Maandelijks - 7de jaargang nr. 3 - april 2011
Verantwoordelijke uitgever: VFP - Ruggeveldlaan 522 - 2100 Antwerpen (Deurne) - Afgiftekantoor Gent X - P509183
met
magazine
Hoe zou het eigenlijk zijn met Louis Croonen?
Caspar van Rhijn (Corelio) over de kansen van de iPad
Nationale Loterij Is de oude dame klaar voor de toekomst? © Collectie Nationale Loterij, Brussel. Foto: Studio R. Asselberghs – Frédéric Dehaen, Brussels.
met
magazine
Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
vaktijdschrift voor de Vlaamse Persverkopers verschijnt 8 x per jaar 7de jaargang nr. 3 april 2011 Mag niet vrij verkocht of verhandeld worden Verantwoordelijke uitgever Bonny Goossens Ruggeveldlaan 522 2100 (Deurne) Tel. 03 324 70 03 Fax. 03 325 65 05
[email protected] Redactie Filip Leloup, Guy Reynaerts, Wouter Temmerman, Wilfried Vandenbroucke, Tony Vervloet Fotografie Anne Deknock GSM 0475 33 25 00 Lay-out Checkit.EU cvba F. Lousbergskaai 105/1 9000 Gent Tel. 09 265 85 76 www.checkit.be Drukkerij Geers Offset n.v. Eekhoutdriesstraat 67 9041 Oostakker Tel. 09 251 05 75 Fax 09 251 62 40 VFP, de redactie en de verantwoordelijke uitgever zijn in geen geval verantwoordelijk voor de inhoud, weergave van foto’s, allerhande teksten en opmaak van advertenties en/of ingezonden mededelingen.
De Nationale Loterij is van ons Zowel in onze katernen Me Think en VFPMagazine als in onze column Hete Hangijzers gaat het telkens over de Nationale Loterij. Ik krijg de indruk dat we altijd warm en koud blazen als het over de ‘Nationale instelling’ gaat! Hoe komt dat toch? Ligt het aan de manier van communiceren door de Loterij, de relatie met de medewerkers van de ‘Nationale’ waarmee we te maken hebben, de spreidstand tussen repressieve verplichtingen en commerciële objectieven die ons worden opgelegd? Ik herinner me nog dat we in 2001 verontwaardigd reageerden op de aankondiging dat het aantal terminals zou toenemen en dat die niet noodzakelijk in krantenwinkels zouden terechtkomen. In dat jaar vertegenwoordigde onze sector zowat 90% van het aantal terminals en van het totale zakencijfer van de Nationale Loterij. In het interview met Ivan Pittevils leest u dat we vandaag nog slechts 63% van het aantal terminals vertegenwoordigen maar (let op!) nog steeds 82% van het totale zakencijfer. Opdracht van de ‘Nationale’ mislukt? Neen, dit bewijst de sterkte van onze sector en zo voelen we het ook een beetje aan: de Nationale Loterij is gewoon ‘van ons’! De wetgever heeft ook ingezien dat wij de aangewezen sector zijn voor kansspelen en weddenschappen. In de nieuwe kansspelwet wordt aan onze sector – naast aan 1.000 vergunde wedkantoren – de exclusiviteit voor het aanbieden van weddenschappen gegeven. Had de overheid dat ook maar ingezien toen de statuten van de Nationale Loterij werden geschreven, hoor ik u denken ;). Terug naar 2001. Bij de aankondiging van de toename van het aantal terminals beloofde toenmalig verantwoordelijk minister Rik Daems dat het mogelijk verlies aan zakencijfer zou worden gecompenseerd door bijkomende functies van de online terminal (verkoop prepaid telefoonkaarten, vervoersbewijzen De Lijn, enz.). We weten intussen hoeveel daarvan is uitgekomen. Zal de Nationale Loterij er ditmaal wel in slagen om het voordeel van haar uitgebreid netwerk te gebruiken om een gestructureerd stuk van de nieuwe gokmarkt in te palmen? Of zal ze haar reputatie van ‘oude dame’ eer aan doen en zal deze nieuwe markt worden ingepalmd door kleinere en actievere operatoren? Onze verkopers zullen dit op de voet moeten volgen en keuzes maken. Wij helpen u door u op de hoogte te houden. Veel leesplezier! Tony Vervloet Sercretaris-generaal VFP -
[email protected]
Reportage
Hoe zou het eigenlijk
zijn met…
Louis Croonen
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen – ook niet gedeeltelijk – zonder toestemming van de verantwoordelijke uitgever.
‘Ik zal altijd een kind van de Tuinwijk blijven’
Tabak
t’, zo ‘Een professionele duizendpoo ergens op het wordt Louis Croonen omschrijving internet getypeerd. Een gesprek met die na een lang en boeiend de intussen 77-jarige Limburger geenszins overdreven blijkt.
e in Genk, Een kind van de koolmijnsit in het dat zowel in de banksector, en zelfs in perswereldje, in de politiek heeft betekenis van de sport een rol
Europese federaties
spannen samen tegen
Europese bedreiging
Federaties van zelfstandige krantenhandelaaar s gaan actief samenwerken tegen Europese plannen om de verkoop van tabak te bemoeilijken. Dat is beslist op vergaderingen in Hamburg en Brussel. VFP en haar Waalse tegenhanger Prodipresse staan mee aan de wieg van deze samenwerking.
Tekst en foto’s: BAT
gespeeld. Tekst: Guy Reynaerts
L
coverfoto: © Collectie Nationale Loterij, Brussel. Foto: Studio R. Asselberghs – Frédéric Dehaen, Brussels.
1012
1617 1821 2425 2734 3640 41 42
Hoe zou het eigenlijk zijn met… Louis Croonen? Tabakskatern. Europese federaties spannen samen tegen Europese bedreiging. VFP Magazine. Het exclusieve kansspel: game over of maakt belofte toch schuld? VFP Magazine. Daar is de iPad: kans of kannibaal? Nieuwe kansspelwetgeving, nieuwe kansen. Me Think. Interviews met Ivan Pittevils en Walter Agosti. Schijnwerper Hete Hangijzers door Wilfried Vandenbroucke Kruiswoordraadsel
blz.4
De plannen van Europa op een rijtje
Persverkopers
el: Het exclusieve kanssp game over of maakt ? belofte toch schuld
april 2011
interview
Reportag
Tekst: Wouter Temmerman
| Foto’s: Nationale Loterij
Reportage
Interview
elaars belofte deed: de dagbladhand himself die ooit de dure en zo voor een Financiën Didier Reynders els kan worden gekocht Het was minister van dat enkel via de dagbladhand intussen al enkele krijgen. Een spel dus compenseert. We zijn zouden een eigen kansspel van de Nationale Loterij Loterij op lies door de online activiteiten vooral vast dat de Nationale deel het inkomstenver VFP en Prodipresse stellen de belofte. De federaties jaren na het maken van zijn zachtst gezegd afhoudt.
en N-VA
Daar is de iPad: kans of kanniba al?
Eind vorig jaar hield Caspar
van Rhijn, directeur de belofte van de Unie voor innovatie bij Corelio, Over het principe van Periodieke Pers een lezing over de (ook wel de UPP, Lefebvre, de research van Apple is sinds iPad tijdens een Het was Stéphane waarover u meer e seminarie zijn lancering in las in ons vorige tdirecteur van d april 2010 een echte nummer). De tabletcom and developmen tablets de media mediahype en als business grondig puter naar buiten kwam we van Rhijn mogen veranderen. Radar Nationale Loterij die voor uitgevers en geloven, zullen de interviewde hem persverkopers. waaruit blijkt dat een over dit nieuwe met een verklaring medium en over voor het kanaal de gevolgen spel uitsluitend bestemd momenteel niet op van de persverkopers Tekst: Wouter Temmerma De ligt bij de Loterij. n | Foto’s Anne Deknock de bovenste plank van zo’n spel lijkt concrete uitwerking ■ De iPad zorgt voorheen. Het voorsinds een klein zelfs verder weg dan jaar voor een ware hype, eerder deden, kan zoals federaties de dat wel stel vaker het geval is met rekenen. “Na een nieuwe toestellen op weinig enthousiasme van Apple. Is het ook dat de federaties een succes? Hoeveel analyse van het product iPads zijn er intussen we twee soorten op de markt? voorstelden, hebben Caspar van Rhijn: zegt Lefebvre. “Tot op dit moment obstakels vastgesteld”, (begin februari is van juridische aard. 2011, nvdr) zijn “Het eerste obstakel er wereldwijd 14,5 miljoen voorbehouden is aan iPads verkocht. Een spel dat enkel Ter vergelijking: de Kindle, dus de andere verde e-book reader de persverkopers en van Amazon, heeft creëert een vorm van er van 2007 tot uitsluit, kooppunten 2010 over gedaan om 3 miljoen zou worden aangestuks te verkopen. discriminatie die zeker In België zijn sinds ook de grenzen stelde lancering naar vochten. Hoe zou je ur van de Nationale Loterij schatting 100.000 iPads and developmentdirecte tussen een boekhanover de toonbank Stéphane Lefebvre, research len? Wat is de grens en lag de mogelijke gegaan. Dat is wel apart, een kleine winstkans Bovendien zou want nog nooit del en een persverkoper? winst moet de deelspelmechanisme is een mediumdevice n moeten Over het winst veel te laag. De erin geslaagd om de Loterij hindert. Het je alle bestaande overeenkomste op korte staat stellen om zijn Maar er is meer dat termijn zo’n e gevolnemer minstens in opgang te m dat de federaties was hier herzien met alle administratiev aken. Na inhoudelijke voorstel te recupereren. Dat 28 dagen had Apple statement, dit eer“Een tweede investering al 1 miljoen iPads was volgens gen.” Een opmerkelijk aan formuleerden bijvoorbeeld. de man gebracht, het geval, de basisprikkel bestaansniet het trekt Lefebvre daarmee verpulvert zelf”, gaat ste argument. Lefebvre groot.” Naast het het obstakel is het spel de cijfers van de uit- mij dus onvoldoende spel, en dus van de iPhone (75 dagen) is er de manier van ook bedenkinrecht van een exclusief en de Blackberry (300 in door. “Ten eerste winstsysteem uit Lefebvre dagen). De enige Reynders, juridisch houdt met de den die deel uitbelofte van Didier twee toebetalen die geen verband stellen die ooit gen bij de ruilmogelijkhe redenering steek beter deden, van de Nationale twijfel. Als de juridische “De beoogde ruilzijn echte andere krasbiljetten massaconsu mptieprodu maken van het voorstel. belofte nooit mogen het voorstel slechts cten: de Nintendo houdt, dan had de Loterij. Verder bevatte Wii en de Nintendo DS.” gemaakt worden. april 2011
16
blz.16
Walter Agosti (Prodipresse) weigert het beeld van een sector in verval
blz.27
Actueel
dit moment de boot op
Ivan Pittevils: “Nationale Loterij staat voor een cruciaal jaar”
4 Een verbod op sigarettenautomaten.
10
blz.10
magazine Vlaamse Federatie van
april 2011
Lessen uit Canada Een uitstalverbod bestaat al in Canada en Ierland zonder geleid te hebben tot noemenswaardige gevolgen voor de volksgezondheid: het aandeel rokers daalt niet, integendeel zelfs. In enkele Canadese staten steeg het aantal jonge rokers na de invoering van de display ban. Zo’n uitstalverbod veroorzaakte wel wat collateral damage. In Canada gingen in het eerste jaar na de invoering van de zogenaamde display ban maar liefst 2.300 kleine zelfstandige tabaksverkooppunten failliet, zo blijkt uit een studie van het Institute of Economic Affairs. Europa denkt er ook aan de gezondheidswaarschuwingen op elk pakje een stuk groter te maken, tot 80% (zie foto hiernaast). Nu is
1 Uitstalverbod: die zou u verplichten al uw tabaksproducten te verbergen voor uw klanten. In de paar landen wereldwijd waar deze maatregel al realiteit is, is de verwoestende impact ervan op zelfstandige tabaksdetailhandelaars al pijnlijk duidelijk: massale sluitingen en substantiële minderomzetten. 2 Blanco verpakkingen: neutrale verpakkingen voor tabaksproducten. Concreet gaat het om bruine of witte pakjes met daarop – in een neutraal lettertype – de naam van het product. De rest van het uitzicht van het pakje verschilt enkel door een verschillende gezondheidswaarschuwing. Alle pakjes zouden bovendien exact hetzelfde formaat moeten hebben. Eenheidworst dus, behalve dan de naam. Voeg daarbij de gezondheidswaarschwuingen op 80% van het pakje. 3 Een verbod op bepaalde ingrediënten in sigaretten.
april 2011
4
inhoud 48
E
uropa werkt momenteel aan de herziening van haar uit 2001 daterende tabaksrichtlijn die tot doel heeft het roken te ontmoedigen. Mogelijke nieuwe maatregelen zijn het verbieden van merktekens op verpakkingen of tabaksproducten in winkels buiten het zicht van de consument te plaatsen. Dit soort restricties zouden zelfstandige tabaksdetailhandelaars zwaar treffen in hun broodwinning zonder dat daar een aanwijsbaar voordeel voor de volksgezondheid tegenover staat.
| Foto’s: Anne Deknock
Nederlandstalig “Hij was de eerste het Fenixstadion zeker niet evident. op wandelafstand van En dat was in die periode van ouis Croonen woont een directiefunctie kreeg de eerste Vlaming die Racing Genk. De overblijfselen Limburger, maar vooral van Limburgs voetbaltrots “Hij was het hoofd van de streek, de n”, zegt Louis Croonen. kloppend hart was binnen de steenkoolmijne zijn wat eens het economisch op dat moment ongeveer is duidelijk trots op van een bedrijf dat nog tastbaar. Croonen van de administratie steenkoolmijnen, zijn bestond uit francofone in Winterslag”, zegt stelde. De directie en getogen in de Tuinwijk 5.000 mensen te werk mensen ook roots. “Ik ben geboren naast Waterschei en de oorlog, stonden die In die periode, net na de mijnwerkers woonden, Brusselaars. toch een behoorlijke hij. “De buurt waar koolmijnen. in de het feit dat mijn vader is begonnen als ‘marqueur’ op hun strepen. Ondanks bij de kinderen Zwartberg. Mijn vader aanduiden in de mijmaakte je geen vriendjes regelmatig moest gaan had binnen het bedrijf functie en het waren Tuinwijk Dat betekent dat hij ‘chef-payuit de ‘payeur’ en kameraden kwamen gebeuren. Later is hij duur van de directie. Mijn nen welk werk er moest ik die talen op den schoppen. Vlak na de of Hongaren. Zodat het tot ‘comptable’ te dikwijls Polen, Tsjechen laatste wel begrepen dat de eur’ geworden, alvorens in de mijnen en de Anderzijds had ik ook kostprijzen bepalen ook een beetje broebelde. ” oorlog moest hij de over de boekhouwas om ergens te komen. kreeg hij de leiding van het Frans belangrijk loopbaan zijn kennis van jaar tien ding.”
Caspar van Rhijn,
directeur innovatie
bij Corelio
is er in deze Radar een bon terug Voor de tweede opeenvolgende keer naar Stanleybet. “Voor alle te vinden die kan worden teruggestuurd zegt Joris Petillion. “Het is wel duidelijkheid, dit is geen loterij of zo”, bij ons en die een bepaalde zo dat iedereen, die wenst klant te worden een Porsche Cabrio ter zijner omzet haalt, voor een weekend gratis klant moet betalen is een waarbeschikking krijgt. Het enige wat de de prak rijdt, heb je helemaal geen in niet dus auto borg, maar als je de je kan ook flink wat kilometers kosten. Zelfs niet voor benzine, want wordt bij Radar, Kiosk en gevoerd die actie een gratis afleggen. Het is mensen bereiken.” ook via AMP waarmee we zo’n 20.000
nieuwe wetgeving, nieuwe kansen die vooral de weddenschappen veranderd. Een wetswijziging Per 1 januari 2011 is de wetgeving op manager bij Een gesprek met Joris Petillion, general wildgroei binnen de sector wil tegengaan.
Hierdoor hoeven wij de taks op wat heel wat lager uitkomt natuurlijk. eindgebruiker aan te rekenen. weddenschappen niet langer aan onze hiervan zal profiDat betekent automatisch dat de dagbladverkoper al een duidelijke positieve teren. We zagen de voorbije weken invloed op onze omzet hierdoor.”
Stanleybet. Tekst: Guy Reynaerts | Foto: Anne
Deknock
“H
het in 2006 onder et zag ernaar uit dat de krantenwinkels krijgen om te kunnen minister Onkelinx moeilijk gingen Joris Petillion. “Gelukkig is er blijven meespelen op de markt”, zegt die voor de dagbladhandelaars een nieuwe wet uit de bus gekomen zijn de laatste jaren vaak de erg positief uitvalt.” De krantenhandelaars regelgevingen. Het oordupe geweest van allerhande halfslachtige december 2006 door minister in dat wetsontwerp spronkelijke verbood krantenwinkels om nog Laurette Onkelinx ingediend werd, Enig lobbywerk van een paar langer weddenschappen aan te bieden. uit de krantenwinkel hielden, bedrijven die weddenschappen liever nu aan wetgeving krijgen, is een was daar niet vreemd aan. “Wat we “De krantenwinkel krijgt nu een stuk rechtvaardiger”, meent Petillion. verstevigd. Er komt een aanvolwaardige licentie en ziet zijn positie zienlijke markt vrij voor de dagbladhandels.
Steunpilaren
steunpilaren. “Enerzijds is er onze Stanleybet steunt op twee sterke Joris Petillion. “Wij willen dat de sterke marketingondersteuning”, zegt beter wordt en we steunen hem winkelier van onze aanwezigheid Anderzijds is er ook de om meer inzet in de winkel te verwerven. Ze kunnen bij ons maxiwinstmarge, die wij onze spelers aanbieden. hoger dan bij de concurmaal 125.000 euro winnen. Dat is aanzienlijk bevatte enkele uitgekienrentie.” Het geheime recept van Stanleybet startte Stanleybet niet marktleider de ingrediënten. Anders dan de zette het de kioskuitbater cenmet een eigen winkelnetwerk, maar en wijle een gokje te tijd bij om traal. Om de klanten te overhalen een solide marketingondersteuwagen, zorgt Stanleybet België voor het aanbieden van de producning. Voor de kioskuitbater betekent forse meeromzet, vergelijkbaar ten van Stanleybet in ieder geval een ligt dan de gebruihoger die met die van Lotto, en vooral een marge kelijke 4 tot 8% bij andere aanbieders.
F2 licentie
buurt zal nu geen weddenschapEen kopieercentrum of café in de krantenwinkels en wedkantoren pen meer kunnen aanbieden. Enkel zal wellicht nooit helemaal zullen dit nog kunnen. “Illegaal gokken stap in de goede richting”, zegt wegvallen, maar het is alvast een wij als operator volgens de wet Petillion. “Vroeger was het zelfs zo dat hetgeen de meeste ambtenaren afhingen van het BLOSO/ADEPS, wisten. Nu is er een reglementebinnen die diensten zelf niet eens krijgt nu officieel een ring die veel degelijker is. De krantenwinkel verstevigt de positie van de kranlicentie. Dat is heel wat waard en tenhandelaar.”
■ Toch stellen veel mensen zich de vraag of de iPad nu echt een noodzakelij k product is? Caspar van Rhijn: “Het valt heel moeilijk als een noodzakelij k product te definiëren, het is een zogenaamd e ‘add-on’. Dat het toch op zo’n korte tijd is doorgebroken, heeft te maken met het gebruik. Het is het eerste toestel dat er zich toe leent om in een ‘lean-back’ positie, net zoals bij een tv dus, media te consumeren . De iPad wordt ook echt gebruikt voor mediacons umptie en niet voor media-invo er, zoals bij een computer.”
Voorwaarden
aan verbonden”, aldus Joris “Al zijn er een aantal voorwaarden ticket en per speler niet hoger Petillion. “Vooreerst mag de inzet per omzet van de weddenschappen zijn dan 200 euro. Daarnaast mag de de totale omzet. Bovendien mag niet hoger zijn dan 49 procent van in de winkel niet de visuele aanwezigheid van weddenschappen meer dan 20 procent bedragen.”
Positief
18
blz.18
Porsche voor een weekend
Kansspelen:
heel wat positieve Joris Petillion meent dat deze wetsverandering operatoren als voor de dagbladgevolgen zal hebben, zowel voor de
Stijging
een stijging van de omzet van de Joris Petillion verwacht in elk geval in dezelfde richting: omhoog! wedproducten. “Alle tekenen wijzen (duizend), zijn de dagbladDoor de limiet op het aantal wedkantoren uitzonderlijke positie om extra handelaars nog maar eens in een genereren.” inkomsten met weddenschappen te
de operatoren zo goed als zeker handelaars. ”Het zal de wildgroei van op heden 34 operatoren en vertegengaan”, meent hij. “Er waren tot Nu weddenschappen in wacht wordt dat die zullen verminderen.
wordt een enorm deel van de cafés en dergelijke zullen verdwijnen, die nu meer dan ooit markt herverdeeld naar de dagbladhandelaars, te realiseren. Het prode opportuniteit hebben om een meerverkoop kleiner is geworden, wat duct blijft hetzelfde, terwijl de concurrentie meer omzet met zich meebrengt.”
Taks op Weddenschappen verdwijnt
ook
op weddenschappen. Sinds 1 januari wijzigde ook de belastingswet is ook hier erg tevreden over: De general manager van Stanleybet belast, maar op bruto marge, “Stanleybet wordt niet langer op omzet
Club. “Hiervoor moeten Stanleybet heeft ook een Stanleybet voldoen”, legt Joris Petillion onze klanten aan bepaalde criteria omzet realiseren. Die uit. “Daarnaast moeten ze ook een bepaalde zilver en goud. Leden van club heeft drie niveaus: brons, met allerhande lekStanleybet Club krijgen een welkomstpakket van verschillende voordelen. kernijen en kunnen daarna genieten uitgenodigd op een VIPIn elke Club worden de koplopers jaar zal worden georganievenement dat op het einde van het seerd.”
april 2011
24
april 2011
blz.24-25
You’re now a
Stanleybet Club
april 2011
StanleybetClub member
32.StanleyClub_Gold.indd 1
3
2
Reportage
Hoe zou het eigenlijk zijn met…
Louis Croonen
‘Ik zal altijd een kind van de Tuinwijk blijven’ ‘Een professionele duizendpoot’, zo wordt Louis Croonen ergens op het internet getypeerd. Een omschrijving die na een lang en boeiend gesprek met de intussen 77-jarige Limburger geenszins overdreven blijkt. Een kind van de koolmijnsite in Genk, dat zowel in de banksector, in het perswereldje, in de politiek en zelfs in de sport een rol van betekenis heeft gespeeld. Tekst: Guy Reynaerts | Foto’s: Anne Deknock
L
ouis Croonen woont op wandelafstand van het Fenixstadion van Limburgs voetbaltrots Racing Genk. De overblijfselen van wat eens het economisch kloppend hart was van de streek, de steenkoolmijnen, zijn nog tastbaar. Croonen is duidelijk trots op zijn roots. “Ik ben geboren en getogen in de Tuinwijk in Winterslag”, zegt hij. “De buurt waar de mijnwerkers woonden, naast Waterschei en Zwartberg. Mijn vader is begonnen als ‘marqueur’ in de koolmijnen. Dat betekent dat hij regelmatig moest gaan aanduiden in de mij nen welk werk er moest gebeuren. Later is hij ‘payeur’ en ‘chefpay eur’ geworden, alvorens het tot ‘comptable’ te schoppen. Vlak na de oorlog moest hij de kostprijzen bepalen in de mijnen en de laatste tien jaar van zijn loopbaan kreeg hij de leiding over de boekhou ding.”
4
Nederlandstalig En dat was in die periode zeker niet evident. “Hij was de eerste Limburger, maar vooral de eerste Vlaming die een directiefunctie kreeg binnen de steenkoolmijnen”, zegt Louis Croonen. “Hij was het hoofd van de administratie van een bedrijf dat op dat moment ongeveer 5.000 mensen te werk stelde. De directie bestond uit francofone Brusselaars. In die periode, net na de oorlog, stonden die mensen ook op hun strepen. Ondanks het feit dat mijn vader toch een behoorlijke functie had binnen het bedrijf maakte je geen vriendjes bij de kinderen van de directie. Mijn kameraden kwamen uit de Tuinwijk en het waren dikwijls Polen, Tsjechen of Hongaren. Zodat ik die talen op den duur ook een beetje broebelde. Anderzijds had ik ook wel begrepen dat de kennis van het Frans belangrijk was om ergens te komen.”
april 2011
Reportage
Studies
Ford Genk
Die kennis maakte Louis Croonen ook te gelde. Om zijn studies te beta len, kluste hij bij. “Ik was correspondent voor La Libre Belgique”, zegt hij. “Voetbalverslaggeving in het Frans. Daarnaast werkte ik als gids, vooral voor reizen achter het Ijzeren Gordijn, bij General Cars. Dat ging dan ondermeer naar Hongarije of Polen. Zo kon ik mijn taalkennis, die ik bij mijn vrienden in de Tuinwijk had opgedaan, best gebruiken.” Louis Croonen studeerde rechten aan de KULeuven en studeerde tij dens zijn doctoraat ook nog geschiedenis. Na zijn huwelijk met Micheline Lenaerts bleef hij ook enkele jaren in Leuven wonen. “Via professor Desmet, die historische kritiek gaf en die mijn thesis las, was ik in dienst getreden bij Altiora, een drukkerij en uitgeverij in Averbode. Het was trouwens de eerste drukkerij die gebruik maakte van vierkleu rendruk. Aangezien ik in die tijd regelmatig naar Brussel moest, zijn Micheline en ik een tijdje in Leuven blijven wonen.”
Louis Croonen was ondertussen naar zijn geliefde Waterschei terug gekeerd. In Limburg werd hij ook voorzitter van de Junior Kamer van Koophandel. “Gouverneur Louis Roppe voelde aan dat de koolmijnen achteruit aan het gaan waren, zowel in Wallonië als in Limburg”, zegt Louis Croonen. “Hij zocht dan ook naar een wisseloplossing voor onze regio. Ik werd door hem aangezocht om de onderhandelingen te voe ren om de Ford automobielfabrieken naar Genk te brengen. Uiteindelijk zijn we erin geslaagd de strijd te winnen ten koste van de Franse kandidaten Sart-Louis en Bordeaux. Ford is een heel belangrijke economische factor geworden in Limburg, zeker na de sluiting van de steenkoolmijnen.” Aan de loopbaan van Louis Croonen bij Concentra kwam in 1971 nogal abrupt een einde. Een hoofdstuk uit zijn loopbaan waaraan hij zichtbaar niet met plezier wordt herinnerd.
Hugo Camps Concentra Na vier jaar, in 1963, kwam Louis Croonen, onder invloed van toenma lig directeur Frans Theelen bij Concentra terecht. “Ik maakte deel uit van Groep 1, die instond voor de nationale publiciteit van Het Belang van Limburg, De Standaard, Het Nieuwsblad en Gazet van Antwerpen, later ook voor Le Rappel, La Dernière Heure en La Libre Belgique. Ik ben begonnen als een soort public relations, later ben ik commercieel directeur geworden.” Het Belang van Limburg groeide behoorlijk in die periode. “Ik meen te mogen zeggen dat ik veel inspanningen heb gedaan”, zegt Louis Croonen. “Toen ik begon bij Concentra had Het Belang dagelijks een gemiddelde verkochte oplage van 33 à 34.000 exemplaren. In 1971 was dit meer dan verdubbeld tot 76.000. Een aan tal initiatieven die ik had genomen, waren daar niet vreemd aan. Zo was er de Jeugd Atletiek Beker (JAL) Limburg. Er kwamen verslagen van jeugdwedstrijden in de krant en uiteraard moesten alle ouders die lezen en dus de krant kopen. Daarnaast was er het welsprekendheids toernooi dat wij inrichtten voor alle laatstejaars van de middelbare scholen. Dat ik dit opentrok naar alle netten, werd me aanvankelijk niet in dank afgenomen, maar uiteindelijk werd het toch aanvaard en kende het heel wat succes.”
april 2011
“In detail wens ik niet te treden”, aldus Louis Croonen. “Ik wil wel kort uit leggen wat er gebeurde. Ik ontken niet dat ik er moeten vertrekken ben. Ik had de praktische leiding over het bedrijf, maar de eigenlijke bazin was mevrouw Baert. De steen des aanstoots was de aanstelling van Hugo Camps als hoofdredacteur van Het Belang van Limburg. Ikzelf zag dat niet zitten omdat ik Camps een onbetrouwbaar figuur vond, maar mevrouw Baert was het niet met me eens waardoor ik vertrokken ben bij Concentra. Hugo Camps werd even hoofdredacteur van Het Belang, maar werd na vrij korte tijd ontslagen door directeur Peter Baert.”
Bankwezen Even zag het ernaar uit dat de loopbaan van Louis Croonen zich zou verderzetten in de perswereld. “Ik had de mogelijkheid aan de slag te gaan bij AMP”, zegt hij. “Vice-directeur Closset zou met pensioen gaan, maar na gesprekken met Maurice Naessens ben ik uiteindelijk in dienst gegaan als speciaal adviseur bij Paribas. In 1973 kwam ik dan via head hunting terecht bij Prominvest, een participatiemaatschappij die gesticht was op initiatief van Gaston Eyskens. Het was niet de laatste stap van Louis Croonen in het bankwezen, want in 1980 werd hij com mercieel directeur bij de Generale Bank.
5
Reportage
AMP
De Krant
Louis Croonen kwam begin jaren ’70 niet in dienst bij AMP, maar zou enkele jaren terug wel voor de distributeur gaan werken. ”Een jaar of twee geleden heb ik vanuit AMP alle belangrijke uitgevers bijeenge bracht. Daaruit is gebleken dat het noodzakelijk is de relaties met de dagbladhandelaar beter te gaan beleven. Men staat niet dicht genoeg bij het verkooppunt en er wordt te weinig geïnvesteerd om de relaties met het verkooppunt te optimaliseren. Voor alle duidelijkheid: ik ben er nooit in vast dienstverband geweest”, verduidelijkt hij. “Ik heb er wel een adviserende functie gehad. Op dat moment was Claude Montrieux, die later de overstap gemaakt heeft naar Roularta, er direc teur maar ik heb ook nog met Dirk Van den Haute, de huidige CEO, samengewerkt. Ik kende Claude van de periode dat ik bij VNU werkte en eigenlijk vroeg hij mij, als ere-deken van de Belgische pers, om een adviserende rol te spelen. Ik had het ook het voordeel dat ik al contac ten had met de mensen van Hachette, die de leiding hebben van AMP, van vele jaren terug. Bovendien kende ik ook verschillende ministers, zowel Franstalige als Vlaamstalige. Ik heb dus bijgedragen om de reor ganisatie van AMP als geheel te bevorderen. Ik had een soort van brug functie, met als doel de relaties tussen AMP, de perswereld en de ver kooppunten te optimaliseren. Vorig jaar heb ik die adviserende functie dan neergelegd.”
Ondanks het feit dat Louis Croonen in de banksector actief was, had hij het perswereldje niet helemaal de rug toegekeerd. Zo lanceerde hij in 1975 De Krant. “Ik wilde een dagblad op de markt brengen dat Limburgs was en neutraal”, legt Louis Croonen uit. Een succesverhaal werd De Krant niet. “Vooreerst was ik bezig met heel wat verschillende zaken. Misschien wat teveel. Bovendien had ik contacten gehad met veel prominente politici als Hugo Schiltz, Vic Anciaux, Omer Van Oudenhoven en Willy Claes. De conclusie die ik trok uit die gesprekken met politici uit verschillende politieke families is dat het bijzonder moeilijk, zoniet onmogelijk is om een neutrale koers te varen.” Na tien maanden werd De Krant dan ook opgedoekt. Dat ook een persoonlijk drama die beslissing in de hand werkte, wil Louis Croonen niet als ver klaring geven.
Drama “Het zou te gemakkelijk zijn om persoonlijke problemen in verband te brengen met zakelijke beslissingen”, zegt hij. Toch moet hij het verhaal doen over zijn zoon Steven. Een episode uit zijn leven die hem nu nog emotioneel erg zwaar valt. “Mijn derde zoon Steven is ernstig ziek geworden”, zegt hij. “Ik werkte toen voor Paribas en die mensen heb ben me in staat gesteld mijn zoontje te laten behandelen in een gespecialiseerde kliniek in Salt Lake City in de Verenigde Staten. Helaas konden ze hem daar ook niet helpen. Steven is overleden (stilte). Op dat moment hebben mijn vrouw en ik beslist een kankerfonds voor kinderen in het leven te roepen, ‘De Kleine Prins’ naar het beroemde boek. Ik heb enorm veel bewondering voor het werk dat Micheline doet. Zij heeft in al die jaren al meer dan 600 gezinnen geholpen. Mensen troosten, begeleiden. Dat kan ik niet. Dan klap ik dicht. Ik zorg wel voor de financiële inbreng.”
Dupuis Louis Croonen was ook eigenaar van een aantal huis-aan-huisbladen. Die deed hij van de hand aan de Nederlandse groep rond De Telegraaf. “Een van de voorwaarden van de verkoop was dat ik vijf jaar in dienst zou blijven bij De Telegraaf”, zegt Louis Croonen. “Dat heb ik dus gedaan. Ik heb er de bladen van De Telegraaf gelanceerd.” In 1985 kwam hij voor een moeilijke keuze te staan. “Ik kon aan de slag bij de UBA (Unie van Belgische Adverteerders). Daarnaast bood men mij ook aan om bij The Press te gaan werken, om er Dupuis over te nemen of om een bureau voor de Generale op te richten in Wenen. Daarvoor moest ik wel in Oostenrijk gaan wonen. Dat is de enige keer dat mijn echtgenote haar veto heeft gesteld. Zij zag het niet zitten om met haar gezin, met vier schoolgaande kinderen uit te wijken naar een andersta lig land. Zodat ik uiteindelijk voor Dupuis heb gekozen en er 11 jaar ben gebleven. In 1985 heb ik de strijd meegemaakt tussen Editions Mondiales en Hachette met Albert Frère. Uiteindelijk is de keuze op eerstgenoemde gevallen. In 1995 werd The Press op zijn beurt te koop gesteld. De keuze is toen gevallen voor de VNU (later Mediaxis, GR), ten koste van Roularta, Springer en opnieuw Hachette.”
Mortier De loopbaan van Louis Croonen, zeker wat de pers betreft, is vrij grillig te noemen. Van een behoudsgezind medium (Het Belang van Limburg) over een eigen neutraal dagblad (De Krant) naar een progres sief gericht blad als Humo. “Dat is niet onlogisch”, vindt Louis Croonen.
april 2011
7
Reportage
“Vergeet niet dat ik een kind van De Tuinwijk ben. Daar heb ik heel wat levenswijsheid opgedaan. Met Guy Mortier van Humo heb ik nooit problemen gekend, wat ten tijde van de familie Dupuis wel anders is geweest. Toen ik in dienst kwam bij The Press heb ik met Mortier drie zaken afgesproken. Vooreerst heb ik hem een loonsopslag gegeven, daarnaast heb ik hem lid gemaakt van het directiecomité en ten slotte heb ik hem gevraagd mij regelmatig te bellen, maar dan wel na 10 uur ’s avonds. Wij hebben ons aan de afspraken gehouden en mijn verhou ding met de hoofdredacteur van Humo is altijd uitstekend geweest.”
Europees Louis Croonen wordt een tweede keer erg emotioneel als we het over zijn samenwerkingsperiode met Karel Van Miert hebben. “Hij is in 2009 zo plots overleden, ik ben er nog steeds niet helemaal overheen”, zegt hij duidelijk aangedaan. “Toen we ‘De Kleine Prins’ hadden opgericht, was ik me bewust van de politieke waarde van het initiatief. Ik heb poli tici als Luc D’Hoore en Willy Claes aangesproken. Hun echtgenotes zijn ook lid van het kankerfonds. Als het om financiën ging, kwamen we bij Willy Claes terecht. Karel Van Miert was zijn kabinetschef en zo heb ik hem leren kennen. Van 1995 tot 2000 ben ik zijn adviseur geweest op gebied van communicatie en pers, toen Van Miert ondervoorzitter van de Europese commissie was. Ik deed er lobbywerk, maar aangezien het om confidentiële opdrachten ging, kan ik daar niet meer over zeggen. Drie dingen waren we heel duidelijk als je voor Karel Van Miert werkte: als je een dossier meekreeg, moest je het ook vatten; als je een vraag te stellen had, moest je dat direct doen, niet via omwegen en het was bij zonder moeilijk hem van zijn mening te brengen als hij het niet had voor een of andere persoon.”
Voetbal Bij een loopbaan als die van Louis Croonen kan je onmogelijk alle facetten belichten. Zo hield hij in 1985 ook televisiemaatschappij VTM mee boven de doopvont en zetelde hij er in de raad van bestuur. In 1982 stichtte hij ook het lokale radiostation GRK. “Elke zondag had ik er een praatprogramma dat een uur duurde, Croongetuigen. Ik hoefde nooit bij voorbaat te weten wie de praatgast was. Ik moest maar zien dat ik flexibel genoeg was om mijn gesprekspartner onvoorbereid te interviewen. En dat ging dan zowel om ‘gewone’ mensen als bekende Vlamingen.” En dan is er natuurlijk ook nog het voetbal. “Ik heb zelf nog gespeeld bij Winterslag”, herinnert Louis Croonen zich. “Later werd ik voorzitter van een provinciaal clubje in de regio, Bregel. Ik gaf ook nog ‘Goal’, het blad voor de supporters van Winterslag, uit en werd beheer der van de club maar stopte ermee wegens te drukke professionele bezigheden. Na de fusie van Thor Waterschei en Winterslag tot Racing Genk, kwam ik weer in het bestuur en volgde ik er in 2001 Edgar Troonbeeckx op als voorzitter. Twee en half seizoen heb ik de club geleid. Mijn zoon Peter zit in de raad van bestuur, zelf ben ik nu erevoorzitter. Als mijn gezondheid het toelaat ga ik nog naar elke thuis wedstrijd kijken.”
8
Pensioen Louis Croonen krijgt het een derde keer moeilijk als we het hebben over het ouder worden, het pensioen ook. “Veel doe ik eigenlijk niet meer. Wel probeer ik dagelijks mijn wandeling te maken, om mijn lichaam in beweging te houden. Ik heb in de pers gewerkt, met Vlamingen, Walen en Brusselaars. Ik ken het bankwezen en de politiek. Als je zo lang in dat wereldje gezeten hebt, blijf je het natuurlijk alle maal volgen. Maar ik voel ook dat ik niet meer dezelfde impact heb als vroeger. Ik besef dat mijn generatie ver voorbij is. Waarschijnlijk onder vind ik ook een beetje de nostalgie van het ouder worden. Toch kijk ik met heel veel tevredenheid terug op wat geweest is. Soms zou ik wil len dat de mensen kunnen profiteren van de fouten die ik gemaakt heb. Want dat heb ik ongetwijfeld gedaan. Misschien is dat iets wat mijn kinderen wel doen. Ze doen het, allemaal op een verschillende manier, erg goed in het leven. Mijn vrouw en ik hebben een heel goede band met hen en met onze tien kleinkinderen. Ze wonen hier ook allemaal in de buurt. Want dat is toch altijd de bedoeling geweest: stick together.”
april 2011
Tabak
Europese federaties spannen samen tegen
Europese bedreiging
Federaties van zelfstandige krantenhandelaaars gaan actief samenwerken tegen Europese plannen om de verkoop van tabak te bemoeilijken. Dat is beslist op vergaderingen in Hamburg en Brussel. VFP en haar Waalse tegenhanger Prodipresse staan mee aan de wieg van deze samenwerking. Tekst en foto’s: BAT
E
uropa werkt momenteel aan de herziening van haar uit 2001 daterende tabaksrichtlijn die tot doel heeft het roken te ont moedigen. Mogelijke nieuwe maatregelen zijn het verbieden van merktekens op verpakkingen of tabaksproducten in winkels buiten het zicht van de consument te plaatsen. Dit soort restricties zouden zelfstandige tabaksdetailhandelaars zwaar treffen in hun broodwin ning zonder dat daar een aanwijsbaar voordeel voor de volksgezond heid tegenover staat.
Lessen uit Canada Een uitstalverbod bestaat al in Canada en Ierland zonder geleid te hebben tot noemenswaardige gevolgen voor de volksgezondheid: het aandeel rokers daalt niet, integendeel zelfs. In enkele Canadese staten steeg het aantal jonge rokers na de invoering van de display ban. Zo’n uitstalverbod veroorzaakte wel wat collateral damage. In Canada gingen in het eerste jaar na de invoering van de zogenaam de display ban maar liefst 2.300 kleine zelfstandige tabaksverkoop punten failliet, zo blijkt uit een studie van het Institute of Economic Affairs. Europa denkt er ook aan de gezondheidswaarschuwingen op elk pakje een stuk groter te maken, tot 80% (zie foto hiernaast). Nu is
De plannen van Europa op een rijtje 1 Uitstalverbod: die zou u verplichten al uw tabaksproducten te verbergen voor uw klanten. In de paar landen wereldwijd waar deze maatregel al realiteit is, is de verwoestende impact ervan op zelfstandige tabaksdetailhandelaars al pijnlijk duidelijk: massale sluitingen en substantiële minderomzetten. 2 Blanco verpakkingen: neutrale verpakkingen voor tabaksproducten. Concreet gaat het om bruine of witte pakjes met daarop – in een neutraal lettertype – de naam van het product. De rest van het uitzicht van het pakje verschilt enkel door een verschillende gezondheidswaarschuwing. Alle pakjes zouden bovendien exact hetzelfde formaat moeten hebben. Eenheidworst dus, behalve dan de naam. Voeg daarbij de gezondheidswaarschwuingen op 80% van het pakje. 3 Een verbod op bepaalde ingrediënten in sigaretten. 4 Een verbod op sigarettenautomaten.
10
april 2011
Tabak
De planning van Europa in een notendop • In 2010 organiseerde Europa de publieke consultatie… met het bekende gevolg: 1.000 keer méér antwoorden dan gemiddeld. • Dit jaar wil de betrokken Europese dienst – DG Sanco – onderzoeken welke impact de voorgestelde maatregelen zouden hebben en haar wetgeving voorstellen aan het Europese Parlement en de Europese Raad van Ministers. • In 2012 staat de zogenaamde co-decision-procedure op de Europese agenda: het Europese Parlement en de Ministerraad bestuderen de voorstellen en passen ze aan. • Einde: als de Europese Raad en het Europese Parlement een consensus hebben bereikt, sturen ze een Europese Richtlijn uit naar de lidstaten, die ze dan moeten omzetten in nationale wetgeving.
dat minimum 50%. De ruimte achter de toonbank zou dus een aan eenschakeling van gruwelijke foto’s worden.
Witte pakjes Een nog extremere variant op de uitvergrote gezondheidswaarschu wingen zijn de zogenaamde blanco verpakkingen. Dat zou elke ver pakking reduceren tot een bruine of witte wikkel, met als enige ver schil de naam van het merk. De gevolgen voor de zelfstandige kran tenwinkelier zijn voorspelbaar: een drastische verandering van het uitzicht van de winkels, een florerende illegale handel in ‘gewone’ pakjes ten koste van de reguliere handel, het verdwijnen van het voor de verkopers lucratieve premium segment,… Wat het effect op de volksgezondheid zou zijn, is minder duidelijk. Iedereen weet dat roken ongezond is. Of nog grotere en nog gruwelijker foto’s de juiste manier is om het aantal rokers te doen dalen, is hoogst onzeker.
Italiaanse krantenhandelaars zorgen voor primeur Tot nu toe voerden de nationale federaties hun verzet tegen de voor stellen afzonderlijk. Vorig jaar bijvoorbeeld, bij de zogenaamde publieke internetconsultatie, standaard bij elke Richtlijn. Hier werd de mening van de Europeanen gevraagd over de voorgestelde beper
Europese krantenhandelaars slaan handen in elkaar “We zijn niet van plan het zover te laten komen”, vertelt Walter Agosti, de voorzitter van de Prodipresse, de Waalse federatie van zelfstandige krantenwinkels. Agosti vertegenwoordigde de Belgische zelfstandige krantenhandelaars op de eerste bijeenkomst van nationale sectoror ganisaties. Die vond plaats begin februari in Hamburg. “We hebben ons verenigd rond enkele concrete actiepunten. We, dat zijn de fede raties van zelfstandige krantenhandelaars en tabaksverkooppunten uit de Europese lidstaten. Onze voornaamste taak wordt het nauwge zet opvolgen van het beslissingsproces om – waar nodig – de betrokkenen te wijzen op de nefaste impact op de betrokken zelf standige ondernemers.” Volgens Agosti is het grote voordeel van de samenwerking een Europese coördinatie van de acties van de leden in hun land. “Samen staan we een stuk sterker dan als we in elke lid staat afzonderlijk zouden handelen. De bedreigingen zijn Europees, we moeten daarom samen met onze Europese collega’s onze toe komst verdedigen.”
april 2011
Giovanni Risso, voorzitter van de Italiaanse FIT.
11
Tabak
kingen. Gemiddeld nemen enkele honderen Europeanen de moeite deze publieke internetconsultatie te doorworstelen. Dat was voor de TPD wel even anders… 87.000 antwoorden. Nooit gezien. Een derde van de 87.000 antwoorden kwam uit één lidstaat: Italië. Giovanni Risso, voorzitter van de Italiaanse FIT (Federazione Italiana Tabaccai, het Italiaanse VFP) verklaart het gigantische aantal. “In Italië zijn onge veer 56.000 verkooppunten van tabak”, zegt hij. “Meer dan 75% daar van is aangesloten bij FIT. Wij verlenen hen onder meer juridisch advies maar hebben ook regionale secretariaten waar ze terecht kun nen. Als hun belangenorganisatie hebben we onze leden al snel toe gelicht wat Europa van plan is en welke gevolgen dat zou hebben voor hun zaak. Om te vermijden dat de ingewikkelde inspraakproce dure onze leden zou afschrikken, konden ze in een ondertekend document hun bezorgdheid uiten. Wij bekommerden ons dan om de verdere afhandeling.” Overigens lieten ook krantenhandelaars in andere Europese lidstaten zich niet onbetuigd. In Oostenrijk bijvoor beeld kreeg een petitie tegen een uitstalverbod… 1.000.000 handte keningen. België was naar schatting goed voor een kleine 1.000 ant woorden op publieke consultatie.
The European Voice, uw stem? De massale respons kwam voor Europa als een verrassing. En dreigde de plannen van de voorstaanders van strenge beprekingen te door kruisen. FIT ving die signalen op via haar supranationale organisatie CEDT, die in Brussel in gehuisvest. Risso: “The European Voice – een krant over het Europese beleidsniveau – publiceerde een laatdun kend artikel over het grote aantal reacties. De krant insinueerde dat dat grote aantal zou gestuurd zijn door de tabaksindustrie. Ook com missievoorzitter Barosso ontving een brief die ervoor pleitte de ant woorden op de consultatie links te laten liggen. Wij hebben meteen gereageerd met een lezersbrief in The European Voice. Die ging niet in op de grond van de zaak – de te verwachten gevolgen van de richtlijn op de betrokken ondernemers – wel op de belangrijke sig naalfunctie van het massale aantal antwoorden van de Europese ondernemers.” De massale respons betekende voor Europa alvast een streep door de rekening. De Europese molen draait met vertraging, de planning is al met enkele kwartalen opgeschoven. Wordt ongetwijfeld vervolgd. Wij houden u op de hoogte.
Wat is een tabakswinkel? Zoals u eerder kon lezen in Me Think nr. 7 (verschenen in het najaar van 2010) maakten verschillende winkelpunten de laatste tijd melding van verhoogde inspecties van Volksgezondheid. Een belangrijk punt in het kader van die controles is de definitie van wat een tabakswinkel is. Een woordje uitleg. Tekst: Imperial Tobacco Een van de punten die in de uitgeschreven verwittigingen geregeld naar voor kwam, was de definitie van een tabakswinkel. Er werd gesteld dat winkels die naast tabaksproducten, kranten en tijdschriften ook volgende producten in de handel brengen: vers brood, boterkoeken en gebak” niet als een “krantenwinkel” of “tabakswinkel” in de zin van artikel 7, § 2bis, 2°, derde streepje van de wet van 24 januari 1977 kunnen worden beschouwd. Zolang deze wetgeving ongewijzigd van toepassing blijft, is er dus helemaal geen grond om de definitie van de verschillende winkelpunten te betwisten. Daarom raden wij u aan om, in het geval u een proces-verbaal/waarschuwing ontvangt met betrekking tot de definitie van een winkelpunt, een brief te schrijven aan de FOD Volksgezondheid met daarin de betwisting zoals hiernaast weergegeven.
12
De verbodsbepaling voorzien in artikel 7, § 2bis, 1° van de wet houdt een belangrijke beperking in van de vrijheid van handel en nijverheid. Op de schending van dit verbod staan bovendien strafsancties. De draagwijdte van deze verbodsbepaling dient bijgevolg beperkend te worden geïnter preteerd. Daarentegen moeten de uitzonderingen op het verbod een ruime interpretatie krijgen. Het gaat dan ook niet op om het toepassingsgebied van de uitzondering van artikel 7 §2bis, 2°, derde streepje op onredelijke wijze te beperken op basis van vage concepten en/ of willekeurige begrippen, die niet terug te vinden zijn in de tekst van de wet. In de voorbereidende werken van de wet wordt gesteld dat de afwijking van artikel 7, § 2bis, 2°, derde streepje, niet van toepassing is op gewone winkels zoals kruideniers, grootwarenhuizen, horecazaken en andere inrichtingen, waar de verkoop van tabaksproducten “van ondergeschikt belang is”. Daarentegen is deze uitzondering wèl van toepassing op winkels waar de verkoop van tabaksproducten van overwegend belang is. De loutere vaststelling dat er in die winkels ook andere producten te koop aangeboden worden volstaat dus niet om ze te diskwalif iceren als ‘tabakswinkel’ in de zin van artikel 7, § 2bis, 2°, derde streepje van de wet van 24 januari 1977.
april 2011
Parklaan 22 bus 11 • 2300 Turnhout T. 014 42 38 38 • F. 014 42 31 63
[email protected]
USA SPORTS
DIDDL’S KAASBLAD
USA Sports: NIEUW! Nederlandstalig magazine over USA Sports.
art. nr. 09644
Tweewekelijks
1
HetKleineHuis op de Prairie DE OFFICIËLE COLLECTIE OP DVD
Achter de schermen: Het begin van de televisieserie
Diddl’s kaasblad: nieuwe avonturen van de nog steeds extreem populaire muis.
art. nr. 06603
Het Kleine Huis OP De Prairie is een tweewekelijks verzamelwerk (tijdschrift + DVD) dat onlangs is verschenen. Het tijdschrift van 16 pagina’s brengt diepgaande achtergrondinformatie over de serie, de personages en de acteurs. elke DVD bevat 3 afleveringen van de tVserie en is nederlands ondertiteld. Met de DVD’s spaart men de officiële collectie van Het Kleine Huis OP De Prairie, bestaande uit 69 delen, en kan de koper de tVserie dus vanaf het begin opnieuw beleven. troeven & voordelen
De drie afleveringen uitgelicht
GEEN ABONNEMENTEN IN BELGIË!
14
Personages: Charles Ingalls
□ tweewekelijkse verschijningsfrequentie: trouwe herhalingsaankopen □ aantrekkelijke introductieprijs van slechts € 2,99. □ intensieve tV-campagne als promotionele ondersteuning □ Geen abonnementen in België, uitsluitend losse verkoop!
april 2011
Parklaan 22 bus 11 • 2300 Turnhout T. 014 42 38 38 • F. 014 42 31 63
[email protected]
LEVEN IN FRANKRIJK
Leven In Frankrijk: deze maand ondermeer met alle wetenswaardigheden over het Festival d’Avignon.
ITALIË MAGAZINE
art. nr. 09617
Italië Magazine: met nog meer reisinspiratie en de verkiezing van het restaurant van het jaar.
art. nr. 09616
TOPVOETBAL INTERNATIONAAL
DVD’S DISCOVERY CHANNEL
Topvoetbal Internationaal: NIEUW! Met alle weetjes uit de Premier League, Serie A en de Primera Division.
DVD’s Discovery Channel: tijdelijk verkrijgbaar aan slechts € 9,99; grote mediacampagne op VTM en 2BE. art. nr. divers
april 2011
art. nr. 09642
15
magazine Vlaamse Federatie van Persverkopers
april 2011
Actueel
Het exclusieve kansspel: game over of maakt belofte toch schuld? Het was minister van Financiën Didier Reynders himself die ooit de dure belofte deed: de dagbladhandelaars zouden een eigen kansspel krijgen. Een spel dus dat enkel via de dagbladhandels kan worden gekocht en zo voor een deel het inkomstenverlies door de online activiteiten van de Nationale Loterij compenseert. We zijn intussen al enkele jaren na het maken van de belofte. De federaties VFP en Prodipresse stellen vooral vast dat de Nationale Loterij op dit moment de boot op zijn zachtst gezegd afhoudt. Tekst: Wouter Temmerman | Foto’s: Nationale Loterij en N-VA Over het principe van de belofte Het was Stéphane Lefebvre, de research and developmentdirecteur van de Nationale Loterij die naar buiten kwam met een verklaring waaruit blijkt dat een spel uitsluitend bestemd voor het kanaal van de persverkopers momenteel niet op de bovenste plank ligt bij de Loterij. De concrete uitwerking van zo’n spel lijkt zelfs verder weg dan voorheen. Het voorstel dat de federaties eerder deden, kan op weinig enthousiasme rekenen. “Na een analyse van het product dat de federaties voorstelden, hebben we twee soorten obstakels vastgesteld”, zegt Lefebvre. “Het eerste obstakel is van juridische aard. Een spel dat enkel voorbehouden is aan de persverkopers en dus de andere verkooppunten uitsluit, creëert een vorm van discriminatie die zeker zou worden aangevochten. Hoe zou je ook de grenzen stellen? Wat is de grens tussen een boekhandel en een persverkoper? Bovendien zou je alle bestaande overeenkomsten moeten herzien met alle administratieve gevolgen.” Een opmerkelijk statement, dit eerste argument. Lefebvre trekt het bestaansrecht van een exclusief spel, en dus van de belofte van Didier Reynders, juridisch in twijfel. Als de juridische redenering steek houdt, dan had de belofte nooit mogen gemaakt worden.
16
Stéphane Lefebvre, research and developmentdirecteur van de Nationale Loterij
Over het spelmechanisme Maar er is meer dat de Loterij hindert. Het inhoudelijke voorstel dat de federaties formuleerden bijvoorbeeld. “Een tweede obstakel is het spel zelf”, gaat Lefebvre door. “Ten eerste is er de manier van uitbetalen die geen verband houdt met de andere krasbiljetten van de Nationale Loterij. Verder bevatte het voorstel slechts
een kleine winstkans en lag de mogelijke winst veel te laag. De winst moet de deelnemer minstens in staat stellen om zijn investering te recupereren. Dat was hier niet het geval, de basisprikkel was volgens mij dus onvoldoende groot.” Naast het winstsysteem uit Lefebvre ook bedenkingen bij de ruilmogelijkheden die deel uitmaken van het voorstel. “De beoogde ruil-
april 2011
ACtUeeL
systemen, bijvoorbeeld een bon voor een krant, zijn niet van die aard dat ze spelers zullen overtuigen. Wat als de winnaar helemaal geen zin heeft om een krant te lezen? En hoe kan je die bon een waarde geven als je ziet dat haast alle uitgevers verschillende verkoopprijzen hanteren en dat die prijs ook nog eens schommelt naar gelang het moment: week of weekend? Dit alles riskeert de zaken zeer complex te maken. En als we die bons zien als een vorm van indirecte hulp voor de pers is de kans groot dat het effect zeer snel zal vervagen.” Show me the money Toch hield spelmechanisme zoals voorgesteld door de federaties meer in dan een krantenbon als mogelijke prijs. De maximale prijs was bijvoorbeeld een reis. “Wat die maximumprijs betreft, vinden we dat die evenmin van die aard is dat hij voldoende spelers zal overtuigen”, aldus Stéphane Lefebvre. “Studies bewijzen dat de spelers
vooral geïnteresseerd zijn om een bepaalde som geld te winnen en vervolgens zelf te kiezen hoe hij die zal besteden. Wij zijn kortom tot het besluit gekomen dat het voorstel, hoe interessant het ook is, te veel hindernissen moet nemen.” En nu? Voorstel afgewezen dus, maar belofte maakt schuld. Al is het de vraag hoe wijd de deur nog openstaat als de exclusiviteit voor het persverkoopkanaal juridisch in vraag wordt gesteld. Lefebvre ziet nog wel degelijk toekomstperspectieven. “Betekent dit alles dat een meer specifieke samenwerking met de persverkopers hierdoor uitgesloten is? Zeker niet. Wij staan open voor studies die zouden toelaten om een alternatief uit te werken. Ik denk daarbij aan acties van de verkopers zelf. Denk maar aan iets als een Dag van de Persverkoper, waaraan wij dan onze steun zouden kunnen verlenen. Het is een mogelijkheid, maar we blijven er zeker andere bestuderen.”
Reactie van Loterijspecialist Theo Francken (N-VA) Sinds vorig jaar is Theo Francken kamerlid voor N-VA in het federaal parlement. Hij liet zich opmerken door zijn kritische b ena de r ing van d e m ani er w aar op MR-voorman Didier Reynders de Nationale Loterij beheert. Onder andere de sponsoring van de Loterij van voetbalclub Standard (Reynders favoriete club) nam hij op de korrel. We vroegen hem naar een opinie over dit dossier. De Nationale Loterij roept plots juridische bezwaren in tegen een exclusief kansspel: het kan andere kanalen niet uitsluiten. Wat vindt u daarvan? Theo Francken: “De Loterij had nooit een exclusief spel voor bepaalde verdelers mogen beloven. Als overheid kan je geen producten exclusief voorbehouden, dit creëert discriminatie. Anderzijds is de grens tussen een krantenwinkel met boeken en een boekhandel met kranten die Loterijproducten verkoopt dun. Dit belet natuurlijk de Loterij niet om met jullie samen te werken als bevoorrechte partner voor promotieacties aangezien jullie al jaren trouwe verkopers zijn van hun producten. Een campagne waarbij jullie
april 2011
de exclusieve partner zijn is volgens mij wel mogelijk.” Wat vindt u principieel over het idee: verdienen de winkeliers een compensatie voor geleden verlies door de internetactiviteiten? Theo Francken: “Je mag dit debat niet zien tussen de krantenverkopers en de Nationale Loterij. De trend van internetactiviteiten is een algemene trend waarbij de online verkoop marktaandeel afsnoept van de klassieke verkooppunten. Dit geldt voor alle sectoren. De Loterij verliest marktaandeel ten nadele van de online kansspelen. Wij als N-VA zijn geen voorstander van de ontwikkeling van online spelen door de Loterij, maar de beslissing is naar mijn aanvoelen onomkeerbaar. De gevaren bij online spelen en de kans op spelverslaving zijn groter dan bij de klassieke spelen van de Nationale Loterij. Gelet op de bevoorrechte relatie tussen krantenverkopers en de Nationale Loterij denk ik dat een compensatie zeker bespreekbaar moet zijn.” Wat zou volgens u een goede compensatieregeling kunnen zijn?
Theo Francken, N-VA-kamerlid in het federaal parlement
Theo Francken: “Een goede compensatieregeling start door jullie actief te betrekken voor de promotie van hun producten. Dit kunnen ze doen door promotiedagen te houden om jullie als verkoper in de kijker te zetten.”
17
interview
Interview
Daar is de iPad: kans of kannibaal? Eind vorig jaar hield Caspar van Rhijn, directeur innovatie bij Corelio, een lezing over de iPad tijdens een seminarie van de Unie voor Periodieke Pers (ook wel de UPP, waarover u meer las in ons vorige nummer). De tabletcomputer van Apple is sinds zijn lancering in april 2010 een echte mediahype en als we van Rhijn mogen geloven, zullen de tablets de media business grondig veranderen. Radar interviewde hem over dit nieuwe medium en over de gevolgen voor uitgevers en persverkopers. Tekst: Wouter Temmerman | Foto’s Anne Deknock ■ De iPad zorgt sinds een klein jaar voor een ware hype, zoals wel vaker het geval is met nieuwe toestellen van Apple. Is het ook een succes? Hoeveel iPads zijn er intussen op de markt? Caspar van Rhijn: “Tot op dit moment (begin februari 2011, nvdr) zijn er wereldwijd 14,5 miljoen iPads verkocht. Ter vergelijking: de Kindle, de e-book reader van Amazon, heeft er van 2007 tot 2010 over gedaan om 3 miljoen stuks te verkopen. In België zijn sinds de lancering naar schatting 100.000 iPads over de toonbank gegaan. Dat is wel apart, want nog nooit is een mediumdevice erin geslaagd om op korte termijn zo’n opgang te maken. Na 28 dagen had Apple al 1 miljoen iPads aan de man gebracht, daarmee verpulvert het de cijfers van de iPhone (75 dagen) en de Blackberry (300 dagen). De enige twee toestellen die ooit beter deden, zijn echte massaconsumptieproducten: de Nintendo Wii en de Nintendo DS.” ■ Toch stellen veel mensen zich de vraag of de iPad nu echt een noodzakelijk product is? Caspar van Rhijn: “Het valt heel moeilijk als een noodzakelijk product te definiëren, het is een zogenaamde ‘add-on’. Dat het toch op zo’n korte tijd is doorgebroken, heeft te maken met het gebruik. Het is het eerste toestel dat er zich toe leent om in een ‘lean-back’ positie, net zoals bij een tv dus, media te consumeren. De iPad wordt ook echt gebruikt voor mediaconsumptie en niet voor media-invoer, zoals bij een computer.” Caspar van Rhijn, directeur innovatie bij Corelio
18
april 2011
interview
■ Hoe komt het dat vooral uitgevers van kranten en magazines zo fel in tablets geloven? Caspar van Rhijn: “In een zeer vroeg stadium, deze zomer nog, zijn een paar studies uitgevoerd bij de gebruikers van de iPad. Daaruit blijkt dat de iPad de meest geprefereerde methode is om kranten en tijdschriften te lezen (voor pc en papier, nvdr). Je moet dat een beetje relativeren: een iPad kost 600 tot 800 euro, dus zou het jammer zijn als je dan moet toegeven dat papier nog altijd beter is. Zelf vind ik dat niets de kracht van papier overtreft. De iPad komt zeer dicht, dat wel. Het kan een alternatief
zijn als papier niet voorhanden is, maar de format van een papieren krant met zijn eenvoudige navigatie en deelbaarheid kan een tablet niet evenaren. Voor mij is de papieren krant nog altijd het beste draagbare nieuwsmedium. Voor boeken liggen de kaarten wel duidelijker: je ziet dat mensen met een tablet het veel gebruiken en fors minder papieren boeken lezen.” ■ Wat is de filosofie van Corelio op vlak van tablets? Caspar van Rhijn: “Het is onze filosofie om van onze ochtendkranten een digitaal nieuwsmerk te maken. Een merk dat op
verschillende dragers aanwezig is en de lezer op elk moment van de dag op de meest geschikte drager relevante content aanbiedt. ’s Ochtends zal de consument het snelst naar de papieren krant grijpen. Onderweg naar het werk of naar school wordt dat misschien de smartphone applicatie. Tijdens de werkdag zie je een verschuiving naar de websites, al duiken de papieren en mobiele krant weer op tijdens de pauze. De iPad gedraagt zich een beetje als de papieren krant en vult een leemte op in de avond blijkt intussen. Dat is zeer belangrijk, want de iPad bevindt zich daarmee in een fase van de dag waar mensen
VFP-lidmaatschap!? ➲ Hoe?
Aansluiten bij de Vlaamse Federatie voor Persverspreiders (VFP) kan door gebruik te maken van het overschrijvingsformulier op de keerzijde van de deze pagina. Vermeld in het vakje ‘Mededeling’ uw telefoonnummer.
➲ Hoe lang?
Een aansluiting geldt steeds voor 1 jaar (vb. april 2011 tot april 2012)
➲ Hoeveel?
Het lidgeld bedraagt 150 euro, het eerste aansluitingsjaar is dat slechts 100 euro.
➲ Wat?
Voor inlichtingen over de voordelen van een aansluiting, neem contact op met ons secretariaat. Vlaamse Federatie voor Persverkopers vzw – ERKENDE BEROEPSORGANISATIE Aangesloten sectororganisatie van UNIZO Ruggeveldlaan 522 – 2100 Antwerpen (Deurne) april 2011 Tel. 03/324.70.03 Fax.
03/325.65.05 e-mail :
[email protected]
19
interview
het niet zo erg vinden om voor kwaliteitsjournalistiek te betalen. Ons driesporenbeleid van krant, website en mobiel is aan het verschuiven naar krant, website en tablet. Wij geloven namelijk dat mobiel en website over de komende vijf jaren grotendeels één zullen worden. Het mobiele internet zal een hoge vlucht nemen.” ■ Die driesporenfilosofie is belangrijk: Corelio plaatst de tablet naast papier en ziet het niet als een vervangmiddel. Op basis van het gebruiksmoment klopt dat, maar kunnen jullie nieuwsmerken via tablet ook een andere doelgroep aanspreken? Caspar van Rhijn: “Als je kijkt naar de profielen dan zit de papieren krant met lezers van gemiddeld 46 jaar, 62% volgde hoger onderwijs en er geldt een gelijkmatige verdeling tussen mannen en vrouwen. De lezers van de website zijn gemiddeld tien jaar jonger en ook iets minder hoog opgeleid. Daar spreken we dus al een ander publiek aan dan met de papieren krant. Op iPad spreken we een typisch publiek van early adopters aan: mannelijk, meer dan 40 jaar, zeer hoog opgeleid, grootverdieners. Je kan dat ook niet loskoppelen van het prijsniveau van de iPad.” ■ Op dit moment bieden jullie op iPad een pdf van de krant aan. Zal Corelio de tabletkrant ook op dat vlak anders kunnen positioneren dan de papieren krant? Caspar van Rhijn: “Op termijn zien we dat echt wel veranderen. Het nieuws dat we
brengen, zullen we aanpassen aan de drager waarop we het brengen. De papieren krant is ideaal voor het nieuwsoverzicht, de achtergrondanalyse en het gesprek van de dag. De website is zeer geschikt voor breaking news, voor de toegang tot het archief en de infotheek en voor de integratie van de sociale netwerken. De iPad doet dienst voor actueel nieuws en achtergronden, maar niet noodzakelijk op dezelfde manier als bij de papieren krant. Een tablet biedt ruimte voor infografieken, bewegend beeld en het laat toe om een krant te maken die altijd up-to-date is. Al zijn we daar voorzichtig mee: de krant zoals ze gedrukt is, is populair bij de lezers omdat de redactie keuzes heeft gemaakt. Ze bevat een evenwicht en we willen daar niet zomaar op inbreken.” ■ Betekent het gebruik van bewegende beelden dat de krantenuitgevers opschuiven in de richting van de audiovisuele media? Caspar van Rhijn: “We hebben uitvoerig lezersonderzoek gedaan en daaruit blijkt dat lezers de dingen die ze goed vinden aan een krant – achtergrond, analyse, selectie – ook willen terugvinden op de iPad. Fotografie en infografieken vinden ze belangrijk, maar we hebben niet de indruk dat ze een groot aantal video’s verwachten. De Standaard, Het Nieuwsblad of L’Avenir associëren ze met schrijvende content en minder met video. Het is meer dan welkom, maar we vinden het belangrijk om die fotografie en infografieken goed uit te
spelen en daarbij te focussen op de USP’s (unique selling propositions, nvdr) van onze nieuwsmerken. Voor Het Nieuwsblad bijvoorbeeld zullen dat sport en regio zijn.” ■ Hoe ver staat Corelio van het punt dat er content specifiek voor de tabletkrant wordt gemaakt? Caspar van Rhijn: “We zijn druk bezig met het maken van content die niet in de papieren krant zit. We willen een meerwaarde creëren waardoor we op termijn onze betalende abonnees een meerprijs zouden kunnen vragen voor die content. Dat is nu nog niet zo, maar we onderzoeken dat minstens.” ■ Hoedt Corelio zich voor een ‘internetscenario’, waarbij het moeilijk is om surfers te doen betalen voor inhoud? Caspar van Rhijn: “We vinden de tabletcomputer een opportuniteit om een extra venster te openen voor betaalde journalistiek. Corelio heeft bewust gekozen voor een betalende applicatie in tegenstelling tot veel van onze concurrenten. Wij willen niet dezelfde fout maken als met het internet destijds. We laten de mensen gratis kennismaken voor twee of vier kranten en daarna vragen we dat ze gaan betalen. Anders gaat het kannibaliserend werken voor de papieren krant. Ik denk dat heel veel spelers het moeilijk zullen hebben om aan de iPad geld te verdienen. Als je de applicatie gratis maakt, is het moeilijk om mensen van daaruit te bewegen om voor andere zaken te gaan betalen. We hebben de applicatie en
BE13310112845139 BBRUBEBB
20
VLAAMSE FED. PERSVERKOPERS RUGGEVELDLAAN 522 2100 DEURNE TELEFOONNR.
april 2011
interview
zal kannibaliseren, ten tweede denken wij ook dat het leesgedrag zal veranderen. Het kan best zijn dat mensen binnen vijf jaar een deel van de week digitaal lezen, maar tijdens het einde van de week die geweldige vrijdag- en zaterdagkrant op papier wensen. Ik zie nog een grote toekomst voor de papieren krant. Onze investeringen in papier zijn het tienvoudige van wat we in digitaal investeren.” ■ Geen kannibalisatie zou goed nieuws zijn voor de persverkopers, maar omgekeerd nu: kunnen ondernemende persverkopers een rol spelen in dit nieuwe verhaal? Caspar van Rhijn: “(denkt diep na) Ik heb niet meteen een idee hoe dat zou kunnen.” ■ In een eerdere editie van Radar vertelde een dagbladhandelaar hoe hij in zee ging met drie Franse uitgevers om een catalogus met 36.000 e-books samen te stellen. Zo wil hij klaar zijn voor de doorbraak van de tablets. Is dat goed gezien of vindt u dat fictie? Caspar van Rhijn: “De meerwaarde van een winkelpunt en van het rechtstreeks contact is de service, de adviesfunctie. Ik ga nog altijd zeer graag naar mijn favoriete boekhandel omdat de winkelier mij en mijn literaire smaak kent. Hij geeft me prachtige adviezen, maar ik lees ook veel op e-book. Dus in die zin zie ik zeker opportuniteiten. Waarom zou een ondernemende dagbladhandelaar geen iPads kunnen verkopen, desnoods zelfs met iPad-abonnementen erbij? Zoiets moet zeker kunnen, maar verder zie ik minder mogelijkheden. De winkeliers zullen out-of-the-box moeten denken, net als wij. In een veranderende markt moet je je niet te protectionistisch opstellen. Als je weet dat de dingen toch gaan veranderen…” de krant betalend gemaakt en dat is een zeer belangrijk signaal. Goede content kost geld en mensen willen daar ook voor betalen. Vandaar dat we ook belang hebben gehecht aan de recente discussie met Apple: een abonnee op De Standaard, Het Nieuwsblad of L’Avenir moet abonnee zijn bij ons en niet bij Apple.” ■ U hebt een reeks elementen aangehaald – leesmoment, doelgroep, business model – die aangeven dat Corelio kanni-
april 2011
balisatie op de papieren krant absoluut wil vermijden. Hoe zeker bent u dat dit zal lukken? Caspar van Rhijn: “Vlaanderen is een van de weinige regio’s in de wereld waar de papieren oplage jaar na jaar stijgt. Ook Het Nieuwsblad stijgt weer, zowel qua losse verkoop als qua abonnementen. Wij verwachten geen kannibalisatie, maar willen dat papieren aanbod zo sterk maken dat die groei behouden blijft. Ten eerste denken we niet dat de iPad op korte termijn
■ Boeken zijn een piste, maar zijn kranten en tijdschriften dat ook? De gevoerde discussie met Apple bewijst dat jullie liever zeer direct naar de lezer/koper gaan. Caspar van Rhijn: “Bij kranten is het haast noodzakelijk dat die levering vrijwel automatisch en geruisloos verloopt. Dat is een heel groot verschil met e-books, waar het niet erg is als je even de tijd moet nemen om je e-reader te vullen. Bij een krant moet dat wel snel kunnen.” n
21
Past hij bij jou?
e Welk typ ben jij?
jouw Hoe ziet mst toeko er uit?
Deze 4 boekjes geven horoscoopreeks ‘Astrologie voor girls’. de met ie Joep t star il apr 6 ag nsd woe klikt het Op bijvoorbeeld: “past hij bij jou? Waarom en, zitt mee ers tien vele r waa en vrag een antwoord op de . Deze boekjes Hoe ziet de toekomst er voor jou uit?” Enz ere? and die met dan er bet ndin vrie ene met die slechts 2 euro extra. tellen elk 60 pagina’s en zijn te koop aan
Reportage
Kansspelen:
nieuwe wetgeving, nieuwe kansen Per 1 januari 2011 is de wetgeving op weddenschappen veranderd. Een wetswijziging die vooral de wildgroei binnen de sector wil tegengaan. Een gesprek met Joris Petillion, general manager bij Stanleybet. Tekst: Guy Reynaerts | Foto: Anne Deknock
“H
et zag ernaar uit dat de krantenwinkels het in 2006 onder minister Onkelinx moeilijk gingen krijgen om te kunnen blijven meespelen op de markt”, zegt Joris Petillion. “Gelukkig is er een nieuwe wet uit de bus gekomen die voor de dagbladhandelaars erg positief uitvalt.” De krantenhandelaars zijn de laatste jaren vaak de dupe geweest van allerhande halfslachtige regelgevingen. Het oor spronkelijke wetsontwerp dat in december 2006 door minister Laurette Onkelinx ingediend werd, verbood krantenwinkels om nog langer weddenschappen aan te bieden. Enig lobbywerk van een paar bedrijven die weddenschappen liever uit de krantenwinkel hielden, was daar niet vreemd aan. “Wat we nu aan wetgeving krijgen, is een stuk rechtvaardiger”, meent Petillion. “De krantenwinkel krijgt nu een volwaardige licentie en ziet zijn positie verstevigd. Er komt een aan zienlijke markt vrij voor de dagbladhandels.
F2 licentie Een kopieercentrum of café in de buurt zal nu geen weddenschap pen meer kunnen aanbieden. Enkel krantenwinkels en wedkantoren zullen dit nog kunnen. “Illegaal gokken zal wellicht nooit helemaal wegvallen, maar het is alvast een stap in de goede richting”, zegt Petillion. “Vroeger was het zelfs zo dat wij als operator volgens de wet afhingen van het BLOSO/ADEPS, hetgeen de meeste ambtenaren binnen die diensten zelf niet eens wisten. Nu is er een reglemente ring die veel degelijker is. De krantenwinkel krijgt nu officieel een licentie. Dat is heel wat waard en verstevigt de positie van de kran tenhandelaar.”
Voorwaarden “Al zijn er een aantal voorwaarden aan verbonden”, aldus Joris Petillion. “Vooreerst mag de inzet per ticket en per speler niet hoger zijn dan 200 euro. Daarnaast mag de omzet van de weddenschappen niet hoger zijn dan 49 procent van de totale omzet. Bovendien mag de visuele aanwezigheid van weddenschappen in de winkel niet meer dan 20 procent bedragen.”
handelaars. ”Het zal de wildgroei van de operatoren zo goed als zeker tegengaan”, meent hij. “Er waren tot op heden 34 operatoren en ver wacht wordt dat die zullen verminderen. Nu weddenschappen in cafés en dergelijke zullen verdwijnen, wordt een enorm deel van de markt herverdeeld naar de dagbladhandelaars, die nu meer dan ooit de opportuniteit hebben om een meerverkoop te realiseren. Het pro duct blijft hetzelfde, terwijl de concurrentie kleiner is geworden, wat meer omzet met zich meebrengt.”
Taks op Weddenschappen verdwijnt ook Positief Joris Petillion meent dat deze wetsverandering heel wat positieve gevolgen zal hebben, zowel voor de operatoren als voor de dagblad
24
Sinds 1 januari wijzigde ook de belastingswet op weddenschappen. De general manager van Stanleybet is ook hier erg tevreden over: “Stanleybet wordt niet langer op omzet belast, maar op bruto marge,
april 2011
Reportage
Porsche voor een weekend Voor de tweede opeenvolgende keer is er in deze Radar een bon terug te vinden die kan worden teruggestuurd naar Stanleybet. “Voor alle duidelijkheid, dit is geen loterij of zo”, zegt Joris Petillion. “Het is wel zo dat iedereen, die wenst klant te worden bij ons en die een bepaalde omzet haalt, voor een weekend gratis een Porsche Cabrio ter zijner beschikking krijgt. Het enige wat de klant moet betalen is een waarborg, maar als je de auto dus niet in de prak rijdt, heb je helemaal geen kosten. Zelfs niet voor benzine, want je kan ook flink wat kilometers gratis afleggen. Het is een actie die gevoerd wordt bij Radar, Kiosk en ook via AMP waarmee we zo’n 20.000 mensen bereiken.” wat heel wat lager uitkomt natuurlijk. Hierdoor hoeven wij de taks op weddenschappen niet langer aan onze eindgebruiker aan te rekenen. Dat betekent automatisch dat de dagbladverkoper hiervan zal profi teren. We zagen de voorbije weken al een duidelijke positieve invloed op onze omzet hierdoor.”
Steunpilaren Stanleybet steunt op twee sterke steunpilaren. “Enerzijds is er onze sterke marketingondersteuning”, zegt Joris Petillion. “Wij willen dat de winkelier van onze aanwezigheid beter wordt en we steunen hem om meer inzet in de winkel te verwerven. Anderzijds is er ook de winstmarge, die wij onze spelers aanbieden. Ze kunnen bij ons maxi maal 125.000 euro winnen. Dat is aanzienlijk hoger dan bij de concur rentie.” Het geheime recept van Stanleybet bevatte enkele uitgekien de ingrediënten. Anders dan de marktleider startte Stanleybet niet met een eigen winkelnetwerk, maar zette het de kioskuitbater cen traal. Om de klanten te overhalen om bij tijd en wijle een gokje te wagen, zorgt Stanleybet België voor een solide marketingondersteu ning. Voor de kioskuitbater betekent het aanbieden van de produc ten van Stanleybet in ieder geval een forse meeromzet, vergelijkbaar met die van Lotto, en vooral een marge die hoger ligt dan de gebrui kelijke 4 tot 8% bij andere aanbieders.
Stijging Joris Petillion verwacht in elk geval een stijging van de omzet van de wedproducten. “Alle tekenen wijzen in dezelfde richting: omhoog! Door de limiet op het aantal wedkantoren (duizend), zijn de dagblad handelaars nog maar eens in een uitzonderlijke positie om extra inkomsten met weddenschappen te genereren.”
You’re now a
Stanleybet Club Stanleybet heeft ook een Stanleybet Club. “Hiervoor moeten onze klanten aan bepaalde criteria voldoen”, legt Joris Petillion uit. “Daarnaast moeten ze ook een bepaalde omzet realiseren. Die club heeft drie niveaus: brons, zilver en goud. Leden van Stanleybet Club krijgen een welkomstpakket met allerhande lekkernijen en kunnen daarna genieten van verschillende voordelen. In elke Club worden de koplopers uitgenodigd op een VIPevenement dat op het einde van het jaar zal worden georganiseerd.”
april 2011
StanleybetClub member
32.StanleyClub_Gold.indd 1
25
28/03/11 14:30:21
Ivan Pittevils: “Nationale Loterij staat voor een cruciaal jaar”
Walter Agosti (Prodipresse) weigert het beeld van een sector in verval
EDITO Radar/MeThink
INHOUD 28 Edito 29 Ivan Pittevils “We staan voor een cruciaal jaar met een ongekende productevolutie”
32 Walter Agosti “Ik weiger het imago van een sector in verval”
28
Ivan Pittevils: “Nationale Loterij staat voor een cruciaal jaar”
N°9 APRIL 2011 Hoe verschillend kunnen het noorden en het zuiden van ons landje zijn? Een vraag waar we dagelijks door de actualiteit worden aan herinnerd. Misschien kan de politiek een lesje van ons leren want Prodipresse en VFP hebben het nog nooit zo goed met elkaar kunnen vinden. Walter Agosti en ikzelf zitten dikwijls samen tijdens onderhandelingen en vergaderingen maar daarnaast hebben we afgesproken dat we minstens één keer per maand met mekaar gaan lunchen. Het gaat dan niet altijd over de Nationale Loterij of over AMP, hoor! Zo heb ik de steak ‘simple face’ van het BD-resto in Bierges leren appreciëren, een steak slechts langs één kant gebakken. Maar vooral hebben we mekaar beter leren kennen en respecteren. Dat respecteren betekent ook dat je de verschillende beleidsaccenten, die er ongetwijfeld zijn tussen de twee organisaties, aanvaardt en dat je de verschillen detecteert tussen de persverkooppunten van de twee taalgebieden. Laat ons eens inzoomen op die verschillen. • Onze Waalse collega’s willen verder bouwen aan samenwerkingsakkoorden met leveranciers. Strikt juridisch kan een federatie geen commerciële activiteiten ontwikkelen en VFP heeft vandaag op dat vlak geen ambities. Dat is niet altijd zo geweest. VFP was destijds de initiatiefnemer van de ‘pilootwinkels’, een aan België aangepaste versie van de toonbankcoöperatieven die we in Nederland ontdekten en we hier opstartten met de medewerking van Philip Morris. Ook typisch Belgisch was de reactie van uitgevers, leveranciers en fabrikanten waardoor heel het systeem verzandde in een ‘tabaksclubje’ dat evengoed door die ene fabrikant zelf kon worden georganiseerd. En zo geschiedde... • Het ledenaantal van Prodipresse is op zeven jaar tijd verdriedubbeld, VFP maakte de omgekeerde beweging. In de periode van de ‘pilootwinkels’ had VFP meer dan 1.000 leden, vandaag ongeveer 450. Over dit fenomeen zijn studies gemaakt (uiteraard niet enkel voor VFP), maar dat de Vlaamse zelfstandige ondernemer zich minder aangesproken voelt door sectororganisaties die dikwijls een voor hem ‘ver van mijn bed’-agenda hebben, is hierin zeker een belangrijk element. Denk maar aan de nieuwe kansspelwet waarmee we vijf jaar ‘zoet’ waren. Ik merk het soms bij ‘nieuwe’ aansluitingen waarbij de verkoper eerst even informeert wat VFP concreet voor hem kan doen in een specifiek dossier. En dan zijn er nog de ‘alledaagse’ verschillen. In Vlaanderen prijkt het speciale spel van de Nationale Loterij voor onze sector blijkbaar niet bovenaan het verlanglijstje van de verkopers, een exclusiviteit voor de verkoop van tabaksproducten evenmin. Soms vertelt een verkoper me dat hij grotere voorschotten wil betalen aan AMP met een kleiner eindsaldo als resultaat. Misschien moeten we toch wat meer naar het Zuiden kijken? Daarom dus … Me Think! Veel leesplezier!
Walter Agosti (Prodipresse) weigert het beeld van een sector in verval
Me Think wordt uitgegeven door de VFP Periodiciteit: vier maal per jaar Tel: 03/324.70.03 Fax: 03/325.65.05 E-mail:
[email protected] Website: www.vfp.be Verantwoordelijke uitgever: Bonny Goossens Redactie: Wouter Temmerman Opmaak: Check-it.EU cvba - 9000 Gent Vertaling: Michel Dirkx Verdeling: Imapress Druk: Geers Offset - Eekhoutdriesstraat 67 - 9041 Gent
Walter Agosti, Voorzitter Prodipresse
[email protected]
Tony Vervloet, Secretaris-generaal VFP
[email protected]
INTERVIEW “We staan voor een cruciaal jaar met een ongekende productevolutie” Interview met Ivan Pittevils Tekst: Prodipresse – Foto’s: Nationale Loterij
In 2001 vertegenwoordigden de dagbladhandels zowat 90% van het aantal terminals van de Nationale Loterij. Net geen tien jaar later zijn de krantenwinkels nog goed voor 63% van het aantal terminals, maar leveren ze nog steeds 82% van het totale zakencijfer. Het bewijst de kracht van het kanaal, maar wat zegt het over de diversificatiepolitiek van de Nationale Loterij? We vroegen gedelegeerd bestuurder Ivan Pittevils hoe hij de toekomstige relatie tussen de Loterij en de krantenwinkels ziet. Historisch gezien werden alle producten van de Nationale Loterij aanvankelijk verkocht via het netwerk van de persverkopers. Welk aandeel in de verkoop hebben zij op dit moment nog? Ivan Pittevils: “De dagbladhandelaars zijn van oudsher bevoorrechte partners van de Nationale Loterij. Zij vormen
63% van onze verkooppunten. De verkoop via de dagbladhandelaars maakt nog steeds het leeuwendeel uit van de omzet van de Nationale Loterij. Voor 2010 bedroeg het aandeel van de dagbladhandelaars in het totale zakencijfer 82%.” Met duidelijke ongerustheid hebben de persverkopers moeten toezien hoe er door de Nationale Loterij andere verkoopnetwerken werden gecreëerd, met name de supermarkten. Zo hebben de persverkopers het gevoel dat hún markt krimpt. Wat kunt u hen daarop antwoorden? Ivan Pittevils: “De wereld verandert snel. We stellen vast dat het aantal dagbladhandelaars vermindert en het aantal bezoeken neemt jaarlijks af, vooral bij jongeren. De Nationale Loterij is verplicht daarop in te spelen door rekening te houden met alle verkoopkanalen die de consument bij voorkeur gebruikt. Bovendien is er de toenemende online concurrentie van illegale kansspelen. De Nationale Loterij moet in die context al het nodige doen om haar marktleiderschap te behouden met inbegrip van de ontwikkeling van de directe kanalen en de nieuwe technologische kanalen. Maar die evolutie neemt niet weg dat de Nationale Loterij niet uit het oog verliest dat de krantenwinkels haar belangrijkste verdelers zijn en via marketingcampagnes trafiek blijft creëren naar die verkooppunten. Zo werd in 2010 16 miljoen euro geïnvesteerd in marketing ten gunste van de verkooppunten, terwijl 1 miljoen euro werd geïnvesteerd in marketing rond e-lotto. De Nationale Loterij blijft in elk geval haar belangrijkste verkoopnetwerk koesteren, want de dagbladhandelaars hebben heel wat troeven om de producten van de Nationale Loterij te verkopen. Daarom zullen we ook in 2011 blijven investeren om de verkoop bij de verkooppunten extra te ondersteunen met bijvoorbeeld een nieuwe Lotto-lichtreclame, een uitnodigende spelershoek en een nieuw toonbankmeubel als bijzondere blikvanger.” Eén van de meest recente initiatieven van de Nationale Loterij is Lotto op het internet. Wat zijn nu precies de beperkingen die op het internetspeelplatform werden geïnstalleerd, op een ogenblik waarop men de persverkopers vraagt om alert te zijn voor de verkoop aan hun klanten? Ivan Pittevils: “De Nationale Loterij heeft een internetplatform ontwikkeld dat totaal beveiligd is. Precies daarom heeft het een tijdje geduurd alvorens het beschikbaar was. Maar die internetontwikkeling mocht niet gebeuren ten koste van de taken van de Nationale Loterij op het vlak van de spelverslaving en het verantwoord spel: vandaar dat de Nationale Loterij een reeks beperkingen heeft ingevoerd. Om spelverslaving te verhinderen, maar tevens om te beletten dat minderjarigen toegang zouden krijgen tot de internetspelen, wordt de identiteit van iedere speler gecontroleerd door middel van het Rijksregister. Spelen is enkel toegelaten voor meerderjarigen die in België verblijven. Overigens verstrekt het internetplatform de speler tal van gegevens over ‘verantwoord spel’, alsook links naar websites die gespecialiseerd zijn in de bestrijding van spelverslaving. Tegelijkertijd werden er beperkingen ingevoerd op het vlak van de inzetbedragen, de winstbedra-
Ivan Pittevils
29
INTERVIEW
gen en de som die een speler wekelijks op zijn spelersrekening mag zetten. Iedere speler mag zelf zijn limieten bepalen, zonder dat hij daarbij het maximumbedrag van 300 euro per 7 dagen overschrijdt. Het totale door de speler op zijn spelersrekening gestorte bedrag mag nooit hoger liggen dan 450 euro. Voorts staat er een beperking op het eventuele dagelijkse verliesbedrag, terwijl winstbedragen vanaf 50 euro automatisch op de bankrekening van de speler worden gestort. Al die beperkingen zorgen ervoor dat het saldo van een spelersrekening na één dag nooit hoger kan liggen dan 500 euro. Bovendien kan de speler te allen tijde zijn limieten consulteren en beheren. Het internetspeelplatform is nu één jaar in werking en wij hebben nog geen enkel misbruik geconstateerd.” Tot voor kort werden er ‘minimumafstanden’ gerespecteerd tussen twee verkooppunten van de Nationale Loterij. Blijkbaar gebeurt dat momenteel niet langer. Hoe kunt u dat verantwoorden? Het is toch duidelijk dat twee dicht bij elkaar gelegen verkooppunten niet echt nieuwe klanten opleveren?
30
Ivan Pittevils: “Leefbare verkooppunten zijn een bijzonder aandachtspunt voor de Nationale Loterij. Een minimale afstand tussen twee verkooppunten is belangrijk. Maar het is slechts één facet van meerdere criteria die moeten onderzocht worden om de leefbaarheid van een verkooppunt in te schatten. Dat onderzoek zal in de toekomst grondig gebeuren aan de hand van een geïntegreerde geomarketingoplossing. Dit moet toelaten om kaarten te maken die een goed beeld geven van de uitgebreide informatie die intern beschikbaar is over de verkooppunten, net als de meest relevante externe gegevens (zoals bijvoorbeeld het aantal inwoners, de woondichtheid, de geografische zone, het type cliënteel (residentieel of doorgaand), etc.). Op die manier zal de analyse van de leefbaarheid verder kunnen verfijnd worden en kunnen beslissingen goed onderbouwd worden. Die beslissingen zullen trouwens gezamenlijk worden genomen in de schoot van een specifieke cel waar alle bevoegde diensten van de Nationale Loterij in vertegenwoordigd zijn.”
© Collectie Nationale Loterij, Brussel. Foto: Studio R. Asselberghs – Frédéric Dehaen, Brussels.
Welke veranderingen tovert de Nationale Loterij in 2011 uit de trommel?
Bij de krasproducten komen er tal van nieuwe spelen op de markt, terwijl nochtans de grote klassiekers (Subito, Presto, Win For Life) nog altijd het meest worden verkocht. Hoe verantwoordt u dat grote aantal nieuwe krasspelen? Ivan Pittevils: “Het klopt dat de Subito, de Presto en de Win For Life behoren tot een gamma van ‘klassiekers’ dat een haast tijdloos spelmechanisme aanbiedt en bovendien goed verkoopt. Maar de Nationale Loterij is verplicht een productenwaaier voor te stellen waarmee ze kan voldoen aan de wensen van diverse types van spelers. Zo werden er in 2010 vier totaal nieuwe biljetten op de markt gebracht: Max & Minou, Win For Life Party Edition, Milk Inc. en Take Off. Daarbij weze opgemerkt dat ook de nicheproducten (Bling
Bovendien worden er méér Lotto- en Euro Millionstrekkingen aangekondigd. Vreest u niet voor verzadiging?
Bling, Max & Minou, Milk Inc.) zeer veel succes oogsten. En ten slotte constateren wij dat de biljetten die 5 euro kosten, zoals de King Of Cash, succes boeken omdat zij veel kansen bieden voor grote winstbedragen.” Welke vernieuwingen heeft u voor 2011 in petto? Ivan Pittevils: “Het jaar 2011 wordt voor de Nationale Loterij een cruciaal jaar. Om onze positie van marktleider te behouden en om de spelkanalisatie ook in een concurrerende omgeving voort te zetten, zal onze productenportefeuille een ongekende evolutie ondergaan, met onder andere een nieuwe Lotto in het najaar, een belangrijke aanpassing aan Euro Millions vóór de zomer en de geboorte van de Win For Lifekrasbiljettenfamilie. Ook de Subito en de Presto zullen enkele aanpassingen ondergaan. Samengevat: al die wijzigingen gebeuren bij producten die 85% van onze omzet uitmaken. En uiteraard zullen al die vernieuwingen ervoor zorgen dat méér mensen de weg naar de verkooppunten zullen vinden.”
Ivan Pittevils: “Uit marktonderzoek is gebleken dat er een bereidwilligheid is bij de spelers om meer dan een keer per week een loterijspel te kunnen spelen. Ook hier geldt dat de Nationale Loterij pas aan haar kanalisatieplicht kan voldoen als zij een voldoende aantrekkelijk aanbod ontwikkelt dat concurrentieel is ten aanzien van andere kansspelen die veel frequenter en zelfs continu kunnen gespeeld worden. Een te lang interval kan bij spelers aanleiding geven tot desinteresse voor deze veiligere loterijspelen en hen aanzetten om meer gevaarlijke kansspelen te spelen.” Welke algemene boodschap zou u de persverkopers willen meegeven? De dagbladhandelaars zijn de bevoorrechte partner van de Nationale Loterij en zullen dit ook blijven. De Nationale Loterij waardeert de inspanningen van de dagbladhandelaars en gelooft in een verdere positieve evolutie. Daarom wordt ook verder geïnvesteerd met aangepaste marketingcampagnes en specifieke winkeluitrusting. Maar ook door het spelaanbod uit te breiden met nieuwe of vernieuwde aantrekkelijke loterijspelen. De Nationale Loterij onderzoekt tot slot ook hoe het zijn aanbod kan uitbreiden met niet-loterijspelen, zoals sportweddenschappen. Aangezien de wetgever uitdrukkelijk voorzien heeft dat deze weddenschappen kunnen worden aangenomen door de dagbladhandelaars, hoop ik dat we samen de uitdaging aangaan om ook hier een succesverhaal van te maken!”
Beknopt C.V. van Ivan Pittevils Geboren te Leuven op 16 oktober 1953. Gehuwd met Flora Camps en vader van 1 zoon. Woont in Rotselaar (bij Leuven). • Studeerde Toegepaste Economische Wetenschappen aan de K.U.Leuven en vervolgens Fiscale Wetenschappen aan de EHSAL te Brussel. • Hij begon zijn loopbaan bij de fiscale administratie in 1977 als BTW-controleagent en stapte, na avondstudies informatica aan de VUB, over naar de informaticadiensten van de Administratie der Directe Belastingen. • In 1990 slaagde Ivan Pittevils voor het examen van Adviseur van Financiën en kwam hij terecht in een nieuwe loopbaan bij de studiedienst van het Ministerie van Financiën.
• Bij het aantreden van de Regering Verhofstadt I, in 1999, werd Pittevils door Verhofstadts Kabinetchef Luc Coene, (vandaag Gouverneur van de Nationale Bank) aangezocht om zijn adjunct te worden. Gedurende precies 6,5 jaar leidde de heer Pittevils de afdeling economisch, sociaal en ecologisch beleid binnen het kabinet van de Eerste Minister. • Op 1 april 2006 werd hij kabinetchef van de heer Marc Verwilghen, Minister van Economie, Energie, Buitenlandse Handel en Wetenschapsbeleid. • Sinds 1 juni 2007 is hij Afgevaardigd bestuurder van de Nationale Loterij en werkt hij aan de modernisering van deze instelling.
31
INTERVIEW “Ik weiger het imago van een sector in verval” Interview met Walter Agosti Tekst: Wouter Temmerman – Foto’s: Prodipresse
Eind januari hielden onze Franstalige collega’s van Prodipresse in de Loungeatude te LouvainLa-Neuve hun nieuwjaarsreceptie. Voorzitter Walter Agosti hield er een bevlogen toespraak over de federatie, de toekomstplannen en de uitdagingen voor het vak. We luisterden mee en kregen vervolgens uitleg over de belangrijkste projecten van Prodipresse. De maatschappelijke zetel van Prodipresse zal verhuizen. Hoe komt dat en waarheen verhuizen jullie? Walter Agosti: “Ik heb onze algemene vergadering gevraagd om een deel van het budget aan de structuur van Prodipresse
32
te mogen besteden. Dat betekent investeren in nieuwe lokalen en personeel. In de komende maanden zal de maatschappelijke zetel verhuizen van Limelette naar Tamines, in de provincie Namen. We betrekken de kantoren onder de winkel van Christian Levrie, bestuurder van Prodipresse. We zullen er een nieuw secretariaat openen. Andere structurele nieuwigheden zijn overigens de samenwerkingsakkoorden. We hebben een partnership voor papeterie met Fiducial Office Solutions (FOS België) en ronden de besprekingen met Kiala af. Verder bestuderen we ook een samenwerking rond boeken met Imapress en Interforum.” Hoe evalueert u het partnership met VFP? Walter Agosti: “We versterken onze relatie met VFP en gaan door met Me Think als magazine dat een blik werpt op de andere kant van de taalgrens. Prodipresse Mag zal voortaan acht keer per jaar verschijnen en Me Think vormt viermaal per jaar het venster op het noorden, net zoals het in Radar viermaal naar het zuiden kijkt. Sinds dit jaar zijn ook de verschijningsdata en tarieven gelijk voor Radar en Prodipresse Mag. Daarover hebben we zeer snel een akkoord gevonden en dat heeft in tijden van communautaire spanning meerdere mensen verbaasd. Ik wil Tony Vervloet, secretaris-generaal van VFP, dan ook bedanken voor de samenwerking, de vriendschap en vooral voor zijn geduld voor het verbeteren van mijn Nederlands.” Hoeveel leden telt Prodipresse inmiddels? Walter Agosti: “Het aantal aansluitingen afgelopen jaar was nooit eerder hoger! In zeven jaar tijd is het aantal aangesloten persverkopers verdriedubbeld: van 120 destijds naar 400 in 2010. We gaan voor 500 leden, wat ons een vertegenwoordiging zou opleveren van meer dan een kwart van het netwerk van onafhankelijke persverkopers. Om dat doel te realiseren, hebben we de functie van ‘vertegenwoordiger van de sector’ gecreëerd: in elke Waalse en Brusselse gemeente zal een persverkoper (lid of vrijwilliger) optreden als vertegenwoordiger van Prodipresse in zijn gemeente. U begrijpt wel dat we er heel wat zoeken. We hopen dan ook op de hulp van commercieel afgevaardigden die winkelpunten bezoeken om mee te zoeken naar goede vertegenwoordigers.” Wat heeft Prodipresse in 2010 wel én niet kunnen realiseren? Walter Agosti: “Veel van onze wensen zijn nog niet uitgevoerd. Ik zou kunnen praten over onze relatie met AMP of over de controle van de onverkochten in Brussel. Ik zou het ook kunnen hebben over de Lotto op het internet of aan de kassa’s van de Carrefour. Of over de te lage hoeveelheden plus-producten waardoor winkeliers niet aan de vraag kunnen voldoen. Ook de controles van overijverige inspecteurs op de tabaksreclame in onze winkel zijn een heikel punt, net als de groeiende onveiligheid in de krantenwinkels. Daartegenover
Walter Agosti: “In zeven jaar tijd is het aantal aangesloten persverkopers verdriedubbeld: van 120 destijds naar 400 in 2010.”
staan echter ook enkele realisaties: de Staten-Generaal voor de Media, de exclusiviteit op de verkoop van sportweddenschappen, de versnelde terugbetaling van wisselcheques, de kwalitatieve product-plussen die resulteerden in extra trafiek en verkoop en een eindejaar van 2010 met een recordverkoop voor de producten van de Nationale Loterij. We blijven wel werken aan of wachten op het speciale spel van de Loterij voor ons kanaal, de creatie van een informatiecentrum voor persverkopers en de eenheidsprijs voor boeken. Verder hoop ik ook dat we vooruitgang boeken, op zijn minst in termen van studie en analyse, wat betreft de betalingsvoorwaarden van onze distributeurs.” Waar wil u naartoe op dat vlak? Walter Agosti: “We moeten nadenken over een systeem waarbij de verkoper enkel de verkochten moet betalen bij de retour van de onverkochten. Tevens moeten we werken aan een wekelijkse factuur en aan een beveiliging van de stock met een waarborgsom. Dat zou verder gaan dan het concept van “uitgestelde betaling” dat van kracht is in Frankrijk. Vandaag delen meer en meer verkopers het gevoel dat de verkoper betaalt voor zijn stock. Allen schrijven ze hun cashproblemen toe aan dit systeem. Een wijziging van het systeem zou tevens een einde maken aan de vervroegde retours door onze distributeurs en aan de volstrekt oneerlijke drie dagen bij AMP. Het zou ook een einde maken aan het probleem van de ontbrekende kredieten van de laatste dagen en maanden, steeds bij AMP.”
33 Walter Agosti: “We moeten nadenken over een systeem waarbij de verkoper enkel de verkochten moet betalen bij de retour van de onverkochten.”
Wordt 2011 een moeilijk jaar voor de verkoop van tabakswaren? Walter Agosti: “We zullen zeer aandachtig de beslissingen volgen op wetgevend vlak. De voorstellen over neutrale verpakkingen en het verbergen van onze rekken gaan niet de goede kant uit. Ze zullen ook de consumptie niet verlagen. Ik blijf ervan overtuigd dat dit de zwarte markt en namaak zal aanmoedigen, wat ons winkelbeheer met andere woorden zal bemoeilijken. Ik wens dat men zou nadenken over ons voorstel om het aantal tabaksverkooppunten te verminderen en terug te brengen tot ons kanaal, dat als ‘verantwoordelijk’ wordt omschreven.” Verwacht u ook nog goed nieuws dit jaar? Walter Agosti: “We verwachten veel goed nieuws: nieuwe perstitels, kwalitatieve product-plussen, partnerships,… De sector heeft dat goede nieuws ook nodig. 2010 bracht een nieuwe erosie met zich mee: een zelfstandigensyndicaat berekende dat twee dagbladhandels per week de deuren sluiten, wat ons in de media het beeld van een sector in verval ople-
Geflankeerd door zijn vice-président Xavier Deville (links) ontvangt Walter Agosti zijn gasten op de nieuwjaars receptie
“We zullen zeer aandachtig de beslissingen volgen op wetgevend vlak. De voorstellen over neutrale verpakkingen en het verbergen van onze rekken gaan niet de goede kant uit.” annonce austin A5 vert.ai 1 24/03/11 11:27
Nog steeds het ruimste aanbod in kopen en verkopen! prijs: 2,95 ,!7HB3H0-hbdagh!:P;k KKV
34
verde. Ik weiger dat beeld van verval. Onze sector is in crisis maar ook in volle verandering. Een Frans onderzoek bij retailspelers toonde aan dat de veranderingen in de komende tien jaar belangrijker zullen zijn dan die van de afgelopen tien jaar. We evolueren naar een model waarbij de klant centraal staat en verlaten het model dat georiënteerd was op de massa. Het belang van grote oppervlakken zal aanzienlijk verminderen ten voordele van de buurtwinkels. Morgen zullen er nog steeds persverkopers zijn en dat het netwerk verandert, is een goede zaak. Er zullen nog steeds winkels de deuren sluiten, anderen zullen worden overgenomen, maar er zullen ook nieuwe verkopers met een nieuw profiel bijkomen. De persverkoper van morgen zal meer een ondernemer zijn dan een winkelier en diensten zoals die van Bpost of Kiala zullen haast natuurlijk deel uitmaken van zijn aanbod. Hij zal steeds zoeken naar manieren om trafiek te genereren. Het zal een ambitieuze verkoper zijn! Velen bereiden zich al voor op die evolutie en het is nodig te blijven investeren. Daarom heb ik iedereen ook een jaar van Ambitie met grote A gewenst.”
24ste jaargang - Week 50 - 17 december 2010 - Wekelijks op vrijdag
14.163 ZOEKERTJES UIT GANS WIELEN
WONEN
WERKEN
WELLNESS
DOE MEE & MAAK KANS op fantastische prijzen!
VLAANDEREN VOORDEELMAGAZINE
Boordevol GRATIS producten, kortingen en promoties.
Kijk snel op pagina 45 of 47!
GLOBO Boogschuttersstraat 13 - 3960 Bree - T: 089/46.14.62 - E:
[email protected]
1 WONEN 1. huis zonder tuin te huur 2. huis zonder tuin te koop 3. huis met tuin te huur 4. huis met tuin te koop 5. villa’s te huur 6. villa’s te koop 7. appartementen te huur 8. appartementen te koop 9. studio’s te huur 10. studio’s te koop 11. garages te huur 12. garages te koop 13. gronden & bossen 14. studentenkamers 15. woongemeenschappen 16. domiciliëringsadressen 17. opbrengsteigendommen 18. handelsruimte/overnames 19. magazijnen/ateliers
2 WIELEN
ROKEN IS DODELIJK. FUMER TUE. RAUCHEN IST TÖDLICH.
p. 5 p. 5 p. 6 p. 6 p. 7 p. 7 p. 7 p. 8 p. 8 p. 8 p. 8 p. 10 p. 10 p. 10 p. 10 p. 10 p. 10 p. 10 p. 10
5. DHZ/machines/gereedsch. 6. hobbymaterialen 7. amusementstoestellen 8. verzamelingen 9. antiek/kunst/ambacht 10. modelbouw 11. camping 12. motorhomes 13. optica 14. vakantiewoning binnenland 15. vakantiewoning buitenland 16. vakantie & reistickets
p. 57 p. 59 p. 59 p. 59 p. 60 p. 63 p. 63 p. 64 p. 64 p. 64 p. 65 p. 67
1. diverse sporten 2. wintersport 3. watersport 4. kajaks/kano’s/boten/jetski’s 5. strips/boeken/tijdschr. 6. cursus/school- & studieboek 7. film (DVD/video/...) 8. muziekgroepen 9. instrumenten/partituren 10. tickets/toegangskaarten 11. muziek (CD/DVD/platen/...) 12. diversen
p. 67 p. 67 p. 68 p. 68 p. 68 p. 69 p. 70 p. 70 p. 70 p. 71 p. 71
6 SPORT & CULTUUR
Gratis koffiepakket Mildou
Warm water
aan 50% van de prijs ???
Want niet iedereen heeft internet in0800/620 huis… 37
1. auto’s zonder prijsbepaling 2. schadewagens 3. auto’s tot 1250 4. auto’s tot 2500 5. auto’s tot 5000 6. auto’s + 5000 7. auto’s + 12500 8. monovolumes 9. 4x4/SUV/American Cars 10. bestel-/vrachtwagens/bussen 11. auto onderdelen/acc. 12. audio/navigatie 13. auto oldtimers & onderdelen 14. moto’s/bromfietsen 15. motorkleding 16. moto’s/bromf. onderd./acc. 17. moto oldtimers & onderdelen 18. karts/quads/trikes/pocketbikes 19. fietsen 20. fietsen toebehoren 21. rolstoelen/scootmobielen 22. auto’s zonder rijbewijs
p. 14 p. 15 p. 15 p. 16 p. 16 p. 17 p. 17 p. 18 p. 18 p. 18 p. 18
p. 71 p. 72 p. 72 p. 73 p. 73 p. 74
p. 20 p. 20 p. 21 p. 21 p. 21 p. 21 p. 21 p. 22 p. 22 p. 22
1. honden 2. katten 3. landdieren 4. vogels 5. waterdieren 6. paarden/pony’s 7. reptielen & amfibieën 8. diversen
p. 74 p. 75 p. 75 p. 76 p. 78 p. 78 p. 79 p. 79
1. agenda - aankondigingen 2. info & documentatie 3. gratis voorwerpen 4. verloren/gevonden 5. goederen voor markt/beurs 6. u wordt gezocht
p. 79
p. 23 p. 25 p. 26
p. 79 p. 79
1. kantoorbenodigdheden 2. kantoorapparatuur 3. werktuigen/machines 4. kantoormeubilair 5. winkelinrichting/inboedels 6. kapitalen/beleggingen 7. diversen
p. 79 p. 80 p. 80 p. 80 p. 81 p. 81 p. 81
1. ruilen
p. 81
1. contactevenementen 2. astrologie/advies 3. gezelschap 4. relaties/huwelijken 5. erotische contacten
p. 81 p. 81 p. 81 p. 84 p. 84
4 HUIS & TUIN 1. woon- & slaapkamer 2. eetkamer/keuken 3. badkamer/sanitair 4. verlichting/decoratie/vloeren 5. tuin/plant/vijvers 6. huishoudtoestellen/electro 7. gastronomie 8. TV/Video/DVD/homecinema 9. audio apparatuur & acc. 10. kidscorner 11. speelgoed binnen & buiten 12. verwarming/klimaatregeling 13. beauty & wellness 14. inboedels/veilingen
p. 30 p. 33 p. 34 p. 35 p. 37 p. 39 p. 40 p. 48 p. 49 p. 49 p. 51 p. 52 p. 53 p. 54
5 HOBBY & VRIJE TIJD 1. foto- & filmmateriaal 2. comp./randapp./softw.
7 KLEDING
1. mannen 2. vrouwen 3. kinderen 4. sieraden/accessoires 5. schoenen 6. toneelkleding & diversen
3 WERKEN 1. vraag 2. aanbod 3. vakmensen
p. 54 p. 55
Bel GRATIS voor meer info
8 DIEREN
9 UIT & INFO
Heuvelstraat 221 - 2620 Hemiksem Tel. 03/887 46 31 - Fax. 03/877 27 36
[email protected] ∆ Surf naar http://tinyurl.com/2uob2nf Schrijf je in op de website en ontvang gratis een leuk Mildou pakketje in je brievenbus. Deze koffie is zacht van karakter en vol van smaak, maar toch luchtig en lekker zacht. Ideaal om met volle teugen van het leven te genieten.
p. 79
10 BEDRIJF & KANTOOR
11 RUILEN
12 CONTACTEN
Brugge, huis, losstaand/open, Haarakkerstraat, centrum, gerenoveerd, beschb. onmidd., bew.opp. 208 m2, opp.terrein 397 m2, gevel 8 m (Vg-Wg-Gdv-Gvkr-Gvv) (regio: 8000)
[email protected]
Borgerhout, herenhuis, woonwijk, gerenoveerd, bew.opp. 270 m2 (Gvg-Wg-GdvGvkr-Gvv) (regio: 2140)
[email protected]
Ford S-Max, 1.8 Turbo TDCi Titanium, monovolume, bouwjaar 2006, 1797 cc, diesel, 159.000 km, grijsblauw metallic, goede staat (regio: 3450)
Inloopbad 60+, voorkomt valpartijen in badkamer, incl kranen en toebehoren (regio: 2950)
[email protected] 0475/244.330
€ 530.000
€ 360.000
€ 10.999
€ 2.750
NEW!
Exclusief te verkrijgen via Conway - The Convenience Company België nv-sa • Laagstraat 63 - 9140 Temse • T +32 3 710 03 11 • www.conway.be
schijnwerper ➜ Parlementaire vraag over AMP De geschillen tussen de persverkopers en AMP raken stilaan bekend op het hoogste politieke niveau. PS-kamerlid Karine Lalieux interpelleerde minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen Vincent Van Quickenborne (foto) in de Kamer over de monopoliepositie van AMP. Ze stelde dat “de groep gebruik maakt van een quasimonopolie om eenzijdige beslissingen op te leggen en bijvoorbeeld de portkosten te verdubbelen of de controle op onverkochte exemplaren te wijzigen.” Lalieux vroeg naar de stand van zaken in de verschillende procedures rond AMP. Ze wou ook weten of de Commissie voor Onrechtmatige Bedingen een rol kon spelen aangezien de Brusselse rechtbank van Koophandel oordeelde dat AMP een dominante positie inneemt. Van Quickenborne antwoordde dat VFP en Prodipresse een klacht indienden bij de Raad voor Mededinging en dat die klacht wordt onderzocht. De Commissie voor Onrechtmatige Bedingen sluit de minister echter uit omdat de wet van 6 april 2010 over de marktpraktijken en consumentenbescherming enkel betrekking heeft op de relatie tussen bedrijven en consumenten.
➜ Imapress verhuist Imapress, dat de import, marketing en distributie van mediaproducten voor nationale en internationale uitgevers en leveranciers verzorgt, verhuist. De huidige lokatie van het bedrijf in Turnhout voldoet niet meer aan de vereisten van het bedrijf. Zo beschikken ze er bijvoorbeeld over een grote opslagruimte die dateert uit de tijd dat Imapress zelf een deel van de logistieke handelingen op zich nam en die nu overbodig is geworden. De nieuwe vestiging sluit beter aan bij de huidige werking van het bedrijf, waarvoor in principe louter een kantoorruimte nodig is. Het nieuwe adres is Parklaan 22 bus 11, eveneens in Turnhout. Telefoonnummers en e-mailadressen blijven dezelfde. Naast een groot assortiment tijdschriften levert Imapress onder andere ook strips, verzamelwerken, (kinder) boeken en rage-artikelen.
VFP is als sectorvereniging geassocieerd met Unizo. Daardoor worden de suprasectoriële problemen gestructureerd en met grotere impact aangepakt. Door de associatie kan VFP zich van zijn kant intensiever inzetten voor de sector-gebonden dossiers.
➜ Actieplan voor hinder bij openbare werken Vlaams minister van Openbare werken Hilde Crevits (foto) heeft een actieplan gelanceerd om de hinder bij openbare werken te verminderen. Meer dan andere burgers lijden bedrijven daadwerkelijk verlies door dergelijke hinder. Dat zorgde eerder al voor het failliet van enkele KMO’s. Een onderzoek toont aan dat 71% van de ondernemers nu geen of onvoldoende informatie krijgt over werken. 73% lijdt daardoor omzetverlies. Daarnaast blijkt dat een toenemend aantal ondernemers een beroep doet op de inkomenscompensatievergoeding bij hinder bij openbare werken: 1.158 ondernemers kregen vorig jaar een vergoeding van 70 euro per dag van sluiting. Dat is een toename van 50 % ten opzichte van het voorgaande jaar. Ondernemersorganisatie Unizo, die de opdracht gaf tot het onderzoek, beklemtoont de noodzaak om beter af te spreken en te coördineren tussen de werken van het Gewest, van de steden en gemeenten en van de nutsbedrijven. Voor dit en volgend jaar voorspelt Unizo immers heel veel openbare werken. Zo is het nodig om de slechte gewestwegen te verbeteren. Bovendien zitten de stads- en gemeentebesturen in het laatste jaar voor de verkiezingen, traditioneel een periode met een forse piek in de lokale wegenwerken. Bijgevolg verwacht de organisatie daardoor veel extra hinder voor de bedrijven. Met het actieplan van de minister, met daarin onder meer de permanente evaluatie van het Minder Hinder Rapport, hoopt Unizo de hinder bij openbare werken daadwerkelijk te zien verminderden en zal daar ook op toezien via haar ruim 300 lokale Unizo-verenigingen.
➜ Energiedeskundigen en Natuursportondernemingen zijn sectororganisaties 125 en 126 bij Unizo OVED of het Overlegplatform voor Energiedeskundigen heeft zich als 125e sectororganisatie aangesloten bij Unizo. OVED biedt professionele ondersteuning aan de energiedeskundigen bij de uitoefening van hun beroep. OVED beschouwt het als een noodzaak om de verdere professionalisering van het beroep van energiedeskundige te promoten via opleiding en kwaliteitszorg. De aansluiting bij Unizo moet, naast de ondersteuning op vlak van belangenverdediging en adviesverlening ook bijdragen tot een betere sensibilisering van de kwalitatieve dienstverlening en energieadviezen van de energiedeskundigen bij verschillende KMO’s. BFNO, de Beroepsfederatie van Natuursportondernemingen, krijgt op zijn beurt het nummer 126 opgespeld als aangesloten sectororganisatie bij Unizo. BFNO werd opgericht in 1989 en verdedigt de
36
belangen van ondernemingen, behalve vzw’s, die activiteiten organiseren zoals mountainbiketochten, zeilen, survival tochten, skieën, kanotochten,... BFNO heeft als missie de sector sterk te professionaliseren. De leden die toetreden tot BFNO moeten een gedragscode ondertekenen en zich engageren tot een optimale consumentenveiligheid en zorg voor het milieu. Zij kunnen ook een audit ondergaan waarbij ze bij positief gevolg een kwaliteitslabel “Approved Safety Practices” krijgen. Door aan te sluiten bij Unizo kunnen zowel OVED als BFNO gebruik maken van het secretariaat, de contacten en de ondersteuning van de ondernemersorganisatie. Voor Unizo geeft de samenwerking met de sectororganisatie ook de kans om de meer sectorspecifieke belangen van KMO’s te verdedigen.
april 2011
➜ Winkelleegstand blijft toenemen Uit onlangs gepubliceerde cijfers over winkelleegstand blijkt dat die laatste nog steeds toenememt. Unizo trekt in een reactie nogmaals aan de alarmbel. De cijfers van de toegenomen winkelleegstand bevestigen de noodzaak voor een kernversterkend beleid. Dat moet de consument een rijk en divers winkelaanbod bieden en de handelaarsactiviteiten stimuleren. Unizo dringt er daarom bij de Vlaamse regering op aan de eerdere ‘startnota winkelbeleid’ snel uit te voeren. Daarin staan onder meer voorstellen voor subsidies en renovatiepremies. Unizo pleit ook voor een onroerende voorheffing voor investeringen in kernwinkelgebieden. Die moeten ste© Saskia Vanderstichele den, gemeenten en detailhandelaars aansporen om samen te investeren. De leegstand is volgens Unizo immers vaak te wijten aan een minder goed mobiliteits- en/of parkeerbeleid, slechte beleverbaarheid en de hoge kostprijs van de panden. “De leegstand is niet zozeer een zaak van zelfstandige handelaars versus ketenwinkels, maar van een globale visie die uiteindelijk de volledige distributiesector ten goede moet komen,” besluit Unizo-topman Karel Van Eetvelt (foto). In schril contrast met de grote leegstand, toonde een eerdere Unizo-studie aan dat er de voorbije vijf jaar nooit zo veel grootschalige detailhandel werd vergund als voorheen. In Vlaanderen alleen al gaat het om 1,5 miljoen m2. Bijna de helft daarvan (43%) zijn baanwinkels, langs gewest- en invalswegen en in de periferie. Toch beklemtoont Unizo de noodzaak voor het ondersteunen van de economische weerbaarheid van de lokale zelfstandige winkelier en buurtwinkel. Bijna 20% van de consumenten 65-plussers hebben immers behoefte aan een minimaal aanbod in de nabijheid. “Nu is het evenwicht verstoord, we moeten opnieuw inzetten op handelskernversterking. Dat neemt niet weg dat er voor ruimtebehoevende detailhandel ook voldoende ruimte in de periferie moet zijn,” aldus Van Eetvelt.
➜ ‘Meewerkende echtgenotes’ nog altijd ondergewaardeerd Dikwijls spelen meewerkende echtgenotes een onmisbare en essentiële rol in de zaak van hun partner, maar hebben ze niet het wettelijk statuut van meewerkende echtgenote. Zeer weinig vrouwen maken zich kenbaar en/of zijn registreerbaar als meewerkende echtgenote omdat er geen fiscale voordelen aan verbonden zijn. Van 2003 tot 2009 is het aantal wettelijke echtgenotes op die manier gedaald van 59.319 tot 37.200. In de praktijk worden enkel de meewerkende echtgenoten met een (meewerk)inkomen door de betrokken overheden opgespoord. Eens gevonden, kunnen zij verplicht worden om tot een sociaal verzekeringsfonds toe te treden. Wie geen meewerkinkomen aangeeft is niet registreerbaar. Dat zorgt voor ongunstige situaties voor deze meewerkende echtgenotes, juist omdat ze niet verzekerd zijn. Ook als er bijvoorbeeld ooit een scheiding komt van de zelfstandige partner, blijven ze onbeschermd achter. Een beter statuut lijkt dus geen overbodige luxe. Naar aanleiding van de Internationale Vrouwendag vraagt ondernemersorganisatie Unizo extra aandacht voor de maatschappelijk en sociaal nog altijd ondergewaardeerde situatie van de vele duizenden vrouwen die actief zijn in de zaak van hun partner. Unizo wil de ongelijkheid verhelpen door het “co-ondernemerscontract” te lan ceren. Dit contract voorziet een fiscale stimulans om meewerkende echtgenotes te registreren als volwaardige zelfstandige. Fiscaal moeten beide zelfstandige partners een gelijkwaardige behandeling krijgen, net zoals bij twee andere gehuwde of niet gehuwde partners waarvan beiden een eigen inkomen verdienen, het geval is.
april 2011
Schijnwerper
➜ Betalen per gsm biedt mogelijkheden voor de handelaar Het voortbestaan van Bancontact/MisterCash en de nieuwe optie van het contactloos betalen via gsm biedt mogelijkheden voor de handelaar. Toch is nog niet alles koek en ei en moeten een aantal elementen duidelijk op punt gezet worden. De optie van het betalen per gsm kan vooral voor kleine handelaars die nu nog geen terminal hebben, voordelig zijn. De investeringskost is immers relatief laag. Toch ijvert Unizo, dat momenteel onderhandelt met FEBELIN (de federatie van de financiële instellingen), ervoor om de kosten te drukken. Daarnaast zitten we volgens de ondernemersorganisatie nog altijd met een problematische verdeling van de kost voor het betalen via gsm. Op dit moment betaalt een klant die via gsm betaalt ongeveer 25 cent. De handelaar die de betaling ontvangt, betaalt daarentegen 60 cent. “Die scheeftrekking moet worden rechtgezet, als contactloos betalen niet wil eindigen zoals Proton vandaag”, zegt Unizo. Of het systeem ook aantrekkelijk zal zijn voor handelaars die vandaag reeds een betaalterminal hebben, moet nog worden afgewacht. Daar zal – naast de transactiekost – ook de extra investeringskost een rol spelen. Aan het behoud van Bancontact/MisterCash zijn voor de ondernemersorganisatie wel enkele voorwaarden verbonden; de investeringen die de banken in Bancontact doen om in overeenstemming te zijn met de Europese regelgeving mogen niet doorgerekend worden aan de handelaar. Ook vraagt Unizo, net als Europa, om meer concurrentie – en dus andere spelers – toe te laten op de markt. Maestro is al aanwezig, maar ook V-Pay en Payfair moeten op de Belgische markt kunnen komen. Meer concurrentie moet uiteindelijk leiden tot een kostendaling.
➜ Japan Tobacco International uitgeroepen tot Top Employer België 2011 Japan Tobacco International is na onafhankelijk onderzoek van het CRF Institute, specialist op het gebied van internationaal onderzoek naar arbeidsvoorwaarden, uitgeroepen tot een van de Top Employers België-Belgique 2011. Dit keurmerk wordt enkel uitgereikt aan werkgevers die voldoen aan strenge toetsingscriteria. Japan Tobacco International is één van de 43 organisaties die dit jaar is gecertificeerd door het CRF Institute. Het bedrijf, zo blijkt uit het onderzoek van het CRF Institute, biedt jong talent uitstekende training- en opleidingsmogelijkheden en bouwt aan een sterke bedrijfscultuur. Daarmee zorgt deze werkgever zeer goed voor zijn medewerkers. Alle onderzochte organisaties werden door middel van grondig onderzoek naar hun HR beleid beoordeeld op de volgende criteria: Primaire en Secundaire Arbeidsvoorwaarden, Training en Ontwikkeling, Carrière mogelijkheden en Organisatiecultuur. Japan Tobacco International voldoet aan de strenge eisen en mag zich een jaar lang Top Employer noemen. Japan Tobacco International (JTI) is de internationale divisie van Japan Tobacco Inc., de derde internationale tabaksproducent ter wereld, met hoofdkantoor in Genève. JTI produceert en verkoopt internationaal erkende sigarettenmerken zoals Winston, Mild Seven en Camel. In België heeft Japan Tobacco International een marktaandeel van meer dan 10%. De meest verkochte merken zijn Camel, Winston en St. Michel. Het bedrijf beschikt bovendien over meer dan 20% marktaandeel in het segment van de roltabak. In de Belgische vestiging in Strombeek-Bever werken ruim 70 mensen, voornamelijk in verkoop en marketing.
37
schijnwerper ➜ Uitspraak rechter over sluitingsuren zorgt voor deining
Een uitspraak van de Rechtbank van Koophandel, die enkele tankstations in Limburg oplegt om vroeger te sluiten en hen dus verbiedt om ’s nachts open te blijven, zorgt voor de nodige commotie. De uitspraak is bedoeld om de eerlijke concurrentie met andere winkels niet in de weg te staan, maar de keerzijde van de medaille is wellicht dat er mensen zullen ontslagen worden als een gevolg van de uitspraak. Dat werd al aangetoond door het ontslag van 35 mensen door de Groep Bruno. De groep sluit vier van haar elf Esso tankstations, namelijk in Kortessem, Tessenderlo, Zonhoven en Hasselt, doordat de winkel nu ’s nachts niet langer open mag blijven. Daardoor verliezen op korte termijn 35 mensen hun baan. CEO Angelo Bruno vreest dat de beslissing van het Hof op termijn nog meer banen zal kosten. “Er werken in onze tankstations in totaal 102 mensen. Als het vonnis nu gebruikt wordt om ons ook in de andere stations te verbieden ‘s nachts open te blijven moet ik al die mensen op straat zetten”, aldus een aangeslagen Bruno. Ondernemersorganisatie Unizo kan zich vinden in de uitspraak van de rechtbank. Rechten en plichten voor voedingswinkels die worden uitgebaat door benzinestations en los staande voedingswinkels, mogen niet van elkaar verschillen, noch bij wet, noch in het handhavings- en controlebeleid. Dat zegt Unizo in een reactie op de uitspraak van de Rechtbank van Koophandel. “Is dat onderscheid er wel, dan leidt dit tot deloyale concurrentie en zelfs discriminatie,” vindt Unizo. “De wet op de openingsuren is maatschappelijk relevant en voorziet voor winkeliers ook de nodige rust. Dat die wet gerespecteerd moet worden, vinden wij niet meer dan normaal.” De wetgeving laat nu al enkele uitzonderingsclausules op de sluitingsuren van tankstations toe, steeds met het oog op eerlijke handelspraktijken.
➜ Winst voor Roularta Roularta tekende in 2010 een nettowinst van 30,9 miljoen op. Vorig jaar was er nog een verlies van 4,2 miljoen euro. Ook de omzet steeg van 695 miljoen naar 710,1 miljoen (+2,2%). De goede resultaten zijn volgens Roularta het resultaat van een combinatie van kostenbesparingen en het uitgeven van nieuwe titels. Nochtans komt de stijgende omzet vooral op rekening van de divisie audiovisueel (+7,1%), tegenover +0,9% voor de divisie print. “De lezersmarkt daalde lichtjes”, gaf CEO Rik De Nolf mee. “De abonnementen houden stand maar de losse verkoop van magazines staat onder druk omwille van de terugloop van de traffic in de verkooppunten. Minder dagelijks bezoek voor kranten, tabak en lotto zorgt ook voor minder verkoop van tijdschriften.” Dit jaar ziet Roularta positief tegemoet, al ziet het de stijging van de papierprijzen en de indexering van de personeelskosten wel als een uitdaging.
38
➜ Rechter volgt VFP niet in procedure transportkosten In een vonnis van 18 maart heeft de Rechtbank van Koophandel te Brussel de vordering van VFP over de verhoging van de transportkosten door AMP ongegrond verklaard. Daarmee komt voorlopig een antwoord op bijna twee jaar procederen. In februari 2009 dienden de beroepsverenigingen VFP, Prodipresse en Buurtsuper.be een vordering tot staking in bij de Rechtbank van Koophandel te Brussel tegen AMP. Reden was de bekende verhoging van de “Het vonnis is zeer kort gemotiveerd”, zegt VFP-raadsheer meester Pierre transportkosten in januari 2009. de Bandt. Nadat de rechter in juni 2009 had vastgesteld dat AMP over een machtspositie beschikt op de markt van de persdistributie in België, gelaste hij een gerechtelijk onderzoek over de verhoging van de transportkosten omdat AMP aanvoerde dat ze zonder de verhoging zware verliezen zou lijden. “Het vonnis is zeer kort gemotiveerd”, zegt VFP-raadsheer meester Pierre de Bandt. “Er wordt nauwelijks of niet ingegaan op de argumenten van de beroepsverenigingen en de rechter oordeelt op basis van de enge visie van AMP (zoals ook weergegeven in het deskundigenverslag) dat de verhoging van het minimumforfait tot 219 euro per maand geen misbruik van machtspositie is.” De beroepsverenigingen beraden zich over de verdere stappen die moeten worden ondernomen, inclusief een hoger beroep bij het Hof van Beroep te Brussel waar ook de Standaard Boekhandel een gelijkaardige procedure voert.
➜ Financiering kleine ondernemingen blijft problematisch De kredietverlening aan ondernemingen zit opnieuw in de lift: eind 2010 was er een toename van 6% aan bedrijfskredieten ten opzichte van eind 2009. Dat blijkt uit recente cijfers van de Nationale Bank van België. Dat klinkt dus positief, maar uit een recent onderzoek van Kefik, het Kenniscentrum voor Financiering van KMO’s, blijkt dat kleine ondernemingen en starters veel frequenter worden geconfronteerd met kredietweigeringen. Ze moeten ook vaker investeringen uitstellen omwille van een uitblijvende financiering. Uit de jaarlijkse Kefik-enquête over KMOfinanciering blijkt dat in 2010 8,8% van de micro-ondernemingen investeringen hebben moeten uitstellen vanwege financieringsmoeilijkheden. Van hen werd 19,6% in 2010 geconfronteerd met een kredietweigering en zelfs 30% geeft aan veel problemen te hebben gehad met de bank. Bij starters treffen we eenzelfde problematiek: meer dan een kwart (27,4%) van de gestarte ondernemingen heeft moeilijkheden ervaren bij de zoektocht naar financiering. Bij grotere KMO’s liggen die cijfers veel lager: 3,6% stelde investeringen uit, aan 13,9% van hen werd krediet geweigerd en 12,4% kreeg problemen met de bank. Met 113 miljard euro bereikten de bedrijfskredieten eind 2010 wel een recordpeil. Er zijn ook minder kredietweigeringen in 2010 dan in 2009; 19,6% ten opzichte van 26,2%. Wel zijn er nog altijd meer weigeringen dan in 2008 (17%). De voornaamste redenen voor kredietweigering zijn volgens micro-ondernemers de onvoldoende waarborgen en de te kleine inbreng. Voor de starters is dat voor meer dan de helft (51%) voornamelijk te wijten aan onvoldoende waarborgen. Ook Unizo spreekt van een positieve evolutie, maar blijft voorzichtig. “Het gaat de goede kant uit met KMO-bankfinanciering maar niet alle leed is geleden: veel micro-ondernemingen hebben het nog steeds moeilijk om krediet te krijgen. Meer dan 30% van hen geeft aan problemen te hebben met de bank,” zegt Unizo-topman Karel Van Eetvelt. april 2011
Schijnwerper
➜ Vrijmaking postmarkt: toekomst biedt mogelijkheden voor de PostPunten Sinds dit jaar is de Belgische postmarkt volledig vrijgemaakt. Iedereen kan nu bij wijze van spreken pakketten en brieven leveren, niet langer alleen bpost. Dat betekent dat er de komende jaren wellicht een aantal concurrenten hun neus aan het venster zullen steken, vooral op het vlak van business mail en pakjes. Het buitenland leert ons wel dat de residentiële briefbezorging meestal in handen van het “traditionele” postbedrijf blijft wegens minder interessant voor andere bedrijven om zich op dat vlak te engageren. Ook voor de dagbladhandelaars die als PostPunt fungeren kan een en ander gevolgen hebben. Gedelegeerd bestuurder van bpost Johnny Thijs ziet de toekomst vooral hoopvol tegemoet, ook voor de PostPunten, die een positieve rol kunnen spelen in de nieuwe ontwikkelingen: “We moeten klaarstaan met een competitief productaanbod. De kwaliteit en de betrouwbaarheid van de dienstverlening is essentieel. Dat is de toekomst. Door te doen wat we zeggen dat we willen doen. Een enorm grote doelstelling, vooral omdat de PostPunten een belangrijke rol spelen op de pakjesmarkt. Een markt die volgens onze prognoses zou kunnen verdubbelen binnen de vijf jaar. Wat dus potentieel veel meer werk en een hoger zakencijfer kan betekenen voor de PostPunten.”
➜ Geen concurrerende netwerken Met de vrijmaking van de markt lijkt het gevaar te bestaan dat er een nieuw, concurrentieel netwerk van private “postpunten” ontstaat. Toch leert een blik op de ons omringende landen waar de vrijmaking van de postmarkt al langer een feit is, dat dat niet het geval is. Joost Vantomme, director regulatory affairs van bpost: “Zowat alle landen zijn afgestapt van een netwerk met 100% postkantoren. Ze evolueren naar een hybride vorm, zoals in België, of een netwerk met bijna alleen maar PostPunten. In Engeland is maar liefst 97% van het netwerk een privaat PostPunt. In Duitsland en vele andere landen zien we dezelfde evolutie. Maar nergens is er sprake van een nieuw, concurrerend netwerk van PostPunten.” Bovendien passen de PostPunten perfect in het plaatje van diversifiëring, kostenbesparing en flexibiliteit, belangrijke pijlers bij de werking en het aanbod van bpost in deze nieuwe omgeving. PostPunten zijn daarbij een belangrijke troef voor bpost. Joost Vantomme: “We moeten nog meer inspelen op wat onze klanten willen en nodig hebben. Klanten worden steeds veeleisender en willen producten en diensten op maat van hun persoonlijke behoeften. De PostPunten geven daar een antwoord op. Ze zijn dus een belangrijke troef voor bpost.” (bron: 100 pct. PostPunt)
april 2011
MEDIANIEUWTJES NINA VIERT 5DE VERJAARDAG! Het magazine NINA viert zijn 5de verjaardag met een exclusief feestnummer op 14 mei 2011. Het magazine wordt voor de gelegenheid in een feestelijk jasje gestoken: een glossy cover, rechte rug en een extra dik nummer. Inhoudelijk draait alles rond NINA’s 5de verjaardag met veel cadeaus, wedstrijden en BV’s. Bovendien krijgt elke NINA lezeres een gratis en origineel verjaardagscadeau. DE ZOMER VAN HET LAATSTE NIEUWS Op 24 juni verschijnt bij Het Laatste Nieuws de gratis bijlage “De Zomer van 2011”. Deze praktische gids in de vorm van een extra dik magazine geeft een overzicht van alles wat de zomer van 2011 in België te bieden heeft. Elke provincie krijgt een eigen agenda met daarin alle festivals, speelpleinen, concerten,… per stad en per gemeente. SAMENWERKING TUSSEN SANOMA, CORELIO, ROSSEL EN YENTO! Sanoma Magazines Belgium, Corelio en Rossel stellen hun lezersbestanden ter beschikking voor one-to-one communicatie via Yento!. Adverteerders en hun agentschappen krijgen op die manier de mogelijkheid een directe conversatie aan te gaan met het publiek van de Belgische media. NJAM! EN SANOMA MAGAZINES BELGIUM STARTEN PARTNERSHIP Sanoma Magazines Belgium en Njam! werken sinds januari intensief samen. Zo is er een gloednieuwe maandelijkse Njam!-rubriek in Feeling. De komende maanden zijn er ook Njam!-onderwerpen terug te vinden in andere magazines van de Sanoma-groep. Later dit jaar volgt de lancering van het nieuwe Njam!-magazine. KRANT VAN WEST-VLAANDEREN BRENGT BIJLAGE KW TRENDY De Krant van West-Vlaanderen lanceert een extra bijlage, KW Trendy. Deze speciale editie haakt in op de nieuwste trends op het vlak van mode, verzorging, vrije tijd, sport, ontspanning, gastronomie, horeca, gezondheid en schoonheid. KW Trendy verschijnt twee maal per jaar, op 4 maart en op 16 september 2011.
39
schijnwerper ➜ Verkoop kranten in 2010 status quo Volgens het CIM heeft de krantenverkoop zich vorig jaar gehandhaafd. Bij de Nederlandstalige titels weinig grote verschuivingen. Het Laatste Nieuws blijft de onbetwiste marktleider met een gemiddelde verkoop van 286.420 stuks (+0,8%). Uitdager Het Nieuwsblad ziet zijn verkoop stabiliseren (+0,4%) op 259.643 exemplaren. Bij Concentra daalt Gazet van Antwerpen licht (-0,8% tot 100.477 exemplaren) en tekent Het Belang van Limburg voor een vlak cijfer (+0,8%) van 98.525 verkochte kranten. De Morgen verliest een procent (-0,9%) tot 54.829 exemplaren, terwijl De Tijd, tevreden zal zijn met het behoud van 36.129 verkochte exemplaren (+0,3%). De Standaard. klokte in 2010 af op een gemiddelde dagverkoop van 93.711 kranten (+2,1%). Bij de Franstalige titels zien we een licht negatieve tendens. La Dernière Heure bleef stabiel op 63.280 stuks. De grootste klap is voor Le Soir: het verloor 4,8% van zijn verkochte oplage en liet een gemiddelde noteren van 81.069 exemplaren. De regionale kranten van Sud Presse verloren 3 procent en landden in 2010 op 114.208 stuks. L’Avenir (Corelio) zakt 1,7% tot 91.378 exemplaren en La Libre Belgique verliest 2,8% tot 42.192 stuks.
➜ Verkoop magazines kende een moeilijk 2010 Het CIM maakte ook zijn jaarcijfers voor de magazineverkoop bekend. Op enkele uitzonderingen na is de tendens negatief. Bij de weekbladen (we beperken ons tot de Nederlandstalige titels) blijft Dag Allemaal marktleider met een gemiddelde verkoop van 422.067 exemplaren (-2,2%). Eerste achtervolger is voortaan Libelle, dat 3,2% wint tot 226.673 stuks. Humo wordt naar de derde plek verwezen na een verlies van 2,5% (216.044 ex.). Ook Story deed het goed: +3,3% (tot 164.318 ex.), maar de markt telt meer verliezers: Flair NL (-4,2% tot 117.714 ex.), Knack (-4,2% tot 116.964 ex.), P-magazine (-3% tot 54.924 ex.), Teve-Blad (-6,8% tot 137.703 ex.), Tv Familie (-7% tot 121.434 ex.), Primo (-1,1% tot 100.634 ex), Trends en Trends-Tendances (-2,2% tot 39.169 ex.), Sport/Voetbal Magazine en Sport/Foot Magazine (-4,4% tot 53.632 ex) en Money Talk NL en FR (-9,6% tot 47.108 ex.). Ook de maandbladen hadden het allerminst onder de markt. Bij de winnaars vinden we dit drietal. Think Media-titel Ché groeit met 5,1% en verkoopt 24.457 exemplaren. Marie Claire Vlaams gaat er 5% op vooruit en scoort een gemiddelde van 12.920 stuks. Bij de lifestyltetitels gaat Goed Gevoel met de bloemen lopen: +10% tot 84.673 exemplaren. Vitaya Magazine volgt niet en zakt 17,6% tot 55.386 ex. Ook in de hoek waar de klappen vallen, vinden we Glam’it (-35% tot 15.277 ex.), Genieten (-25,6% tot 12.250 ex.), Talkies (-25% tot 2.911 ex.) en Goedele (-16,4% tot 48.751 ex.). Feeling ziet 4% verloren gaan (tot 72.830 ex.). Tot besluit van het treurige rijtje: Royals (-6% tot 12.536 ex.), Motoren & Toerisme (-7,8% tot 15.636 ex.), Menzo (-3,5% tot nauwelijks 4.226 exemplaren) en Grande Verkoop Humo zakt met 2,5% (-22,4% tot 16.500 ex.). in 2010
40
MEDIANIEUWTJES MOTORWERELD IN HET NIEUW MotorWereld krijgt een nieuw kleedje. Het motorblad heeft een volledig nieuwe inhoud en layout, met meer aandacht voor fotografie, een bredere invalshoek, nieuwe rubrieken (bv. Techniek voor dummies) en een nieuw stripverhaal (Rooie Oortjes). ROULARTA LANCEERT KNACK WERELDTIJDSCHRIFT OOK ALS MAGABOOK Op 21 maart 2011 lanceert Roularta Media Group een nieuw driemaandelijks magazine: Knack WT/Knack Wereldtijdschrift. Het bookazine brengt grote verhalen uit de wereld van wetenschap, cultuur, literatuur, politiek en sport. Het verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 40.000 exemplaren. Deze publicatie van Roularta is een magabook, wat betekent dat het dikker, luxueuzer en tijdlozer is dan een magazine. (bron: Media Marketing) DIGITALE SCHERMEN IN MAKRO- EN METROWINKELS NIET LANGER BESCHIKBAAR Het contract tussen Boardcast en Makro voor de plaatsing en commercialisering van digitale schermen in de Makro- en Metrowinkels eindigt op 15 januari. Het contract wordt niet verlengd en deze netwerken van digitale schermen verdwijnen. TÉLÉ MOUSTIQUE WORDT MOUSTIQUE Op 16 maart veranderde Télé Moustique van naam en werd het kortweg Moustique. De naamsverandering gaat gepaard met een grote herpositionerings- en vernieuwingsoperatie, waar al sinds vorig jaar aan gewerkt wordt. De nieuwe naam wordt vergezeld van een nieuw logo, een nieuwe cover, een nieuwe inhoud en een nieuwe lay-out. (bron: Media Marketing) A.S.MAGAZINE VOORTAAN OOK IN DE KRANTENWINKEL A.S.Magazine van A.S.Adventure is sinds een maand ook in de krantenwinkel te koop. Het magazine was voorheen enkel in de A.S.-winkels te vinden. A.S.Magazine heeft voortaan een oplage van 150.000 exemplaren, waarvan er 5.000 in losse verkoop verspreid worden aan de verkoopprijs van 4,5 euro. Het magazine wordt gemaakt door Head Office (bron: Media Marketing).
april 2011
Column
Hete hangijzers
De actualiteit volgens het forum van Perswinkel.be Perswinkel.be is een forum dat gratis ter beschikking van alle persverkopers staat. Iedere verkoper kan er mits registratie (noodzakelijk omdat het forum exclusief voor persverkopers is) zijn mening kwijt over alles wat de sector aangaat en méér. Naast de occasionele kolder vallen er beslist interessante meningen en nuttige nieuwtjes te sprokkelen. Wilfried Vandenbroucke, een van de vijf initiatiefnemers, geeft een woordje uitleg bij een van de actuele thema’s. Een aangetekende van onze Nationale Misschien hebt u onlangs, net als ik, een aangetekende brief van onze Nationale Loterij ontvangen. Met de mededeling dat uw zaak werd bezocht door een minderjarige mystery shopper en dat u effectief aan deze persoon een product van de Loterij hebt verkocht, en met een waarschuwing dat bij verdere inbreuken op het contract sancties zou den kunnen volgen. De Loterij is een NV van publiek recht sinds midden 2002, en vanaf dat moment al wordt een ongemakkelijke spreidstand aangehouden: gas geven en remmen tegelijk. De NV moet een flinke monopolierente ophoesten en in ruil voor dat monopolie kreeg ze de opdracht de gok lust te kanaliseren en te beteugelen. De houding van de overheid zelf tegenover de kansspelen is ook altijd wat ambigu geweest, net als de houding tegenover rookwaren overigens: gokken en roken worden (meer en meer) als negatief gepercipieerd, wat de staat toelaat er zonder protest flink wat taksen op te heffen. Uiteraard worden er ook enkele offi ciële of officieuze waakhonden op gezet: de Kansspelcommissie, de Rodinstichting, of (voor het roken) de Liga voor Kankerbestrijding. Het verbod tot verkoop aan minderjarigen is (in tegenstelling tot het verbod op verkoop van rookwaren aan min zestienjarigen) géén wet, maar een (nieuwe) contractclausule, vlak voor deze controles aan het contract toe gevoegd. De Loterij beteugelt op deze manier zelf de verkoop, mede (of: vooral…) omdat haar imago naar buitenwereld en politiek toe héél belangrijk is. Zie ook de huidige (mooie) mediacampagne, die naar goodwill moet hengelen: “De Loterij creëert kansen”. Het is volstrekt acceptabel dat de Loterij voor deelname beperkingen in leeftijd oplegt. Wat ik persoonlijk niet acceptabel vind, is de manier waarop de naleving van deze clausule bij de verkooppunten wordt gecontroleerd: door in de winkelpunten een anonieme behoorlijk uit de kluiten gewassen minderjarige (18 min enkele maanden) een kras lotje te laten bestellen. Het is mijn overtuiging dat heel veel collega’s, net als ikzelf, de intentie hebben het contract te respecteren. De hou ding van de Loterij in deze getuigt echter van weinig kennis van de werkvloer. Zo heb ikzelf bijvoorbeeld een winkel in een echte studen
april 2011
tenbuurt: dagelijks komen een 200-tal studenten binnen, waarvan de meeste 18 zijn of – in het begin van het schooljaar – één of enkele maanden later 18 worden. Het is onmogelijk om van elke klant die identiteitskaart te vragen en als ik het doe, leidt dat soms tot genante situaties. Want je viseert in eerste instantie uiteraard de studenten die er jonger uitzien dan ze zijn – en daar soms complexen over hebben. Als de Loterij echt begaan is met de beteugeling van de goklust, is het dan normaal dat je aan iemand van 18 min één dag zelfs geen lotje van één euro mag verkopen, terwijl je aan diezelfde persoon één dag later een Lotto van 1502,75 mag slijten? En dan zelfs moet proberen een nevenverkoop van kraslotjes te plaatsen, zoals ons een jaartje gele den op een cursus werd geleerd? Zou de geestelijke rijpheid op één dag zo geweldig toenemen? Of: is de geest van die clausule niet belangrijker dan de letter? En wat te denken van de aanwezigheid van de Nationale Loterij op evenementen als Pukkelpop, waar veel 15- tot 17-jarigen rondlopen en waar door enthousiaste promo-girls en -boys allerlei kraslotjes worden verkocht? Stuurt de Loterij ook dààr een mys tery shopper van 17 jaar en 11 maanden naartoe? Allemaal vragen die ook leven op het forum van perswinkel, waar veel verkopers deze con trole ervaren als een dolk in de rug. Zo handel je niet met de partners die je groot gemaakt hebben, is de algemene teneur. Of nog: dit is een operatie schone schijn, waarbij de verkoper kop van Jut is. n
“
…ook ontvangen. Wij kijken zeer goed uit wat leeftijd betreft, dus zo jong zal ie er toch niet uitgezien hebben. Zelfs minderjarige kinderen van vaste klanten krijgen niks mee van ons.
”
“
Wij kijken er ook naar als ik twijfel vraag ik ook of ze al 18 jaar zijn. Maar met de studenten is dat heel moeilijk inderdaad, die zien er allemaal ouder uit dan 18.
“ “
“
”
Hun klacht komt wel een beetje laat. Ik vraag me af waarom ze pas na 6 maanden hiermee afkomen.
”
Pascontrole kan ook affrontelijk zijn, zo vroeg ik een vrouw haar pas, omdat ze er geen 18 uitzag, shit ze was 32.
”
Ik was op Werchter en Pukkelpop en al dat jong gespuis kocht zonder problemen van die kleine win for life!!! En ons maar bang maken.
”
41
Vertier
Zweedse puzzel
Puzzelen!
Zweedse puzzel
AGENTE V. VLAANDEREN
PERSOON DIE DEEL UITMAAKT V.E. GROEP
WINKELOPSTELLING
ZOEN
FAMILIELID
BESCHIKBAAR GELD
KEESINGUITGAVE
BEROEP VERENIGDE STATEN
LASTDIER
ONBEKENDE (AFK.)
GEDORSTE KORENHALM MEETKUNDIG GETAL
DAAD VOOR EEN ANDER
CORPULENT
BEVESTIGING
POLITIEMAN
CIJFERPUZZEL
ROND GEBAK
DIK TOUW
DAGBLADHANDEL
TAFELFLES
GEZICHTSORGAAN
AMERIKAANSE NIEUWSZENDER DENKBEELD GEVANGENISVERTREK AUTORITEIT
PERS. VNW.
DEEL V.E. ETMAAL HOOFDDEKSEL
LANGSTE ITALIAANSE RIVIER
WELWILLEND
BRILLANTINE STEKELIG DIER FIRMA MET DE GROOTSTE AFZET
RANGTELWOORD
OP GROTE AFSTAND
BETAALMIDDEL
VERKOOP
UITROEP VAN PIJN
BEGRENSDE RUIMTE
HOFFEEST
DOPINGPRODUCT (AFK.)
DEEL V.H. SKELET
HISTORISCHE DUITSE STAD
SJABLOON
WINDVLAAG
RANCUNE
ZONDER MOED
KLIPGEIT
VLAAG
HULP
SLANGVORMIGE VIS
STERKEDRANK
HET BIEDEN
ERNSTIG
DL V. GROOTBRITTANNIË
KUIL
PLAATS AAN DE LESSE SPONSSTEEN
GROOT REPTIEL
PLAATS
MOEILIJK BREEKBAAR
OOST-VLAAMS STADJE NIET VAST VERTEGENWOORDIGER V. ANTWERPEN EN LIMBURG
MAANSTAND (AFK.)
DEEL V.D. VOET
DUW
VERLEGENHEID
LOFSPRAAK
EUROPEAAN
FIJNGESTAMPTE AARDAPPELEN BRIEVENVERVOER
PLAATS OP HET WWW
KLEINE BAAI
HEILIGE (AFK.)
EDELGAS AANGEZICHTSONEFFENBEHARING AAN- BIJBELSE GEZICHTS- VROUW
BEHARING
IK
PLAATS IN VL.-BRABANT
VERBRANDINGSREST
LAGE MANNENSTEM NIKKEL
EETLUST ONAANGENAME GEUR
LUXEMBURGSE OMROEP (AFK.)
LOFDICHT
SIGNAALHETZELFDE LAMPJE (AFK.) GELUIDSDRAGER
ONJUISTE MENING
BRAZILIAANSE STAD
KLEDINGSTUK
HIT VANDAAR PETER MAFFAY
NUMERO MUZIEKNOOT
CIJFERPUZZEL
PERS. VNW.
EEN ZEKERE
ONTZAG RAADSEL WAARMEE IETS TE WINNEN VALT
AFSLAGPLAATS BIJ GOLF
IN ORDE FUIF (AFK.) HERTZ
VERSTAND
Oplossing puzzel Radar 2
KEMPENS LANDSCHAP
STRAATRUZIE
© DENKSPORT PUZZELBLADEN © DENKSPORT PUZZELBLADEN
42
Oplossing K F A R D I N B A M L A N I N A G E R R T
L C I D K A C R E A L F W H A A L N E S L E N S U D O
N I C H T G E M S T R E K
A K J G U S A E N SS T B N VN T MI PK U RV E IR D T O G OA GL A G R U K E GN E I O N M ZS ET T B S AI AT LE E R G P T E E N K P U T R U W S T O O T A S L ON SI A BN EK R TND I O I DO KW CR DE D DE O U ER GE AL R
E V Z Z E L E E A E L D L E P W R O B O D U R E E I M L S N O L E G E B O E A A N S T D H E P R Y S P U Z Z E
S U D O K U K R O K O D I L
april 2011
1.000.000 €
*
TREKKING ELKE MAANDAG
* Als je de enige bent met de 6 juiste nummers.
GEEF JE DROMEN MEER KANSEN.
Exclusieve verza verkrijgba melmap ar!