DE COUVÉE FOTOKRANT
JANUARI 2009
NIEUWSBRIEF
Eindelijk is het zover... de tentoonste!ing in Muzee is geopend.
De opening van de tentoonstelling die op zaterdagmiddag 20 december om 16.00 uur was mocht zich verheugen in een grote belangstelling. Als ik het goed heb gezien was nagenoeg elk lid van de fotoclub aanwezig al dan niet vergezeld door partner en/of familie. Bij de ingang van het museum trof ik de sprekers van die dag, te weten de directeur van Muzee Paul de Kievit, onze Michiel van der Mast in zijn hoedanigheid van gastconservator en de voorzitter van Muzee , de heer mr. H.C. (Henk) Grootveld. Na het openingswoord van Paul de Kievit heeft Michiel ons verteld hoe de tentoonstelling ‘toevallig’ tot stand was gekomen. Ook vertelde hij dat hij tot de verrassende ontdekking was gekomen dat hoe eenvoudiger een tentoonstelling leek, des te meer werk er aan kleefde... Vervolgens heeft de heer Grootveld Michiel als dank voor het werk, een fraaie ingelijste prent van Muzee (dat op de prent nog het Museum Scheveningen heette ) overhandigd en heeft stadsdichter Harry Zevenbergen een paar gedichten uit eigen werk voorgedragen.
Gereedschap Je camera is een stuk gereedschap, niets meer, niets minder. Wel een enorm geavanceerd apparaat maar desalniettemin ge-woon gereedschap. Het is alleen maar gemaakt om licht op te registreren en de manier waarop het dat doet is aan jou. Het doet er dus niet toe hoe geavanceerd of hoe duur het apparaat is, zonder jou is het een dood apparaat. In essentie bepaalt de manier waarop jij het apparaat kunt instellen of je wel of niet een fotograaf bent. Het mag wat ‘zwaar’ klinken maar pas vanaf het moment dat je je er van bewust bent dat jij degene bent die de leiding heeft, kun je fotograferen zoals jij dat wilt. Zonder de kennis hoe je je toestel precies moet instellen, zul je altijd teleurgesteld zijn over je resultaten en zul je nooit het gevoel hebben je toestel onder controle te hebben. Moderne digitale camera’s zijn steeds gemakkelijker te bedienen. Met de groene knop kun je al behoorlijk uit de voeten maar door die te gebruiken maak je jezelf a%ankelijk van de digitale hersens van je camera. Pas vanaf het moment dat je je toestel op AV zet of M maak je pas uit op welke manier, hoeveel en hoe lang er licht in de camera valt - de fundamenten van creatief fotograferen!
Na de plechtigheid ging iedereen vol verwachting naar de tentoonstellingszaal om de expositie te bekijken. Wij waren digiPeet met zijn allen blij verrast, Waren dit onze foto’s? Schitterend! Hoe mooi opgehangen, wat een prachtige combinaties! Op deze plaats wil ik Michiel danken voor zijn inzet en het prachtige resultaat! Op naar de volgende tentoonstelling!
PAGINA 1
DE COUVÉE FOTOKRANT INHOUDSOPGAVE Trucs met de flitser
2
Muzee Scheveningen: hangplek voor fotografen 4 HET EINDE VAN DE WERELD
8
TRUCS MET DE FLITSER Verdeeld in drie projecten: het fotograferen van verkeer met lange sluitertijden, het maken van een portret van een lange sluitertijd gecombineerd met flits en het maken van een krachtig silhouet.
JANUARI 2009 invallende schemering. Je kiest dan voor een klein diafragma (F22 of zo) en een lage gevoeligheid (ISO 100 bijvoorbeeld) waardoor je een sluitertijd krijgt van enige seconden.Wacht even tot er voldoende verkeer passeert en neem de foto. Hierdoor krijg je lichtstrepen op je foto van de koplampen. Op de foto hierboven zie dat er veel meer autoʼs gepasseerd zijn dan in een paar seconden mogelijk. Dat is gedaan door meerdere opnames te maken en die middels HDR-techniek te stapelen. Let even goed op bij het maken van de opnames want seconden lange belichtingstijden zijn erg moeilijk want de minste beweging van je toestel geeft dan een bewogen beeld. Gebruik dus bij voorkeur de Timer of een draadontspanner.
project I project II GEBRUIK VOOR ʻSTAARTLICHTENʼ LANGE BELICHTINGSTIJDEN.
SLOW SYNC PORTRETTEN
Leer hoe je je toestel instelt om in plaats van een middelmatige spitsuur-foto een briljante foto te maken.
Voorkom harde, onderbelichte opnamen door een lange sluitertijd te combineren met een invulflits - op deze manier kun je een portret maken met een unieke stijl.
Het fotograferen van passerend verkeer is eigenlijk zo eenvoudig dat iedereen het eens zou moeten proberen. Zet je toestel op statief en ga op een plek staan waar je goed overzicht hebt over het tegemoetkomende verkeer. Vanaf die plek kun je met een langzame sluitertijd een prachtige foto maken. Hoe? Het best ga je aan de slag bij
Elk met slow-sync gemaakt portret is uniek. Het blijft uitproberen om met deze methode een goed portret te maken dus als je alles hebt ingesteld, experimenteer dan met verPAGINA 2
DE COUVÉE FOTOKRANT schillende camerabewegingen om uit te proberen welke effecten je kunt bereiken.
Draaien, zoomen, schudden, zelfs een simpele kwartslag draaien geven heel verschillende effecten. Probeer ze allemaal met slow sync flits. Let wel op dat je de camera goed stilhoudt als op het eind van de belichtingstijd de flitser afgaat.
WERKWIJZE • stel je camera in op slow-sync • stel lichtmeet-methode op multi-zone • zet op diafragma-voorkeuze (AV) • stel diafragma in op F16 • druk de sluiterknop in en ga meteen je camera bewegen zoals je bedacht hebt • doe dat snel want aan het eind van de belichtingstijd moet je de camera stilhouden • dan gaat de flitser ʻafʼ en heb je een mooie scherpe opname project III PRACHTIGE SILHOUETTEN
JANUARI 2009 vormen tegen een prachtige achtergrond zoals de ondergaande zon of een zware bewolkte lucht of zelfs tegen een mooie blauwe lucht. Ook is het belangrijk dat je weet hoe je je foto moet oppeppen in Photoshop of Elements. Gelukkig is dit een relatief eenvoudige handeling en zodra je de techniek hiervoor onder de knie hebt is het tijd om een sterk onderwerp voor je foto te gaan zoeken. Een sihouet-foto ontstaat vaak toevallig als blijkt dat het de lichtmeter van je toestel er niet is gelukt om tegelijk de hoge lichten als de schaduwpartijen van je foto goed te belichten. Hierdoor krijg je donkere vormen zoals bomen of gebouwen tegen een lichte lucht en meestal is dat net wat de meeste fotograferen proberen te voorkomen. Omdat de cameraʼs van tegenwoordig erop zijn gebouwd om hiermee te kunnen omgaan (de hoge lichten worden geoptimaliseerd en de schaduwen worden opgelicht) kan het moeilijk zijn om bewust een goed silhouet te maken. Maar, we gaan zometeen uitleggen hoe je de lichtmeter van je camera dusdanig kunt instellen dat het alleen de hoge lichten goed belicht. Daardoor wordt de rest van de foto als schaduw belicht zodat je er van op aan kunt dat je een silhouet kunt maken wanneer jij dat wilt. Hiervoor gaan we spotmeting gebruiken waardoor er maar op een klein gedeelte van de scène wordt gemeten in plaats van meerdere delen van de scène die bedoeld is om het geheel correct te belichten.
Leer spotmeting en belichtingscompensatie te gebruiken via je camera-instellingen en verander doorsnee onderwerpen in oogverblindende silhouetten. Een foto van een silhouet is altijd krachtig dus als je met je digitale camera fotoʼs wilt maken waar je trots op kunt zijn dan moet je je zeker deze opnamestijl zeer eigen maken. Het is natuurlijk van vitaal belang dat je weet hoe je je camera moet instellen om een duidelijke opname te kunnen maken van mooi gevormde zwarte
PAGINA 3
DE COUVÉE FOTOKRANT
JANUARI 2009 • Mocht het ingedrukt blijven houden van de AE-L (of de * knop op een Canon) moeizaam zijn, zet dan je toestel op M en stel de belichting in die je met de meting hebt bepaald.
MUZEE SCHEVENINGEN: HANGPLEK VOOR FOTOGRAFEN
Het plannen van je foto is belangrijk want allen een mooi onderwerp is niet voldoende. Je zult er voor moeten zorgen dat achter dat onderwerp voldoende licht is om je onderwerp als silhouet te kunnen belichten. Hoewel je op elk moment een silhouet kunt fotograferen is het slim om er mee aan de slag te gaan als de zon op een bepaalde stand staat. Een mooie zonsondergang kan je silhouet dan nog mooier kan maken... WERKWIJZE • zet je camera op spot-meting (of deelmeting) • Zet AE-lock aan waardoor de gemeten belichting ingesteld blijft als je de knop AE-L (of de * knop op een Canon) indrukt • Zet je toestel op diafragma-voorkeuze AV en zet je lens wijd open (bijvoorbeeld F1,8) • Plaats je toestel op een statief • Richt je lens op een licht deel van de achtergrond en druk de AE-L (of de * knop op een Canon) in om de belichting te vergrendelen • focus nu op je onderwerp en neem de silhouet-foto. Voor scherpere fotoʼs kun je een draadontspanner gebruiken of de tiomer-mode
Wat eraan voorafging Ik heb het nog even in mijn agenda nagekeken: op zaterdag 29 juni 2008 ontstond het plan voor de fototentoonstelling en op 20 december beleefden wij de feestelijke opening in Muzee Scheveningen (dat hoefde ik niet in mijn agenda na te kijken). En daartussen in veel maar leuk – werk, het hele traject van plan naar uitvoering. Ik vond het pas echt concreet worden, toen de fotoʼs waren afgedrukt en ze konden worden gepassepartoueerd en ingelijst, een flinke klus waaraan Beatrix en Leo ieder twee keer hebben meegeholpen. Probleempje was wel dat halverwege het passepartoutkarton uitverkocht bleek te zijn en navraag leerde dat een nieuwe voorraad niet vóór het nieuwe jaar te verwachten viel! Lekker verhaal… Bij de firma Goedman kon ik gelukkig karton van bijna dezelfde kleur krijgen, maar ook daar waren onvoldoende vellen. Dit keer was de levertijd twee weken. 16 dagen en een paar telefoontjes verder was dat probleem gelukPAGINA 4
DE COUVÉE FOTOKRANT kig opgelost. Ik was blij dat ik een ruime planning had gemaakt. Zondag 14 december ʼs Middags bellen Peter en Leo bij mij thuis in de Balistraat aan om de 80 fotolijsten en nog eens 10 lijsten met gedichten en andere teksten naar Muzee Scheveningen te vervoeren. Ik woon op de tweede verdieping, dus enig gesjouw is noodzakelijk. Maar vele handen maken licht werk en al vrij snel kunnen wij op weg. Het steekkar-
JANUARI 2009 gen op mijn fiets richting Scheveningen. In het museum krijg ik eerst koffie en daarna laad ik de dozen met fotolijsten op een kar om ze naar de tentoonstellingszaal op de eerste verdieping te brengen; er is gelukkig een lift. Ik verneem intussen dat de mensen van de afdeling Archeologie van de gemeente Den Haag in de loop van de ochtend verschijnen om de archeologische tentoonstelling die nu nog de zaal vult, weg te ruimen. Deze tentoonstelling bestaat
uit vitrines die midden in de zaal staan, de wanden zijn geheel vrij. Ik begin met
retje van Leo blijkt ons ook in Scheveningen een goede dienst te bewijzen. De eerste stap voor de inrichting van de tentoonstelling is nu gezet. Maandag 15 december Ik ben voor mijn doen vroeg op - je bent met de VUT of niet – en rijd om half ne
PAGINA 5
DE COUVÉE FOTOKRANT
het uitpakken van de fotolijsten en zet of leg ze op de plek waar ze moeten komen te hangen. Ik had van te voren al een inrichtingsplan gemaakt, ik wist de locaties dus vrij nauwkeurig. Maar toch blijkt de werkelijkheid altijd weer anders te zijn dan papieren plannen. Dat geldt vooral op het esthetische vlak. De combinatie van staande en liggende fotoʼs
bijvoorbeeld, blijkt hier en daar minder aantrekkelijk dan gedacht. Goed kijken en uitproberen leidt altijd tot een oplossing, ook nu. ʻs Middags onderbreek ik dit onderdeel van het werk om samen met een zeer handige vrijwilliger van het museum een aantal fotoʼs aan ijzerdraad tussen dubbele glaswanden te hangen. Met een tevreden gevoel bekijken we het resultaat. Morgen gaan we de rest van de fotoʼs hangen. Dinsdag 16 december
JANUARI 2009 Als ik het museum nader, zie ik de vrachtwagen van Van Kralingen al geparkeerd staan. Hiermee worden de grote glaspanelen gebracht, die in kruisvorm in de zaal moeten worden geplaatst en waaraan een aantal fotoʼs komt te hangen. Het heeft de nodige voeten in de aarde, want ze zijn loodzwaar, maar uiteindelijk staan ze tegen een wand van de tentoonstellingszaal. Beide sjouwers slaken dezelfde kreet: ʻKoffie!!ʼ en ik ben eigenlijk ook al weer aan een bakkie toe. Aanvankelijk zou de huismeester van het museum mij helpen bij het hangen van de fotolijsten, maar hij heeft het nogal druk met andere dingen. Geen probleem, want Germaine van Leeuwe, conservator collecties, neemt zijn taak over. Zij boort en schroeft, ik meet en waterpas; ondertussen praten wij over onze museale ervaringen. Wij blijken een hecht team te zijn, dat zeer effectief werkt en tegen het eind van de dag hangen de vier wanden vol met fotoʼs. We lopen voor op het schema. Woensdag 17 december Dit is de dag van de sterke mannen. Een paar oud-vissers met handen als bankschroeven helpen ons met het op hun plaats zetten van de glaspanelen die vervolgens met koppelstukken aan elkaar worden vastgezet. Het is nog een heel gedoe vanwege het feit dat de vloer verre van vlak is en als gevolg daarvan het ene paneel scheef staat ten opzichte van de ander. Maar met enig duw- en PAGINA 6
DE COUVÉE FOTOKRANT trekwerk lukt het om een en ander - letterlijk - recht te zetten. Ik had van tevoren een oplossing bedacht hoe de fotolijsten op te hangen aan de glaspanelen, maar het blijkt geen goeie oplossing te zijn, het blijkt zelfs een slechte oplossing te zijn. Goede raad is niet altijd duur, want Germaine heeft al snel een idee dat we met succes uittesten. Met de gedachte dat we al bijna klaar zijn, verlaat ik halverwege de middag het museum in verband met verplichtingen elders.
JANUARI 2009 museum blijkt helaas defect. Er wordt een nieuwe aangeschaft, terwijl ik mij ondertussen naar Feddow begeef om hem te assisteren bij het afmaken van de diashow. In Muzee Scheveningen teruggekeerd, wordt de dvd in het laatje geschoven, hij doet het! De tentoonstelling is klaar. Michiel
Donderdag 18 december Germaine had gisteren toen ik weg was, alle glaspanelen nog schoongemaakt, omdat zij vanaf vandaag geniet van een korte vakantie. Dank, veel dank… Ik kan nu direct beginnen met hieraan de fotoʼs op te hangen, een nauwkeurig werkje, maar dat is een kolfje naar mijn hand. Ik verhang ook nog een paar fotoʼs aan de zaalwanden, zodat er een betere compositie ontstaat. Niet alleen in de beperking, maar ook in de details toont zich de meester. ʼs Middags ga ik bij de Hafo de vergroting van de inleidende tekst halen en bewerk thuis het gedicht van stadsdichter Harry Zevenbergen voor de tentoonstelling en maak het colofon af. Vervolgens worden ze in passepartout gezet en ingelijst. Intussen bel ik een bevriende ontwerper, Feddow Claassen, die beloofd had de diashow voor de tentoonstelling voor zijn rekening te nemen. Zijn ze al klaar, vraag ik. Morgen, antwoordt hij. Vrijdag 19 december ʼs Ochtends ben ik nog geruime tijd bezig om de zaal goed uit te lichten. Hoeveel keer ik het trappetje ben op- en afgeklommen om de spots op hun plek te hangen en te richten, weet ik niet, ik ben de tel geheel kwijt geraakt. Maar het resultaat is oké. Nu nog het diaprogramma over Vlaggetjesdag dat op zaal moet worden gedraaid. De dvd-speler van het
PAGINA 7
DE COUVÉE FOTOKRANT
JANUARI 2009
HET
EINDE
VAN
DE
WERELD de zee die steeds weer nam zal eenmaal wedergeven allen die zijn gebleven aan hem die eerst ontkwam de heer van wind en water aan christus triomfator (tekst op monument ‘voor hen die uitvoeren en nooit meer terugkwamen’) achter de boulevard in het oude dorp hoeveel vissers wonen daar hoeveel vissersvrouwen wachten op de veilige terugkeer van geliefden er gaat het verhaal van een visser die ondanks bewijzen van het tegendeel geloofde dat de aarde plat was voor geen goud nooit passeerde hij de horizon de visser leerde zijn zoon dit niet te doen te oud om uit te varen stond hij op het strand dag in dag uit te wachten op de thuiskomst van zijn zoon en altijd dezelfde vraag op zijn lippen ben je niet verder gegaan op een dag kwam de zoon niet terug de visser wachtte en wachtte zijn zoon trok de wereld rond stuurde kaarten die zijn vader niet las hij vertrouwde de woorden niet Harry Zevenbergen Stadsdichter van Den Haag
Redactie DIGIPEET Webmaster. Canon EOS 40D.
MICHIEL Evementencie. Redactie Canon EOS 450D
Agenda Fotosessies 2008 17-01, 14-2, 14-3, 11-4, 9-5, 20-6, 18-7, 15-8, 26-9, 2410, 21-11, 19-12 Clubavonden 8-1, 22-1, 5-2, 19-2, 5-3, 193, 2-4, 16-4, 30-4, 14-5, 285, 11-6, 25-6, 9-7, 23-7, 6-8, 20-8, 3-9, 17-9, 1-10, 15-10, 29-10, 29-10, 12-11, 26-11, 10-12, 24-12
PAGINA 8
