kleine dingen die het doen
ARMEN NEMEN HET WOORD!
we willen armoede uitsluiten / we gaan niet uit van veronderstellingen, maar van dat waar we zeker van zijn / we sluiten niemand uit / we hebben respect voor elkaar / we leren elkaar begrijpen / we ondersteunen en
bewonderen elkaar / we geven het woord aan iedereen / we blijven kalm in discussie en maken geen ruzie zodat we tot rust komen bij elkaar / we verdelen het werk en we nemen onze taken serieus op: secretariaat,
vorming, permanentie, opruimen / we vertrouwen elkaar in denken en doen / we zijn altijd discreet // we roddelen niet / we luisteren naar elkaar met discretie / we zijn ervan overtuigd dat iedereen iets te bieden heeft / we aanvaarden
aanvullingen om uit te leren, niet als kritiek / we kennen het h.h.r. en we leven het na / we vragen of behandelen niets zonder medeweten van de groep / we doen niets dat de reputatie van de vereniging kan schaden — huishoudelijk reglement van ‘de vrolijke kring’ —
—
be ve lin g
an
sa
lei d
be
—
vo tin de we lzi Su eig ldo g b a j e e s en nd n is nss bsi d f e c u h o pe u m n n ha iee rs is id de ct k r on ve d rs ie els de ne ee st ele te v n l, ing n un an vo e w i o v n o n e is aa ke n oo g. nt r er rm l o ee r e G mo n a m e e e e vr en ke e n m f d n. ez in be h ijw ill ste Me e b im sch en ig vi t a um e er ge de sis i d s e a f z b be as e v un an n rg is as ct va en o te ie s t t m e we o m k s rk am ka un te en de ve m rin rz e g et t v ten e l . e
Deze publicatie kwam tot stand in het kader van een themawerking rond ‘geestelijke gezondheid’. Er is veel te vertellen over het verband tussen armoede en geestelijke gezondheid. We hadden het kunnen hebben over de invloed van armoede op het geestelijk welzijn van mensen, kunnen beschrijven hoeveel drempels mensen in armoede tegenkomen om toegang te krijgen tot de geestelijke gezondheidszorg, maar de mensen van de Vrolijke Kring die samen over dit thema nadachten kozen zeer bewust voor een andere invalshoek. Zij wilden een positieve boodschap brengen: binnen onze vereniging/ welzijnsschakel vinden we warmte, steun en kracht om ons over moeilijke periodes in het leven te helpen. “De vereniging is voor ons broodnodig”. Daardoor ook de titel
De Vrolijke Kring is een welzijnsschakel (één van de meer dan 90 groepen vrijwilligers die vanuit de visie van welzijnszorg in hun eigen buurt de strijd aangaan tegen armoede en sociale uitsluiting — www.welzijnszorg.be) en wordt erkend door het Vlaams Netwerk als vereniging waar armen het woord nemen. Wij werken volgens de 6 criteria waaraan zo’n vereniging moet beantwoorden: · armen verenigen zich · armen nemen het woord · maatschappelijke emancipatie van armen · maatschappelijke structuren veranderen · dialoog met de samenleving en met het beleid · armen blijven zoeken
kleine dingen die het doen
Begin 2008 hebben we binnen onze vereniging samen met alle leden, personeel, vrijwilligers en enkele externe deskundigen de tijd genomen om ons te bezinnen over het verleden en de toekomst van de Vrolijke Kring. Er hadden twee speciale werkvergaderingen plaats waaraan een 25 tal leden deelgenomen hebben. Uit de opmerkingen van de leden distilleerden we vier grote werkingsgebieden voor de vereniging waar de 6 criteria van het Vlaams Netwerk in terug te vinden zijn: MENSEN BEREIKEN EN HELPEN
Het gaat om dingen die maken dat ze zich mens kunnen voelen. De leden van de werkgroep volgden de evolutie van het verslag op tijdens vergaderingen en vulden aan met persoonlijke getuigenissen over de betekenis van de vereniging in hun leven. We hopen dat we in ons opzet geslaagd zijn, namelijk het belang van een vereniging voor mensen in armoede duidelijk maken.
WE VORMEN EEN GROEP WAAR VEEL WARMTE EN RESPECT IS VOOR ELKAAR WE LEREN VAN ELKAAR EN KRIJGEN KANSEN OM TE GROEIEN WE VECHTEN TEGEN ARMOEDE IN DE SAMENLEVING
1
MENSEN BEREIKEN MENSEN HELPEN
Het is begonnen met de Schakel. X moest mij uit mijn huis komen sleuren omdat ik zo beschaamd was. Ik kende niemand niet 15
· via doorverwijzing van diensten
jaar geleden. Ik voelde mij leeg, alle
· via laagdrempelige activiteiten
dagen was ik aan het wenen. Ik
· via mond aan mond reclame
voelde mij niets waard, ik schreef
· via een CLB medewerkster, Kind en Gezin, een leerkracht, een huisarts,
alles in een dagboek dat ik van
de wijkwerking, de sociale dienst van de stad, permanentiemomenten,
X (toen schoolopbouwwerker)
uitstappen en ontmoetingen, hobby- en ontspanningsactiviteiten.
gekregen had. Mijn wereld is open gegaan, omdat ik in de Vrolijke Kring veel mensen
Mensen komen bij de vereniging langs voor genegenheid, een
heb leren kennen, ook dankzij X
ontmoeting met een vriend of wat gezelschap. Ze komen met vragen
(vrijwilligster). Zij is een vrouw uit
rond materiële hulp, problemen met de kinderen op school of ze hebben
de duizend.
zware emotionele en relationele problemen binnen hun gezin. Veelal komen meerdere problemen er aan de oppervlakte. Het netwerk van
Ik heb de Vrolijke Kring leren
diensten in Ronse is zeer uitgebreid. En toch komen mensen bij de Vrolijke
kennen via. Ik was ziek en ik
Kring aankloppen? Waarom klopt men niet onmiddellijk aan bij de juiste
was naar het wijkcentrum aan ‘t
dienst? Kunnen we hen niet direct de contactgegevens van een dienst
Spoor gegaan en daar heb ik dan X
geven en hen doorverwijzen? Waarom blijven ze komen naar de Vrolijke
leren kennen en ik ben zo naar de
Kring, ook al worden ze al begeleid door verschillende diensten?
Vrolijke Kring gekomen.
Er zijn verschillende redenen binnen de maatschappelijke voorziening die daar de oorzaak van zijn. Er zijn de informatieve drempels: ondanks mooie folders, sociale kaarten, websites, ... is de werking van sommige diensten totaal onbekend. Wegens laaggeletterdheid kan men de folder niet lezen, men beschikt dikwijls niet over een computer of internetaansluiting om informatie op te zoeken, men is geen lid van verenigingen waar informatie te vinden is en men komt niet veel op plaatsen waar de folders liggen. Ook
is
er
de
administratieve
drempel:
om
een
tegemoetkoming of premie te bekomen moet men aan heel wat voorwaarden voldoen, attesten en formulieren voorleggen, liefst binnen een bepaalde tijd en bij de juiste dienst. Wat voor Jan Modaal al niet gemakkelijk is, is voor mensen met een lage scholing en weinig ervaring met administratie meestal onbegonnen werk. Bovendien is hun levensloop vaak niet rechtlijnig, (verschillende woonplaatsen, wijzigende gezinssituaties, wijzigend gezinsinkomen) wat de zaak niet eenvoudiger maakt. Als ze zonder begeleiding niet door de administratieve malenmolen raken, bevestigt dit weer eens hun gevoel van minderwaardigheid en ze kruipen weer in hun schelp. De meeste diensten kunnen de nodige ondersteuningen helaas niet aanbieden. Zij kunnen dit niet verantwoorden binnen hun subsidiëringvoorwaarden en
We zijn van lage afkomst, wij
er kan geen tijd voor gemaakt worden.
kunnen dat toch niet krijgen.
Er is ook de menselijke drempel. Hier vervult de Vrolijke Kring een zeer belangrijke schakel op de 0de lijn. Er is vertrouwen, ondersteuning en motivering nodig om sommige mensen bij de juiste
dienst te krijgen en in de verschillende fasen van de begeleiding te blijven
Ik ben zeer bezorgd over de toe-
vinden mensen de kracht en de motivatie om hun problemen aan te
waar ik mijn baan ken. Ik ben
ondersteunen. De Vrolijke Kring is door een persoonlijke benadering een
komst van mijn kinderen en hoe
pakken. Men vindt er een luisterend oor wanneer men er nood aan
in begeleiding bij het O.C.M.W.
bruggenbouwer tussen de dienst en de persoon met een hulpvraag.
ze het op school stellen. Ik vind
heeft, en de gepaste ondersteuning. Ook het treffen van lotgenoten
Bij De Vrolijke Kring helpen ze
het oudercontact heel belangrijk,
heeft volgens mij een waarde die niet mag onderschat worden. Ikzelf
mij om vragen te stellen aan het
heeft geen auto, geen kinderopvang, men kan niet telefoneren want het
dat moet blijven, want als dat niet
zie de Vrolijke Kring als een organisatie die de cliënt ondersteunt en
O.C.M.W.. X (vrijwilligster) is ook
geld is op, men is door isolement of allerlei materiële beslommeringen
zou bestaan dan zou mijn kind er
begeleidt in het vinden van zijn weg binnen het spinnenweb van
mee geweest naar het oudercontact
niet meer gewend om (tijdig) afspraken na te leven... Diensten hebben
zich niets meer van aantrekken.
hulpverleningsorganisaties. Het is tevens een plaats waar de persoon
voor de kinderen, alleen zou ik er
niet altijd kennis en begrip voor deze dagelijkse beslommeringen en
Vroeger durfde ik niet naar het
zijn identiteit kan hervinden.
nooit naartoe gaan. Ik begrijp alles
besluiten soms te vlug dat men niet wil meewerken. Deze mensen krijgen
oudercontact gaan. Ik kan het niet
niet en ik durf niet veel zeggen.
bij de Vrolijke Kring de gepaste duw in de rug. We leggen uit wat de
zo goed uitleggen. Vroeger durfde
Maar het is heel belangrijk voor
verplichtingen zijn van een dienst en waarom de medewerker van een
ik niet spreken en nu wel. Nu heb
mij om te volgen hoe het met mijn
dienst zo reageert of een bepaalde maatregel moet treffen. Zo leren
ik de hulp van (vrijwilligster). X
kinderen gaat op school.
ze de werking van een dienst kennen en dit komt de kwaliteit van de
kan ik vetrouwen. Zij leest eerst
X heeft mij ook geholpen om
hulpverlening ten goede.
samen met mij het rapport en dan
Tot slot is er de organisatorische en financiële drempel. Men
bespreken we dat samen. Zij helpt mij als ik de woorden niet versta.
Nood aan integrale aanpak van de hulpverlening
We bereiden samen voor wat ik op
nood aan een integrale aanpak van de problemen In de loop der jaren hebben we binnen de Vrolijke Kring enkele
Mensen in (kans)armoede hebben vaak een veelheid aan problemen
de leerkrachten. Nu begrijp ik alles
in allerlei levensdomeinen die dikwijls met elkaar verband houden:
veel beter. Het doet mij echt plezier
laaggeletterdheid, schulden, slechte kwaliteit van wonen, werkloosheid,
als er iemand meegaat. Ik ben nu
ziekte, slechte schoolresultaten of relationele problemen. Het jarenlang
veel sterker geworden, als het echt
leven in (kans)armoede heeft ook een weerslag op het persoonlijk leven:
nodig is zou ik nu wel alleen dur-
men voelt zich gekwetst, minder waard, heeft minder draagkracht,
ven gaan, en vroeger niet.
heeft zijn vertrouwen in de maatschappij verloren en daardoor loopt de begeleiding door de diensten niet altijd even vlot. Voor elk probleem
secretariaat. Zij kwamen met een veelheid van problemen terecht bij de
Dankzij de hulp van X
is er immers een gespecialiseerde dienst: men is bij het O.C.M.W.
vereniging en werden vrij intensief door een vrijwilligster opgevolgd. Het
(vrijwilligster) kan ik nu terug
voor zijn leefloon, voor de kinderen wordt men begeleid door het
lezen hiervan is leerrijk om de manier van ‘helpen’ door de vereniging
regelmatig mijn kinderen zien.
comité van bijzondere jeugdbijstand of door het CLB, men is op zoek
beter te begrijpen. Door de vele kontakten tussen de vrijwilligster en het
Mijn kinderen zijn op 2 km van
naar een huis via de woonwinkel, voor medische of psychologische
gezin o.m. via huisbezoeken maar vooral door tijd en geduld bouwt men
Ath in een tehuis, ze mogen 3x per
problemen is er de huisarts, of een andere gespecialiseerde dienst.
een vertrouwensrelatie op. Als het nodig is brengt men het gezin in contact
maand op bezoek komen, maar ik
Dat vraagt een begeleiding die een globaal overzicht houdt over het
met verschillende diensten en helpt men om prioriteiten te stellen. Ook
heb geen auto en geen rijbewijs.
geheel van de problematiek en over de inbreng van de verschillende
speelt de vrijwilligster meer dan eens een coördinerende rol tussen de
Met de bus ben ik van Ronse 2,5
diensten in de verschillende fases van de begeleiding. Het is immers
verschillende diensten en het gezin. De vrijwilligster is een centrale figuur
uur onderweg: van Ronse naar
belangrijk dat men gecoördineerd en op maat van het gezin werkt.
voor het gezin, zij neemt tijd om te luisteren naar alledaagse zaken en blijft
Ellezelles, van Ellezelles naar
Dit vraagt regelmatig overleg tussen de diensten, en de aanwezigheid
het gezin ondersteunen. En dat is nodig, ondanks de betrokkenheid van
Lessines, van Lessines de trein
van een vertrouwenspersoon die het globale overzicht behoudt. We
verschillende diensten. Het is de georganiseerde integrale benadering
naar Ath, daar moet ik dan nog 2
kunnen het vergelijken met een huisarts. Hij kent het ganse gezin en de
die voorlopig ontbreekt in het hulpverleningsaanbod in Ronse. Gezinnen
km te voet gaan. Gelukkig helpen
leefomstandigheden en hij gaat er ook op huisbezoek. Hij houdt voor
blijven aankloppen bij o.a. de Vrolijke Kring, omdat deze integrale
X enY mij (twee vrijwilligers die
zijn patiënt het globaal medische dossier bij, hij onderhoudt het contact
benadering elders moeilijk te vinden is (tenzij men al intensief begeleid
elkaar afwisselen met het vervoer,
met de specialisten en met de thuiszorg. Hij heeft een vertrouwensrelatie
wordt door bijvoorbeeld een thuisbegeleidingsdienst).
de ene haalt, de andere brengt),
met de patiënt en volgt in nauw overleg met hem het verloop van het
Daar het aanbod vanuit mijn dienst eerder beperkt is tot het
dan duurt het veel korter en zo
genezingsproces op.
financiële luik is er nood aan een ruimer hulpverleningsaanbod. Er
kunnen mijn kinderen toch naar
bestaat voor elke problematiek wel een gespecialiseerde dienst.
huis komen.
Sommige diensten (in Ronse) kunnen al op deze manier werken, maar enkel voor erkende doelgroepen. De diensten begeleid wonen zoals TWeb werken op een integrale manier met gezinnen, maar
Het is echter niet evident voor ons doelpubliek om de diensten
krijgen. Ik heb nu meer vrienden en ik durf meer vragen. In de Vrolijke Kring helpen we elkaar.”
het oudercontact moet vragen aan
‘casestudies’ verzameld, die anoniem zijn en ter inzage liggen op het
collectieve schuldbemiddeling te
te kennen, zelf stappen te ondernemen en telkens opnieuw de
Ik kan niet goed lezen en schrijven.
deze gezinnen moeten een erkenning hebben van het Vlaams Fonds.
motivatie te vinden om dit vol te houden. Dank zij de Vrolijke Kring
Ik ga ook niet ver weg, ik ga
Kind en Preventie werkt integraal rond opvoedingsondersteuning samen
met gezinnen met kinderen jonger dan 3 jaar of kinderen jonger dan 6 jaar die niet naar school gaan. Zij kunnen ook verschillende diensten rond een gezin verzamelen. Zowel een thuisbegeleidingsdienst van bijzondere jeugdbijstand als het dagcentrum bijzondere jeugdzorg kunnen op een integrale manier met gezinnen werken, maar deze gezinnen moeten al in begeleiding zijn vanuit bijzondere jeugdbijstand. En nog zijn er altijd kleine of grotere problemen die niet onder het takenpakket van de dienst vallen.
voorbeelden van een integrale werking in Vlaanderen Het P.A.O. (Permanent Armoedeoverleg van de sociale dienst van het O.C.M.W. Leuven) Prof. Corveleyn schetste in een interview ‘Kansarmoede door een andere bril bekeken’ de werking van het PAO vanuit de sociale dienst van het O.C.M.W.: Elke hulpverlener die vertrouwd is met de psychologie van de kansarme, die rekening houdt met de kwetsbaarheid en de onmacht die kansarmoede teweegbrengt, en die deze mensen constructief wil helpen, acht zich verplicht om samen te werken met alle hulpverlenende instanties uit de streek die met een familie werken. Dat hoeft hem niet opgelegd te worden. Dat is gewoon een voorwaarde. In bepaalde gezinnen komen soms tien tot twaalf hulpverleners over de vloer. Als die nauwelijks iets van elkaar zouden afweten, kan men zich gerust vragen stellen. In het Leuvense hebben we een zeer goede ervaring met het PAO (permanent armoedeoverleg). Het diensthoofd van de sociale dienst van het OCMW roept alle hulpverleners samen. Ze bespreken wie wat doet, weten ook meteen wie er allemaal met de familie werkt. Bovendien voorziet het PAO overleg met het betrokken gezin. De kansarme heeft uiteraard zijn stem in het kapittel. Dat leidt tot goede resultaten, tot verhoging van efficiëntie. Het gezin voelt zich gedragen door een samenhangend geheel en niet weer door een rij van tien loketten. Want daar is altijd een gat tussen. Anders heb je de maatschappelijk werker die zich bezighoudt met het budget van mevrouw, de m.w. van het vroegere OCMW waar de nieuwe partner bij hoorde, en noem maar op, allemaal mensen die zich inspannen volgens hun regelgeving, maar dat stopt telkens. Soms verwijt men dan aan de
gezinnen die zo worden opgevangen dat ze aan shopping doen,
ModeMfunctie
want ze gaan van de ene dienst naar de andere, en die diensten
wijkcentrum
weten niets van elkaar. Als gezinnen gaan ‘shoppen’ dan is dat omdat
Deurne Zuid
het systeem zo is georganiseerd, dat men aan verschillende loketten, verschillende vormen van hulp of voordeel kan krijgen. In zo’n
De ModeMfunctie vertrekt vanuit de samenwerking met laagdrempelige
vergadering zitten dus vijf of zes, soms meer, hulpverleners en daarbij
0de lijnsorganisaties (vb. buurtwerk, vereniging waar armen het woord
twee of meer personen van het gezin. Het lijkt mij niet gemakkelijk
nemen). Dit leidt tot een methodische, integrale aanpak: een betaalde
om dat efficiënt te laten verlopen en de cliënten ook nog echt aan
medewerker is de schakel tussen de hulpverlening en de hulpvrager.
het woord te laten. Daarvoor heb je een goede coördinator nodig
Men werkt vindplaatsgericht, doet aan casemanagement en men heeft
met zeer veel respect voor de eigen bevoegdheid van elk van de
empowerment als achterliggende gedachte: men werkt samen en vanuit
hulpverleners. Eerst overloopt men de situatie van het gezin, wat elke
de eigen krachten en mogelijkheden van de hulpvrager.
hulpverlener gedaan heeft. Daarna gaat men in op de onmiddellijke
Maatzorg ontstaat vanuit de samenwerking en de
nood, op hetgeen meteen moet gebeuren, met een inbreng van
permanente overleg tussen verschillende hulpverleners waarbij elke
elke hulpverlener. De groep formuleert enkele voorstellen, en die
hulpverlener 1 facet van het probleem aanpakt. Via maatwerk komt
bespreekt men dan met het gezin. Ook gaat men na of er in het gezin
men tot een geïntegreerde en lange termijn oplossing. De Vrolijke Kring
nog andere vragen zijn dan totnogtoe besproken werden. Zo groeit
en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen hebben in dit verband in
er een verbondenheid binnen die ad hoc ploeg: zij kunnen mekaar
oktober 2006 een gezamenlijk werkdocument opgesteld en een voorstel
wederzijds steunen en bijsturen waar nodig. Zo vermindert de kans
ingediend voor de oprichting van een ModeMfunctie in Ronse. Er werd
op foute inschatting van de situatie en op fouten of vergetelheden in
een overleg opgestart met de Stad Ronse en verschillende partners.
het aanbod naar het gezin toe. Voorts vergroot dit de motivatie om
Tot op vandaag is de ModeMfunctie nog niet opgenomen in het lokaal
zich voor het gezin echt in te zetten. En tenslotte, niet onbelangrijk,
sociaal beleidsplan van de Stad Ronse.
het vermindert de kans op ‘burn out’ om met dit of dergelijke gezinnen te werken. Zo groeit er ook een verbondenheid tussen die
Mikado-Project
ploeg en het gezin, dat zijn vrijheid behoudt, dat kan protesteren, maar ze zijn gerespecteerd en gehoord. Men geraakt weg, geheel
Het project situeert zich binnen de geestelijke gezondheidszorg. Het
of gedeeltelijk, uit het conflictmodel. Er groeit een voorstel, dat op
is een speciale afdeling van een C.G.G.Z. (Centrum voor Geestelijke
maat is van wat dat gezin op dat ogenblik wenst, kan en graag zou
Gezondheidszorg) in Antwerpen waar een gespecialiseerd team
hebben. Van die bespreking wordt een rapport gemaakt, en dat
een aangepaste psychosociale begeleiding aanbiedt aan multi-
rapport wordt ook naar het gezin gestuurd. Er wordt niet achter hun
problem gezinnen, ook hier in nauwe samenwerking met andere
rug iets beslist dat hen dan opgelegd wordt. Het lijkt mij normaal
diensten uit het bredere welzijnsveld en met aandacht voor de
dat de PMS-verantwoordelijke die het gezin goed kent, ook in zo’n
kansarmoedeproblematiek.
overleg betrokken is. Eigenlijk zou die elk risicokind (in verband met kans- of generatiearmoede) moeten kennen, betrokken worden in het overleg met het gezin om doorzicht te krijgen, gezamenlijk met een hele ploeg hulpverleners — die er toch elk mee bezig zijn — verantwoordelijkheid op te nemen en bij te dragen aan de vergroting van de ontwikkelingskansen. Het is een soort gezamenlijk gedragen hulpverleningsaanbod van het ‘zorgtype’, en dat lijkt mij een ideale situatie.
Nood aan permanente zorgzame aandacht Voor mensen die al veel meegemaakt hebben is de permanente zorgzame aandacht die ze in de vereniging krijgen van levensbelang. Ze hebben nood aan menselijke warmte, nabijheid, luisterbereidheid, geduld, vertrouwen, het geloof in de mens en zijn kracht.
verhoogde psychosociale kwetsbaarheid van mensen in armoede Meer dan eens ontmoeten we mensen die het ganse circuit van de
Ik ben soms diep in de put maar
hulpverlening uitgeput (letterlijk en figuurlijk) hebben en die in de ogen
toch vind ik altijd een manier om
van de hulpverleners nog geen stap vooruit hebben gezet, steeds weer
er uit te geraken door eens met
hervallen en tot grote frustratie van de hulpverleners en de persoon in
iemand te spreken in de Vrolijke
kwestie leiden. Bij sommige gezinnen stoppen de begeleidende instanties
Kring. Vroeger sprak ik niet veel
alle hulpverlening omdat er geen medewerking is van het gezin of omdat
met de mensen, ik trok mij er niets
de begeleiding toch niet de gewenste resultaten oplevert. Anderzijds zien
van aan. De mensen deden mij
we ook dat sommige maatschappelijke instellingen zoals het O.C.M.W. of
niets meer, het leven was voor mij
de V.D.A.B. blijven aandringen om de mensen te activeren. Men volhardt
niets waard, zodanig erg dat ik er
in de pogingen om hen te doen solliciteren en vorming te volgen. Men
misschien niet meer geweest was.
blijft vragen om allerlei bewijzen, soms jaren aan een stuk, zonder enig
Ik deed vele rare dingen, uitgaan,
resultaat. Prof. Corveleyn heeft het over de verhoogde psychosociale
genieten, verslaving en niet denken
kwetsbaarheid die men gedurende generaties in armoede heeft
aan de gevolgen. Er zat niet veel
opgebouwd.
positiefs in mij van kleins af al. Ze
Wat ik hiermee wil naar voor halen zijn de vele kwetsuren die de
dachten: ‘ze gaat toch zot worden’
generatiearmen
dus ik kreeg niet veel. Ik deed veel
vanuit
hun
persoonlijke
levensgeschiedenis
met zich meedragen alsook de vele ontwikkelingstekorten. Die
zonder de gevolgen ervan te zien,
tekorten en kwetsuren hebben een indringende invloed op hun
ik was een durver en roekeloos. Ik
psychologische ‘uitrusting’ waarmee zij zelf het leven ingaan:
ben dikwijls bij de politie beland.
deze hebben onvermijdelijk een weerslag op hun cognitieve en
Omdat het thuis niet meer ging
affectieve capaciteiten, alsook op hun vermogen om zich in de
ben ik het thuis afgestapt.
sociale omgeving adequaat op te stellen. Zij dragen die tekorten met zich mee vanaf de start van hun bestaan. Wezenlijk zijn deze tekorten op zich niet een soort ziekte, zij kunnen best omschreven worden als een verhoogde psychosociale kwetsbaarheid ... Natuurlijk hoe langer deze transgenerationele geschiedenis duurt, hoe sterker de tekorten doorwegen en op den duur niet meer remedieerbaar zijn met de ‘gewone’ hulpverlening binnen het bestek van één generatie. Dit is ook niet remedieerbaar met alleen
maar socio-economische hulpvormen, hoe goed bedoeld ook.
Dit klimaat kan verder bevorderd worden door de inschakeling
Het is hier de hemel op aarde / Ik
Het probleem zit op een ander vlak. Het heeft de persoonlijkheid
van vrijwilligers in dit netwerk. Op dit gebied is een bijkomende
kom overeen met iedereen / En
van de (generatie-)arme zelf aangetast. Dit vergt een langdurige,
specifieke rol weggelegd voor de vierdewereldbewegingen. Zij
om mijn zorgen achter te laten /
zeer omvattende vorm van begeleiding en zorg …
De lacunes
zetten zich niet alleen in voor de bewustmaking en de emancipatie
Ik heb veel pijn en ik kan die bij
benoemen en onderkennen is geen gebrek aan respect, het is ook
van de armsten, maar ook voor de bewustmaking en de vorming
de Vrolijke Kring afzetten / De
niet de uiting van een paternalistische houding en het hoeft ook niet
van mensen uit de andere bevolkingsklassen. De samenwerking
vrolijke kring steunt mij als het
te leiden tot neerbuigende goedertierenheid. Wel integendeel: het
tussen professionelen en (gevormde) vrijwilligers, in een geest van
niet goed gaat / Anders val ik in
niet-erkennen van de lacunes en, in de gezamenlijke actie met de
partnerschap met de armsten, dat is wat mij concreet voor ogen
een zwart gat / De Vrolijke Kring
armste, doen alsof zij zoals iedereen — zij het met wat meer steun dan
staat als een noodzakelijke basis voor de bestrijding van extreme
is voor mij warmte en gezelligheid
aan andere zwakke groepen in de maatschappij — uiteindelijk alle
armoede en haar gevolgen. Zo ontstaat een zorgzame context waarin
/ Hier voelt ge u gesteund, het is
levenstaken (moeten) kunnen opnemen (“zij hebben toch evenveel
de hulpverleningsvoorzieningen pas echt efficiënt kunnen worden.
een soort therapie / De Vrolijke
recht”), dat is mijns inziens een gebrek aan respect en aanleiding
Zorg in plaats van alleen maar hulp. Dat is een maatschappelijke
Kring is belangrijk om mensen
tot paternalistische betutteling zonder dat het die naam heeft (“ik
verantwoordelijkheid.
uit hun isolement te halen /
benader hem/haar toch zoals een gewone burger”). Gebrek aan
Liefde geven en liefde krijgen /
respect, want men stelt de betrokkene voor taken en uitdagingen
Ik krijg nieuwe energie en kracht
(na een bewustmakingsproces, komt de geruststellende aanporring
om dingen te doen / Ik kom
“gij kunt dat zo goed als een ander”, “gij hebt daar evenveel recht
graag om mijn eenzaamheid te
op als gelijk wie”, etc.) die hij/zij eigenlijk niet zoals die ander (met gelijke kracht en gelijke psychische weerbaarheid) aankan. Dat is dan de zoveelste frustratie en de zoveelste aanleiding tot nog meer
verschil tussen een vereniging en een dienst
schuldgevoel: want het (bijvoorbeeld, de geplaatste kinderen terug
doorbreken / Liefde vriendschap respect eerbied dat vindt ge hier / Ik kom om uit mijn isolement te geraken / Ik kom hier omdat
thuis opvangen of in een gewone werkcontext aan de slag blijven)
Binnen een dienst worden de taken waargenomen door betaalde
ik anders thuis alleen zit zeker in
gaat niet en men wordt opnieuw met onvermogen geconfronteerd
professionelen, die binnen een duidelijk afgebakend terrein een zeer
de week als mijn kinderen er niet
en met de blijvende afhankelijkheid van hulp en steun, waarover in
specifieke dienst verlenen. De cliënt moet aan bepaalde voorwaarden
zijn / Er is veel vriendschap, en
dit discours gedaan werd alsof het iets is dat hij/zij slechts tijdelijk
voldoen om van de dienst gebruik te maken. Men is bijvoorbeeld
eerlijke vriendschap / Er is respect,
nodig heeft.
financieel hulpbehoevend, men zoekt een huis, men heeft hulp
eerlijkheid en vriendschap / De
nodig voor de opvoeding van de kinderen of men heeft psychische
mensen zijn vriendelijker in de
ondersteuning nodig. Bovendien moet men zich houden aan een aantal
Vrolijke Kring / Ik voel mij mens
Op het gebied van de professionele hulpverlening zijn de
regels: de openingsuren, de tijdslimiet per persoon, de afspraak en men
tussen de mensen / De warmte
voorzieningen in ons land, in principe, eigenlijk nog niet zo slecht
moet bereid zijn privé-zaken bloot te geven. De hulpverlening is zo
en de vrolijkheid is de basis / Ik
uitgebouwd. Vaststelling is wel dat die vorm van hulpverlening
georganiseerd dat vele kwetsbare gezinnen cliënt zijn bij verschillende
krijg veel terug op menselijk vlak
uiteindelijk niet goed de generatiearmen bereikt, ondanks allerlei
diensten tegelijkertijd. Maar ondanks die begeleiding heeft deze
/ Zelfvertrouwen krijgen / Respect
inspanningen en goede bedoelingen. De professionele hulpverlening
kwetsbare groep niet het gevoel echt geholpen te worden. We denken
ervaren / Kracht vinden in de
kan hier eigenlijk niet zonder het complement van de vrijwilligersinzet
dat de vereniging die permanente zorgzame aandacht kan bieden. De
groep / Ik ben op mijn gemak hier
(om de families dagdagelijks bij te staan, er te zijn voor hen, hen
hulpvrager is er in de eerste plaats mens. Tijdens een overleg op een
/ Hier kunt ge zijn wie ge bent,
de weg te helpen vinden, te motiveren om door te zetten, de weg
werkvergadering met onze leden kwam het volgend aspect duidelijk op
zonder complexen / Ik heb veel pijn
te effenen naar de professionelen, het wantrouwen te overwinnen,
de eerste plaats: ‘we vormen een groep waar veel warmte en respect
en verdriet en dat kan hier gezegd
etc.. Eigenlijk is dat omdat voor deze ‘doelgroep’, hulpverlening
is voor elkaar’. De stap naar de reguliere hulpverlening is voor vele
worden, daardoor kom ik graag /
niet volstaat, niet kan volstaan. Zij hebben geen hulp nodig, maar
mensen die uit een jarenlang isolement komen enorm. Zij hebben de
Hier is er openheid om te spreken
zorg. Een permanente zorgzame aandacht. Dat klimaat kunnen
vereniging nodig als 0de lijn om vanuit dit hernieuwd vertrouwen de stap
/ Gevoelens kunnen loskomen
de professionele hulpverleners mee helpen creëren, vooral door
te zetten naar de buitenwereld. Het is de specifieke aandacht die men
/ Ik was een groep gewoon van
hun attitude in de persoonlijke contacten en doordat ze er zich op
in de vereniging krijgt die noodzakelijk is om verder te kunnen groeien.
in het home, maar in de Schakel
toeleggen, meer dan voorgeschreven in wetten en reglementen, met
Het is een vereniging waar mensen mens mogen zijn. In de vereniging
(voorloper van De Vrolijke Kring)
hun collega’s uit andere hulpverleningsinstanties samen te denken
groeit de vertrouwensrelatie tussen de mensen ook dankzij de unieke
kreeg ik een beetje meer het
en te werken. Zo ontstaat er meer een soort vangnet zonder al te
sfeer. Tijdens de verschillende laagdrempelige activiteiten die verder
gevoel van een familie. Ik kreeg
grote mazen dan een in serie geplaatste reeks van hulploketten die in
beschreven worden (‘t Paletje, permanentiemomenten, uitstappen,
respect, …
de beleving van de betrokkenen niets met elkaar te maken hebben.
koor, samen eten…) is er de juiste stemming om zich goed te voelen.
Wat hebben deze mensen naast professionele hulpverlening nodig?
—
be ve lin g
an
sa
lei d
be
—
di na om ve ve ku e r de Waa alo ar d re re n v er r a d n n o e en g be ze ig ig igh r i do me hor vo ing ing eid n g de s t e e e r e se ie de n m n n. bi d e n ts ve te v m On nn s bin m re k an et d e tie n et ni un d e er n d i s x e g d a n ge n e in e lo tr te e de en onz waa gen n v og a m un m loz e v rd au erv en id de a e a is ts wo ere evo se ulle par dele om ch or nig lle rieu n tic n v a d i ve m pp en ng oo x. L en ipat ra aa ij . W z rs u ne ie nd ts be ij ijn tel ist em en er ch lan v l e e i i n n er en ap g nd s . V r op de r p g . e p i i di e De eli jk, n e raa oor rec alo in v jk o e k d ht er e md n e en e m h o da gm et en st at ch p e n om vo igi ru d te ar nc a t o o n t d t o en k en rbe g s ur d ia icip du hi ten re tee en e e loo ae n i g , s d k d r i wo on vo en en t v u ge m rd de or w v ee urz m et en rs e e w an l t aa an . teu rke il d ijd m ie nd nd len eze en te r
De samenhorigheid wordt goed weergegeven in het lied dat de mensen
Ik voel mij hier goed tussen alle
mensen die het goed hebben in de
kunnen praten.
Soms zeggen de mensen tegen
van de vereniging kozen als lijflied: ‘We nemen elkaar zoals we zijn’ (zie
mensen, zij zijn allemaal niet
maatschappij, en onbewust laten
Hier kunnen we elkaar goede raad
ons dat we altijd goed gezind
achterflap). Ook de naam van de vereniging spreekt voor zich. Daar
goed geschoold, daarom voel ik
zij u voelen dat zij beter zijn. Zij
geven, over wat we moeten doen
zijn, maar dat is omdat we op die
werd heel wat tijd aan besteed en de mensen kozen bijna unaniem voor
mij hier goed. Zij hebben allemaal
hebben een huis, werk enzovoort.
om er uit te geraken en elkaar
momenten door elkaar gesteund
de Vrolijke Kring. Zij wilden hiermee aantonen dat het samenzijn hen blij
misschien wel iets meegemaakt en
Als iemand sterft zeggen ze toch
blijven steunen.
worden en daar putten we dan de
maakt, dat ze er ontspanning en troost vinden in moeilijke momenten.
daarom verstaan we mekaar en
“die heeft het ver gebracht” en dan
Uit de problemen geraken is
kracht uit om verder te gaan. Dat is
Verschillende getuigenissen verwoorden dat men in de Vrolijke Kring het
respecteren we elkaar.
hebben ze het over die zaken.
moeilijk, maar buiten de problemen
solidariteit voor mij.
gevoel heeft van altijd opnieuw te mogen beginnen, ondanks de fouten
Vele mensen zijn zoals ik niet
In de Vrolijke Kring wordt ge meer
blijven is ook moeilijk.
die men maakt. Dit komt in de eerste plaats omdat men hier aanvaard
geschoold, door ouders of door
aanvaard zoals ge zijt. De mensen
Hier kunnen we ook tonen wat we
wordt zoals men is, maar ook omdat men de kans krijgt om op allerlei
andere omstandigheden en daarom
(vrijwilligers zonder armoede-
kunnen, en daardoor voel ik me
gebieden zijn positieve kanten te laten zien. De lotgenoten en vrijwilligers
begrijpen we elkaar beter. Ik heb
ervaring) in de Vrolijke Kring
sterker en beter.
stellen zich zelf kwetsbaar op: wij zijn allemaal mensen en mogen fouten
daardoor een hechte band met die
willen ons wel het gevoel geven
Ik had vroeger veel problemen en
maken.
mensen. We respecteren elkaar
dat zij meevoelen alhoewel dat ze
mijn broer heeft mij geholpen om
beter. Als ik hier kom zie en voel
het zelf niet meegemaakt hebben,
er financieel bovenop te geraken.
ik dat direct aan de mensen dat ze
zij hebben maturiteit (zoals X en Y,
Door mijn handicap is het nodig
ook iets tekortgeschoten zijn. Wij
vrijwilligers).
dat ik door een dienst begeleid
voelen direct aan hoe iemand is, we
Als we al eens een woordje
word. Ik ben heel tevreden dat
zitten er al te lang in, we kunnen
verkeerd zeggen tegen elkaar
zij mij helpen. Zij helpen mij om
direct iemand scannen.
verdragen we dat beter van
mijn papieren in orde te maken
We blijven die innerlijke stempel
elkaar. In de Vrolijke Kring krijgt
en voor allerlei praktische zaken
Als ge in de psychiatrie
Samen zijn we allemaal een grote
dragen dat we tekort gehad hebben,
ge echte warmte. Er is minder
en ondersteuning. Ook mijn broer
gehospitaliseerd bent is dat taboe,
steun voor elkaar...
dat ik geen thuis had, van het
afstand tussen de mensen, het is
helpt mij goed, hij is ook voogd voor
ge hoort er niet meer bij, maar hier
een naar het ander, een innerlijk
gemoedelijker en echter.
mij.
niet, er zijn er hier ook die samen
Ik heb niet veel contact met de
gevoel dat blijft. Die stempel draagt
Er is een grote tolerantie voor
Mijn broer en mijn begeleidster
met mij in de psychiatrie verbleven
buren, ik ben blij dat ik naar hier
ge voor 80% binnen en voor
elkaar.
hebben mij uit een zeer diepe put
hebben. Maar ge wordt in feite echt
kan komen. Hier moogt ge uzelf
20% buiten. Door dat ge hier met
Wat is het resultaat? Uw pak
gehaald, want ik wilde niet meer
geholpen door mensen die ook
zijn ook als ge u een dag niet goed
gelijkgezinden zijt wordt die 20%
verlicht, het pak blijft, maar het
leven door al die problemen en
opgenomen geweest zijn, of door
voelt of als ge niet goed gekleed
van de buitenwereld positiever.
verlicht, door het te kunnen
omdat ik nog weinig contact had
lotgenoten, omdat ge het gevoel
zijt, hier is dat niet belangrijk,
meedelen aan anderen, het is niet
met de rest van mijn familie. Ik
hebt dat ge niet alleen zijt. De steun
hier voel ik mij thuis. Ik heb veel
Hoe komt het dat ge dat van
‘compassieus curieus’.
heb ook veel steun van de Spiegel
die ge ervaart is dat ge uw eigen
minderwaardigheidscomplexen
andere mensen aanvoelt? Door in
Waar speelt het zich af? Vooral in
in Oudenaarde. Zij luisteren naar
kunt zijn. Ze zeggen dan: ”ik heb
hier geraakt ge dat kwijt. Ik voel
de miserie te zitten zijt ge meer
de Vrolijke Kring zelf, maar als we
mij en houden rekening met
ook een slechte dag, het gaat mij
mij wat minderwaardig omdat
met uzelf bezig geweest, daardoor
op straat elkaar tegen komen is het
mijn situatie, en gebruiken geen
ook niet goed”. Zij begrijpen mij,
ik thuis altijd uitgemaakt werd.
versterkt ge uw intuïtie.
een welgemeende goedendag.
moeilijke woorden en zijn zeer
anderen begrijpen mij niet. Hier
Ik heb veel tijd nodig gehad om
Doordat we meer in de miserie
Het is een herwaardering in het
vriendelijk.
in De Vrolijke Kring is er warmte.
te leren praten, ik stotterde veel.
meegemaakt hebben, hebben we
algemeen, de miserie is minder
Ook mijn zus geeft mij veel moed
Anderen horen die hetzelfde als
X (vrijwilligster) heeft mij nooit
antistoffen opgebouwd, in zekere
zwaar daardoor….
en steun. Ik heb de vereniging
mij meegemaakt hebben (een
uitgelachen….
mate schermen we ons meer af, en
Door het feit dat ze aan mij zien
leren kennen via mijn zus. En zo
zelfmoordpoging) dat geeft mij ook
Hier in de Vrolijke Kring krijgt ge
zijt ge scherper gewapend tegen de
dat ik van hoog gekomen ben en
heb ik ook andere mensen leren
veel steun omdat ik dan hoor dat
van X (vrijwilligster) veel positieve
aanvallen dat ge krijgt.
gevallen ben en nu de groep van
kennen.
ze er bovenop gekomen zijn en
respons, dat geeft energie…
Na een paar woorden ziet ge dat
hier meemaak stap ik erover en
In de Vrolijke Kring ervaar ik veel
dan. Ge ziet dat in de vragende blik.
denk ik “Het is te hopen dat ge dat
steun, ze proberen mij te begrijpen
zelf allemaal niet moet meemaken”.
en te steunen. Ze aanvaarden mij
waarom zij nog leven. Ik ben soms diep in de put maar
De 20% krijgt ge als de mensen
In de Vrolijke Kring kan ik mijn
toch vind ik altijd een manier om
met u beginnen babbelen.
hart luchten en de mensen
er uit te geraken door eens met
Ik ken de twee plaatsen,
Hier in de vereniging voel ik me
capaciteiten.
luisteren naar mij. Zij die zelf een
iemand te spreken in de Vrolijke
wijkwerking en vrolijke kring. In
veilig, tussen de mensen die ook
Ik heb terug werk nu en dat geeft
probleem hebben troosten mij...
Kring.
de wijkwerking komen er ook veel
problemen hebben en waarmee we
mij weer nieuwe hoop.
zoals ik ben, en ze waarderen mijn
betrokkenheid en inzet van vrijwilligers
De presentietheorie en onze vereniging
Zonder de dagdagelijkse inzet van vrijwilligers bestond de Vrolijke Kring
Als we de manier ‘zorgzaam omgaan met de mensen’ binnen onze
niet. Zij helpen het geheel vorm te geven en zorgen mee voor de sfeer.
vereniging bekijken herkennen we een aantal methodische kenmerken
De vrijwilliger heeft tijd en geduld en is niet gebonden aan de strikte
uit de presentietheorie. De volgende uitspraken komen uit: ‘Introductie
regels die gelden binnen een dienst. De vrijwilliger stapt mee in het
in de presentietheorie’ gebaseerd op een boek (Stichting Actioma, Den
leven van elke dag, zoals het zich aandient en steun kan kan bieden
Bosch) van Andries Baert, grondlegger van de presentietheorie:
bij dagelijkse problemen. De leden van de Vrolijke Kring voelen dit zeer
De afschuwelijke ontdekking is dat hoewel er voor armen — the least,
goed aan. De vrijwilliger (meestal zonder armoede-ervaring) is een
lost en latest, zoals Ghandi ze noemt — in onze samenleving van
grote steun en maakt het leven dragelijk. Mensen met een klein sociaal
alles en nog wat heet te zijn, dit ‘interventionistisch georganiseerde
netwerk van familie of vrienden vinden bij de vrijwilligers concrete hulp
aanbod’ in het aanvoelen van wie teruggeworpen is op zichzelf veel
bij allerlei dagelijkse beslommeringen. Men kan immers niet voor alles
te vaak innerlijk leeg en ontoegankelijk is. Het betekent dat daar
bij een dienst terecht:
de substantie van aandachtige betrokkenheid uit vervluchtigd
· een vrijwilliger helpt een alleenstaande moeder met het organiseren
is. Misschien moeten we niet zeggen dat de aandachtige
van het communiefeest van haar dochtertje.
betrokkenheid er uit vervluchtigd is, maar dat ze er abuselijk uit weg
· een vrijwilliger helpt een jongere met zijn was (in de wasmachine van
georganiseerd is ... De presentiebeoefenaar legt zich om die reden
de Vrolijke Kring), hij heeft er zelf nog geen en de wasserette kan hij niet
nauwgezet toe op en heeft een uiterste sensitiviteit ontwikkeld door
betalen.
de veelzijdige invlechting in het alledaagse en op het openen van
· een vrijwilliger helpt een laaggeletterde persoon om zijn talrijke
de potenties daarvan ... Behalve onder beroepskrachten vinden
administratieve briefwisseling te begrijpen en correct af te handelen,
we presentiebeoefenaren onder vrijwilligers, als buddy’s, maatjes,
motiveert en ondersteunt hem om de lessen bij Leerpunt te volgen.
vrienden(dienst), weekend-pleegouders, gevangenisbezoekers et
· een vrijwilliger blijft op huisbezoek gaan bij een gezin met 5 kinderen
cetera. En steeds zien we weer dezelfde soort kenmerken: er-zijn-
dat door al de hulpverleningsinstellingen opgegeven is. Zij/hij blijft hen
voor- de ander, alles draait om de goede en nabije relatie (veel
volgen en ondersteunen.
meer dan om het kost wat kost wegpoetsen van problemen), om
· een vrijwilliger stelt zijn/haar fiets ter beschikking voor een bepaalde
zorg, om de waardigheid van de ander, om de basale act van
tijd en helpt een fiets te zoeken. De jongere heeft plots werk in ploegen
erkennen zodat de ander — hoe gek, hoe anders ook — voluit in tel
gevonden en kan er anders de eerstvolgende dag niet op tijd zijn voor
is, om de wederzijdsheid (van hartelijkheid tot strijd), om alledaagse
de ochtendploeg (geen openbaar vervoer).
werkvormen, om verhalen, om nauwgezette afstemming op de
· een vrijwilliger gaat regelmatig op bezoek in de psychiatrische instelling
leefwereld, om de wil om de ander uit te graven, het beste van zijn
waar iemand met een zware depressie verblijft en houdt permanent
of haar mogelijkheden waar te laten worden en niemand ooit af
contact met alle diensten die rond deze persoon werken, zij/hij helpt
te schrijven (ook als zo ongeveer alles aan hem of haar niet meer
een huis zoeken voor deze persoon zodat zij terug naar huis kan komen
deugen wil), om een soort voorzichtige traagheid en een zogeheten
en blijft haar van zeer dichtbij ondersteunen. Deze persoon stelt het nu
‘latende modus’ van werken die ruimte geeft aan wat zich niet
relatief goed, en dit heeft ze zeker voor een groot stuk te danken aan de
maken of afdwingen laat.
permanente zorgzame aandacht van deze vrijwilliger.
2
we vormen een groep met veel warmte en respect voor elkaar Laagdrempelige activiteiten Binnen de vereniging organiseren we allerlei laagdrempelige activiteiten. De aard van de activiteiten en de manier waarop ze binnen de vereniging georganiseerd worden bepalen mee de sfeer binnen de vereniging: het is een sfeer waar warmte aanwezig is en waar men respectvol omgaat met elkaar. Voor de meeste activiteiten wordt geen inkomgeld gevraagd. Bij de permanentie is het eerste kopje koffie gratis, daarna kost een kopje 20 cent. Bij uitstappen wordt het inschrijvingsgeld zo laag mogelijk gehouden, meestal dankzij tussenkomsten van het O.C.M.W. (cultuurparticipatie) of ’vakantieparticipatie’ van de Vlaamse Overheid. Onze activiteiten worden als eenvoudig omschreven: wij gebruiken basis materiaal, hebben bescheiden lokalen en goedkope pamfletten. Er zijn geen ingewikkelde procedures om in te schrijven en bij de organisatie van activiteiten proberen we met de leefwereld van de deelnemers rekening te houden. Zo mijden we vergadering voor moeders in de schoolvakanties en als er een activiteit georganiseerd wordt kunnen de kinderen deelnemen. De
permanentie
is
voor
de
meeste
mensen
de
belangrijkste ‘activiteit’ binnen de vereniging. De ontmoetingsruimte in de Abeelstraat 20 (keuken of vergaderlokaal) is open voor iedereen. Elke dinsdagvoormiddag, woensdagnamiddag, vrijdag voor –en namiddag is er zo een permanetiemoment. Er komen gemiddeld 10 à 20 personen, afhankelijk van het moment en er is telkens een vrijwilliger aanwezig. De permanentiemomenten worden bekendgemaakt via de folder, de buurtkrant van de wijkwerking of via mond aan mondreclame. Op het eerste zicht gebeurt op zo’n moment niets speciaals, maar tegelijkertijd ook heel veel. Het is een ideaal kader om elkaar te ontmoeten binnen een huiselijke sfeer. Men praat met elkaar, men legt een kaartje, men biedt en krijgt een luisterend oor. Op woensdagnamiddag kunnen kinderen spelletjes spelen. Er worden vergaderingen voorbereid en men krijgt informatie over de activiteiten binnen de vereniging waar men zich voor kan inschrijven. Men krijgt informatie over allerhande belangrijke zaken zoals het Omniostatuut of de gratis energiescans. Bij de vrijwilliger kan men terecht met allerlei vragen: helpen telefoneren naar bepaalde diensten, administratieve documenten ontcijferen, maar evengoed wordt er orde op zaken gesteld in de tuin of in het huis, of wordt de vergaderzaal gepoetst. Afhankelijk van de vrijwilliger kan er in het computerlokaal gewerkt worden en op dinsdag kan men voor €1 zijn was doen. Met regelmaat (de tweede donderdag van de pare maanden) worden alle leden op de werkvergadering uitgenodigd.
Er komen tussen de 15 en 25 personen naar deze vergadering. Dit is
binnen en buiten de stad. Zo komen we in contact met de ‘gewone
het belangrijkste inspraakmoment van onze vereniging. Daar wordt
burger’, die op die manier een andere kijk krijgt op mensen in armoede.
de inhoudelijke werking van de vereniging besproken. We plannen
Voorbeelden hiervan zijn: Week van de Amateur-kunsten, Kunst uit eigen
en organiseren de komende activiteiten en er worden werkgroepen
streek, Open Atelier op de Scheldekouter wijkfeesten, de cultuurraad
opgericht. Belangrijke activiteiten op stedelijk of Vlaams niveau krijgen
van de stad Ronse, ...
toelichting. Dit voorjaar werden twee zeer belangrijke werkvergaderingen
Twee keer per maand, op dinsdagavond in de Abeelstraat
gehouden. Een dertigtal leden dachten na over het belang van de
komen we samen om te zingen. Dit schept een sterk gevoel van
vereniging in hun leven en deden voorstellen voor de toekomstige
verbondenheid. Het koor wordt begeleid door een vrijwilligster. Er komen
werking ervan.
gemiddeld 12 à14 mensen.
Op geregelde tijdstippen komen onze leden samen met
Elke week op vrijdag kookt een vrijwilligster samen met
andere verenigingen of nemen ze deel aan uitstappen. Soms krijgen we
twee mensen een eenvoudige maaltijd voor € 2. Tegen 12 u komen de
een uitgenodigingen van andere organisaties of organiseren we samen
anderen. De klemtoon ligt op gezellig eten en elkaar ontmoeten. Tijdens
een uitstap. Vaak komen bij deze uitstappen mensen met- en zonder
het koken wordt al eens gepraat over gezonde voeding, hygiëne en hoe
armoede-ervaring samen. Dit laat toe elkaar beter te leren kennen.
het er thuis aan toe gaat. Gemiddeld komen een 12 tal personen eten.
Tevens is het een goede manier om nieuwe mensen aan te trekken;
In de Vrolijke Kring hebben we elke woensdagvoormiddag
men brengt voor de eerste keer een vriend of familielid mee en die
een ‘Easy-(e)-spacE’-moment. De leden kunnen gedurende één à
blijft daarna ook naar de vereniging komen. In 2007 zijn er ongeveer
anderhalf uur oefenen op de computer en ermee leren werken. Tot op
10 uitstappen georganiseerd, met een deelnemersaantal schommelend
heden komen gemiddeld 7 tot 10 personen. Sommigen volgen ook de
tussen de 15 en 60 personen. Er was veel afwisseling: een wandeling
cursus gegeven door Leerpunt, specifiek voor dit project opgezet i.s.m.
met een natuurgids in Ronse, een gezinsuitstap naar het vakantiepark
Samenlevingsopbouw. Een vrijwilliger helpt en begeleidt de mensen,
Paradisio (i.s.m. het Inloopteam), een gezinsuitstap naar een dierenpark
maar ze leren ook van elkaar. Deze aanpak stimuleert mensen die van
en speeltuin, een ontspanningsactiviteit bij serviceclub de Lions, het
zichzelf dachten nooit met een computer te kunnen werken en dicht de
Sinterklaasfeest (i.s.m. samenlevingsopbouw, O.C.M.W. en Inloopteam)
digitale kloof.
en het nieuwjaarsfeest voor alle leden. Op cultureel vlak maakten we een uitstap naar het Dranouter folkfestival, naar Brugge met ontvangst door ATD en naar Brussel waar we samen met het Vlaams Netwerk zongen voor samenhorigheid.
een eigen huis De sfeer binnen de vereniging wordt door de mensen zelf gemaakt,
Hobby en ontspanning
maar ook de manier waarop de activiteiten worden georganiseerd, het kader, is belangrijk. Tot in 2006 had de vereniging geen echte eigen stek, er werd een kleine ruimte ter beschikking gesteld in de
‘t Paletje gaat door op elke eerste en derde vrijdagvoormiddag van de
woning van een vrijwilligster. Er was geen mogelijkheid om een echt
maand, in het wijkcentrum aan ’t Spoor in Ronse. Er nemen gemiddeld 12
permanentiemoment te houden, en voor vergaderingen waren we
à 20 personen aan deel. Mensen met en zonder armoede-ervaring leren
aangewezen op het gebruik van de lokalen van het wijkcentrum. Dankzij
er tekenen, aquarellen en kleien op hun eigen tempo. Zij worden begeleid
de Lionsclub van Ronse huren we vanaf juli 2006 een eigen huis, in het
door een vrijwilligster, die zelf kunstenares is. Door de hoogstaande
centrum van Ronse. Er is een gezellige keuken, een mooi vergaderlokaal,
begeleiding overtreffen velen zichzelf en worden er doordringende
een computerruimte, en zelfs een kleine binnenplaats, een tuintje en een
werken gecreëerd. Verschillende kunstwerken werden al tentoongesteld
garage. Ook de kantoorruimte voor de medewerkers is ter plaatse. Het
tijdens de week van de amateur-kunsten. ‘t Paletje heeft een unieke en
hebben van een eigen stek is zeer belangrijk voor onze mensen. In de
ontspannende sfeer maar toch wordt er zeer ernstig gewerkt. Het is voor
eerste plaats is er de sfeer van een gewoon huis (de permanentie wordt
veel mensen met en zonder armoede-ervaring een eerste stap naar de
meestal gehouden in de keukenruimte) die zelf door de mensen wordt
vereniging. Een aantal personen hebben onze vereniging leren kennen
onderhouden en gezellig gemaakt met foto’s van activiteiten, affiches,
via ’t Paletje en hebben zich nadien als vrijwilliger geëngageerd. Zij doen
planten, kindertekeningen... De sfeer van een gewone woonkamer/
vaak voorstellen om deel te nemen aan andere culturele activiteiten
keuken maakt dat vele bezoekers zich er echt thuis voelen. Verschillende
leden hebben geen echte thuis gekend, omdat ze in instellingen zijn opgegroeid. Zij hebben het gevoel van in een familie terecht te komen. Anderen zijn alleenstaand en vinden bij ons warme gezelligheid. Het is een plaats van vertrouwen. Je komt er graag naartoe omdat men de sfeer en de mensen kent. Je weet dat je er lotgenoten kan treffen. Je weet dat je niet beoordeeld wordt op jou kleren, jou uitzicht, jou leven. Je weet dat je er ook kan komen als het niet goed gaat. Je hoeft er niets te vertellen, je weet dat er mensen aanwezig zijn met een luisterend oor. Het feit dat het huis enkel door de vereniging gebruikt wordt geeft de leden en de vrijwilligers een gevoel van verantwoordelijkheid: de ruimtes moeten regelmatig onderhouden en gezellig gemaakt worden. Samen zorgen voor iets brengt ook de nodige spanningen en discussies met zich mee, maar dit beschouwen we als een leerschool, een gratis communicatiecursus op kleine schaal. Het tuintje schept dan weer voor enkelen de mogelijkheid om te tonen wat ze kunnen. Op kleine schaal kweken ze groenten voor de maaltijden op vrijdag en verzorgen ze de kippen die voor eitjes zorgen. Een eigen vergaderlokaal is een grote meerwaarde. Het verlaagt de stap om aan vergaderingen of vormingen deel te nemen; het vindt immers allemaal plaats in dezelfde vertrouwde omgeving. We kunnen als vereniging veel meer dingen ondernemen zonder telkens te moeten wachten tot één of ander lokaal vrij is in de stad. We kunnen wanneer we willen onze werkgroepen laten vergaderen,
externe
organisaties ter plaatse uitnodigen waar ze meteen ook de sfeer van de vereniging kunnen opsnuiven. We gebruiken het voor overlegmomenten tussen de medewerkers, het koor, de vrijwilligersvergaderingen, de permanentievergaderingen
en
de
werkvergadering.
Kortom,
we
kunnen het niet meer missen! De computerruimte biedt dan weer de mogelijkheid om ook mee te stappen in het project ‘easy-a-space’. Het is de vertrouwde omgeving die het gunstige klimaat schept voor zij die de eerste stap in de digitale wereld willen wagen. Eens die stap gezet durven ze verder gaan. In de garage staat onze aanhangwagen. We gebruiken hem om naar het containerpark te gaan, voor tuinwerkzaamheden en voor mensen te helpen verhuizen. In de garage staat verder nog wat nuttig gerief voor het Palletje, panelen voor tentoonstellingen en een reserve kinderwagen.
Samen de vereniging vormgeven
Uitbreiding van het sociaal netwerk
Binnen alle werkingsgebieden van de vereniging worden zoveel
Mensen met armoede-ervaring hebben om allerlei redenen dikwijls geen
mogelijk taken en verantwoordelijkheden opgenomen door de leden, al
uitgebreid sociaal netwerk waarop ze terug kunnen vallen voor hulp bij
dan niet in samenwerking met een vrijwilliger zonder armoede-ervaring
een aantal zeer gevarieerde zaken zoals: sporadische kinderopvang,
of de professionele medewerker. Het openhouden van de permanentie,
hulp bij het invullen van papieren, hulp bij een verhuis, geld voorschieten,
onderhoud van de woning, helpen koken, organisatie van uitstappen en
ondersteuning bij emotionele problemen, informatie over voorzieningen,
feesten, klaarzetten en opruimen van de vergaderruimte, ondersteuning
praten over de kinderen. Een doorsnee burger kan voor deze zaken
van het Palletje, onderhouden van de tuin, kippen verzorgen, gezellig
terecht bij familie en vrienden, maar helaas is dit voor vele van onze
maken van de ruimte zijn daar voorbeelden van.
leden niet het geval.
We vragen de mensen die op de een of andere manier
Het is voor iedereen levensnoodzakelijk goede contacten
geholpen worden ook iets terug te doen voor de vereniging. Op die
te hebben met familie, vrienden en kennissen. Het wordt door vele
manier ontwikkelen ze een vorm van zelfrespect en worden ze sterker
‘wetenschappelijke’ onderzoeken bevestigd: het is de basis om zich
en zelfstandiger. Ze voelen zich volwaardig mens door iets te betekenen
gelukkig te voelen. In het kader van de themagroep rond ‘geestelijke’
voor een andere. Iemand die we ondersteunen in haar contacten met
gezondheid werd dit ook door de mensen zo aangeduid: het feit dat
de school komt bijvoorbeeld 1x per week de lokalen poetsen of iemand
wij hier kunnen samen zijn en dingen kunnen doen is voor ons de beste
die onze aanhangwagen gebruikt helpt een ander met de verhuis. We
‘therapie’, om depressie te voorkomen of om weer moed te krijgen. Voor
wakkeren de verantwoordelijkheidszin aan, helpen hen zelf het heft in
mensen die door omstandigheden niet veel sociale kontakten hebben
handen te nemen: bijvoorbeeld zelf telefoneren naar een dienst terwijl
geeft de vereniging zeer veel ontmoetingsmomenten. Door de goede
we erbij zijn, zelf naar de woonwinkel gaan om informatie te vragen. Er is
sfeer is menselijk contact mogelijk, niet enkel met lotgenoten maar ook
participatie op alle niveaus:
met mensen zonder armoede-ervaring. Sommige mensen verwoorden
· alle vaste activiteiten worden begeleid en/of ondersteund door een
Mijn dochter van 13 jaar komt
dat ‘De Vrolijke Kring’ hun ‘familie’ is, dat ze voor de eerste keer in hun
vrijwilliger zonder armoede-ervaring. Hij/zij tekent een contract met
ook zeer graag naar hier
leven vrienden hebben. Mensen leren mekaar kennen en ondersteunen
de vereniging waar duidelijke afspraken in staan over de taak, de
op woensdagnamiddag. De
elkaar. Ook buiten de activiteiten van de vereniging hebben ze elkaar
verantwoordelijkheid, het engagement. Zij zijn van onschatbare waarde
vrijwilligster vraagt dan of ze een
leren ontmoeten. Als groep zijn ze sterker om de stap te zetten naar
binnen onze vereniging. Ze vormen een belangrijke schakel tussen
spelletje wil spelen met de andere
andere activiteiten buiten de vereniging. Katia l’Evecque beklemtoont
mensen met armoede-ervaring en de maatschappij in het algemeen.
kinderen. Mijn dochter komt zeer
het belang van sociale ondersteuning en persoonlijke relaties bij vrouwen
· in de raad van bestuur zetelen er 3 mensen met armoede-ervaring. Zij
graag naar hier, ze voelt zich hier
in armoede met depressieve klachten:
kunnen de bekommernissen van de leden uiten tijdens de vergadering, zij
op haar gemak.
kunnen belangrijke beslissingsprocessen mee opvolgen en overbrengen
Met betrekking tot gevoelens van eenzaamheid blijkt de kans op klachten bij vrouwen in armoede zelfs tweeënhalf keer zo groot
aan de andere leden. Als het mogelijk is worden de voorbereidingen en
Ook samen op uitstap gaan vind
te zijn als bij vrouwen die financieel beter af zijn. Deze vaststelling
verslagen van de vergaderingen ook door hen gemaakt.
ik belangrijk, zoals naar Walibi,
onderstreept nogmaals het belang van sociale ondersteuning en
· op de werkvergadering wordt de algemene gang van zaken,
de zee enz., maar het mag niet
van persoonlijke relaties waarin emotionele intimiteit, vertrouwen
de toekomstige uitstappen en activiteiten besproken. Er worden
veel kosten want hier komen
en solidariteit worden uitgewisseld. Dergelijke relaties zijn volgens
werkgroepjes samengesteld voor de uitwerking van deze activiteiten.
veel mensen die in de financiële
Turner (1999) vooral voor vrouwen met een lage socio-economische
Meer en meer evolueert de werkvergadering naar een echte ‘denktank’
problemen zitten.
status van groot belang, omdat ze een bescherming bieden
waar inhoudelijk wordt nagedacht. De werkvergadering wordt geleid
tegen de ontwikkeling van depressie als reactie op de lage socio-
door een vrijwilliger. Iedereen kan aan het woord komen en meestal
economische positie…
wordt over belangrijke beslissingen gestemd. Zo zij er werkgroepen
Ook in de grote campagne ‘fit in je hoofd, goed in je vel’ verwijst men
Ik heb de Schakel (voorloper
voor het Palletje, cultuur, wandelingen, de ’dag van de armoede’, het
naar het belang van sociale kontakten, en voor mensen in kansarmoede
Vrolijke Kring) leren kennen via X,
nieuwjaarsfeest en themagroepen rond onderwijs, lokaal sociaal beleid
is de vereniging daardoor enorm belangrijk. Een lid van de vereniging
het bestond toen nog maar één of
en gezondheid.
vertelde dat sinds hij en zijn vrouw deel nemen aan de activiteiten van de
twee jaar. Ik was een groep gewoon
vereniging hun leefwereld niet alleen vergroot is maar dat hun relatie sterk
van in de home, maar in de schakel
verbeterd is: zij hebben een gemeenschappelijke vrijetijdsbesteding, ze
kreeg ik een beetje meer het gevoel
hebben elkaar boeiende dingen te vertellen, ze voelen zich beter in hun
van een familie. Ik kreeg respect.
vel, ze hebben iets te betekenen in de gemeenschap.
op naar zelfwaarde en zelfvertrouwen Door de ontmoetingskansen binnen de vereniging en de aanwezigheid
In de Vrolijke Kring kan ik mijn
van zorgzame vrijwilligers en andere mensen krijgen (en geven) mensen de
hart luchten en de mensen
warme aandacht en echte betrokkenheid. Bij de reguliere hulpverlening
luisteren naar mij. Zij die zelf een
gaat het vaak alleen over de problemen en tekortkomingen. Als er
probleem hebben troosten mij.
niet genoeg resultaat geboekt wordt kan de begeleiding onmiddellijk
Van het ene kwam het andere
stopgezet worden en dat lijdt tot frustratie. Maar in de Vrolike Kring wordt
en ik leerde er boetseren en
men aanvaard als mens, niet als cliënt. Men wordt als uniek persoon
schilderen. Ik ging samen met de
herkent, met zijn gebreken en zijn positieve kanten. Doorheen de
mensen koken, ik help mee met de
activiteiten binnen de vereniging kan men zich laten gelden als mens en
permanentie en nog vele andere
dat op verschillende manieren, heel belangrijk voor hen die het gevoel
zaken. Onlangs heb ik nog twee
hebben al heel hun leven gefaald te hebben. Door iets te betekenen
jonge mensen met een kindje de
voor een ander buigen ze de opgedane negatieve levenservaringen en
weg naar de Vrolijke Kring getoond.
het minderwaardigheidscomplex om. Men krijgt een nieuwe kans. En als
Zij hebben problemen met drugs,
iets goed gaat wordt het positief bevestigd. Mensen die bij de vereniging
maar toch blijf ik hen ook buiten
komen hebben soms het gevoel dat ze zelf geen vat hebben op hun
de Vrolijke Kring steunen en blijf
leven want veel werd en wordt voor hen geregeld. In de vereniging is
hen motiveren om zich bij ons te
het anders, zij kunnen zelf actief meedenken en verantwoordelijkheid
voegen. Ik wil hen via de Vrolijke
opnemen.
Kring tot steun zijn. Via Internet heb ik mijn vriend ontmoet. Hij leeft ook in armoede, hij gaat nu samen met mij naar de Vrolijke Kring en voelt zich ook goed bij de mensen daar. Samen zijn we allemaal een grote steun voor elkaar. We doen ons best om er samen een gezellige boel van te maken. Bij ons smaakt de koffie lekker en is iedereen welkom. Bedankt lieve mensen, dat je met mijn fouten kunt omgaan, want niemand is perfect. Bedankt dat jullie mij er bij laten zijn.
—
ds
lei
be
ng
be ve li
aa n
—
ke ni re ba m n. sati gelm sis Ga aa In es a vo ra tsc ter d ti or nd in h ge ie g wa ee wo app er k ove ar r d d a o r e oo rd lij he ns leg en e k en ke t i en m vo vo m in n g o e pe or a s de ro t r ep or lij al ar tel ke le o lin we en ga C.A d or ok g rk b i e i e .W ns gan in n, ng ere .’S tv is da di v it e a d en rl ti e n an i n e e Bi nin s d . D et a de jzo g ie it ll nd do aa ge een er en n m ldt e .(z a d Je oa at us ug ls sc db O.C ha ijs .M pta .W nd .’s ) ,
3
We leren van elkaar en krijgen kansen om te groeien De maatschappelijke emancipatie van mensen in armoede is een proces. Dit heeft een individueel en een collectief aspect. In de eerste plaats moeten ze ondersteund worden om hun eigen situatie in handen te nemen. De Vrolijke Kring organiseert daarom aangepaste vormingen om mensen in te lichten en doet daarbij beroep op gespecialiseerde instellingen. Zo doorlopen sommigen een heel proces en veranderen. Ook onze gewone activiteiten zijn belangrijk om allerlei zaken bij te leren. Er wordt over veel zaken gepraat die in georganiseerde vormingen weinig aan bod komen en structuur geven in iemands leven: zorg dragen, organiseren,
communiceren,
verantwoordelijkheid,
administratie,
geduld, recht, voeding, opvoeding, hygiëne. Het is de taak van de vereniging om mensen te motiveren om stappen te zetten buiten de veilige en vertrouwde omgeving van de Vrolijke Kring. Zij die uiteindelijk de nodige zelfstandigheid hebben verworven hoeven de vereniging niet persé te verlaten. Ze kunnen vanuit hun nieuwe positie de vereniging blijven steunen in de strijd tegen armoede. De vereniging zorgt er anderzijds ook voor dat mensen in armoede collectief opkomen voor een volwaardige plaats in de samenleving. Het is hierbij de bedoeling dat de groep meer invloed verwerft binnen de samenleving (empowerment).
We leren uit vormingen Op geregelde tijdstippen organiseert de vereniging vormingen of men motiveert mensen om deel te nemen aan externe vormingen. De onderwerpen zijn zeer gevarieerd en houden verband met een themawerking of verschillen naar gelang het aanbod op dat moment. De vormingen worden voor onze leden interessant als het onderwerp met hun leven verband houdt en als het op maat gebeurt. Medewerkers van sommige vormingsinstellingen of andere organisaties die bij ons komen voor een vergadering staan versteld van de vaardigheden waarover onze mensen beschikken om te kunnen deelnemen aan een vorming. We verwijzen hier naar de opgedane vaardigheden tijdens groepsactiviteiten zoals de werkvergadering, de themagroepen en andere werkgroepen… maar ook door de gewone omgang met anderen. Men is gewoon om zich in te schrijven en te komen of te verontschuldigen, op tijd te zijn, zich te houden aan het programma of het onderwerp, te luisteren als het nodig
is, het woord te nemen en een vorming te evalueren… Hier moet men zich
we luisteren naar elkaar, we
realiseren dat vele mensen in onze vereniging laaggeschoold zijn en niet
praten met elkaar, we overleggen /
gewoon zijn om aan dergelijke zaken deel te nemen. Organisaties die
gezellig samen zijn / we delen onze
bereid zijn hun programma inhoudelijk en organisatorisch op maat van
gedachten met lotgenoten / we
de groep aan te bieden krijgen een geïnteresseerd publiek voor zich.
staan elkaar met raad en daad bij /
Voorbeelden van vormingen die plaatsvonden:
onze themagroep werkt goed / en
· ‘Goed omgaan met gevoelens geeft kracht’ (georganiseerd vanuit
het is niet alleen koffie drinken /
themagroep gezondheid, in samenwerking met PRH Vlaanderen en
uitwisseling van ervaringen /
Vormingplus Zuid-Oost Vlaanderen)
je krijgt hulp om er bovenop te
· een reeks over drugs (vanuit themagroep gezondheid, in
komen / we krijgen er goede raad,
samenwerking met preventiedienst Stad Ronse, de Politie, Pisad)
hoe je het moet doen
· een vorming over energieleveranciers (i.s.m. samenlevingsopbouw) · een basiscursus ‘computeren’ (i.s.m. samenlevingsopbouw) in het
We moeten meer tonen aan de
kader van het ‘Easy-(e)-spacE’-project.
mensen van de Stad wat er hier in
· een vorming van een andere vereniging in Antwerpen over armoede
de groep gebeurt, niet alleen door
en psychische gezondheid
een verslag.
· de Luisterdag in Gent, georganiseerd door het Gents Platform voor
Er zou af en toe eens iemand van
armoedeverenigingen
de Stad of de buurtwerking moeten deelnemen aan een themagroep om te zien hoe we werken en ook om te tonen dat we meer zijn dat een clubje van koffiekletsers. Het is spijtig dat iedereen op zijn eiland werkt, er zou meer dialoog moeten zijn, men zou meer moeten
Hoe wordt een vorming georganiseerd
luisteren naar elkaar. Ik sta in het gezin ook sterker door de informatie die ik in de vrolijke
Bij het organiseren van een vorming proberen we zo goed mogelijk op
kring krijg; over gezonde voeding,
maat van de groep te werken door:
over koken, over opvoeding, over
· enkel onderwerpen te kiezen waar de mensen (op dat moment) echt in
structuur. Ik heb geleerd om naar
geïnteresseerd zijn, waar er nood aan is.
mijn uurwerk te kijken, voor
· de vorming wordt liefst georganiseerd op een moment dat voor de
mijzelf op te komen, leren luisteren
mensen haalbaar is, niet in de schoolvakanties, of er wordt gezorgd voor
naar iemand, bijvoorbeeld op de
kinderopvang, niet ’s avonds.enz.
vergaderingen. Ik ben minder
· schriftelijke en mondelinge uitnodiging.
losbol dan vroeger, nu neem ik de
· werken met kleine groepen, max. 8 personen
dingen serieuzer op. Ik ben meer
· de inhoud en het verloop van de vorming wordt vooraf besproken met
voor de veiligheid, oppassen wat ge
de vormingswerker om er zeker van te zijn dat de vorming aangepast
tegen elkaar zegt.
is aan het ritme en het scholingsniveau van de groepsleden. Er wordt voor gezorgd dat laaggeletterden ook kunnen meedoen, door zo
Ik heb al veel bijgeleerd in de
weinig mogelijk schriftelijke opdrachten te geven, visueel te werken of
Vrolijke Kring, ik hoor veel van
op voorhand discreet te vragen dat laaggeletterden worden bijgestaan
andere mensen en ik leer bij. Ook
door een ander groepslid waar ze vertrouwen in hebben.
de vorming met Marleen vond ik zeer interessant. Ik heb iets om naar uit te kijken. Ik vluchtte
we leren uit ontmoetingen, deelname aan themagroepen en vergaderingen
vroeger in de alcohol als het niet
Beperkingen
goed ging, en dan heb ik iemand
talenten gedaan (muziek) en nu komt stilletjes aan alles terug.
van de kerk leren kennen en
Themagericht werken in een groep is niet gemakkelijk. De deelnemers
Ik voel mij nu meer waard in de
die mocht ik opbellen. Door de
kunnen nogal eens verschillen qua achtergrond en de begeleider moet
maatschappij… De Vrolijke Kring
activiteiten in de Vrolijke Kring
blijven oppassen om niet te vlug te gaan. Luisteren is belangrijker dan
is niet onmisbaar, het is zo dat we
Een aantal leden van onze vereniging kiest ervoor om zich actief te
heb ik ook een ritme in de week,
praten. Er moet bovendien een goede mix gevonden worden tussen
allebei veel sterker geworden zijn
engageren binnen een themawerking. Dit houdt in dat ze zich in groep
ik kijk op de kalender en heb
gezellig samenzijn, met tijd en aandacht voor ieders klein en groot verhaal,
zodat we nu ook eens meer het
en onder begeleiding verdiepen in een bepaald onderwerp. Op basis
verschillende afspraken. Ik heb dan
en de efficiëntie en de resultaatsgerichtheid van de vergaderingen.
initiatief nemen om op een andere
van persoonlijke ervaringen worden er voorstellen naar het beleid
ook een ritme in mijn dag.
Omstandigheden zoals ziekte of andere familiale problemen maken dat
plaats te gaan. We hebben vrienden
het aantal deelnemers aan de groepen nogal eens kan variëren, zodat
gemaakt, en we versterken elkaar.
geformuleerd in samenwerking met andere partners uit de samenleving. Op die manier hopen we structurele veranderingen in de maatschappij
Ik doe meer sinds ik in de
men regelmatig opnieuw de draad moet oppakken. Een belangrijke
te bewerkstelligen. Deelname aan themagroepen en vergaderingen met
vereniging ben, het geeft structuur
beperking is de vorm van subsidiëring waarvan sommige themawerkingen
In de Vrolijke Kring kom ik mensen
andere organisaties en beleidsorganen zijn leerrijk en emanciperend:
aan de dag, ik heb meer zin om
afhangen. Projectsubsidiëring legt een aantal voorwaarden op zoals een
tegen die heel veel meegemaakt
· men verwerft inzicht in de omstandigheden die het leven beïnvloeden
iets te doen. Ik zat eerst veel thuis
vooraf bepaald thema of een doelstelling, een termijn waarbinnen men
hebben en die er toch bovenop
en doet zelf voorstellen om deze te verbeteren. Men werkt hier actief aan
met pijn en had in niets geen zin.
die doelstelling wil bereiken, stappen die men vooraf moet beschrijven,
geraakt zijn. Dan denk ik “als die
mee (empowerment).
Door de vereniging zijn mijn vrouw
partners die men zal betrekken, ... Deze logica is niet altijd gemakkelijk
eruit geraakt zijn moet ik het ook
· in groep leert men bij over een bepaald onderwerp: vb. het
en ik meer open gebloeid. Ik voel
te verzoenen met de logica van de werking van een vereniging waar wij
kunnen”.
onderwijssysteem, gezondheidszorg, grondrechten… Niet alleen kennis
mij nu thuis ook beter, ik kan nu
het eigen ritme van de deelnemers graag respecteren en vanuit ‘het nabij
maar ook ervaringen worden uitgewisseld.
beter met mijn vrouw klappen dan
zijn’ en diepgaand luisteren heel wat waardevolle aanknopingspunten
Hier in de Vrolijke Kring leer ik
· men ziet zijn eigen persoonlijke ervaringen en moeilijkheden in een
vroeger, omdat we allebei meer
tegenkomen die we soms ondanks het enthousiasme van een hele groep
elke dag van alles bij, en daar vertel
groter geheel, leert verbanden zien en leert zien hoe de maatschappelijke
buiten zijn. We zaten samen thuis
moeten laten liggen omdat ze niet onder het ‘project’ kunnen geplaatst
ik dan over aan andere mensen,
structuren in elkaar zitten.
en deden niets dan naar mekaar
worden. Niet alleen het ritme van de groep is onvoorspelbaar, de mate
die zijn dan verbaasd dat ik dat
· men leert in officiële vergaderingen zijn mening zeggen, ook al is dit
kijken. Door een psychologe van
van interesse en betrokkenheid van andere partners in het welzijnsveld
allemaal weet. Dat geeft mij het
zeer moeilijk, want op de meeste vergaderingen wordt geen rekening
Gent is het beginnen verbeteren,
en bij het beleid zijn dat ook. Beleidsbeïnvloedend werken vanuit een
gevoel dat ik iets waard ben. Ik
gehouden met het tempo en de spreekvaardigheid van de mensen. Dit
zij heeft gezien dat ik heel de week
dialoog met alle partners is zeer zinvol en de juiste weg, maar als het
krijg dan zo ook een doel in mijn
leidt tot ergernis omdat men niet echt gehoord wordt. De ontgoocheling
alleen thuis was met mijn vrouw
grondig en duurzaam moet gebeuren vraagt het zijn tijd.
leven.
is nog groter als men ziet dat men weinig aanvangt met de voorstellen.
met al die problemen, toen heeft ze
· door deelname aan themagroepen en vergaderingen in het kader
gezegd, ge moet meer naar buiten
van de vereniging durft men ook deelnemen aan andere evenementen
komen, en dan heb ik stilletjes aan
buiten de vereniging en de eigen stad. Men wordt weerbaarder en
mijn vrouw ook meegenomen. Zij
onafhankelijker.
neemt sindsdien ook veel minder medicatie. Ook de angstaanvallen zijn verbeterd. Ik ken het wijkcentrum sinds 12 jaar, en zo heb ik ook de Vrolijke Kring leren kennen. Daardoor gaan we nu ook meer bij mensen op bezoek en sturen ze ook door naar de Vrolijke Kring… Ik durf ook meer mijn rechten laten gelden bij de dokters. Ik ben zelfzekerder geworden door meer contacten en omdat ik meer weet over mijn rechten en plichten. Vroeger hielden ze mij aan ’t lijntje, de psychologe van de pijnkliniek heeft mij daarbij geholpen... Ik heb een tijd niets meer met mijn
4
we vechten tegen armoede in de samenleving Op verschillende manieren proberen we binnen onze vereniging te reageren tegen onrechtvaardigheid. Mensen in armoede moeten meetellen in de samenleving en moeten toegang krijgen tot grondrechten zoals onderwijs, wonen, gezondheidszorg, arbeid, cultuur, maatschappelijke dienstverlening, … Zo is er binnen de vereniging geruime tijd gewerkt rond onderwijs, gezondheidszorg en lokaal sociaal beleid. Telkens werd één grondrecht uitgekozen en verder uitgespit. Maar er is ook een dialoog met de samenleving noodzakelijk om maatschappelijke structuren te veranderen. Dit gebeurt in verschillende fases.
verzamelen van getuigenissen en ervaringen om knelpunten te kunnen formuleren De vereniging probeert de mechanismen, die het gebruik van de grondrechten voor mensen in armoede bemoeilijken, te doorgronden. We verzamelen zorgvuldig ervaringen, wat veel tijd en betrokkenheid vergt. Sowieso worden er veel getuigenissen en ervaringen verzameld tijdens de permanenties en andere activiteiten, maar soms komen mensen speciaal naar onze vereniging om ‘hulp’ te vragen. We proberen ze zo goed mogelijk door te sturen en registreren alle hulpvragen. Dit leert ons veel over de beperkingen van maatschappelijke voorzieningen. Tijdens
individuele
huisbezoeken
of
persoonlijkere
gesprekken binnen de vereniging vertellen de mensen persoonlijke ervaringen. Ze schenken veel vertrouwen. Ze voelen zich veilig bij de vrijwilligers en medewerkers van de vereniging, ze weten dat ze niet worden beoordeeld en krijgen de tijd om alles uit te leggen. Door deze persoonlijke en vertrouwelijke contacten kunnen we in de diepte gaan, want het gaat dikwijls over kleine nuances en gevoeligheden, de persoonlijke psychologische kwetsbaarheid van mensen. Die kwetsbaarheid maakt het voor hen ook moeilijker om toegang te krijgen tot bepaalde grondrechten, denk maar eenvoudig aan deelname aan een oudercontact (onderwijs). Als we deze fijne signalen kunnen doorgeven aan diensten (bijvoorbeeld leerkrachten) kunnen die er rekening mee houden om hun werking ten aanzien van mensen in armoede te verbeteren. In het kader van het voorbereidend overleg
over het belang van een ModeMfunctie in Ronse werd een interessante map gemaakt met verschillende casestudies van mensen die we een tijdje konden volgen in hun hulpverleningstraject. De themawerking is voor ons echter de belangrijkste manier om zeer gericht getuigenissen en ervaringen
te verzamelen
over een bepaald onderwerp. Bij een themawerking wordt eerst een onderwerp gekozen en daarna nemen we voldoende tijd om hierover ervaringen uit te wisselen. Vanuit deze ervaringen worden er dan na verloop van tijd gezamenlijk knelpunten geformuleerd. Voorbeelden hiervan zijn te vinden bij de vereniging in de verslaggeving van de themagroepen onderwijs, gezondheid en lokaal sociaal beleid. In de themagroep gezondheid werd bijvoorbeeld een tijdlang rond de toegankelijkheid van tandzorg gewerkt. De leden formuleerden op basis van hun ervaringen verschillende drempels (financiële, menselijke en organisatorische) om tot bij de tandarts te geraken. Deze signalen werden meegenomen in het overleg met de tandartsen en het O.C.M.W. binnen het project tandzorg dat op Stedelijk niveau werd georganiseerd. Bij de groepswerking rond onderwijs werden zeer veel persoonlijke getuigenissen verzameld over de ervaringen van kwetsbare ouders met de school. Deze getuigenissen werden verwerkt en gebundeld in een document : ‘registratie en analyse van de schoolloopbaan van kinderen uit kwetsbare gezinnen, op basis van onze jarenlange groepswerking rond school’, dat ter inzage ligt in het secretariaat. Deze getuigenissen zijn zeer belangrijk geweest om met kennis van zaken en met recht van spreken vanuit de vereniging deel te nemen aan de vergaderingen van het LOP (bv. aan de werkgroep kansarmoede en onderwijs) en aan vergaderingen op Vlaams Niveau. Minister Vandenbroecke bracht in dit kader een bezoek aan onze vereniging. Dankzij de talrijke groepsgesprekken over de toegang tot de grondrechten binnen onze vereniging werden onze mensen nauw betrokken bij het pilootproject ’participatie en lokaal sociaal beleid’. Een grote groep van onze vereniging nam deel aan de open space bevraging rond de toegankelijkheid van de grondrechten in het kader van het Vlaams Pilootproject in opdracht van Minister Vervotte. Op basis van getuigenissen een dialoog opgestart met de betrokken partners en de beleidsverantwoordelijken op plaatselijk, Vlaams en soms ook op Federaal Niveau. Een woordje uitleg over het belang van in dialoog gaan binnen het Vlaams Netwerk: Als het duidelijker wordt wat in de maatschappij zou moeten veranderen, moet de vereniging zich inzetten om deze verandering te kunnen bewerken. Dat kan men vaak niet alleen. Daarvoor is het nodig om partners of medestanders te zoeken in de maatschappij die dit mee kunnen bepleiten. Daarom moet de vereniging — eventueel samen met andere verenigingen om sterker te staan — de dialoog aangaan met partners. Vanuit hun opdracht of positie kunnen die partners een belangrijke bijdrage leveren tot het verwezenlijken
van de noodzakelijke veranderingen. En uiteindelijk wil men bij de
Ik heb veel pijn en verdriet en dat
Welzijnszorg
X (vrijwilliger) : De Vrolijke Kring
beleidsverantwoordelijken uitkomen die de verantwoordelijkheid
kan hier gezegd worden, daardoor
Onze vereniging is erkend als welzijnsschakel. Wij nemen deel aan
is belangrijk omdat de mensen
(en de macht) hebben om over die veranderingen te beslissen en
kom ik graag. Ik heb pijn als ik
overleg en vergaderingen, o.a. bij de opstart van grote campagnes
zich hier zelf bewust kunnen
ze in praktijk te brengen.
hoor dat er nog mensen zijn die
zoals onderwijs, gezondheid, energie.
worden van hun rechten. Maar de
De dialoog wordt aangegaan op verschillende niveaus binnen de samenleving.
voor dagen geen eten hebben. Het
maatschappij en het beleid moet
is een schande voor ons land daar
zich ook bewust worden van de
wil ik over praten. Veel kinderen
Het Vlaams Netwerk
rechten die de mensen hebben.
lijden er onder en sluiten zich af
We nemen deel aan overlegmomenten van het Vlaams Netwerk. Het
Er ontbreken voorstellen om de
van de andere kinderen omdat
is een belangrijk en erkend overlegorgaan voor het Vlaamse Beleid.
mensen echt te helpen, men moet
ze beschaamd zijn en omdat de
Regelmatig is er contact met bevoegde kabinetten om signalen door
niet alleen luisteren maar ook
Gedurende een tijd werd er binnen de vereniging een ‘dialooggroep
moeder zelf beschaamd is het
te geven. Daar laten wij de stem horen van mensen in armoede. We
dingen doen.
onderwijs’ georganiseerd tussen leerkrachten en ouders om in dialoog
is daarom niet de schuld van de
verzamelen die ideeën op fora van verenigingen met actieve deelname
met elkaar ervaringen uit te wisselen en knelpunten te formuleren, dus
moeder en het kind maar dat doet
van mensen in armoede, bv. de fora over wonen, onderwijs en arbeid waar
zowel vanuit de ouders als vanuit de leerkrachten. Er was in het voorjaar
pijn. Het OCMW moet de mensen
positieve beleidsmaatregelen uit voortvloeien, zoals de budgetmeter,
2008 een overleg met het Centrum voor Kind en Gezinsondersteuning van
meer helpen; er heeft juist een
het gratis onderwijs of de verlaging van de leerplicht.
Ronse en enkele ouders om samen na te denken over het obesitasproject
vriendin zelfmoord gepleegd. In
voor kinderen, dat net opgericht was in het ziekenhuis. Ouders die in
De Vrolijke Kring wordt over zo’n
hun gezin geconfronteerd worden met deze problematiek deden hun
zaken veel gepraat, op andere
Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding
verhaal. Ze gaven nuttige informatie om deze dienstverlening beter
plaatsen willen ze niet luisteren.
Steunpunt ter bestrijding van armoede,
Plaatselijk niveau
aan te passen aan de leefsituatie van kwetsbare gezinnen. Dergelijke
sociale uitsluiting en bestaansonzekerheid
ontmoetingen zijn leerrijk en waardevol voor de organisaties.
Onze vereniging nam deel aan overleg over: toegankelijkheid van geestelijke gezondheidszorg voor mensen in armoede, de rol van het O.C.M.W. bij financiële toegankelijkheid van de gezondheidszorg,
Stedelijk
internationale dag in het verzet tegen extreme armoede. Elk jaar doen
De vereniging is lid van zowel de werkgroep gezondheid als de
wij een ‘marktactie’ rond de campagne van Welzijnszorg in Ronse, alsook
werkgroep kansarmoede van de Stedelijke Adviesraad voor Welzijn. Deze
een eigen activiteit om het probleem van de armoede in de kijker te
werkgroepen worden zoveel mogelijk opgevolgd door een betaalde
zetten. Ook nemen we deel aan de initiatieven die jaarlijks door het
medewerker of een vrijwilliger uit de vereniging, en in de mate van het
Vlaams Netwerk in dit kader georganiseerd worden.
mogelijke ook door een lid van onze vereniging met armoede-ervaring. Deze werkgroepen kunnen een forum zijn om belangrijke thema’s of knelpunten op Stedelijk niveau ter sprake te brengen. We treffen er mogelijke ‘partners’ of ‘medestanders’ om samen maatschappelijke structuren te veranderen. Zo werd o.a. op vraag van de werkgroep gezondheid een hele tijd samengewerkt met Kind en Gezin, Inloopteam, C.L.B., de Wijkwerking, de huisartsen, de tandartsen en uiteindelijk het O.C.M.W. in
dweilen met open kraan
een werkgroep ‘tandzorg’ om de toegankelijkheid van de tandzorg voor
Armoede is een onrecht en verschillende mensen uit onze vereniging
mensen in armoede te verbeteren. Een belangrijk preventief luik werd
leveren getuigenissen hoe ingrijpend dit voor hen is. Zij willen in de eerste
samen in de kijker gezet tijdens een projectweek. Voor het wegwerken
plaats een beter leven en een toekomst voor hun kinderen en zij willen
van financiële drempels werd een overleg opgestart tussen het O.C.M.W.
solidair zijn met lotgenoten. Hun verontwaardiging over het onrecht in de
en de tandartsen om een derdebetalersregeling mogelijk te maken.
samenleving is groot. Waar ze kunnen dragen ze hun steentje bij voor een
De Raad van het O.C.M.W. tekende hiervoor een akkoord. Spijtig dat
betere wereld. Ze gaan in dialoog met de maatschappij en dit biedt hen
de uitwerking en de opvolging van dit akkoord verwaterde door het
mogelijkheden. Dit verrijkt hen enorm op persoonlijk vlak: ze beseffen
wegvallen van de projectbegeleider…
dat zij iets waard zijn en dat ze iets te vertellen hebben...
—
ng
be ve li
an
ds a
be lei
—
ten om en de du . W in ge lok Sti ur aa de eft al mu e r z h l d e a s d e sp m ev pe t e y re e ol le lok na r id on le n al m in de in op e ie g. rs iti d be k teu ati e l lei d o e ni ve ka to ng n le ol en ver be s ee die hoe n ne f ru n im ee er n ev er -
G
Getuigenissen van leden en bezoekers
Kortrijk met o.a. mensen in armoede
werkfanfare, Mong Rosseel, Gustaaf
goed. Zij hebben allemaal misschien
kreeg ik de smaak te pakken om ook
de Meersman, mijn broer Alex, Vladi-
wel iets meegemaakt en daarom
in onze vereniging mensen warm
mir Tanghe, Marie Thé, Levi en nog
verstaan we mekaar en respecteren
Voor mij is De Vrolijke Kring een
te maken om een theater met eigen
vele anderen, ook de ‘Dienst Cultuur’
we elkaar
soort thuiskomen. Samen kunnen
woorden te realiseren… De vlam
en het OCMW maken voor ons veel
Ik heb daardoor een hechte band
we onze dagelijkse beslommeringen
sloeg in de pan en ons initiatief is
mogelijk.
met die mensen. Als ge hier komt
overstijgen door de vriendschap.
schitterend gelukt, dank zij de soli-
Verder is ons gezondheidsgroepje
zie en voel ik direct aan de mensen
De kruisbestuiving met andere
dariteit en het talent van heel wat
een ongelooflijke cocon. Emoties,
dat ze ook iets tekortgeschoten zijn.
bijzondere doelgroepen vind ik een
mensen, o.a. de directeur v.d. Stedelij-
nestwarmte en inlevingsvermogen
Wij voelen direct aan hoe iemand is,
meerwaarde, zoals bv. mijn vrienden
ke Academie, Nadine Van Vossem, de
worden er ruim gedeeld. Voor mij
we zitten er al te lang in, we kunnen
van ‘Ter Wilgen’. Dit zijn mensen met
regisseur, en de talentvolle mensen
is het een therapie, mijn batterijen
direct iemand scannen.
N.A.H., ze liggen me nauw aan het
uit onze doelgroep enz.
worden er opgeladen om met moed
We blijven die innerlijke stempel
hart. Van hun levensverhalen en rela-
Via ‘DVK’ vond ik de chemie en de
verder te gaan…
dragen dat we tekort gehad hebben,
tiveringsvermogen krijg ik kippenvel.
kansen om mijn sluimerende passie,
De brede waaier van vormingen vind
dat ik geen thuis had, van het een
Voor hen is ‘DVK’ een rustpunt. Ze
nl. meewerken aan het organiseren
ik echt interessant, ze maken me
naar het ander, een innerlijk gevoel
leven toe naar ons creatief atelier
van projecten, te ontwikkelen. Een
sterker en weerbaarder, het compu-
dat blijft. Die stempel draagt ge voor
‘t Paletje en komen liever naar ‘Ons
grote uitdaging was de deelname
terproject van Oxfam, om er maar
80% binnen en voor 20% buiten.
huis’ dan naar het café.
aan ‘De zomer van mijn dromen’
één te noemen, vind ik schitterend!
Door dat ge hier met gelijkgezinden
Zelf ben ik actief in de werkgroepen
van ‘Kom uit je kot’ in het kader van
Ook de ontmoetingen in de perma-
zijt wordt die 20% van de buitenwe-
cultuur, gezondheid, computer en ik
‘Ronse op scène 2007’.
nenties zorgen voor motivatie en
reld positiever.
ben ook verantwoordelijk voor een
Ons jaarboek van cultuur mag er
inspiratie, kortom ‘DVK’ is mijn
Het is begonnen met de schakel. X
namiddag permanentie.
zijn. Het genomineerd talent dat
biotoop.
moest mij uit mijn huis komen sleu-
Cultuur is mijn stokpaardje, er is
zijn diensten belangloos aanboord is
heel wat mogelijk met cultuurpartici-
indrukwekkend o.a. Koen De Cauter,
Ik voel mij hier goed tussen alle
kende niemand niet 15 jaar geleden.
patie.
Dick Van Der Harst, Arne Van Don-
mensen, zij zijn allemaal niet goed
Ik voelde mij leeg, alle dagen was ik
Via een theaterstuk van Antigone
gen, Catherine Delassalle, De Bol-
geschoold, daarom voel ik mij hier
aan het wenen. Ik voelde mij niets
ren omdat ik zo beschaamd was. Ik
waard ik schreef alles in een dagboek
voelde mij buiten de maatschappij.
het is gemoedelijker en echter. Er is
ook sociaal.
dat ik van X (toen schoolopbouwwer-
Door de stadswacht heb ik via de
een grote tolerantie voor elkaar. Wat
Ik heb niet veel contact met de bu-
ker) gekregen had.
wijkwerking de Vrolijke Kring leren
is het resultaat? Uw pak verlicht, het
ren, ik ben blij dat ik naar hier kan
Mijn wereld is open gegaan, omdat in
kennen.
pak blijft, maar het verlicht, door het
komen
de Vrolijke Kring veel mensen heb le-
Ik ken de twee plaatsen, wijkwerking
te kunnen meedelen aan anderen het
Hier moogt ge uzelf zijn ook als ge u
ren kennen, ook dankzij X (vrijwillig-
en De Vrolijke Kring. In de wijkwer-
is niet ‘compassieus curieus’.
een dag niet goed voelt of als ge niet
ster). Zij is een vrouw uit de duizend.
king komen er ook veel mensen die
Waar speelt het zich af? Vooral in de
goed gekleed zijt, hier is dat niet be-
het goed hebben in de maatschappij,
Vrolijke Kring zelf, maar als we op
langrijk, hier voel ik mij thuis. Ik heb
Hoe komt het dat ge dat van andere
en onbewust laten zij u voelen dat
straat elkaar tegen komen is het een
veel minderwaardigheidscomplexen
mensen aanvoelt? Door in de miserie
zij beter zijn. Zij hebben een huis,
welgemeende goedendag. Het is een
hier geraakt ge dat kwijt.
te zitten zijt ge meer met uzelf bezig
werk enzovoort…..Als iemand sterft
herwaardering in het algemeen, de
Ik voel mij wat minderwaardig omdat
geweest, daardoor versterkt ge uw
zeggen ze toch ‘ die heeft het ver
miserie is minder zwaar daardoor ...
ik thuis altijd uitgemaakt werd. Ik
intuïtie. Doordat we meer miserie
gebracht’ en dan hebben ze het over
Door het feit dat ze mij zien dat ik
heb veel tijd nodig gehad om te leren
meegemaakt hebben, hebben we an-
die zaken.
van hoog gekomen ben en gevallen
praten, ik stotterde veel. X heeft mij
tistoffen opgebouwd, in zekere mate
In de Vrolijke Kring wordt ge meer
ben en nu de groep van hier mee-
nooit uitgelachen. Ik heb de Schakel
schermen we ons meer af, en zijt ge
aanvaard zoals ge zijt. De mensen
maak stap ik erover en denk ik “Het
leren kennen via X, het bestond toen
scherper gewapend tegen de aanval-
(vrijwilligers) in de Vrolijke Kring
is te hopen dat ge dat zelf allemaal
nog maar 1 of twee jaar. Ik was een
len dat ge krijgt. Na een paar woor-
willen ons wel het gevoel geven dat
niet moet meemaken”.
groep gewoon van in de home, maar
den ziet ge dat dan. Ge ziet dat in de
zij meevoelen alhoewel dat ze het zelf
Hoe uit zich dat? Een hand geven,
in de schakel kreeg ik een beetje
vragende blik. De 20% krijgt ge als
niet meegemaakt hebben, zij hebben
een zoen, een schouderklop
meer het gevoel van een familie. Ik
de mensen met u beginnen babbelen
maturiteit
Ik ben alleen Ik ben 40 jaar bij het
kreeg respect.
Ik ben na mijn faillissement stads-
Als we al eens een woordje verkeerd
gemeentekrediet gerant geweest, en
Ik heb al wat bijgeleerd over eten,
wacht geworden. Ik was aan het
zeggen tegen elkaar verdragen we
toen ik wegging hebben ze gezegd:
dat ge niet te veel moet eten, ik eet
bestaansminimum, ik had niets meer
dat beter van elkaar. In de Vrolijke
“hetgeen ge kunt is niet verloren”,
soms als ik te veel verdriet heb, te
en voelde mij niets meer waard, ik
Kring krijgt ge echte warmte. Er is
daarom wil ik nu die kennis doorge-
veel eten of te veel drinken. Soms
liep in de straten lijk een zombie, ik
minder afstand tussen de mensen,
ven aan ander mensen want ik ben
voel ik mij heel slecht. Ik heb een
zwaar leven gehad, veel buiten gesla-
iemand, bijvoorbeeld op de vergade-
Op een bepaald moment ben ik dan
heb ik een doel in mijn leven.
pen en weggelopen thuis omdat het
ringen.
in een instelling geweest, daarna ben
Ik ben mijn werk kwijt en ben nu ge-
heel slecht ging. X (vrijwilligster)
Ik ben minder losbol dan vroeger, nu
ik drie keer weggelopen. Ik was in
pensioneerd wegens langdurig ziekte.
betekent veel voor mij, ze heeft mij al
neem ik de dingen serieuzer op. Ik
Lochristi en daarna ook 5 maanden
Dat is een taboe.
dikwijls uit de put geholpen, alhoewel
ben meer voor de veiligheid, oppas-
in Beernem en daarna in home St.
Hier in de vrolijke kring heeft bijna
het soms moeilijk is met één persoon,
sen wat ge tegen elkaar zegt. Ik ben
Elisabeth. Ik was maar 17 jaar toen
iedereen met ziekte te maken of ge-
ge kunt beter met verschillende per-
soms diep in de put maar toch vind
ik bij X ben gaan werken, daar heb ik
scheiden of een laag inkomen en we
sonen spreken. X is ook wat ouder
ik altijd een manier om er uit te gera-
het normale leven leren kennen. Dan
begrijpen dat van elkaar. Diegenen
en ze ziet ook niet dezelfde kleren
ken door eens met iemand te spreken
ben ik twee jaar alleen gaan wonen.
die nog werken begrijpen dat niet.
of muziek graag, we hadden respect
in de Vrolijke Kring.
Ik ben wel erg beïnvloedbaar maar
Als ge inde psychiatrie gehospitali-
voor elkaar, maar ook had ik soms
Vroeger sprak ik niet veel met de
het is al beter dan vroeger.
seerd bent is dat taboe, ge hoort er
wat schrik van haar, ze heeft ook wel
mensen, ik trok mij er niets van aan,
macht, en het was moeilijker om iets
de mensen deden mij niets meer,
Ge zijt een keer weg. Wat doe ik an-
er hier ook die samen met mij in de
te weigeren, maar ik kreeg meestal
het leven was voor mij niets waard,
ders de hele dag? Er komt niet veel
psychiatrie verbleven hebben. Maar
een positief antwoord, en X heeft
zodanig erg dat ik er misschien niet
bezoek, ik woon alleen, en als ik ge-
ge wordt in feite echt geholpen door
altijd gezegd dat ze ook niet perfect
meer geweest was. Ik deed vele rare
daan heb met kuisen ga ik de stad in
mensen die opgenomen zijn, of door
was. Hier in de Vrolijke Kring krijgt
dingen, uitgaan, genieten verslaving
om wat mensen te zien. Mijn dochter
lotgenoten, omdat ge het gevoel hebt
ge van X ook veel positieve respons,
en niet denken aan de gevolgen.
heeft het altijd druk en de mensen
dat ge niet alleen zijt. De steun die ge
dat geeft energie.
Er zat niet veel positiefs in mij van
die ik ken werken ook allemaal; die
ervaart is dat ge uw eigen kunt zijn.
Ik sta in het gezin ook sterker door
kleins af al. Ze dachten, ‘ze gaat toch
hebben nooit tijd.
Ze zeggen dan: “ik heb ook een slech-
de informatie die ik in de vrolijke
zot worden’, dus ik kreeg niet veel. Ik
Ik heb de Vrolijke Kring leren kennen
te dag, het gaat mij ook niet goed”. Zij
kring krijg: over gezonde voeding,
deed veel zonder de gevolgen ervan
via X. Ik was ziek en ik was naar het
begrijpen mij, anderen begrijpen mij
over koken, over opvoeding over
te zien, ik was een durver en roe-
wijkcentrum aan ‘t Spoor gegaan en
niet.
structuur, ik heb geleerd om naar
keloos. Ik ben dikwijls bij de politie
daar heb ik dan X leren kennen en ik
Hier in De Vrolijke Kring is er
mijn uurwerk te kijken, voor mijzelf
beland. Omdat het thuis niet meer
ben zo naar de Vrolijke Kring geko-
warmte. Ik heb veel minderwaardig-
op te komen, leren luisteren naar
ging ben ik het thuis afgestapt.
men. Nu doe ik vrijwilligerswerk en
heidscomplexen, maar hier geraakt
niet meer bij, maar hier niet, er zijn
ge dat kwijt. Ik leer veel van andere
zijn de kleine dingen die het doen:
vriend om mijn teksten te typen.
heb ik ongeveer 7 jaar in instellingen
mensen, ook als het moeilijke op-
bijvoorbeeld een vriendelijk woordje
Mijn vriend kende X (vrijwilligster)
verbleven. Daarna ben ik alleen gaan
merkingen zijn, ge leert er altijd uit.
uitwisselen op de bus. Anderen horen
van De Vrolijke Kring. Zo kon ik dan
wonen en stond ik er helemaal alleen
Soms ga ik een keer naar de vrolijke
die hetzelfde als mij meegemaakt
vanaf 2006 bij de Vrolijke Kring gaan
voor.
kring en dan sta ik voor een gesloten
hebben (een zelfmoordpoging) dat
om mijn teksten op de computer te
Toen ik 20 jaar was heb ik een zeld-
deur. Dan is dat een ontgoocheling,
geeft mij ook veel steun omdat ik dan
typen, ik wist anders niet waar ik
zame vorm van kanker gehad met
dan loop ik rond tot ik iemand tegen
hoor hoe zij er bovenop gekomen zijn
naartoe moest gaan.
maar 15% kans om te overleven. Ik
kom om tegen te praten. Ook kom ik
en waarom zij nog leven.
Ik ben al 25 jaar artiest, ik maak
lag in de kliniek en ik moest alles al-
stripverhalen.
leen regelen, alleen mijn broer kwam
soms iemand op straat tegen van de Vrolijke Kring, een groet, en mijn dag
Ik wist vroeger niet waar ik terecht
In 2005 heb ik mijn werk verloren, in
af en toe op bezoek. Mijn broer is
is direct goed.
kon met mijn problemen. Toen vertel-
2006 heb ik mijn schouder gebroken.
daarna verongelukt met zijn motor-
De Vrolijke Kring mogen zij niet van
de mij iemand dat er iets bestond zo-
Ik had graag een opleiding gevolgd
fiets. Verschillende vrienden van mij
mij afpakken, ik heb dat nodig. Ik heb
als De Vrolijke Kring, waar je terecht
bij de VDAB of ergens anders om op
hebben zelfmoord gepleegd. Ik heb
al veel bijgeleerd in de Vrolijke Kring,
kunt wanneer je het moeilijk hebt.
de computer te leren werken maar
bijna niemand meer.
ik hoor veel van andere mensen en ik
Zonder te moeten betalen. Met mijn
ik mocht nergens beginnen, het was
Gelukkig heb ik de kunst. Dat is
leer bij. Ook de vorming met Marleen
rugzak vol moed volgde ik de raad op
altijd wel iets.
mijn manier om te communiceren
vond ik zeer interessant. Ik heb iets
(wat niet zo gemakkelijk was).
Ik leef helemaal alleen, ik heb bijna
met de mensen. Dat werkt voor mij,
om naar uit te kijken. Ik vluchtte
Je kan luisteren naar de mensen
geen sociale kontakten.
het maakt mij gelukkig. Het zit vol
vroeger in de alcohol als het niet
hun problemen en oplossingen maar
Ik heb geen gemakkelijk leven gehad.
humor, dat doet mij leven. Het leven
goed ging, en dan heb ik iemand van
ze luisteren ook naar mij. Mijn
Toen ik klein was heb ik alleen mise-
gaat voor mij boven alles, ondanks
de kerk leren kennen en die mocht ik
toekomst ziet er nu grotendeels
rie gekend. Thuis werd er altijd maar
alle problemen.
opbellen. Door de activiteiten in de
rooskleurig uit dat heb ik te danken
ruzie gemaakt en gevochten. Ik was
In het begin kwam ik hier enkel en
Vrolijke Kring heb ik ook een ritme
aan de werknemers en leden van De
meestal alleen thuis met mijn broer-
alleen omdat ik een computer mocht
in de week, ik kijk op de kalender en
Vrolijke Kring.
tje, in een huis vol vuil en rommel.
gebruiken om mijn teksten te typen,
Mijn moeder was weg en mijn vader
dat was het uitgangspunt. Ik sprak
is in de gevangenis beland, en daarna
tegen niemand.
heb verschillende afspraken. Ik heb dan ook een ritme in mijn dag Het
Ik ga al verschillende jaren bij een
De Vrolijke Kring heeft mij veran-
Ik ben wel niet arm maar ik ben blij
voeling voor arme mensen. Daarmee
gelijken, en ik voel dat zij meer waar-
derd. Ik heb nu meer menselijke
dat ik kan deelnemen aan activitei-
tracht ik het wat te compenseren
deren omdat ze weten dat ik daar
kontakten. Mijn gezichtspunt is ver-
ten omdat ik toch anders veel alleen
door mij wat in te zetten als het no-
gratis iets doe, ik voel mij daardoor
anderd. Als het koud is thuis vind ik
ben. En waar ik kom draag ik mijn
dig is. Maar ik weet niet of zij mij wel
beter. In de wijkwerking komen wei-
hier warmte. Ik voel me hier thuis. Ik
steentje bij, ik maak bijvoorbeeld veel
willen begrijpen. Wat vind ik dan wel
nig mensen die arm zijn, of geschei-
ben niet meer alleen. X en Y zeggen
verslagen van vergaderingen, van
goed aan de Vrolijke Kring, waarom
den, of allochtonen, die miserie heb-
goedendag tegen mij. Ik kan hier pra-
wandelingen, van uitstappen enz.
kom ik er naartoe?
ben. Het zijn meer mensen die niets
ten, ik kan mijn Nederlands oefenen.
Wat is het verschil tussen de Vrolijke
Ik kom voor de ambiance, voor de
te kort hebben, daar voel ik mij in
Als ik kan praten komt er een ope-
Kring in de wijkwerking? In de Vro-
kring, omdat ik niet graag alleen zit.
mijn sas, veel mensen zijn eigenaar
ning: “Ça fait bouger, ça donne des
lijke Kring hebben de mensen meer
Ik kom voor een vertellingske, ik zit
van hun huis, het is een wijkwerking.
possibilités, tu peux partager, tu peux
steun aan elkaar. Er komen meer
anders ook maar tegen de muren te
Er wordt gesproken over organise-
échanger, c’est un acte d’humanité.”
mensen die problemen hebben naar
kijken.
ren van wijkfeesten, over veiligheid,
Ik heb veel problemen met mijn
de Vrolijke Kring. Er wordt in de
Hier is het nogal aan de delicate
agressie, gezondheidsperikelen of
administratie, hier helpen zij mij, ze
Vrolijke Kring over armoede gespro-
kant, de gesprekken, ik kom meestal
sporten. De vergaderingen worden
helpen mij ook telefoneren. Als de
ken, de mensen komen er met hun
op woensdag. Hier hebt ge de indruk
dikwijls bijgewoond of georganiseerd
Vrolijke Kring er niet meer is, is er
eigen problemen naar buiten, bijvoor-
dat ge iets meer meetelt, kortom dat
door stadsambtenaren, politie ea. Ik
niets meer! De wereld hierbuiten is
beeld “Ik heb het koud, ik kan mijn
ge samen dingen kunt doen. Ik kijk
kom nu alleen nog in de Scheldekou-
gesloten. Ik begrijp meer de situatie
huur niet betalen’. En er wordt naar
daar naar uit. Ik heb er nieuwe vrien-
ter, maar spijtig genoeg wordt het
van de armen, de rijken doen niets.
hen geluisterd, oplossingen worden
den gemaakt, en we zeggen goede
composthuisje afgeschaft en dan zul-
Ik doe mijn best, maar anderen doen
gesuggereerd of er wordt efficiënt
dag op straat, we overleggen, zingen,
len de vele kontakten die ik daardoor
soms geen moeite om mij te begrij-
doorverwezen.”
kaarten samen…
had wel verminderen.
pen.
In de Vrolijke Kring voelt ge zeer
De sfeer bij de Vrolijke Kring is
Toch wil ik altijd verder gaan, in het
goed dat het een vereniging is voor
goed. Is er een verschil in sfeer? Op
Hoe helpt de vereniging ons om niet
leven moet men geluk en vertrouwen
arme mensen. Daardoor voel ik me
de Scheldekouter voel ik mij beter
depressief te worden?
hebben.
soms een beetje ongemakkelijk.
omdat ik mij daar engageer (vrijwil-
Het is vooral de drempel die laag is
Ik heb nu meer respect en meer
liger bij kompost) ik zit daar onder
zodat de mensen durven spreken
—
ng
ev eli
nb
aa
ds
lei
be
—
we lij ee de V k l ee zij te n d vas oor n ns m uu te zie du sc ak rz om v en u ha e am k ol d n r a k om za e . G e de oe l m n w s r e de st e e i e n d r f sa ap wi e m ve kin g o m vo jze o re g m en or t ge n m lev s e lij igi og in tap wer khe nge eg. in ken den n e di m o n alo e m og t m op te en ga sen an m et
over hun gevoelens. Men kan de er-
ten. Nu begrijp ik alles veel beter. Het
belangrijk, zoals naar Walibi en de
(de groep) wat ook bij mij heeft
varing doorgeven zodat een centrum
doet mij echt plezier als er iemand
zee. Maar het mag niet veel kosten
bijgedragen om sommige twijfels en
voor geestelijke gezondheidszorg niet
meegaat. Ik ben nu veel sterker
want hier komen veel mensen die in
zwarte gedachten te verdringen.
meer zo taboe is. Ook kan men eens
geworden, als het echt nodig is zou ik
de financiële problemen zitten.
We werden op onze eigen verant-
een bemoedigend berichtje sturen.
nu wel alleen durven gaan, en vroe-
Wij ondersteunen elkaar en nemen
ger niet.
Deze bijeenkomsten van de groep
onze gezondheid betreft, met raad
elkaar au serieux.
De Vrolijke Kring moet zeker blijven
gezondheid brachten wel enige ver-
en daad begeleid en bijgestaan, hoe
bestaan voor mij. Het moet zeker
andering in mijn gedrags- en levens-
we ons het best gedragen, door geen
Ik ben zeer bezorgd over de toekomst
drie keer in de week open blijven.
wijze en een min of meer andere kijk
aanslag te plegen op ons eigen leven,
van mijn kinderen en hoe ze het op
Vroeger was ik alleen, ik had bijna
teweeg op de tijd die mij nog rest.
voldoende bewegen, gezond eten, ma-
school stellen.
geen vrienden. Hier ben ik in de
Ik leerde heel wat van andere parti-
tig drinken, kennis over drugs enz.
Ik vind het oudercontact heel belang-
compagnie, ge hebt plezier aan de
cipanten op alle gebied, meer relati-
We leren ons dagelijks leven op de
rijk, dat moet blijven, want als dat
mensen. Ik was vroeger veel meer ge-
veren, mij aan te passen aan nieuwe,
goede rails te krijgen, kortom een
zou bestaan dan zou mijn kind er
sloten, nu ben ik veel meer open. Het
veranderende omstandigheden, met
nieuwe levenswijze te ontwikkelen.
zich niets meer van aantrekken.
doet mij echt plezier om zo te kunnen
nieuwe of gewijzigde participaties
Vroeger durfde ik niet naar het
praten met de mensen, ik heb vrien-
voor wat mij betreft. In gevolge deze
Hallo familie De Vrolijke Kring,
oudercontact gaan. Ik kan het niet zo
den nu. Iedereen is vriendelijk en
bijeenkomsten werd ik gestimuleerd,
Een hartelijke dank aan iedereen
goed uitleggen. Vroeger durfde ik niet
zegt goedendag.
geholpen, enthousiast gemakt en uit
uit onze grote familie voor de pret-
spreken en nu wel.
Mijn dochter van 13 jaar komt ook
mijn isolement gehaald. Zo kreeg
tige wandeling van verleden week
Nu heb ik de hulp van X. X kan ik
zeer graag naar hier op woensdag-
ik de tijd om na te denken over het
donderdag. Het kon niet beter zijn en
vertrouwen. Zij leest eerst samen
namiddag. X vraagt dan of ze een
nastreven van een eventuele hoopvol-
ik ben nog altijd zeer gelukkig dat ik
met mij het rapport en dan bespre-
spelletje wil spelen met de andere
lere wijze van leven, gezonder, duur-
mee kon gaan. De natuur is werkelijk
ken we dat samen. Zij helpt mij als ik
kinderen. Mijn dochter komt zeer
zamer en bijgevolg gelukkiger.
mooi, en samen in zo’n groepje vond
de woorden niet versta. We bereiden
graag naar hier, ze voelt zich hier op
Ik kreeg meer vertrouwen in mezelf,
ik het echt gezellig. Bedanken is dan
samen voor wat ik op het oudercon-
haar gemak.
kreeg nieuwe relaties, ook mijn zeg,
ook een kleine geste, want iedereen
tact moet vragen aan de leerkrach-
Ook samen op uitstap gaan vind ik
in een gemeenschappelijke noemer
heeft zijn steentje bijgedragen voor
woordelijkheid gewezen voor wat
het slagen van deze ‘uitstap’. Uitleg
soms niet waar ze naartoe moeten
geven deed Philippe Moureau, ‘du-
gaan voor hun problemen. De men-
Ik had vroeger veel problemen en
leren kennen.
wers’ voor mijn rolwagen waren er
sen worden door iedereen met een
mijn broer heeft mij geholpen om er
In de Vrolijke Kring ervaar ik veel
ook genoeg, een babbeltje, een lach en
warm hart ontvangen.
financieel bovenop te geraken.
steun, ze proberen mij te begrijpen
goed weer, kom, iedereen was meer
Daarom doen we een oproep tot soli-
Door mijn handicap is het nodig dat
en te steunen. Ze aanvaarden mij
dan tevreden over deze namiddag.
dariteit bij alle diensten en organi-
ik door een dienst begeleid word. Ik
zoals ik ben, en ze waarderen mijn
De allerliefste groetjes van mij aan
saties uit Ronse en aan alle mensen
ben heel tevreden dat zij mij helpen.
capaciteiten. Ik heb terug werk nu en
iedereen in De Vrolijke Kring (ik
met en zonder armoede-ervaring.
Zij helpen mij om mijn papieren in
dat geeft mij weer nieuwe hoop.
schrijf liever geen namen want ik
Vele mensen zullen jullie dankbaar
orde te maken en voor allerlei prak-
Soms zeggen de mensen tegen ons
zou iemand kunnen vergeten).
zijn, ook de kinderen, want het le-
tische zaken en ondersteuning. Ook
dat we altijd goed gezind zijn, maar
ven kan mooi zijn ook al is het heel
mijn broer helpt mij goed, hij is ook
dat is omdat we op die momenten
Waarom ben ik bij De Vrolijke Kring?
dikwijls een strijd. Bedankt aan alle
voogd voor mij.
door elkaar gesteund worden en daar
Jaren geleden is de Vrolijke Kring
mensen die ons steunen
Mijn broer en mijn begeleidster
putten we dan de kracht uit om ver-
hebben mij uit een zeer diepe put
der te gaan. Dat is solidariteit voor mij!
ontstaan. Beetje bij beetje zijn we be-
En zo heb ik ook andere mensen
kend geraakt. Daar heb ik vele men-
Hier in de vereniging voel ik me vei-
gehaald, want ik wilde niet meer
sen ontmoet die mijn vrienden wer-
lig, tussen de mensen die ook proble-
leven door al die problemen en omdat
den. Door in armoede te leven word
men hebben en waarmee we kunnen
ik nog weinig contact had met de
Mijn weg naar de Vrolijke Kring was
je uitgesloten en je sluit je zelf uit.
praten. Hier kunnen we elkaar goede
rest van mijn familie. Ik heb nu veel
kort maar bondig. Op een dag ging
Waarom? Ik ben bang, ook voor onze
raad geven over wat we moeten doen
steun van de Spiegel in Oudenaarde.
ik naar ’t wijkcentrum aan ’t Spoor.
kinderen. Zoals het spreekwoord
om er uit te geraken en elkaar blijven
Zij luisteren naar mij en houden
Daar kwam ik mensen tegen van de
zegt, ieder huisje heeft zijn kruisje,
steunen. Uit de problemen geraken is
rekening met mijn situatie, en gebrui-
Vrolijke Kring. Ze vroegen mij of ik
maar het ene kruisje is soms zwaar-
moeilijk, maar buiten de problemen
ken geen moeilijke woorden en zijn
geen zin had in wat uitleg, en omdat
der te dragen dan het andere en toch
blijven is ook moeilijk!
zeer vriendelijk.
ik mij zelf ook inzet voor gehandicap-
zijn we allemaal mensen, arm of rijk.
Hier kunnen we ook tonen wat we
Ook mijn zus geeft mij veel moed en
ten liet ik mij nogal vlug overtuigen.
Vele mensen zijn bij De Vrolijke Kring
kunnen en daardoor voel ik me ster-
steun. Ik heb de vereniging leren ken-
Arm ben ik niet, maar ik heb ook
gekomen om hulp te vragen, ze weten
ker en beter.
nen via mijn zus.
niet te veel. Ik zat ook met een pro-
bleem over mijn kleinkind, dat ik blijf
smaakt de koffie lekker en is ieder-
Mijn vader is vroeg gestorven, en ik
ik dat ik volledig vrij gesproken was.
meedragen. In de Vrolijke Kring kan
een welkom. Niemand is perfect.
ben dan ook vroeg gaan werken, ik
Maar na deze historie was ik bang
ik mijn hart luchten en de mensen
Bedankt dat jullie mij er bij laten
heb jaren in het buitenland gewerkt.
om buiten te komen. Ik durfde niet
luisteren naar mij. Zij die zelf een
zijn.
Ik heb daarna veel miserie gehad
meer buiten komen omdat iedereen
met mijn ex-vrouw. Zij is er vandoor
mij scheef bekeek.
probleem hebben troosten mij. Van het ene kwam het andere en ik
Als de vereniging niet bestond had
gegaan en heeft mij alleen achter
In het begin durfde ik in De Vrolijke
leerde er boetseren en schilderen. Ik
ik het gevoel van in de woestijn te
gelaten met 3 kleine kinderen. Ik
Kring ook niet veel zeggen. Ik kwam
ging samen met de mensen koken, ik
zitten.
kreeg het hoederecht. Ik stond er he-
er gewoon bij zitten en ik luisterde
lemaal alleen voor. Maar toen moest
veel. De mensen begonnen zelf te
help mee met de permanentie en nog vele andere zaken.
Het is hier iets heel sterk en per-
ik geopereerd worden aan mijn rug
praten tegen mij. Daarna ben ik naar
Onlangs heb ik nog twee jonge men-
soonlijks, het is een duizendpootver-
en heb ik toegestaan dat de kinde-
‘t Paletje gegaan om te tekenen en
sen met een kindje de weg naar de
haal, hier hebt ge echt geen slachtof-
ren bij mijn ex-vrouw mochten gaan
te schilderen en vanaf dan durfde ik
Vrolijke Kring getoond. Zij hebben
ferrol.
wonen, omdat ze anders moesten
meer praten.
geplaatst worden. Maar daarna heb
Ik ben ook jarenlang onder dialyse
problemen met drugs, maar toch blijf ik hen ook buiten de Vrolijke Kring
Ik heb de Vrolijke Kring leren ken-
ik de kinderen voor jaren niet meer
geweest, nu heb ik een niertransplan-
steunen en blijf hen motiveren om
nen door de vrouw van mijn kozijn.
gezien. Mijn ex-vrouw beschuldigde
tatie gekregen.
zich bij ons te voegen. Ik wil hen via
Zij kwam hier ook en zo heb ik X
mij van incest, zij zorgde ook niet
Dankzij de hulp van X (vrijwillig-
de Vrolijke Kring tot steun zijn.
(vrijwilligster) leren kennen. Het is
meer voor de kinderen, zij ging altijd
ster) kan ik nu terug regelmatig mijn
Via internet heb ik mijn vriend
ongeveer 6 jaar geleden.
op café, en de kinderen werden toch
kinderen zien.
ontmoet. Hij leeft ook in armoede,
Als kind ben ik zwaar mishandeld
geplaatst. Ik heb de kinderen toen
Mijn kinderen zijn op 2 km van
hij gaat nu samen met mij naar de
geweest. Wij verhuisden veel als
verschillende jaren niet meer ge-
Ath in een tehuis, ze mogen 3x per
Vrolijke Kring en voelt zich ook goed
wij klein waren van Wallonië naar
zien. Maandenlang was ik niet op de
maand op bezoek komen, maar ik heb
bij de mensen daar. Samen zijn we
Vlaanderen en omgekeerd, en dat
hoogte, en ik wist niet hoe ik iets te
geen auto en geen rijbewijs. Met de
allemaal een grote steun voor elkaar.
was moeilijk voor mij. Ik moest altijd
weten moest komen. Met de hulp van
bus ben ik van Ronse 2,5 uur onder-
We doen ons best om er samen een
van achter in de klas zitten en dan
X vrijwilligster hebben we naar de
weg: van Ronse naar Ellezelles, van
gezellige boel van te maken. Bij ons
kon ik ook niet goed meer volgen.
rechtbank gebeld en toen pas vernam
Ellezelles naar Lessines, van Les-
sines de trein naar Ath, daar moet ik
mensen niet met het O.C.M.W. geasso-
dan nog 2 km te voet gaan. Gelukkig
Wat is volgens mij het verschil tus-
cieerd willen worden. Daaraan wordt
helpen X en Y mij (twee vrijwilligers
sen de wijkwerking en de Vrolijke
door de Vrolijke Kring verholpen
die elkaar afwisselen met het ver-
Kring? (Ik kom op beide plaatsen.)
door de organisatie van vergaderin-
voer, de ene haalt, de andere brengt),
• De Scheldekouter:
gen, raad, begeleiding en/of eventu-
dan duurt het veel korter en zo kun-
Gesteund door Buurt- en opbouw-
ele bijstand.
nen mijn kinderen toch naar huis
werkers worden we begeleid en
komen.
ondersteund, met de bedoeling de
een volle leven is
Ik kan niet goed lezen en schrijven.
inwoners van de wijk, kwestie van
geen verantwoordelijkheid ontlopen,
Ik ga ook niet ver weg, ik ga waar ik
samenleving zo dicht mogelijk bij el-
al vraagt het veel van onszelf,
mijn baan ken. Ik ben in begeleiding
kaar te brengen. Want iedereen heeft
het opnemen voor wie ons nodig
bij het O.C.M.W.. Bij De Vrolijke Kring
iets in zich en dat schept toch altijd
heeft, al ervaren we weinig dank-
helpen ze mij om daar vragen te
een meerwaarde. We spannen ons in
baarheid
stellen. X (vrijwilligster) is ook mee
om van de Scheldekouter een gezel-
in elke ontmoeting een kans tot goed
geweest naar het oudercontact voor
lige modelbuurt te maken en nemen
zijn zien, al blijft de waardering uit
de kinderen, alleen zou ik er nooit
actief deel aan allerlei activiteiten en
toch kunnen we er op vertrouwen
naartoe gaan, ik begrijp alles niet en
initiatieven.
dat we niet tevergeefs leven
ik durf niet veel zeggen. Maar het is
• De Vrolijke Kring:
wellicht betekenen we zelfs veel voor
heel belangrijk voor mij om te volgen
Het is een organisatie welke men-
velen.
hoe het met mijn kinderen gaat op
sen in armoede samenbrengt, welke
school.
anders nooit met elkaar in contact
X heeft mij ook geholpen om collec-
zouden komen, heel dikwijls omdat
tieve schuldbemiddeling te krijgen.
ze zich gegeneerd, uitgesloten of min-
Ik heb nu meer vrienden en ik durf
derwaardig voelen. Want het is een
meer vragen. In de Vrolijke Kring
feit dat heel wat armoede verborgen
helpen we elkaar.
wordt gehouden omdat nog altijd veel
getuigenissen vrijwilligers medestanders beroepskrachten Sinds acht jaar (ongeveer) kennen we X. Al lang leeft hij alleen na de dood van zijn broer en na een moeilijke jeugd. Daarom is hij weinig sociaal. Meerdere keren moesten we hem helpen daar hij geen familie en geen vrienden heeft. Hij is kunstenaar, hij houdt van schilderen en tekenen. Hij kan zijn plan niet trekken met de administratie. Hij wenste ‘Word’ en computerkunde te leren om zijn
mensen. Hij wordt ook een beetje
geluk in hun leven, die door armoe-
rijk voor deze mensen, en is zoveel
serener dan vroeger ondanks al zijn
de en hulpeloosheid ,in een vicieuze,
omvattend, en zeker niet te negeren.
administratieve problemen. Hij, die
cirkel terechtkomen, en die zonder
Hier wordt gepraat, en vooral geluis-
in zijn jeugd veel geleden heeft en
die hulp die ze daar vinden, groter en
terd…Geestelijke en lichamelijke
weinig aandacht kreeg, begint zich
groter wordt. In de “Vrolijke Kring”,
gezondheid liggen nu éénmaal zo
ervan bewust te zijn dat anderen
is het of je ergens thuiskomt…men-
dicht bij elkaar…
hem graag kunnen zien zoals hij
sen voelen er zich ook thuis, dat zie,
Men komt terug buiten, voelt zich
is. Nog iets, hij stoort ons minder
hoor en merk je… Het binnenko-
niet meer die éénling, maar nu is
dan vroeger en dankt meer voor
men, de warmte van de keuken, een
er een plek waar men naartoe kan,
gekregen hulp. Zijn uiterlijke aspect
potje koffie, is meestal, indien nodig,
“De Vrolijke Kring”. Een plek waar
(kleren) verbetert ook. Kort geleden
de eerste stap naar het bureel, naar
je jezelf mag zijn, zonder wijzende
hebben we hem kort en onverwacht
Lucile, Lien, Belle of de mensen die
vinger. Roddel of achterklap, iemand
gezien in de Vrolijke Kring, op een
zich vrijwillig inzetten voor anderen.
veroor- of beoordelen, word hier niet
vrijdagnamiddag: hij groette ons met
Daar wacht hen niet de kilte van een
gedoogd.
een glimlach en ziet er gelukkig uit.
kantoor, of worden zij niet geconfron-
Terug betrokken worden bij aller-
Een vrijwilliger
teerd met mensen die een zekere su-
hande activiteiten, die zij SAMEN
perioriteit uitstralen, maar met ie-
kunnen doen.
Ik heb het niet te breed, maar ook
mand die daadwerkelijk naar hen
Mits een kleine bijdrage,of gratis,
niets te kort, zeker niet. Ik acht mij
luistert, en die hen begeleid, naar de
kunnen zij naar een theater- dans- of
een zéér gelukkig mens, in deze cy-
verschillende instanties, of door de
muziekvoorstelling een tentoonstel-
nische materialistische wereld, waar
administratieve chaos, die er vaak
ling, een museumbezoek.Een natuur-
het egoïsme van de mensen soms
de oorzaak van zijn, dat mensen de
wandeling…een dag aan de kust…
vreemde kronkels in mijn hart en
moed verliezen, en het zéér moeilijk
In het “Paletje”, kunnen zij zich
ziel nalaat. Gelukkig bestaat er een
hebben de juiste weg te vinden….
uiten op een creatieve manier, waar
huis, een thuis zoals de “Vrolijke
Maar ook de balans van de geeste-
soms de prachtigste dingen tot stand
Kring”,voor de mensen met minder
lijke gezondheid is zo enorm belang-
komen…Dan zijn er ook de verga-
verhalen te typen. Voorheen namen wij dat op ons. We raadden hem aan naar de Vrolijke Kring te gaan, zo kan hij week na week zich bezig houden dankzij de computers van de Kring. Tegelijkertijd ontmoette hij daar andere mensen. Nu lijkt het of hij iets meer sociaal is geworden en begint rekening te houden met de noden van de andere
deringen…waar men met of zonder
naar buiten zouden treden.
Voor ik DVK kende wist ik wel van
en dat iedereen wel een vorm van
armoede-ervaring, altijd welkom is,
Het bewijst ook dat de vereniging een
het bestaan van ‘de 4e wereld’ af,
armoede of uitsluiting kent. Zo krijg
en vernieuwende ideeën kan bijbren-
begrip geworden is in de stad Ronse.
maar het maakte geen deel uit van
ik hier als professioneel de ruimte
gen…
Bewoners van de stad kennen de
mijn leven in de samenleving.
voor mijn vorm van armoede, ik mag
Hier krijg je terug een plaats, tel je te-
vereniging en verwijzen je er maar
Hier in De Vrolijke Kring heb ik on-
als mens ook fouten maken, eruit
rug mee…en ben je altijd welkom…
al te graag naartoe. Voor één van de
dervonden dat mensen met armoede-
leren en ze relativeren. De hele
Breittinck Mariethé
armste steden van het land is het
ervaring in een andere cultuur leven,
mensheid is op zoek naar hartelijke
Ik kwam met De Vrolijke Kring in
belang van zo’n initiatief niet alleen
over andere kennis beschikken, en
aandacht en warmte. Hier in de
contact door een artistiek project
vanzelfsprekend maar noodzakelijk.
een andere taal hanteren dan een
vereniging vinden we dat! Ik zie dat
dat ik in de stad Ronse heb opgezet.
Vladimir Tanghe
’doorsneeburger’, terwijl ze toch
mensen ondanks de strubbelingen
een niet onbelangrijk deel zijn van
en discussies, ondanks (of dankzij?)
Ik ging via verschillende kanalen op zoek naar ‘de ziel van Ronse’.
Sinds 3 jaar werk ik in de Vrolijke
onze samenleving. Het werk hier
hun miserabele situatie er toch toe
Door de mensen rechtstreeks te vra-
Kring en ik kan stellig getuigen dat
heeft mijn etnologisch sociologische
komen elkaar met begrip en respect
gen wat de stad voor hen betekent en
deze vereniging op vlak van gees-
inzicht verruimd en mij gevoeliger
te behandelen. Hun sterkte is mijn
omgekeerd kreeg ik na verloop van
telijk welzijn van mij een ‘beter en
gemaakt voor de ‘aanwezigheid’ en
leerschool in een psychologie van ‘de
tijd een beeld van de stad doorheen
voller’ mens maakt.
tegelijk ‘uitsluiting’van alle ‘kwets-
mens ten volle’. Dat komt mijn per-
haar bewoners.
Niet dat het werk hier enkel in ro-
bare groepen’.
soonlijke ontwikkeling ten goede!
Al snel vond ik de weg naar De Vrolij-
zengeur en maneschijn verloopt, wel
Het grootste gemis van mensen met
Een deel van mijn werk beslaat ook
ke Kring, de vereniging waar armen
integendeel, maar zijn de uitdagin-
armoede-ervaring betreft niet in
het contact en de eventuele samen-
het woord nemen. Ik maakte kennis
gen en confrontaties niet de beste
eerste instantie het materiële gemis,
werking met het beleid en het sociale
met de kerngroep kunst en cultuur.
leerschool? Niet zonder de mooie
wel het gemis van er bij te horen, het
werkveld. Het werken met mensen
Doorheen een aantal sterkere per-
krachtige momenten van intermen-
gemis van een plaats te hebben in
met armoede-ervaring vraagt geduld,
soonlijkheden binnen de groep kreeg
selijkheid vb. tijdens een vruchtbare
een groter geheel, het gemis van een
zowel bij hen als bij mij. Maar het
ik toegang tot mensen die ik anders
werkvergadering of bij het waarne-
‘mens-waardig’ en respectvol contact
werken met hulpverleners en het
moeilijk zou kunnen bereiken. Men-
men van hoe mensen kunnen groeien
met de ander. Ik leerde hier dat er
beleid, vraagt even zoveel geduld. Zij
sen die zonder de vereniging niet
in de groep.
vele vormen van armoede bestaan
hebben hun wetmatigheden en juist
diensten uit Ronse
het afstemmen van de wetmatighe-
leren van elkaar, erkenning geven
vanuit mijn dienst eerder beperkt is
den van diensten en overheid met de
aan elkaar. Dat is voor mij als be-
noden ( wetmatigheden) van mensen
roepskracht, een waardevolle spiegel.
Heel concreet denk ik aan een dos-
ruimer hulpverleningsaanbod. Er be-
met armoede-ervaring loopt niet
De mooie dingen die ik hier zie en
sier budgetbeheer / schuldbemidde-
staat voor elke problematiek wel een
over rozen. Frustratie en onbegrip
meemaak kan ik meenemen en elders
ling van een cliënt waarin ik zonder
gespecialiseerde dienst, het is echter
horen hierbij maar ook tevreden zijn
( thuis, op de school van mijn kinde-
de ondersteuning van een organi-
niet evident voor ons doelpubliek om
met kleine stapjes vooruit! Hier leer
ren, in mijn familie, bij vrienden…)
satie als de Vrolijke Kring zonder
de diensten te kennen, zelf stappen
ik veel over hoe onze samenleving
in praktijk brengen.
twijfel mijn vat op en de motivatie
te ondernemen en om telkens op-
draait, hoe de welzijnswereld en de
Belle Bral, medewerkster bij de Vrolijke Kring
van de cliënt zou verloren zijn. Het
nieuw de motivatie te vinden om dit
politieke wereld draait. Bovenal leer
betreft hier een jongere die via de
vol te houden.
ik geduld en nederigheid.
Vrolijke Kring naar onze dienst
Dank zij de Vrolijke Kring vindt
Als medewerker in een vereniging
werd doorverwezen naar aanleiding
deze jongere echter de kracht en de
voel ik me in de ‘bevoorrechte’ po-
van zijn grote schuldenlast. Zoals
motivatie om zijn problemen aan te
sitie op die manier veel te leren, op
hierboven reeds aangehaald was dit
pakken. Hij vindt er een luisterend
vele vlakken, maar wat deze vereni-
echter maar een heel klein stukje
oor wanneer hij er nood aan heeft,
ging het meest te bieden heeft, is
van de problematiek waarmee deze
de gepaste ondersteuning wanneer
de warme vriendschap en de open
jongen te kampen heeft, er waren/
het hem zelf aan kracht ontbreekt.
sfeer, waar ik als medewerker mee
zijn ook problemen op diverse andere
Ook het treffen van lotgenoten heeft
van mag genieten. Vaak bedenk ik dat
domeinen zoals relaties, psychische
volgens mij een waarde die niet
verenigingen waar armen het woord
gezondheid, tewerkstelling, wonen,
mag onderschat worden. Natuurlijk
nemen een voorbeeld zouden kunnen
juridische problemen, etc … In
gebeurt dit alles, zoals in elk leer-
zijn omdat het hier zo laagdrempelig,
relatie tot deze problemen kan zijn
proces, met vallen en opstaan. Ikzelf
zo basic is : het gaat om waarden
schuldproblematiek zowel als oor-
zie de Vrolijke Kring dan ook als een
die in de grote, drukke samenleving
zaak en als gevolg gezien worden, ze
organisatie die de cliënt ondersteunt
vaak verloren zijn gegaan: vriend-
zijn in elk geval onlosmakelijk met
en begeleidt in het vinden van zijn
schap, warmte, luisteren naar elkaar,
elkaar verbonden. Daar het aanbod
weg binnen het spinnenweb van
tot het financiële luik is er nood aan
hulpverleningsorganisaties. Het is
heel breed aanbod van activiteiten,
groten en hun relatiebekwaamheid te
en kan er vanuit De Vrolijke Kring
tevens een plaats waar de cliënt zijn
dat verschillende maatschappelijke
laten groeien. Ik heb ‘geluk’ gevoeld
meegewerkt worden. Je verneemt
identiteit kan hervinden.”
terreinen bestrijkt. Deze brede ori-
bij deze mensen. En ik wil de dingen
als begeleider ook soms dingen waar-
Stefan Sunnaert, (hulpverlener CAW Zuidoost Vlaan-
ëntatie vind ik al heel sterk. Maar
hier niet idealiseren, integendeel,
mee de cliënt zelf niet direct komt
deren Kompas, dienst schuldbemiddeling en budgetbe-
daarenboven slagen ze er in ‘De Vro-
want ik ervaar ‘De Vrolijke Kring’
maar die door het duwtje vanuit De
geleiding)
lijke Kring’ in om mensen ook aan te
als een heel realistisch project, dat
Vrolijke Kring wel kunnen besproken
zetten zelf initiatieven te nemen, om
heel concreet werkt en stevig met de
worden.
Bij De Vrolijke Kring mogen de men-
zelf in beweging te komen. Mensen
voeten op de grond staat.
Cliënten leggen contacten met an-
sen zijn wie ze zijn: er worden niet
voelen zich gevoed in hun eigenwaar-
Marleen Devisch, geeft vorming voor PHR-Vlaanderen
dere die in gelijkaardige situaties
direct huizenhoge eisen gesteld waar-
de en hun eigenheid begint open te
aan zij geacht worden te beantwoor-
bloeien. Ze krijgen ruimte en kansen
Door de drempel erg laag te houden,
worden gesteund. Mensen proberen
den. Er is de fundamentele aanvaar-
hiervoor. Ze worden als totale per-
veel open te zijn, activiteiten aan te
ook elkaar te helpen waar mogelijk.
ding van wie zij zijn als mens, en dit
soon gezien, gerespecteerd, meegeno-
bieden is het een belangrijke vorm
Katrien (dienst begeleid wonen, Tweb Ronse)
is een basisvoorwaarde om mens te
men. Er wordt echt geluisterd naar
van vrije tijdsinvulling voor bepaalde
zijn, die in deze kring vervuld wordt.
wat ze als mens nodig hebben. Men
cliënten. Ze kunnen er ook gemak-
De educatieve medewerkers van
Er is een open, niet-oordelende sfeer,
laat hier niets liggen, niets verlo-
kelijk terecht voor het ventileren
Leerpunt ervaren de Vrolijke Kring
een basisvoorwaarde om je ergens
ren gaan. Het gaat dieper dan alle
van hetgeen er gaande is. Vinden een
als een organisatie die haar leden
goed te kunnen voelen. Het gebeuren
werking die ik rond kansarmen al
luisterend oor en concrete tips. Dit is
warm maakt voor ons cursusaanbod
wordt voor een groot deel door hen
meegemaakt heb. Het is totaler ook.
zeker een meerwaarde voor de cliënt.
en ons daarbij regelmatig de kans
bepaald, wat op weinig andere plaat-
Mensen vinden in ‘De Vrolijke Kring’
Naar samenwerking merk ik dat
geeft om dit ter plaatse toe te lichten
sen in hun leven nog gebeurt.
niet alleen een warm toevluchtsoord,
er contact genomen wordt met de
tijdens een informele, gezellige bab-
ze vinden er een levengevende omge-
vaste begeleider indien er belangrijke
bel met de medewerkers en leden, die
ving die hen voedt om meer mens te
dingen gaande zijn. Het is mogelijk
duidelijk hun interesse tonen. De
Wat mij opviel, is hoe kansarmen
zijn, om hun zelfbeeld op te krikken,
om samen een standpunt in te ne-
Vrolijke Kring fungeert daardoor ook
hier in hun kracht worden gezet, op
om hun zelfrespect te verhogen, om
men dat naar de cliënt toe geformu-
af en toe als contactpersoon met po-
een unieke manier. Ze krijgen een
hun persoonlijke stevigheid te ver-
leerd wordt. Zo zit je op dezelfde lijn
tentiële cursisten die voor ons omwil-
.
Herman Vervaet, Dagcentrum Tobias
zitten en kunnen hierover praten en
le van praktische redenen (bijv. geen
kunnen verenigingen waar armen
Buurtweb Ronse verkleint de digitale
telefoon) moeilijk bereikbaar zijn.
het woord nemen meewerken en
kloof door toegang tot het internet
Ook wanneer deze personen niet on-
participeren. Zij bereiken immers die
en vormingen over computergebruik
middellijk de stap naar Leerpunt dur-
specifieke doelgroep die van tal van
te organiseren. De inrichting van een
ven te zetten, blijven de medewerkers
basisrechten verstoken blijven. Zowel
open computerruimte in de lokalen
van de Vrolijke Kring hen aanmoe-
de wijkwerking als de Vrolijke Kring
van De Vrolijke Kring lijkt ons een
digen en motiveren. Op die manier
garanderen een nuldelijnshulpverle-
opperbest idee. Laat De Vrolijke
houden zij ook onze aandacht gericht
ning waarbij een sociaal opvangnet
Kring verder gaan in het begeleiden
op deze groep van mensen. Waar
gecreëerd wordt en gerichte doorver-
van mensen in armoede!
mogelijk proberen wij bovendien in
wijzing centraal staat. Zo is er onze
Tina Fabry, samenlevingsopbouw Ronse
te gaan op hun vraag naar specifieke
buurtkrant. Hiermee bereiken we
cursussen rond de problematiek van
samen veel mensen die aan de activi-
hun leden (bijv. zuinig omgaan met
teiten deel nemen. Ze doen eerst mee
energie). In onze cursussen probe-
aan de rommelmarkt, de wijkfeesten,
ren we de zelfredzaamheid van de
de ontspanningsactiviteiten, ’t Pale-
cursisten te verhogen, net zoals de
tje en stromen later door naar projec-
Vrolijke Kring de zelfstandigheid bij
ten buiten de vereniging, bijvoorbeeld
haar leden stimuleert. Dit toont aan
de nieuwe volkstuinsite. Dankzij de
dat onze samenwerking belangrijk is.
samenwerking maken 2 kandidaten
Leerpunt Vlaamse Ardennen
van De Vrolijke Kring kans om in maart 2009 een tuintje in het com-
Via de Grondrechtenboom werkt
plex te kunnen bewerken. Ook het
Samenlevingsopbouw Oost-Vlaande-
feit dat ‘t Paletje in een basisvoorzie-
ren heel nauw samen met diverse
ning zoals het Wijkcentrum plaats
organisaties en verenigingen rond
vindt brengt de buurtwerkers makke-
de 10 basisgrondrechten. Hieraan
lijker in contact met de doelgroep. En
nu de tijd begint te wegen jouw gebreken zijn een zegen zie ik jou zoals je bent waar je evenzeer aan went ik ben niet langer meer verlegen want perfectie kom je tegen omdat jij me beter kent als je in de hemel bent
WE NEMEN ELKAAR ZOALS WE ZIJN we doen wat water bij de wijn want ik ben geen wonder en ook niet bijzonder we leven met ieders klein geheim we nemen elkaar zoals we zijn we doen wat water bij de wijn al is er gedonder we kunnen niet zonder dat eeuwige straaltje zonneschijn toen ik jou pas leerde kennen maar nu wil ik graag bekennen scheen de zon de ganse dag dat dit aan mezelf lag vrij vlug moest ik eraan wennen omdat ik je wou verwennen dat ik jou heel anders zag met alleen een gulle lach we nemen elkaar zoals we zijn we doen wat water bij de wijn want ik ben geen wonder en ook niet bijzonder we leven met ieders klein geheim we nemen elkaar zoals we zijn we doen wat water bij de wijn al is er gedonder we kunnen niet zonder dat eeuwige straaltje zonneschijn
John Terra & Daniel Ditmar. © 1996 Assekrem Music