MALDI-TOF massaspectrometrie Click to add title een revolutie in de microbiologie? Click to add subtitle
G. Coppens G. De Sutter
28 september 2010
MALDI-TOF massaspectrometrie een revolutie in de microbiologie? Waarom implementatie in ons lab sinds oktober 2009? •
Veelbelovende techniek voor identificatie in microbiologie – Artikel Seng et al. CID 2009:49 (15 august) 543 – 551 Ongoing Revolution in Bacteriology: Routine Identification of Bacteria by MALDI-TOF MS
– Positieve ervaringen met uittesten in België (UZLeuven, VUB, Ulg Luik) – Vooral toestel Bruker goed gedocumenteerd
•
“Buikgevoel” - de identificatiemethode van nabije toekomst
•
Revolutie: met of zonder “?”
Robin Platel, ICAAC 2010
MALDI-TOF massaspectrometrie een revolutie in de microbiologie?
Inhoud van deze presentatie:
Identificatie van micro-organimen met MALDITOF-MS
Toepassing van deze technologie in een routine lab microbiologie
Microflex – Maldibiotyper ™ systeem van Bruker Daltonics
MALDI-TOF massaspectrometrie een revolutie in de microbiologie?
Principe MALDI-TOF MS Benodigde apparatuur en software Testkwaliteit: - eigen verificatie/validatie - (enkele publicaties)
Implementatie MALDI-TOF MS in routine laboratorium microbiologie Kostenraming
Besluit
MALDI-TOF massaspectrometrie een revolutie in de microbiologie?
Wat we NIET behandelen: •
Vergelijking tussen toestellen (Bruker <– > Shimadzu = Vitek MS BioMérieux)
•
Epidemiologische toepassingen van MDT (subtyperen van stammen)
•
Identificaties rechtstreeks op klinische monsters – (urine, positieve hemocultuur flessen)
•
Toepassingen MALDI-TOF buiten de microbiologie (onderzoek macromoleculen -> klinische scheikunde)
Principe van MALDITOF-MS
Een per micro-organsime bekomen spectrum (speciespecifiek) wordt vergeleken met in een databank opgeslagen speciesspecifieke referentiespectra om tot een identificatie te komen.
MALDI-TOF massaspectrometrie Matrix assisted
Robin Platel, ICAAC 2010
MALDI-TOF massaspectrometrie Matrix assisted
Robin Platel, ICAAC 2010
MALDI-TOF massaspectrometrie Laser Desorption/Ionisation
UV – 337 nm – 60Hz (instelbaar) Robin Platel, ICAAC 2010
MALDI-TOF massaspectrometrie Laser Desorption/Ionisation
Donna Wolk, ICAAC 2010
MALDI-TOF massaspectrometrie Time of flight
+
+
+ 20,0 KV
Vacuum: 5 – 2 x 10-6 mbar
MALDI-TOF massaspectrometrie
Intens. [a.u.]
MALDI-TOF-profiling: Breed toepasbaar op (myco)bacteriën, gisten, schimmels
Aspergillus fumigatus
3000 2000
Intens. [a.u.]
1000 0
Bacillus subtilis
8000 6000 4000 2000 0
Candida albicans ATCC 10231
1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0
Escherichia coli DH5alpha
2500 2000 1500 1000 500 0 3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000 m/z
Bruker Daltonics
4364.06
ribosomal Protein RL36 RS32 RL34 RL33meth. RL32 RL30 RL35 RL29 RL31 RS21
6254.64
5380.64
5000
7157.65 7273.87
3000
6410.90
5096.01
6315.49
4000
7870.62
2000
8368.99
Intens. [a.u.]
MALDI-TOF massaspectrometrie
Meting ~ 1 u voor 96 identificaties ; 1000
Massa range:2000-20000 Da 0 4000
4500
5000
5500
6000
6500
7000
7500
8000
m/z
E. coli
m/z 4364,33 5095,82 5380,39 6255,39 6315,19 6410,60 7157,74 7273,45 7871,06 8368,76
MALDI-TOF massaspectrometrie IDENTIFICATIE
Principe opbouw score value
Score value = log(0,6 x 0,3 x 0,9 x 1000) = 2.21
[0 – 3]
SAMENVATTING PRINCIPE MALDI-TOF MS
Donna Wolk, ICAAC 2010
Benodigde apparatuur en software
Microflex™ LT MALDI-TOF spectrometer
135cm (H) x 51 cm (B) x 68 cm (D) Tafelmodel „plug and play”
Benodigde apparatuur en software
Klassieke Target: • Gepolijst staal • 96 spotzones of cirkels • Afwasbaar • Herbruikbaar
Benodigde apparatuur en software
FlexControl v 3.0 : Stuurt de microflex massaspectrometer aan. MALDI Biotyper v 2.0 identificatiesoftware : Vergelijkt de bekomen spectra met de databank van gekende spectra. MALDI Biotyper Automation control v 2.0 : Koppelt de – Microflex massaspectrometer – Flexcontrol software – MALDI Biotyper
zodat geheel vlot in routine kan gebruikt worden.
Benodigde apparatuur en software Database: Reference Library 3.0 voor MALDI Biotyper 2.0 • Bibliotheek van referentiespectra van micro-organismen 3287 MSP‟s van stammen (MSP = Main Spectra Projection) 1820 species, 294 genera (juni 2009) • Periodieke update: – “hiaten” van minder goed vertegenwoordigde species worden opgevuld – databank wordt steeds performanter
•
2 delen: – Basisdatabank (laatste update mei 2010: 3476 MSP‟s) – Security Relevant Database: bevat 13 species die in aanmerking kunnen komen voor bioterrorisme (b.v. Salmonella (Para)typhi, Shigella dysenteriae, Vibrio cholerae , …)
•
Mogelijkheid om eigen databank(en) te realiseren (arbeidsintensief, ervaring)
Testkwaliteit Aanvaardingscriteria - Diverse aanvaardingscriteria (Bruker, publicaties, SOP‟s, …) - Aanvaardingscriteria Bruker: (te) streng ? Range
Identification
Symbols
Color
2.300…3.000
Highly probable species
(+++)
green
2.000…2.299
Secure genus, probable species
(++)
green
1.700…1.999
Probable genus
(+)
yellow
0.000…1.699
Not reliable
(-)
red
-Voor de eigen validatie aanvaardingscriteria van Seng et al. CID 2009:49 gebruikt: score value > 1.9 is indicatief voor de SPECIESidentificatie. 1.7 – 1.9 is indicatief voor GENUSidentificatie. < 1.7 is indicatief voor onbetrouwbare identificatie.
Testkwaliteit MALDI-TOF MS Accuraatheid op 50 referentiestammen (vrnl ATCC) Haemophilus influenzae Haemophilus parainfluenzae Streptococcus dysagalactiae Streptococcus species (F, 2) Streptococcus equisimilis (C) Streptococcus agalacatiae Streptococcus pyogenes Enterococcus faecalis Staphylococcus aureus Staphylococcus epidermidis Staphylococcus saprophyticus Aerococcus viridans Bacillus cereus
Escherichia coli Shigella flexneri (2b) Salmonella Thyphimirium Proteus mirabilis Proteus vulgaris Proteus hauseri Klebsiella pneumoniae Klebsiella oxytoca Enterobacter cloacae Enterobacter aerogenes Serratia marcescens Morganella morganii
Acinetobacter baumannii Pseudomonas aeruginosa Stenotrophomonas malthophilia Lactobacillus gasseri Prevotella melaninogenica Bacteroides fragilis Trichophyton mentagrophytes Saccharomyces cerevisiae Candida albicans
Concordant: 94% (47/50) - Discordant: 6% (3/50) Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL – 2009 Met dank aan Dr. A. Van de Abeele, AZSL GENT voor levering aantal stammen
Testkwaliteit MALDI-TOF MS Accuraatheid op 50 referentiestammen (vrnl ATCC) 3/50 “discordanties”: ATCC
MDT
Shigella flexneri *
Escherichia coli (2.15)
Haemophilus parainfluenzae**
Aggregatibacter aphrophilus (1.90)
Trichophyton mentagrophytes***
Trichophyton tonsurans (1.76)
* Geen identificatie van Shigella species mogelijk met MDT ** Slechts 2 MSP in databank *** Slechts 1 MSP in databank Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
Testkwaliteit MALDI-TOF MS
Accuraatheid : vergelijking 2 methodes in klinische routine • • • • • • •
Gedurende november - december 2009 Representatieve stammen uit klinische monsters routine Prospectief Vergelijking klassieke geaccrediteerde identificatiemethode (KI) Met identificatie door middel van MALDI-TOF MS Stammen in groepen onderverdeeld Aanvaardingscriterium nieuwe methode: per groep > 90% concordantie (Verification and Validation of Procedures in the Clinical Microbiology Laboratory, Cumitech 31A, 2009, R. B. Clarck et al, ASM press)
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
Testkwaliteit MALDI-TOF MS Accuraatheid in klinische routine Routine ZOL
N
Concordant
Concordant %
Opmerkingen
ATCC e.a.
50
47
94
S. aureus
62
62
100
CNS
119
115
97
Validatie species volgt
Streptokokken
58
50
86
Indien optochine:98.2%
Enterokokken
73
72
99
Enterobacteriën
225
218
97
Restricties
Niet vergisters
136
128
94
Restricties
GPS aëroob
15
15
100
Validatie species volgt
Anaëroben
19
18
95
Verder te valideren
H, M, N
26
25
96
Restricties
Gisten
71
71
100
Schimmels TOTAAL
Validatie volgt 854
821
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
96%
Accuraatheid in klinische routine Groep STAPHYLOKOKKEN •
Concordanties: 97.9% (183/187)
•
Onderscheid tussen S. aureus (n=62) en CNS (n= 119): 100% correct
•
Geen identificatie met MALDI-TOF: 4/187 (CNS met KI)
•
Accuraatheid speciesidentificatie CNS : – bijkomende troef van de Maldi-tof MS – accuraatheid niet te evalueren in routine met KI (tot “CNS” niveau)
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
Accuraatheid in klinische routine Groep STREPTOKOKKEN - RESTRICTIES Streptococcus agalactiae (n=12): concordantie 100% Streptococcus pyogenes (n=12): concordantie 91.6% - 1 stam niet geïdentificeerd met MDT
Streptococcus pneumoniae (n=16): concordantie 100% - 1 stam met score < 1.9
Streptococcus species (n=18): concordantie 100% op GENUSniveau, MAAR! - 7/18 geven S. pneumoniae met optochine R (verwantschap met S. mitis, idem met 16SrRNA)
Besluit: • Beta-hemolytische streptokokken betrouwbare identificatie • S. pneumoniae betrouwbaar indien optochine S • Andere streptokokken voorlopig slechts op genusniveau aanvaard (Streptococcus species), speciesidentificatie verdere te valideren.
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
Accuraatheid in klinische routine Groep ENTEROBACTERIACEAE EN ENTEROPATHOGENEN Concordantie: 97% (218/225) 7/225 “discordanties”: KI
Salmonella enteritidis Serratia marcescens Aeromonas hydrophila Klebsiella oxytoca (2x) Citrobacter koseri Geen identificatie
MDT
Salmonella species Serratia ureilytica* Aeromonas caviae Raoultella ornithinolytica (2x) Klebsiella pneumoniae** Helicobacter pullorum
*98.3% gelijkenis met S. marcescens met 16S rRna gen seq., 43.7 % gelijkenis met DNA-DNA hybridisatie ** staalverwisseling
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
Accuraatheid in klinische routine Groep ENTEROBACTERIACEAE EN ENTEROPATHOGENEN RESTRICTIES met MALDI-TOF MS: -
Geen onderscheid tussen E. coli en Shigella species Identificatie Salmonella op speciesniveau (Nog) geen betrouwbare differentiatie binnen het Enterobacter cloacae complex: -
E. asburiae, E. cloacae, E. hormaechei, E. kobei, E. ludwigi, E. nimipressuralis
-
Sterk verwantschap binnen het Aeromonas genus
-
Moeilijk onderscheid tussen Klebsiella oxytoca en Raoultella ornithinolytica -
(genetisch sterke verwantschap)
Restrictions Biotyper identification – M. Kostrzewa – Bruker - 2010
Accuraatheid in klinische routine Groep NIET VERGISTERS Concordantie: 94% (128/136) 8/136 “discordanties”: KI
MDT
Achromobacter denitrificans Achromobacter xylosoxidans Pseudomonas putida Pseudomonas stutzeri
Achromobacter insolitus Achromobacter ruhlandii Pseudomonas monteilii *
Pseudomonas aeruginosa Stenotrophomonas maltophilia Stenotrophomonas maltophilia Stenotrophomonas maltophilia
Escherichia coli ** Klebsiella pneumoniae ** Achromobacter xylosoxidans ** Haemophilus influenzae **
Geen identificatie
* Nieuw species uit Pseudomonas putida subcluster IIc (Int. J.Syst. Bact. (47):3:846) ** verschillende kolonies gebruikt uit polymicrobiële flora: menselijke fouten
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
Accuraatheid in klinische routine Groep NIET VERGISTERS RESTRICTIES met MALDI-TOF MS: •
Pseudomonas hibiscola, geniculata, beteli : meestal = Stenotrophomonas maltophilia
•
Geen betrouwbare differentiatie binnen het
Acinetobacter baumanii-calcoaceticus complex: - A. baumanii, A. calcoaceticus, A. genospecies 3, A. genospecies 13
•
Geen betrouwbare differentiatie tussen Achromobacter xylosoxidans en Achromobacter ruhlandii
Restrictions Biotyper identification – M. Kostrzewa – Bruker - 2010
Accuraatheid in klinische routine Groep ANAEROBEN -Restricties
Concordantie 95% (18/19) Belang verse kolonies: zeker bij anaëroben Bruker 2009
Accuraatheid in klinische routine Groep Haemophilus, Moraxella en Neisseria species Concordantie: 96.1% (25/26)
N = 26 Haemophilus influenzae: 9 Haemophilus parainfluenzae: 10 Moraxella catarrhalis: 5 Neisseria species: 2
– 23 op speciesniveau – 2 op genusniveau (niveau KI) – 1 DISCORDANTIE*
* KI
Haemophilus parainfluenae
MDT
Haemophilus influenzae
Slechts 2 MSP’s voor H. parainfluenzae in databank = onvoldoende Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
Accuraatheid in klinische routine Groep GISTEN Concordantie: 100% (71/71) - 89% met rechtstreekse methode - Concordantie onafhankelijk van score value
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL – 2009 Jeroen Heyligen 2009
N = 71 Candida albicans: 59 Candida glabrata: 8 Candida parapsilosis: 1 Candida tropicalis: 1 Clavispora lusitaniae: 1 Rhodoturula species: 1
MALDI Biotyper - Product
Solid Media
Intens. [a.u.]
Clinical Application - Fungi * 19652_altM_manu\0_G4\1\1SLin, Smoothed, "Baseline subt."
5000
4000
3000
2000
1000
0
4000
6000
8000
10000
12000
14000
Intens. [a.u.]
m/z
1500
1250
1000
750
500
Aspergillus versicolor DSM 1943
250
0
4000
6000
8000
10000
12000
14000
m/z
MALDI Biotyper, December 2009, MIX, vers. 1, Slide 38 of 40
MALDI Biotyper - Product
Liquid Media under Agitation
Intens. [a.u.]
Clinical Application - Fungi x104
1.25
1.00
0.75
0.50
0.25
0.00 4000
6000
8000
10000
12000
14000
m/z
Aspergillus versicolor DSM 1943
MALDI Biotyper, December 2009, MIX, vers. 1, Slide 39 of 40
Fungi Sample Preparation Generating Reproducible Mass Spectra
Testkwaliteit MALDI-TOF MS Accuraatheid in klinische routine Routine ZOL
N
Concordant
Concordant %
Opmerkingen
ATCC e.a.
50
47
94
S. aureus
62
62
100
CNS
119
115
97
Validatie species volgt
Streptokokken
58
50
86
Indien optochine:98.2%
Enterokokken
73
72
99
Enterobacteriën
225
218
97
Restricties
Niet vergisters
136
128
94
Restricties
GPS aëroob
15
15
100
Validatie species volgt
Anaëroben
19
18
95
Verder te valideren
H, M, N
26
25
96
Restricties
Gisten
71
71
100
Schimmels TOTAAL
Validatie volgt 854
821
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
96%
Concordantie met VITEK 2
84.1% op species niveau 11.4% op genus niveau
95,5% (1586/1660) concordant met VITEK 2 Donna Wolk, ICAAC 2010
Bruker: 93.6% (674/720)
bioMérieux Vitek MS: 88.2% (635/720)
Donna Wolk, ICAAC 2010
Testkwaliteit: accuraatheid MALDI-TOF versus 16S rRNA gen sequencing -
Selectie van stammen: -
Moeilijke identificaties met klassieke methode Onverklaarde discordanties tussen MDT en klassieke identificatie
-
147 stammen geanalyseerd met 16S: 95% concordantie
-
Beperkingen MALDI-TOF en 16S DNA lopen vaak gelijk: -
E.coli vs. Shigella sp. Streptococcus mitis vs. Streptococcus pneumoniae ….
=> Voor deze species: moleculaire technieken op andere genetische regio‟s aan te wenden
Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL – 2010 Kevin Martens
Testkwaliteit MALDI-TOF MS REPRODUCEERBAARHEID
Testkwaliteit MALDI-TOF MS REPRODUCEERBAARHEID 4 ATCC-stammen
Escherichia coli ATCC 25922 Staphylococcus aureus ATCC 25923 Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853 Enterococcus faecalis ATCC 29212 werden gedurende 10 runs telkens 4 x geïdentificeerd 100% reproduceerbaar qua identificatie
Spreiding op score value: - eerder groot, vooral voor E. faecalis ATCC 29212 - daarom 2e run met meer aandacht voor applicatie koloniespot (“less is better”)
Testkwaliteit MALDI-TOF MS REPRODUCEERBAARHEID Score value
ESCO ATCC 25922
STAU ATCC 25923
PSAE ATCC 27853
ENFS ATCC 29212
Gemiddelde
2.422
2.181
2.339
2,023
Standaarddeviatie
0,064
0,152
0,095
0,325
Gemiddelde
2.395
2.359
2.369
2.390
Standaarddeviatie
0,046
0,057
0,052
0,059
RUN 1: n= 40
RUN 2: n = 40
Besluit: Kwaliteit van koloniespot belangrijkste factor voor bekomen van goede score value en goede reproduceerbaarheid. Verificatie laboratorium microbiologie – ZOL - 2009
Testkwaliteit MALDI-TOF MS REPRODUCEERBAARHEID
Melman et al., JCM, 2009
Testkwaliteit MALDI-TOF MS REPRODUCEERBAARHEID Is identificeren in duplo noodzakelijk? Besluit uit 1039 in duplo uitgevoerde identificaties tijdens de validatiefase: •
In duplo applicatie van de kolonies is niet noodzakelijk, wat een besparing in tijd en kosten betekent
•
In ongeveer 3 tot 4 % van de identificaties een probleem opduiken waarbij een herhaling van de MDT identificatie zal dienen te gebeuren.
•
Mogelijk kan dit percentage verminderen bij toename van de ervaring bij het aanbrengen van kolonies op de target.
•
Bij éénmalige applicatie is het zeer belangrijk dat bij het technisch valideren vergeleken wordt met het originele kolonietype op de gebruikte kweekbodem.
MALDI-TOF massaspectrometrie Click to add title een revolutie in de microbiologie? Click to add subtitle
28 september 2010
Situatieschets voor Maldi-biotyper -
Conventionele fenotypische testen Aanmaak van voedingsbodems voor de conventionele fenotypische testen Beperkt gebruik van commerciële kits Geen automatisatie identificaties of gevoeligheidsbepalingen
ZOL = klassieke microbiologie
Maldi-biotyper in de praktijk
Technische validatie - Controle (ATCC stam) - Kolonie versus resultaat
Onderhoud -
Calibratie Reiniging target Reiniging kamer Gepland onderhoud firma 1. Reiniging ionenbron frequentie afhankelijk van het gebruik toestel blijft bruikbaar 2. Jaarlijks „groot‟ onderhoud toestel niet bruikbaar (2 à 3 dagen) zorgen voor backup - Opnieuw klassieke microbiologie? - 2de toestel? - Ander labo?
-
Niet gepland onderhoud firma
Technicus gerelateerde fouten -
Te veel / weinig materiaal Staalverwisseling Memory phenomenon: resten vorige analyse
Practische implementatie -
Implementatie niet vanzelfsprekend
-
Doorbreken van de klassieke workflow
-
Stress
Marleen
Marleentje
Cindy Erna
Daisy
Ilse Vera
Nicole
Inge Kim
Myriam
Ellen Marie-Jeanne
Betty Hilde
Frank
Els
Kostprijs -
Aankoop: ± 150.000 euro Update database: ± 2.500 euro per jaar Onderhoudscontract: ± 6.500 euro per jaar Consumables: ± 10 cent per test
Prijs daalt naarmate het aantal analyses toeneemt
Interne studie Jeroen Heyligen: - Afschrijfperiode van 5 jaar: klassiek systeem iets goedkoper
Toekomst voor microbiologie ZOL -
Malditof: - Koppeling internet - Koppeling LIS (paperless?)
-
Verder automatiseren? -
-
MalditofA? Entautomaat? Automaat gevoeligheidsbepalingen? Kiestra Lab automatisation?
Nieuwbouw
Zullen wij als mlt‟s onze expertise verliezen??
MALDI-TOF massaspectrometrie een revolutie in de microbiologie? Besluit – Breed toepasbaar op alle (gegroeide) micro-organismen – Eenvoudige handeling, weinig materiaal vereist
– Snelste TAT voor identificatie micro-organismen – Goede performantie: vergelijkbaar met 16S rRNA gen sequencing!
– Goedkoper dan conventionele identificaties (manuele en automaten) • Afhankelijk van aantal identificaties/dag! – Kennis van taxonomie vereist (interpretatie resultaten) – Kennis van beperkingen van de identificatietechniek • Op te vangen met klassieke testen of 16S
MALDI-TOF massaspectrometrie een revolutie in de microbiologie?
-
Besluit Geschikt als methode voor identificaties microbiologie in routine
-
Inpasbaar in labautomatisatie microbiologie -
-
Momenteel nog arbeidsintensief: stand alone
Veelbelovend: -
Verdere uitbreiding van (eigen/commerciële) DATABANK Identificatie rechtstreeks op HC en URINE Toepassingen in EPIDEMIOLOGIE – typeren stammen Toepassingen opzoeken RESISTENTIE mechanismen in onderzoek
REVOLUTIONAIR!
MALDI-TOF massaspectrometrie Click to add title een revolutie in de microbiologie! Click to add subtitle
G. Coppens G. De Sutter
28 september 2010