2016 jaar van het (jeugd)Boek
1
2
“Lezen is televisie kijken in je hoofd” Jacques Vriens
Beste lezer, Geen mooier jaar dan 2016 voor ons als lezers: 2016 is namelijk uitgeroepen tot jaar van het boek! Er zijn in de loop der tijd erg veel jeugdboeken geschreven over boeken en verhalen. In dit advies hebben we de leukste, mooiste en spannendste titels voor jullie verzameld. Wij wensen jullie veel leesplezier!
Verhalencoaches NOBB
Jaar van het (Prenten)Boek Boeken voor peuters
Het is een boekje / Lane Smith Aap zit rustig te lezen als Ezel tegenover hem komt zitten. Ezel vraagt van alles aan Aap om te weten te komen wat hij in zijn handen heeft. Kun je erop kauwen? Kun je ermee emailen? Kan het vliegen? Kun je ermee bouwen of bellen? Uiteindelijk zegt Aap 'Nee. Je kunt het lezen ... Het is een boekje, ezeltje.' Klein vierkant prentenboekje met hardkartonnen pagina's. Al eerder verscheen in groter formaat de bestseller 'Het is een boek' en de personages in dit boekje zijn dezelfde als in die uitgave. Op uitermate humoristische wijze wordt getoond dat erg jonge kinderen aan het boek ook allerlei andere functies (als een vorm van speelgoed) toedichten. Op de laatste pagina wordt duidelijk dat je er ook (samen) uit kunt lezen
Het mooiste boek van de wereld / Imme Dros Ella is ziek. En dat terwijl juf Lia op school juist zo'n mooi boek aan het voorlezen is. Nu kan Ella niet horen hoe het verhaal afloopt over Cindy met de rode schoentjes. In geen winkel is het boek te vinden, en zelfs de bibliotheek, waar toch alle boeken staan, heeft het niet. Dan krijgt juf Lia een idee. Papa en opa helpen. Ella krijgt haar eigen unieke Cindyboek: het mooiste boek van de wereld!
3
Jaar van het (Prenten)Boek Boeken voor kleuters
Een boek voor beer / Bonny Becker Beer is ervan overtuigd dat hij alle boeken bezit die hij wil lezen. Het zijn er zeven: over koningen en koninginnen, bijen en augurken. Zijn vriendje Muis haalt hem over om naar de bibliotheek te gaan. Muis doet niet-aflatende pogingen om voor Beer een geschikt boek te vinden. Wanneer Beer luidop zijn ongenoegen uit, krijgt hij boze opmerkingen uit een voorleesgroep. Beer wil naar huis zonder boek. Of toch niet? Muis is enthousiast en volhardend, Beer daarentegen is nors en chagrijnig. Bibliotheken zijn niet meer de stille heiligdommen van weleer, maar de verwijzing ernaar is hilarisch in tekst en beeld.
Het boekenliefje / Helen Docherthy In Holletje-in-‘t-Bos lezen alle dieren voor het slapengaan een verhaaltje voor aan hun kroost. Maar dan worden steeds vaker boeken weggegrist tijdens het voorlezen. Lisa Langoor wil de geheimzinnige boekendief vangen. Ze ontmoet een vreemd wezentje dat eigenlijk een boekenliefje is en haar vertelt waarom hij een boekendiefje werd. Samen bedenken ze een plan waarmee iedereen tevreden is. Dit prentenboek brengt een ode aan het voorlezen van boeken, want hoe erg zou het zijn als al die vrolijke en spannende verhalen gestolen werden? Mooi verrassend en spannend prentenboek voor kleuters.
4
Jaar van het (Prenten)Boek Boeken voor kleuters
De verhalenmachine / Tom McLaughlin Thomas vindt op een dag een machine zonder aan/uit knop. Hij heeft geen idee hoe die werkt, maar komt daar per ongeluk toch achter. Deze machine maakt letters, en die letters vormen woorden; het is een verhalenmachine. Thomas gaat aan de slag en probeert van alle letters goed gespelde woorden te maken, maar dat valt nog niet mee. Als hij bij toeval ontdekt dat hij ook plaatjes kan maken is Thomas echter niet meer te stuiten. Met alle plaatjes die hij nu typt worden complete verhalen verteld. Door het vele gebruik gaat de machine echter al snel stuk. Wat nu? Opeens gaat Thomas een lichtje op. Met veelal paginagrote, aansprekende en aanstekelijke tekeningen wordt dit grappige verhaal treffend geïllustreerd.
De ongelooflijk bijzondere boekeneter / Oliver Jeffers Harry vindt boeken letterlijk om op te eten. Hij begint met een hapje van een woordje en al snel eet hij virtuoos in één hap een boek op. Zo verslindt hij woordenboeken, atlassen en moppenboeken. Hoe meer hij eet, hoe meer hij weet. De inhoud van het boek gaat rechtstreeks naar zijn hersenen. In zijn drift om de slimste mens ter wereld te worden overeet hij zich, wordt misselijk en alles raakt ontregeld. Dan trekt een half opgegeten boek op de grond zijn aandacht en begint Harry te lezen. Op de achterzijde van dit originele kunstwerkje staat de waarschuwing om het boek niet op te eten. Er is echter al een hap uit genomen!
5
Jaar van het (Prenten)Boek Boeken voor kleuters
Gebruik je fantasie! / Nicola O’Byrne Konijn verveelt zich, totdat er een grote wolf op zijn pad komt. De wolf beweert bibliothecaris te zijn en daagt Konijn uit om samen met hem een verhaal te verzinnen. Natuurlijk is het zijn uiteindelijke doel om Konijn op te eten. Maar door te spelen met de genreconventies van het sprookje, weet Konijn (de zelfbenoemde held van het verhaal) zijn lot te ontlopen en het verhaal zelfs naar zijn hand te zetten. De fantasievolle plot ontvouwt zich letterlijk, op een grote uitklappagina. Een origineel en speels verhaal, met spannende illustraties, dat extra leuk is voor lezers die kennis hebben van sprookjes.
Boek eet hond! / Richard Byrne Als Belle haar hond meeneemt voor een wandeling over de bladzijde, gebeurt er iets heel geks: de hond verdwijnt tussen de bladzijden daar waar de twee pagina’s in elkaar overgaan! Wat Belle ook probeert – hulp van vriendje Ben, van een hondenredder, van politie en brandweer – allemaal worden ze verslonden door het boek. Dan is er nog één laatste redmiddel: de lezer moet Belle helpen...
6
Jaar van het (Prenten)Boek Boeken voor kleuters
Monstertje Mo wil in een boek / Fontein, Elsbeth Monstertje Mo zou dolgraag figureren in een boek. Hij gaat op zoek naar Boekenland, waar hij aanklopt bij het Giraffenboek, het Oceaanboek en het Spokenboek. Hij is nergens welkom, tot hij een leeg boek vindt met een bed. Hij kruipt erin, en droomt zijn eigen boek bij elkaar...
Het lievelingsboek van Simon Snoek / Donaldson, Julia Wie zit daar in zijn lievelingsstoel? Is dat niet Simon Snoek? Hij zit daar al de hele dag en leest zijn lievelingsboek. Zo begint 'Het lievelingsboek van Simon Snoek' van Julia Donaldson en Axel Scheffler over een boek in een boek in een boek, enzovoort. Een aloud gegeven, dat heel knap is uitgewerkt tot een groot avontuur vol piraten, spoken, ridders, draken, krokodillen, marsmannetjes en nog veel meer. Dus kruip maar lekker in een hoek met 'Het lievelingsboek van Simon Snoek'!
7
Jaar van het (Prenten)Boek Boeken voor kleuters
Doe dit boekje open / Klausmeier, Jesse Steeds kleiner wordende pagina’s vertellen het volgende verhaal: de lezer doet een rood boekje open, dat gaat over Lieveheersbeestje dat een groen boekje opendoet, dat gaat over Kikker die een oranje boekje opendoet, en zo verder tot aan de reus die haar miniboekje niet open kan krijgen omdat haar handen te groot zijn. De andere dieren helpen. Op de linkerpagina zit de lezer steeds in het ene boek, rechts is het omslag te zien van het volgende boek. De afbeeldingen hebben een stapeleffect: alle dieren die geïntroduceerd zijn, staan erop met hun boekjes. In het 'Kleine Allekleurenboekje' van de reus staat het verhaal van alle dieren en hun boekjes. Het is toepasselijk omkranst door alle kleuren van de eerdere omslagen. Dan slaan de dieren om beurten hun boekjes weer dicht. De pagina’s worden groter en de dieren zwaaien elkaar op de prenten uit.
Mijn huisdier is een boek / Bob Staake Een jongen houdt niet van honden en katten maar wil wel graag een huisdier. Zijn moeder oppert het idee om een boek te nemen: die slopen geen meubels en lopen niet weg. In de boekwinkel kiest het jongetje een mooi rood 'huisdier-boek' dat hij overal mee naar toe neemt, als een echt huisdier. En er is geen beter huisdier dan dit boek, want het stinkt niet, maakt geen geluid en likt nooit aan zijn kaft. Bovendien beleeft het jongetje steeds weer spannende avonturen met de held in het boek. Blinde paniek is er als het boek ineens weg is. Gelukkig vindt hij het voordat het verkocht wordt op een bazaar. Humoristisch, aandoenlijk verhaal over een jongetje dat zijn eigen plan trekt en een boek als huisdier neemt, hoe bijzonder dat ook is.
8
Jaar van het (Prenten)Boek Boeken voor kleuters
De wolf die uit het boek viel / Robberecht, Thierry De boekenkasten in Zoë's kamer staan vol met boeken. Zo vol dat er een boek naar beneden valt en de boze wolf uit het verhaal tevoorschijn komt. Eenmaal uit zijn boek is Wolf niet zo dapper. Wanneer hij een kat in de kamer ziet, probeert Wolf zich snel weer in een boek te verstoppen. Hij rent van het ene naar het andere boek, komt terecht op een sprookjesbal en bij dinosaurussen, maar is nergens welkom. Zal het Wolf lukken om een boek te vinden waarin er wel een plekje voor hem is?
Otto de boekenbeer / Cleminson, Katie Otto is een beer die in een boek leeft. En niets maakt hem gelukkiger dan kinderen die zijn boek lezen. In het geheim, als niemand kijkt, komt hij tot leven en onderzoekt hij zijn omgeving. Maar op een dag gaat de familie verhuizen en laten ze het boek met Otto achter. Nu moet hij op zoek gaan naar een nieuw huis. Waar zou een boekenbeer het best kunnen wonen?
9
Jaar van het (jeugd)Boek Eerste leesboekjes
Han en Haas / Zanden, Monique van der Wim de worm woont in het boek 'Han en haas'. Hij leest en hij eet. Zo verdwijnen er steeds meer letters. In de illustraties zie je de vrolijk gekleurde worm door de pagina's van het boek gaan, die zelf ook weer verhaaltjes bevatten. Soms wordt daarbij op een leuke manier gebruikgemaakt van de gaten die Wim heeft gemaakt. Avi Start
Ik maak een boek / Eekhof, Willem Mik en Vik maken een boek, maar ze staan ook zelf in een boek. Gebonden boekje in harde kaft met vrolijke paginagrote afbeeldingen in kleur en korte zinnen met een beperkt aantal eenlettergrepige woorden. Avi M3
10
Jaar van het (jeugd)Boek Eerste leesboekjes
Een raar boek / Eeden, Maria van Moek heeft een heel bijzonder boek. Er staan toverspreuken in. Daarmee helpt ze dieren. Maar als Moos en Kaat het boek vinden, gaat het mis. Avi M3
Een boek met een jas / Wille, Riet Tom wil een boek over dieren schrijven en Kos, die in het bos woont, helpt hem daarbij. Het wordt een boek vol woordspelletjes en -grapjes. Als het af is, blijken zowel het boek als Kos onvindbaar te zijn. Maar Kos' jas is er nog wel en er piepen nog steeds dieren en dingen uit, de bron van Toms inspiratie. Rijmversjes, omkeerwoordjes, visuele taalgrapjes enz. schudt Kos uit zijn mouw. Hoewel Tom het allemaal graag vastlegt, beseft hij ook dat het uiteindelijk gaat om inspiratie, speelsheid en plezier in taal en daar moet/mag je zelf mee aan de slag. Avi M3
11
Jaar van het (jeugd)Boek Eerste leesboekjes
Het boek van Akim / De Lombaert, Claire Omdat Sien graag slim wil worden, brengt vogel Raaf haar naar de bibliotheek. Als Sien alle boeken heeft gelezen, is ze weliswaar slim, maar moet ze nog leren wijs te zijn. Daarom gaat ze met Raaf op reis naar Akim in een ver land. Avi Start t/m E3
Vos en haas in gevaar / Vanden Heede, Sylvia Grappig verhaal over prinsen en prinsessen op maat van beginnende lezers Haas zit te dromen. Ze droomt met haar ogen open! 'Wat is er met Haas aan de hand?' vraagt Ever. 'Ze dagdroomt', zegt Vos. 'Ze leeft in een sprookjeswereld. Ze wil een mooie jurk en een prins die haar redt.' Vos is geen prins. Toch wil hij Haas erg graag redden. Want daarna leven ze nog lang en gelukkig. Zo gaat dat in sprookjes. 'In sprookjes is er altijd een draak. Maar draken bestaan niet. Dus zoek ik een ander gevaar', legt Vos uit. Gevaar! Dat vindt Ever spannend. 'Mag ik meedoen?' vraagt hij. Avi E3/ M4
12
Jaar van het (jeugd)Boek Boeken voor kinderen tot 9 jaar
Het boek zonder tekeningen / B.J. Novak Het eerste prentenboek zonder prenten is uniek, eigenzinnig en hilarisch. Als je dacht dat een boek saai is als er geen tekeningen in staan, dan heb je dat mis. Want dit boek met niks dan woorden is NIET saai. Vraag maar of iemand dit voorleest. Maar pas op: elk woord moet luidop gelezen worden. Ook een woord als BLORK of BLURF. Zelfs als er staat: 'Ik ben een aap.' En dat vinden vooral kinderen maar al te leuk. Wie dit boek voorleest, wordt op slag een komiek. Je publiek komt niet meer bij van het lachen. Wees dus gewaarschuwd!
Oh nee, niet weer een boek! / Fremery, Magali de Olifant is jarig. Hij hoopt dat zijn vrienden leuke cadeautjes voor hem meenemen. Een trein, een bal, een verrekijker of stoepkrijt. Maar tot groot verdriet van Olifant geven al zijn vrienden op zijn feestje een boek........of kan je van boeken nooit genoeg krijgen?
13
Jaar van het (jeugd)Boek Boeken voor kinderen tot 9 jaar
Mooi boek / Leeuwen, Joke van Kunnen lezen is mooi. Kunnen kijken is mooi. Dit boek wil je verrassen. Met abc's in de vorm van lenige kinderen of monsters. Met briefjes waar andere briefjes in verstopt zitten. Met strips over Vurkie en Lepeltjie. Met woordbeelden en beeldwoorden en nog veel meer.
Jubelientje leert lezen en schrijven/ Hagen, Hans Jubelientje weet precies wat ze wil! Leren duiken, een hondje uit het asiel. Samen met Dirk-Jan verzint ze wat ze zou doen met één miljoen. De leukste oma van de wereld zorgt ervoor dat het niet uit de hand loopt. 83 verhalen, liedjes, woordspelletjes, strips, brieven en heel veel tekeningen. Om voor te lezen of zelf te lezen na ongeveer één jaar leesonderwijs.
14
Jaar van het (jeugd)Boek Boeken voor kinderen tot 9 jaar
De fantastische vliegende boeken van Marius Mindermeer / Joyce, William Marius Mindermeer houdt van woorden, verhalen en boeken en hij schrijft een boek over zijn leven. Op een dag belandt hij in een storm en krijgt van een zwevende dame een boek, dat hem naar een bijzonder gebouw wijst. Een gebouw met een kamer vol boeken. De boeken komen allemaal tot leven en Marius verzorgt ze met liefde. Hij deelt de boeken ook met andere liefhebbers. Marius wordt ouder, maar de boeken veranderen niet en zij zorgen nu voor hem en lezen hem elke avond voor. Uiteindelijk rondt Marius zijn eigen boek af en neemt afscheid van de boeken.
Tippie de verhalenvangster/ Posthuma, Sieb Heks Gruizegok heeft een bloedhekel aan kinderen. Om ze te pesten verandert ze alle boeken in vlinders, zodat de kinderen niet meer voorgelezen kunnen worden en dus ook niet meer kunnen slapen. Prinses Tippie vangt alle vlinders, maar hoe moeten ze nu weer boeken worden? Sprookjesachtig verhaal waarin de slechte heks dubbel gepakt wordt.
15
Jaar van het (jeugd)Boek Boeken voor kinderen vanaf 9 jaar
Matilda / Roald Dahl Matilda is een hoogbegaafd kind van ruim 5 jaar. Ze kon praten als een volwassene toen ze anderhalf was en lezen met drie jaar. Haar ouders vinden haar alleen maar lastig en op school heeft ze het ook niet gemakkelijk, al is haar juf, juffrouw Engel, heel lief. Eens per week wordt de rust in de klas verstoord door het schoolhoofd, juffrouw Bulstronk. Bulstronk is heel anders dan juffrouw Engel. Ze houdt van kinderen pesten. Maar Matilda is niet voor niets zo slim!
De waanzinnige boomhut van 39 verdiepingen / Griffiths, Andy Andy (ik-figuur) en Terry hebben van de boomhut waarin zij wonen een speelparadijs van 39 verdiepingen gemaakt en overal is wat te beleven: er is een waterval van chocola, een babydinosaurusknuffeltuin, een boksende olifant, de engste achtbaan ter wereld, een kwade draaimolen en nog veel meer. Hun nieuwste uitvinding is de 'Er-was-eens-ooitmachine' die boeken schrijft en tekent, maar deze reusachtige machine heeft een eigen wil en sluit de twee vrienden buiten.
16
Jaar van het (jeugd)Boek Boeken voor kinderen vanaf 9 jaar
Hoe ik per ongeluk een boek schreef / Anneke Huizing Katinka wil schrijfster worden, maar ze weet niet goed hoe ze alle verhalen die in haar hoofd opkomen, moet opschrijven. Ze zoekt hulp bij Lidwien, haar overbuurvrouw, die een beroemd schrijfster is en schrijflessen geeft. Katinka begint haar levensverhaal op te schrijven: over haar moeder die overleden is en die ze heel erg mist, over Dirkje de nieuwe vriendin van haar vader, over haar vader, haar tante Addie en haar broertje Kalle. Lidwien geeft haar commentaar en tips, en tegelijkertijd ontwikkelt zich een bijzondere vriendschap tussen hen.
Konijnen zingen in het donker / Klaus Hagerup Else houdt van lezen en is ook altijd aan het lezen. Nu haar ouders ruzie hebben, wordt ze met oom Robert op vakantie gestuurd. Hier gaat de werkelijkheid naadloos over in een ongebreidelde fantasie: ze komen in Oxford en volgen de wegen van Alice (van Lewis Carrol). Oom Robert verdwijnt en Else begint een speurtoch waarbij ze ontdekt dat de beroemde roeiwedstrijd op bedrog berust en dat konijnen, vliegende honden, pratende takken en andere onwaarschijnlijkheden delen van de 'oplossing' van het raadsel zijn. Rijmen en proza, gewone en absurdistische teksten rijgen zich aaneen tot een wonderlijk sprookjesachtig mengsel. De vraag wat echt is en wat niet, doet na enige tijd niet meer terzake. Herhalingen, retorische vragen, verwijzingen naar andere teksten: een bonte mengelmoes aan technieken zet de lezer steeds weer aan het denken.
17
Jaar van het (jeugd)Boek Boeken voor kinderen vanaf 9 jaar
Malfuria, het schip der schaduwen / Marzi, Christoph Dit is het eerste deel van de fantasytrilogie 'Malfuria'. Je maakt kennis met Catalina, een meisje van 14 jaar dat in de leer is bij de oude kaartenmaker Márquez. Wanneer een geheimzinnig schip in Barcelona aanmeert, verandert Catalina's leven drastisch. Ze moet vluchten voor gemaskerde mannen die overal waar ze komen, schaduw brengen. Samen met Jordi, een jongen die ook op de vlucht is voor de gemaskerden, ontdekt ze meer over haar afkomst, haar bijzondere gave en over Malfuria. Hun zoektocht brengt hen langs de kleine straatjes van Barcelona en naar de wonderlijke bibliotheek van de levende verhalen
De magische bibliotheek / Gaarder, Jostein Nils en Berit schrijven elkaar in een brievenboek. De mysterieuze boekenliefhebster Bibbi de Bok wil dat graag in handen krijgen. Nils en Berit willen weten waarom en gaan op zoek naar de waarheid. Kinderboek dat in Noorwegen verscheen ter gelegenheid van het Noorse Jaar van het Boek (1993).
18
Jaar van het (jeugd)Boek Boeken voor kinderen vanaf 9 jaar
Hart van inkt / Funke, Cornelia Maggie’s vader Mo kan zo goed voorlezen dat hij de personages uit boeken soms letterlijk tot leven brengt. Op die manier heeft hij de nietsontziende schurk Capricorno in het leven geroepen. Jaren later moeten Mo en Meggie het opnieuw tegen hem opnemen. De derde roman van deze auteur, en de eerste in de Inkttrilogie, is wederom een lang verhaal vol schurken en slimme kinderen, met sprookjesachtige elementen. De helden zijn sympathiek, maar laveren soms, zoals de vuurvreter Stofvinger en de zelfingenomen schrijver Fenoglio, tussen goed en kwaad. De schurken zijn zo slecht als een schrijver ze maar kan maken. Geheimen, ontvoeringen en verraad zorgen op conventionele wijze voor spanning, de liefde voor mooie woorden voor schoonheid. Het boek is gewijd aan de betovering van boeken. De auteur vertelt aanstekelijk over het plezier van lezen en schrijven en citeert regelmatig uit de wereld(jeugd)literatuur.
Het levende boek / Olmen, Peter van Odessa kent haar vader niet; haar moeder weigert te zeggen wie en waar hij is. Dan wordt moeder ontvoerd door zwijnachtige wezens en Odessa ontdekt in haar werkvertrek allerlei geheimzinnigs. Met een pratende kanarie als gids gaat ze naar Scribopolis, een stad waar alleen schrijvers wonen. Ze heeft aanwijzingen dat haar vader daar is. Ze komt niet op een goed moment, want de afvallige schrijver Mabarak wil de macht overnemen en stelt alles in het werk om de schrijvers hun inspiratie te ontnemen. De schrijver weet de zaak goed bij elkaar te houden. De lezer die zich in de gebeurtenissen wil verliezen, krijgt daar alle kans voor.
19
Jaar van het (jeugd)Boek Gedichten
Ik zoek een woord / Hagen, Hans Taal is het gereedschap van de dichter. Monique en Hans verzamelden poëzie waarin met letters en woorden wordt gespeeld. Wat kun je zeggen met taal, en wat juist niet? Monique en Hans hebben de gedichten in deze bloemlezing als een feestelijke slinger aan elkaar geregen. Geheime berichten, boze brieven, lieve woorden, gevleugelde woorden, wartaal, kromtaal, klanktaal, en woorden die zich niet laten vangen. De verrassende illustraties van Deborah van der Schaaf zijn gedichten op zichzelf.
Leesletters / Josephus Jitta, Ceseli Bundel van vijftig gedichten van Nederlandstalige dichters met het lezen als onderwerp en onderverdeeld in acht lees gerelateerde rubrieken, zoals letters, leren lezen en bibliotheek. Bij elke rubriek staat een in grijstinten uitgevoerde pentekening, waarin ondanks de schijnbare eenvoud veel te ontdekken valt. De herkomst van de gedichten is heel divers: het oudste gedicht (van Van Alphen) stamt uit de tweede helft van de achttiende eeuw, het jongste uit 2010. Achter in de bundel is een overzichtelijke bronvermelding opgenomen. Het gaat zowel om dichters voor volwassenen (als Gerrit Komrij) als dichters voor kinderen (als Wim Hofman), maar de gedichten zijn zonder uitzondering toegankelijk en geschikt voor kinderen van alle leeftijden van de basisschool.
20