2010 nummer 1 voorjaar. Thema: veiligheid & bescherming

2010 | nummer 1 | voorjaar

nummer 1 - januari/februari/maart 2010

Thema: veiligheid & bescherming

txtures

Themanummer veiligheid & bescherming

TenCate Koninklijke Ten Cate nv (TenCate) is een internationaal opererende onderneming die textieltechnologie combineert met chemische processen bij de ontwikkeling en productie van functionele materialen. Rond deze technologische basis zijn markttoepassingen geformeerd. Wereldwijd neemt TenCate in haar kernmarkten leidende posities in. De groei van TenCate is vooral gebaseerd op mondiale trends, te weten veiligheid / bescherming en duurzaamheid / milieu. De materialen van TenCate worden hoofdzakelijk toegepast voor: • persoonlijke veiligheid en bescherming van de leefen werkomgeving; • modernisering van leger- en politieuitrusting • lucht- en ruimtevaart (verlaging brandstofkosten door lichtere materialen); • watermanagement en zorg voor het milieu; De strategie van TenCate is gestoeld op het concept van waardeketenmanagement. De vier hoekstenen van dit beleid zijn: 1. kostenleiderschap; 2. productdifferentiatie gericht op specifieke toepassingen en klanteisen; 3. end-usermarketing en een industrieel intellectueel eigendombeleid; 4. technologische innovatie. Deze vier hoekstenen binnen het businessmodel van TenCate zijn gerelateerd aan markt, product, proces en technologie. Hiertussen bestaat eveneens een wisselwerking. In txtures worden de trends, hoekstenen en andere wezenlijke elementen in het businessmodel zo veel mogelijk benoemd. In deze voorjaarseditie belichten we met name de inspanningen van TenCate op het gebied van veiligheid en bescherming.

txtures – vernieuwd Goede en tijdige communicatie is van positieve invloed op de beeldvorming. Die draagt eraan bij dat relaties en andere betrokkenen bij TenCate, zoals de medewerkers, zich kunnen identificeren met de onderneming. Om klanten te werven, moeten wij eerst aantonen wat we kunnen en wie we zijn.

TenCate is meer dan een producent van materialen. We werken oplossingsgericht, zijn vernieuwend en kunnen daarbij vertrouwen op onze brede technologische basis. Bovenal werken wij samen met collega’s over de gehele wereld en dragen we dezelfde ondernemende filosofie uit. Vanzelfsprekend werken we op basis van een sterke, overkoepelende strategie. Het is de missie van txtures dit beeld helder neer te zetten. Wij willen voor een brede doelgroep op een leesbare manier laten zien wat het belang is van onze activiteiten voor de klant of de markt. Door de relevantie voor u als lezer te vergroten, hopen we dat uw betrokkenheid bij TenCate toeneemt - of u nu aandeelhouder, analist of medewerker bent. Onze activiteiten zijn gebaseerd op maatschappelijk relevante trends: veiligheid / bescherming en duurzaamheid / milieu. Dat vormt onze identiteit, ons profiel. Hieraan gerelateerd zijn de marktthema’s: hoe vertalen de trends zich in de vraag naar onze materialen, modules en systemen en waar komt onze omzet uit voort? In de vernieuwde, meer thematische opzet van txtures laten we zien dat de thema’s de bindende factoren vormen van onze onderneming. We maken ook een directe koppeling met andere media, zoals onze website. Daar brengen we een verdieping aan van de informatie, bijvoorbeeld door het bieden van achtergrondinformatie, actuele foto’s en filmbeelden. Natuurlijk is ook gedacht aan het persoonlijke contact. Bij ieder artikel staat zo veel mogelijk de naam van een TenCatecontactpersoon, die persoonlijk en kundig nadere informatie kan geven. txtures verschijnt vier maal per jaar. De verschijningsdata zijn gekoppeld aan onze financiële rapportage, zodat het magazine ook op dat punt up-to-date is. Ik hoop dat de vernieuwde opzet uw interesse wekt in de ontwikkelingen binnen ons bedrijf en u inspireert ons uit te dagen nieuwe oplossingen te bedenken. Frank Spaan, director investor relations & corporate development www.tencate.com [email protected]

2 txtures | nummer 1 | voorjaar

Themapagina Veiligheid & Bescherming

TenCate-materialen: bewezen technologie voor veiligheid op elk niveau

Bescherming voor mens en materieel TenCate ontwikkelt en produceert functionele materialen die op basis van hun eigenschappen onderscheidend zijn. De onderneming richt zich op wereldwijde trends op het gebied van veiligheid & bescherming en duurzaamheid & milieu. In txtures 1 staat veiligheid & bescherming centraal en belichten we twee marktgroepen die hierin actief zijn.

Binnen TenCate richten TenCate Protective Fabrics en TenCate Advanced Armour zich op de veiligheid en bescherming van mensen, voertuigen, schepen en vliegtuigen die onder de meest uiteenlopende en veeleisende omstandigheden moeten presteren. Materialen van beide marktgroepen bieden optimale bescherming en veiligheid met een groot draagcomfort en een zo laag mogelijk gewicht, afhankelijk van het dreigingsniveau. Wereldwijd werken TenCate Protective Fabrics en TenCate Advanced Armour samen met vezelproducenten, leveranciers van chemicaliën, laboratoria, kennis- en testinstituten, overheden, confectionairs en groepen eindgebruikers. Dat leidt voortdurend tot meer kennis, nieuwe inzichten, innovaties en bovenal tot systeemaanpak. TenCate zet dan ook de toon in materiaaltechnologie (material science): de combinatie van textieltechnologie en chemische processen. Mede door continue productontwikkeling en samenwerking met partijen in de waardeketen heeft TenCate in deze markten belangrijke posities verworven. Als het gaat om beschermende weefsels voor werken veiligheidskleding is TenCate Protective Fabrics marktleider in de wereld. TenCate Advanced Armour hoort wereldwijd tot de top-5 van producenten van antiballistieke materialen en is in Europa qua voertuigbepantsering de grootste. De positionering van TenCate wordt ondersteund door een industrieel merkenbeleid. Dit is voornamelijk gestoeld op kwaliteit en functionaliteit van hoogwaardige bescherming. TenCate Protective Fabrics en TenCate Advanced Armour presenteerden medio november 2009 op de Milipol gezamenlijk nieuwe en verbeterde beschermingsoplossingen voor leger en politie. De Milipol is ’s werelds grootste vakbeurs op het gebied van binnen- en buitenlandse veiligheid en bescherming. De beschermingsoplossingen zijn het resultaat van de samenwerking tussen beide marktgroepen op het gebied van materialen, finishes en toepassingsmogelijkheden. www.tencateprotectivefabrics.com www.tencateadvancedarmour.com

3


TenCate Protective Fabrics biedt bewegingsvrijheid in werkkleding

Bescherming op de werkplek TenCate Protective Fabrics wil mensen beschermen die tijdens hun werk bloot staan aan veiligheidsrisico’s. De marktgroep levert daarvoor een assortiment technologisch geavanceerde weefsels en systemen. De functionaliteiten ervan worden afgestemd op de werkomstandigheden en eindgebruiker. Die afstemming is mede gebaseerd op de contacten met partners in de waardeketen, zoals vezelleveranciers en confectionairs.

TenCate Protective Fabrics richt zich op vier marktsegmenten: industrial safety (industriële veiligheid), emergency response (brandweer en hulpverlening) military & police (defensie & politie) en services & industries (dienstverlening & industrie). De markt voor beroeps- en werkkleding is sterk gereglementeerd: in het kader van arbeidswetgeving zijn voor bepaalde risicogebieden persoonlijke beschermingsmiddelen vastgesteld. Veiligheidsrisico’s In veel beroepen staan mensen bloot aan veiligheidsrisico’s en gevaren. Die variëren van hitte, vlammen, gesmolten metaalspatten en vloeibare chemicaliënspatten tot elektrische vlambogen, statische elektriciteit en slechte zichtbaarheid. Niet alleen een veilige werkomgeving is dan

geboden: ook kleding moet bescherming bieden. TenCate Protective Fabrics biedt hiervoor een breed assortiment technologisch geavanceerde weefsels. Deze weefsels beschikken ook over andere eigenschappen die belangrijk zijn bij het werk. Dat zijn bijvoorbeeld draagcomfort, ademend en vochtregulerend vermogen, een lange levensduur en onderhoudsgemak. Het gaat om Room to move: bewegingsvrijheid op elk niveau. Dit was het thema van de nieuwe collectie die TenCate Protective Fabrics eind 2009 op de vakbeurs A+A in Düsseldorf heeft getoond. Speerpunt van deze collectie is dat gebruikers optimaal beschermd zijn en ze zich optimaal kunnen bewegen in veiligheidskleding. Draagcomfort staat dus hoog op de lijst van prioriteiten. Meerlaagse oplossing Bij sommige risico’s is optimale bescherming alleen mogelijk door weefsels en materialen te combineren in een meerlaagse oplossing (systeem). Bij de systemen die TenCate Protective Fabrics biedt, heeft elke beschermingslaag specifieke functionaliteiten en zijn de lagen op elkaar afgestemd. Uitgangspunt hierbij is het gewicht zo laag mogelijk te houden, wil je optimaal comfort kunnen bieden. Een goed voorbeeld is TenCate Tecasystem™ voor brandweerkleding in Europa. TenCate levert hiervoor alle componenten: buitenstof, vochtregulerende barrière, thermisch beschermend weefsel, thermische voering, versterking voor kniestukken en ellebogen en manchetten. De collectie TenCate Defender™ M bestaat uit weefsels voor optimale bescherming tegen onder meer hitte, vuur en statische elektriciteit. Toepassingsgebieden zijn landmacht, luchtmacht en politie. Voor het Amerikaanse leger en het United States Marine Corps is TenCate Defender™ M de Amerikaanse standaard voor gevechtsuniformen. Om de optimale vezels te kunnen ontwikkelen, is TenCate actief door de hele keten: van vezel- en chemicaliënleveranciers, confectionairs en industriële wasserijen tot aan de eindgebruiker in de diverse marktsegmenten. www.tencateprotectivefabrics.com [email protected] [email protected]



TenCate Advanced Armour helpt mens en materieel beschermen

In de lucht, op zee en te land moeten mens en materieel bescherming worden geboden. TenCate Advanced Armour biedt daarvoor bepantsering op basis van lichtgewicht keramische en composietmaterialen. Om de optimale configuratie voor bescherming te kunnen realiseren, werkt TenCate Advanced Armour samen met onder meer grondstofleveranciers, confectionairs van kogelwerende vesten, voertuigfabrikanten en testen kennisinstellingen.

Sterk, licht en duurzaam TenCate Advanced Armour biedt beschermingsoplossingen met op maat gemaakte bepantsering op basis van lichtgewicht keramische en composietmaterialen (soft en hard armour). Deze oplossingen zijn gericht op persoonlijke bescherming, bepantsering van voertuigen en schepen en de bescherming van installaties (containers, gebouwen en andere constructies). TenCate Advanced Armour onderscheidt vier segmenten: persoonlijke bescherming, legervoertuigen, vaar- en vliegtuigen, voertuigbepantsering en ballistische beschermende weefsels en prepregs. Vooral voertuigbepantsering (leger / politie) is een grote markt. Trends zijn hier de bescherming tegen bermbommen en de behoefte aan lichtere, brandstofbesparende voertuigen. Complex en dynamisch Persoonlijke en voertuigbescherming is een complexe, dynamische en mondiale markt. Er bestaan tal van internationale standaarden. Het gaat doorgaans om openbare aanbestedingen (tenders). Belangrijk voor de juiste oplossing zijn vaak gewicht, performance of prijs dan wel een combinatie daarvan. Met het oog op mobiliteit, wendbaarheid en energieverbruik moet het gewicht van de bepantsering van voertuigen zo laag mogelijk zijn. Tegelijk wordt het hoogste niveau van bescherming en mobiliteit gevraagd. Keramische en composietmaterialen zijn dan in het voordeel omdat ze aanmerkelijk lichter zijn dan

bijvoorbeeld staal, dat traditioneel wordt toegepast. Ook de levenscyclus van het product gaat steeds meer een rol spelen. Bij toepassing in vaartuigen gaat het om de bescherming van vitale delen aan boord, zoals de munitiemagazijnen, brugstations, gevechtsinformatiecentra en communicatieapparatuur. TenCate wil ook de bemanning beschermen: van de marinemensen op het lanceerplatform tot de zeelieden op de lager gelegen dekken. Configuratie TenCate Advanced Armour werkt samen met andere partijen in de waardeketen om de optimale configuratie voor bescherming te kunnen realiseren. Het zijn grondstofleveranciers, producenten, vesten- en voertuigfabrikanten, kopers, (eind)gebruikers en bedrijven die inserts inbouwen in voertuigen (integrators). TenCate Advanced Armour bouwt zelf wel prototypes in met beplating. Om ontwikkelingen in opdrachten en eisen te volgen, zijn er contacten met ministeries. Met universiteiten en kennisinstituten wordt fundamenteel onderzoek uitgevoerd, bijvoorbeeld naar nieuwe materialen. Meer over de R&D-inspanningen leest u op bladzijde 6. www.tencateadvancedarmour.com [email protected] [email protected]

5


TenCate dankt positie mede aan innovatie en differentiatie

R&D - basis voor bescherm

Productie van composietmaterialen bij TenCate Advanced Armour in Vissenbjerg (Denemarken)

Binnen TenCate Advanced Armour zijn R&D-teams bezig met onderzoek naar nieuwe vezels en materialen en worden nieuwe en verbeterde beschermingsoplossingen ontwikkeld. Bepalend zijn de samenwerking en communicatie tussen de locaties wereldwijd en de contacten met klanten.


In zowel de Verenigde Staten als op de locaties in Europa zijn de R&D-activiteiten van TenCate Advanced Armour gericht op armouroplossingen voor persoonlijke bescherming en de bepantsering van materieel. In de VS wordt ook onderzoek verricht naar beschikbare vezels en polymeren voor de unidirectionale (UD) antiballistische materialen die hier worden vervaardigd. In Nijverdal wordt gewerkt aan

mingsoplossingen concepten en toepassingen voor ‘soft armour’, aan nieuwe prepregs voor ‘hard armour’toepassingen en aan doorontwikkeling van TenCate Pro-Tector ®. Dit laatste is een gecoat weefsel op basis van aramidevezels in combinatie met verschillende harssystemen voor kogel-, steek-, naald- en scherfwerende toepassingen. Bij TenCate Advanced Armor USA is Joe Dobriski in de Verenigde Staten verantwoordelijk voor de R&D-inspanningen. Zijn evenknie in Europa zijn Helle Specht in Denemarken en Robert Lenferink in Nijverdal. R&D met toegepaste techniek In feite gaat het binnen TenCate Advanced Armour om een combinatie van R&D met toegepaste techniek. Die combinatie biedt de klant een serie oplossingen op basis van lichtere, betere èn kostenefficiënte materialen. Een deel van de omzet wordt namelijk gerealiseerd met producten waarvan de kostprijs bij aanschaf een belangrijke rol speelt. Door technologische innovatie kunnen die armouroplossingen op de markt worden aangeboden met oog voor prijs-prestatieverhoudingen. ‘Dreigingniveaus veranderen voortdurend. TenCate wil zorgen voor de best beschikbare bescherming voor soldaten ten behoeve van de burgers in deze oorlogsgebieden met het oog op terroristische aanslagen. Met R&D als onze innoverende kracht en een breed aanbod van – gedifferentieerde – producten kunnen we ons onderscheiden.’ Het R&D-proces – wat en hoe? Het R&D-proces omvat het ontwerp, de bouw, in sommige gevallen prototyping, de ballistische test en analyse. Deze cyclus wordt herhaald tot de optimale oplossing is gerealiseerd. Er wordt gewerkt met granulaten, vezels, composieten, lijmen, hechtfolies, keramiek, coatings, verfen en metalen. Zo is voor de armoursystemen die tot nog toe zijn ontwikkeld, gebruikgemaakt van

combinaties van in totaal 76 verschillende materialen of materiaalvormen. Zo gauw nieuwe materiaalconcepten worden onderzocht, beoordelen de R&D’ers voor welk segment of segmenten de materialen uiteindelijk toepasbaar zijn. Daarna begint de optimalisatie van het concept. Materiaal uit de VS wordt opnieuw getest in Europa. In de VS en in Europa gelden nu eenmaal andere testnormen en eisen. De vragen uit de markt lopen vaak uiteen. Uit de testgegevens die worden gegenereerd, blijkt of het materiaal dan wel systeem voldoet aan alle eisen. De kans dat het niet beantwoordt aan de verwachtingen blijkt te verwaarlozen. Het ontwikkelingstraject varieert naar gelang van de toepassing en complexiteit. In het ene geval duurt het een aantal maanden om met de juiste oplossing te komen. Bij projecten met een kortere horizon is dat een paar weken. Interne samenwerking bij R&D De wereldwijd gelokaliseerde teams ontmoeten elkaar minstens twee keer per jaar. Dan worden lopende projecten besproken. Daarnaast vindt veel uitwisseling elektronisch plaats. De uitwisseling is beperkt vanwege de International Trade Administration Regulations (ITAR)-regelgeving en andere beperkingen die overheden opleggen. TenCate Advanced Armour kreeg vorig jaar van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken wel een Technical Assistance Agreement om intern technische informatie uit te mogen wisselen. ‘Vanaf dat moment levert onze onderlinge communicatie veel meer rendement op. Daardoor slaagden we erin bij nieuwe aanbestedingen concurrerender te zijn. Door de ontwikkeling van speciale vezels of onderzoek naar behandelingen op het gebied van antiballistiek, kan TenCate haar positie verder versterken en dragen R&D-afdelingen concreet bij aan vergroting van de omzet.’ Verdere intensivering van de samenwerking en voortgaande verbetering van de communicatie

tussen de marktgroepen Advanced Armour, Aerospace Composites en Protective Fabrics zal de slagkracht op de markt voor antiballistiek alleen maar vergroten. Externe samenwerking bij R&D Om bij te blijven met alle ontwikkelingen en veranderingen is er het directe contact met de klanten. Om die reden zijn ook de technische mensen van het verkoopteam van Advanced Armour bij R&D-werkzaamheden betrokken. De verkopers kennen de klanten. De wensen en eisen die op tafel komen, worden vervolgens gedocumenteerd. Door hun betrokkenheid bij projecten kunnen de R&D’ers de ontwikkelingen gericht afstemmen op de wensen van de klant of gebruiker. Dat maakt het mogelijk aan bepaalde projecten prioriteiten te stellen. Ook biedt het informatie over lopende en toekomstige opdrachten. De technologen nemen uiteraard ook deel aan conferenties, vakbeurzen en gerichte opleidingen. Ten slotte zijn er militaire adviseurs aan de R&D-teams verbonden, die vanuit hun specifieke achtergrond informatie aandragen. • H et werk van R&D-teams binnen TenCate

•

•

Advanced Armour in de VS en Europa ligt mede ten grondslag aan de beschermingsoplossingen die de marktgroep biedt. T eams geven hiermee inhoud aan technologische innovatie en productdifferentiatie. Contact en samenwerking met derden is daarbij een waardevolle ondersteuning. T enCate wil leidend zijn en blijven in het bieden van oplossingen voor complexe vraagstukken ten aanzien van persoonlijke bescherming.

www.tencateadvancedarmour.com [email protected] [email protected]

7


TenCate Protective Fabrics verbreedt assortiment en klantenbasis

De kortste weg na TenCate Protective Fabrics blijft werken aan productdifferentiatie en innovatie. Het TenCate Tecasafe®- en het TenCate Defender™ M-platform worden uitgebreid. Nieuwe producten en systemen worden ontwikkeld. Deze productdifferentiatie wordt mede ingegeven door steeds strengere eisen, normeringen die per land verschillen en door de wens tot kostenefficiëntere oplossingen. Voor zowel Noord-Amerika als Europa zijn drie speerpunten geformuleerd.

Voor Europa ligt de focus primair op de ontwikkeling en introductie in 2010 van een nieuwe generatie TenCate Tecasafe®, de inherent vlam-werende weefsels van TenCate, die geschikt zijn voor toepassing in beschermende kleding gebruikt in bijvoorbeeld de chemische industrie, bouw, door nutsbedrijven en de brandweer. Deze weefsels bieden bescherming tegen hitte en vlammen, elektrische vonken, statische elektriciteit of vloeibare chemicaliën. Net zoals TenCate Defender™ M heeft ook TenCate Tecasafe® zich internationaal bewezen. ‘Het is een multirisicooplossing waar ook industriële wasserijen blij mee zullen zijn’, aldus global R&D-manager Mike Stanhope. Het materiaal biedt technologische en commerciële voordelen: de klant krijgt meer waar(de) voor zijn geld. Het materiaal is superieur aan andere kwaliteiten die momenteel worden aangeboden. ‘Deze bedrijfskleding kan vaker worden gewassen en dat is belangrijk, wil je je onderscheiden van andere aanbieders.’ Nieuwe vezelmengingen TenCate Protective Fabrics wil daarnaast van 100% aramide-materialen naar nieuwe vezelmengingen (blends). De R&D-teams monitoren en testen alle nieuwe en beschikbare vezels. Menging van verschillende typen vezels is voor deze marktgroep de belangrijkste vezeltechnologie, gevolgd door chemische processen. De ontwikkeling van vezels door vezelleveranciers is overigens een proces van


lange duur. Nieuwe blends moeten hetzelfde draagcomfort en niveau van bescherming bieden, een langere levensduur hebben en andere gewenste functionaliteiten in zich dragen. ‘Wij zullen nóóit concessies doen aan bescherming en veiligheid.’ In de derde plaats wil TenCate Protective Fabrics in Europa groeien in de markt voor hulpdiensten (emergency response) door het aanbieden van meerlaagse systemen. Bepaalde risico’s vragen om combinaties van beschermingslagen. Van de meeste materialen en systemen is de ontwikkeling gestart bij de vestiging in de VS. Ze zijn vervolgens aangepast aan de wensen en verwachtingen in de Europese markt, waar een productlijn wordt opgebouwd. Met een aantal materialen en systemen worden op dit moment draagproeven uitgevoerd. Doorontwikkeling in Noord-Amerika In Noord-Amerika is op de markt voor industriële veiligheid TenCate Tecasafe™ Plus geïntroduceerd. Dit is een doorontwikkeling van TenCate Tecasafe® in Europa. De Plus-kwaliteit is op haar beurt uitgangspunt voor een volgende ontwikkeling, die te zijner tijd weer de huidige TenCate Tecasafe® kan opvolgen. TenCate Protective Fabrics staat hier ook aan de vooravond van de introductie van TenCate Comfort MP voor multirisicobescherming. Het is een ontwikkeling van TenCate Comfort blend die kostenefficiënter geproduceerd kan worden, comfortabeler is en de bescherming en

duurzaamheid van het oorspronkelijke materiaal behoudt. TenCate concurreert hiermee op de beste prijs-kwaliteitverhouding. Bosbrandbestrijding TenCate Protective Fabrics USA heeft in de VS bijna 70% van de brandweermarkt in handen. Kleding voor bosbrandbestrijding is het tweede belangrijke aandachtspunt, ten behoeve van zowel de federale overheid als die van Californië. Deze staat heeft na de federale overheid het grootste wildland-brandweerkorps. De leden dragen kleding op basis van 100% aramide en zijn geïnteresseerd in goedkopere en verbeterde alternatieven. Momenteel vinden

aar de juiste keuze er draagproeven plaats, onder meer op basis van TenCate Defender™ M-type vezels en varianten van TenCate Tecasafe™ Plus met high-visibility. De federale overheid werkt namelijk met blusvliegtuigen. Brandbestrijders moeten dus goed zichtbaar zijn vanuit de lucht. Naar verwachting wordt in april een nieuwe systeemlaag geïntroduceerd voor de thermal liner. Deze thermische binnenlaag in de kleding beschermt brandweermensen tegen de intense hitte en stralingswarmte. Uitbreiding platform Als derde wordt in de VS verder gewerkt aan uitbreiding van het TenCate Defender™ M-platform, zoals een inclement climate combat

shirt voor slechte weersomstandigheden. Onderdeel van de uitbreiding zijn non-wovens met camouflageprint. ‘Veel brandweermensen hebben vroeger in het leger gezeten en willen daarom graag een dergelijke camouflageprint.’ TenCate Defense & Tactical, onderdeel van TenCate Protective Fabrics USA, werkt in het kader van end-usermarketing in samenwerking met de eindgebruiker aan ontwikkeling van specificaties voor volgende TenCate Defender™ M-kwaliteiten. In Noord-Amerika is er een trend van materiaalspecificaties naar performancespecificaties. ‘Wij helpen het leger daarvoor de specificaties op te stellen. Voor hen betekent dat de kortste weg naar de juiste kledingkeuze.’ Al deze inspanningen zijn erop gericht TenCate

Defender™ M verder te verduurzamen, de kleurechtheid te verbeteren en meer variëteiten aan te kunnen bieden voor werkzaamheden onder de meest uiteenlopende weersomstandigheden. • R &D-teams TenCate Protective Fabrics

•

werken continu aan vernieuwing en verbetering van producten en aan kostenreductie. Zo wil de marktgroep de concurrentie in kwaliteit en kostprijs voor blijven. I ndien mogelijk worden producten gepatenteerd, waardoor deze zich automatisch onderscheiden van andere. ‘Met merken, gepatenteerde producten en processen kun je iets unieks bieden.’

www.tencateprotectivefabrics.com [email protected] [email protected]

9


TenCate Ceratego™ voor legervoertuigen in Afghanistan TenCate Advanced Armour EMEA kreeg in juni 2009 opdracht van het Nederlands Ministerie van Defensie voor de levering van TenCate Ceratego™ composiet armourpanelen ten behoeve van de Nederlandse Patria XA-188 voertuigen die in Afghanistan worden

Markt - leger- en politievoertuigen. Product - TenCate Ceratego™ composiet armourpanelen. Technologie - vezel-, composiet (weef)- en coatingtechnologie. Proces - weefsels worden geperst tot panelen, met harsen gefinisht en onder druk en temperatuur in gewenste vorm gebracht.

ingezet. De levering is in oktober 2009 volledig afgerond.

Extra pantser voor XA-188 Patria-voertuig


TenCate Ceratego™ is een lichtgewicht composiet voertuigarmour, dat het gewicht dat aan het voertuig wordt toegevoegd tot een minimum beperkt. TenCate Advanced Armour richt zich op een systeembenadering door samen te werken met voertuigfabrikanten en hun klanten om de meest optimale configuratie voor voertuigbescherming te kunnen realiseren. Het evenwicht tussen bescherming en mobiliteit vormt een belangrijke factor in het ontwerp van gepantserde voertuigen. Immers, hoe lichter het voertuig, des te groter de actieradius.

de achterzijde uit een backing op vezelbasis. TenCate Advanced Armour heeft deze geïntegreerde oplossing ontworpen om KE (kinetische energie)-projectielen te kunnen weerstaan tot een geclassificeerd niveau volgens NAVO STANAG 4569 en AEP-55.

Als beschermingsoplossing bestaat TenCate Ceratego™ aan de voorzijde uit keramiek- en metaalsoorten, en aan

www.tencateadvancedarmour.com [email protected]

• C omposiet armourpanelen bieden Patriavoertuigen in Afghanistan extra bescherming. • Kostenefficiënte oplossing op basis van geïntegreerde systeembenadering.


TenCate Tecashield® voor schilden mobiele eenheid

De schilden van de mobiele eenheid in Nederland zijn voorzien van

Markt - Industriële veiligheid, politie en brandweer. Product - TenCate Tecashield®, inherent vlamwerende en hittebestendige weefsels. Technologie - weven, finishen en coaten. Proces - Weefsels door confectionair verwerkt.

hoezen op basis van TenCate Tecashield®. Het materiaal scoorde in de testfase hoog op aspecten als slijtvastheid en vlamwerendheid.

Hoes voor schilden ME De schilden van de circa 1.500 leden van de mobiele eenheid (ME) in Nederland zijn voorzien van nieuwe, zwartkleurige hoezen en armleggers. Ze geven het schild extra bescherming en maken het plezieriger draagbaar. De keuze viel op TenCate Tecashield® na een inventarisatie- en testperiode. Marloes Siewes is er binnen de voorziening tot samenwerking Politie Nederland (vtsPN) verantwoordelijk voor dat de materialen in kleding en uitrusting van ondermeer de ME voldoen aan de gestelde technische eisen. Zij benaderde producenten en confectionairs en liet voor zes hoezen monsters maken. Deze werden vervolgens in het opleidingscentrum van de ME getest. Daar werd gegooid met stenen, lege olievaten, molotovcocktails en dranghekken. TenCate Tecashield® kwam als beste en meest duurzame uit de bus. ‘Het bleek slijtvast en had een goede verhouding sterkte-vlamwerendheid. De hoezen bleven stevig om het schild zitten en zijn ook nog eens chemicaliënbestendig.’ Extra versterking De TenCate Tecashield®-kwaliteit die voor dit project is ingezet, is lichter en tegelijk sterker dan andere materialen, zoals leer. Het weefsel wordt tevens als extra versterking gebruikt op kleding, zoals voor die delen waar de slijtage het grootst is, bijvoorbeeld knieën en ellebogen. Door 100% para-aramideweefsel te combineren met een dubbelzijdige coating is het uitzonderlijk sterk en biedt het thermische bescherming. De hoezen zijn inmiddels een jaar in gebruik. Dat geldt in elk geval voor de grote

korpsen, zoals Rotterdam en Amsterdam. ‘Het is supergoed en duurzaam materiaal’, luidt de overheersende mening. Marktonderzoek Voor haar werk onderzoekt Marloes Siewes voortdurend wat er op de markt aan weefsels en andere materialen beschikbaar is. Als bedrijven melden welke materialen zij voeren en wat ze aan ontwikkeling doen, kan zij beoordelen of een materiaal in andere projecten past. In dit opzicht roemt zij de samenwerking en het contact met Jan Dijkstra, salesmanager TenCate Protective Fabrics. Voor

vtsPN gaat het om een combinatie van factoren die voor een bepaald percentage meetellen, zoals prijs, kwaliteit en logistiek. ‘Dat zijn onze specificaties. Uiteindelijk wint de beste.’ • T enCate Tecashield® blijkt beste en meest duurzame materiaal voor de nieuwe hoezen en armleggers voor de ME. • Order is goed voorbeeld van gerichte end-usermarketing: hoge specificaties leiden tot hoogwaardig product. www.tencateprotectivefabrics.com [email protected]

Marloes Siewes (vtsPN) toont het ME-schild met de zwarte TenCate-hoes

11


TenCate Tecasafe®: end-usermarketing in energiebranche

Energiereus prijst samenwerking

Een model in de nieuwe kleding van EnBW uit onze brochure Room to move, die duidelijk maakt hoe comfortabel kleding op basis van TenCate Tecasafe® is. De brochure kunt u downloaden via de website van TenCate Protective Fabrics.


Markt - beschermende werkkleding voor industriële veiligheidskleding. Product - TenCate Tecasafe® inherent vlamvertragend materiaal. Technologie - weven en finishen. Proces - weefsels worden door confectionair verwerkt.

Circa 5.000 medewerkers van Energie Baden-Württemberg AG (EnBW) doen hun werk sinds een paar jaar in beschermende kleding op basis van TenCate Tecasafe®. Dit materiaal beantwoordde het meest aan de specificaties. De contacten met en adviezen van TenCate Protective Fabrics bespoedigden het project.

Dietmar Rohrbach (TenCate Protective Fabrics) Bij EnBW is safety engineer Helmut John verantwoordelijk voor systemen, infrastructuur en ondersteuning. Voor hem gaat bij EnBW, het op twee na grootste energiebedrijf in Duitsland, veiligheid boven alles. ‘De veiligheid van de medewerker gaat mij aan het hart en daarin ondersteun ik hen met de juiste beschermende kleding. Eerst komt de bescherming, dan het draagcomfort en vervolgens de levensduur en de prijs.’ De eigenschappen van de nieuwe kleding moesten al in het weefsel aanwezig zijn en het design volledig op EnBW afgestemd worden. Na aanbesteding werden de aanbiedingen beoordeeld op de specificaties. TenCate Tecasafe® scoorde het hoogst. Een aantal confectionairs bood op basis van dit weefsel kleding aan, hetgeen leidde tot de definitieve kledingkeus. Een team van experts dat binnen EnBW is belast met persoonlijke beschermingsmiddelen bevestigde de keuze voor TenCate Tecasafe®. Het gaat om in totaal 150.000 kledingstukken - van buitenjas, overalls en jasje tot broek. Mededinging TenCate probeert invloed uit te oefenen op de specificaties, kwaliteitscriteria en/of functionele eisen die eindgebruikers stellen. Het gaat om het specificeren of normeren van het product bij de juiste personen of instanties. Dietmar Rohrbach is voor TenCate Protective Fabrics EMEA verantwoordelijk voor eindgebruikersmarketing in Oostenrijk, Denemarken, Zwitserland en Duitsland. Hij weet hoe belangrijk het is dat je voor een

Helmut John (EnBW)

goed en vooral objectief advies over de juiste know-how beschikt. ‘Dat hebben wij in uiteenlopende projecten kunnen bewijzen. Het is van belang dat je de klant kwaliteitsproducten en service biedt, op de afgesproken tijd kunt leveren en hem bij voorkomende problemen met raad en daad helpt. Zo kun je een langdurige relatie opbouwen.’ • T enCate Tecasafe® scoort hoogst in bescherming, draagcomfort, levensduur en prijs. • EnBW is positief over samenwerking en communicatie. www.tencateprotectivefabrics.com [email protected]

13

Veiligheid & Bescherming

TenCate versterkt positie in armourmarkt

Voet aan Engelse wal Koninklijke Ten Cate nv heeft het Engelse armourbedrijf AML UK overgenomen. Door deze overname krijgt TenCate volledige toegang tot de Engelse markt voor lichtgewicht composiet armouroplossingen. TenCate wil haar positie in deze markt uitbreiden, met name in bepantseringproducten voor voertuigen, vliegtuigen en schepen. Dit met het oog op grote moderniserings- en uitbreidingsprogramma’s die hier zijn gepland.

ontwerpt productieprocessen. ‘Het bedrijf is sterk in engineering en moulding, het maken van complexe vormdelen’, aldus Frank Meurs, groepsdirecteur TenCate Advanced Armour EMEA. ‘Het bedrijf heeft een breed technisch pakket en kan voor een breed scala aan voertuigen oplossingen aanbieden.’

Van links naar rechts: Guy Wood, James Purves en Lee Fuller

AML UK (Swindon, UK) is een toonaangevende onderneming in de armourmarkt in het Verenigd Koninkrijk. Er werken zestig mensen, verdeeld over drie vestigingen in Engeland en één in India. Het bedrijf is voornamelijk betrokken bij het ontwerp, de productie en installatie van materialen voor voertuigbepantsering. AML ontwikkelt concepten, doet aan prototyping en


Aanvullen en ondersteunen De activiteiten van AML zullen de activiteiten van TenCate Advanced Armour aanvullen en ondersteunen. TenCate kan veel bijdragen aan de verdere groei van de reeds goed gepositioneerde activiteiten van AML. AML is een belangrijke partner van de Britse regering en gelieerde voertuigproducenten en contractpartijen. TenCate Advanced Armour ontwerpt en produceert armourmaterialen voor het Britse Ministerie van Defensie en gelieerde partijen. AML zal volledig worden geïntegreerd in de TenCate Advanced Armour-organisatie. De overname is een belangrijke volgende stap in de vorming van een pan-Europese armourorganisatie. Traject Met het plaatsen van de handtekeningen op 9 februari werd een plezierig verlopen traject afgesloten. ‘Beide partijen wensten het en waren het eens over het doel’, in de woorden van Frank Meurs. ‘AML wilde onderdeel zijn van een grotere groep, van een speler van wereldformaat en het liefst met mensen met wie goede ervaringen zijn opgedaan.’

Op projectbasis vond al een paar keer succesvolle samenwerking plaats, waaronder voor Warrior en BAE Systems. Contacten zijn er sinds ruim 10 jaar. In het segment passive armour is TenCate Advanced Armour nu een heel sterke speler qua omvang en naam. De reacties van klanten zijn positief. Ook leveranciers zien het als een versterking van de positie van TenCate. Modernisering Het Verenigd Koninkrijk is de op een na grootste armourmarkt ter wereld. Het militaire voertuigenpark van de Engelsen is sterk verouderd. Snelle modernisering is geboden. Om deel te kunnen nemen aan tenders voor legermoderniseringsprogramma’s is de combinatie met TenCate dus een cruciale stap in de verdere ontwikkeling van de AML-organisatie. ‘De overname kan de groei van AML verder versnellen’, vertelt James Purves, managing director. ‘Voor onze medewerkers betekent het dat zij nu deel uitmaken van een wereldwijd groeiende, beursgenoteerde onderneming. Daarmee is een stevige basis gelegd voor de toekomst’. • A cquisitie biedt TenCate toegang tot de Engelse markt voor lichtgewicht composiet armouroplossingen • Overname is belangrijke stap in de vorming van een pan-Europese armourorganisatie. www.tencateadvancedarmour.com [email protected]

Veiligheid & Bescherming

TenCate Advanced Armor verkrijgt Amerikaanse contracten

Orders voor bepantsering TenCate Advanced Armor USA heeft contracten verkregen voor voertuigbepantsering en persoonlijke bescherming ter waarde van circa $ 25 miljoen, met een contractoptie die kan resulteren in aanvullende omzet van $ 10 miljoen.

De orders zijn afkomstig van verschillende Amerikaanse producenten van legervoertuigen, zoals General Dynamics Land Systems en BAE Systems. Deze omvatten tevens orders die door het Amerikaanse leger rechtstreeks aan

TenCate zijn verstrekt. Vanwege de focus op verbreding van de huidige productlijnen en de portfolio van klanten beschikt TenCate Advanced Armor nu over een meer evenwichtige en gediversificeerde omzetbasis dan in de

afgelopen jaren. De marktgroep heeft zich hiermee goed gepositioneerd voor de toekomst. TenCate Advanced Armor is betrokken bij een brede reeks programma’s met elk unieke ballistische beschermingsoplossingen, zoals die voor bepantserde Humvee’s, Stryker-, FMTVen SAPI-projecten. www.tencateadvancedarmour.com [email protected]

Stryker CSA

15

Duurzaamheid & Milieu

TenCate Mirafi® voor uitbreiding lithiumwinning Chili

Nondroogste


-wovens op de plek ter aarde

TenCate Geosynthetics levert ruim 30 miljoen m² TenCate Mirafi® non-wovens voor uitbreiding van de lithiumwinning van SQM in de Atacama-woestijn in Chili. Met de uitbreiding wil SQM voorzien in de groeiende vraag naar lithium voor batterijen ten behoeve van de volgende generatie elektrische auto’s.

Het Chileense bedrijf gaat het aantal verdampingsbekkens voor de lithiumwinning in het zoutmeer Salar de Atacama drastisch uitbreiden. Dit om te voorzien in de groeiende vraag naar lithium voor batterijen ten behoeve van de volgende generatie elektrische auto’s. TenCate Geosynthetics levert hiervoor van 2008 tot en met 2010 ruim 30 miljoen m² TenCate Mirafi® non-wovens aan SQM. Op deze manier draagt TenCate Geosynthetics een ‘groen’ steentje bij aan de toekomst van vervoer en transport in de wereld. TenCate Mirafi® geogrids en geotextielen worden toegepast in onder meer de wegen waterbouw, watermanagement en milieubeheersing. Deze materialen zijn bij uitstek geschikt voor de bekleding van de verdampingsbekkens. Met de levering is in totaal een bedrag gemoeid van $ 21 miljoen. De materialen zijn ontwikkeld en geproduceerd door de vestiging van TenCate Geosynthetics in Pendergrass. Tom Stephens is verantwoordelijk voor de activiteiten van TenCate Geosynthetics in Zuid-Amerika. Op www.tencate.com/txtures geeft hij aanvullende informatie over dit enorme project. www.tencategeosynthetics.com [email protected]

17


TenCate Geotube®-technologie voor effectieve ontwatering

TenCate Geotube® bood uitkomst bij de bouw van twee dammen in een rivierbedding bij een opslagbassin voor mijnafval in Honduras. De technologie

Markt - Milieu- en infrastructurele projecten (oeverbescherming, ontwatering etc.). Product - TenCate Geotube® GT1000. Technologie extrusie-, weef- en coatingtechnologie. Proces - Opslag en ontwatering van (verontreinigd) slib.

zorgt voor opslag, ontwatering en filtering van verontreinigde grond.

Opslag van mijnafval Bij de El Mochito-mijn in Honduras ligt een bassin voor de opslag van mijnafval. Er dichtbij en iets hoger ligt de Guard Shack Slide. Bij zware regenval kan in dit terrein een grondverschuiving optreden. Daarbij kunnen hoeveelheden zand en gesteente tot wel 400.000 m³ via een droge bedding in het bassin terechtkomen, waardoor dit overstroomt. Een nabijgelegen kwetsbaar gebied wordt dan overspoeld met mijnafval. Oplossing: de constructie van twee dammen op basis

van TenCate Geotube®-technologie. Voorafgaand aan installatie van de TenCate Geotube®-dammen werd de bedding met een extra laag hogedichtheidpolyetheen bekleed. Tussen de lagen tubes werden vervolgens evenwijdig aan elkaar drainagebuizen geplaatst. Er mag namelijk geen water in de bedding achterblijven. De tubes zelf werden drie respectievelijk twee lagen hoog opgestapeld en in etappes gevuld met mijnafval. De omtrek van de tubes in de hoogste dam

bedraagt van onder naar boven 14, 12 en 10 meter. Door ontwatering van de TenCate Geotube®-eenheden kregen de dammen hun uiteindelijke vorm en stevigheid. Door toepassing van TenCate Geotube®technologie bleef de bekleding op haar plaats, vielen de installatiekosten lager uit en werd de installatietijd bekort. De dammen hebben ondertussen al grote hoeveelheden regenwater en losgeraakt puin kunnen weerstaan. Ze gaven geen duimbreed toe. www.tencateindustrialfabrics.com [email protected]

Ontwatering met TenCate Geotube® technologie is een proces van drie stappen: vullen, ontwateren en consolideren. In de opslagfase wordt TenCate Geotube® gevuld met uitgebaggerd afvalmateriaal. In de ontwateringfase lekt het overtollig water uit de container. Vaak is dit water van een kwaliteit die kan worden hergebruikt of verder kan worden verwerkt. In de laatste fase, consolidatie, is het laatste vocht verdampt en verdichten de vaste bestanddelen.

Een van de twee dammen op basis van TenCate Geotube ®



Xennia Technology presenteert procesmodel

Innovatie in procestechnologie Xennia Technology presenteerde 18 februari haar proces-demonstratiemodel voor het digitaal printen en finishen van textiele materialen. De nieuwe procestechnologie is gebaseerd op inkjettechnologie. Xennia is koploper op het gebied van digitale textieldruk op grond van continue industriële productiesnelheden. Digitale inkjettechnologie sluit voor wat betreft het businessmodel van TenCate strategisch aan op de hoekstenen (Technologische) Innovatie en Kostenleiderschap. ‘We staan op de drempel van een nieuw tijdperk.’

Inkjettechnologie is een nieuwe (nano)procestechnologie om hoogwaardige functionaliteiten op (textiele) substraten aan te brengen. Twee aspecten zijn hierbij van belang. In de eerste plaats de druppelgrootte: nano, 10 tot de macht min 12 of meer. Dit betekent dat coatings kunnen worden aangebracht die voorheen niet toepasbaar waren. Hiermee kunnen ongeëvenaarde functionaliteiten worden aangebracht op textiele substraten. In de tweede plaats is de ontwikkeling bedoeld om een revolutie te creëren op het gebied van procestechnologie. Inkjetprinten is een bestaande technologie, maar wordt nauwelijks toegepast in een industriële productieomgeving. Naast nieuwe technologische mogelijkheden levert dit innovatieve productieproces grote milieuvoordelen en energiebesparing op. Dat was mede de reden voor Europese ondersteuning van deze belangrijke ontwikkeling.

singen voor verschillende toepassingen, zoals de verpakkingsindustrie, labelling en textielapplicaties. De kennisgebieden liggen op het terrein van inktrecepturen, aansturingmechanismen (software) en printkoppen (hardwarekennis). Voor de productie van machines voor textiele toepassingen is Xennia een alliantie aangegaan met Reggiani Macchine. TenCate zal de eerste klant van Xennia zijn op het gebied van inkjetfinishing . Xennia’s businessmodel richt zich vooral op de ontwikkeling en het vermarkten van modules en inkten / coatings op een aantal kernterreinen, die hoogwaardige eisen stellen aan flexibele en betrouwbare printoplossingen. Hierbij moet behalve aan de (technische) textielsector vooral worden gedacht aan elektronica (printed electronics), verpakkingen, industriële decoratie en veiligheidsdrukwerk (identificatie, beveiliging etc.)

Kennisgebieden Xennia (Letchworth, nabij Cambridge) brengt diverse kennisgebieden samen in inkjetoplos-

De bakermat Het is geen toeval dat de omgeving van het Engelse Cambridge als epicentrum van de

Alan Hudd, managing director Xennia Technology

digitale inkjettechnologie geldt. In de zestiger jaren van de vorige eeuw deed het ingenieursbedrijf Cambridge Consultants samen met chemieconcern ICI al onderzoek naar continue inkjetdruk voor textiel. Die pogingen werden na enige tijd gestaakt. Domino, een jong bedrijf in Cambridge, zette zich toen aan de ontwikkeling van continue inkjetprinters. De belangstelling ervoor bleek groot: men voorzag een grote toekomst voor inkjet, maar de technologie stond nog in de kinderschoenen. Dat was 23 jaar geleden. Wetenschappelijke expertise Alan Hudd (managing director Xennia) was erbij toen het gebeurde. Hij zag om zich heen dat veel mensen in de inkjetontwikkeling in de vroege jaren tachtig voor zichzelf begonnen. Dat de EU meer vorm kreeg en normeringen

19


Duurzaamheid & Mileu

Xennia Technology presenteert...

Xennia Technology biedt kijkje in de keuken

voor labels en vermeldingen van uiterste houdbaarheid voorschreef, speelde hen daarbij in de kaart. Inmiddels zijn in deze regio meer dan dertig bedrijven actief in de inkjettechnologie – waaronder Xennia. Met haar (wetenschappelijke) expertise en omdat ze alle modules biedt die voor inkjettechnologie nodig zijn, is het bedrijf echter uniek. De managing director is verheugd met de betrokkenheid van TenCate bij de ontwikkeling van de digitale inkjettechnologie. Dat TenCate een onderneming is in technisch textiel betekent dat primair wordt gekeken naar textiele toepassingen, ook al dienen zich tal van andere mogelijkheden en markten aan. ‘TenCate stimuleert ons focus aan te brengen, zoals op textielbedrukking en industriële decoratie.’ One-stop shop Alan Hudd realiseert zich dat marktpenetratie van deze nieuwe technologie geleidelijk zal gaan, hoewel de belangstelling enorm is. Ook binnen TenCate is de belangstelling al in korte tijd veel breder dan eerst werd voorzien. Vooral vanuit de marktgroepen Geosynthetics en Aerospace Composites is die bemoedigend, hoewel dit langetermijntrajecten zijn. Eerst worden toepassingen op het gebied van beschermende weefsels doorontwikkeld. Natuurlijk beseft hij dat de concurrentie niet stilzit. Grote spelers zijn actief op deze markt, maar Xennia beschikt over veel complementaire kennis en kan snel schakelen. Xennia biedt op dit moment alle noodzakelijke competenties (one-stop shop), zoals inkten, modules, advies en R&D. ‘We opereren in een luxepositie. De bedrijven met belangstelling komen naar ons toe. Onze klanten zorgen voor de financiering van de R&D-projecten omdat wij klantspecifieke oplossingen kunnen bieden. Deze oplossingen zorgen op termijn voor onze “installed base” ’. www.xennia.com [email protected]


Inkjettechnologie Xennia Technology ontving 18 februari in Letchworth (UK) een dertigtal TenCate beleggers, analisten en journalisten uit het Verenigd Koninkrijk, de VS en Nederland. Op het programma stonden presentaties, een kijkje in de keuken van de digitale inkjettechnologie en de onthulling van het proces-demonstratiemodel voor het digitaal printen en finishen van (textiele) materialen.

Gerrit Koele (Xennia) legt de werking van het proces-demonstratiemodel uit

e voor beleggers Een dertigtal beleggers en analisten uit Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de VS maakte zijn opwachting. Eerst waren er presentaties: over inkjettechnologie, over de aansluiting ervan op ons businessmodel en de betekenis ervan vanuit IR-gezichtspunt. Hierbij was vooral sprake van het uiteenzetten van de toegevoegde waarde die Xennia heeft voor de toekomstige ontwikkelingen. ’s Middags volgde de rondleiding door het laboratorium,

de ontwikkelafdelingen en langs het nieuwe proces-demonstratiemodel. Theorie en praktijk leverden samen een goed beeld van wat de nieuwe technologie vermag en wat het betekent voor het potentieel van TenCate. Getuige ook de reactie van de gasten. ‘Door dik en dun’ Willem Burgers (fondsbeheerder bij Add Value Fund) volgt TenCate al sinds 1982, Tom Muller (senior analist bij Theodoor Gilissen Bankiers) inmiddels 25 jaar – en ‘door dik en dun’. Tom Muller geeft al een aantal jaren een positief advies op TenCate. Dit op basis van de portfolio ‘met state-of-the-artproducten die nog jarenlang in hun markten mee kunnen’. De onderneming beschikt volgens hem over sterke marktposities die tot aantrekkelijke marges leiden. ‘Het langetermijnperspectief op basis van de aanwezige potentie blijft aantrekkelijk voor aandeelhouders.’ Willem Burgers heeft de onderneming een metamorfose zien ondergaan ‘van industrieel conglomeraat naar een volledig gefocuste en gespecialiseerde (technische) textielgroep’. De presentatie op 18 februari markeerde het begin van een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van TenCate. De expertise en de potentie van Xennia betekenen - op basis van de uitgesproken verwachtingen - een belangrijke versterking van het businessmodel van TenCate. In goede aarde Zowel de presentatie van het businessmodel van Xennia in relatie tot TenCate als de presentatie van de werking van de machines – inclusief software en inkten – viel in goede aarde. ‘De potentie is duidelijk’, aldus Tom Muller. ‘De mate van professionalisering bij Xennia geeft een goed gevoel over de betrokkenheid van het bedrijf en de medewerkers bij de producten.’ Door deze technologische ontwikkeling

ontstaan nieuwe marktmogelijkheden. ‘De technologie kan leiden tot een sterke en aantrekkelijke marktpositie in diverse grote toepassingsgebieden.’ Wil je componenten en inkten leveren, dan moeten nieuwe machines worden geïntroduceerd en dienen klanten wel te investeren in nieuwe machines. De transformatie naar digitale productieprocessen zal daarom geleidelijk verlopen, maar ‘de gepatenteerde technologie geeft vertrouwen. Toepassing ervan te zijner tijd door grote concerns lijkt me waarschijnlijk’. Vol vertrouwen Uit de uitspraken en commentaren van bezoekers blijkt dat men vol vertrouwen naar deze ontwikkelingen kijkt. Natuurlijk staat het proces nog in de kinderschoenen, maar TenCate heeft met Xennia state of the art-kennis in huis gehaald. Al met al gaf de dag een duidelijk beeld van Xennia en van haar mogelijkheden. ‘Ten aanzien van de vier- tot vijfjarige winstschatting houd ik rekening met een hogere opbrengst uit dit onderdeel’, aldus Tom Muller. ‘Basis voor mijn beoordeling blijft echter de groep, waarbij ik hoop en verwacht dat het innoverende karakter ook in de komende jaren af en toe nieuwe producten en technologieën blijft opleveren.’ Willem Burgers is zich in elk geval nog meer bewust geworden van ‘het opwaartse potentieel van de investering in TenCate’. Aan ons als onderneming is nu de opgave de positieve verwachtingen waar te maken. Daarbij wordt aangetekend dat, hoewel er een groot vertrouwen is ten aanzien van deze technologie, het tijdstip waarop sprake zal zijn van een echte doorbraak - gepaard gaande met grote omzetvolumes - onzeker blijft en van vele factoren afhankelijk is. Op basis van de gevoelens van de meeste beleggers kan worden gesteld dat er in ieder geval sprake moet zijn van een positiever investeringsklimaat. www.xennia.com [email protected] www.tencate.com/investorrelations/ presentations

21

Jaarcijfers 2009

Koninklijke Ten Cate continueert strak financieel beleid in vierde kwartaal 2009

2009: Cash flexibilite Heel veel medewerkers, managers en directies zijn wereldwijd intensief bezig geweest dit cashmanagementbeleid uit te voeren. En met succes. De schuld aan de banken is met € 136 miljoen teruggebracht, terwijl de operationele kasstroom € 145 miljoen bedroeg. Dit is een verbetering met 200%.

‘In het jaar 2008 werd al rekening gehouden met een bescheiden economische ontwikkeling, waarop de investeringen in dat jaar behoorlijk zijn teruggebracht. Deze zijn in 2009 nog eens zeer fors teruggedrongen, toen bleek dat het jaar 2009 zich ging ontwikkelen tot een mogelijk annus horribilis. Wij zijn onmiddellijk overgeschakeld naar een cashmanagement-model in plaats van een winstgenererend model. Doordat de winst


onverwacht sterk onder druk kwam, doemden er knelpunten op ten aanzien van de bankconvenanten. Dat zijn de randvoorwaarden waartegen de banken geld lenen aan een bedrijf. Een ervan is de zogenaamde debt/ EBITDA-ratio (schuldratio). We werden opeens door omstandigheden gedwongen ons werkkapitaal en onze kosten naar een zo laag mogelijk niveau te brengen.

De nettowinst bedroeg overigens € 23,9 miljoen. Dit is circa 50% minder dan vorig jaar (2008). Hierbij dient te worden aangetekend dat wij over 2009 aanzienlijke (bijzondere) kosten hebben genomen (€ 11 miljoen). De oorzaak van dit alles was de onverwacht grote daling van de vraag in een groot deel van de markten waarop TenCate actief is en die eigenlijk van een ongekende omvang was. De daling werd nog eens versterkt door de sterke afbouw van werkvoorraden in productieketens als gevolg van de financiële krapte. TenCate is meer getroffen door de financiële krapte die bij overheden en industriële afnemers is opgetreden dan door de structurele afname van de vraag. De producten en systemen van TenCate spelen immers in op algemene, wereldwijde trends, die op langere termijn een gezond perspectief

hmanagement en eit in de kostenstructuur bieden. Dit wordt nog eens ondersteund doordat volop aandacht wordt gevraagd voor het thema duurzaamheid. De positionering van TenCate in deze markten is niet aangetast en op deelsegmenten zelfs versterkt. Wat in 2009 vooral opviel is de kracht van een aantal product champions als TenCate Cetex ® of TenCate Defender™ M, dat voor het Amerikaanse leger inmiddels een begrip is,. TenCate-producten die uniek zijn en als standaard worden gezien, zelfs in tijden van recessie. Vele andere producten zullen op termijn deze status krijgen. Zij zijn althans veelbelovend, zoals de kunstgrasvezels TenCate Tapeslide™ XP c.q. Evolution, of TenCate Tecasafe™ Plus, het onlangs geïntroduceerde beschermende weefsel voor de Amerikaanse industrie. Op technologisch gebied werden belangrijke mijlpalen gerealiseerd. Het weven van hoogwaardige kunstgrasconstructies werd succesvol tot stand gebracht en het digitaal veredelen (Xennia Technologies) liet belangrijke vorderingen op commercieel terrein zien. Dit laatste is een belangrijke opstap naar de toekomst voor TenCate.

Het jaar 2009 heeft nog iets anders duidelijk gemaakt. De Nederlandse bedrijven bleken moeizaam in staat te zijn zich aan te passen en in te stellen op lagere omzetniveaus. De flexibiliteit in productie en kosten bleef duidelijk achter bij de buitenlandse TenCatebedrijven en dit zal toch moeten verbeteren. Althans, wij kunnen hier niet aan ontkomen. De verwachting voor het jaar 2010 is een bescheiden economische ontwikkeling, dus de vinger blijft aan de pols. In dit jaar 2010 zal een aantal herstructureringen worden doorgevoerd, waarvan de kosten deels al in 2009 zijn genomen. Bij de twee TenCate Grass-bedrijven in Nederland is een flexibele kosteneffectieve productie gecreëerd, waarvan we de revenuen nog gaan plukken. Andere Nederlandse bedrijfsonderdelen zijn nu aan het reorganiseren of hebben dit inmiddels achter de rug. Zonder de andere activiteiten tekort te doen is het hier overigens op zijn plaats te vermelden dat TenCate Geosynthetics Europa zich danig heeft geweerd tegen de moeilijke omstandigheden en een mooi resultaat liet zien. Het jaar 2010 zal dus in het teken staan van flexibilisering van kosten en kosteneffectiviteit, met name

in Nederland. Daarnaast wordt het beleid voortgezet om TenCate in Nederland te concentreren op hoogwaardige producten en productie dan wel technologieën. Het is een kwestie van uit- en infaseren en dat heeft tijd nodig. In het jaar 2009 hebben wij een voldoende en naar omstandigheden tevredenstellend resultaat neergezet maar dit is niet genoeg, ondanks het feit dat er goed is gepresteerd. Als we blijven presteren, leidt dit uiteindelijk weer tot de winstgroei zoals we die in de afgelopen tien jaren hebben laten zien.’ Ir Loek de Vries, bestuursvoorzitter en CEO www.tencate.com [email protected]

23


TenCate GeoDetect® geïntroduceerd in Noord-Amerika


Intelligente dijkbewaking

Markt - Weg- en waterbouw. Product Geotextiel met ingeweven sensoren. Technologie - Extrusie- en weeftechnologie, coating en sensortechnologie. Proces - Optische vezels worden ingeweven in geotextielen en aangesloten op meetapparatuur.

TenCate Geosynthetics richt zich na Europa op de marktintroductie en verkoop van TenCate GeoDetect® in Noord-Amerika. Een internationaal team is belast met de coördinatie van de marketinginspanningen en de verdere ontwikkeling van het systeem met ‘intelligent geotextiel’. Het monitorsysteem op basis van ’s werelds eerste ‘intelligente’ geotextiel wordt rechtstreeks aangeboden aan eindgebruikers en beslissers.

TenCate GeoDetect ® is een systeem voor het monitoren van vervormingen in grondconstructies als taluds en dijken. Het bestaat uit een geotextiel met ingeweven optische glasvezels, aangevuld met speciale meetapparatuur en software. Hiermee kunnen al in een vroeg stadium de kleinste vervormingen in de grond en veranderingen in temperatuur en spanning worden geregistreerd. Dat maakt het mogelijk maatregelen te treffen en bijvoorbeeld doorbraak te voorkomen. Het systeem is beproefd in dijklichamen en al toegepast bij de aanleg van (spoor-)wegen en de bouw van keerwanden, tunnels en ondergrondse bouwwerken en pijpleidingen. TenCate GeoDetect ® is gepatenteerd en specifiek ontworpen voor geotechnische toepassingen. Aan TenCate GeoDetect ® kan uitleesapparatuur worden gekoppeld om meetgegevens te verkrijgen en verwerken. Het systeem wordt rechtstreeks aangeboden aan beslissers en eindgebruikers (end-usermarketing), zoals civiel-ingenieurs, consultants en overheidsinstanties. Systeemoplossingen Met de introductie van TenCate GeoDetect ® in de VS worden de wereldwijde marketinginspanningen op het gebied van geotechniek gecoördineerd. Ook de verdere ontwikkeling van het systeem wordt geïntensiveerd. Daartoe is een internationaal team gevormd. Voorman is Wilson Harvie, binnen TenCate Geosynthetics

vanuit zijn standplaats in Amerika verantwoordelijk voor Global Business Development van TenCate GeoDetect ®. Het team richt zich in eerste instantie op de vercommercialisering in Noord-Amerika, Zuid-Amerika, Europa en het Midden-Oosten. Aandachtsgebieden zijn (spoor-)wegen, keermuren en dijken, kanalen en bassins, alsmede stortplaatsen. ‘Door de bewezen optische vezeltechnologie te combineren met de eigenschappen van geotextiel biedt TenCate Geosynthetics het meest nauwkeurige, klantspecifieke en rendabele monitorysteem dat momenteel voorhanden is’, stelt Wilson Harvie. ‘Het onderstreept het streven van TenCate Geosynthetics om innovatieve systeemoplossingen te kunnen bieden voor complexe problemen in geotechniek’. Proeftuin TenCate GeoDetect ® is in Europa ontwikkeld en in experimentele projecten ingezet. TenCate Geosynthetics is met TenCate GeoDetect ® vanaf het begin in 2005 betrokken bij de IJkdijk. De IJkdijk is een internationale proeftuin voor nieuwe inspectie- en bewakingstechnieken voor waterkeringen. Monitoring met geïntegreerde sensoren biedt geosynthetische weefsels, maar ook composieten en kunstgras een nieuwe functionaliteit. Zo is het kunstgrasveld in het Polman Stadion in Almelo uitgerust met sensoren. Deze registreren het aantal speeluren, de plaatselijke belasting van het veld

en verschillen in temperatuur. Ook worden er onderhoudsgegevens mee verwerkt. Voortouw Voor Wilson Harvie lijdt het geen twijfel dat op den duur alle geotextielen in kritische grondconstructies moeten zijn uitgerust met sensoren. TenCate Geosynthetics neemt dus het voortouw. Het zal bovendien een positieve invloed hebben op de toepassing van andere geotextielen van TenCate Geosynthetics in het onderhavige project. Andere bedrijven zijn er tot nog toe niet in geslaagd optische vezels te integreren in geotextiele weefsels. ‘Dat blijft vooralsnog een geheim tussen onze partner en TenCate Geosynthetics.’ En duurzaamheid? Bij het ontwerp en de constructie zijn materiaalgebruik en energieverbruik medebepalend. Door verwerking van TenCate GeoDetect ® kan de carbon footprint sterk worden teruggebracht. • Met TenCate GeoDetect® kunnen vervormingen in onder andere taluds en dijklichamen vroegtijdig worden vastgesteld. • Installatie van het systeem betekent een duurzame oplossing en besparing van materiaalgebruik en energieverbruik. www.tencategeosynthetics.com [email protected] [email protected]

25


TenCate Polyslope® voor bescherming tegen lawines

Kappl is lawine-proof Stel: je wilt een populaire wintersportplaats in Tirol (Oostenrijk) beschermen tegen lawines maar de natuurlijke gesteldheid van het berggebied sluit traditionele oplossingen uit. Daarbij moet

Bergen rond Kappl hebben een trechtervorm, waardoor lawines als het ware direct richting dorp worden gedirigeerd. Door de natuurlijke gesteldheid van het gebied kan bovenaan de berg geen bescherming worden geïnstalleerd. Bescherming dichter bij het dorp biedt evenmin soelaas: daarvoor hebben lawines in dat stadium al te veel massa en bewegingsenergie. Vandaar dat een kering is geconstrueerd op een niveau (2.200 meter boven de zeespiegel) waar de lawine wordt gebroken voor deze zijn hoogste snelheid en kracht heeft. De lengte van de lawinekering bedraagt 600 meter, de hoogte 25 meter. Daarmee is de kering misschien wel de grootste barrière ter wereld die lawines op hun weg naar beneden tegen kunnen komen. Er moest 400.000 m³ grond worden verzet en er was 285.000 m² aan geosynthetics nodig. De kering is aangelegd met gebruikmaking van plaatselijk aanwezige, natuurlijke materialen.

de kering goed in het landschap passen. Dan kies je voor een oplossing met een systeem op basis van versterkte geosynthetics, zoals TenCate Polyslope® S. De kering nabij Diasalpe bewijst het.

Steunmuren TenCate Polyslope ® S is een milieuvriendelijk en kostentechnisch aantrekkelijk systeem voor de bouw van steunmuren. Het systeem bestaat uit drie componenten: geosynthetics ter versterking, erosiecontrole met glasvezel en een bekisting. Om de begroeiing van de constructie te bespeodigen, is voor de bekisting gekozen voor gegalvaniseerde frames (geogrids). Deze geogrids zijn teruggevouwen in de laag erboven, wat extra veiligheid biedt bij dergelijke krachten. www.tencategeosynthetics.com [email protected]

26 txtures | kwartaal 1 | 2010

Markt - Milieu- en infrastructurele projecten. Product - TenCate Polyslope®vS (TenCate Polyfelt® Rock, TenCate Polyfelt® Green en TenCate Miragrid®). Technologie - Systeem is aangepast aan plaatselijke omstandigheden en wordt op het werk geïnstalleerd. Proces Aannemer, eigenaar en TenCate werken samen gedurende de bouw.

27


TenCate Geotube® helpt Rio de Janeiro groener aanzien te geven

Reiniging Canal do Fundão Met het oog op de World Cup in 2014 en de Spelen van 2016 in Rio de Janeiro moet uit twee kanalen 2,1 miljoen m³ deels verontreinigd slib worden verwijderd. Door de aanleg van drie opslagen ontwateringszones met TenCate Geotube®-technologie wordt dit slib veilig opgeslagen.

Foto links: Tom Stephens (links) toont Sergio Cabral (gouverneur van Rio de Janeiro, derde van rechts) het verschil tussen verontreinigd en met TenCate Geotube® gefilterd water Foto rechts: Het verontreinigde kanaal

Rio de Janeiro wil als gastheer tijdens de World Cup in 2014 en de Olympische en Paralympische Spelen twee jaar daarna goed voor de dag komen. Er is de stad dus alles aan gelegen het verontreinigde Canal do Fundão schoon te maken. Wie vanaf het internationale vliegveld Antonio Carlos Jobim de stad binnenrijdt, kan nauwelijks om dit kanaal en het aangrenzende Canal Cunha heen. Het Canal do Fundão is mettertijd vervuild geraakt door de lozing van petrochemische reststoffen. Nu nog biedt het kanaal een smoezelige aanblik en verspreidt het een doordringende stank. Over vier jaar is dat verleden tijd. Dan is 6,5 km kanaal uitgebaggerd en zijn de circulatie van water en de afvalwaterzuivering hersteld. Daarna kunnen andere verbeteringen aan de stedelijke infrastructuur worden gerealiseerd. Oplossing Een belangrijke rol in dit project is weggelegd voor TenCate Geotube®. Ontwatering met TenCate Geotube®-technologie is een effectieve en rendabele oplossing. Een sedimentlaag met verontreinigde zware metalen wordt opgebracht,


in TenCate Geotube® opgeslagen en daarna ontwaterd. Het gefilterde water wordt teruggebracht in de aangrenzende baai, de Baia de Guanabara. Opslag en ontwatering vinden plaats in speciaal hiervoor aangelegde TenCate Geotube®-zones, gelegen op niet-gebruikt terrein van de stedelijke universiteit. De zone voor ontwatering is gebouwd met als basis TenCategrids en non-wovens. Deze zijn sterk genoeg om probleemloos het gewicht van vier lagen gevulde TenCate Geotube®-units te dragen. Na gedane zaken zullen de tubes worden afgedekt en wordt op elk van de drie zones een park gecreëerd. Met recht een groene toegang tot het centrum van de stad. Daarmee voldoet Rio de Janeiro aan de verplichting die ze zich heeft gesteld als ontvangende stad voor een schone omgeving te zorgen. www.tencategeosynthetics.com [email protected]

De eerste laag TenCate Geotube® -containers in de eerste cel. Uiteindelijk zullen er 120 containers liggen met een omtrek van 36,5 meter en elk 61 meter lang.

29


TenCate Grass stroomlijnt productieproces

Procesoptimalisatie leidt tot slimmer werken De vestiging van TenCate Grass in Nijverdal is geoptimaliseerd om tegemoet te komen aan de eisen van de huidige markt. De operatie betrof de herinrichting van het machinepark, het logistieke concept, het voorraadbeheer en de bemensing. Een team onder leiding van Erik Vogt (directeur TenCate Grass Europe) stuurde het project aan. De verandering betekent in meer dan één opzicht een duidelijke verbetering. Daarbij werd invulling gegeven aan de twee interne hoekstenen van het businessmodel van TenCate: kostenleiderschap en technologische innovatie. Procesoptimalisatie, dus. Dit alles om een gezond bedrijf met toekomst te creëren en het verschil te maken voor de klanten.

Als gevolg van de huidige ontwikkelingen, waarover tijdens de publicatie van de jaarcijfers is bericht, en om de winstgevendheid binnen afzienbare tijd substantieel te herstellen is de vestiging van de Grass-groep in Nijverdal tegen het licht gehouden. De TenCate Grass-groep heeft drie productielocaties: Dubai (Midden-Oosten), Dayton (USA) en Nijverdal. Dubai richt zich met name op grote volumes, Nijverdal en Dayton meer op flexibiliteit en specialties. De rol van ‘Nijverdal’ is veranderd. Nu beleeft het bedrijf de laatste fase van de procesoptimalisatie. Het productieproces is in één hal ondergebracht en efficiënter ingericht. Het werkkapitaal (waaronder voorraden) is teruggebracht en het logistieke proces aangepast. Het aantal arbeidsplaatsen is ingekrompen – van leidinggevenden en kantoorfuncties tot en met operators. Het productiebedrijf is al met al kleiner, platter en flexibeler geworden. ‘Wij opereren naar de markt nu meer met één


gezicht en vanuit één filosofie en niet meer vanuit drie locaties, waarbij klanten (mede) bepalen waar een product wordt geproduceerd. De klantvraag wordt nu intern afgestemd op de productiemogelijkheden. Dit schept meer duidelijkheid en flexibiliteit. Uiteindelijk moet de klant het verschil in positieve zin merken. Het is dus niet alleen een kostenoperatie’. Slimmere productie De volledige productie – compounderen, extruderen, twijnen en kroezen (‘het fixeren van de krul’) - vindt plaats in één hal. Er worden op vijf tape- en vijf monofilamentlijnen op jaarbasis miljoenen kilo’s grasgaren geproduceerd. Verpakking en intern transport zijn volledig geautomatiseerd door de inzet van AGV’s (automatisch geleide voertuigen). De operators zullen breder worden ingezet. In de nieuwe situatie moeten ze allround zijn en meerdere stappen van het productieproces

Detail van de productie (twijnstraten)

beheersen. Hier worden ze voor opgeleid. Ook is er personele uitwisseling met TenCate Thiobac (backing voor kunstgras). De twee bedrijven werken al twee jaar samen in onder andere verkoop, logistiek, financiën en productie. Bij pieken in het productieproces wordt sinds 2009 gebruikgemaakt van flexibele teams voor extrusie, twijnen en weven. Een deel van de medewerkers is inzetbaar bij beide bedrijven. Die samenwerking wordt verder uitgebreid. Ook hier geldt dat samenwerken kostenbesparend is en leidt tot meer kennisuitwisseling: slimmer kunnen produceren wordt gestimuleerd.

Vertrouwen Het veranderingsproces is uitgevoerd in het laagseizoen. De productiecapaciteit hoeft dan ‘slechts’ gedeeltelijk te worden benut. De productie als zodanig heeft er slechts beperkt hinder van ondervonden. Onnodig te zeggen dat uit de investering vertrouwen blijkt en vertrouwen geeft. De medewerkers zien nut en noodzaak van de ingreep wel degelijk in. ‘Dit is noodzakelijk om ons aandeel in de groei van de onderneming te kunnen leveren.’ De opslagruimte van 25.000 m² in het 65 kilometer oostelijker gelegen Gildehaus (Duitsland) werd verlaten. Men kan immers

met minder vierkante meters toe. In Almelo werd een nieuwe hal betrokken, onderverdeeld in compartimenten. Dat is verplicht: kunstgras heeft een hoge vuurbelasting. Daarnaast wordt de voormalige productiehal in Nijverdal tot en met het hoogseizoen gebruikt voor opslag. In totaal is voor ruim de helft minder opslagcapaciteit nodig. Voorheen werd op voorraad geproduceerd. Nu wordt ook hier slimmer mee omgegaan en is er een betere logistieke planning en voorraadplanning. Er wordt een veel groter gedeelte van de productie geproduceerd op order. De gehele logistiek, die voorheen gedeeltelijk was uitbesteed, is weer helemaal in eigen hand

genomen. Ook dit vergroot de transparantie en de betrokkenheid van iedereen bij dit proces om de voorraad omlaag te brengen en vooral laag te houden. De vestiging van TenCate Grass in Nijverdal is efficiënter, flexibeler en klaar voor de toekomst. • Herinrichting van machinepark, logistiek concept en voorraadbeheer leidt tot procesoptimalisatie. • Interne afstemming klantvraag schept duidelijkheid en flexibiliteit.

www.tencategrass.com [email protected]

31

Strategie

Businessmodel TenCate kader voor value chain management

Sturen op wereldw

TenCate brengt haar strategie ten uitvoer aan de hand van het door TenCate gepropageerde Value Chain Management-model van waardeketenbeheer. Hierin zijn vier hoekstenen te onderscheiden: - end-usermarketing (en een industrieel intellectueel eigendombeleid) - productdifferentiatie (gericht op specifieke toepassingen en klanteisen) - kostenleiderschap - technologische innovatie Value chain management helpt toegevoegde waarde creëren binnen de keten door enerzijds te sturen op een sterke en onderscheidende positie in de keten en anderzijds de wensen van de eindklant (dat hoeft niet de directe klantrelatie te zijn) centraal te stellen. Het is een heel andere benadering dan het klassieke supply chain management, waarin het logistieke proces meer centraal staat.


wijde waardeketens ceerd. Dat een product ‘bijzonder’ is, kun je tegenwoordig nauwelijks meer een concurrentievoordeel noemen. Een uniek product en een sterk imago zijn echter niet te imiteren. Uiteindelijk is de meest optimale situatie dat een product dé standaard wordt in een bepaald marktsegment, zoals TenCate Defender™ M (vlamvertragende bescherming voor uniformen van met name het Amerikaanse leger). Een voorbeeld van een dergelijke samenwerking is die met het bedrijf Roctest (Smartec) op het gebied van monitoringsystemen via geotextiel (TenCate GeoDetect ® ).

Technologie is binnen TenCate de driver

End-usermarketing TenCate wil weten wat eindgebruikers beweegt en wat hun behoeften zijn. Dit betekent niet dat we rechtstreeks met hen handelen. We moeten wel “connected” zijn. In ons jaarverslag 2009 geven wij daar diverse voorbeelden van. TenCate maakt de eindgebruiker alsmede de directe afnemer (business-to-business) op verschillende manieren bekend met de mogelijkheden. Zo trachten wij invloed uit te oefenen op

specificaties, kwaliteitscriteria en/of functionele eisen die eindgebruikers stellen. Het gaat er hierbij niet om, producten in de markt te ‘duwen’ maar te zorgen dat de eindgebruiker om onze materialen vraagt: het specificeren of normeren van het product bij de juiste personen of instanties. Dit gaat gepaard met een marketingstrategie die de zichtbaarheid van de producten in de markt vergroot. Met ons merkenbeleid worden functionele kenmerken duidelijk gecommuni-

Productdifferentiatie Al jaren staat TenCate bekend als ontwikkelingspartner voor functionele materialen. TenCate is continu bezig met het op de markt brengen van nieuwe producten en systemen en het ontwikkelen van nieuwe toepassingen voor haar materialen. Markten veranderen, eisen worden strenger, wetgeving verandert en normeringen worden zwaarder. Dit zijn belangrijke redenen om functionele kenmerken aan te passen of in materialen en systemen in te bouwen. De bekende productlevenscyclus dwingt ondernemingen telkens met nieuwe producten en systemen op de markt te komen. In het geval van TenCate moeten dit betekenisvolle, functionele ontwikkelingen zijn.

33

Strategie

Businessmodel TenCate kader voor value chain management

Kostenleiderschap De onderneming moet steeds heel bewust met kosten omgaan, maar ook met de (kostenmatige) wijze van produceren, het margebeleid, het slimmer omgaan met processen, het organiseren van logistieke stromen, het reduceren van energieverbruik en milieukosten et cetera. TenCate weet door middel van een evenwichtige productportfolio een zekere balans te creëren tussen volumeproductie (kostenleiderschap) en productdifferentiatie (specialties). Mede gelet op de trend ten aanzien van korter wordende productlevenscycli zal TenCate steeds een deel van de productportfolio voor volumemarkten produceren. Wel moeten deze producten bijvoorbeeld voldoen aan de door TenCate nagestreefde hoge kwaliteitscriteria. Kostenvoordelen realiseer je door meer intern samen te werken, bijvoorbeeld op het terrein van inkoop en IT. Ook het sturen tussen de wereldwijde productielocaties is een belangrijk sturingsmechanisme om de kosten in de hand te houden. De beheersing van werkkapitaal vormt eveneens een belangrijk aandachtspunt. Zoals elders te lezen, zijn deze ontwikkelingen momenteel sterk zichtbaar binnen de TenCate Grass-groep. Technologische innovatie Technologie is binnen TenCate de driver. Textieltechnologie, materiaaltechnologie en chemische technologie verbinden zich tot materiaalwetenschap (material science). Wil een maakindustrie op langere termijn overleven, dan moet zij innovatief zijn – en blijven. TenCate wil in technologisch opzicht vooroplopen. De ontwikkeling en productie van hoogwaardige materialen met specifieke functionele eigenschappen en een hoge


kwaliteit vereisen een hoogwaardig productieapparaat. Baanbrekende technologische innovatie is dus noodzakelijk voor het veiligstellen van onze toekomst. Het is van essentieel belang om bestaande producten met technologische vernieuwing door te ontwikkelen of nieuwe producten op een technologisch hoger niveau te brengen. Ook door middel van acquisities (buy & build) worden technologieposities versterkt. TenCate bestudeert in dit verband steeds product-markt-technologiecombinaties en zoekt naar de ontbrekende technologische schakels om de totale organisatie te versterken. Portfoliomanagement In het businessmodel staan productdifferentiatie en kostenleiderschap in elkaars verlengde. Vooral op het gebied van kostenbeheersing en productdifferentiatie is sprake van complementariteit: ze vullen elkaar aan. Dit wordt ook wel portfoliomanagement genoemd. Enkel sturen op kosten leidt tot weinig productdifferentiatie. Stuur je te veel op een gedifferentieerd productassortiment, dan betekent dat een minder efficiënte productie (kleine series, omstelkosten, extra werkkapitaal). Kostenleiderschap kun je zien als een laatste verdedigingslinie. Wie niet baanbrekend innoveert, is gedoemd ‘kostenlijder’ te worden. Productdifferentiatie geldt - met de twee andere hoekstenen - juist als een offensieve marktbenadering. Als bedrijf zul je permanent een afweging tussen alle hoekstenen moeten maken. Voorwaarde voor een goede balans tussen differentiatie en kostleiderschap is een

flexibele organisatie. Het is zaak om in de dagelijkse praktijk ‘effectiviteit’ (de juiste dingen doen) en ‘efficiëntie’ (de dingen juist doen) aan elkaar te blijven koppelen. Het complementair zijn geldt ook voor end-user marketing en technologische innovatie. Hoe hoger de toegevoegde waarde, des te eerder klanten ontdekken hoe uniek de producten en oplossingen zijn die TenCate aanbiedt. Model als communicatiemiddel Hoewel deze benadering op het eerste gezicht theoretisch overkomt, heeft het verleden uitgewezen dat dit managementmodel voor TenCate werkt. Het zorgt er tevens voor dat ook intern een goede ‘drager’ is gevonden voor de communicatie van de strategie. Ook extern dient het model als verantwoording voor genomen strategische besluiten en is het een instrument waarop corporate communicatie wordt gebaseerd. Het model onderscheidt zich op dit vlak in positieve zin: het TenCate jaarverslag wordt door onze stakeholders op dit punt de laatste jaren als zeer transparant ervaren. Natuurlijk blijven wij ons ook inspannen om het unieke karakter van onze producten en systemen aan de markt te communiceren. End-usermarketing blijft een voortdurend aandachtspunt. samenwerking met partners. Een voorbeeld van een dergelijke samenwerking is die met het bedrijf Roctest op het gebied van monitoringsystemen via geotextiel (TenCate GeoDetect ® ).

Duurzaamheid & Mileu

TenCate Mirafi® ondersteunt honkbalveld Markt - Bouw, milieu en infrastructuur (met name wegen waterbouw). Product - Drie kwaliteiten TenCate Mirafi® HS/PP geweven geotextiel. Technologie - Weef- en coatingtechnologie. Proces - Installatie ter plaatse.

De keermuur na constructie

De muren zijn inmiddels geheel begroeid

Stadion voor de Gwinnett Braves In Lawrenceville (Georgia) moest voor de Gwinnett Braves een honkbalveld worden ontworpen en gebouwd dat plaats biedt aan 10.200 toeschouwers. Voor de constructie van de tot 12 m hoge keermuren werd gekozen voor TenCate Mirafi® -geotextielen. Niet alleen omdat TenCate Geosynthetics in Pendergrass (USA) het materiaal snel kon leveren, ook omdat voor de bouw slechts twee maanden

stond en TenCate Mirafi® een snelle en kostenefficiënte oplossing biedt. Voor de bouwkundige oplossing tekende het ontwerpteam van Wall Technologies Co. Er werd in ploegen gewerkt aan de installatie van gemiddeld 110 m² muur per dag. www.tencategeosynthetics.com [email protected]

35


TenCate Grass op internationale kunstgrasconferentie

TenCate Grass op internationale kunstgrasconferentie Wenen was van 9 tot 11 februari het toneel voor het vierde Grass Yarn & Tufters Forum 2010. Op deze conferentie buigen de deelnemers zich over trends en ontwikkelingen in de kunstgrasmarkt. Een must dus voor aanbieders van kunstgrascomponenten en -systemen. Meer dan 170 afgevaardigden van bedrijven en overheden uit Europa, het Midden-Oosten, Azië en Noord- en Zuid-Amerika waren aanwezig. Onder hen Antoine Engels en Frans Harmeling, salesmanager respectievelijk hoofd R&D van TenCate Grass. Beiden hielden een voordracht.

Frans Harmeling lichtte het belang toe van de systeemaanpak en de systeemperformance. Hij hield een presentatie over het creëren van waarde voor de eindgebruiker door middel van innovatie en garantie. TenCate doet dat sinds kort met twee garantieconcepten. De TenCate Performance Warranty™ is gericht op de borging van kwaliteit en duurzaamheid van voetbalvelden. De XP Warranty™ biedt garantie op de specifieke vezel (XP) die van positieve invloed is op de levensduur van velden die intensief worden gebruikt. Antoine Engels zocht het meer ondergronds: de tapijtbacking-ontwikkelingen in relatie tot de stabiliteit van de onderbouw. Hij


informeerde de aanwezigen over de significante voordelen die onze backing-oplossingen voor kunstgras bieden. Ze zijn niet zichtbaar maar zorgen voor stabiliteit van kunstgrassystemen. Intensieve research en een constante focus op de wensen van de klant hebben geresulteerd in een nieuwe reeks meerlaagse backings voor kunstgrassystemen. TenCate zet in dit opzicht onverminderd de standaard. Kunstgras - een groeimarkt De kunstgrasindustrie vertoont de laatste vijf jaar gestage groei, ondanks het feit dat momenteel sprake is van enige terughoudendheid. In Europa

is de marktvraag sterk afhankelijk van overheidsbudgetten, omdat veel sportvelden eigendom zijn van gemeenten. Hoewel kunstgras al meer dan 30 jaar wordt toegepast is sprake van een jonge markt. Vooral op het gebied van voetbal zijn er stormachtige ontwikkelingen gaande. De groeicijfers en technologische ontwikkelingen maken de kunstgrasindustrie eveneens een dynamische bedrijfstak. De vooruitzichten zijn goed, maar de uitdagingen tegelijkertijd groot en door de financiële krapte is er een reële kans op consolidatie van het aantal marktpartijen. Een belangrijke factor is toenemende kwaliteitseisen, niet in de laatste plaats van de FIFA. De FIFA

is recent over gegaan tot het aanwijzen van Preferred Suppliers, waaronder enkele toonaangevende relaties van TenCate. Kunstgras voor sport behoort geen prijsvechtersmarkt te zijn. Kunstgras is geen tapijt dat je uitrolt en per vierkante meter verkoopt. Het is een hoogwaardig technisch product, dat is toegespitst op specifiek ontwikkelde sporttechnische eigenschappen.

ven op sportbehoeften, ontwikkelingen van kunstgrascomponenten, testen en normen. Ook TenCate speelt op de toekomstige ontwikkelingen in door in toenemende mate de aandacht op het totale systeem te richten in plaats van op de individuele componenten, zoals de kunstgrasvezels. Samenwerking met gelijkgerichte marktpartijen krijgt daardoor toenemende aandacht.

Perspectieven Sprekers van verschillende internationale organisaties en bedrijven, inclusief de FIFA, informeerden de aanwezigen over de perspectie-

www.tencategrass.com [email protected]

37

Sponsoring

TenCate sponsort Nederlands paviljoen Wereldtentoonstelling 2010

In 2010 woont naar verwachting 55% van de wereldbevolking in een stad. Met het thema ‘Better city, better life’ daagt de organisatie van de Expo deelnemers uit met ideeën te komen voor leefbare steden in de 21e eeuw. Als sterk verstedelijkt en dichtbevolkt land heeft Nederland op dit vlak veel te bieden. Door te laten zien hoe innovatief Nederland omgaat met ruimte, energie en water, wil ons land met het paviljoen duurzaamheid, milieu en maatschappelijk verantwoord handelen bevorderen.


Kunstgras in Shanghai TenCate sponsort het Nederlandse paviljoen tijdens de Wereldtentoonstelling 2010 in Shanghai met kunstgras. TenCate Grass heeft in de afgelopen jaren een leidende positie opgebouwd in de Aziatische kunstgrasmarkt. Deze markt kenmerkt zich door aanhoudende groei, die wordt gestimuleerd door een toenemend aantal nieuwe gebruikers en een verhoogde voorkeur voor kunstgras. Het Nederlandse Happy Street-paviljoen is gebouwd als een Hollandse mini-stad langs een ‘zwevende’ straat in de vorm van het Chinese geluksgetal 8. TenCate Grass levert de kunstgrasvezels en backing. Het kunstgras van TenCate Grass - in de kleuren grasgroen en waterblauw - is geïnstalleerd onder het paviljoen. Het kunstgras is gemaakt van de TenCate Tapeslide XP™-vezel, een duurzame en slijtvaste kunstgrasvezel.

TenCate is al lange tijd succesvol actief op de Chinese kunstgrasmarkt. Voor een aantal vooraanstaande evenementen zijn al speciale TenCate Grass-kunstgrasvezels gebruikt. Zo was het hockeykunstgrasveld tijdens de Olympische Spelen in Beijing (2008) gemaakt van de nieuwste kunstgrasvezels van TenCate Grass. Verder leverde TenCate Grass in 2009 wederom het kunstgras voor de Nationale Vlag Garde in de Verboden

Stad in Beijing. Ook de hockeywedstrijden tijdens de East Asia Games in Hong Kong eind 2009 werden gespeeld op kunstgrasvelden gemaakt van materialen van TenCate Grass. Het paviljoen is ontworpen door kunstenaar John Körmeling. De wereldtentoonstelling wordt in mei geopend. www.tencategrass.com [email protected]

39


TenCate Outdoor Fabrics presenteerde nieuwe huisstijl

Onderscheid in de recreatiemarkt TenCate Outdoor Fabrics (weefsels voor outdoortoepassingen) heeft sinds kort een nieuwe huisstijl, een vernieuwde website, eigen showcards, banners en labels. Daaronder ook het label TenCate Materialized™, dat informatie geeft over de toegepaste TenCate-weefsels. Herman Klompenmaker met Roel Reineman en Dick Zwarts van Isabella Nederland, de grootste tentdoekklant.

Vrijwel alle confectionairs van (voor)tenten verwerken TenCate-weefsels in hun product. Voor hen die zich van andere confectionairs willen onderscheiden, ontwikkelt TenCate Outdoor Fabrics specifieke weefpatronen en wandkwaliteiten. Basis ervoor is de TenCate All Season Design Line. Deze kwaliteiten zijn gemaakt van de polyvinylalcohol (PVA)-vezel in combinatie met polyesther. PVA neemt net als katoen vocht op en vertraagt daardoor de condensvorming. De polyesthervezel zorgt voor een hoge treksterkte. De microporeuze coating maakt het doek goed waterdicht, weerbestendig en duurzaam. Co-branding Eerder dit jaar leidde TenCate Outdoor Fabrics dealers (de verkopers van tenten) in eigen huis op tot tentdoekspecialisten. Wie nu een tentenwinkel binnenstapt, kan aan de buitenkant zien dat binnen een TenCatetentdoekspecialist aanwezig is. Het label TenCate Materialized™ geeft informatie over de toegepaste TenCate-weefsels. Het verduidelijkt de consument dat het tentdoek in een eindproduct is geproduceerd door TenCate Outdoor Fabrics. Door co-branding koppelt TenCate Outdoor Fabrics haar goede naam met die van de confectionair. Aan de hand van pictogrammen kunnen de dealer en kampeerder in een oogopslag zien wat de eigenschappen van het tentdoek zijn. Voor zijn showroom kan de dealer eveneens beschikken over het boekje Tips en informatie en een informatieve audiovisual. • T enCate Outdoor Fabrics biedt confectionairs en dealers informatiemateriaal in nieuwe huisstijl • End-usermarketing doorgevoerd in teksten, foto- en filmbeelden. www.tencateoutdoorfabrics.com [email protected]

Markt - Recreatie. Product - TenCate-tentdoek op basis van PVA- en polyestervezel. Technologie - Weef- en finishtechnologie. Proces - Tentdoek wordt door confectionair in (voor)tent verwerkt.


ten slotte

Benoeming commissaris Tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders op donderdag 8 april 2010 in Almelo wordt de heer Ing R. van Gelder BA door de raad van commissarissen aan de vergadering van aandeelhouders voorgedragen ter benoeming tot lid van de raad van commissarissen. De heer Van Gelder (civiel ingenieur, 64 jaar, Nederlandse nationaliteit) is Chief Executive Officer van Heijmans nv en bekleedt commissariaten bij SBM Offshore nv en Holcim Western Europe ltd. Daarnaast is hij lid van het bestuur van de Vereniging Effecten Uitgevende Ondernemingen. De raad van commissarissen is van mening dat, gelet op de opgestelde profielschets van de leden van de raad, de kennis en ervaring van de heer Van Gelder complementair is aan die van de overige leden. Met name op het gebied van

Ing R. van Gelder

hoogwaardige engineering- en contractingprojecten zal de heer Van Gelder van grote waarde zijn voor TenCate. Voorts wordt tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders op donderdag 8 april 2010 in Almelo de heer Drs P.P.A.I. Deiters door de raad van commissarissen aan de vergadering van aandeelhouders voorgedragen ter herbenoeming voor een vierde termijn van vier jaar tot lid van de raad van commissarissen. De bijdrage van de heer Deiters is onverminderd van grote waarde voor TenCate.

Samenwerking TenCate Geosynthetics en Roctest TenCate werkt samen met Roctest, ‘s werelds grootste fabrikant van glasvezelsensoren voor civiel-technische toepassingen, aan de ontwikkeling van een unieke oplossing voor monitoring met geotextiel (TenCate GeoDetect®) dat zorgt voor zeer gedetailleerde informatie over taluds, hellingen, muren, dijken, wegen, rails en andere grondstructuren.

TenCate Geosynthetics heeft een wereldwijde reputatie op het gebied van innovatieve oplossingen voor complexe civiele en geotechnische problemen. Roctest levert via haar dochteronderneming SMARTEC expertise en vernieuwing ten behoeve van apparaten voor dataverzameling, bediening en software.

41

Vooruitzichten

in txtures 2 besteden we onder meer aandacht aan: Milieu & infrastructuur

txtures-thema: TenCate-geosynthetics Hoe worden ze gemaakt, waarvoor zijn ze geschikt en in welke opzichten maken ze het verschil? Wij namen een kijkje bij de ontwikkeling, productie en het gebruik van deze materialen en systemen, brachten het gevarieerde landschap van geosynthetics in kaart en spraken met betrokkenen - van ontwikkelaar tot en met eindgebruiker.

Resultaten van het 1e kwartaal van 2010 Op 4 mei publiceert TenCate de cijfers over de eerste drie maanden van dit jaar. Een overzicht in feiten en cijfers.

Het merk TenCate TenCate prijkt op de 46ste plaats in de top-50 van beursgenoteerde Nederlandse ondernemingen met de meest waardevolle merken. De waarde van het corporate merk wordt geschat op 83 miljoen euro. De zogeheten brand rating is bepaald op A+ (extra strong). txtures spreekt met mensen van Brand Finance, het bureau dat de ranglijst samenstelde.

Uitreiking van de JEC 2010 Awards Een noodzakelijk ritueel of een serieuze krachtmeting?

Aandeelhoudersvergadering txtures is erbij toen op 8 april de raad van bestuur en raad van commissarissen van TenCate ten overstaan van de aandeelhouders tekst en uitleg geven over het gevoerde beleid, de behaalde resultaten in 2009 alsmede de vooruitzichten voor 2010. Na afloop spreken we met bestuurders en toehoorders over deze vergadering onder het thema: connected.


Hoofd research & technology Robert Lenferink neemt op 13 april namens TenCate Aerospace Composites en tezamen met zakenpartners als Fokker Aerostructures de prestigieuze JEC 2010 Award in ontvangst in de categorie Aeronautics. Dit op basis van onze levering van kosteneffectieve composietmaterialen ten behoeve van de nieuwe Gulfstream G650. De lichtgewicht G650 elevators en rudders in het staartvlak bestaan uit een inductie-gelaste multi-rib/skinstructuur. Deskundigen van TenCate en Fokker Aerostructures leggen ons uit wat er zo innovatief is van deze technologie en materialen.

COLOFON

Jaargang 44 - nummer 1 - voorjaar 2010

txtures is een uitgave van Koninklijke Ten Cate nv ten behoeve van haar eigen medewerkers en externe stakeholders. Het blad verschijnt vier keer per jaar in een Nederlands- en een Engelstalige versie. Het is toegestaan (delen van) artikelen over te nemen, mits deze worden voorzien van bronvermelding en zonder dat passages en citaten in een andere context worden geplaatst. Redactie Hoofd- en eindredactie Vormgeving Koninklijke Ten Cate nv Coen Heldeweg DeNK•creatieve vrijdenkers Postbus 58, 7600 GD Almelo telefoon +31 546 544 305 Almelo telefoon +31 546 544 911 mail [email protected] fax +31 546 814 145

Drukwerk Lulof druktechniek Almelo

43

2010 nummer 1 voorjaar. Thema: veiligheid & bescherming

Recommend Documents