veltreis zaterdag 30 juni is het zover :

blaadje 1 .

het boekje van VELT – GENK en OMSTREKEN

Dag allemaal, hier zijn we weer met een Veltboekje. Veel leesplezier !

zaterdag 30 juni is het zover :

veltreis

derde pvL

de bloemenaaier

Tegen dat ge dit leest is het al te laat om u nog in te schrijven voor onze reis, maar voor de meegaanders laten we hieronder nog even kort de komende dag passeren :

bloemeke bloem aai ik je wangen langs weerskanten gestruikeld boem in het donker bomenbos vond ik je naast de struiken

- vertrek om 8.15 aan het Heempark o we gaan proberen stipt te zijn o het is de bedoeling om zoveel mogelijk samen te rijden, ter plaatse verdelen we ons over de aanwezige auto’s. Als er geen gps in uwen auto hangt krijgt ge een wegbeschrijving - eerste halte is de Beekstraat 13 in Ophoven-Geistingen, we bezoeken er de rozentuin Rozarium Lensuarium - om 11.45u nemen we de boot richting Thorn. Ondertussen genieten we van het uitgebreide buffetmenu en leren we iets bij over de Maas en de omgeving - tegen 14.45u zijn we uitgevaren en bezoeken we de verzameltuin van de familie Pepels, Maasstraat 68-2 in Ophoven. Er is ook koffie en thee

bloemeke bloem geranium steenrood oranje begonia en hocus pocus kijk ook krokus en vlinder dag pauwoog op sedum bloemeke bloem aai ik je wangen langs weerskanten luk bekaert

Met wat geluk zijn we rond vijf uur, ten laatste half zes terug in Genk, met even veel Velters als we vertrokken zijn, en met hetzelfde aantal blutsen in de auto’s als ’s morgens. Een man leest de krant. Tegen zijn vrouw : “Wist ge dat vrouwen per dag 30.000 woorden zeggen en de mannen maar 15.000 ?” “Das nogal logisch”, sist de vrouw, “wij moeten altijd alles twee keer zeggen voordat gijlie luistert !” juni 2012

Het is te hopen dat de zon een beetje van goede wil zal zijn, de sfeer maken we gelijk elk jaar weer zelf. Tot zaterdag !

blaadje

2

het boekje van VELT – GENK en OMSTREKEN.

Zondag 5 augustus

ZOMERSE ZONDAG Zoals elk jaar proberen we de bezoekers van het Heempark te vertellen dat het de gezondheid kan ondersteunen door te weten wat ge eet. We maken één of meerdere soepen, er zal thee zijn en zelfgebakken brood, misschien zelfs een salaatje links of rechts, we zullen nog wel zien. Er zijn rondleidingen in de moes- en kruidentuin, ge kunt eens komen kijken in de bijenhal, enfin, van alles wat interessant is en wat met voeding en natuur te maken heeft. Er is ook een demonstratie betreffende onkruidbestrijding dmv een gasbrander, Lesly is er met de uitbeelding van enkele oude ambachten, er wordt gekookt op zonnewarmte enz. Ook de intentieverklaring, die we tegen die tijd aan alle volkstuintjes en de compostmeesters zullen overhandigd hebben, die zal dan officieel overgemaakt worden aan de stad Genk. Het echte hoogtepunt van onze actie voor de bewustmaking van zoveel mogelijk gelijkgezinden in onze stad tegen het gebruik van pesticiden en alle andere gif in de tuin. Zaterdag 22 september

VELTFEEST Een maandje vroeger dan jarenlang de gewoonte was, maar op dit tijdstip van het jaar kunnen we tal van biolgische en vooral zelfgeteelde groenten en fruit op uw borden toveren. Dat gaat de prijs drukken en vooral de kwaliteit nog hoger brengen, daar kunt ge toch niet tegen zijn ? ’t Is nog lang, de zomer is precies nog veraf dees dagen, dus we gaan u nog niet overladen met details. Maar toch fijn als ge het al in uw agenda wilt noteren, dan zijn we zeker weer met een gezellige bende.

juni 2012

Hier is nog juist plaats voor de laatste mededelingen betreffende onze industrie-kippen, als we die beestjes zo mogen noemen. Sinds een drietal weken zitten ze buiten, in een nette kippenweide, helemaal in de sfeer zoals Stijn die ons voorgehouden heeft in de les over het houden van kippen van 27 maart laatstleden. Gisteren waren er 5 eitjes, vandaag 3. Van zes kippen is dat nog niet zo slecht, ze zijn tenslotte nog maar hier sinds tweede paasdag. Als bedrijf zou ik nu afstevenen op een onafwendaar faillissement, maar als amateur vind ik het wel een zeer bemoedigend resultaat. Ze gaan zelf naar binnen om te slapen of een ei te leggen. Na een week heb ik de betreffende wegwijzers al kunnen verwijderen. Graantjes pikken ze netjes op ; als ik keukenafval breng zijn ze er als de kippen bij zonder dat ze die uitdrukking kennen, zelfs als ze de achterdeur nog maar horen open gaan draaien de kopjes alle 6 heel alert naar omhoog. Ik steek ook bijna elke dag een paar schuppen gras ondersteboven. Dat kennen ze intussen ook, pieren of engerlingen weten ze direct te vinden. Ze moeten echter niet denken dat ik de kippenweide ga omgraven. Scharrelen moeten ze nog leren.

blaadje 3 .


BESTUURSVERGADERING Dinsdag 5 juni

Maar goed dat tante Vonne gekwetst was, want een voltallige bestuursvergadering zou de living van Julien maar zjustekes kunnen bevatten. Beginnen deden we gewoontegetrouw door met geld te gooien. Naar Hubert dan toch, om de gemaakte onkosten te regelen en de laatste inschrijvingen voor de reis in orde te maken. Hubert heeft van Velt Nationaal de jaarlijkse bijdrage ook binnen gekregen. VERLEDEN Tijdens de open tuin in Sledderlo werd de intentieverklaring betreffende het vermijden van pesticiden overhandigd, in aanwezigheid van de schepenen Ali Caglar (openbare werken, leefmilieu) en Luc Dullers (o.a. wijkontwikkeling). De datum was niet zo schitterend gekozen, het was namelijk moederdag, dus dit verklaarde de matige opkomst wel.

tjes, is gesproken over de verdere samenwerking van onze verenigingen. Uiteindelijk doen we vrijwel hetzelfde, dus zo moeilijk kan dat niet zijn. Hubert gaat die mannen hun geld al beheren, hij had toch niks anders meer om handen, ook ook voor de plantenruildag zal er in de toekomst vermoedelijk samenwerkt worden. Het is te gek dat we allemaal apart een plantenruil organiseren, op enkele kilometers van mekaar en tijdens dezelfde periode. Hoe groter dat wordt, hoe interessanter het aanbod en hoe meer mensen aangesproken kunnen worden. Dat wordt dus zeker iets voor 2013.

Met de stand van Velt tijdens de ‘open stoep’ van de Vennestraat hadden we redelijk wat succes. Het was voor de meeste passanten niet duidelijk waar Velt voor staat en wat we doen binnen onze vereniging. Er is dus een paar keer uitgelegd waarom schorseneren zwart zijn, dat ge aardperen kunt opeten en dat rode biet ook in de thee kan. Al met al een plezante combinatie van keramiek, kruiden en groenten, die voor Maar goed, aan het initiatief deed dit herhaling vatbaar is. 2013 bijvoorbeeld. geen afbreuk, wie er was reageerde TOEKOMST bijzonder positief, en dat was toch de Op 15 juni wordt ons charter uitgereikt bij bedoeling van het verhaal. de compostmeesters van Genk, ook die Tijdens de vergadering van 16 mei, mannen gaan helpen aan de kar trekken samen met de mensen van de volkstuinjuni 2012

blaadje

4


om het gebruik van allerlei chemische rommel te beperken. Als we allemaal samen veel lawaai maken gaan ze ons in heel Genk horen. We komen er wel. Dat de reis van 30 juni tot in de puntjes is voorbereid hebt ge al kunnen merken, ’t is te hopen dat ge er zaterdag ook bij kunt zijn. Willy gaat vrijdag het traject nog eens na, om zeker geen verrassingen tegen te komen. De zomerse zondag van 5 augustus steekt ook mooi in mekaar, alle afspraken zijn intussen gemaakt om er weer een geslaagde dag van te maken. Een beetje meer uitleg vindt ge op blz.2. Er werd tijdens deze bestuursvergadering een lange gedachtenwissel gehouden over de werking van onze vereniging, en de richting waarin we hiermee willen uitgaan. Voor sommigen lijkt het of we enkel maar reclame maken voor Velt, terwijl dit wel nodig is maar niet het doel mag worden op zich. Uiteindelijk moeten we een club zijn waar ge van alles kunt leren over biologisch telen en gezond leven, misschien investeren we hierin wel wat te weinig. Het feit dat de vorige beginnerscursus geen succes was mag ons er niet van weerhouden om dit te blijven doen, dit zelfs proberen groter naar buiten te brengen. Misschien met de stad Genk ? Want de vraag blijkt toch te leven naar lekkere groenten en fruit, gezond en zelf gekweekt, maar misschien is de tijd voor veel Genkenaars voorbij om alle dagen een intensieve moestuin van 5 aren te onderhouden. Degenen die dit nu al doen hoeven we nauwelijks nog iets te leren, dat is niet het doelpubliek.

Ook in een piepkleine tuin, zelfs op een terrasje zijn schitterende resultaten te boeken mits een slimme aanpak. Dit kan even goed biologisch en naar de geest van Velt gebeuren ! Die oude krokodillen, de ervaren rotten in het tuinvak, die kunnen ons helpen om nieuwe leden te begeleiden, 1 op 1 zelfs, met persoonlijk contact als een rechtstreekse hulplijn. Binnen het bestuur zijn er al verschillende mensen die dit graag zouden doen, en ook onder onze leden zullen er wel zijn die met plezier wat jonge mensen wegwijs willen maken tussen de potgrond en de tuinzaden. Als ge start met bijen houden krijgt ge na de cursus een zogenaamde peter toegewezen, iemand met veel ervaring en de goesting om zijn jarenlange kennis over te brengen naar de volgende generatie. Als ge eens een vraag hebt kunt ge die mens altijd bellen, die komt met veel plezier effekes langs om uw probleem te bekijken, en ge kunt aldaar ook gaan zien hoe hij het zelf oplost. Zo wordt dit zelfs meer als een goede kennis, er groeien vriendschappen uit, alleen maar pluspunten dus.

Misschien moeten we deze formule wel hanteren, en ze parallel invoeren aan onze maandelijkse activiteiten ? Ge leest het, we weten het nog niet goed, maar het feit dat we er al over nadenken geeft toch goeie hoop. Op de vergadering was het intussen hoog tijd geworden om de culinaire bakgeneugten van Pieter ter hand en vooral ter tand te nemen. Allemaal bio en bijzonder lekker en dus bijna helemaal op. Dat klatske lekkere wijn daar bovenop maakte het weer helemaal af. “ En ? Was het deze keer weer zo een saaie vergadering ? Ge zult wel nog iets willen snoepen zeker ? Ocharme, het is al 11u en gij hebt nog honger ! Kom ventje dat ik u nog eens vertroetel... “

juni 2012

blaadje 5 .


ZELF THEE MAKEN Donderdag 24 mei Lesgeefster : Gaby LORMANS

Met 25 aanwezigen konden we die avond praktijkervaring opdoen ivm het zelf maken van thee. Eerst een portie algemene ontwikkeling.

handel kwam dit gebruik in de 16e eeuw naar Nederland, en van daar naar de rest van de wereld (ook toen al kwam ge overal waar ge kon kijken Hollanders tegen). Na hun overwinning tegen de Nederlanders leerden ook de Engelsen thee kennen, en vooral bij hun is het goedje bijzonder populair geworden en gebleven.

Thee is eigenlijk maar echt thee als ie wordt gemaakt van slechts 1 Er zijn maar 4 soorten thee : groene, plantensoort, nl Camellia sinensis, die zwarte en witte thee, en oolong. Ook hier voorkomt in Zuidoost-Azië. wist Gaby weer het fijne van. Al de rest is kruidenthee. Witte thee wordt getrokken van de eerste jonge knoppen van de theeplant. Die worden binnen de 48u dat ze gevormd zijn al geplukt, en daarna zongedroogd. De thee is lichtgeel van kleur en heeft een subtiele smaak met zoete en bloemige tonen. Als de thee wat langer staat wordt ie wat donkerder. Groene thee wordt gemaakt van de voorjaarspluk, dus nog relatief jonge bladeren. Die worden direct na de oogst gestoomd waardoor de enzymen inactief worden gemaakt en er geen oxidatie kan ontstaan.

Aan zwarte thee is wat meer werk. Na de pluk wordt de thee een dag uitgespreid om te verleppen. Dan worden de bladeren gedurende een half uur gerold tussen 2 horizontaal draaiende vlakken, waarbij de stoffen vrij komen die voor het oxideren nodig zijn. Zo kunnen de Het is een boom van 17m hoogte, maar blaadjes zuurstof opnemen, en dat omwille van het plukgemak voor de gebeurt in een koele geventileerde blaadjes wordt ie gesnoeid tot onder de 2 ruimte. meter, dat is al dichter bij de gemiddeldeDaarna wordt de thee verhit tot 80-90°C. chinese-mensen-maat. De oxidatie stopt en de thee wordt ook Omwille van de hygiëne dronk de keizer ontsmet. Hierna is de thee zwart geworin China vroeger enkel gekookt water. den en wordt ie volledig gedroogd. Om het geheel wat lekkerder te maken werden er blaadjes in gegooid. Via de De laatste soort, oolongthee, is een juni 2012

blaadje

6


variante tussen groene en zwarte thee. We hebben 4 soorten thee gemaakt. De groene is niet geoxideerd, de zwarte is volledig geoxideerd, oolong zit daar wat tussenin. De oxidatiegraad van deze thee zit tussen de 10 tot 75%. De minst geoxideerde oolongs smaken eerder als groene thee met een frisse fleurige citrusachtige smaak. De meest geoxideerde neigen natuurlijk naar zwarte thee en bezitten een smaak van steenvruchten, vaak omschreven als geroosterde abrikozen en perziken. De volgende keer als ik in een restaurant de theedoos voorgeschoteld krijg vraag ik toch of ze geen oolongthee hebben. Ze gaan daar direct begrijpen dat ze met een kenner te doen hebben, zeker als ik daar nog een percentage oxidatiegraad achteraan gooi. Joehoe.

Voor de muntthee neemt ge natuurlijk takjes munt, anders gaat ge u belachelijk maken. Verschillende soorten mengen tot de smaak u aanstaat. Witte munt is zeer zacht van smaak terwijl peperpunt Gaby sprak ook nog van ‘gunpowder’, een meer intense smaak heeft. groene blaadjes thee die zich open rollen als ge ze in het water kiepert, en we De groententhee is bijna een soep, maar mochten ook een theebal aanschouwen. dan niet kapotgekookt. Selder, rode biet, Geen teelbal, hoewel het daar wat op lavas, bieslook, Chinese bieslook, leek, maar een echte theebal. Zag er wat marjolein, tijm... ge mengt tot ge een banaal uit, maar eens aan het zwemmen smaak vindt die aangenaam is. Lavas en in het warme water ontrolde dit kunstwerk selder zorgen voor een zoutachtig effect, zich tot een echte bloem, ongelooflijk de verschillende looksoorten maken, mooi om te zien. Ge moet wel een glazen samen met de peperbolletjes de thee intenser terwijl de rode biet de thee een karaf gebruik natuurlijk. aangename kleur geeft. Het is daarginds in mekaar genaaid door bijzonder fijne chinese vingerkes, daar Een slaapthee kunt ge in mekaar hebt ge geen gedacht van. Er zijn vele knutselen door het mengen van citroenfoto’s van gemaakt, maar ze waren te melisse, ijzerhart, lavendel, bosaardbei, donker om hier mee af te drukken. Op de venkel en dille. Op smaak gebracht met website zult ge ze wel kunnen enkele blaadjes citroenverbena en genuttigd met een lepel honing brengt terugvinden. deze thee rust en vree in uw hele Genoeg theorie, nu mochten we naar lichaam. buiten. De kruidentuin stond ons op te wachten en er was veel te snijden en te Als ge een gevoel van slapte krijgt kunt plukken. Zo werden de taken en vooral ge de boel weer opkrikken met een flinke de verzamelkommen verdeeld, waarna kruidenthee. Pluk enkele blaadjes salie en een paar takjes tijm, giet er ziedend we de diverse planten te lijf gingen. water over en adem de dampen in. Drink juni 2012

blaadje 7 .


nadien de thee uw gevoel wordt weer positief. Zoals ge al kon vermoeden hebt ge warm water nodig om thee te zetten. Dat mag flink warm zijn, maar nét niet meer kokend. Als ge daar uw kruiden een tiental minuten in laat staan is de thee klaar voor consumptie. Volgende puntjes zijn tussendoor nog genoteerd, en vallen eens niet onder de categorie flauwe zever. De stammetjes van roomse kervel smaken anijsachtig, en bevatten meer zoetstof als de blaadjes. Van gedroogde kruiden hebt ge maar de helft nodig tov. de vers geplukte, want deze laatste bevatten nog veel water, en dat verdunt uwen thee.

VUILNISPAARDEN Niet allemaal slecht nieuws uit het Brusselse tegenwoordig. In Schaarbeek hebben ze momenteel 3 vuilniswagens rondrijden. Eentje daarvan wordt binnenkort vervangen door een vuilniskar, getrokken door paarden. Gelijk in de jaren stillekes, die goeie oude tijd. Het gemeentebestuur kocht namelijk op aangeven van schepen De Herde 2 Ardeense trekpaarden aan. Momenteel wordt er nog wat geoefend, maar vanaf deze zomer is het vollebak. ’t Is te zeggen, lege bak, want met hun hulp worden de 830 openbare vuilnisbakken geledigd.

Marjolein is eigenlijk hetzelfde als oregano, maar is niet zo straf van smaak. Voila, dat was het zo een beetje. Dit was weer een fantastische avond, interessant en lekker, en fijn gegeven door Gaby. Waarvoor dank uiteraard. Als er nog vragen zijn omtrent kruiden of de thee die ermee te maken valt, dan laat ge maar van u horen. We spelen ze wel door aan Gaby, desnoods brouwen we er een stukje van voor ons boekje. Er komt een vrouw bij de dokter en ze zegt : ‘Dokter, ik heb een echte paardenkont’. ‘Maar madammeke toch’, zegt de dokter, ‘zo erg zal het wel niet zijn. Ik zal er eens even naar kijken’. Er speelt zich dan een tafereel af waar we hier niet verder op zullen ingaan. Na een tijdje heeft de dokter het wel gezien en hij begint een briefje te schrijven. ‘Oh dokter, krijg ik toch medicijnen ?’ ‘Neen madam, dit is een vergunning om op straat te schijten’.

Geen vervuiling meer én minder kosten. De dieren, hun karren en hun stal kosten samen iets van 50.000 euro, ietsje meer dan de uitgave die nodig zou zijn voor een nieuwe vrachtwagen. Maar de werkingskosten liggen veel lager : geen verkeersbelasting, verzekering, onderhoud of benzine. Het eten voor de paarden is niet duur en er is enkel af en toe een bezoekje van de dierenarts nodig. En dat kost de gemeente uiteindelijk minder. ‘Natuurlijk is het sociale aspect van even groot belang’, zegt projectverantwoordelijke Geert Pierre. ‘Door met onze

juni 2012

blaadje

8


paarden door de straten te lopen zal ook de interactie in de stad vergroten. Als we op een grotere weg komen zal er ook niet meer geclaxonneerd worden naar onze gemeentewerkers. De mensen vinden paard en kar sympathiek. De bewoners groeten onze werklieden, de kinderen zeggen dankuwel. We veranderen regelmatig de ophaalronde, zodat alle bewoners de paarden kunnen zien’.

De gemeente Schaarbeek selecteerde een ploeg van zes medewerkers om de dieren te verzorgen. Die zullen hen wellicht ook inzetten bij andere activiteiten, zoals bij het sproeien van de perken in de zomer, en bij het ophalen van de bladeren in de herfst. Vele mensen op leeftijd zullen zich nog wel de tijd herinneren dat de paardenkar de melk rond bracht, in de steden werd de tram door paarden getrokken. En hoeveel hotels en boerderijen hebben nog een koetspoort ? Dit initiatief werd opgepikt in Pakistan, Canada en Venezuela en op de televisiezender Euronews, en het werd zelfs gepubliceerd in de grootste Japanse krant, The Yomiuri Shimbun, met een oplage van tien miljoen exemplaren de meest verkochte krant ter wereld. Dan mogen wij met onze 160 exemplaarkes van Velt ook wel melding maken van dit fantastische initiatief.

KWISKENNIS : de 15e eeuw Avocadomoes werd op de Antillen gemengd met alcohol tot een lekker geel drankje. Door zeevaarders werd dit meegebracht naar Nederland maar hier ging men het door gebrek aan avocado's maken met eieren omdat die dezelfde kleur hadden. Zo is bij ons de likeur met de naam advocaat ontstaan.

In de middeleeuwen huwden de meeste mensen in juni, omdat ze hun jaarlijks bad in mei namen en dus in juni nog redelijk fris roken. Tegen die tijd begon men echter toch al lichtelijk te stinken, en dus droeg de bruid een boeketje bloemen om haar lichaamsgeur te verbergen. Daar komt dus het gebruik van dat ook vandaag nog de bruid een bruidsboeket draagt. Soms is dit ook nog echt nodig.

Een bad bestond uit een grote kuip die gevuld werd met heet water. De heer

juni 2012

blaadje 9 .


des huizes genoot het privilege van het schone water, daarna volgden de zoons en de andere mannen die deel uitmaakten van het huishouden, dan de vrouwen en tenslotte de kinderen. De baby’s waren als laatsten aan de beurt. Tegen dan was het water zo vuil dat ge er makkelijk iemand in kon kwijtraken... Vandaar de uitdrukking ‘de baby met het badwater weggooien’. Huizen hadden in die tijd stooien daken, zonder houten gebinte. Het was de enige plek waar de dieren zich warm konden houden, en dus leefden de katten en kleinere dieren (muizen, ongedierte) in het dak. Als het regende werd het daar glibberig, en soms gleden de dieren dan uit en vielen van het dak. Vandaar het Engelse gezegde ‘It’s raining cats and dogs’. Niets kon verhinderen dat er dingen in het huis vielen. Dit was een echt probleem in de slaapkamer, waar ongedierte en uitwerpselen het schone beddegoed konden bederven. Daarom werden bedden voorzien van grote palen om een laken over te hangen dat dan toch een beetje bescherming bood. Zo is het gebruik van hemelbedden ontstaan. Men gebruikte loden bekers om bier of whisky te drinken. Die combinatie zorgde er soms voor dat de drinker een aantal dagen buiten westen was ! Als de dronkaard dan bewusteloos gevonden werd langs de straat, werd hij vaak gereed gemaakt om begraven te worden.

Hij werd een aantal dagen op de keukentafel gelegd, en de familie at en dronk aan diezelfde tafel, en wachtte af of hij nog wakker zou worden. Vandaar het gebruik van de doodswake. En tenslotte het fijnste verhaal. Het was niet abnormaal om graven te herbruiken. Daarom werden na enkele jaren de kisten terug opgegraven en de beenderen naar een beenderhuis overgebracht. Of het knekelhuis, ge hebt er zeker al van gehoord. Bij het heropenen van deze kisten ontdekte men dat er bij een op 25 aan de binnenkant gekrabd was, en men besefte dat men levenden had begraven.

Vanaf toen werd er een touwtje rond de pols van het lijk gebonden, dat omhoog leidde en verbonden was met een belletje boven de grond. Iemand moest dan heel de nacht op het kerhof zitten om te horen of de bel rinkelde. En zo werd er wel eens iemand ‘gered door de bel’. Dit gebruik is tegenwoordig helemaal afgeschaft, er zijn er namelijk nog niet zoveel terug gekomen van hun crematie.

juni 2012

veltreis zaterdag 30 juni is het zover :

Recommend Documents