P602416 een uitgave van KVG VORMING vzw
KATHOLIEKE VERENIGING GEHANDICAPTEN
• September 2011 • nummer 7 • jaargang 66 •
Afgiftekantoor: Gent X Verschijnt maandelijks, behalve tijdens de maanden februari en augustus ■ Retouradres: A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen
MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT OVER HANDICAP EN INCLUSIE
› Grote
› Naar zee met
› Vrouwen met
› Geen goede
veranderingen in de zorg
het openbaar vervoer
een handicap in de verdediging
start van het schooljaar
Inhoudstafel
Redactioneel
Anders … en ook beter? Veranderingsmanager leidt zorgvernieuwing in goede banen .................................................... p.3 Rolstoel, trein, busdag Een dagje naar zee met het openbaar vervoer ............ p.6 Agenda KVG-vormingsmomenten en vrijetijdsaanbod in de provincies..................................................... p.8 Marge Publicaties, Ten slotte, Zoek en Vind ......................... p.10 Met alle geweld Vrouwen met een handicap in de verdediging .......... p.12 Redgy en Cindy Hun verhaal is voor niemand een taboe .................... p.15 Standpunt Start nieuwe schooljaar in mineur ............................ p.17 Wetten en weten Uitkeringen aan ‘arbeidsgehandicapten’ .................. p.20 Jonge helden Kwinten en Paul verleggen hun grenzen .....................p.22 Bezinning Beginnen ............................................................. p.23
Ten laatste op 1 augustus moest de Belgische overheid een officieel rapport voorleggen aan het comité voor de Rechten van Personen met een Handicap over hoe ver we staan met de implementatie (uitvoering) van het VN-Verdrag voor gelijke kansen van personen met een handicap. Enkele weken geleden werd het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding aangesteld als ‘onafhankelijk mechanisme’ dat in België moet toezien op de uitvoering van dit verdrag. Net op tijd om aan een belangrijke verplichting te voldoen. Wat er in het officiële rapport van de Belgische overheid staat, weten we nog niet. Wij weten wel dat er ondertussen hard gewerkt wordt aan alternatieve rapporten. GRIP werkt er aan eentje, KVG werkt actief mee aan het alternatieve rapport van het BDF (Belgian Disability Forum). Ook representatieve raden, zoals de Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap en de verschillende gemeenschapsraden werken daaraan mee. Een ‘Vlaamse Raad’ zou ook zijn steentje kunnen bijdragen, maar die is er helaas nog niet. Nochtans hebben wij hier al lang op aangedrongen.
Ronkende verklaringen op papier, volstaan lang niet. Colofon HANDISCOOP is een uitgave van de Katholieke Vereniging Gehandicapten-Vormingsbeweging vzw, Verantwoordelijke uitgever: Pierre Gyselinck, Waregemsesteenweg 53, 9770 Kruishoutem Hoofdredactie: Lief Vanbael Eindredactie: Luc Van Tolhuyzen Administratie: Maria Cleiren Lay-Out: Peter Sackx Coverfoto: Lief Vanbael Redactieteam: Marc Kempen, Pieter Ghijsels, Rosie Roothans, Lief Vanbael, Peter Sackx Druk: De Cuyper, Drukkerijstraat 11, 9240 Zele, Redactieadres: KVG, ‘Huize Mathieu Van Gorp’, Arthur Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, fax 03 248 14 42, e-mail:
[email protected], www.kvg.be, Prk. 000-0487925-15, Reclame: KVG-Vorming vzw, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, Jaarabonnement: € 19. De redactieraad is niet verantwoordelijk voor ingezonden artikels (teksten van gelegenheidsschrijvers, lezersbrieven, koopjes, zoekertjes). Enkel teksten die ondertekend zijn kunnen worden opgenomen. De redactieraad behoudt zich het recht om ingezonden stukken in te korten of te weigeren. Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten met uitdrukkelijke toestemming van de redactie. De redactie is niet verantwoordelijk voor de advertenties. Een opname van een advertentie in Handiscoop biedt geen garantie voor goede kwaliteit van de aangeprezen producten. Verschijnt maandelijks op 25 000 exemplaren. Sommige informatie uit Handiscoop (o.m. Standpunten) is ook na te lezen op internet. Handiscoop is 6 maanden na de verschijningsdatum beschikbaar in pdf op www.kvg.be.
Er staan al veel ‘rechten van de mens’ neergeschreven in allerlei verdragen, verklaringen, wetten, … Wij hebben een ‘Universele Verklaring van de Rechten van de Mens’ en zelfs in onze eigenste grondwet van heel lang geleden staat uitdrukkelijk dat alle Belgen gelijk zijn voor de wet. En daar horen natuurlijk ook mensen met een handicap bij. Toch vindt men het internationaal noodzakelijk om nog werk te maken van specifieke verdragen voor specifieke doelgroepen. Natuurlijk ontkennen wij het belang van verdragen zoals het ‘Verdrag voor de Rechten van het Kind’ en het recente ‘Verdrag voor Gelijke Kansen van Personen met een Handicap’ niet. Als ‘stok achter de deur’ zijn zij heel zinvol. Maar ronkende verklaringen op papier volstaan niet. Om ervoor te zorgen dat mensen met een handicap gelijke kansen krijgen, moet er nog ontzettend veel gebeuren. Ook zal ieder van ons zijn verantwoordelijkheid moeten opnemen. Want hoe rijmen wij het ijveren voor gelijke rechten van personen met een handicap met het gedrag van mensen die een parkeerkaart kopieren om zelf gratis te kunnen parkeren? Wat gaat onze Vlaamse overheid ondernemen nu blijkt dat de diversiteitscijfers abominabel zijn? Gaat men het streefcijfer van 4,5 % ambtenaren met een arbeidshandicap tegen 2015 verlagen (momenteel werken er maar 1,2% mensen met een arbeidshandicap)? Of zal men werkelijke inspanningen doen om mensen met een handicap aan te werven? Zal onze Vlaamse minister van onderwijs zich neerleggen bij de uitspraak dat er geen ‘draagvlak’ is voor inclusief onderwijs? Zal de minister van overheidsbedrijven de NMBS terugfluiten na hun nietszeggend antwoord op de vraag om hun dienstverlening voor reizigers met een handicap te verbeteren? En zo kunnen wij nog wel even doorgaan …
Anders … en ook beter? De zorg op zijn kop Dat er de volgende jaren een en ander grondig zal veranderen in de wijze waarop personen met een handicap en hun gezin ondersteund zullen worden, is overduidelijk. Deze keer zal het veel verder gaan dan het realiseren van enkele (experimentele) projecten zoals dat de voorbije jaren het geval was. De grote lijnen van de toekomstige zorgvernieuwing legde minister Jo Vandeurzen vorige zomer vast in zijn perspectiefnota 2020. In mei ging Jean-Pierre Van Baelen aan de slag als ‘veranderingsmanager’. Hij moet de geplande zorgvernieuwing in goede banen leiden. Een grondige zorgvernieuwing is nodig omdat de kijk op handicap en op ondersteuning van mensen met een handicap in de loop der jaren fundamenteel veranderde. Mensen met een handicap en hun gezin vragen al lang meer ondersteuning ‘op maat’: d.w.z. een ondersteuning die een antwoord geeft op hun individuele vragen en wensen. Zij wensen meer keuzemogelijkheden, meer autonomie, meer inclusie. Ook internationaal beweegt er op dit vlak heel wat. Maar er is meer … Veranderingsmanager Jean-Pierre Van Baelen: Wij stellen ook vast dat de vraag naar ondersteuning van mensen met een handicap alsmaar toeneemt. De wachtlijsten blijven groeien. Tegelijkertijd stijgen ook de budgetten. Maar onvoldoende om de toenemende ondersteuningsnoden op te vangen. Alleen maar hogere budgetten blijven voorzien voor uitbreiding van het ondersteuningsaanbod zal het probleem dus niet oplossen. Er zullen mechanismen moeten gevonden worden om het tij te keren. Het is onhoudbaar voor een samenleving om voor alle geboden zorg hoge facturen te betalen. De gebruikelijke zorg zal in de toekomst door mantelzorgers (ouders, partners, …) moeten geboden worden. (Nvdr: onder ‘gebruikelijke zorg’ verstaan we die activiteiten
3
��������������
Wij moeten de geëngageerde krachten in onze samenleving terug durven aanspreken.
Daarnaast zullen we aan reguliere diensten, zoals diensten gezinszorg, poetsdiensten, maatschappelijk werk, … moeten zeggen: ‘wees ook toegankelijk voor mensen met een handicap!’ Dit betekent dat zij hun werking en hun regels zullen moeten aanpassen en dat hun aanbod moet vergroten. Vanzelfsprekend moeten zij hiervoor de nodige ondersteuning en budgetten krijgen. Handiscoop: Zullen mensen met een handicap (en hun gezin) voelen dat Vlaanderen een veranderingsmanager heeft? Wat gaat er concreet voor hen veranderen? Jean-Pierre: Zij zullen niet voelen dat er een veranderingsmanager is, maar zij zullen wel voelen dat er in de praktijk een en ander grondig zal veranderen
��������������
wat betreft de ondersteuning van mensen met een handicap. Op korte termijn willen wij vooral werk maken van een goedwerkend ‘voortraject’. Want als wij willen dat personen met een handicap ‘zorg op maat’ krijgen, dan moeten wij goed weten wat hun verwachtingen en hun wensen zijn. Bedoeling is om nog dit jaar in elke provincie ‘diensten ondersteuningsplan’ (DOP) op te richten. Personen met een handicap die momenteel nog geen ondersteuning
© Bart Moens
die partners, ouders of huisgenoten geacht worden voor elkaar te doen: bijv. koken, poetsen, de was doen, zorgen voor een kind, …). Ik besef goed dat sommigen het niet meer van deze tijd vinden om te praten over een ‘warme samenleving’, over ‘solidariteit’, … Maar willen wij erin slagen om mensen met een handicap en een grote ondersteuningsnood tegen 2020 zorggarantie te bieden, zoals minister Vandeurzen dit in zijn perspectiefnota voorziet, dan zullen wij werk moeten maken van een coherente samenleving waarin iedereen, in de mate van het mogelijke, zijn verantwoordelijkheid opneemt. En versta me niet verkeerd! Ik wil hiermee niet zeggen dat ouders zullen verplicht worden om alle zorg voor hun kind met een handicap alleen op te nemen. Maar wij moeten wel de geëngageerde krachten in onze samenleving terug durven aanspreken. En ik geloof dat die zeker aanwezig zijn. Trouwens … als wij er voor willen zorgen dat mensen met een handicap niet vereenzamen in hun inclusieve woonvorm, dan zal iedereen zijn steentje moeten bijdragen.
van het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) krijgen, kunnen daar terecht voor vraagverduidelijking en het opstellen van een ondersteuningsplan. Het is niet verplicht om van deze dienst gebruik te maken, maar wij hopen wel dat veel mensen met een handicap er zich zullen inschrijven. Na een proces van vraagverduidelijking zal de DOP bekijken welke ondersteuning het eigen sociaal netwerk (ouders, broers, zussen, …) kan opnemen. Wanneer de persoon geen of slechts een klein eigen netwerk
4
heeft, zal bekeken worden of er een netwerk kan gecreëerd worden. Daarna zal de DOP verkennen of er ondersteuning kan geboden worden door gewone diensten, bijvoorbeeld een dienst voor gezinszorg, thuisverpleging, een algemene dienst maatschappelijk werk, … Enkel als deze dienstverlening onvoldoende is, zal men bekijken welke handicapspecifieke dienstverlening er van het VAPH nodig is. Als gewone diensten een deel van de ondersteuning van personen met een handicap opnemen, zal de druk op handicapspecifieke dienstverlening verminderen. Hierdoor kunnen er meer mensen waarvoor een handicapspecifieke ondersteuning nodig en wenselijk is, vlugger geholpen worden. Handiscoop: Momenteel wordt er volop gewerkt aan de oprichting van ‘diensten ondersteuningsplan’. Welke prioriteiten dienen er zich daarna aan? Jean-Pierre: Wij willen ook op korte termijn werk maken van een ‘persoonsvolgende financiering’. Aan personen met een handicap zal dan, afhankelijk van hun ondersteuningsnood, een budget toegewezen worden. Zij kunnen kiezen voor een cashbudget of voor een trekkingsrecht (nvdr: soort voucher). Wie kiest voor een cashbudget kan dit aan gelijk welke erkende zorgverstrekker of assistentie besteden. Een trekkingsrecht wordt in een erkende voorziening besteed. Maar door de financiering te koppelen aan de persoon met een handicap kan hij veel meer invloed uitoefenen op zijn ondersteuning. Een persoonsvolgend budget ‘volgt’ de persoon. Wie niet meer tevreden is met de geboden ondersteuning, neemt zijn budget mee naar een andere ondersteuningsvorm. Er zal nog veel moeten overlegd worden, want het is niet eenvoudig om voor een bepaalde ondersteuningsnood een budget vast te leggen. Maar het is wel de bedoeling dat het vooruit zal gaan. Wij hopen de mid-
delen voor het uitbreidingsbeleid 2012 als persoonsvolgende budgetten te kunnen verdelen. Voor we echter met een nieuw financieringsmechanisme starten, moeten wij weten dat het betaalbaar is, ook op lange termijn, en dat het de rechten van personen met een handicap vergroot. De volgende maanden werken wij ook aan de integratie van de PAB-wachtlijst (Persoonlijke-AssistentieBudget) in de CRZ (Centrale Registratie Zorgvragen). Want het is onze bedoeling om de handicapspecifieke ondersteuning toe te wijzen aan personen die het meest dringend ondersteuning nodig hebben. Niet de aard van de ondersteuningsvraag, wel de dringendheid, moet doorslaggevend zijn bij de toewijzing van de ondersteuning. Handiscoop: Al deze geplande wijzigingen vragen een serieuze aanpassing van veel betrokkenen. Niet in het minst van mensen met een
handicap en hun gezin. Want zij zullen enkel nog in aanmerking komen voor handicapspecifieke ondersteuning van het VAPH wanneer het natuurlijk netwerk, aangevuld met de reguliere zorg, onvoldoende ondersteuning kan bieden. Voorzieningen zullen zich, in het kader van een persoonsvolgende financiering, anders moeten gaan organiseren. Ook andere welzijnsvoorzieningen en andere sectoren,
Wij willen op korte termijn werk maken van een ‘persoonsgebonden financiering’.
KIJKEN IN DE GLAZEN BOL …
zoals huisvesting en onderwijs, moeten hun dienstverlening meer open stellen voor mensen met een handicap. Het personeel dat in onze sector werkt, zal zich moeten aanpassen … Jean-Pierre: Dit is de grootste uitdaging waarvoor ik als veranderingsmanager sta. Om alle plannen nu concreet te maken, zal er veel overleg nodig zijn. Het is mijn opdracht om ervoor te zorgen dat we met alle betrokkenen tot een overeenkomst komen. Wij zullen er echter pas komen als we er in slagen om de verschillende belangen te overbruggen en verbindingen te maken. Maar ik geloof in het concept van onderhandelde akkoorden, waarbij iedereen de kans krijgt om zijn inbreng te doen. Zolang we de focus maar niet uit het oog verliezen en die blijft: de kwaliteit van leven van persoon met een handicap vergroten. Lief VANBAEL
week met Jan kan gaan zwemmen? Kunnen de ouders van Jan de zorg beter aan wanneer ze thuisverpleging krijgen? Kan Jan af en toe ergens ‘logeren’ zodat zijn ouders er even tussenuit kunnen? Kan gezinshulp de werkdruk van de ouders wat verlagen? … De DOP stelt dan een zo concreet mogelijk ondersteuningsplan op met vermelding van aantal uren mantelzorg, het aantal uren dat de reguliere diensten bepaalde taken zullen opnemen, enz.
Met de plannen die nu voorliggen, proberen wij ons te verplaatsen naar het jaar 2015. Een en ander zal dan al in de praktijk gebracht zijn. Wij volgen Jan en zijn gezin … Jan, 25 jaar, heeft een meervoudige handicap: hij is rolstoelgebonden en heeft een lichte tot matige verstandelijke handicap. Tot zijn 21ste zat hij op school. Daarna kwam hij terug thuis. Hij deed wel een aanvraag voor dagbesteding, maar hij kon nog nergens terecht. Zijn ouders, nog actieve mensen, vinden het zwaar om dag in dag uit voor Jan te zorgen en zijn bezorgd over later. Jan zelf is het ook beu om ganse dagen thuis te zitten en niets om handen te hebben. Jan en zijn ouders nemen contact met een dienst ondersteuningsplan (DOP) in hun omgeving. Deze dienst gaat op weg met Jan en zijn gezin om hun wensen en verwachtingen duidelijk in kaart te brengen. Jan woont nog graag thuis en zijn ouders zien dit, mits de nodige ondersteuning, zitten. Wel wil Jan enkele dagen per week het huis uit: ergens vrijwilligerswerk doen, gaan zwemmen, met andere mensen met een handicap activiteiten doen, … De DOP verkent de mogelijkheden: is er een aanbod van vrijwilligerswerk in de buurt? Kan Jan daar zomaar terecht of is er specifieke ondersteuning van een dienst begeleid werk nodig? Kan Jan aansluiten bij een vrijetijdsaanbod voor mensen met een handicap? Is er nog een andere vorm van (eventueel handicapspecifieke) dagbesteding nodig? Is er een familielid of buur die bijvoorbeeld een keer per
Tegen 2015 zal ook het ‘zorgzwaarte-instrument’ (ZZI), dat momenteel uitgetest wordt, hopelijk wel op punt staan. Dit ZZI is een van de instrumenten om de ondersteuningsnood van Jan ‘in te schalen’. Deze inschaling moet het mogelijk maken om aan Jan een budget toe te wijzen, rekening houdend met de ondersteuning van zijn netwerk en de ondersteuning van de reguliere diensten. Hoe de vertaling van een ondersteuningsnood naar een persoonsvolgend budget gemaakt zal worden, is momenteel nog niet duidelijk. Wel weten we al dat Jan zal kunnen kiezen voor een cashbudget om hiermee diensten aan te kopen of assistenten aan te werven of voor een trekkingsrecht om van de diensten van een erkende voorziening of ondersteuningsaanbod gebruik te maken. Stel nu dat een van de ouders plots wegvalt, dan zal er meer handicapspecifieke ondersteuning nodig zijn. Hierdoor zal het aan Jan toegewezen budget moeten aangepast worden. De ervaring zal leren hoe vlot en snel dat kan verlopen …
5
��������������
Rolstoel, trein, busdag Op een, euh … niet zo zonnige, dag trokken we naar zee. Met het openbaar vervoer van Lommel naar Oostende! Je uitstap een dagje uitstellen tot de zon van de partij is, is voor personen met een handicap geen optie. Want wie ondersteuning nodig heeft om op bus of trein te geraken, moet minstens 24 uur vooraf de ritten reserveren.
loket weg om mensen op de trein te helpen. Rolstoelers moeten dus naar Mol of Neerpelt. Op de website van De Lijn kun je aanklikken dat je nood hebt aan een toegankelijke bus. Toen ik dit deed voor de route naar Mol-station of Neerpelt-station verscheen op het scherm: ‘geen reisroute, contacteer de belbus’. De mevrouw aan de telefoon kon mij echter niet zeggen of ik met de belbus tot aan het station van Mol zou geraken, maar ze zou me terugbellen. In de late namiddag kreeg ik te horen dat dit niet zou lukken omdat de stations toch niet toegankelijk zijn. Vreemd. Maar ik heb niet verder aangedrongen en andere mogelijkheden gezocht. De bus Hamont-Leuven passeert in Lommel. Niet aan het station, maar ook wel op wandelafstand van bij mij thuis. En een op de twee bussen is toegankelijk. Een poging waard!
Vier uur onderweg! Die donderdag vertrokken wij rond halftien richting Lommel-kerk. Rond 10 uur stopt daar de bus Hamont-Leuven. Met vereende krachten lukte het Elien om op de bus te geraken. De chauffeur wachtte geduldig achter zijn stuur. Toch even bij hem geïnformeerd: ‘zouden wij een toegankelijke bus hebben indien wij vooraf gereserveerd hadden?’ ‘Maakt geen verschil, gehandicapten moeten de belbus nemen’, was de reactie. Toen wij hem erop wezen dat wij daarvoor gebeld hadden, maar dat dit niet kon, haalde de brave man zijn schouders op. Met hulp van een medepassagier zijn wij in Mol van de bus geraakt. En toen liep alles als een fluitje van een cent.
De ‘voorpret’ Elien: Voor onze uitstap naar zee op donderdag begon ik dinsdagvoormiddag een en ander uit te zoeken zodat ik tijdig kon reserveren. Van Lommel naar Oostende is natuurlijk een heel eind, maar goed te doen met de trein. Je neemt aan het station van Lommel de trein naar Antwerpen en stapt in Berchem over op de trein naar Oostende. Je doet daar 3 uur 15 minuten over. Als je de moeite neemt om zowel in Berchem als in Gent en Brugge over te stappen, bespaar je een kwartier en doe je er 3 uur over. Maar helaas … rolstoelers kunnen in Lommel niet op de trein. Het station, dat nochtans pas vernieuwd is én een toegankelijk toilet heeft, is zo klein dat er maar enkele uren per dag personeel aanwezig is en zij kunnen niet achter het
��������������
In het station van Mol stond de ‘man in het gele pak’ al met de opritten klaar en hielp ons heel vriendelijk op de trein van 10.47 u. Tijdens deze rit bleven wij wel in de hal staan omdat de enige rolstoelplaats al ingenomen was door een gezin met buggy. Een goed uurtje later kwamen wij aan in
6
Antwerpen-Centraal. Ook in Antwerpen-Centraal werden wij opgewacht door iemand die ons met de verplaatsbare opritten heel efficiënt op de trein van 12.20 u. richting Oostende zette. Wij hadden een kwartiertje kunnen uitsparen als wij de trein van 12.05 richting Gent genomen hadden. Maar dan moesten wij zowel in Gent als in Brugge overstappen. De overstaptijd voor beide aansluitingen was te nipt om het risico te nemen. Voordeel van de rit Antwerpen-Oostende is dat je als rolstoeler, samen met een begeleider, in eerste klasse mag reizen. Om de drie wagons is er een eerste klasse en in elke eerste klasse is er een mogelijkheid om een zetel neer te klappen om plaats te maken voor een rolstoel. In Oostende stond de ‘man in het gele pak’ ons al op te wachten. En we hadden geluk, de trein had geen vertraging, zodat wij om 14 uur in Oostende toekwamen. Moest Elien geen rolstoel nodig hebben en waren we evengoed om 9.30 u. bij haar thuis vertrokken, dan hadden we de trein in Lommel van 9.47 u. genomen om rond 13 uur in Oostende aan te komen.
Wij hebben de zee gezien … Wij hebben net 2,5 uur in Oostende doorgebracht. Een rush naar de zee. Langs de dijk gewandeld tot voorbij de gaanderijen. Wij wilden even op het strand, maar alle verharde paden begonnen onderaan een trap. Één keer vonden wij een hellend vlak naar het verharde pad, maar helaas werd dit geblokkeerd door een ongelukkig geparkeerde reddingsboot. Zijn we maar een ijsje gaan eten! Om 16.30 u. waren wij, een half uur voor vertrek zoals de NMBS vraagt, terug in het station en werden we op de trein richting Antwerpen geholpen. In Antwerpen-Centraal liep het even mis en stond de ‘man in het gele pak’ niet op ons te wachten. Er was een sprintje naar de stationschef nodig, maar die stuurde onmiddellijk iemand om ons op de trein naar Mol te helpen, die gelukkig op het tegenoverliggende spoor vertrok. In het station van Mol werden wij wel opgewacht om ons van de trein te helpen. Ondertussen was het even na acht uur. Rond half negen vertrok de bus Leuven-Hamont naar Lommel zodat wij een paar minuten voor 21 uur onze bestemming bereikt hadden. Deze keer was het wel een toegankelijke bus met een erg behulpzame chauffeur. Een lange dag voor een paar uur aan zee. Maar wat een vriendelijk en behulpzaam treinen buspersoneel! Lief VANBAEL
7
��������������
������ Antwerpen |Gezin en Handicap|tel. 03 216 29 90| |
[email protected]| ●
4, 11 oktober - 19.30 u. - initiatie SMOG (Spreken Met Ondersteuning van Gebaren) - Antwerpen-Berchem
Limburg |KVG Vorming|tel. 011 23 22 05| |
[email protected]|
|Gezin en Handicap|tel. 03 216 29 90| |
[email protected]|
Turnhout
13 oktober - 19.30 u. - infoavond: communiceren met mensen met autisme - Hasselt ● 18 oktober - 19.30 u. - infoavond: waar heb ik recht op? (i.s.m. Wiric) - Sint-Truiden ● 18, 25 oktober - 19.30 u. - initiatie SMOG (Spreken Met Ondersteuning van Gebaren) - Hasselt
|Gezin en Handicap|tel. 03 216 29 90| |
[email protected]|
●
|Vrije tijd|tel. 011 28 57 43| |
[email protected]|
17 september, 15 oktober - 10 uur - kookclub - Hasselt ● 7 oktober - 20 uur - caféavond voor jongvolwassenen met een fysieke handicap en vrienden - Hasselt ●
1 oktober - 10.30 u. - gezinsdag in Domein Pietersheim - Lanaken ● 20 oktober - 19.30 u. - ontmoetingsavond: mijn verhaal (i.s.m. CM) - Houthalen ●
Gezinsweekend
25 oktober - 19.30 u. - infoavond: handicap en dementie - Merksplas
|Steunpunt Vrijetijd Gehandicapten Kempen|tel. 014 40 33 61| |
[email protected]|
10 september - gezinsdag: geocache (gps zoektocht) en farmgames - Rijkevorsel Info: Doepa: 0476 99 67 39, doepa@doepa. be of www.doepa.be ● 16 september - 19 uur - Mega Party Turnhout ● 20 september - 13.30 u. - cultuurbeurs: ●
toegankelijke activiteiten. Via de nieuwe website kun je ook de Facebook- en Twitterberichten bekijken (rechts bovenaan op de site). Met deze link www.facebook.com/ introvzw kom je rechtstreeks op de Facebook-pagina en op http://twitter.com/#!/introvzw vind je onze Twitteraccount.
Van 23 tot 25 september organiseert KVG Turnhout een gezinsweekend in vakantiepark Weerterbergen in Weert. De deelnemers kunnen genieten van de luxe van een privé-sauna, zwemparadijs en tal van ontspanningsmogelijkheden. Er is plaats voor 20 tot 25 personen, dus een zestal gezinnen. Een vrijwilligersploeg zorgt ervoor dat de gezinnen echt in de watten worden gelegd. Deelnameprijs: KVG-leden + 12 jaar: 200 euro, - 12 jaar: 150 euro. Niet-leden: + 12 jaar: 250 euro, 12 jaar: 200 euro. Info en inschrijvingen KVG-Turnhout, 014 40 33 60,
[email protected]
Toegankelijkheidsbrochure voor organisatoren Intro vzw gaf een overzichtelijke brochure uit om verantwoordelijken van cultuurcentra en organisatoren van festivals, sportmanifestaties en indoor- én outdoorevenementen te helpen in hun zoektocht naar een grotere toegankelijkheid voor mensen met een handicap. De brochure bevat heel wat tips over bijvoorbeeld aangepast sanitair, bereikbaarheid van een toegankelijke parking en over rolstoelpodia. Er staan ook aanwijzingen in over hoe je informatie toegankelijk maakt voor slechtzienden of over hoe je communiceert met mensen met een specifieke handicap. Deze brochure kun je aanvragen bij Intro, intro@intro-events. be, 02 465 67 00 of downloaden op www.intro-events. be.
Intro gaat volledig interactief Een nieuwe website, een Facebook-pagina en een Twitter-account: Intro vzw wordt superinteractief! Bedoeling? Beter communiceren met mensen met een handicap, met organisatoren en met vrijwilligers. Tegelijk wil Intro nog meer en nog betere informatie ter beschikking stellen. De site www.intro-events.be bevat alle nodige informatie over de toegankelijkheid van evenementen, naast, onder meer, een uitgebreide agenda van
��������������
●
8
kennismaking nieuw seizoen van ‘toegankelijke cultuur’ - Geel ● 27 september - 20.15 u. - toegankelijke cultuur: Familie Flöz: infinita - Geel ● 28 september - 13.30 u. - boccia - Meerhout - Info: KVG-Meerhout, Patrick Kampers, 014 30 20 03 ● 9 oktober - 14 uur - herfstwandeling - Lille ● vanaf september - pianoles voor mensen met een visuele handicap in de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans van Turnhout - Info:
[email protected], 014 41 36 38
Oost-Vlaanderen |KVG Vorming|tel. 09 227 34 41|
[email protected]|
29 september - 19.30 u. - infoavond: waar heb ik recht op?’ - Laarne ● 15 oktober - 14 uur - infomiddag voor ouders van een kind met een handicap - Grembergen ●
16 september - 13.30 u. - Vigo achter de schermen (bedrijfsbezoek) - Heverlee ● 27 september - 19.30 u. - infoavond: tegemoetkomingen - Tienen ● 11 oktober - 19.30 u. - infoavond: autisme en gedragsproblemen - Leuven ●
|Gezin en Handicap|tel. 03 216 29 90| |
[email protected]|
4 oktober - 19.30 u. - infoavond: waar heb ik recht op? - Roosdaal ● 18 oktober - 19.30 u. - infoavond: erfrecht - Leuven ●
|tel. 016 23 51 21|
[email protected]| |www.vibeg.be| ●
●
11 oktober - 19.30 u. - infoavond: relaties, seksualiteit en handicap - Aalst
14, 21, 28 september en 5, 12, 19 oktober - 9.30 u. - een reeks bewegingstheater: Kijk! Wipneuzen fluistervingers glinsterogen … - Kessel-Lo
Intro
|Gezin en Handicap|tel. 03 216 29 90| |
[email protected]|
|tel. 02 465 67 00|
[email protected]|
16 september - Memorial Van Damme - Brussel ● 16, 17, 18 september - Puckema - FestivalPuurs; ● 7, 8 oktober - Rock Ternat - Ternat ●
Vlaams-Brabant |KVG-Vorming|tel. 016 23 51 61| |
[email protected]| |www.kvg-vlaamsbrabant.be|
VIBEG
KVG-Kenniscentrum |tel. 03 216 29 90| |
[email protected]|
22 september - 13.30 u. - klare wijn: beschermingsmaatregelen - Zellik ● 27 september - 13.30 u. - klare wijn: verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering - Genk ● 29 september - 10.30 u. - vorming voor iedereen: kijk op handicap - Hoboken ● 6 oktober - 13.30 u. - klare wijn: erfrecht - Zellik ● 11 oktober - 13.30 u. - Klare wijn: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap - Genk ● 11 oktober - 13.30 u. - Klare wijn: evaluatie handicap en vrijstellingen allerhande - Roeselare ●
Op deze evenementen is Intro aanwezig. Nog meer toegankelijke evenementen vind je op www.intro-events.be of tel. 02 465 67 00
Doorbreek de kloof tussen u en uw huis... Kies voor de oplossing van ThyssenKrupp Monolift en uw ganse woning wordt weer toegankelijk. Bel gratis
w
rt!
u or o Vo omf c
Platformliften
Huisliften
Trapliften
[email protected]
Vraag geheel vrijblijvend een offerte op maat van uw wensen en behoeften. www.thyssenkruppmonolift.be
2110091_Handiscoop_K2.indd 1
§
9
ThyssenKrupp
0800 12 697 24u/24, 7d/7
15/02/11 10:37
��������������
Studiemomenten 20 oktober - studiedag ‘de cliënt en zijn netwerk een present en krachtig samenspel?!’ n.a.v. 25 jaar Begeleid Wonen Leuven - Leuven. Informatie: Anne Bongaerts, 016 23 20 42.
verenigingen een studiedag ‘stoma is geen drama’ in het Provinciaal Vormingscentrum in Malle. Op het programma staan verschillende infosessies en de deelnemers kunnen diverse standen van firma’s, mutualiteiten, … bezoeken. Informatie: www. stomavlaanderen.be/programma.html,
[email protected] of bel 078 15 01 51 (kankertelefoon).
Vormingsprogramma’s Verschillende organisaties gaven een folder uit met hun vormingsaanbod voor het werkjaar 2011-2012 of voor het najaar 2011: - Handicum: 09 261 57 50, www. handicum.be,
[email protected] - Modem: 03 820 63 50,
[email protected], www. modemadvies.be - VMG: 09 228 96 98,
[email protected], www.vzwvmg.be Omgaan met autisme De Vlaamse Vereniging Autisme organiseert dit najaar verschillende basiscursussen ‘omgaan met autisme’ voor familieleden van personen met autisme en mensen die in de sector werken. Na een inleiding over autistisch denken en de gevolgen daarvan op de ontwikkeling van iemand met autisme en zijn/haar omgeving gaat de groep aan de slag. Vetrekkend vanuit concrete vragen van elke deelnemer worden mogelijke oorzaken van een bepaald gedrag en moeilijke situaties besproken en naar antwoorden gezocht. Elke cursus wordt begeleid door een autismedeskundige en een ervaringsdeskundige. Er starten ochtendcursussen (zes samenkomsten) in Hasselt vanaf 30 september en in Gent vanaf 14 oktober. Avondcursussen starten in Gent vanaf 26 september, in Wilrijk vanaf 26 september, in Leuven vanaf 4 oktober, in Oud-Turnhout vanaf 4 oktober en in Tielt vanaf 10 oktober. Voor informatie:
[email protected], autismetelefoon: 078 15 22 52. Stoma is geen drama Op zaterdag 8 oktober vanaf 9 uur organiseren 14 Vlaamse stoma-
��������������
Ten slotte Elektronische toegang tot dossier
Via ‘mijn.vaph.be’ kunnen personen met een handicap die een dossier bij het VAPH hebben, hun persoonlijke gegevens via elektronische weg consulteren. Een elektronische identiteitskaart en een kaartlezer volstaan om het persoonlijk dossier in te kijken. In een volgende fase zullen ook elektronische aanvragen en wijzigingen via deze weg kunnen. De applicatie maakt ook gebruik van het toegangsbeheer van het eHealth-platform. Dit betekent dat zij de authenticatie met e-ID of token verzorgen. Gezinsvakantie
Jaarlijks organiseert het Rode KruisVlaanderen een vakantie voor gezinnen waarvan een gezinslid een handicap of ziekte heeft. Dit jaar gaat deze vakantie door van 15 tot 20 oktober in Hotel De Valkenberg in de Rheden. Tijdens deze vakantie kan de zorg voor een familielid met een handicap overgenomen worden door vrijwilligers en verpleegkundigen, zodat het gezin van een ontspannen vakantie kan genieten. Informatie: Lars Verberckmoes, stafmedewerker Zorg Rode Kruis-Vlaanderen, 015 44 35 07. Aangepaste beeldende vorming
Volwassenen met een handicap kunnen in de kunstacademie van Eekloo de optie ‘aangepaste beeldende vorming’ volgen. Vier uur per week maken de deelnemers kennis met vormen, kleuren, materialen, tech-
10
nieken, … Naast geleide opdrachten is er ook ruimte voor eigen ideeën. Saar Debuysere (beeldend kunstenaar) begeleidt deze vorming. Inlichtingen: www.kunstacademieeeklo.be,
[email protected], 09 218 27 50. Toegankelijkheid
Informatie over toegankelijke restaurants vind je op www.dinersite.be. Je kan daar een gemeente of stad ingeven en zoeken op bijv. ‘rolstoeltoegankelijk’. Op de website www.toevla.be kun je onder ‘zoeken’ verschillende toegankelijke accommodaties vinden. Familiedag
‘Je bent zo mooi anders’ is het thema van de familiedag die de Interdiocesane Dienst voor Gezinspastoraal (IDGP) op zondag 9 oktober organiseert in Averbode De familiedag biedt een kans om nieuwe inzichten en ervaringen op te doen rond anders-zijn en diversiteit, kennis te maken met werkvormen waarbij een bijbelverhaal tot leven komt, initiatieven rond relatieverdieping en het aanbod voor gezinnen in de Vlaamse kerk te leren kennen, enz. Naast lezingen en werkwinkels voor volwassenen, tieners en kinderen, is er ook veel ruimte voor ontmoeting en ontspanning. Gezinnen die aangesloten zijn bij de KVG-groep zijn hartelijk welkom. Informatie en inschrijvingen:
[email protected], 016 32 84 29 of 30, www.gezinspastoraal.be. Mijn leven, een carrousel
Theater Tievo brengt een voorstelling vol kleur, geluid, dans, beweging, muziek en verhalen. Zes vrouwen en vier mannen gingen een jaar lang wekelijks aan de slag. Uit de verhalen van deze mensen, de mooie en trieste dingen uit hun leven, groeide de productie ‘mijn leven, een carrousel’. Voorstellingen gaan door in Tienen op 8 oktober, in Bierbeek op 3 december en in Aarschot op 15 januari 2012. Voor kaarten en reservatie: Tievo, 016 80 46 16,
[email protected].
KVG-leden kunnen gratis een advertentie plaatsen in de rubriek Zoek&Vind. Teksten hiervoor kun je bezorgen aan de redactie: Handiscoop, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, e-mail:
[email protected]. Geef ook je lidnummer door.
TE KOOP
■ Scooter VIVO REVIMEX - vier wielen - vraagprijs 750 euro + volledig rolstoeltoegankelijk appartement gelijkvloers - twee slaapkamers - aangepaste keuken en badkamer - ongeveer 72 m2 - centrum Hoeilaart - prijs: overeen te komen - Inlichtingen: Deronghe, 0475 80 04 44 (na 10 uur).
■ Verzorgingsbed - elektronisch verstelbaar in hoogte, hoofd- en voeteinde - lattenbodem en matras TEMUR - prijs: overeen te komen - Inlichtingen: Breemans-Cox Jacqueline, 011 64 17 67.
■ Driewielige elektroscooter MINICROSSER - nieuwe batterijen + uitschuifbare oprijgoten in aluminium - prijzen: overeen te komen - Inlichtingen: Van Heule Emiel, 09 371 76 82 of 0478 60 95 97.
■ Autolift - in de hoogte regelbaar voor auto met 5 deuren om scooter op te tillen + papegaai om met vier schroeven in de muur te bevestigen draait links en rechts + luchtkussen met noppen - dikste maat - Inlichtingen: Vanhees, 011 80 20 66.
■ Ziekenhuisbed MODEM - kan in alle standen tot zitstand geplaatst worden - elektrische bediening - met matras en opblaasbare matras tegen doorligwonden - opklapbare zijstukken - vraagprijs: 750 euro + Booster MOBILE - met lader en batterijen - prijs: overeen te komen + rolstoelen OTTO BOCK - vraagprijs: 200 euro + opvouwbaar looprek (licht beschadigd) + verplaatsbaar tiltoestel HANDY MOVE voor gebruik met rails - foto’s op aanvraag op website:
[email protected] - Inlichtingen: Martens, 0478 93 13 39.
■ Elektrische rolstoel - Inlichtingen: Claesen, 0479 73 96 40. ■ Verzorgingsbed AKS DELTA 4 - beuk - elektrisch verstelbaar - aankoopprijs: 1.510 euro - vraagprijs: 800 euro + decubitusmatras EAZYFLOW 512 - graad II (tot 150 kg) - met motor (wisseldruksysteem) - aankoopprijs: 1.320 euro - vraagprijs: 700 euro + passieve mobiele tillift HANDY MOVE model 1632 (type toileting sling) - aankoopprijs: 3.200 euro - vraagprijs: 1.750 euro - Inlichtingen: Anita Hofkens, 0477 89 78 21.
TE HUUR
■ Gelijkvloers appartement - 80 m2 geschikt voor kantoor, winkel of praktijk - kan mits enkele aanpassingen ook gebruikt worden door bejaarde persoon of persoon met een handicap - Inlichtingen: Annie Depreeuw 0475 63 68 54.
■ Elektrische scooter VENUS 3 licht model - driewielig - 6,4 km/uur max. 115 kg gebruikersgewicht - in vier delen demonteerbaar - batterijen: 2 x 12 V - 21 kg (zonder batterijen) - vraagprijs: 200 euro - Inlichtingen, Scheirlinck, 051 68 98 03 of 0467 35 98 03.
■ Orthopedische driewieler Vermeiren 2102 - met rechthoekig stuur, voelplaten, heupsteun met gordel en begeleidersstang - kleinste model (voor kind tot ongeveer 7 jaar) - aankoopprijs: 1.367 euro - vraagprijs: 250 euro - Inlichtingen: Erica Devijver, 0479 89 11 08.
■ Elektrische rolstoel RAPIDO VERMEIREN - afstand: 30 km - max. snelheid: 6km/uur - prijs overeen te komen - Inlichtingen: Closset, 011 58 78 61.
■ In- en uitstapsysteem TURNY 300 - uitdraaibare passagierszetel met elektrisch mechanisme - prijs overeen te komen - Inlichtingen: Meijens, 0475 86 77 02.
■ Eenpersoonsbed BURMEIER ARMINIA - met oprichter - elektrische bediening + nachtkastje BURMEIER HERMANN met eettablet + matras TEMPUR COMBI SPECIAL - 85x195x20 - prijzen: overeen te komen - Inlichtingen Waeyenbergh, 016 48 09 48 of 0474 42 44 51,
[email protected].
GEZOCHT
■ Passwerk zoekt dringend nieuwe werknemers met een ASS diagnose goede kennis van Engels en interesse in IT (voorkennis of diploma is geen vereiste) - Inlichtingen: Passwerk, Nico de Cleen, 0474 08 72 00, nico@passwerk. be, www.paswerk.be.
■ Wie kan ons oude singeltjes bezorgen van Jimmy Frey en Burt Blanca? Ook CD-singels van Jimmy zijn welkom (kopen of ruilen). Info: Fam. Merens, 0472 21 20 94. OVERLIJDEN
■ Op 15 juli overleed Luc Cleiren. Luc was een van de eerste medewerkers van Mathieu van Gorp, stichter van KVG. Hij was medeoprichter van een jongerendienst binnen KVG en was jarenlang ‘vrijgestelde’ in Limburg. KVG wenst zijn vrouw Elma en zijn familie heel veel sterkte.
■ Omer Van Duys overleed op 28 juni 2011. Hij was jaren actief in KVGverbond Waasland en KVG Sint-GillisWaas. Onze oprechte deelneming aan familie en vrienden.
GRATIS
■ Ziekenhuisbed met matras - Inlichtingen: Bastiaens: 03 645 51 16 of 0477 72 00 34.
11
��������������
Met alle geweld
„Geweld en huiselijk geweld tegen vrouwen is een van de meest ernstige schendingen van de mensenrechten die in Europa nog bestaan. Vaak gaat het over een verborgen probleem. In verscheidene landen gebeurde onderzoek en dit geeft aan dat 20 tot 25 % van de vrouwen te maken krijgen met fysiek geweld en dat 10 % seksueel geweld ondergaat.” Zo staat het in het verklarend rapport van de conventie voor bestrijding en preventie van geweld tegen vrouwen. Dit verdrag is nog piepjong. De Raad van Europa stelde de teksten voor op 11 mei 2011. België werkte hard mee aan deze conventie, maar voorlopig heeft ons land dit verdrag nog niet ondertekend.
��������������
De vrouwen van Persephone willen niet wachten tot dit verdrag zal omgezet zijn in nationale wetgeving (een proces van jaren). Daarom organiseert de vereniging een cursus zelfverdediging voor vrouwen met een handicap of chronische ziekte. Handiscoop sprak met Ann Van den Buys, geëngageerde vrijwilliger bij Persephone. Zij vertelt waarom een handicap je extra kwetsbaar kan maken voor alle vormen van geweld, maar benadrukt ook dat je kan
12
leren om weerbaar te worden en respect af te dwingen. Ann Van den Buys: Als je als vrouw een handicap hebt, kan je om verschillende redenen meer kwetsbaar zijn voor geweld. Neem nu dat je voor je verzorging afhankelijk bent van hulp. Veel vrouwen zijn het van kleinsaf gewoon dat zij op een onaangename manier worden aangeraakt, voor hun dagelijkse verzorging of voor therapie.
Vrouwen zijn bang om niet geloofd te worden. Wij gaan ervan uit dat jouw verhaal waar is.
ook voor bewijs. Ik herinner mij een zaak van een meisje dat was aangerand door een leraar. Zij had haar vriendinnetjes hierover verteld en omdat hun getuigenissen zo gelijkend waren, gold dit als een deel van het bewijs. Het is maar door je mond open te doen dat er dingen kunnen veranderen. Daders gaan er immers gemakkelijk van uit dat ze niet gestraft zullen worden.
Handiscoop: Wat moeten we nog weten over daders? Ann: Daders ‘testen’ een mogelijk slachtoffer graag uit. Ze hebben immers graag gemakkelijke slachtoffers. Soms begint het met een hand op je knie. Een vrouw denkt dan wel ‘Bwèèèk’, maar zegt niets in de hoop dat het vlug voorbij is. Voor een dader is dat nu net het signaal om níet te stoppen en een stapje verder te gaan. Vandaar de ver-
Meisjes en vrouwen met een handicap leven vaak erg beschermd. Zij leren laat of nooit ‘nee’ te zeggen en schatten gevaarlijke situaties niet tijdig in of weten niet hoe te reageren. Privacy is nog een ander probleem. Zo had een van onze leden eens een hulp die nooit klopte voor ze de kamer binnenkwam. Ze kwam ook gewoon binnengewandeld terwijl de kinesist die aan huis kwam met haar bezig was. Je ligt daar dan wel in je ondergoed! Voor vrouwen met een handicap is het niet altijd gemakkelijk om aangifte te doen. Je kunnen verplaatsen tot bij het politiekantoor en er binnengeraken blijft een probleem. Heel wat aangiftes worden bovendien geseponeerd door gebrek aan bewijzen. Het vraagt ook wel wat doorzettingsvermogen om je verhaal te mogen doen. Politie en slachtofferhulp zijn vaak niet vertrouwd met handicap. Handiscoop: Wat raadt Persephone vrouwen aan die te maken krijgen met geweld? Ann: We merken dat vrouwen met een handicap die geweld ervaren er maar moeilijk over durven praten. Nochtans is ‘Praat erover!’ de raad die we vrouwen die te maken krijgen met geweld, in welke vorm dan ook, willen meegeven. Wij gaan er net als diensten voor slachtofferhulp van uit dat jouw verhaal waar is! Al te vaak krijgen vrouwen te maken met ongeloof wanneer zij geweld ter sprake brengen. Omdat anderen hun partner zo betrokken en ‘braaf’ vinden, of omdat men ervan uitgaat dat een vrouw met een handicap niet aantrekkelijk is en dus niet kan aangerand worden. Je verhaal doen, zorgt
CURSUS ZELFVERDEDIGING Persephone vzw organiseert, in samenwerking met Gezin en Handicap, een cursus zelfverdediging voor vrouwen met een lichamelijke of zintuiglijke handicap. Je hoeft geen lid te zijn van de vereniging om deel te nemen. Maar leden van Persephone en Gezin en Handicap/KVG betalen slechts 10 euro (15 euro voor niet-leden). Breng wel je eigen lunchpakket mee. Deze cursus gaat door op zaterdag 22 oktober (voor vrouwen met een fysieke handicap) en zondag 23 oktober (voor vrouwen met een visuele of auditieve handicap) in Hoboken. De cursus wordt begeleid door Irene Zeilinger van Garance. Meer informatie en inschrijvingen: Persephone vzw, tel. 03 322 46 40, ma. wo. vr. 9-11 uur, di. do. 17-19 uur (Ria Van Meenen), info@persephonevzw. org, www.persephonevzw.org of Gezin en Handicap,, 03 216 29 90,
[email protected], www.gezinenhandicap.be Vermeld ook, ten laatste twee weken vooraf, of je assistentie of praktische hulp nodig hebt.
13
��������������
zuchting bij vrouwen dat ze het hadden moeten zien aankomen. Hoe langer je wacht om te reageren, hoe moeilijker het wordt. Handiscoop: Persephone biedt op 22 en 23 oktober een cursus zelfverdediging aan in Antwerpen voor vrouwen met een lichamelijke en zintuiglijke handicap. Wat leer je daar? Ann: Je leert tijdig gevaarlijke situaties herkennen. Je leert je lichaamstaal in de strijd te gooien en je verbaal te verdedigen. Tijdens de cursus leer je ook concrete verdedigingstechnieken. Zelfverdediging gaat verder dan je fysiek verdedigen. Als je weet wat je kunt zeggen in een vervelende situatie en hoe je dat best doet, geef je aan een mogelijke dader een belangrijk signaal. ‘Pas op, ik laat mij niet doen.’ Onze lesgeefster geeft heel wat algemene tips over jezelf verdedigen. Hoe geraak je uit een greep? Wat als de dader voor je, naast je of achter je staat? Zij gaat ook met elke deelneemster op zoek naar wat zij wel kan, rekening houdend
met haar handicap. Ikzelf kan bijvoorbeeld iemand flink pijn doen door met mijn kruk op zijn knie te slaan. Natuurlijk ben ik fysiek niet opgewassen tegen de meeste mannen, maar als een dader merkt dat je actie onderneemt, heeft hij door dat je geen gemakkelijk slachtoffer zal zijn en zal hij in veel gevallen afdruipen. Handiscoop: Kreeg jijzelf al te maken met fysieke agressie? Ann: Dat is eens gebeurd tijdens een ruzie met een vroegere vriend. Voor ik een relatie met hem begon, wist ik wel dat hij soms agressief kon reageren. Maar ik dacht dat ik hem wel kalm kon houden. Dat was ook zo, tot ik na een banale woordenwisseling in mijn auto stapte om naar huis te rijden. Plots greep hij mij bij de keel. Ik kreeg bijna geen lucht meer. Van eerdere weerbaarheidstrainingen had ik onthouden dat je al na 8 seconden zonder lucht je bewustzijn begint te verliezen. Ik ben hem hard beginnen stompen tegen zijn schouder. Uiteindelijk liet hij mij los. Ik weet nog dat hij zei: „Nu weet ik dat
Daders gaan ervan uit dat ze niet gestraft zullen worden. Doe je mond dus open en vertel je verhaal! jij je niet laat doen”. Pas thuis zag ik de blauwe plekken in mijn hals waar zijn handen hadden geknepen. Dat incident was meteen het einde van onze relatie. Waar je natuurlijk veel verdriet om hebt, want het gaat tenslotte om een relatie die stuk loopt. Het gevecht met die man heb ik maar gewonnen dankzij mijn handicap. Omdat ik met krukken loop, heb ik veel armkracht, waardoor ik hem heel hard heb kunnen slaan. Rosie ROOTHANS
HOE DIEN IK EEN KLACHT IN? EN WAT DAN? Ga naar een politiedienst, waar een politieambtenaar jouw klacht noteert in een proces-verbaal. Vraag naar het nummer van het proces-verbaal om de zaak te kunnen opvolgen en vraag ook welk parket bevoegd is. Je kan schriftelijk een klacht indienen of hulp vragen van de dienst Slachtofferonthaal van de rechtbank. De politie komt dan aan huis. Iemand met een verstandelijke handicap kan aan iemand anders vragen om klacht in te dienen.
- Als een dokter verklaart dat jouw verwondingen het resultaat kunnen zijn van mishandeling, is dit een geldig bewijs. Kies eventueel een dokter die de dader niet kent. Vraag de dokter om zijn verklaring zelf bij te houden.
De procureur des konings en zijn substituten onderzoeken of de klacht aanleiding kan geven tot vervolging van de dader. Daarvoor moeten volgende voorwaarden vervuld zijn: - de daad is strafbaar - de identiteit van de dader is bekend - er zijn voldoende aanwijzingen
Wanneer een rechter oordeelt dat de dader schuldig is kan hij een straf uitspreken: - strafbemiddeling (dader en slachtoffer zoeken samen uit hoe de dader zijn fout kan rechtzetten) - alternatieve straf - voorwaardelijke gevangenisstraf - gevangenisstraf
Verzamel voldoende bewijzen: - De rechtbank aanvaardt onrechtstreekse getuigen. Mensen die de misdaad niet gezien hebben, maar aan wie het slachtoffer verteld heeft wat er gebeurd is. - Als een psychiater de vermoedelijke dader heeft onderzocht en hem in staat acht om de misdaad te begaan, dan is dit een geldig bewijs.
��������������
Die bewijzen moeten ervoor zorgen dat de rechter ‘het gevoel heeft’ dat de aanklacht voldoende bewezen is. Het hoeft niet te gaan om een onomstotelijk bewijs.
Bron: Persephone, Geweld tegen vrouwen met een handicap, 64 bladzijden (Garant). Meer info over het boek: www.persephonevzw.org/dossiers/geweld/index.htm
14
Redgy en Cindy Wij waren hartelijk welkom bij Redgy en Cindy. Redgy is een van de acht getuigen van Taboe, een project waarbij jongvolwassen getuigen over hun handicap. De woning van Redgy en Cindy is nog niet aangepast aan de handicap van Redgy, maar de verbouwingen staan letterlijk voor de deur. Tijdens ons bezoek werd een lift geplaatst zodat zij binnenkort eindelijk in hun slaapkamer kunnen slapen. Handiscoop: Redgy, je neemt deel aan het project Taboe en je getuigt dan over je leven met een handicap. Kan je ons daar iets over vertellen? Redgy: Ik ben Redgy Donvez en woon samen met mijn vrouw Cindy in Oostkamp. Toen ik nog een kind was, begon zich bij mij scoliose te manifesteren. Met verschillende operaties en revalidatie tot gevolg. Toen ik op tienjarige leeftijd nog altijd morste en te pas en te onpas viel, hebben mijn ouders een neuroloog geraadpleegd. Zijn eerste en verkeerde diagnose was: MS, Multiple Sclerose. Pas later werd de juiste diagnose gesteld: Ataxi van Friereich. Dit is, eenvoudig gezegd, een storing van de signalen tussen de kleine hersenen en de zenuwen.
Onderwijs) was nu eenmaal een betere keuze voor mij. En stiekem hoopte ik ook wel dat het ‘speciale onderwijs’ eenvoudiger zou zijn dan het gewone onderwijs. Wat jammer genoeg niet het geval was (lacht).
Handiscoop: Je volgde toen nog les in het gewone onderwijs? Redgy: Ik heb tot het tweede middelbaar gewoon onderwijs gevolgd. Pas na het tweede middelbaar ging ik naar een school voor buitengewoon onderwijs. Een BuSO (Buitengewoon Secundair
In mijn voorlaatste schooljaar kwam Cindy in de school werken als opvoedster. We zijn ongeveer van dezelfde leeftijd. Ik heb namelijk een aantal jaren moeten overdoen. Toen ik op reis wilde, heb ik haar meegevraagd als assistente. Daar is de vonk overgeslagen, en niet
Tijdens mijn jeugd heb ik wel degelijk moeilijke periodes gehad. Nu ik volwassen ben, lijkt alles beter te gaan en heb ik mijn weg wat gevonden. Ik sta, bewust of onbewust, weinig stil bij mijn handicap. Ik ben ook geen tobber. Als ik iets beslist heb, dan ga ik er voor. Mijn vrouw staat overal langer bij stil en zal de zaken eerst goed overdenken vooraleer een beslissing te nemen. Zeker voor onze verbouwingen overweegt zij alle mogelijkheden, terwijl ik sneller een beslissing zal nemen.
15 15
eerder … wat anderen ook mogen beweren. Cindy heeft van haar werkgever wel opmerkingen over onze relatie gekregen, maar liefde kent nu eenmaal geen grenzen. Na de reis zijn wij vlug gaan samenwonen. Zelfs al voor ik mijn tegemoetkoming kreeg. Het PAB (Persoonlijke-AssistentieBudget) is voor ons een geschenk uit de hemel. Cindy werkt nu halftijds als assistente voor mij. Handiscoop: Jullie zijn vorig jaar getrouwd en werden slachtoffers van de ‘Prijs van de liefde’. Wie een tegemoetkoming ontvangt en beslist om samen te wonen of te trouwen, krijgt minder tegemoetkoming omdat er voor de berekening rekening gehouden wordt met het inkomen van de partner. KVG ijvert al jaren voor een beter inkomen voor samenwonende of gehuwde mensen met een handicap. De situatie is al verbeterd, maar we zijn er nog lang niet … Cindy: We wisten dat trouwen voor ons een financiële aderlating zou betekenen. Redgy leverde de helft van
��������������
Taboe brengt gewone verhalen van mensen met een handicap
EEN VERHAAL MET EEN HOEK AF Het project Taboe is een samenwerking tussen KVG West-Vlaanderen en vzw Yieha. Acht jongvolwassenen met een fysieke of sensoriële handicap brengen hun verhaal. Het gaat niet om een klassieke luister- en kijkervaring. Iedere getuige tracht het publiek actief te betrekken bij zijn of haar levensverhaal, waardoor de verhalen tastbaar zijn en niet enkel ‘belerend’. Taboe wil het publiek informeren, sensibiliseren en motiveren om het leven van een persoon met een handicap zo positief, maar niettemin zo realistisch mogelijk, te zien. Het is en blijft niet evident om te leven met een handicap, maar de Taboegetuigen bewijzen dat elk obstakel nieuwe mogelijkheden en dromen creëert. Taboe staat open voor iedereen die eens een andere kijk wil op onze samenleving. In de eerste plaats is Taboe er voor het onderwijs. Alle netten en richtingen kunnen bij Taboe terecht en elk doelpubliek krijgt een getuigenis op maat. Maar ook voor verenigingen, CAW’s, vormselwerkingen, jeugdbewegingen, … brengen de enthousiaste medewerkers van Taboe hun verhaal. Voor meer informatie:
[email protected], KVG West-Vlaanderen, 051 24 88 06.
zijn tegemoetkoming in. Je wordt daar natuurlijk niet vrolijk van, maar trouwen was voor ons een bewuste keuze. Wij hebben een dochter en willen haar toch een bepaalde zekerheid geven. Onze Amina is nu vier jaar. Wij hadden allebei een grote kinderwens. Nadat we een tijdje van onze relatie genoten hebben, hebben wij stappen ondernomen om onze kinderwens te realiseren. Het heeft even geduurd, maar wij waren ontzettend gelukkig toen wij onze dochter in onze armen konden sluiten.
afsluiten en het huis moet grondig verbouwd en aangepast worden.
Ondertussen hebben wij ook samen een huis gekocht, wat helemaal niet evident is. Omwille van zijn handicap kon Redgy geen schuldsaldo- verzekering
Handiscoop: Je bent een van de vrijwillige medewerkers van Taboe en vertelt regelmatig jouw verhaal aan leerlingen en andere geïnteres-
Verhoging uitkeringen Het generatiepact bepaalde dat de uitkeringen, naast de gewone index-aanpassingen’, ook regelmatig moeten aangepast worden aan de welvaart. Om die reden stijgen de inkomensvervangende tegemoetkoming, het vrijstellingsbedrag voor de integratietegemoetkoming en het inkomensbedrag voor de berekening van de tegemoetkoming Hulp aan Bejaarden vanaf 1 september 2011. Inkomensvervangende tegemoetkoming: cat A: 6.165,04 euro/jaar - 513,73/maand cat B: 9.247,56 euro/jaar - 770,63/maand cat C: 12.330,08 euro/jaar - 1.027,51/maand Vrijstelling van het inkomensbedrag voor de integratietegemoetkoming: cat A: 5.689,42/jaar - 474,12/maand cat B: 8.534,12/jaar - 711,18/maand cat C: 11.378,83/jaar -948,24/maand Voor een inkomen uit arbeid verandert het grensbedrag niet Vrijstelling inkomensgrens voor de tegemoetkoming Hulp aan Bejaarden Cat A en B: 12.180,64/jaar - 1.015,05/maand Cat C: 15.220,74/jaar - 1.268,40/maand
��������������
16
seerden. Was je meteen gewonnen voor het initiatief? Redgy: Eigenlijk niet. Ik vroeg me vooral af of mijn leven wel boeiend genoeg was om het aan anderen te vertellen. Eigenlijk leid ik een heel normaal leven zoals veel mannen van mijn leeftijd en ik dacht dat mijn verhaal niet paste in het Taboeproject. Maar na mijn eerste getuigenis kwam de ‘klik’. Ik spreek niet zo duidelijk, maar dankzij een micro en een PowerPoint kan ik mijn verhaal goed brengen. Mijn vrouw neemt het halverwege van mij over. Zij licht dan ook een stukje toe van de erfelijkheidsleer. Dit geeft mij de mogelijkheid om iets te drinken en wat te rusten. Ik ben nog altijd zenuwachtig als ik moet spreken, maar de reacties na mijn getuigenis zijn zeer positief. Taboe is volgens mij een zeer zinvol project. De evaluatieformulieren bevestigen dit ook. Wij brengen geen heldenverhalen of zeer triestige toestanden, maar tonen net dat personen met een handicap een normaal leven kunnen leiden. Je zou denken dat dit ondertussen tot iedereen is doorgedrongen, maar blijkbaar is dat niet zo. Heel gewone verhalen van personen met een handicap zijn voor velen nog altijd heel uitzonderlijk. En zolang dat het geval is, zullen wij ons verhaal moeten brengen. Carlo DEPREYTERE
Start nieuwe schooljaar in mineur! Wij kunnen een boek vullen met verhalen van ouders die de voorbije maanden op zoek gingen naar een school waar hun kind met een handicap de beste kansen tot ontwikkeling kan krijgen, maar met hun kop tegen de muur liepen.
Zoveel goede voornemens! Nochtans worden er al jaren goede voornemens geformuleerd om het onderwijs aan leerlingen met een handicap grondig aan te pakken: - In juli 2009 engageerde Vlaanderen zich om het VN-verdrag voor gelijke rechten van personen met een handicap in de praktijk te realiseren. Artikel 24 zegt o.a.: ‘Personen met een handicap hebben toegang tot inclusief, hoogwaardig en gratis basisonderwijs tot voortgezet onderwijs en wel op basis van gelijkheid met anderen in de gemeenschap waarin ze leven. (…) En personen met een handicap moeten binnen het algemene onderwijssysteem de ondersteuning ontvangen die zij nodig hebben om effectieve deelname aan het onderwijs te vergemakkelijken (…)’.
Eline, Bram, Louis, Lisa en vele anderen zitten (terug) op de bus naar het buitengewoon onderwijs omdat de gewone scholen in hun buurt van zichzelf vinden dat zij niet in staat zijn om een kind met een handicap op te nemen.
Wouter, Kenneth, Mira en vele andere jongeren met een autisme-spectrumstoornis en een normale of zelfs hoge begaafdheid, zullen binnen de kortste keren opnieuw verloren lopen op hun school omdat zij er niet de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.
- Een van de voorgaande Vlaamse regeringen (1999-2004) schreef reeds in haar beleidsnota: ‘het inschrijvingsrecht is een fundamenteel en in beginsel onvoorwaardelijk recht dat in alle onderwijsinstellingen zal worden gewaarborgd’. - In het Vlaamse regeerakkoord (2009) lezen we: „We bouwen verder aan een kwaliteitsvol en modern buitengewoon onderwijs. Alle kinderen die het gewoon onderwijs aankunnen, moeten ook daar kunnen rekenen op voldoende en kosteloze zorg. Om dit aanbod structureel te verbeteren, is er een decreet Leerzorg nodig dat geleidelijk geïmplementeerd wordt op basis van een breed maatschappelijk draagvlak, ook in het onderwijs.” - Onder de titel ‘omgaan met gelijke kansen en diversiteit’ staat in het huidige regeerakkoord (2009-2014) dat ‘elke leerling recht heeft op onderwijs en gepaste begeleiding’. Daarom wil men werk maken van
17
het decreet Leerzorg: „Wij bouwen verder aan een kwalitatief en modern buitengewoon onderwijs. Alle kinderen die het gewoon onderwijs aankunnen, moeten net als in het buitengewoon onderwijs, ook daar kunnen rekenen op voldoende en kosteloze zorg. Om
Na jaren in het gewone onderwijs werd Kaat, een 16-jarige tiener met NAH (Niet-Aangeboren Hersenletsel), vorig jaar uitdrukkelijk gevraagd naar het buitengewoon onderwijs over te stappen. Na een jaartje in het buitengewoon onderwijs besliste ook deze school dat Kaat bij hen niet thuishoort. Tot op dit moment werd er voor haar nog geen oplossing gevonden.
Foto: Simon Van Tittelboom
��������������
dit aanbod structureel te verbeteren is er een decreet Leerzorg nodig dat geleidelijk geïmplementeerd wordt op basis van een breed maatschappelijk draagvlak, ook in het onderwijs”.
Stil staan is achteruit gaan! Ondanks al deze mooie plannen en voornemens staan wij op vlak van gelijke onderwijskansen voor kinderen en jongeren met een handicap nog zo goed als nergens. Voor kinderen met een handicap of chronische ziekte (met uitzondering van leerlingen met een type 8-attest) kan een school nog altijd ‘onvoldoende draagkracht’ inroepen om hen te weigeren. En voor volwassenen met een handicap die ‘levenslang’ willen leren, is er praktisch niks geregeld. Bij de start van vorig schooljaar haalde minister Pascal Smet het dossier Leerzorg van zijn voorganger Frank Vandenbroucke uit de kast. Hij nam zich voor om eerst een basisdecreet te realiseren om het kader vast te leggen en de verdere uitvoering met aanbouwdecreten te regelen. Maar eerst wou hij verkennen of het leerzorgkader op voldoende ‘maatschappelijk draagvlak’ kon rekenen. Daarom werd er van september 2010 tot maart 2011 in verschillende ‘resonantiegroepen’ over Leerzorg vergaderd. Ook Gezin en Handicap nam aan
Ward wil later zo graag ergens in een keuken werken. Helaas is er geen school voor buitengewoon onderwijs (BuSO) in zijn buurt die deze opleiding aanbiedt. De school voor beroepsonderwijs in zijn eigen dorp heeft wel een opleiding ‘voeding’, maar deze school wil hem niet. Hij is dan maar een opleiding houtbewerking gestart in het BuSO, maar zijn motivatie zit nu al dik onder nul.
��������������
Na lang aandringen van haar ouders mag Ellen starten in de beroepsschool voor een opleiding personenzorg omdat zij er van droomt om ooit met kinderen te werken. Maar de school heeft nu al duidelijk gemaakt dat zij er niet aan denkt om voor Ellen een stageplaats te zoeken …
een van deze resonantiegroepen deel en had daar een goed gevoel bij. Er heerste een grote openheid over Leerzorg en het VN-verdrag was voor de deelnemers zeker een stimulans om, veel meer dan in het verleden, positief na te denken over mogelijkheden van inclusief onderwijs. In april hebben de resonantiegroepen hun werkzaamheden afgerond en een synthesetekst afgeleverd. Ondertussen boog de Vlaamse regering zich net voor de zomervakantie over deze nota …
INSCHRIJVINGSRECHT Het decreet ‘gelijke onderwijskansen’ garandeert het recht op inschrijving van alle kinderen in het basis- en secundair onderwijs. Dit betekent dat je je kind kan inschrijven in de school en/of vestigingsplaats van jouw keuze. Een school kan slechts in enkele gevallen de inschrijving van je kind weigeren, o.a.: als je kind een inschrijvingsverslag heeft voor het buitengewoon onderwijs en specifiek onderwijs, verzorging of therapie nodig heeft. Als ouder heb je dan de keuze om je kind in te schrijven in het gewoon of het buitengewoon onderwijs. Een school voor gewoon onderwijs kan je kind weigeren als de eisen die aan de school gesteld worden verder gaan dan de mogelijkheden die de school te bieden heeft (als zij onvoldoende ‘draagkracht’ hebben). Maar als je kind leermoeilijkheden heeft, waardoor het georiënteerd wordt naar het buitengewoon onderwijs van het type 8, kan de school je kind niet om deze reden weigeren. Om een kind met een inschrijvingsverslag van het buitengewoon onderwijs te weigeren, moet de school vooraf een afweging maken of ze al of niet in staat is je kind op te vangen. Een beslissing moet in overleg met de ouders genomen worden en na afweging van de beschikbare ondersteunende maatregelen en een advies van het centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB). Belangrijk is dat je als ouder intensief en volwaardig betrokken wordt bij het overleg- en beslissingsproces. Als beslist wordt om je kind te weigeren dan moet de school je binnen de vier dagen na de effectieve weigering laten weten om welke redenen zij deze beslissing nam. Al je niet akkoord gaat met de weigering om je kind in te schrijven, dan doe je er goed aan om de school om meer uitleg te vragen. Als je kind geweigerd wordt omdat het een inschrijvingsverslag buitengewoon onderwijs heeft, dan zal het LOP (Lokaal OverlegPlatform) je automatisch contacteren en een bemiddeling voorstellen. Je kan ook altijd zelf het LOP vragen om te bemiddelen. Als je vindt dat de beslissing van de school duidelijk ingaat tegen de basisprincipes van het inschrijvingsrecht, dan kan je klacht indienen bij de Commissie inzake leerlingenrechten Voor meer informatie: Gezin en Handicap, 03 216 29 90,
[email protected]. Gezin en Handicap is ook heel geïnteresseerd in negatieve ervaringen m.b.t. dit inschrijvingsrecht.
18
Schooljaar 2011-2012: ’t blijft zoals het was!? En toen werd het stil! Uit de geruchtenmolen weten wij dat de Vlaamse regering eens te meer de druk van vooral de onderwijsvakbonden niet kon weerstaan en grote twijfels blijft hebben over een draagvlak voor Leerzorg. Hierover kwam er echter geen enkele officiële mededeling. ‘Minister Smet wil eerst de leden van de resonantiegroepen hierover informeren, je moet dat begrijpen …’ kregen wij einde juli van zijn kabinet te horen.
handicap en hun ouders? Zal er dan ook geen enkel initiatief genomen worden voor kinderen en jongeren met autisme die al zo lang wachten op ondersteuning? Hoe gaat men het VN-verdrag op vlak van onderwijs in de praktijk realiseren? Kan een school onvoldoende draagkracht blijven inroepen om kinderen met een handicap te weigeren? … Eind juli wou het kabinet hierover helemaal niks kwijt: „Je begrijpt dat wij hierover nog niks kunnen zeggen”? Nee, wij
begrijpen dat niet! Het enige wat wij van dat nietszeggend antwoord begrepen hebben, is dat we een maand voor de start van een nieuw schooljaar op vlak van leerzorg nog nergens staan en dat heel veel kinderen en jongeren met een handicap én hun ouders het schooljaar in mineur zullen starten. Je begrijpt onze enorme teleurstelling. Lief VANBAEL
fo: meer in 0 950 0800 2nfo.be i raplift www.t
Wat gaat er nu gebeuren? Wordt het dossier Leerzorg voor de zoveelste keer op de lange baan geschoven? Welk perspectief hebben leerlingen met een
Onze traplift ... ... Uw comfort
Een school met type 1-onderwijs is niet haalbaar voor Thomas, in een school met type 2-onderwijs krijgt hij niet voldoende uitdagingen. Eigenlijk hoort hij, net als Kaat, in geen enkele van de bestaande types van het buitengewoon onderwijs thuis. En zij zijn niet alleen: té veel jongeren schipperen tussen de verschillende types in het buitengewoon onderwijs en geen enkel biedt de ondersteuning die zij nodig hebben.
Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding
NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
[email protected] | www.trapliftinfo.be
Aangepaste keukens op maat van uw wensen
ontdek len kom langstoen onze onzaalmodel Leopoldlaan 104 | Overpelt Tel . 011 82 38 28 |
[email protected]
Open: Maandag - vrijdag 09:30-12:00 & 14:00-18:00u Woensdag enkel op afspraak | Zaterdag 10:00-16:00u Zondag en feestdagen zijn rustdagen
keukens
Neem alvast een kijkje op www.aangepastekeukens.be 110301IJ L&E Interieur Handiscoo1 1
3/02/2011 18:02:03
19
��������������
Uitkeringen aan ‘arbeidsongeschikten’ Wie werkt, kan ernstig ziek worden, een ongeval hebben, … Je loon wordt dan vervangen door een andere uitkering. Een overzicht van deze uitkeringen vind je in dit artikel. Primaire arbeidsongeschiktheid
last. ‘Gezinslast’ wordt op dezelfde manier bepaald als bij invaliditeit van werknemers.
- samenwonenden’ 40 % van het laatst verdiende loon (de uitkering zonder personen ten laste).
Na zes maanden arbeidsongeschiktheid wordt het recht op verhoogde kinderbijslag onderzocht. Verhoogde kinderbijslag voor arbeidsongeschikten geldt enkel voor gezinnen met beperkte inkomsten.
Voor regelmatige werknemers gelden minimumbedragen voor deze uitkeringen. Een regelmatig werknemer is een persoon die vooraf minstens een bepaald loon verdiende en die een minimale periode heeft gewerkt. Op de hoogste uitkeringen wordt een bedrag ingehouden voor pensioenen en ze zijn begrensd tot een maximumbedrag.
Invaliditeit Na de periode van gewaarborgd loon, ont vang t een arbeidsongeschikte werknemer gedurende een jaar een ziekte-uitkering. Deze ziekte-uitkering bedraagt 60% van het laatst verdiende loon. Op dit bedrag wordt er 10% bedrijfsvoorheffing ingehouden. Vanaf de zevende maand gelden er minimumuitkeringen voor regelmatige werknemers. Een arbeidsongeschikte zelfstandige ontvangt een forfaitair dagbedrag. Bij de bepaling van dit bedrag wordt rekening gehouden met de gezins-
Na 1 jaar arbeidsongeschik theid wordt men ‘invalide’. De ziekte-uitkering wordt dan automatisch een invaliditeitsuitkering. De uitkeringen zijn aangepast aan de gezinssituatie. In het statuut van werknemer ontvangen: - gezinshoofden 65% van het laatst verdiende loon (de uitkering met personen ten laste); - alleenwonenden 55% van het laatst verdiende loon (de verhoogde uitkering zonder personen ten laste);
www.openkijkophandicap.be In deze Handiscoop lees je het relaas van een uitstapje naar zee met het openbaar vervoer. Vooraf moest er heel wat gepland worden, maar uiteindelijk verliep de reis vrij vlot. Ook al waren we minstens twee uur langer onderweg dan een reiziger zonder handicap die dezelfde uitstap maakt. Wij troffen tijdens onze uitstap heel behulpzaam treinpersoneel waardoor alles in zijn plooi viel. Maar wat zijn jouw ervaringen met De Lijn? De NMBS? Geraakte jij vlot op je bestemming? Of heb jij grote problemen ervaren? Heb jij een tip voor onze beleidsmakers om het allemaal wat vlotter te laten verlopen? … Laat het ons weten op www.openkijkophandicap.be Je kan je reacties kwijt aan de redactie van Handiscoop:
[email protected] of tel. 03 216 29 90. Heel erg bedankt alvast.
��������������
20
In het statuut van zelfstandigen ontvangen invaliden een forfaitair bedrag aangepast aan hun gezinssituatie. Zelfstandigen die hun bedrijf volledig hebben stopgezet, hebben recht op een hogere forfaitaire daguitkering. Bepaling gezinssituatie Het bepalen van de gezinscategorie is vrij complex. Zo zal een beperkt inkomen van de partner de invaliditeitsuitkering niet verlagen tot de laagste gezinscategorie. Bij een zeer laag inkomen van de partner behoudt men de gezinscategorie ‘met personen ten laste’ en bij een beperkt inkomen wordt toch nog een ‘verhoogd bedrag zonder personen ten laste’ betaald. Anderzijds kan het inwonen van niet verwante personen met inkomsten er toe leiden dat een invalide met kinderen ten laste toch een lagere uitkering krijgt. Hulp van derden Wie als zwaar ‘zorgbehoevend’ erkend wordt, heeft recht op een dagvergoeding voor bijkomende kosten ten gevolge van die zorgafhankelijkheid. Dit kan vanaf de primaire arbeidsongeschiktheid. Er is een schorsing van de dagvergoeding ‘hulp van derden’ tijdens een voltijdse opname in een voorziening die gesubsidieerd wordt door het RIZIV (alle ziekenhuizen,
Met vragen over sociale wetgeving kun je terecht bij de medewerkers van Geserbu in jouw provincie of op de dienst maatschappelijk werk van jouw CM-kantoor.
pen. Dit gebeurt vooral bij gezinnen waarvan de partner eigen inkomsten heeft.
revalidatiecentra, psychiatrisch verzorgingstehuis, …). Deze vergoeding wordt niet beschouwd als belastbaar inkomen.
Andere voordelen Werkhervatting Aan invaliden met bescheiden gezinsinkomen worden ook andere voordelen toegekend: zoals de verhoogde verzekeringstegemoetkoming voor medische kosten, de extra bescherming bij gezondheidszorgkosten van personen met verhoogde tegemoetkoming, de sociale maximumfactuur aan personen met verhoogde tegemoetkoming en het sociaal telefoontarief.
Een werkhervatting moet zo snel mogelijk gemeld worden aan je ziekenfonds. Indien men na een periode van primaire arbeidsongeschiktheid binnen de 14 dagen of na een periode van invaliditeit binnen de 3 maanden hervalt, leidt dit tot een voortzetting van de voorgaande ziekteperiode.
Welvaartspremie (vakantiegeld) voor invaliden
© Bart Moens
Wie geen 66% arbeidsongeschiktheid behoudt, maar (tijdelijk) nog minstens 50% arbeidsongeschikt blijft, kan zich beroepen op beschermende en cumulerende maatregelen in de ziekteverzekering. Het werk kan deeltijds her vat worden, maar wel altijd met de uitdrukkelijke toestemming van de adviserend geneesheer. Dit wordt ‘progressieve tewerkstelling’ genoemd. In deze situatie wordt het arbeidsinkomen gecumuleerd met een deel van de uitkering. Bij herval wordt de voorgaande ziekteperiode voortgezet. Progressieve tewerkstelling kan starten in een periode van primaire arbeidsongeschiktheid of bij invaliditeit.
belasting, onroerende voorheffing en successierechten worden toegekend aan wie op 1 januari van het aanslagjaar invalide is. Wie in het begin van een kalenderjaar arbeidsongeschikt werd moet bijgevolg bijna 2 jaar wachten op deze voordelen.
Fiscale voordelen
Wie verwacht definitief of langdurig arbeidsongeschikt te zijn, kan deze voordelen sneller bekomen door voor 1 januari een aanvraag in te dienen bij de Federale overheidsdienst Sociale zekerheid, directie-generaal Personen met een handicap. Deze dienst levert het attest van ‘zware handicap’ af met de aanvraagdatum als ingangsdatum. Dit betekent dat men in dit geval sneller kan genieten van de verminderingen op personenbelasting, onroerende voorheffing en successierechten.
H e t s t a t uu t ‘i nval id i te i t ’ w o rd t beschouwd als een staat van langdurige arbeidsongeschiktheid. De fiscus heeft bepaald dat de voordelen voor een ‘zwaar invalide’ voor personen-
Let op: Er wordt geen bedrijfsvoorheffing ingehouden op invaliditeitsuitkeringen. Daardoor kan de afrekening van de belastingen verrassend hoog oplo-
Wie op zoek wil naar nieuwe arbeidsmogelijkheden met aangepast werk of zich wil herscholen, kan bij de VDAB terecht. Eventuele arbeidsmogelijkheden kunnen ook altijd besproken worden met de adviserend geneesheer van het ziekenfonds.
21
In mei betaalt het ziekenfonds een welvaar tspremie van 200 euro aan invaliden. Tot 2010 bedroeg de welvaar tspremie voor invalide werknemers 75 euro. Deze werd uitgekeerd aan invalide werknemers die langer dan 5 jaar arbeidsongeschikt waren. Dankzij de inspanningen van Ziekenzorg CM en CM is het bedrag op 200 euro gebracht. De welvaartspremie 2011 wordt uitgekeerd aan alle invalide werknemers en zelfstandigen die op 31 december van het voorgaande jaar 1 jaar arbeidsongeschikt waren. Karine ROCHTUS (met dank aan MACZIMA) Voor meer informatie: 078 05 08 05, website: infochronischzieken.be of bij dienst Maatschappelijk Werk van uw ziekenfonds.
KVG
��������������
In de rubriek ‘Jonge helden’ kan je volgen hoe afwisselend Kwinten en Paul hun grenzen verleggen. Bij het ter perse gaan van dit Handiscoop-nummer keren duizenden leerlingen uit Vlaanderen en Wallonië terug naar de schoolbanken. Ook leerkrachten vullen gezwind opnieuw hun boekentas. De schoolbel luidt het definitieve einde van de zomer in. Hoewel. Die eerste week gaat het er op school nogal relaxed aan toe: praktische afspraken worden gemaakt, herinneringen aan de vakantie opgehaald. Twee maanden kon je doen waar je tijdens het schooljaar niet echt de tijd voor vond: het huis kreeg een opknapbeurt en de stapels boeken zijn weer verdwenen. Want vakantie staat bij mij steevast garant voor uren leesplezier! Dat neemt niet weg dat ik deze vakantie ook gebruikt heb voor een belangrijke stap in mijn leven: leren autorijden. Voor de gewone sterveling is dit misschien een makkelijke opdracht: een theorieboekje in huis halen, praktijklessen nemen om uiteindelijk examen af te leggen. En de weg naar de vrijheid ligt open. Voor altijd. Helaas denk ik er anders over.
- multitasken. Daar kan je moeilijk omheen. En de laatste keer dat ik Libelle en Flair raadpleegde, vertelden die bladen mij dat mannen dat nog steeds niet kunnen. Pech voor mij dus. Hoewel. Met het verstrijken der jaren dringt zich de noodzaak aan een auto toch wel erg op. Dus nam ik het besluit om deze zomer echt de koe bij de horens te vatten en alles te doen om … te leren rijden.
Een wagen is ook voor mij dé sleutel naar de vrijheid. Zoals elke persoon met een functiebeperking ging ik allereerst langs bij Cara, de organisatie die zou beslissen of ik überhaupt wel mocht plaatsnemen achter een stuur en die zou oordelen welke specifieke aanpassingen ik nodig zou hebben. Met knikkende knieën ging ik naar het Cara-centrum. Voor het eerst nam ik echt plaats achter een stuur en begon ik te rijden: een nieuwe wereld ging open! En het besef dat ik het was die de wagen bestuurde, gaf me een bijzonder gevoel: zou de vrees uit mijn kinderjaren dan toch ongegrond zijn?
Uitstellen is aan mij niet besteed. Van uitstel komt afstel. Als ik denk dat iets niet makkelijk zal gaan of moeilijkheden met zich mee zal brengen, ga ik het liefst meteen over tot actie. Da’s de aard van het beestje. De voldoening is achteraf eens zo groot. Dit is het ideale scenario. Met leren autorijden ligt het net iets anders. Hoewel ik ten volle besef dat een wagen ook voor mij dé sleutel naar de vrijheid zou kunnen betekenen en dat ik er werkelijk van droom om voor grote afstanden niet langer afhankelijk te zijn van familieleden of vrienden, bekroop me toch telkens weer die angst om daadwerkelijk met het leren autorijden te starten. Als kind al vond ik het een wonder hoe iemand een wagen van het ene uiterste punt naar het andere kreeg. Terwijl je toch zou zeggen dat elke auto op de weg gewoon zijn eigen gang gaat - zonder echt rekening te houden met de aanwezigheid van anderen. Om van de technicitijd van het besturen van een auto nog maar de zwijgen: zonder enige aarzeling lijkt die voet van het gaspedaal naar de rem te gaan, terwijl de rechterhand zonder enig probleem de versnellingspook bedient. En ondertussen vraagt mama wat ik vandaag allemaal gedaan heb op school en vangt ze de verkeersinformatie van de radio op. Wat is autorijden toch gekkenwerk! Daar moet je echt een superman of -woman voor zijn!
Na een rit met de wagen kwam Cara tot het besluit dat ik mits enkele aanpassingen - mocht leren rijden. Ik kocht een boekje met de verkeerscode en begon te blokken. Met alle uitzonderingen van het verkeersreglement in mijn hoofd een spoorwegvoertuig heeft altijd voorrang, bij het links of rechts afslaan extra goed opletten voor fietsers en voetgangers: die hebben altijd voorrang - ging ik naar het examencentrum. Ik slaagde. Meteen ging ik naar de rijschool om mijn lessen te plannen. Want nu ik een beslissing had genomen, wilde ik er ook geen gras over laten groeien. Mijn lessen zijn inmiddels ingepland en het verdict is gevallen: op 14 november kruip ik voor mijn eerste echte rijles achter het stuur. Als ik eraan denk, word ik toch al een beetje zenuwachtig. Het geeft echter ook een goed gevoel. De weg naar de vrijheid ligt - nu ook voor mij - open. Voor altijd. Aan de lezers toch nog deze goede raad: vermijd de stad Leuven vanaf midden november! Uw veiligheid zal er wel bij varen! Kwinten VAN HEDEN
Toegegeven: nu ik een heel pak ouder en - hopelijk - wat wijzer geworden ben, kan ik alles enigszins relativeren. Zooo moeilijk is autorijden nu ook weer niet. En toch. Als je met een wagen veilig de baan op wil, moet je nu eenmaal kunnen - om het met een modern woord te zeggen
��������������
22
Beginnen Een dag beginnen, je werk beginnen, je studie beginnen, opnieuw beginnen na een ruzie, na een misverstand, na een ziekte … Ons leven is een voortdurend beginnen. Elk begin wordt gekenmerkt door de hoop, verwachting en belofte. Bij elk begin wordt het leven nieuw, aantrekkelijk, spannend. Elk begin draagt enigszins de vervulling van wat het belooft, maar over elk begin werpt ook de onzekerheid haar schaduw. Wie heeft er niet al eens gezegd: „Was ik daar maar niet over begonnen.” Als we aan iets nieuws beginnen, valt niet te voorzien wat ervan terecht zal komen.
Hieronder vind je de gegevens van het algemeen KVGsecretariaat en van de regionale secretariaten. Op elk van die secretariaten zijn medewerkers van KVG-diensten beschikbaar. KVG Algemeen Secretariaat Gezin en Handicap A. Goemaerelei 66 2018 Antwerpen tel. 03 216 29 90 fax 03 248 14 42
[email protected] KVG Antwerpen/Mechelen Stenenbrug 96 2140 Borgerhout, tel. 03 235 85 57 fax 03 272 58 89
[email protected] KVG Limburg Rederijkersstraat 53 3500 Hasselt tel. 011 23 22 05, fax 011 23 37 16
[email protected]
Al geven we vaak iets op, toch laten we het nooit daarbij. We beginnen altijd weer opnieuw. Zo krijgt ons leven gestalte. Wie in staat is te herbeginnen, is ook in staat te leven. Een nieuw begin is als een nieuwe geboorte. Erik STYNEN Deze tekst komt uit het eerste bundeltje ‘Inspiratie voor inspiratie’ van de werkgroep Christelijke Inspiratie en Zingeving (CIZ) van KVG Vorming. Wil je ook graag gratis een paar keer per jaar een bundeltje teksten ontvangen? Bezorg je contactgegevens aan Inge Huysmans, tel. 03 216 19 90,
[email protected]. Vergeet niet te vermelden of je de teksten per e-mail of met de post wilt ontvangen.
OOK-ER-BIJ Schoolstraat 40 3500 Runkst-Hasselt tel. 011 28 57 40 011 28 57 43
[email protected]
’T MANKEMENT Noorderlaan 4 1731 Zellik ’t Mankement, tel. 02 466 77 82 Intro, tel. 02 465 67 00 Project Vrije Tijd, tel. 02 463 12 41
KVG Oost-Vlaanderen Oud-Strijderslaan 1 9000 Gent tel. 09 227 34 41
[email protected]
KVG Regio Turnhout Korte Begijnenstraat 18 2300 Turnhout tel. 014 40 33 60, fax 014 40 33 65
[email protected]
PROJECT VRIJE TIJD gsm 0497 60 19 57
VRIJETIJDSWERKING SVGK tel. 014 40 33 61
[email protected]
KVG West-Vlaanderen Ardooisesteenweg 73 8800 Roeselare tel. 051 24 88 06, fax 051 20 51 89
[email protected] KVG Vlaams-Brabant en Brussel Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo tel. 016 23 51 61, fax 016 23 51 67
[email protected]
23
Vibeg Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo, tel. 016 23 51 21, fax 016 23 09 93
[email protected] JKVG Van Vaerenberghstraat 6 2600 Berchem, tel. 03 609 54 40, fax 03 609 54 41
[email protected]
��������������