Studiereis Zin in Leren
Studiereis Zin in Leren
4 t/m 12 november 2007
Na een indrukwekkende reis naar Boston en Denver, ga ik proberen mijn ervaringen op papier te zetten. Niet alleen om eens terug te lezen, maar vooral om er werkpunten/doelen uit te halen voor mijn eigen Zin in Leren school. Want die zijn er volop. Zondag 4 november moet ik op een onmogelijke vroeg uur, 05.25 uur, verzamelen op Schiphol. De wekker gaat om 03.30 uur, ben ik toch vergeten dat ik die altijd 20 minuten voorzet, dus echt om half 4 zit ik aan de thee en mijn eerste sigaret en denk, nog 1 ½ uur dan komt de taxi. Exact om 5 uur staat de taxi voor, een bus voor mij alleen. Om 10 over 5 arriveer ik op Schiphol en ontmoet de rest van mijn groep. Mandy en Els van het CPS, Merlijn van het Nivoz, Jos van Interactum, Helga en Herbert van Hogeschool de Kempel, Edith en Jos van de Marnix Academie, Marijte leerkracht op basisschool De Maatjes, Christine van Christine Brons BV en Irene directeur van basisschool Hof ter Weide. Om half 7 moet ik inchecken bij de gate. Omdat dit een Amerika reis is wordt ik door een aardige dame binnenstebuiten gekeerd met vragen als “is dit echt uw tas, heeft u deze tas zelf ingepakt, wanneer heeft u de tas ingepakt, of ik de tas nog uit het oog verloren ben (ja, je moet toch af en toe de kamer uit), of iemand mij nog iets meegegeven heeft”? Ik kan op alle vragen eerlijk bevestigend antwoorden. Eenmaal door de douane, blijkt het vliegtuig een technisch mankement te hebben, iets wat ik echt niet wil horen met een dergelijke lange reis voor de boeg. Een uur vertraging dus, gelukkig mag ik nog een uurtje weg voor een kop koffie en ja natuurlijk een sigaretje. Om kwart voor negen ga ik weer door de douane, gelukkig dit keer geen verhoor. In het vliegtuig heb ik een prachtige plek, vooraan met heel veel beenruimte. Om 10 voor 10 komt het vliegtuig eindelijk in beweging, om 10 uur is hij nog aan het taxiën, dat heb je met die verre vluchten. Maar dan gaan we eindelijk de lucht in America here I come. Om half 6, 11.30 uur local time, arriveer ik in Boston.
1
Studiereis Zin in Leren Ook hier bij de douane een grondige check, ik moet mijn wijsvingers voor een apparaatje houden en er word ook nog een foto genomen, vast voor in een of ander plakboek. De klaarstaande taxi busjes leveren de groep keurig af bij het hotel. De kamers blijken nog niet allemaal klaar te zijn, dus heldhaftig besluiten we te voet het centrum van Boston op te zoeken. Dit blijkt een aardige tippel, maar wel de moeite waard.
Uiteindelijk ontdekken we café Cheers en besluiten dat we daar deze avond gaan eten. Ik zit er inmiddels aardig doorheen, dus ik besluit terug te gaan naar het hotel om even te relaxen. ’s Avonds eten bij Cheers is heel gezellig en no nonsens. We blijven nog dagen “hey guys” zeggen. Om 9 uur lig ik in mijn bed en val direct in slaap. Tot 2 uur slaap ik goed, daarna zie ik elk uur voorbij komen. Om kwart voor 7 heb ik een ontbijtafspraak, op weggooi bordjes en met weggooi bestek, met de groep. Om half 8 vertrekken we met de metro naar de Mission Hill School. Ik heb daar een enorm inspirerende dag doorgebracht. Zoals die mensen daar met kinderen en onderwijs omgaan, in een woord fantastisch. Ik zal proberen zo goed mogelijk te formuleren wat ik daar gezien en gehoord heb, want hier zie ik veel leerpunten voor De Bongerd.
2
Studiereis Zin in Leren
We worden warm ontvangen door Anna, met koffie en croissants, in een indrukwekkende bibliotheek met grote tafels, bankjes en kleden. In een kastje liggen kussentjes voor wie dit wil gebruiken. Even later komt Kathy, een van de leerkrachten. Zij vertelt ons hoe besluitvorming op deze school plaats vindt. Het team neemt alle (vergaande) besluiten (democracy). De directie is vaak niet aanwezig bij deze vergaderingen. Er wordt in deze vergadering voornamelijk inhoudelijk gesproken. Organisatorische zaken nemen een ondergeschikte rol in. De besluitvormingsprocedure is vastgelegd en men doet individueel een goede voorbereiding. Een voorstel wordt kort besproken en dmv vinger opsteken geeft een ieder aan wat hij/zij er van denkt. 5 vingers is akkoord, 1 vinger wil zeggen “stop, hier wil ik verder over praten”. Alleen met goede argumenten kunnen besluiten genomen worden, iedereen moet akkoord gaan of in ieder geval aan geven het te willen proberen. De leerkrachten plannen zelf het curriculum/leerlijnen en bewaken dit ook gezamenlijk. Het team merkt duidelijk dat de besluiten worden uitgedragen, juist omdat zij zelf deze besluiten nemen. Ook leerlingen spelen een rol in de besluitvorming. Er is een leerlingenraad die de vergaderingen bijwoont. Voorbeelden waarover deze leerlingenraad heeft meegedacht, zijn; schoolregels, consequenties bij overtreding, verandering in het leerproces, voorstellen voor activiteiten etc.
Professionele verantwoordelijkheid, dit is zeker een punt voor De Bongerd. Het team is op dit moment soms nog veel te afhankelijk van de directie. Hier hebben we al over gesproken. Het uitdragen van de missie in het onderwijsleerproces. De leerlingenraad staat op stapel voor dit schooljaar, maar ik heb hier gezien dat dit veel verder kan gaan dan alleen maar organisatorisch. De leerlijnen kennen, zowel van de eigen groep als die ervoor en erna. In het kader van het port folio is er 2x per jaar een familie bijeenkomst. De kinderen mogen daar vertellen en laten zien hoe het met ze gaat en welke vorderingen ze hebben gemaakt. De leerkracht is hier meer toehoorder dan verteller. Het onderwijsleerproces is dusdanig ingericht, dat kinderen zonder leerkracht aan het werk kunnen. Ouders zijn heel betrokken bij school, zo schrijven zij ook in het heen en weer schrift. Er is een mooie ouderkamer, met computers. Hier vergaderen de ouders of komen gewoon bij elkaar. Zorgleerlingen zitten er in alle groepen, er is een extra budget en een eigen leerplan. De leerkrachten hebben een eigen klassenbudget om materialen te kopen. De school is een van de 12 pilot scholen in Boston. Er
3
Studiereis Zin in Leren zitten op dit moment 165 leerlingen op school en de groepen zijn relatief klein (ongeveer 15 leerlingen), met 2 volwassenen. Ook hier een werkpunt voor De Bongerd, het invoeren van het port folio. Oudergesprekken waar leerlingen vertellen wat ze geleerd hebben. Na het gesprek met Kathy ga ik de groepen in. Eerst bezoek ik grade 2/3 tijdens de Morning Meeting. De kinderen zitten in een kring, op een kleed. De leerkracht, iemand met heel veel uitstraling, het plezier, het respect en de liefde voor haar leerlingen straalt ervan af, geeft aan dat de groep gaat zingen. De kinderen mogen aangeven welk lied. Twee leerlingen zitten aan tafel te ontbijten, maar zodra ze klaar zijn, schieten ze de kring in. Als de leerkracht aandacht vraagt doet zij dit dmv handgebaren, duim tegen de mond, vingers opsteken 1, 2, 3 stilte. Op het bord staat het uitgangspunt van Mission Hill, “Be kind, work hard”. Bepaalde letters staan centraal. Klassenregels (6) en de dagindeling; ochtend ontmoeting, project tijd, eten, schrijven, lunch, lezen, rekenen, eind ontmoeting, zijn zichtbaar opgehangen. Een aantal “habbits of mind” tbv het port folio en de manier waarop leerlingen zelf aan het werk gaan (strategieën) hangen in de groep; Relevance Connections Viewpoint Is it important What does it remind you off What’s your opinion Why does it matter What would someone else say How would someone else feel Een van de leerlingen bespreekt de dagindeling. Op het moment dat dit plaats vindt maken de kinderen zelf een kleine kring om dit kind heen. Elke keer als een kind de juiste plek heeft ingenomen, bedankt de “leider” dat betreffende kind. Achteraf hoor ik, dat dit een grote stimulans is voor de groep om snel de juiste plek in te nemen. Na het bespreken van de dagindeling neemt de leerkracht het weer over, nadat zij de leider heeft bedankt en wordt de Mission Hill statement opgelezen (be kind work hard). Vervolgens leest de groep het woord van de dag en de zin “hallo, vandaag gaan we --------maken”. Ook na het lezen bedankt de leerkracht de kinderen weer. Bij alle woorden op het bord zijn letters omcirkeld. Het ontbrekende woord gaan de kinderen middels een spelletje raden. Alle letters die niet in het woord zitten komen ergens anders te staan en voor elke niet geraden letter wordt een deel van een poppetje getekend. Het is dus zaak het woord te raden voor het poppetje af is. Een aantal kinderen weet op een gegeven moment de oplossing, maar de leerkracht zegt. “als je denkt het te weten moet je aangeven welke letters je nog nodig hebt”. Op het noemen van verkeerde letters wordt heel positief ingegaan, heel goed, ik snap waarom je dit denkt, maar als het die letter zou moeten zijn dan zou die er zo uit zien (visueel gemaakt). Soms doet een kind even iets wat niet mag, kort maar krachtig is dan de reactie “please, this is not acceptable” en het is klaar. Ik heb de leerkracht in al de tijd dat ik in de groep was, niet een keer haar stem horen verheffen of boos zien kijken. Bij elke overgang gaan er vingers, tot 5, omhoog en dan is het klaar. De oplossing van het ontbrekende woord is nature. Hello, we will be making a nature
4
Studiereis Zin in Leren quild. Op tafel ligt allerlei materiaal klaar, de leerkracht geeft suggesties, je kunt……. De leerkracht geeft nog aan “je hoeft geen artiest te zijn, als je je best maar doet”. En elk kind bepaalt zelf op welke manier de verwerking plaats zal vinden. Voor de kleintjes worden de doelen door de leerkracht vastgesteld. Het hele lokaal, hoeken, boeken, plaatjes, woorden etc., is ingericht in het kader van het project natuur. Het schooljaar is in drieën verdeeld. Ieder trimester staat er een ander thema/project, door de hele school centraal. De leerkracht draait muziek en bespreekt wat voor muziekstijl dit is, ja ja in grade 2/3, de kinderen dansen op de muziek en daarna kijken ze naar een film over de dansvormen op dit soort muziek.
Weer punten. Geen stemverheffing, signalen gebruiken. Gewoon korte statements. Leiderschap van kinderen stimuleren, voor alles bedanken, waardoor leerlingen zich betrokken en gerespecteerd voelen, maar ook door deze leiders rol ervaren de kinderen waar de leerkracht mee te maken heeft als kinderen niet luisteren of niet meedoen. De missie van de school, die in deze hele morning meeting verweven zit. Het spelenderwijs, maar o zo doordacht, bezig zijn met letters en woorden. Leren door projecten, wij kunnen de ateliers dus veel uitgebreider maken en ook binnen de groepen laten plaatsvinden, dus niet als een bijzondere gebeurtenis aan het einde van een project o.i.d . Hoge verwachtingen, een hoog aanbod en een stimulerende en inspirerende omgeving. Strategieën.
5
Studiereis Zin in Leren
Evidence How do I know this
Connections How do I know this
Viewpoint Conjecture How else might this What if this were look different
Relevance Does it matter Tijdens de kring gaat een meisje lang uit op de grond liggen. Ze is duidelijk niet blij. Hier wordt helemaal geen ophef over gemaakt, de leerkracht gaat op een gegeven moment naast haar zitten, gaat gewoon door met waar zij mee bezig is en strijkt voortdurend over haar rug. Het meisje kalmeert en hangt aan de juf, die gewoon door blijft gaan. Het is weer goed. Na het klassenbezoek spreken we met 3 leerlingen, Althea, Gina en Kassa, van de leerlingenraad en Sarah een leerkracht. De leerlingen geven aan hoe prettig zij het vinden en ervaren heel serieus genomen te worden. Zaken die zij aandragen, daar gebeurt iets mee. Zo hebben zij besproken dat het eten voor vegetarische leerlingen moet worden aangepast. En er zijn filmavonden ingevoerd, zodat er naar goede films gekeken kan worden. Zij zijn aanspreekpunt voor de rest van de school. De leerlingenraad is tot stand gekomen door middel van verkiezingen. Er werden foto’s van de kandidaten opgehangen, zij moesten een praatje voor de hele school houden en zijn dmv hand opsteken verkozen. Sarah geeft aan dat je als leerkracht moet beschikken over geduld, bevlogenheid en betrokkenheid bij leerlingen en collega’s.Verder moet je willen weten hoe een kind in elkaar zit en hoe een kind leeft, zowel thuis als op school. Zij ervaart dat kinderen zich hier heel erg prettig voelen, zij kunnen alles vragen en krijgen ook op alles antwoord. Leerkrachten gaan met leerlingen in gesprek en zetten hen niet voor voldongen feiten. Elke vrijdag is er een “Friday share”, kinderen leren van kleins af aan zich te presenteren voor een grote groep. Heel duidelijk is, dat leerlingen en leerkrachten om elkaar geven. De kinderen krijgen veel aandacht in kleine groepen.
6
Studiereis Zin in Leren
Leerpunt, vragen stellen mag. Altijd in gesprek blijven, altijd aangeven waarom iets gebeurd. Ook dit op een respectvolle manier, wat je geeft, krijg je terug. Gebruik maken van kwaliteiten en talenten van leerkrachten. Huisbezoeken afleggen. De schoolleider is een jonge vrouw,Ayla, die in het verleden als leerkracht op deze school heeft gewerkt. Later hoor ik van Anna hoe streng de selectie van leerkrachten en leidinggevenden is. Ouders, leerlingen en leerkrachten zijn betrokken bij de selectie van kandidaten. Gesprek op gesprek wordt er gevoerd, stukken schrijven, bewijsstukken leveren. Leerkrachten in Amerika hebben allemaal een academische achtergrond. De schoolleider geeft aan dat het belangrijk is dat de school een krachtige, ervaringsgerichte leeromgeving heeft. Kinderen zijn het allerbelangrijkst. Als wij willen dat het kind stem heeft in het eigen onderwijsleerproces, dan kan je als leerkracht niet 45 minuten aan het woord zijn, want dan hoor je de stem van het kind niet. Ook alle informatie van de school wordt met de kinderen gedeeld, want zij hebben toch een stem. Zij verwacht van iedereen dat zij weten hoe mensen zijn en dat er ruimte wordt gegeven aan iedereen. Bij het aantrekken van nieuwe leerkrachten gaat zij heel erg uit van “het gevoel”. Zij stelt veel open vragen; “hoe denk je over…, wat doe je…” Er moeten proeflessen gegeven worden. Dan volgt een formeel gesprek, waarbij ouders, leerlingen en leerkrachten zijn betrokken, met vragen als “beschrijf hoe je community bouwt in je groep, beschrijf hoe je leiderschap toont, in welke situaties, wat verwacht je van de pilot school etc”.
7
Studiereis Zin in Leren
Leerkrachten zijn op deze school voor veel verantwoordelijk, niet alleen voor je eigen curriculum, maar ook voor die van je collega’s (er zijn geen vastgelegde kerndoelen). je bent verantwoordelijk voor je eigen budget. Dit is iets wat je aan moet kunnen, de verantwoordelijkheid is eindeloos. Er wordt veel met vrijwilligers gewerkt. Heel belangrijk is de onderlinge relatie. Er werken vrij veel leerkrachten op deze school. Ayla heeft bewust gekozen voor het niet aantrekken van vakleerkrachten, lunchmedewerkers etc. Bij uitstroom uit deze school hebben leerlingen altijd succes. De cijfers van de staatstest zijn net binnen. De resultaten zijn over het algemeen goed te noemen. Er zijn wat hiaten, hier zal het curriculum op aangepast worden. Er is 1 standaard test per jaar, die is verplicht. De gesprekken met leerlingen vinden op hoog niveau plaats. Taalgebruik is heel belangrijk, net als relaties leggen tussen onderwerpen. “Wat wil je dat kinderen bereikt hebben als ze van school gaan”. De statements zijn uitgangspunt, dit is essentieel, daarnaast; wat, hoe, waar en waarmee kinderen leren. Dit heeft ook met inrichting te maken. Leerkrachten verdiepen zich in de problematiek van zorgleerlingen, adopteren het probleem en gaan daar dan op een andere manier mee om. De school moet veranderen voor dit kind, kijk wat zo’n kind wel kan en accepteer dat je niet alles kunt. Leerlingen moeten zichzelf zien als deel van het grote geheel. Kinderen leren hier debatteren, communiceren en vragen stellen. Kinderen hebben mappen met materialen, die mee naar huis gaan en weer terug, ook to do dingen. Leerkrachten bespreken met elkaar het curriculum, per groep. Er worden duidelijke doelen gesteld, “wat wil je dat het kind uiteindelijk weet/kent. Op dit moment vindt er een onderzoek plaats over het functioneren van oud leerlingen, die nu op de universiteit zitten. De stem van de leerling moet gehoord worden. Strenge selectie van leerkrachten. Duidelijke keus maken voor kleine groepen, meer leerkrachten/assistenten/vrijwilligers. Hoog niveau taalgebruik, relaties leggen en leren leggen. Missie die overal in terug te vinden is, ook in de inrichting en de keus van personeel. Zorg binnen de groep, verdiepen in problematiek, kijk naar mogelijkheden, niet naar onmogelijkheden. Intervisie tussen leerkrachten, gedeelde verantwoordelijkheid. Leerlijnen kennen en weten waar wat moet gebeuren. Ik kom in grade 7/8. De boekenclub is net gestart. Op verschillende tafels liggen andere boeken. De leerkracht en stagiaire vertellen kort iets over elk boek. Het is de bedoeling dat
8
Studiereis Zin in Leren alle leerlingen elk boek kort lezen, 7 minuten, en dan een keus voor een boek maken. Maakt niet uit wat je leest, de kaft, binnen in, als je maar leest. Dit is een pittige groep. De leerkracht is aardig maar tolereert niets tijdens deze les. Zodra er een woord gesproken wordt, klinkt er “thank you for honoring silence”. Het werkt. Ik ben ook muisstil en lees mee.
In grade 4/5 hangen ook weer de habits of mind/strategieën voor de kinderen, waarlangs zij hun ontdekkingen vorm geven. Connections Conjecture Evidence How do I feel about this What if I did something else How do I know this is true When have I seen this before What if I change things What makes me believes that What do I already know What if something was different What do I need to prove my point Relevance Why should I care Why do I do what I do What does this mean to me
Viewpoints How do others feel about this Who said this and why Is there another way to see this
Als ik binnen kom lezen de kinderen. Al snel gaan ze in de kring, hier wordt de opdracht besproken. De leerlingen willen wat veranderingen. De leerkracht geeft aan dat zij moeten kunnen verdedigen waarom ze bepaalde keuzes maken. Je mag alle kanten op, het is jouw opdracht/jouw product, als het maar beantwoordt aan de doelen/de opdracht. Het doel is, bouw een dierentuin, hou rekening met leef-, eetgewoonten, welke dieren kunnen wel/niet bij elkaar etc. De leerlingen hebben het doel wat veranderd, ze willen er een game van maken. De groep is sinds september met dit onderwerp bezig. De kinderen gaan in groepjes de opdracht bespreken en uitvoeringsafspraken maken. De leerkracht stelt bij elke groep wat verdiepingsvragen.
9
Studiereis Zin in Leren
10
Studiereis Zin in Leren Parker Highschool Het regent vandaag. Om kwart voor 7 staat de taxi klaar om ons weg te brengen. We worden ontvangen door Becka, een oud leerlinge, in het teacher home. Wederom staat er een ontbijt klaar. Becka vertelt ons het een en ander over de school. Er wordt maar 1 taal gegeven, Spaans. De lessen zijn in blokken verdeeld. Leraren hebben dagelijks een blok tijd, 2 uur, voor overleg en planning. Binnen de bloklessen hebben de leerlingen de keus hoe zij de stof verwerken, zij kunnen zich intekenen voor bepaalde lessen. Ook hier maken de leerkrachten zelf het curriculum, binnen de eigen sectie. Elke leerling heeft een eigen PLP = personal learning plan. De leerkrachten, leerlingen en ouders kunnen allemaal doelen aandragen voor de invulling van dit plan. Hier moet tot maart/april aan gewerkt worden. Alle doelen moeten worden doorlopen. Pas na de presentatie, bewijsvoering, blijkt of een leerling mag doorstromen naar de volgende divisie. Er wordt gewerkt met geschreven rapporten, de leerkrachten maken hierbij gebruik van de informatie van ouders. Dit rapport gaat naar de advisor. Er worden geen toetsen afgenomen. De woensdag is een bijzondere dag. Er is een startbijeenkomst met de hele school. Daar worden mededelingen, presentaties e.d. gedaan. Er is ook een choise blok, hier kan een leerkracht een activiteit bedenken of een leerling. De leerlingen kiezen zelf uit het aanbod, waar ze mee aan de gang gaan. De inhoud wisselt 3x per jaar, dit is gewoon een leuke activiteit. Tijdens Academic Time is er coaching/controle; doet elke leerling wel wat het moet doen. De leerkracht als coach/begeleider. Leerlingen en leerkrachten noemen elkaar bij de voornaam, gelijkwaardigheid, we kunnen van elkaar leren. Er worden geen cijfers gegeven en er wordt niet met methodes gewerkt. De beoordeling is als volgt; JB A M E Just beginning approaching meeting achievement Bij elk leerstofonderdeel worden de leerlingen op deze manier door de leerkracht beoordeeld. De leerlingen werken met een port folio en moeten daar in laten zien, of ze aan de standaard voldoen/bewijsstukken. Wanneer een leerling de “gate way” haalt is het groot feest, met ouders, vrienden en leerkrachten. Versnelling, in tijd, is mogelijk als leerlingen kunnen aantonen dat ze zover zijn. Zo is ook vertraging mogelijk. Divisie 2 werkt niet met een port folio, maar werkt met opdrachten/studie projecten. Divisie 3 doet een senior project. Dit project moet echt te gebruiken zijn voor de “gemeenschap”. Zij doen een eindpresentatie aan een panel van 4 a 5 personen, leerkrachten, mede student, buitenstaander. Het onderwerp is aan de student, maar het moet beantwoorden aan de gestelde eisen. De student bepaalt zelf de centrale vraag en de manier waarop onderzoek gedaan wordt. Tussentijds worden de vorderingen, verslagen en assessements bekeken. Ouders werken op deze school als vrijwilliger mee. De leerkrachten moeten de principes van het CES adopteren en moeten weten wat de leerlingen nodig hebben. Studenten hebben hier de leiding over de eigen ontwikkeling. Door de regen lopen we naar het schoolgebouw, landelijk gelegen op een voormalig militair terrein, We mogen hier geen foto’s maken. Zie voorde verslagen van de klassenbezoeken de nieuwsbrief.
11
Studiereis Zin in Leren
We spreken met 2 leerlingen, Daphne en Connor. “Wat is er zo leuk aan Parker High”? Dit is geen traditionele school, hier is het gewoon leuk om naar school te gaan. Vooral het persoonlijke contact met leerkrachten is heel fijn. Als je niet aan de eisen voldoet, wordt er besproken hoe dit komt en hoe dit veranderd zou kunnen worden. Het is heel duidelijk wat je moet doen om je doel te bereiken, er wordt niet alleen gezegd “dit is niet goed”. Je werkt voor een doel. Corrigeren/beoordelen is meer dan alleen krullen en strepen. Er is veel vrijheid in plannen en wat je gaat doen. Tijdens de lessen mag er gewoon gegeten of “gespeeld”worden. Maar je weet, hoe meer je werkt, hoe meer vrijheid. Je gaat hier niet zo maar over, je moet echt aangeven wat je wilt doen en dan ook echt dat doel bereiken. Alles wat wij doen wordt bijgehouden. Zelfstandigheid/zelfverantwoordelijkheid. “Wat verwacht je van de leerkracht”. Het moet geen autoriteit zijn, maar als coach/begeleider fungeren, om mij te helpen verder te komen. Er zijn hier verschillende manieren van denken, we gebruiken geen methodes, dus we krijgen ruimte om anders te kijken en te denken. Dit is uitdagend. Doordat er zoveel verschillende oplossingen zijn, kan je ook een ander helpen inzicht te krijgen. Het maakt niet uit hoe je er komt, als je er maar komt. Niet iedereen leert hetzelfde, ieder heeft een eigen inbreng. Er is heel veel communicatie. Op deze school zijn geen echte ruzies, dat is niet nodig, we komen hier om te leren. Natuurlijk gebeuren er wel dingen, dan praten we er met de hele school over. Oudere leerlingen praten ook met jongere leerlingen. We zijn een community, als hier bijvoorbeeld gestolen wordt dan is dit heel persoonlijk. Dit heeft invloed op iedereen. Beoordelingen hebben kwaliteit, het zegt veel over jezelf. Als je hier voor het eerst komt, is de omschakeling best moeilijk. De leerkrachten blijven je volgen, tot je gedaan hebt wat je moet doen. Steeds opnieuw moet je blijven proberen je doel te halen. Je kunt je er niet van af maken, kwaliteit is een eis, dus soms doe je er wat langer over. Bepaalde leerlingen mogen minder doen, bijvoorbeeld 1 tekst i.p.v. 4. Snelle leerlingen kunnen versnellen en eerder afsluiten. Daarna doen ze bijvoorbeeld een college cursus. Hoge eisen/hoge verwachtingen. Je mag hier problemen hebben. Huiswerk leidt hier tot het grote geheel. Het maakt deel uit van je project. Als je geen huiswerk doet, maak je het jezelf moeilijk. We spreken met de art leerkracht. De leerlijnen worden steeds kritisch bekeken en bijgesteld als er hiaten worden geconstateerd. Elke leerkracht heeft binnen de eigen sectie de verantwoordelijkheid van het assesement op bepaalde onderdelen. Het aanbod van lessen is van mij, ik krijg vrijheid in wat ik wil doen en mag doen waar ik goed in ben. De beoordeling over mijn functioneren, gebeurt door ouders en leerlingen. We hebben een goed team, iedereen spreekt met elkaar en vraagt feedback en hulp aan elkaar. De Habbits of Mind staan in grade 1 en 2 heel centraal, in grade 3 is dit minder. We hebben Critical Friend Group, deze zijn heel erg gericht op het oplossen van problemen waar je tegen aan loopt. Intervisie. Elke leerkracht is advisor voor een bepaalde groep kinderen. Een keer per maand is er “buddy Ball”, hier doen we allerlei activiteiten om het groepsgevoel te versterken. Er is een leerlingenraad die mee praat over allerlei zaken, zoals, computergebruik. Verder is er een Justice raad van 4 leerlingen, zij bepalen bijvoorbeeld de consequenties van te laat komen. Maar dit gaat ook dieper, leerkrachten kunnen hier ook terecht komen als er klachten van
12
Studiereis Zin in Leren leerlingen zijn. Deze raad opereert heel vertrouwelijk, ouders en medeleerlingen komen het niet te weten als iemand voor de raad moet verschijnen. Alleen als niets helpt komt de directeur er aan te pas en worden ouders op de hoogte gebracht. “We doen het anders, maar het is echt onderwijzen, minder structureel. Je moet verschillende manieren vinden om verschillende kinderen te onderwijzen”. Wat mij van deze gesprekken is bijgebleven, is “de weg naar de oplossing is belangrijker dan alleen maar het product”. Duidelijke richtlijnen voor het assesement waar leerlingen aan moeten voldoen om naar de volgende grade te mogen. Geen methodes en prachtige materialen, nee, soms zelfs wat armoedig. Maar wel heel bevlogen professionals, die precies weten wat ze een kind willen leren en dat in gezamenlijk overleg vaststellen. De leerkracht die coach is. Doe je niet mee in de les, prima. Geen aandacht voor extreem gedrag. Want elke student weet dat hij/zij op een bepaald moment aan de eisen moet voldoen. Zo niet, dan is de consequentie voor jezelf. De grote rol van leerlingen in de beoordeling van medeleerlingen en leerkrachten. Vragen en uitdagingen voor leerlingen, die beantwoord moeten worden. Ik heb weer genoten.
13
Studiereis Zin in Leren De Odyssey School In Denver bezoek ik tijdens de pre conference, samen met Edith, Merlijn en Jos De Odyssey School. Om 5 uur stond ik naast mijn bed, want de bus zou om 6.30 uur vertrekken en eerst moest ik nog inschrijven voor de conferentie. De bus vertrok pas om 7.30 uur, dus ik kon wel even rustig van het conferentie ontbijt genieten. Als we de school naderen, is mijn eerste reactie, dit is geen achterstandsschooltje. De school staat in een prachtige buitenwijk van Denver. De directeur vertelt later, dat ouders van heinde en verre hun kind hier willen plaatsen. Er is dus een wachtlijst. De school werkt volgens de principes van Regio Emilia (wil ik ook nog een keer gaan zien). Alle projecten worden voorbereid op panels en daar zitten gradaties van uitwerking in. Documentatie with content. Er zitten ongeveer 224 leerlingen op school, per groep ongeveer 25 leerlingen. Het gebouw ziet er prachtig uit en heeft heel veel faciliteiten. De lokalen zijn groot. Vorig jaar is de school gestart met assesments for learning. Er zijn eerst intensieve gesprekken gevoerd met ouders, leerlingen en leerkrachten. Het traject zal nog een aantal jaren in beslag nemen, de school laat zich hierbij ondersteunen door experts en er wordt gebruik gemaakt van duidelijke strategieën. De panels hangen overal in de school, er hangt werk maar ook wordt er via de borden zichtbaar gemaakt welke aanvullingen en verbeteringen er hebben plaatsgevonden. Dus; een project wordt op allerlei manieren visueel gemaakt, met foto’s, werk van kinderen en het proces van tot stand komen. “Show more than tell”. “Framing with the childs voice”. “Crew learning panel”worden bijvoorbeeld gebruikt om met de groep te bespreken wat de bedoeling van het project is, “rich content”. De verschillende panels op een rijtje: Breadth, depth, crew learning, brief discription. In deze school geven leerkrachten op eigen kwaliteit bepaalde lessen. Ik bezoek een rekenles van groep 6. de leerlingen komen rustig het lokaal in en schrijven “the big idea” van de dag op. Vervolgens noteren zij op een checklist op welk niveau zij zichzelf schatten op het doel van de les. De leerkracht loopt rond en geeft advies. Dit duurt ongeveer 5 minuten. Groepsregels hangen zichtbaar,responsibility respect, honesty, caring, effort, choises.De checklist bestaat uit de volgende onderdelen: “My big idea” learning target, beginning, developing, accomplished, exemplary, beginning unit, end of unit. Gedurende het project houden de leerlingen een “responsibility for learning” checklist, bij. Date Big idea, Just starting Sort of Good idea completely investigation goal What idea or I have never Sounds I know this I definitely goal is being learned this familiar, but idea and I know how to learned before I need help to can probably do all this get started do it all on stuff. I can my own probably
14
Studiereis Zin in Leren teach/tutor those who do not
De leerlingen gaan in groepjes de opdracht kort bespreken. De leerkracht loopt rond en vraagt kort nog even de aandacht om de opdracht iets beter uit te leggen. Leerlingen worden heel erg bij de uitleg betrokken. Hij heeft nml geconstateerd dat de interpretatie van de opdracht heel verschillend is. De groep moet nu het besluit nemen hoe verder te gaan. De keuzes moeten met argumenten gepaard gaan. De leerkracht loopt rond, observeert en geeft hulp. Er worden in deze les wel leerboeken gebruikt, maar de focus ligt op de learning goals. Aan het eind van de les vindt er een evaluatie plaats, de producten worden opgehangen en besproken. Het zijn drie heel verschillende producten, wat is de overeenkomst etc.
Aan de muur hangen ook nog wat “critique guideliners” Be kind Be helpful Be specific Is it safe
Is it is appropriated Is it kind
Ik bezoek groep 4/5 bij de techniekles. De kinderen zitten in een kring op het kleed. De leerkracht haalt terug dat de groep het gisteren voor het eerst over elektriciteit heeft gehad. Dit project duurt tot kerst. “Wat heb je gisteren ontdekt, wie herkent dit”. Dit wordt op een verzamellijst genoteerd. De kinderen maken aantekeningen tijdens het gesprek. De groep krijgt veel positieve feedback op de ontdekkingen. De leerkracht deelt lijsten uit met de doelen. De doelen worden besproken en elke leerling noteert op welk niveau hij/zij op dit moment zit. Beginning Developing Accomplished Examplary. Er staan ontzettend veel boeken over het onderwerp in de groep. Op de tafels liggen opdracht kaarten voor proefjes klaar. Een aantal afspraken wordt kort besproken. Er is geen bepaalde volgorde, proef
15
Studiereis Zin in Leren 1 en 2 zijn verplicht, er is geen tijdlimiet, laat alles achter zoals het moet, je werkt met een partner/. De partner wordt toegewezen dmv het trekken van stokjes met de namen van de leerlingen. Bij het schatten van de eigen beginsituatie, geeft de leerkracht nog even aan; schat jezelf niet te hoog in, want we moeten nog veel vooruitgang zien. De groep gaat rustig en uiterst zelfstandig en zelfverzekerd aan het werk. De leerkracht loopt rond en stelt verdiepingsvragen als, wat heb je ontdekt, denk je dat dit de enige manier is. Ook de leerlingen stellen heel veel vragen aan de leerkracht. Per proef noteren de kinderen hun bevindingen. Aan het einde van de les komen de kinderen weer naar de kring. De leerkracht geeft aan, vandaag heb je weer veel ontdekkingen gedaan, haal je formulier erbij en kijk of je vandaag slimmer bent geworden. Leg je hand op je hoofd als je klaar bent, zet je vinger op je neus als je denkt je doel behaald te hebben. Kan je vertellen wat je geleerd hebt. Welk leerdoel hoorde bij proef 2? Ook geeft de leerkracht nog even zijn eigen doelen en verwachtingen aan. Hij eindigt met het statement “denk elke dag aan wat je geleerd hebt”. “Ask your partner instead of the teacher” hangt ook aan de muur. Vijf dagen voor de start van het nieuwe schooljaar werken de leerkrachten gezamenlijk het curriculum van het komende schooljaar uit. Wekelijks zijn er vaardigheidstrainingen voor alle leerkrachten. De leerlingen starten ’s ochtends 1 a 1 ½ uur in een stamgroep met de “stam leerkracht”. Daarna waaieren zij uit naar de verschillende lokalen en leerkrachten. Ook hier weer overduidelijk rust, structuur en respect. De leerkrachten observeren heel veel. Uitgangspunt is; luister naar kinderen, stel doelen, laat leerlingen zelf doelen stellen, creëer een rijke leeromgeving, stel vragen, laat het uit het kind komen, coöperatief leren, in groepjes strategieën bepalen, spreek hoge verwachtingen uit, de leerkracht is coach, rust de focus ligt op werk. Er wordt gebruik gemaakt van goede formulieren, structuur, duidelijke dagindeling. Leerlingen bepalen zelf hoe lang en hoe ze aan het werk zijn, zij nemen samen besluiten over de strategie om het doel te bereiken. De focus ligt op ontdekken, ontwikkelen, slimmer worden. Quotes Framing with the childs voice Luister naar kinderen Evaluatie/feedback Wat heb je ontdekt Doelen stellen bij de beginsituatie Laat zien wat je bereikt hebt
16
Studiereis Zin in Leren Het werken met port folio’s op deze school is al heel ver. Er worden veel, goede formulieren gebruikt, die zeker om te zetten zijn naar onze school. De structuur is heel duidelijk. Het coöperatief leren lukt hier gewoon. En ook hier weer die fantastische sfeer, rust, geen onvertogen woord. Bij incidenten wordt er direct met de ouders en de leerling gesproken. Zo bereik je niet wat we willen, aan jullie de keus, hoe gaan we dit aanpakken. Heel veel inbreng van leerlingen. Het werken met projecten. Alles-in-1 kan dus veel beter uitgezet worden. De verantwoordelijkheid voor de kinderen ligt bij meerdere leerkrachten. Gebruik van talent en vaardigheden dus.
17
Studiereis Zin in Leren De workshops When failure becomes success, a process for student goal writing. Deze workshop heeft vooral betrekking op uitvallende leerlingen, kinderen die een heel slechte beginsituatie hebben. Qua milieu, gedrag. Leerlingen leren hun doelen te stellen n.a.v. feedback van medeleerlingen, ouders en leerkracht. Refind, connect, own. Er is een advisor groep voor studenten die bespreken met de betreffende leerling; wat wil je, hoe kan ik je helpen. De doelen worden via een stappenplan gemaakt. Halverwege het jaar is er een reflectiemoment, bijstelling “hoe doe ik het nu”. Aan het eind van het jaar is er een reflectie op “hoe heb ik het gedaan”. Ook iemand van buiten de school is hier bij betrokken. Dit kan een ouder, oom of tante zijn. De leerlingen moeten hun doelen dus delen met een aantal volwassenen, zowel binnen als buiten de school naar om gekeken wordt. Er is sprake van een grote ouderbetrokkenheid, ouders volgen lessen, schaduwen hun kind. Om de 3 maanden is er met de ouders een voortgangsbespreking. De directie stelt de grote doelen vast, leerkrachten verbinden hier hun persoonlijke doelen aan. De verschillende bouwen in de school stellen gezamenlijk de doelen vast, gerelateerd aan school- en persoonlijke doelen. Elke bouw wordt door het team zelf geleidt. Leerkrachten beoordelen de doelen van leerlingen, door te kijken naar eerlijkheid, realiteit, stappen, vooruitgang, reflectie, gaan ze er serieus mee om of doen ze het om te doen. Zie verder de bijlage. Twee leerlingen vertelden over hun uitzichtloze situatie toen ze op deze school kwamen en hoe positief zij zich ontwikkelt hebben. De groei die ze doorgemaakt hebben, door niet alleen leerdoelen te stellen, maar ook persoonlijke doelen. Zij gaven aan dat het allemaal draait om het community gevoel. Je verantwoordelijk voelen voor elkaar. Ze hebben geleerd hun gedrag te veranderen
18
Studiereis Zin in Leren Principles in action. In deze workshop stonden de principes van het CES centraal. De nieuwste DVD was uit. Jammer genoeg zijn deze 3 dvd’s allemaal gebaseerd op de high schools. Men is bezig met de opnames op basisscholen. Definities - CES 10 common principles - Essential vision - Small schools project-mentor school - Conversions De dvd kan gebruikt worden als tool voor de discussie over de principes. Alle principes kunnen overal ingezet worden, als geheel, niet 1 voor 1. Zin in Leren dus ook. Waar sta je voor, waar geloof je in, waarom doe je dit en doe je het goed. De focus ligt voornamelijk op: - samenwerking met ouders - samenwerking met leerlingen, invloed van leerlingen op de eigen ontwikkeling - verantwoordelijke leerkrachten, professionals - relatie leerkracht/leerling/leerling - reflectie - feedback - doelen stellen - inzet op kwaliteiten en talenten - als je elkaar aanspreekt/verantwoording vraagt, dan is het ook jouw verantwoordelijkheid om de ander hierin te ondersteunen - discussie mogelijkheden leerlingen/leerkracht - gedeelde verantwoordelijkheid - studenten nemen besluiten - studenten maken de keus hoe ze leren - iedereen is betrokken - open communicatie - dezelfde taal spreken - eerlijkheid - recht op goede leerkrachten we bekijken een deel van de DVD en letten op: democratic practices en equitable (gelijkwaardigheid/differentiatie) practices. Ik zie: - ondersteuning voor leerlingen - participatie, invloed op het curriculum - studenten hebben stem - studenten zijn betrokken bij het overleg en bij besluiten en hebben een gelijke stem - er is eenduidige communicatie - studenten stijgen boven lage verwachtingen uit - de ontwikkeling van leiderschap - studenten als teachers - peer mentor - family meeting - inclusief onderwijs - persoonlijke doelen
19
Studiereis Zin in Leren Morning meeting Dit is een actieve workshop. We doen veel. De morning meeting is niet zo maar een kring. In alle handelingen zit de missie van de school verweven, vooral community. Het welbevinden van het kind en de groep staat centraal. Deze meeting vindt in alle groepen plaats. Allerlei leermomenten en ook leiderschap wordt ingebouwd. Leerlingen nemen soms de rol van de leerkracht over. Elkaar overal voor bedanken. Hierdoor is de leerkracht ook in staat terug te grijpen op deze rol, wanneer en kind iets niet doet zoals het moet. “weet je nog hoe het was, toen jij daar stond”. De start is altijd met persoonlijk de hand schudden en de naam noemen. Er is altijd een startbegroeting, de kinderen mogen aangeven welke. De dagindeling wordt besproken, weerrapporten worden gemaakt, mededelingen worden gedaan, iets over jezelf vertellen, bewegingsoefeningen. Alle kinderen doen mee, dit is belangrijk voor het contact, de vaardigheden en je welkom voelen. Er wordt ook veel naar gevoelens gevraagd. De leerkracht krijgt zo een goed beeld hoe het kind zich voelt, hoe zijn dag zal verlopen. Er is een doorgaande lijn naar boven toe. Bij de kleintjes staat veel bewegen, variatie centraal. Bij de ouderen het gesprek, de dagindeling, eventuele problemen met het werk. Er is altijd een ochtendboodschap in het kader van het project, bijv, did you bring……En de school statement. Nieuwe leerkrachten werken eerst mee in een andere groep. Er wordt collegiale consultatie gedaan. Aanrader The Morning Meeting Book van Mission Hill ISBN 1-892989-09-3
Friday share Elke vrijdag komt de hele school bij elkaar, vleugel voor vleugel. Maximaal een half uur. De start is altijd een gezamenlijk lied, met bewegen. Kalmeren van de groep gebeurt met een teken, 2 vingers. Een leerkracht opent, daarna nemen leerlingen het over en doen een presentatie over het werk van de afgelopen week. Dit kan van alles zijn. En uiteraard weer bedanken “thank you for the class of the week for sharing”. Ook worden “acts of kindness” voorgelezen, bijvoorbeeld Truusje heeft Marietje geholpen met… Dit kan ook over leerkrachten gaan. Leerlingen en leerkrachten kunnen deze acts in een verzameldoos doen. Alles wordt voorgelezen. Dit is ontstaan, toen de school een moeilijke groep had. Alle acts of kindness werden op een bord gehangen en de betreffende groep kinderen was daar erg trots op. Het einde is weer een gezamenlijk lied. Het doel is, de hele school bij elkaar brengen, community, andere groepen laten zien wat er gedaan is, een veilige plek om je werk te laten zien. Voor sommige leerlingen is het een persoonlijk doel. “aan het eind van het jaar ben ik in staat iets voor de grote groep te presenteren”. Je stem laten horen, verantwoordelijkheid nemen, want leerlingen zijn betrokken bij de organisatie, risico durven nemen, beeld van de hele school krijgen, spreken in het openbaar. Een leerkracht coached de leerlingen die gastheer/ gastvrouw zijn om uit de veilige zone te stappen. Er is altijd iemand eindverantwoordelijk (leerkracht). De ruimte waar dit gebeurd is ook belangrijk, het moet comfortabel voelen en het geluid moet goed zijn. Ouders zijn van harte welkom. Een uitdaging is het om de share voor alle leeftijdgroepen uitdagend te houden. Dit lukt niet altijd en dat moet je accepteren. Leerlingen leren presteren via een format; oefenen, feedback, uitwerken wat je wilt delen. De kinderen maken aan het begin van de week de keus of ze mee willen doen. Het is de bedoeling, dat uiteindelijk elk kind het een keer gedaan heeft.
20
Studiereis Zin in Leren Oudere leerlingen houden de kleintjes in de gaten en fungeren als rolmodel, zij oefenen ook met de kleintjes. Maar ook, als een kind problemen met lezen heeft, dan leest een ander voor dat kind. Een statement is, “ook al ben je niet zo geïnteresseerd, jouw doel is een goed publiek te zijn”.
Deze reis is voor mij een bron van inspiratie geweest. Het moeilijkst is, om te verwoorden wat ik gezien heb. De film van Christine zal waarschijnlijk pas rond maart uitkomen. Ik hoop in overleg met Christine al eerder een ruwe versie te kunnen krijgen voor de bespreking met mijn team. Ik ga de common principles naast de essenties van Zin in Leren zetten en van daaruit ga ik een plan van aanpak voor De Bongerd maken. Grote meenemers voor mij zijn geweest: - leerkrachtvaardigheden - kennen van leerlijnen - lesaanbod aanpassen/zorgleerlingen - gebruik van strategieën - grote zelf verantwoordelijkheid van kinderen - eigen inbreng van leerlingen - port folio - familiegesprekken - Friday schare - Morning meeting - Structuur - Formulieren - Community gevoel - Leiderschap van kinderen - Project werken - Doelen stellen - Eigen niveau bepaling door kinderen/eigen keuzes/leerstijlen/verwerking - Vragen vragen - Persoonlijke doelen verbinden aan de missie van de school 21
Studiereis Zin in Leren -
Leerlingenraad Zonder relatie geen prestatie Coöperatief leren Professioneel klimaat/besluitvorming/leerkrachten/leerlingen/communicatie Missie geheel verweven in het onderwijsleerproces/uitdragen van de missie Betrekken van ouders/werken met vrijwilligers Hoge verwachtingen/aanbod Inrichting/omgeving Benutten van kwaliteiten/talenten Leerkracht als coach
Als reisgroep gaan we in januari aan het werk met het onderdeel “vragen stellen”. Centraal staat een stelling, bedenk in 2 (of meer) tallen vragen bij deze stelling, inventariseer overeenkomsten, wat is de belangrijkste vraag. Uitkomst 1 of meer centrale, belangrijke vragen.
Less is more This is their school. I only work here.
22