nummer 1•voorjaar 2013
kijken, horen, lezen over onze samenwerking
1
inhoud 3
Voorwoord
4-5
Strategische overwegingen met Norbert Van Broekhoven en Jos Clijsters
6-7
Gezamenlijk project: de bachelortoets
8-9-10
Wat brengt de nieuwe organisatie volgens Toon Martens en Theo Creemers?
11
Studenten in het bestuur
12–13
Een babbel met de zussen Timmermans
14–15
Op de koffie bij onze alumni
16–17
Business as usual
18-19-20 21 22–23 24
PRO•LOOG
Op bezoek in departement Gezondheidszorg (en Technologie) Jean-Baptist Bultynck - ref in eerste klasse Kort nieuws Standpunt
STUUR•BOORD STUdenten•haver GROEPS•werk
KOFFIE•KAMER hi•society
VAK•KENNIS
OFF•DUTY
STAND•PUNT
AD•VALVAS
VISI•TATIE
colofon Hoofdredactie: Erik De Winter en Roel Ruttens Communicatieverantwoordelijken van de KHLim en de KHLeuven Verantwoordelijke uitgever: Toon Martens Creatie, eindredactie en vormgeving: RCA Group Hasselt Fotografie: Roel Ruttens en Kenny Stals Druk: drukkerij Paesen Jaargang 1 - voorjaar 2013 Hi, is het personeelsblad van de fusiehogeschool KHLeuven - KHLim en verschijnt 3 keer per jaar. Voor vragen of suggesties kan je terecht bij:
[email protected] of
[email protected]
volgende keer in hi, • de visie en de missie van de fusiehogeschool • hoe zit het met Groep T? • hoe past ons fusieverhaal in dat van de associatie? • op verkenning in departement SSH en MAD • op de koffie bij academisch beheerder Willy Indeherberge • een babbel met de zussen Ceustermans • en nog veel, veel meer. Onderwerpen onder voorbehoud.
2
hoe zit het met groep t ? De raad van bestuur van Groep T gaf inmiddels groen licht om de fusiegesprekken met KHLeuven en KHLim op te starten. De hogeschool vaardigt alvast twee bestuurders af naar de eengemaakte raad van bestuur. In de weken die volgen, zal bekeken worden hoe Groep T kan aansluiten bij het fusieproces dat stilaan op kruissnelheid komt.
PRO LOOG
Erik: Erik:Hi, Hi,
Roel: Hi, Roel: Hi,
Erik: We gaan fuseren. Misschien moeten Erik: Weeven gaaniets fuseren. Misschien moeten we daar over zeggen? we daar even iets over zeggen?
Roel: Goed idee. Hoe? Roel: Goed idee. Hoe?
Erik: Ik zet het in onze nieuwsbrief.
Erik: Ik zet het in onze nieuwsbrief.
Roel: OK, maar mag het ook iets meer zijn? We kunnen misschien een personeelsRoel: OK, maar mag het ook iets meer zijn? magazine maken? We kunnen misschien een personeelsmagazine maken?
Erik: Cool! Wanneer beginnen we eraan?
Erik: Cool! Wanneer beginnen we eraan?
Roel: Asap! Wat zetten we erin? Best even de directie laten uitleggen waar het om draait draait. Roel: Asap! Wat zetten we erin? Best even de directie laten uitleggen waar het om draait draait.
Erik: OK. Interviewtje? Kan jij een afspraak regelen?
Erik: OK. Interviewtje? Kan jij een afspraak regelen? Roel: We lopen gewoon binnen op hun wekelijkse vergadering :)
Roel: We lopen gewoon binnen op hun wekelijkse vergadering :) Erik: Weet je, een collega hier heeft een zus bij jullie. Zouden die thuis altijd over de hogeschool praten? Erik: Weet je, een collega hier heeft een zus bij jullie. Zouden die thuis altijd over de hogeschool praten? Roel: Vraag het eens!
Roel: Vraag het eens! Erik: We moeten toch ook iets serieus zeggen. Misschien een overzicht van wat we al lang samen doen?
Erik: We moeten toch ook iets serieus zeggen. Misschien een overzicht van wat we al lang samen doen? Roel: Wordt dan wel een heel dik magazine, hoor. We kunnen elke editie iets vertellen. Elk academiejaar 3 edities? Is dat haalbaar?
Roel: Wordt dan wel een heel dik magazine, hoor. We kunnen elke editie iets vertellen. Elk academiejaar 3 edities? Is dat haalbaar? Erik: Welke huisstijl? Welke kleur? Jullie rood of ons rood? Titel? 50 tinten rood :)
Erik: Welke huisstijl? Welke kleur? Jullie rood of ons rood? Titel? 50 tinten rood :) Roel: Waw, klinkt nog beter dan 50 tinten grijs. Dat wordt een bestseller :)
Roel: Waw, klinkt nog beter dan 50 tinten grijs. Dat wordt een bestseller :)
Maggy en Mariëlle Timmermans gooien een sneeuwballetje, gevolgd door een hartstochtelijke verzoening. En dat pal aan de provinciegrens. Een mooie metafoor voor de fusie? Lees meer op pagina 12.
3
STUUR BOORD
de fusie: een logische match Nobert: “Dat klopt! Het is onze ambitie om de beste en waarschijnlijk ook de grootste hogeschool van Vlaanderen te worden, mét een internationaal speelveld. Met de huidige fusiepartners hebben we enorm veel potentieel om dat te realiseren.” Jos: “Ik wil toch wel onderstrepen dat het om méér gaat dan een fusie. We creëren echt een nieuwe hogeschool die gericht is op de toekomst. Dat is een enorm inspirerend project.” Hoe ver gaat de fusie? Jos: “Groep T, KHLeuven en KHLim worden één juridische entiteit tegen eind 2015. In de overgangsfase hebben we een personele unie, waarbij onze organisaties (ook Groep T) eenzelfde raad van bestuur hebben. Tijdens onze tweedaagse namen we al enkele beslissingen over de structuur van de organisatie (zie kaderstuk). Maar verdere verfijning is uiteraard wel nog nodig.”
Vlak na de tweedaagse van de directie spraken we af met Norbert Van Broekhoven (voorzitter van de raad van bestuur) en Jos Clijsters (ondervoorzitter) voor een uniek dubbelinterview. Laat ons meteen met de deur in huis vallen: waarom fuseren we? Norbert: “Met de inkanteling van de academische bacheloropleidingen in de universiteit verliezen de Vlaamse hogescholen heel wat studenten. Sommigen, waaronder Groep T en XIOS, zijn te klein om te overleven. Door samen te gaan, verhogen we onze overlevingskansen in een omgeving die alsmaar competitiever wordt.” Jos: “De fusie is ook een logische match. Onze hogescholen zijn complementair op vele vlakken. De KHLeuven heeft bijvoorbeeld heel wat knowhow inzake beleid (denk maar aan kwaliteitszorg) en de KHLim heeft veel ervaring in bijvoorbeeld onderzoek of in beheer. We profiteren van elkaars sterktes. Trouwens, de combinatie Leuven- Limburg heb ik in het bedrijfsleven al vaak gezien. Er heersen verwante culturen en denkwijzen.
Op welke domeinen zal de fusie het snelst voelbaar zijn? Norbert: “Er is zoveel werk te doen dat we vandaag nog niet in detail kunnen zeggen wat wanneer precies moet gebeuren. We hebben wel al een “roadmap” uitgewerkt met de belangrijkste opdrachten op een tijdslijn. Vandaag is het directiecomité van de nieuwe hogeschool gevormd: dat is al een belangrijke stap. Dat directiecomité zal in de volgende maanden en jaren in detail uitwerken hoe we verder gaan.” Jos: “Het is logisch dat alles in zo’n ambitieus project niet meteen duidelijk kan zijn en er nog een aantal dingen uitgeklaard moeten worden. De tijd moet zijn werk doen, maar daar is niets mis mee. Het proces is immers erg complex en er zijn veel mensen bij betrokken.” Wat zijn de voordelen van de fusie voor het personeel? Norbert: “Uiteraard worden we een grotere organisatie met meer gewicht, ook op internationaal vlak. Dat schept kansen voor alle mede werkers. We worden een grotere hogeschool die de zaken profes sioneler kan organiseren en de studenten meer garanties kan bieden op kwalitatief hoogstaand onderwijs. Zo zullen we in de aanloop naar de instellingsreview1 van 2017 de kwaliteit van onze opleidingen strenger bewaken.”
“,,Iedereen gaat er met veel goesting tegenaan“,,” Onze toekomstige schaalgrootte is vooral ook een garantie om internationaal te ontwikkelen in een geglobaliseerde wereld. Want vergis je niet: Vlaanderen is niet langer dé referentie binnen het hoger onderwijs. Als klein hogeschooltje red je het niet meer. Onze internationale oriëntatie is wat ons op termijn zal onderscheiden. Dat zal even duren, maar ik heb er vertrouwen in.”
1
4
En wat zijn de voordelen voor de studenten? Jos: “Ongetwijfeld een cantus meer, want de kringen zullen uitgebreid verbroederen (lacht). Nee, serieus: de voordelen zijn talrijk. De studentenvoorzieningen zullen beter uitgebouwd worden. Ook de studentenparticipatie zal verbeteren. Voortaan hebben studenten stemrecht in de raad van bestuur, dat was bij de KHLim niet het geval. Daarnaast studeren ze ook in een grotere instelling met een sterke reputatie en betere internationale uitstraling.”
Het vernieuwde visitatiestelsel bestaat uit een opleidingsbeoordeling en een instellingsreview. Deze review is een periodieke beoordeling van het onderwijsbeleid door een externe commissie. Ze gaat dieper in op de visie, de beleidsvoering, de interne kwaliteitszorg en het verbeterbeleid van de instelling.
Van internationale uitstraling gesproken: komt er een nieuwe naam? Jos: “Er moét een nieuwe naam komen, we kunnen niet anders. Onze nieuwe naam moet herkenbaar zijn en moet uitstralen wie we zijn. En dat mag niet te veel investeringen vergen, want een vreemde naam die niets zegt… Begin er maar aan! De keuze van een nieuwe naam staat ingepland in het derde kwartaal van dit jaar.” Wat zijn mogelijke valkuilen bij de fusie? Norbert: “Zolang medewerkers erin geloven, kunnen we alle problemen oplossen. Het directiecomité is alvast enthousiast over dit ambitieuze project. Jos en ik waren onder de indruk van de motivatie en de positieve sfeer op de tweedaagse. Ondanks de veranderingen die dit project meebrengt, gaat iedereen er met veel goesting tegenaan. Dat is de beste garantie op succes. Als we erin slagen deze ambitie over te dragen op alle collega’s, dan zijn we goed bezig.” Jos: “Belangrijk is wel dat de top steeds weet wat er in de organisatie gebeurt. Daarom moeten we de nodige kanalen creëren om goed te weten wat er écht leeft.” Zullen onze collega’s zich thuis voelen in zo’n grote organisatie? De ervaring leert dat mensen zich dan al snel inkapselen in het eigen departement, niet? Jos: “We worden inderdaad groter. Maar ‘groter’ mag zeker niet betekenen ‘bureaucratischer’. Groter betekent in mijn ogen kansen bieden aan medewerkers om zaken te realiseren die anders niet mogelijk zijn.” Norbert: “Het is niet de bedoeling om vele tussenlagen te creëren. We willen de basis verstevigen en de middelen gebruiken om de werkdruk te verminderen. De organisatie zal bovendien ruimte laten voor initiatieven van onderuit en voor professionele autonomie. Het is niet omdat je groter wordt, dat je minder ruimte laat aan mensen, zelfs integendeel.” Is de fusie een opstap voor een volgende fusie? Of anders gesteld, heeft de associatie nog andere, grootsere plannen? Norbert: “In het hoger onderwijs zijn er fases van ongeveer een decennium. Eerst waren er de fusies van 1995, dan de start van de associaties in 2004. Nu hebben we de integratie. De volgende stap in 2025 kunnen we nu nog niet voorzien. Dat laten we over aan de volgende generatie (lacht).”
ID-kit Norbert Van Broekhoven • 66 jaar • Burgerlijk ingenieur Bouwkunde • Loopbaan als ondernemer/aannemer bij Groep Van Broekhoven • Sinds 1995: Voorzitter KHLim • Hobby’s: koken, reizen en fotografie
Hoe ziet de managementstructuur eruit tijdens het fusieproces?
algemene vergadering gemeenschappelijke raad van bestuur integratiecomité
DEPARTEMENTEN
directiecomité algemeen beleid leuven limburg
comité algemeen beheer
diensten algemeen beleid
diensten algemeen beheer
De beleidsorganen van de 3 fusiepartners zijn in de voorbije maanden grondig gewijzigd. De algemene vergadering (av) van alle associatiepartners is nu voor 100% gelijk en het aantal leden is sterk verminderd. De AV heeft ook meer bevoegdheden gekregen. Ze keurt niet alleen de opdrachtverklaring goed, maar bekrachtigt ook de hoofdlijnen van de strategie. Verder duidt ze de algemeen directeur en de algemeen beheerder aan. De raad van bestuur (rvb) is sinds begin 2013 volledig gemeenschappelijk voor de KHLim en de KHLeuven. Het is de bedoeling dat Groep T hier zo snel mogelijk bij aansluit. Op het niveau van de RvB bestaat er een integratiecomité dat het fusieproces aanstuurt. In dit integratiecomité zetelen de voorzitter, ondervoorzitter, algemeen directeur, algemeen beheerder en academisch beheerder, aangevuld met een vertegenwoordiger van Groep T. Voor het operationeel management van de fusie-instelling wordt er een directiecomité algemeen beleid en een comité algemeen beheer in het leven geroepen. In het directiecomité algemeen beleid zetelen alle departementen van de fusiehogeschool, de leiding gevenden van de diensten algemeen beleid, de algemeen directeur en de algemeen beheerder. Binnen de diensten algemeen beleid zullen er 4 domeinenzijn: onderwijs, onderzoek & dienstverlening, studentenbeleid en strategie & planning.
“ ,,Onze internationale oriëntatie is wat “,ons , op
Jos Clijsters • 62 jaar • Master in de Toegepaste Economische Wetenschappen • Voorzitter van de KHLeuven • Diverse bestuursfuncties in de banksector • Sinds 2011: Voorzitter van het directiecomité en bestuurder van Belfius Bank & verzekeringen nv • Hobby’s: wandelen aan zee, boeken lezen en muziek beluisteren
termijn zal onderscheiden ”
Om de lopende zaken tot het einde van dit academiejaar te behartigen, vergaderen de leden van het directiecomité uit Limburg en Leuven nog apart. Zo kan er snel gereageerd worden indien nodig. Alle beslissingen die gevolgen hebben op langere termijn, worden vanaf nu wel gezamenlijk besproken.
5
In het hoger onderwijs is het meer dan ooit van belang om continu aandacht te besteden aan kwaliteitsvolle toetsing. Zeker op het einde van een opleiding, wanneer de student moet bewijzen dat hij beschikt over alle vereiste competenties. Om de kwaliteit van de eindtoetsen te bewaken en te optimaliseren, slaan de KHLeuven en de KHLim, samen met Thomas More, de handen in elkaar. In het kader van het project ‘Bachelortoets’ ontwikkelen ze samen een bruikbaar evaluatie-instrument. Waarom staat dit thema zo hoog op de agenda? Het is vooral de wetgever die dit oplegt (zie kaderstuk). Kort gezegd, komt het erop neer dat hogescholen meer dan ooit goed moeten aantonen op welk niveau studenten precies afstuderen. Het project ‘Bachelortoets’ wil de kwaliteit van de eindtoetsen zoveel mogelijk verbeteren. Of het nu gaat om een scriptie, een afstudeerproject, een stage, … Wie doet wat? Jetske Strijbos, stafmedewerker op het departement Gezondheidszorg en Technologie van de KHLeuven, is projectcoördinator van het project. Greet Fastré, projectmedewerker op de dienst onderwijsbeleid van de KHLim, is verantwoordelijk voor de output. En Hilde Schrooten van Thomas More staat in voor de kwaliteitszorg. “De bacheloropleidingen staan voor grote uitdagingen”, vertelt Jetske. “Enerzijds om het wettelijk bepaalde niveau vorm te geven en anderzijds om aan te tonen dat afstuderenden dat niveau ook effectief halen. De toetsing dient dus vooral om de kwaliteit van de opleiding te bewijzen. En de praktijk leert dat eindtoetsen eigenlijk grotendeels hetzelfde meten over alle bacheloropleidingen heen, namelijk of de student wel op de juiste manier omgaat met de beroepsspecifieke context. Of hij in team kan werken, de informatie correct kan verwerken en de juiste probleemstelling ziet. Die gemeenschappelijke punten proberen we te vatten in een breed bruikbaar instrument. Daar-
6
voor doen we een beroep op de ervaringen van 19 verschillende bacheloropleidingen uit de 3 deelnemende instellingen.” Greet vult aan: “Het instrument dat we ontwikkelen, bestaat uit een set van evaluatiecriteria voor eindtoetsen. Alle opleidingen kunnen de meest geschikte evaluatiecriteria selecteren uit de set om zo een eigen beoordelingsinstrument samen te stellen. We leggen met andere woorden de basis voor een eindevaluatie van het bachelorniveau vast.” “De praktische samenwerking tussen de verschillende instellingen verloopt erg vlot”, zo benadrukt Jetske. “We vergaderen om de 3 weken. En tussendoor werken we samen via onze Toledo community die we delen met enkele externe partners. We gebruiken ook SharePoint om de binnengekomen informatie te labelen en te structureren”. Greet beaamt dit: “We werken inderdaad graag en goed samen. We doen vaak een beroep op elkaar en dat lukt wonderwel. Al vind ik dat we nogal veel in Leuven vergaderen (lacht).”
Waarom is toetskwaliteit zo van belang? Er zijn 3 decreten (wetten uitgevaardigd door de Vlaamse overheid) die het wettelijk kader vormen voor het project ‘Bachelortoets’: • Decreet op de kwalificatiestructuur uit 2009: dit beschrijft de vaardigheden en kennis waarover een student van bachelorniveau 6 (professionele hogescholen) moet beschikken. • Decreet inzake het nieuwe accreditatiestelsel uit 2012: dit omschrijft de vereiste kwaliteit van het bachelorniveau en de verplichting van het hoger onderwijs om die kwaliteit aan te tonen. • Structuurdecreet uit 2003: dit voorziet een 3-delige opdeling van de competenties van een afstuderende student: algemene, algemene beroepsgerichte en beroepsspecifieke competenties.
GROEPS werk
7
STUUR BOORD
wat heb je nodig voor een bergwandeling ? <
• Een gedetailleerde kaart om op voorhand het terrein in te schatten. Een marsplan dat rekening houdt met de conditie en ervaring van elk lid in de groep.
Dit zijn de goede raadgevingen van Toon Martens, fervent bergwandelaar. Als algemeen directeur van de fusiehogeschool KHLim-KHLeuven staat hij voor een pittige tocht. Naast hem staat Theo Creemers, algemeen beheerder van de fusiehogeschool sinds 1 januari 2013. Hi, ging met hen spreken over de nieuwe organisatie, de aanpak en de toekomstplannen. Onze fusiehogeschool heeft voortaan een algemeen directeur en een algemeen beheerder. Dat is nieuw. Hoe ziet de taakverdeling er voor u beiden uit? Toon: “Als algemeen directeur ben ik de externe vertegenwoordiger van de hogeschool, bijvoorbeeld bij de VLHORA en in de associatie. Intern zal ik me voornamelijk bezighouden met de zogenaamde primaire processen: onderwijs, onderzoek, dienstverlening, studentenbeleid, strategie en planning. Maar dit is nog maar een ruwe schets van de taakverdeling. We moeten dit nog verder verfijnen. En we moeten vooral goed samenwerken.” Theo: “Als algemeen beheerder sta ik in voor alle ondersteu nende processen: personeel, aankopen, logistiek, financiën, ICT, enzovoort (zie kader, nvdr). Elk van ons blijft ook investeren in regionale contacten.”
8
• Een goede conditie, zowel fysiek als mentaal. Ga niet te snel van start, maar vind de juiste tred! • Goede kledij en materiaal: wees steeds voorbereid op een snelle omslag van het weer. Of zoals een Zweeds gezegde luidt:“er is geen slecht weer, enkel slechte kledij”
ONDERZOEK & dienstverlening begroting en controlling aankopen, logistiek en infrastructuur ICT
oor wie wordt de fusie voorbereid en uitgevoerd? D Toon: “We werken met een integratiecomité dat bestaat uit 5 leden: de voorzitter, de ondervoorzitter, de algemeen directeur, de algemeen beheerder en de academisch beheerder (Willy Indeherberge, nvdr.). Procesbegeleider van de fusie is Raph Verbruggen, een externe consultant. Hij zal samen met verschillende werkgroepen het projectplan van de fusie opvolgen.”
Zijn er in het fusieproces nog mijlpalen gepland tussen vandaag en 1 januari2016? Theo: “We hebben al een eerste schema opgesteld van alle processen die we in de komende jaren moeten stroomlijnen. Voor sommige aspecten zitten we al heel ver. Neem nu het onderwijsen examenreglement. Daar hebben de KHLeuven, de KHLim en Groep T de voorbije jaren al flink aan gewerkt samen. Die ‘werf’ is
“ ,,Het spreekt vanzelf dat die departementen
“,,
en hun opleidingen dus blijven waar ze zijn ”
Een vraag waar veel collega’s ongetwijfeld mee zitten: blijvende departementen bestaan zoals ze nu zijn? Toon: “Tijdens het fusieproces zal er wellicht weinig veranderen op het niveau van de departementen. Maar op langere termijn moeten we dat wel verder bekijken. De onderwijsbevoegdheden van de KHLim en de KHLeuven zijn plaatsgebonden. Het spreekt vanzelf dat die departementen en hun opleidingen dus blijven waar ze zijn. Trouwens, de cultuur en de onderwijsvisie van beide instellingen op elkaar afstemmen vergt tijd! De ontwikkeling van concepten zoals ‘learning by development’ en ‘onderzoeks gebaseerd onderwijs’ nemensowieso minstens 10 jaar in beslag.” Theo: “Wat de diensten betreft, onderzoeken we wel meteen hoe we die het best kunnen organiseren in functie van de nieuwe hogeschool.” Op 1 januari 2016 moet de fusie een feit zijn. Waarom is die datum cruciaal? Theo: “De reden hiervoor is dubbel. Eerst en vooral ondergaan we in 2017 een instellingsreview. We hebben bewust gekozen voor 1 instellingsreview in 2017 en niet voor 3 reviews in 2015. De tweede redenis eerder financieelvan aard. In 2016 zal de lerarenopleiding van Groep Teen gedeelte van haar financiering verliezen. Want ze komt niet in aanmerking voor de zogenaamde sokkelfinanciering omdat ze het vereiste minimumaantal studiepunten niet haalt.”
dus bijna klaar. We willen er in elk geval voor zorgen dat de fusie geen nadelige gevolgen heeft voor de studenten.” Toon: “Een fusie met 3 partners is sowieso een complexe operatie die vraagt om een goede voorbereiding en opvolging. Wij werken aan een gedetailleerd projectplan om alle elementen in kaart te brengen. Deze “roadmap” geeft de belangrijkste mijlpalen weer van het fusieproces (zie illustratie). De juridische integratie op 1 januari 2016 is uiteraard een belangrijke stap. Maar het fusieproces reikt véél verder. Tegen de instellingsreview in 2017 moet de nieuwe fusiehogeschool er dan ook écht wel staan. Dat dwingt ons ertoe om zaken zoals boekhouding, personeelsreglementen, enz. goed op elkaar af te stemmen. Tegelijk moeten we tegen dan ook een sterke gemeenschappelijk visie hebben op het vlak van onderwijs, onderzoek en dienstverlening. Uiteraard moet die visie niet alleen op papier staan, maar ook gerealiseerd worden op alle niveaus. We starten daarom op korte termijn met de formulering en uitwerking van een duidelijke visie, een uniforme missie en strategische doelen voor de nieuwe organisatie.” Heeft de fusie gevolgen voor onze campussen en gebouwen? Theo: “In de KHLim hebben we net een nieuw gebouw voor Handelswetenschappen en Bedrijfskunde opgetrokken. En voor Verpleegkunde en Vroedkunde gaan we binnenkort van start met de bouw van een gloednieuwe campus in Genk, vlakbij het Ziekenhuis Oost-Limburg. Dat zijn blijvende projecten. In Leuven werden er de laatste jaren plannen ‘on hold’ gezet in afwachting van de evolutie inzake de fusie met Groep T. Maar ook daar is uitbreiding in de toekomst een absolute must.”
ID kit
ID kit
Toon Martens • 59 jaar • Bio-ingenieur Voedingstechnologie • Vanaf 1985: directeur Alma • Sinds 2001: algemeen directeur KHLeuven • Hobby’s: bergwandelen en fietsen
Theo Creemers • 60 jaar • Burgerlijk ingenieur Elektriciteit • Leraar, docent en departementshoofd IWT • Sinds 2010: directeur onderzoek en dienstverlening • Hobby’s: fietsen, wandelen
9
STUUR BOORD
Deze tijdlijn toont de grote mijlpalen in het fusieproces tot aan de instellingsreview in 2017. Ze werd opgesteld door de departementshoofden en de verantwoordelijken algemeen beleid. Op korte termijn wordt het projectplan meer in detail uitgewerkt in overleg met de verantwoordelijken voor de ondersteunende processen.
Heeft de fusie gevolgen voor de opleidingen? Toon: “We moeten zeker en vast overleg plegen en de opleidingen op elkaar afstemmen. Gemeenschappelijke opleidingscommissies moeten de convergentie opvolgen. Vanaf 2016 zullen we voor onze opleidingen één zelfevaluatierapport (ZER) moeten opstellen en een gelijk eindniveau garanderen. Maar dit betekent niet dat alle curricula identiek moeten zijn. Ze kunnen dus zeker wel verschillen omdat ook de instroom sterk kan variëren. Dubbele opleidingen blijven dus zeker bestaan. Alleen kan het zijn dat we voor gespecialiseerde en dure opleidingsonderdelen wel kunnen profiteren van het schaalvoordeel. Zo kunnen studenten voor gespecialiseerde labo’s of toestellen die een bepaalde campus nu niet heeft terecht op andere campussen. Ook voor meer specifieke opleidingen zoals de banaba’s of postgraduaten kan het zijn dat we al eens de zaken samenleggen op één campus. De fusie is tegelijk ook een opportuniteit om het aanbod uit te breiden en om beter samen te werken met andere partners zoals de Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO) en de VDAB. Het hoger beroepsonderwijs (HBO5) moet absoluut verder ontwikkeld worden.”
10
Komt er één hoofdkwartier? Theo: “We denken van niet. Onlangs zijn we bij de Nederlandse collega’s van Saxion gaan kijken. Ook daar zaten ze met een fusie tussen twee partners die een campus hadden op ongeveer 60 km van elkaar. Zij vonden één hoofdzetel alvast niet nodig; ze werken met videoconferencing. Leidinggevenden krijgen daar een treinkaart en geen vaste werkplek. Ik vond dat wel een mooi voorbeeld, al willen we natuurlijk de mensen hun werkplek zeker niet afpakken.” Tijdens de opening van het academiejaar suggereerde een student dat de Demer en de Dijle samenkomen in Werchter. Toon: “We zullen eens kijken of we daar iets aan kunnen doen. Misschien kunnen we het eerste weekend van juli daar afspreken voor een vervolginterview (lacht)?”
STUdenten haver
studentenparticipatie Het nieuws over de fusie was nog niet koud of de studentenraden van de KHLim en de KHLeuven besloten om elkaar te ontmoeten. Op de Dag van de Participatie eind november 2012 kwam een flinke delegatie studentenvertegenwoordigers van Leuven afgezakt naar Diepenbeek. En voor de studentikoze verbroedering kwamen er eerst heel wat hete hang ijzers op tafel. Hi, sprak met Davy Buntinx en Peter Meylaerts, studentencoaches van respectievelijk de KHLeuven en de KHLim. Woorden wekken, voorbeelden trekken Een van de grote verschillen tussen beide instellingen is de organisatie inzake inspraakmogelijkheden. Het decreet voorziet 2 systemen van vertegenwoordiging in de raad van bestuur: medebestuur en medezeggenschap. De KHLeuven had het eerste al en de KHLim tot nu toe het tweede. In de nieuwe gemeenschappelijke raad van bestuur van de fusiehogeschool zullen 2 studenten zetelen op basis van medebestuur. Dat betekent wel dat minstens 10% van de studenten hun stem moeten uitbrengen tijdens de verkiezingen. Wanneer die verkiezingen het best vallen, is nog geen uitgemaakte zaak. In Leuven was dat steeds na de paasvakantie en in de KHLim bij de start van het academiejaar. Peter vertelt: “De studenten van beide overkoepelende raden plannen in maart een weekendje om de knoop door te hakken. We hebben er alle vertrouwen in dat ze erin slagen om te voldoen aan de minimumvereisten.” Koken kost geld Een tweede hot item tijdens het overleg betrof de financiering van de studentenparticipatie. Davy legt uit: “De departementale studentenvertegenwoordigingen van de KHLeuven krijgen een jaarlijks budgetje toegestopt door de hogeschool. Daarmee organiseren ze allerlei studentikoze activiteiten.” Volgens Peter krijgen de Limburgse studenten een vergelijkbaar bedrag. “Het gaat om € 0,5 per student. In sommige departementen wordt daar nog een extraatje aan toegevoegd.” Enkele studentenraden lanceren af en toe ook een actie om extra geld in het laatje te krijgen. Loon naar werken Er blijkt ook een opvallend verschil te bestaan tussen de KHLim en de KHLeuven op het vlak van hono rering van studenten die zich inzetten voor participatie. De inzet van de studenten van de KHLeuven wordt
eloond met de eventuele toekenning van een extra b studiecertificaat ter waarde van 3 credits. Ze moeten die inzet bewijzen aan de hand van bijvoorbeeld vergaderverslagen, zelfreflectie of een werkje over vergadertechnieken. Studentenparticipatie is ook een geldige reden voor afwezigheid tijdens de lessen. Bij de KHLim is dit systeem niet voorzien. Elke ver tegenwoordiger krijgt er wel een attest en een statuut dat enige faciliteiten biedt. Hoe dan ook, de studentencoaches zijn het er roerend over eens dat een serieuze inzet voor studentenparticipatie veel meer vergt dan de waarde van 3 credits, zijnde 75 à 90 uur.
ID kit Peter is docent Kritische Reflectie en Business Ethics bij Handelswetenschappen en Bedrijfskunde en kreeg 5 jaar geleden de vraag om de participatie op gang te trekken binnen de KHLim.
Peter is 49 jaar, woont in Genk en is een echte anglofiel. Hij is een filmliefhebber pur sang, houdt van kunst en van alle andere mooie dingen in het leven.
Davy is oud-student van de KHLeuven en werd
als participatiecoach aangesteld voor een termijn van 2 jaar (om de 2 jaar komt er een nieuwe coach). Als gevolg daarvan gaat Davy op 1 maart overigens een nieuwe uitdaging aan. Davy is 25 jaar, woont in Mechelen en houdt niet alleen van technologie en politiek, maar is ook nog eens verknocht aan het bier brouwen.
Peter Meylaerts (links) en Davy Buntinx (rechts) samen met Stijn Vermeulen en Laure Verriest, voorzitters van de algemene studentenraad van resp. KHLim en KHLeuven na afloop van de Dag van de Participatie.
11
koffie kamer
Maggy & Mariëlle Timmermans
zussen onder elkaar 12
Maggy is Departementshoofd van het departement Industriële Wetenschappen en Technologie aan de KHLim en Mariëlle is Departementaal beheerder van het departement Sociale School Heverlee van de K HLeuven. Pal op de provinciegrens tussen Vlaams-Brabant en Limburg was café “Het Zat Paterke” het ideale decor voor een boeiend dubbelinterview...
i nstellingen bijvoorbeeld op een ander tempo. Dat is toch opmerkelijk.” Zou je willen ruilen van job? Maggy: “Inhoudelijk zou ik niet willen ruilen, we zijn ook heel anders geschoold. Mariëlle heeft TEW gestudeerd en is beheersmatig heel sterk. Terwijl ik me als bio-ingenieur minder aangetrokken voel tot de administratieve kant van de zaak.”
“,,De angst voor het onbekende kennen wij niet,,“ ” Als jullie elkaar ontmoeten, wordt er dan vaak over het werk gepraat? Maggy: “Tot voor kort niet eigenlijk, omdat we in totaal andere organisaties werkten en een andere functie hadden. Maar sinds we allebei een leidinggevende positie hebben en de fusie officieel van start ging, gebeurt het wel vaker dat we over het werk praten.” Mariëlle: “Het klopt dat we sinds kort gewoon méér hebben om over te praten dan vroeger. Toch voelt het nog niet echt aan alsof we collega’s zijn. Daarvoor is de fusie nog niet ver genoeg gevorderd. De gespreksonderwerpen op het kerstfeest van onze familie worden dus zeker nog niet gedomineerd door de KHLeuven en de KHLim, hoor (lacht).” Spreken jullie ook weleens over de ‘bazen’? Maggy: “Nee, eigenlijk praten we sowieso niet echt over andere collega’s.” Mariëlle: “We zijn geen roddelkippen, hè! (lacht)” Heeft jullie band een impact op jullie mening over de fusie? Mariëlle: “Eigenlijk wel. De angst voor het onbekende - die bij wel meer fusies een domper is op de werkvreugde - kennen wij niet. Omdat we al iemand vertrouwd kennen uit de andere instelling, valt die drempel alvast weg.” Maggy: “Wat wel grappig is: cultuurverschillen komen sneller aan het licht door samen over het werk te praten. Communiceren gebeurt in beide
ID kit Maggy Timmermans Leeftijd? 49 jaar Functie? Departementshoofd van het departement Industriële Wetenschappen en Technologie KHLim Woonplaats? Zonhoven Kinderen? Jens (21 jaar), Ine (19 jaar) en Seppe (14 jaar) Hobby’s? Joggen en lezen. Een aantal goeie titels vond ik ‘De vliegeraar’, ‘Insjallah, Mevrouw’ en ‘De helaasheid der dingen’. Op dit moment ligt ‘Geluk. The World Book of Happiness’ van Leo Bormans bovenaan op mijn boekenstapel. Favoriete plekjes? Ik vertoef graag op ‘de Teut’, het uitgebreide natuurreservaat van Zonhoven. Daar ga ik vaak lopen met vriendinnen. Mariëlle Timmermans Leeftijd? 41 jaar Functie? Departementaal beheerder van het departement Sociale School Heverlee KHLeuven Kinderen? Maud (7) Hobby’s? Theater, film, optredens, mijn reismicrobe overdragen op dochterlief en joggen (vooral onder de noemer ‘continue to run’). Favoriete plekjes? De Kruidtuin in Leuven met een brooddoos vol handgesneden en superverse, witte boterhammen met jonge, Hollandse kaas (dubbel belegd). Of het reiscafé Via Via in Heverlee met een glaasje frisse cava en een dikke reisgids of ander interessant gezelschap.
13
hi society
jan schuer
bedenker van Smartschool
De naam van deze KHLim-alumnus van de Lerarenopleiding Secundair Onderwijs doet waarschijnlijk geen belletje rinkelen. Maar zijn ‘uitvinding’ des te meer! Alleszins toch bij ieder van ons die kinderen heeft in het secundair onderwijs... Zowat 90% van de Vlaamse secundaire scholen gebruikt immers het digitale leerplatform Smartschool, het geesteskind van Jan Schuer.
“Ik heb veel ruimte gekregen tijdens mijn opleiding”, gaat Jan verder. “In mijn secundaire school - ik studeerde Handel - was er weinig plaats voor creativiteit. Maar aan de KHLim kwam ik Valère Awouters tegen. ’s Morgens om 7 uur was ik soms al met hem aan het videochatten! Hij moedigde me ook aan om deel te nemen aan ICT-wedstrijden en zo geraakte ik stilaan gelanceerd.”
Smartschool ontwikkelde hij in zijn vrije tijd om het nadien als eind werk in te dienen. En dat op het moment dat internet echt begon te boomen! Ook vanuit het onderwijs werd de interesse geleidelijk aan groter… Al snel ging Jan zelf aan de slag als docent Informatica bij de KHLim. Tegelijk stond hij er in voor alles wat te maken had met IT: software voor stages, beheer van computers, ontwikkeling van websites, … ’s Avonds en in het weekend werkte hij naarstig verder aan Smartschool. In 2004 moest hij uiteindelijk een keuze maken: hij stopte met lesgeven en werd fulltime ondernemer. Smartbit, het bedrijf achter Smartschool, telt momenteel al 12 medewerkers en staat nog steeds in voor de verdere ontwikkeling van het digitale schoolplatform. En dat is véél meer dan een gewoon leerplatform…
Het ondernemerschap zit Jan duidelijk in het bloed. Al tijdens zijn studententijd vond hij het niet erg om na de lessen en het studeren ’s nachts en in de weekends nog verder te werken. Ook nu klopt hij nog met plezier véle uren. Experimenteren, programmeren, ontwikkelen, innoveren, … het werd een echte passie. Jan vertelt: “Programmeren doe ik nu niet meer. Ik houd mij bezig met mijn taken als zaakvoerder en ik doe terug waar ik voor gestudeerd heb: ik leid leraars op! Ik geef heel veel cursussen in scholen, ik verzorg de helpdesk, … En ik zit vaak samen met schooldirecties om hen te leren innoveren: Smartschool is gereedschap waarmee je véél meer kan doen dan alleen communiceren met leerlingen. Tegelijk volgen we goed op wat de overheid allemaal oplegt aan scholen, want ook op dat vlak willen we kort op de bal spelen.”
Jan is de hogeschool zeker nog niet vergeten. Hij hield heel wat vrienden en leuke herinneringen over aan zijn studententijd: “We zaten toen nog op de campus in Hasselt, op de Oude Luikerbaan. Onlangs hebben we met een paar vrienden terug afgesproken in de Happy Snooker. De tijd was er blijven stilstaan, alleen mag je er nu niet meer roken. Je ziet er elkaar dus terug zitten (lacht)!”
14
Jan heeft zeker geen spijt van zijn keuze als ondernemer. “Wij zijn geen softwarebedrijf, maar een onderwijsbedrijf.” En hij blijft zijn tijd bij de KHLim koesteren. “De KHLim is een merk dat ik nog graag meeneem en vermeld in al mijn zakelijke contacten over heel Vlaanderen.”
Hem voorstellen is waarschijnlijk wat overbodig. Frank Deboosere is immers een echte BW, oftewel ‘Bekende Weerman’. Hij is zonder twijfel een vertrouwd gezicht van Veurne tot de Voerstreek. Wat veel minder mensen weten, is dat hij studeerde aan het departement Lerarenopleiding van de KHLeuven. Hi, trok dan ook naar de VRTgebouwen voor een babbel met een van onze bekendste alumni. “Ik heb hele goede herinneringen aan mijn studententijd”, zegt Frank. “Ik herinner me nog een kerstevocatie die we in het eerste jaar voorbereidden met alle studenten Nederlands. Mevrouw Lamberts was onze docente, als ik mij goed herinner. We zochten zelf teksten uit, zorgden voor de muziek en regisseerden alles zelf. We hebben het hele zaakje zeker 3 keer mogen opvoeren van de directie! Ik heb altijd goed gelachen en hard gewerkt, samen met Peter Verhelst die ook in mijn jaar zat. Een hele fijne tijd, met een groot samenhorigheidsgevoel onder de studenten.”
frank deboosere weerman van beroep
Frank studeerde in 1984 af als bachelor in het secundair onderwijs in de richting Nederlands, geschiedenis en Engels. Op de hogeschool leerde hij ook zijn vrouw kennen. Na afloop heeft hij echter nooit lesgegeven. “Gek hoe een dubbeltje rollen kan”, zo vertelt hij, “toen ik meedeed aan de selectieproeven voor weerman (Armand Pien was toen net met pensioen) bleek ik geslaagd te zijn. Eigenlijk heb ik veel geluk gehad in mijn leven. Ik had nooit gedacht dat ik zo ver zou komen (lacht). Ik geniet nog elke dag van mijn job en vooral van het feit dat ik van mijn hobby mijn beroep heb kunnen maken.” “Voordracht heeft ook altijd in mijn bloed gezeten”, gaat Frank verder. “Als kind was ik al erg bezig met taal. Mijn dochter, die zelf als lerares afstudeerde aan de KHLeuven, heeft dat ook. De hogeschool heeft veel van die talenten aangescherpt. Ik gebruik vandaag nog steeds een heleboel zaken die ik in Heverlee geleerd heb, zoals het ver mogen om logisch te redeneren, om maar iets te zeggen. En ook de kunst om zaken bevattelijk uit te leggen, een kritische ingesteldheid te hebben, ... Wat ik ook meegekregen heb, is een brede interesse en de zin om voortdurend bij te leren. Het weer is eigenlijk één grote speeltuin en dat maakt bijscholing ook zo fascinerend.” “Een iets dikker vel hebben als leraar is best wel handig. En ook als weerman is dat mooi meegenomen, hoor”, lacht Frank. “In de ogen van het publiek zijn wij zowat verantwoordelijk voor het slechte weer. We gebruiken allerlei systemen om onze analyses te ondersteunen en wij vertalen ze naar het grote publiek. Maar als boodschapper ben je tegelijk heel zichtbaar en soms een echte schietschijf (lacht). Maar ach, dat hoort erbij! Wat ook bij de job hoort, is leren ‘nee’ zeggen. Hier op de VRT zouden ze me in alle mogelijke programma’s opvoeren als ik ze liet doen, maar dat kan niet altijd hè.” Hoewel hij zelf nooit les gaf, is Frank toch vaak in de weer met de jeugd. “Wat me kwiek houdt”, zegt hij, “is de passie om informatie door te geven aan jonge mensen. Als vrijwilliger op de volks sterrenwacht in Grimbergen doe ik dat regelmatig. En ik heb erg veel bewondering voor de jeugd van vandaag, want in tegenstelling tot mijn generatie moeten jongeren nu veel keuzes zelf maken in het leven. En er is zo veel om te kiezen, waardoor de druk op hun schouders niet min is. Alle respect daarvoor… Ook voor alle leraren die dagelijks met jongeren bezig zijn trouwens!”
15
VAK KENNIS In de opleidingen Bedrijfsmanagement in Heverlee en Diepenbeek vind je duidelijk alleen ijverige beestjes aan het werk! We zetten de meest interessante aspecten van hun curriculum, activiteiten, prestaties, gebouwen, ... even op een rijtje. Welk stukje is van wie? Dat zeggen we er niet bij! Maar een snuggere geest achterhaalt dit wel snel!
Hochschule Kaiserslautern in Zweibrücken is de gasthogeschool voor alle laatstejaarsstudenten Financie- en verzekeringswezen die participeren aan een Insurance game.
Het departement behaalde in 2010 het Bijzonder Kenmerk Internationalisering. Dat is een extra aspect dat je kan toevoegen aan je ZER (zelfevaluatierapport). De visitatiecommissie staat in voor de evaluatie ervan. Ook de Nederlands-Vlaamse accreditatieorganisatie bekrachtigde dit aspect. Een echt succes dus!
business as usual De 900 studenten van het departement gingen op 12.12.12 al een kijkje nemen in de prachtige nieuw bouw die ze na de paasvakantie in 2013 definitiefzullen betrekken. Er is genoeg plaats voor de 790 studenten Bedrijfsmanagement en de 110 studenten Office Management!
Diverse bedrijven kennen de opleiding via het Business Development Center waar docenten hun lesopdracht combineren met een onderzoek of met dienstverlening.
Bidiplomering: in één klap twee diploma’s behalen. Studenten die een jaar in Wallonië of Brussel studeren, hebben ongetwijfeld een streepje voor op de arbeidsmarkt.
Het hoeft ook niet altijd te gaan om een verre reis wanneer het gaat om internationalisering! Via internationalisation@home wordt het internationale aspect tijdens het tweede opleidings jaar thuis aangesneden. Wat staat er zoal op het programma? Een Internationale Marketingweek voor studenten Marketing
16
Elk jaar kiezen meer en meer laatstejaars studenten Bedrijfsmanagement voor een lang verblijf in het ‘buitenland’ via een Erasmus- of Erabeluitwisseling, het EBM-programma of met een stage.
en Erasmusstudenten, een Businessweek voor studenten Accountancy-Fiscaliteit, een Business-Finance week voor studenten Financie- en verzekeringswezen en een Internatio nal Law week en Semaine intercommunautaire voor studenten Rechtspraktijk.
Hertogstraat 178 is het adres van het departement. In de gebouwen huizen, naast de 1450 studenten Bedrijfsmanagement, ook 360 studenten Office management.
Dresden is een bijzonder mooie stad. Dat vinden toch de docenten van het tweede jaar bedrijfsmanagement want al enkele jaren trekken ze er met de studenten Duits naar toe voor een internationale
Het EBM-project (European Business Management) geeft je de mogelijkheid om het eersteen derde jaar in het buitenland (Kolding, Coventry, Rennes, Barcelona, London, … ) te studeren en het tweede jaar hier te studeren. Engels is de voertaal van de opleiding.
congresweek. Voor de studenten die geen Duits in hun programma hebben, zetten talrijke internationale instellingen in Parijs hun deuren open.
We laten studenten al snel los in het bedrijfsleven. Zo is er het project ‘Ondernemen zoals het is’ dat georganiseerd wordt in samenwerking met o.a. Unizo en het Agentschap Ondernemen. Studenten maken daarbij samen met een ondernemer een filmpje over dagelijks ondernemerschap. Verder is er het ‘Start-upcafé’ waarbij jonge ondernemers over de middag met de studenten komen b abbelen.
Heb je geen zin in een gewone stage, dan is er nog de Noordzuidstage: je kan instappen in een ‘ontwikkelingsproject’ in het zuiden met een partner in het Noorden. Lut Lensen, Carline Vuylsteke, Jos Goyens, Mieke Roggen, Alberik Hubin en Marlies Gyselaers kunnen honderduit vertellen over hun opleidingen.
Dat je met een concurrerende hogeschool in dezelfde regio zit, betekent dat je steeds moet uitkijken naar nieuwe opportuniteiten in de “markt”. Vandaar dat het departement startte met een keuzetraject KMO-management en een major Vastgoed. Enkele weken later kondigde de buurhogeschool eenzelfde programma aan.
Droom je van een cruise tijdens je studie? Dan moet je bij Logistiek zijn. Elk jaar kunnen de studenten inschrijven voor een Short Sea Shipping tocht van Barcelona naar Rome. Maritiem vervoer: van kostprijsberekening over wettelijke regelingen tot het milieuaspect, alles komt aan bod in een case-study.
Heel wat kansen liggen er onder andere in Oost-Europa om internationale studenten te werven voor de driejarige Engelstalige opleiding Marketing die start in 2013-2014. Vanuit andere continenten zijn er eveneens geïnteresseerde studenten.
Diversiteit is een aandachtspunt voor de regio: met een tutorproject voor allochtone en studenten uit het beroepssecundair onderwijs, een zorgcoach voor studenten met functiebeperking en een project rond uitstroom voor kansengroepen kiest men resoluut om de student met een andere etnisch-culturele achtergrond te begeleiden tijdens de studieloopbaan.
17
Een paragraaf die begint met H gaat over Heverlee, eentje die met D begint over Diepenbeek. En een tekstje dat met een andere letter begint gaat over beiden.
visi tatie
op verkenning in het departement gezondheidszorg... Na wat zoeken - ook een gps heeft soms kuren! - komen we aan op de campus aan de Oude Luikerbaan in Hasselt, onder de spoorwegbrug. Net als we bij de inkom zijn, dendert er een goederentrein boven onze hoofden voorbij. Mmm, interessant departement precies én op een filmische locatie. “Sorry voor de rommel op mijn bureau”, verontschuldigt Leen Neven zich als we haar kantoor binnenkomen. We stellen haar direct gerust: harde werkers hebben nu eenmaal geen tijd om op te ruimen! Leen is departementaal secretaris van het departement Gezondheidszorg van de KHLim. Zij is dé vrouw die het departement doet draaien. Van campusbeheer, examenroosters, over algemene administratie tot vergaderplanning: Leen doet het allemaal! We kunnen ons dan ook geen betere gids voorstellen voor een rondleiding in het departement. Ze pakt haar sleutelbos en terwijl we door de gangen wandelen, vertelt ze honderduit over ‘haar’ departement... Even situeren Het departement Gezondheidszorg staat in voor 2 professionele bacheloropleidingen: verpleegkunde en vroedkunde. De studenten verpleegkunde volgen ook les op een andere campus, nl. die van Bonnefanten in de Hasseltse binnenstad. Het departement Gezondheidszorg deelt de campus trouwens met het departement Sociaal-Agogisch Werk, goed voor een exotische combinatie van studiegebieden! Als we vragen of er raakvlakken zijn tussen beide, antwoordt Leen: “nee, eigenlijk is er niet zo gek veel contact tussen de studenten en de docenten van beide departementen. Hoewel ze op dezelfde campus leven en werken, zijn het toch wel andere werelden.” Verder werkt de hogeschool voor de opleiding vroedkunde ook nog samen met de Provinciale Hogeschool Limburg (nu beter bekend als PXL).
18
Krap, maar knus “Onze opleidingen zijn in het verleden al vaak van locatie verhuisd”, zo vertelt Leen. “We zitten nu ongeveer 10 jaar op deze campus, maar al van in het begin was hij eigenlijk te klein. En met het groeiend aantal studenten is de situatie er de laatste jaren niet echt op verbeterd. Ongeveer 1.500 studenten volgen les op de campus, waarvan 800 verpleeg- en vroedkunde.” “Als er klachten komen over het gebouw, beginnen ze helaas allemaal met een ‘te’. Te klein, te weinig vergaderlokalen, te weinig stille ruimtes in de mediatheek, te weinig parking, ...”, zucht Leen. “ De studenten eten ’s middags soms al zittend op de grond in de gangen, zo krap is het hier geworden.” Maar krap betekent ook knus. We krijgen dan misschien wel een gebouw te zien dat wat kilometers op de teller heeft, maar toch voelt het gezellig aan. Zelfs het neonlicht lijkt meer warmte uit te stralen dan in andere schoolgebouwen. Een plek om je snel thuis te voelen dus! Ademruimte op komst Of er dan geen uitbreiding gepland is? “Jawel”, zegt Leen, “maar die kwam er niet meteen omdat de omwonenden protest aantekenden. Ze hadden waarschijnlijk schrik voor overlast of voor inkijk vanuit de hoger gelegen lokalen. Daarom hebben we containerklassen gezet, maar ook dat bleek niet voldoende. Dit najaar vertrekken onze collega’s van het departement SociaalAgogisch Werk naar een andere campus. Zo krijgen we allemaal wat meer ademruimte. En in 2015 verhuizen we naar een nieuwbouw op de campus van het Ziekenhuis Oost-Limburg (het ‘ZOL’) in Genk.” Tijdens ons bezoek is er van enige overbevolking alvast geen sprake, maar het is dan ook examentijd. Hier en daar geeft een docent nog les of werken de studenten in de skillslabs. Maar de meeste zijn aan het blokken of jutten elkaar nagelbijtend op in de gang, terwijl ze wachten op hun examenmoment. Leen geeft ons de ‘full tour’ en toont zowat alle gebouwen, aula’s en oefenlokalen. De wirwar van gangen en gebouwen heeft heel wat charme. Aan het onthaal staat ze even stil bij de KHLim-kiosk: hier kunnen studenten de uurroosters raadplegen en hun studentenkaart hernieuwen.
WC-perikelen “We hebben in deze gebouwen toch al het een en ander mee gemaakt”, vertrouwt Leen ons nog toe, terwijl we stilaan onze toer afronden. “Zo zijn we tijdens een wereldfeest ooit eens een vrouw kwijtgeraakt. Een mama of oma van een student, ik weet het niet meer precies. Niemand wist waar ze was. Uiteindelijk bleek de arme dame opgesloten te zitten op het toilet. Niet door iemand anders, nee. Het slot was gewoon stuk. Hoe dat kon gebeuren, hebben we uit beleefdheid niet gevraagd. Uiteindelijk is de slotenmaker moeten komen om het slot te verbrijzelen en de ongelukkige vrouw uit haar benarde situatie te bevrijden. Gelukkig hebben we zoiets sindsdien niet meer aan de hand gehad.” Terug aangekomen in haar bureau vragen we aan Leen of we
nog enkele foto’s mogen nemen terwijl ze verder werkt. “Geen probleem”, lacht ze, “en ik hoef zelfs niet eens te doen alsof, want de telefoon begint alweer te rinkelen.” Tja, het werk van een departementaal secretaris is dan ook nooit af…
Zoals uit de rubrieknaam mag blijken, gingen we ook op bezoek bij de tegenhanger in Leuven. De opdracht was duidelijk en luidde: geef een impressie van het gebouw van G&T (Gezondheidszorg en Technologie) op campus Gasthuisberg. Zo gezegd, zo gedaan!
…... En in de rode E op campus Gasthuisberg
ID kit:
Leen Neven • 41 jaar • Hoeselt • Kinderen: 3, 1 zoon, 2 dochters: Thijs, 11 jaar, Lien & Elise, 10 jaar • Hobby’s: joggen en tafeltennis
Wegwijs in de wirwar Een plaatsje vinden op de immense bezoekersparking van het UZ is alvast geen probleem. We zijn ook nog eens 20 minuten te vroeg. Vanop de parking zien we het rode bakstenen gebouw goed liggen, amper een steenworp verwijderd. Alleen geraken we langs daar de parking niet af. Dan maar langs de voorkant van het ziekenhuis. Het is bitterkoud, dus misschien door het ziekenhuis? We volgen de bordeauxkleurige pijlen. Dat moet wel goed gaan… Na een dozijn gangen en deuren staan we terug buiten, ergens aan de achterkant tussen immense blokken. Recht voor ons zien we de geluidswerende panelen van de autostrade. Geen KHLeuven te zien! Uiteindelijk vinden we toch de juiste plek, maar ondertussen zijn we wel al 10 minuten te laat… Very impressive De ingang en centrale hal van het gebouw van de KHLeuven is indrukwekkend: een grootse trap leidt naar een open ruimte beneden. Halfweg ‘hangt’ de mediatheek. Het E-vormige gebouw volgt de helling van de heuvel. Je kan 2 verdiepingen naar boven of 2 naar beneden. Gelukkig staat onze gids al op ons te wachten: Kristof Pollet, facility manager, kent het gebouw als zijn broekzak. Hij stond mee aan de wieg van deze immense nieuwbouw van ruim 13.000 m2 die sinds 2008 onderdak biedt aan 2.400 studenten en meer dan 250 werknemers. Het complex verenigde 2 departementen uit de binnenstad: Verpleeg- en Vroedkunde en Rega. De verhuis betekende ook de fusie tot 1 departement G&T. Maar eigenlijk is de nieuwbouw niet voorzien op de serieuze groei. Zeker bij Verpleegkunde is het plaatsgebrek de laatste jaren frappant. Het is een heksenketel om alles gepland te krijgen: de lokalen moeten van 8u tot 19u ingepland worden!
19
visi tatie
Zakelijk, maar warm Kristof geeft ons heel wat technische details mee: over de bevei liging, de luchtbehandelingsgroepen, de badgecontrole voor de bovenste verdieping met de labo’s chemie, de nadelen van gietbetonnen vloeren, de quasi onmogelijke vervanging van zonneweringen, … Af en toe is het duidelijk dat hij - ondanks zijn enthousiasme voor architectuur - toch blij is dat er in conflict werd gegaan met een al te rigide architect. Die wilde immers enkel werken met zwart, wit en grijs, wilde geen vuilbakken in de gangen, … Vol trots toont Kristof de groene gang, de oranje gang en de kunstwerken die zorgen voor een warme touch in de school, ondanks het zakelijke concept. Volgens de regels van de kunst We krijgen zowat alles te zien: de grote labo’s voor de studenten Chemie en Laboratoriumtechnologie, de computerlokalen van de studenten Informatica, de keuken van de studenten Voedings- en Dieetleer, de vaardigheidslabs voor verpleegkundigen en vroed vrouwen in spe. Overal toont Kristof ons hoe alles uitgekiend is om maximaal te voldoen aan de vereisten op het vlak van efficiëntie, veiligheid en hygiëne. Kristof is ook niet voor niets de preventieadviseur van deze campus! Bovendien beheert hij ook de aankopen van het gebouw, dus heeft hij een perfect zicht op het hele kostenplaatje. Voor we het docentenlokaal betreden, krijgen we een waarschuwing: de vloerbekleding toonde van in het begin al barsten. En na renovatie is de vloer helaas opnieuw gebarsten. Verder volgt de ruimte nog niet helemaal de regels van de kunst… Maar ja, het geld was op! We tonen ons begrip voor de situatie. Maar dat neemt niet weg dat onze gids onverdroten alle toekomstplannen voor de ruimte aan ons ontvouwt. In het groen Op de bovenste verdieping hebben we een prachtig zicht op de stad Leuven in het dal en het stuk bos aan de overkant van de straat. Kristof vertelt dat nogal wat collega’s het stadsleven echt wel missen. ’s Middags even een winkel binnenlopen, kan nu niet meer. Zelf vindt hij dat niet erg, want hij gaat vaak ’s middags even een wandelingetje maken in het groen om zijn hoofd even leeg te maken. Eens terug buiten, merken we weeral dat de gebouwen van de grote broers KU Leuven en UZ Leuven de site helemaal domineren. De campus van de KHLeuven mag dan op zich geen kleintje zijn, vanbinnen heerst er zeker en vast een huiselijk gevoel, zo aan de rand van de Gasthuisberg… ID kit
Kristof Pollet • 36 jaar • Facility Manager • Diest • Single, geen kinderen • Hobby’s: muziek beluisteren, optredens bijwonen, wandelen, lopen, zwemmen, skiën, fietsen, cafeetje of terrasje doen, … • Favoriete plekjes? Iets met bos, zon en water/sneeuw 20
off duty
een sportief onderonsje met
jean-baptist bultynck KHLeuvenaars kennen hem als lector voor de opleiding secundair onderwijs (lichamelijke opvoeding), als coördinator van de sport accomodatie op campus Hertogstraat en ook als medeverantwoorde lijke voor de banaba Advanced Business Management, afstudeerrichting Sportmanagement. In zijn vrije tijd is Jean-Baptist scheidsrechter. En niet zomaar eentje, want hij fluit wedstrijden op het hoogste niveau in België! Daar moeten we het fijne van weten.
alleen bij de doelman kwam, liep hij er met gemak voorbij, maar ging vervolgens spectaculair tegen de grond. Iedereen dacht dat de keeper een fout gemaakt had. Je gaat toch niet liggen als je kan scoren? Iets in mij zei dat er iets niet klopte. Want een mens valt niet op die manier als hij uit evenwicht wordt gebracht. Resultaat? Ik floot geen strafschop. En achteraf gezien was dat terecht. Bleek dat de speler niet enkel wilde scoren, hij wilde vooral ook nog een rode kaart uitlokken voor de tegenstander…”
“,,Je gaat toch niet liggen als je kan scoren!,,”
“Het vergt inderdaad heel wat planning en een goede timing om het scheidsrechterschap te combineren met mijn job aan de KHLeuven.”, zo kopt Jean-Baptist mijn voorzet dat er toch wel wat tijd in zijn hobby kruipt, binnen. “Maar meestal slaag ik er wel in. Uiteraard is de steun van het thuisfront hierin van vitaal belang.”
Leer je op het veld ook dingen bij die van pas komen in de hogeschool? “Jazeker, ik kan mijn mening met kracht verdedigen, maar ik kan evengoed aanvaarden dat er iets anders beslist wordt. Bovendien kan ik zo’n beslissing nadien ook zeker verdedigen. Daarnaast ben ik erg veeleisend voor anderen en voor mezelf. Toch slaag ik erin om medewerkers en studenten goed te coachen. Want het is samen dat je resultaten behaalt!” En omgekeerd? “Zeker ook! Dankzij mijn werk in de hogeschool heb ik een goed zicht op wat er allemaal gebeurt op een voetbalveld, zowel technisch als tactisch. Als een speler bijvoorbeeld een fout simuleert, dan doorzie ik dat meestal meteen. Een kleine anekdote in dat verband: tijdens een wedstrijd die ik floot, ging een speler in de tegenaanval. Toen hij
Binnenkort stop je als scheidsrechter, wat ga je dan doen? “Ik word binnenkort 45 jaar en heb me altijd voorgenomen om dan te stoppen. Na 25 jaar is het mooi geweest. Helemaal afscheid nemen van het veld doe ik wel niet. Ik werk af en toe nog voor de Fifa en de Uefa en ik begeleid scheidsrechtertrainingen als physical coach.” Heb je het voetbal de laatste jaren zien evolueren? “De druk op en rond het veld is inderdaad sterk gestegen. De financiële belangen zijn groter dan vroeger, waardoor sommige spelers denken dat alle middelen toegelaten zijn om te winnen. Verder merk ik, zeker in België, dat er alsmaar minder respect is voor scheids rechters. Maar dat geldt ook voor andere beroepen, hoor. Denk maar aan de leraar, de dokter of de verpleegster. Het lijkt een algemeen verschijnsel dat mensen die een beroep uitoefenen met veel sociaal contact ook steeds meer kritisch behandeld worden.” Wie gaat de wereldbeker in Brazilië winnen volgens jou? “Ik doe niet aan voorspellingen, maar ik hoop uiteraard vurig dat België wereldkampioen wordt!” 21
ad valvas
Leraren zijn helden Hoe lanceer je een zelfgemaakte raket? Of hoeveel ballonnen heb je nodig om iemand te doen zweven? Wat moet je doen om een echte kruisboog te maken? Derdejaarsstudent Lerarenopleiding Nicolas Vanhole onderzocht het allemaal! Hij nam deel aan de Ketnet-reeks ‘Helden’. In het programma gingen 4 hoofdrolspelers (waaronder dus ook onze Nico) een heleboel uitdagingen aan en ze vervulden hun heldenrol met glans. Volgens de redactie was het programma een mooie mix van een vleugje wetenschap, een snuifje techniek en een flinke scheut fun. Het programma is intussen van de buis verdwenen (bestaan die eigenlijk nog, kijkbuizen?), maar in de paasvakantie is een heruitzending gepland. Op de foto zie je Nico (onderaan in beeld) terwijl die even een zwembad in elkaar knutselt met balken en een zeil.
Open hogeschool: 7/7, 24/244 We bankieren het liefst rustig in het weekend. We kopen ’s avonds laat nog een boek op Amazon en nadien surfen we nog even naar de tweedehandsmarkt e-Bay. Ook de schoolpoort van een hogeschool gaat tegenwoordig niet meer dicht. Een open hogeschool betekent onder meer dat studenten thuis de lessen nog eens kunnen bijwonen. Of dat de eigen studenten samen met buitenlandse collega’s vanop afstand 24 uur op 24 proeven kunnen doen in een virtueel labo. Om met een bacheloropleiding te starten, mag je ook gerust 33 jaar zijn. Een oud-student stopt ook nooit met leren, want bijscholen kan via blended learning. Organisaties voorzien steeds meer navormingen op maat. Kortom, de onderwijspoort staat altijd open! Op donderdag 7 maart wijdt de KHLim haar onderwijscongres aan dit thema. De titel verwijstnaar de mogelijkheden en uitdagingen van een open hogeschool: levenslang leren en blended learning. Via good practices illustreren we hoe we het concept van de open hogeschool trachten te realiseren. Meer info vind je op www.khlim.be/activiteit/onderwijscongres
Vergeet MBA, hier komt NIBS! Van 3 tot 9 maart is het departement Economisch Hoger Onderwijs van de KHLeuven gastheer van de 18de NIBS Worldwide Case Competition. NIBS staat voor ‘Network of International Business Schools’ en groepeert meer dan 85 gereputeerde businessschools over de hele wereld. Tijdens deze finaleweek komen studenten teams van overal ter wereld naar Heverlee afgezakt om er te strijden om de felbegeerde NIBS-trofee. Daarvoor moeten ze in team oplossingen zoeken voor strategische businessproblemen
22
waar een MBA-er van zou gaan blozen. De teams stellen hun case voor aan een jury die bestaat uit academici en professionals uit het werkveld. Natuurlijk staat de boog wel niet heel de week gespannen. Tussen het consultancywerk door zetten de studenten al eens een stapje in de wereld (meer bepaald in Leuven). En we weten allemaal hoe inspirerend dát kan zijn... Op de foto zie je het KHLeuven-team dat 2 jaar geleden deelnam aan de NIBS-competitie in Canada. Het team stootte door tot de halve finale.
Opleidingenbeurs Op 14 maart vindt de tweede editie van de KHLim-opleidingenbeurs plaats. Op het KHLim-onderzoekscentrum (KOC) in Diepenbeek verwelkomen de 15 expertisecellen van de KHLim in de vooravond alle belangstellenden voor hun opleidingenaanbod. In totaal gaat het om zowat 150 vormingen, gaande van eenmalige seminaries tot langlopende cursussen. Ook KHLim-NEXT stelt het aanbod voor: postgraduaten en banaba’s, maar ook reguliere opleidingen die in flexibele trajecten zijn gegoten voor werkstudenten. Zeker deze laatste opleidingen zijn de afgelopen jaren erg in trek: ongeveer 400 volwas-
senen volgen momenteel het bachelorprogramma Lerarenopleiding, Verpleegkunde, Orthopedagogie of Bedrijfsmanagement. Verder staat er een lezing van Karel Bosmans, directeur HRM van het Jessa Ziekenhuis, op het programma. Hij vertelt meer over de kenniseconomie als speerpunt van welzijn en welvaart anno 2013. De opleidingenbeurs volgt op de jobbeurs die in de namiddag plaatsvindt in de sportzaal van de KHLim (Health City), eveneens op de campus Diepenbeek. Meer weten? Surf naar www.khlim.be/opleidingenbeurs
LED, tegen het licht gehouden Wie dacht dat LED staat voor ‘Light Emitting Diode’ heeft ten dele ongelijk. LED staat immers ook voor ‘Laagdrempelige Expertise- en Dienstverleningscentra’. Via een netwerk van LED’s wil de Vlaamse overheid de kennis, expertise en creativiteit van hogescholen ter beschikking stellen van kleine en middelgrote ondernemingen. Momenteel kunnen KMO’s al bij de KHLeuven terecht voor informatie
over business development (verantwoordelijke: Veerle Van Hoorick) en bij de KHLim voor info over zorgeconomie (Nadia Stoces) en duurzame ontwikkeling (Stefan Lycops). Op korte termijn hopen we de expertise rond deze thema’s in beide hogescholen in kaart te brengen. Zo kunnen we onze dienstverlening naar KMO’s nog verder uitbouwen. Meer info over de LED’s vind je op www.lednetwerk.be
Education designed for all Van 25 tot 27 april vindt in Hasselt een ETEN-congres plaats. ETEN staat voor ‘European Teacher Education Network’ en telt 60 lerarenopleidingen uit 21 landen. Zowel de KHLim als de KHLeuven zijn lid. Het centrale thema is deze keer ‘Education designed for all’. Als keynotespreker verwelkomt men Dirk De Boe van Edushock over onderwijsinnovatie. Verder staan er lezingen op het programma rond volgende thema’s: Arts Education, Democracy, Religion and Culture, Educational Technology, Internationalisation, Mathematics Education, Movement Activities, Health and Outdoor Learning, Myths and Fairytales, Science Education, Special Needs, Technology Teaching en Learning and Urban Education. Meer info vind je op eten2013.com
Boekenbox voor kankerpatiënten De alumni van het departement Sociale School Heverlee hebben een boekenbox gemaakt voor kinderen met kanker. De naam van hun projectgroep? De ‘opkikkertjes’. Hun ‘Box van Kiko’ bevat een kookboek, knutselboek en informatieboekje. Het kookboek en knutselboek zijn speciaal afgestemd op kankerpatiëntjes, met gerechten die aangepast zijn aan hun voedingspatroon en met leuk knutselmateriaal om mee te spelen. Het informatieboekje is bestemd voor de ouders. Het maakt hen wegwijs in de verschillende organisaties die er zijn voor kinderen met kanker. In totaal zijn er 132 exemplaren van de boekenbox en 30 daarvan gaan naar het UZ Leuven. De boekenbox is gratis verkrijgbaar. Wie meer informatie wil, kan een mailtje sturen naar
[email protected]
23
stand punt
hoger onderwijs & innovatie:
een geslaagd huwelijk?
Absoluut niet mee eens! Innovatie is niet meer of niet minder dan creativiteit in combinatie met ondernemerschap: de vaardigheid om tot nieuwe ideeën te komen, aangevuld met de vaardigheid om die ideeën effectief om te zetten in realisaties. Het niveau van de hogescholen zou perfect zijn om beide basisvaardigheden van innovatie te stimuleren en te onderhouden. Vernieuwende kennis en inzichten die hun weg vinden naar de praktijk. Waar kan je dat beter organiseren dan op de hogeschool? Tal van hogescholen zijn ook al duidelijk die weg ingeslagen: ze schrijven zich in voor trajecten rond creativiteit, ondernemer schap en innovatie. Meer en meer scholen overwegen ook om in die zin studierichtingen op poten te zetten. Toch blijft de drang vaak groot om vast te houden aan een curriculum dat niet altijd aangepast is aan de noden van vandaag. Laat ALLE hogescholen hun aanbod dus maar eens herbekijken om na te gaan hoe ze creativiteit en ondernemerschap kunnen inbedden. Tegelijk moeten de hogescholen zelf ook streven naar meer ondernemerschap. Ze moeten zich echt proberen te integreren in het innovatie- en ondernemerschapsweefsel van hun
24
eigen regio. Practice what you preach! Een hogeschool kan toch de perfecte incubator zijn voor innovatieve projecten of bedrijven? Hoe spijtig is het bijvoorbeeld niet dat er op het einde van een academiejaar nagenoeg niets overblijft van vele ‘Small Business Projects’? Waarom zouden spin-offs enkel op universitair niveau kunnen? Hogescholen kunnen én moeten ook meer zelf de stap zetten naar bedrijven. Door nieuwe ideeën aan te reiken en support te bieden in de realisatie van die nieuwe ideeën. Want is dat niet de beste leerschool voor ingenieurs, marketeers, communicatiespecialisten en bedrijfsbeheerders in spe? En eigenlijk geldt dit voor alle opleidingen, toch? De Filmacademy in Ludwigsburg, een Duits stadje in BadenWürttemberg, is een mooi voorbeeld van een dergelijke wisselwerking. De hogeschool is er dé drijvende kracht voor vernieuwing en ondernemerschap. Met 80.000 inwoners en een mooi historisch kader is het de thuishaven van de tweede grootste audiovisuele cluster van bedrijven (200!) in Duitsland. Waarom? Omdat de Filmacademy zich bewust verweven heeft met de economie van de stad. De school zet studenten aan om een eigen bedrijf op te richten en biedt daarbij de nodige ondersteuning. Het gaat dus niet om een gewoon ‘programmaatje’, maar om een bewuste visie die wordt doorgedreven in alle opleidingen en vakken. De missie? Studenten opleiden door ze meteen te laten samenwerken met de wereld buiten de school, zowel in het culturele als het bedrijfsleven. En dat loont! Want heel wat bedrijven hebben zich in Ludwigsburg gevestigd omdat er direct inzetbaar talent voorhanden is. En er is ook geen gebrek aan studenten, want ze beseffen dat ze na hun studies direct jobmogelijkheden krijgen… Hetzelfde gebeurt trouwens in Mannheim met de Popacademy. Ook daar hebben 70 bedrijven zich rond de school gevestigd. Willen we dit in Vlaanderen ook? Dan is het cruciaal dat hogescholen creativiteit en ondernemerschap niet enkel aanleren aan hun studenten. Ze moeten het zelf ook echt toepassen in hun eigen werking, visie en missie!
Een gezamenlijke uitgifte van KHLIM & KHLEUVEN
In deze rubriek laten we telkens mensen van buiten de hogeschool aan het woord. We snijden een onderwerp aan dat raakvlakken heeft met het hoger onderwijs, van veraf of van dichtbij. Innovatie is het thema van deze eerste editie. We legden Pascal Cools, Managing Director van Flanders DC (District of Creativity), de volgende stelling voor: “Een hogeschool moet niet proberen om de motor van innovatie te zijn: houd het maar eerst bij basisvaardigheden”. Zijn reactie kan je hieronder lezen.