NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING A F D E L I N G TWENTE J A A R G A N G VI
JANUARI 1990
D e
K e r k
v a n
t e
O o t m a r s u m
d e
H .H .
No. 1
S i m o n
e n
J u d a s
De tekening op de omslag voor 1990 wijkt nogal af van het beeld, dat nen heden ten dage krijgt wanneer men het Kerkplein van Ootmarsum bezoekt. De afwijkingen zijn een gevolg van verbouwingen, restauraties en afbra ken die in de loop der eeuwen plaatsvonden. De meest ingrijpende verandering was die van 1839, waarbij de markante toren uit de 12e en 13e eeuw werd afgebroken, z.g. wegens bouwvallig heid, maar meer waarschijnlijk was men beducht voor instorting. De toren van Rijssen, die ongeveer gelijk was aan deze, was namelijk in 1826 in gestort. De scheidingsmuur tussen kerk en toren bleef bestaan, er werd eenvoudig een front van Bentheimer zandsteen voorgemetseld en men plaat ste een houten torentje op het dak van het schip. Eerdere wijzigingen in het uiterlijk waren het gevolg van het dichtmetselen van de linker spitsbogige ingang en het doortrekken van het er bo ven geplaatste driedelige raam naar beneden toe. Het verlagen van het dak van de zijbeuk, waardoor de kerk het uiterlijk van een.pseudo-basiliek verkreeg, vond weer bij een andere restauratie plaats. Het schip van de kerk en het rechter transept dateren uit ongeveer de 13e eeuw. Het linker transept is van ongeveer 1500. De tekening geeft de toestand van omstreeks 1737 weer en is gemaakt naar een gewassen pentekening uit dat jaar van een onbekende tekenaar. Acht jaar later werd mijn eerste in Nederland bekende voorvader in deze toen sedert 1633 "Gereformeerde" kerk gedoopt. Het gebouw kwam rond 1809 weer in handen van de Rooms-Katholieken door een besluit van koning Lodewijk Napoleon. De Hervormden kregen geld om een nieuwe kerk te bouwen, de la ter zo genoemde "Waterstaatskerk". U zult zich wellicht afvragen, waarom wij de laatste jaren tekeningen van kerken op de omslag afbeelden. Dat heeft twee redenen. De ene is dat, vóór 1811, het jaar waarin de burgerlijke stand werd ingevoerd, de kerk, naast een geestelijke ook een administratieve functie had en wel het inschrijven van de dopen, aannemingen, huwelijken en in sommige streken ook begravingen. Daarvan profiteren wij als genealogen nu nog bij het zoeken naar onze voorouders en hun verwanten. Vandaar een homma ge aan de vaak indrukwekkende gebouwen.
1
De andere reden is een persoonlijke en wel deze dat ik bezig ben mijn familiegeschiedenis te verluchten met op één formaat gemaakte potloodte keningen van die kerken, waarin de leden van mijn geslacht (en dus zeker ook van anderen uit onze genealogische kring) gedoopt, dan wel gehuwd zijn. Van de beoogde serie van meer dan 80 kerken, zowel uit Twente als ook uit andere delen van Nederland en het Duitse greasgebied zijn er in middels ruim 20 gereed. Als de leden van onze afdeling er mee instemmen kunnen we nog vele jaren voort met telkens ons blad een nieuw "gezicht" te geven. Henk Prowijn.
D e
G e s l a c h t s n a a m s a a n n e m i n g
Het voeren van een geslachtsnaam was in vroeger tijden geen algemene ge woonte, noch een op de wet steunend gebruik. Hanneer men zich wat con creter wilde aanduiden, bv. bij het laten dopen van een kind, bediende men zich veelal van een patronjm (naam van de vader) zoals Hendriksen, Klaassen enz. Verder kwamen beroepsaanduidingen voor en uiterlijke of feitelijke kenmerken (de Rode, de Jonge, de Korte enz.). Zeker in Twente, waar de bevolking voor het overgrote deel op het plat teland woonde, kwamen de geslachtsnamen vaak overeen met de naam van de boerderij die men bewoonde of een stuk grond waarop men woonde (Broek huis, ter Brake). De nadelen zullen duidelijk zijn. Een persoon kon in zijn leven mis schien wel tien verschillende "geslachtsnamen" voeren die allemaal goed verklaarbaar konden zijn. De hoofdfunctie van een gelachtsnaam, het in dividualiserend vermogen, valt hierin natuurlijk niet terug te vinden. Familieverbanden zijn niet altijd gemakkelijk te ontdekken. Wie tegen woordig wel eens een oud RK doopboek nakijkt weet dat het vaak problema tisch is de familieleden in spé genealogisch te plaatsen. In een meer gecompliceerde maatschappij is het belangrijk dat personen concreet kun nen worden aangeduid. De Fransen, die ons land in de zomer van 1810 of ficieel inlijfden, waren van de noodzaak van een vaste geslachtsnaam doordrongen. Bij Keizerlijk Decreet van 18 augustus 1811 werden de Ne derlandse burgers verplicht om binnen een jaar een vaste geslachtsnaam te kiezen en te doen registreren. Aangezien de uitvoering van de maatre gel niet behoorlijk in acht werd genomen, werd de termijn van één jaar bij nieuw decreet van 17 mei 1813 verlengd tot 1 januari 1814. Ondertussen werden bij de diverse gemeentes registers van geslachtsnaamsaaneming aangelegd. De methodes verschillen echter nogal. Bij som mige gemeentes moesten de burgers in persoon verschijnen. Velen zullen uit protest tegen de Pranse overheersing en, vanwege het gebrek aan daadwerkelijke sancties ook uit onverschilligheid, thuis zijn gebleven. Degene die wel verschenen waren niet altijd van de ernst van de maatre gel doordrongen. Overtuigd dat de regeling na het verdwijnen van de Pransen zou worden afgeschaft lieten de burgers een lachwekkende, onvol ledige of zeer voor de hand liggende naam noteren.
2
Andere gemeentes hebben, als ware het een volkstelling, personen op pad gestuurd die de huizen en boerderijen bezochten on aldaar een overzicht te maken van de bewoners. Zo werden de verschillende geslachtsnamen vast gelegd. Slechts weinig personen zullen op deze manier aan de aandacht ontsnapt zijn. Een aantal gemeentes reageerden pas zeer laat (in sommige gevallen pas na 1820) op de verplichting tot het aanleggen van het register. De fix atie van geslachtsnamen bleef daar nog jaren uit. Na het herwinnen van onze onafhankelijkheid in november 1813 nam de Ne~ derlandse wetgever het idee van vastleggen van geslachtsnamen over. Bij Koninklijk Besluit van 8 november 1825 moest het bevel nog eens on der strafbedreiging worden herhaald. Bij de invoering van het Burger lijk Hetboek in 1838 is tenslotte de verplichting van het voeren van een vaste geslachtsnaam in de wet vastgelegd. Hanneer een burger zijn geslachtsnaam had laten vastleggen dan kon er in de practijk nog heel wat misgaan. In het bijzonder samengestelde ge slachtsnamen, al dan niet in overleg met de ambtenaar van de Burgerlijke Stand va6tgesteld, waren vaak ongebruikelijk of historisch gezien onjuist. Een voorbeeld van een ongebruikelijke naam. Een directe voorouder van mij was gedoopt en getrouwd als Oude Hannink. Deze heeft waarschijnlijk de naam Rorink aangenomen - het register van de gemeente Heerselo is verloren gegaan. Bij zijn overlijden werd hij aangegeven als Rorink Oude Hannink, welluidend mischien maar gekunsteld. Een voorbeeld van een historisch gezien onjuiste naam. Een persoon was gedoopt als Oude Hennink. Hij gebruikte als geslachts naam "ter Brake", de naam van zijn vader en grootvader. Bij zijn trou wen werd als naam Oude Hennink op Brake gevoerd. Historisch gezien on juist, het had andersom moeten zijn. In beide voorbeelden heeft men geprobeerd de tijd voor en na de fixatie van de geslachtsnaam zo goed mogelijk te verbinden. Het spreekt vanzelf dat een dergelijke naam niet vaak zal zijn doorgegeven. Hel was dit het geval bij de volgende categorie! fouten gemaakt bij het aangeven van een kind. In een groot aantal gevallen zullen deze "foute" geslachtsnamen tegenwoordig nog bestaan. Door het analfabetisme dat op grote schaal voorkwam en het vooreerst nog ontbreken van een trouwbrief of trouwboekje kwamen ondanks de goede bedoelingen voortdurend variaties binnen die geslachtsnamen voor; Leussink of Leusink, Klieverik of Klievik etc. Veel ernstiger zijn de gevallen waarin de vader al dan niet per ongeluk een andere geslachtsnaam heeft gebruikt. Destijds meende ik heel wat ontdekt te hebben toen "Rorink" een broer "Groot Roord" bleek te hebben. Later vond ik in de gemeente Denekamp twee volle broers, die Ter Duis en Luft heetten. Vader had bij het tweede kind zijn bijnaam Lölf opgegeven die de ambtenaar als Luft had ingeschreven. Elke genealoog zal wel zijn eigen voorbeelden kennen. De meeste mensen accepteren hun geslachtsnaam, al dan niet met historische fouten, zonder problemen. Ieder jaar zijn er echter een aantal mensen die terecht of
3
onterecht menen dat hun geslachtsnaam een wijziging dient te ondergaan. De mogelijkheden daartoe zal ik een volgende keer bespreken. R.F.A. Rorink.
De
A f w e z i g e n
Op 13 januari 1812 werd door de Prefect van het Departement der Honden van de Yssel te Zwolle de oproep gedaan voor de lichting militairen voor het jaar 1810, dus geboren in 1790. Het arrondissement Almelo, met een bevolking van 56 403 personen, moest voor het landleger 85 en voor de marine 42 jonge mannen leveren. De Onder-prefeet moest de aantallen voor de verschillende Kantons naar evenredigheid vaststellen. De Raad van Recrutering hield in het Arrondissement Almelo te Almelo zitting op 15 februari voor de kantons Goor, Oldenzaal en Enschede en op 16 februari voor Ootmarsum, Delden en Almelo. Om te voorkomen dat jongelingen die ingeschreven stonden in de doopboe ken van Almelo zich aan de oproep zouden onttrekken, werd op 18 januari 1812 door de Raad van Almelo besloten en afgekondigd dat alle mannen ge boren in 1790 in Almelo, doch die waren overleden of om een andere reden afwezig, moesten worden aangegeven op het gemeentehuis. Deze aangifte moest gebeuren door een der naaste familieleden die enige getuigen moest meebrengen. Door dit besluit ontstond een register met inschrijvingen zoals de vol gende.' In het jaar Ben Duizend Acht Honderd en Twaalf de twintigste der maand Januari zijn ten gevolge van ons besluit van den achttiende der lopen de maand voor ons Maire van Almelo gecompareerd Gerrit Bruins, Adolf Scholten en Hermen ten Bruggencate respective te Almelo woonachtigh, verklarende, op deselvs personeele verantwoorde lijkheid, waar en waarachtigh te zijn, dat des eerstgem. zoon Lukus genaamd en den 13 Mei j 1790 alhier gedoopt reeds voor 6 è 7 jaaren alhier overleden is en hebben de comparanten deeze beneevens ons geteekend Gt Bruins A. Scholten H. ten Bruggen Kate De Maire J. van Riemsdijk. De aangiften werden gedaan op 20, 21, en 25 januari en werden alle on dertekend door burgemeester J. van Riemsdijk. De inschrijvingen overledenen betreffend waren allen ongeveer gelijk en betroffen:
4
Altena, Hendrik Beunk, Gradus Bokhoeve, Jannes Boon, Bgbert Brugge, ter, Hendrik Bruins, Luku6 Dull, Pieter Pienenan, Gerrit Fikkert, Jannes GraBdorp, Frederik
Grobben, Jannes Haar, ter, Antonius Hannink, Jannes Hendricus Reint Hinnen, Hendrik Hinnen, Hermannus Hondebrink, Gerrit Kamphuis, van 't, Jannes Rnoef, Gerrit Jan Leushuis, Gerardus Meulenbeld, van 't, Abraham Hieghoop, van den, Abram Nieuwkanp, Karei Ortel, Louis Robbenhaar, Kleine, Henricu6 Joannes Schotveld, Bverwijn Wonde, van de, Gerrit Jan
Gerrit A. Jan Hendrik B ., Blsche Dragonjer. Gerrit B., Hendrina Aalderink* Lambert B., Hermina v.'t Blaauwehuis. Bgbert t.B.+, Swenne Aarjans Gerrit B. Elias D., Catharina Maria Dekkers. Hendrik F., Jenne van Boonshuis* Lambert F., Hendrika Oonk. Hendrik Jan G., Margretha Tijink Albert G. + , Janna Brout»er+ Joannes t.H.+, Catharina Stevens. Jannes Henricus H. + , Carolina Bootsveld. Hannes H. + , Hendrika Hekenkamp. Hendrik Jan H., Blse Boom. Lambert H., Janna Hondebrink+ Harm v.'t K., Aaltje v.d. Bosch. Jannes K. + , Berendina van 't Hinnenveld. Bernardus L. + , Haria Spieker. Prederikus v.'t H., Hendrina van Wevershuis. Gerfit v.d.H., Janna Heijer. Arend N., Swaantje Swierse. Gerrit 0., Hargaretha Bolks. Joannes K.R. Hendrik S., Geertruid Schotveld. Gerrit v.d.H., Aaltje Weidekamp.
Johanna de Lange, weduwe van Pieter Smit, Adolf Scholten en Jannes ten Bruggenkate meldden: Wilhelmus Smit, zoon van Pieter S., overleden, eo Johanna de Lange, gedoopt 12 september 1790, "is voor ongeveer drie jaren als arm-kind in dienst gesteld door Gandarmes van hier vervoerd ge worden" . Jacobus Honnik, Bgbert ter Brugge en Gerrit Jan Lulof kwamen melden dat Harkus Goedman, zijn vrouw Carolina Sophia Honnik en hun zoon Johan Hen drik Harkus Goedman, geboren of gedoopt 6 juni 1790 niet meer in Almelo melo woonden. Zij wisten niet waar het gezin zich ophield, omdat zij "des nachts in stilte van hier vertrokken zijn". Het register bevindt zich in het Archief van de gemeente Almelo. A.P. de Jongeburcht.
G e n e a l o g i s c h
a l l e r l e i .
MORMONEN EN GENEALOGIE In dagblad "Tubantia" van 9 september 1989 werd door de heer Dick Hörst onder de titel: "Bestaat er misschien toch een rijke tak van onze fami lie....?” uitvoerig aandacht besteed aan de mogelijkheden die de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (kortweg aangeduid al6 " de Mormonen") biedt voor onderzoek op genealogisch gebied. Zoals Hellicht bekend, is een van de opdrachten van de lidmaten van deze kerk het samenstellen van een eigen kwartierstaat met het doel te komen tot meer zicht op een verbondenheid met de voorouders, mede met het oog op een "vriendelijke hereniging" in een hiernamaals. Inherent aan deze opdracht is het streven om wereldwijd zoveel mogelijk persoonsgegevens te verzamelen en te bewaren. Vooral in de naoorlogse jaren richten vertegenwoordigers van deze kerk zich tot gemeentebesturen, rijksarchieven en andere archiefvormende in stellingen met het verzoek de onder hen berustende persoonsgegevens te mogen verfilmen op microfilm. Een groot aantal registers van de burgerlijke stand, bevolkingsregis ters, DTB's, notariële archieven etc. zijn inderdaad verfilmd. Het is geen geheim, dat b.v. de rijksarchieven in de provincie van dit filmmateriaal van de Mormonen gebruikgemaakt hebben voor de opbouw van hun filmbestand op de studiezalen (helaas is ook heel goed te merken dat het kopieën van kopieën betreft: de leesbaarheid, vooral van de oudere registers, is vaak erg slecht!). Het hoofdkantoor, waar deze enorme voorraad microfilms bewaard wordt, is in Salt Lake City, met een bijkantoor in Frankfurt en een filiaal, sinds november 1988, in Apeldoorn. De heer Tjoonk en ik bezochten onlangs het centrum in Apeldoorn, geves tigd in een zaaltje naast het kerkgebouw Boerhavestraat 62, hoek Edisonlaan en spraken daar met de heer Peters. Het beste laat zich dit gesprek samenvatten met erop te wijzen dat in Apeldoorn in eerste aanleg een aantal catalogi aanwezig is waarin kan worden nagezien wat er voorhanden is aan microfilms, waarna men deze films hetzij in Frankfurt, hetzij in Salt Lake Citj kan aanvragen. Dat kost voor de toezending per film ƒ 11,50, en ƒ 5,- meer als men de film in Apeldoorn wil houden. Daarnaast beschikt het centrum in Apeldoorn over een microfichesbestand op persoonsnaam van de namen voorkomende in de bovengenoemde kwartier staten van de lidmaten. Het is dus persé niet juist dat er van iedereen gegevens ontleend aan verfilmde geboorteacten enz. zouden zijn. Hat ons erg tegenviel was de geringe hoeveelheid films die in Apeldoorn aanwezig was. Hij hadden vooraf even het idee gekregen, mede naar aanleiding van ge sprekken met cursisten, dat in Apeldoorn vrijwel heel Nederland ter in zage lag, maar u zult reeds uit het voorgaande begrepen hebben dat dat een waanidee was.
6
Net is, zeker voor de beginnende onderzoeker, nauwelijks interessant on Apeldoorn te bezoeken. Het zij hier nog eens uitdrukkelijk gezegd! Apeldoorn heeft hetzelfde als het Rijksarchief in Zwolle en daar staat het onmiddellijk gratis te uwer beschikking, in Apeldoorn noet het eerst worden opgevraagd in Frankfurt of Salt Lake City, dat kost een paar een* ten en het materiaal biedt niets meer! Het wordt natuurlijk anders als u gegevens zoekt over de grens, b.v. van voorouders diep in Duitsland, in Amerika, Australië of noem maar op. Dan verdient het aanbeveling na te gaan wat de Hormonen daar hebben verfilmd, zodat u die films naar Apeldoorn kunt laten komen. Het centrum beschikt voorts over een op microfiches opgenomen catalogus van publicaties op genealogisch gebied, maar ook hier is weer een waar schuwing op zijn plaats! een onderzoek via het bekende Repertorium van Van Beresteyn en het kaartsysteem van het CBG lijkt veel interessanter. Hellicht is de namenklapper interessant voor de gevorderde onderzoeker, die reeds over veel gegevens beschikt en dan mogelijk verbindingen kan leggen tussen hetgeen in het microfichesbestand staat en zijn eigen ge gevens. In dit verband sprak ik met on6 mede-lid, de heer Ter Brugge, die ook in Apeldoorn was geweest en daar o.m. kopieën had gemaakt van alle in het fichebestand voorkonende namen Ter Brugge. Na grondig onderzoek van deze gegevens is de heer Ter Brugge gaarne be reid t.z.t. in deze rubriek verslag te doen van zijn bevindingen. Ik ben zeer benieuwd of het hem nieuwe gegevens zal hebben opgeleverd. Voor diegenen, die na het lezen van het voorgaande nog staan te trappe len van ongeduld om naar Apeldoorn af te reizen! het centrum is geopend op dinsdag en vrijdag van 13-17 uur, alleen na afspraak met de heer Heijdemann, tel 055*668482. Het centrum beschikt over 5 leesapparaten. Fotokopieën kosten f 1,25 per stuk. Wim Kooiman. B o e k b e s p r e k i n g e n
e n
a a n k o n d i g i n g e n .
Hella S. Haasse. Schaduwbeeld of het Geheim van Appeltern, Kroniek van een leven. 472 blz. De levensbeschrijving van Joan Derk van de Capellen. Het boek geeft een goede indruk van het functionneren van de Staten van Overijssel in de 18e eeuw. He komen de Drost van Twente tegen die zich verzet tegen het afschaffen van de drostendiensten. Zeer boeiend geschreven.
Onder auspiciën van de "Historische Kring Losser" verscheen in 1986 een eerste boekwerk over grondstukken en bewoners in het dorp Losser om streeks het jaar 1820. Bind 1989 volgden twee nieuwe uitgaven op dit terrein, handelende over grondstukken en bewoners in de marke Losser omstreeks 1832. Het geheel is aangevuld met een schat aan detailkaarten, ontleend aan de oude ka dastrale archieven.
Hat deze boeken bijzonder interessant naakt is dat ook de gegevens van de volkstelling 1795, het vuurstedenregister en enkele schattingsregis ters zijn opgenomen. Hierdoor is een zeer konpleet overzicht van de geneente Losser ontstaan. Ik raad een ieder, die in dat gebied "op zoek" is, het raadplegen van deze boeken sterk aan. H.G.H. Tjoonk.
BURGERBOEREN 1580-1596, 1665-1730, 1732-1809, 1819. Van commentaar voor ziene uitgave van de Stichting Oudheidkamer Riessen 1989. 48 blz. De Stichting Oudheidkamer Riessen zond ons bovengenoemde uitgave toe. De redactie is altijd dankbaar wanneer zij zulke uitgaven mag ontvangen. Plaatselijke initiatieven als deze waardoor de aandacht gevestigd wordt op bronnen die zonder zulk een gemakkelijk leesbare heruitgave, voorzien van een personenregister, gemakkelijk in het vergeetboek terecht konen, zijn altijd zeer welkom. Het is een aardige uitgave geworden verzorgd door Mevrouw H.M.J. Scholten (voorwoord en coordinatie), de heren D. Poortman (inleiding en bewerking), J.H. Hissink (technische uitvoering), M. Paetzel (verzorging omslagfoto waarop het oude stadhuis staat afgebeeld) en mevrouw G.H. Paetzel-Veenstra (redactie). Het eenvoudig ver zorgde boekje bevat een vijftal afbeeldingen die de tekst en de sfeer verlevendigen. De inleiding is informatief. De trans literaties in mo dern nederlands doen wel eens de vraag rijzen waar de commentator spreekt en waar het handschrift. De individuele notities geven hier en daar een heel persoonlijk beeld van de betrokken ingeschrevene en zijn/ haar omstandigheden. Onder de inschrijvingen vond ik er ook een, die ik gaarne nader toegelicht had gezien. Zo zal nienand zonder raadpleging van een woordenboek Latijn goed weten wat het woord "caveeren" betekent in de tekst op p. 25 ter zake van de inschrijving van 29 maart 1766. Maar overigens gaarne alle lof. Het boekje is te verkrijgen bij Mevrouw H.M.J. Scholten, Rijssense straat 118, 7441 AK Nijverdal. Prijs ƒ 7,50. G.A. Hamel. Op verzoek van de Culturele Raad Overijssel plaatsen wij hierbij, enigszins bekort, de volgende mededeling. OVERIJSSELS CONTACTBERICHT. Het Overijssels Contactbericht is het kwartaalblad van de Sector Ge schiedenis en Cultuurbeheer van de Culturele Raad Overijssel. Het blad is onmisbaar voor iedereen die belangstelling heeft voor de ge schiedenis van Overijssel.
8
U vindt er een grote hoeveelheid informatie in over museale en geschied' kundige ontwikkelingen in en buiten Overijssel. Het blad heeft onder meer de volgende rubrieken! Historie, Musea, Monumesten en Boekennieuws. Afzonderlijke aandacht verdient de rubriek Vraag en Antwoord, waarin de consulenten van de sector geschiedenis en cultuurbeheer vragen zullen beantwoorden. Abonnees van het Overijssels Contactbericht ontvangen gratis het "Overijssels Tijdschriftenoverzicht" én het jaarlijks "Cursu6overzicht Ge schiedbeoefening en musea". De abonnementsprijs van het Overijssels Contactbericht bedraagt ƒ 19,50 per jaar. Voor meer informatie, een abonnement of een gratis proefnummer kunt u zich wenden tot de Culturele Raad Overijssel, Jacob Catsstraat 25, 8023 AE Zwolle. Telefoon 038-537527.
K w a r t i e r s t a t e n . Ingezonden kwartierstaten worden eerst in het persoonsbestand Twente op genomen. Daarna wordt de kwartierstaat "uitgedraaid" en vergeleken net de ingezondene. Desondanks, of misschien daardoor, worden er fouten gemaakt. Door deze werkwijze worden er mogelijk contacten gevonden met reeds eer der ingevoerde personen en bestaat de mogelijkheid dat de computerkwartierstaat verder gaat dan de ingediende. Over de computer-kwartierstaat nog het volgende: * betekent geboren of gedoopt De opgegeven plaatsnamen zijn soms die waar de kerk staat, soms ook is er een marke of zelfs een buurtschap gegeven. Bij alias vermelden wij iedere mogelijke andere naam waarmee betrokkene wel aangeduid werd. Dat was dus zeer vaak de naam van de boerderij. De namen in een kwartierstaat worden voorafgegaan door een "persoonsnum mer", dat is het nummer waarmee die persoon in de computer bekend is. Indien U van een persoon meer weet of denkt dat hij dezelfde is die in Uw kwartierstaat voorkomt, gaarne bericht met vermelding van dat nummer. Opname van kwartierstaten in dit orgaan geldt altijd als een zoekoproep aan medeleden en dus niet als een publicatie van iets dat zijn uiteinde lijke vorm gekregen heeft. Evenmin staan alle kwartieren onomstotelijk vast. Voordat u gegevens in uw eigen kwartiestaat overneemt dient u al les te controleren bij de bron! In sommige gevallen is ter wille van de overzichtelijkheid de proband wat jonger gekozen dan gebruikelijk. Hat betreft kwartierstaat 89-15 (Wilmink): meer waarschijnlijk lijkt:
4.10150 JAN WILMINK, * Hengelo 13.10.1774, ♦ Hengelo 19.09.1840. Hever. Tr. Hengelo 11.08.1799 iet AALTJEN UARHTINK, alias UERHTINK, * Hengelo 05.02.1767, ♦ Hengelo 29.12.1843, dochter van C O R N E U S UERMTINCK en ENGELKEN 00LDERINCK.
8.10154 UILLEM WI L M I N K , t Hengelo 11.11.1736, * Hengelo vóór 1815. Tr. Hengelo 15.08.1773 iet: 9.12695 GEESKEN WILMINK, * Hengelo 14.10.1736, ♦ Hengelo 05.06.1812. 16.10162 JAN UILMINK, * vóór 1720. 17.10163 ANNA TER REEF, « vóór 1720. 18.12696 ADOLPH GERRITSEN UILHINK, alias UILHINCK, * Hengelo vóór 1705. Tr. Hengelo 26.05.1726 iet: 19.12697 HENDRINA ALBERTSEN REEFF, * Hengelo vóór 1705, * Hengelo vóór 1745.
K w a r t i e r s t a a t
W i l m i n k
(90-1)
1.12233 J0HANNA WILMINK, * Hengelo 05.04.1846, + Hengelo 28.03.1918. Tr. Hengelo 13.11.1880 met FREDERIK HAAN, * Hengelo 19.03.1850, t Hengelo 21.03.1900, zoon van KAREL JAC08US HAAN en FREOERIKA BRUINS. 2.12216 GERHARDUS WILMINK, * Hengelo 02.02.1801, t Hengelo 05.08.1871. Tr. Hengelo 19.05.1837 iet: 3.12217 JENNEKEN UILMINK, * Hengelo 16.12.1805, ♦ Hengelo 14.03.1852. 4.12218 GERRIT UILMINK, * Hengelo 05.01.1760, * Hengelo 08.10.1817. Tr. 2e Hengelo 18.01.1800 net: 5.12221 JANNA UILMINK, * Hengelo 04.09.1769, t Hengelo 22.12.1832. 6.12652 GERRIT UILMINK, * Hengelo 01.10.1780, t Hengelo 02.07.1854. Tr. Hengelo 13.01.1805 iet: 7.12653 HERMINA PEEZE, * Hengelo 02.08.1777, * Hengelo 22.09.1861. 8.12222 HENDRIK UILMINK, * Hengelo vóór 1730. Tr. Hengelo 17.11.1753 net: 9.12223 JENNEKEN UEVERS, alias PLAAI, * Lonneker 02.08.1733. 10.12224 GERHARDUS UILMINK, alias WILMINCK, * Hengelo 27.02.1746. Tr. Hengelo 09.04.1769 «et: 11.12225 CATRINE (ANNA) TER WEELE, alias UELE, * Hengelo 17.03.1748. 12.12656 JANNES UILMINK, * Hengelo 12.11.1752, ♦ Hengelo 31.03.1823. Tr. Hengelo 03.09.1775 met: 13.12657 EVA KEUZENKAMP, * Hengelo vóór 1755, + Hengelo 25.02.1830. 14.12654 GRADUS PEEZE, alias PESE, * Borne 17.12.1747, ♦ Hengelo 17.11.1828. Tr. Hengelo 20.05.1771 net: 15.12655 ANNEKEN HÖFTINK, alias HÖFTEN, * Twekkelo vóór 1760, t Hengelo 18.09.1828.
18.12650 HENRIC «EVERS, * VÓÓT 1715.
19.12651 20.12672 21.12673 22.12682 23.12683 24.12660 25.12661 26.12662 27.12663 28.12666 29.12667 30.12668 31.12669
HERHKEN JANSSEN, * vóór 1715. JAN UILMINCK, * Hengelo vóór 1725. LISABETH POST, * Hengelo vóór 1725. EVERT TER UELE, alias UEELE, * Hengelo vóór 1730. NARGRETE TEN VOORDE, * Hengelo vóór 1730. JAN UILHINK, * Hengelo vóór 1730, + Hengelo vóór 1825. Tr. Hengelo 03.05.1750 iet: GERTRUDIS TER HAAR, * Borne 29.09.1728, + Hengelo vóór 1825. GERRIT KEUZENKAHP, * Vóór 1735, t Hengelo vóór 1830. JENNEKEN KLUHPERS, * vóór 1740, t Hengelo vóór 1830. GERRIT PEEZE, alias PESE, * Hengelo vóór 1720. Tr. Borne 04.03.1740 «et: GREETJEN HESSELINK, * Borne vóór 1720. HARNEN HÖFTEN, * vóór 1725. JENNEKE LEUSSINK, alias LUESSINK, * vóór 1730.
50.12664 STEPH TER HAAR, * vóór 1710. 51.12665 UILHELHINA HANNINCK, » vóór 1710. A.B. van 't Wel-Nieman.
K w a r t i e r s t a a t
P I e g t
(90_2)
1.12690 HENDRIKUS PLEGT, * Ueerselo 20.12.1843, t langeveen 09.10.1932. Tiaaeraan/ Landbouwer. Tr. Ueerselo 19.10.1875 aet HENRICA GOSSELT VORSPOEL, * Saasveld 04.09.1854, ♦ Langeveen 22.12.1935, dochter van HENDRIKUS GOSSELT VORSPOEL en GEERTRUID DETERD. 2.12010 JANNES PLEGT, * Ueerselo 03.04.1812, t Ueerselo 14.08.1885. Landbouwer. Tr. Ueerselo 07.07.1832 aet: 3.12011 MARIA JOHANNA VELTHUIS, * Denekanp 06.12.1808, ♦ Ueerselo 11.03.1879. i
4.12012 HERMANNES JOANNES PLEGT, * Deurningen 28.01.1764, t Ueerselo 01.12.1827. Landbouwer. Tr. Ueerselo 22.07.1806 net: 5.12013 MARIA RUTGERINK, * Deurningen 27.09.1771, + Ueerselo 10.03.1819. 6.12014 HERMEN VELTHUIS, * Ootaarsua vóór 1790, + Groot Agelo 07.02.1832. Landbouwer. Tr. Ueerselo 12.02.1808 aet: 7.12015 JANNA HEIJERS, * Ootiarsui 20.04.1786, t Denekaap 01.07.1854.
8.12020 HENDRIK PLE6T, alias TINSELBOER, BOERS, * Duider vóór 1740. Landbouwer. Tr. Deurningen 07.04.1760 «et: 9.12021 NN HEUVER (HU1JS), alias OVERHEUVINK, * Agelo vóór 1740. 10.12022 WILHELMUS ROTGERINK, * Oulder vóór 1740. Landbouwer. Tr. Deurningen 26.10.1761 «et: 11.12023 JULIAHA VOLHERINCK, * Deurningen 17.02.1738. 12.12024 LUCAS OTHAN, * Denekaap 21.10.1744. Landbouwer. Tr. Ootaarsua 30.10.1768 «et: 13.12025 JANNA VELDHUIS, * Ootaarsua 31.03.1746. 14.12026 JANNES HEIJERS, * Ootaarsua 08.07.1759, t Groot Agelo 29.01.1829. Landbouwer. Tr. Ootaarsua 03.06.1781 «et: 1 15.12027 ALEIDA GETKOTTE, * Ootaarsua 03.03.1753, + Groot Agelo 08.05.1820. 16.12004 GERRIT EGBERTSEN OVERESSE, alias BOERSHUIS,TINSELBOER, * Weerselo vóór 1700. Landbouwer. Tr. Deurningen 31.07.1718 «et: 17.12005 MARIA HENDRIKSEN BOERS, alias TINSEL, * Duider vóór 1700. 18.12006 HERHEN JAN HEUVER, * Klein Agelo vóór 1715. Landbouwer. Tr. Ootaarsua 28.04.1734 aet: 19.12007 ALE SCHOLTEN, alias VERWIJCK, * Tilligte vóór 1715. 20.12008 JAN ROTGERINK, alias ROTTGERINGK, * Duider 1698. Landbouwer. Tr. Deurningen 12.03.1719 aet: 21.12009 SUENNE HANNINK, alias HANNINGK, * Oulder Ó 1 .08.1699. 22.12034 GERRIT VOLMERINK. alias VOLMER, * Rossua 07.07.1700. Landbouwer. T r . Deurningen 25.02.1732 «et: 23.12035 FENNE GERRITSEN UALKOTTE, * Rossu« 25.10.1700. 24.12036 SANDER OTTINK, * vóór 1725. Tr. Denekaip 22.10.1743 «et: 25.12037 GESE UOLBERINK, alias BAALHUIJS, * vóór 1725. 26.12038 ROELF VELTHUIJS, » vóór 1725. Tr. Ootaarsua 29.12.1743 «et: 27.12039 LIJSEBETH KUIJPERS, * Nijstadt vóór 1725. 28.12040 LUCAS HEUPINK, * Tilligte vóór 1740. Tr. Ootaarsua 19.02.1758 aet: 29.12041 HERMINE SMEIJERS, * Agelo vóór 1740. 30.12066 JAN GETKATE, * Ootaarsua 06.04.1716. Tr. Ootaarsua 27.02.1746 aet: 31.12067 HINDRICA UINKELINK, * Ootaarsua 11.02.1716. 36.12098 JAN HEUFFER, * vóór 1650. Tr. Ootaarsua 24.01.1669 aet: 37.12099 EEFKEN VINCKEN, * Klein Agelo vóór 1650.
12
38.12100 LAMBERT 0L0E SCHOLTE, alias VERWIJK, * vóór 1695. 40.12102 JAN ROTGERINK, * Duider vóór 1670. Tr. Oldenzaal 17.09.1689 iet: 41.12103 AERNE JANZEN TEN 5TR00THUIJS, * Nijstadt vóór 1670. 42.12104 WILLEH HANNINK, * Duider vóór 1670. Tr. Oldenzaal 24.03.1689 iet: 43.12105 FENNEKEN MEILING, * Duider vóór 1670. 44.12130 SERENT VOLMERINK, * Duider vóór 1680. Tr. Oldenzaal 25.06^.1699 «et: 45.12131 GEESKEN MEILING, s Duider vóór 1680. 46.12128 GERRIT TEN WALKOTTE, * Duider vóór 1670. Tr. Oldenzaal 13.10.1689 net: 47.12129 GEESIEN SEVERINKS, * Duider vóór 1670. 48.12138 LUCAS OTTINK, * Denekaap vóór 1690. Tr. Denekaap 16.11.1710 aet: 49.12139 HEILE SANDERS, * Denekaip vóór 1690. 52.12140 ADOLPH ROLOFZEN TEN VELTHUIS, * Nijstadt vóór 1680. Tr. Haaksbergen 28.08.1701 aet: 53.12141 HENDRIKJEN ROELOF TEN KINKELER, alias KORTEN, * Boekelo Haaks vóór 1685. 56.12142 JAN HEUPINCK, * Tilligte vóór 1695. Tr. Ootaarsua 28.04,1715 aet: 57.12143 AELKEN UICHERINK, * Tilligte vóór 1695. 60.12144 BERENT TE GETKATE, * Groot Agelo 05.05.1687. Tr. Ootaarsua 22.02.1711 aet: 61.12145 AELTJEN ABRAHAHINCK, * Ootaarsua 03.11.1678. 62.12146 JAN WINKELINCK, * Ootaarsua 03.12.1681. Tr. Ootaarsua 05.03.1713 aet: 63.12147 GEESIEN SCHOLTEN, * vóór 1700. 76.12160 AEL8ERT TEN SCHOLTE, * Tilligte vóór 1650. Tr. Ootaarsua 14.03.1669 aet: 77.12161 AELE TEN MASELAND, * Tilligte vóór 1650. 84.12162 WILLEM HANNINCK, t Duider vóór 1640. Tr. Oldenzaal 07.07.1661 aet: 85.12163 HILLE TEN COGGENSCHOT, * Duider vóór 1645. 90.12164 WERNER MEILINCK, * Duider vóór 1655. Tr. Oldenzaal 04.03.1677 «et: 91.12165 JENNEKEN WAASSINCK, * Duider vóór 1660. 120.12166 GEERT GETKATE, * vóór 1670. 121.12167 SWENNE NN, * vóór 1670. 122.12168 JAN ABRAHAHINCK, * Klein Agelo vóór 1655. Tr. Ootaarsua 17.01.1675 aet: 123.12169 AELTJEN FRANSZ, * vóór 1660.
13
124.12170 JAN WINCKELINCK, * Agelo vóór 1665. 125.12171 ALE N N . * vóór 1665. H.G.J. Borgers.
K w a r t i e r s t a a t
V e l d h u i s
(90-3)
i
I.12685 JOHANNA GESINA VELDHUIS, * Oldenzaal 24.03.1823, ♦ Oldenzaal 25.05.1892. Tr. Oldenzaal 08.01.1848 iet ALBERTUS SCH0LTE (N), * Oldenzaal ( 01.12.1820. 2.12180 HERMAN VELDHUIS, * Oldenzaal 17.11.1796, ♦ Oldenzaal 24.11.1871. Tr. Oldenzaal 09.11.1820 iet: 3.12181 CATHARINA VAN ZUTPHEN, * Oldenzaal 07.12.1793. 4.12182 BERNHARD VELDHUIS, * Oldenzaal 12.01.1768, t Oldenzaal vóór 1815. Tr. Oldenzaal 24.11.1795 iet: 5.12183 JOHANNA FRANSEN, * Oldenzaal 30.12.1764, ♦ Oldenzaal 12.01.1833. 6.12184 BERNHARD VAN ZUTPHEN, * Oldenzaal 02.11.1766, ♦ vóór 1805. Tr. Oldenzaal 19.11.1790 iet: 7.12185 GEZINA TEN VELDHUIS, * Oldenzaal 22.10.1763, ♦ vóór 1815. 8.12186 HENRICUS TEN VELDHUIS, * Oldenzaal 01.12.1742. Tr. Oldenzaal 17.05.1767 iet: 9.12187 CHRISTINA BERÉNSEN, * Losser vóór 1750. 10.12188 HERNANNUS FRANSEN, * Oldenzaal 10.01.1736. Tr. Oldenzaal 27.11.1763 iet: II.12189 GEZINA THEODORA TER ELLEN, alias UOLBERS, * Oldenzaal 25.10.1738. ( 12.12190 JAN VAN ZUTPHEN, * Oldenzaal 20.08.1722. 13.12191 ANNA CATHARINA SLEEBOSCH, alias ACHTERBOSCH, * Oldenzaal 13.07.1724. 14.12192 JAN TEN VELDHUIS, alias VELTHUIS, * Oldenzaal 08.01.1731. Tr. Oldenzaal 28.06.1761 iet: 1 15.12193 EUPHEHIA TEN POLL, * Oldenzaal 12.12.1735. 16.12194 HARHEN STEVEN TEN VELDHUIS, alias VELTHUIS, * vóór 1705. Tr. 2e Oldenzaal 04.12.1737 iet: 17.12195 ALEIDA LAHMERS, * Nienborg vóór 1705.
14
2 0 . 1 2 1 % ARNOLDUS FRANSEN, * Oldenzaal 28.03.1703. Tr. Oldenzaal 25.04.1728 iet: 21.12197 ANNA CATHARINA REGTERS, * Oldenzaal 10.01.1702. 22.12198 JOHANNES TER ELLEN, alias WOLBERS, * vóór 1725. 23.12199 HARGARETHA NACKE, * vóór 1725. 24.12200 HERMAN VAN ZUTPHEN, * vóór 1700. Tr. Oldenzaal 26.12.1715 iet: 25.12201 GEERTRUIOA (EUPHEMIA) VAN LUIKENHUIS, * Denekaap vóór 1700. 26.12202 JACOBUS SLEEBOSCH, al ia* ACHTERBOSCH, * vóór 1710. 27.12203 CATHARINA SMITKAMP, * vóór 1710. 28.12204 JAN TEN VELDHUIS, alias VELTHUIS, * Oldenzaal 11.06.1706. Schoemaker. Tr. Oldenzaal 02.01.1727 iet: 29.12205 GEZINA TER LINDEN, * vóór 1710. 30.12206 HERMEN TEN POLL, alias POLHUIS, VAN HET, * vóór 1710. Tr. 2e Oldenzaal 07.05.1730 iet: 31.12207 JOHANNA WILMINK, * Epe (Munster) vóór 1715. 40.12208 41.12209 42.12210 43.12211 56.12212
ADOLPHUS FRANSEN, * vóór 1685. CATHARINA NIENHUIS, alias VOS, * vóór 1685. HERMANNUS REGTERS, alias RECHTERS, * vóór 1685. MARIA ALBERTSEN, alias LAMBERTS, * vóór 1685. STEVEN TEN VELDHUIS, alias VELTHUIS, * . vóór 1690. Tr. Oldenzaal 03.05.1705 iet: 57.12213 ANNA MARIA HETTERMAN, alias HESTERMAN, * Metelen vóór 1690. M. Muller'Scholten.
(
' r a g e n r u b r i e k Leden van onze vereniging hebben de mogelijkheid in deze rubriek vragen te stellen. Het is niet de taak van redactie of bestuur om die vragen te behandelen. De adressen van de vragers vindt u op de laatste blz. van dit nummer. De vragen dienen schriftelijk ingediend te worden. De redactie is natuurlijk wel benieuwd naar de resultaten en zal een be richtje daarover, voor publicatie in dit tijdschrift, bijzonder op prijs stellen. Vraag 90-1 Zelfs de vaklui op het Rijksarchief in Zwolle konden mij niet helpen met onderstaande vraag!
15
Huwelijksacte uit 1796: ".... en ieder kint een koe en één bedde zoo het moet bespreid worden en ieder een kist en de beide meisjes ieder een zwart kleed en zullen de kinderen onderhouden in kost en kleere zoe lange zij het zelfs verdienen kunnen en zullen de kinderen in voerdoek onderhouden zoe lange zij ongetrouwd zijn...." Testament uit 1832: aan mijne beide zoons Harmen en Jannes ieder respectievelijk tot aan hun dertigste jaar, twee nederlandsche ellen voordoek jaarlijks". Vraag: wat is dit voer- of voordoek??? 1
Ton Boswerger.
( B e s t u u r s M e d e d e l i n g e n J a a r v e r s l a g
1 9 8 9
(concept)
1. Ledenstand. Aantal leden per 1 januari 1989 : 208 per 31 december 1989 : 231 2. Bestuurssamenstelling. Het afdelingsbestuur was per 1 januari 1989 als volgt samengesteld: voorzitter: secretaris: Penningmeester! lid:
Ir. H.C. G.J. ten Ing. H.G. Mr. G.A.
Zorn. Hoeve. Prowijn. Hamel.
Tijdens de jaarvergadering te Hengelo op 18 februari werd de heer G.J. ten Hoeve, volgens rooster aftredend, als secretaris herkozen. In de vacature van het vijfde lid werd niet voorzien. Tot afgevaardigde en plv. afgevaardigde voor de Algemene Vergadering werden Ten Hoeve, resp. Zorn herkozen. I 3. Bijeenkomsten 1989. 14.1
18.2
16
Lezing door F. Rensen, Afd. Groningen, over de genealogische en kunsthistorische betekenis van grafmonumenten en rouwborden. 33 aanwezigen. Jaarlijkse afdelingsledenvergadering, gevolgd door enkele korte voordrachten van leden. 43 aanwezigen.
16.3
Avondbijeenkomst net een voordracht van ons nedelid J. Koekenberg uit Oldenzaal over de nanualen van de ontvangsten van de kerkneester der Plechelnuskerk van 1712 tot 1780, net speciale aandacht voor de verluidensboeken. 19 aanwezigen. 15.4 Lezing H. Ijzerman over het fotograferen bij de genealogie en over Alva's Raad van Beroerten. 45 aanwezigen. 9.9 Lezing door H. Engelbertink uit Rossun over de kroniek Engelber* tink, een door en door Twents geslacht. 29 aanwezigen. 7.10 Contactniddag te Hengelo. 50 aanwezigen. 25.11 Lezing door H. Kooiman, lid van de afdeling over zijn ervaringen bij het genealogisch onderzoek. 30 aanwezigen. 4. Vergaderingen van het afdelingsbestuur. Het afdelingsbestuur kwan 6 naai in vergadering bijeen en wel op 6.2, 30.5, 9.8, 16.10, en 12.12. Bovendien had het afdelingsbestuur een regionaal overleg net het bestuur van de afd. West-Overijssel op 11.9 te Nieuwleusen. 5. Mededelingenblad. "Twente Genealogisch" verscheen ook weer in dit jaar elk kwartaal net een totaal van 64 blz. tekst in een oplage van 325. Het aantal abonnees is 25. In de jaargang 1989 werden o.n. 17, neest korte kwartierstaten gepubli ceerd. Het is verheugend dat daarop door de leden van binnen, naar ook van buiten de afdeling flink gereageerd wordt. Aan door leden ingezonden kopij was geen gebrek. 6. Overige activiteiten. Het Persoonsbestand Twente vóór 1812 groeide tot boven de 10 000. Dit jaar werd een "ledencontact" project gestart, waar tot nu toe slechts 45 leden aan deelnenen. Voor actief nedewerken in een contact- of werkgroep bleek helaas nog te weinig belangstelling. Aldus vastgesteld in de afdejlingsledenvergadering van 28.2.1990. De Voorzitter:
De Secretaris:
O p r o e p Zoals bekend is het bestuur nog steeds onderbenand. Daardoor zijn de be stuursleden vrij zwaar belast. In het vorige nunner van TG deden we een oproep voor twee functies. Met 501 succes: Mevrouw A.B. van 't Hel-Nienan zal de postale verzorging van TG op zich nenen: dat is heel fijn. Nu dus nog de tweede functie!
I
Wij zoeken! Ben of twee personen die bij lezingen of vergaderingen zorgen dat al het nodige aanwezig is. He denken aan een projektor, een glaasje water enz. Nadere inlichtingen bij de secretaris. A f d e 1 i n g s l e d e n v e r g a d e r i n g 1 9 9 0 Hierbij nodigen wij u uit voor de jaarlijkse afdelingsledenvergadering op woensdag 28 februari 1990 in Avion, Deurningerstr 27 Enschede, aanvang 20.00 uur. Namens het afdelingsbestuur: H.G. Zorn, Voorzitter.
A GE ND A
i
I. Opening en mededelingen. 2. Ingekomen stukken. 3. Verslag afdelingsledenvergadering van zaterdag 18 februari 1989. Het concept-verslag is afgedrukt in TG 89-2 blz. 29 en 30. 4. Jaarverslag 1989. 5. Financieel verslag 1989. 6. Begroting 1990. 7. Verslag gecombineerde vergadering 27 januari 1990. 8. Bestuursverkiezing. Volgens rooster zijn aftredend de heren H.G. Frowijn en G.A. Hamel. Zij stellen zich herkiesbaar. Het bestuur stelt voor beide heren te herkiezen resp. als penningmeester en als lid. Er is er nog steeds een vacature, waarin het bestuur niet kon voorzien. Kandidaten daarvoor en eventuele tegencandidaten voor de her kiesbaren kunnen worden gesteld door ten minste vijf leden, uiterlijk een week voor de vergadering, schrifteliijk en on dertekend, bij de afdelingssecretaris. 9. Verkiezing afgevaardigde en plaatsvervangend afgevaardigde. Het bestuur stelt voor de heren Ten Hoeve en Zorn opnieuw als zo danig te benoemen. 10. Rondvraag. 11. Sluiting. Voorstellen met toelichting, ter behandeling in de afdelingsledenverga dering, kunnen tot uiterlijk een maand voor d« vergadering ingediend worden bij de secretaris. Het financieel verslag en de begroting 1990 zullen ter inzage liggen. Na de ledenvergadering zal er gelegenheid zijn om met het bestuur van gedachten te wisselen over de toekomst van de afdeling. Ook hopen wij dat enkele leden iets willen vertellen over hun ervaringen en vondsten.
18
B e d a n k je. Mevrouw G.J. ten Have-de Leeuw kwam tijdens de pauze van onze bijeen komst in het Parkhotel ongelukkig te vallen en brak daarbij haar boven arm. Zij dankt allen voor de getoonde belangstelling en voor de bloemen die het bestuur namens de afdeling zond. Het gaat haar weer aardig goed. A g e n d a
^
Zaterdag 13 januari 1990, 14.00 uur in Avion, Deurningerstraat 27 te Enschede. Lezing door de heer Ir. R.A.J. Dix uit Zevenaar. "Se inrichting van het familiearchief". Degenen die de heer Dix eerder hoorden zullen zeker weer komen. N.B. Parkeren kan men achter het gebouw, in de Raiffeisenstraat. Dinsdag 6 februari, 20.00 uur. Bezoek aan de bibliotheek van het Provinciehuis te Zwolle, Luttenbergstraat 2. Nadere informatie bij de Afdeling West Overijssel van de NGV. Zaterdag 10 februari 1990, 14.00 uur in Avion, Deurningerstraat 27 te Enschede. Voordracht met dia's door Vf. Ahlers: Willem Vleertman, post meester van diverse staatshoofden in de 17e eeuw: een interessante 01deozaler. De heer Ahlers publiceerde op het gebied van de geschiedenis van het postwezen. Woensdag 28 februari 1990, 20.00 uur in Avion, Deurningerstraat 27 te Enschede. Jaarvergadering. Zie onder Bestuursmededelingen. Na de vergadering napraten en wellicht hebben enkelen van ons iets te melden over nieuwe ervaringen.
(
Zaterdag 10 maart 1990, 14.00 uur in Avion, Deurningerstraat 27 te Enschede. Lezing door de heer J.H.R. Wiefker uit Losser: Het familieboekje van Franciscus Davina 1718-1763. De heer Wiefker heeft veel gestudeerd op de geschiedenis van Twente en daarover heel wat gepubliceerd. Onder andere over Espelo, zie ook Jaar boek Twente 1990. Zaterdag 21 april 13.00 uur. Contactmiddag, samen met West Overijssel. Gebouw "Het Visnet", Grotestraat 70, Nijverdal. V E R Z O E K Wilt U adreswijzigingen, verzoeken tot overschrijving naar een andere afdeling of andere mutaties doorgeven aan het secretariaat van de afde ling (zie hieronder), en aan: N.G.V. Postbus 976 1000 AZ Amsterdam.
19
Le d e nmu t ati.es NIEUWE LEDEN 17583 17661 17581 17598 17657 17642 17466 17452 17659
H.H.J. Bennink J.H. Elfers IDg. W.M. van der Graaf J.G. Groothuis I. Jalin'Dubbeldam J. Lokker Mevrouw G. Meerstra Mevrouw R. 't Mekinchem Stichting Hist. Kring Losser
Polbrug 10 Beethovenstraat 22 Beusebergerweg 14 Weleweg 22 Gaardenstraat 1 't Schoman 4 v. Riebeekstr 38 Kapittelhuisstr 14 Enschedese6traat 19
7152 7482 7451 7548 7451 7478 7535 7665 7582
AZ TJ NE BB CT RM ZK AH AB
Bibergeo Haaksbergen Holten Enschede Holten Diepenhei® Bnschede Albergen Losser
OVERGESCHRBVBN VAN BEN ANDBRE AFDELING 15383 G. Rutgers 7801 W. Poerink
Route du Gr-Lancj 23 2e Hogeweg 48
1212Grand-Lancy Zwitserland 3701 AZ Zeist
OVERGESCHREVEN NAAR EEN ANDERE
AFDELING
J.V. van der Wal
Broederstr 2
8261 GP Kampen.
Rechtstr 21P
6221 EB Maastricht
(
ADRESWIJZIGING 13715
Drs. H.C.A. terStege
Het volgende nummer zal begin april 1990 verschijnen. Kopij indienen vóór 15 maart 1990, s.v.p. Aan dit nummer werkten mee'. H.G.J. Borgers, Bourgondiestr 52 A.H. Boswerger, Spanker 42 H.G. Frowijn, T.Brandsmastr 40 A.F. de Jongeburcht,De Houtduif 3 W. Kooiman, Saffierstr 11 M. Muller-Scholten, Markt 9 R.F.A. Rorink, Prossinkhof 30 H.G.H. Tjoonk, Magnoliastr 20 A.B. van 't Wel-Nieman, Goudsbloemstr 44 H.C. Zorn, Wagnerlaan 13
5346 RD 1231 TD 7572 CJ 7609 ED 7548 CC 7571 EC 7573 BM 7531i KA
Oss Loosdrecht Oldenzaal Almelo Enschede Oldenzaal Oldenzaal Enschede
7531 DE Enschede 7522 KH Enschede
05490-22238 05428-2371 05410-16235 053-337088 053-353791 053-351088
De redactie is niet verantwoordelijk voor de ondertekende 6tukken, afgezien van tikfouten. Adres van Redactie en Afd. secretaris: G.J. ten Hoeve, Niermansgang 125 7514 DN Enschede Tel. 053-352514
20
(
(
c I
NKD11LANDS1 GENBALOCISCBB VBRBNIGING. Opgericht 1944. Correspondentieadres: Postbus 976, 1000 AZ Ansterdan Contributie: Voor leden in de B.B.G.-landen ƒ 50,- per jaar. Alle leden ontvangen het naandblad "Gens Nostra". Bibliotheek, Contactdieost,Biografische Docunentatiedienst, Knipseldienst en Heraldisch Archief: Adriaan Dortsnanplein 3a, 1411 RG Naarden. Geopenddonderdags van 20.00-22.00 uur en zaterdags van ll.OO-Ü.OO uur. Afdeling Twente van de Nederlandse Genealogische Vereniging. Opgericht 1984. ^ . De leden van de afdeling otvangen, naast "Gens Nostra" ook het kwartaal-^ blad "Twente Genealogisch". Bestuur van de afdeling: Voorzitter: H.C. Zorn, Nagnerlaan 13 7522 KH Bnschede 053-351088 Secretaris: G.J. ten Hoeve, Niernansgang 125 7514 DN Bnschede 053-352514 Penningneester! H.G. Prowijn, Titus Brandsnastraat 40 7572 GJ Oldenzaal 05410-14005 G.A. Hanel, Mozartlaan 128 7522 HP Bnschede 053-352279
ABONNEMENTSGELD. Leden van de afdeling Twente behoeven geen abonnenentsgeld te betatalen. Leden van de afdeling zijn zij die binnen de grenzen van de afdeling wo nen en niet aan het Hoofdbestuur geneld hebben bij een andere afdeling gte willen horen. v De grenzen van de afdeling zijn, ruwweg, de Regge in het Westen, de grens net Drente in het Noorden, de grens met Gelderland in het Zuiden. Ben ieder kan, waar hij ook woont, kiezen voor een afdeling. Zo telt de afdeling Twente verscheidene leden die in een ander deel van Nederland of in het buitenland wonen. Leden van de NGV die niet tot de afdeling Twente behoren, kunnen zich op Twente Genealogisch" abonneren voor ƒ 10,- per jaar. Killen zij die wel dienen te betalen hun abonnenentsgeld voor 1990 vol doen? Gaarne op giro 5582643 t.n.v. penningneester N.G.V. te Oldenzaal. Verzoeke Uw lidnaatschapsnumner van de NGV te vernelden.
JAARQANQ VI
APRIL
1990
No.
2
c D e
G e
b
l a c h t s n a a m s a a n n e m i n g
(vervolg)
In een aantal gevallen iB het nogelijk dat een geslachtsnaan een wijzi ging ondergaat. Het Burgerlijk Wetboek biedt daartoe een algenene regel die door ministeriële richtlijnen zijn uitgewerkt. Van groot belang zijn de mogelijkheden een geslachtsnaan te kunnen wijzigen bv. bij adoptie of stiefouder-adoptie. Naar ook voor een genealoog kunnen de richtlijnen zoals die door de Minister van Justitie zijn opgesteld (de laatsten zijn van 1 februari 1989) interessant zijn. Deze nogelijkheden, sons aange duid als "ijdelheidsverzoeken", zijn in te delen in een drietal categoriin.
£
Allereerst konen voor verandering in aannerking de kennelijk onwelvoeglijke of bespottelijke geslachtsnanen. Dit noet objectief bepaalbaar zijn. Niet voldoende is dat de drager nin of neer regelnatig het nikpunt is van flauwe grappen en hierdoor "baalt" van zijn geslachtsnaan. In de regel noet de nieuwe naan door onzetting van enkele letters worden gevornd of net behulp van een voor- of achtervoegsel. Is dit niet noge lijk, dan nag een totaal nieuwe, nog niet in Nederland voorkonende, naar wel Nederlands klinkende naan worden gekozen. Daartoe noet overleg plaatsvinden net het Ministerie. Uit de spaarzaan gepubliceerde beschik kingen blijkt dat niet snel wordt aangenonen dat een geslachtsnaan on welvoeglijk of bespottelijk is. Onder deze categorie kunnen ook die ge slachtsnanen vallen die door conbinatie net het beroep van de drager een ongelukkige conbinatie vornen. Bij voorbeeld een poelier Rotwild of een autohandelaar Roesthuis. Deze regeling geldt tevens voor gevallen waarin de geslachtsnaan associ aties oproept net nationaal of internationaal als zeer negatief bekend staande personen (je zult naar Hitler of Mussert heten!).
21
Een tweede categorie wordt gevornd door de dragers van zeer vaak voorkonende fanilienanen welke hun onderscheidend vernogen verloren hebben, zoals De Vries of De Jong. Er kan toestenning verleend worden de naan te wijzigen, bijvoorbeeld door onzetting van enkele letters of door het opnenen van een voor- of achtervoegsel. Ook hier dient er overleg net het Departement van Justitie plaats te vinden voordat de aanvrager een nieu we naan kiest. Ook spellingfouten kunnen door deze regeling worden her steld. In geen van deze gevallen i6 het nogelijk dat een geslachtsnaan aan de bestaande naan wordt toegevoegd. Verzoeken daartoe vallen uiteen in een tweetal verschillende groepen. Bij de eerste groep moet de aanvrager aantonen dat de toe te voegen naan deeluitnaakte van de naan die door zijn voorouders ten tijde van de in voering van de Burgerlijke Stand (tussen 1810 en 1830) als geslachtsnaan werd gevoerd en sindsdien niet in onbruik is geraakt. Het i6 dus zaak on voldoende bewijsnateriaal te verkrijgen waaruit de juisheid van van de beoogde nieuwe naan blijkt. De andere groep wordt gevornd door aanvragen die erop gericht zijn de uitgestorven of net uitsterven bedreigde naan van de noeder vóór de ge slachtsnaan te nogen plaatsen. De verzoeker noet aantonen dat van de grootvader van vaderszijde van zijn noeder geen nannelijke afstannelingen in leven zijn van wie in redelijkheid nog nakonelingen te verwachten zijn. Deze derde categorie heeft tot doel verarning van het Nederlandse nanenbestandtegen te gaan. Een nogelijke tegenstrijdigheid lijkt te liggen in het feit dat het beleid erop gericht i6 een toenening van dubbele nanen tegen te gaan. Personen die tot de adel behoren kunnen geen beroep doen op deze rege ling ondat er onduidelijkheid over de afstanning (net titels en predika ten) zou kunnen ontstaan. Het is hier niet de plaats on uitgebreid op de procedure in te gaan die de aanvrager noet volgen. Hen dient er op te letten dat bij een n a a m verandering het niet neer zoals vroeger vrij staat aan de aanvrager on wel of niet het Koninklijk Besluit door de anbtenaar van de Burgerlijke Stand in te laten schrijven. De Minister zendt onverwijld een afschrift aan de anbtenaar van de Burgerlijke Stand in de geneente van geboorte. Deze naakt daarvan een akte van inschrijving in het geboorteregister, terwijl van de inschrijving nelding wordt genaakt aan de kant of aan de voet van de geboorteakte. Bij een afwijzende beschikking staat beroep op de adninistratieve rech ter open. Door de narginale toetsing (gekeken wordt of de Minister in redelijkheid tot het besluit heeft kunnen konen) zal een beroep over het
algemeen weinig succesvol zijn. Het is overigens goed te weten dat de nogelijheid bestaat dat de Minis ter in bijzondere gevallen afwijkt van de door hem opgestelde richtlij nen. Dit is echter alleen mogelijk als aangetoond wordt dat de betrokke ne er in ernstige mate onder zou lijden als zijn of haar naan niet zou worden gewijzigd. Dit kan het geval zijn bij de onwelvoeglijke of be spottelijke geslachtsnamen, maar niet bij het toevoegen van een naam. Literatuur: Vulsma, R.F. Burgerlijke Stand en Bevolkingsregister. Uitg. Centraal Bureau voor Genealogie, Den Haag 1988.
R.P.A. Rorink.
E r
is
n i e t s
n i e u w s
onder*
d e
z o n .
Dat de juistheid van dit gezegde ook genealogisch kan worden bewezen toont deze, ruim 200 jaar geleden door notaris Van Wijck gepasseerde, verklaring aan. Ook toen al kritiek op de medici en als alle behande lingen niet mochten baten de gang naar een kwakzalver. Heel modern komt het ter beschikking stellen van het lichaam op ons over, al is het afge ven van een verklaring daarbij in deze vorm, bepaald niet meer van onze tijd. De transcriptie hieronder geeft de oorspronkelijke tekst weer inclusief de mogelijke taalfouten. Opvallend is het gebruik van het woord "verders" i.p.v. "verder". Taal bederf? Of was dit twee eeuwen geleden beschaafd Nederlands? Br zullen ongetwijfeld vele merkwaardige teksten, in het duister van de archieven, op hun herontdekking liggen wachten. Aan ons genealogen de taak deze aan het licht te brengen en daarmee een indruk te geven van het leven in lang vervlogen tijden.
V e r k l a r i n g Den 9e December 1778 compareerde voor mij Adrianus van Hijck, openbaar notaris, bij den Hove van Holland geadmitteert, in 's Hage resideerende, present de getuijgen ondergenoemt Dina Niemeijer weduwe van Adrianus van den Brand, wonende op de Ammunitiehaven in den Hage. Dewelke ter liefde van de waerheid en ten behoeve van een ieder die het aengaen magh, verklaerde waer en waerachtigh te zijn dat zij Deposante omtrent twee jaeren geleden, 't zij uit een ontsteltenis of wel door een ongeluckigen slag op de boven binnenkant van haer linker borst gekree-
23
gen, zij op die plaets naderhand een hardigheid is gewaer geworden, die net ertijd heeft toegenonen en op welke zich vervolgens een vuil rood achtige bruine plek heeft laten zien die vrij groot geworden is, zonder dat de chirurgijn Bijland, die daer over gegaen heeft, zoo door pappen als anderzints, niddel heeft konnen vinden die te doen verdwijnen of verninderen, maer dat integendeel zich aen het onderste gedeelte van haer genelde borst zich vervolgens een openingh geopenbaert heeft waer uit telkens een vervuilde vocht sijperde. Dat de Deposante zich nu reeds omtrent tien maenden geleden deswegens aen Jaques Raijnaud heeft geaddresseert, die zonder daervoor eenige be taling te pretendeeren en zonder snijden, alleen door zijn heelmiddel -na een dag of drie pijn, die verder zeer weinig is geweest- een hoop f bedurven stoffen daer uit heeft doen vallen, de wond gezuivert en nu se-'' derd een maend of agt volkomen heeft geneezen, zonder dat daer verder iets van is overgebleeven, als alleen een volkomen gesloten lidteeken vijff Rhijnlandsche duijmen lang; Verklarende zij Deposante verders, dat zij door niemand van het Doctors off Chirurgijns Collegie alhier is ontboden geweest om gehoord of gevi6iteert te werden en dat ook niemand van hunnen't wegen voor zooverre haer bekend is zich ten dien einde bij haer heeft vervoegd. Bjndigende de Deposante deezes, haere verklaeringen, gevende voor rede nen van wetenschap als in den tezt, bereid zijnde het voorst(aande) bij haer gedeposeerde ten allen tijde, des noods, en daertoe versogt worden de met solemneele eede te stercken, mitsgaders aen die geene die daeraen eenigzints gelegen mogte zijn, haere geneezing te doen beschouwen. Aldus gepasseert ter presentie van Caspar Bader en Jacobus van Laak als getuijgen. H.A. van Brummelen. G e n e a l o g i s c h
a l l e r l e i
5
^
GROOT EN KLBIN BRUHINK Familienamen in Twente zijn vrijwel alle van oorsprong erfnamen, waarbij vaak een van de opvallende kenmerken de uitgang "ing" of "ink" is (B.J. Hekket: "Oost Nederlandse familienamen, hun ontstaan en hun betekenis, 2 delen, Enschede 1982, 1983). De naam ging over op de oudste zoon, die meestal erfopvolger was, andere kinderen uit hetzelfde gezin die trouwden, gaven hun eigen naam op en gingen verder door het leven net de naan van het erve waarop zij na hun huwelijk woonden. Sons werd in de nabijheid van de boerderij, zoals in ons geval, een tweede gebouwd en werd ter onderscheid de ene aangeduid net "groot" en de ander net "klein" of "lutke".
24
Het fenomeen van ttisselnamen geeft vrijwel onoverkomelijke moeilijkheden ' bij de speurtocht naar de juiste voorouders. Het bestuderen van enkele akten uit het boerderijarchief van het Hof Bru(y)inin(c)k en het onlangs verschenen boekje van mevrouw B.C. Geerdink-van der Horp! "De Marke Usselo van 1650 tot 1800" (Leek 1989) in spireerden mij tot de volgende artikelenserie waarbij de nadruk ligt op de problematiek van de wisselnanen. Het hof Bruijnink (Groot Brunink) is gelegen in Bnschede aan de Bruninkslaan 24, even ten zuiden van de wijk Kesselerbrink in de voormalige marke Usselo, buurschap Broekheurne. C.J. Snuif vermeldt over het erve Brunink in de Broekheurne in "De ver zamelde bijdragen tot de geschiedenis van Twenthe" (Bnschede 1930) op blz. 90 o.m.: "Na Herman Brunink kwan zijn zoon Jan Brunink. Deze was gehuwd met Hermken Swerink. Zij hadden geen kinderen en werden opgegevolgd door Gradus Sweerink gehuwd met Janna Helmink. Gradus Sweerink is 16 Augustus 1833 gestorven en toen is zijne weduwe hertrouwd met Hen drik Roerink, van wien het is vererfd op den tegenwoordigen eigenaar, den heer Frederik Bos". Bij het hiernavolgende onderzoek is o.m. gebruik gemaakt van de gegevens uit de indertijd vervaardigde gezinsklapper op het doopboek van Gerefor meerde Kerk in de Verenigde Nederlanden (Na 1826 de NH Kerk) van Bnsche de (helaas is de computerbewerking van de in 1987 door een werkgroep van de afdeling Twente van de NGV vervaardigde indexkaartjes op het betref fende doopboek 1723-1811 nog niet gereed) en de thans bij het het gemeente-archief Bnschede berustende rechterlijke archieven van het Staden Landgericht (Richterambt) van Enschede ca 1572-1811. Genealogische gegevens. I
Jan Bruijninck, * Broekheurne ca. 1683, + na 21.9.1734. Landbouwer op het hof Bruinink. Tr. 2e Enschede tussen 15.11.1719-23.1.1723 Enne (Anna) tfargerinck (testament Enneken Margerink, huysvrouw van Jan Bruininck 23.1. 1723, Richterambt Bnschede, inv.nr 11, blz. 333) Tr. Ie Enschede ca. 1708 (doop eerste kind) Jenneken Queckeboom, * Enschede (Broekheurne) ca. 1685, + vóór 15.11.1719 ("magtscheit opgerigt tusschen Jan Bruijninck ende sijn dre na te latene kinderen bij wijle Jenneken Queckeboom Ehelich verwuht", boedelverdeling 15 IXber 1719, boerderijarchief inv.nr. 3) dr van Jan Queckeboom en Hermken (Queckeboom). Kinderen: 1. Herman Bruijninck (Harmen Brunink), ged. Enschede 28.7.1709, + vóór 22.5.1789 (Zie II in de volgende aflevering van TG), (doopextract aangetroffen bij processtukken inzake ontbinding koopovereenkomst erve Brunink dd 21.8.1731 wegens minderjarigheid (Herman is nog geen 25 jaar), Richterambt Bnschede, inv.nr. 83, proces nr. 24, G. Baron van Heekeren tot Batingen en Clooster etc. contra Harmen Brunink 26.10.1732).
25
2. Hindrik Bruijninck, * ca 1710, later genoend Roelvink. Landbouwer op het erve Roelvink (Lonneker). Tr. Enschede (Lonneker) ca. 1744 (doop le kind) net Jenneken Roelvink Kinderen! 1. Henric, * Lonneker ged. Enschede 14.3.1745. (ouders volgens doopboek: Henrick Bruninck op Roelvink en Jen neken Roelvinck) 2. Hendrina, * Lonneker ged. Enschede 24.12.1747 (ouders volgens doopboek: Henrick Roelvinck en Jenneken Roel* vink) in het doopboek de toevoeging "obiit 16.1.1748" 3. Gesehen Bruijninck, * Enschede ca 1712. Aanvankelijk was op grond van de gezinsklapper op het doopboek van En- | Bchede 1723-1811 aangenonen dat Gesehen Bruijninck (Geeske Bruinink) om streeks 1741 trouwde net Gerrit (kleine) Bruinink (twee kinderen: Harnen, ged. Enschede 16.9.1742 en Bvert ged. Enschede 16.10.1746), dit bleek bij nadere beschouwing echter niet juist, hetgeen af te leiden viel uit het volgende. Blijkens een mutueel testament (in éénzelfde testanent testeren twee of neer personen gezamenlijk) van Gerrit Lutke Bruinink en "desselfs huisvrouwe" Geesken Lutke Bruinink uit de Brookheurne dd 29.1.1775 (Richteranbt Enschede, inv.nr. 14, blz. 209 e.v.) wordt door Gerrit gelegateerd aan 5 kinderen van zijn overleden broer Hindrik Braker en legateert Geesken aan "wijlen haar suster Jennekens soon, net nane Jannes Nijhuis". Van wisselnanen gesproken: nader onderzoek wees uit dat Hinric Braker dezelfde is als Hi(e)nric (Evertsen) Horstkanp ot> Braecker in Boukelt (Boekelo), die net zijn vrouw Berentje (Overbeke) te Bnschede in de periode 1725-1748 bij de doop van hun kinderen afwisselend Henric (Bvertsen) Horstkanp of Henric Braker wordt genoend. Gerrit Lutke Bruinink heette dus oorspronkelijk waarschijnlijk ook Horstkanp, kwan na zijn huwelijk net Geesken Lutke Bruinink op het erve a Klein Bruinink wonen en noende zich nadien Lutke Bruinink. " Geesken had een in 1775 reeds overleden zuster Jenneken net een zoon Jannes Nijhuis. Dit blijkt juist: Jannes, ged. Enschede 2.5.1736, zoon van Jan Nijhuis en Jenneken Lutke Bruninck. Als Jenneken evenals Geesken een dochter van Jan Bruinink en Jenneken Queckeboon zou zijn geweest, dan zou ze zijn verneld in de boedelscheiding dd. 15.11.1719, naar daar is alleen sprake van Gesehen (Geesken). • Door de gezinsklapper op het verkeerde been gezet, was Geesken Bruijnink verwisseld net Geesken Lutke Bruijnink, een subtiel onderscheid, naar toch!
26
Overigens valt op grond van dit testament een interessante reconstructie te maken van een stukje familiegeschiedenis van de families Borstkamp, Braker, Lutke Bruinink en Nijhuis. En wat dacht u b.v. van de daar vermelde bepaling: "enige en universele erfgenaemen in alle na te laten goederen testators neve Jan Kevers (die enkele bepalingen daarvoor wordt genoemd als een van de 5 kinderen van Hindrik Braker, dus oorspronkelijk ook Braker of Horstkamp heette?) en testatrices nigte Hermina Nijhuis, wed. van wijlen Gerrit Leefers, dogh onder deese expresse conditie dat deselve aen elkanderen bij ons op het Lutke Brunink moeten trouwen", enz. U ziet, het is een nogal verwarrende situatie die alleen te ontrafelen is als je beschikt over zoveel mogelijk gegevens uit diverse bronnen. In Genealogisch Allerlei 6 hoop ik hierover verder te gaan. Kim Kooiman. K w a r t i e r s t a t e n . Dat een kwartierstaat hier opgenomen wordt wil absoluut niet zeggen dat hij foutloos is of op de een of andere manier "klaar" is. De kwartierstatenrubriek in dit tijdschrift is veeleer een vragenrubriek. De vraag is dus meestal: "weet iemand meer van genoemde personen?" Het is echter ook mogelijk dat U iets in een opgenomen kwartierstaat meent te herkennen en dat het interessant kan zijn contact op te namen met de inzender, misschien wel om hem op fouten te wijzen. In ieder geval, voordat u gegevens in uw eigen kwartierstaat overneemt dient u alles te controleren bij de bron! De nu volgende kwartierstaat is duidelijk in tegenspraak met die afge drukt werd in 1987 van dit tijdschrift met nummer 58. Vanaf mijn stoel kan ik niet beoordelen welke juist is. Ik hoop dat de inzendster van kwst 87-58, mevrouw Holten-ter Horst,zal reageren, wellicht met een gecorrigeerde staat.
<
K w a r t i e r s t a a t
S c h o l t e
(90-4)
1.12684 ALBERTUS SCHOLTE, alias SCHOLTEN, * Oldenzaal 01.12.1820, + Oldenzaal 14.04.1853. Strateniaker. Tr. Oldenzaal 08.01.1848 «et J0HANNA GESINA VELDHUIS, * Oldenzaal 24.03.1823, ♦ Oldenzaal 25.05.1892, dochter van HERMAN VELDHUIS en CATHARINA VAN ZUTPHEN.
27
2.13626 GERRIT JAN SCHOLTE, alias SCHOLTEN, * Oldenzaal 04.12.1778, ♦ Oldenzaal 31.07.1840. Kloapenaaker/Koopaan. Tr. Heerenberg 14.08.1802 aet: 3.13627 JOHANNA ALOFS, alias AALFSEN, * Zeddaa 14.01.1775, t Oldenzaal 26.05.1840. 4.13628 GERRIT SCHOLTE, alias SCHOLTEN, * De Lutte 25.11.1751, ♦ Oldenzaal vóór 1785. Tr. Oldenzaal 20.04.1777 aet: 5.13629 JOHANNA TER 8EEK, * Oldenzaal 10.11.1748, ♦ Oldenzaal 22.10.1814. 6.13634 JAN ALOFS, alias AALFSEN, * Zeddaa ni 1710, vóór 1760. 7.13635 8ERENDINA UESTERNAN, t Zeddaa na 1730, vóór 1760. 8.13632 BEREND SCHOLTE FLEER, alias ROTHOF.OP HET ROT, * De Lutte nè 1671, vóór l £ u . Tr. 2e Oldenzaal 15.12.1737 aet: 9.13633 ALEIDA EVERINK, alias EVERTHAN, * De Lutte nè 1692, vóór 1720. 10. 2588 GERRIT JOAN TER BEEK, alias BEKKE, * Oldenzaal 02.02.1716, ♦ Oldenzaal 18.01.1759. Tr. 2e Oldenzaal 26.11.1747 aet: 11. 2589 ANNA (JANNA) KOK, alias KOKS, * Denekaip nè 1702, vóór 1730. 20. 2592 ALBERTUS JANSEN TER BEEK, alias BEKKE, * nè 1640, vóór 1690. Tr. Oldenzaal 08.05.1707 aet-' 21. 2593 GESINA UOLFSEN, * Saasveld nè 1662, vóór 1690. M. Muller-Scholten.
K w a r t i e r s t a a t
L o h u i s
(90-5)
1. 3529 HENDRIKA LOHUIS, * Notter 18.11.1792, ♦ Alielo 23.11.1868. Dienstmeid. Tr. Alaelo 21.05.1823 aet ABRAHAM BROUWER, * Alaelo 12.08.1798, ♦ Alaelo 07.08.1884, zoon van HENDRIK JAN LEVERINK en UILHELMINA VAN DE TUKKERT. 2. 3534 GERRIT (GARRIT) LOHUIS, » Notter 30.10.1763, ♦ Notter 18.06.1819. Landbouwer. Tr. Rijssen 23.10.1791 aet: 3. 3535 HENDRINA BEUNK, alias BEUINK, * Notter 04.01.1767, t Notter vóór 1805. 4. 4234 HENDRIK GARRIÏSEN LOHUIS, alias LOHUIJS LOOHUIJS, * Notter 16.10.1735, t 15.11.1772. Landbouwer. Tr. Rijssen 01.09.1762 aet: 5. 4235 HENDRIJNE REEFF, alias RIJFF, TEN, * Eisen vóór 1745, t Notter vóór 1805.
28
6. 1976 JAN JANNES BEUIJNK, alias BEUNK, * Notter vóór 1735, ♦ Notter vóór 1805. Tr. Rijssen 09.05.1757 iet: 7. 1977 JENNEKEN MIDDEL ESCH, alias HIDDELESCH, * Zuna 06.04.1727, ♦ Zuna vóór 1805. 8. 4252 GERRIT HENDRIKSEN ESEHAN, alias LOHUIS LOOHUIJS, * vóór 1710. Tr. Rijssen 04.05.1729 iet: 9. 4253 HENDRIKJE UILLEHSEN LOOHUIJS, * Notter vóór 1710. 10. 4254 BERNT JANSEN REEFF, alias RIJFF, TEN RIJFJAN, * Eisen vóór 1705. Tr. Rijssen 31.03.1725 iet: 11. 4255 HENDRIJNE HENDRICKSEN AELBRINK, * Eisen vóór 1710. 12. 4256 JANNES BEUYNK, alias BEUNK, * Notter vóór 1720. 14. 1568 HENRICK MIDDEL ESCH, alias MIDDEL ES, * Zuna 30.01.1698. Tr. Rijssen 24.07.1718 iet: 15. 1569 GEESKEN STEEGEJANS, alias STEGEJANS, * Zuna 01.01.1698. 16. 4276 HENDRIK ESEMAN, * Notter vóór 1690. 18. 4278 UILLEH LOOHUIJS, * Notter vóór 1690. 20.12674 JAN TEN RIJFFJAN, * Eisen vóór 1685. 22. 4280 HENDRIK AELBRINK, * vóór 1690. 28. 1614 GERRITH MIDDELES, alias MIDDEL ESCH, * Zuna vóór 1680. 29. 1615 NARIJA NN, t vóór 1680. 30. 1616 JAN STEGE, alias STEGEJAN, * Twente vóór 1685. A.F. de Jongeburcht. nrs 14,15,28,29 en 30: H.G. Prowijn.
K w a r t i e r s t a a t
W i l l e m s e n
(90-6)
1.13463 HELENA UILLEHSEN, * Oldenzaal 20.08.1783, ♦ Oldenzaal 20.02.1848. Tr. Oldenzaal 02.08.1804 iet GERRIT JAN OOLDERINK, alias OLDERINK, * Oldenzaal 22.10.1774, ♦ Oldenzaal 04.06.1844, zoon van JAN ÖLERINK en GEZINA UOLKOTTE. 2.13466 JACOB JAN UILLEMSEN, * Oldenzaal 06.01.1754, + Oldenzaal 05.05.1836. Uinkelier. Tr. Oldenzaal 20.03.1781 iet: 3.13467 ANNA MARGARETHA VOUIJ, alias VOY, * Oldenzaal 04.09.1749, ♦ Oldenzaal vóór 1795.
29
4.13468 JAN UILLEH UILLEHSEN, * nè 1689, vóór 1730. Tr. Oldenzaal 23.06.1746 iet: 5.13469 ALEIDA MASELAND, * Oldenzaal 04.09.1708. 6.13472 STEPHANUS VOUY, * Oldenzaal 14.11.1720. Tr. Oldenzaal 14.05.1747 iet: 7.13473 HELENA UISSINK, * Oldenzaal 12.10.1727. 8.13474 CONRADUS UILLEHSEN, * Arnhei nè 1624, vóór 1710. 9.13475 CATHARINA HELHICH, * na 1644, vóór 1715. 10.13476 JAN MASELAND, * nè 1643, vóór 1690. Tr. Oldenzaal 14.12.1707 iet: 11.13477 GEERTRUIDA HENSINK, * nè 1663, vóór 1690. 12.13478 GEORGIES VOUY, * Netelen 16.04.1690. Tr. Oldenzaal 07.11.1717 iet: 13.13479 MARGARETHA TER LINDE, * nè 1675, vóór 1700. 14.13480 JOHANNES UISSINK, * nè 1662, vóór 1710. 15.13481 JOHANNA HUTTEN, * nè 1682, vóór 1710.
*
V
18.13482 JAC08 HELHICH, * nè 1615, vóór 1660. Tr. Oldenzaal 08.08.1680 iet: 19.13483 HARIA STALHAN, alias STALHANS, * Oldenzaal nè 1635, vóór 1665. 24.13484 HENRICUS VOUY, * Netelen nè 1625, vóór 1675. 25.13485 ELIZABETH ANNA FISSCHER, * Hetelen 31.08.1659. 36.13486 37.13487 50.13488 51.13489
HERHAN HELHICH, * 1629. FENNE BECKER, * nè 1600, vóór 1650. UENNEUERUS FISSCHER, * Netelen nè 1594, vóór 1645. ELIZABETH NN, * nè 1614, vóór 1640.
72.13490 RUDOLF HELHICH, * nè 1564, vóór 1610. 73.13491 CHRISTINA NITERT, * nè 1584, vóór 1610.
(
144.13494 ALBERT HELHICH, * nè 1500, vóór 1590. 145.13495 CATHARINA HAHPSINK, * nè 1520, vóór 1590. 288.13496 HERHAN HELHICH, t nè 1450, vóór 1570. 289.13497 JENNEKEN GIESBERS, * nè 1470, vóór 1570.
j
M. Muller-Scholteo.
30
Kwartierstaat
Alink.
(90-7)
I.13212 HERMAN ALINK, * Oldenzaal 27.12.1814, ♦ Oldenzaal, 19.07.1875. Tr. Oldenzaal 29.11.1837 iet GEERTRUIDA JANSEN, * Oldenzaal 28.07.1814, ♦ Oldenzaal 31.10.1894, dochter van ADEL6ERTUS JANSEN en ALEIDA CATH VREEDHOF. 2.13214 JAN ALINK, * Oldenzaal 07.09.1777, t Oldenzaal 30.10.1815. Tr. Oldenzaal 26.11'. 1799 iet: 3.13215 ALEIDA VELTINK, alias VELDING, * Delden na 1759, vóór 1785, + Oldenzaal 25.10.1843. 4.13432 JAN ALINK, * Oldenzaal 04.03.1742. Tr. Oldenzaal 25.07.1770 iet: '5.13433 HERMINA VAN DE RAKE, * Oldenzaal 14.09.1736. 6.13434 JAN VELTINK, * na 1700, vóór 1765. 7.13435 BARTA BOERS, alias NIJENHUIS, * nè 1715, vóór 1765, ♦ Delden 10.04.1809. 8.13436 BERNHARD ALINK, * Oldenzaal 09.04.1709. Tr. 2e Oldenzaal 04.11.1739 iet: 9.13443 ANNA NARGARETHA KAMP, alias KAMPER, * Braische nè 1697, vóór 1725. 10.13444 GERARD TEN RAKENHUIS, alias RAKE, * Berghuizen nè 1680, vóór 1715. Tr. Oldenzaal . . iet: II.13445 SUZANNA REININCK, * Berghuizen nè 1691, vóór 1715. 16.13446 EVERT ALINK, alias ALINGH, * Oldenzaal 17.02.1667. Tr. Oldenzaal 25.05.1704 iet: 17.13447 ALLEGONDA BROUWERS, * Zwolle nè 1660, vóór 1690. 32.13448 BEREND ALINK, alias ALINGH, * nè 1595, vóór 1645. Tr. Oldenzaal 27.11.1659 iet: 33.13449 JENNEKE BROUWERS, * nè 1615, vóór 1645. ,i
K w a r t i e r s t a a t
M. Muller-Scholten.
S c h o p h u is
(90-8)
1.13576 GERRIT JAN SCHOPHUIS, * Volthe 18.09.1816. Tr. Weerselo 21.11.1840 iet GEERTRUIDA TER HAAR, * Borne 27.04.1815, , dochter van JOHANNES TER HAAR en FENNEKE KOSTE.
31
2.13610 GERRIT JAN SCHOPHUIS, * Ueerselo 16.03.1778, ♦ Ueerselo 29.05.1851. Landbouwer. 3.13611 JOHANNA KORTHUIS, alias KOTHUIS, * Ueerselo 27.07.1783, ♦ Ueerselo 30.03.1837. 4.13612 HERHEN SCHOPHUIS, * Ueerselo 14.10.1747. Tr. Ueerselo 05.02.1774 iet: 5.13613 JOHANNA BAARDHUIS, alias BAARDS, * Nijstad nè 1733, vóór 1760. 6.13614 GERRIT KORTHUIS, * Ueerselo 08.06.1754, ♦ Ueerselo 1826. Landbouwer. 7.13615 NINE BLOKHUIS, * N.Deurningn 1759, + 15.10.1814. 8.13616 HARNEN SCHOPHUIS, * nè 1682, vóór 1725. 9.13617 JOHANNA HANPSINK, * nè 1702, vóór 1730. 10.13618 JAN BAARDHUIS, * Ueerselo nè 1668, vóór 1715. Tr. 25.05.1732 «et: 11.13619 GEERTKEN ENGBERSEN, * nè 1687, vóór 1715. 12.13620 GERHARDUS KORTHUIS, * nè 1690, vóór 1740. 13.13621 GEESE KLESSING, alias HEINER.HUNNIK, * nè 1709, vóór 1740. 14.13622 GERRIT JAN BLOKHUIS, * na 1694, vóór 1745. M. Muller-Scholten.
K w a r t i e r s t a a t
T e r
H a a r
(90-9)
1.13577 GEERTRUIOA TER HAAR, * B o m e 27.04.1815. Tr. • Ueerselo 21.11.1840 aet GERRIT JAN SCHOPHUIS, * Volthe 18.09.1816,
, zoon van GERRIT JAN SCHOPHUIS en JOHANNA KORTHUIS. 2.13578 JOHANNES TER HAAR, * Hengevelde 27.06.1782, + Haaksbergen 01.11.1839.
Landbouwer. Tr. Borne 28.11.1810 net: 3.13579 FENNEKE KOSTE, alias KOSTEN, * Zenderen nè 1770, vóór 1795. 4.13580 HENDRIK TER HAAR, * Boekelo Haaks vóór 1765. Tr. Haaksbergen 09.07.1779 «et: 5.13581 ALEIDA 60RKINK, * Haaksbergen 05.01.1754. 10.13582 JAN GORKINK, * 1726. 11.13583 GEERTRUI UEUSTINK, alias UUESTINK, * Delden na 1709, vóór 1735.
32
20.13584 JAN GORKINK, * na 1660, vóór 1710. 21.13585 BERENDJE HOMOLLE, * na 1681, vóór 1710. 40.13586 UYGARD (UICHARD) LEFERINK, alias GORKINK, * nè 1630, vóór 1680. Tr. 18.06.1699 iet: 41.13587 JENNE RIKKERINK, * na 1650, vóór 1680. 80.13588 HENDRIK JANSZ LEFERINK,1* nè 1600, vóór 1645. 81.13589 HARHKEN EYSINK, * nè 1620, vóór 1645. M. Muller-Scholten. K w a r t i e r s t a a t
J a n s e n
(90-10)
1.13213 GEERTRUIDA JANSEN, * Oldenzaal 28.07.1814, ♦ Oldenzaal 31.10.1894. Tr. Oldenzaal 29.11.1837 iet HERKAN ALINK, * Oldenzaal 27.12.1814, t Oldenzaal 19.07.1875, zoon van JAN ALINK en ALE1DA VELTINK. 2.13216 ADELBERTUS JANSEN, * Oldenzaal 12.06.1785, t Oldenzaal 21.07.1854. Tr. Oldenzaal 30.04.1811 iet: 3.13217 ALEIDA CATHARINA VREEDHOF, * Oldenzaal 16.01.1778, ♦ Oldenzaal 07.05.1821. 4.13438 JAN HENDRIK JANSEN, * Oldenzaal nè 1709, vóór 1750, ♦ Oldenzaal 22.02.1822. Tr. 2e Oldenzaal 09.05.1784 iet: 5.13439 DINA LOOHUIS, alias KUIPERS, * nè 1740, vóór 1765, ♦ Oldenzaal 14.01.1834. 6.13440 JAN BEREND VREEDHOF, * Oldenzaal 09.01.1735. Tr. Oldenzaal 17.10.1762 iet: 7.13441 GEERTRUIDA KUITENBROUWER, * nè 1733, vóór 1745. 8.13456 CORNELIS JANSEN, * na 1690, vóór 1725. Militair. Tr. Oldenzaal 12.04.1739 iet: 9.13457 UILLEMINA VAN BAARLO, alias BARDELO, * Zwolle nè 1694, vóór 1725. 12.13450 SIMONES VREEDHOF, * Harbergen nè 1680, vóór 1720, ♦ Oldenzaal 07.01.1780. Militair. Tr. Oldenzaal . . iet: 13.13451 GEERTRUIDA GERRITSEN, * Oldenzaal 21.03.1704. 26.13454 FREDERIK GERRITSEN, * nè 1634, vóór 1685. Tr. Oldenzaal 30.06.1699 iet: 27.13455 FENNEKEN VAN HET HORSTKANP, alias TER HORST, * Losser nè 1659, vóór 1685. N. Muller-Scholten.
33
Kwartierstaat
Brunink
(90-11)
1.13461 DINA BRUNINK, t Oldenzaal 06.02.1814, + Oldenzaal 29.11.1867. Tr. Oldenzaal 20.08.1838 aet WILHELMUS LAMB. 00LDER1NK, * Oldenzaal 10.02.1812, * Oldenzaal 10.09.1882, zoon van GERRIT JAN OOLDERINK en HELENA UILLEHSEN. 2.13590 GERRIT 8RUNINK, * Oldenzaal 10.01.1774, t Oldenzaal 27.12.1818. 3.13591 SOPHIA VISSCHER, alias VISGER, * Oldenzaal,31 .10.1782, + Oldenzaal 11.11.1836. 4.13592 JAN BRUNINK, * na 1710, vóór 1760, ♦ Oldenzaal 18.04.1815. 5.13593 SOPHIA RIJNHOLT, * Asbeck nè 1729, vóór 1760. 6.13594 JAN HENDRIK VISSCHER, * Oldenzaal 04.09.1740, ♦ vóór 1790. Tr. 2e Oldenzaal 09.12.1781 aet: 7.13597 HELENA ANKONE, * nè 1737, vóór 1765, t Oldenzaal 19.12.1837. 12.13598 JAN ADAH VISSCHER, * Oldenzaal nè 1675, vóór 1715. Tr. Oldenzaal 20.11.1729 «et: 13.13599 FENNE WESTERIK, * Oldenzaal 19.01.1703. 14.13600 HENDRIK ANKONE, * nè 1672, vóór 1750. 15.13601 HARIA FRANSEN, * nè 1692, vóór 1750. 24.13602 25.13603 26.13604 27.13605
HERHANNUS VISSCHER, * nè 1640, vóór 1690, ♦ Oldenzaal 29.05.1740. HARIA JANSEN LENFERINK, * nè 1620, vóór 1695. HERMEN WESTERIK, t nè 1630, vóór 1680. MARTHE REININK, * nè 1660, vóór 1680.
52.13606 HERMEN WESTERIK, * Oldenzaal 1628. Tr. Oldenzaal 21.09.1656 aet: 53.13607 FENNE VENTERINK, * nè 1611, vóór 1640. 104.13608 HERMEN WESTERIK, * nè 1563, vóór 1610. 105.13609 WILLEMINA NN, * nè 1583, vóór 1610. M. Muller-Scholten.
Kwartierstaat
Uiggers
(90-12)
1.13944 GERRIT JAN UIGGERS, * Hasselo 19.02.1823, ♦ Hasselo 27.12.1864. Tr. 2e Hasselo 12.08.1858 iet MARIA AARNINKHOF, * Deurningen 05.08.1833, ♦ Hasselo 26.01.1899, dochter van ALBERTUS AARNINKHOF en ELISABETH MEULEMAN. I
2.13922 J0ANNES UIGGERS, alias OP MONNIK, * Deurningen 16.04.1784, + Hasselo 27.09.1843. Tr. Ueerselo 04.07.1818 iet: 3.13923 ALEIDA EG8ERINK, * Deurningen 16.01.1792, t Ueerselo 19.06.1846. 4.13926 HERMANNUS (OLDE) UIGGERS, alias OP MONNIK, * nè 1720, vóór 1765. 5.13927 JOANNA REESTMAN, alias RIESMAN, * Gaiielke 15.02.1758. 6.13928 JOANNES EGBERINK, alias INT RUHOFF, * Deurningen 21.01.1745, t Hasselo 14.11.1816. Tr. Oldenzaal 03.02.1788 iet: 7.13929 GESIENA SOGTOEN, * Deurningen 14.01.1768, * Hasselo 10.02.1833. 10.13934 GERARDUS REEST, * Gailelke nè 1693, vóór 1745. 11.13935 GERTRUDIS REEST, * nè 1713, vóór 1745. 12.13936 JOANNES EGBERINK, alias INT RUHOFF, * Hasselo vóór 1715. Tr. Oldenzaal 06.05.1736 iet: 13.13937 MARIA TER KRAACK, * Deurningen nè 1700, vóór 1720. 14.13938 JOANNES SUGTHOEN, * Deurningen nè 1703, vóór 1745. Tr. Oldenzaal 17.11.1765 iet: 15.13939 HENDRICA UEEGINK, * Hasselo nè 1723, vóór 1745. T. Uiggers-Brand.
B i j z e t t i n g e n in d e te Almelo 1824-1828.
N.H.
Kerk
Opvallend is dat er in genealogiën de begraafdata en -plaatsen na het instellen van de burgerlijke stand in 1811 veelal ontbreken. Meestal volstaat men met het vermelden van datum en plaats van overlijden. Voor de "aankleding" van de genealogie kunnen het echter interessante gegevens zijn, vooral als de overledene in een kerk is begraven, wat van 1813 tot 1 januari 1829 nog mogelijk was.
35
I
Het begraven in de kerk was al in de middeleeuwen in gebruik. In 1574 bepaalde de Synode van de Gereformeerde Kerk dat er door de doodgravers aantekening moest worden gehouden van de begravenen. Na de hervormingen kwam het er zelf6 van dat er uitsluitend in de gereformeerde kerken en op de de kerkhoven daarvan mocht worden begraven. Sommige plaatsen gaven aan het einde van de 17e eeuw ook de Lutherse kerken toestemming tot het begraven van lijken. Na het uitroepen van de Bataafse Republiek verbood de Provincie Holland, bij plakaat van 8 juni 1795 het begraven van lijken in de steden. Ook in Frankrijk was het begraven van lijken in kerken een punt van discussie. Bij decreet van 12 juni 1804 werd het verboden. Dat verbod ging na de inlijving bij Frankrijk in 1810 ook in Nederland gelden. Of een ieder er zich aan hield is echter de vraag. In 1812 was de ruimte om de kerk van Almelo al te klein geworden, mede ( tengevolge van dat verbod. De kerkeraad verzocht toen de Haire van Almelo om buiten de stad een nieuwe dodenakker aan te leggen. Aan dat verzoek werd voorlopig geen gevolg gegeven. Reeds bij besluit van 24 december 1813, 24 dagen na zijn landing in Scheveningen, draaide de Souverein-Oranjevorst het Franse decreet terug. De Nederlandse notabelen konden zich weer in de kerk laten begraven. Dat gebeurde dus ook in Almelo. In de eerste jaren werden er per jaar 16 tot 24 personen in de kerk begraven. Dat de geur in de kerk niet altijd aangenaam was, valt tebegrijpen. De buitenlucht kon soms de geur van in ontbinding zijnde lijken niet meer verdrijven. Hede doordat weer in de kerk begraven werd was de noodzaak van een nieuwe dodenakker wat minder geworden. Het begraven in de kerk ging in Almelo door tot Oktober 1828, op 13 mei 1830 werd ook het kerkhof rondom de kerk gesloten. Op dezelfde dag werd het kerkhof op de Kloosteresch in gebruik genomen. Het laatste register van lijken die in de Nederlands Hervormde of Grote Kerk van Almelo zijn bijgezet bevindt zich in het oud-archief van de ge( meente Almelo. Naast een resolutie van de kerkeraad bestrijkt het de bijzettingen in de kerk over de jaren 1824 tot en met 1828. Het register bevat begraafdata, grafnummers, namen en voornamen van de begravenen, of ze ouder of jonger dan 12 jaar waren en, indien het vrou wen betrof, ook de naam van de echtgenoot. In totaal 71 personen, waar van vijf afkomstig uit het (Schout)ambt Almelo, de anderen uit de Stad. De grafmaker, die het register bijhield heette Frederik Swam, de presisident-kerkvoogd, die de jaarlijkse afsluitingen ondertekende J. van Riemsdijk. A.F. de Jongeburcht.
36
V r a g e n r u b r i e k Leden van onze vereniging hebben de mogelijkheid in deze rubriek vragen te stellen. Het is niet de taak van redactie of bestuur on die vragen te behandelen. De adressen van de vragers vindt u op de laatste blz. van dit nummer. De vragen dienen schriftelijk ingediend te worden. De redactie is natuurlijk wel benieuwd naar de resultaten en zal een be richtje daarover, voor publicatie in dit tijdschrift, bijzonder op prijs stellen. I Vraag 90-2 Wie weet de ouders van Staats of Eustachius Brand, Brant of Brandt? Hij was getrouwd met Anne Fleers * Nijenborgh 21.7.1683. Ondertrouw te Nijenborgh, huwelijk te Oldenzaal 4.9.1712. T. Wiggers-Brand.
C o n c e p t — v e r s l a g van de afdelingsledenvergadering van zaterdag 28 februari 1990.
Om even over 8 uur heet de voorzitter, de heer H.C. Zorn de aanwezigen welkom en opent de zesde afdelingsledenvergadering. Hij spreekt zijn waardering uit dat, ondanks de barre weersomstandigheden, toch nog 24 leden aanwezig zijn. De in 1989 overleden leden, de Heren Bnklaar en Van den Toren worden met enkele ogenblikken stilte herdacht. De voorzitter vervolgt met enkele woorden over het huidige ledenaantal. Hoewel 231 leden ruim voldoende is om de afdeling bestaansredenen te geven, zijn actieve nieuwe leden nog steeds zeer welkon. Hij kent ver scheidene actieve genealogen die geen lid zijn. Hen binnen de afdeling trekken lijkt een goed streven. De voorzitter gaat dan in|op de samenstelling van het bestuur dat nog steeds slechts 4 leden heeft. Personen die gepolst werden voor een be stuursfunctie lieten het, helaas, afweten. Het wel erg kleine bestuur kon niet alle activiteiten ontplooien die het wel zou wensen. INGEKOMEN. Bericht van verhindering werd ontvangen van mevrouw De VriesSchram en van de heren Boswerger en Kooiman. VERSLAGBN. Het verslag van de afdelingsledenvergadering van 18 februari 1989, het jaarverslag van de secretaris, het financieel verslag 1989 en de begroting voor 1990 van de penningmeester werden zonder wijzigingen ' goedgekeurd.
37
VERSLAG GECOMBINEERDE VERGADERING van 27 januari 1990 te Rotterdam. De afd. afgevaardigde, de heer Ten Hoeve brengt aan de hand van de no tulen verslag uit. Deze notulen zijn ter inzage bij de secretaris. BESTUURSVERKIEZING. Er zijn geen kandidaten voor bestuursfuncties binnengekomen, het bestuur zal met 4 leden voorlopig door moeten gaan. De heren Frowijn en Hamel, volgens rooster aftredend doch herkiesbaar worden bij acclamatie herkozen. VERKIEZING AFGEVAARDIGDEN. Het bestuursvoorstel de heer Ten Hoeve op nieuw te benoemen als afd. afgevaardigde en de heer Zorn als plv. afge vaardigde wordt bij acclamatie aangenomen. > RONDVRAAG. Op de vraag van de heer De Boer betreffende het afscheid van de PABO Twente antwoordt de voorzitter dat we aan de heer Tiems onze waardering hebben doen blijken. De aanwezigen zijn tevreden over de huidige plaats van 6amenkom6t, Avion te Enschede. De kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (Mormonen) heeft haar bibliotheek verplaatst van Apeldoorn naar Amsterdam, Zaaiersweg 17. SLUITING. Niets meer aan de orde zijnde b 1uit de voorzitter onder dank zegging aan de aanwezigen, de vergadering om 20.50 uur. Vast te stellen in de volgende afdelingBledenvergadering. G.J. ten Hoeve, secetaris. A g e n d a
Zaterdag 21 april 13.00 uur. Gebouw "Het Visnet", Grotestraat 70, Nijverdal. Contactmiddag, samen met de afdeling Hest Overijssel. In oktober 1988 was er een contactmiddag samen met de afdeling Hest Overijssel, op de grens van de beide territoria. Dat was een groot succes. Reden genoeg om dat eens te herhalen. Als u komt en veel materiaal meebrengt wordt het vast weer een succes. Vanzelfsprekend zal een ieder die een paariminuten ieders aandacht wenst, het woord krijgen. Ter bevordering van de onderlinge contacten zou het prettig zijn als iedereen een naamplaatje zou dragen. Dat is niet moeilijk te maken, een stukje karton, uw naam erop en een veiligheidsspeld! Doen. Ben antiquaar zal een stand inrichten van boeken op genealogisch-historisch gebied. De heer Kloosterboer heeft toegezegd vanuit het ge meentearchief Deventer een stand over boerderij-onderzoek in te rich ten. Mevrouw Scholten-Hijnen zal er zijn met de publicaties van de NGV.
38
Zaterdag 12 oei 10.30 uur bij de ingang van het Hanaland-nuseun Butenwall 4 Vreden.
(
Op deze dag willen we eens over de oostgrens kijken. Het Hanaland-Museum is het Nuseun van de Kreis Borken. Het i6 niet groot, naar snaak vol ingericht en een ieder zal interessante ontdekkingen kunnen doen. Br is ook een WestnünsterlSndischer Bauernhof, die een goed beeld geeft van het boerenleven van ca 1800 tot 1950. De Ronaanse Stiftskerk net een typische crypte is een bezoek zeker waard. i Hij worden ontvangen door de heer B. Robers, anbtenaar afdeling bevol king en Dr. H. Terhalle, leraar geschiedenis, auteur van enkele publicaties over de bevolking van HQnsterland in de 17e en 18e eeuw. Zijn publicatie over de Berkelscheepvaart zal velen bekend zijn. Ook De heer Terhalle zal een inleidig houden over de geschiedenis van de streek. De heer Robers over "Genealogie in Grenzgebiet". Daarna kan een ieder het stadje ingaan on iets (of veel) te gaan eten. Voor een bezoek aan de Parochiekerk hebben wij de koster, de heer Nienhaus gevraagd on een rondleiding. Die zal zijn on 14.00 uur en on geveer drie kwartier duren. Daarna kan iader op eigen gelegenheid nuseun en boerderij bezoeken en op de tijd die hen schikt, de thuisreis weer aanvaarden. In de gehoorzaal van het nuseun is slechts plaats voor ca 30 personen. Meldt u daaron «ven bij secretaris of voorzitter als u kont. Voor het overige deel van de dag is er, uiteraard, geen nunerus fixus. Het i6, dachten wij, beat leuk on uw echtgenoot of echtgenote nee te nenen. Voor toegang nuseun en rondleiding kerk willen wij graag ƒ 2,50 van u ontvangen. Zaterdag 19 nei Genealogisch Dag in Assen. Zie Mededelingen bij Gens Nostra.
f
Zaterdag 8 septenber. Eerste bijeenkonst van het nieuwe seizoen. Progranna nog niet vastge6teld.
L e d e n m u t a t i e s
0VBRLEDBN Met droefenis vernelden wij het overlijden van'. 7768 J. Hoepman Niernansgang 67
7514 DN Enschede
CORRECTIE 17657 I. Jalink-Dubbelman
7451 CT Holten
Gaardenstraat 1
NIEUWE O 5999 12994 14699 15279 17440
ABONNEES Emslindische Landschaft J. Korf J.G. Hettinga R. Koopman H.J. Alberts H.J.H. Wijers
Ludmillenstr 8 7411 Onder de Linden 5 7011 Vreeltstraat 4 1503 Korvetstraat 19 Ln v. N. Oost Indië 142 2593 5615 Jan van Heelustr 38
NIBUWB 17697 17763 17770 17859 17898 17899 17988 18033
LEDEN E. Jans R.A.M. Gaveel P.J. Rouing B.J. Luesink J. de Vries G.J.L. Wiegerink C. Sprokkereef F.H. Eberstadt ten Pas
G.K. van Hogendorpstr 7 7604 AP Almelo 7523 LD Enschede Ankrot 46 7534 CK Enschede Dr Stamstr 61 7557 JJ Hengelo HerinckhaveBtri 15 7491 CW Delden Zwaluwstr 24 7556 MD Hengelo Castorweg 4/b 7441 DL Hijverdal Bentertsweg 35 7558 GS Hengelo Cornelis Dopperstr 19
ADRESWIJZIGINGEN 0 B. Ko6smann 14220 B.E. Broekhuizen 15244 J.C. de Wit 15325 H.C. Karelse
Weiner 144 Morslaan 67 Mendelssohnstr 1 Poptastate 4
OVERGESCHRBVEN NAAR AFDELIN TWENTE 15132 J.B.A. Gloerich Rosariumlaan 12 15771 J.M.B.V. Hospers Bouwmeesterstr 8
SK JA TA CA NE
4470 Meppen Deventer Gaanderen Zaandam Den Haag Eindhoven
C
4434 Ochtrup 7576 CS Oldenzaal 7557 BH Hengelo 7608 XP Almelo
3972 GJ Driebergen 7671 CB Vriezenveen
OVERGESCHREVEN NAAR ANDERE AFDELING 3538 C.A. Reichardt Burg. Knottenbeltln 63 7461 FA Rijssen 7602 AW Almelo 11422 C.J.M. Bak Horstlaan 76 3086 HJ Rotterdam 12787 L.J.G.van Schie Kerkwervesingel 33a Het volgende nummer zal begin juli 1990 verschijnen. Kopij indienen v6ór 15 juni 1990, s.v.p.
(
Aan dit nummer werkten mee.' H.A. van Brummelen, Kamerl. Onnesln 24 A.F. de Jongeburcht,De Houtduif 3 W. Kooiman, Saffierstr 11 M. Muller-Scholten, Markt 9 R.P.A. Rorink, Prossinkhof 30 T. Wiggers-Brand, Hulsbekenkamp 13 Wagnerlaan 13 H.C. Zorn, >
7535 CS 7609 ED 7548'CC 7571 BC 7573 BH 7576 GA 7522 KH
Bnschede Almelo Enschede Oldenzaal Oldenzaal Oldenzaal Enschede
05490-22238 05428-2371 05410-16235 05410-11057 053-351088
De redactie is niet verantwoordelijk voor de ondertekende stukken, afgezien van tikfouten. Adres van Redactie en Afd. secretaris: G.J. ten Hoeve, Niermansgang 125 7514 DN Enschede Tel. 053-352514
40
F
PINKSTERPRINT COPY-SERVICE HENGELOSESTRAAT158, ENSCHEDE TELEFOON 053 - 358987
DE KLEURKOPIEEN VAN PINKSTERPRINT: NIET VAN ECHT TE ONDERSCHEIDEN
HDllLAMDSI GINKALOGISCBB TU1NICIHG. Opgericht 1944. Correspondentieadres: Postbus 976, 1000 AZ Amsterdam Contributie: Voor leden in de B.B.G.-landen ƒ 50,- per jaar. Alle leden ontvangen het maandblad "Gens Nostra". Bibliotheek, Contactdienst.Biografische Documentatiedienst, Knipseldienst en Heraldisch Archief: Adriaan Dortsnaoplein 3a, 1411 RC Naarden. Geopenddonderdags van 20.00-22.00 uur en zaterdags van 11.00-16.00 uur. Afdeling Twente van de Nederlandse Genealogische Vereniging. Opgericht 1984. De leden fan de afdeling otvangen, naast "Gens Nostra” ook kat kwartaal blad "Twente Genealogisch". f Bestuur van de afdeling: Voorzitter: H.C. Zorn, Magnerlaan 13 7522 KB Bnschede 053*351088 Secretaria: G.J. ten Boeve, Niermanagang 125 7514 DN Bniohada 053-352514 Penningmeester: B.G. Frowijn, Titus Brandamaatraat 40 7572 CJ Oldenzaal 05410-14005 G.A. Banel, Mozartlaan 128 7522 HF loaehede 053-352279
ABONNEMENTSGELD. Leden van de afdeling Twente behoeven geen abonnementsgeld te betatalen. Leden van de afdeling zijn zij die binnen de granien van da afdeling wo nen en niet aan het Hoofdbestuur gemeld hebben bij een andara afdeling te willen horen. De grenzen van de afdeling zijn, ruwweg, de Regge in het Westen, de grenT met Drente in het Noorden, de grens aet Gelderland in het Zuiden. Ben ieder kan, waar hij ook woont, kiezen voor een afdeling. Zo telt de afdeling Twente verscheidene leden die in een ander daal van Nederland of in het buitenland wonen. Leden van de NGV die niet tot de afdeling Twente behoren, kunnen zich op "Twente Genealogisch" abonneren voor ƒ 10,- per jaar. Killen zij die wel dienen te betalen hun abonnementsgeld voor 1990 vol doen? Gaarne op giro 5582643 t.n.v. penningmeester N.G.V. te Oldenzaal. Verzoeke Uw lidmaatschapsnummer van de NGV te vermelden.
NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING A F D E L I N G TWENTE
KWARTAALBLAD
--
6e
JAAR
No.
3
--
JULI
1990
IIDltLAIDSI GIMALOGISCHI VlilMIGIMC. Opgericht 1944. Correspondentieadres.' Postbus 976, 1000 AZ Ansterdan Contributie: Voor leden in de B.B.G.-landen ƒ 50,- per jaar. Alle leden ontvangen het naandblad "Gens Nostra". Bibliotheek, Contactdienst,Biografische Docunentatiedienst, Knipseldienst en Heraldisch Archief: Adriaan Dortsnanplein 3a, 1411 EC Naarden. Geopend donderdags van 20.00-22.00 uur en zaterdags van 11.00-16.00 uur. Afdeling Twente van de Nederlandse Genealogische Vereniging. Opgericht 1984. De leden van de afdeling otvangen, naast "Gens Nostra" ook het kwartaal blad "Twente Genealogisch". Bestuur van de afdeling: 053-351088 Voorzitter: H.C. Zorn, Wagnerlaan 13 7522 KH Bnschede Secretaris: G.J. ten Hoeve, Niernansgang 125 7514 DN Bnschede 053-352514 Penningneester: H.G. Frowijn, Titus Brandsnastraat 40 7572 CJ Oldenzaal 05410-14005 G.A. Hanel, Mozartlaan 128 7522 HP Bnschede 053-352279
ABONNEMENTSGELD. Leden van de afdeling Twente behoeven geen abonnementsgeld te betatalen. Leden van de afdeling zijn zij die binnen de grenzen van de afdeling wo nen en niet aan het Hoofdbestuur geneld hebben bij een andere afdeling te willen horen. De grenzen van de afdeling zijn, ruwweg, de Regge in het Westen, de grens net Drente in het Noorden, de grens net Gelderland in het Zuiden. Ben ieder kan, waar hij ook woont, kiezen voor een afdeling. Zo telt de afdeling Twente verscheidene leden die in een ander deel van Nederland of in het buitenland wonen. Leden van de NGV die niet tot de afdeling Twente behoren, kunnen zich op "Twente Genealogisch" abonneren voor ƒ 10,- per jaar. Willen zij die wel dienen te betalen hun abonnementsgeld voor 1990 vol doen? Gaarne op giro 5582643 t.n.v. penningneester N.G.V. te Oldenzaal. Verzoeke Uw lidnaatschapsnunner van de NGV te vernelden.
NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING A F D E L I N G TWENTE JAARGANG VI
JULI
1990
NO.
3
he hèt zo, he nöömt zich zo, he schrif zich zo! Ik heb deze wijsheid, alweer, uit'. C.J. Snuif, Verzamelde bijdragen tot de geschiedenis van Twente. Dat werd gezegd van de Twentse boer. Het illustreert het feit dat hij toch al drie namen had, waarvan er oog konden veranderen ook. Kooimans artikel over Wisselnamen maakt heel dui delijk wat bedoeld is. Als extra moeilijkheid komt daar nog eens bovenop dat de spelling nooit vastlag. Dat gold voor namen maar eigenlijk voor alle woorden. Pas in de loop van de 19e eeuw begon men aan "juiste" spelling waarde te hechten. Bij doopinschrijvingen werden de namen van de dopeling zowel als de na men van de ouders gespeld zoals het de schrijver goed leek. Een voorbeeld. Het kind wordt Barend genoemd. Nü is er geen twijfel mo gelijk: in de 20e eeuw wordt die naam met een d gespeld. Dat was vroeger geen vaststaand iets. Denkt u dat de dominee, of een ander die het doopregister bijhield, aan de ouders vroeg: Hoe spelt u Barend? In de meeste gevallen wisten die mensen helemaal niet wat spellen eigenlijk was! Namen werden dus ia bij na alle gevallen geschreven naar goeddunken van de bijhouder van het re gister. Het is zeer de vraag of het ooit voorkwam dat iemand op latere leeftijd nog eens het doopregister raadpleegde om de juiste spelling van zijn naam te weten te komen. Zo was het met doopnamen, maar zeker ook met de namen van de ouders. Nü zegt het iets of een familienaam Nijhof of Nijhoff gespeld wordt. Hellicht zijn de Nijhoffs heel trots op die dubbele ff. Toch, als ze op zoek gaan naar hun voorouders dienen ze, althans vóór ca 1825, net zo goed te zoeken bij Nijhof als bij Nijhoff (en Niehof en N/hof etc.) Zo is het ook met de ck en andere "versieringen" van namen. Neem eens de naam Zwerink. Als u zo heet dient u ook te kijken bij Sweerinck en bij alle spellingen die tussen deze twee inliggen. Dus Zweerinck, Swerink, Swerinck, etc. acht mogelijkheden.
Over het algemeen kan men zeggen dat men vroeger, meer dan nu op de klank afging bij het schrijven, hoewel veel schrijvers de neiging had den namen wat te versieren met onhoorbare toevoegingen. Rijst de vraag hoe spelt ü de namen van uw voorouders? Naar mijn mening bent u daar geheel vrij in. Als u maar steeds bedenkt dat een ander die' zelfde vrijheid heeft. Denk dus nooit: die naam is anders gespeld, dat is dus geen familie! Henk Zorn.
GENEALOGISCH GROOT EN KLEIN BRUNINK
ALLERLEI
6
(Vervolg)
II. Herman Bruijninck (Harmen Brunink), ged. Enschede 28.7.1709. Landbouwer op het hof Bruininck aankoop van "den Hof Bruininck met en nevens het marken Rigterschaps over de boerschap Urselo", volgens koopcedule van "den twintigden November 1700 twee en vijftige", akten 1.5.1753, boerderijarchief inv.nrs. 12 en 14; belening 31.10.1755 (zie Snuif :nDe verzamelde bijdragen tot de geschiedenis van Twenthe", blz. 90) laat in 1759 een nieuwe boerderij bouwen (zie gevelsteen:" 1759 HB (Herman Brunink) ELH (Enneken Lippinkhof) Eluden hebben dit huis gebout dor Gods Hant. God bewar hem en sijn nakomelinge vor krijg en brant en dat se staende blijven als de berg zjron zonder wankelen. Zela" bouwerij overgedaan aan zijn zoon Jan (zie nr. III) 9.11.1782 (boerderijarch.inv.nr. 3.) volgens de notulen van de "holtink" (vergadering markebe6tuur) gehouden te Usselo op 29.7.1784 "heeft Herman Brunink het j markerigterschap over de marke Usselo verkocht aan zijn schoonbroe- " der Willem Swerink en Jan Geerdink op Egberink" (Usselermarkeboek, kopie Oudheidkamer Twente, Enschede). overl. vóór 22.5.1789 ( afrekening erfdelen, boerderijarch.inv.nr.22) tr. Enschede 21.9.1734 (Huwelijkscontract, boerderijarch.inv.nr. 7) Enneken (Jenneken) Lippinkhof overl. vóór 22.10.1776 (boedelinventaris, boerderijarch.inv.nr.22) dr.van Roelof Lippinkhof en Hermke (Lippinkhof) Alvorens de kinderen van dit echtpaar te behandelen de plaats om enkele aantekeningen te plaatsen over Voor uitvoerige informatie verwijs ik u o.m. naar: Twente" van L.A.Stroink, waaraan het volgende mede
42
is het hier wellicht het markenstelsel. "Stad en land van is ontleend.
Id oorkonden, die dateren van vóór het jaar 1000 komt de term "marke" reeds voor, aanvankelijk in de betekenis van "grens", later in gebruik voor een bepaald grondgebied van een groep boerenhoeven. Tot de markegenootschappen behoorden allen, die gerechtigd waren tot de niet gecultiveerde, woeste gronden. Voor zaken betreffende deze woeste gronden was een markegericht met ei gen marerecht ingesteld. Het bestuur van de marke berustte bij de markerichter, die ook "boerrichter of holtrichter" werd genoemd en die werd bijgestaan door een markebestuur, dat gekozen werd uit de stemgerechtigden, die als gewaarden hun vast omschreven aandeel in de markegrond hadden (markegerechtigden). Het bestuur regelde allerlei zaken, zoals het aantal stuks vee dat op de markegrond mocht grazen, het afrasteren, de hoeveelheid hout die mocht worden gekapt, het steken van heideplaggen, de herplantplicht van eiken en in later jaren ook het oprichten van scholen. De marke Usselo was onderverdeeld in 4 "hoecken": Geerdinksijd, Helminksijd, Boekelersijd en Rutbeke, omvatte 5 hoven: Hof te Boekelo, Hof te Usselo, Hof Brunink, Hof te Coesfeld en Hof Berenbroek en een aantal "boerschappen", waaronder "Broekheurne", waarop deze artikelense rie betrekking heeft. Omstreeks 1600, bij het begin van het bewaard gebleven markeboek van Us selo (origineel RA Overijssel, Zwolle; kopie Oudheidkamer Twente, Bn schede) zijn er 46 erven binnen de marke Usselo eigendom van "goedhe ren", die allen ver van de marke wonen. Later worden de meiers veelal eigenaar door aankoop. In de loop der tijden werd de functie van markerichter erfelijk, eer6t een kwestie van persoon, later rustte de erfelijkheid op het erve van de markerichter: de bezitter van de erve was tevens markerichter. De markenwet van 10 mei 1886 maakte een definitief einde aan het bestaan van de marken (de marke Usselo is dan al verdeeld (1847/1849)). Uitgebreid genealogisch materiaal over dit gebied vindt u in het boekje van mevr. B.C.Geerdink- van der Worp: "De Marke Usselo van 1650 tot 1800" (Leek 1989), waarop binnenkort deel 2 zal verschijnen. Lippinkhof Erve gelegen in de Eschmarke , waartoe ook de stad Enschede behoorde, wordt reeds genoemd in 1321 als de bisschop van Utrecht door aankoop ei genaar wordt van de (Phi)1ippinkhof en tevens markerichter van de Esch marke. Kennelijk was het markerichterschap toenmaals reeds een belang rijke functie om invloed in een bepaald gebied uit te oefenen. Voor de familieverhoudingen in ons verhaal is van belang! Roelof Lippinkhof x Hermke (Lippinkhof) hadden o.m. de volgende kindeten (volgorde geboorte onbekend):
43
1. Enneken Lippinkhof, tr. Enschede 21.9.1734 Herman Bruijninck, zie bo ven. 2. Hendrik Lippinkhof 3. Willem Lippinkhof (op het Swerink) later genaamd : Willem Swerink tr. ca. 1732 met Geesken Geerdink (haar 3e huwelijk) drv. Jan G. en Hinneken Lammertink zij tr. lx Enschede 22.8.1716 (Huwelijkscontract) met Jan Zwerink, geb. Enschede 10.11.1695 znv. Berent Swerink en Agneta Spiele. zij tr. 2x ca. 1727 met Hermen Eulderink. Kinderen! 1. Janna Swerink, ged. Enschede 3.5.1733 (Usselo op 't Swerink) tr. ca. 1760 met Jan Morsch, later genaamd Jan Swerink, ged. En schede 15.3.1730, znv. Berent Jansen te Morsch en Harmken ter Norsch Kinderen! 1. Lukas Swerink, Enschede 11.7.1762 2. Willem Swerink, Enschede 22.12.1765 3. Gerardus Swerink, Enschede 21.8.1768, trouwt als Gradus Zweerink met Janna Helmink, drv. Albert Helmink en Jenneke Brui nink, de laatste een dochter van Herman Bruijninck en Enneken Lippinkhof (nr. II.) 4. Abraham Swerink, Enschede 21.3.1773 2. Harmke Swerink tr. 1776 Jan Bruninck, zie nr. III. 3. Willem Swerink, ged. Enschede 13.7.1738. Kinderen uit het huwelijk van Herman Bruijninck met Enneken (Jenneken) Lippinkhof (II.): 1. Jan Bruninck - III, ged. Enschede 16.3.1738 (Broekheurne). landbouwer op hof Bruninck, sedert 9.11.1782 bouwerij overgenomen van zijn vader (boerderijarch.inv.nr.3), overl. na 25.4.1810. tr. Enschede 2.11.1776 (Huwelijkscontract, boerderijarch.inv.nr.23) met Harmke Swerink, geb. ca. 1735 (niet aangetroffen in doopboek Enschede), overl. na 25.4.1810, drv. Willem Swerink (alias Willem Lippinkhof) en Geesken Geerdink (zie boven: Lippinkhof/Swerink). Geen kinderen! Volgens mededeling van mw. Geerdink- van der Worp maken Jan en Harmke een testament, gedateerd 25.4.1810 waarin zij hun neef Gradus Swerink (zoon van haar zuster Janna Swerink x Jan Morsch, later genaamd Jan Swerink) en hun nicht Janna Helmink (dochter van zijn zuster Jenneke Bruijninck x Albert Helmink) benoemen tot erfgenamen van het hof Brunink.
44
2. Harmen Bruninck, na zijn huwelijk Ha(e)rmen ter (op de) Heege, ged. Enschede 13.9.1739 (Broekheurne). tr. Hendrika (Henrica) ter Heege ged. Bnschede 23.7.1741, drv. Dirk ter Heege en Stijntje Boswinkel. 3. Hendrik Bruninck, ged. Enschede 29.10.1741. tr. ca. 1779 net Willemina Kempers, ged. Enschede 14.5.1752 (Eschmarke), drv. Hendrik Willensen Kempers en Lisabeth Willensen. Kinderen: 1. Engbert Leunenberg, geboren Brunink, Enschede 19.1.1780 2. Hendrina, Enschede 8.9.1782. tr. ca. 1805 met Bernardus Bijvank 3. Harmen, Enschede 2.8.1784 4. Hermina Enschede 23.10.1785, tr. met Jan Hermen Harberink. 5. Lukas, Enschede 7.1.1788 6. Herman, Enschede 25.5.1793, tr. met Berendina Leunenberg 4. Jenneke Bruninck, ged. Enschede 15.8.1743, ws. jong overleden. 5. Jenneke Bruninck, ged. Enschede 21.2.1745, overl. vóór 6.7.1788. tr. li Bnschede 13.4.1782 (Huwelijkscontract, boerderijarch.inv.nr. 25) met Albert Helmink (Helmer), ged. Enschede 12.12.1753 (Usse lo), overl. vóór 3.5.1786, znv. Jan Helmer en Hermina Eulderink landbouwer tr. 2x Bnschede 6.5.1786 (Huwelijkscontract, boerderijarch.inv.nr.28) met Hendrikus Swartkate, ged. Enschede 15.12.1754, znv. Hendrik Swartkate en Harmke Spiele Eén kind uit het eerste huwelijk: Janna Helmink, ged. Enschede 4.5.1783 (erfgenaam hof Brunink). tr. lx met Gradus Zweerink (erfgenaam hof Brunink), ged. Enschede 21.8.1768 als Gerardus Morsch, overl. Lonneker 16.8.1833, znv. Jan Morsch (Jan Swerink) en Janna Swerink (zie hierboven bij Lippinkhof/Swerink) tr. 2x Lonneker 11.4.1835 met Hendrik Roerink (erfopvolger op hof Brunink) ged. Haaksbergen 1.5.1798, overl Lonneker 16.5.1875 znv. Jan Roerink en Janna Lefers Na dit huwelijk van Janna Helmink komt het hof Brunink in de familie Roerink (zie slotartikel) en eindigt het bezit voor de familie Brunink, die het hof dan zo'n 500 jaren van vader op zoon in bezit heeft gehad (eerste vermelding, volgens Stroink 1330).
45
6. Roelof Bruninck, ged. Enschede 27.8.1747, ws. jong overleden 7. Janna Bruninck, ged. Enschede 22.1.1749 tr. ca. 1781 net Jan Bekkinveldt op Lutke Bruninck, later genaamd Jan lutke Brunink, ged. Enschede 5.10.1749, znv. Berent Beckinveldt en Fenneken ten Stroot Kinderen’ . 1. Berent, Enschede 25.8.1782 2. Berendina, Enschede 18.6.1784 3. Berendina, Enschede 23.8.1789. tr. 1810 met Gradus Nijhuis U ziet het, weer veel wisselnamen en een verstrengelde familieverhouding. (slot volgt)
De
naam
Kim Kooiman.
WISSINK
De naam Wissink kwam in 1947 in Nederland 1749 keer voor. Van deze mensen woonden er 693 (=40ï) in Overijssel en 755 (-43Z) in Gelderland. De overige 17X woonden over de overige provincie's ver spreid. Bezien we de verdeling in Overijssel, dan komt alles voor ten Oosten van de IJssel en ten Zuiden van de lijn Zwolle-Ommen. In Twente is 83Z ge concentreerd en dan voornamelijk in de steden Enschede(l91x), Haaksbergen(65x), Hengelo(61x), Harkelo(62x), 01denzaal(47x) en Tubbergen(38x). In Haaksbergen heette 0,6? van de bevolking Wissink en in Markelo 1,1Z , wat relatief veel is. Dit alles geeft een zeer goed beeld van de herkomst van een aantal van de verschillende Wissink-families. In Gelderland is de naam sterk over de provincie verspreid, maar komt het meeste voor ten Oosten van de Veluwe en ten Noorden van de Waal. Echt hoge percentages, zoals in Overijssel, vinden we niet in Gelder land, wel op sommige plaatsen grote aantallen zoals in Apeldoorn(60x), Bergh(57x), Brummen(65x), Doetinchem(70x) en Voorst(45x). Volgens Hekket (Oost-nederlandse Familienamen) stamt de naam Wissink uit het oud-saksisch en is opgebouwd uit een eigennaam en een achtervoeg sel. De eigennaam is "wisso" of "wisse" wat wil zeggen "wijs man". Het achtervoegsel "ink" gaat terug tot het indogermaanse "ko", later "nko" en weer later "ink". Uit de Karolingische tijd stammen deze -inknamen en betekenen dan "be~
46
woner van" of "behorend tot". Eerst werden deze namen bij voorkeur ge bruikt door de heersers, later alleen nog maar in boerenkringen. Een erfnaam uit de tijd van Karei de Grote is WISSINK d.w.z. behorend tot (degroep van) eenwijs man. Ongeveer 83Z van de -inknamen is op bovenstaande wijze ontstaan en on geveer 8 van de 10 boerderijen met een ink-naan is dan ook naar de oor spronkelijke eigenaar of bewoner genoemd. Er is reeds sprake van Wissink's in geschreven stukken over Overijssel in het jaar 1383 in Borne(Zenderen) 1331 Enschede(Helmigzijde) 1381 Markelo vóór 1385 Oldenzaal(Gammelke) 1381 Raalte(Linderte) 1348 Rijssen(Elsen) 1426 Winterswi jk(Miste). De geschreven stukken zijn meestal goederenlijsten van geestelijke en/of wereldlijke eigenaren. In Zenderen wordt in 1396 in het Markenboek genoemd Wijsse Wissinck, terwijl het erf reeds in 1385 op een lijst voorkomt. Tot 1799 wonen er Wissink's.In het jaar trouwt de erfdochter met een Ubbinck uit Winters wijk. Sinds dat jaar wonen er tot 1897 Ubbink's. In Bornerbroek duikt in 1706 een Hendrik Wissink op, die woont op het erve Bakhuis. Zijn nazaten verspreiden zich over Rijssen,Haaksbergen en Enschede en ook nu nog wonen er afstammelingen in Bornerbroek op het erf Bakhuis. In Enschede zijn vele Wissink's afstammelingen van Hinderick Wissinck, die in 1601 op het erve Wissink woonde in de marke Ulslo(=Usselo). Het erf behoorde aan de abdij van Vreden. In 1682 kochten Werner en Tijas Wissinck de boerderij. In 1723 wonen er ook Wissink's in de stad Ensche de. In de loop der tijd zijn er velen komen wonen uit b.v. Haaksbergen en Deventer. In Haaksbergen wa6 er een familie Wissink, die afstamde van een Berent Hendriks Wissink, die genoemd wordt in 1670 in Bppenzolder op de Wissinksbrink. In 1758 kwam Gerrit Wissink, die afstamde van Gerrit Wissink uit Borner broek, op de Honesch wonen. De eerstgenoemde familie was gereformeerd, de tweede katholiek. Afstammelingen wonen er in Haaksbergen, Enschede, Borne en 71aardingen. In Markelo is één en ander terug te vinden tot Henric Folberends, een landbouwer te Herike. Zijn zoon Berend trouwt in 1728 (zijn tweede hu welijk) met de erfdochter Jenneken Wissink. Berend neemt dan de naam
47
Wissink aan. Jenneken is een dochter van Willem Wissink en Jenneken Eisema. Kinderen uit Berend's eerste huwelijk worden landbouwers op het erf. In Oldenzaal(Gammelke) is één en ander terug te voeren tot Lubbert Wijssinck en zijn vrouw Engele, rond het jaar 1550. Het erf is hofhorig onder de Hof van Oldenzaal, echter in 1829 koopt Gerardus Johannes het van de Rijksdomeinen voor ƒ 1409,55. Vanaf 1915 wordt erve Wissink be woont door de familie Broekhuis. In Raalte (Linderte) worden er Wissink's in het Vuurstedenregister van 1682 genoemd op het erf Wissink n.1. vader Gerrit en zoon Lambert. Af stammelingen van deze familie gaan o.a. naar Hellendoorn, Wierden, Rijs sen, Nijverdal en Ommen. Parentelen zijn grotendeels bekend. In Rijssen woonden vele takken Wissink. In Eisen reeds in 1426 en in de Stad sinds 1726. Later komen er Wissink's uit Raalte en Haaksbergen bij. De takken in de Stad zijn allen of verhuisd of uitgestorven in 1940. Van vele Wissink's zijn mij geen gegevens bekend. Het is m.i. niet juist dat alle naamdragers familie van elkaar zijn, zoals vaak wordt gedacht. Ze zijn waarschijnlijk uit verschillende stamvaders ontstaan. Er zijn in Twente zoveel wijze mannen! Tenzij er toch één, mij onbekende, stamvader is. Door genealogisch onderzoek is mogelijk een deel van de verwantschap te achterhalen. Wie over een overzicht(b.v. kwartierstaat.stamreeks of parenteel) be schikt waarin Wissink's voorkomen, zal mij een groot genoegen doen met het toezenden van een kopie.
J.H.Wissink. Kwartierstaten. Dat een kwartierstaat hier opgenomen wordt wil absoluut niet zeggen dat hij foutlojos is of op de een of andere manier "klaar" is. De kwartier statenrubriek in dit tijdschrift is veeleer een zoekrubriek. Er wordt niet ingestaan voor de juistheid van opgenomen kwartierstaten. Voor dat u gegevens in uw eigen kwartierstaat overneemt dient u alles te controleren bij de bron! Hog eens zij vermeld dat het sterretje (*) hier gebruikt wordt voor ge doopt óf geboren! Voor personen waarvan geheel geen geboorte- of doopdatum bekend is wordt wel een grens aangegeven. Dus bv. * vóór 1690. Dat wil dus zeggen dat om
48
biologische redenen deze persoon vóór het jaar 1690 geboren moet zijn. Om practische redenen worden zulke geschatte jaartallen mee6tal afgerond op door vijf deelbare jaartallen. De nummers achter de kwartiernummers zijn de "recordnummers", dus eigen lijk persoonsnummers. Het kan practisch zijn in correspondentie die num mers te vermelden. De kwartierstaat STROINK, samengesteld door de heer Loek, heeft geen en kele link met de familie Stroink waarop de "Kroniek der familie Stroink" van L.A. Stroink/G. Jonkers-Stroink betrekking heeft. Dat bewijst weer eens dat we zelden of nooit de" familie zo-en-zo kun nen beschrijven maar altijd "een" familie zo-en-zo.
K w a r t i e r s t a a t
A ar n i n k h o f
(90-13)
1.13924 ALBERTUS AARNINKHOF, * Deurningen 28.08.1783, + Ueerselo 28.08.1843. Tr. Ueerselo 10.02.1820 net ELISABETH MEULEMAN, alias M0LEHAN, * Deurningen 04.05.1798, t Hasselo 28.02.1860, dochter van BEREND MÖLHAN en JANNA SCHOLTEN. 2.13930 HERMANNUS REIMERINK, alias OP AARNINKHOF, * Hasselo nè 1718, vóór 1755. Tr. Oldenzaal 07.05.1773 net: 3.13931 J0ANNA BRUININK, * Deurningen 02.03.1751. 6.13940 JOANNES BRUININK, * nè 1686, vóór 1730. 7.13941 MARIA NN, * nè 1706, vóór 1735. T. Uiggers-Brand.
Kwartierstaat
M e u l e m a n ,M o l e m a n
(90-14)
1.13925 ELISABETH HEULEHAN, alias H0LEMAN, * Deurningen 04.05.1798, + Hasselo 28.02.1860. Tr. Ueerselo 10.02.1820 iet ALBERTUS AARNINKHOF, * Deurningen 28.08.1783, ♦ Ueerselo 28.08.1843, zoon van HERMANNUS REIMERINK en J0ANNA BRUININK. 2.13932 BEREND MÖLNAN, t Deurningen 14.05.1757, t Ueerselo 30.11.1811. Tr. Oldenzaal 30.03.1796 iet: 3.13933 JANNA SCHOLTEN, * nè 1753, vóór 1780. 4.13942 JOANNES HULMAN, * nè 1692, vóór 1735. 5.13943 J0ANNA NN, * nè 1712, vóór 1740. T. Uiggers-Brand.
49
Kwartierstaat
Stroink
(90-15)
1.10782 JAN STROINK, * Lonneker 30.01.1815, + Enschede 01.04.1886. Landbouwer/ Uever. Tr. Lonneker 12.05.1864 iet JANNA NIJLAND, * Usselo 10.12.1837, ♦ Lonneker 19.10.1939, dochter van JAN HARNEN NIJLAND 'en GEESKEN NIJH0F. 2.12950 GRADES STROINK, * Enschede 12.03.1786, + Enschede 16.04.1827. Uerkian.arb. 3.12951 HERMKEN (HARHKE) GERRITSEN, * Eschiarke 10.01.1781, t Enschede 15.08.1831. ^ 4.13006 5.13007 6.13720 7.13009
ABRAHAM STROINK, * Enschede 23.02.1756, + Enschede 05.12.1826. Uerkian.arb. FENNEKEN BERENDSEN BEERNINK, * R.A.Ensch. 22.02.1765, ♦ Enschede 27.05.1794. GERRIT GERRITSEN, * Eschiarke 07.11.1736. Landbouwer/Uever. JENNEKEN TER HORST, * Lonneker 27.01.1745, ♦ Enschede 19.02.1828.
8.11198 GERRIT STROINK, * Eschiarke 01.10.1724. Tiuerian. 9.11199 BERENDINA JANSEN YPKEHEULE, alias TIJTH0F, * Usselo 11.12.1787. 10.13066 BEREND BEERNINK, * vóór 1745. 11. 9889 GEERTJEN UAGELER, * Eschiarke 12.06.1735. 12.13740 HENRIC GERRITSEN, * né 1671,v 1720. 13.13741 HERMKEN BOSS, * na 1691,v 1720, + 1749. 14.10264 HARMEN TER HORST, * vóór 1720. 15.10265 HARMKEN WALHOF, * vóór 1720. 18.12590 19.12591 22. 9884 23. 9887
30.10.1729, + Enschede
JAN STEVENS YPKEMEULE, * né 1663,V 1710. AALTIEN SWERINK, * na 1683,V 1710. JAN IN ’T UAGELAAR, alias UAGELER, * vóór 1705. GEERTJEN BOSUINKEL, * vóór 1715.
s
V J. Loek.
Kwartierstaat:
Van
Benthem
(90-16)
1.11028 BERNARDUS VAN BENTHEM, * Ootaarsua 19.08.1817, + Ootaarsui 11.01.1873. Uever/Nachtwaker. Tr. Ootiarsui 03.07.1840 iet JOHANNA NORDEMEULEN, * Tubbergen 09.11.1817, * Ootiarsui 24.03.1850, dochter van JOANNES HENRICUS NORDEMEULEN en BERENDINA AALBERINK.
50
2.11030 MARTINUS VAN BENTHEM, * OotnarsuB 20.05.1788, ♦ Ootaarsua 25.05.1855. Tr. Ootaarsua 17.05.1817 aet: 3.11031 MARIA HELENA KITTEL, * Lingen 16.08.1790, + Ootaarsua 01.01.1858. 4.11034 BEREND VAN BENTHEM, * Ootaarsua vóór 1745, + Ootaarsua 03.12.1827. Uever. Tr. 2e Ootaarsua 24.03.1784 aet: 5.11037 ALEIDA HULSINK, alias HOLSIHK, * Agelo vóór 1755, + Ootaarsua 10.01.1837. 6.11038 JOHANN FRANZ 8ERNARD KITTEL, * Duitsland vóór 1770, ♦ Lingen 06.02.1814. 7.11039 MARIA ELISABETH BROMMERS, * Duitsland vóór 1775, + Lingen 07.07.1804. ^.11044 9.11045 10.11046 11.11047
HERMAN VAN BENTHEM, * Ootaarsua vóór 1725. Wever. HENDRIKA TIJINK, * Ootaarsua vóór 1725. GERRIT JAN HULSINK, * vóór 1735. GEZINA OUDE WIEÈINK, * vóór 1735. J.B.A. Gloerich.
Kwartierstaat
Bartelink
(90-17)
1.11048 GRADES BARTELINK, * Hertae 17.12.1824, t Borne 10.07.1884. Tiaaeraan. Tr. Borne 06.02.1877 aet JOHANNA VELDHUIS, * Azelo 18.09.1846, ♦ Delden 19.07.1903, dochter van FRANCISCUS VELDHUIS en ALEIDA SANDERINK. 2.10962 BERNARDUS BARTELINK, alias MÖLLENBROOK, * Hertae 03.11.1783, ♦ Borne 19.01.1844. Landbouwer. r Tr. Borne 24.05.1810 met: 3.10963 GEERTRUI PIEPERS, * Borne 07.03.1788, t Borne 25.11.1866. Spinner. 4.10964 JOANNES BERTELINK, * Hertae' 03.02.1752, t Borne 23.06.1823. Tr. Borne 09.05.1774 aet: 5.10965 JOANNA DREJERINK, * Bornerbroek 1753, ♦ Hertae 02.03.1820. 6.10966 GERARDUS PIEPERS, * Borne 11.05.1752, + Borne 30.12.1818. Wever. Tr. Borne 04.08.1777 aet: 7.10967 ALEIDA UISSINK, alias GÖÖRKEN, * né 1743,v 1760. 8.10968 HENRICUS BERTELINK, * Borne 28.10.1719. Tr. Borne 01.02.1750 aet: 9.10969 JOANNA UIERICK, * na 1707,V 1735.
16.10970 J0D0CUS BERTELINK, * Ü 1654,w 1700. 17.10971 30ANNA NN, * na 1674,v 1705. J.B.A. Gloerich.
K w a r t i e r s t a a t
D e
L a t
( 9 0 — 1 9 )
1.14656 GERRIT OE U T , * Goor 25.08.1820, + Goor 20.03.1891. Wever/Dagloner. Tr. Goor 15.08.1844 «et ALIJDA HAVERKATE, * Goor 15.06.1824, + Goor 02.03.1891, dochter van JOANNES BERNARDUS HAVERKATE en ENGELINA KONING. 2.14658 JOANNES CAR0LUS DE LAT, * R.A.Delden vódr 1790, ♦ Goor 20.10.1850. Dagloner. 3.14659 ANNA TEN DONKELAAR, * Goor 10.02.1793, + Goor 04.01.1871. 4.14660 ARNOLDUS DE LAT, * vóór 1765. Dagloner. 5.14661 URSULA D00RNB0SCH, * na 1740,V 1765. 6. 2542 GERRIT TEN DONKELAAR, * Goor 29.07.1759, + Goor 13.06.1833. Wever. Tr. Goor 06.05.1792 «et: 7. 2543 JANNA BEUMERS, * Markelo vóór 1770, ♦ Goor 06.03.1842. 12. 13. 14. 15.
2546 GERRIT TEN DONKELAAR, * vóór 1740. Wever. 2547 ANNA HELMICH, * vóór 1740, tGoor vóór 1760. 2548 JAN BEUKERS, alias BÖHERS, * H s t kelo vóór 1740. Landbouwer. 2549 JENNEKEN AAFTINK, alias (W)ASSINK, * vóór 1745. J.B.A. Gloerich.
K w a r t i e r s t a a t
M i d d e l h o r s t
( 9 0 — 2 0 )
1.14712 JOANNES MIDDELHORST, * Oud Ootiarsui 01.03.1803, t Agelo 14.09.1848. Landbouwer/Uever. Tr. Denekaip 22.05.1829 net GESINA HEESING, * Ootmarsun 09.04.1804, + Agelo 01.08.1858, dochter van en . 2.14714 JOANNES MIDDELHORST, * vóór 1770, + Denekaip 01.06.1833. Landbouwer. Tr. Ootiarsu# 01.06.1789 aet: 3.14715 SUSANNA STEGGINK, * Nutter vóór 1760, +'Oud Ootiarsui 30.03.1842. 4.14716 GERRIT VAN DE MIDDELHORST, * Oud Ootiarsu» vóór 1740. Tr. Ootiarsui 13.02.1763 iet: 5.14717 ALEIDA BOSHUIS, alias BOSSINK, * vóór 1745. 6.14718 HENDRIK STEGGINK, * vóór 1730. Landbouwer. 7.14719 FENNE KOOLHUIS, alias ROUTENBERG?, * vóór 1730. J.B.A. Gloerich.
52
Kwartierstaat
Boonk
( 9 0 — 18)
I.14697 JOHANNA BOONK, * Haaksbergen 09.12.1825, ♦ Haaksbergen 12.11.1896. Tr. Haaksbergen 17.02.1845 net ALBERTUS TER BEKKE, * Haaksbergen 18.09.1822, + Haaksbergen 11.01.1875, zoon van REINERUS TER BEKKE en ANTONIA VAN ESSEN. I
2.10996 JOANNES BOONK, alias BOINK, * Haaksbergen 10.08.1796, * Haaksbergen 21.01.1864. Uever/Landbouwer. Tr. Haaksbergen 20.09.1843 «et: 3.10997 JOHANNA HARIA UESSELS, * Delden 16.09.1796, ♦ Haaksbergen 14.03.1868. 4.11002 JOHANNES BOONK, * na 1755,v 1765, + Eppenzolder 07.03.1828. Landbouwer. 5.11003 JOANNA VOLBERINK, alias FOLMERINK, * Enter vóór 1760, + Haaksbergen 11.01.1820. 6.11004 JOHANNES UESSELS, * R.A.Delden né 1760,v 1770. 7.11005 JOHANNA GROOTHUIS, * R.A.Delden né 1760,v 1770. 8.11008 9.11009 10.11010 II.11011
ROELOF BOONK, * vóór 1740, + Haaksbergen vóór 1830. Landbouwer. GEERTRUID LEFERINK, * vóór 1740, ♦ Haaksbergen vóór 1830. GERHARDUS VOLBERINK, alias VOLMERINK, * Enter né 1715,v 1730. BERENDINA FRERIKSEN, * Enter na 1720,v 1730. J.B.A. Gloerich.
^
De eerste Twentse kwartierstaat die in dit blad, toen nog naamloos, afgedrukt wérd staat op blz 38, nummer 2, Eerste jaargang. Hij was inge zonden door H.G, Frowijn. De redactie bepaalde toen dat alleen de eer ste 15 kwartieren afgedrukt werden. Inmiddels heeft de heer Prowijn al zijn gegevens in de computer] in het Fersoonsbestand Twente ingebracht. Nu gevraagd naar de kwartierstaat van Maria Beverdam, levert de compu ter 73 kwartieren. Hier volgen dan die 58 nog niet gepubliceerde kwar tieren. Kwartierstaat Beverdam (Vervolg van Kwartierstaat 85-4)
( 9 0 —2 1 )
16. 1412 JAN HERHSEN VAN HET BEVERDAM, alias BEVERDAM, TEN, * Mierden vóór 1685. Tr. Uierden 08.07.1708 «et: 17. 1413 GEESE HERMS HESSELINK, * Uierden vóór 1685.
53
18. 1414 JAN BEREHTS SNIJDER, * Mierden 07.12.1684. Tr. Uierden 02.07.1719 aet: 19. 1415 HENDRICKIEN HENDRIKS, alias HENDRIKSEN, * Mierden 12.08.1694. 20. 1416 JAN NIJLAND, alias JANNINCK, * vóór 1700. 21. 1417 GEERTIEN NN, * vóór 1700. 22. 1418 COERT WILLEMS, alias UILLEHSEN, * Mierden 20.11.1698. Tr. Mierden 19.03.1724 iet: 23. 1419 HARMINA STOKKERS, * Mierden vóór 1705. 24. 1420 GARRIT JANSSEN KROMMENDIJK, alias KROMMENDIJCK, * Ypelo vóór 1720. Tr. Mierden 27.03.1735 iet: 25. 1421 HENRICA NEIJERS, * Mierden 31.10.1697.1 26. - 22 27. = 23 28. 1424 HENDRIK LUCASSEN, * Mierden 26.12.1705. Tr. 2e Mierden 14.09.1738 iet: 29. 1425 LUTGERT HENDRIKS MESSELS, t Mierden 01.10.1713. 30. 1426 HERMEN PAUMELS, alias DERCKSEN, * Mierden 24.01.1697. Tr. 2e Mierden 19.02.1730 iet: 31. 1427 EGBERTJEN GEELIGS, * Mierden 07.08.1697. 32. 33. 34. 36. 37. 38. 39. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51.
56. 57. 54
1502 HERMEN HENDRIKSEN, alias DASSELINK BEVERDAM, *vóór 1660. Tr. Mierden 21.04.1678 iet: 1503 ENGELE ENGBERTS, alias VAN ’T BEVERDAM, * Mierden vóór 1660. 1504 HERMEN HERMSEN, * vóór 1665. 1506 BERENT JANSSSEN SNIJDER, * Mierden vóór 1660. Tr. Mierden 02.06.1678 iet: 1507 JENNEKEN HERMS, alias HERMSEN HERMSSEN, * Mierden vóór 1660. 1508 HENRICK JANSEN TER STAL, alias STAL HENRICK, * vóór 1675. Tr. Mierden 22.05.1692 iet: 1509 JENNEKEN HENRICKS, * vóór 1675. 1510 M1LLEM LAMBERTS, * vóór 1670. 1511 HENRICKJEN COERTSEN, * vóór 1670. 1512 GERRIJT STOCKERS, * vóór 1660. Burgeieester. Tr. 2e Mierden 06.10.1695 iet: 1513 GEESJEN COERTSEN, * vóór 1675. 1514 JAN KROMNENDIJCK, alias CROMHENDIJCK VAN DEN, *Ypelo vóór 1680. 1515 JENNE HENDRIKSDR VAN ’T VOORBROEK, * Ypelo vóór 1680. 1516 ABRAHAM HENRICKS MEIJER, * vóór 1675. Tr. Mierden 14.10.1694 iet: 1517 NANNE ROELOFS, *vóór 1675. 52. = 44 53. = 45 54. = 46 55. * 47 1518 LUCAS LUCASSEN, *Mierden vóór 1680. Tr. Mierden 11.07.1696 iet: 1519 GRIETJEN ROELOFS, alias ROELOFSEN, * Mierden vóór 1680.
58. 1520 JAN HENDRICK UESSELS, * Almelo vóór 1695. Tr. Uierden 07.06.1711 «et: 59. 1521 ANNA BERENTSEN TROMP, * Mierden vóór 1695. 60. 1522 DERCK JANSEN, alias PAUWELS, * vóór 1675. Tr. 2e Uierden 25.01.1695 «et: 61. 1523 JENNEKEN JANSSEN, alias JANSEN, * Zenderen vóór 1680. 62. 1524 PAUWEL GEELIGS, alias ROELOFFS, * Uierden vóór 1670. Tr. Uierden 23.01.168|> «et: 63. 1525 JENNEKEN JANSEN, alias JANSSE, * Uierden vóór 1670.
t
4. 1572 HENRICK VAN HET DASSELER, alias DASSELINCK, VAN ’T, * vóór 1635. o. 1574 ENG8ERT HARMSEN OP HET BEVERDAM, alias BEVERDAM, VAN ’T, * vóór 1635. Tr. Rijssen 12.01.1652 net: 67. 1575 JENKEN HENRIKSEN, * Eisen vóór 1635. 72. 1576 JAN SNIJDERS, * vóór 1640. 76. 1766'JAN EG8ERTS, * vóór 1655. 94. 1828 COERT GEERTSEN, * vóór 1640. 100. 1582 HENRICK MEIJER, * vóór 1655. 102. 1584 ROELOF HENDRIKS, * vóór 1655. 110. = 94 112. 1586 LUCAS UILLEMS, alias HILLEMSEN, * vóór 1660. 114. 1588 ROELOF NOLTIS, * vóór 1660. 116. 1590 JAN UESSELS, * vóór 1675. 118. 1592 BERENT UAANDERSEN TROMP, * vóór 1675. 122. 2228 JAN JANSEN BOSSCHER, * vóór 1660. 124. 2234 ROELOF PAUUELS, * Twente vóór 1655. 126. 2236 JAN JANSSEN, * vóór 1655. 132. 1622 HERMEN TEN BEVERDAM, * vóór 1615.
r H.G. Frowijn.
Uit:
de
kerk
geklapt.
Reeds eerder werden er in TG enkele stukjes geplaatst van wat ik zoal in de kerkboeken van Uelsen tegen kwam. Hier weer een paar vondsten. O ud e
gewoonten
en
statistiek.
Aan het einde van het jaar schreef de predikant in zijn boek de aantal len mutaties in het ledenbestand van zijn kerk. Waarom? In 1726 legde de predikant dit zelf uit'.
55
I
"De merkwaerdige in den verledenen jare voorgevallen en naer ouder ge woonte plegen afgelesen te worden zijn als volgt:" en dan volgen de aantallen geboorten, overlijdens, huwelijken en nieuwe lidmaten. Ook de armenkas wordt niet vergeten: "In den armen stok geweest: 706 gl - 16 st - 5 d." (fiche 1-1-16) Een poging tot wijziging in het bijhouden van de protokollen leed in 1797 schipbreuk: "Het vervolg van dit register in den jare 95, 96 tot November 1797 is te vinden in 't nieuwe protocol bij den oudsten predikant, 't welk in den tijd beurtlings dan bij den eenen ^lan bij den anderen was. Doch omdat de menschen van den altoos hier stand gegrepen gewoonten niet af te brengen waren, is het met wederzijds goedvinden der predikanten ^ weer op den vorigen voet gebragt. Dus vind men hier het vervolg v a 4 A*. 1797.... (fiche 5-4-179) In 1761 was het aantal overledenen heel hoog: 166. De predikant merkte in zijn jaaroverzicht op: "N.B. dit is bij mensen geheugen so hoog niet geweest." (fiche 5-1-25) De oorzaak van dit hoge aantal overledenen was een pokkenepidemie eind 1760, begin 1761. Ook in 1766/67 heersten de pokken. Door het hoge sterftecijfer kwam het regelmatig voor dat zowel mannen als vrouwen meerdere malen gehuwd waren, te meer, daar het landbouwbe drijf doorgang moest vinden. Een triest record is te vinden in 1806: "Peter Lot, weduwnaar van Jenne Roriks alhier en Gese Gommers, dochter van Wijl. Harm Gommers te Graastrup. N.B. Deze is zijn 6e vrouw; die ook reeds d. 21 Augustus 1806 overleleden is." In 1622 overlijdt Peter Loth Zelf. De volgende kanttekening wordt bij dit ovelijden geplaatst: "N.B. deze heeft 7 vrouwen overleeft!" (fiche 7-3-161)
( B e g r a f e n i s k o s t e n . Voor een begrafenis moest betaald worden. De prijs was afhankelijk van de klok die geluid werd. In 1759 staat vermeld: "een kind uit Smits huis te Wilsum. N.B. moet 8 st. geven, zijnde met de grote klok verluid." (fiche 3-1-23) De kosten van de begrafenis waren niet altijd eenvoudig te verhalen, zoals blijkt in 1742 en 1743: "De Welleweert syn meyd die is in den Hardenberg begraaven moet hier de jura betaalen."
56
"Se Wolleweert Hindrik Lambers te Wielen is in den Hardenberg begraeven sonder hier eerst bekent te maecken. Mijne jura syn betaelt." (fiche 2-2-192) Als dank voor verdiensten voor de kerk, deed de kerk ook wel wat terug, bijvoorbeeld een kosteloze begrafenis. Dit blijkt in 1743 als de organist Herman Swighuisen overlijdt. In de marge staat "gratis". (fiche 2-2-195) B.J. Boerrigter.
Boekbesprekingen
en
aankondigingen.
J. ten Hove. Bronnen voor genealogisch onderzoek in het Rijksarchief in Overijssel. Uitgave van het Rijksachief in Overijssel, Zwolle 1990. 72 blz, geïllustreerd. Het "Overzicht van bronnen voor genealogisch onderzoek in het Rijksar chief in Overijssel" van Halfman, Gevers en Mensema is al lang uitver kocht. Het is verheugend dat er thans een nieuwe handleiding beschik baar is. Het boekje van Ten Hove is zeer volledig en bevat ook verschei dene vingerwijzingen voor de genealoog en niet eens alleen voor de echte beginneling. De inhoudsopgave is zeer overzichtelijk, zodat een ieder snel kan vinden wat voor hem van belang kan zijn. Te bestellen door overmaking van ƒ12,50 op giro 865784, t.n.v. Rijksar chief in Overijssel, o.v.v. "RAO-Uitgave nr 22". Indien afgehaald kost het boekje slechts ƒ10,H.C. Zorn. Be s t u u r s
M e d e d e l i n g e n Een schenking. Van de heer A.E. Egberts uit Lelystad kregen wij een drietal kwitanties. Hij meende dat er wellicht in onze afdeling belangstelling voor zou be staan. Hij staan ze gaarne af aan een belangstellende, met voorrang voor diegene die verwantschap met betrokken personen kan aantonen. Het gaat om: 1 — Een kwitantie van Johs. Ruiter te Glanerbrug aan de heer J.W. Roet hof te Oldenzaal. Datum 6.4.1921. --- Een kwitantie, of eigenlijk een wissel, van N.V. Van den Bergh's Fabrieken te Rotterdam aan de heer B. ter Stege, Markt te Oldenzaal. Datum 13.4.1921. — Ben kwitantie van "Carmelrozen", Geïllustreed Maandblad gewijd aan de vereering van Maria aan de heer J.A. Beufers, Steenstraat 58, Olden zaal. Datum 2.5.1929. Hij danken de heer Egberts voor deze schenking.
De excursie naar Vreden. Als afsluiting van het seizoen had het bestuur een excursie naar Yreden net een tweetal inleidingen gepland. In TG van april stond daarover een uitvoerig bericht. Hij vonden het programma zelf zo aantrekkelijk, dat we een zeer grote opkomst verwachtten. Daarom vroegen wij de leden even telefonisch te melden als men aanwezig hoopte te zijn. Het aantal aanmeldigen was exact nul, er kwam één bericht van verhinde ring. Een week voor de geplande datum hebben we alles geannuleerd, nogal pijnlijk. Dit zijn de feiten. Het bestuur is zeer verbaasd, om maar niet te zeggen verbijsterd. Wij houden ons ten zeerste'aanbevolen voor verklaringen van dit échec. Cursussen Oudheidkamer Twente. Het bestuur kreeg de gelegenheid in de "keuken" van de Oudheidkamer Twente te kijken. Daar had men zojuist het winterprogramma wat betreft cursussen gereed. Wij mogen daarover al wat verklappen. Er worden weer, als'gewoonlijk, een tweetal cursussen oud schrift gege ven. Wij bevelen deze van harte aan. Wij zijn van mening dat al onze leden tenminste de cursus voor beginners gevolgd zouden moeten hebben. Nieuw is een cursus heraldiek, te geven door de heren Gevers en Mensema. Vier zaterdagochtenden. In de cursus wordt onder andere aandacht besteed aan de oorsprong en de historische ontwikkeling van familiewapens en -schilden, de schilddekkingen en het wapenrecht. De cusus Overijssels recht en rechtsinstellingen van Hr. E.D. Eijken, de oud-rijksarchivaris in de provincie Overijssel, wordt opnieuw gegeven. Ben van ons volgde de cursus het vorig jaar en kan deelname zeer aanbe velen. Nieuw is ook de cursus: "De marken in Oost-Nederland" door dr. H.B. Demoed. In drie cursuslessen worden oorsprong, geschiedenis en functionneren van de marke behandeld met als afsluiting de markeverdeling in de 19e eeuw, een in sociaal en ruimtelijk opzicht ingrijpend gebeuren. Opgave of nadere informatie over al deze cursussen bij de Vereniging/ Oudheidkamer Twente, Lasondersingel 129, 7514 BP Enschede. Tel. 053-^358675. Programma bijeenkomsten seizoen 1990-91. Zoals u in de agenda kunt lezen zijn er een drietal lezingen over ver schillende genealogische onderwerpen gepland. We denken nog over een contactmiddag of -avond eind november of in de cember. Wij zullen de bezoekers van de komende bijeenkomst daarover polsen. In het volgende nummer kunt u erover lezen.
58
Agenda Café-Restaurant Avion is gesloten! we moesten weer naar een nieuw honk uitzien. Voor tweemaal lukte dat in het Parkhotel, op 10 november weer niet. Let dus goed op de aangegeven plaats!! Zaterdag 7 juli 14.00 uur. ludmillenstrasse 8 Meppen. Genealogische Austauschnachmittag, georganiseerd door EmslSndische Landschaft, Arbeitskreis Familienforschung. Leden van onze vereniging zijn hartelijk welkom. Zaterdag 8 september 14.00 uur, Parkhotel. Hengelosestraat 200 Enschede. Naast het Van Lochemspark. Lezing door mevrouw H.M. Aben-Nederpeld'. Genealogisch onderzoek in Duitsland. Mevrouw Aben is Nederlands contactpersoon van Mosaik-Familienkundliche Vereinigung für das Klever Land. Van dat gebied weet zij, mede daardoor, heel veel. Zeer veel Nederlandse families, afkomstig uit Duitsland, kwamen Neder land binnen via Kleef, waar ze soms vele jaren verbleven. He zullen ho ren hoe er in dat gebied onderzoek verricht kan worden. Zaterdag 13 oktober 14.00 uur, Parkhotel. Hengelosestraat 200 Enschede. Lezing door de heer P.A. Christiaans: Genealogisch onderzoek in de voormalige Nederlandse koloniën. De heer Christiaans is hoofd van de bibliotheek van het Centraal Bureau voor Genealogie, tevens belast met correspondentie betreffende Indone sië. Voor wie voorouders in Oost of Hest had, is deze lezing zeker in teressant. Hij menen echter dat het ook voor anderen de moeite loont naar het Parkhotel te komen. Dinsdag 23 oktober 19.30 uur 't Klooster 3 Deventer. Lezing door de heer drs. H.P.C. Knuttel: Genealogie en genetica. Organisatie: Afdeling Hest-Qverijssel. Zaterdag 10 november 14.00 uur Volksparkrestaurant, Parkweg 49 Bnschede. Ten Zuiden van de spoorbaan, 900 m Hest van het Station. Lezing door Ds. R. Hofman: Die moeilijke Doopsgezinden. De heer Hofman is doopsgezind predikant te Bilthoven. Een ieder die bij genealogisch onderzoek met doopsgezinden te maken kreeg, weet dat de volwassenendoop grote problemen kan geven. Zaterdag 8 december. (Onder voorbehoud! Plaats nog niet bepaald.) Contactmiddag, speciaal gericht op onderzoek in Twente en omgeving.
59
Ledenmutati e s
NIEUWE 18205 18240 18243 18275 18279 18294 18357
LEDEN G.J. Doeleman M. Versteeg G.G. Keep B. Nijeboer G. Koebrugge E. van Marle J. Mulderij
Radboud 32 Emmastraat 27 Ziekenhuisstr 24 Almelosestr 6 Mulderskamp 16 Ezoolaan 11 Papenveld 1 i
OVERGESCHREVEN VAN EEN ANDERE AFDELING 18198 G.W. Hemstede Arendshor6t 20
7608 7513 7557 7625 7471 7602 7475
JK BA AB SC PA BR DD
Almelo Enschede Hengelo Zenderen Goor Almelo Markelo
3772 RV Barneveld
OVERGESCHREVEN NAAR EEN ANDERE AFDELING 15177 J.C. Hajee 17404 G. Martens Huttensmidhoek 56 7546 AZ Enschede NIEUWE ABONNEES 16312 A.E. Egberts
Wogmeer 8
8244 CH Lelystad
VERZOEK Wilt U adreswijzigingen, verzoeken tot overschrijving naar een andere afdeling of andere mutaties doorgeven aan het secretariaat van de afde ling (zie hieronder), en aan: N.G.V. Postbus 976 1000 AZ Amsterdam.
Het volgende nummer zal begin oktober 1990 verschijnen. Kopij indienen vóór 15 september 1990, s.v.p.
X
Aan dit nummer werkten mee: B.J. Boerrigter J.B.A, Gloerich, W. Kooiman, J. Loek, T. Wiggers-Brand, J.H. Wissink, H.C. Zorn,
Fabritiusstr 15 Rosariumlaan 12 Saffierstr 11 Vaarwerkhorst 89 Hulsbekenkamp 13 M.v.d. Stoepstr 10 Wagnerlaan 13
6174 3972 7548 7531 7576 3132 7522
RG GJ CC HM GA CG KH
Sweikhuizen Driebergen Enschede Enschede Oldenzaal Vlaardingen Enschede
03438-20119 05428-2371 05410-11057 053-351088
De redactie is niet verantwoordelijk voor de ondertekende stukken, afgezien van tikfouten. Adres van Redactie en Afd. secretaris: G.J. ten Hoeve, Niermansgang 125 7514 DN Bnschede Tel. 053-352514
60
PINKSTERPRINT COPY-SERVICE HENGELOSESTRAAT 158, ENSCHEDE TELEFOON 053-358987
EEN R U STG EVEND E G ED A C H TE: UW W ER KSTUK GEKOPIEERD DOOR P IN K S TER P R IN T
NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING. Opgericht 1944. Correspondentieadres! Postbus 976, 1000 AZ Amsterdam Contributie: Voor leden in de E.B.G.-landen ƒ 50,- per jaar. Alle leden ontvangen het maandblad "Gens Nostra". Bibliotheek, Contactdienst, Biografische Documentatiedienst, Knipseldienst en Heraldisch Archief: Adriaan Dortsmanplein 3a, 1411 RC Naarden. Geopend donderdags van 20.00-22.00 uur en zaterdags van 11.00-16.00 uur-. Afdeling Twente van de Nederlandse Genealogische Vereniging. Opgericht 1984. • De leden van de afdeling ontvangen, naast "Gens Nostra" ook he^ kwar- ^ taalblad "Twente Genealogisch". )' • Bestuur van de afdeling: „ Voorzitter: H.C. Zorn, Wagnerlaan 13 7522 KH Bnschede 053-35108$ Secretaris: G.J. ten Hoeve, Niermansgang 125 7514 DN if* Bnschede 053-3525R1 Penningmeester: H.G. Frowijn, Titus Brandsmastraat 40 7572 CJ Oldenzaal 05410-14W$ G.A. Hamel, Mozartlaan 128 7522 HP Enschede 053-3522?! Vacature. -,rë
ABONNEMENTSGELD. Leden van de afdeling Twente behoeven geen abonnementsgeld te beta,r' >>( talen. Leden van de afdeling zijn zij die binnen de grenzen van de afdeling wo nen en niet aan het Hoofdbestuur geneld hebben bij een andere afdeling/- \ te willen horen. ^ ' De grenzen van de afdeling zijn, ruwweg, de Regge in het Westen, de grens met Drente in het Noorden, de grens net Gelderland in het Zuiden. Een ieder kan, waar hij ook woont, kiezen voor een afdeling. Zo telt de afdeling Twente verscheidene leden die in een ander deel van Nederland of-, in het buitenland wonen. Leden van de NGV die niet tot de afdeling Twente behoren, kunnen zich op "Twente Genealogisch" abonneren voor ƒ 10,- per jaar. Wilien zij die wel dienen te betalen hun abonnementsgeld voor 1990 vol- f doen? Gaarne op giro 5582(43 t.n.v. penningmeester N.G.V. te Oldenzaal. Verzoeke Uw lidmaatschapsnummer van de 1ÏGV te vermeldeb.
NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING A F D E L I N G TWENTE
JAARGANG VI
GENEALOGISCH
GROOT EN KLEIN BRUNINK
OKTOBER
ALLERLEI
1990
No.
4
7
(Slot)
Zoals we in aflevering 6 reed6 lazen, kwam hethof Brunink doorverer ving en huwelijk in de familie Roerink. 1. Jan Roerink en Janna Lefers hadden 2zoons ( in hetkader van dit artikel even niet chronologisch vermeld): 1.1 Hendrik Roerink ( zie vorig artikel), getrouwd met Janna Helmink, uit welk huwelijk geen kinderen; 1.2 Albert (Albertus) Roerink, ged. Haaksbergen 2.3.1795, landbouwer (wonende op het Bulderink), Tr. Lonneker 26.7.1828, Jenneken Bruggert, * Lonneker 14.12.1809, boerwerkster (1828), drv. Jan Bruggert en Janna Schukkink; Kinderen (alleen voorzover voor dit artikel van belang): 1.2.1 Hermina Roerink, geb. Lonneker 3.4.1829 Tr. Lonneker 30.6.1855, Jan Bos (woonde op 't Josink) geb. Lonneker 19.4.1828,landbouwer, overl. Lonneker 27.5. 1907. Zij hadden 4 zoons, waaronder: 1.2.1.1 Frederik Bos, * Lonneker 28.5.1866, overl. Lonneker 1.6.1931, landbouwer. Tr. Lonneker 6.12.1893 Johanna Frederika Gerridzen, * Lonneker 27.11.1869, drv. de steenbakker Frederik Gerridzen en Gezina Brasse 1.2.2 Jan Roerink, * Lonneker 5.2.1837. Blijkens mededeling op blz. 125 van het boekje: "Oude erven rond Ensche de" van Hilda Rakhorst-Bos, Han Bos en Bert Kromhof (dec. 1985), waarin
ook opgenomen een helaas niet geheel complete stamboom Bos, vermaakte Heodrik Roerink (1.1) het hof Brunink bij testament in 1868 aan Jan Roe rink (1.2.2), maar werd dit testament later herroepen en werd in 1873 het Brunink vermaakt aan Hermina Roerink (1.2.1). Hierdoor kwam het hof Brunink in de familie Bos en later door huwelijk van Jan Herman Ferdinand Bos en vererving in de familie Klaassen, die het voor het grootste deel in 1982 overdroeg aan de Stichting 't Over ijssels Landschap, U heeft het natuurlijk al gemerkt, sedert de invoering van de burger lijke stand zijn de wisselnamen verdwenen en dat is voor ons genealogi sche onderzoekers maar goed ook.
O
Ik wil nog even met u terugblikken in het verleden, omdat in het boerderijarchief van het hof Bruijninck zo'n aardig voorbeeld te vinden is van een akte van huwelijksvoorwaarden (huwelijkscontract). Het betreft een contract antenuptiaal (gesloten voor de solemnisatie = plechtige huwelijksvoltrekking) van 21.9.1734 (inv.nr. 7). Ik laat hier die akte in extenso volgen om u eens een beeld te geven hoe leuk dergelijke akten vaak zijn en hoeveel gegevens je er aan kunt ontlenen'.
Op dach en datum hierondergeschreven is tot Gods eere en roortplantinge van het menschel!jke geslagte een eerlijk en Christelijk huwelijk inge
gaan en gesloten tussen den Eerbaren jongman Herman Bruijnink soon ran Jan Bruijnink en overleden Jenneken Quekkeboom in leren egtelieden, als Bruijdegom ter eene eode die ook eerbare jonge Dogter Enneken lippinkhof, Dogter van Roeloff en Hermken Lippinkhof, egtelieden, als Bruijd ter an deren zijde en zulks met Consent ran de genoemde respectire anderen Mom beren en Daeget rrijnden, op volgenden Conditiën. Eerstelijk bel oren Bruijdegom en Bruijd nae roorgaeade die kerkelijke proclamatien lig in den huwelijken Staat te begeven en te lieven en lsren als eerbaere echtgeoooten toebehoord, V / Ten tweeden belooft des Bruijdegoms rader en deselren momberen tot roortsettinge ran dit huwelijk meede te geren en door Bruijdegom in ge meenschap te laeten anbrengen alle hetgeene den Bruijdegom roornoemd, ran sijn wijlen moedersdeel angeerft en angestorven is, gelijk ook mee de alle verdere erffportien den zelren ran sijn wijlen Grootrader en Grootmoeder Jan en Hermken Quekkeboom en van verdere rrijnden angeerft en ten deel geralleo. Voorts dat den Bruijdegom de gemelte, sijn liere Bruijd zal in- en ophaelen op het Erve Bruijnink om nae orergare en afstand ran dat Vaders bouwinge hetzelre te beploegen en te hanteren als hetzelve in erffwinninge ran den Landheer zij orergenomen, mits dat de rader Jan Bruijnink het gemelte erve en bouwinge van dien niet eerder zal behoeven over te geren als het hem zal gelieven.
62
En dat middelerwijle de Jongelieden ten erffhuijse de vrije tafel ea huijsrestinge zullen ge nieten ende daerroor tot erffhuijs beste medehelpen arbeijde n nae haer vermogens ende dat zij jonge lieden dae r en boven jaerlix van het erffland suijrer rrij sullen aftreiien fijne goed rog gengewas of het gewas van een half mudde lants, »aer van het koorn voor de Jongelieden en het stroo bij bet erve zal blijven en zal de Bruijd jaerlii tot haer profijt sajen twee spint lijos op des erves grond en alwaer de rader komt te sajen ook het zelve tot haren oirbaeren profijt mogen hanteren en spinnen sonder daerroor iets uijt te keeren.
Ten derden belooren des Bruijts Kader en Moeder roornoemt tot voortsettinge van dit huwelijk meede te geeven en door de Bruijd in gemeenschap aen te brengen zodanige bruijtschat en huwelixgoed deselve aen haere reets getrouden soon Willem Lippinkhof op het Sweerink hebben meedegegeren met kiste en kisterullinge nabuurlijk en nae Staetsgelegenheid. Ten vierden is bedongen en vastgesteld, dat wanneer de vader Jan Bruij nink de bouwinge ran de erve zal komen orer te geren en aen de jongelie den inruimen, dat deselve en sijn huijsvrouw in haer keuze zullen hebben om bij de jongelieden te blijven inwoonen, arbeijdende tot huijs, beste nae haer vermogen en niet verder en jaerlix het roggegewas zoals de jon gelieden hierrorenomschreven hebben belooft, ook te zamen off bij roor~ afsterven van de vader Jan Bruijnink desselfs tegenwoordige huijsvrouw alleen nae dode van haeren man houdende de keuze om op de lijftugt te trekken en genietende daerbij een vijffde part van het erve, betaelende daerran jaerlix pro quota de pagt, tijnden en Heeren Laste en zal de stieffmoeder voornoemt nae de doode off bij voorafsterven van Jan Bruij nink en bij de jongelieden blijvende inwoonen, boren de tafel en huuijsvestinghe jaerlix een weeke of sesse voor haer eijgen gerief en pleizier mogen spinnen, genietende daer en boren in plaetse ran het hiervorengenoemde, in artikel 2, bedongen korengewas, zodanige linnen als tot lijfrerschoninge zal wezen. Ten rijfde is ten wederzijden gecontracteerd, gesloo ten ende voor vast gesteld, dat in ral het mogte komen te gebeuren dat den Bruijdegom roor sijne llere Bruijd mogte komen te sterven zonder liefserven nae te laeten, zo zal desselfs Bruijd en toekomende echtgenoot op het Er re Bruij nink verblijven ende genieten erffelik en in eijgendom alle des Bruijdegoms goederen, ujtkeerenden daervan alleen aen desselfs vader off naeste erffgenaemen de summa van veertijn honderd Caroliguldens, zonder iets meerder, waertegens de Bruijd met assistentie ran haer ouderen rerspreekt ende belooft, dat in val zij voor haeren lieven Bruijdegom mogte komen te sterven zonder lijveserren nae te laeten dat den Bruijdegom er felijk zal trekken ende genieten alle haeren goederen, uijtkeerende daervan alleen aen des Bruids ouders off naeste erffgenaemen de halfscheid van haeren aengebrachten bruijtschat zonder iets meer.
63
ffaermede de Bruijdegom en Bruijd en nederzijts ouders en daeget frijn den, vreedig en hebben dese huwelijxkvoorwaarden in voege als hiervoren staat alsoo gewilt en de gesloten met die expresse reserren of f voorbehout dat de Jongeluijden de m g t houden om malkander bij testament off anders naeder te begiftigen off betugtigen. En hebben des Bruijdegoms Vader en stiefmoeder Enne Vargerink expresse gewilt en aen de Bruijdegom en Bruijd belooft ende rersekert, dat wan neer de Vader de bouvinge aen haer affstaet, de gemelte geheele mestinge in den raelt en op het lande ende verdere akkers tot de bouninge gehoorende zal trekken ende genieten daervoor in den boedel uijtkeerende een somma van vierhondert Caroliguldens, welke vierhondert guldens in den gemeenen boedel niet eerder betaelt zullen worden als nae dode van de stiefmoeder teneijnde om bij onverhopelijke bedlegerigheid dezelve voor/'v d 'interessen vandien te verplegen en besorgen. V/ Aldus zonder arg off list gedaen in Enschede de 21 September 1734. Was getekend:
Hermen Bruinink, als Bruijdegom, Enneken Lippinkhof als Bruijd, Jan Bruijnink, Anna ITargerink, Hermken Lippinkhof, Jan Smalenbroek, Berent Schukkink, Lucas Queckeboom, Gerrit ten Catte en Headr. Pennink, testit. U ziet het: goede verzorging zonder ziekenfonds en de mest was nog geld waard ook. Wellicht ga ik de volgende genealogisch allerlei van start met het behandelen van enkele van dit soort akten. Wim Kooiman.
Nogmaals:
"What' s
in
a
name”
(
Al een hele tijd geleden was ik van plan dit verhaal te schrijven. Het artikel van de heer Zorn in TG 90-3 herinnerde mij er weer aan. Lange tijd ben ik bezig geweest één bepaald echtpaar uit mijn kwartierstaat boven water te krijgen. De bronnen waren nogal tegenstrijdig. Het verhaal begint met een Jennigjen Bngbers (zie kwartierstaat Teusen 88-8).. Zij trouwt 1797 in Uelsen met ene Harmen Teusink. De DTB regis ters van Uelsen zeggen het volgende:
Harm Teusiog, zoon van Hendrik Teusing te Iterbeke, Jenne Engbers, dochter van Gerrit Engbers van de Brunehaar onder 't kerspel Vriesenveen .
64
Tot zover ogenschijnlijk niets aan de hand. Wetend dat het echtpaar in Vriezenveen gewoond heeft, kwam ook de overlijdensakte van Jenne uit 1831 snel boven water. Deze vermeldt o.a. het volgende:
Jeaaigjen Eagberts, oud 60 jaren, d r ran wijlen EngbertBoers len Berendje Pley.
eo wij
Nu zijn er al twee vaders (Gerrit Engbers en Engbert Boers) en één moe der. Misschien geven de doopnamen van Jennes kinderen enig uitsluitsel. De geboorteakten in Vriezenveen noemen: Dina, Evertdina, Hindrik, Bernardus en Jan. Dit lijkt dus niet zo erg op het vernoemen van vaders. Dan maar in de DTB registers van Vriezenveen zoeken naar de doop van een Jenne. Volgens de overlijdensakte moet ze rond 1771 geboren zijn. Uiter aard met een flinke marge, want met leeftijden nam men het indie tijd niet zo nauw. En jawel, in 1769 staat het volgende:
Jenneken - Engbert Gerrits, Berendje Hendriks. Dus nu zijn er al drie vaders (Gerrit Engbers, Engbert Boers en Engbert Gerrits) en twee moeders (Berendje Pley en Berendje Hendriks). De voor namen komen bij de kinderen van het echtpaar Teusink geen van alle voor. Dan zijn er in Vriezenveen nog de Parenteelstaten van dokter Jonker. Veel families zijn hierin terug te vinden. Niet altijd even nauwkeurig, maar in ieder geval heel goed bruikbaar als uitgangs- of aanknopings punt. Ook dit leverde deze keer niet veel bruikbaars op, behalve de ver melding dat vader III wel eens Engbert Gerrits Smit zou kunnen heten. Om een lang verhaal kort te houden: pas nadat 6amen met de Heemkundegroep Bruinehaar de gehele bevolking van deze buurtschap vanaf 1722 kon worden gereconstrueerd, werd duidelijk hoe de vork in de steel zat. Jenneken Engbers bleek een dochter te zijn van het echtpaar Engbert Ger rits Smit en Berendje Hendriks Pley. Bngberts vader (Gerrit) had de hoe ve "(Groot) Boers" op Bruinehaar gebouwd en werd daarom meestal Boers in plaats van Smit genoemd. Daarom heette zijn zoon ook wel Engbert Boers. En naar Vriezenveense gewoonte volstond men even zo vaak met het patroniem, vandaar Bngbert Gerrits. Maar Gerrit Engbers, zoals de predikant in üelsen in zijn boekje noteerde, was wel helemaal uit de lucht gegre pen. En de moeder? Gewoon, op z'n Vriezenveens. De ene keer het patroniem (Berendje Hendriks), de andere keer met familienaam (Berendje Pley). En de kinderen? Kennelijk is er niets nieuws onder de zon. Net zoals tegenwoordig kinderen heel vaak niet naar de grootouders vernoemd wor den, had ook het echtpaar Teusink waarschijnlijk goede redenen dit niet te doen. Moraal? Laat U niet van de wijs brengen. Zoek bij twijfel desnoods ver schillende families uit, waarvan U denkt dat ze mogelijk in aanmerking komen. Volsta nooit met het alleen maar zoeken naar de doop van een Jan, zoon van Jan, want dan hebt U een geheide kans ogenblikkelijk in een verkeerde familie terecht te komen.
65
Nu we het toch over zoeken hebben nog een klein voorbeeld "ter leeringhe ende vermaeck". Al vijf jaar lang zocht ik naar een van mijn voorvaders. De DTB registers van de Ev. Ref. Kirche van Uelsen vermeldden alleen dat hij uit Emlichheim kwam. Ook daar heb ik de hele DTB (Bv. Ref.) onder steboven gekeerd, maar hij kwam niet boven water. Vorig jaar vond ik in het Staatsarchiv in Osnabrück een paar brieven, waaruit bleek dat hij van R.K. huize was. Ben gemengd huwelijk kwam in die tijd niet zo heel vaak voor. Onlangs gelegde contacten brachten hem boven water. Iemand had zijn hele familie uitgezocht en was nu al twaalf jaar aan het zoe ken waar hij gebleven was! De mogelijkheid dat de man van rooms-katholiek protestant geworden was, was ook daar helemaal over het hoofd ge zien! Je moet er ook maar aan denken. Jan Boerrigter.
Kwartierstaten Dat een kwartierstaat hier opgenomen wordt wil niet zeggen dat hij foutloos, of op de een of andere manier "klaar" is. De kwartierstaten rubriek in dit tijdschrift is eigenlijk een zoekrubriek. Hij staan niet ia voor de juistheid van opgenomen kwartierstaten. Vóór u gegevens in uw eigen kwartierstaat overneemt dient u alles te controleren bij de bron! Het sterretje (*) wordt hier gebruikt voor gedoopt óf geboren! Voor personen waarvan geen geboorte- of doopdatum bekend is worden wel renzen aangegeven. Dus bv. * nè 1650, vóór 1690. Dat wil dus zeggen dat meestal om biologische redenen) deze persoon na 1.1.1650, doch vóór 1.1.1690 geboren moet zijn. Kwartierstaat
Colvoort
( 9 0 —2 2 )
1.14781 ANTONIA COLVOORT, * Goor 03.06.1837, + Goor, vóór of op 06.09.1916. Tr. Goor 20.05.1865 «et JAN MES, * Goor 10.02.1845, t Goor, vóór of 08.01.1903, zoon van JAN HENDRIK HES en JANNA P0TMAN.
of
2.14782 HENDRIKUS K0LV00RT, * Goor 05.05.1796, ♦ Goor, vóór of op 24.06.1838. Wever. Tr. Goor 13.03.1819 «et: 3.14783 TRIENTJE TEN DOESCHOT, * Goor 05.01.1797, + Goor, vóór of op 03.05.1881. 4.14784 HARMEN K0LV00RT, * Goor nè 1759, vóór 1765, + Goor, vóór of op 11.12.1839. Uagenmaker. Tr. Goor 20.05.1791 met: 5.14785 JENNEKEN GERRITSDR HOFHUIS, * Deldenerbroek na 1767, vóór 1773, + Goor, vóór of op 01.01.1806.
66
6.14786 HENDRIKUS TEN DOESCHOT, * Goor nè 1762, vóór 1768, t Goor, vóór of op 17.06.1833. Wever. Tr. Goor 17.05.1795 iet: 7.14787 HARIA TEEMKER, * Harkelo nè 1763, vóór 1769, + Goor, vóór of op 21.07.1833.
(
8.14788 TABOR ANTONSZ K0LV00RT, * nè 1700, vóór 1745. Tr. Goor 06.06.1760 iet: 9.14789 JACOMIEN HARMENSDR TE LINTUM, alias LENTELINK, * nè 1717, vóór 1745. 12.12720 HENDRIK TEN DOESCHATE, * nè 1700, vóór 1750. 13.12721 TRIENTJEN TEN GEUSENDAH, * Goor 14.12.1726. 14.14790 JAN TEEMKER, * nè 1700, vóór 1730. 15.14791 MARIA HOLTERS, * nè 1720, vóór 1730. 26.12714 HARMEN TEN GEUSENDAM, * Goor 08.07.1696, t vóór of op 01.01.1760. 27.12715 HENDRIENE BULNERS, * nè1781, vóór 1711, + Goor, vóór of op 01.01.1749. 52. 3474 BERENT VAN GOESENDAM, alias TEN GEUSENDAM, * Goor 04.04.1660. Landbouwer. Tr. Goor 20.01.1693 iet: 53. 3475 AELTJE HERHENSDR LOEIJNKS, * nè 1651, vóór 1678. 104.10582 HENDRICK TEN GOESENDAM, alias GEUZENDAM, * Goor Landbouwer.
nè 1595, vóór 1645.
J.G. Goudswaard. Kwartierstaat
^
Potman
( 9 0 —2 3 )
1.14899 JANNA POTMAN, * Markelo 05.07.1810, + Goor, vóór of op 20.08.1861. Tr. Goor 11.07.1833 iet JAN HENDRIK UES, * Goor 26.01.1809, ♦ Holten, vóór of op 11.09.1871. 2.14900 HARMEN POTMAN, * Markelo nè 1768, vóór 1772, ♦ Herike, vóór of op 19.09.1822. Landbouwer. 3.14901 GEERTRUID UONNINK, t Markelo 02.02.1783, + Markelo, vóór of op 20.05.1837. 4.14902 HINDRIK POTMAN, * na 1703, vóór 1757. 5.14903 JANNA TUSSEMAKERS, * nè 1723, vóór 1757. 6.14904 HENDRIK JAN UONNINK, * Markelo nè 1744, vóór 1750, ♦Harkelo, vóór of 18.02.1807. Tr. Markelo 20.05.1780 iet: 7.14905 EEFKE MOEGESOMP, * Lochei nè 1735, vóór 1762, ♦ Markelo, vóór of op 28.05.1822.
op
67
12.14906 1AN WONNINK, * nè 1680, vóór 1735, + Markelo, vóór of op 01.01.1780. 13.14907 BARENTJE NAARDEN8ARGS, * nè 1705, vóór 1735, ♦ Uarnsveld, vóór of op 26.07.1794. 14.14908 GERRIT MOEGESOMP, * nè 1670, vóór 1747. Tr. Lochei . . iet: 15.14909 TRIJNTJE MOEGESOMP, * nè 1690, vóór 1747. J.G. Goudswaard. K w a r t i e r s t a a t
P e l l e
( 9 0 —2 4 )
1.14882 HERMANNUS PELLE, alias HELLECATE, * Azelo 05.10.1796, ♦ R.A.Delden, , vóór of op 22.03.1870. Boer. ' Tr. Delden 17.05.1822 iet JANNEKE DUIS, * Soor 15.08.1802, + R.A.Delden, vóór of op 03.02.1876, dochter van ARENO TEN DUIS en JANNA UESSELS. 2.14884 HENDERICUS PELLEN, * Delden 25.10.1773, + Azelo, vóór of op 13.12.1854. Uever. Tr. Delden 01.11.1792 iet: 3.14885 JANNA HUZEBELT, * R.A.Delden nè 1760, vóór 1766, + R.A.Delden, vóór of op 31.10.1833. 4.14888 HERMANNUS PELLEN, * Delden 18.01.1739. Uever/Tapijtwever. Tr. Delden 20.07.1766 iet: 5.14889 JANNA PASKAMP, * Ootiarsui nè 1728, vóór 1758. 6.14890 JAN MUIZEBELT, * nè 1738, vóór 1751. 7.14891 HENDRIKA DEKKER, * nè 1718, vóór 1751. 12.14896 JAN MUSEBELT, * nè 1673, vóór 1720. Tr. Delden 03.03.1738 iet: 13.14897 JANNA VAN DE BORGH, * nè 1693, vóór 1722.
/ J.C. Goudswaard.
Kwartierstaat
Boswinkel
( 9 0 —2 5 )
1.14792 GERRIT JAN BOSWINKEL, * Goor 05.02.1818, t Goor, vóór of op 28.06.1879. Tr. Goor 18.10.1845 iet ENGELE NIEUWENHUIS, * Diepenhei» 24.01.1820, + Goor, vóór of op 02.05.1877, dochter van GERRIT NIEUWENHUIS en JOHANNA VAN LOCHEM.
68
2.14794 JAN BOSWINKEL, * Goor 28.10.1783, + Goor, vóór of op 07.08.1874. Tr. 6oor 27.04.1815 iet: 3.14795 LAMBERDINA SCHOLTEN, * Rijssei) 16.05.1793, t Goor, vóór of op 07.08.1874.
Q
4.14796 GERRIT JAN BOSWINKEL, * Goor 05.10.1759, + vóór of op 18.12.1840. Wever. Tr. Goor 11.04.1783 iet: 5.14797 JENNEKEN N000ERS, * Goor nè 1755, vóór 1761, t Goor, vóór of op 29.07.1825. 6.14798 WAANDER SCHOLTEN, * Rijssen nè 1751, vóór 1757, + Rijssen, vóór of op 01.09.1844. Dagloner. 7.14799 HENDRINA MIDDELESCH, * Rijssen nè 1764, vóór 1770, + Rijssen, vóór of op 04.12.1817. 8.14800 9.14801 10.14802 11.14803 12.14804 13.14805 14. 1810
JAN BOSWINKEL, * Goor 21.02.1712. HERHIENE PIERIK, * na 1714, vóór 1744. BORGUS MODDERS, * nè 1693, vóór 1746. TRIENE SWERINK, * nè 1713, vóór 1746. BARTELD SCHOLTEN, * na 1689, vóór 1739. AALTJEN TER AVEST, * nè 1709, vóór 1739. GERHARDUS MIDDEL ESCH, * Zuna 01.02.1733. Tr. Rijssen 16.02.1760 iet: 15. 1811 HENDRIJNE DERKSEN HARBERS, * Notter nè 1715, vóór 1741.
16.14806 HENDRIK BOSWINKEL, * Goor nè 1668, vóór 1674. 17.14807 HARINA ROESSEN, * nè 1667, vóór 1697. 28. 1568 HENRICK MIDDEL ESCH, alias MIDDEL ES, *Zuna 30.01.1698. Tr. Rijssen 24.07.1718 aet: 29. 1569 GEESKEN STEEGEJANS, alias STEGEJANS, * Zuna 01.01.1698. 32.14808 WILLEM BOSWINKEL, * nè 1606, vóór 1656. 33.14809 JANMAEGT BOLSCHER, * nè 1626, vóór 1656. V 34.14810 LAMBERT ROESSEN, * nè 1602, vóór 1682. 35.14811 JENNEKEN NN, * nè 1622, vóór 1682. 56. 1614 GERRITH MIDDELES, alias MIDDEL ESCH, * Zuna nè 1633, vóór 1681. 57. 1615 MARIJA NN, * nè 1653, vóór 1681. 58. 1616 JAN STEGE, alias STEGEJAN, * Twente nè1653, vóór 1686.
(
64.14812 DERCK BOSWINKEL, * nè 1580, vóór 1641, +Goor, vóór of op 01.11.1680. 65.14813 HERMIEN NN, * nè 1580, vóór 1641, t Goor, vóór of op 19.04.1679.
69
Kwart ierstaat
Elfers
( 9 0 — 26)
1.14815 JANNA ELFERS, * Goor 10.10.1828, + Mierden, vóór of op 11.09.1903. Tr. Alielo 26.05.1855 *et WILLEM GROBBEN, * Alielo 09.06.1828, ♦ G o o t , vóór of op 22.10.1864, loon van GERRIT GROBBEN en ZWAANTJE BEEN. 2.14816 BEREND JAN ELFERS, * Goor 09.01.1805, + 6oor, vóór of op 09.12.1871. Militair. Tr. Goor 04.02.1829 «et: 3.14817 HENDRIKA SCHOT, * Rijssen 17.02.1805. Dienstmeid.
(
4.14818 JAN HINDRIK ELFERS, * Deventer nè 1762, vóór 1768, + Goor, vóór of op 24.04.1842. 5.14819 DIRKJEN MEERDINK, * nè 1766, vóór 1772, ♦ Goor, vóór of op 28.08.1823. 6.14820 GERRIT SCHOT, * Mierden nè 1748, vóór 1754, + Mierden, vóór of op 30.08.1814. Dagloner. 7.14821 BERENDINA FRANSEN, * nè 1771, vóór 1777. 10.14822 JAN MEERDINK, * nè 1701, vóór 1757. 11.14823 CHRIST1NA RENSIHK, * nè 1721, vóór 1757. 12.14824 JAN SCHOT, * Notter na 1706, vóór 1739, t Mierden, vóór of op 01.01.1806. Landbouwer. 13.14825 MARIA SPENKELINK, * nè 1706, vóór 1739, ♦ Mierden, vóór of op 01.01.1806. 14.14826 HARMEN FRANSEN, * Holten nè1734, vóór 1741, ♦ Holten, vóór of op 18.08.1812. 15.14827 JANNA HENDRIKS, * Holten nè 1740, vóór 1746, ♦ Holten, vóór of op 22.01.1816. 28.14828 29.14829 30.14830 31.14831
JAN FRANSEN, * nè 1669, vóór 1726. HENDERA KLIKKEN, * nè 1689, vóór 1726. BEREND HENDRIKS, * nè 1675, vóór 1731. JANNA JANSEN, * nè 1695, vóór 1731.
(
J.C. Goudswaard.
Kwartierstaat
Ter
Haarbeke
( 9 0 —2 7 )
1.14912 JOHANNES TER MAARBEKE, * Hengelo 06.09.1816, t Hengelo, vóór of op 09.05.1876. Mever/Landbouwer. Tr. Hengelo 17.02.1838 net JENNEKEN TE RIET, * Lonneker 13.03.1816, + Hengelo, vóór of op 18.06.1846, dochter van JAN HERMEN TE RIET en BERENDINA KLEYNE RUTBEEK.
70
2.14914 GERRIT TE UAAR8EKE, * Hengelo 31.01.1784, ♦ Hengelo, vóór of op 23.06.1857. Tr. Hengelo 16.05.1815 aet: 3.14915 AALTJE EGBERINK, * Hengelo 27.04.1777, + Hengelo, vóór of op 28.06.1817. Spinner. 4.14910 JANNES TER UAARBEEK, * Hengelo nè 1751, vóór 1755, + Hengelo, vóór of op 24.09.1825. Tr. Hengelo 10.02.1782 aet: 5.14911 JENNEKEN UANINK, * Hengelo nè 1749, vóór 1753, + Hengelo, vóór of op 08.11.1817. 6.14918 GERHAROUS EGBERINK, * nè 1715, vóór 1762. Uever. 7.14919 AALTJEN LOOHUIS, * nè 1732, vóór 1762. 8.14920 GERRIT TER UAARBEEK, * nè 1682, vóór 1730. Wever. Tr. Hengelo 16.04.1747 aet: 9.14921 JENNEKEN WILMINK, * nè 1702, vóór 1730. Spinner. 10.14968 FREDERIK WANINK, * nè 1686, vóór 1736. 11.14969 JOHANNA SCHONEVELD, * nè 1706, vóór 1736. J.C. Goudswaard.
Kwartierstaat
Te
Riet
( 9 0 —2 8 )
1.14913 JENNEKEN TE RIET, * Lonneker 13.03.1816, t Hengelo, vóór of op 18.06.1846. Dienstaeid. Tr. Hengelo 17.02.1838 aet JOHANNES TER WAARBEKE, * Hengelo 06.09.1816, + Hengelo, vóór of op 09.05.1876, zoon van GERRIT TE WAARBEKE en AALTJE EGBERINK. 2.14954 JAN HERHEN TE RIET, * Rutbeek 23.01.1760, t Lonneker, vóór of op 30.11.1818. 3.14955 BERENDINA KLEYNE RUTBEEK, * Lonneker nè 1773, vóór 1779, + Lonneker, vóór of op 05.09.1847. 4.14360 ARENT TE RIET, * nè 1680, vóór 1731. 5.14361 FENNEKEN BRAKER, alias BRAECKERS, * nè 1700, vóór 1731. 6.14922 JAN HERMEN KLEINE RUTBEEK, * Lonneker nè 1738, vóór 1742, t Lonneker, vóór of op 01.05.1813. 7.14923 BERENDINE JOOSTINK, alias JOSINK, * Saasveld 16.08.1739, ♦ Lonneker, vóór of op 01.01.1811.
71
12.14924 13.14925 14.12406 15.12407
JAN KLEIN RUTBEEK, * nè 1673, vóór 1727. GEERTJEN KUPERS, * nè 1693, vóór 1727. LUKAS JOOSTINK, alias JOOSTINCK, t nè 1678, vóór 1711. JANNA LANSINK, alias LANSSINCK, * nè 1690, vóór 1711. J.G. Goudswaard.
Kwartierstaat
Elbert
( 9 0 —2 9 )
1.14832 JANNES ELBERT, * R.A.Delden 29.08.1822, ♦ R.A.Delden, vóór of op 26.06.186^ Werkman,arb.. Tr. R.A.Delden 21.12.1843 aet BERENDINA BRUNNEKREEFT, * R.A.Delden 09.08.1825, * R.A.Delden, vóór of op 31.01.1856, dochter van BEREND JAN BRUNNEKREEFT en JANNA HAGEN. 2. 3664 JAN HENDRIK ELBERT, * Delden 15.01.1793, t Delden, vóór of op 22.12.1870. Landbouwer. Tr. 2e Delden 22.08.1816 aet: 3.14647 MARIJKE SPROKREEF, * Delden 01.11.1797, + R.A.Delden, vóór of op 30.04.1849. 4.14834 GERRIT ELBERT, * nè 1720, vóór 1769. Tr. Delden 03.08.1784 aet: 5.14835 ALEIDA PIERIK, * nè 1740, vóór 1769. 6.14948 JANNES SPROKREEF, * nè 1722, vóór 1772, + Delden, vóór of op 01.01.1804. Tr. Delden 10.06.1787 aet: 7.14949 JANNA LAMHERTINK, * nè 1742, vóór 1772. J.C. G ou d s w a a r d .
Kwartierstaat
Brunnekreeft
( 9 0 —3 0 )
1.14833 BERENDINA BRUNNEKREEFT, * R.A.Delden 09.08.1825, + R.A.Delden, vóór of op •31.01.1856. Tr. R.A.Delden 21.12.1843 met JANNES ELBERT, * R.A.Delden 29.08.1822, t R.A.Delden, vóór of op 26.06.1860, zoon van JAN HENDRIK ELBERT en MARIJKE SPROKREEF.
72
2.14836 BEREND JAN BRUNNEKREEFT, * Goor nè 1782, vóór 1788. Landbouwer. Tr. Delden 13.08.1809 «et: 3.14837 JANNA HAGEN, * R.A.Delden nè 1783, vóór 1789, ♦ R.A.Delden, vóór of op 14.01.1848. 4.14838 JAN GERRITSZ BRUNNEKREEFT, * nè 1717, vóór 1773. Tr. Goor 10.05.1783 met: 5.14839 ENGELE BERENDSD KEVELHAM, * na 1737, vóór 6.14926 JAN HAGEN, * nè 1721, vóór 1770. Tr. Delden 09.04.1786 net: 7.14927 HENDRINA HILDERINK, * na 1741, vóór 1770.
1773.
J.C. Goudswaard.
Kwartierstaat
Braak.
( 9 0 —3 1 )
1.14840 GERRIT JAN BRAAK, * Delden 25.04.1801, + Delden, vóór of op 11.05.1863. Dagloner. Tr. Delden 19.10.1831 net JENNEKEN HE6ELINK, t Harkelo 22.06.1808, t Goor, vóór of op 15.12.1882, dochter van VILLEN HEGELINK en JANNA TER STEEG. 2.14842 AREND BRAAK, * Delden 26.05.1771, ♦ Delden, vóór of op 21.05.1829. Tr. Delden 27.05.1797 net: 3.14843 GESINA HULSHUIJS, * Borne 11.03.1777, + Goor, vóór of op 11.06.1831. 4.14950 HENDRIK BRAAK, * Delden nè 1744, vóór 1750. 5.14951 JANNA EGGERINK, * nè 1726, vóór 1756, ♦ Delden, vóór of op 01.01.1806. 6.14846 GERRIT HULSHUIJS, * na 1712, vóór 1762, ♦ Delden, vóór of op 01.01.1806. Landbouwer. 7.14847 JANNA HULLER, *nè 1732, vóór 1762, + Delden, vóór of op 01.01.1806. 8.14852 ARNOLD BRAAK, 9.14853 GERTRUDIS NN,
*nè 1682, vóór 1730. *nè 1702, vóór 1730. J.C. Goudswaard.
73
Kwartierstaat
Nijhof
( 9 0 — 32)
1.14854 GERRIT NIJHOF, * Hengelo 27.09.1815, t Almelo, vóór of op 02.09.1880. liever. Tr. Almelo 09.05.1846 met MARIA APOLLONIA VAN DEN ELST, * Almelo 06.05.1823, t Almelo, vóór of op 29.02.1892, dochter van HENDRIKUS VAN DEN ELST en JOHANNA MARIA COSTERS. 2.14952 JAN NIJHOF, * Hengelo 27.11.1777, ♦ Hengelo, vóór of op 12.05.1838. Tr. Hengelo 27.10.1809 met: 3.14953 DINA FENNEKE NIEUWENHUIS, * Hengelo 15.12.1786, + Hengelo, vóór of op 13.05.1843. 4.14956 ABRAHAM JANSZ NIJHOF, * Hengelo 01.04.1740, + Hengelo, vóór of op 07.07.1769. 5.14957 MARIA WILMINK, * Hengelo 30.04.1747. 6.14958 LAURENS NIEUWENHUIS, * Hengelo 07.02.1733, + Hengelo, vóór of op 19.09.1824 Kuiper. Tr. Hengelo 18.04.1783 met: 7. 4567 GEERTRUID MENSINK, * Twekkelo 08.12.1748. 8.14960 JAN NIJHOF, * Hengelo 17.02.1715. Tr. Hengelo 18.05.1739 met: 9.14961 LYSABETH BRUINS, t na 1695, vóór 1725. 10.14962 DERCK WILMINK, * Hengelo 17.07.1746. Tr. Hengelo 17.07.1746 met: 11.14963 JENNEKEN BENNINK, * na 1702, vóór 1732. 12.14964 SAGGARIAS NIEUWENHUIS, * na 1668, vóór 1718. Kuiper. 13.14965 MARGARETHA TEN PAS, * nè 1688, vóór 1718. 14.14640 GERRIT MENSINK, * nè 1688, vóór 1731. 15.14641 FENNEKEN TE RIET, * nè 1708, vóór 1736. 16.14966 JAN NIJHOF, * nè 1650, vóór 1700. 17.14967 ANNEKEN NN, * nè 1670, vóór 1700. J.G. Goudswaard.
K w a r t i e r s t a a t
V a n
d e n
E i s t
( 9 0 — 3 3 )
1.14855 MARIA APOLLONIA VAN DEN ELST, * Almelo 06.05.1823, t Almelo, vóór of op 29.02.1892.
74
Tr.
Almelo 09.05.1846 met GERRIT NIJHOF, * Hengelo 27.09.1815, + Almelo, vóór of op 02.09.1880, zoon van JAN NIJHOF en DINA FENNEKE NIEUWENHUIS.
2.14856 HENDRIKUS VAN DEN ELST, * Almelo 28.04.1776, + Almelo, vóór of op 10.08.1849. Touwslager/Doodgraver. Tr. Almelo 13.07.1820 met: 3.14857 JOHANNA MARIA COSTERS, * Amsterdam 24.01.1787, ♦ Almelo, vóór of op 28.02.1856.
£
4.14858 GERRIT JAN VAN OEN ELST, * Almelo na 1737, vóór 1743, + Almelo, vóór of op 01.07.1815. Tr. Almelo 18.11.1775 met: 5.14859 PIETERNELLA KNOOP, * Almelo na 1731, vóór 1761, + Almelo, vóór of op 01.01.1805. 6.14860 ADOLF JACOBSZ KOSTERS, * na 1754, vóór 1760, + Almelo, vóór of op 01.01.1795. Koopman. Tr. Amsterdam 17.10.1783 met: 7.14861 MARIA SMIT, * Almelo 20.09.1761, + Almelo, vóór of op 08.01.1812. 8.14862 BEREND HENDRIKS ELSHOF, * na 1675, vóór 1725. 9.14863 LUTGERT JANSSEN FIKKERT, * na 1695, vóór 1725. 10.14864 BEREND KNOOP, * na 1675, vóór 1725. Tr. Almelo 01.07.1740 met: 11.14865 HENDRIKA WARNAARS, * Ootmarsum 09.07.1713. 14.14866 MARTIEN SMIT, * Wiesenbronn na 1696, vóór 1746. Tr. Almelo . . met: 15.14867 ALEIDA TE WINGELE, * na 1716, vóór 1746.
C
16.14868 17.14869 20.14870 21.14871 22.14872
HENRIK ELSHOF, alias VAN DE ELSE, * Almelo na 1610, vóór 1710. GEERTRUIT NN, * na 1630, vóór 1710. ALBERT KNOOP, * Almelo na 1610, vóór 1710, + Almelo, vóór of op 01.01.1750. JANNA NN, * na 1630, vóór 1710. PETER JANSEN WARNAARS, * na 1640, vóór 1690. Tr. Ootmarsum 16.02.1705 met: 23.14873 JOANNA WERNERS, * Ootmarsum na 1675, vóór 1682. 46.14874 HENDRIK WERNERS, * na 1608, vóór 1656, + Ootmarsum, vóór of op 29.12.1708. 47.14875 ALEYT LAMBERTSDR WYCHMINK, * na 1634, vóór 1656, + Ootmarsum, vóór of op 29.12.1703. 92.14876 JCHAN WERNERS, * na 1585, vóór 1635, + Ootmarsum, vóór of op 15.01.1654. Tr. Ootmarsum . . met: 93.14877 ANNA TEN MAETCATE, * na 1605, vóór 1635, + Ootmarsum, vóór of op 27.03.1699. 75
184.14878 WILLEM WERNERS, * na 1552, vóór 1620, + Ootmarsum, vóór of op 03.12.1652. Ontvanger. 185.14879 FENNA TIJDEMAN, * na 1554, vóór 1620, + Ootmarsu», vóór of op 12.06.1654. 368.14880 JAN WERNERS, * na 1568, vóór 1580. 369.14881 ALEYT NN, * na 1548, vóór 1600.
Boekbesprekingen
en
J.C. Goudswaard.
aankondigingen.
Overijsselse Biografieën I. Levensbeschrijvingen van bekende en onbe- v kende Overijsselaars. Redactie Drs. J. Folkerts, Mr. C. van Heel, Dr. A.C.F. Koch, A.J. Mensema en Drs. P.W.J. den Otter. Meppel 1990. 206 blz. Geïll. Dit is het eerste deeltje van, naar ik hoop, een lange serie boekjes die levens van personen die een rol speelden in Overijssel kort beschrijft. In dit deeltje vindt men 48 biografieen, de meeste kort. Met elkaar vor men zij een beeld van "hoe het toen was". Zij zijn allen het lezen zeer waard. Na lezing vraagt men zich af: "wie zullen de volgende 48 zijn?". Bij de eerste 48 zijn er betrekkelijk weinig die in Twente actief waren. On willekeurig ging ik na wie er, wat Twente betreft, in aanmerking komen. Zo, voor de vuist weg kwam ik tot het volgende lijstje: Bernink, Coenraad ter Kuile, Racer, van Sambeek, Snuif, van Benthem, L.A. Stroink, Dingeldein, aartspriester Geerdink, Hijszeler, Unico van Hassenaer. Er zijn er onder onze lezers zeker wel mensen in staat een korte biografie van een van hen of van een ander te schrijven. Bet adres van de redac tie is: Rijksarchief, Zwolle.
Kooiman, H. Ik zoek mijn stamboom uit, U ook? . Eigen uitgave. Enschede 1990. A4, 43 blz. V De heer Kooiman, onze lezers wel bekend, geeft opgezette tijden begin nerscursussen genealogie. Als ondersteuning van diecursussen is dit boek geschreven. Op de buitenzijde komen twee kwalificaties voor: cur susboek en studieboek. Als ik mag zeggen welke voor het boek het meest toepasselijk is zeg ik: Cursusboek. Als studieboek voor amateurgenealogen blijf ik het Teleac/C.B.G. boek aanbevelen. Aan de inhoud van het boek te zien eist de heer Kooiman heel wat van zijn cursisten. Dat kan voor zijn cursus alleen maar een aanbeveling zijn. Naar mijn mening zou een ieder, vóór hij of zij lid van de N.G.V. wordt, een toelatingsexamen moeten afleggen. Het cursusboek van Kooiman zou een beschrijving van de exameneisen kunnen zijn.
76
H.C. Zorn.
Vragerir u b r i e k Leden van onze vereniging hebben de mogelijkheid in deze rubriek vragen te stellen. Het is niet de taak van redactie of bestuur on die vragen te behandelen. De adressen van de vragers vindt u op de laatste blz. van dit nummer. De vragen dienen schriftelijk ingediend te worden. De redactie is natuurlijk wel benieuwd naar de resultaten en zal een be richtje daarover, voor publicatie in dit tijdschrift, bijzonder op prijs stellen. Vraag 90-3 In de Kwartierstaat Veldhuis (90-3) (blz. 14) vindt men onder nummer 26 JACOBUS SLEEBOS, alias Achterbosch. Hij trouwde in 1723 te Oldenzaal met Catharina Smitkamp, onder de naam Ten Bosch. Hij was afkomstig uit Berghuisen. Het is vrij zeker dat deze Jacobus een van mijn voorouders is. De mogelijke vader van Jacobus is Jan Slebos. Deze Jan zou dan de naam van zijn vrouw (Achterbosch) gevoerd kunnen hebben totdat hij in 1730 onder de naam Slebos hertrouwde te Oldenzaal. Wie weet er meer van Sleebosch, Achterbosch, Ten Bosch in Oldenzaal, Berghuisen, Lonneker of elders in Twente? De naam Sleebos zou uit Kleef kunnen stammen. Weet iemand daar iets over? Prans Agterbosch.
B e s t u u r s M e d e d e l i n g e n A f d e l i n g s l e d e n v e r g a d e r i n g
✓ V
1 9 9 1
Deze vergadering is vastgesteld op Woensdag 6 februari. De agenda vindt u in TG van 1.1.1991. Volgens rooster is de heer H.C. Zorn aftredend. Hij stelt zich herkiesbaar. Het bestuur hoopt voor de nog steeds bestaande vacature Scholten een candidaat gevonden te hebben. Daarover zal mededeling gedaan worden in het januari-nummer. Tegencandidaten kunnen worden gesteld door ten minste vijf leden, uiter lijk een week voor de vergadering, schriftelijk en ondertekend, aan de afdelings- secretaris. Voorstellen met toelichting, ter behandeling in de afdelingsledenverga dering, kunnen tot uiterlijk een maand voor de vergadering ingediend worden bij de secretaris. Indien u publicatie van uw voorstellen vooraf in TG 91-1 op prijs stelt, verzoeken wij u uw voorstellen met toelichting vóór 15 december aan de secretaris op te zenden.
77
Index
op
zes
jaargangen
TG
De beloofde index op familienamen, voorkomend in historisch verband, is reeds ver gevorderd. Uiteraard moeten de namen uit dit nummer nog inge voegd. Een lijst van alle opgenomen kwartierstaten zal het register com pleteren. Het bestuur heeft besloten deze index niet automatisch aan alle leden en abonnees toe te sturen. U zult hem alleen dan ontvangen als u zich daar nu door middel van een briefkaart aan de secretaris voor aanmeldt. Einde oktober zal de oplage vastgesteld worden, daarna zal de index niet langer kosteloos zijn.
( Age nda
Zaterdag 13 oktober 14.00 uur, Parkhotel. Hengelosestraat 200 Enschede. Lezing door de heer P.A. Christiaansl Genealogisch onderzoek in de voormalige Nederlandse koloniën. De heer Christiaans is hoofd van de bibliotheek van het Centraal Bureau voor Genealogie, tevens belast met correspondentie betreffende Indone sië. Voor wie voorouders in Oost of West had, is deze lezing zeker in teressant. Hij menen echter dat het ook voor anderen de moeite loont naar het Parkhotel te komen. Dinsdag 23 oktober 19.30 uur 't Klooster 3 Deventer. Lezing door de heer drs. H.P.C. Knuttel: Genealogie en genetica. Organisatie: Afdeling West-Overijssel van de NGV. Zaterdag 10 november 14.00 uur. In het Volksparkrestaurant, Parkweg 49 Enschede. Ten Zuiden van de spoorbaan, 900 m West van het Station NS. Lezing door Ds. R. Hofman: Die moeilijke Doopsgezinden. De heer Hofman is doopsgezind predikant te Bilthoven. Een ieder die bij/ genealogisch onderzoek met doopsgezinden te maken kreeg, weet dat de V volwassenendoop grote problemen kan geven. Woensdag 12 december 20.00 uur. In het Volksparkrestaurant, Parkweg 49 Enschede. Bijeenkomst zonder vast programma. Wie het woord wil, kan het krijgen. Neem materiaal dat vragen opwerpt mee. Vertel wat over probleblemen of behaalde successen. Naar wij hopen zijn er voldoende "gevor derde" genealogen die niet al te moeilijke vragen kunnen beantwoorden. Wij denken meer in het bijzonder aan onderzoek in Twente, maar daartoe behoeven we ons niet te beperken. Zaterdag 12 januari 14.00 uur. Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede.
78
Lezing door de heer A.J. Mensema van het Rijksarchief in Overijssel. Het onderwerp zal, na de drie "algemene" onderwerpen in het najaar, Twents zijn. De preciese titel is nog niet bekend, wellicht zo iets als ■ "bestuursorganen in Twente in de 17e en 18e eeuw". In het volgende nummer van TG weten we meer. Woensdag 6 februari 20.00 uur. Afdelingsledenvergadering. Plaats nog nader te bepalen.
Ledenmutaties NIEUWE 18434 18438 18450 18480 18509 18512
LEDEN G. Kemerink J. Kelderman-Tenten P.A. Tienkamp G.H. Rotting J. Bartelink A.F.M. Hilgerink
Am Meergraben 41 Hofkamp 139 Graveurstraat 39 Ribbelerbrinkstr 50 Parallelweg 13 Lankheethoek 33
7582 1825 7531 7151 7546
VERHUISD 12400 R.J.C. van Waarde
Trijpstraat 49
7553 MJ Hengelo
NIEUWE ABONNEES 7274 A.H.J.H. Ticheler
Bu6weg 46
5632 PN Eindhoven
GN EG CD ZZ BP
4780 Lippstadt Losser Alkmaar Enschede Bibergen Enschede
VE R Z O E K Wilt U adreswijzigingen, verzoeken tot overschrijving naar een andere afdeling of andere mutaties doorgeven aan het secretariaat van de afde~ ling (zie hieronder), en aan! N.G.V. Postbus 976 1000 AZ Amsterdam.
Het volgende nummer zal begin januari 1991 verschijnen. Kopij indienen vóór 15 december 1990, s.v.p. Aan dit nummer werkten mee: F.J.M. Agterbosch B.J. Boerrigter, J.C. Goudswaard, W. Kooiman, H.C. Zorn,
Enschedesestr 146 Fabritiusstr 15 De Vogelweide 6 Saffierstr 11 Wagnerlaan 13
7552 CK Hengelo 6174 RG Sweikhuizen 7609 AA Almelo 7548 CC Enschede 7522 KH Enschede
074-915759 05490-10844 05428-2371 053-351088
De redactie is niet verantwoordelijk voor de ondertekende stukken, afgezien van tikfouten. Adres van Redactie en Afd. secretaris: G.J. ten Hoeve, Niermansgang 125 7514 DN Enschede Tel. 053-352514
79
Inhoud
zesde
jaargang
(1990)
Artikelen De Kerk van de H.H. Simon en Judas te Ootmarsum H.G. Frowijn R.P.A. Rorink Geslachtsnaamaanneming A.F. de Jongeburcht Afwezigen ter inlijving in 1812 W. Kooiman. Geneal. allerlei: tkrmonen en genealogie R.F.A. Rorink Geslachtsnaamaanneming (vervolg) H.A. van Brummelen Een notariële verklaring W. Kooiman Geneal. allerlei: Groot en Klein Brunink A.F. de Jongeburcht Bijzettingen in de N.H. Kerk Almelo 1824- 28 H.C. Zorn. Hamen in Twente W. Kooiman. Geneal. allerlei 6: Groot en Klein Brunink J.H. Wissink De naan Wissink W. Kooiman Geneal. allerlei 7: Groot en Klein Brunink B.J. Boerrigter Namen in Twente
1 2 4 6 21 23 24 37 41 42 46 61 64
Kwartierstaten Proband
Nr
Blz
Proband
Nr
Blz
Aarninkhof Alink Bartelink Van Benthen Beverdam Boonk Boswinkel Braak Brunink Colvoort Elbert Elfers Van den Eist Ter Haar Jansen De Lat Lohuis
90-13 90-7 90-17 90-16 90-21 90-18 90-25 90-31 90-11 90-22 90-29 90-26 90-33 90-9 90-10 90-19 90-5
49 31 51 50 53 53 68 73 34 66 72 70 74 32 33 52 28
Meuleman Middelhorst Moleman Ni jhof Pelle Plegt Potman Te Riet Scholte Schophuis Stroink Veldhuis Ter Waarbeke Wiggers Willemsen Wilmink
90-14 90-20 90-14 90-32 90-24 90-2 90-23 90-28 90-4 90-8 90-15 90-3 90-27 90-12 90-6 90-1
49 52 49 74 68 11 67 71 27 31 50 14 70 35 29 10
Boekbesprekingen Joan Derk van der Capellen,door HellaRaasse Het Dorp Losser, uitg Hist. KringLosser Burgerboeken Rijssen Bronnen Genealogisch onderzoek inhet RAOverijssel Overijsselse Biografiën Cursusboek Kooiman
7 7 8 57 76 76
Diversen en Huishoudeli jk ïragenrubriek Jaarverslag 1988 Verslag afaelingsledenvergadering 1989(concept) Bestuursmededelingen Agenda’s Ledenmutaties
80
15,37,77 16 37 16,57,77 19,38,59,78 20,39,60,79
PINKSTERPRINT COPY -SERVICE HENGELOSESTRAAT 158, ENSCHEDE TELEFOON 053 - 358987