanalysed. Besides examining the variability of the habitat of the coffee plant, the Arbuscular Mycorrhizal Fungi (AMF) of coffee will be analysed, together with amount of diseases and predation. This will allow us to optimise the balance between biodiversity and economic profit. Also, it will allow farmers to take measures to augment the productivity without further disrupting the biodiversity of the Agroforest ecosystem. Organisaties: • Afd. Ecologie, Evolutie en Biodiv.behoud
Onderzoekers: • Olivier Honnay • Matthias De Beenhouwer
Oogstoptimalisatie en kwaliteitsbeoordeling van duurzaam geteelde kiwibessen Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Plantaardige Productie
Onderzoekers: • Filip Debersaques
Oogstzekere appelteelt: een multidisciplinaire benadering van vruchtzettingsregulatie, bloemknopkwaliteit, vruchtkwaliteit en hun interacties. Universiteit Antwerpen Abstract: Oogstzekere appelteelt: een multidisciplinaire benadering van vruchtzettingsregulatie, bloemknopkwaliteit, vruchtkwaliteit en hun interacties. Organisaties: • Plantengroei en -ontwikkeling
Onderzoekers: • Els Prinsen
Oorsprong en specificiteit van een nieuwe Burkholderia-Fabaceae interactie in de Kaap Floristische regio. KU Leuven Abstract: Fabaceae worden gekenmerkt door hun unieke associatie met nodulerende bacteriën (rhizobia genoemd) die voor de plant stikstof uit de lucht fixeren. Van alle rhizobia zijn de alfa-Proteobacteriën de best gekende stikstoffixerende symbionten van de Fabaceae. Recent werden Burkholderia bacteriën van de beta-Proteobacteriën als nieuwe rhizobia geïdentificeerd. Ondanks een enorme hoeveelheid literatuur over rhizobia interacties, blijft onze kennis over het ontstaan en de specificiteit tussen Fabaceae enhun Burkholderia symbionten beperkt. In dit project bestuderen we de aard van deze bacterie-plant interactie aan de hand van een aanzienlijke vertegenwoordiging van Zuid-Afrikaanse soorten die behoren tot verschillende genera en tribus. Organisaties: • Afd. Ecologie, Evolutie en Biodiv.behoud
Onderzoekers: • Olivier Honnay • Eric Smets • Benny Lemaire
Oorsprong, evolutie en adaptieve rol van feromonen bij Anura. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Inleiding In tegenstelling tot Caudata (salamanders), hebben Anura (kikkers en padden) in hun evolutie een efficiënte akoestische communicatie tussen de geslachten ontwikkeld. Daardoor werd tot recent aangenomen dat chemische communicatie bij kikkers grotendeels aan belang verloren heeft. Hoewel slechts één feromoon bij Anura geïsoleerd en gekarakteriseerd is1, 2, geven gedragstests sterke aanwijzingen dat deze molecules nog bij alle grote evolutieve lijnen van kikkers aktief zouden kunnen zijn3-6. Die feromonen worden heel waarschijnlijk uitgescheiden door sexueel dimorfe klieren, i.e., klieren die enkel verschijnen bij mannetjes tijdens de voortplantingsperiode. Dergelijke klieren bestaan in een groot aantal onverwante families, wat wijst op meerdere evolutieve oorsprongen (convergentie) en/of verlies in onafhankelijke lijnen van Anura. Voorbeelden van sexueel dimorfe klieren zijn femorale klieren (fig. 1a, vb. Nyctibatrachidae, Mantellidae, Petropedetidae, ...) en humerale klieren (fig. 1c, vb. Ranidae). Ook de zogenaamde paarkussens (fig. 1b) op de binnenste vinger (in veel families) delen verscheidene structurele en functionele karakteristieken met huidklieren, en zijn waarschijnlijk evolutief ontstaan uit dezelfde parentale klieren7. Alhoewel de aanof afwezigheid, en de vorm van deze klieren gebruikt worden voor taxonomische classificatie, blijven de secreties, en dus de functie van deze klieren nog zo goed als onbekend. Bovendien werd recent aangetoond dat bij soorten die ogenschijnlijk geen klieren hebben, toch sexueel dimorfe, en gespecialiseerde dorsale huidkliertjes aanwezig zijn, die volgens histochemische proeven vooral proteïnen uitscheiden6. Chemische communicatie zou dus toch algemeen kunnen zijn bij Anura, en kan vooral aan belang gewonnen hebben bij soorten die leven in luidruchtige habitats, zoals bergriviertjes, waar ook visuele communicatie - footflagging, het signaleren met kleuren op de onderzijde van de poten verscheidene keren onafhankelijk ontstaan is. Dit mag blijken uit twee voorbeelden: (1) In Europese bruine kikkers (Rana), die geen kwaakblazen hebben en slechts een knorrend geluid kunnen voortbrengen, blijken mannetjes tijdens de voortplanting microscopische, dorsale huidkliertjes te ontwikkelen. Dergelijke klieren zijn niet aanwezig bij vrouwtjes, noch bij de nauwverwante roepende kikkers.6 (2) In tegenstelling tot de meeste kikkers, is bij sommige stroombewonende kikkers (Nyctibatrachidae) van de Western Ghats bergketen van India geen amplexus (i.e., mannetje dat vrouwtje met zijn armen omklemt) aanwezig tijdens de ei-afzetting (persoonlijke observatie). Het blijft echter wel noodzakelijk dat er kort voor de eiafzetting fysiek contact is tussen mannetje en vrouwtje. Dit gedrag zou kunnen gelinkt zijn met het afscheiden van feromonen ter stimulatie van eiafzetting. Doelstellingen 1) Identificatie en karakterisatie van nieuwe feromoonpeptiden bij amfibieën. 2) Testen van de exacte functie van die feromonen (courtship, rechtstreeks stimuleren ei-afzetting, ...). 3) Bepalen of feromonen eigen zijn aan het soort klier (femoraal, humeraal, paarkussens, ...), aan de fylogenetische positie van de soort, of aan hun levenswijze (vb. terrestrisch versus aquatisch). 4) Onderzoeken van het relatief belang van verschillende genetische mechanismen die aan de basis liggen van de feromoonpeptide diversiteit. 5) Bepalen van de mate waarin de evolutie van feromoonpeptiden (via seksuele signaaldifferentiatie) de versnelde oorsprong van soorten in een representatieve evolutieve radiatie heeft beïnvloed. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • Franky BOSSUYT
(Oorspronkelijk aangemaakt als ADSI58 met voorfinanciering /toekenningsbrief) GRANT 2004 : onderzoekssubsidie van korte duur aan Karine BRECKPOT (phD) : Development of a potent dendritic cell-based anti-cancer vaccine.
Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dendritische cellen (DC) zijn de belangrijkste antigen-presenterende cellen van het immuunsysteem en zijn essentieel voor de activatie van naïeve T cellen. Tijdens het maturatieproces worden immature DC (iDC), die gespecialiseerd zijn in antigen opname en verwerking, omgevormd tot potente T cel stimulerende mature DC (mDC). Fenotypisch wordt de maturatie gekenmerkt door een toename van HLA-klasse I en II moleculen op het celoppervlak en een verhoogde expressie van adhesiemoleculen, co-stimulatoire en activerende moleculen, zoals bijvoorbeeld CD83. Deze laatste wordt beschouwd als één van de belangrijkste maturatiemerkers van DC en wordt tevens uitgedrukt door geactiveerd B en T cellen. De unieke expressie van CD83 op cellen betrokken in het immuunsysteem suggereert dat CD83 een mogelijke rol speelt in de regulatie van de immuunrespons. Hechter, de precieze functie van CD83 op DC en T cellen blijft onduidelijk. In dit onderzoeksproject zullen de interacties tussen DC en T cellen bestudeerd worden op moleculair niveau, met nadruk op CD83. Hierdoor verkregen inzichten in de regulatie van de immuunrespons kunnen bijdragen tot de optimalisatie van DC-gebaseerde immuuntherapie. Organisaties: • Fysiologie
Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS
Oorspronkelijk aangemaakt als IWT376 => 1ste jaar wordt WDGO721. Study in the field of functional starter cultures for cocoa fermentation Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel is de ontwikkeling van goed gefermenteerde cacaobonen met een specifieke smaak, met verbeterde proces-functionele eigenschappen en een verhoogd gehalte aan functionele en gezondheidsbevorderende componenten door de volledige controle van het cacaoboonfermentatieproces. Dit kan op zijn beurt leiden tot gezondheidsbevorderende chocoladeproducten en een duurzame ontwikkeling van bestaande cacaoprocestechnologieën. Daarom heeft dit onderzoeksproject tot doel een nieuwe generatie chocoladeproducten te ontwikkelen door beïnvloeding van het cacaofermentatieproces door middel van selectief gekozen starterculturen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Luc DE VUYST
Oorzaak en gevolg van het veranderende cortisol metabolisme en de rol van galzuren tijdens kritieke ziekte. KU Leuven Abstract: De vrijzitting van het stresshormoon cortisol uit de bijnier is een essentiële component van de menselijke reactie op stress. Hierdoor wordt shock voorkomen, een acute energievoorziening gerealiseerd en een excessieve inflammatie onderdrukt. Tijdens kritieke ziekte, een ernstige stress situatie, is deze bijnierrespons vaak ontoereikend met een slechte prognose als gevolg. In gezonde personen wordt de productie en vrijzetting van cortisol uit de bijnieren gereguleerd door het adrenocorticotroop hormoon (ACTH). Echter tijdens kritieke ziekte suggereert de combinatie van hoge cortisol met lage ACTH niveaus een cortisol regulatie die onafhankelijk van ACTH is. In onze hypothese stellen we dat cortisol niveaus hoog blijven door een verminderd cortisol metabolisme in perifere weefsels. Dit veranderend metabolisme zou uitgelokt kunnen worden door galzouten, gezien deze verhoogd zijn in kritieke ziekte en recent onderzoek hun rol als metabole en hormonale regulator aantoonde. Ten gevolge van d Organisaties: • Laboratorium vr Intensieve Geneeskunde
Onderzoekers: • Greta Van den Berghe • Dieter Mesotten
Oorzakelijke factoren van musculoskeletale kwetsbaarheid bij oudere mannenResultaten van de 'European Male Ageing Study' KU Leuven Abstract: Botontkalking (een ziekte van het bot gekenmerkt door een lage botmassaen afwijkingen in de micro-architectuur van het botweefsel) en sarcopenie (het leeftijdsgebonden verlies van spiermassa en spierkracht) geven aanleiding tot een verhoogd risico op vallen, breuken en frailty (ouderdomsgebonden kwetsbaarheid). Het is belangrijk om mannen met een verhoogd risico op osteoporose en sarcopenie te identificeren om, net zoals bijvrouwen, strategieën te ontwikkelen om vallen en breuken te voorkómen. Mogelijke risicofactoren voor het ontstaan van osteoporose zijn niet alleen leeftijd en een lage botmassa, maar ook een gestegen botombouw, sarcopenie en lage waardes van geslachtshormonen en vitamine D.Bij mannen is dit echter minder goed onderzocht dan bij vrouwen. In dit onderzoeksproject bestudeerden we 1) de rol van botombouw in het ontstaan van osteoporose bij mannen; 2) de rol van geslachtshormonenen vitamine D in het ontstaan van sarcopenie bij mannen en 3) de relatie tussen sarcopenie Organisaties: • Groep Biomedische Wetenschappen
Onderzoekers: • Sabine Verschueren • Dirk Vanderschueren • Evelien Gielen
Oorzakelijke rol van actinebindende eiwitten in tumorprogressie: focus op bèta-thymosine-isovormen Universiteit Gent Abstract: In een groot aantal kankers komen bèta-thymosines differentieel tot expressie. Op isovormspecifieke en kwantitatieve wijze zal het effect van bèta-thymosine-isovormen op kankergerelateerde processen (o.a. celmigratie en invasie) nagegaan worden. In oncogene cellen onderzoeken we verder voor welke actinebindende eiwitten de expressie in combinatie met veranderde bèta-thymosine-expressie wijzigt (micro-array en realtime-PCR). Gecombineerde (over/neer)expressie kan dan causale mechanismen van tumorprogressie onthullen. Organisaties: • Vakgroep biochemie
Onderzoekers: • Christophe Ampe
Oorzakelijk verband tussen activiteit van dopaminerge neuronen in de ventrale middenhersenen en de modulatie van visuele representaties in de cortex: een fMRI studie in de aap gecombineerd met VTA microstimulatie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoeksgroep Neurofysiologie
Onderzoekers: • Wim Vanduffel • John Arsenault
Oorzaken en gevolgen van variatie in aantal koninginnen en polydomie in een sterk polymorfe en geïsoleerde Formica rufa populatie Universiteit Gent Abstract: Recent genetisch onderzoek toonde bij kolonies van een geïsoleerde bosmierpopulatie (Formica rufa) van de St-Sixtus bossen een grote variatie in verwantschap tussen de werksters, in koloniestructuur en in het aantal koninginnen. Dit project tracht de onderliggende oorzaken en gevolgen van deze variatie te bepalen. Hypothesen zullen getoetst worden door een combinatie van gedragsobservaties, morfometrische metingen, experimentele manipulaties en genetische analyses. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Luc Lens
Oorzaken en gevolgen van variatie in complexe secundair seksuele zangkenmerken: een longitudinale en multidisciplinaire benadering door integratie van gedragsmatige, fysiologische en moleculaire data. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen wij op een geïntegreerde manier de oorzaken en gevolgen van variatie in een grote verscheidenheid van zangkenmerken bestuderen bij koolmezen. Door gebruik te maken van automatische zangregistratiesystemen zullen we alle mogelijke aspecten van de zang van minimaal 200 vrijlevende koolmezen gedetailleerd registreren en kwantificeren. Hierbij zal getracht worden om zo veel mogelijk mannetjes gedurende hun ganse leven te volgen. Deze unieke dataset zal dan de basis vormen voor verdere cross-sectionele en longitudinale analyses. Door gebruik te maken van fysiologische, immuno-endocriene, en state-of-the-art moleculaire technieken, evenals van persoonlijkheidsen leertesten én van erfelijkheidsanalyses, zullen wij de oorzaken van verschillen in zanggedrag op een geïntegreerde manier bestuderen. Organisaties: • Ethologie
Onderzoekers: • Marcel Eens • Annie Pinxten
Oorzaken en gevolgen van variatie in complexe secundair seksuele zangkenmerken: een longitudinale en multidisciplinaire benadering door integratie van gedragsmatige, fysiologische en moleculaire data. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen wij op een geïntegreerde manier de oorzaken en gevolgen van variatie in een grote verscheidenheid van zangkenmerken bestuderen bij de koolmees, Parus major. Door gebruik te maken van automatische zangregistratiesystemen zullen we alle mogelijke aspecten van de zang van minimaal 300 vrijlevende koolmezen gedetailleerd registreren en kwantificeren. Hierbij zal getracht worden om zo veel mogelijk mannetjes gedurende hun ganse leven te volgen. Deze unieke dataset zal dan de basis vormen voor verdere cross-sectionele en longitudinale analyses. Door gebruik te maken van fysiologische, immuno-endocriene, en state-of-the-art moleculaire technieken, evenals van persoonlijkheids- en leertesten én van erfelijkheidsanalyses, zullen wij de oorzaken van verschillen in zanggedrag op een geïntegreerde manier bestuderen. Organisaties: • Ethologie
Onderzoekers: • Marcel Eens
Oorzaken en preventie van distaal tubulaire kristalretentie, een essentiële stap in de ontwikkeling van nefrocalsinose en lithiase. Universiteit Antwerpen Abstract: Volgende vragen zullen we trachten te beantwoorden en aldus een beter inzicht krijgen in het onstaan en preventie van nefrocalcinosis en nefrolithiasis: -is een niet-gedifferentieerd fenotype, geassocieerd met beschadiging/ regeneratie, van het epitheel van het distale nefron een causale factor van kristalretentie? -wat is de rol osteopontine (OPN), CD44 en hyaluronzuur (HA) in kristalretentie? -kan kristalretentie voorkomen worden door middel van anti-inflammatoire therapieen? Organisaties: • Pathofysiologie
Onderzoekers: • Patrick D'Haese • Anja Verhulst
Op basis van vragen en problemen aangestuurd Europees Netwerk voor Sediment Onderzoek.(SedNet) Universiteit Antwerpen Abstract: SedNet creëert een Europees platform waar organisaties, die verantwoordelijk zijn voor duurzaam beheer van sediment en baggerspecie op bekkenniveau (probleem eigenaars), samenkomen met organisaties die mogelijk oplossing kunnen aandragen in de vorm van technieken, kennis en expertise (probleem oplossers). Dit platform voorziet, stimuleert en optimaliseert: 1) onderzoeksactiviteiten op basis van vragen en problemen, 2) uitwisseling van informatie betreffende deze activeiten, 3) samenwerking tussen beheerders en onderzoekers, 4) leveren van kennis aan en gebruik maken van de kennis van beheerders, 5) publicatie van onderzoeksresultaten en 6) informeren van het grote publiek en beleidsmakers. SedNet richt zich erop om als adviesorgaan te dienen voor vragen rond sediment onderwerpen voor Europese, nationale en regionale autoriteiten, waarbij ze willen helpen voor de implementatie van het beleid rond sedimenten. Organisaties: • Ecosysteembeheer • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Op biomarker gebaseerd adaptief ontwikkelingsprogramma in de vroegste stadia van de ziekte van Alzheimer (BioAdaptAD). Universiteit Antwerpen
Abstract: Het project focust op de klinische ontwikkeling van een beta-secretase (BASE)-inhibitor voor ziektemodificatie bij de ziekte van Alzheimer (AD) en het verkennen van de ontwikkeling van een vroege prodromale AD populatie, waar nog geen specifieke therapieën of diagnoses voor bestaan. Er worden tevens nieuwe methodes en instrumenten ontwikkeld voor klinische proeven. Organisaties: • Neurochemie en gedrag
Onderzoekers: • Sebastiaan Engelborghs • Sigrid Stroobants
Opbouwcapaciteit voor houdbaar ontwikkeling:stichting &toep.v/geografisch info.syst.,...in noordkust v/Quang Ninh & Hai Phong(Virnam): Telsat4. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling van het project is de capaciteit voor duurzame ontwikkeling te versterken via de oprichting en vervolgens de toepassing van een Geografisch Informatie Systeem (GIS) dat de duurzame milieuplanning in Noord-Vietnam ondersteunt. Organisaties: • Menselijke Ecologie
Onderzoekers: • David PROOT • LUC HENS
Opbouw en consolidatie van de hervorming van het medisch curriculum aan het UTPL (EI) met de nadruk op afstandsonderwijs en moderne leerconcepten. Universiteit Antwerpen Abstract: De omvang van dit project is om medische curriculum hervormingen te steunen bij de UTPL met de nadruk op moderne onderwijs concepten, en om deze hervorming uit te breiden naar andere universiteiten, die in lijn is met de MoH strategie.
Google Translate voor bedrijven:Translator ToolkitWebsite TranslatorGlobal Market Finder
Rechtstreekse vertaling uitschakelenOver Google TranslateMobielPrivacyHelpFeedback verzenden
De omvang van dit project is om medische curriculum hervormingen te steunen bij de UTPL met de nadruk op moderne onderwijs concepten, en om deze hervorming uit te breiden naar andere universiteiten, die in lijn is met de MoH strategie.
Google Translate voor bedrijven:Translator ToolkitWebsite TranslatorGlobal Market Finder
Rechtstreekse vertaling uitschakelenOver Google TranslateMobielPrivacyHelpFeedback verzenden
De bedoeling van dit project is om medische curriculumhervormingen te steunen bij de UTPL met de nadruk op moderne onderwijsconcepten, en om deze hervorming uit te breiden naar andere universiteiten, rekeninghoudend met de MoH strategie. Organisaties: • Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)
Onderzoekers: • Christine Hendrickx • Roy Remmen • Paul Van Royen
Opbouw van basisinzicht in okara, een co-product van de sojamelkproductie Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt beoogd functionele componenten uit okara, een coproduct van de sojamelkproductie, te isoleren en de functionaliteit ervan te verhogen. De bioactiviteit van zowel de dieetvezel/oligosaccharide fractie als de proteïnehydrolysaten/peptide fractie zal onderzocht worden. Met betrekking tot de dieetvezelfractie zal voorname aandacht uitgaan naar prebiotische effecten die zullen worden onderzocht in vitro simulatoren van het menselijke spijsverteringskanaal. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste ecologie en milieubiologie
Onderzoekers: • Willy Verstraete
Opbouw van een hoog-resolutie middenoormodel voor optimalisatie van implanteerbare middenoorimplantaten en middenoormicrofoons (Type 3). Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is het realiseren van een hoog realistisch functioneel computermodel van het menselijk middenoor gekoppeld aan een functioneel model van middenooractnatoren, met als testcase de DACS-actuator en de implanteerbare middenoonnicrofoon. Dit model zal gebruikt worden om de overdracht van akoestische energie tussen de actuator en het binnenoor te maximaliseren in verschillende chirurgisch
haalbare plaatsingen van de actnator. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers: • Joris Dirckx • Johan Aerts
Opbouw van een HPV referentiecentrum en uitbouw van een HPV onderzoeksnetwerk in Afrika. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Laboratorium voor celbiologie en histologie
Onderzoekers: • Johannes Bogers
Opbouw van een integraal ketenwaarderingsinstrument voor duurzame meervoudige valorisatietrajecten van plantaardige productie Universiteit Gent Abstract: IWT/SB-lichting 2014 IWT/SB/Mertens Anouk/131479 Opbouw van een integraal ketenwaarderingsinstrument voor duurzame meervoudige valorisatietrajecten van plantaardige productie Organisaties: • Vakgroep Landbouweconomie
Onderzoekers: • Jeroen Buysse
Opbouw van vaccinologie-expertise in Zuidoost-Azië. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Joost Weyler • Carine Dochez
Opdracht in het kader van de opmaak van een leidraad voor natuurbeheerders: Invloed van stuifduinen op de verspreiding van zware metalen. Universiteit Antwerpen Abstract: Een deel van de stuifzanden in de Vlaamse Kempen is verontreiningd met zware metalen. Door het open karakter van deze stuifzanden kan de wind er vrij spel op hebben en kunnen zanddeeltjes tot op verre afstand van de stuifzandgebieden verspreid worden. Dit zou een mogelijk mechanisme voor de transport van zware metalen kunnen zijn. Een ander manier van mogelijke verspreiding van zware metalen vanuit de stuifzanden kan plaatsvinden is via het grondwater. Doordat de stuifzandgebieden als inzijggebied voor regenwater functioneren kunnen zware metalen vanuit de toplaag met het inzijgende water mee worden gevoerd en op andere plaatsen, waar hetgrondwater were aan de bodem komt, terecht komen. Het doel van deze studie is om inzicht te krijgen in welke mate zware metalen vanuit de stuifzanden worden verspreid via wind en via grondwater. Hiertoe zullen in het projectgebied BeNeKempen een aantal begroeide en onbegroeide duinen worden geselecteerd waar op relevante plekken bodemstalen en waterstalen zullen worden geanalyseerd. De selectie van de punten zal zodanig zijn dat er inzichten zullen worden verkregen in de mate van zwaremetalenverspreiding vanuit de stuifzanden. De resultaten zullen dan toelaten om een handleiding op te stellen die bruikbaar is voor de beheerders van de verschillende gebieden. Mogelijke maatregelen zoals beplanting van stuifduinen kunnen worden voorgesteld Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Lieven Bervoets • Patrick Meire
Opdracht studie fysieke belasting postmannen bpost. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' BPOST- Brussel' hebben voor het project ' Opdracht studie fysieke belasting postmannen bpost.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Menselijke Fysiologie
Onderzoekers: • Sebastiaan DE GEUS • ROMAIN MEEUSEN
Operationele implementering en kwaliteitsbewaking van het Vlaams Bevolkingsonderzoek naar Borstkanker. Universiteit Gent Abstract: CPVOK (Centrum voor de Preventie en Vroegtijdige Opsporing van Kanker) zorgt, als één van de vijf Afdelingen van het Centrum voor Kankeropsporing, mee voor de implementering en kwaliteitsbewaking van het Vlaams Bevolkingsonderzoek naar Borstkanker. Dit screeningsprogramma wordt aangeboden aan vrouwen behorende tot de doelgroep (50-69 jaar) via de bestaande infrastructuur van erkende mammografische diensten. Organisaties: • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde
Onderzoekers:
• Koen Van Herck
Ophelderen van de pathofysiologische mechanismen in functionele dyspepsie: wat is de rol van duodenale luminale factoren? KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • TARGID
Onderzoekers: • Jan Tack • Hanne Vanheel
Ophelderen van de rol van microRNA en CD83 in de positieve selectie vanthymocyten. KU Leuven Abstract: T-cellen hebben een uniek systeem voor de herkenning van ziekteverwekkers. In plaats van met behulp van een reeks van evolutionaire geteste genen te creëren receptoren kunnen binden en het herkennen van pathogenen, T-cellen te gebruiken genomische snijden en lassen om een nieuw gen voorpathogeen herkenning, een gebeurtenis die in elke T-cel gebeurt tijdensde ontwikkeling te creëren. De overgrote meerderheid van deze nieuw gegenereerde T-cel-receptoren zijn nutteloos, niet in staat om bindende pathogenen, een bijproduct van de willekeurige aard van de creation event. Echter een proces dat bekend staat als positieve selectie in staat is omonkruid uit de nutteloze T-cellen te laten alleen die Tcellen die, bijtoeval, in staat waren om een nieuwe receptor met het potentieel te maken te binden ziekteverwekkers. Dit is een kritieke gebeurtenis in de ontwikkeling van T-cellen, zoals het versterkt de ontwikkeling van een breed repertoire van T-cellen kunnen herkennen eventuele ziekteverwekker Organisaties: • Labo Genetica van Auto-immuniteit
Onderzoekers: • Adrian Liston
Ophelderen van gastheer-pathogeen interacties in een knaagdier model van longontsteking. Universiteit Antwerpen Abstract: Ventilatie geassocieerde longontsteking is een belangrijke oorzaak van mortaliteit en morbiditeit bij gehospitaliseerde patiënten. Om de etiopathogenese van deze ziekte te bestuderen worden knaagdiermodellen van longontsteking ontwikkeld en gekarakteriseerd gebruik makende van histopathologie, microbiologie, transcriptomics en proteomics van zowel de gastheer als de bacterie. Mogelijke uitgesproken pathogene stappen zullen verder gevalideerd worden gebruik makende van patiënten stalen. Organisaties: • Laboratorium voor celbiologie en histologie
Onderzoekers: • Samir Kumar-Singh • Kenny Bielen
Ophelderen van structurele motieven in intrinsiek ongeordende eiwitten m.b.v. Raman optische activiteit: het doorgronden van de basis van neurodegeneratieve ziekten. Universiteit Antwerpen Abstract: In de vergrijzende Westerse Wereld vormen leeftijdsgebonden neurodegeneratieve ziekten zoals alzheimer en parkinson een sterk opkomende problematiek. Typisch bij deze ziekten is eiwitafzetting in de hersenen, wat leidt tot degeneratie van hersenweefsel. De eiwitten die verantwoordelijk zijn voor deze degeneratie maken deel uit van een groep eiwitten aan de periferie van de structurele biologie: de intrinsiek ongeordende eiwitten (IUPs). Deze missen de structurele elementen die traditioneel geassocieerd worden met eiwitfunctie en werden historisch gezien lang genegeerd als "niet-functioneel". In proteomics worden deze IUPs echter wel functioneel bevonden, maar wordt vnl. op de defecte werking van IUPs gefocust. Door het gebrek aan klassieke structurele elementen bij deze groep van eiwitten en vanwege hun dynamische aard, schieten conventionele methoden voor structuurbepaling echter te kort en blijkt ons fundamenteel begrip van "structuur" te beperkt. Het is daarom imperatief om nieuwe methoden te ontwikkelen voor de structurele analyse van IUPs om zodoende een nieuw begrip te creëren van eiwitstructuur. Dat laatste is exact het doel van voorliggend project: door het combineren van state-of-the-art chiroptische spectroscopische technieken en baanbrekende computationele chemie de wereld van IUPs in detail analyseren om zo de basis van eiwitstructuur te herdefiniëren en ultiem het begrip te ondersteunen van hoe een normaal, functioneel IUP verandert in een pathogene entiteit. Organisaties: • Cryospectroscopie
Onderzoekers: • Christian Johannessen • Carl Mensch
Opheldering van de functie van progranuline in frontotemporale dementie. Universiteit Antwerpen Abstract: Progranuline (GRN) is een groeifactor die betrokken is in tumorogenese, terwijl een reductie van GRN leidt tot frontotemporale dementie (FTD). Het precieze mechanisme onderliggend aan GRN gemedieerde celproliferatie en neuronale overleving, en ook de link met TDP43 dat wordt gekliefd, gefosforyleerd en afgezet als intraneuronale inclusies in FTD patiënten, is niet goed gekend. Dit project heeft tot doel GRN en TDP43 over- en ondergeëxpresseerde cellulaire modellen te ontwikkelen, inclusief primaire neuronale cellen afkomstig van Grn-/- muizen, waarmee de biochemie en de interactie van GRN en TDP43 in de ziektecontext zal worden onderzocht. Deze modellen zullen gemaakt worden via siRNA gemedieerde proteïne knockdown en expressie van gelabelde/ ongelabelde GRN en TDP43 proteïnen. We zullen GRN gemedieerde celproliferatie en andere fenotypes bestuderen, waarbij gebruik gemaakt wordt van assays zoals BrdU proliferatie, flow cytometrie en caspase-luminescentie. Met deze modellen kunnen de subcellulaire lokalisatie, proteïne trafficking, metabolisme van endogeen en/of overgeëxpresseerd GRN en TDP43 en ook veranderingen in signalisatie pathways onderzocht worden. Verder zal de link tussen GRN deficiëntie en TDP43 fosforylatie, fragmentatie en accumulatie opgehelderd worden in deze modellen. Karakterisering van deze cellulaire modellen zal ons belangrijke inzichten verschaffen in de mechanismen waardoor GRN haploinsufficiëntie een verminderde neuronale overleving veroorzaakt. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Samir Kumar-Singh • Gernot Kleinberger
Opheldering van de functie van progranuline in frontotemporale dementie. Universiteit Antwerpen Abstract: Progranuline (GRN) is een multifunctionele groeifactor die tot expressie komt in meerdere weefsels, waaronder ook het centrale zenuwstelsel. GRN is betrokken bij verscheidene belangrijke cellulaire processen, waaronder celcyclus progressie, celbeweeglijkheid, wondheling en inflammatie, en een reductie van GRN leidt tot frontotemporale dementie (FTD). Het precieze mechanisme onderliggend aan GRN gemedieerde celproliferatie en neuronale overleving alsook de link met TDP-43 dat wordt gekliefd, gefosforyleerd en afgezet als intraneuronale inclusies in FTD patiënten, is niet goed gekend. In het eerste deel van dit project toonden we aan dat verlies van Grn in gemengde corticale celculturen leidde tot een verhoogde caspase activiteit en een verminderde TDP-43 oplosbaarheid. In het volgende gedeelte zullen we onderzoek verrichten naar de celtypes die verantwoordelijk zijn voor het geobserveerde GRN-afhankelijke fenotype. Hiervoor zullen we bestuderen of het neurodegeneratieve fenotype veroorzaakt wordt door een intrinsiek defect van de neuronen, of een defect van de gliale cellen (bijvoorbeeld astrocyten) die niet meer in staat zijn om de neuronen te ondersteunen, of een combinatie van beide. Daarom willen we conditionele Grn knockout muizen ontwikkelen waarbij specifiek in de astrocyten geen Grn meer tot expressie komt, alsook primaire gliale culturen van Grn-/- en wild-type muizen. Deze zullen vervolgens onderzocht worden op tekenen van verhoogde cellulaire stress of degeneratie zoals caspase 3/7 activiteit, TUNEL kleuring, expressie van celstress moleculen, etc. De biochemische eigenschappen van TDP-43 in astrocyten, zoals de subcellulaire lokalisatie, het metabolisme en eventuele pathologische veranderingen veroorzaakt door Grn verlies, zoals verhoogde TDP-43 fosforylatie, onoplosbaarheid, fragmentatie en nucleaire 'clearing', zullen eveneens onderzocht worden via immunocytochemie en immunoblotting technieken. Co-culturen van primaire wild-type neuronen gekweekt op een voedingslaag van astrocyten afkomstig van Grn-/- of wild-type muizen zal gebruikt worden om de veranderingen in neuronale differentiatie en polarisatie te bestuderen. Verder zullen tekenen van toename van degeneratie onderzocht worden, zoals verminderde hoeveelheden van synaptische eiwitten, verminderde neuritische groei/axonale lengte, en morfologische tekenen van de-differentiatie. Bovendien zullen co-cultuur experimenten gebruikt worden om te onderzoeken of de Grn-/- astrocyten minder in staat zijn om neuronen te beschermen van neurotoxiciteit. Karakterisering van deze cellulaire modellen zal ons belangrijke inzichten verschaffen in de mechanismen waardoor GRN haploinsufficiëntie een verminderde neuronale overleving veroorzaakt. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Samir Kumar-Singh • Gernot Kleinberger
Opheldering van de functie van progranuline (PGRN) in frontotemporale dementie (FTD) via cellulaire modellen. Universiteit Antwerpen Abstract: Progranuline (GRN) is een groeifactor die betrokken is in tumorogenese, terwijl een reductie van GRN leidt tot frontotemporale dementie (FTD). Het precieze mechanisme onderliggend aan GRN gemedieerde celproliferatie en neuronale overleving, en ook de link met TDP43 dat wordt gekliefd, gefosforyleerd en afgezet als intraneuronale inclusies in FTD patiënten, is niet goed gekend. Dit project heeft tot doel GRN en TDP43 over- en ondergeëxpresseerde cellulaire modellen te ontwikkelen, inclusief primaire neuronale cellen afkomstig van Grn-/- muizen, waarmee de biochemie en de interactie van GRN en TDP43 in de ziektecontext zal worden onderzocht. Deze modellen zullen gemaakt worden via siRNA gemedieerde proteïne knockdown en expressie van gelabelde/ ongelabelde GRN en TDP43 proteïnen. We zullen GRN gemedieerde celproliferatie en andere fenotypes bestuderen, waarbij gebruik gemaakt wordt van assays zoals BrdU proliferatie, flow cytometrie en caspase-luminescentie. Met deze modellen kunnen de subcellulaire lokalisatie, proteïne trafficking, metabolisme van endogeen en/of overgeëxpresseerd GRN en TDP43 en ook veranderingen in signalisatie pathways onderzocht worden. Verder zal de link tussen GRN deficiëntie en TDP43 fosforylatie, fragmentatie en accumulatie opgehelderd worden in deze modellen. Karakterisering van deze cellulaire modellen zal ons belangrijke inzichten verschaffen in de mechanismen waardoor GRN haploinsufficiëntie een verminderde neuronale overleving veroorzaakt. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Samir Kumar-Singh • Gernot Kleinberger
Opheldering van de functie van progranuline (PGRN) in frontotemporale dementie (FTD) via muismodellen. Universiteit Antwerpen Abstract: Recent werden mutaties in progranuline (GRN) geïdentificeerd als oorzaak van de meest voorkomende vorm van frontotemporale dementie (FTD-U). De meeste van deze mutaties zijn null mutaties, wat suggereert dat een verminderde hoeveelheid GRN proteïne aan de basis ligt van het pathomechanisme. Onlangs werd het TAR DNA bindend proteïne (TDP43) geïdentificeerd als een belangrijke component van de intraneuronale nucleaire en cytoplasmatische inclusies die typisch zijn voor FTD-U. Het doel van dit project is om progranuline knockout muizen (Grn-/+ en Grn-/-) en humaan GRN en TDP43 overexpressie muismodellen te ontwikkelen om na te gaan of en hoe verlies van progranuline kan leiden tot verminderde celoverleving, meer specifiek van corticale neuronen. Gedrag- en cognitieve afwijkingen zullen onderzocht en vergeleken worden met wild-type of humaan GRN overexpressie muizen. Echter, omdat GRN/Grn een belangrijk gen is dat geëxpresseerd wordt in verscheidene weefsels, maakt het 'targeting construct' gebruik van een conditionele knockout benadering die nuttig zal zijn in geval het constitutieve Grn verlies embryonaal lethaal is. Het construct laat ook een doelgericht Grn verlies in neuronen of neuroglia toe. Tenslotte zullen we gekruiste Grn-/- x TDP43 overexpressie muizen ontwikkelen om mogelijks versnelde TDP43 pathologie te bestuderen. Deze muizen fungeren als ziekte model en als mechanisme model waarop nieuwe therapeutische benaderingen kunnen worden getest in de toekomst. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Samir Kumar-Singh • Hans Wils
Opheldering van de intercellulaire paden van geneesmiddelencomplexen voor intracellulaire geneesmiddeltoediening met behulp van 'Single Particle Tracking' (SPT) Universiteit Gent Abstract: Om therapeutische macromoleculen te beschermen tegen enzymatische afbraak, worden ze veelal verpakt in nanopartikels. Om tot een optimale transfectie-efficiëntie te komen van de therapeutische moleculen moet een beter inzicht bekomen worden in hun intracellulaire verwerking. Dit is mogelijk met de recent onwikkelde single particle tracking microscopie-techniek waarmee de beweging van individuele geneesmiddelpartikels gevolgd kan worden in levende cellen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Joseph Demeester
Opheldering van de molculaire gevolgen van inhibitie van LRRK2, een kinase betrokken in de ziekte van Parkinson KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoeksgr_Neurobio_en Gentherapie
Onderzoekers: • Veerle Baekelandt • Evy Lobbestael • Tina De Wit
Opheldering van de moleculaire achitectuur van epilepsieën via de analyse van recessive families door middel van highthroughput sequencing technologieën en functionele assays. Universiteit Antwerpen Abstract: Mijn onderzoeksproject heeft als doel de genetische etiologie van epilepsieën verder te ontrafelen via de analyse van bloedverwante families, vooral afkomstig vanuit een zigeuner populatie vermits deze een zeer unieke genetische achtergrond hebben. Door gebruik te maken van verscheidene complementaire strategieën (SNP-genotypering, CNV-analyse, en next-generation sequencing) zullen majeure genetische factoren, die aanleiding geven tot epilepsie in deze populatie, geïdentificeerd worden. Nieuwe genen geïmpliceerd in de ontwikkeling van epilepsie zullen vervolgens in een opvolg cohorte onderzocht worden om additionele pathogene mutaties te zoeken. Daarnaast zullen de functionele effecten van deze gemuteerde genen bestudeerd worden, waardoor er meer inzicht en bewijs zal verkregen worden over de causaliteit van de geobserveerde mutaties en hun toedracht tot de pathofysiologie van epilepsie. Deze kennis kan hopelijk bijdragen tot de ontwikkeling van nieuwe/innovatieve therapieën, verbeterde diagnostiek, genetische counseling en preventie. Organisaties: • VIB DMG - Neurogenetica
Onderzoekers: • Peter De Jonghe • Arvid Suls
Opheldering van de moleculaire pathologie van keratoconus en constructie van een muismodel. Universiteit Antwerpen Abstract: Tijdens dit doctoraatsproject willen we een beter inzicht verwerven in de pathofysiologie van keratoconus (KC). Eerst en vooral willen we de genen die aan de basis van de ziekte liggen identificeren. Daarna zullen we onderzoeken welke rol deze genen spelen in de pathofysiologie van KC en in welke biologische processen ze van belang zijn. Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Guido Van Camp • Carina Koppen • Hanne Valgaeren
Opheldering van de pathofysiologie van DFNA5 - geassocieerd gehoorverlies. Universiteit Antwerpen Abstract: Met dit onderzoek zullen we trachten de fysiologische functie van DFNA5 te ontrafelen en de pathofysiologische mechanismen die aan de basis liggen van DFNA5-geassocieerd gehoorverlies verder op te helderen. Concreet zullen we trachten het toxisch eiwitgedeelte binnen DFNA5 te lokaliseren, de 'pathways' te ontrafelen waarbinnen wild type DFNA5 werkzaam is en via genetische associatiestudies een link aan te tonen met ouderdomsslechthorendheid (Age Related Hearing Impairment: ARHI). Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Lutgart Van Laer • Guido Van Camp • Ken Op de Beeck
Opheldering van de pathofysiologie van DFNA5 - geassocieerd gehoorverlies. Universiteit Antwerpen Abstract: Met dit onderzoek zullen we trachten de fysiologische functie van DFNA5 te ontrafelen en de pathofysiologische mechanismen die aan de basis liggen van DFNA5-geassocieerd gehoorverlies verder op te helderen. Concreet zullen we trachten het toxisch eiwitgedeelte binnen DFNA5 te lokaliseren, de 'pathways' te ontrafelen waarbinnen wild type DFNA5 werkzaam is en via genetische associatiestudies een link aan te tonen met ouderdomsslechthorendheid (Age Related Hearing Impairment: ARHI). Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Lutgart Van Laer • Guido Van Camp • Ken Op de Beeck
Opheldering van de pathofysiologie van DFNA5 - geassocieerd gehoorverlies. Universiteit Antwerpen Abstract: Met dit onderzoek zullen we trachten de fysiologische functie van DFNA5 te ontrafelen en de pathofysiologische mechanismen die aan de basis liggen van DFNA5-geassocieerd gehoorverlies verder op te helderen. Concreet zullen we trachten het toxisch eiwitgedeelte binnen DFNA5 te lokaliseren, de 'pathways' te ontrafelen waarbinnen wild type DFNA5 werkzaam is en via genetische associatiestudies een link aan te tonen met ouderdomsslechthorendheid (Age Related Hearing Impairment: ARHI). Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Lutgart Van Laer • Guido Van Camp • Ken Op de Beeck
Opheldering van de regulatorische netwerken die de biosynthese van triterpenen regelen in de modelplant Medicago truncatula Universiteit Gent Abstract: De moleculaire machinerie voor de perceptie van jasmonaat en de daaropvolgende primaire signaalstransductie is grotendeels gekend, maar de inzichten in de stroomafwaarts gelegen en specifiekere moleculaire mechanismen die de biosynthese van defensiemetabolieten sturen blijven beperkt. Hier zullen we, middels integratie van transcriptoom, proteoom en interactoomprofileringen, trachten om nog ontbrekende regulatoren te vinden van de triterpeenbiosynthese in de modellegumineuze Medicago truncatula. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Alain Goossens
Opheldering van de resistentie-mechanismen tegen endocriene behandeling bij patiënten met een hormoongevoelig, oestrogeen receptor-positief inflammatoir borstcarcinoom door middel van (epi)genoom-, transcriptoom- en proteoomanalysen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doe! van voorliggend doctoraal onderzoeksproject is het verwerven van inzicht in de moleculaire mechanismen betrokken bij resistentie tegen endocriene therapie bij IBC. In het kader van voorliggend doctoraal onderzoek zullen moleculaire genexpressieanalysen worden uitgevoerd op monsters van ER+ borsttumoren van patienten met IBC en niet-\BC. Deze moleculaire analyse moet resulteren in de identificatie van kandidaatgenen betrokken bij de modulering van de ER-signaalweg en/of resistentie tegen endocriene behandeling. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Filip Lardon • Leen Sas
Opheldering van de rol van Abeta-interagerende moleculen bij de vorming van vasocentrische plakken in de ziekte van Alzheimer. Universiteit Antwerpen Abstract: Aggregatie van amyloid-ß (Aß) in het hersenparenchym als dense-core en diffuse plakken en in bloedvatwanden zijn de voornaamste kenmerken van de ziekte van Alzheimer. Dense-core plakken zijn neurotoxisch. Verschillende feiten suggereren dat Aß niet spontaan aggregeert in de hersenen, maar dat specifieke chaperones Aß helpen te aggregeren tot ß-sheets. Recent toonden we aan dat dense plakken zich voornamelijk ontwikkelen rond bloedvaten in zowel transgene muis modellen voor de ziekte van Alzheimer als Alzheimer patiënten, wat er op wijst dat bloedvaten een kritieke plaats zijn voor zulke Aß aggregatie-bevorderende factoren. Interessant is dat amyloïd-vrije bloedvaten ook een aantal structurele microvasculaire veranderingen vertonen in zowel Alzheimer patiënten als transgene muismodellen voor de ziekte van Alzheimer, wat er op wijst dat vasculaire pathologie ook belangrijk is in de pathogenese van de ziekte van Alzheimer. Door gebruik van transcriptoom- en proteoomanalyses heeft dit project als doel om zowel het mechanisme(s) van dense-core plakvorming aan bloedvaten op te helderen als de veranderingen te onderzoeken die optreden in deze bloedvaten vóór plakafzetting in verschillende transgene muismodellen voor de ziekte van Alzheimer. Deze studies kunnen de ontwikkeling bevorderen van nieuwe potentiële therapeutische strategieën om de ziekte van Alzheimer te voorkomen of te behandelen. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Samir Kumar-Singh • Sandra Pereson
Opheldering van de rol van connexine eiwitten in de controle van hepatocelluleire homeostase: ontwikkeling van een op hepatocyten-gebaseerd in vitro model voor pre-klinisch farmaco-toxicologisch onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1) Situering en motivatie van het onderzoeksproject Pre-klinisch farmaco-toxicologisch onderzoek wordt vooral uitgevoerd op levende proefdieren. Vanuit ethische, economische en wetenschappelijke hoek groeit er meer en meer interesse om voor dit doeleinde het aantal in vivo experimenten te reduceren. Een van de basisvereisten waaraan in vitro modellen voor deze doelstelling moeten voldoen is het tot expressie brengen van specifieke gedifferentieerde functies op in vivo niveau en dit gedurende lange termijn [1]. De dienst FAFY heeft zich de voorbije jaren gespecialiseerd in de ontwikkeling van dergelijke lange-termijn hepatocytencultuursystemen waarbij verschillende strategieën werden gevolgd [219]. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • Mathieu VINKEN
Opheldering van de rol van connexine eiwitten in hepatocellulaire apoptotische dood. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1) Situering en motivatie van het onderzoeksproject Pre-klinisch farmaco-toxicologisch onderzoek wordt vooral uitgevoerd op levende proefdieren. Vanuit ethische, economische en wetenschappelijke hoek groeit er meer en meer interesse om voor dit doeleinde het aantal in vivo experimenten te reduceren. Een van de basisvereisten waaraan in vitro modellen voor deze doelstelling moeten voldoen is het tot expressie brengen van specifieke gedifferentieerde functies op in vivo niveau en dit gedurende lange termijn [1]. De dienst FAFY heeft zich de voorbije jaren gespecialiseerd in de ontwikkeling van dergelijke lange-termijn hepatocytencultuursystemen waarbij verschillende strategieën werden gevolgd [219]. Sinds 1999 wordt binnen de dienst FAFY onderzoek verricht naar een nieuwe methode om cultivatie van primaire hepatocyten op lange termijn mogelijk te maken. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van histone deacetylase inhibitoren als cultuurmedium additieven, dewelke hyperacetylatie van kernhistonen veroorzaken en dus veranderingen in genexpressie. De dienst FAFY heeft ondermeer aangetoond dat deze moleculen proliferatie en apoptose van primair gecultiveerde hepatocyten afremmen, terwijl het behoud van hun gedifferentieerd fenotype sterk bevorderd wordt [20-25]. Hieruit groeide de idee om de effecten van histone deacetylase inhibitoren op intercellulaire communicatie te bestuderen. Dit project werd in 2001 opgestart door de aanvrager van het huidige project, in het kader van het behalen van een doctoraat in de farmaceutische wetenschappen. Uit dat doctoraatsonderzoek blijkt dat histone deacetylase inhibitoren intercellulaire communicatie, gemedieerd door gap junctions, sterk bevorderen in primaire hepatocytenculturen. Dit gaat gepaard met verschillende effecten op de expressie van connexines, de bouwstenen van gap junctions [26,27]. Anderzijds blijkt uit dit onderzoek ook dat connexines zich op verschillende manier gedragen tijdens proliferatie van hepatocyten [28]. Hieruit ontstond de hypothese dat individuele connexines mogelijks een specifieke rol vertolken in de regulatie van de hepatocellulaire homeostase,
hetgeen zal onderzocht worden in de eerste fase van het vooropgestelde onderzoeksproject. Uit dat initieel onderzoek zal blijken welk(e) connexine(s) vooral van belang is (zijn) voor het uitvoeren van leverspecifieke functionaliteit. Dit vormt dan weer de basis voor het tweede luik van het huidige project, namelijk transfectie van primaire gecultiveerde hepatocyten met een welbepaald connexine gen ter stabilisatie van het gedifferentieerd fenotype. 2) Doelstellingen Het voorgestelde project heeft 2 doelstellingen. (i) Het ophelderen van de specifieke rol van individuele connexines, namelijk Cx32 en Cx26, in de controle van de hepatocellulaire homeostase. In het bijzonder wordt toegespitst op hun functies in cellulaire proliferatie, differentiatie en apoptose. (ii) Het ontwikkelen van primaire hepatocytenculturen die voor lange termijn studies aangewend kunnen worden. Daartoe wordt gebruik gemaakt van transfectie van primair gecultiveerde hepatocyten met welbepaalde connexine genen. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • Mathieu VINKEN
Opheldering van de rol van het apoptose inducerende DFNA5 eiwit via modelsystemen in gist, cellijnen en de muis. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen we de rol van DFNA5 in apoptose ontrafelen, en de functie van DFNA5 bestuderen met verschillende methoden. Eerst zullen we de apoptotische mechanismen in een gist model bestuderen, en de modulatoren van het apoptotische fenotype en interagerende genen identificeren. Een laatste doelstelling van dit project is het kristalliseren van het DFNA5 eiwit, en het bepalen van de driedimensionale structuur via x-stralen diffractie. Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Guido Van Camp
Opheldering van de rol van het apoptose inducerende DFNA5 eiwit via modelsystemen in gist, cellijnen en de muis. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Guido Van Camp • Sofie Van Rossom
Opheldering van de rol van het DFNA5 eiwit via modelsystemen in gist en human cellijnen. KU Leuven Abstract: Het DFNA5 gen werd in 1997 gekarakteriseerd als een gen verantwoordelijk voor een specifieke vorm van gehoorverlies. Vandaag zijn eral acht verschillende families geïdentificeerd met gehoorverlies gerelateerd aan mutaties in datzelfde normal">DFNA5 gen. Wanneer het gemuteerde normal">DFNA5 gen omgevormd wordt tot een eiwit, zal dit eiwit een verkorte, gemuteerde vorm hebben ten opzichte van het normale DFNA5 eiwit. Behalve gehoorverlies is DFNA5 ook geassocieerd met verschillende vormen van kanker, zoals borst-, darm-, maag- en huidkanker. In deze vormen van kanker speelt niet het gemuteerde DFNA5een rol, maar het gezonde, niet-gemuteerde DFNA5. Bij kanker is DFNA5 echter geïnactiveerd door chemische modificaties. Inactivatie van DFNA5 zal leiden tot een verhoogde tumorale groei wat uiteindelijk resulteert in kanker. Deze laatste bevindingen doen vermoeden dat DFNA5 een rol speelt als tumor-onderdrukkend-gen. De exacte functie van DFNA5 bleef lange tijd ongekend. Maar recent is aangeto Organisaties: • Afd. Mol. Fysiol. Planten & Micro-org.
Onderzoekers: • Joris Winderickx • Sofie Van Rossom
Opheldering van de signalisatie menchanismen betrokken bij de licht-afhankelijke celcyclusregulatie bij diatomeeën Universiteit Gent Abstract: Celdeling bij diatomeeën is licht afhankelijk. Recent werd voor de diatomee P. tricornutum een specifiek cycline gen geïdentificeerd dat celdeling coördineert met licht. A.d.h.v. een combinatie van fysiologische en moleculaire experimenten wensen we de signalisatiemechanismen te ontravelen die expressie van dit cycline sturen in reactie tot een wijziging in het lichtspectrum, en na te gaan hoe deze informatie wordt gebruikt om celdeling te induceren. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Wim Vyverman • Lieven De Veylder
Opheldering van het gating mechanisme van de "stille" spanningsafhankelijke K+ kanaal subeenheid Kv6.4 in heterotetramere Kv2.1/Kv6.4 kanalen. Universiteit Antwerpen Abstract: De "stille" spanningsafhankelijke K+ kanaal subeenheid Kv6.4 vormt zelf geen functionale kanalen maar tetrameriseert met Kv2.1 tot functionele Kv2.1/Kv6.4 heterotetrameren die gewijzigde biofysche eigenschappen bezitten in vergelijking met Kv2.1 homotetrameren. In dit project zal het gating mechanisme van Kv6.4 onderzocht worden om een beter inzicht te krijgen in de manier waarop Kv6.4 zijn effect uitoefenent in Kv2.1/Kv6.4 kanalen. Organisaties: • Moleculaire biofysica, fysiologie en farmacologie
Onderzoekers: • Elke Bocksteins
Opheldering van het genetisch defect in sporadische melorheostosis en onderzoek naar de specifieke functie van LEMD3 in bothomeostase Universiteit Gent Abstract: In dit project zal getracht worden om het genetische defect voor sporadische vomren van melorheostosis op te helderen. Tevens beogen we meer inzichten te verwerven in de preciese rol van LEMD3 in TGFbeta/BMP signalisatie en regulatie van botdensiteit. Dit onderzoek zal gebeuren met behulp van yeast two hybrid experimenten, ChIP-seq, een transgeen muismodel en whole-exome sequenering.
Organisaties: • Vakgroep Pediatrie en genetica
Onderzoekers: • Geert Morthier • Jan Hellemans
Opheldering van metabolische pathways in bioenergiegrassen: maïs als modelsysteem Universiteit Gent Abstract: Bio-energiegewassen vormen de hoeksteen van de bio-gebaseerde economie. Enerzijds kunnen celwandsuikerpolymeren worden omngezet in fermenteerbare suikers, anderzijds kunnen planteigen moleculen worden gebruikt in de chemische industrie. We zullen systematisch de structuur ophelderen van aromatische componenten in mais door middel van UHPLC gekoppeld aan massaspectrometrie en met behulp van een nieuw ontwikkeld algoritme. Dit moet het valorizatiepotentieel van biomassa verhogen. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Wout Boerjan • Bartel Vanholme
Opheldering van onbekende milieu-aspecten in een opkomende industriële tak: de effecten van nano-zilver op planten en hun geassocieerde plantengroei bevorderende micro-organismen Universiteit Hasselt Abstract: De bloeiende industrie van de nanomaterialen heeft de ontwikkeling van de "nano (eco-) toxicologie" opgeroepen, een aparte wetenschappelijke discipline die nog in de kinderschoenen staat. Mijn onderzoeksvoorstel tackled kennis hiaten over de milieubelasting van nanomateriaal. Het richt zich op de invloed van zilveren nanodeeltjes op planten en de bijbehorende microbiële gemeenschap, voorheen ontdekt onderwerp in de wetenschappelijke literatuur. Tegelijkertijd, omdat micro-organismen het primaire focusdoel zijn van de toxiciteit van nano-zilver, is een grote scenario gemaakt om de rol van een gezonde plant-microbe interactie te onderzoeken. Hiertoe worden de resultaten van mijn vooronderzoek hierover gebruikt, en vervolgens onderzoek ik (1) de effecten van zilver nanodeeltjes op Zea mays en Arabidopsis thaliana, op zowel genetisch niveau als dat van de hele plant, (2) de opname en lokalisatie van nano-zilver van Zea maïs, (3) het effect van de nanodeeltjes op de overleving en de samenstelling van Zea mays' microbiële gemeenschap, en (4) de rol van de plant-microbe interactie in meer detail door experimenten waarbij wijzigingen in de microbiële gemeenschap betrokken zijn. Het uitvoeren van deze studie in het Centrum voor Milieukunde van de Universiteit Hasselt en de Connecticut Agricultural Experiment Station (USA), zorgt voor ervaring met plant-bacterie interacties en nanotoxicologie. Daarom is het decor voor deze studie geplaatst om een bijdrage te leveren aan een zeer hedendaags onderzoek, van zowel wetenschappelijk en maatschappelijk belang. Organisaties: • Milieubiologie • Centrum voor Milieukunde
Onderzoekers: • Jaak VANGRONSVELD • Nele WEYENS
Opheldering van Pick pathologie en andere aspecten van neurodegeneratie in hPS1 G183V knock-in en overexpressie muismodellen. Universiteit Antwerpen Abstract: 1. We willen de onderliggende mechanismen die verantwoordelijk zijn voor tau accumulatie en neurodegeneratie veroorzaakt door PS1 G183V bestuderen. Ten eerste, zullen we dit doen aan de hand van een hPS1 G183V (PS1m1wt) knock-in muismodel dat de vorming van kortere, getrunceerde peptiden zou toelaten, waarvan de stabiliteit en de functie op dit moment niet gekend zijn. Door gepaste kruising van deze mutante muizen, met PS1 +I-PSZ-I- en wild type muizen, zullen PS1 mI- , PS1 mfwt, PS1 mtm muizen met of zander PS2 bekomen worden. In deze modellen zal onderzocht worden of G183V knock-in tau fosforylatie en/of de vorming van tau aggregaten kan veroorzaken. De hoeveelheden en de enzymatische activiteit van minstens 2 tau kinases (Cdk5, GSK-3,B) zullen in detail bestudeerd worden. Neuronale degradatie zal onderzocht worden en hippocampaalleren en geheugen zullen getest worden met behulp van de Morris water maze test. 2. Bovendien is het mogelijk dat vanwege het verwachte ernstige tot totaal verlies van PS1 functie gebaseerd op gegevens dat PS1 G183V preterne niet geïncorporeerd wordt in het y-secretase complex), PS1 mpS2+ muizen niet leefbaar zijn. We zullen dan neuronen en fibroblasten aanmaken van deze embryo's en op die manier het PS1 y-secretase complex verder karakteriseren. PS1 domeinen die essentieel zijn voor de vorming van het y-secretase complex en voor de y-secretase onafhankelijke functie(s) zullen ge'ldentificeerd worden. 3. Omdat deze observaties aangeven dat, naast de PS LOF, er ook mogelijks een toxische GOF is, zal een overexpressie model in PS1--PS2-1- of PS1+I-PS2-1- aangemaakt en bestudeerd worden zoals vermeld in doelstelling 1. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Samir Kumar-Singh
Ophoping van zware metalen in de aquatische voedselketen: rol van voedselkeus en beschikbaarheid Universiteit Antwerpen Abstract: Ophoping van zware metalen in de aquatische voedselketen: rol van voedselkeus en beschikbaarheid Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Ronny Blust • Jasper Hattink
Op kennis gebaseerde en waarde toevoegende duurzame voedselketens: innovatieve tools ter monitoring van ethische, ecoologische en socio-economische impacts en het implementeren van EU-Latijns-Amerikaanse gedeelde strategieën. Universiteit Gent Abstract: Door de toenemende vraag op de wereldmarkt maakt Europa zich enerzijds zorgen over het aanbod van soja en anderzijds rond de duurzaamheid bij het verbouwen ervan. SALSA wil duurzame oplossingen aanreiken voor het verduurzamen van de ketens van soja en rundsvlees voor export van Latijns-Amerika naar Europa met als bijkomend doel om kleine en middelgrote ondernemingen toegang tot de markt te verschaffen. Organisaties:
• Vakgroep Landbouweconomie
Onderzoekers: • Xavier Gellynck
Opkomst van de landbouw in Polder De Zeevang in de volle middeleeuwen (9de-13de eeuw). Palynologisch onderzoek van Middeleeuwse daliebulten (Middelie en Beets, Noord-Nederland) Universiteit Gent Abstract: Op basis van fossiele pollen, sporen en andere microfossielen uit de vulling van middeleeuwse klei-extractiekuilen die zich nog steeds als hedendaagse verhevenheden in het landschap manifesteren (=daliebulten), wordt een inzicht verworven in de antropogene impact op het landschap in Polder De Zeevang (Noord-Nederland/Beets, Middelie) in de volle middeleeuwen (9de-13de eeuw). De nadruk wordt hierbij gelegd op de reconstructie van vegetatie en landgebruik. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Erik Thoen
opleiding geneeskunde - buitenlandse stages Vrije Universiteit Brussel Abstract: Lions Club Dendermonde werd opgericht in 1980. Onder het motto "We Serve" combineren de club en haar leden de internationale doelstellingen met een actieve en vrijwillige steun aan een aantal lokale projecten Organisaties: • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten • Anatomie
Onderzoekers: • Michel DENEYER • Nicole POULIART
Opleiding huisartsen in opleiding: criteria voor kwaliteit. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project, dat een onderdeel is van een groter project, werken we aan twee vragen. Wat is de stand van zaken met betrekking tot de kwaliteit van de opleidingsplaatsen tot medisch specialist in Belgie. Hiertoe wordt een documentanalyse uitgevoerd van de werkzaamheden van de erkenningscommissies in Wallonie en Vlaanderen. Wat is in het kader van de opleiding tot medisch specialist en huisarts bekend over de kwaliteit van de opleidingsplaatsen en de stagebegeleiders. Hiertoe wordt een systematisch literatuuronderzoek uitgevoerd. Organisaties: • Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)
Onderzoekers: • Roy Remmen • Paul Van Royen
Opleiding in de huisartsgeneeskunde Vrije Universiteit Brussel Abstract: De postgraduaatsopleiding tot huisarts wordt door de vier Ylaamse universiteiten gezamenliJk verzorgd. Er werd een specifieke taakverdeling afgesproken. Het deel van de V.U.B. bestaat erin de lokale groepen van 10-15 huisartsen, die elk door een speciaal getraind animator geleid worden, te begeleiden. Speciale trainingen van de animatoren worden verzorgd door een agoog verbonden aan HUIS. Een huisarts houdt zich bezig met de inhoudelijke en onderwiiskundige begeleiding van de opleidingsmodules. Organisaties: • Huisartsen en zorg rond het levenseinde
Onderzoekers: • WILLEM BETZ
Opleiding van gedreven en competente masters in farmaceutische wetenschappen met visie op de toekomst. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Klinische Farmacologie & Farmacotherapie
Onderzoekers: • Veerle Foulon
Opmaak actieplan voor de waterrietzanger (Acrocephalus Paludicola) in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Als onderdeel van een internationaal beschermingsprogramma voor de Waterrietzanger wordt het voorkomen en habitatgebruik van deze soort in Vlaanderen tijdens de doortrek geanalyseerd. Naast een literatuurstudie van de ecologie en migratie, worden waarnemingen en ringvangsten in detail geanalyseerd. Er wordt een biotoopbeschrijving opgemaakt van de gebruikte habitats en aanbevelingen gemaakt voor het beschermen en uitbreiden van habitat voor deze soort, alsook voor het verder monitoren van de doortrekkende populatie. Organisaties: • Dierenecologie
Onderzoekers: • Erik Matthysen • Frank Adriaensen
Opmaak en uitvoeren van een draaiboek voor het uitvoeren van een moedermelkcampagne voor de gevalsstudie: ' Gechloreerde verbindingen in landelijke gebieden' in het kader van een geïntegreerd faseplan. Universiteit Hasselt Abstract: De doelstelling van dit onderzoek is een draaiboek uit te werken om gehalten aan persistente organische polluenten (POPs) op te volgen in landelijke gemeenten in O- en W- Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Bedoeling is een overzicht te krijgen van de gehaltes aan POPs in de moedermelk, om: - een 'nulwaarde' of 'nulmeting' te bepalen, om tijdstrends in concentratie na te kunnen gaan in deze regio.
- een vergelijking te kunnen maken met eerdere WGO-moedermelkcampagnes (1987-1988, 1992-1993, 2000-2003, 2005-2006) en met andere Belgische en/of Vlaamse studies. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Marc AERTS
Opmaak en uitwerking van een ecologisch landschapsmodel als modelmatig beheersinstrument voor de ecologische infrastructuur in de Antwerpse haven. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt een landschapsecologisch model uitgewerkt dat kwantitatieve uitspraken toelaat over het effect van geplande of gerealiseerde ingrepen in het Havengebied op de verbindingsmogelijkheden tussen natuurlijke dierenpopulaties. Het model is gebaseerd op de analyse van minimale-kostpaden in functie van landschappelijke weerstand. Het model wordt afgestemd op een aantal doelsoorten waaronder rugstreeppad, vleermuizen en enkele nog te bepalen soorten. Het project zal een bruikbaar instrument leveren om het functioneren van de Ecologische Infrastructuur in de haven te kunnen monitoren. Organisaties: • Evolutionaire ecologie (EVECO)
Onderzoekers: • Erik Matthysen • Patrick Meire
Opmaak van de terrestrische koolstofbalans van Europa (CarboEurope-IP) Universiteit Antwerpen Abstract: De uiteindelijke doelstelling van het project is het kwantificeren, begrijpen, simuleren en voorspellen van de terrestrische koolstofbalans van Europa. Even belangrijk is ook de onzekerheden die er met de analyse van de koolstofbalans gepaard gaan, te kwantificeren zowel op lokale, regionale als continentale schaal. Het project behelst een grote reeks fysische metingen van CO2-concentraties en van koolstofuitwisselingen binnen de EU. Daarnaast worden een hele reeks ecologische metingen uitgevoerd in verband met de koolstofcyclus van verschillende ecosystemen. Verder wordt er een uitgebreide gegevensbank uitgebouwd en worden een aantal modellen ontwikkeld en gevalideerd. De modelontwikkeling houdt zowel een top-down als een bottom-up benadering in omdat er ook metingen en observaties op regionaal niveau boven vegetaties en ecosystemen gebeuren die naar het niveau van het ecosysteem worden vertaald. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Reinhart Ceulemans
Opmaak van de terrestrische koolstofbalans van Europa. (CarboEurope-IP) Universiteit Antwerpen Abstract: De uiteindelijke doelstelling van het project is het kwantificeren, begrijpen, simuleren en voorspellen van de terrestrische koolstofbalans van Europa. Even belangrijk is ook de onzekerheden die er met de analyse van de koolstofbalans gepaard gaan, te kwantificeren zowel op lokale, regionale als continentale schaal. Het project behelst een grote reeks fysische metingen van CO2-concentraties en van koolstofuitwisselingen binnen de EU. Daarnaast worden een hele reeks ecologische metingen uitgevoerd in verband met de koolstofcyclus van verschillende ecosystemen. Verder wordt er een uitgebreide gegevensbank uitgebouwd en worden een aantal modellen ontwikkeld en gevalideerd. De modelontwikkeling houdt zowel een top-down als een bottom-up benadering in omdat er ook metingen en observaties op regionaal niveau boven vegetaties en ecosystemen gebeuren die naar het niveau van het ecosysteem worden vertaald. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Reinhart Ceulemans
Opmaak van een concreet en practisch toepasbaar draaiboek voor toepassing van effectgerichte metingen in het lopende en toekomstige milieu- en gezondheidsbeleid met inbegrip van validatie door toepassing op de geselecteerde "hot spot Genk-Zuid" van ... Universiteit Hasselt Abstract: Het industriegebied Genk-Zuid, één van de grootste in Limburg, kent een veelheid aan industriële activiteiten. Het industrieterrein is omgeven door woongebieden. Een recente gezondheidsenquête toont aan dat er bij buurtbewoners een verhoogde ongerustheid bestaat over de gezondheid in relatie tot de industriële activiteiten. Volgens metingen van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) in de omgevingslucht (PM10 fracteo van zwevend stof) liggen vooral de waarden van nikkel, chroom en mangaan hier hoger dan in de andere Vlaamse meetpunten. Het humane biomonitoring (HBM)-onderzoek van het Steunpunt Milieu en Gezondheid wil in dot aandachtsgebied nagaan of de inwendige blootstelling aan polluenten verhoogd is, en of blootstelling geassocieerd is met gezondheidseffecten bij mensen die wonen nabij deze industriezone. Organisaties: • Fysiologie • Milieubiologie • Centrum voor Milieukunde
Onderzoekers: • Tim NAWROT • Wilfried GYSELAERS
Opmaak van een inventaris van de ecologische infrastructuur in de Gentse Kanaalzone. Universiteit Antwerpen Abstract: Opmaak van een inventaris van de ecologische infrastructuur in de Gentse Kanaalzone. Organisaties: • Ecosysteembeheer • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Opmaak van een leidraad voor natuurbeheerders: inzet en welzijn van dieren voor beheer (BeNeKempen-opdracht).
Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit project is om na te gaan wat het effect van zware metalen is op de gezondheidstoestand van grazers die langdurig verblijven in natuurgebieden uit het projectgebied van de BeNeKempen. Richtlijnen zullen uitgewerkt worden voor het beheer van die dieren om risico's op gezondheidseffecten te verlagen. Tevens zal worden nagegaan wat de mogelijke juridische problemen zijn bij het inezetten van grazers voor grensoverschrijdend natuurbeheer. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Lieven Bervoets • Wim De Coen
Opmaak van een ontwerp-ecosysteemvisie voor de vallei van de Visbeek-Kindernouwbeek. Universiteit Antwerpen Abstract: Beekvalleien in Vlaanderen worden van oudsher gekenmerkt door een hoge soortenrijkdom. De soortenrijkdom kon worden verklaard door de aanwezigheid van een grote variatie in het abiotisch milieu. Gradiënten waren aanwezig die een range besloegen van zeer oligotroof tot eutroof. Echter met het intensiveren van de landbouwmethoden is een groot deel van deze soorten (zeer) zeldzaam geworden of zelfs verdwenen. De belangrijkste reden hiervan is dat door intensivering van de landbouwmethoden nivellering van het abiotisch milieu plaatsvond. Deze studie vind plaats in de beekvallei van de Visbeek. Doel is om inzichten te krijgen welke waarden nog aanwezig zijn. Welke soorten komen voor? Zijn gradiënten nog intact ? Indien dit het geval is, hoe kunnen deze uitgebreid worden? Indien dit niet het geval is, hoe kunnen deze weer worden hersteld? Mogelijkheden worden getoetst via scenario's. Hierbij wordt een minimaal scenario en een maximaal scenario berekend. Onder een minimaal scenario wordt bedoeld een beperkte afname in de intensieve landbouw; met een maximaal scenario, afwezigheid van intensieve landbouw. Organisaties: • Ecosysteembeheer • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Opmaak van een studie over ecosysteemdiensten van de Zwinstreek in het kader van het REECZ. Universiteit Antwerpen Abstract: Deze studie zal op twee schaalniveaus werken: - op niveau van de Zwinstreek een analyse maken van ecosysteemdiensten; - de ecosysteemdiensten van het Zwin-natuurcomplex meer in detail bestuderen gekaderd in het functioneren van het omliggende landschap. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Opmaak van een vegetatiekaart voor het projectgebied Ruggeveld - Boterlaar - Silsburg. Universiteit Antwerpen Abstract: De stad Antwerpen heeft voor het gebied Ruggeveld¿Boterlaar-Silsburg (Oosten van Deurne) de ambitie om een landschappelijk park te ontwikkelen. Dit park is een onderdeel van de groene vinger van de Schijnvallei die vanaf Wommelgem-Wijnegem stedelijk Antwerpen binnendringt. Omdat natuurontwikkeling hierbij een belangrijk onderdeel vormt en er belangrijke natuurwaarden aanwezig zijn in het gebied, werd een opdracht tot de opmaak van een vegetatie- en landschapskaart uitgeschreven. Het belangrijkste doel hiervan is om de aanwezige vegetatie en landschapselementen in kaart te brengen en een reeks randvoorwaarden ervan te beschrijven. De conclusies van deze inventarisatie moeten direct bruikbaar zijn bij het opstellen van de verdere ontwikkelingsplannen voor het gebied. De onderzoeksgroep Ecosysteembeheer voert hiervoor een uitgebreide veldkartering uit en gebruikt die samen met haar ruime gebiedskennis om alle aanwezige waarden en potenties te lokaliseren. Voor alle ecotopen worden aandachtspunten beschreven om een optimaal samengaan tussen de ecologische waarden en de vastgestelde ontwikkelingsscenario's mogelijk te maken. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Bram Van Ballaer • Rudy van Diggelen
Opmaak van plan van aanpak voor de kwantitatieve inschatting van blootstelling aan en gezondheidseffecten van verkeersblootstelling in Vlaanderen , met speciale aandacht voor Ultra Fijne Partikels (UFP) Universiteit Hasselt Abstract: Er wordt geschat dat luchtvervuiling verantwoordelijk is voor meer dan 2 miljoen vroegtijdige overlijdens per jaar wereldwijd. Polluenten die door de World Health Organization vernoemd worden als meest schadelijk voor de mens, zijn fijn stof, ozon, stikstofdioxide en zwaveldioxide. Eén van de belangrijkste bronnen van luchtvervuiling wereldwijd is transport. Totnogtoe is blootstelling aan ultrafijn stof (UFP) niet onderzocht in Vlaanderen. Nochtans is deze fractie toxicologisch zeer interessant gezien het dieper in de longen kan doordringen. Het is relevant vast te stellen wat het relatief belang is van deze fracties in relatie tot verkeer t.o.v. andere stoffracties of andere verkeerspolluenten. Organisaties: • Milieubiologie • Centrum voor Milieukunde
Onderzoekers: • Tim NAWROT
opmaak van vragen en antwoordalternatieven voor de examenonderdelen - informatieverwerking en verwerving stilleestekstproef - in het kader van het toelatingsexamen arts/tandarts Universiteit Gent Abstract: deze opdracht dient voor het onderdeel van het examengedeelte "Informatie Verwerven en Verwerken (IVV)" van het toelatingsexamen het onderdeel "stilleestekstproef" te ontwikkelen. Dit examenonderdeel test inzicht en assimilatievermogen. De kandidaat moet in staat zijn om vragen te beantwoorden over 6 korte wetenschappelijke teksten, die alle verschillende aspecten van eenzelfde problematiek beschrijven. Organisaties: • Vakgroep Huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg
Onderzoekers: • Jan De Maeseneer
Op maat gemaakte roosters van nanotips in materialen met een negatieve elektronenaffiniteit als nieuwe route naar hoogperformante veldemitters Universiteit Hasselt Abstract: Om het oppervlak van een materiaal op een gecontroleerde manier te functionaliseren door deze te structureren op een nanoschaal, behoort zeker tot een van de meest actief nagestreefde doelstellingen van het huidige materiaal onderzoek, omdat nieuwe toepassingen worden verwacht in een verscheidenheid van verschillende gebieden variërend van biologie tot informatietechnologie. Hier stellen we een nieuwe aanpak voor het ontwerpen en optimaliseren van een electronenemitter met uitstekende prestaties, gebaseerd op het veldemissie effect (koude kathode) voor. Diblokcopolymeer gebaseerde nanodeeltjes vertonen een hoge graad van zeshoekige orde en bieden een eenvoudige bediening van de deeltjesgrootte en interdeeltjes afstanden worden gebruikt als nanomasks voor een volgende patroon overdracht in diamant en kubische boornitride films door middel van reactief ion etsing. Bestelde arrays van scherpe nanotips met ongekende datadichtheid en goed ontworpen elektrische en morfologische eigenschappen zullen worden gecreëerd, waardoor het systematisch onderzoeken en optimaliseren van hun veld emissieeigenschappen met betrekking tot een maximum elektronenstroom uitgezonden van de nanogestructureerde oppervlak wordt toegelaten. Zo een high performance elektronen bron zou een grote invloed hebben op de toekomstige ontwikkelingen in verband met, bijvoorbeeld, platte beeldschermen, compacte X-straal bronnen of groene energieproductie door rechtstreekse omzetting van warmte in elektriciteit (thermionics). Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Ken HAENEN • Hans-Gerhard BOYEN • Hong YIN
Opnamekinetieken, interne verdeling en toxiciteit van metaalmengsels in aquatische invertebraten na blootstelling via water en voeding Universiteit Antwerpen Abstract: Metaalvervuiling vormt vandaag de dag nog steeds een bedreiging voor aquatische ecosystemen over heel de wereld. De voorbije decennia werden interessante modellen ontwikkeld voor het voorspellen van metaaltoxiciteit in zowel zoetwater als mariene ecosystemen. Hoewel deze modellen globaal worden aanvaard en toegepast door milieubeheerders, werden ze oorspronkelijk ontworpen voor afzonderlijke metalen. Dit terwijl metalen in het milieu voornamelijk in mengsels met verschillende concentraties voorkomen, wat zowel de opname als toxiciteit en dus de toepassing van modellen gebaseerd op afzonderlijke metalen drastisch kan beïnvloeden. Daarnaast houden de huidige toxiciteitmodellen weinig of geen rekening met opname via voeding, terwijl dit voor bepaalde invertebraten een belangrijke metaalblootstellingsroute kan zijn. Het doel van deze studie is om de invloed van metaalmengsels en verschillen in blootstellingsroute te bestuderen op de opname, interne verdeling en toxiciteit van metalen in aquatische invertebraten. Deze informatie is momenteel niet voorhanden maar is echter onontbeerlijk om de invloed van metaalmengsels en opname via voeding te verwerken in bestaande toxiciteitmodellen. Uiteindelijk zullen de resultaten van deze studie leiden tot meer wetenschappelijk onderbouwde milieukwaliteitsnormen en een betere risicobeoordeling van metaalvervuiling in het aquatische milieu. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Maarten De Jonge
Opportuniteiten bij de opwaardering van de financiering van gezondheid en vaccinatie in de Democratische Republiek Congo. Universiteit Antwerpen Abstract: Opportuniteiten bij de opwaardering van de financiering van gezondheid en vaccinatie in de Democratische Republiek Congo. Organisaties: • Impact van globalisatie
Onderzoekers: • Danny Cassimon
Oppuntstelling localisatie epo receptor in humane niercellen middels LCM en RT PCR. Universiteit Antwerpen Abstract: Erythropiëtine (EPO) is een belangrijke hormoon dat instaat voor de hematopoïese. Daarnaast bezit EPO ook nog heel wat andere functies. De functionalitiet van EPO wordt mede bepaald door zijn receptor (EPOR) die vooral tot expressie komt ter hoogte van de nier. Een duidelijk inzicht in de expressie en localisatie van deze receptor onder verschillende condities is van belang teneinde de werking van EPO en zijn receptor beter te leren begrijpen. Hierbij zullen we gebruik maken van laser microdissectie in combinatie met real-time PCR, een techniek die in het laboratorium voorhanden is. Organisaties: • Pathofysiologie
Onderzoekers: • Patrick D'Haese
Oprechte signalisatie bij vogels: kunnen carotenoïden stereoidogenese promoten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Ethologie
Onderzoekers: • Marcel Eens • Stefania Casagrande
Oprichten van een in vivo platform van patient-gebaseerde xenograften van verschillende tumortypes om gerichte kankertherapie te bestuderen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties:
• Gynaecologische Oncologie
Onderzoekers: • Hugo Vankelecom • Frédéric Amant • Jean-Christophe Marine
Oprichting van een klinische onderzoekseenheid aan UNIKIN, Democratische Republiek Congo. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Marc van Sprundel
Oprichting van een translationeel platform voor geïntegreerd vaccinonderzoek. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt om, voortbouwend op de expertise van het Vaccin & Infectieziekten Instituut op vlak van uitvoering van vaccin trials (fase 1-4), microbiologische diagnostiek en immunologisch basisonderzoek een translationeel platform voor geïntegreerd vaccin-onderzoek te ontwikkelen. Dit platform zal volgens ISO-normen functioneren en d.m.v. snelle transitie van lab naar 'bed-side', en snelle feedback van bed-side naar lab, snelle bijsturing kunnen garanderen van een nieuwe generatie HPV-vaccins (humaan papillomavirus vaccin). Dit platform zal eveneens toelaten om in samenwerking met de industriële partner serologische en urine-testen te ontwikkelen voor 'early efficacy testing' en opvolging van gevaccineerden. Tenslotte zal binnen deze samenwerkingsstructuur basisonderzoek naar mucosale cellulaire immuniteit kunnen worden opgestart. Door middel van deze projectfinanciering zal het instituut in staat zijn om de aanwezige kennis rond HPV-testing en vaccindoeltreffendheid te consolideren en meer gericht te gaan ontwikkelen met oog voor een verdere economische valorisatie; bovendien zal de huidige samenwerking van meer dan 20 jaar met de farmaceutische industrie zal een extra dimensie krijgen met nieuwe mogelijkheden tot expansie en samenwerking. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Pierre Van Damme • Zwi Berneman • Herman Goossens
Opschalen van het "Biodiversiteit - Ecosysteemfunctioneren paradigma" met de hulp van satellietbeeldanalyses. KU Leuven Abstract: De hypothese dat een grotere soortendiversiteit leidt tot een grotere stabiliteit van een ecosysteem wordt reeds decennia lang gepromoot maar blijft vandaag een van de meest uitdagende onderzoeksthemas binnen de ecologie.nbsp;Een heel belangrijk aspect van dit stabiliteitsparadigma betreft de rol van soortendiversiteit in relatie tot de stabiliteit van ecosystemen onder druk van extreme klimaatscondities. De bestaande kennis rond de relatie tussen plantendiversiteit en de stabiliteit van ecosysteemfuncties is vandaag grotendeels gebaseerd op de resultaten van relatief kleinschalige in situ en ex situ experimenten. Multi-temporele analyse van satellietbeelden bieden een veelbelovende maar tot op vandaagsterk ondergeëxploreerde techniek om een dergelijke opschaling mogelijkte maken. Het observeren van het aardoppervlak m.b.v. sensoren aan boord van een satellietplatform laat toe om systematisch (i.e. verschillendekeren per maand) een gebiedsdekkend beeld te genereren van het aardoppervl Organisaties: • Afd. Ecologie, Evolutie en Biodiv.behoud
Onderzoekers: • Olivier Honnay • Pol Coppin
Opschaling van de hoogwaardige opzuivering van hydrofobine HFBII van Trichoderma reesei voor gebruik in koolzuurhoudende dranken: Gedrag van de hydrofobe patch KU Leuven Abstract: Hydrofobines zijn een familie van eiwitten met een laag moleculair gewicht die vier intra-moleculaire disulfide bruggen bevatten en voorzien zijn van een buitengewone hydrofobe patch. Onder typische omstandigheden kan deze patch interageren met gasvormig CO2 en in gecarbonateerde dranken zoals bier een sleutelrol in de vorming van stabiele CO2 nanobellen spelen; deze zijn dan omgeven door een elastisch membraan. Deze nanobellen liggen aan de basis van het fenomeen van primaire gushing in zulke dranken. Hydrofobines vertonen sterke oppervlakte-actieve eigenschappen en vinden mogelijke toepassingen in tal van wetenschappelijke en technologische domeinen. Zo kunnen ze gebruikt worden als biosurfactant en als stabilisator voor specifieke verbindingen zoals geur- en smaakstoffen in de aroma- en drankenindustrie en voor medicinale verbindingen in de farmaceutische industrie. De toepassing van deze eiwitten vereist echter hun grootschalige productie en zuivering. Afhankelijk van de aard v Organisaties: • Centr. Levensmidd.- & Microb. Technol.
Onderzoekers: • Guy Derdelinckx • Mohammadreza Khalesi
Opsporen van de verspreiding en effecten van stoffen met pseudo-oestrogene werking in Vlaamse waters. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Er is een gebrek aan informatie betreffende de verspreiding van xeno-oestrogenen. Het project heeft als doel de Vlaamse situatie te bestuderen aangaande de vervuiling van het oppervlakte/drinkwater door xeno-oestrogenen. Organisaties: • Menselijke Ecologie
Onderzoekers: • David PROOT • LUC HENS
Opsporen van influenza A virus quasi-species evolutie in de immune gastheer met behulp van kwantitatieve geavanceerde sequentie-analyse Universiteit Gent
Abstract: De quasi-species evolutie van influenza A virussen in naïeve en immune gastheren zal vergeleken worden door gebruik te maken van kwantitatieve geavanceerde sequentie-analyse. De bekomen ontsnappingsmutaties zullen hierbij gekarakteriseerd worden in termen van fitheid, competitief voordeel en stabiliteit. Dit zal een gedetailleerd inzicht bieden in de complexe dynamische natuur van de influenza A virus quasi-species diversiteit onder verschillende immune selectiedrukken. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Xavier Saelens
Opsporen van influenza A virus quasi-species evolutie in de immune gasther met behulp van kwantitatieve geavanceerde sequentie-analyse Universiteit Gent Abstract: De quasi-species evolutie van influenza A virussen in naive en immune gestheren zal vergeleken worden door gebruik te maken van kwantitatieve geavanceerde sequentie-analyse. De bekomen ontsnappingsmutaties zullen hierbij gekarakteriseerd worden in termen van firheid, competitief voordeel en stabiliteit. Dit zal een gedetailleerd inzicht bieden in de complexe dynamische natuur an de influenza A virus quasi-species diversiteit onder verschillende immune selectiedrukken. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Xavier Saelens
Opsporen van nieuwe doelwitten voor de behandeling van obesitas aan de hand van het cholecystokininesignaalsysteem in C. elegans KU Leuven Abstract: Overgewicht en obesitas zijn de laatste decennia uitgegroeid tot een ware pandemie. Meer dan twee miljard mensen lijden aan overgewicht en obesitas (WHO). Daarnaast verhoogt zwaarlijvigheid het risico op een hele reeks medische problemen, waardoor de aandoening steeds zwaarder doorweegtop het budget van de gezondheidszorg. Voor de behandeling is wetenschappelijk inzicht in processen zoals vetopslag en eetgedrag uitermate belangrijk. Omwille van de complexe endocriene signaalwegen die verantwoordelijk zijn voor de regulatie van deze processen zijn therapeutische middelen echter moeilijk te vinden. Doelwitopsporing via traditionele knaagdier-modellen is daarbij duur en tijdrovend. Omdat de mechanismen die aan de basis liggen van energiehomeostase geconserveerd zijn, is de rondworm Caenorhabditis elegans een goedkoop en snel alternatief voor de ontdekking en studie van nieuwe doelwitmoleculen. Zo werd recent op het lab Functionele Genomica en Proteomica (KU Leuven) een structureel en func Organisaties: • Afd. Dierenfysiologie en Neurobiologie
Onderzoekers: • Liliane Schoofs • Tom Janssen • Kevin Van Calster
Opsporen van nieuwe genen als oorzaak van gecombineerde OXFOS deficiënties Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als doel nieuwe genetische defecten te ontdekken bij patiënten met OXFOS deficiënties. Dit zal verwezenlijkt worden aan de hand van genetische analyses in een geselecteerde patiëntenpopulatie met gecombineerde deficiënties in ofwel complex I en IV ofwel I en II. Eens nieuwe varianten gevonden, zullen experimenten ter bevestiging van de pathogene aard van de mutatie uitgevoerd worden. Organisaties: • Vakgroep Pediatrie en genetica
Onderzoekers: • Rudy Van Coster • Björn Menten
Opsporen van nieuwe genen in ernstige T-cel afhankelijke immuunaandoeningen. KU Leuven Abstract: Inzicht in de genetische oorzaak van pediatrische immuun ziekten is van cruciaal belang voor diagnose, behandeling ontwerp en de ontwikkeling van nieuwe therapeutica. Er zijn verschillende grote struikelblokken in dit begrip. Ten eerste, de "outbred" natuur en kleine grootte van het gezin van de meeste menselijke populaties voorkomt eenvoudige kaart brengen van het menselijk immuunsysteem pathologieën (in tegenstelling tot muizen). Ten tweede kunnen genetische en omgevingsfactoren wezenlijke aantasting van de klinische presentatie als gevolg van de onderliggende immunologische defect, waardoor passende indeling problematisch. Ten derde doet de verschillen in het immuunsysteem van muizen en mensen niet toe in de veronderstelling te worden opgemerkt dat genetische controle ontleed in muizen is rechtstreeks toepasselijk in de mens. Om dezeblokkades te omzeilen, dit project wil de bevolking-niveau uit te voeren immunologische en genetische analyse vanpediatrische immuunsysteem pathologieën Organisaties: • Labo Genetica van Auto-immuniteit
Onderzoekers: • Carine Wouters • Isabelle Meyts • Adrian Liston
Opsporen van oorzakelijke genen en pathogenetische mechanismen in kanker: een systeembiologische benadering.nbsp; KU Leuven Abstract: (URL:http://www.kuleuven.be/onderzoek/por/index.html) Wij ontwikkelen nieuwe algoritmes welke de gevens uit verschillende genetischegegevensbronnen combineren om nieuwe relevante genen te ontdekkenwelke betrokken zijn voor tumorigenese.Concreet wordt er een algoritme ontwikkeld dat toelaat vertrekkende van SNP data de ploidie en genomische herrangschikkingen in tumoren te bepalen, waarbij automatisch gecorrigeerd wordt voor de contibutie van het stroma. Organisaties: • Departement Menselijke Erfelijkheid
Onderzoekers: • Peter Marynen • Yves Moreau • Peter Van Loo
Opsporing nieuwe ziekteveroorzakende genen bij erfelijke mentale retardatie KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Departement Menselijke Erfelijkheid
Onderzoekers: • Hilde Van Esch • Mala Isrie
Opsporing van microdeleties en duplicaties bij epilepsiepatïënten aan de hand van SNP arrays. Universiteit Antwerpen Abstract: Copy number variations in het genoom zijn verantwoordelijk voor 10-20% van alle mentale handicaps. Recent is gepostuleerd dat deze cnv's ook verantwoordelijk kunnen zijn voor epilepsie. Daarom willen wij in een pilootproject 30 patiënten met idiopathische epilepsie en mentale retardatie testen aan de hand van Illumina SNP assays op het voorkomen van microdeleties. Organisaties: • Medische Genetica (MEDGEN)
Onderzoekers: • Liesbeth Rooms
Opstartfinanciering CRC - CMI Universiteit Gent Abstract: De eerste doelstelling voor het CMI, die al voor een groot deel is ingevuld, is om met de vijf Vlaamse universiteiten en de vier Vlaamse universitaire ziekenhuizen een biobanknetwerk uit te bouwen als essentieel hulpmiddel voor projecten op het gebied van het TBO. Voor de prospectieve verzameling van biobankstalen is de samenwerking tussen de Deelnemende Instellingen en hun CRC onderling nodig omdat op die manier een zo breed mogelijk populatie wordt bestreken om zoveel mogelijk stalen te verzamelen. Dit is belangrijk omdat binnen een gepersonaliseerde geneeskunde meestal sterk afgelijnde ziektebeelden worden onderzocht en behandeld, die wegens de hun stratifiëring kleinere groepen patiënten betreffen. Op basis van de inventaris van de retrospectieve biobanken en van de noden voor het translationeel biomedisch onderzoek, zijn nu Focusbiobanken bepaald, die in het biobanknetwerk zullen worden opgenomen van zodra de ICT backbone operationeel zal zijn. De FFEU middelen zullen toelaten om in alle 4 aangesloten CRC?s, voor CRC Leuven in samenwerking met UHasselt, de infrastructuur voor een kwaliteits-biobank op te bouwen. In een tweede fase zal het CMI zich richten op onderzoek en ontwikkeling, in projecten voor translationeel biomedisch onderzoek, waaraan elke stakeholder kan meewerken, en waarbij al dan niet gebruik kan gemaakt worden van het CMIbiobanknetwerk, binnen de perken van de strategie en de regels en mits rekening te houden met de Standard Operating Procedures voor het gebruik van biobankstalen. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Sofie Bekaert
Opstartkrediet ZAP Faculteit Wetenschappen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opstartkrediet ZAP Faculteit Wetenschappen Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • Marc KOCHZIUS
Opstartkrediet ZAP Faculteit Wetenschappen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opstartkrediet ZAP Faculteit Wetenschappen Organisaties: • Geografie
Onderzoekers: • Matthieu KERVYN DE MEERENDRE
Opstartkrediet ZAP Faculteit Wetenschappen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek in de organische synthese met focus op de ontwikkeling van niuewe synthesemethoden en de ontwikkeling van efficiënte synthesen van verbindingen met nut in de medicinale chemie en de matrialenchemie. Belangrijke onderzoeksdomeinen zijn: 1) Organometaal katalyse Alkyn transformaties Gooudkatalyse Carbeenchemie Photoredox katalyse 2) Heterocyclische synthese N-houdende (poly)cyclische heterocycli en analogen van natuurproducten met toepassingen binnen de medicinale chemie 3) Hernieuwbare chemie Synthese van bouwstenen voor gebruik in de polymeerchemie, gebruik makende van hernieuwbare grondstoffen Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Guido VERNIEST
Opstart van een revalidatie database om de normen van MS revalidatie te verhogen: haalbaarheid, capaciteitsopbouw en proof-of-concept in het domein van oefentherapie en mobiliteit.
Universiteit Hasselt Abstract: Personen met de progressieve vorm van MS vertonen over het algemeen meer beperkingen dan personen met de relapsing-remitting vorm van MS. Oefentherapie is een potentiële effectieve behandelingsmodaliteit. Ondanks de enorme toename van onderzoek in het domein van fysische revalidatie en oefenen, blijft het echter onduidelijk of gunstige effecten evenwaardig aanwezig zijn in de progressieve als in de relapsingremitting vorm van MS. Tevens is het onduidelijk in welke mate de effecten afhankelijk zijn van de ernst van de aandoening en van de interventie op zich (modaliteit, duur en intensiteit). Bovendien is het onvoldoende geweten welke uitkomstmaten voor mobiliteit er het beste zijn om veranderingen die betekenisvol zijn voor de personen met MS te meten. De voortgang van de kennis, in het bijzonder over oefentherapie maar ook algemeen over revalidatie, is vertraagd deels omwille van vier zaken: 1) kleine proefgroepen die geen onderscheid in effecten volgens type MS of beperkingsniveau toelaten, 2) beperkte systematische beschrijving van de inhoud van de interventie (de zogenoemde 'black-box van de revalidatie), 3) inconsistent gebruik van multi-dimensionele uitkomstmaten met onvoldoende kennis over hun nauwkeurigheid en referentiewaarden van betekenisvolle verandering en 4) beperkte inspanningen om de relatie dosering-effect van verscheidene revalidatiestrategieën te bepalen. De lange termijndoelstelling is antwoorden te geven op onderzoeksvragen over de multi-dimensionele effecten van revalidatie volgens type MS en beperkingsniveau evenals over de inhoud van de interventie. Dit project betreft de voorbereiding van het oprichten van een grote gedeelde database die zal bestaan uit 1) retrospectieve data omhaling van individuele patiënten data uit gepubliceerde studies en 2) prospectieve data invoer door clinici en onderzoekers aan de hand van een revalidatie register. Dit zal onderzoekers in staat stellen om (vergelijkende) effecten van specifieke interventies en instellingen, of geschiktheid van verscheidene uitkomstmaten te onderzoeken. Uiteindelijk zal dit leiden tot verbeterende normen in MS revalidatie in de dagelijkse praktijk. Revalidatie kan een effectieve behandeling zijn om de fysieke functie bij personen met de progressieve vorm van MS te onderhouden. In tegenstelling tot medische registers, bestaat er tot op heden geen register voor revalidatie. Dit is nodig om onderzoeksvragen in grote proefgroepen te kunnen onderzoeken, welke uiteindelijk de wetenschappelijke zekerheid zullen verhogen en een impact zullen hebben op oefen/revalidatie studies in MS. Deze studiefinanciering (1 jaar durende opstart) zal ons in staat stellen om volgende aspecten te bestuderen: 1) de wettelijke reglementering van databases in Europa en de Verenigde Staten van Amerika, 2) in de praktijk uitgewerkte voorbeelden van bestaande registers, 3) de door de onderzoekers' ervaren belemmeringen en stimuli om data te delen, 4) de bereidwilligheid van clinici en mogelijkheid om data te leveren in het register, 5) betrokkenheid van experts om in werkgroepen samen uitkomstmaten en een classificatie systeem der behandelingen voor het register te identificeren. Proof-of-concept studies zullen uitgevoerd worden in het domein van oefentherapie en mobiliteit. Consultatie van onderzoekers en clinici zullen tijdens conferenties en ondersteunende internationale revalidatie organisaties plaatsvinden. Een platform zal ontwikkeld worden voor informatie en communicatie. Dit project kan in het komende jaar informatie verwerven betreffende de effectiviteit van oefentherapie bij personen met de progressieve vorm van MS. In een langer perspectief, kan dit project tevens leiden tot gedetailleerde wetenschappelijk gebaseerde richtlijnen over fysische revalidatie, gevolg door andere domeinen daar zijnde ergotherapie, logopedie en cognitieve revalidatie. Organisaties: • Revalidatiewetenschappen • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Peter FEYS • Ilse BAERT
Opstellen en toepassen van een methodologie voor het bepalen van de hoeveelheid grondwater dat op duurzame wijze kan gewonnen worden (contingent) uit een grondwaterlichaam Universiteit Gent Abstract: De opdracht heeft tot doel een methode te ontwikkelen waarmee kan afgeleid worden hoeveel grondwater op een duurzame wijze kan gewonnen worden (contingent) uit een grondwaterlichaam, of een deel ervan, zodat aan de doelstellingen van de KRW (Europese Kaderrichtlijn Water) wordt voldaan. De stroomgebiedsbeheerplannen van Schelde en Maas (in openbaar onderzoek) vermelden in hun actieprogramma's dat voor de verschillende grondwaterlichamen (die in een slechte kwantitatieve toestand verkeren) grondwatercontingenten zullen bepaald worden. Een methodiek voor het opstellen van deze contingenten is echter nog niet vastgelegd. Een uitvoerige beschrijving van mogelijke methodes moet opgesteld worden (literatuurstudie). De voor Vlaanderen best beschikbare methode moet uitgewerkt worden waarbij voldoende aandacht wordt besteed aan flexibiliteit en schaalafhankelijkheid van de methode. Om de methode te evalueren moet ze toegepast worden op twee grondwaterlichamen waarbij contingenten voor de verschillende ruimtelijke schaalniveaus worden berekend. Op deze manier kan afgeleid worden op welke wijze met de contingenten moet omgegaan worden. Richtlijnen met betrekking tot het gebruik van de contingenten moeten opgemaakt worden. Een gevoeligheidsanalyse van bepaalde socio-economische randvoorwaarden, zoals bijvoorbeeld de maximaal toelaatbare verlaging in een bepaald gebied, moet eveneens uitgevoerd worden. Bij het ontwikkelen van de methode moeten de doelstellingen van de Kaderrichtlijn Water (art 4 en bijlage 5) voor grondwater als absolute randvoorwaarde beschouwd worden. De opdracht omvat 4 deelopdrachten: Deelopdracht 1: Het opstellen van de methodiek; Deelopdracht 2: Het toepassen van de methode op twee grondwaterlichamen; Deelopdracht 3: gevoeligheidsanalyse van de socio-economische randvoorwaarden berekend voor de twee grondwaterlichamen; Deelopdracht 4: Eindrapportage en niet technische samenvatting. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Kristine Walraevens
Opstellen en toetsing van een geïntegreerd beoordelingssysteem voor de risico-evaluatie van aquatische ecosystemen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Ronny Blust • Patrick Meire • Kristine De Schamphelaere
Opstellen syntheseverslag over 10 jaar onderzoek op gebied van industriële toxicologie en arbeidsgeneeskunde verricht in kader van DWTC-programma's. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In 1990 werd door de Diensten voor Programmatie van het Wetenschapsbeleid (DPWB, de huidige Federale diensten voor wetenschappelijke, technische en culturele aangelegenheden (DWTC), een eerste onderzoeksprogramma inzake milieuhygiëne opgezet. Onderzoek op het gebied van de menswetenschappen was immers hoognodig om te kunnen inspelen op de disfuncties en de vragen die de technologische mutaties en de toepassing ervan in onze moderne samenleving oproepen. Centraal in dit programma stonden de studie van het industrieel risico en de studie van de invloed van milieufactoren op de gezondheid. Het onderzoek terzake wordt sindsdien beter geprogrammeerd en heeft een nieuwe start genomen. Er werden sinds 1998 namelijk 2 wetenschappelijke ondersteuningsprogramma's voor de gezondheidsbescherming van de werknemers op touw gezet. De verschillende projecten in die programma's vloeien voort uit het onderzoek op de 3 kernpijlers van die programma's: (1) industriële en omgevingstoxicologie (toepassingsluik van dit laboratorium), (2) ergonomie, (3) studie van psychosociale risico's. Het voor dit DWTC-project op te stellen verslag beschrijft het verloop van de activiteiten van die projecten, en maakt een balans op van het wetenschappelijk onderzoek dat sinds 10 jaar verricht is. Het bevat een omschrijving van de programma's, de wetenschappelijke activiteiten, en de projecten die de voorbije 10 jaar werden opgezet (er werden 56 onderzoekprojecten voor een totaalbedrag van 833 MBEF gefinancierd). Er wordt ook voorgesteld welk onderzoek in de toekomst noodzakelijk is. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • MICHELINE VOLDERS
Opstellen van doelstellingen voor ecologische infrastructuur in de Antwerpse haven. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is ondermeer het opstellen van doelstellingen voor de habitats en soorten van het netwerk ecologische infrastructuur in de Antwerpse haven die voldoende concreet zijn om als toetsingskader te gebruiken bij de beoordeling van ingrepen en handelingen in het kader van denatuurregelgeving binnen het havengebied van Antwerpen. Deze zijn bij voorkeur kwantitatief meetbaar. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Opstellen van een Biotisch Ligand Model (BLM) voor de metalen koper en cadmium in mariene en estuariene milieus aan de hand van de Europese zeebaars (Dicentrarchus labrax). Universiteit Antwerpen Abstract: In deze studie wordt getracht een BLM op te stellen voor mariene en estuariene omgevingen. Het doel van dit BLM is om een model op te stellen waarin zowel de sterke invloed van plaats specifieke omgevingsfactoren zoals hardheid, chemische speciatie, pH, temperatuur en saliniteit alsook de sterke invloed van fysiologische eigenschappen van het oganisme omvat worden om zo de biobeschikbaarheid van de metalen te kunnen evalueren. Zo zou er een mogelijkheid kunnen ontstaan om in de toekomst plaats specifieke waterkwaliteitsnormen op te stellen. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Gudrun De Boeck • Marjan Diricx
Opstellen van een gecomputeriseerd landevaluatiesysteem gebruikmakend van .NET technologie Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek beoogt van, op een multidisciplinaire wijze, moderne computertechnologie te combineren met landevaluatietechnieken om te komen tot een gecomputeriseerd landevaluatiesysteem dat direct beschikbaar kan gesteld worden via het Internet. Dit systeem zal toelaten om op een geautomatiseerde wijze de landgeschiktheid en de landproductiviteit voor verschillende gewassen in te schatten, gebruikmakend van bestaande inventarissen van natuurlijke hulpbronnen. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Eric Van Ranst
Opstellen van een synthese rapport van alle monitoring gegevens van de Beneden Zeeschelde ten behoeve van de milieuvergunningsaanvraag en uitwerken van een gedetailleerd monitoringsprogramma. Universiteit Antwerpen Abstract: In het kader van de milieuvergunningsaanvraag voor de baggerwerken in de Beneden Zeeschelde, is een voorpelling van de effecten op het ecosysteem van het storten van baggerspecie vereist. Hieraan gekoppeld is de noodzaak tot monitoring om de verwachte effecten te kunnen kwantificeren. Inventarisatie van de op dit moment voorhanden monitoring-gegevens wordt gedaan, mogelijke effecten worden gedeeltelijk via simulatie opgespoord. Een ecosysteemmodel wordt gebruikt om optimale monitoring (met het oog op het kwantificeren van verwachte effecten) voor te stellen. Organisaties: • Ecosysteembeheer • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Opstellen van een triademethode voor classificatie van schorren en waterbodems in zout en brak milieu. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het huidige studieproject omvat de ontwikkeling van een methode voor risicobeoordeling van sedimenten in brakke en zoute wateren. Deze methode, die wordt opgesteld naar analogie van de huidige TRIADE beoordelingsmethode voor zoetwater en specifiek voor Vlaamse waterbodems wordt uitgewerkt, bevat een analyse van een reeks fysicochemische parameters, een biologische in-situ beoordeling van de benthische macro-invertebraat levensgemeenschap en bioassays die worden uitgevoerd onder gecontroleerde laboratoriumcondities.
Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Opstellen van een triademethode voor classificatie van schorren en waterbodems in zout en brak milieu. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het huidige studieproject omvat de ontwikkeling van een methode voor risicobeoordeling van sedimenten in brakke en zoute wateren. Deze methode, die wordt opgesteld naar analogie van de huidige TRIADE beoordelingsmethode voor zoetwater en specifiek voor Vlaamse waterbodems wordt uitgewerkt, bevat een analyse van een reeks fysicochemische parameters, een biologische in-situ beoordeling van de benthische macro-invertebraat levensgemeenschap en bioassays die worden uitgevoerd onder gecontroleerde laboratoriumcondities. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Ronny Blust
Opstellen van een vergelijkende artrokinematische database van de schouder om een nieuw multi-axiaal gewricht op basis van pneumatische actuatoren te kunnen implementeren in een revalidatie robot. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het kader van de toepassing van robotica in de revalidatie wordt, naasr de ontwikkeling van een staprobot, onderzocht of systemen met meer complexe 3D-kinematica haalbaar zijn. Voor het VUB-onderzoeksconsortium dat een SBO-aanvraag hieromtrent indiende vormt het bovenste lidmaar een nieuw terrein. Klinische toepassing van robotica in de revalidatie van het bovenste lidmaar vergt een exoskelet met actuatoren dat relatief klein en licht is. Om het bewegingsverloop van dergelijk systeem te laten overeenstemmen met het reële fysiologische verloop, dient de artrokinematica van de schouder accuraat opgetekend te worden. Het doel van dit project is het opstellen van artrokinematische database van de schouder. Hiervoor zullen technische referentieframes gerelateerd worden aan anatomische referentieframes, d.m.v. de registratie van ruimtelijke coördinaten van beenderige referentiepunten gedurende dissectien met behulp van een 3D-stylus (Microscribe). Vervolgens zal het bewegingsverloop in de schouder in vitro d.m.v. elektromagnetische (Flock of Birds) en sonografische trackers (Zebris) geregistreerd worden. In een tweede fase zullen dezelfde gegevens geregistreerd worden in vivo en vergeleken worden met data bekomen door video-analyse. Op basis van al deze data kan een methematisch model voor de schouder worden ontwikkeld. Organisaties: • Heelkundige Specialiteiten
Onderzoekers: • GEORGES DELVAUX
Opstellen van instandhoudingsdoelstellingen voor de Zeeschelde en de tijgebonden zijriveren (Nete's, Dijle, Zenne en Durme). Universiteit Antwerpen Abstract: Opstellen van instandhoudingsdoelstellingen voor de Zeeschelde en de tijgebonden zijriveren (Nete's, Dijle, Zenne en Durme). Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Opstellen van leerlijnen in het judo aan de hand van analyses van judogevechten op verschillende niveaus en bij verschillende leeftijdscategorieën. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Judocompetitie wordt gekenmerkt door een intermitterend inspanningspatroon met verschillende onderdelen (rechtstaand gevecht, grondgevecht en pauzes opgelgd door de scheidsrechter). Tot nu toe werd er geen systematische dataverzameling gedaan naar het tijdsgebruik en naar de verdeling van de verschillende gevechtsmogelijkheden binnen het judokamp. De bedoeling van voorliggend project is om judokampen van verschillend niveau en van verschillende leeftijdscategorieën te analyseren op tijdsgebruik binnen de judokamp (actieve tijd in rechtstaand gevecht, actieve tijd in grondgevecht, recuperatie tijdens pauzes opgelegd door de scheidsrechter)om op die manier een beeld te krijgen van het inspanningsprofiel van een doorsnee judowedstrijd. Aan de hand van deze gegevens kan de judotraining verder geoptimaliseerd worden rekening houden met de gemeten intervallen van activiteit en recuperatie en met aandachtsbesteding van de correcte activiteiten (grond versus rechtstaande werk). Tevens willen we de gebruikte technieken gaan evalueren en dit zowel qua gebruiksfrequentie, de score per techniek en het tijdstip in het gevecht. Alle gemeten parameters willen we analyseren per geslacht, per gewichtscategorie, per leeftijd en in functie van het niveau van de competitie (regionaal, nationaal, internationaal). Indien verschillen gevonden worden tussen bv. de gewichtscategorieën dankunnen de trainingsvormen aangepast worden per categorie. De analyses in finctie van de leeftijd zullen ook gebruikt worden voor de ontwikkeling en verfijning van de judoleerlijnen en voor talentdetectie. Organisaties: • Bewegingsvorming en Sporttraining
Onderzoekers: • EVERT ZINZEN
Opstellen van veiligheidsdossiers van cosmetische producten volgens de voorschriften v/d gangbare Europese Cosmetische Wetgeving en bijkomende wetenschappelijke rapporten op aanvraag van de opdrachtgever. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opstellen van veiligheidsdossiers van cosmetische producten volgens de voorschriften van de gangbare Europese Cosmetische Wetgeving en bijkomende wetenschappelijke rapporten op aanvraag van de opdrachtgever (Schreuder Research Bv). Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • MARLEEN PAUWELS • VERA ROGIERS
Opstellen van veiligheids-en efficiëntiedossiers van cosmetische producten volgens de voorschriften van de gangbare Europese Cosmetische Wetgeving. Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Opstellen van veiligheids-en efficiëntiedossiers van cosmetische producten volgens de voorschriften van de gangsbare Europese Cosmetische Wetgeving voor de firma Soprodal NV. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • MARLEEN PAUWELS • VERA ROGIERS
Opstellen van veiligheids- en efficiëntiedossiers van de cosmetische producten BIODERMAL. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opstellen van veiligheids- en efficiëntiedossiers van de cosmetische producten BIODERMAL en aanpassen volgens de voorschriften van de Europese Cosmetische Wetgeving Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • MARLEEN PAUWELS • VERA ROGIERS
Optimale beeldvorming van myometriale pathologie KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Screening, D
Onderzoekers: • Dirk Timmerman • Thierry Van den Bosch
Optimale beeldvorming van myometriale pathologie KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Orgaansystemen
Onderzoekers: • Dirk Timmerman • N. N. • Thierry Van den Bosch
Optimale implantaat-fixatie, geïntegreerd in een automatisch ontwerp van patiënt-specifieke implantaten voor reconstructie van acetabulaire defecten KU Leuven Abstract: Met 15.000 patiënten in België per jaar is een totale heupartroplastie één van de meest uitgevoerde orthopedische ingrepen. Revisies van deze prothesen komen steeds vaker voor en gaan gepaard met complexe operaties.Mobelife heeft zich met het aMace implantaat gespecialiseerd in een patiënt-specifieke aanpak voor de behandeling van de meest ernstige acetabulaire defecten (Paprosky IIIb). Defecten van Paprosky type IIac en IIIaworden vandaag vooral met standaard componenten behandeld. Deze componenten zijn echter vaak sub-optimaal en kunnen aanleiding geven tot lange operatietijden, bijkomende complicaties of snellere revisie.Door custom implantaten ook toe te passen bij kleinere botdefecten (type IIa-c en IIIa), kunnen patiënten behoed worden voor een opeenvolging van revisie-operaties die uiteindelijk kan leiden tot een veel complexer botdefect. Omwille van de concurrentie met de standaardcomponenten in dit marktsegment zal een nieuwe, innovatieve ontwerpmethode ontwikkeld worden om d Organisaties: • Afdeling Biomechanica
Onderzoekers: • Jozef Vander Sloten • Peter Vanden Berghe
Optimale opvolging van chronisch zieken in de thuisverpleging via een mobiele applicatie Universiteit Gent Abstract: Veel patiënten in de thuisverpleging lijden aan chronische pijn, diabetes of lopen een risico op decubitus. De bestaande richtlijnen rond evidenced based nursing worden niet altijd waargemaakt. Met behulp van een mobiel elektronisch verpleegdossier zullen patiënten snel herkend worden als risicopatiënt en consequent worden opgevolgd. Daarnaast wordt ook de toepassing van de evidenced based protocols ondersteund. Organisaties: • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde
Onderzoekers: • Dirk De Bacquer • Heidi Buysse
Optimale Sportbegeleiding voor de jeugd Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoek wordt een bewegingsprogramma voor kinderen uit de regio West-vlaanderen opgemaakt en wetenschappelijk onderbouwd. Organisaties: • Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen
Onderzoekers: • Matthieu Lenoir
Optimalisatiealgoritmen voor plantenveredeling Universiteit Gent Abstract: Plantenveredeling bestaat uit het creëren van verbeterde variëteiten van gekweekte gewassen. We ontwikkelen algoritmen voor het opstellen van goede kruisingsschema's die leiden tot gewassen met een selectie aan gewenste eigenschappen. Verder ontwerpen we ook algoritmen voor het bepalen van een representatieve deelverzameling uit een grote collectie variëteiten.
Organisaties: • Vakgroep Toegepaste wiskunde en informatica
Onderzoekers: • Veerle Fack
Optimalisatiealgoritmen voor plantenveredeling Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek richt zich op een aantal problemen uit de plantenveredeling die wiskundig gemodelleerd kunnen worden (bv. via grafen) en die zich lenen voor combinatorische optimalisatie. Er worden onder meer algoritmes ontwikkeld voor de selectie van representatieve deelverzamelingen uit grote plantencollecties, voor de optimalisatie van kruisingsschema?s op basis van genetische merkers en voor het aanmaken van heterotische collecties. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste wiskunde en informatica
Onderzoekers: • Veerle Fack
Optimalisatie en applicatie van testen om enerzijds adalimumab en anderzijds anti-adalimumab antilichamen te bepalen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Therapeutische en Diagnost. Antilichamen
Onderzoekers: • Ann Gils • Sumin Bian
Optimalisatie en fysiologische toepassing van een aangedreven enkel-voet exoskelet: een experimentele studie van de musculaire determinanten van langdurige locomotie. Universiteit Gent Abstract: Het eerste doel van dit project is een aangedreven enkel-voet exoskelet te optimaliseren met een zo groot mogelijke reductie in metabole kost tijdens wandelen als uitgangspunt. De resultaten kunnen gebruikt worden voor de ontwikkeling van hulpmiddelen voor klinische populaties. Het tweede doel is om het exoskelet te gebruiken om de locale musculaire determinanten van vermoeidheid tijdens snel wandelen te identificeren. Organisaties: • Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen
Onderzoekers: • Dirk De Clercq
Optimalisatie en toepassing van in vitro modellen voor de bepaling van intestinale oplosbaarheid en permeabiliteit KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Farmacotechnologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Patrick Augustijns • Steven De Jonghe • Pieter Annaert • Benjamin Wuyts
Optimalisatie en uitbreiding van een 'prototype' mycotoxine sneltest voor markttoepassingen Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit O&O-project is om de klantenservice van Nutriad te versterken met een snelle mycotoxineanalyse test (MBA) die kan worden gebruikt in de productie-installatie van haar klanten (veevoederfabriek, boerderij, enz.) om zo snel een besluit te kunnen vormen omtrent het besmettingsniveau van verschillende mycotoxines in diervoeder ingrediënten zoals com, wheat, barley, soybean, rapeseed, DDGS, sunflower tapioca, rice, rice bran, wheat semolina and complete feed (pelleted/meal matrices). Met deze informatie zal Nutriad, door haar klantendienst snel strategieën beter kunnen definiëren om de negatieve effecten van mycotoxinen tegen te gaan door het gebruik van gecontamineerde diervoeder ingrediënten. Organisaties: • Vakgroep Bioanalyse
Onderzoekers: • Sarah De Saeger
Optimalisatie en validatie van een muismodel voor ruptuur van atherosclerotische plaques. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Guido De Meyer • Wim Martinet • Lynn Roth
Optimalisatie en validatie van een muismodel voor ruptuur van atherosclerotische plaques. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Marleen Verhoye • Guido De Meyer
• Hidde Bult • Wim Martinet
Optimalisatie en validatie van een muismodel voor ruptuur van atherosclerotische plaques. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Guido De Meyer • Wim Martinet • Lynn Roth
Optimalisatie en veldvalidatie van Bacterial Exposure Stress Technology (BEST) voor sediment- en waterkwaliteitsbepaling. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt de optimalisatie en veldvalidatie van bacteriële stresspromotoren (BEST) voor de kwaliteitsbepaling van sediment- en waterstalen. In eerste instantie worden staalname- en extractiemethoden geoptimaliseerd voor een viertal locaties met een gekende vervuilingsgraad. In tweede instantie worden de inductieprofielen van BEST vergeleken met beschikbare chemische, biologische en ecotoxicologische informatie voor locaties in Vlaanderen met variërende vervuiling. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Roel Smolders
Optimalisatie van adaptieve SPECT Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt verder gebouwd op moderne technieken voor het onderzoek van beeldkwaliteit en de daarvan afgeleide optimalisatie van systemen voor beeldvorming. Speciefiek zullen deze technieken gebruikt worden om het design van Single Photon Emission Computed Tomography (SPECT) systemen bij te sturen. De resultaten zouden moeten leiden tot meer efficiënte en betere gepersonaliseerde geneeskunde. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Stefaan Vandenberghe • Roel Van Holen
Optimalisatie van aVB3 bindende Nanobodies voor kankertherapie, kankerdetectie en aflevering van chemotherapeutica Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Claude Libert
Optimalisatie van bestrijding van infecties met intestinale brachyspiren bij varkens Universiteit Gent Abstract: Brachyspira infecties worden in toenemende mate geassocieerd met darmaandoeningen bij varkens. Bestrijding van deze infecties is problematisch. In dit project zullen duurzame bestrijdingsmaatregelen ontwikkeld worden die moeten leiden tot een significante reductie van de hoeveelheden gebruikte antimicrobiële middelen Organisaties: • Vakgroep Pathologie, bacteriologie en pluimveeziekten
Onderzoekers: • Frank Pasmans
Optimalisatie van bioadhesieve minitabletten met een antifungaal geneesmiddel voor oculaire toepassing. Universiteit Antwerpen Abstract: Een interessante strategie om de beschikbaarheid van oculaire farmaca te verbeteren is de ontwikkeling van een bioadhesieve bereiding onder de vorm van een steriele minitablet.De minitabletten bestaan uit biocompatibele, hydrofiele polymeren, die na hydratatie door het traanvocht een gel vormen, waaruit het farmacon langzaam diffundeert en vervolgens zijn werking uitoefent, hetzij aan het oogoppervlak, heztzij na resorptie in het oog. Het project heeft als doel de formulatie van een minitablet met een antifugaal geneesmiddel te optimaliseren. De invloed van de samenstellende componenten van de minitablet alsook de bereidingswijze (directe compressie of droge granulatie), de compressiedruk en de sterilisatiemethode (gamma straling) op de fysische eigenschappen van de minitabletten (slijtvastheid, hardheid, opzwelgedrag) alsook de afgiftesnelheid van het actief bestanddeel in vitro zullen onderzocht worden. De invloed van de bewaaromstandigheden (temperatuur en relatieve vochtigheid) op de fysicochemische eigenschappen van de minitabletten zal geëvalueerd worden. Organisaties: • Laboratorium voor Farmaceutische Technologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Annick Ludwig • Sibel Bozdag Pehlivan
Optimalisatie van biotransformatie van de zebravis teratogenicity test. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit onderzoeksproject is om de biotransformatiecapaciteit van de Zebravis Teratogeniciteit Test (ZTT) te optimaliseren met behulp van een nieuw exogeen metabolisatie activerend systeem (MAS). Op deze manier kan deze alternatieve methode voor teratogeniciteit verder worden gevalideerd. Om dit doel te bereiken zullen we in de eerste fase van dit project dus een MAS ontwikkelen, namelijk een humaan MAS en een zebravis MAS. Om de biotransformatiecapaciteit na te gaan zullen we gebruik maken van 4 teststoffen die ongeveer 95% van het humaan geneesmiddelenmetabolisme beslaan. In de tweede fase van dit project zullen we dan zebravis embryo's tijdens hun organogenese
blootstellen aan dezelfde substraten als in fase 1 in af- en aanwezigheid van de beste MAS conditie uit fase 1. Op deze manier zal dus op het einde van fase 2 zowel de intrinsieke in vivo bioactivatiecapaciteit van de ZTT als deze in aanwezigheid van een co-incubatiesysteem gekend zijn. Organisaties: • Toegepaste diergeneeskundige morfologie
Onderzoekers: • Steven Van Cruchten
Optimalisatie van coderingstrategieën voor gedeeltelijk en volledig implanteerbare cochleaire implantaatsystemen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Experimentele Oto-rino-laryngologie
Onderzoekers: • Jan Wouters • Marc Moonen • N. N.
Optimalisatie van datacollectie-instrumenten. Universiteit Antwerpen Abstract: Optimalisatie van datacollectie-instrumenten. Organisaties: • Antwerps chirurgisch training, anatomie en onderzoekscentrum (ASTARC)
Onderzoekers: • Leo Bossaert
Optimalisatie van de behandeling van IBD patiënten met anti-TNFalpha geneesmiddelen via pharmackinetische monitoring van trough waarden en berekening van de kost-effectiviteit van de op trough levels gebaseerde therapie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Therapeutische en Diagnost. Antilichamen
Onderzoekers: • Séverine Vermeire • Ann Gils • Steven Simoens • Kris Covens
Optimalisatie van de behandeling van ovariumtumoren: multicentrische studie over de korte- en langetermijneffecten van de operatieve versus conservatieve behandeling. KU Leuven Abstract: De lange termijnuitkomst van conservatief behandelde ovariumtumoren meteen goedaardig aspect is niet goed gekend. Dergelijke tumoren zouden maligne transformatie, ruptuur en torsie kunnen ondergaan. Bovendien kunnen er veranderingen optreden in volume of vorm, die mogelijk dergelijke ongunstige evolutie voorafgaan. Momenteel ontbreekt een wetenschappelijk onderbouwd optimaal beleid van ovariumtumoren. Dit verklaart de grote variatie van het klinisch beleid voor opvolging en chirurgische indicatiestelling. Nieuwe inzichten in de spontane evolutie van conservatief behandelde ovariumtumoren met een goedaardig aspectnbsp;kan leiden totminder ingrepen en vroegtijdige opsporing of zelfs preventie van kanker.nbsp;Deze internationale multicentrische studie heeft als doelstelling om een optimaal en wetenschappelijk onderbouwd beleid van ovariumtumoren te ontwikkelen. Minstens 3000 patiënten met een ovariumtumorworden onderzocht met echografie en gedurende minstens 5 jaren opgevolgd indien er ge Organisaties: • Orgaansystemen
Onderzoekers: • Dirk Timmerman • Ben Van Calster
Optimalisatie van de behandeling van rectumtumoren d.m.v. respons predictie en de toevoeging van moleculair gerichte agentia. KU Leuven Abstract: De standaardbehandeling voor rectumtumoren is (chemo)radiotherapie gevolgd door chirurgie. Om de respons op deze behandeling te verhogen, werden de laatste jaren verschillende moleculair gerichte agentia getest. Deze drugs zijn specifiek gericht tegen 1 molecule in een pathway en zouden, door hun hoge specificiteit, de efficiëntie van de behandeling kunnen verhogen zonder bijkomende toxiciteit voor de patiënt. Ondanks enkele veelbelovende in vivo en klinische resultaten met enkele van deze agentia,zijn de werkingsmechanismen, in het bijzonder de combinatie met bestraling, nog onvoldoende opgehelderd. In het huidige project willen we op zoek gaan naar biomerkers die kunnen voorspellen welke patiënten goed zullen reageren op deze behandeling. Voor de patiëntengroep met een profiel dat een slechte kans op respons heeft, zal de behandeling geoptimaliseerd worden door het toevoegen van moleculair gerichte agentia zoals inhibitoren van de 'Epidermal Growth Factor Receptor', 'Vascular Endothe Organisaties: • Groep Biomedische Wetenschappen
Onderzoekers: • Karin Haustermans • Annelies Debucquoy
Optimalisatie van de biotransformatie in de Zebravis Teratogeniciteit Test. Universiteit Antwerpen Abstract: De zebravis (Danio rerio) wordt momenteel uitgebreid gebruikt in geneesmiddelenonderzoek vanwege zijn talrijke voordelen. Zebravissen zijn klein en vereisen als dusdanig weinig test compound in vergelijking met zoogdieren. Bovendien dragen ze op zich weinig onderhoudshoudskosten met zich mee en zijn ze zeer vruchtbaar (ongeveer 100 tot 200 eitjes per paring die op hun beurt uitwendig worden bevrucht). De embryonale ontwikkeling in de zebravis vertoont daarenboven veel gelijkenissen met deze bij hogere vertebraten, inclusief de mens. Door bovenstaande eigenschappen, wordt het zebravis embryo ook reeds gebruikt om potentiële geneesmiddelen te screenen op teratogeniciteit, nl. in de zogenaamde Zebravis Teratogeniciteit Test (ZTT). Er is echter een algemene consensus in dit onderzoeksdomein dat verdere karakterisering en optimalisatie van de biotransformatie in de ZTT noodzakelijk is alvorens deze als een valide screeningsmodel voor teratogenen
kan gebruikt worden. Sommige stoffen, zogenaamde proteratogenen, worden namelijk gebioactiveerd om hun teratogene werking te kunnen uitoefenen. Er zijn indicaties dat het zebravis embryo en dus de ZTT dit bioactivatiepotentieel niet of onvoldoende bezit. Vandaar worden op heden lever microsomen van de rat soms als exogeen metabolisatie activerend systeem (rMAS) gebruikt om de biotransformatie in de ZTT te optimaliseren. Het gebruik van rMAS is echter beperkt want het is zelf embryotoxisch en het metabool profiel kan anders zijn dan bij de mens. Het doel van dit onderzoeksproject is dus 1) om een nieuw exogeen MAS te ontwikkelen die deze nadelen niet bezit en 2) haar rol bij de biotransformatie in de ZTT te evalueren. Om deze doelstellingen te bereiken, zullen in een eerste fase van dit project de biotransformatie en mogelijke embryotoxiciteit van humaan MAS (hMAS) en geïnduceerd zebravis MAS (izMAS) geëvalueerd en vergeleken worden. Wat de biotransformatie betreft zullen substraten gebruikt worden die humaan relevant zijn en die ongeveer 95% van het geneesmiddelen spectrum beslaan. Concreet betekent dit dat hMAS en izMAS zullen worden blootgesteld aan CYP1A2, CYP2C19, CYP2D6 en CYP3A4 specifieke substraten. De parent compound en mogelijke metabolieten zullen worden bepaald door middel van LC-MS. Hiervoor zal beroep gedaan worden op het Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne, UA. In een tweede fase zal dan de biotransformatie in de ZTT zelf bepaald worden in aan- en afwezigheid van de minst embryotoxische en best bioactiverende MAS van de eerste fase. Zebravisembryo's worden hierbij tijdens verschillende ontwikkelingsstadia blootgesteld aan dezelfde substraten als in fase 1 van dit project. De parent compound en mogelijke metabolieten zullen op verschillende tijdstippen zowel in het embryo zelf als in het supernatans worden bepaald door middel van LC-MS. Aan het einde van fase 2 zullen we adhv een nieuw exogeen MAS de biotransformatiecapaciteit van de ZTT geoptimaliseerd hebben. Dit zal dan verder worden gevalideerd met verschillende gekende proteratogenen. Onderzoekshypothese: De hypothese van dit onderzoeksproject is dat een humaan exogeen metabolisatie activerend systeem noodzakelijk is voor een optimale biotransformatie in de Zebravis Teratogeniciteit Test. Organisaties: • Toegepaste diergeneeskundige morfologie
Onderzoekers: • Dries Knapen • Steven Van Cruchten • Casper Pype
Optimalisatie van de coherentie tussen onderwijs- en examenvorm door integratie van videomateriaal binnen online examineren in de Toledo leeromgeving.nbsp; KU Leuven Abstract: Tot op heden wordt binnen de opleidingen Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie de patiënt op verschillende manieren aan de student geïntroduceerd: via casussen op papier, door middel van patiëntenvideo's, en via reëel patiëntencontact tijdens de stages. Er is echter een belangrijkediscrepantie tussen (onderwijs)werkvorm en examenvorm: het examen omvatechter steeds een casus op papier.Het doel van dit project is de uitwerking, evaluatie en implementatie van een online meerkeuzevragenexamen met inbegrip van patiëntenvideo's in de Toledo leeromgeving. Op deze manier wordt voor student en docent de coherentie tussen werkvorm en examenvorm geoptimaliseerd. Deze onderwijstechnologische innovatie wordt binnen dit project voor zowel formatief als summatief toetsen gebruikt, zowel voor praktische oefeningen als theoretische hoorcolleges, en zowel binnen Nederlandstalig als Engelstalig onderwijs. Organisaties: • Departement Revalidatiewetenschappen
Onderzoekers: • Katleen Desloovere • Filip Staes • Alice Nieuwboer • Hilde Feys • Geert Verheyden
Optimalisatie van de combinatiebehandeling met angiogenese inhibitoren en radiochemotherapie with angiogenesis inhibitors. KU Leuven Abstract: De huidige standaardbehandeling voor lokaal geavanceerde rectumtumoren is (chemo)radiotherapie gevolgd door chirurgie. Om de respons op de behandeling te verhogen, worden er heel wat moleculair gerichte agentia getest. Deze drugs zijn gericht op één specifiek molecule in één pathway en zouden, door hun hoge specificiteit, in staat zijn om de respons op de behandeling te verhogen zonder een hogere toxiciteit te veroorzaken. Aangezien bloedvatontwikkeling essentieel is voor tumorontwikkeling, lijkt angiogenese en in het bijzonder Vascular Endothelial Growth Factor Receptor (VEGFR) een belangrijk doelwit. Ondanks de goede in vivo resultaten en eerste klinische gegevens met deze agentia, zijn de werkingsmechanismen, in het bijzonder in combinatie met radiotherapie, nog onvoldoende gekend. Bovendien is de respons op anti-angiogene behandelingen erg heterogeen. De eerste doelstelling van ons project is om te zoeken naar biomerkers die kunnen voorspellen welke patiënten goed zullen reageren Organisaties: • Labo Experimentele Radiotherapie
Onderzoekers: • Annelies Debucquoy
Optimalisatie van Dendritische Cel Vaccinatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De immunobiologie van dendritische cellen (DC) heeft een enorm potentieel voor de ontwikkeling van nieuwe immuuntherapieën voor kanker en infectueuze aandoeningen. In dit project, dat deel uitmaakt van een geheel aan studies betreffende DC-biologie en de ontwikkeling van nieuwe immuuntherapeutische strategieën met DC in het kader van een EU-Network of Excellence, wensen we vier subprojecten te ontwikkelen ter optimalisatie van dendritische celtherapie. We wensen onze know-how en expertise omtrent de genetische modificatie van muis en humane DC aan te wenden om deze cellen optimaal te activeren. Hiertoe zullen we de DC voorzien van constitutief actieve synergistische TLR receptoren die tevens coderen voor TAA antigenen, van een dominant negatieve variant van de inhibitor van de TLR en cytokine signalisatie en van een oppervlakte membraan gebonden vorm van de TLR3 receptor gebonden aan de signaaltransductie van TLR4. Om deze DC optimaal in vivo te activeren zal de combinatie therapie met TLR3 agonisten uitgebreid worden getest. Organisaties: • Fysiologie
Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS
Optimalisatie van dendritische cel vaccinatie door interferentie met modulerende signalisatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Inleiding Dendritische cellen (DC) zijn de belangrijkste antigen presenterende cellen en essentieel voor de activatie van naïeve T cellen. Tijdens het maturatieproces worden immature DC, die gespecialiseerd zijn in antigen opname en verwerking, omgevormd tot potente T cel
stimulerende mature DC. Fenotypisch wordt de maturatie gekenmerkt door een toename van HLA-klasse I en II moleculen op het celoppervlak en een verhoogde expressie van adhesiemoleculen, costimulatoire en activerende moleculen, zoals bijvoorbeeld CD83 (Banchereau 2000, Mellman 2001). CD83 wordt beschouwd als één van de belangrijkste maturatiemerkers van DC, maar wordt ook uitgedrukt door B en T cellen gedurende hun activatie. Dit suggereert dat CD83 een belangrijke rol speelt in de regulatie van de immuunrespons, maar de precieze functie op DC en T cellen blijft onduidelijk (Zhou 1995, Lechmann 2002, Scholler 2002). Anderzijds zijn DC ook betrokken bij de perifere tolerantie en dus verantwoordelijk voor de normale T cel homeostase. Verscheidene moleculaire interacties die een rol spelen in de negatieve signalisatie werden recent beschreven, namelijk B7-1, B7-2/CTLA-4; B7-H1, B7-DC/PD-1 en B7x/BTLA. Hun precieze rol in de T cel regulering is nog niet volledig achterhaald en vormt het onderwerp van intensief onderzoek (Coyle 2003, Chen 2004, Rietz 2004, Wang 2004, Zha 2004, Greenwald 2005). In dit onderzoeksproject zullen de interacties tussen DC en T cellen bestudeerd worden op moleculair niveau. Hierdoor verkregen inzichten in de regulatie van de immuunrespons kunnen bijdragen tot de optimalisatie van DC-gebaseerde immuuntherapie. We hebben ons enerzijds toegespitst op CD83 en anderzijds op de B7-moleculen, voornamelijk B7-H1 en PD-1. Organisaties: • Fysiologie
Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS • Cindy AERTS
Optimalisatie van de percutane behandeling van coronaire bifuricatie letsels KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Cardiologie
Onderzoekers: • Walter Desmet • N. N. • Christophe Dubois
Optimalisatie van de preoperatieve chemoradiotherapie behandeling van rectumtumoren met behulp van EGFR en VEGF inhibitoren. KU Leuven Abstract: Bij de behandeling van rectumtumoren wordt de laatste jaren meer en meer aandacht besteed aan nieuwe medicatie die gericht één of enkele proteïnen kan uitschakelen, zoals EGFR inhibitoren en angiogenese inhibitoren. Hoewel er al enkele veelbelovende resultaten getoond zijn met dergelijke medicatie, geeft deze medicatie vaak aanleiding tot de ontwikkeling van resistentie, waardoor slechts een kleine groep patiënten voordeeluit deze behandeling kan halen. Daarnaast zijn de moleculaire mechanismen van deze medicatie in combinatie met de standaardbehandeling met chemo- en radiotherapie onvoldoende begrepen, wat het moeilijk maakt om de combinatieschemas met chemo- en radiotherapie te optimaliseren.In het huidige project zullen we trachten om aan de hand van klinisch, translationeel en in vivo onderzoek deze behandeling verder te optimaliseren. Wat betreft de EGFR inhibitoren, zullen we nagaan wat de beste therapeutische sequentie is voor de combinatie met (chemo)radiotherapie zowel in viv Organisaties: • Labo Experimentele Radiotherapie
Onderzoekers: • Karin Haustermans
Optimalisatie van de productie van waardevolle heterologe proteïnen, zoals antilichamen, in plantenzaden Universiteit Gent Abstract: In dit project beoogt men de productie van grote hoeveelheden van interessante heterologe eiwitten, zoals antilichamen, in plantenzaden haalbaar te maken. Daarom zullen we regulatorische factoren identificeren die kunnen bijdragen tot de verhoging van de stabiliteit van deze recombinante proteïnen. Daarnaast zal nagegaan worden andere kruisbloemigen dienst kunnen doen als economisch haalbaar productieplatform voor heterologe proteïnen op grotere schaal. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Anna Depicker
Optimalisatie van de redoxstatus voor een betere darmgezondheid in intra-uterien groeivertraagde biggen Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van het project is om de oxidatieve- en redox status van het gastro-intestinaal stelsel te onderzoeken in functie van dieren voedingsfactoren, en door optimalisatie van deze status de darmgezondheid van intra-uterien groeivertraagde biggen tijdens de opfokperiode (<25 kg) te verbeteren. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste biowetenschappen • Vakgroep Dierlijke productie
Onderzoekers: • Stefaan De Smet • Joris Michiels • Dirk Fremaut
Optimalisatie van de redoxstatus voor een betere darmgezondheid in intra-uterien groeivertraagde biggen. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van het project is om de oxidatieve- en redox status van het GIT te onderzoeken in functie van dier- en voedingsfactoren, en door optimalisatie van deze status de darmgezondheid van IUGR biggen tijdens de opfokperiode <25 kg) te verbeteren. Hiervoor zal een in vitro celcultuur model ontwikkeld worden dat zal toelaten om antioxidanten te screenen naar het potentieel om de oxidatieve- en redoxstatus te moduleren. Bijzondere aandacht zal geschonken worden aan natuurlijke antioxidantia en combinaties en modulerende stoffen van het antioxidant systeem. Organisaties: • Toegepaste diergeneeskundige morfologie
Onderzoekers: • Christa Van Ginneken
Optimalisatie van de single embryo transfer (SET) strategie bij de mens via groepscultuur en proteoomanalyse van embryogeconditioneerd medium, gebaseerd op een bovien embryomodel. Universiteit Gent Abstract: In vitro condities kunnen de in vivo situatie nooit volledig nabootsen: in vivo worden embryo?s blootgesteld aan autocriene, paracriene en endocriene factoren. In vitro vinden we enkel autocriene factoren, deze zijn oorzaak van een betere ontwikkeling bij groepscultuur. In dit onderzoeksproject willen we, deze autocriene factoren identificeren en nagaan of het supplementeren van deze factoren het humane cultuurmedium kan verbeteren Organisaties: • Vakgroep Verloskunde, voortplanting en bedrijfsdiergeneeskunde
Onderzoekers: • Ann Van Soom
Optimalisatie van de teelttechniek van het eiwitgewas Lupinen en inpasbaarheid in de dierlijke en menselijke voeding Hogeschool Gent Abstract: Het project spitst zich toe op het eiwitgewas lupinen (Lupinus l.) en wil drie grote doelstellingen realiseren: 1) Op punt stellen van de teelt van lupinen in Belgie in zonderheid rassenkeuze en onkruidbestrijding. 2) Informatie verzamelen omtrent de nutritionele waarde van lupinen en dit zowel voor de dierlijke als voor de menselijke voeding. 3) Het aflijnen van de mogelijkheden van lupinen op het vlak van voedingsmiddelentechnologie en diëtetiek. Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Departement Gezondheidszorg Vesalius • Vakgroep Levensmiddelen- en Agrotechnologie • Vakgroep Voeding en Diëtetiek
Onderzoekers: • Joos Latré • Kevin Dewitte • Marianne De Meerleer • Mia Verschraegen
Optimalisatie van de trade-offs tussen biomassaproductie, klimaatfeedback en waterconsumptie in korte-omloop hakhoutculturen, een modelanalyse. Universiteit Antwerpen Abstract: Op dit moment komt 81% van de wereldwijde energieproductie uit fossiele brandstoffen, die eindig zijn en CO2 uitstoten in de atmosfeer.Om deze redenen, worden alternatieve energiebronnen gezocht. Bio-energie, met name korte omloop hakhout (KOH) cultuur, is een veelbelovend alternatief voor de opwekking van elektriciteit. KOH's kunnen worden gedefinieerd als zorgvuldig onderhouden, hoge-densiteit aanplantingen van snelgroeiende bomen, in dit project populier, die om de 2-5 jaar worden teruggesneden. De oogst wordt vervolgens verbrand of vergast om elektriciteit op te wekken. De CO2 die wordt uitgestoten door dit proces werd eerder opgenomen uit de atmosfeer tijdens de groei van het gewas, dus theoretisch is er geen nieuwe koolstof toegevoegd aan de atmosfeer. KOH beheer (vervoer, oogst, meststoffen, irrigatie), produceert echter ook bepaalde hoeveelheden CO2 en andere broeikasgassen. Bovendien, verbruikt een KOH veel water, dat nodig kan zijn voor de omliggende regio's. Dit project zal gebruik maken van een computer model om de productie van biomassa, de broeikasgasbalans en het waterverbruik te voorspellen in KOH plantages, voor verschillende beheertypes in verschillende regio's. De algemene doelstelling is het bepalen van een optimaal beheer, voor elke regio, dat houtgroei voor energieproductie maximaliseert, terwijl de uitstoot van broeikasgassen en waterverbruik wordt geminimaliseerd. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Ivan Janssens • Toon De Groote
Optimalisatie van de trade-offs tussen biomassaproductie, klimaatfeedback en waterconsumptie in korte-omloop hakhoutculturen, een modelanalyse. Universiteit Antwerpen Abstract: Op dit moment komt 81% van de wereldwijde energieproductie uit fossiele brandstoffen, die eindig zijn en CO2 uitstoten in de atmosfeer.Om deze redenen, worden alternatieve energiebronnen gezocht. Bio-energie, met name korte omloop hakhout (KOH) cultuur, is een veelbelovend alternatief voor de opwekking van elektriciteit. KOH's kunnen worden gedefinieerd als zorgvuldig onderhouden, hoge-densiteit aanplantingen van snelgroeiende bomen, in dit project populier, die om de 2-5 jaar worden teruggesneden. De oogst wordt vervolgens verbrand of vergast om elektriciteit op te wekken. De CO2 die wordt uitgestoten door dit proces werd eerder opgenomen uit de atmosfeer tijdens de groei van het gewas, dus theoretisch is er geen nieuwe koolstof toegevoegd aan de atmosfeer. KOH beheer (vervoer, oogst, meststoffen, irrigatie), produceert echter ook bepaalde hoeveelheden CO2 en andere broeikasgassen. Bovendien, verbruikt een KOH veel water, dat nodig kan zijn voor de omliggende regio's. Dit project zal gebruik maken van een computer model om de productie van biomassa, de broeikasgasbalans en het waterverbruik te voorspellen in KOH plantages, voor verschillende beheertypes in verschillende regio's. De algemene doelstelling is het bepalen van een optimaal beheer, voor elke regio, dat houtgroei voor energieproductie maximaliseert, terwijl de uitstoot van broeikasgassen en waterverbruik wordt geminimaliseerd. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Ivan Janssens • Toon De Groote
Optimalisatie van diepe hersenstimulatie voor epilepsie aan de hand van dierexperimenteel neurofysiologisch onderzoek Universiteit Gent Abstract: Epilepsie is een neurologische aandoening die het gevolg is van een ongecontroleerde elektrische activiteit in de hersenen. Aangezien epilepsie bij 30% van de patiënten nauwelijks te behandelen is met ani-epileptica worden nieuwe behandelingsmodaliteiten ontwikkeld. Een nog experimentele behandeling bestaat uit elektrische stimulatie van diepe hersenstructuren, de zgn. diepe hersenstimulatie. Dit onderzoek tracht om de meest doeltreffende stimulatieparameters te bepalen. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Paul Boon
Optimalisatie van een nieuwe doelgerichte radiotherapie ter verbeteringvan kankerbehandelingen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Theragnostisch Laboratorium
Onderzoekers: • Yicheng Ni • Marlein Miranda Cona
Optimalisatie van een ratmodel voor vasculaire calcificatie en botpathologie gerelateerd aan chronisch nierfalen Universiteit Antwerpen Abstract: Patiënten met chronisch nierfalen (CN) ontwikkelen uitgebreide vasculaire calcificatie (VC), wat een belangrijke doodsoorzaak vormt. Om een nieuwe therapeutisch aanpak van deze vasculaire pathologie te evalueren, is er nood aan een alternatief ratmodel voor CN. Een nieuw ratmodel voor CN zal ontwikkeld worden dat ons moet toelaten het effect van therapieën op (reeds bestaande) VC en botmineralisatie simultaan te onderzoeken. Organisaties: • Pathofysiologie
Onderzoekers: • Ellen Neven
Optimalisatie van het behoud van de fertiliteit na gonadotoxische therapieën. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De spermatogoniale stamceltransplantatie (SSCT) en de testiculaire weefselgraft zijn twee veelbelovende technieken ter preventie van infertiliteit na gonadotoxische therapieën. Verdere optimalisatie en onderzoek naar de efficiëntie zijn echter nodig vooraleer de stap naar een klinische toepassing gezet kan worden. In een eerste onderzoeksluik zal getracht worden de efficiëntie van de xenogene transplantatie met humaan prepubertair weefsel te optimaliseren. Hiertoe zal een humaan prepubertair testisstukje worden getransplanteerd naar de testis van een immunodeficiënte muis. Vier en negen maand na transplantatie zal testisweefsel gecollecteerd en geëvalueerd worden. Zowel overleving van spermatogoniale stamcellen als hun functionaliteit en maturatie van de nichecellen zal worden geëvalueerd. Via toediening van humaan recombinant follikel stimulerend hormoon zal nagegaan worden of overleving, proliferatie en differentiatie kan worden geïnduceerd in humane spermatogonia, gegraft in de muriene testiculaire omgeving. In een tweede onderzoeksluik zal nagegaan worden of apoptotische mechanismen de efficiëntie van de SSCT en grafting beinvloeden. Op verschillende tijdstippen na transplantatie (SSCT en graft) zal daartoe apoptose worden bestudeerd via vroege en late apoptotische merkers. In een derde onderzoeksluik zal de rol van anti-apoptotische middelen op de apoptose en de efficiëntie van transplantatie onderzocht worden. Organisaties: • Embryologie en Menselijke Genetica
Onderzoekers: • KAREN SERMON • HERMAN TOURNAYE
Optimalisatie van het biosfeermodel ORCHIDEE: effecten van hydrologische stress op koolstoffluxen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het ORCHIDEE model is een 'state-of-the-art globaal ecosysteemmodel. Binnen dit project zal de optimalisatie van het ORCHIDEE model zich richten op twee fenomenen die op dit moment niet goed kunnen worden gesimuleerd door ecosysteemmodellen. (1) Enerzijds zal de aandacht gaan naar het simuleren van geochemische fluxen die recent werden vastgesteld in ecosystemen met carbonaatbodems. (2) Anderzïjds zal worden gewerkt op de simulatie van het seizoenale (droog/nat) patroon van koolstoffluxen in tropische ecosystemen. Beide fenomenen worden gestuurd door het bodemvochtgehalte. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Ivan Janssens
OPTIMALISATIE VAN HET GEHEUGEN IN HET HUMANE SYSTEM: NEUROFYSIOLOGISCHEMODULATIE VAN DE AANLERING EN CONSOLIDATIE VAN HET MOTORISCH GEHEUGEN. KU Leuven Abstract: Mensen hebben het belangrijke vermogen om informatie op te slaan. Deze functie is essentieel voor het dagelijksfunctioneren en bepaalt het vormen van onze identiteit, kennis als ook onze motorische en perceptuele vaardigheden. Deonderliggende neurofysiologische mechanismen bij het vormen en consolideren van geheugen het proces waarbijinformatie robust wordt opgeslaan zijn goed gekend. Het wordt echter zeer beperkt onderzocht hoe deze mechanismenkunnen geoptimaliseerd worden. Het doel van dit onderzoek is om de factoren te bepalen die het vormen en consoliderenvan geheugen bij mensen kunnen moduleren met het uiteindelijke doel om tools te ontwikkelen die het geheugenoptimaliseren bij zowel jongeren als ouderen. We plannen het motorisch geheugen als model te gebruiken om geheugenoptimalisatie te bestuderen gezien dit baanbrekende nieuwe inzichten kan opleveren. Meer specifiek kunnen de resultatenvan dit onderzoek in belangrijke mate nieuwe toepassingen opleveren op vlak van neuroreva Organisaties: • Bewegingscontrole & Neuroplasticiteit
Onderzoekers: • Genevieve Albouy
Optimalisatie van het medicatiegebruik in Belgische woonzorgcentra KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Klinische Farmacologie & Farmacotherapie
Onderzoekers: • Veerle Foulon • Jan De Lepeleire • Goedele Strauven
Optimalisatie van het samenpersen van biomassa.
KU Leuven Abstract: Het samenpersen van biomassa zoals gewassen, hout of groenafval in hogedensiteitsbalen is noodzakelijk om het transport te vergemakkelijkenen dekosten hiervoor te verlagen. Traditioneel wordt voor deze samenpersing eenextrusiepers gebruikt. Bij deze persen wordt doorgaans een groot deel van degeleverde arbeid gebruikt om het materiaal tegende wrijvingsweerstand in tetransporteren, zodat ze een vrij lage energie-effciëntie hebben. Daarnaast iseen zeer sterke constructie nodig om de hoge perskrachten te kunnen leverenen opvangen. Naast de hoge productiekost leiden deze zware constructies bijmobiele extrusiepersen ook tot een hoge energiebehoefte voor de verplaatsingvan de machines in o ff-road omgeving.Omdat schattingen laten zien dat minderdan 50 % van de geleverdearbeid voor het samenpersen zelf gebruikt wordt, is er nog een aanzienlijkemarge om het samenpersen van biomassa meer duurzaam te maken. In ditdoctoraatsonderzoek zal daaromde basis gelegd worden voor een nieuwegeneratie perse Organisaties: • Afdeling MeBioS
Onderzoekers: • Josse De Baerdemaeker • Wouter Saeys • Kenny Nona
Optimalisatie van het snijproces van kaas met eindige elementen modellering KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling MeBioS
Onderzoekers: • Josse De Baerdemaeker • Bart De Ketelaere • Johan Claes • Els Vandenberghe
Optimalisatie van hogoe dosis radiotherapie voor radicale niet-chirurgische behandeling van het pleurale mesothelioom KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Labo Experimentele Radiotherapie
Onderzoekers: • Kristiaan Nackaerts • Eric Verbeken • Dirk De Ruysscher • Angela Botticella
Optimalisatie van koolstofcyclus ecosysteemmodellen met een nieuw kostfunctie concept voor de simultane assimilatie van meerdere datastromen Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van dit project is het ontwikkelen van een methode om meerdere datastromen te gebruiken bij het optimaliseren van ecosysteem modellen. Hiermee zullen systematische fouten geïdentificeerd worden en verbeterde vergelijking zullen getest worden in het lokale model EMERGent. Goede verbeteringen zullen vervolgens geïmplementeerd worden in het globale model ORCHIDEE en gebruikt worden in toekomstprojecties. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste ecologie en milieubiologie
Onderzoekers: • Kathy Steppe • Hans Verbeeck
Optimalisatie van kraakbeenregeneratie in het tibio-femorale gewricht: de rol van lokale kraakbeenbelasting. KU Leuven Abstract: Onderzoek naar de optimalisatie van kraakbeenregeneratie in het tibio-femorale gewricht: de rol van lokale kraakbeenbelasting. Organisaties: • Biomechanica van de Menselijke Beweging
Onderzoekers: • Ilse Jonkers • Dieter Van Assche • Nele Famaey
Optimalisatie van loco-regionale therapie van longkanker KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Experimentele Thoraxheelkunde
Onderzoekers: • Paul De Leyn • Christophe Dooms • Dirk De Ruysscher • Herbert Decaluwé
Optimalisatie van mondgezondheid bij patiënten met een aangeboren hartaandoening door gezondheidseducatie: het Congenital Heart Oral Health Maximization Project KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centr. Ziekenhuis- en Verplegingswet.
Onderzoekers: • Dominique Declerck • Philip Moons
• Werner Budts
Optimalisatie van on-line spectroscopie op rauwe melk voor opvolgen vankoegezondheid. KU Leuven Abstract: Het doel van dit onderzoek is het bestuderen van de complexe interactietussen Vis/NIR licht en sterk verstrooiende en absorberende suspensies en emulsies zoals melk. De bekoment lichttransportmodellen zullen in eenvolgende fase gebruikt worden bij het optimaliseren van een optische sensor die on-line, tijdens het melken, de individuele koegezondheid bewaakt. Organisaties: • Afdeling MeBioS
Onderzoekers: • Jeroen Lammertyn • Wouter Saeys • Ben Aernouts
Optimalisatie van plantensystemen voor het extra zuiveren van effluenten en overstorten. Universiteit Antwerpen Abstract: Optimalisatie van plantensystemen voor het extra zuiveren van effluenten. Het bereiken van een goede ecologische kwaliteit van het oppervlaktewater in Vlaanderen is een van de uitdagingen voor de komende decennia. Natuurlijk is de ver doorgedreven klassieke afvalwaterzuivering van cruciaal belang, maar er is ook nog nood aan extra maatregelen. Deze extra maatregelen omvatten onder andere kleinschalige waterzuivering op bepaalde plaatsen, het voorzien van bufferstroken op overstorten, het nazuiveren van effluenten van RWZI's, enz. Bovenal is er behoefte aan een meer holistische benadering. Dat is zeer essentieel om de efficiëntie van verschillende maatregelen te kunnen afwegen. In de voorbije jaren is er steeds meer en meer aandacht voor het gebruik van helofyten in "constructed wetlands". Verschillende systemen zijn reeds in gebruik. De efficiëntie van de verschillende systemen is echter zeer variabel en afhankelijk van de randfactoren. Tijdens het congres "Wetpol" te Gent in 2005 was echter duidelijk dat dringend meer onderzoek nodig is. De efficiëntie van een "constructed wetland" voor afvalwaterbehandeling wordt meestal bepaald op basis van regelmatige bemonsteringen van influent en effluent, zonder evenwel een inzicht te hebben in de processen in deze wetlands. Nochtans is de efficiëntie ook afhankelijk van de processen die zich voordoen in de wetlands. Er is dus behoefte aan meer geïntegreerde studies van dergelijke plantensystemen met het oog op het optimaliseren van hun inzet binnen het kwaliteitsbeheer. Dit onderzoek richt zich dan ook op de mogelijke rol van plantensystemen om de impact van overstorten en effluenten van RWZI's naar de waterloop te verminderen. De centrale vragen zijn: wat is rol van planten bij hergebruik van afvalwater? Wat is de bijdrage van planten voor de reductie van vrachten in overstortwater en effluentwater. Wat is de bijdrage van planten voor de ecologische opwaardering van het overstortwater en effluentwater voordat dit water terug in het oppervlaktewater terecht komt. Indien kan aangetoond worden dat planten inderdaad hierin een effectieve directe of indirecte rol hebben, wordt verder onderzoek gedaan naar het ontwerp van goede wetlandsystemen voor de zuivering van overstortwater en de zuivering van effluentwater. Er wordt onder andere bekeken welke soorten planten er geschikt zijn, welke ruimtelijke configuratie gewenst is en welk beheer nodig is. Dit onderzoek gaat van start met een gedetailleerde meta-analyse van de bestaande literatuur, gevolgd door ontwerp en gebruik van modellen voor modelering van de plantensystemen, opvolging van bestaande systemen en experimenteel opzet. Vanuit de inzichten die bekomen worden uit voorgaande, worden concrete richtlijnen opgesteld voor de aanleg (dimensionering, type, vegetatie) en het beheer van de plantensystemen. Dit moet leiden tot een concrete handleiding voor de ontwerper. Dit onderzoek gebeurt in nauwe samenwerking met Aquafin. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Optimalisatie van populier voor een bio-gebaseerde economie: De nieuwste generatie ligninemodificatie Universiteit Gent Abstract: IWT/SB-lichting 2014 IWT/SB/De Meester Barbara/131103 Optimalisatie van populier voor een bio-gebaseerde economie: De nieuwste generatie ligninemodificatie Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Wout Boerjan
Optimalisatie van radiolabelingsstrategieën voor radionuclidebeeldvorming van stamcellen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Nucleaire Geneesk. & Molec. Beeldvorming
Onderzoekers: • Koenraad Van Laere • Christophe Deroose • Catherine Verfaillie • Esther Wolfs
Optimalisatie van radiotherapie in hoofd- en halstumoren: responsepredictie gebruik makend van functionele beeldvorming en biologische tumoreigenschappen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Labo Experimentele Radiotherapie
Onderzoekers: • Robert Hermans • Sandra Nuyts • Daan Nevens
Optimalisatie van Raman spectroscopie voor de analyse van fungi Universiteit Gent Abstract: Raman spectroscopie is een moleculair spectroscopische analysemethode die ingezet wordt voor de analyse van fungi. Tijdens dit project wordt gefocust op de analayse van de sporen en de analyse van de moleculaire samenstelling van exudaten van bepaalde zwammen, zoals de Lactarius soorten. Tijdens een tweede fase worden sporen van schimmels geanalyseerd, om zo een snelle en betrouwbare identificatiemethode te bekomen. Organisaties: • Vakgroep Analytische chemie
Onderzoekers: • Luc Moens • Peter Vandenabeele • Annemieke Verbeken
Optimalisatie van reiniging en ontsmetting in de veehouderij Universiteit Gent Abstract: Het Hoofddoel van het CLEANDESOPT-project is het opstellen en uittesten van geoptimaliseerde en alternatieve reinigings- en ontsmettingsprotocollen voor pluimvee-, varkens- en melkveestallen. Dat wordt gekoppeld aan het ontwerpen en gebruiken geoptimaliseerde analysemethoden (=meetsystemen) om de effectiviteit van de toegepaste reiniging en ontsmettings (R&O) protocollen te evalueren. Organisaties: • Vakgroep Verloskunde, voortplanting en bedrijfsdiergeneeskunde
Onderzoekers: • Jeroen Dewulf
Optimalisatie van trainingsprogramma's met betrekking tot spieradaptaties bij ouderen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Fysieke Activiteit, Sport & Gezondheid
Onderzoekers: • Sabine Verschueren • Christophe Delecluse
Optimalisatie van trypanocide verbindingen: inzicht in de 'in vitro' en 'in vivo' correlatie Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit project is het vinden van een verklaring voor de lager dan verwachte activiteit die bekomen werd in de HIV cellulaire en de trypanosoma in vivo evaluatie van verschillende verbindingen. De bepaling van het farmacokinetisch profiel van deze stoffen is essentieel om de lager dan verwachte in vitro en in vivo activeit in de juiste context te plaatsen. Organisaties: • Medicinale chemie (UAMC)
Onderzoekers: • Muthusamy Venkatraj
Optimaliseren van bot- en spiergerelateerde stimuli bij oefenprogramma's ter preventie van ouderdomsgebonden osteoporose en sarcopenie. KU Leuven Abstract: Leeftijds gerelateerde osteoporose en sarcopenie vormen een prominent probleem voor de volksgezondheid. Daarom vormt de ontwikkeling van effectieve strategieën om deze daling van bot-en spiermassa te voorkomen een dringende wetenschappelijke uitdaging. Oefenprogramma's kunnen een positieve invloed hebben op botten en spieren. Echter, het optimale type van oefening om bot- en spiermassa te vergroten is nog onbekend. Dit komt deels doordat de exacte belasting die door diverse types van oefeningen op bot en spieren wordt uitgeoefend niet bekend is, samen met een gebrek aan goed ontworpen lange-termijn klinische trials. Daarom is het hoofddoelvan het huidige project om zowel fundamentele als klinische data te verzamelen die ons in staat stellen om bewegingsprogramma's ter stimulatie van bot en spieren bij oudere patiënten te optimaliseren. De eerste doelstelling is om de belasting van verschillende oefeningen op de femurhalste kwantificeren bij oudere proefpersonen door middel van inverse Organisaties: • Musculoskeletale Revalidatie
Onderzoekers: • Sabine Verschueren • Christophe Delecluse • Steven Boonen
Optimaliseren van de diagnose van ernstige infecties en het correct voorschrijven van antibiotica bij acuut zieke kinderen in de eerste lijn Universiteit Gent Abstract: Doelstelling: 1. Verbeterde detectie van ernstige infecties, via het valideren van een bestaande beslisboom, aangevuld door een CRPsneltest (vingerprik) en een zuurstofsaturatiemeting. 2. Rationaliseren van het antibioticavoorschrijfgedrag bij kinderen zonder ernstige infectie dmv een CRP-sneltest en/of een korte communicatieve interventie. Methodologie: Diagnostische studie (beslisboom, CRP-sneltest, zuurstofsaturatiemeting) / Pragmatisch Clustered randomised controlled trial in 88 huisartspraktijken en 6 pediatrische centra Organisaties: • Vakgroep Huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg
Onderzoekers: • Annie De Sutter
Optimaliseren van de efficiëntie van transcraniële direct current stimulatie op de corticale neuroplasticiteit op basis van een neurovasculair koppelingsmodel.
Universiteit Hasselt Abstract: Transcraniële gelijkstroom stimulatie ( tDCS ) induceert polariteits specifieke langdurige veranderingen van corticale prikkelbaarheid en activiteit. De effecten van tDCS op de corticale prikkelbaarheid kunnen op een aantal plaatsen van het menselijk brein onderzocht worden. Voor het verkennen van tDCS geïnduceerde corticale veranderingen in activiteit zijn er alleen indirecte metingen beschikbaar zoals elektro encefalogram (EEG) en functionele magnetische resonantie tomografie ( fMRI ). In het eerste deel van het project willen we de associatie tussen tDCS geïnduceerde prikkelbaarheid en activiteitsveranderingen , met transcraniële magnetische stimulatie ( TMS ), EEG en fMRI verkennen , om de ideale parameters voor tDCS geïnduceerde corticale activiteit te modelleren voor de menselijke motorische cortex . In het tweede deel, vergelijken we de bevindingen uit onze afgeleid protocol van de stimulatie -parameters en corticale veranderingen met de klassieke protocols. In het laatste deel willen we ons stimulatieprotocol valideren met verschillende motorische taken. Het verkrijgen van een geoptimaliseerd stimulatieprotocol is belangrijk omdat tDCS steeds meer toegepast wordt voor het verbeteren van cognitieve processen bij gezonde mensen en voor het verbeteren van klinische symptomen bij neurodegeneratieve ziekten. Organisaties: • Revalidatiewetenschappen • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Raf MEESEN
Optimaliseren vande intekenrichtlijnen bij borstkanker bestraling om preciezere behandelingstechnieken te implementeren KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Labo Experimentele Radiotherapie
Onderzoekers: • Caroline Weltens • N. N. • Stéphanie Peeters
Optimaliseren van de teelttechniek van baobabboomgaarden (Adansonia digitata L.) in Mali. Universiteit Antwerpen Abstract: Baobab is een reusachtige boom, die van nature voorkomt in de drogere gebieden van tropisch Afrika. Lokale rurale gemeenschappen zijn afhankelijk van de hulpbronnen die deze 'multipurpose tree' levert om in hun levensonderhoud te voorzien. De verschillende plantendelen (bladeren, vruchten, zaden, bast,...) kennen namelijk allerhande toepassingen (vb. voedselgebruiken, touwproductie, traditionele geneeskunde, verhandelen en verkopen van producten op de markt). Deze studie richt zich op de screening van verbeterd plantmateriaal in termen van groei, biomassaproductie, droogteresistentie en voedingswaarde. Deze informatie zal erg waardevol zijn voor toekomstige baobabaanplantingen. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)
Onderzoekers: • Roeland Samson • Nina Van den Bilcke
Optimaliseren van de teelttechniek van baobabboomgaarden (Adansonia digitata L.) in Mali. Universiteit Antwerpen Abstract: Baobab is een reusachtige boom, die van nature voorkomt in de drogere gebieden van tropisch Afrika. Lokale rurale gemeenschappen zijn afhankelijk van de hulpbronnen die deze 'multipurpose tree' levert om in hun levensonderhoud te voorzien. De verschillende plantendelen (bladeren, vruchten, zaden, bast,...) kennen namelijk allerhande toepassingen (vb. voedselgebruiken, touwproductie, traditionele geneeskunde, verhandelen en verkopen van producten op de markt). Deze studie richt zich op de screening van verbeterd plantmateriaal in termen van groei, biomassaproductie, droogteresistentie en voedingswaarde. Deze informatie zal erg waardevol zijn voor toekomstige baobabaanplantingen. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)
Onderzoekers: • Roeland Samson • Nina Van den Bilcke
Optimalisering en actualisering van de emissie- inventaris ammonniak landbouw Universiteit Gent Abstract: De landbouw is de grootste bron van ammoniak emissies. Binnen dit project wordt de ammoniak emissie in Vlaanderen via een rekenmodel geactualiseerd. Er wordt rekening gehouden met de meest recente gegevens binnen het landbouwbeleid en de daar geldende milieumaatregelen. Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie
Onderzoekers: • Herman Van Langenhove
Optimalisering klinische in vitro maturiteit van oocytes door Translationaal Moleculair onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek rond In Vitro Maturation (IVM) bij mensen. Organisaties: • Embryologie en Menselijke Genetica
Onderzoekers: • Josiane VAN DER ELST • JOHAN SMITZ • PAUL DEVROEY
Optimalisering van de postoperatieve opvolging van endovasculair herstelvan abdominale aneurysmata KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Radiologie
Onderzoekers: • Philippe Lerut • Geert Maleux
Optimalisering van de zindelijkheidstraining bij gezonde jonge kinderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de UZA. UA levert aan de UZA de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Translationele Neurowetenschappen (TNW)
Onderzoekers: • Jean Jacques Wyndaele • Nore Kaerts
Optimalisering van het Pichia pastoris expressiesysteem voor de productie van gehumaniseerde therapeutische glycoproteïnen Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van dit project is drievoudig: (1) we willen een verzameling P. pastoris stammen creëren die van elk eiwit slechts één gedefinieerde glycovorm aanmaken. (2) we willen de secretiecapaciteit van deze stammen opdrijven zodat ook "moeilijke secreteerbare" eiwitten in aanvaardbare niveaus worden aangemaakt. (3) we willen de invloed van N-glycanen op de biologische eigenschappen van glycoproteïnen (in vitro en in vivo) nagaan. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Roland Contreras
Optimalisering van intensieve behandelingstragieën voor Vroege Reumatoïde Artritis KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Skeletale Biologie en Engineering
Onderzoekers: • Patrick Verschueren • Rene Westhovens • Diederik De Cock
Optimalisering van intracavitaire drug delivery in experimentele colorectale peritoneale metastasen door modulatie van de interstitiële weefseldruk. Universiteit Gent Abstract: Er bestaat toenemende belangstelling voor intracavitaire (IC) cytotoxische behandeling van peritoneaal gemetastaseerde colon- en ovariumtumoren. De werkzaamheid van IC chemotherapie is afhankelijk van de mate van weefselpenetratie van het cytostaticum in de peritoneale tumorale nodules. De belangrijkste hindernis voor weefselpenetratie is de hoge interstitiële weefseldruk (IFP) in solide tumoren. Het doel van dit multidisciplinaire project is na te gaan of de drug delivery en effectiviteit van IC toegediend cisplatin en oxaliplatin kan worden verhoogd na manipulatie van de IFP door ingrijpen op de tumor geassocieerde fibroblasten oof op de permeabiliteit van de microvascularisatie. Organisaties: • Vakgroep Heelkunde
Onderzoekers: • Piet Pattyn
Optimalizatie van cochleaire implantatie door middel van verbeteringen aan de elektroliet overgang , verbetering van elektrode positie ten opzichte van de zenuwvezels en nieuwe stimulatie strategieën. Universiteit Antwerpen Abstract: Optimalizatie van cochleaire implantatie door middel van verbeteringen aan de elektroliet overgang , verbetering van elektrode positie ten opzichte van de zenuwvezels en nieuwe stimulatie strategieën. Organisaties: • Medische electronica • Medische elektronica
Onderzoekers: • Stefaan Peeters
Optimalizeren van antigeen-specifieke immunotherapie in type 1 diabetes. KU Leuven Abstract: Antigen (Ag)-specific immunomodulatory strategies aimed at the induction of self-tolerance are alluring approaches to safely prevent and treat organ-specific autoimmune diseases like type 1 diabetes (T1D). Here, we build on previous data demonstrating that a new bacterial system for delivering beta-cell autoAgs along with immunomodulators to the gut can interfere with the process of diabetes in NOD mice, a model of human T1D. By this project, we want study in more detail how this Ag-specific therapy allows for the specific tolerization of self-reactive immune cells, while maintaining the immune systems ability to clear non-self Ags. Our studies will involve state-of-the-art in vitro and in vivo immune experiments to elucidate the mechanisms of action by which diabetes treatment can be induced. Moreover, we will fine-tune and improve on the therapeutic efficacy of our current therapy by adding more subtle immunomodulatory, anti-inflammatory and beta-cell protective/regenerative agents Organisaties: • Klinische & Experimentele Endocrinologie
Onderzoekers: • Chantal Mathieu • Constantia Gysemans • Johanna Korf
Optimalizering van landbouwproductie systemen in noordelijke provincies in Burundi Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel het analyseren van de dynamiek van de landbouwbedrijfssystemen in twee dichtbevolkte provincies van Ngozi en Muyinga in het noorden van Burundi. De bedrijfssystemen worden vooral gekenmerkt door het mengen van teelten die de voedselzekerheid van het
gezin moet garanderen. Deze studie modelleert de effecten van verandering in de systemen die productie en productiviteit kunnen verhogen. Organisaties: • Vakgroep Landbouweconomie
Onderzoekers: • Luc D'Haese • Marijke D'Haese
Optimisation of the therapeutic activity of PLGA nanoparticles loaded with antibiotics (ciprofloxacin) for the treatment of infections of the outer eye. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het onderzoek is de optimalisatie van de therapeutische activiteit van PLGA nanopartikels geladen met ciprofloxacin voor de behandeling van uitwendige ooginfecties. 1) De nanopartikels zullen gecoat worden met bioadhesive polymeren met als doel de interactie met de mucuslaag van de traanfilm te verhogen en de precorneale verblijftijd te verlengen. Targeting naar verschillende micro-organismen zal gerealiseerd worden door gebruik te maken van kationogene polymeren. De fysische eigenschappen van de bereide nanopartikels zullen bepaald worden. 2) De antimicrobiële activiteit van de ciprofloxacin -PLGA nanopartikels tov. Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus en Chlamydia trachoma zal bepaald worden. De invloed van het bedekken van de nanopartikels op de geneesmiddelafgifte en de antimicrobiële activiteit zal bestudeerd worden. 3) De interactie van de nanopartikels met de reeds vernoemde micro-organismen in cultuurmedium, in biofilmen of intracellulair zal worden onderzocht Organisaties: • Laboratorium voor Farmaceutische Technologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Annick Ludwig
OPTiMiSE KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Groep Biomedische Wetenschappen • Faculteit Geneeskunde
Onderzoekers: • Joseph Peuskens
Optimising nutritional quality of crops. Vrije Universiteit Brussel Abstract: The aim of this project is to improve the nutritional quality of crop plants. This crop improvement will be achieved via specifically targeted genetic manipulation of corps, and a substantial proportion of the proposed research is directed at two major European crops, maize and potato. Exploitation of the results in these crops is facilitated by the involvement of the commercial participants. The crop improvement will be via genetic modification of inherent plant biosynthetic pathways to improve flux through precursor synthesis and amino acid biosynthesis pathways. In addition, the transgenic expression of novel proteins or enhanced expression of endogenous proteins with high content of these speficif amino acids will further pull flux through these pathways. it is anticipated that the best performance will be achieved by a combination is being given to safety aspects and consumer acceptence, and every ffort will be made to utilise acceptable genetic manipulation technologies and to identify pleiotropic effects. The inclusion of breeders as partners serves to help focus the project on these traits and the public acceptance of product and will ensure the essential transfer of knowledge and product to the marketplace. Organisaties: • Plantengenetica
Onderzoekers: • GEERT ANGENON
Optimising virtual reality interventions for improving balance and preventing falls in different populations of elderly KU Leuven Abstract: Balanstraining in een VirtualReality-omgeving (VR- omgeving) kan voordelen hebben ten opzichte van conventionele balanstraining daar het cognitieve en motorische training combineert, onmiddellijk feedback van uitvoering kan geven en het, door middel van spelletjes, plezier en uitdaging introduceert waardoor de motivatie en de betrokkenheid verbetert. VR-training heeft dus de potentie om ingezet te worden voor balanstraining en het reduceren van het valrisico bij ouderen. Het geringe aantal studies naar de effecten van balanstraining in een VR-omgeving geven echter tegenstijdige resultaten. Een verklaring voor deze inconsistentie is dat we van op de markt beschikbare spellen niet weten of en in hoeverre de intensiteit en uitdaging van de bewegingen die uitgevoerd moeten worden, optimaal zijn voor het trainen van balans. Daarom is het eerste doel van dit project het bestuderen van de bewegingen die uitgevoerd worden tijdens het spelen van balansspellen in een VR-omgeving. Vervolgenszal, Organisaties: • Musculoskeletale Revalidatie
Onderzoekers: • Sabine Verschueren • Ilse Jonkers • Aijse de Vries
Optimization of the nutritional profile of wheat bran KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centr. Levensmidd.- & Microb. Technol.
Onderzoekers: • Christophe Courtin • Elien Danckaerts
Optimization of vibration training protocols for different populations KU Leuven Abstract: Vibratietraining wordt op grote schaal gepromoot als een effectieve vorm van training om spierprestatie, botdensiteit en posturale controle te verbeteren bij atleten, volwassenen en ouderen. Vibratietraining kan zowel op het hele lichaam als lokaal toegepast worden met als doel de
effecten van trillingen op verschillende bevolkingsgroepen te vergroten.De meest voorkomende en goed bestudeerde vorm van vibratietraining is de whole-body vibratietraining (WBV). Het is gekend dat WBV-training eenpositief effect heeft op spierprestaties bij atleten, sedentaire volwassenen en postmenopauzale vrouwen. Echter, verschillende andere studies vonden geen veranderingen in spier prestaties na een korte- of langdurigeWBV, waardoor de resultaten WBV nog steeds onduidelijk en inconsistent blijven. De reden voor deze inconsistentie kan mogelijks gerelateerd worden aan de verschillende excitatiepatronen van de vibratie (frequentie, amplitude en duur) in de verschillende onderzoeken. Slechts enkele studie Organisaties: • Musculoskeletale Revalidatie
Onderzoekers: • Sabine Verschueren • Steven Boonen • Ekaterina Tankisheva-Stoykova
Optimized anti-RSV development through Exploratory an Adaptive Design. KU Leuven Abstract: Dit project zal het microbioom van de luchtwegen karakteriseren bij patiënten met astma of met COPD en bij gezonde controles. Organisaties: • Klinische & Epidemiologische Virologie
Onderzoekers: • Marc Van Ranst
Optimizing bone and muscle related stimuli for exercise programs in theprevention of age-related osteoporosis and sarcopenia KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Musculoskeletale Revalidatie
Onderzoekers: • Sabine Verschueren • Ilse Jonkers • Georgios Giarmatzis
Optische karakterisatie van stresscomponenten in allceramic facingconcepten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt op "zaai"niveau een samenwerkingsverband te creëren teneinde de kennis en expertise op gebied van fotonische instrumentatie (optische vezelsensoren voor druk en rek - TONA/TW) en spanningsanalyse (eindige elementen modelisatie en experimentele materiaalkarakterisatie - STRU / TW) te benutten voor de ondersteuning van het klinische onderzoek op gebied van tandheelkunde en stomatologie (Stomatologie en Maxillo-Faciale Heelkunde/GW). Na twee jaar bleken de resultaten zeer bemoedigend te zijn en werden verschillende industriële contacten gelegd, die ons aanmoedigen dit werk verder uit te diepen. Het doel van dit project is naast de modellisatie en experimentatie een compacte module te bouwen die moet toelaten gecalibreerde klassieke metingen (zoals bvb. rekstrookjes) te vervangen. Dit onderzoek kan op termijn leiden tot belangrijke industriële samenwerkingsakkoorden. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
Optische tomografie en topografie toestellen voor de studie van (patho)fysiologie en mechanica van het oor. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers: • Joris Dirckx • Jan Buytaert
Optisch gedetecteerde diamant spin magnetometers: een nieuwe route naar moleculaire resolutie neuro-netwerk imaging. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Theoretische neurobiologie en neuroengineering
Onderzoekers: • Michele Giugliano
Optisch vangen en vibrationele analyse van enkele moleculen. KU Leuven Abstract: Het doel van dit FWO onderzoeksproject is de ontwikkeling van een technologie die de studie van de chemische eigenschappen van moleculen toelaat. De studie van (bio)moleculen zal uitgevoerd worden met 'surface enhanced Raman scattering' (SERS), een optische techniek waarmee de vibrationele toestanden van de molecules in een 'hot spot' waargenomen kunnen worden. Dit geeft informatie over de chemische compositie van de moleculen. Om één enkel molecule te detecteren zal optisch trappen gebruikt worden om de moleculen te manipuleren met nanometer precisie. Het eerste doel van dit project is het ontwerp, de fabricatie en characterizatie van metallische nanostructuren die gebruikt kunnen worden als SERS substraat. We zullen focussen op verhoogde planaire structuren met een hoge veld versterking. Het tweede doel is SERS metingen op moleculen die gemanipuleerd worden via optisch trappen over het SERS substraat. Hetverbinden van moleculen op beads laat ons toe om de molecule te scann en door de Organisaties: • Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme
Onderzoekers: • Liesbet Lagae • Pieter Neutens
Optogenetica als weg naar celtype specifieke neuromodulatie in hersenplasticiteit. KU Leuven Abstract: De hersenen van jonge zoogdieren hebben de intrinsieke capaciteit zichzelf te herstellen na laesies, maar jammer genoeg wordt deze mogelijkheidop ervarings- en leeftijdsafhankelijke modificaties van hersenfunctie beperkt in adulten. In de afgelopen jaren hebben verschillende behandelingen, waaronder donkeradaptatie of toediening van GABAA receptor-antagonisten, aangetoond hoe inhibitorische synaptische transmissie beperkingen oplegt aan visuele corticale plasticiteit in adulten. Pas sinds kort zijn we met optogenetica in staat om de bijdrage van specifieke celpopulaties te onderzoeken in lokale hersenactiviteit en plasticiteit. Met dit project willen we de functie onderzoeken van een subpopulatie van GABAerge inhibitorische interneuronen, met name de somatostatinerge Martinotti cellen, in adulte hersenplasticiteit. We transduceren hiertoe Martinotticellen in de visuele cortex met recent ontwikkelde stabiele stap-functie opsines (SSFOs) via adenogeassocieerde virale vectoren en celtyp Organisaties: • Afd. Dierenfysiologie en Neurobiologie
Onderzoekers: • Lutgarde Arckens • Isabelle Scheyltjens
Optogenetica en genetische hersentransductie in niet-menselijke primaten KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoeksgroep Neurofysiologie
Onderzoekers: • Wim Vanduffel • Pascaline Vancraeyenest
Optogenetic neuronal stimulation and downstream calcium imaging in C. elegans circuits KU Leuven Abstract: Because the nematode C. elegans fits in microwell plates, this allows mass parallel fluorescent calcium imaging in vivo. The use of red shiftedfluorescent Ca2+ indicators makes them independently spectrally addressable compared to Channelrhodopsins, allowing integrated noninvasive optogenetic experiments in which stimulation and activity imaging of relevant target neurons are conducted semi-simultaneously. Therefore one can study how specific neurons functionally relate to one another within neuronal circuits. After optimization, this setup will be used to probe the synaptic transmission between the AFD thermosensory neuron and its downstream neuron, AIY, by combining these integrated optogenetics with genome-wide RNAi screening as to identify unknown molecular factors involved in the neuropeptidergic AFD-AIY signaling. This innovative approach enables an in depth study of neuropeptide-mediated signaling in specific neurons of C. elegans. Organisaties: • Afd. Dierenfysiologie en Neurobiologie
Onderzoekers: • Liliane Schoofs • Isabel Beets • Petrus Van der Auwera
Optogenetische analyse van circuit vorming in het gezond enterisch zenuwstelsel en in een muismodel voor gastrointestinale dysmotiliteit. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • TARGID
Onderzoekers: • Pieter Vanden Berghe • Werend Boesmans • Marlene Hao
Opvolgen van de taxonomische evoluties van de bederfflora en hun bederf potentieel op Vietnamese Pangasius hypophthalmus filets van bij vangst tot bij de consument Universiteit Gent Abstract: In het voorgestelde bilaterale onderzoek met Vietnam wordt de microbiologische flora aanwezig op Pangasius hypophthalmus opgevolgd van bij vangst tot bij de consument. Het focust zich op het bloot leggen van mogelijke contaminatieroutes van specifieke bederforganismen.gedurende verwerking en distributie van de filets. Bijkomende aandacht gaat naar de groei parameters en de mogelijke metabolietvorming en het effect hierop van verschillende bewaaromstandigheden. Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Marc Heyndrickx • Frank Devlieghere
Opvolging en modulatie van regulatoire T cellen in een ziektemodel van autoimmuniteit. KU Leuven Abstract: Crohns disease (CD) and ulcerative colitis are chronic disabling inflammatory bowel diseases (IBD) with increasing prevalence throughout the world. The chronic inflammation leads to complications as a result of insufficient mucosal healing (ulcers, fistula) and excessive healing in thedeeper layers (strictures, fibrosis). Fibrosis has a major clinical impact on the disease course, but we dont have a good knowledge of the time to fibrosis development, nor of the pathophysiology involved. Moreoveranti-fibrotic therapies have not been identified in IBD. The lack of reliable animal models to study fibrosis and the lack of serologic or imaging bio-markers of fibrosis has hindered the development of newtherapies. Recently, it has become clear that the innate immune response and non-classical immune cells (such as mesenchymal cells) play an important role in the induction of fibrosis. Innate lymphoid cells (ILC) have recently been identified as effectors of innate immunity and regulators of Organisaties: • Laboratorium Klinische Immunologie
Onderzoekers: • Gert Van Assche • Jan Ceuppens
Opvolgingsstudie van 2,5 jarige kinderen geboren na embryobiopsie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vraagstelling 1. Zijn er meer congenitale malformaties en aangeboren aandoeningen door het uitvoeren van een embryobiopsie in vergelijking ICSI en met de algemene populatie? 2. Ontstaat er een verandering in het groeipatroon (prenataal en/of postnataal) door het uitvoeren van een embryopsie? Is er bovendien een verschillend groeipatroon binnen de PGD/PGS groep na wegname van één blastomeer versus twee blastomeren 3. Is er een verschil in psychomotorische, mentale, taal- en socio-emotionele ontwikkeling bij kinderen geboren na PGD en PGS? 4. Heeft de specifieke medische en familiale achtergrond bij genetische problemen en PGD behandeling een andere invloed op het ouderlijke welzijn en de ouder-kind relatie dan in het geval er een PGS behandeling ondergaan wordt voor een fertiliteitsprobleem? Doelstelling Evaluatie van de veiligheid van PGD/PGS als een nieuwe vorm van vroege prenatale diagnose en embryo screening. Bij PGD en PGS wordt dezelfde technologie gebruikt om één of twee blastomeren te bekomen voor verder genetisch onderzoek (Goossens 2007). De veiligheid van deze techniek wordt onderzocht met betrekking tot de kinderen door middel van evaluatie van: 1. de groeiparameters, malformaties, mentale, psychomotorische en psychosociale ontwikkeling van de kinderen geboren na PGD/PGS. 2. evaluatie van het ouderlijke welzijn en de ouder-kind relatie per conceptiemethode. Design Kinderen geboren na PGD/PGS worden vergeleken met twee controlegroepen namelijk kinderen geboren na ICSI en na spontane bevruchting (SC) om op te sporen of significante verschillen in de outcome van de kinderen exclusief gerelateerd zijn aan het uitvoeren van de embryobiopsie. 250 kinderen geboren na ICSI en 250 kinderen geboren na PGD/PGS worden gerekruteerd in het Centrum Reproductieve Geneeskunde via de follow-up data bank van alle kinderen geboren na reproductieve technologie. 250 SC kinderen worden gerekruteerd in kinderdagverblijven. Kinderen zijn één- en tweelingen. Matching van de PGD/PGS met ICSI en SC kinderen gebeurt op een "case-control" wijze, rekening houdend met het studieniveau en pariteit van de moeder, en met de leeftijd, geslacht en taal van de kinderen. Eenlingen en meerlingen worden eveneens gematched. Het onderzoek gebeurt op de leeftijd van 2 jaar +/- 6 maanden. Informatie wordt ingewonnen via een medisch en psychologisch onderzoek en via een aantal schriftelijke vragenlijsten die geijkte psychologische en gezinsdiagnostische instrumenten omvatten. Het medisch onderzoek omvat naast een algemeen lichamelijk onderzoek een gedetailleerde evaluatie van de groeiparameters en congenitale misvormingen volgens ICD 10 en een extensieve checklist gebaseerd op Aase (Aase 1990; Bonduelle 1995; Bonduelle 2002). Evaluatie van de ontwikkeling en gedrag van het kind gebeurt door een psycholoog aan de hand van een Bayley test en de informatie uit de vragenlijsten. Evaluatie van emotionele status en gezondheid van de ouders alsook het kind en de ouder-kind relatie gebeurt aan de hand van de analyse van de vragenlijsten. Organisaties: • Embryologie en Menselijke Genetica • Pediatrie
Onderzoekers: • INGEBORG LIEBAERS • MARY-LOUISE BONDUELLE • Jean DE SCHEPPER
Opvolging van de kwaliteit van de graszode bij emissiearme toediening van mengmest gedurende meerdere jaren Hogeschool Gent Abstract: MAP II legt de verplichting op om mengmest emissiearm toe te dienen. Dit betekent ofwel zode-injectie, ofwel sleepstangentechniek, ofwel het gelijktijdig toedienen en inregenen van mest. In de praktijk wordt vooral gewerkt met sleepvoetenmachines of zodenbemesters. Beide technieken beïnvloeden echter de zodekwaliteit. Het project wil informatie verzamelen inzake de evolutie van de botanische samenstelling van grasland bij een beredeneerde toepassing van mengmest via mengmestinjectie in de lichte grond en het sleepvoetensysteem in de zware grond. Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Plantaardige Productie
Onderzoekers: • Geert Haesaert
Op weg naar een beter begrip van de ontwikkeling en de ernst van acute appendicitis: een translationele studie over de bijdrage van aangeboren immuniteit diversiteit Universiteit Hasselt Abstract: Acute appendicitis is een van de meest voorkomende abdominale aandoeningen in de Westerse wereld en vertegenwoordigt 1 tot 2 procent van het totaal percentage aan operatieve ingrepen. Deze infectie van de blinde darm kan zich op elke leeftijd manifesteren, maar de hoogste incidentie wordt terug gevonden in het tweede en derde levensdecade, met een algemeen risico van bijna 10 procent. Ondanks de hoge frequentie van appendicitis, is de sterfteratio laag. Het percentage van morbiditeit ten gevolge van complicaties en verwikkelingen blijft echter onaanvaardbaar hoog. Deze studie beoogt een vergelijking te maken tussen de aangeboren immuunrespons van patiënten met acute appendicitis en gezonde controles om zo de invloed van het aangeboren immuunsysteem op de oorzaak en het verloop van het ziektebeeld appendicitis te bepalen. Hierbij zal ook het relatieve belang van omgevingsfactoren, levensstijl en specifieke micro-organismen, zowel behorend tot de eigen darmflora als pathogenen, in rekening worden gebracht. Om bovenstaande doelstelling te bereiken, zal een prospectieve cohort studie worden opgezet. Dit cohort zal bestaan uit 300 patiënten die een appendectomie hebben ondergaan en 300 gezonde controles van een vergelijkbare leeftijdsgroep. Beide groepen zullen gevraagd worden om bloedstalen voor DNA isolatie en immunoglobuline bepaling, serumstalen voor serologie en feces stalen voor microbioom analyse in te leveren. Van de patiëntgroep zullen ook weefselstalen van de appendix worden verzameld voor latere immunologische en microbiologische research activiteiten. Ten slotte zal er in een derde luik van de studie een subpopulatie worden samengesteld, bestaande uit alle patiënten en controles die 18 jaar of ouder zijn. Bloedstalen van deze populatie zullen gebruikt worden voor ex vivo immunologisch onderzoek. Organisaties: • Immunologie - Biochemie
Onderzoekers: • Ingeborg GYSSENS
Op weg naar een geïntegreerd beslissingsinstrument voor aanpassingsmaatregelen - Gevalstudie: overstromingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Op weg naar een geïntegreerd beslissingsinstrument voor aanpassingsmaatregelen - Gevalstudie: overstromingen. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Opwekken, valideren en gebruik van nanobodies gericht tegen de neovasculaire integrines alphaV en Beta3 in kanker therapie
Universiteit Gent Abstract: De basis van dit project is de bevinding dat de integrines AlphaV en Beta3 tot expressie komen op neovasculair endotheel in tumoren en in wondweefsel. Het doel is dan ook om antilichamen te maken die tumoren kunnen vernietigen door deze integrines te inhiberen. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Claude Libert