2011 nummer 1 voorjaar

2011 | nummer 1 | voorjaar

Thema: END-USERMARKETING

Thema Jaarverslag 2010

verbonden DOOR end-usermarketing (1)

txtures 1 voorjaar 2011 Koninklijke Ten Cate nv (TenCate) is een internationaal opererende onderneming die textiel technologie combineert met chemische processen bij de ontwikkeling en productie van functionele materialen. Rond deze technologische basis zijn of worden winstgevende toepassingen (product-markt-technologiecombinaties) geformeerd, die gericht zijn op groeimarkten. De materialen van TenCate worden hoofdzakelijk toegepast voor persoonlijke veiligheid en bescherming van de leef- en werkomgeving; modernisering van leger-, brandweer- en politieuitrusting; lucht- en ruimtevaart (verlaging brandstofkosten door lichtere materialen); watermanagement, infrastructuur en zorg voor het milieu; industriële toepassingen. TenCate profileert zich als ontwikkelaar en producent van materialen, modules en systemen met onderscheidende eigenschappen. Hierbij hanteert TenCate een waardeketenmodel dat erop is gericht onderscheidende posities in te nemen door technologische innovatie, kostenleiderschap, productdifferentiatie en end-usermarketing. In de voorjaarseditie van txtures in 2011 staat de hoeksteen end-usermarketing centraal.

Connected door endusermarketing Thema van het Jaarverslag 2010 van TenCate, dat 22 maart verschijnt, is Connected door end-usermarketing. Marketing die is gericht op de eindgebruiker is een van de vier hoekstenen van het TenCate businessmodel, dat ruim tien jaar geleden binnen de onderneming is geïntroduceerd. In het jaarverslag en in deze editie van txtures wordt deze hoeksteen nader uitgelicht.

Foto voorzijde: Productie van composietmaterialen bij TenCate Advanced Armour in Vissenbjerg (Denemarken)

Het strategische kader van TenCate is gestoeld op vier hoekstenen: end-usermarketing, productdifferentiatie, kostenleiderschap en technologische innovatie. Het vertalen van klantbehoeften in systeemoplossingen is een van de uitgangspunten van end-usermarketing. Daarnaast vervult co-creatie (het samen met de klant realiseren van geïntegreerde systemen)

2 txtures | nummer 1 | voorjaar

een steeds grotere rol van betekenis. TenCate ontwikkelt en produceert materialen met uiteenlopende eigenschappen. De achterliggende technologieën, processen, patenten, recepturen et cetera vormen de bindende factor. In toenemende mate maken TenCate materialen deel uit van geïntegreerde systemen, waarin materialen of technologieën worden gecombineerd.

Behoeftes van eindgebruikers In de afgelopen jaren is het zwaartepunt binnen het commerciële proces geleidelijk verschoven van de directe klant, zoals distributeurs, installateurs en ontwerpers, naar vertaling van de concrete behoeftes van eindgebruikers. Deze behoeftes vinden vaak hun oorsprong in weten regelgeving, standaarden en normeringen.

TenCate richt zich op toepassingen waarbij voor de gebruikte materialen strikte normeringen gelden. Wat betreft de geldende standaarden zijn markten veelal van overheidswege gereguleerd. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om milieuwetgeving of arbeidswetgeving. Een van de belangrijkste normeringen geldt op het gebied van veiligheid en bescherming.

Als het gaat om offertes en inschrijvingen voor aanbestedingen moeten materialen in de meeste gevallen voldoen aan strikte specificaties. De overgang naar een meer marktgerichte organisatie heeft ook tot gevolg gehad dat de nadruk steeds meer is komen te liggen op de toegevoegde waarde van de omzet. Vervolg op pagina 4

3



Vervolg van pagina 3

Toegevoegde waarde is eveneens van belang om controle te kunnen hebben binnen de waardeketen. Interne samenwerking Het gevolg van deze strategie is een groeiende interne samenwerking op technologisch en commercieel gebied. TenCate spreekt van product-markt-technologiecombinaties. Door intern samen te werken en vooral op technologisch gebied kennis te mobiliseren en combineren, kunnen telkens nieuwe, klantgerichte oplossingen worden gerealiseerd. Voorbeelden hiervan zijn het driedimensionaal weven van kunstgrassystemen en de succesvolle introductie van TenCate Tecasafe ® Plus in de Amerikaanse industriële markt en van TenCate Defender™ M in de Europese defensie- en politiemarkt. De meer oplossingsgerichte aanpak betekent ook een verdere optimalisatie van de

De waardeketen en de positie daarin van TenCate


marketing- en verkoopactiviteiten. Het resellersnetwerk van agenten en dealers wordt in toenemende mate vervangen door gespecialiseerde verkopers en productspecialisten.

Door deze externe gerichtheid en bereidheid tot samenwerken beoogt TenCate op technologisch gebied voorop te blijven lopen. Dat is een waarborg om ook op lange termijn oplossingen te kunnen bieden.

Verbondenheid met de waardeketen Verbondenheid met de markt betekent verbondenheid met de gehele waardeketen, zowel voor upstream- als downstream activiteiten. TenCate opereert steeds meer in netwerken binnen de waardeketen. Hieruit ontstaan samenwerkingsverbanden met onder meer OEM’s (original equipment manufacturers), kennisinstellingen, technologiepartners, toeleveranciers, overheden, internationaal opererende en gespecialiseerde ondernemingen op het gebied van watermanagement en milieu, specialisten in de verwerking van composietmaterialen en bedrijven die kunstgrasconcepten vermarkten.

• I n het Jaarverslag 2010 van TenCate, met

•

•

als thema Connected door end-usermarketing, wordt deze hoeksteen van het TenCate businessmodel nader belicht oor interne samenwerking en mobiliseD ring van technologische kennis kunnen oplossingen worden gerealiseerd innen TenCate heeft een verschuiving B plaatsgevonden naar een meer markt gerichte organisatie, gekenmerkt door een oplossingsgerichte aanpak

www.tencate.com [email protected]

TenCate Protective Fabrics richt zich onder meer op het marktsegment industriële veiligheid. Beschermende weefsels van TenCate combineren bescherming, lange levensduur, comfort en betaalbaarheid.

5




De eindgebruiker centraal Door goed te luisteren naar de wat de klant of eindgebruiker wil, kan een bedrijf de oplossing voor zijn probleem aandragen. In het gesprek met de eindgebruiker ontstaan ideeën en wordt de aanzet gegeven tot innovatie en productontwikkeling. ‘De eindgebruiker ziet TenCate steeds meer als probleemoplosser.’

TenCate ontwikkelt en produceert oplossingsgerichte concepten (materialen, modules en systemen). De strategie is erop gericht klanten door middel van end-usermarketing bewust te maken van deze concepten en de voordelen ervan. Om te weten wat de eindgebruikers beweegt en welke specificaties, kwaliteits- en functionele eisen zij stellen aan materialen en systemen wil TenCate met hen connected (verbonden) zijn. Op die manier wordt geprobeerd invloed uit te oefenen op productspecificaties en klantenwensen. Uiteindelijk gaat het erom dat de eindgebruiker materialen van TenCate vraagt door het product bij de juiste personen of instanties te specificeren (spec selling) of normeren. Probleemoplosser End-usermarketing – een van de hoekstenen van het TenCate businessmodel – laat zich volgens CEO en bestuursvoorzitter Loek de Vries van TenCate vanuit twee perspectieven bekijken: de directe klanten van het bedrijf en de eindklant. ‘Binnen de industrie bedoelt men met endusermarketing in het algemeen business-to-businessmarketing. End-usermarketing is: proberen te begrijpen wat de eindmarkt wil. Om de waardeketen te kunnen managen en controleren, moet duidelijk zijn wat de klant achter de markt is en welk doel hij heeft. Een bedrijf moet die dingen doen, zoals producten technologische innovatie, waar de eindgebruiker iets aan heeft.’

7



TenCate plaatst de eindgebruiker centraal in het denken en handelen. Zo probeert TenCate de onderneming onder diens aandacht te brengen, opdat de eindgebruiker TenCate ziet als degene die de mogelijke oplossing voor zijn probleem levert. ‘De klant is dan bereid zijn problemen met ons te delen, zodat TenCate oplossingen kan aandragen om die problemen weg te nemen. Door deze end-usermarketing profileert TenCate zichzelf als solution provider.’ Specificaties Een ander element van end-usermarketing is spec selling: het verkopen van specificaties. Die aanpak past bij de geïntegreerde systeembenadering die TenCate nastreeft. Ook hierbij staan klantenwensen centraal. Uitgaande van een bestaand product of een bestaand systeem wil TenCate dat klanten haar materialen voorschrijven in het eindproduct. De directe klant gebruikt TenCate materiaal en plaatst dat in een groter systeem. Een voorbeeld daarvan is de toepassing van TenCate composietmateriaal in vliegtuigtypen van Airbus en Boeing. Een tweede voorbeeld is vlamvertragend weefsel. ‘Het Amerikaanse leger weet dat TenCate in de VS leidend is in brandwerende kleding. Tot 2005 had men problemen met de vlamvertragendheid van soldatenuniformen. Er kwam een uitnodiging om te komen praten met de legerleiding, de eindmarkt. De vraag was: “Kan TenCate een textielsubstraat maken dat niet al na 20 seconden vlam vat?” Het resultaat was TenCate Defender™ M. Wij werken nu alweer vijf jaar samen.’ TenCate besteedt een deel van de productie en het bedrukken met camouflageprint van dit weefsel uit (outsourcing). Hiervoor is gekozen vanwege de grote vraag, het anticyclisch karakter van legeropdrachten en omdat niet bekend is hoe lang de vraag aanhoudt. Tegelijkertijd werken de afdelingen R&D in Nederland en de VS aan productdifferentiatie (gewichtsklassen, kleuren, strech- en andere weefsels et cetera) en andere applicaties,


zoals voor oproerpolitie, industrie, brandweer en bosbrandbestrijding (marktdifferentiatie). Complementaire elementen Een derde voorbeeld is TenCate GeoDetect ®. TenCate is onvoldoende bekend met sensortechnologie, maar door goed te luisteren naar de klant die een dijk wil met een early warning-systeem ontstaan ideeën ten aanzien van complementaire elementen die worden toegevoegd aan een TenCate product. ‘Dat is kruisbestuiving of beter kruispuntbestuiving: op het kruispunt van functionaliteiten en applicaties. ‘Omdat eindklanten hun problemen met ons delen, worden ideeën gegenereerd. Dat geldt ook bij de activiteiten van TenCate downstream en upstream in de keten. Die ideeën zijn een aanzet om nieuwe functio-

naliteiten en patenten te genereren. TenCate is daardoor in een stroomversnelling geraakt. We beschikken over de meeste patenten van alle textielbedrijven wereldwijd. Ook patenten kunnen we nog meer outsourcen.’ ‘Slimme marketing’ Een ander voorbeeld van end-usermarketing betreft de naam Ten Cate Technical Fabrics bv, die jaren geleden verbonden is aan een eindproduct: een tent. Met deze ‘slimme marketing’ veronderstelt de klant dat een eindproduct met onze materialen een TenCate product is. De eindklant, in dit geval de kampeerder, vraagt hierdoor bij de dealer om een tent van TenCate. Bij joint labelling, een promotieinstrument voor eindmarkten, worden twee verschillende, onafhankelijke merken aan één product gehangen.

Toevoeging van de naam TenCate is dan een soort kwaliteitsgarantie voor de klant en levert voor beide merken extra attentiewaarde op. Branding End-usermarketing kan ook het vermarkten zijn van een brand, een merk. Het merk TenCate vertegenwoordigt de identiteit van de onderneming. TenCate voert sinds 2005 een industrieel merkenbeleid op basis van een overkoepelende merkenarchitectuur. Het merkenbeleid is gericht op end-usermarketing en verbonden met de hoeksteen productdifferentiatie. ‘Als het beeld van TenCate positief is – innovatief, technologisch gedreven, solution provider – krijg je feedback terug van klanten. Het betekent bijvoorbeeld dat de klant tegen zijn leverancier zegt: “Je moet de materialen van

TenCate nemen”. De kracht van het corporate merk TenCate is dat we bij end-usermarketing altijd tegen andere TenCate markten kunnen leunen. TenCate materialen worden bijvoorbeeld toegepast in satellieten. Daar hangt het merk, de brand TenCate aan. Dat geeft de klant en eindmarkt vertrouwen: De eindgebruiker concludeert: “Dan zullen de andere materialen ook zo goed zijn”. Het is belangrijker dat wij in onze brochures voornamelijk eindproducten kunnen laten zien dan uitsluitend de materialen die we maken. Met eindproducten kan de onderneming zich in eindmarkten manifesteren.’ Wisselwerking End-usermarketing kan dus leiden tot innovatie en er is een wisselwerking met productdifferentiatie en technologische innovatie – twee

andere hoekstenen van het TenCate businessmodel. Bij productontwikkeling moet duidelijk zijn voor welke markt die producten bestemd zijn en wat de klant ermee gaat doen. Door in gesprek te gaan met de eindklant wordt productdifferentiatie gevoed. Bovendien is er een relatie met kostenleiderschap, de vierde hoeksteen. Wat betekent deze technologische innovatie voor de productiekosten? Kunnen die hiermee naar beneden worden gebracht? Door een nieuw product te ontwikkelen waar de eindmarkt om vraagt (spec selling) maar tegen lagere kosten creëer je product champions, zoals TenCate Tecasafe® Plus en de TenCate Tapeslide™ XP Blade. Dat kan ook een betere en goedkopere variant zijn van een product van een concurrent. Dat is ondernemen: het out-of-the-boxdenken en ieder probleem zien als een uitdaging.’ • T enCate profileert zich bij de eindge-

•

•

bruiker als degene die de mogelijke oplossing voor zijn probleem kan leveren ij spec selling als onderdeel van de B geïntegreerde systeembenadering staan klantenwensen centraal racht van het corporate merk TenCate is K dat het de klant en eindmarkt vertrouwen geeft in betrouwbaarheid en kwaliteit


De naam Ten Cate Technical Fabrics bv is jaren geleden verbonden aan een eindproduct: een tent. De klant is hierdoor bij de dealer steeds vaker om een tent van TenCate gaan vragen.

9

Technologische innovatie

Slotconferentie DigiTex-project

De toekomst van textiel In het kader van het Europese DigiTex-project ontwikkelt TenCate exclusieve toepassingen voor innovatieve digitale finishprocessen. Hiervoor werkt TenCate samen met partners aan nieuwe productiemethodes en betrouwbare digitale processen. De resultaten werden gepresenteerd op de slotconferentie over de toekomst van digitale veredeling voor de Europese textielindustrie. Conclusie: digitale inkjettechnologie zal de wereld van de textiel fundamenteel veranderen.

Bij DigiTex is sprake van een innovatieve doorbraak. Digitaal printen en finishen biedt technologische voordelen. Met digitale inkjettechnologie kunnen nieuwe producten met nieuwe functionaliteiten worden geproduceerd. De binnen het Digitex-project geteste, nieuwe functionaliteiten betreffen antibacteriële behandelingen, enkelzijdige hydrofobe functies, systemen voor gecontroleerde afgifte en speciale chroomfunctionaliteiten. Ook zijn forse besparingen mogelijk op water, energie en chemicaliën. Tijdens de slotconferentie op 2 en 3 december 2010 in Bergamo en Grassobio (Italië) werden de resultaten van het DigiTex-project gepresenteerd. Kennisfundament ‘In het DigiTex-project is het kennisfundament gelegd voor digitale veredeling binnen TenCate’, vertelt Alfons Wegdam (strategic & engineering director Xennia Technology). ‘TenCate heeft uiteraard ook, buiten het project om, via Xennia de nodige kennis ontwikkeld. Eerst zijn computergestuurde conceptstudies gemaakt. In de praktijk – met werkende procesmodellen – zijn vervolgens de uitvoerbaarheid van digitaal veredelen en van nieuwe functionaliteiten aangetoond. Het gaat om producten om procesgerelateerde toepassingen, zoals antibacteriële behandelingen, gecontroleerde afgifte van stoffen, verven en coaten. In dergelijke gesubsidieerde projecten mogen die werkende procesmodellen geen concreet product ople-


veren, maar je kunt met een proces wel laten zien hoe je het toekomstige product maakt en welke kennis je in huis hebt. De volgende stap is om de productie daadwerkelijk uit te voeren.’ Ingrediënten Alle ingrediënten zijn nu aanwezig om de opgedane kennis binnen de industriële omgeving van TenCate om te zetten in een productiemiddel en een eerste product. Concreet: een kant-en-klare machine en een hierop digitaal veredeld weefsel. TenCate

Advanced Textiles is vergevorderd in het proces om in Nijverdal tot de installatie van een machine over te gaan. Eerst vindt afstemming plaats over de exacte specificaties. Daarna zal het pilot process worden gestart. Als dat goed verloopt, kunnen de eerste proefproducten in de markt worden gezet. Een voorbeeld is zonweringdoek met uv-coating en een kleurenprint. Resultaten Machinebouwer Reggiani Macchine demonstreerde haar resultaten op 3 december in

Alfons Wegdam, strategic & engineering director Xennia Technology

een industriële omgeving in haar vestiging in Bergamo. Zo veel werd duidelijk: digitale inkjettechnologie zal de wereld van de textiel fundamenteel veranderen. De technologie legt een belangrijk fundament onder de toekomstige, duurzame productie. Ze biedt meer flexibiliteit in het productieproces, zorgt voor een hoger kwaliteitsniveau van producten, verkort machine-runs (looptijden) en verhoogt het niveau van automatisering. Ook wordt mass customization mogelijk (het klantspecifiek vervaardigen van grote volumes). Tegelijkertijd wordt de basis ge-

legd voor nieuwe businessmodellen en is sprake van grote kostenefficiency. De betrouwbaarheid van productieprocessen is verhoogd, zoals door monitoring van substraatinstabiliteit en weefselvervorming, controle op de kwaliteit van substraatinvoer en monitoring van printkoppen. • M et digitale inkjettechnologie kunnen

nieuwe producten met nieuwe functionaliteiten worden geproduceerd en kan worden bespaard op water, energie en chemicaliën

• D e technologie maakt mass customization

•

mogelijk, legt de basis voor nieuwe businessmodellen en levert kosten efficiency op I n het DigiTex-project zijn tevens nieuwe oplossingen ontwikkeld voor meer duurzame processen en een toenemende zorg voor het milieu

www.tencate.com/news www.digitex-eu.com

Schematische weergave van het digitale textielveredelingsproces

TEXTILE FINISHING PROCESS dust cleaning unit

textile finisher

UV

IR

conventional dryer

printing blanket

11


TENCATE PARTNER IN INNOVATIEROUTE TWENTE

Sterk in materiaaltechnologie TenCate is partner in de Innovatieroute Twente, een samenwerkingsverband van overheid (provincie Overijssel en Regio Twente), ondernemingen, onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Deze 4 O’s zijn vertegenwoordigd in het Innovatieplatform Twente (IPT). Hoofddoel is via innovatieprojecten de Twentse economie duurzaam te versterken en de werkgelegenheid te bevorderen.

De Innovatieroute bestaat inmiddels uit 50 projecten met in totaal € 200 miljoen aan investeringen. Er zijn vijf clusters gedefinieerd: Voeding, Technologie & Gezondheid, Materialen & Hightechsystemen, Veiligheid & Technologie

en de Bouw. TenCate participeert in het cluster Materialen & Hightechsystemen (zie ook blz 15 ). Er wordt ingezet op kwalitatief goede projecten, gelet op het teruglopende budget van overheden om innovatie te stimuleren.

Kracht van de regio De vijf kansrijke economische concentratiegebieden sluiten aan bij de kracht van de regio. Binnen deze gebieden zijn veel kleine en middelgrote ondernemingen actief en is veel kennis aanwezig. ‘Materiaaltechnologie is sterk in Twente, zoals zichtbaar is bij TenCate’, vertellen Pieter Dillingh en Ron Nuwenhof. Zij zijn respectievelijk programmadirecteur van het IPT en clustermanager Technology binnen het onderdeel Ontwikkeling & Innovatie van Oost NV, de Ontwikkelingsmaatschappij voor Oost-Nederland. De traditioneel sterke bouwsector in Twente zou met die nieuwe materialen tot een innovatiepijler kunnen uitgroeien. ‘Bestuursvoorzitter Loek de Vries van TenCate zei zes jaar geleden al: “Men moet gaan zitten in de combinatie van markt en technologie”. Hij krijgt opnieuw gelijk. Het is ook een bewijs dat we met de goede dingen bezig zijn,’ Blijven investeren Het is inmiddels een gevleugelde uitspraak van SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan: ‘Wie zegt dat kennis duur is, weet niet wat domheid kost.’ De overheid moet blijven investeren in onderwijs en onderzoek, wil Nederland als


TenCate is sterk in materiaaltechnologie en advanced materials. TenCate Space & Aerospace Composites ontwikkelt en produceert composieten en systemen voor de lucht- en ruimtevaart. Op de foto TenCate collega’s in Nijverdal: van links naar rechts Stefan Wesselink (operator), Jan Raamsman (afdelingshoofd weverij), Murtaza Buran (operator), Rob Boogert (plant manager) en Alex Flamand (operator).

kenniseconomie (weer) meetellen. En de ambitie is er. Ron Nuwenhof en Pieter Dillingh zijn het daar hartgrondig met eens. ‘Innovatie programma’s moet je in leven houden. Daarbij is het ook belangrijk als regio Twente vanuit breder perspectief te kijken naar wat er gebeurt in bijvoorbeeld de regio Eindhoven.’ Dat de subsidies teruglopen is vervelend, maar heeft één voordeel. ‘Minder geld werkt louterend. Je wordt gedwongen je meer te concentreren op de inhoud. Dat geldt ook voor de bestaande netwerken. Zo hebben Oost NV, het IPT en het Kennispark Twente de banden eerder al aangehaald en werken zij met meer focus aan businessgedreven projecten. Door deze netwerken goed te verbinden, zijn we completer en vollediger in onze dienstverlening. Dat komt de inhoud van de projecten alleen maar ten goede. Die moeten dan wel eerst goed wortelen. Daar werken wij hard aan.’ Meerwaarde De diverse projecten waarbij TenCate betrokken is, voegen waarde toe aan materialen. Binnen de keten is TenCate uiteraard goed bekend met de daarin opererende bedrijven, maar ‘in de ketenoverstijgende projectaanpak zit onze meerwaarde’, licht Ron Nuwenhof toe.

‘Vaak worden omvangrijke consortia gebouwd van (MKB-)ondernemingen, onderzoeksinstellingen en onderwijs – dus meerdere O’s – waarbij wij de partijen bij elkaar brengen en een stuwende rol vervullen.’ De sturende rol in de projectfinanciering en het procesmanagement wordt door TenCate erg gewaardeerd. ‘De kracht van TenCate in de innovatieprojecten is de open mind en verbindende rol die zij vervult ten aanzien van andere bedrijven. TenCate is in de regio een echte trekker. En juist aan dergelijke bedrijven hebben regio’s enorme behoefte. Mijn motto is: “Als je niet kunt delen, kun je ook niet vermenigv uldigen”. Deze spreuk is TenCate op het lijf geschreven. De verschillende co-creaties zijn daarvan het bewijs.’ Bezorgd De Rekenkamer Oost-Nederland toonde zich vorig jaar bezorgd over de wijze waarop de subsidies worden ingezet. Ook zou sprake zijn van gebrekkige sturing en beperkte informatievoorziening over de voortgang en effecten. Volgens Pieter Dillingh is die zorg onterecht. ‘Het is wel degelijk bekend waaraan geld is besteed en dat dit doelgericht is gebeurd. Elke euro kan worden getraceerd.

Het Innovatieplatform zelf speelt als programmabureau geen formele rol in het verstrekken van middelen. Wij geven advies aan de organisatie die de subsidie verstrekt.’ De effecten van innovatie worden vaak na lange tijd bereikt of zijn pas na jaren meetbaar, benadrukken ze. Bij dergelijke langetermijn projecten kun je niet al na een half jaar vaststellen of het werkt. ‘Je investeert in dat wat je concurrentiepositie kan versterken. Wij halen onze legitimiteit uit het feit dat een project zich bewijst. Daar moet je 15 tot 20 jaar voor nemen, pas dan zie je het rendement. We geloven er heilig in dat we gaan scoren.’ • T enCate participeert binnen de

•

•

Innovatieroute Twente in het cluster Materialen & Hightechsystemen e kracht van TenCate in innovatie D projecten is de open mind en verbindende rol ten aanzien van andere bedrijven T eruglopen van subsidies dwingt partijen zich te concentreren op de inhoud van projecten

www.twentse-innovatieroute.nl www.tencate.com

13

Innovatie

TenCate technology roadmaps basis voor ontwikkelprojecten

Open innovatie TenCate is vaak initiatiefnemer en partner in open innovatie en co-creatie. Intern, regionaal en nationaal speelt de onderneming een belangrijke rol in innovatie- en ontwikkelingsprojecten. De realisatie van een open innovatiecentrum voor advanced materials op eigen locatie in Nijverdal is nabij. Basis voor elke ontwikkeling binnen TenCate zijn de TenCate technology roadmaps.

Technologische innovatie is hoeksteen van het TenCate businessmodel. Naast de eigen, interne (‘gesloten’) innovatie werkt TenCate met partners in de waardeketen aan keteninnovatie en met derden in open innovatieprojecten. TenCate is daarbij veelal initiatiefnemer. TAPAS en TPRC zijn voorbeelden van keteninnovatie. Een voorbeeld van open innovatie is het Open Innovatiecentrum Advanced Materials (OICAM). Speerpunt Advanced materials (geavanceerde technische materialen) worden een belangrijke rol toegedicht als volgende stap in technologische innovatie en een speerpunt voor regionale ontwikkeling. OICAM is een ‘open werkplaats’ waar bedrijfsleven en universiteit elkaar vinden om nieuwe functionaliteiten te ontwikkelen. ‘Daar spatten de ideeën af’. Het open innovatiecentrum wordt in Nijverdal ondergebracht in een bedrijfshal van TenCate. Medio januari 2011 is begonnen met de verbouwing. Eind april vindt volgens planning de opening plaats. De overheid tekende voor de helft (€ 750.000) van de benodigde fondsen. TenCate, maar ook onder meer het Applied Polymer Innovations (API) Institute en Hogeschool Saxion stelden machines beschikbaar. Alle toetredende partijen dragen naar rato van het project bij en tonen daarmee hun commitment.


Recyclebare kunstgrasmat op basis van grasgarens van TenCate Grass, een geweven systeem van TenCate Protective Fabrics en een coating van TenCate Geosynthetics

Ontwikkelingsprojecten

Binnen OICAM heeft de afdeling corporate technology inmiddels het kiemproject Biopolymeren en tailored blanks afgesloten. Tailored blanks zijn op maat gemaakte samenstellingen van materiaalsoorten en -diktes in één onderdeel. Inmiddels is een aantal andere ontwikkelprojecten gaande.

Afstandweven Het tweede grote kiemproject is 3D-weven (afstandweven) met een maximale afstand van 10 cm tussen boven- en onderweefsel. De eerste 600 m2 kunstgras wordt waarschijnlijk geïnstalleerd in de regio Twente. Met deze technologie kunnen driedimensionale objecten worden geproduceerd met behoud van de typische eigenschappen van vlakke geweven materialen, maar dan in alle drie dimensies. De voordelen van 3D-weven gelden het gewicht, de sterkte, vormstabiliteit, kwaliteit, homogeniteit, productiekosten en productieafval. De technologie leent zich voor diverse marktgroepen en toepassingen.

Daarom is gekozen voor deelprojecten: kunstgras, geotextiel (TenCate Geotube® met driedimensionale wanden) en armourcomposiet (comfortabele binnenzijde van helmen). Biologisch afbreekbaar Een volgend groot kiemproject dat onlangs is binnengehaald, heet BETON: het Biobased Economy Technology Oost-Nederland. Biobased is de verzamelnaam voor producten van natuurlijke grondstoffen, die biologisch afbreekbaar zijn en onschadelijk voor mens en milieu. De afdeling corporate technology van TenCate werkt samen met de ontwikkelafdeling van TenCate Geosynthetics aan Vervolg op pagina 16

15

Vervolg van pagina 15

bioafbreekbare TenCate Geotube® voor waterfiltratie, die na zijn werkzame periode opgaat in het milieu. Voor de biobased garens onderzoekt TenCate een te ontwikkelen afbreekbare biopolymeer op toepasbaarheid. Het nieuwe garen zal ook geschikt worden gemaakt voor functionele toepassingen in andere duurzame producten van TenCate. Polymeren TenCate is net als onder meer Norit (membranen voor waterzuivering) en AKG (recycling & compoundering van kunststoffen) partner in een ontwikkelproject voor waterzuivering. Hiervoor wordt de expertise van het Applied Polymer Innovations (API) Institute ingehuurd. Dit onderzoeksinstituut is gespecialiseerd in toegepast onderzoek naar polymeren. Dat kiemproject is in aanvraag. Vanaf 2012 is op basis van Europese wetgeving


een maximum promillage vastgesteld voor het medicijngehalte in drinkwater. Een mogelijkheid is het combineren van membranen met de activering van weefsels van TenCate, zoals TenCate Geotube® voor waterfiltratie. ‘Voordat we eraan beginnen, weten we dat er een markt voor is’, vertelt Martin Olde Weghuis (manager corporate technology). Omdat medicijnresten op verschillende plaatsen in het oppervlaktewater terechtkomen (varkenshouderij etc.) zal water decentraal moeten worden voorgezuiverd alvorens het te lozen. Dat kan met TenCate Geotube® en een waterfiltratieunit van Norit. Vormen en verwerken Binnen het Advanced Manufacturing Research Centre (AMRC) van de Universiteit van Sheffield (Engeland) werkt Boeing met TenCate en andere partners aan de ontwikkeling van

innovatieve, technologische oplossingen voor het vormen en verwerken van geavanceerde materialen, zoals thermoplastisch composiet. Gestreefd wordt naar economische en ecologische ‘cutting-edge’ oplossingen voor productieproblemen, onder meer op basis van de unidirectionale (UD) tapetechnologie van TenCate. Het robotgestuurd aanbrengen van deze UD-tape kan veel betekenen voor bijvoorbeeld de lucht- en ruimtevaartindustrie. Kunstgrasmat Een goed voorbeeld van interne samenwerking en innovatie is een volledig recyclebare kunstgrasmat op basis van grasgarens van TenCate Grass, een geweven systeem van TenCate Protective Fabrics en een coating van TenCate Geosynthetics, alle drie op basis van polyethyleen. ‘Zo ziet TenCate het ’t liefst: wereldwijde samenwerking tussen de verschillende markt-

Crowdsourcing Het delen en borgen van kennis hoeft niet beperkt te blijven tot de eigen onderneming of het samenwerkingsverband met partners. Ook nieuwe media lenen zich uitstekend voor het openlijk (open source) vergaren en delen van kennis en voor productontwikkeling. Een recente ontwikkeling is crowdsourcing. Leveranciers, klanten en eindgebruikers kunnen op deze manier worden betrokken bij onderzoek en de ontwikkeling van nieuwe producten en systemen. De crowd werkt ‘om niet’ mee aan het oplossen van problemen en het delen van oplossingen – online en in beginsel 24 uur per dag, wereldwijd. Voor bedrijven biedt crowdsourcing de mogelijkheid problemen voor te leggen aan een grote groep experts. Crowdsourcing gebeurt niet uitsluitend, maar wel hoofdzakelijk via het internet. Voor crowdsourcing inzake advanced materials gaat OICAM een platform bouwen, met Twente als uitgangspunt.

groepen. Samen kunnen we veel meer. De drie basistechnologieën van TenCate – vezel-, weefen finishtechnologie – komen hier samen.’ Aan elke ontwikkeling binnen TenCate liggen de TenCate technology roadmaps ten grondslag. Deze ‘wegenkaarten’ naar de toekomst maken de relatie zichtbaar tussen huidige en toekomstige technologieën, producten, functionaliteiten en markten. Met deze technologieoverzichten als ijkpunt heeft TenCate voor elke marktgroep een technologische blik op de toekomst opgesteld. Uitgangspunt blijven de specificaties van eindgebruikers, de eigenschappen van materialen en de marktbehoeften. Een ander onderzoek betreft een huidgevoeligheidsindicatie voor materialen. Het gaat om de ontwikkeling van meetapparatuur voor de medische impact van materialen die met de

huid in contact komen. Voorbeelden zijn het slidingvriendelijker maken van sportsystemen (TenCate), medische apparatuur (Radboud Universiteit) en scheerapparaten (Philips). • T enCate werkt zowel intern (gesloten

•

•

innovatie) als met partners binnen en buiten de waardeketen (open innovatie) samen in ontwikkelen innovatieprojecten T enCate technology roadmaps maken de relatie zichtbaar tussen huidige en toekomstige technologieën, producten, functionaliteiten en markten I ntern innovatieproject kunstgrasmat combineert de drie basistechnologieën van TenCate

www.tencate.com/technology [email protected]

17


TenCate waardeketenmanagement en mondiale ontwikkelingen (3)

TenCate in Twente, gedaan. Innovatie helpt de concurrentiekracht te versterken en toegevoegde waarde te creëren. Frans van Vught is er dan ook slecht over te spreken dat Nederland nauwelijks heeft geïnvesteerd in innovatie. Landelijk en regionaal is er een gebrek aan de durf om te kiezen en komt men niet tot een bundeling van krachten, stelt hij onomwonden. Dan is Brussel veel ambitieuzer. Voor onderzoek is € 54 miljard beschikbaar. Voor directe steun aan het midden- en kleinbedrijf € 3,5 miljard. De Structuurfondsen bedragen ruim € 300 miljard, waarvan € 86 miljard voor innovatie.

Wil Europa het hoofd kunnen bieden aan de economische groei en innovatiekracht van de Verenigde Staten en Zuidoost-Azië, dan moet het blijven innoveren. Met technologische en sociale innovatie kun je je concurrentiekracht versterken en op basis van hoogwaardige technologische ontwikkelingen toegevoegde waarde creëren. Aan de beschikbare gelden hoeft het niet te liggen. Wel aan durf en aan de bereidheid keuzes te maken en samen te werken. Frans van Vught overziet de ontwikkelingen en de rol van TenCate.

Tot voor zes jaar was Frans van Vught rectormagnificus en bestuursvoorzitter van de Universiteit Twente (UT). Reeds tijdens die periode was hij lid van het nationaal Innovatieplatform. Na zijn afscheid van de UT werd hij adviseur van José Manuel Barroso, voorzitter van de Europese Commissie. In Twente is hij lid van de raad van commissarissen (RvC) van TenCate benevens voorzitter van de raad van toezicht van Medisch Spectrum Twente. Als lid van het Innovatieplatform was hij medebedenker


van de plannen voor het kabinet-Balkenende voor versterking van de concurrentiekracht van ons land. Als adviseur van Barroso helpt hij het Europese innovatiebeleid vorm te geven. Drie niveaus Frans van Vught staat dus met het ene been in de regio en Nederland en met het andere been in Europa. Als weinig anderen kan hij verbindingen (‘koppelingen’) leggen tussen de drie niveaus waarop aan onderzoek en innovatie wordt

Kijkt Europa heel anders aan tegen innovatie dan Nederland? ‘De Europese Unie is inhoudelijk sterk gedreven door de vraag: hoe zorgen we voor nieuwe economische groei? Hoe geven we antwoord op de snelgroeiende economie in de Verenigde Staten en vooral Zuidoost-Azië? Het enige antwoord daarop is innovatie. We kunnen niet concurreren op arbeidskosten. Daarom zit ook TenCate met een deel van de productie in Zuidoost-Azië. Wij moeten het in Nederland hebben van toegevoegde waarde, van slimmere producten en hoge technologische vernieuwing.’ Zit innovatie wel in ons DNA als Nederlanders? ‘Nederlanders zijn van huis uit handelaren. Veel van onze toegevoegde economische waarde komt uit de handel, zie Schiphol en Rotterdam. De laatste tientallen jaren is meer de nadruk gaan liggen op innovatie. Denk maar aan Philips, ASML en zeker ook TenCate. Er is een slag gemaakt van het produceren van volumes naar nieuwe producten op wereldschaal. In de Verenigde Staten heerst een andere mentaliteit. Men is er bereid risico’s te nemen, is niet bang failliet te gaan en men wil hard werken.

Nederland en Europa Er zijn minder sociale vangnetten dan hier. Daardoor is er een grotere innovatiecapaciteit. We hebben in de Europese Unie niet meer dan een stelsel van afspraken. Europese beslissingen moeten via consensusvorming tussen de EU-lidstaten tot stand komen. Dat maakt ons relatief traag, zoals bleek rond de europroblematiek. Ook op het vlak van innovatie zouden we gebaat zijn bij meer samenwerking en een snellere besluitvorming ’ U heeft het over durf bij Amerikanen. Ontbreekt het daaraan in Nederland? ‘In het eerste Innovatieplatform – het tweede hebben we net achter de rug – onder leiding van premier Balkenende heeft een inventarisatie plaatsgevonden van sleutelgebieden in de Nederlandse economie waar we op moeten inzetten. De frustratie bij de leden van het Innovatieplatform is dat de kabinettenBalkenende hieraan niet hebben vastgehouden. Ik hoop dat minister Verhagen (Economische Zaken, Landbouw & Innovatie) de kennisinvesteringsagenda gaat uitvoeren. Weliswaar te laat, maar het is goed dat er een koppeling plaatsvindt op Europees niveau. Hoe sterker de koppelingen tussen de niveaus, des te groter de kans dat het economische groei oplevert.’ Wat komt erbij kijken om die koppelingen te kunnen maken? ‘Koppelingen leggen tussen de niveaus betekent, behalve communicatie over beleidsprocessen, gezamenlijk aan de slag slaan. De Europese regeringsleiders hebben besloten dat grote stukken van regionale stimulering in kennis en innovatie moeten zitten. De provincies kunnen helpen voor de regio’s een krachtiger innovatiebeleid te ontwikkelen. Belangrijk is dat bestuurders weten hoe qua regionale innovatieprocessen de koppelingen zijn tussen Nederland en

Europa. Anders kan het zijn dat je inzet op regionale processen die op Europese schaal te klein zijn om groei te stimuleren.We hebben vanuit Europees perspectief zeker kansen, maar er is te weinig gekeken naar mogelijkheden deze te realiseren.’ Wat is de positie van TenCate in deze ontwikkeling? ‘In TenCate zit zeer veel innovatiepotentieel. We hebben nieuwe activiteiten in ontwikkeling, bijvoorbeeld inkjettechnologie op nanoschaal. Er is in principe een pakket nieuwe producten mogelijk waar veel innovatiekracht in tot uiting kan komen. TenCate heeft zich al ontwikkeld tot een grote speler op het terrein van advanced materials. Die benadering past uitstekend bij het toekomstig Europese innovatiebeleid. Op Europese schaal kunnen we daarmee fraai aansluiten bij de innovatiegebieden die prioriteit hebben. Het TPRC-consortium van TenCate met Boeing, Fokker en de Universiteit Twente is een van de technologieplatforms op Europees niveau. Het is goed dat TenCate er een belangrijke rol in speelt.’ Kan TenCate zich niet beter richten op Europa? ‘TenCate moet zich niet loszingen van Twente, maar het is wel een mondiaal bedrijf. Daarvan kunnen we goed gebruikmaken op regionale en nationale schaal voor hightechsystems en met name materials. Op Europese schaal zit TenCate een Europees Technology Platform voor. We zijn dus op Europees niveau aanwezig en kunnen vandaaruit verder opereren. TenCate is Europees gezien een interessant bedrijf. Het is een goed voorbeeld van een van oorsprong Twents bedrijf dat op nationale schaal een rol speelt in het nationaal innovatiebeleid en op Europese schaal betrokken is bij een deel van de ontwikkeling

en uitvoering van Europees innovatiebeleid. TenCate vormt een zwaluwstaartverbinding tussen die drie niveaus. Door die verder te versterken, kan de onderneming de Twentse innovatiecapaciteit versterken.’ Hoe is het in uw optiek gesteld met de koppelingen binnen TenCate? ‘Binnen TenCate heeft de raad van bestuur (RvB) zelf een sterk gevoel voor innovatie. De RvB probeert zeker synergie te zoeken en te gebruiken. Hoe meer daarvan, des te beter. De strategische visie past goed in het innovatiedenken. De RvC en RvB praten ook over toekomstige producten en diensten. Die zitten nu nog in de pijplijn, met innovatie en kennis als basis. Maar een sterk accent op innovatie past geheel in onze strategie.’ Innovatieprojecten vergen een lange doorlooptijd. Waar staat Europa over vijftien jaar? ‘Europa zal over vijftien jaar meer dan nu een diensteneconomie zijn, met daarnaast een gespecialiseerde en hoogwaardige maakindustrie. En ik verwacht dat in die laatste categorie TenCate een belangrijke en innovatieve speler zal blijven.’ • V oor economische groei moet Nederland

•

•

het hebben van toegevoegde waarde, slimmere producten en hoge technologische vernieuwing E uropese Unie is ook op het vlak van innovatie gebaat bij meer samenwerking en een snellere besluitvorming T enCate heeft zich ontwikkeld tot grote speler in advanced materials, een benadering die past bij het toekomstig Europese innovatiebeleid

19

Duurzaamheid / Milieu

TenCate Geotube® technologie onderscheiden

Excellent werk in Zuid-Korea TenCate Geosynthetics USA werd in oktober 2010 onderscheiden met de International Achievement Award (IAA) Award of Excellence 2010 voor het Incheon Bridge-project in Zuid-Korea, waarbij TenCate Geotube® technologie is toegepast. Deze technologie wordt onder andere ingezet om kusten te beschermen, eilanden in zee te creëren en voor landwinning. Het is een duurzame en kosteneffectieve methode. De onderscheiding onderstreept de belangrijke rol van TenCate Geosynthetics bij het bieden van systeemoplossingen voor kritieke milieu- en infrastructurele projecten wereldwijd.


Markt - Milieu en infrastructuur (oeverbescher ming, ontwatering etc.). Product - TenCate Geotube®. Technologie - Extrusie-, weefen coatingtechnologie. Proces - Opslag en ontwatering van natuurlijke materialen en (ver ontreinigd) slib.

De Incheonbrug (oktober 2009) bij de Zuid-Koreaanse stad Incheon is een tui- of kabelbrug. Als werkplatform voor de bouw van de tuibrug werd een kunstmatig eiland gebouwd. Eerst zijn filtermatten gelegd bij laag tij, waarop vervolgens de TenCate Geotube ® systemen zijn geplaatst. De tubes werden gevuld met zand, dat met bakken werd aangevoerd. Een lastig karwei, omdat dit alleen tijdens eb kon gebeuren. Het getijdeverschil ter plekke bedraagt maximaal 9 meter. Het is een van de argumenten waarom voor TenCate Geotube® containers is gekozen. Het was onder de gegeven omstandigheden de meest rendabele en geëigende methode. Bouw werkplatform Eerst werden aan weerszijden van het werkplatform twee naast elkaar liggende containers van elk 4 meter doorsnee geplaatst en de tussenruimte met zand gevuld. Hierop kwam een tweede filtermat, waarna containers met een diameter van 5 meter werden aangebracht en gevuld. De derde laag bestaat uit TenCate Geotube® eenheden met een diameter van 3 meter. De containers, gefabriceerd van een hoogwaardig hogesterktetextiel, hebben een lengte variërend van 15 tot 60 meter.

Na vulling hadden de tubes een hoogte van 1,80 tot 2,40 meter. Door de stapeling werd een uiteindelijke hoogte van 7 meter bereikt. De installatie van TenCate Geotube® systemen begon eind april 2006 en is afgerond in december dat jaar. In totaal werd 18.000 meter TenCate Geotube® geleverd. Betrokkenheid De grootste uitdaging was erin gelegen de TenCate Geotube® systemen in deze grote aantallen op de juiste tijd aan te leveren. Namens TenCate Geosynthetics waren Tack Weng Yee, Edwin Zengerink en Jong Choi, de agent van TenCate Geosynthetics in ZuidKorea, bij het project betrokken. De rol van Yee Tack Weng was de aannemer geïnteresseerd te krijgen om de TenCate Geotube® technologie toe te passen en gedurende het ontwerp en de bouw technische ondersteuning te bieden. Edwin Zengerink adviseerde en coördineerde de productie in Almelo. Annette Pahlplatz zag toe op de juiste levering van de materialen conform de planning van de klant. Zodoende beantwoordde de levering aan de verwachtingen van de klant op de bouwplaats. Het eiland waarop de brug rust, is inmiddels volledig opgenomen in een landwinningsgebied.

Versterkt Het project in de wacht slepen droeg ertoe bij dat de leidende marktpositie van TenCate Geosynthetics in Azië verder werd versterkt. ‘Het succes van dit project heeft ons enorm geholpen om in Maleisië en in Azië de TenCate Geotube ® technologie te vermarkten’, vertelt Tack Weng Yee. ‘In Azië concentreren we ons als TenCate Geosynthetics op het aan de klant bieden van systeemoplossingen in plaats van alleen materialen.’ Dat is volledig in lijn met de strategie van TenCate Geosynthetics: van productoriëntatie naar het ontwikkelen en leveren van complete oplossingen.

• T enCate

•

•

Geosynthetics levert constructieve bijdrage aan realisatie van de grootste overspanning in Zuid-Korea T enCate Geotube® technologie is kosteneffectieve, milieuvriendelijke, snelle en betrouwbare oplossing ucces versterkt positie TenCate in S infrastructurele markt in Azië

www.tencategeosynthetics.com [email protected]

De Incheonbrug (oktober 2009) is 12,34 kilometer lang en de grootste overspanning ruim 800 meter. Het is de tweede verbinding tussen het eiland Yeongjong en Songdo-stad op het vasteland, in het industriegebied ten zuidwesten van Incheon. Bovendien is het de langste brug in Zuid-Korea. Dankzij een hoogte van 74 meter boven de zeespiegel kunnen zeeschepen tot 100.000 ton de haven van Incheon bereiken. Dat moet ook wel: de energiecentrale alhier moet door forse schepen van kolen worden voorzien. Op het eiland ligt het Incheon International Airport (2001), het grootste vliegveld van Zuid-Korea en een van de grootste van Azië.

21


TenCate Geotube® voor ontwateringsprojecten in Rio de Janeiro

Schoon schip in Brazilië In partnerschap met Allonda Comercial de Geossintéticos Ambientais ltda in Brazilië is TenCate Geosynthetics betrokken bij een tweetal grote onwateringsprojecten. Het betreft de reiniging van het Canal do Fundão bij Rio de Janeiro en de verwijdering en ontwatering van verontreinigd sediment bij Sepetiba Bay, even ten westen van deze hoofdstad.


Markt - Milieu en infrastructuur (oeverbescherming, ontwatering etc.). Product TenCate Geotube®. Technologie - Extrusie-, weefen coatingtechnologie. Proces - Opslag en ontwatering van natuurlijke materialen en (verontreinigd) slib.

Allonda Comercial de Geossintéticos Ambientais ltda is de distributeur en marketingpartner van TenCate Geosynthetics in Brazilië voor TenCate Geotube® en TenCate Mirafi®. Ontwatering met TenCate Geotube® technologie is een effectieve, sterke en duurzame systeemoplossing en qua kosten een aantrekkelijk alternatief voor traditionele waterbouwkundige constructies. De technologie – in combinatie met biopolymeren – wordt wereldwijd toegepast bij het herstel van kusten, de reiniging van rivieren en meren en de ontwatering van vervuild proceswater. Onbekend Toen het bedrijf begon met haar marketingactiviteiten en de distributie van het TenCate Geotube® ontwateringssysteem was de lokale markt nog niet bekend met deze technologie. Voor opslag en filtratie van afvalwater werden geen geotextiele en buisvormige materialen gebruikt. Allonda onderkende dat het belangrijk was het succes van projecten met TenCate Geotube® aan te tonen, wilde de markt deze technologie accepteren. Er werd daarom een aparte dienstendivisie opgezet voor de bouw en het beheer van een ontwateringscel op basis van TenCate Mirafi® geotextielen. Deze dienen ter versterking van de basislaag waarop vervolgens lagen TenCate Geotube® containers worden aangebracht. Een geschikte projectpartner werd gevonden in Odebrecht, een bedrijfsconglomeraat in onder meer bouw en techniek.

(Brazilië). Dit 6,5 km lange kanaal is vervuild geraakt door de lozing van petrochemische reststoffen. Medio 2011 zal het Canal do Fundão gereinigd zijn en de natuurlijke circulatie van schoon water hersteld. Inmiddels vindt bij Sepetiba Bay, voor de kust even ten westen van Rio de Janeiro, de afronding plaats van een vergelijkbaar project. Hier gaat het om de verwijdering en ontwatering van ruim 550.000 m3 met PCB’s (giftige organische chloorverbindingen) en zware metalen verontreinigd bezinksel. Deze verontreiniging wordt in TenCate Geotube® containers onwaterd en opgeslagen. De reiniging is nodig omdat in deze baai een nieuwe zeehaven wordt gerealiseerd waarin een nieuwe klasse nucleaire onderzeeërs haar thuisbasis krijgt. Medio maart zal dit omvangrijke project tot een goed einde zijn gebracht – effectief, rendabel

en met minimale impact op het milieu. Allonda heeft dan twee projecten voltooid die naar het zich laat aanzien de weg naar volgende, vergelijkbare milieuherstelprojecten plaveien. • T enCate Geotube® wordt na een ge-

•

slaagde introductie ingezet bij twee infrastructurele projecten in Brazilië eproefde technologie biedt B effectieve, rendabele en milieuvrien delijke oplossingen

www.tencategeosynthetics.com [email protected]

Verontreinigd bezinksel wordt opgeslagen en gefilterd in TenCate Geotube® containers

Rondom Rio Het op een na grootste project met TenCate Geotube® containers op het zuidelijk halfrond betreft het Canal do Fundão bij Rio de Janeiro

23

Jaarcijfers

TenCate publiceert resultaten over boekjaar 2010

Jaarcijf door de Op woensdag 2 maart heeft TenCate haar jaarcijfers gepresenteerd, waarop de markt in positieve zin heeft gereageerd. De nettowinststijging van ruim 90% tot € 46 miljoen is een goed resultaat. Per saldo zijn de verwachtingen positief, waarbij een voortgaande stijging van omzet en resultaat is aangekondigd.

Ir. L. de Vries, bestuursvoorzitter en CEO


fers 2010 goed ontvangen financiële markt ‘Terugkijkend op het jaar 2010 valt een tweetal ontwikkelingen op, die naar verwachting ook in 2011 medebepalend zullen zijn. In de eerste plaats kan worden geconcludeerd dat de omzet in de TenCate Defender™ M productportfolio zich volledig heeft hersteld. In de tweede helft van het jaar 2010 heeft een inhaaleffect plaatsgevonden, omdat het Amerikaanse Ministerie van Defensie tijd nodig heeft gehad om de camouflageprint aan te passen aan de omstandigheden in Afghanistan. De enorme hoeveelheden die zijn uitgeleverd in het vierde kwartaal van 2010 vormden logistiek gezien een uitdagende operatie, waar vele Amerikaanse bedrijven bij betrokken zijn geweest. Circa 10.000 arbeidsplaatsen, voornamelijk buiten TenCate, zijn hiermee in de Verenigde Staten gemoeid. De verwachting is dat deze ontwikkeling zich tot in het derde kwartaal van 2011 voortzet. Daarbij is het positief dat veiligheid en bescherming ook bij andere landen hoog op de agenda staan en dat de belangstelling voor deze producten buiten de VS toeneemt. Bescherming van mensen (‘people protecting people’) is een leidend thema binnen TenCate. Behalve deze ontwikkeling binnen de sector Advanced Textiles & Composites was een van de actiepunten van het afgelopen jaar

de realisatie van een duidelijk winstherstel binnen de TenCate Grass-groep. Gedurende 2009 werd strak gestuurd op de kaspositie, wat een drukkend effect had op de omzet en de resultaten. In 2010 resulteerde de eerder genomen maatregelen in een aanzienlijke winstverbetering. Deze trend dient te worden gecontinueerd, waarbij de downstream activiteiten zullen aanhaken. TenCate beschikt momenteel over sterke end-usermerken, zoals GreenFields, TigerTurf en Edel Grass, die kunstgrassystemen (Powered by TenCate) aan de markt aanbieden. In de loop van 2011 krijgt de downstreamstrategie van TenCate duidelijk vorm. De EBITA-marge steeg aanzienlijk, maar ligt nog beneden het gewenste niveau. Op bepaalde terreinen was sprake van additionele kosten en margedruk, vooral binnen de sector Geosynthetics & Grass. De EBITA-marge van 6,7% binnen deze sector behoeft verbetering. Daarvoor zijn de nodige acties reeds in gang gezet. Belangijke actiepunten op het gebied van geosynthetics zijn de focus op margeherstel in Europa en op verdere groei in Azië en Zuid Amerika, De EBITA-marge van de sector Advanced Textiles & Composites ligt vrijwel op de minimum doelstelling van 10%. Een verdere toename binnen deze sector wordt gedragen

door een aantrekkende vraag naar aerospace composites en verdere omzetgroei in vooral de industriële markt voor beschermende weefsels (TenCate Tecasafe™ Plus). Deze twee markten gelden momenteel als belangrijke ‘opportunities’ voor 2011. Het Active Blast Defence System is een opportunity voor de armour composites-activiteiten. Behalve deze kansen zijn er bedreigingen. De belangrijkste factor is de situatie in het Midden-Oosten, die nu reeds een opdrijvend effect op olieprijzen laat zien en (op termijn) van invloed kan zijn op de daaraan gerelateerde grondstofprijzen. TenCate beschikt over unieke producten, waarvoor eventuele prijsverhogingen worden doorberekend. Dit zal in de regel met een zekere vertraging gebeuren, gelet op bijvoorbeeld bepaalde commerciële belangen en lopende contracten. Per saldo zijn de verwachtingen positief, waarbij een voortgaande stijging van omzet en resultaat is aangekondigd.’

25

Veiligheid / Bescherming

TenCate sponsor symposium over nationale veiligheid

De beste bescherming Sinds 2005 is defensie ‘structureel en volwaardig partner in de nationale veiligheid’. Over dit onderwerp hield de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reserve-Officieren op

en betere functionele eigenschappen. De specificaties daarvoor worden veelal opgesteld door overheden of overheidsinstanties.

25 november 2010 een symposium. TenCate was hoofdsponsor. Onder de aanwezigen was oud-commandant der Nederlandse strijdkrachten Dick Berlijn, lid van de International Advisory Board van TenCate. Hij ziet terug op een goed congres.

TenCate ontwikkelt en produceert materialen voor de bescherming van burgers en militairen en van leger- en civiele voertuigen. Tijdens het symposium verzorgde TenCate als hoofd sponsor een presentatie van oplossingen voor militaire uitrusting en bepantsering. Voor zover ooit sprake was van een scheiding tussen de taken en verantwoordelijkheden van leger en civiele hulp- en beschermingsorganisaties is sinds 2005 hoogstens sprake van een onderscheid. Tot die tijd werd bij crisissituaties pas laat en nog gebrekkig gebruikgemaakt van de capaciteit van het leger, bijvoorbeeld om bij hoog water zandzakken te vullen. In 2005 is een convenant ondertekend over de militaire capaciteit voor civiele ondersteuning. Vanaf dat jaar wordt defensie in toenemende mate gevraagd een bijdrage te leveren bij de bestrijding van de gevolgen van rampen en beheersing van crisissituaties. Daarbij kan dankbaar gebruik worden gemaakt van specifieke expertise en ervaring op het gebied van bijvoorbeeld commander control (bevelvoering), strategische planning en communicatie. Voor noodhulp kunnen drie regionale militaire commando’s en 25% van de capaciteit worden ingezet. Onlangs is besloten dat het leger bij calamiteiten het voortouw neemt. Bij de Koninklijke Landmacht staan medio 2012


twee compagnieën paraat om in actie te komen bij calamiteiten met schadelijke stoffen, zoals na de brand bij een chemiebedrijf in Moerdijk eerder dit jaar. Dreigingsniveaus De nationale veiligheid is gediend bij civielmilitaire samenwerking. De dreigingsniveaus worden steeds hoger, de problemen en dreigingen zelf steeds complexer en ingrijpender. Om de samenwerking tussen leger- en burgerorganisaties verder te intensiveren, zal regelmatig gezamenlijk geoefend moeten worden. Daarnaast is het belangrijk te blijven investeren in R&D en innovatie. Slimme technologie is nodig om met minder financiële middelen, toenemende conflicten en een vergrijzende bevolking snel en slagvaardig te kunnen opereren. TenCate werkt voortdurend aan de ontwik keling van nieuwe en de verbetering van bestaande materialen voor de bescherming van mens (TenCate Protective Fabrics), materieel (TenCate Advanced Armour) en milieu (TenCate Geosynthetics). In het laatste geval gaat het om het herstellen van de infrastructuur na gevechtshandelingen. De armourmaterialen vervangen traditionele materialen als staal en aluminium en zorgen voor gewichtsbesparing

Behoeftestellers Onder de aanwezigen was oud-commandant der strijdkrachten Dick Berlijn. Hij is lid van de International Advisory Board van TenCate. Dit is een strategisch en ondersteunend adviesorgaan voor de raad van bestuur. ‘Het was een heel goed congres’, oordeelt de voormalig bevelhebber. ‘Vooral het middenkader met majoors en kolonels was aanwezig. Het is belangrijk te kunnen meeschrijven met de behoeftestellers.’ Volgens Dick Berlijn is Defensie zich inmiddels bewust van wat TenCate op dit gebied kan leveren, al is er nog wel een slag te maken. ‘Voor een commandant der strijdkrachten zijn merken als General Dynamics, Boeing en Krauss Maffei prominent aanwezig. Pas een paar jaar geleden hoorde ik dat in de Verenigde Staten circa 75% van de satellieten materialen van TenCate aan boord hebben en dat TenCate belangrijke weefsels als TenCate Defender™ M levert voor de uitrusting van het Amerikaanse leger en het korps mariniers. Maak mensen er meer van bewust dat je veel meer kunt bieden. Breng de producten voor defensie en bescherming van personenen en voertuigen nadrukkelijker onder de aandacht. De naam TenCate moet meer gelinkt worden aan capaciteiten voor defensie.’ Eindgebruikers Dat vraagt om een gerichtere benadering van eindgebruikers, zonder daarbij de beslissers te veronachtzamen, met name bij Defensie. Eindgebruikers hebben een belangrijke stem in het uiteindelijke keuzeproces. ‘Dat is de rol van de overheid, maar die zal zeer goed

voor burger en soldaat luisteren naar wat de eindgebruikers belangrijk vinden, zeker als ze enorm enthousiast zijn. Uiteindelijk gaat het erom mensen de middelen te geven die in eerste aanleg doen wat we ervan verwachten. De overheid zal daarbij ook naar de kosten kijken.’ Eisen die Defensie en organisaties stellen aan materialen en uitrusting zullen meer naar elkaar toe groeien. ‘Ik zie een gedeelde visie. Als wij jonge mensen vragen gevaarlijke dingen te doen, hebben wij als samenleving de plicht dat zij die dingen optimaal en onder de meest veilige omstandigheden kunnen doen. Dat ze goed getraind zijn, de veiligheidsinstructies kennen en de beste materialen hebben om zich te beschermen. Civiel of defensie, dat is hetzelfde. Het is een zeer competitieve omgeving. TenCate zal moeten kijken waar ze het verschil kan maken en hoe ze dat duidelijk maakt.’ • D efensie in Nederland trekt sinds 2005 in

•

•

toenemende mate met civiele instanties op bij de bestrijding van de gevolgen van rampen en beheersing van crisissituaties T enCate werkt voortdurend aan de ontwikkeling van materialen voor de bescherming van mens, materieel en milieu merknaam TenCate moet meer De worden gekoppeld aan producten voor defensie en bescherming van personenen en voertuigen


Dick Berlijn

27


TenCate Cetex® in innovatief mobilieitsconcept

Superbus onderweg Dit is innovatieve mobiliteit: op het afgesproken punt en tijdstip in Superbus stappen en vervolgens snel, comfortabel en veilig te bestemder plekke worden gebracht. Het is nu nog

Markt - lucht- en ruimtevaart, industriële toepassingen. Product - TenCate Cetex®. Technologie - weefen impregneer technologie. Proces - Materialen worden als voorgevormde panelen in de carrosserie delen aangebracht.

Een team van de Technische Universiteit (TU) Delft heeft de afgelopen paar jaar met veel toewijding aan het concept gewerkt. Uitgangspunten bij Superbus zijn duurzaamheid, flexibiliteit, energie zuinigheid, comfort, betaalbaarheid, veiligheid en betrouwbaarheid. TenCate levert dus een wezenlijke bijdrage aan een wereld waarin veiligheid, bescherming en duurzaamheid vanzelfsprekend zijn.

een kwestie van tijd. De testritten en presentaties in binnen- en buitenland zijn achter de rug. TenCate is als materiaalleverancier bij het project betrokken. TenCate Cetex® (continu vezelversterkt thermoplastisch composiet) wordt toegepast in de body en de acht deuren van het fraai vormgegeven voertuig.

Acht deuren, uitgerust met TenCate Cetex®, geven toegang tot het comfortabele interieur van de Superbus


OV-verbinding Met de Rijksdienst voor het Wegverkeer wordt gewerkt aan een kenteken. Wanneer Superbus gaat rijden, is nog ongewis. Tenslotte is de TU geen fabriek. ‘Wij laten zien wat er op technologisch gebied kan’, vertelt Joris Melkert (teamlid en luchtvaartdeskundige). ‘Daarna gaan we bij wijze van spreken naar de volgende uitvinding.’ Mogelijk ligt hier een rol voor vervoerder Connexxion, een van de hoofdsponsors. Er is bijvoorbeeld ook nog bijna € 600 miljoen beschikbaar voor een openbaar vervoer (OV)-verbinding in het Noorden. Dit geld komt uit het potje voor de Zuiderzeelijn. De Superbus zou dan in te zetten zijn op het traject Heerenveen-Drachten-Groningen v.v. ‘Wij zijn nu bezig daar een interessant voorstel voor te maken’, zegt Joris Melkert. Ook buiten de landsgrenzen worden de mogelijkheden verkend. Hier zijn de afstanden doorgaans groter en is de bereidheid het innovatieve woord bij de daad te voegen vaak groter dan in Den Haag. In april is Superbus daarom waarschijnlijk te zien op een grote OV-tentoonstelling in Dubai. tencateindustrialcomposites.europe.com [email protected]


TenCate Grass usa breidt productie tencate tapeslide™ xp uit

In de productieafdeling van TenCate Grass in Dayton, Tennessee (USA)

De slijtvaste grasvezel TenCate Grass in Dayton (Tennessee, USA) heeft de productiecapaciteit van TenCate XP Blade™ uitgebreid met een nieuwe productielijn. De TenCate XP Blade™ vezels worden aanbevolen voor intensief bespeelde sportvelden. Met deze uitbreiding kan TenCate Grass voldoen aan de wereldwijd sterk toegenomen vraag naar deze hoogwaardige en slijtagebestendige kunstgrasvezel.

Veel sportvelden worden gebruikt voor zowel training als wedstrijden. Meer dan 3.000 speeluren per jaar is geen uitzondering. De vezels worden dus buitengewoon veel belast en slijten in de regel snel. Op dergelijke intensief gebruikte sportvelden moet daarom een kunstgrasmat met de meest duurzame vezel worden geïnstalleerd. Onderzoek in laboratoria en ervaringen in de praktijk wijzen uit dat TenCate XP Blade™ vezels uitzonderlijk goed bestand zijn tegen slijtage.

Architecten en bestekschrijvers geven steeds vaker de voorkeur aan TenCate XP Blade™ vezels, in de wetenschap dat dit de meest duurzame kunstgrasvezel op de markt is. Stijgende vraag TenCate XP Blade™ wordt vervaardigd volgens een door TenCate ontwikkeld proces. Dit levert aanzienlijk slijtvastere vezels op dan andere processen. De kunstgrasvezel wordt geleverd aan vooraanstaande fabrikanten van

kunstgrastapijt, waaronder Astroturf, Edel Grass, Sumitomo, GreenFields, Limonta en TigerTurf. De wereldwijde kunstgrasmarkt vraagt in toenemende mate naar duurzame oplossingen. TenCate Grass biedt die al sinds vele jaren en geeft bovendien – als enige leverancier ter wereld – een optionele garantie van vijf jaar op slijtvastheid, ongeacht het aantal gebruiksuren. Dit onderstreept het streven naar duurzaamheid van producten en systemen. Door samenwerking binnen de waardeketen ontstaat een grotere controle over het totale proces, met maximale kwaliteitsborging als resultaat. Zo geeft TenCate Grass een algehele impuls aan de verbetering van speleigenschappen en duurzaamheid van kunstgrassportvelden. www.tencategrass.com [email protected]

29


TenCate XP Blade™ scoort met slijtvastheid en levensduur

5-a-side in Australië TigerTurf Australia realiseert een kunstgras voetbalveld en negen 5-a-sidevelden in het Eastern Recreation Precinct, een nieuw sporten recreatiecomplex voor de Knox City Council (Melbourne). De 5-a-sidevelden zijn gebaseerd op het TenCate XP Blade™ kunstgrasgaren. Het is door TenCate speciaal ontwikkeld voor duurzame en intensief bespeelde velden. Naar verwachting zal de beoefening van 5-a-side op dit veld van topkwaliteit ‘een nieuwe dimensie toevoegen aan het voetbal in Australië’.

Het Eastern Recreation Precinct is een nieuw sporten recreatiecomplex voor de Knox City Council in Wantirna South, ten oosten de hoofdstad Melbourne. Naast een FIFA 1 Star-voetbalveld en negen 5-a-sidevelden voor recreatief gebruik omvat het complex onder andere een grasveld voor dagrecreatie, een terrein voor de modelzweefvliegclub van Victoria, een park en parkeerplaatsen. 5-a-side is een variant op het traditionele voetbal. Elk team heeft vijf spelers (vier veldspelers en een doelman). Het speelveld meet 20 x 40 m. De doelen zijn kleiner, de speeltijd korter. Een van de redenen waarom TigerTurf Australia werd uitverkoren boven andere aanbieders is de lange levensduur van TenCate Tapeslide™ XP: high-performance kunstgrasgarens. Eerste in zijn soort Dit project is het eerste is in zijn soort in Australië. Op het hoofdveld komt een kunstgrasmat van TigerTurf Soccer Real MS50, aangelegd boven een 15 mm schokbestendige laag. Beide worden getest volgens FIFA 1 Starnormen. TigerTurf Soccer Real MS50 heeft een poolhoogte van 50 mm. In combinatie met een speciale monofilament ondergrond en infill levert dit een veld op dat net zo presteert als een hoge kwaliteit waterveld, zonder dat water nodig is. Het speeloppervlak is gelijkmatig en veilig. Dat doet recht aan de balvaardigheid van de spelers en het plezier dat ze in hun sport beleven.


Intensief bespeeld De high-performance kunstgrasgarens zijn speciaal door TenCate Grass ontwikkeld en voor duurzame en intensief bespeelde velden (3.000 uur per jaar). TenCate Grass in Dayton (Tennessee, USA) produceerde de kunstgrasgarens, het tuften gebeurde bij TigerTurf. De poolhoogte bedraagt 50 mm. De bovenlaag wordt aangelegd boven op voorgevormde schokbestendige onderlaag. Deze kunstgrasmat gaat langer mee dan met elk ander type kunstgrasgaren in de markt. Andere garens van deze soort slijten eerder ten gevolge van splijting. TenCate XP Blade™ heeft daar geen last van. Ook is een zeer veerkrachtig speeloppervlak verzekerd. Vanwege de hoge slijtvastheid kan een duurzaamheidsgarantie van vijf jaar worden afgegeven. Extra voordeel: er is vrijwel geen sprake van opspringend infill. ‘Een geweldige plek’ De velden worden medio dit jaar opgeleverd. Het beheer van het sporten recreatieterrein is in handen van de voetbalfederatie Victoria (FFV). Volgens Mark Rendell, bestuursvoorzitter van FFV, is het nieuwe voetbalcentrum in Australië uniek. ‘Met de uitstekende faciliteiten die hier worden gebouwd, is het Regionaal Centrum Knox straks een geweldige plek voor iedereen die wil genieten van voetbal, zowel om naar te kijken als om het te beoefenen – twaalf maanden van het jaar.’ De combinatie van een recreatieve spelvorm met de traditionele vorm van voetbal draagt

er volgens hem toe bij dat er een nieuwe bron van inkomsten en nieuwe mogelijkheden voor deelname worden gecreëerd. ‘De combinatie van voorzieningen is cruciaal voor het centrum. 5-a-side is de meest populaire vorm van sport in het Verenigd Koninkrijk. Het zal een nieuwe dimensie toevoegen aan het voetbal in Australië.’ • T enCate XP Blade™ verkozen vanwege

• •

de lange levensduur van deze highperformance kunstgrasgarens ijzonder sporten recreatieproject is B het eerste in zijn soort in Australië anwege de hoge slijtvastheid is V een duurzaamheidsgarantie van vijf jaar afgegeven

www.tencategrass.com [email protected] www.tigerturf.com

Markt - sport en recreatie. Product TenCate XP Blade™ grasvezel en backing. Technologie - extrusietechnologie. Proces - kunstgrasvezels worden getuft in backing en als onderdeel van het kunstgrassysteem geïnstalleerd.

31


tigerturf met TenCate Tapeslide™ op afstand de beste

TenCate Tapeslide™ ligt ten grondslag aan TigerTurf Tournament 1000, de basis voor een nieuw volleybalveld en schoolterrein van Hedland Senior High School in South Hedland (West-Australië). Op het fraai uitziende terrein kan vanaf nu dag

Markt – sport en recreatie. Product – TenCate Tapeslide™ grasvezel en backing. Technologie – extrusietechnologie. Proces – kunstgrasvezels worden getuft in backing en als onderdeel van het kunstgrassysteem geïnstalleerd.

in dag uit veilig worden gespeeld.

Vervanging natuurgras door kunstgras

Toen Hedland Senior High School (South Hedland, West-Australië) haar bestaande geasfalteerde basketbalveld en een vierhoekig schoolterrein van natuurgras wilde vernieuwen, bleek de afstand van 1700 kilometer tot de vestiging van TigerTurf in Perth geen probleem. Tournament 1000 met TenCate Tapeslide™ PP 8800 was letterlijk en figuurlijk met afstand de beste. Ondergrond Het huidige geasfalteerde basketbalveld van de school kreeg een TigerPave acryllaag, een


duurzaam hardcourt systeem dat voorziet in een stevige ondergrond en een sure footed (betrouwbaar) oppervlak met goede balstuit, slipbestendigheid en laag onderhoud. Het bestaande terrein van natuurgras werd omgevormd in een volleybalveld in blauw met een groene omranding op basis van TigerTurf Tournament 1000. Basis voor Tournament 1000 is TenCate Tapeslide™ PP 8800. TenCate Tapeslide™ PP 8800 wordt vervaardigd in Nederland en Dubai. Het veld leent zich bij uitstek voor intensief gebruik. Op het terrein kan nu dag in dag uit gespeeld worden.

TigerTurf zal in de loop van 2011 meer van dit soort projecten bij scholen afronden. Veel velden met asfalt of natuurgras worden met TigerTurf omgezet in velden met verschillende belijningen voor diverse sporten. www.tencategrass.com [email protected] www.tigerturf.com


TenCate Cetex® in bekroonde vliegtuigstoel Markt - vliegtuigindustrie Product - TenCate Cetex® Technologie - unidirectionale tape- en impregneertechnologie Proces - Materialen worden als voorgevormde panelen in de constructie aangebracht.

Onderscheiding voor innovatief stoelframe TenCate Advanced Composites USA in Morgan Hill (Californië, USA) is medewinnaar van een JEC Composite Innovation Award 2011. De onderscheiding betreft een composietontwerp van een modulair samengesteld stoelframe waarbij thermoplastische prepregs van TenCate zijn toegepast. In 2010 viel TenCate Advanced Composites en haar projectpartners al een JEC Innovation Award ten deel inzake het vliegtuigroer van de Gulfstream G650.

De JEC Innovation Award 2011 in de categorie thermoplastisch composiet wordt uitgereikt aan Cutting Dynamics Inc, samen met TenCate Advanced Composites, A&P Technology en Ticona Engineering Polymers. Gezamenlijk hebben deze partijen een thermoplastisch, modulair samengesteld zitframe ontwikkeld voor passagierstoelen ten behoeve van lichtere en zuiniger vliegtuigen. Frames De JEC Innovation Award 2011 voor het modulair samengestelde stoelframe van Cutting Dynamics Inc. wordt toegekend vanwege de gegoten rugleuning en stoelbasis die het zitkussen ondersteunen. A&P Technology ontwierp en ontwikkelde een gevlochten voorvorm uit de TenCate Cetex® UD-tape, die precies voldoet aan de geometrie en mechanische eisen van het stoelframe. Vervolgens door Cutting Dynamics in een complexe buisstructuur gevormd. Daarvoor is gebruikgemaakt van een productieproces dat grote volumes mogelijk maakt – een unicum in de lucht- en ruimtevaartindustrie. Deze samenwerking stelde Cutting

Dynamics in staat de proceskosten te reduceren, het productievolume te verhogen, en zowel de esthetiek van het product als de algehele kwaliteit te vergroten. Eigen expertise ‘Dit is met recht een teamprestatie’, oordeelt Jim Mondo (Vice President thermoplastisch composiet bij TenCate Advanced Composites USA). ‘Elk van de partijen heeft vanuit haar eigen expertise eraan bijgedragen deze innovatie mogelijk te maken.’ Onder andere met Fokker Aerostructures (NL) nam TenCate Advanced Composites Europe in april 2010 de JEC Innovation Award 2010 in ontvangst voor de bijdrage aan een primair structuurdeel van de Gulfstream G650. TenCate Cetex® werd toegepast in de nieuwe staartsectie van dit nieuwe van dit businessvliegtuig tencateadvancedcomposites.america.com [email protected]

33

Veiligheid / Bescherming

TenCate Advanced Armour actief op wereldwijde armourmarkt

Nieuwe defensiemarkten Door de overname in februari 2010 van AML UK kreeg de marktgroep TenCate Advanced Armour volledige toegang tot de Britse markt voor lichtgewicht composiet armouroplossingen. Op basis van de sterke positie die zij inmiddels in de Britse defensiemarkt heeft verworven, worden de mogelijkheden die zich wereldwijd in de armourmarkt voordoen benut.

Bij AML worden specifieke snijtechnieken toegepast.

Met productievestigingen in Europa en NoordAmerika stond TenCate Advanced Armour al een aantal jaren stevig op de kaart. Onder de klanten in antiballistieke oplossingen waren belangrijke defensieorganisaties in het Verenigd Koninkrijk, na de Verenigde Staten de grootste armourmarkt ter wereld. Het land staat aan de vooravond van grote moderniserings- en uitbreidingsprogramma’s. Om die reden wil TenCate haar positie in deze markt uitbreiden, met name in bepantseringmaterialen voor voertuigen, vliegtuigen en schepen. In 2007 was het tijd een volgende grote stap te zetten in de vorming van een pan-Europese armourorganisatie: een eigentijdse ‘Tocht naar Chatham’ in de vorm van een vriendelijke overname in de UK.


Ondersteuning en advisering Voor advies en mogelijke ondersteuning bij haar uitbreidingsplannen klopte TenCate in 2008 aan bij UK Trade & Investment (UKTI) in Londen. Deze overheidsorganisatie helpt bedrijven bij het investeren in en het exporteren naar het Verenigd Koninkrijk. Verschillende opties – zoals een nieuw op te zetten vestiging – kwamen ter tafel. Na rijp beraad werd besloten tot een vriendelijke overname van een succesvolle, gevestigde Britse onderneming die TenCate in staat zou stellen hier sneller voet aan de grond te krijgen. Dat gerespecteerde Brits bedrijf met een gevestigde naam in het Verenigd Koninkrijk was AML UK. Het bedrijf is betrokken bij het ontwerp en de productie van

materialen voor voertuigen (met inbegrip van vliegtuigen en marineschepen) voor het Britse Ministerie van Defensie en gelieerde contractpartijen. Daarnaast biedt het bedrijf een reeks producten aan voor de beveiligingsmarkt. Britse kwaliteit ‘Het Verenigd Koninkrijk vormt een van de grootste defensie-exportmarkten in de wereld’, vertelt Matt Minshall (hoofd Defensie Coördinatie bij TenCate Advanced Armour). ‘Het beschikt over uitstekende technologie. De Britse kwaliteit wordt wereldwijd nog steeds beschouwd als een keurmerk van uitmuntendheid.’ TenCate was erop gebrand deze belangrijke en efficiënte markt te betreden

zogeheten ‘urgent operational requirements’ -programma’s. ‘Om deel te kunnen nemen aan grote tenders voor toekomstige legermoderniseringsprogramma’s is de combinatie met TenCate een cruciale stap in de verdere ontwikkeling van de AML-organisatie. Dankzij de bredere productie- en technologische basis van de marktgroep kan nu ook worden voldaan aan de eisen die deze programma’s stellen.’

en vanuit deze uitvalsbasis alle kansen aan te grijpen die zich wereldwijd voordoen. AML op haar beurt wilde voor haar groei onderdeel zijn van een grotere groep; van een speler van wereldformaat en het liefst met mensen met wie goede ervaringen zijn opgedaan. Tussen TenCate en AML UK bestonden al tien jaar contacten. Op projectbasis vond al een paar keer succesvolle samenwerking plaats, waaronder voor Warrior en BAE Systems. Reputatie AML UK beschikte over volledig operationele vestigingen in Sandown (Isle of Wight) en in Swindon. In Noida (India) beschikt het bedrijf inmiddels over een derde vestiging.

‘TenCate wist dat AML een goede reputatie genoot en werd gerespecteerd door het ministerie van Defensie. Qua deskundigheid waren beide bedrijven vergelijkbaar. Bij AML werd tevens gewerkt met glasvezel en werden specifieke snijtechnieken toegepast. De overname betekende een aanvulling op de eigen capaciteiten van TenCate en verbreding van de wereldwijde organisatie.’ Inmiddels is AML UK geïntegreerd in de TenCate armourorganisatie. TenCate combineerde de bestaande betrekkingen van AML UK met de belangrijkste defensieorganisaties in het Verenigd Koninkrijk, elk met een eigen uitgebreid netwerk en lopende contracten. Daaronder zijn bepantseringprogramma’s en

Benutten van kansen Sinds de overname is TenCate Advanced Armour in het Verenigd Koninkrijk betrokken bij een aantal samenwerkingsprojecten. Er zijn ballistische oplossingen geleverd voor Britse oorlogsschepen ten behoeve van de bescherming van kanonniers. In november 2010 was TenCate Advanced Armour UK een van de deelnemers aan de Land Warfare-conferentie in Brisbane (Australië). De UKTI verleende assistentie in de gesprekken met potentiële klanten. Howel een aantal landen in Europa snoeit in zijn defensie-uitgaven is Europa voor TenCate onverminderd een aantrekkelijke markt. Er vindt actieve ondersteuning plaats bij contacten met overzeese exportmarkten. Klanten reageren over het algemeen positief op de overname. Toeleveranciers zien het als een versterking van de positie van TenCate in de wereldwijde armourmarkt. • T enCate heeft zich goede positie

•

•

verworven in armourmarkt Verenigd Koninkrijk vername AML UK betekende aanvulling O op capaciteiten van TenCate en verbreding van de wereldwijde organisatie T enCate Advanced Armour heeft inmiddels ballistische oplossingen geleverd voor bescherming van kanonniers op Britse oorlogsbodems

www.tencateadvancedarmour.com [email protected]

35


TenCate oasis™ in landscapingproject Gaziantep


Markt - landscaping en recreatie. Product - TenCate Oasis™ grasvezel. Technologie - extrusietechnologie. Proces - kunstgrasvezels worden getuft in backing en als onderdeel van het kunstgrassysteem geïnstalleerd.

Kunstgras op het spoor Kunstgrasvezels van TenCate Grass zijn verwerkt in een landscapingproject in de Turkse stad Gaziantep. TenCate Oasis™ siert nu het tracé van de stadstram. Medebepalend voor de keus waren het natuurlijke aanzien en de kwaliteit van de vezel.

Het straatbeeld in Gaziantep (Zuid-Turkije) is er bepaald fleuriger op geworden. De tramrails in delen van deze stad rusten in een groene bedding van kunstgras. De Emerald Necklace for Gaziantep (de ‘halsketting van smaragd’) is de welluidende naam voor de groenvoorziening. Begrijpelijk: de tramverbinding loopt in de vorm van een groene ketting van het ene naar het andere eind van de stad.

De gedegen technische ondersteuning en de snelle levering en installatie waren mede doorslaggevend. Tussen tender en order zat een week. De installatie van de 67.000 m2 grasstroken – en die van de dragende onderlaag – vergde niet meer dan 27 dagen. Het grassysteem werd geïnstalleerd door Hatko Spor Teknolojileri, een klant van TenCate Grass in Turkije.

Look & feel De keus viel op de kwaliteit Bermuda Grass uit de serie TenCate Oasis™ kunstgrasgarens. Deze kunstgrasvezel werd uitverkoren vanwege de natuurlijke ‘look & feel’ en de kwaliteit van het materiaal. Het hiervoor door TenCate ontwikkelde kunstgrasgaren beantwoordt aan alle eisen van de klant.

Het resultaat kreeg een vervolg. Rond deze tijd ondertekent directeur Gü¸san Hatko een contract voor een vervolgorder. Deze heeft betrekking op twee nieuwe spoorwegtracés, die eind 2011 voltooid zullen zijn. www.tencategrass.com [email protected]

37


TenCate Cetex® in lichtgewicht composieten laadbak

Een consortium van Overijsselse bedrijven en kennisinstellingen heeft een lichtgewicht composieten kiepbare laadbak ontwikkeld voor de transportsector. Ten Cate Advanced Composites bv is vanaf het begin bij het project betrokken. Voor zowel het milieu als uit oogpunt van duurzaamheid biedt de kipper voordelen boven traditionele oplossingen.

Composiet kipper De ontwikkelde kipper is 7,5 meter lang, 2,5 meter breed en circa 1,5 meter hoog. Hij weegt circa 2.750 kilogram. Dat is ruim de helft lichter dan de stalen versie. De laadbak kan worden ingezet voor het transport van los te storten producten, zoals asfalt, grind, slib, zand, puin, landbouwgewassen en diervoeder. Voordeel van de duurzame, lichtere en sterkere kipper is dat er twee ton aan extra lading mee kan worden vervoerd. Dankzij het gebruik van daarvoor geschikte thermohardende composietmaterialen is de kipper bovendien bestand tegen chemicaliën en temperaturen rond 180 °C. Tijdens het transport van een lege kipper verbruiken voertuigen minder brandstof


dan met de bestaande metalen variant. En de composieten kipper is makkelijker te reinigen. Verbeterslagen Niet dat de kipper hiermee uitontwikkeld is, trouwens. ‘Tussen een eerste prototype en het uiteindelijke serieproduct zitten zeker verdere verbeterslagen’, vertellen Harm Albers en Winand Kok (resp. salesmanager en productmanager aerospace). ‘Ook de toepassing van thermoplastisch composietmateriaal wordt daarbij niet uitgesloten en natuurlijk blijven we alert op andere ontwikkelingen.’ Voor Ten Cate Advanced Composites bv past de bijdrage aan de kipper in de lijn die is uitgezet:

van onderdelen naar systemen en vervolgens structuren. De nieuwe kipper is een product op het snijvlak van drie elementen: materiaal, proces en design. De kipper past daarmee in de technologische ontwikkeling van aerospace naar andere toepassingen, zoals automotive, en naar vergaande industrialisatie. ‘De automotive-industrie kenmerkt zich door grote volumes, gekoppeld aan aanhoudende prijs/ margedruk. De industrie onderkent dat sprake is van eindigheid van grondstoffen en dus de noodzaak van hergebruik daarvan.’ www.tencateindustrialcomposites.com [email protected]


TenCate Grass in flitsende clip

TenCate kunstgras in de hoofdrol Coaches, stadiondirecteuren, architecten… allemaal zijn ze via e-mail geleid naar een speciaal ingerichte plek op het wereldwijde web: www.tencatefootball.com. Het is een korte, wervende en wervelende videoclip over de Super Bowl en de leidende rol van TenCate in componenten en systemen voor sporten als american football.

De massale mailing is onderdeel van een publiciteitscampagne ter gelegenheid van de Super Bowl 2011. De finale van dit jaarlijkse football-evenement vond 6 februari plaats. De Green Bay Packers traden in het krijt tegen de Pittsburgh Steelers. Doel: TenCate op het netvlies van de eindgebruiker zetten. Andere elementen uit de campagne zijn een mediaoffensief en de ESPN SuperBowl party. Het Entertainment & Sports Programming Network is een Amerikaanse kabeltelevisie netwerk dat 24 uur per dag sportgerelateerde programma’s uitzendt. De logo’s van TenCate en ESPN staan op de grasmat afgebeeld. De leider ‘Wij zijn de leider in de VS en wereldwijd in de kunstgrasindustrie’, luidt de boodschap. ‘TenCate is de onderneming die gevechts kleding maakt voor onze troepen, composiet

materialen voor satellieten en de Predator van de NASA en die het kunstgras levert voor de beste teams in profvoetbal. Allemaal delen ze de door TenCate ontwikkelde, geavanceerde technologie. Wij ontwerpen onze grasmat met dezelfde zorg als de materialen voor de Amerikaanse soldaten en mariniers. Dat bewijzen sportvelden voor professionals, bij universiteiten en scholen in het hele land.

TenCate ontwikkelt het kunstgras met passie, omdat wij vinden dat een footballveld meer is dan zijlijnen en eindzones. Het is een podium voor grootsheid van de sport en sporters. Voor karaktervorming. Voor het creëren van kampioenen.’ www.tencatefootball.com www.tencategrass.com

39

Koninklijke Ten Cate nv

TenCate USA in het centrum van de macht

Nieuw onderkomen in Washington D.C.

Uitzicht op het Capitool


TenCate beschikt in de Verenigde Staten sinds november 2010 over een kantoor op 101 Constitution Avenue in Washington D.C. TenCate USA fungeert als corporate liaison en als branding- en marketingplatform voor alle bedrijven van TenCate in de Verenigde Staten.

Het nieuwe kantoor ligt op steenworpafstand van het Capitool en in het hart van Washington D.C., de hoofdstad van de Verenigde Staten. Hier zetelen de Amerikaanse Senaat en het Huis van Afgevaardigden, die tezamen het Congres (de wetgevende macht) vormen. Toevallig is die locatie niet: TenCate ontwikkelt en produceert materialen voor de bescherming van mens, materieel en milieu (infrastructuur). Vaak zijn het ambtenaren of overheidsdiensten die daarvoor de specificaties opstellen en tenders uitschrijven. Een in het oog springend voorbeeld hiervan is TenCate Defender™ M weefsels. Deze zijn door het Amerikaanse leger en het Amerikaanse korps mariniers bij herhaling gekozen voor de gevechtskleding van de manschappen. Kernactiviteiten Public & Government Relations (PGR) TenCate USA heeft als belangrijkste taak: business promotion (omzetbevordering) en brand equity (positionering van het merk TenCate). Er zijn vier kernactiviteiten te onderscheiden: government relations (contacten met overheid en volksvertegenwoordigers), public relations (contacten met doelgroepen en media, merkenbeheer), internal communication (corporate public relations en communicatie) en agency relations. In het laatste geval betreft het de relaties met het ministerie van Defensie en het Department of State (ministerie van Buitenlandse Zaken), buitenlandse ambassades en internationale adviesraden. Locatiedirecteur is Tara Glover (Vice President Public & Government Relations). Zij is

verantwoordelijk voor de strategie en activiteiten van het kantoor. Haar directe collega’s zijn Ken Collins (manager overheidsrelaties Geosynthetics USA) en Amber Landis (manager public affairs).

Washington, D.C. blijven uitbouwen en de Amerikaanse werkmaatschappijen van TenCate onder één gemeenschappelijke merknaam presenteren. • V estiging TenCate USA richt zich op

Het merk TenCate Inmiddels is een pr-campagne gestart om het merk TenCate in Washington te positioneren. Een voorbeeld van een merkgerichte inspanning is het partnerschap met TenCate Grass USA ter voorbereiding op de Super Bowl 2011 (zie artikel blz 39). Deze campagne was gericht op belangrijke doelgroepen, waaronder vertegenwoordigers van scholen, universiteiten en de prof-afdeling van de NFL. Daarnaast blijft TenCate USA met TenCate Geosynthetics in de VS eraan werken, ambtenaren te informeren over het belang van TenCate-materialen in transport, infrastructuur en milieubeheer. TenCate USA zal haar contacten in

•

•

business promotion en positionering van het merk TenCate I nspanningen resulteerden onder meer in additionele verlenging van vrijstelling onder het US Berry Amendment T enCate USA gaat Amerikaanse werkmaatschappijen van TenCate onder één gemeenschappelijke merknaam presenteren


Ken Collins, Tara Glover en Amber Landis

41

TEN SLOTTE

Voordracht Bert Cornelese De raad van commissarissen van Koninklijke Ten Cate nv heeft het voornemen Bert Cornelese voor te dragen voor benoeming tot lid van de raad van bestuur en chief financial officer (CFO).

Drs. Bert Cornelese (geboortejaar 1964) studeerde Bedrijfseconomie aan Rijksuniversiteit Groningen. Hij begon zijn loopbaan in 1988 bij Price Waterhouse Nederland als Audit Senior. Van 1991 tot 1998 was hij als controller en vervolgens als financieel directeur werkzaam voor Vitatron nv. Daarna werkte hij ruim drie jaar als holdingdirecteur en directeur

Finance & Controlling voor Beiersdorf nv en vervolgens twee jaar als CFO Benelux voor Smiths Food Group bv. Van 2004 tot 2009 werkte hij als CFO Noord-Europa voor PepsiCo International. Tot aan zijn voorgenomen benoeming is hij nog werkzaam als Vice President en CFO EMEA van Biomet Inc.

Als CFO treedt Bert Cornelese in de voetsporen van Jaap Lock, die in de vergadering van aandeelhouders op 21 april 2011 zal terugtreden als lid van de raad van bestuur en CFO van TenCate. Nadere informatie over de beoogde CFO wordt verstrekt bij de toelichting op de agenda van de komende vergadering van aandeelhouders.

Het Jaarverslag 2010 van TenCate is een feit In 156 pagina’s geeft TenCate in tekst, cijfers en tabellen een nauwgezet overzicht van de activiteiten en resultaten in het boekjaar 2010 op operationeel, financieel en HR-gebied. Het jaarverslag bestaat uit een verslag- en een jaarrekeninggedeelte. Het geheel wordt verlevendigd met foto’s en fotopagina’s waarop toepassingen van TenCate materialen te zien zijn. Een foto van de Superbus (zie artikel blz 28) siert de voorzijde. Ook wordt een verband gelegd


met end-usermarketing, een van de vier hoekstenen van het TenCate businessmodel en het thema van dit jaarverslag. Een exemplaar (hard copy) van het jaarverslag wordt u desgevraagd toegestuurd (0546 544 911). Voor de digitale versie kunt u terecht op de website, www.tencate.com. Zowel de gedrukte als elektronische versie is in Nederlandstalige en Engelstalige vorm beschikbaar.

txtures in 2011

Vooruitzichten editie 2

De aandeelhoudersvergadering Op donderdagmiddag 21 april houdt TenCate haar jaarlijkse vergadering van aandeelhouders. Als plaats van handeling is net als vorig jaar gekozen voor de businessruimte van het Polman Stadion, thuisbasis van eredivisionist Heracles Almelo. Op de agenda onder meer: de toelichting op en de vaststelling van de jaarrekening 2010 en van de winstbestemming en de samenstelling van de raad van bestuur.

De nieuwe CFO van TenCate Bestuurslid en CFO Jaap Lock treedt bij de aandeelhoudersvergadering terug. Voor benoeming tot zijn opvolger draagt de raad van commissarissen Bert Cornelese voor. Een eerste kennismaking.

Connected Resultaten eerste kwartaal 2011

Thema van het jaarverslag over 2010 is de verbondenheid met end-usermarketing. In editie 2 de inspanningen inzake benadering van de eindgebruikers bij de marktgroepen TenCate Protective Fabrics en TenCate Aerospace Composites en TenCate Advanced Armour.

Achtergronden bij de in het eerste kwartaal van 2011 gerealiseerde resultaten.

COLOFON

Jaargang 45 - nummer 1 - voorjaar 2011

txtures is een uitgave van Koninklijke Ten Cate nv ten behoeve van haar eigen medewerkers en externe stakeholders. Het blad verschijnt vier keer per jaar in een Nederlands- en een Engelstalige versie. Het is toegestaan (delen van) artikelen over te nemen, mits deze worden voorzien van bronvermelding en zonder dat passages en citaten in een andere context worden geplaatst. Redactie Hoofd- en eindredactie Vormgeving Koninklijke Ten Cate nv Coen Heldeweg DeNK•creatieve vrijdenkers Postbus 58, 7600 GD Almelo telefoon +31 546 544 305 Almelo telefoon +31 546 544 911 [email protected] fax +31 546 814 145

Drukwerk Lulof druktechniek Almelo

43

Peace of mind in danger zones A secure society calls for elite troops that provide optimal protection: alert, well-trained people who carry out their tasks safely. These professionals must be able to rely on the protection of their equipment under hazardous conditions. TenCate Defender™ M inherently flame-resistant fabric is lightweight and comfortable thanks to its breathability. The bullet- and stab-proof inserts are made of TenCate Liba®, the anti-ballistic shields of TenCate Targa-light™. Light yet strong, as well as impact-resistant. These high-tech materials make a difference by guaranteeing the best performance from those who protect civilians, while ensuring everyone a good night’s rest.

www.tencateprotectivefabrics.com www.tencateadvancedarmour.com

2011 nummer 1 voorjaar

Recommend Documents