NIEUW REGIONAAL ZIEKENHUIS OZG SCHEEMDA STAP DICHTERBIJ Vragen en antwoorden 1. Waarom komt er een nieuw OZG-ziekenhuis? Door de bevolkingskrimp en de steeds strengere kwaliteitseisen aan medisch specialisten staat de beschikbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit van medischspecialistische zorg in Noord- en Oost-Groningen al jaren onder druk. Specialisten moeten een minimum aantal operaties per jaar uitvoeren, waardoor zij beter worden in hun vak en de kwaliteit van zorg verzekerd blijft. Voor een regionaal ziekenhuis als de OZG is het bijna niet meer mogelijk aan deze eis te voldoen, omdat het gaat om twee locaties in een dunbevolkt gebied. Om voor de regio in elk geval één ziekenhuis voor basiszorg van goede kwaliteit beschikbaar en toegankelijk te houden, is ervoor gekozen in Scheemda een nieuw ziekenhuis te bouwen. Dit nieuwe ziekenhuis is voor cruciale, acute zorg een kritische SEH locatie. 2. Waarom moeten de ziekenhuizen in Delfzijl en Winschoten sluiten? In 2012 heeft KPMG Plexus in opdracht van Menzis en de OZG een onderzoek uitgevoerd naar de toekomst van ziekenhuiszorg in Noord- en Oost-Groningen. Hieruit is gebleken dat de OZG in de huidige vorm met twee locaties - en gelet op de veranderende zorgbehoefte, de beschikbare medisch specialistische deskundigheid en de toenemende eisen die gesteld worden aan kwaliteit en veiligheid van de zorg geen bestaansrecht heeft. Hierdoor is concentratie van de zorg noodzakelijk. Voorwaarde hiervoor is dat de OZG samenwerking zoekt met een sterke partner, zoals het UMCG. 3. Waarom moet de OZG samenwerken met een andere partij? Omdat OZG niet zelfstandig kan blijven voldoen aan de steeds strengere kwaliteitseisen, moeite heeft om voldoende medisch specialisten naar de regio te trekken en een nieuw ziekenhuis niet alleen kan financieren, is samenwerking gezocht met een sterke partner. 4. Waarom komt het nieuwe ziekenhuis in Scheemda? KPMG heeft mogelijke locaties voor een centraal in de regio te bouwen ziekenhuis getoetst aan criteria zoals bereikbaarheid voor acute zorg, grootte van het patiëntenpotentieel, kwaliteits(volume)eisen voor de zorg en het Provinciaal Omgevingsplan. Een locatie nabij de kruising N33/A7 kwam naar voren als meest passend bij de gehanteerde criteria. Dit betekent een locatie in Zuidbroek of Scheemda West. Het bleek dat het niet mogelijk was om de belangen van OZG, Menzis, UMCG, provincie en gemeenten samen te brengen in Zuidbroek. Alle argumenten afwegend heeft de OZG Scheemda West gekozen als locatie voor de nieuwbouw. 5. Waarom heeft de OZG gekozen voor het UMCG als partner? OZG zocht een partner die er belang bij heeft dat er een ziekenhuis in Noord- en Oost-Groningen blijft bestaan, zoals het UMCG. De keuze voor het UMCG is mede gebaseerd op de focus van het UMCG op zijn kernactiviteit complexe zorg. De keuze voor samenwerking met een ander ziekenhuis in de regio zou leiden tot beperking van de keuzevrijheid van patiënten voor wat betreft basiszorg. Met het UMCG als
1
samenwerkingspartner kunnen patiënten blijven kiezen voor basiszorg in de OZG, of in andere ziekenhuizen in de regio.
6. Wat is de rol van Menzis in de samenwerking? Menzis is initiatiefnemer in het ontwikkelingsplan voor de toekomst van de zorg in Noord- en Oost-Groningen en vindt het belangrijk dat, ook in een tijd waarin beschikbaarheid, kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg onder druk staan, zoveel mogelijk zorg dicht bij de patiënt geleverd blijft worden. Samen met de provincie, huisartsen en andere zorgaanbieders, Zorgbelang Groningen en gemeenten, werkt Menzis aan plannen om verschillende vormen van diagnostiek, zorg voor ouderen, chronisch zieken en herstellende patiënten ook na het vertrek van de ziekenhuizen in de regio beschikbaar te houden in gezondheidscentra verspreid over de regio. 7. Hoe ver staat het met de plannen voor zgn. anderhalvelijnszorg in stedelijke gebieden? Los van het nieuw te bouwen ziekenhuis zijn eerstelijns zorgaanbieders bezig om er voor te zorgen dat ook na het vertrek van de ziekenhuizen uit Delfzijl en Winschoten de zorg die dichtbij geleverd kan worden ook dichtbij geleverd wordt. In diverse subregio’s zijn werkgroepen aan het werk gegaan bestaande uit medisch specialisten, huisartsen, (wijk-) verpleegkundigen, specialisten ouderengeneeskunde, doktersdienst Groningen, Zorgbelang en de gemeenten. Deze werkgroepen hebben per regio een blauwdruk gemaakt voor de zorg op het gebied van ouderenzorg, chronische zorg, eerstelijnsdiagnostiek en basisspoedeisende zorg. De partijen in de regio (zorgaanbieders, gemeenten en andere belanghebbenden) zijn over de uitkomsten geïnformeerd en zijn bezig met het ontwikkelen van passend zorgaanbod. Initiatieven zijn er in Appingedam/Delfzijl, Uithuizen, Winschoten, Veendam en Pekela. Eerstelijns zorgaanbieders zijn bezig om huisartsenbedden te realiseren, eerstelijns diagnostiek dichtbij te organiseren en de zorg voor chronisch zieken over te nemen van de medisch specialisten waar dat kan en te regelen dat medisch specialisten op locatie spreekuren houden. De huisartsenbedden zijn met name bedoeld voor patiënten die anders naar het ziekenhuis verwezen zouden worden, maar die met 24/7 zorg ook goed door de huisarts behandeld kunnen worden. Bij eerstelijns diagnostiek moet gedacht worden aan de beschikbaar van een röntgenapparaat in de regio Delfzijl en echo apparatuur. 8. Waarom is UMCG door Menzis gevraagd als partner? Menzis heeft inderdaad een rol gevraagd van het UMCG als het gaat om meedenken hoe we de continuïteit van zorg in NO-Groningen borgen. Uitkomst van het rapport was dat de OZG een samenwerkingspartner nodig had. Het was aan de OZG om hier gesprekken over te voeren en een keuze te maken. 9. Waarom heeft het zo lang geduurd? Het is complex traject waarbij veel partijen betrokken zijn en dat vraagt om een nauwkeurige voorbereiding en zorgvuldig besluitvormingsproces.
10. Waarom gaat het UMCG vergaand samenwerken met de OZG?
2
Het UMCG voelt zich - net als de OZG, Menzis, Provincie en gemeenten - mede verantwoordelijk voor het behoud van kwaliteit en continuïteit van zorg in Noord- en Oost-Groningen. Als enig universitair medisch centrum in Noord-Nederland heeft het UMCG te maken met een toenemende vraag naar complexe zorg. Daardoor komt de specialistische basiszorg onder druk te staan. Door de samenwerking met de OZG kan het UMCG zich nadrukkelijker richten op zijn kerntaak: het bieden van complexe zorg en zorg aan complexe patiënten, die voor behandeling niet in andere ziekenhuizen in de regio terecht kunnen. De basiszorg draagt het UMCG zoveel mogelijk over aan andere ziekenhuizen in de regio.
11. Waarom moet toestemming gevraagd worden aan NZa èn ACM? Wanneer zorgaanbieders willen samen gaan, moeten zij zich melden bij de NZa. Deze toetst of de medezeggenschapsorganen en cliëntenraden advies hebben gegeven. Daarnaast moeten voorgenomen concentraties - afhankelijk van hoogte omzet - ook worden gemeld bij de ACM. ACM toetst, op grond van de Mededingingswet, of ondernemingen te veel macht krijgen door de concentratie. 12. Hoe lang doen NZa en ACM over besluitvorming? Zowel NZa als ACM streven naar besluitvorming binnen 4 weken. Soms is meer informatie nodig en duurt het langer tot een besluit wordt genomen. Het UMCG en de OZG hebben veel tijd en energie gestoken in de voorbereiding van deze trajecten en hebben goede meerjarenafspraken gemaakt met zorgverzekeraars. Zij zijn vol vertrouwen dat dit proces voorspoedig zal verlopen. 13. Wanneer worden NZa en ACM geïnformeerd over de voorgenomen overname? Een formele melding aan NZa zal gebeuren nadat de ondernemingsraden en cliëntenraden van de OZG en het UMCG en Zorgbelang formeel zijn geraadpleegd. Daarna zal beoordeling door de ACM plaatsvinden. In september 2013 hebben de OZG en het UMCG al een vooraankondiging aan de ACM gezonden en in december 2013 is het initiatief door een informele melding verkend met de ACM. 14. Wanneer wordt daadwerkelijk overgegaan tot overname? Gestreefd wordt naar 1 januari 2015. De definitieve datum is afhankelijk van onder andere de besluitvorming van de toezichthouders, maar ook van het verloop van de adviesprocedure bij de medezeggenschapsorganen en in- en externe cliëntenraden.
15. Waarom is gekozen voor een overname en geen fusie of andere samenwerkingsvorm? Het doel van de samenwerking tussen de OZG en het UMCG is het borgen van de kwaliteit en continuïteit van zorg. Belangrijke uitgangspunten hierbij zijn een duurzame samenwerkingsrelatie en behoud van de OZG-identiteit. Op grond hiervan is gekozen voor een overname van de OZG door het UMCG en een aparte rechtsvorm. 16. Wat houdt de overname precies in?
3
De Stichting OZG zal worden omgezet in de nog op te richten BV OZG. De rechten en plichten evenals de activa en passiva gaan over in de BV OZG, exclusief de oude gebouwen. Het UMCG verwerft de aandelen van de BV OZG en wordt hiermee de eigenaar van de OZG. 17. Heeft de OZG BV een winstoogmerk? Nee. Het UMCG ontvangt als aandeelhouder ook geen dividenduitkering en ziet erop toe dat het dividend wordt geïnvesteerd in de OZG BV. (Dit geldt ook voor andere BV’s van het UMCG, zoals UMCG Ambulancezorg, LifeLines en de Hanzekliniek). 18. Wat betaalt het UMCG voor de overname van de aandelen van OZG BV? Het UMCG betaalt hiervoor enkele miljoenen, waarmee OZG aan de vermogenspositie kan voldoen die nodig is om banken waarborg te geven voor het verstrekken van een lening. 19. Neem het UMCG niet een heel groot risico door een arme organisatie als de OZG over te nemen? Nee, de bancaire business case voor de nieuwbouw, de overname van de oude gebouwen door de gemeenten en de meerjarenafspraken die gemaakt zijn met verzekeraars, bieden voldoende zekerheid om de overname te realiseren. (Overigens sloot de OZG het boekjaar 2012 af met een positief financieel resultaat van 1,5 miljoen euro.) 20. Hoe zien bestuur en toezicht van het nieuwe OZG-ziekenhuis eruit? Het nieuwe OZG-ziekenhuis krijgt een eigen Raad van Bestuur (RvB), die eindverantwoordelijk is voor de kwaliteit en continuïteit van de bedrijfsvoering en zelfstandig afspraken maakt met zorgverzekeraars en financiers. De RvB wordt benoemd door de aandeelhouder (RvB UMCG) en legt verantwoording af aan de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) en aan de eigen Raad van Commissarissen (RvC). De RvC wordt benoemd door de aandeelhouder (RvB UMCG). 21. Blijft de huidige RvB van de OZG gehandhaafd? Er vindt geen wijziging plaats in de RvB als gevolg van de overname.
22. Welke gevolgen heeft de overname voor medewerkers van de OZG? De overgang van twee locaties in Winschoten en Delfzijl naar één locatie in Scheemda zal organisatorisch gevolgen (ontdubbeling van functies) hebben voor medewerkers van de OZG. Dit dient nog nader uitgewerkt te worden en staat los van de overname. Daarnaast zal er een intensivering plaatsvinden van de samenwerking tussen medisch specialisten van de OZG en het UMCG. In goed overleg met de Vereniging Vrijgevestigde van de OZG (VVO) is afgesproken dat de medisch specialisten per 1 januari 2015 in loondienst komen van de OZG BV. 23. Waarom komen de OZG-specialisten in loondienst van de OZG? Vanuit het oogpunt van samenwerking tussen de OZG en het UMCG is het van belang dat de positionering en honorering van de medisch specialisten van beide
4
organisaties gelijksoortig zijn. Dit gebeurt ook in het licht van de landelijke verandering m.b.t. de financiering van medisch specialisten per januari 2015. 24. Wordt de VVO gecompenseerd voor het in loondienst gaan? Ja, hierover worden nadere afspraken met de medisch specialisten gemaakt. Zij dragen ook hun steentje bij aan de kwaliteit en continuïteit van de zorg in Noord- en Oost-Groningen. (Compensatie vindt plaats vanuit het beschikbare honorariumbudget vrijgevestigd medisch specialisten van zorgverzekeraars, de inkomsten van de landelijke transitieregeling.) 25. Wat betekent de overname voor patiënten? Voor patiënten en inwoners van Noord-Oost Groningen betekent de overname niet alleen dat zorg van hoge kwaliteit, beschikbaar en toegankelijk blijft in de OZG, maar ook dat zij de vrijheid houden om voor basiszorg te kiezen naar welk regioziekenhuis zij willen. Patiënten kunnen straks - net als nu - zowel in het UMCG als de OZG, of in een van de andere ziekenhuizen in de regio, terecht voor kwalitatief uitstekende ziekenhuiszorg. Door de intensivering van de samenwerking tussen medisch specialisten van de OZG en het UMCG kan het voorkomen dat UMCG-patienten door UMCG-specialisten in de OZG behandeld worden, terwijl ook OZG-patienten door OZG-specialisten in het UMCG worden behandeld. 26. Wat vinden patiëntenverenigingen ervan? Zorgbelang Groningen en de cliëntenraden van de OZG en het UMCG zijn vanaf het begin over de plannen geïnformeerd en ook regelmatig om advies gevraagd. Zij staan positief tegenover de plannen en zullen ook formeel om advies worden gevraagd (zie ook positieve uitingen cliëntenraad OZG en Zorgbelang op RTV Noord). 27. Wat betekent dit voor andere ziekenhuizen in de regio? De OZG is en blijft de aanbieder van basisziekenhuiszorg in de regio Noord- en Oost-Groningen en blijft ook samenwerken met de andere zorgaanbieders in deze regio. Immers, de ziekenhuiszorg die nu vanuit de OZG-locaties Delfzijl en Winschoten wordt geboden, zal straks vanuit één centraal gelegen nieuw OZGziekenhuis worden geboden. (De ACM ziet erop toe dat er voldoende concurrentie overblijft en toetst of na een overname de betaalbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg behouden blijft. Hierin betrekt het ook de zienswijzen van patiënten, zorgverzekeraars en andere zorgaanbieders.) 28. Wat betekent de overname voor medewerkers van het UMCG? De sterkere focus op complexe zorg en het overdragen van de basiszorg aan ziekenhuizen in de regio heeft gevolgen voor het zorgportfolio van het UMCG. Dit staat los van de overname van de OZG. De inhoud van het werk zal hierdoor veranderen voor UMCG-medewerkers. Daarnaast zal er een intensivering plaatsvinden van de samenwerking tussen medisch specialisten van de OZG en het UMCG. Er is al langer sprake van samenwerking tussen medisch specialisten en verpleegkundigen van beide organisaties. Uitgangspunt hierbij is dat samenwerking meerwaarde moet hebben voor de patiënt en ook bijdraagt aan de kwaliteit en veiligheid van de zorg. Steeds meer komt het voor dat medewerkers over en weer
5
worden gedetacheerd en/of gezamenlijk geworven (bijvoorbeeld vaatchirurgie: één team dat op twee locaties werkt). 29. Wat gaat de nieuwbouw van het OZG-ziekenhuis kosten? De kosten voor de nieuwbouw bedragen ongeveer 100 miljoen euro. 30. Hoe wordt de nieuwbouw gefinancierd? De nieuwbouw wordt op reguliere wijze gefinancierd, dat wil zeggen bancaire financiering tegen marktconforme condities. Daarnaast is de provincie Groningen bereid om de OZG enkele tientallen miljoenen euro’s te lenen tegen nog nader te concretiseren voorwaarden. Deze nadere concretisering vindt de komende weken plaats. 31. Wanneer start de nieuwbouw? Afhankelijk van het verloop van de adviesprocedures bij de medezeggenschapsorganen en cliëntenraden en de besluitvorming door de toezichthouders en de juridische uitwerking van de plannen, is de verwachting is dat de nieuwbouw in de loop van 2015 van start gaat. 32. Krijgt het nieuwe OZG-ziekenhuis ook een andere naam? In de voorgenomen plannen blijft de OZG als zelfstandig regioziekenhuis onder de vertrouwde naam OZG functioneren. 33. Wanneer gaat het nieuwe OZG-ziekenhuis open? We streven naar opening in 2017. Tot die tijd blijven de ziekenhuizen op de locaties Delfzijl en Winschoten open. 34. Is het nog wel veilig om als patiënt in de OZG geholpen te worden? Zeker, een van de redenen voor de OZG om de samenwerking met het UMCG te intensiveren is om de kwaliteit van de medisch specialistische zorg te borgen. De OZG beschikt over een VMS-accreditatie en verwacht de NIAZ-certificering in 2015 te behalen. 35. Wat wordt de omvang van het ziekenhuis? In de voorgenomen plannen wordt uitgegaan van 200 klinische bedden, 6-8 OK’s, 8 IC-bedden en 4 CCU-bedden (hartbewaking) en spoedeisende hulp. 36. Hoe gaat het nieuwe OZG-ziekenhuis eruit zien? Kijk voor een impressie van de nieuwbouw op www.ozg.nl 37. Hoe groot is de lening die de Provincie verstrekt en wat zijn de condities? Met de provincie zijn gesprekken gevoerd over de medefinanciering. Er is overeenstemming over de uitgangspunten hiervoor. Die worden de komende tijd uitgewerkt tot definitieve afspraken. Partijen realiseren zich dat betrokkenheid en medewerking van de overheden belangrijk is voor de realisatie van het nieuwe ziekenhuis. Inmiddels hebben daarover gesprekken plaatsgevonden. Partijen spreken de verwachting uit dat dit op afzienbare termijn leidt tot definitieve afspraken met de provincie over
6
medefinanciering en met de gemeenten Oldambt en Delfzijl om de huidige ziekenhuispanden over te nemen. Een belangrijke voorwaarde voor medefinanciering door de provincie is dat er voor de provincie geen risico’s verbonden mogen zijn aan deze financiering. De nadere concretisering van de zekerheden vindt de komende tijd plaats. Het financieringsarrangement wordt ter besluitvorming aan Provinciale Staten voorgelegd
38. Waarom verstrekt de provincie de OZG een lening? Met de provincie zijn gesprekken gevoerd over de medefinanciering. Er is overeenstemming over de uitgangspunten hiervoor. Die worden de komende tijd uitgewerkt tot definitieve afspraken. Ook de provincie Groningen en de gemeenten Oldambt en Delfzijl hebben belang bij goede zorg, leefbaarheid en werkgelegenheid in de regio. 39. Wat gebeurt er met de huidige gebouwen van de OZG in Delfzijl en Winschoten? De provincie Groningen zal de komende periode concrete afspraken maken met de gemeentes Oldambt en Delfzijl over de overname van de panden in beide gemeenten. 40. Wat is het overnamebedrag van de oude gebouwen? Dat is nog niet bekend. 41. Hoe wordt de aankoop van de oude gebouwen gefinancierd door de gemeenten? Deze worden gefinancierd met de rente die de Provincie ontvangt voor de lening aan de OZG. 42. Welke bestemming krijgen de oude gebouwen? Dat is nog niet bekend. 43. Wat is de inhoud van de meerjarenafspraken met Menzis, Achmea en VGZ? De inhoud van de contracten kunnen per verzekeraar verschillen. Contracten bevatten afspraken over de te leveren noodzakelijke zorg en de inhoud van die zorg. 44. Gelden de meerjarenafspraken voor de OZG en het UMCG? Ja 45. Waarom zijn meerjarenafspraken gemaakt? Er zijn meerjarenafspraken gemaakt om zekerheid te geven dat er gedurende langere periode zorg ingekocht wordt bij de OZG. De verzekeraar kan die zekerheid geven omdat de verzekeraar het nut en de noodzaak van een ziekenhuis in de regio ziet. Voor de continuïteit van zorg in NO-Groningen is het noodzakelijk om een ziekenhuis centraal in de regio te realiseren. 46. Wat gaat er de komende tijd allemaal gebeuren?
7
De komende tijd worden de medezeggenschapsorganen en cliëntenraden van de ZOG en het UMCG formeel om advies gevraagd, Daarna zal er melding worden gedaan bij de NZa en volgt beoordeling door de ACM. De omzetting van de Stichting OZG in de BV OZG zal parallel aan dit proces plaatsvinden. Naar verwachting zal in de tweede helft van 2014 sprake zijn van definitieve besluitvorming, de feitelijke omzetting en de overname van de aandelen (streefdatum 1 januari 2015). Daarna zal de financiering van de nieuwbouw en de Europese aanbesteding van de uitvoering van de nieuwsbouw worden afgerond en kan in de loop van 2015 worden gestart met de bouw.
8
