Onderzoek behandeleffecten Regionaal Instituut voor Dyslexie

Onderzoek behandeleffecten Regionaal Instituut voor Dyslexie 2003-2012

April 2012 Auteurs: Patty Gerretsen, psycholoog en directeur research RID Michel Ekkebus, gz-psycholoog en algemeen directeur van het RID

Inhoud

Inleiding

3

3.

Een 5 jaar follow-up studie (2011)

9

3.1 Kwalitatieve analyse van de behandeleffecten 1.

Het effect van behandeling bij kinderen en

5 jaar na afsluiting behandeling

4

ó Grafiek E: Percentage kinderen met een voldoende

1.1 Lees- en spellingniveau

4

resultaat op lezen en/of spellen

11

˘ Tabel 1: Proefpersoon gegevens, gemiddelden

4

ó Grafiek F: Lees- en spellingresultaten EMT en Klepel

12

˘ Tabel 2: Percentage kinderen met een voldoende

ó Grafiek G: Lees- en spellingresultaten pi-dictee

12

3.2 Kwantitatieve analyse van de behandeleffecten

12

volwassenen met dyslexie (2003)

niveau op spellen en/of woord lezen

5

˘ Tabel 3: Resultaten AVI tekst lezen

5

˘ Tabel 4: Resultaten volwassenen op lezen en spellen

5

ó Grafiek A: Leesscores ten tijde van de diagnostiek

en bij afsluiting van de behandeling

4

ó Grafiek B: Spellingscores ten tijde van de diagnostiek

4.

3-DM Lezen en Spellen en onderliggende

cognitieve vaardigheden(2012)

ó Grafiek H: Percentage kinderen dat voldoende scoort

10

13

op de vier maten: snelheid lezen, nauwkeurigheid

en bij afsluiting van de behandeling

5

lezen, snelheid spellen en nauwkeurigheid spellen


6

14

ó Grafiek I: Percentage kinderen met het aantal

maten voldoende op de onderliggende cognitieve

2. Het effect van behandeling (2006),

vaardigheden

behandeleffect in relatie tot de ernst van

dyslexie (2006) en behandeleffect een jaar na

op de vier maten: snelheid lezen, nauwkeurigheid

behandeling (2006)

7

lezen, snelheid spellen en nauwkeurigheid spellen


7

2.2 Ernst lezen en/of spellen

7

maten voldoende op de onderliggende cognitieve

˘

Tabel 5: Proefpersoon gegevens, gemiddelden

7

vaardigheden

14

ó Grafiek C: Percentage kinderen met een voldoende

niveau voor woord lezen en spellen

7

15

2.3 Effecten een jaar na afsluiting behandeling

8

ó Grafiek D: Percentage kinderen met een voldoende

niveau voor woord lezen en spellen

2

14

ó Grafiek J: Percentage kinderen dat voldoende scoort

8

Onderzoek behandeleffecten Regionaal Instituut voor Dyslexie | 2003-2012

14

ó Grafiek K: Percentage kinderen met het aantal

Adressen

Inleiding

Het RID heeft een eigen researchafdeling, die de behandeleffecten voortdurend wetenschappelijk onderzoekt. De resultaten van onze effectstudies vanaf 2003 tot 2012 hebben we gebundeld in deze uitgave. We zijn onze dataverzameling steeds professioneler gaan opzetten. Daarnaast zijn we in staat met onze onderzoeken steeds meer informatie te verzamelen. We registreren inmiddels centraal alle testdata van onze cliënten, voor zowel de diagnostiek als de behandeling. Uit alle studies blijkt de effectiviteit van onze behandeling. Vrijwel zonder uitzondering vertonen onze cliënten een groei die sterker is dan op basis van de ontwikkeling van leeftijdsgenoten verwacht mag worden. Voor minimaal 40% van de cliënten (afhankelijk of naar het lezen of spellen gekeken wordt) betekent dit zelfs dat zij bij afsluiting een gemiddeld niveau of hoger bereiken. We kunnen aantonen dat ook de onderliggende basisvaardigheden verbeteren, dat de resultaten blijvend zijn en dat onze behandeling eveneens bij kinderen met ernstige lees- en spellingproblemen effectief is. Bovendien bleek dat de meeste kinderen, ondanks de inspanning die zij hebben moeten leveren, hun ‘RID-periode’ als een positieve ervaring zien.


3

1. Het effect van behandeling bij kinderen en volwassenen met dyslexie (2003)

Tabel 1: Proefpersoon gegevens, gemiddelden Groep 3-4 (n) = 15

Groep 5-6 (n) = 24

Groep 7-Mavo 2 (n)=21

Gemiddeld:

Gemiddeld:

Gemiddeld:

IQ

103,93

103,92

105,24

Leeftijd (in maanden)

96,4

115,4

141,1

Aantal behandelingen 46,4

48,5

37,8

1.1 Lees- en spellingniveau Kinderen onderzocht (n) = 60 In de studie van 2003 werden de effecten van de behandeling van het RID op het lees- en spellinggedrag van 60 kinderen met dyslexie gemeten. De groep is uitgesplitst in 3 leeftijdsgroepen. In tabel 1 staat een overzicht van de proefpersoon gegevens. Van deze kinderen is het gemiddelde lees- en spellingniveau gemeten ten tijde van de diagnostiek

Grafiek A: Leesscores ten tijde van de diagnostiek en bij afsluiting van de behandeling

Lezen van losse woorden

% kinderen met een voldoende resultaat = percentielscore van 25 of hoger 100% 90% 80%

prestaties van de proefpersonen voor AVI tekst lezen tijdens diagnostiek en na afsluiting.

behoort tot de ± 25 procent zwakste presteerders van

50%

de normale populatie.

40%

Een percentielscore van 25 of hoger is een voldoende

30%

resultaat.

20%

Conclusie

10%

4

van deze metingen. In tabel 3 vindt u aanvullend de

Een standaardscore lager dan 8 wijst op een score die

60%

(n)=60

grafiek A, grafiek B en tabel 2 ziet u de resultaten

NB

70%

0%

en na afsluiting van de behandeling bij het RID. In

gr 3 en 4

gr 5 en 6

diagnostiek

gr 7 tot VMBO2

all

afsluiting


Uit de metingen blijkt dat een grote groep kinderen na afsluiting van de behandeling een voldoende lees- en/of spellingniveau laat zien. Zoals uit de

Tabel 2: Percentage kinderen met een voldoende niveau op spellen en/of woord lezen (n) = 60 Lezen en spellen onvoldoende Alleen lezen voldoende Alleen spellen voldoende Lezen en spellen voldoende

Diagnostiek 65% 21,7% 11,7% 1,7%

Afsluiting 13,3% 8,3% 25% 53,3%

Grafiek B: Spellingscores ten tijde van de diagnostiek en bij afsluiting van de behandeling

Spellen van losse woorden

% kinderen met een voldoende resultaat = percentielscore van 25 of hoger 100% 90% 80% 70% 60%

Tabel 3: Resultaten AVI tekst lezen

50%

Diagnostiek Afsluiting (n) = 56 Prestatie AVI tekst lezen: Gemiddeld tot goed 19,6% 44,6% Laag-gemiddeld tot gemiddeld 16,1% 19,7%

40%

Laagste 25%

64,3%

35,7%

30% 20% 10% 0%

Tabel 4: Resultaten volwassenen op lezen en spellen (n) = 35 Aantal woorden gelezen % lezen in voldoende gebied % errors op spelling taak % in voldoende gebied spellen

Diagnostiek 57,1 11,8 0,11 14,3

Afsluiting 72,4 60,0 0,04 85,7

(n)=60

gr 3 en 4

gr 5 en 6

diagnostiek

gr 7 tot VMBO2

all

afsluiting

tabellen en grafieken op te maken valt, is dit een aanzienlijke vooruitgang ten opzichte van het lees- en spellingniveau van de kinderen tijdens de diagnostiek. Hieruit valt te concluderen dat de behandeling bij het RID voor een groot deel van deze kinderen effectief is.


5


Volwassenen onderzocht (n) = 35

derzoek (Blomert, 2010) heeft inderdaad laten zien dat bij zich normaal ontwikkelende kinderen rond 11 jaar hersenactivatie patronen gevonden worden voor

De groep volwassenen opgenomen in de studie

de letterklankkoppeling die vergelijkbaar zijn aan die

van 2003 bestond uit 31 mannen en 4 vrouwen

van volwassenen. Om deze redenen vinden we het

waarbij dyslexie is vastgesteld en de aanwezigheid

verantwoord de testen en normen die er zijn voor

van klankverwerkingsproblemen is aangetoond. De

einde brugklas (bv. lezen van losse woorden – EMT) te

gemiddelde leeftijd van de groep was 30 jaar. Het

gebruiken voor de groep volwassenen.

gemiddelde IQ was 107,38 (NB een gemiddeld IQ ligt tussen 90 en 110). De volwassenen zijn bij het RID in behandeling geweest voor hun lees- en spellingproblemen. Bij de cliënten is gemeten of zij vooruit zijn gegaan op leessnelheid. Ook is gekeken naar het leesniveau ten tijde van de diagnostiek en na afsluiting van de behandeling. Daarnaast is gekeken naar het aantal fouten bij de spellingtaak en naar het spellingniveau. NB Er zijn geen genormeerde woordleestesten voor volwassenen. Het probleem van dyslexie kan omschreven worden als problemen met het omzetten van de letters in de klanken, een technisch leesprobleem. Er mag verondersteld worden dat de ontwikkeling van het technische aspect van het lezen aan het einde van het basisonderwijs is afgerond. Recent hersenon-

6


2. Het effect van behandeling (2006), behandeleffect in relatie tot de ernst van dyslexie (2006) en behandeleffect een jaar na behandeling (2006)

In 2006 is een drietal onderzoeken naar onze behandeleffecten uitgevoerd.

2.1 Lees- en spellingniveau Kinderen onderzocht (n) = 222

In deze studie bereikt een groot aantal kinderen

Het leesniveau van 222 kinderen en het spelling-

kinderen weten hun resultaten echter wel duidelijk

niveau van 162 kinderen werd gemeten tijdens

te verbeteren, ook in termen van normscores. Ook zij

diagnostiek en na afsluiting van de behandeling bij

hebben in de meeste gevallen hun achterstand op

het RID.

leeftijdsgenoten aanzienlijk verkleind.

Tabel 5: Proefpersoon gegevens, gemiddelden

2.2 Ernst lezen en/of spellen

(n) = 222 TIQ Leeftijd (in maanden) Proportie jongens/meisjes Aantal maanden in behandeling Aantal behandelingen

een voldoende niveau. Er is echter ook een groep die geen voldoende niveau bereikt. De meeste van deze

Gemiddeld: 105 (range: 85 - 140) 114 64% - 36% 18 52

Grafiek C: Percentage kinderen met een voldoende niveau voor woord lezen en spellen % kinderen voldoende 70% 60%

Kinderen: totaal onderzocht (n) = 128

Onderzoek onder 128 kinderen wijst uit hoeveel kinderen na behandeling bij het RID in een minder zware ‘ernst’groep vallen voor lezen en/of spellen dan voor aanvang van de behandeling. Ernstgroep is hierbij als volgt gedefinieerd: ‘Impaired’ dyslectici

Y leesprestatie valt in

Ernstige dyslectici

11e-25e percentiel

Y leesprestatie valt in

50%

2e -10e percentiel

Zeer ernstige dyslectici Y leesprestatie valt in

40%

30%

0-1e percentiel

Voor spellen is dit op dezelfde manier gedefinieerd.

20% 10% 0%

In deze analyse zijn 128 kinderen opgenomen. Van woord lezen (n)=222

diagnostiek

afsluiting

spellen woorden (n)=162

al deze kinderen waren zowel bij diagnostiek als bij afsluiting van de behandeling genormeerde lees èn spellingresultaten beschikbaar.


7

Van deze groep gaat de helft (49%) vooruit naar

woordspellingtoets was toen nog geen standaard

een minder zware ernstgroep voor het lezen én het

onderdeel van een follow-up), is te zien dat het posi-

spellen. Nog eens 40% van de kinderen gaat vooruit

tieve effect dat met de behandeling gehaald is, ook

in ernstmaat op lezen of spellen en blijft op de

een jaar na afsluiting behouden blijft (grafiek D).

andere maat stabiel. Stabiel wil zeggen dat de achterstand die ze voor de behandeling ten opzichte van leeftijdsgenoten hebben opgebouwd, door de behandeling is omgebogen naar een vergelijkbaar groeitempo als hun leeftijdsgenoten. Ze hebben de eerder opgebouwde achterstand ten opzichte van hun leeftijdsgenoten echter niet in kunnen halen. Slechts 7 kinderen vertoonden voor lezen en/of spellen achteruitgang ten opzichte van leeftijdsgeno-

% kinderen met een voldoende resultaat 100% 90% 80% 70% 60%

ten. Dit betekent dat zij wel vooruitgingen in ruwe

50%

scores (dus ten opzichte van zichzelf), maar deze

40%

vooruitgang niet in het tempo lag van de groei die

30%

hun leeftijdsgenoten in dezelfde tijd doormaakten.

20%

2.3 Effecten een jaar na afsluiting behandeling

Kinderen: totaal onderzocht (n) = 86

Van een subgroep van de hierboven besproken kinderen hadden we gegevens van diagnostiek, afsluiting en follow-up een jaar na afsluiting van de behandeling beschikbaar. Hoewel de groep voor spellen klein is (18 cliënten, het afnemen van een

8

Grafiek D: Percentage kinderen met een voldoende niveau voor woord lezen en spellen


10% 0%

woorden lezen (n)=86

diagnostiek

afsluiting

woorden spellen (n)=18

follow-up na 1 jaar

3. Een 5 jaar follow-up studie (2011)

Kwantitatieve en kwalitatieve analyse van RID-behandeleffecten op de lange termijn.

In 2011 is onderzoek gedaan naar het lees- en spel-

siasme om mee te werken aan het onderzoek was

lingniveau van cliënten die 5 jaar geleden de behan-

groot. Van de geselecteerde groep hebben 49 kinde-

deling hebben afgesloten. Ook is door middel van

ren (=61%) deelgenomen aan de enquête en de lees-

een enquête onderzocht of cliënten effecten op hun

en spellingtaken. De redenen voor geen deelname

leven hebben ervaren door de behandeling bij het

aan deze 5 jaar follow-up studie waren de volgende:

RID. En zo ja, welke effecten. Cliënten die voor dit

17 kinderen verbleven in het buitenland, waren on-

onderzoek zijn benaderd zijn als volgt geselecteerd:

vindbaar of de adresgegevens klopten niet; 15 kinderen (=19%) hadden geen tijd/geen zin;

Selectie criteria subjecten

De overige kinderen waren enthousiast en wilden

In de 2006 studie hebben we de behandelgegevens

graag meedoen.

van 222 kinderen geanalyseerd naar de effecten van de behandeling tussen diagnostiek en afsluiting

Er zijn geen significante verschillen tussen wel en

behandeling.

niet deelnemers aan het follow up onderzoek in:

Van deze groep hebben we voor deze 5 jaar follow-

 TIQ (gemiddeld 106, range 88-140)

up studie alleen kinderen geselecteerd met de diag-

 Sexe (ratio man:vrouw is 2:1, eveneens gelijk aan

nose dyslexie waarbij het volgende bekend was:

de verhouding van de oorspronkelijke groep van

 TIQ

222 kinderen)

 diagnostiek score lezen van losse woorden valt in de onderste 10% (Een-Minuut-Test standaard

 Leeftijd (gemiddeld 17 jaar, range 14-21)  Groep bij afsluiting (gemiddeld groep 6, range

score van 6 of lager)

groep 4 - brugklas)

 afsluiting EMT standaard score beschikbaar

 Resultaat bij afsluiting van de behandeling voor:

 diagnostiek score spellen van losse woorden valt

lezen van teksten (behaalde AVI-kaarten

standaard score woorden lezen (EMT standaard

in onderste 10% (PI - dictee percentiel score van 10 of lager)  afsluiting PI - dictee percentiel score beschikbaar

score)

standaard score pseudowoord lezen ( Klepel standaard score)

80 kinderen voldeden aan deze criteria. Deze kinderen zijn allemaal telefonisch benaderd. Het enthou-

standaard score spelling van losse woorden (PIdictee percentielscore)


9

3.1 Kwalitatieve analyse van de behandeleffecten 5 jaar na afsluiting behandeling

nooit of zelden actief doen, maar voegen eraan toe

Percentages die hier genoemd worden zijn over de

name de spellingtaken blijkt dat alle deelnemers

49 deelnemers berekend, tenzij anders vermeld.

actief over geleerde regels nadenken.

RID behandeling

De leesvaardigheden ten opzichte van hun huidige

96% van de cliënten heeft de RID behandeling

studiegenoten/collega’s ervaart

als positief ervaren.

58% als rond het gemiddelde tot hoger.

Twee deelnemers hebben de RID periode als

6% geeft aan het idee te hebben dat hun

neutraal ervaren.

vaardigheden zwak zijn ten opzichte van

dat ze het idee hebben dit nu automatisch toe te passen. 22% geeft aan het regelmatig of zelfs altijd te doen. Opvallend is dat uit de observaties van met

studiegenoten. Op twee kinderen na zou iedereen het RID anderen aanraden en zij hebben dat ook gedaan.

De spellingvaardigheden ten opzichte van hun huidige studiegenoten/collega’s ervaart

Lezen en spellen na de behandeling

42% als rond het gemiddelde tot hoger.

Als effect van de behandeling ervaart :

10% geeft aan het idee te hebben dat hun

20% de meeste vooruitgang op het lezen,

vaardigheden zwak zijn ten opzichte van

3 2% op het spellen en

studiegenoten.

44% op lezen zowel als spellen. 4% kan niet aangeven op welk gebied zij de

Vervolgopleiding en leesplezier, indirecte

meeste vooruitgang hebben geboekt of

behandeleffecten

hebben vooruitgang met grammatica ervaren.

Heeft het RID in positieve zin bijgedragen aan de richting en niveau van de middelbare school?

10

Op de vraag of nog steeds actief bepaalde RID-ken-

48% ja

nis toegepast wordt, geeft zo’n 64% aan dat zij dat

5 2% weet dat niet of staat daar neutraal in.


Huidig opleidingsniveau 56% volgt, of heeft inmiddels afgerond, een VMBO opleiding 30% volgt, of heeft inmiddels afgerond, een HAVO opleiding 14% volgt, of heeft inmiddels afgerond, een VWO opleiding

Grafiek E: Percentage kinderen met een voldoende resultaat op lezen en/ of spellen lees- en/of spellingsmaten voldoende 80% 70% 60% 50% 40%

Leesplezier

30%

20% geeft aan dagelijks voor het plezier te lezen,

20%

naast de zaken die zij voor studie of werk moeten lezen. 40% leest wekelijks of in de vakanties voor het plezier. 40% geeft aan naast materiaal voor studie en werk

10% 0%

diagnostiek woordlezen

eindafsluiting pseudowoordlezen

follow-up na 5 jaar spellen

zelden tot niet te lezen voor het plezier. 32% geeft aan dat zij sinds de RID behandeling duidelijk meer zijn gaan lezen. Wanneer voor het plezier gelezen wordt, leest 40% eerder feitelijke informatie: non-fictie boeken, kranten, tijdschriften en/of internetteksten 30% fictie, boeken en/of strips. Twee personen geven aan echt alles te lezen.


11

Grafiek F: Lees- en spellingresultaten EMT en Klepel Gemiddelden EMT en Klepel in standaard scores (voldoende ss=8) 8,0

Gevolgen van de dyslexie

7,0

Bv met concentratie en faalangst

32% van de deelnemers geeft aan als gevolg van de dyslexie andere problemen te hebben ervaren. Pesten in verband met de dyslexie rapporteert

6,0

slechts 1 deelnemer.

standaard score (0-19)

5,0 4,0

Ruim de helft van de kinderen die problemen heeft

3,0

ervaren, geeft aan dat de RID behandeling heeft

2,0

bijgedragen aan het oplossen van die secundaire problemen.

1,0 0,0

diagnostiek woorden

eindafsluiting

follow-up na 5 jaar

pseudowoordlezen

Op pagina 11 staat in grafiek E het percentage

Grafiek G: Lees- enpi-dictee spellingresultaten pi-dictee Gemiddelden

kinderen weergegeven dat een voldoende resultaat

percentiel score (1-100)

(voldoende = perc 17) 50,0

op het lezen en/of spellen heeft, tijdens diagnostiek, afsluiting behandeling en bij 5 jaar follow up. In

40,0

grafiek F en G zijn de lees- en spellingresultaten van

30,0

eindafsluiting en follow up na 5 jaar.

de deelnemers weergegeven, van start behandeling,

20,0 10,0 0,0

diagnostiek

eindafsluiting

follow-up na 5 jaar

spellen 12

3.2 Kwantitatieve analyse van de behandeleffecten


4. 3-DM Lezen en Spellen en onderliggende cognitieve vaardigheden (2012)

Doel van deze effectstudie: Inzicht in de

vooruitgang op de onderliggende dyslexie

ontwikkeling van zowel snelheid als

typerende vaardigheden (letterklankkoppeling, snel

nauwkeurigheid van het lezen en het spellen en

benoemen, klankverwerking) bereikt wordt.

vooruitgang op de onderliggende cognitieve

Door de grote getalen is het bovendien mogelijk

dyslexie indicatoren:

om de effectiviteit van RID behandeling binnen

bepaalde subgroepen te bekijken: bijvoorbeeld de

 Letterklankkoppeling

meest ernstig dyslectische kinderen, kinderen met

 Snel benoemen

een gemiddeld lager IQ’s, kinderen met problemen

 Foneemdeletie (klankverwerking)

binnen het werkgeheugen.

De ontwikkeling en consequent gebruik van onze

Deze kinderen zijn gediagnosticeerd volgens de

database, genaamd MPX, tijdens diagnostiek en

richtlijnen van het Protocol Dyslexie Diagnostiek en

behandeling zorgt voor een groeiend inzicht in

Behandeling (PDDB) en

de effectiviteit van onze behandeling en welke

 Lezen in zwakste 10%, of

componenten daarin een rol spelen. In plaats van

data achteraf van score formulieren en dergelijke

 Resultaten op onderliggende cognitieve

Lezen in zwakste 16% èn spellen in zwakste 10%

in de computer intypen, met misschien fouten

vaardigheden op minstens 2 maten in onderste

en ontbrekende data als gevolg, wordt nu alles

10%

tijdens diagnostiek en behandeling bijgehouden. Tweejaarlijks halen wij deze gegevens op uit onze

Bedenk dat al deze cliënten ernstig dyslectische

database, om de vooruitgang en effectiviteit van

kinderen zijn die al een begeleidingstraject op

onze behandeling te monitoren en evalueren.

school hebben gehad en waarbij deze begeleiding op school geen of onvoldoende resultaat heeft

Het gebruik van de 3DM maakt onderzoek mogelijk

opgeleverd.

naar de effectiviteit van onze behandeling op het lezen en spellen, zowel in nauwkeurigheid

Wanneer we bij deze kinderen (grafiek H) kijken

als snelheid. Ook maakt de 3DM het mogelijk

naar de ontwikkeling van de onderliggende

te onderzoeken in welke mate daarnaast

cognitieve vaardigheden zien we dat zeker 64% van


13

diagnostiek

afsluiting

Grafiek H: Percentage kinderen dat voldoende scoort op de vier maten: snelheid lezen, nauwkeurigheid lezen, snelheid Lezen en spellen, snelheid en nauwkeurigheid spellen en nauwkeurigheid spellen 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%

30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0 1 2 aantal maten voldoende

diagnostiek

3

4

0 1 2 aantal maten voldoende

diagnostiek

afsluiting

3

4

5

6

7

8

afsluiting

Grafiek J: Percentage kinderen dat voldoende scoort op de vier maten: snelheid lezen, nauwkeurigheid lezen, snelheid spellen en nauwkeurigheid spellen Lezen en spellen, snelheid en nauwkeurigheid

Grafiek K: Percentage kinderen met het aantal maten voldoende op de Onderliggende cognitieve vaardigheden onderliggende cognitieve vaardigheden

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

35%

40%

30% 25% 20% 15% 10% 5% 0 1 2 aantal maten voldoende

diagnostiek 14

Grafiek I: Percentage kinderen met het aantal maten voldoende op de Onderliggende cognitieve vaardigheden vaardigheden onderliggende cognitieve

afsluiting

3

4

0%

0 1 2 aantal maten voldoende

diagnostiek


afsluiting

3

4

5

6

7

8

Adressen

de kinderen bij diagnostiek op 4 of meer van deze maten uitvalt (het criterium uit het PDDB is uitval op 2). Bij afsluiting vertoont 67% van de kinderen uitval op maximaal 2 maten. (grafiek I) Wanneer we onze analyse beperken tot die kinderen die voor zowel lezen als spellen op accuratesse én nauwkeurigheid bij de zwakste 10% behoren, zien we dat door behandeling ook deze kinderen op verschillende en soms zelfs alle maten voldoende kunnen gaan presteren (grafiek J). Bij het bekijken van de ontwikkeling van de onderliggende cognitieve vaardigheden van deze meest zwakke lezers en spellers zien we dat zeker 75% van de kinderen bij diagnostiek op 4 of meer van deze maten uitvalt (het criterium is uitval op 2). Bij afsluiting vertoont meer dan de helft van deze kinderen nog maar uitval op maximaal 1 onderliggende cognitieve maat (grafiek K).

RID Arnhem, hoofdvestiging Jansbinnensingel 1 6811 AJ Arnhem 026-4423294 [email protected]

RID Den Bosch Stationsplein 103 5211 BM Den Bosch 073-7114440 [email protected]

RID Almere Spoordreef 31 1315 GK Almere 036-5305138 [email protected]

RID Den Haag Muzenstraat 120 (3e etage) 2511 WB Den Haag 070-3638400 [email protected]

RID Alkmaar, SOS Dyslexie Bergerweg 1 1815 AC Alkmaar 072-8508130 [email protected]

RID Hengelo (O) Burgemeester Jansenplein 34 7551 ED Hengelo (O) 074-2509181 [email protected]

RID Amersfoort Stadsring 47 3811 HN Amersfoort 033-4948675 [email protected]

RID Maastricht Stationsplein 10 6221 BT Maastricht 043-3250432 [email protected]

RID Amsterdam IJsbaanpad 9 1076 CV Amsterdam 020-7162680 [email protected]

RID Nijmegen Keizer Karelplein 32 g 6511 NH Nijmegen 024-7110600 [email protected]

RID Assen Stationsstraat 29a 9401 KW Assen 0592-710900 [email protected]

RID Rotterdam Kruisplein 25 H (2e etage) 3014 DB Rotterdam 010-2141222 [email protected]

RID Breda Stadionstraat 20 4815 NG Breda 076-7114612 [email protected]


15

www.rid.nl

Onderzoek behandeleffecten Regionaal Instituut voor Dyslexie

Recommend Documents