Lesbrief
Colofon Voorstelling Productie Producent Bewerking tekst Spel Liedjes en muziek Regieadvies Vormgeving Lesmateriaal Impresariaat
: Nog 100 nachtjes slapen Naar het gelijknamige boek van Milja Praagman : Peter van Dijk : STT-produkties, aanbieder van jeugd- & jongerentheater : Peter van Dijk : Peter van Dijk : Dick Dijkman : Daniëlle Dommisse : Susanne Hurenkamp - Kleur je hart : Daniëlle Dommisse : STT-produkties, aanbieder van jeugd- & jongerentheater Postbus 20 8120 AA Olst Tel. +31 (0) 570-56 46 81
[email protected] www.sttprodukties.nl
2
Inhoudsopgave
Colofon .................................................................................................................................................... 2 Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 3 Vooraf ...................................................................................................................................................... 4 Inhoud voorstelling.................................................................................................................................. 4 Inhoud lesbrief ........................................................................................................................................ 4 Over het kijken naar een voorstelling ..................................................................................................... 5 Vooraf aan de voorstelling – de voorbereiding ....................................................................................... 5 INLEIDING
circa 10 minuten........................................................................................... 5
KERN
circa 35 minuten .......................................................................................... 6
AFSLUITING
circa 5 minuten ............................................................................................ 7
Na de voorstelling - Reflecteren .............................................................................................................. 8 REFLECTEREN
circa 5 minuten ............................................................................................ 8
AFSLUITING
circa 20 minuten .......................................................................................... 8
Bijlage 1. .................................................................................................................................................. 9
3
Vooraf Binnenkort bezoekt u met uw leerlingen de voorstelling ‘Nog 100 nachtjes slapen’ door Peter van Dijk. De voorstelling is een bewerking van het gelijknamige boek, geschreven door Milja Praagman. Een theatrale vertelling geschikt voor kinderen vanaf 3 jaar. De voorstelling wordt gespeeld door één acteur: Peter van Dijk. Hij vertelt op meeslepende wijze verhalen, maakt muziek en theater om de fantasie van het jonge publiek te prikkelen. Al zingend neemt hij de kinderen mee naar een wereld waarin grenzen niet bestaan en alles mogelijk is. Met deze lesbrief kunt u uw leerlingen voorbereiden op de voorstelling. Ook worden er suggesties gegeven om met de leerlingen te reflecteren op de voorstelling. De voorstelling gaat over het thema ‘Feest, maak je eigen feestje’. Deze lesbrief haakt hier verder op in. We wensen u veel plezier met de voorbereiding op de voorstelling.
Inhoud voorstelling Een voorstelling naar aanleiding van het prentenboek ‘ Nog 100 nachtjes slapen’ van Milja Praagman. Nog 100 nachtjes slapen, dan is Dorus jarig. 100 nachtjes slapen lijkt heel erg lang, zeker als je nog maar tot tien kunt tellen. Ze wil een feest en wel nu. Nog niet jarig dus nog geen feest, zegt de moeder van Dorus. Daar is ze heel duidelijk in. Trouwens moeder heeft het druk. Mama geeft haar een schaar en zegt: ‘Ga maar fijn knippen Dorus’. Overal ziet Dorus mooie lapjes. Dan maakt ze wel haar eigen feestje. Knip knip, stukje uit het tafelkleed Knip knip, stukje uit de jurk aan de waslijn Knip knip knip door de hele stad... Het knippen alleen al is een feest.
Inhoud lesbrief De lesbrief bestaat uit éen les. De les bestaat uit een inleiding, een kern en een afsluiting. De voorbereiding op de voorstelling duurt circa 60 minuten, het reflecteren ca. 15 minuten. Er wordt steeds aangegeven wat de benodigdheden zijn. De les kan in het klaslokaal worden gegeven. U vindt de lessen uitgeschreven in deze lesbrief. Na deze les bezoekt u de voorstelling. Daarvoor is het van belang om kinderen een paar aandachtspunten mee te geven die een handvat zijn voor het reflecteren op de voorstelling. U vindt in het lesmateriaal onder het kopje ‘Na de voorstelling - Reflecteren’ een aantal vragen die u de kinderen vooraf kunt meegeven. Ook vindt u een afsluitende oefening om nog na te genieten van de voorstelling die ze hebben gezien.
4
Over het kijken naar een voorstelling Een goede voorbereiding is het halve werk. Het is goed om de leerlingen helderheid te geven in wat ze kunnen verwachten. De voorstelling wordt gespeeld door één acteur. We gaan er van uit dat u de leerlingen vooraf heeft voorbereid en de ‘theaterregels’ mee geeft (vooraf naar de wc, niet praten tijdens de voorstelling, niet op het speelvlak lopen, etc. Je mag wel lachen natuurlijk). Een leuke manier om de kinderen voor te bereiden is om een voorstelling te vergelijken met televisie. Vraag wie van de kinderen wel eens naar een theatervoorstelling is geweest. Geef de kinderen de gelegenheid hier iets over te vertellen. Vond je het leuk? Wat was er allemaal te zien? Hoe was het om publiek te zijn? Is het anders om naar een voorstelling te kijken dan naar de televisie? Wat is het verschil? U kunt onderstaande voorbeelden bij dit gesprek gebruiken. - Mag je lopen tijdens het kijken naar een voorstelling? Mag dit bij televisie kijken wel? - Mag je lachen tijdens het televisiekijken? Mag dit bij het kijken naar een voorstelling ook? - Mag je met je buurman/vrouw praten tijdens het kijken naar een voorstelling? En bij tv kijken? - Mag je naar de wc tijdens het tv kijken? En als je naar een voorstelling kijkt?
Vooraf aan de voorstelling – de voorbereiding INLEIDING
circa 10 minuten
Benodigdheden: Bijgevoegde foto van de voorstelling, Zie bijlage 1. U kunt de foto ook op het digitale bord laten zien door op deze link te klikken.
A. Vertel de kinderen dat ze naar de voorstelling ‘nog 100 nachtjes slapen’ gaan. Laat ze nu de bijgevoegde foto (zie bijlage 1) zien. Vraag de kinderen wat ze allemaal zien op de foto. U kunt de kinderen vertellen dat de man in het rood-wit gestreepte t-shirt de voorstelling gaat spelen (de acteur heet Peter van Dijk). Naast hem zit de hoofdpersoon uit het verhaal (Dorus). Zien ze nog meer? U kunt de kinderen vertellen dat er ook een prentenboek is van dit verhaal. Eerst was er het boek. Toen vond Peter van Dijk dat zo’n leuk verhaal dat hij er een voorstelling van heeft gemaakt. U kunt de kinderen nu in eigen woorden iets vertellen over de inhoud van de voorstelling. Hiervoor kunt u gebruik maken van de informatie die u vindt onder het hoofdstuk ‘Inhoud voorstelling’. Denk erom dat u de kinderen niet vertelt hoe het verhaal af gaat lopen!
B. Vertel en vraag de kinderen het volgende: Dorus krijgt van haar moeder een schaar en zonder dat moeder het weet, knipt Dorus overal stukjes stof uit. Ze vindt knippen fijn. Wie van de kinderen vindt knippen ook fijn. Wat zou het leuk zijn als je overal in mocht knippen. Stel dat niemand je zou tegenhouden en je uit alles wat je tegen komt een stukje zou mogen knippen met je schaar, waar zou jij dan je schaar in zetten? (geef de kinderen eventueel een aantal voorbeelden; de jurk van de koningin, de mantel van Sinterklaas, de vacht van de paashaas etc. etc.)
5
KERN
circa 35 minuten
Benodigheden: - Eventueel verschillende stofjes of kledingstukken die verknipt mogen worden - Knutselmaterialen zoals stiften, kleurpotloden, krijt, verf, papier, lijm, scharen/prikpennen - Verschillende plaatjes op het digitale bord van motiefjes en soorten stof - De link naar het kniplied
A. Eventueel heeft u vooraf zelf verschillende stofjes/oude kledingstukken meegenomen (of de kinderen) en deze uitgestald in de klas. Vertel de kinderen dat Dorus met haar schaar stukjes uit heel veel verschillende stoffen knipt. Er zijn heel veel verschillende soorten stoffen. Stoffen voelen allemaal verschillend aan en ze zien er ook nog eens allemaal anders uit. Laat een aantal kinderen geblinkdoekt aan de stoffen voelen. Hoe voelt het? Waar doet het ze aan denken? Als u geen stofjes in de klas heeft kunt u de hieronder genoemde vragen aan de kinderen stellen. Vraag de kinderen eens hoe stoffen kunnen voelen: zacht, wollig, ruw, hard etc. Vraag de kinderen eens hoe stoffen eruit kunnen zien: gestreept, glanzend, leer, bloemetjes. Bekijk de kleding van de kinderen eens uit de klas en noem een aantal voorbeelden. U kunt ook op het digitale bord voorbeelden laten zien van motiefjes en soorten stoffen.
Extra suggestie U kunt bij google afbeeldingen zoeken op: ‘tekening kledingstukken’. Hier vindt u talloze afbeeldingen van zwart-wit kledingstukken. U kunt deze uitprinten en de kinderen dit laten uitknippen of uitprikken. Ze krijgen dan een mal. Deze mal kunnen ze over de verschillende stoffen heenhouden. Het kledingstuk krijgt dan een motiefje. Welk motiefje past het beste bij welk kledingstuk. B. U heeft van tevoren al verschillende knutselmaterialen neergelegd. (Papier, stiften, kleurpotloden, krijt, verf, lijm etc.) Vertel de kinderen dat Dorus niet zomaar overal in knipt, nee ze knipt overal driehoekjes uit. Laat de kinderen nu op groot papier driehoekjes tekenen van verschillende afmetingen (niet te klein). Laat ze nu verschillende motiefjes in de driehoeken tekenen. U kunt op het digitale bord voorbeelden klaarzetten (u kunt op google onder ‘mooie stoffen’ talloze voorbeelden vinden). Nu kunnen ze de driehoekjes uitprikken of uitknippen. U kunt tijdens het knippen/prikken het kniplied laten horen (klik op deze downloadlink). Extra suggestie voor kinderen die al iets beter kunnen knippen. Als u de kinderen verschillende stofjes heeft laten meenemen kunt u de kinderen die goed kunnen knippen of die dit graag willen ook hier driehoekjes uit laten knippen voor de volgende opdracht. C. In de voorstelling knipt de verteller terwijl het publiek toekijkt een fantasiedier. Verdeel de kinderen in groepjes van drie/vier. Geef de kinderen een groot wit vel en laat ze hier met
6
alle verzamelde uitgeknipte/uitgeprikte driehoekjes samen een fantasiedier leggen (als een puzzel). Niet vastlijmen. Laat ze elkaars fantasiedieren bekijken.
Extra suggestie: Als u hier handig in bent kunt u de fantasiedieren op foto vastleggen (close up met alleen het witte papier en de driehoekjes) en op het digitale bord aan alle kinderen laten zien. Wat zou je nog meer van de driehoekjes kunnen maken? Laat ze lekker vrij met de driehoekjes experimenteren. Je kunt ze los van elkaar leggen maar ook aan elkaar. Als de kinderen klaar zijn kunt u de driehoekjes per kind in een zakje of envelop bewaren. Dan blijven ze netjes om eventueel nog te gebruiken na de voorstelling wanneer u nog napraat met de kinderen over de voorstelling.
AFSLUITING
circa 5 minuten
Benodigdheden: De link naar het kniplied (downloadlink) U heeft tijdens het knippen van de driehoekjes al het kniplied aan de kinderen laten horen. U vertelt de kinderen dat de verteller in de voorstelling dit kniplied ook zingt. Tijdens dit liedje mogen de kinderen met het kniplied meedoen. Daar moeten ze wel eerst voor oefenen. Laat opnieuw het knipliedje horen (downloadlink). U oefent nu met de kinderen de knipbeweging met de vingers. Bij het refrein (op de woorden knip-knip-knippen maar, knippen doe je met een schaar etc) maken de kinderen de knipbeweging met de vingers (het liefste met de wijsvinger en de middelvinger, als het echt niet lukt met de duim en de wijsvinger). In de voorstelling helpt de acteur de kinderen hier ook bij maar dan hebben ze de beweging wel al geoefend. Om goed te kunnen reflecteren op de voorstelling kunt u als afsluiting (kort voor de voorstelling) de kinderen nog een aantal aandachtspunten meegeven bij het kijken naar de voorstelling. Deze vragen vindt u hieronder, onder het kopje ‘Na de voorstelling – Reflecteren’. De kinderen kunnen nu goed voorbereid van de voorstelling gaan genieten. We wensen u veel plezier met het kijken naar de voorstelling ‘Nog 100 nachtjes slapen’.
7
Na de voorstelling - Reflecteren REFLECTEREN
circa 5 minuten
U praat met de kinderen na over de voorstelling. U kunt dit reflecteren met behulp van de aandachtspunten die u vooraf al heeft meegegeven. U vraagt:
Welk moment vond je het leukste/grappigste en waarom? Welke driehoekjes verzamelde Dorus en van wie of wat waren die? Welk driehoekje had jij het liefste gehad? Wat maakte Dorus van de driehoekjes?
AFSLUITING
circa 20 minuten
Benodigdheden: - De plastic zakjes/envelopjes met geknipte/geprikte driehoekjes - Papier voor elk kind (horizontaal voor zich) met daarop bovenaan, aan elke zijkant van het papier een startpunt aangegeven d.m.v. een streepje of stipje, op gelijke hoogte. Zie uitleg hieronder - Lijm om de driehoekjes vast te plakken - Stiften of potloden om de lijn op het papier te trekken U kunt met de kinderen, net als Dorus, nog een feestslinger maken van de zelfgemaakte driehoekjes. Dit kunt u doen door alle kinderen een papier te geven van hetzelfde formaat. U heeft vooraf op het papier (terwijl het horizontaal voor u ligt), aan elke zijkant een stip/streepje gezet (bovenaan het papier). De kinderen kunnen nu een lijn trekken van de ene stip naar de andere (dit hoeft absoluut niet recht te zijn). Nu kunnen ze hun plastic zakje/envelopje met driehoekjes pakken en de driehoekjes verspreid aan de feestlijn plakken met de punt van de driehoek naar onderen. Als dit klaar is kunt u alle papieren van de kinderen op de muur aan elkaar plakken. Zo ontstaat er één lange feestslinger.
Elke dag is het feest, wanneer jij er een feestje van maakt! Wij hopen dat u veel plezier heeft gehad met de voorbereiding op de voorstelling en met de afsluiting.
Tot ziens en wellicht tot een volgende keer. Extra suggestie: Laat de kinderen zelf een stukje stof meenemen van huis. Dan heeft u een grote verzameling.
8
Bijlage 1.
9