Kerkinformatie Nummer 160 132
December Juni 2008 2005
Afscheid scriba Diaconaal vakantiewerk Liedboekmakers benoemd
Inhoud
Kerkinformatie
BERICHTEN
Colofon
December 2005
Vooraanstaand bericht met goedgevulde kop Intro Nummer 160 juni 2008
Eerste tekstregel 3 Diakonaat Michacursus: je geloof leven
Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland.
4
Generale Synode Dr. Bas Plaisier: ‘Onze kerk is veel te wit’
6
Berichten
8
Diaconale vakantieweken ‘Mensen bloeien op bij onverdeelde aandacht’
Algemeen adres
10
Bijbel De NBV Studiebijbel
11
Kerk en Kunst Levensboom
12
Visierapport in de gemeente Verder met Verwondering leren
13
Kerk op vakantie Protestanten in Italië: ga eens een kijkje nemen
14
Oecumene Veertig jaar Raad van Kerken
16
Eredienst en kerkmuziek Medewerkers nieuw liedboek benoemd
Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 18 80, fax (030) 880 13 00.
Abonnementenadministratie
17 Tijdschriften Eredienstvaardig, blad voor de kerkdienst Artikel van minder belang; kop over een kolomtussen kerkelijke vergaderingen 18 Kerkrecht Communicatie
Abonnementsprijs € 17,50 per jaar; buitenland € 24,–. Vanaf 35 ex.: € 15,– per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25,
[email protected]. Dit blad is voor visueel gehandicapten in aangepaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.
20 Berichten Eerste tekstregel 21 Kerk en kredietverstrekking Oikocredit en de garanties voor de toekomst
Redactie-adres
22
JOP De MTV-generatie
24
Berichten
26
Predikantswisselingen
Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17. Fax (030) 880 14 45. E-mail:
[email protected] Advertenties:
[email protected] tel. (030) 880 14 17.
27
Bijbelteksten
Redactie
28
Advertenties
Ronald Bolwijn, Lenny van den Brink-’t Hart (hoofdredactie), Janet van Dijk, Frans Rozemond (eindredactie), Corinth van Schaik.
Artikel van minder belang; kop over een kolom
Basisvormgeving Total Identity, Amsterdam
Opmaak Roto Smeets GrafiServices Eerste tekstregel
Druk Roto Smeets GrafiServices
Kerkinformatie op internet www.pkn.nl Bij de voorplaat: Het orgel in de Evangelisch-Lutherse Kerk van Pekela werd in 1868 gebouwd door de gebroeders Van Oeckelen uit Harendermolen. Na vierentwintig jaar wachten was de lutherse gemeente aan de beurt om met gemeentelijke subsidie het orgel te kunnen opknappen. Orgeladviseur Stef Tuinstra en de Stichting
Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto’s in overleg.
Behoud Kerkelijke Gebouwen Groningen-Drenthe begeleidden de restauratie. Het werk werd uitgevoerd door Mense Ruiter orgelmakers in Zuidwolde. Eind januari 2008 werd het orgel weer in gebruik genomen.
ISSN 1380-460X
(foto: Jibbo Poppen).
2
Kerkinformatie
Juni 2008
DIACONAAT
Carla van der Vlist
Michacursus: Je geloof leven Sinds een half jaar is de Michacursus in gebruik bij kringwerk, in vorming- en toerustingsactiviteiten of als opstart bij kerk zijn in de buurt. De Michacursus heeft als doel gemeenteleden te stimuleren tot concrete betrokkenheid.
beerd activisme, zendingsdrang en moralisme te vermijden. Eyeopeners moeten het werk doen tijdens de onderlinge gesprekken over achtergronden, verdieping aan de hand van Bijbelse teksten en de ontmoetingen in de praktijk. Gespreksleiders worden toegerust om dit in goede banen te leiden door bijvoorbeeld scherp te letten op onderscheid tussen feiten en meningen.
Springplank naar interkerkelijke samenwerking De Michacursus leent zich uitstekend voor interkerkelijke samenwerking. Kerkleden en andere belangstellenden ontmoeten elkaar op basis van hetzelfde verlangen. Hoe kan ik mede zorg dragen voor een kostbare bedreigde schepping? Hoe zetten we onze deuren open en komen we in beweging, daar waar mensen nodig zijn? De Michacursus kan een springplank zijn naar gezamenlijke betrokkenheid bij leefbaarheid in het dorp of in de wijk. Zij haakt aan bij een samenleving waarin overheid, bedrijfsleven en organisaties duurzaamheid propageren. Wie concrete stappen durft te zetten toont zich als kerk een betrouwbare partner in het lokale maatschappelijk middenveld.
Het scharniermoment van de Michacursus zit in de praktijkdag. (foto: Diaconia)
Betrokkenheid: bij mensen in kwetsbare situaties. Bij de zorg voor een leefbare aarde. Bij medeburgers wereldwijd die vechten voor een veilig en menswaardig bestaan. Elke cursist kan tijdens de zeven bijeenkomsten ontdekken welke inzet bij hem of haar past. Aan bod komen thema’s die te maken hebben met een diaconale en duurzame levensstijl. Daarbij horen achtergrondinformatie, dilemma’s en prikkelende vragen, om je bewust te worden van eigen keuzen en mogelijkheden. Begrippen als barmhartigheid, gerechtigheid en rentmeesterschap vormen de rode draad.
Micha als inspirator De Michacursus is ontwikkeld nadat het ACCRA-appèl en de internationale Micha Campagne een eerste impuls hadden gegeven om kerkleden te betrekken bij sociale noden, de uitputting van de aarde en scheve mondiale verhoudingen. Hoe maak je de millentiumdoelen hanteerbaar in je eigen context? In de Michacursus leer je hoe je machteloosheid kan omzetten in een eigen unieke bijdrage. De profeet Micha is de bron
van inspiratie. Centraal staat zijn oproep te doen wat God van ons vraagt: ons geloof te verbinden met belangeloze zorg voor je naaste en het streven naar gerechtigheid. Je geloof leven!
Bouwstenen die in elkaar grijpen Een belangrijke bouwsteen in de Michacursus is het gavengerichte denken. Ingewikkelde onderwerpen worden benaderd vanuit ieders eigen invloed en mogelijkheden. Deelnemers benoemen welke nood van hun medemens en welke zorgwekkende ontwikkeling hen raakt. En welke gaven en mogelijkheden aan tijd, netwerken, energie en kwaliteit zij bezitten om een brug te slaan. Het blijft niet bij gesprekken en bezinning. Het scharniermoment van de Michacursus zit in de praktijkdag waarbij men zich daadwerkelijk gaat inzetten. Men draait bijvoorbeeld een dag mee in een inloophuis voor daklozen of mensen met een psychische beperking. Of men werkt een dag samen met agrariërs die biologisch verantwoord voedsel produceren. Een andere bouwsteen: in een Michacursus wordt gepro-
3
Aanhaakpunten Kerken die vertrouwd zijn met bestaande cursussen op missionair terrein kunnen de Michacursus als een vervolg aanbieden. Het materiaal sluit aan op de essentie van geloven en je roeping als christen zijn. De Michacursus stimuleert een groeiproces waarin kerk-zijn in de huidige maatschappelijke context tegen het licht wordt gehouden. Nieuw elan kan hierdoor ontstaan en verrassende contacten geboren worden. Carla van der Vlist is projectmedewerker Binnenlands Diakonaat. MEER WETEN?
De Michacursus is een gezamenlijk initiatief van Kerkinactie, Tear, Stichting Present en EB Media. Via de eigen website (zie hieronder) kunnen materialen voor deelnemers en cursusleiders worden aangevraagd. Gemeenten die zich willen oriënteren of een cursusleider willen laten opleiden kunnen regionale toerustingavonden bezoeken. Data en locaties en overige informatie: www.michacursus.nl
Kerkinformatie
GENERALE SYNODE
Juni 2008
Dirk Visser
Ds. Bas Plaisier: ‘Onze kerk is veel te wit’ ‘Onze kerk is te wit. Dat moet veranderen’, zegt ds. Bas Plaisier, de aftredende scriba van de Protestantse Kerk in Nederland. ‘De samenleving is veranderd, maar de Protestantse Kerk is onveranderd wit gebleven in haar classicale vergaderingen en synoden. Wereldwijd zijn de meeste protestanten bruin of zwart, in ons land zijn een paar honderdduizend migrantenchristenen, maar bij ons zie je ze mondjesmaat in de kerk. Als je kerk wilt zijn, moet je dat ook in alle breedheid willen zijn.’
De generale synode heeft begin april een associatieovereenkomst gesloten met de Gereja Kristen Indonesia Nederland (GKIN). Als gevolg daarvan zullen te zijner tijd twee Indonesiërs de synode bijwonen. En als de Indonesische Christen Gemeenschap in Nederland (PERKI) binnen enkele jaren wellicht een eigen classis in de Protestantse Kerk vormt, stuurt die ook een afgevaardigde naar de synode. Plaisier: ‘Wij kunnen als Protestantse Kerk niet langer om de grote aantallen migrantenchristenen heen. De Protestantse Kerk wil een kerk zijn waar plaats voor mensen uit verschillende culturen. Verder hoop ik dat de Afrikaanse christenen in Nederland ons zullen prikkelen. Het op handen zijnde associatieverdrag van de Protestantse gemeente Amsterdam (wijken Bijlmermeer en Gaasperdam) met de Presbyterian Church of Ghana (afdeling Amsterdam-Zuid-Oost) is een goed voorbeeld.’
Oecumene ‘In het buitenland leer je hoe verscheiden de kerk is, bepaald door de cultuur, en hoe Christus over de hele wereld zijn kerk heeft laten verschijnen. Dan laat je het wel uit je hoofd om te denken dat er maar één vorm van kerk-zijn is. Samen met je medechristenen leer je relativeren en ook zien waar het op aan komt, namelijk dat de kerk missionair moet zijn en dat zij er voor de samenleving is’, aldus Plaisier, die van 1977 tot 1987 in Indonesië heeft gewerkt. ‘We moeten nieuwe gestalten van het christendom en nieuwe bondgenootschappen zoeken. Als je een oecumenische kerk wilt zijn, dan moet je niet eenkennig zijn. De Protestantse Kerk zou dan ook moeten proberen tot een associatie te komen met kerken waarmee we door belijdenis en kerkorde verbonden zijn, zoals kortgeleden is gebeurd met de Vrij-Evangelische Gemeenten. Denk naast de migrantenkerken ook aan de reformatorische kerken, de doopsgezinden en de remonstranten.’ ‘Op oecumenisch vlak staan we voor de uitdaging aansluiting te zoeken met kerkgenootschappen die niet tot de Protestantse Kerk of tot de Raad van Kerken toetreden. Dat krijgt al vorm in het beraad van kerken
Dr. B. Plaisier (foto: Protestantse Kerk/Freek Visser)
dat is opgericht in navolging van het Global Christian Forum. Behalve de tradities die in de Wereldraad van Kerken zijn vertegenwoordigd (anglicaans, orthodox en protestants) en de Rooms-Katholieke Kerk, zijn daar ook de Pinkster- en evangelische kerken alsmede - via SKIN, de organisatie van de migrantenkerken - de onafhankelijke Afrikaanse kerken bij betrokken. In die nieuwe vorm van oecumene gaat het niet meer in de eerste plaats om organisaties en raden. De grote kerkordelijke debatten om tot vereniging te komen, hebben we voorlopig wel gehad. Daaraan heeft de Protestantse Kerk nu geen behoefte. We denken in dit stadium meer via de lijn van samenwerking. Misschien moeten we iets als ‘vrienden’ van de Protestantse Kerk in Nederland in het leven roepen.’
belangrijk element in de voortgang van het christendom in Nederland.’ ‘Bij mijn aantreden had ik de hoop dat het ontstaan en de ontwikkeling van de Protestantse Kerk een aantrekkingskracht op het hele oecumenische veld zou zijn. Er zijn bepaalde tekenen die daarop wijzen. Maar voorlopig zie ik de kleine reformatorische kerken nog geen aansluiting bij de Protestantse Kerk zoeken. Zij zitten gevangen in hun eigen organisaties, hun eigen kerkgevoel en hun eigen kerkidee, zo van: de manier waarop wij kerk-zijn is de beste. Ze belijden wel hoe erg het is dat de gereformeerde kerk gescheurd is, maar ze doen er weinig tegen. Daarmee doen ze zichzelf en de anderen te kort. Jammer. Maar ik zie ook dat in die kerken beweging is. Daarom moeten we stapje voor stapje met hen de weg willen lopen.’ ‘Je ziet dat er iets gebeurt als mensen elkaar ontmoeten. Er is over en weer herkenning met de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt en de Nederlands Gereformeerde Kerken. Die lijntjes lopen veel meer naar elkaar toe dan pakweg vijftien jaar geleden. Ik denk dat zij ook tot de ontdekking komen dat er ‘massa’ nodig is om het grote gereformeerde erfgoed te bewaren. Nu de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de EvangelischLutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden één zijn geworden, is die brede en grote kerk een belangrijk stabiliserend element. In de pluriformiteit van die verenigde kerk wordt het reformatorisch erfgoed bewaard. De Protestantse Kerk heeft body. Dat is - theologisch, spiritueel en maatschappelijk - ook voor de kleine reformatorische kerken van belang.’
Stabiliteit sinds de kerkvereniging ‘Massa’ nodig ‘Na de vereniging was de eerste kerk die ons bezocht, de Koptisch-Orthodoxe Kerk in Nederland. “Wij zijn zo blij dat dit gebeurd is”, zeiden ze en schonken een icoon die hier in mijn werkkamer hangt. Dat vond ik zo ontroerend. Daarna ben ik een keer uitgenodigd om te spreken op een orthodoxe jeugdconferentie. Het is mooi als andere christenen de Protestantse Kerk zien als een
4
Identiteit is voor een kerk heel belangrijk. Voordat ik aantrad als scriba heb ik gesprekken gevoerd met gereformeerden. ‘Als de verenigde kerk er niet snel komt, blijft er van de Gereformeerde Kerken in Nederland niets over’, kreeg ik toen te horen. Bij die mensen bestond de angst dat de identiteit van de gereformeerden zou verdampen. Gaandeweg het Samen op Weg-proces was ook de specifieke identiteit van de hervorm-
Kerkinformatie
den vager geworden. Dat was ook mijn zorg. Het werd daarom ook mijn drive om de kerken bijeen te brengen in een verenigde kerk, zodat het reformatorische en orthodoxe element vanuit bijvoorbeeld de Nederlandse Hervormde Kerk de gehele kerk een zekere stabiliteit zou geven. En de vernieuwing, die voortkwam uit de vereniging, zou ook voor de orthodoxe groepen inhoud kunnen hebben. De hoop die ik voor mijn aantreden had, dat er geen kerkscheuring zou komen en dat de meest orthodoxe vleugel ook mee zou gaan, is niet bewaarheid. Dat is het meest schrijnende en verdrietige uit mijn ambtsperiode geworden. We hebben er heel veel aan gedaan, maar het heeft niet zo gewerkt.’ ‘Tien jaar geleden was de Nederlandse Hervormde Kerk toch een kerk die een beetje stil lag. Dat gold ook voor het Samen-opWegproces. Het was een fase waarin het hervormde kerkgevoel opspeelde. Enerzijds wilde men de vereniging, anderzijds was het enthousiasme ervoor getaand. Er bestond ook vertwijfeling over de vraag of de Gereformeerde Bond en andere groepen mee zouden gaan in de fusie. De Hervormde Kerk was nogal met zichzelf bezig. De kerk bevond zich ook in de nadagen van kerkmodellen uit de jaren ’50 tot ‘70. Ze deed alsof ze nog op dezelfde wijze kon functioneren. Het traditionele midden van de kerk liet weinig van zich horen, ook in theologisch opzicht. Er was weinig vernieuwing en ook geen visie hoe het verder moest, bijvoorbeeld wat betreft de missionaire vragen en de nieuwe missionaire uitdagingen. De kerk moest zich herpakken. Naar mijn gevoel was een kerngroep in de Hervormde Kerk met veel elan aan het Samen op Weg-proces begonnen, maar die was de moed aan het verliezen. Ook bij hervormden bestond de angst dat zij hun identiteit kwijt zouden raken. Er moest snel een weg worden gevonden om tot de gezamenlijkheid te komen.’
Nieuw elan ‘Nu zie je dat de Protestantse Kerk veel meer oog heeft voor de missionaire gestalte van het kerk-zijn. De visienota Leren leven van de verwondering. Visie op het leven en werken van de kerk in haar geheel uit 2005 gaat in op de voor de kerken dramatische ontwikkeling van de afgelopen decennia. Als de meerderheid van het volk in zo’n korte periode het christelijk geloof zoals dat in de kerk vorm krijgt, vaarwel heeft gezegd, moet de kerk daarop veel energieker reageren dan tot dan toe was gebeurd.’ Het verenigingsproces had enerzijds als
Juni 2008
Dr. Plaisier aan het begin van zijn loopbaan als scriba van de Samen op Wegkerken, in actie tijdens een triosynode in het jaar 2000. Naast hem de toenmalige synodevoorzitters ds. B. van Vreeswijk (NHK) en ds. J.W. Doff (GKN). (foto: Protestantse Kerk)
motor het evangelische gebod van de eenheid van het lichaam van Christus en anderzijds de missionaire taak en presentie van de kerk. Wij moeten bijeenbrengen wat bijeen hoort, anders wordt de stem van de kerk zo zwak dat die niet meer wordt gehoord. Ook de secularisatie heeft ons naar elkaar toe gedreven en laten zien dat we ons de luxe van kerkscheiding niet meer kunnen veroorloven.’ ’Als tweede specifiek vernieuwend element in de Protestantse Kerk wil ik de grote nadruk op het jeugdwerk noemen. JOP, de vorig jaar opgerichte Jongerenorganisatie van de Protestantse Kerk, is een succes aan het worden. Dat zie je ook in de gemeenten. In een jaar tijd is het aantal betaalde jeugdwerkers in de plaatselijke gemeente gestegen van één naar vijftien en elke maand worden er meer gevraagd. Ten derde wil ik erop wijzen dat veel gefuseerde gemeenten met nieuw elan verder zijn gegaan. Er zijn ook plaatsen waar de ene armoe bij de andere armoe is gevoegd. Daar is de vereniging nog niet in zicht. Maar ook bij Gereformeerde Bondsgemeenten is op verschillende plaatsen een gevoel van bevrijding ontstaan, nadat de hersteld-hervormden waren vertrokken, hoe triest dat ook is. Ze zijn ook verlost van de discussies over: wat is orthodox enzovoort. Daar zijn ze bezig met een vernieuwingsslag. Let erop hoe stapje voor stapje de Bondsgemeenten aan het veranderen zijn.’
‘Meeste classicale vergaderingen al verenigd’ ‘De Protestantse Kerk in Nederland is intussen duidelijk meer gestructureerd geworden. Na heel veel bezuinigingen en veel vallen en opstaan is er een dynamischer dienstenorganisatie ontstaan, waarin het beleid van de synode meer een leidende rol speelt. Vroeger gingen de hervormde raden
5
en organisaties hun eigen weg en stond de synode wat aan de zijlijn. Nu is dat werk veel meer bij de synode gebracht. Of de gemeenten dat zo ervaren, hangt mede af van onze gezamenlijke inspanning om als plaatselijke gemeenten en synode en dienstenorganisatie die afstand te overbruggen en aan een gezamenlijk kerk-zijn te werken.’ Vier jaar na de fusie is veel meer dan ik vooraf dacht, het gevoel ontstaan ‘We zijn samen kerk’. In veel classes is de vereniging veel sneller tot stand gekomen dan ik voor mogelijk had gehouden. In 2004 bepaalde de synode dat de classicale vergaderingen vijf jaar de tijd hadden voor de vereniging. Verreweg de meeste classicale vergaderingen zijn nu al verenigd. Samen op Weg is ontstaan vanuit de plaatselijke situatie. Daarna is het op hoger niveau gekomen: classis, provinciale kerkvergadering (hervormd)/particuliere synode (gereformeerd) en tenslotte de generale synode. De klacht was: “De gemeenten willen het niet”. Dat blijkt in de praktijk niet zo te zijn: door de landelijke vereniging zijn de drempels weggehaald en kregen ontluikende initiatieven een stimulans. Elke week melden zich bij de synode gemeenten die zijn samengegaan. De vereniging is geworteld in het diepe besef van de grote meerderheid dat we bij elkaar horen.
Dankbaar De vereniging van de landelijke kerk heeft als stimulans gewerkt voor de plaatselijke kerk. Toch kun je niet zeggen dat dit overal al zo is. In veel gemeenten gaat men zijn eigen weg. Dit geldt ook voor sommige lutherse gemeenten. Er is dus nog veel te doen. Maar gezegd kan worden dat bij de vereniging dingen in gang zijn gezet, waar wij op hoopten en waar wij voor gebeden hebben. Ik ga als een dankbaar en tevreden mens weg.’ Dirk Visser is freelance journalist.
Kerkinformatie
Juni 2008
BERICHTEN
Bevestigingsdienst nieuwe scriba op 15 juni Zondagmiddag 15 juni wordt de nieuwe scriba van de generale synode, dr. Arjan Plaisier, bevestigd tot predikant in algemene dienst. Dit gebeurt in de Jacobikerk in Utrecht. De bevestiging van Plaisier zal worden verricht door synodepreses ds. Gerrit de Fijter. De kerkdienst is vrij toegankelijk en begint om 15.00 uur. Dr. Arjan Plaisier is als scriba de opvolger van zijn naamgenoot dr. Bas Plaisier, die op 6 juni a.s. afscheid neemt. Arjan Plaisier is
momenteel predikant van de wijkgemeente De Brug in Amersfoort. Hij werd op 10 april jl. door de generale synode benoemd tot nieuwe scriba (algemeen secretaris). De Jacobikerk ligt aan de St. Jacobsstraat 171 in Utrecht en ligt dicht bij de stadsuitgang van het Centraal Station van Utrecht (via Hoog Catharijne). Routebeschrijving: www.jacobikerk.nl. Parkeren: parkeergarage Paardenveld, Kroonstraat 9. Dr. Arjan Plaisier
Kerk en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is een belangrijke trend in het bedrijfsleven. Bedrijven letten hierbij niet alleen op een financieel winstgevende productie van goederen en diensten, maar kijken ook naar de effecten van hun productie op de samenleving en het eco-systeem. De ontwikkeling van MVO, de mate waarin het bedrijfsleven zich rekenschap geeft van die effecten, is mede afhankelijk van de aandacht van de overheid en de samenleving voor MVO. Vanuit de samenleving hebben een 35-tal non-
gouvernementele organisaties zich verenigd in het MVO Platform. In dit Platform bundelen ze hun krachten en deskundigheden om het debat over MVO met overheid en bedrijfsleven goed en constructief te kunnen voeren. Op 10 juni aanstaande maakt de Protestantse Kerk in Nederland bekend, tijdens de conferentie ‘Kerken werken aan een geloofwaardige economie’, dat ze zich middels Kerk in Actie aansluit bij dit MVO Platform. Deze stap is een uitvloeisel van de bespreking door de synode van de Accra-verklaring. De synode deelt de
zorg van de Accra-verklaring over de neoliberale richting waarin de huidige wereldeconomie zich ontwikkelt en wil in de Nederlandse samenleving een constructief signaal afgeven door een trend als MVO met opbouwende kritiek te volgen. De conferentie wordt gehouden op dinsdag 10 juni van 13.00-17.30 uur in het Protestants Landelijk Dienstencentrum te Utrecht. Meer informatie over programma en sprekers: www.geloofwaardige-economie.nl. Aanmelding via
[email protected]. De toegang is vrij.
Friese Provinciale Kerkendag Oud-minister van (onder meer) Ontwikkelingssamenwerking, Jan Pronk, is één van de sprekers tijdens de Friese Provinciale Kerkendag, die op 8 juni 2008 in Sneek wordt gehouden. Hij is momenteel voorzitter van het InterKerkelijk Vredesberaad (IKV). De Provinciale Kerkendag is een initiatief van de Friese Raad van Kerken en wordt voor de derde keer gehouden. Het thema is “Lopen op het Water”, een onderwerp dat op een aantal
manieren via workshops en lezingen terug zal komen. Doel van de (mid)dag is dat veel kerkelijke en geloofszaken via woord, beeld, zang en muziek etc. gemeenschappelijk kunnen worden beleefd. De Provinciale Kerkendag omvat feestelijke activiteiten. Te denken valt aan optredens van de Praise Band, het Martinikoor, een picknick in de stadstuin en niet te vergeten de aandacht voor het Kristlik Frysk Selsskip, dat 100 jaar bestaat. Daarnaast komen ook
andere zaken aan de orde zoals ‘homoseksualiteit in de kerk’ en ‘het gesprek tussen kerk en moskee’. De acteur Henk van Ulsen brengt onder de titel ‘Lopen op geloven’ bewerkte teksten van Job, Prediker en psalmen. De vele activiteiten, die rond 13.00 uur van start gaan, worden om 17.00 uur afgesloten met een gezamenlijke tweetalige slotviering in de Martinikerk in Sneek.
Jaarthema Kerk en Israel Onderweg In 2008-2009 staat Paulus een aantal keren op het Oecumenisch Leesrooster. Zowel de brief aan de Filippenzen als die aan de Romeinen krijgen aandacht. Kerk & Israël Onderweg zal in haar komende jaargang (sept 2008 - juni 2009) dan ook volop aandacht aan Paulus besteden. Zo kunt u in september een katern verwachten met verschillende visies op Paulus, speciaal geschreven voor gemeenten die over hem in gesprek willen. En door het jaar heen komen ondermeer de Joodse Paulus aan bod, maar ook Paulus en de trialoog. Natuurlijk wordt ook de beroemde passage over de wortel en de olijf uit Romeinen besproken. Dat allemaal naast vele andere artikelen over bijvoorbeeld het nieuwe liedboek, Joods leven in Nederland
CZ\ZcYZ_VVg\Vc\$cjbbZg($bVVgi'%%-
?VVgi]ZbV/6ci^hZb^i^hbZ$ @ViZgc>cO^X]i$CZYZgaVcYh">cY^
$ BVii]ZhEVhh^dc$CZh6bb^b
6
en dichters en denkers van Joodse huize. Geïnteresseerd? Neem dan nu voor maar 8 Euro een abonnement via
[email protected] Meer informatie: www.pkn.nl/kerk&israel.
Kerkinformatie
BERICHTEN
Juni 2008
in Amersfoort zijn professionele videoopnames gemaakt. Daarop is alles te zien: van spel, muziek en choreografie tot decor, kleding en nog veel meer. De integrale registratie van deze uitvoering is op dubbel-DVD verkrijgbaar door € 17,50 (incl. verzendkosten) over te maken op Postbank 4434935 t.n.v. Vuursteen Communicatie, onder vermelding van ‘DVD Paulus’ en uw adresgegevens.
Ook van de musicalwerkdag op zaterdag 26 januari is een filmverslag gemaakt, dat te bekijken is op www.pkn.nl>Actueel> Musical Paulus. Tekstschrijver Gerard van Midden vertelt het verhaal van Paulus, ondersteund door het musicalkoor uit Amersfoort dat liederen uit de musical laat horen. Componist Gerard van Amstel laat de kijkers kennismaken met de muziek. Ook zijn er delen uit het spel te zien met aanwijzingen voor de regie.
Musical Paulus in beeld Op 11 april ging de musical ‘Met de groeten van Paulus’ in première in Amersfoort. Van deze feestelijke avond is een filmverslag gemaakt, waarin belangstellenden een goed beeld krijgen van spel, muziek, decor. Het filmverslag (ca. 10 minuten) is te bekijken op www.pkn.nl>Actueel>Musical Paulus. Wie wil kan ook de hele uitvoering van de musical ‘Met de groeten van Paulus’ op DVD bestellen. Van de première op 11 april
Werkmateriaal vrijzinnige protestanten De Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP) biedt groepen en gemeenten materiaal aan om te gebruiken bij hun activiteiten. Er is een Werken-met-kunst-koffer te leen, over de zeven werken van barmhartigheid. Vele groepen hebben er inmiddels een mooie en zinvolle bijeenkomst mee doorgebracht. Deze projectkoffer is ontstaan uit de VVP-jaarthema’s ‘Goed en kwaad’ en ‘Waardepatronen’. De VVP ontleent haar jaarthema’s aan de vorige jaar verschenen Zinatlas. Behalve de genoemde onderwerpen worden daarin oorlog en vrede, geloven, hemel, bewoonde wereld, geld en macht, hoop en liefde, eten en drinken letterlijk in kaart gebracht. Onder eindredactie van Jonneke Bekkenkamp schreef een aantal auteurs bij elke kaart een toelichting.
De Zinatlas is een mooi kijk- en leesboek en verkrijgbaar voor € 15,- (excl. Verzendkosten). Het VVP-jaarthema 2008-2009 zal zijn: ‘eten met dilemma’s’. Voedselproductie en voedselprijzen zijn dagelijks in het wereldnieuws. Honger en overgewicht zijn een maatschappelijk probleem: 854 miljoen mensen zijn ondervoed, 1.2 miljard mensen hebben overgewicht. De taal van de bijbel is doorspekt met beelden van eten. Visioenen van melk en honing, vette kazen en goede wijnen. De Thora wordt gezien als brood voor elke dag. Water ten leven. Beelden uit ons dagelijkse bestaan zijn de voertaal voor geloofstaal. Je hoort de matzes kraken bij het breken van brood. Aan tafel wordt gesproken, gedeeld en de hoop
-FEFOCMBEWBOEF771CFXFHJOH WPPSFJHFOUJKETHFMPWFOJOTBNFOXFSLJOH NFU7-*/,
op verandering levend gehouden, altijd een lege stoel, gereserveerd voor het/de onverwachte. In het eerste nummer van haar nieuwe tijdschrift Vrijzinnig was het thema uitgewerkt rond het thema ‘eten met dilamma’, toegespitst op het gebeuren aan tafel. Losse nummers zijn op te vragen bij het bureau van de VVP,
[email protected]. Meer informatie en tips: www.vrijzinnig.nl (onder: Zin zoeken) of tel. (030) 880 14 97.
6RIJ:INNIG +" " 3 (" / (/ 3
-%4 $),%--!3 !!. 4!&%,
(%4 $7).'%.$% +!2!+4%2 6!. @)-0/24#/205,%.4)% 02/%6%. 6!. -/$%2.% +5.34
7SJK;JOOJH
Filmportretten op www.pkn.nl Zijn protestanten bevlogen mensen, zijn ze (over)actief of zoeken zij juist regelmatig de stilte? Komen zij uit voor hun geloof in God en willen zij hun geloofsbeleving delen? Staan zij middenin de samenleving? De vraag ‘wie is een echte Protestant?’ is intrigerend. In de nota ‘Leren leven van de verwondering’ heeft de Protestantse Kerk in Nederland haar visie op identiteit, de
roeping en de toekomst van de kerk verwoord. Hoe zien we dat terug in het plaatselijk vlak? Hoe vullen gemeenteleden hun geloof in, wat bezielt hen, wat doen zij? Op de website www.pkn.nl/filmportretten worden uiteindelijk tien portretten van aansprekende christenen te zien. De serie heet ‘Aangesproken’. Elke maand verschijnt een nieuw portret. Hiermee proberen we de
Protestantse Kerk een ‘gezicht’ te geven, of eigenlijk de verschillende gezichten van de kerk te laten zien. Het gaat om Protestantse mannen en vrouwen, die een passie hebben of deelnemen aan bijzondere activiteiten. Ze maken deel uit van een plaatselijke gemeente en stellen zich in de vorm van zes korte filmfragmenten aan u voor.
keuze teveel centraal stelden. Luthers visie blijkt verrassend actueel te zijn voor de ‘gevestigde’ kerken en voor stromingen die op zoek zijn naar nieuwe geloofsvormen. De teksten over de doop, geschreven tussen 1519 en 1541, werden vertaald door Wim van Beek, predikant van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Woerden. Alle teksten werden ingeleid en uitgebreid toegelicht. ‘Eens gegeven, blijft gegeven’ is een uitgave van Kok ten Have en zal op 5 juni gepresenteerd worden in de schuilkerk van de lutherse gemeente in Woerden, Jan de Bakkerstraat 11. Aanvang 14.30 uur. Aan de presentatie is een minisymposium verbon-
den. Sprekers, naast wim van beek ds. W. van Beek, Eens gegeven, zijn: prof.dr. W. Balke over Calvijn blijft gegeven en de doop, en ds. de doop in de theologie van maarten luther J.H. Uytenbogaardt over liturgische aspecten en de huidige discussie over doopbevestiging. Organist Jeroen de Haan speelt enige bewerkingen van Luthers dooplied (gezang 165). Informatie en aanmelding: tel. (0172) 61 70 62) of per mail:
[email protected]
Luther over de doop Onder de titel ‘Eens gegeven, blijft gegeven’ verschijnt begin juni een boek met teksten van Maarten Luther over de doop. Een aantal teksten was nog niet eerder in het Nederlandse vertaald. De uitgave laat zien dat Luther de doop belangrijk vond voor het dagelijks leven. De mens mag steeds weer een beroep doen op Gods rechtvaardigend ‘ja’ dat in de doop gegeven is. Daarmee nam Luther afscheid van de middeleeuwse theologie, waarin de doopgenade slechts tijdelijk werkt. Ook maakte zijn visie de aflaathandel overbodig, omdat in de doop blijvende vergeving wordt geschonken. De latere Luther zette zich ook af tegen allerlei Doperse stromingen, die de menselijke
7
Kerkinformatie
DIACONALE VAKANTIEWEKEN
Juni 2008
Annelies Barendrecht
‘Mensen bloeien op bij onverdeelde aandacht’ VakantieHotel De Werelt in Lunteren en VakantieCentrum het F.D. Roosevelthuis in Doorn hopen dit seizoen weer vele honderden gasten welkom te heten voor een onbezorgde vakantieweek. De ‘Vakantieweek met Aandacht’ wordt mogelijk gemaakt door de ca. 1800 vrijwilligers die jaarlijks meewerken in de vakantieweken. Een gesprek met vrijwilliger Truus Schutter uit Harderwijk over dit bijzondere werk. Vrijwilligers kunnen zich uiteraard individueel aanmelden. Vrouwen en mannen, jong en oud en met verschillende achtergronden uit het hele land werken op die manier mee. Een aantal plaatselijke gemeenten in de Protestantse Kerk adopteert een vakantieweek. Dit houdt in dat enthousiaste leden van de plaatselijke kerk samen een vrijwilligersteam vormen en met elkaar meewerken in de vakantieweek in Doorn of Lunteren.
Aanstekelijk ‘Vooruit ik doe het’, antwoordde Truus Schutter (49) vijfentwintig jaar geleden op de vraag van haar man of ze niet eens als verpleegkundige mee wilde met een vakantieweek van het VakantieBureau. Niet dat ze direct stond te trappelen. Als verpleegkundige werkte ze immers al ‘in de zorg’. Ze kan zich nu niet meer voorstellen dat ze er ooit tegenop heeft gezien om mee te gaan. ‘Ik ben blij dat ik dit werk mag doen. Het kost energie, maar het verrijkt mijn leven. En als ik zie dat iemand geniet, geniet ik ook.’ Haar man Jan Willem heeft nog een langere staat van dienst dan zijzelf. Zijn aanstekelijk enthousiasme gaf bij haar de doorslag. Al snel was ze net zo gedreven en betrokken als haar echtgenoot. ‘Het werk sprak me direct aan. Je gaat in de vakantieweken zó anders met mensen om dan in een werksituatie. In ziekenhuizen en zorgcentra ontbreekt de tijd om mensen tot hun recht te laten komen. Tijdens de vakantieweken kun je juist heel veel aandacht aan de gasten geven. Ze genieten soms van hele kleine dingen zoals samen eten, of samen winkelen. Een beetje aandacht doet wonderen. Ik kan af en toe kwaad worden als ik hoor dat sommige gasten nooit meer buiten komen. Het ontbreekt ze dan eenvoudigweg aan de contacten; niemand neemt de moeite om
Truus Schutter leidt al vele jaren een vakantieweek in Lunteren met een groep van 28 vrijwilligers uit Harderwijk en omgeving. (foto: Het VakantieBureau)
naar ze om te kijken. In onze welvarende samenleving is welzijn vaak ver te zoeken.’
Spin in het web Inmiddels is Truus ‘gepromoveerd’ tot leidinggevende van een groep van 28 vrijwilligers uit Harderwijk en omgeving. De afgelopen zeven jaar adopteerde de ‘Harderwijkse groep’ een hele vakantieweek
‘Een aantal plaatselijke gemeenten in de Protestantse Kerk adopteert een vakantieweek’ 8
in VakantieHotel De Werelt in Lunteren; aankomend jaar wordt het de week van 30 augustus tot 6 september. De ‘geadopteerde’ week valt onder de verantwoordelijkheid van het VakantieBureau. De inschrijving van de gasten verloopt gewoon via het bureau en ook neemt ze, zoals gebruikelijk, een deel van het programma voor haar rekening, het resterende deel wordt ingevuld door de Harderwijkers. Truus: ‘Wij zorgen er bijvoorbeeld voor dat er genoeg vrijwilligers zijn in de adoptieweek. En verder voeren we het programma uit. Alle vrijwilligers hebben tijdens de week een eigen specifieke taak, maar verder pakken we alles gezamenlijk aan.’
Kerkinformatie
Truus is de spin in het web binnen de groep en dat is ze al jaren met niet aflatende betrokkenheid. Elk jaar lukt het haar weer om genoeg vrijwilligers bereid te vinden om mee te gaan naar Lunteren. Het zijn vooral gemeenteleden en mensen van andere kerkelijke geledingen die zich aanmelden. De vrijwilligers in de groep vormen een hecht team - tijdens de week bijna ‘een familie’ maar ál te hecht mag de groep niet worden, vindt Truus. ‘We moeten niet “die club uit Harderwijk” worden, een gesloten groep die anderen uitsluit. Vandaar dat we elk jaar tien nieuwe vrijwilligers toevoegen aan de groep, er moeten dan automatisch ook tien mensen afvallen. Het was even wennen in het begin, maar zo houd je een groep fris en open.’ Het programma kent vaste punten, maar niets is verplicht, want het is en blijft
VEERTIG JAAR ROOSEVELTHUIS
Het Vakantiecentrum het F.D. Roosevelthuis in Doorn is in 1968 opgericht en bestaat dit jaar dus 40 jaar. De afgelopen 40 jaar heeft het Roosevelthuis elke week, 47 weken per jaar, ongeveer 45 vakantiegasten en 35 vrijwilligers ontvangen. Bij elkaar meer dan 1 miljoen overnachtingen! Gasten en vrijwilligers komen graag terug en dat is te danken aan de bijzondere eigen sfeer van het Roosevelthuis. Dit ondanks het matige en gedateerde voorzieningenniveau. Zo ontbreekt bijvoorbeeld de eigen douche en toilet op de hotelkamer. Na 40 jaar intensief gebruik is het, destijds grotendeels als houtconstructie neergezette gebouw, in bouwkundig opzicht op. De ISDV wil graag een nieuw Roosevelthuis realiseren om daarmee ook in de toekomst haar diaconale opdracht te blijven vervullen.
Juni 2008
een vakantieweek. ‘Er zijn creatieve workshops waaraan circa 25 mensen mee kunnen doen. Veel gasten doen echter net zo lief een spelletje of zitten gewoon te genieten op het terras. En als een gast een speciale wens heeft, doen we ons uiterste best om die in vervulling te laten gaan.’
Stukje gemeenteopbouw De gasten komen uit het hele land en zijn voornamelijk ouderen die zorg nodig hebben. In het begin was Truus verpleegkundige in de vakantieweken voor gehandicapten, maar dat vond ze toch te veel op haar dagelijks werk lijken. ‘Ik wil niet alleen maar zorgen, veel liever ga ik met iemand op stap. Op de rolstoelfiets of lopend achter de rolstoel. Dan krijg je echt contact met iemand.’ In haar huidige functie als leidinggevende heeft ze veel minder tijd voor individuele contacten. Dat spijt haar, maar de diversiteit van haar werk vergoedt veel. ‘Mijn grootste zorg gaat uit naar de vrijwilligers. Zij moeten goed in hun vel zitten, anders heeft dat zijn weerslag op de rest van de groep. Ook moet ik er attent op zijn dat de Harderwijkers ‘goed’ naar huis gaan. Er mogen geen irritaties optreden, je komt elkaar na de vakantieweek weer gewoon op straat tegen. In de praktijk blijkt dat er mooie dingen in de groep gebeuren. Mensen raken enthousiast voor de zorg bijvoorbeeld of helpen elkaar als iemand het moeilijk heeft. Ook ontstaan er vriendschappen tussen gasten onderling. Vaak komen ze een jaar later weer als vrienden terug.’ Haar motivatie put Truus uit haar christenzijn, zegt ze. ‘En daarbij, het is ook een stukje gemeenteopbouw. Anders dan gedurende de rest van het jaar, ben je tijdens de vakantieweken heel praktisch met elkaar bezig. Dat werkt bindend, ook binnen de gemeente.’ Er zijn dit jaar nog vier andere gemeenten die een vakantieweek hebben geadopteerd. Wim van der Tas van het VakantieBureau is de contactpersoon voor deze gemeenten en bij hem kan meer informatie worden opgevraagd over het adopteren van een vakantieweek.
9
Relatie stichting en Protestantse Kerk De Werelt in Lunteren, het F.D. Roosevelthuis en het VakantieBureau maken deel uit van de Interkerkelijke Stichting Diakonaal Vakantiewerk (ISDV). Deze stichting organiseert de vakantieweken in nauwe samenwerking met de Protestantse Kerk in Nederland. Financieel wordt de ISDV ondersteund door Kerk in Actie omdat zonder deze steun de vakantieweken niet mogelijk zijn. De gasten betalen een prijs voor de vakantieweek, maar dit is niet voldoende om alle extra kosten te dekken die nodig zijn om een vakantieweek te realiseren. Hierbij kan gedacht worden aan de kosten die gemaakt worden t.b.v. de inzet van de vele vrijwilligers en de noodzakelijke zorgaanpassingen. Ook wordt van de steun van Kerk in Actie kortingen verleend aan vakantiegasten die afhankelijk zijn van een minimumloon of AOW met een zeer klein pensioen. Annelies Barendrecht is freelance schrijver.
MEER WETEN?
Het VakantieBureau van de ISDV organiseert vakantieweken voor ouderen en mensen die enige tot intensieve zorg nodig hebben. Tevens organiseert het VakantieBureau vakantieweken voor mensen met een visuele beperking en voor (echt)paren met een thuiswonende dementerende partner. Naast de eigen accommodaties De Werelt in Lunteren en het Roosevelthuis in Doorn vinden de vakanties ook plaats in het Bosgoed in Lunteren, VakantieHotel Dennenheul in Ermelo en de Imminkhoeve in Lemele. Ook is er dit jaar weer een vaarvakantie met het aangepaste schip de Prins Willem Alexander. Voor meer informatie over de vakantieweken en het vrijwilligerswerk kunt u contact opnemen met het VakantieBureau, Postbus 6, 6740 AA, Lunteren. Tel. 0318-48 66 10. Email
[email protected]. Website www.hetvakantiebureau.nl
Kerkinformatie
Juni 2008
BIJBEL
Albert Kamp
De NBV Studiebijbel In oktober 2008 verschijnt de NBV Studiebijbel. Deze studie-editie van De Nieuwe Bijbelvertaling geeft op allerlei manieren achtergrondinformatie bij de Bijbel en is bedoeld om dichter bij de inhoud van de bijbelteksten zelf te komen.
OCW 4UVE CJKC
Vragen bij het lezen
De komst van De Nieuwe Bijbelvertaling in 2004 bracht de Bijbel voor veel lezers al een stuk dichterbij. Het bleek een toegankelijke vertaling waarmee de leef- en denkwereld van de Bijbel gemakkelijker betreden kon worden. Maar ook in deze nieuwe vertaling blijft de Bijbel vragen oproepen, bijvoorbeeld over de wereld waarin de verhalen zich afspelen. Welke feesten vierde men? Hoe ging men met vreemdelingen om? Of hoe is een afzonderlijk bijbelboek ontstaan, wie schreef het en in welke tijd? Welke thema’s wil het bespreken? En naarmate men meer leest duiken weer nieuwe vragen op: over de positie van vrouwen, over het spreken door of over God, over visioenen, profetieën, engelen of wonderen. De uiteenlopende vragen zullen kerkelijke vrijwilligers en professionals niet onbekend voorkomen. Ze stellen ze wellicht zelf bij de voorbereiding van overwegingen of samenstelling van de liturgie. Ook deelnemers aan bijbelgroepen, leerhuizen en gespreksgroepen zullen zich herkennen in de behoefte aan achtergrond bij de teksten die men leest en bespreekt. En ook wanneer iemand de Bijbel uit persoonlijke interesse leest, ter verdieping van de eigen spiritualiteit of uit literaire belangstelling, zijn er regelmatig moeilijke passages of ingewikkelde thema’s.
De Godsnaam De NBV Studiebijbel wil een handreiking bieden voor veel van deze vragen. Het is een editie van De Nieuwe Bijbelvertaling die op allerlei manieren achtergrondinformatie geeft bij de bijbelteksten. Zo zijn er uitgebreide inleidingen op de bijbelboeken, die
gebreid uitleg over dit onderwerp en reikt alternatieven aan voor het (voor)lezen van de Godsnaam JHWH.
Zestig wetenschappers
OCW
Hoewel de Bijbel voor veel mensen een belangrijke inspiratiebron is, zijn de verhalen en poëtische teksten vaak moeilijk toegankelijk en soms ronduit bevreemdend. Of je nu voorganger bent of vrijwilliger, lid van een bijbelgroep of thuis de verhalen leest, velen ervaren een grote afstand in tijd, taal en cultuur: de verhalen zijn lang geleden opgeschreven en gaan over een wereld die ver weg is.
4UVEJFCJKCFM
Een redactieteam van de Katholieke Bijbelstichting (KBS) en het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) is verantwoordelijk geweest voor de inhoudelijke ontwikkeling van de NBV Studiebijbel. Dit team heeft de medewerking gekregen van ruim zestig wetenschappers, afkomstig van diverse Nederlandse en Belgische universiteiten. De auteurs doen in hun bijdragen recht aan de laatste stand van zaken in de wetenschap. De uiteenlopende achtergronden van de medewerkers – protestants, rooms-katholiek, joods en neutraal – staan garant voor een brede interconfessionele inbreng. Dr. Albert Kamp is projectleider voor de NBV Studiebijbel en werkzaam voor de Katholieke Bijbelstichting.
ingaan op het ontstaan, de thematiek en de opbouw van het boek. Onder aan de bijbeltekst geven aantekeningen informatie bij moeilijke passages. Daarnaast gaan kaderartikelen en een verklarende woordenlijst in op specifieke thema’s, zoals de verschillende culturen in het oude Nabije Oosten, religieuze gebruiken en feesten, bijbelse personages en culturele en literaire achtergronden. In de kantlijn naast de bijbeltekst leggen bijbelverwijzingen relaties met andere teksten. En er zijn kleurenkaternen met foto’s, kaarten en overzichten. Al deze onderdelen zijn bedoeld om dichter bij de inhoud van de verhalen zelf te komen, of anders gezegd, om de kloof in tijd, taal en cultuur te overbruggen. Een opvallend kenmerk van de NBV Studiebijbel is de weergave van de godsnaam JHWH. Anders dan in de standaardedities van De Nieuwe Bijbelvertaling, waarin gekozen is voor de weergave met HEER, staat die naam in deze uitgave met JHWH weergegeven. Een dergelijke schrijfwijze maakt duidelijk dat er in de Hebreeuwse brontekst een bijzondere naam staat die niet zonder meer leesbaar is. Een apart kaderartikel geeft uit-
10
NBG-FOLDER BIJBEL10DAAGSE
In het mei-nummer van Kerkinformatie (p. 21) werd verwezen naar een folder over de Bijbel10daagse. Deze werd door een misverstand bij de drukker niet met dat nummer meegestuurd. U treft hem alsnog aan bij dit juninummer.
Kerkinformatie
Juni 2008
KERK & KUNST
Kunst in het licht: Levensboom Elke maand toont Kerkinformatie een kunstwerk, gemaakt door een lid van de CNV-kunstenbond – vakgroep Beeldende Kunsten. Dominee-dichter Alfred C. Bronswijk uit Zwolle, ook lid van deze bond, maakt er gedichten bij. Wie iets met kunst wil in eigen gemeente kan contact zoeken: www.cnvkunstenbond.nl
De kunstenaar over haar werk: ‘De Levensboom (‘Tree of life’) met zijn zilveren takken nodigt ons uit om in de schaduw van Adonai te zitten. Een plaats van Gods aanwezigheid, vrede en bescherming, drinken uit de bron. Maar ook een secret place, een geheime plaats, die je moet zoeken, die kwetsbaar is door alle
Belofte
informatie en drukte die elke dag op ons afkomt.’ Formaat doek 130x100 cm.
In de diepte van je gevoelens in de hoogte van je gedachten in het zilver van je spreken in het goud van je zwijgen leg ik mijn belofte: Ik ben die Ik ben
Jackie Howard De textielkunst van Jackie Howard weerspiegelt verwondering over en dankbaarheid voor het leven. Haar liefde voor stoffen, geërfd van haar moeder, mondde via dans en muziek uit in Narnia, atelier voor danskleding en banieren. Daarnaast experimenteert zij met nieuwere technieken, o.a. textiele schilderijen van bomen: Trees. Uit combinaties van acrylverf, manipulatie van nonwovens en machinaal of handmatig borduren schept zij steeds weer nieuwe voorstellingen en structuren. Abstract en/of realistisch. Verhalen zonder woorden. In een symfonie van warme, soms dramatische kleuren verwijst zij daarmee naar dé bron van structuur, licht en kleur – de natuur. Jacky Howard heeft op tal van plaatsen geëxposeerd.
In het verlangen van je dromen in je angst voor de werkelijkheid in de veelheid van je talenten in de beperking van je mogelijkheden leg ik mijn belofte: Ik ben die Ik ben Ik de schaduw van je verleden in het onzekere van je toekomst in de last van je onmacht in de zegen van je daden leg ik mijn belofte: Ik ben die Ik ben voor jou, al jouw dagen Alfred C. Bronswijk
Meer informatie op www.jackiehoward.nl
11
Kerkinformatie
Juni 2008
VISIERAPPORT IN DE GEMEENTE
Marius Noorloos
Verder met Verwondering leren Het proefproject Groeien bij de Bron, waarover Kerkinformatie al eerder schreef, heeft als bedoeling de landelijke visienota Leren leven van de verwondering vruchtbaar te maken voor het plaatselijk kerkelijk leven. Wie ermee gaat werken ontdekt dat er een vruchtbare samenhang bestaat tussen geloofs- en gemeenteopbouw. Daarom is het belangrijk dat ambtdragers en andere kerkelijke medewerkers er in worden toegerust. In Harderwijk heeft men daar ervaring mee opgedaan.
De kerkenraad van de Stadsdennenwijk in Harderwijk had er behoefte aan om de aanbevelingen van de visienota concreet toe te passen. Op zijn verzoek heb ik de resultaten van het proefproject verwerkt in een cursus voor vijf avonden. Ongeveer dertig ambtsdragers en andere medewerkers hebben er intensief mee geoefend.
Ervaringen in Harderwijk Er werd een verslag van gemaakt, waar ik het volgende uitlicht: ‘Tijdens de avonden was er afwisselend plenair- en groepsgesprek. Er was huiswerk te doen en we sloten af met een avondgebed in de kerkzaal. Het accent lag vooral op de attitudevorming en niet zozeer op het cognitieve. Ingeoefend werd met name het CBA-principe, waarin het allereerst gaat om Communicatie ofwel de ontmoeting met God en elkaar, vervolgens om Bezinning in de zin van nadenken over de inhoud van de visienota en tenslotte om hierbij passende Activiteiten. Zo leerden we, dat er via verlangen, verwachting en
vervulling een weg loopt van verlegenheid naar verwondering. De reactie van de deelnemers cirkelde rond de woorden: voeding door gesprek met anderen, verdieping, verheldering, leerzaam, groei in zelfvertrouwen, discipline in bijbellezen, tijd nemen voor geestelijke groei. Voor het toekomstig beleid hebben we opnieuw het belang leren inzien van gemeenteopbouw via geloofsopbouw.’
Trainingsmogelijkheden Omdat de ontdekkingen in het eerdere proefproject Groeien bij de Bron en tijdens de cursus in Harderwijk ook heilzaam kunnen zijn voor andere gemeenten, noem ik de volgende mogelijkheden: 1. Er komen twee vervolgtrainingen met als titel Verwondering leren voor predikanten en kerkenraden. Bij voldoende belangstelling worden deze gehouden op congrescentrum Hydepark in Doorn of voor deelnemers uit Noord/Oost Nederland in de Gereformeerde kerk De Bron in Staphorst. De bij-
eenkomsten op Hydepark zijn woensdag 10 september, 29 oktober, 3 december, 28 januari, 18 maart en 29 april, terwijl ze in Staphorst zijn geagendeerd op dinsdag 23 september, 4 november, 9 december, 20 januari, 3 maart en 21 april. Verdere informatie is te vinden in de Nieuwsbrief van het Centrum voor Toerusting en Educatie, die in mei digitaal aan alle dienstdoende predikanten is gestuurd en schriftelijk aan alle kerkenraden. Hiervoor kan men ook terecht op www.pkn.nl/pcte. 2. Op beperkte schaal ben ik beschikbaar om predikanten, bijvoorbeeld in hun werkgemeenschap, of classicale vergaderingen en kerkenraden mondeling te informeren. Afspraken kunnen telefonisch worden gemaakt via tel. (055) 543 02 84. 3. Voor gemeenteleden en ambtsdragers organiseert de redactie van Groei, magazine voor geestelijke vorming, vernieuwing & missionaire toerusting, een informatie- en instructiebijeenkomst met als thema: ‘Groeien met het ABC van geloofs- en gemeenteopbouw’. Deze wordt gehouden op zaterdag 25 oktober van 9.30-15.30 uur in de Goede Herderkerk in Nijkerk. Verdere gegevens:
[email protected] 4. Wie meer informatie wil ontvangen over het proefproject en over verdere ontwikkelingen kan zich aanmelden voor de Nieuwsbrief via
[email protected]
Groeien naar verwondering Het is verrassend dat geloof, hoop en liefde groeien wanneer we de beloften en opdrachten van het Evangelie ter harte blijven nemen. Dan blijkt het vanwege Pasen en Pinksteren steeds opnieuw mogelijk opgewekt en geïnspireerd verder te gaan. Deze ontdekking klinkt ook in de boodschap van de visienota (pag. 12): ‘Temidden van aanvechting en crisis vertrouwen we op de belofte van Christus over zijn aanwezigheid, over de gave van de Geest en de kracht van het geloof.’ Zo kunnen we tot onze verwondering en dankbaarheid vruchtbaar verder groeien. Ds. Marius Noorloos is adviseur/begeleider voor geloofs- en gemeenteopbouw.
Stadsdennenkerk Harderwijk (foto: M. Noorloos)
12
Kerkinformatie
Juni 2008
VAKANTIEKERKDIENSTEN BIJ DE WALDENZEN
Jan Koole
Cappucino na de dienst? Italië is bij uitstek een rooms-katholiek land. Toch wonen er ook protestanten. Ze behoren tot de Waldenzenkerk, die een speciale relatie heeft met de Protestantse Kerk in Nederland. Ds. Jan Koole uit Nederland dient sinds zijn emeritaat twee kleine Waldenzengemeenten in Noord Italië. Hij verwelkomt komende zomer graag vakantiegasten in de kerkdiensten en vertelt er alvast wat over.
volgde kerk geweest. Het is nog steeds een kleine kerkgemeenschap. De leden wonen voor ongeveer de helft in Noord-West-Italië, ten Westen van Turijn. De andere gemeenten zijn over heel Italië verspreid, met name in de grotere steden. Ook wonen er Waldenzen in Latijns-Amerika. Hun belijdenis, kerkorde en liturgie zijn voluit reformatorisch geïnspireerd. Waldenzen staan niet ver af van bijvoorbeeld de Protestantse Kerk in Nederland. Vanuit de minderheidspositie is de internationale oecumenische interesse en oriëntatie van de Waldenzen begrijpelijk. Dat geldt ook voor de gastvrijheid die de Waldenzen bieden aan anderen, zowel in individueel opzicht als wat betreft immigranten-gemeenten die zich aansluiten bij de landelijke Waldenzenkerk. Van de vernieuwende wind in de Romana (Rooms Katholieke Kerk in Italië) sinds ca. 1965, met oecumenische perspectieven, is helaas niet veel over. Toch is er plaatselijk wel oecumenische samenwerking. Recent verscheen een interconfessionele Bijbelvertaling in de omgangstaal. In alle kerken hier wordt de secularisatie als groot probleem beschouwd.
en liedboeken. De voorgangers zullen gasten graag welkom heten en even aandacht geven. Men spreekt vaak meer dan één taal. De liturgie is meestal een eenvoudige vorm van wat in Nederland gebruikelijk is. Koffiena is een onbekend verschijnsel, wel is er verder informeel samenzijn mogelijk. Er heerst een informele sfeer, de zondag is in dit land ook uitgaans- en winkeldag. Dat het aantal kerkgangers (in de zomer) klein is, zal u na deze ‘rondleiding’ niet meer verrassen.
Pastorale zorg Ook voor eventuele pastorale bijstand kunt u een beroep doen op de predikanten van de Waldenzenkerk. Houd wel rekening met taalproblemen! De predikanten komen desgewenst ook op ziekenbezoek in de ziekenhuizen, maar dan moeten ze uiteraard weten dat u dat op prijs stelt. Hopelijk ziet u de kerk staan, ook of juist in uw vakantietijd. U bent er hartelijk welkom! Neemt u dan tijd voor uw geloof en inspiratie; de Heer schenke u een goede tijd. Dr. J.A. Koole is emerituspredikant.
Noord Italië (foto: istock)
Interessante adressen Ik stel me als uw gids eerst even voor. Als emerituspredikant van de Protestantse Kerk ben ik werkzaam als predikant in de Waldenzenkerk in de streek aan de kust die grenst aan de Côte d’Azur van Frankrijk. Daar dien ik twee kleine gemeenten, waarvan de bekendste San Remo is. Het is een mooie en behoorlijk drukke toeristische streek en ik ontmoet dan ook relatief veel Italiaanse en buitenlandse gasten in de kerkdiensten.
Waldenzen Voor Nederlandse begrippen vormen de Waldenzen, samen met de andere protestantse kerken, een kleine minderheid in het als rooms-katholiek bekend staande Italië. De Waldenzenkerk heeft oude wortels, van vóór de Reformatie van Luther en Calvijn. Door religieuze en politieke omstandigheden is zij in Italië tot ongeveer 1850 een ver-
Na dit algemene beeld nu wat meer praktische informatie voor mensen die komende zomer naar Italië komen. Ik wijs graag op de gasten- of vakantiehuizen, uitgaande van de Waldenzenkerk. Ze staan in een aantal vakantieplaatsen in heuvel- en bergland maar ook in Venetië, Rome enz. Meestal is er een kapel beschikbaar om kerkdiensten te houden. Gelet op het Italiaanse prijsniveau zijn de prijzen, zeker voor groepen, erg aantrekkelijk. De kerkgebouwen van de Waldenzen staan vaak in het centrum van de grotere steden. U kunt altijd vragen naar Chiesa evangelica (valdese), Evangelical Church of Evangelische Gemeinde. Vraag zo mogelijk ook een telefoonnummer, zodat u kunt informeren of en hoe laat er kerkdiensten worden gehouden. Veel kerken hebben buiten een medelingenbord. In de kerk liggen meestal Italiaanse bijbels
13
MEER WETEN?
Jan Koole, San Remo, Italië (predikant voor Liguria, de Côte d’Azur in Frankrijk, tel. Italië (00)184 - 577 174, e-mail
[email protected] Website Waldenzenkerk: www.chiesavaldese.org, met Engelstalige pagina en informatie over de plaatselijke gemeenten. Over Nederlandstalige kerkdiensten (meestal zonder band met de Waldenzenkerk), met name in het merengebied van Noord-Italië kunt u vermoedelijk informatie vinden op de internet-zoekmachines onder Nederlandse kerkdiensten in het buitenland.
Kerkinformatie
Juni 2008
OECUMENE
Frans Rozemond
Viering 21 juni in Utrecht
Veertig jaar Raad van Kerken Op 21 juni viert de Raad van Kerken in Nederland haar veertigjarig bestaan. Als opmaat daar naartoe wordt een estafette gehouden vanuit de vier hoeken van het land naar het centrum toe. Raden die niet meedoen aan de estafette dragen veelal op een andere manier bij aan de feestelijke opmaat door ook iets te organiseren in die week. De evenementen komen uiteindelijk samen in het feest op 21 juni 2008 in de Jacobikerk in Utrecht. Het jubileum wordt op de dag af veertig jaar na de oprichting van de Raad van Kerken in Nederland op 21 juni 1968 gevierd. Om het feest luister bij te zetten is een speciale versie gemaakt van het lied ‘Doorbreek onze muren’. Lokale raden van kerken, gemeenten en parochies wordt gevraagd dit regelmatig te zingen in de aanloop naar de 21e juni. Tijdens de viering in de Jacobikerk op 21 juni zal het lied, dat hiernaast staat afgedrukt, worden gezongen. Een versie voor koren en een versie met orgel/pianobegeleiding (beide word-documenten) is te downloaden vanaf www.raadvankerken.nl
Symposium en jubileumboek In de Jacobikerk te Utrecht, op loopafstand van het Centraal Station, start ’s middags om 13.30 uur een symposium met een drietal sprekers. Als eerste vertelt de nieuwe voorzitter van de Raad van Kerken, de heer Henk van Hout welke uitdagingen hij ziet voor de oecumene. Vervolgens zal een groep jonge theologen ons deelgenoot maken van hun visie op de toekomst van de oecumene. Ten slotte spreekt mevrouw ds. Ineke Bakker (tot oktober 2007 algemeen secretaris van de Raad, nu directeur van Oikos) over de spiritualiteit van de oecu-
Raad van Kerken en in de boekhandel: Anton Houtepen, Herman Noordegraaf, Mijnke Bosman (red.), Waakvlam van de Geest - 40 jaar Raad van Kerken in Nederland, Uitgeverij Meinema, Zoetermeer, prijs ca. € 19,90.
Oecumenische viering
mene. Na elke voordracht wordt de zaal interactief betrokken door middel van een tweetal prikkelende stellingen. Ter gelegenheid van het jubileum verschijnt een jubileumboek over veertig jaar Raad van Kerken in Nederland. Vooraanstaande mensen uit de oecumene kijken terug en vooruit. Om dit boek mogelijk te maken heeft mevrouw Greetje Witte-Rang het archief van de Raad op orde gebracht. Zij is daarmee ook toekomstige onderzoekers van grote dienst. Het eerste exemplaar van dit jubileumboek zal tijdens het symposium worden overhandigd en zal daar ook verkrijgbaar zijn. Daarna is het te koop bij de
JUBILEUMKRANT
Ter gelegenheid van het jubileum van de Raad van Kerk is een speciale krant verschenen, met daarin onder meer het programma van 21 juni en een overzicht van regionale activiteiten die aan deze dag vooraf gaan. Alle gemeenten van de Protestantse Kerk hebben een exemplaar ontvangen. De jubileumkrant ‘Oecumene Nu’ bevat naast praktische informatie over het jubileum een aantal interviews, met onder anderen oudpremier Lubbers, de burgemeesters Cohen en Jorritsma, en de nieuwe voorzitter van de Raad van Kerken, Henk van Hout. De Raad vraagt lokale raden van kerken en kerkenraden hun gemeenteleden via de leestafel en in het kerkblad te attenderen op deze jubileumkrant. Extra exemplaren zijn tegen betaling van portokosten verkrijgbaar bij:
[email protected] of tel. (033) 463 38 44. Orgel Jacobikerk (foto: Protestantse Kerk)
14
De middag wordt afgesloten met een oecumenische viering waarin elementen worden verwerkt uit de vier vieringen van zondag 15 juni 2008. In deze viering komen ook de vier ‘stokjes’ uit de estafette - de vier kaarsen - bij elkaar. Daarnaast zal er een groot licht branden door alle kaarsen van de andere activiteiten in de voorafgaande week, die ook naar de Jacobikerk worden meegebracht. De werkgroep ‘Vieren’ van de Raad van Kerken bereidt deze viering voor. Tussen de programmaonderdelen door worden nog een aantal ludieke items georganiseerd. Na de viering is er gelegenheid voor ontmoeting. ‘s Avonds is er feest in de Utrechtse binnenstadskerken, omdat de stedelijke Raad van Kerken Utrecht ook haar 40-jarig jubileum viert. Er is onder andere een Taizé-viering om 18.30 uur in de Janskerk.
Kerkinformatie
Juni 2008
BIJ HET JUBILEUMLIED
Het hiernaast afgedrukte lied is een speciale versie voor het veertig jarig jubileum van de Raad van Kerken in Nederland. ‘Doorbreek onze muren’ is een feestelijk lied waarin iets van de samenwerking tussen verschillende kerken in tekst en muziek doorklinkt. Toenadering komt al direct aan het begin muzikaal tot klinken in het naar elkaar toe zingen van de mannen- en vrouwenstemmen. Uiteraard kunnen zich ook kinderstemmen bij de laatste partij voegen. In het ‘refrein’ (pas op: één gedeelte van de tekst is telkens anders!) klinken de stevige samenzang uit de protestantse kerken en iets van de lichte muziek door. Het vierstemmig couplet is juist geïnspireerde door het reciterend zingen uit de diverse katholieke tradities. Overigens: als er geen vierstemmig koor is, kan hiervan de bovenste partij door alleen gezongen worden. Begeleiding op – bij voorkeur – orgel is dan wel onmisbaar. Ook deze is te downloaden vanaf www.raadvankerken.nl > Viering 40 jaar Raad van Kerken > kopje ‘Viering’.
Welkom op 21 juni Het symposium en de viering zijn beide vrij toegankelijk. De Raad van Kerken stelt aanmelding op prijs, via
[email protected] of per post naar: 40 jaar Raad van Kerken, p/a Peppelhoven 15, 6225 GX Maastricht, onder vermelding van naam, adres, het aantal personen. Vermeld daarbij eventueel of u als deelnemer aan de estafette of vanwege een andere lokale/regionale activiteit een kaars meebrengt naar de viering op 21 juni in Utrecht.
15
Kerkinformatie
Juni 2008
BERICHTEN
Medewerkers nieuw Liedboek benoemd Op 9 mei werden de personen benoemd die gaan werken aan de samenstelling van een nieuw liedboek. Ze zijn afkomstig uit de Protestantse Kerk (PKN), de Rooms-Katholieke Kerk (RK), de Remonstrantse Broederschap (RB), de Algemene Doopsgezinds Sociëteit (ADS), de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt (GKV), de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP), de Nederlandse Protestantenbond (NPB) en het bestuur van de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied (ISK). Hieronder volgt de samenstelling van redactie en werkgroepen. Redactie Dr. Roel Bosch, Maastricht (PKN, werkgroep 1) Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Christa Hijink, Amsterdam (PKN, werkgroep 2) Drs. Klaas Holwerda, Amsterdam (PKN, bestuur ISK)
Drs. Erik Idema, Hoevelaken (PKN, werkgroep 5) Prof. dr. Evert Jonker, Drachten (PKN, voorzitter) Dr. Ko Joosse, Rotterdam (RK, werkgroep 8) Dr. Gert Landman, De Bilt (PKN, werkgroep 6) Dr. Maria Pfirrmann, Amsterdam (PKN, werkgroep 4)
Wim Ruessink, Winterswijk (PKN, werkgroep 7) Ds. Henk van Waveren, Almelo (RB, werkgroep 3)
Christiaan Winter, Zaandam (PKN, bestuur ISK)
Ds. Trees van Montfoort, Nieuwegein (PKN) Drs. Kees van Setten, Maarssen (PKN) Dr. Bettine Siertsema, Amstelveen (PKN) Marijn Slappendel, Utrecht (PKN) Marieke Stoel, Den Haag (VVP) Ds. Henk van Waveren, Almelo (RB, voorzitter) Drs. Dirk Zwart, Rotterdam (GKV)
Werkgroep 1 – Psalmen Gerrit Baas, Enschede (PKN) Jos Beijer, Poeldijk (RK) Dr. Roel Bosch, Maastricht (PKN, voorzitter) Cees Breunese, Hoogeveen (PKN) Dr. Jaap van Dorp, Haarlem (PKN) Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Anje de Heer, Amersfoort (GKV)
Ds. Geb van Doornik, Maassluis (PKN) Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Rijk Jansen, Voorhout (PKN) Dr. Gert Landman, De Bilt (PKN, voorzitter) Ds. Ekkehard Muth, De Steeg (PKN) Henk de Vries, Noordbroek (PKN) Wilna Wierenga, Amstelveen (PKN)
Werkgroep 4 – Buitenlands materiaal Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Wybe Kooijmans, Naarden (NPB) Susanne Paulsen, Arnhem (PKN) Dr. Maria Pfirrmann, Amsterdam (PKN,
Werkgroep 7 – Overige zangvormen
voorzitter)
(PKN)
Janneke van der Veen-Bron, Oss (PKN) Drs. Noeme Visser, Noord-Scharwoude
Wim Ruessink, Winterswijk (PKN, voorzitter) Jan Marten de Vries, Oegstgeest (PKN) Ds. Rien Wattel, Hoofddorp (PKN)
(PKN)
Adviseurs Jan Breimer, Grouw (PKN) Andries Govaart, Wageningen (RK) Toon Hagen, Zwolle (PKN) Dr. Jan Smelik, Steenwijk (GKV) Prof. dr. Anton Vernooij, Zeist (RK)
Werkgroep 6 – Liturgica
Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Gonny van der Maten, Wageningen (RB) Marja van der Ploeg-Hofstra, Purmerend
Drs. Coen Wessel, Heerenveen (PKN)
Werkgroep 8 – Gebeden en teksten Werkgroep 5 – Kinder-, jeugd- en tienerliederen Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Matthias Havinga, Amsterdam (PKN) Drs. Erik Idema, Hoevelaken (PKN, voorzitter) Irma Pijpers-Hoogendoorn, Alphen aan den Rijn (PKN) Drs. Janita Rutgers-Stoker, Groningen (PKN) Drs. Maartje Wildeman, Wageningen (PKN)
Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Dr. Ko Joosse, Rotterdam (RK, voorzitter) Luc Tanja, Amsterdam (PKN) Drs. Clazien Verheul, Haarlem (PKN) Ds. Nico Vlaming, Kortgene (PKN)
In het park vóór de Bergkerk in Amersfoort poseerden de redactie- en werkgroepleden die de komende jaren het nieuwe liedboek zullen samenstellen. (foto: Peter Ouwerkerk)
Werkgroep 2 – Revisie gezangen Liedboek Dr. Adriaan le Coq, Zwolle (PKN) Dr. Arie Eikelboom, Den Haag (PKN) Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Christa Hijink, Amsterdam (PKN, voorzitter) Drs. Pieter Post, Amsterdam (ADS) Hanna Rijken, Utrecht (PKN) Dick Sanderman, Rijssen (PKN)
Werkgroep 3 – Nieuwe Nederlandse liederen Gerard Bal, Naaldwijk (PKN) Willem Blonk, Rotterdam (PKN) Chris van Bruggen, Vries (PKN) Ds. Pieter Endedijk, Arnhem (PKN, coördinator) Remco de Graas, Utrecht (PKN) Dr. Harmen Jansen, Drachten (PKN) Dr. Hans Kronenburg, Zeist (PKN) Drs. Johan Meijer, Sauwerd (PKN)
16
Kerkinformatie
Juni 2008
TIJDSCHRIFTEN
Hans van Kampen
Eredienstvaardig, blad voor de kerkdienst Eredienstvaardig, tijdschrift voor liturgie en kerkmuziek, stak zichzelf dit jaar in een nieuwe kleurige jas en maakte ook inhoudelijk een wending naar meer practische bruikbaarheid. Het is een blad voor allen die bij de kerkdienst betrokken zijn, met de nadruk op de professionelen.
Een beetje eerbiedwaardig blijft Eredienstvaardig wel. Dat komt door haar afkomst. De titel werd geleend van Willem Barnard. De eerste tien jaar (vanaf 1985) werd het blad uitgegeven door de Prof. Van der Leeuw-stichting en gratis verspreid onder de predikanten en musici. Sinds 1995 is er een stichting met een onafhankelijke redactie en moet men zich abonneren. Op het blad zijn altijd vele etiketten geplakt: hoogliturgisch, het blad van ds. W.G. Overbosch, van de Liturgische Beweging, van de Van der Leeuw stichting. Maar geen van deze etiketten past nu meer.
8 - . ( 7 ' , 6 - * 8 :3 3 6 0 - 8 9 6+ - ) ) 2 / ) 6 / 1 9 > - ) /
NEEVKERK RYQQIV JIFVYEVM
bezocht en in brede kring als waardevol ervaren. Elke zomer verschijnt een themanummer. Vorig jaar handelde dat over ‘het lichamelijke’ in de liturgie, komend zomernummer zal gaan over De Schepping.
Hans van Kampen is redactiesecretaris van Eredienstvaardig.
Bovenkerkelijk In de redactie zitten zowel protestanten als katholieken, zowel theologen als kerkmusici, zowel mensen uit de praktijk als academische medewerkers en stafleden uit de kerken. Wat maakt Eredienstvaardig speciaal? Vanouds zijn de meeste lezers protestants. Het rooms-katholieke blad Vieren, waarmee een goede redactionele band wordt onderhouden, is ook aan liturgie gewijd, maar richt zich voornamelijk op de liturgische lekengroepen, die in katholieke kringen zo’n grote inbreng in de vieringen hebben. De Eerste Dag is geen algemeen liturgisch tijdschrift en uitsluitend gericht op de ondersteuning van het oecumenisch leesrooster. De basis van Eredienstvaardig is dus breed, en het wil een ruggensteun zijn voor voorganger en musicus. Het geeft aan de ene kant achtergrondinformatie en rapporteert over ontwikkelingen in de liturgie. Anderzijds geeft het direct practisch materiaal voor iedereen die bij de kerkdienst is betrokken.
Inhoud Naast de beschouwende en informatieve artikelen in het vakgebied, noemen we: • De nieuwe rubriek Aan de tijd met bij het leesrooster passend materiaal uit de cultuur: poëzie, beeldende kunst en kerkmuziek. Aanvullend dus aan wat De Eerste Dag aanbiedt. • Binnenkort gaat een kleine en unieke serie van start over de Theologie van de liturgie waaraan theologen van protes-
• • •
•
• •
`&IIPHTVSNIGXMIWMRHIOIVO
`8LSQEWMR3SWXIVLSYX
`1Y^MIOEPWVMXYIPITVEOXMNO
`(I%RKPMGEERWI'LERX
`,EVXIROVIXIRFMNLIXRMIY[IPMIHFSIO
`4EYPYWXIVYKMRLIXPIIWVSSWXIV#
tantse en katholieke huize zullen bijdragen. In Hartenkreten staan wensen bij het samenstellen van het nieuwe Liedboek. Verkenningen rapporteert over bijzondere vieringen ergens in het land. In Beeldtaal komt het zichtbare in de liturgie aan de orde, het kerkgebouw, de inrichting en gerelateerde beeldende kunst. Prof. Johan Goud verzorgt een poëziecolumn met aan de eredienst verwante gedichten. Boek-, cd- en muziekbesprekingen. Agenda, mededelingen, columns.
Een blad plus Eredienstvaardig wordt ondersteund door een website (www.eredienstvaardig.nl) waarop aanvullende informatie is te vinden en die een steeds grotere rol zal gaan spelen. Daarnaast biedt het blad regelmatig een lezingenprogramma. Zo was er recent de eerste Eredienstvaardig-lezing over ´Liturgie, weerbarstig en bevrijdend´ door Marjoleine de Vos en eerder, samen met de Liturgische Kring, over `Voorbij de Liturgische Beweging´ met onder meer prof. dr. Marcel Barnard als referent. Ze werden uitstekend
17
EREDIENSTVAARDIG
Tijdschrift voor Liturgie en Kerkmuziek Opgericht: 1985. Verschijnt 5 x per jaar. Jaarabonnementsprijs: € 25,50. Proefabonnement: 3 nummers: € 10,-. Losse nummers: € 5,50, overmaken op Raborek. 1210.97.889 t.n.v Stichting Eredienstvaardig te Huissen, o.v.v. maand, jaar van betreffende nummer(s) en adresgegevens. Aanmelding: Boekencentrum Uitgevers, Postbus 29, 2700 AA Zoetermeer, (079) 3 628 628,
[email protected]. Redactie: Jan D. van Laar (hoofdred.), Marjolein den Dulk, Andries Govaart, Martin Hoondert, Ko Joosse, Hans van Kampen (secr.), Lieske Keuning, Marja van der Ploeg (voorz. muziekred.), Mattijs Ploeger, Wim Ruessink, Klaas Touwen, Jan Marten de Vries (eindred.), Dirk Zwart. Redactieadres: Kettingweg 1 apt. 6, 3743 HN Baarn, (035) 541 26 39;
[email protected] Website: www.eredienstvaardig.nl
Kerkinformatie
KERKRECHT
Juni 2008
Margreet Willemze
Communicatie tussen kerkelijke vergaderingen
Kerk en poldermodel… Trouwjournalist Emiel Hakkenes volgde afgelopen jaar de vertrekkende synodescriba Bas Plaisier in zijn veelzijdige ambtswerk. In het boekje dat hij daarover schreef, ‘Achter de schermen van de PKN’, geeft de scriba een verklaring voor de traagheid van het Samen op Weg-proces: ‘Het poldermodel is tot het uiterste vormgegeven, tot in de verste kerkenraadskamers is de kerkorde doorgesproken’. Dat was vóór de vereniging. Maar wat zegt de huidige kerkorde eigenlijk over het contact tussen kerkenraad en gemeente in een besluitvormings-proces? Plaatselijk niveau De kerkorde kent verschillende vormen van het horen van en het luisteren naar de gemeenteleden. In de toelichting op de modellen wordt (zie: www.pkn.nl) in dit verband gesproken over drie vormen van communicatie tussen kerkenraad en gemeente. In een aantal gevallen is bepaald, dat de kerkenraad – alvorens een besluit te nemen – de leden van de gemeente in de gelegenheid moet stellen hun mening (ook wel: hun oordeel) kenbaar te maken. Deze formulering komt bijvoorbeeld voor als het gaat om plaatselijke vereniging (ord. 2-12), vaststelling van plaatselijke regelingen (ord. 4-7) en vaststelling van begroting en jaarrekening (ord. 11-6 en 7). Niet vastgelegd is op welke wijze deze gelegenheid aan gemeenteleden geboden wordt: dat kan zowel schriftelijk zijn – bijvoorbeeld via een bericht in het kerkblad – als mondeling, in een gesprek met de betrokken gemeenteleden of bijeenkomst van de gemeente. Een andere uitdrukking is dat – voordat de kerkenraad een besluit over een bepaalde, ingrij-pende zaak neemt – de gemeenteleden daarin gekend en daarover gehoord dienen te worden (zie bijvoorbeeld ord. 4-8-7). De wijze waarop dit ‘kennen en horen’ bij verschillende aangelegenheden plaatsvindt, moet vastgelegd worden in de plaatselijke regeling. Het ligt voor de hand om hierbij ook te voorzien in een vorm van mondelinge communicatie, bijv. door het beleggen van een gemeenteavond, waarin leden van de gemeente en kerkenraad met elkaar van gedachten wisselen, maar de kerkorde schrijft dat niet voor. De kerkorde kent hierop weer enkele uitzonderingen. In bepaalde gevallen is expliciet voorgeschreven dat er pas na beraad in de gemeente besloten kan worden tot wijziging van bestaand ‘beleid’, zoals betreffende het zegenen van levensverbintenissen (ord. 5-4) en de deelname aan het avondmaal (ord. 7-2-1). ‘Beraad in de gemeente’ betekent dat er over de voorgenomen beleidswijziging een bezinningsproces in de gemeente op gang komt,
waaraan in beginsel alle gemeenteleden kunnen deelnemen. Al deze bepalingen zijn opgenomen om te waarborgen dat de kerkenraad bij het nemen van (bepaalde) besluiten weet wat er leeft in de gemeente. Het is goed daarbij ook te vermelden dat het uiteindelijk de kerkenraad is die – als ambtelijke vergadering – leiding geeft aan het leven en werken van de gemeente en de besluiten neemt.
behandeling van beheerszaken en – als het besluit een evangelisch-lutherse gemeente betreft – ook de evangelisch-lutherse synode. Omgekeerd speelt de classicale vergadering een belangrijke rol in het doorgeven aan de landelijke organen van de kerk van wat er op plaatselijk vlak leeft. Tot de taak van de classicale vergadering behoort ‘het uitspreken jegens de generale synode van wat er
Lunteren: synodezitting april 2008 (foto: Ronald Bolwijn)
Classicaal niveau Ook voor de classicale vergadering geldt dat deze – wil zij haar werk goed kunnen doen – moet weten ‘wat er leeft in de kerkenraden en gemeenten’. Om die reden is op de agenda van veel classicale vergaderingen ruimte gemaakt voor het uitwisselen van plaatselijke ervaringen. Daarnaast is voor (brede moderamina van) classicale vergaderingen voorgeschreven dat – voordat bepaalde besluiten genomen (kunnen) worden – andere kerkelijke organen moeten worden gehoord. Dit kunnen – afhankelijk van het te nemen besluit – de betrokken kerkenraad zijn, maar ook het regionaal college voor de visitatie of voor
18
leeft in de kerkenraden en de gemeenten die tot de classis behoren’ (ord. 4-15-1). En, ten aanzien van bepaalde – heel uiteenlopende – aangelegenheden is voorgeschreven dat (het breed moderamen van) de classicale vergadering moet worden gehoord of zelfs een (aanvankelijk) ‘oordeel’ moet geven. Zo wordt het (classicale) breed moderamen gehoord voordat de commissie van bijzondere zorg met betrekking tot de hervormde gemeenten een voorziening treft voor de nieuw ontstane ‘hersteld hervormde gemeente’ (overgangsbepaling 33 sub b). Gaat het om verlening van een preekconsent aan een kerkelijk werker, dan moet dit breed moderamen zich ervan ver-
Kerkinformatie
gewissen dat betrokkene – naar zijn aanvankelijk oordeel – voldoende bekwaamheid heeft om kerkdiensten te leiden, voordat de commissie voor de preekconsenten een aanvraag zelfs maar in behandeling kan nemen (art. 6 Generale regeling preekconsent). De bedoeling van deze bepalingen is niet dat (het breed moderamen van) de classicale vergadering het werk van de betreffende commissies overneemt. De classicale vergaderingen worden gehoord om – vanuit de specifieke kennis die zij van de desbetreffende gemeente en/of de betrokken persoon hebben en met iets meer afstand dan deze gemeente zelf – de landelijke organen die het desbetreffende besluit moeten nemen, die (aanvullende) informatie te verschaffen, die deze commissies nodig hebben om een verantwoord besluit te nemen.
Synodaal (landelijk) niveau De structuur van onze kerk is presbyteriaalsynodaal. Dat betekent onder meer dat de generale synode besluiten mag nemen die gelden voor alle gemeenten en ‘mitsdien voor de gehele kerk’. Maar ook voor de synode geldt dat – voordat bepaalde besluiten kunnen worden genomen – eerst andere organen – meestal de classicale vergaderingen – moeten worden gehoord. In dit verband kan allereerst gewezen worden op de procedure bij kerkordewijzigingen. In art. XVII lid 3 is bepaald dat wijzigingen die in eerste lezing door de generale synode zijn vastgesteld aan de kerkenraden worden voorgelegd ter consideratie door de classicale vergaderingen en de evangelischlutherse synode. Omdat deze procedure nog wel eens vragen oproept over de onderscheiden rol van de classicale vergaderingen en van de kerkenraden in dezen, heeft het generaal college voor de kerkorde onlangs nog eens uiteengezet wat met deze formulering wordt bedoeld. Ik neem de tekst daarvan hier over: ‘Allereerst moet worden onderstreept dat ‘het geven van consideraties over haar door
Juni 2008
Het poldermodel zorgt er voor, dat kerkelijke besluitvormingsprocessen zorgvuldig verlopen, maar ook vaak veel tijd kosten.
de generale synode voorgelegde vragen van belijden en kerkorde’ behoort tot de specifieke taken van de classicale vergaderingen (ord. 4-15-1). Zij zijn het die considereren, dat wil zeggen: zij overwegen de voorgelegde voorstellen en geven deze overwegingen aan de generale synode door, op grond van hetgeen in de vergadering naar voren is gebracht. De voorstellen worden door de generale synode tevens aan de kerkenraden voorgelegd zodat zij geïnformeerd zijn en desgewenst hun mening daarover mondeling (via hun afgevaardigden) of schriftelijk aan de classicale vergadering kenbaar kunnen maken. Maar het blijft de taak van de classicale vergadering om te considereren. Deze consideratie is geen stemming waarbij alleen de mening van de meerderheid van belang zou zijn. Ook vragen, wensen en kritische noties van minderheden kunnen worden doorgegeven, zodat de generale synode daarmee zoveel mogelijk rekening kan houden bij het vaststellen van de tekst in tweede lezing. Het is echter niet de bedoeling dat de classicale vergadering als ‘doorgeefluik’ functioneert van brieven van kerkenraden. De inbreng vanuit de (afgevaardigden van de) kerkenraden worden in de consideraties verwerkt, waarbij het wel van belang is aan te geven in hoeverre de classicale vergadering zelf met deze opvattingen instemt’. Ook hier geldt dat het uiteindelijk (’daarna’) de generale synode is die – na kennis te hebben genomen van de consideraties en deze te hebben gewogen en overwogen – het besluit neemt en de desbetreffende wijziging definitief vaststelt.
ringen worden gehoord voordat de generale synode een (definitief) besluit neemt, is ord. 14-5. Hierin is aangegeven dat de generale synode de classicale vergaderingen hoort over het aangaan van een ‘verdergaande geloofs- en kerkgemeenschap’ met andere kerken waarmee genoegzame overeenstemming bestaat in geloof en kerkorde. De procedure die bij het aangaan van een associatieovereenkomst dient te worden gevolgd, is anders is dan de procedure bij kerkordewijziging: hier is niet voorgeschreven dat de voorstellen aan de kerkenraden dienen te worden toegezonden, maar is alleen bepaald dat de classicale vergaderingen worden gehoord. Bij het voorstel tot het aangaan van een associatie met de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland heeft dat tot enige verwarring geleid.
Poldermodel? Hoe de structuur van onze kerk ook wordt aangeduid, duidelijk is wel dat in de kerkordelijke regelingen op alle niveaus ruim is voorzien in onderlinge communicatie. Dat is gedaan om waarborgen te geven voor het komen tot een verantwoorde besluitvorming en het verwerven van (breed) draagvlak. Het is niet te ontkennen dat – mede hierdoor – de kerkelijke besluitvorming niet altijd even voortvarend is. Het is elke keer weer een zaak van af- en overweging om bij de kerkelijke besluitvorming het juiste evenwicht te vinden tussen de onderlinge communicatie en het betrachten van (enige) voortvarendheid.
Margreet Willemze geeft leiding aan het
Een andere, actuele bepaling, waarin is voorgeschreven dat de classicale vergade-
19
synodesecretariaat en de afdeling Juridische Zaken en Colleges.
Kerkinformatie
BERICHTEN
Juni 2008
Twee seminars over religie en moderniteit Verlies of winst? Is er nog toekomst voor religie en kerken in de moderne samenleving? In twee sprankelende interactieve seminars worden kansen en mogelijkheden gezocht en gevonden. 4 juni 2008: Kerk en moderniteit – over de mogelijke rol in een moderne samenleving van een oud en eerbiedwaardig instituut. 18 juni 2008: Religie en spiritualiteit – over individuele religiositeit in een moderne wereld. De Universiteit Utrecht, departement Godgeleerdheid,
levert met deze seminars een bijdrage aan het Utrechtse Kerkenfeest 2008. De seminars zijn bestemd voor ieder die interesse heeft in de ontwikkeling van persoonlijke en kerkelijke religiositeit: actieve gelovigen, kerkelijke bestuurders, pastores en predikanten, geïnteresseerde buitenstaanders, mensen op zoek naar religie en zingeving in de moderne wereld. De seminars vinden plaats in het Academiegebouw van de Universiteit
Utrecht aan het Domplein. Tijd: van 17.30-21.00 uur. Aan de deelname zijn geen kosten verbonden. Belangstellenden kunnen zich (per seminar apart) aanmelden per e-mail bij Karin Hens, Universiteit Utrecht, Departement Godgeleerdheid. E-mailadres:
[email protected]. Voor meer informatie zie www.pkn.nl > Actueel > Agenda.
IZB-dag over missionaire cursussen Op zaterdag 7 juni houdt de IZB – vereniging voor zending in Nederland – onder de titel ‘Kennismaken met...’ een informatiedag over missionaire cursussen. Er zijn tal van cursussen voor zoekers die meer willen weten over de Bijbel en het christelijk geloof. Maar een keus is nog niet zo gemakkelijk gemaakt. Wat is de eigenheid van elke cursus? Voor welke doelgroep is welke cursus geschikt? Wat past bij je gemeente? Wat kun je na de cursus aanbieden? Hoofdspreker in het programma is ds. René van Loon,
die jaren geleden de oriëntatiecursus christelijk geloof samenstelde. ’s Morgens en ’s middags zijn er workshoprondes met ds. René van Loon, ds. Peter Hendriks, Jan Bakker, Corina Nagel en Johan Timmer,Tineke Zeefat en Coby van der Zee. In een workshop wordt het programma van een cursusavond geboden, zoals deelnemers aan de desbetreffende cursus dat meemaken. Verder: een informatiemarkt waar andere (vervolg)cursussen aan bod komen, presentatie van de test ‘Kies de cursus voor jouw
gemeente’ en een korte presentatie van kringleiderstrainingen. Plaats: ‘Eben Haëzer’ (bij de Hervormde Kerk) in Woudenberg. Tijd: van 10.00 tot 15.30 uur. Deelnemersbijdrage: € 20 (incl. lunch, koffie/thee en werkmateriaal). Aanmelden via tel. (033) 461 19 49 of e-mail:
[email protected].
werking. Voor hij verpleeghuispastor was, werkte hij als pastoraal vormingswerker voor gezondheids- en welzijnszorg in Almelo. De nadruk ligt deze dag vooral op opstaan en verder gaan. En waar je ‘levensmoed’ vandaan haalt. Er zal voldoende gelegenheid zijn om daar met elkaar van gedachten over te wisselen.
Plaats: kerkelijk centrum ‘de Vredehorst’, Zuidwoldigerweg 32 te Hoogeveen. Tijd: 10.00 tot 16.00 uur. De kosten bedragen € 17,50 (inclusief koffie, thee, lunch). Bij een maandinkomen lager dan € 850 is het bedrag € 12. Informatie en opgave bij: Marrie van Ankum, tel. (0529) 42 72 78, e-mail
[email protected] of Henk Zuidersma, tel. (0594) 54 99 17.
Themadag alleengaanden De Interkerkelijke Stichting Alleengaanden Drenthe (ISAD) organiseert op 7 juni 2008 een themadag voor alleengaanden in Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel. Thema: Levensmoed. Spreker is Marinus van den Berg, pastor in verpleeghuis Antonius-IJsselmonde in Rotterdam. Hij schreef boeken over verlieservaringen en rouwver-
Genezing, een veelkleurige werkelijkheid Onder deze titel houdt de oecumenische Lucasorde haar jaarlijkse zomerconferentie, van 21 tot 26 juni 2008 in bezinningscentrum ‘Emmaus’ te Helvoirt. Het is een conferentie voor gemeenteleden, ambtsdragers, werkers en/of studenten in de gezondheidszorg, theologie e.a. In verschillende verwerkingsvormen: vieringen, lezingen, work-
shops wordt het thema aan de orde gesteld. Het is ook mogelijk om (dag-)delen van de conferentie bij te wonen. Het programma is te vinden op www.lucasorde.nl en op aanvraag bij het secretariaat via
[email protected]. De Lucasorde is een oecumenische organisatie. Zij gelooft dat genezing (healing) een wezenlijk onderdeel
is van de bediening van de gemeente. In de gemeente kan hieraan vorm gegeven worden door voorbede, handoplegging en ziekenzalving. De Lucasorde is geen kloostergemeenschap met een eigen gebouw, maar wil een gebedsgemeenschap zijn, ieder vanuit zijn eigen plaats in de christelijke gemeente en in de samenleving.
Dit jaar valt veteranendag op een zondag. Het merendeel van de activiteiten vindt plaats op de zaterdag, maar de zondag biedt de mogelijkheid hier in de kerkdienst extra aandacht aan te besteden. De werkgroep Kerk en Krijgsmacht binnen de Protestantse Kerk in Nederland roept iedereen op hier aandacht aan te besteden. Ter ondersteuning zijn liturgiesuggesties geplaatst op de website van de Protestantse Kerk:
www.pkn.nl/kerk&krijgsmacht. Op die site staat tevens onder meer de brochures ‘Zit je daar nog altijd mee…’ en ‘De geur van oorlog’. Wie meer wil weten kan terecht bij de leden van de werkgroep Kerk en Krijgsmacht en bij Defensie: de Hoofd Krijgsmachtpredikant. De adressen staan op bovengenoemde website onder ‘contact’.
Veteranen(zon)dag 29 juni Sedert enige jaren wordt op 29 juni extra aandacht besteed aan de veteranen. Zij hebben onder vaak moeilijke of frustrerende omstandigheden hun werk verricht. Naast diegenen die omgekomen zijn is ook een klein percentage lichamelijk of psychisch beschadigd teruggekomen; soms onherstelbaar beschadigd. Dit heeft grote invloed op henzelf maar ook op hen die om hen heen staan.
20
Kerkinformatie
Juni 2008
KERK EN KREDIETVERSTREKKING
Huub Lems
Jaarvergadering in Hyderabad
Oikocredit en de garanties voor de toekomst In juni houdt de Oecumenische Ontwikkelingscoöperatie, beter bekend als Oikocredit, haar jaarlijkse ledenvergadering. Niet iets om voor warm te lopen, zou je denken. Of het moest zijn omdat de vergadering in het snikhete Hyderabad in India plaatsvindt. En met het slechte beursnieuws in het achterhoofd is het nog maar de vraag of er over beleggen in Oikocredit veel positiefs te melden valt. Niets blijkt echter minder waar. in heel andere zaken investeert en aan heel andere mensen leningen verstrekt. Door de spreiding over een groot aantal regio’s en een variatie aan activiteiten van microkrediet, via boerencoöperaties tot kleine ondernemingen in midden en kleinbedrijf, is Oikocredit relatief ongevoelig voor wereldwijde gebeurtenissen als de kredietcrisis. Dat was al eerder gebleken bij de financiële valutacrisis die in Azië begon en bij de beursperikelen rond internet.
Garanties voor de toekomst
Dankzij regiospreiding en variatie aan activiteiten, van boerencoöperaties tot kleine winkeltjes is Oikocredit nauwelijks gevoelig voor de wereldwijde kredietcrisis. (foto: Oicokredit)
Een jaarvergadering is bij uitstek een gelegenheid om terug te kijken op de behaalde resultaten. En daar kan Oikocredit trots op zijn: het bedrag aan daadwerkelijk beschikbaar gestelde leningen steeg met een imposante 44% tot € 135 miljoen. En bij ruim 600 projecten staat nu meer dan € 245 miljoen uit. Alle kerken, kerkelijke organisaties en particulieren (via bijvoorbeeld Oikocredit Nederland) belegden samen ruim € 42 miljoen méér in Oikocredit. En dat is een groei van 15%! Via de projecten waaraan Oikocredit de leningen verstrekt worden naar schatting 800.000 à 900.000 mensen direct geholpen
om een bestaan op te bouwen of hun bestaan te verbeteren.
Door de spreiding in uitstaande leningen, een conservatieve risico- beoordeling van nieuwe leningen en een groot aantal bekwame medewerkers op bereikbare afstand van de gefinancierde projecten is een goede garantie ontstaan dat Oikocredit een aandeel van blijvende waarde is. Nog los natuurlijk van de waarde die het heeft voor die bijna een miljoen mensen die op weg en vooruit worden geholpen. Soms moet er meer risico worden genomen bij leningen in locale valuta. ICCO/Kerk in Actie staat voor tientallen projecten, en dus voor enkele tientallen miljoenen, garant voor deze leningen. Tot dus ver is het maar één keer voorgekomen dat die garantie moest worden aangesproken. Deze kant van onze betrokkenheid geeft de garantie dat ook de armste lagen van de bevolking kredietwaardig worden bevonden. En de praktijk bewijst dat ze dat ook voluit zijn. Een andere kijk dus op deze ‘garanties voor hun toekomst’. Huub Lems is medewerker Treasury van de
Oikocredit ongevoelig voor kredietcrisis Het is opvallend dat deze resultaten behaald zijn in een periode waarin de kredietcrisis wereldwijd om zich heen greep. Beleggers zien de waarde van hun aandelen in rap tempo dalen. Niet in het minst de banken, maar ook andere kredietverschaffers hebben een meer dan flinke veer moeten laten. En toch, Oikocredit doet het goed en blijft het goed doen. Het geheim daarvan is dat Oikocredit, die van leningen voor ontwikkelingsprojecten haar werk heeft gemaakt,
21
Protestantse Kerk. MEER WETEN?
Gemeenten en diaconieën investeren in Oikocredit via de Protestantse Kerk in Nederland, mevr. N. Smaal, tel. (030) 880 16 07. Gemeenteleden/particulieren: Oikocredit Nederland Fonds (ONF) – Oikocredit Nederland, tel. (030) 234 10 69, www.oikocreditnederlandfonds.nl
Kerkinformatie
JOB
Juni 2008
Henk Jan Oosterink
De MTV generatie ‘De MTV generatie’ is een veelgebruikte term om jongeren te beschrijven. Maar wie zijn deze jongeren eigenlijk? Maken zij ook deel uit van de Protestantse Kerk? Dat is inderdaad het geval: 450.000 jongeren in de leeftijd van 14 tot 28 jaar horen bij de Protestantse Kerk; 120.000 van hen zijn actief in hun plaatselijke gemeente.
Vaak hoor je dat jongeren zo onvoorspelbaar en onberekenbaar zijn. Maar zijn ze dat eigenlijk wel? Jonge mensen tussen de 14 en 28 jaar zien zichzelf niet als een homogene groep. En ook niet als deelnemer aan ‘de jongerencultuur’. Doordat jongeren eerder volwassen worden en vervolgens langer jong blijven, is leeftijd een steeds lastiger instrument om ze te typeren. Wel valt er een aantal gemeenschappelijke kenmerken waar te nemen. Zie daarvoor de website van JOP: www.jop.nl/coach.
Hoe bouwen we aan een echte relatie met deze op het oog zo moeilijk te traceren groep jongeren? De vijf hierna vermelde uitgangspunten vormen het fundament van de communicatie met jongeren.
1. Ga niet voor een losse flodder Beperk de communicatie-inspanningen richting jongeren niet tot eenmalige acties of projecten (losse flodders). Wakker het vuur permanent aan. Dat is goed mogelijk met kortlopende projecten, als deze maar
Hoe bouwen we aan een echte relatie met deze op het oog zo moeilijk te traceren groep jongeren? (fotograaf: Sietske Raaijmakers)
niet als los zand af en toe ‘uit de lucht komen vallen’. Het uitproberen van nieuwe methodes, het meten van de resultaten en het vervolgens weer bijstellen van de strategieën is daarvoor een goed hulpmiddel. Jongeren binden en raken is een continu proces.
2. Zet jongeren achter het stuur Betrek jongeren zo vroeg mogelijk bij zoveel mogelijk facetten van het kerk zijn en het rendement wordt vele malen groter in verhouding tot de energie die je er zelf in stopt. Vertrouw jongeren het stuur toe en parkeer uzelf in de garage. Laat jongeren diensten maken of vraag wat ze zelf zouden willen doen: de website onderhouden of bouwen, achter de koffietafel, het collectemoment regelen, helpen met het uitdelen van het avondmaal. Volwassenen vinden dat leuk, want ook zij stellen een omgeving die jeugdigheid, dynamiek en energie uitstraalt, op prijs. Krijg affiniteit met de leefwereld van jongeren. Gebruik jongeren als klankbord en als medium. Zij hebben een adressenbestand en een mailinglist die ze graag ter beschikking stellen voor projecten waar ook zij bij gebaat zijn.
3. Wees authentiek, wees jezelf Authenticiteit is de centrale waarde in het leven van jongerencommunicatie. Het betekent dat je echt bent, dat je geen spelletjes speelt of een rol speelt. Authenticiteit is de meetlat waarlangs ze dingen afmeten. Neem daarom de taal van jongeren niet over. Dat is verdacht. Tijd om de woorden cool, vet, fake, amazing, great, relaxed uit uw eigen vocabulaire te schrappen en te vervangen door spreektaal over wat je bijvoorbeeld binnen de kerk te zien, te lezen of te horen krijgt. Jongeren laten zich steeds minder kant- enklaarproducten voorzetten. Ze willen hun werkelijkheid zelf vormgeven. Spijker daarom bijvoorbeeld de jongerendienst niet dicht, maar laat jongeren de gelegenheid dit zelf in te vullen. Speciaal voor jongeren gecreëerde kerkdiensten doorstaan soms
22
Kerkinformatie
Juni 2008
Hoe bereik ik jongeren?
X-Mas Proof 2007: eigentijds kerstfeest, met constante swing tussen kerk en belevingswereld van jongeren.
Doeltreffende communicatie vraagt een lange voorbereidingstijd. Het succes zal veelal afhangen van het feit of men er in slaagt een buzz te creëren: jongeren gaan immers heel sterk af op mond-tot-mond reclame of internet (msn, hyves, myspace, facebook, communities enz.). Wat ze van vrienden horen vertrouwen ze. Dat betekent overigens niet dat informatie of werving alleen digitaal ingezet moet worden. Respecteer de eenvoud van het communicatiemedium. Communiceer over een project steeds dezelfde centrale boodschap op flyers, sites, posters enz. Communicatie, ook met jongeren, vraagt tijd, geld, energie en geduld. Evalueer elk project, materiaal of wervingsmiddel dat je voor jongeren ontwikkelt aan de hand van de volgende punten:
(foto: Gonneke Groeneveld)
de authenticiteitstoets niet. Blijf gaan voor het sterke verhaal van de kerk, bijbel en het evangelie van Jezus Christus. Zorg voor geloofwaardigheid, bezwijk niet voor opgeleukte en uitgeholde diensten. De aantrekkingskracht van de kerk schuilt in de authenticiteit van het origineel!
4. Iedereen is belangrijk Exclusiviteit is een krachtig argument voor jongeren. Zorg ervoor dat ze zich echt speciaal voelen. Nodig ze bijvoorbeeld uit op de kerkenraadsvergadering om hun projecten of wensen te presenteren of stuur ze een brief. Jongeren krijgen zelden post op naam. Maak hen duidelijk dat ze belangrijk zijn en betrek ze erbij.
5. Overschat de kennis van jongeren niet De kennis van jongeren over kerk en bijbel is meestal beperkt. Overschat die niet. ‘Teister’ hen niet met (te veel) kennis waar ze zich veelal toch niet in herkennen en die ze saai vinden. Maak een constante heen en weer beweging (swing) tussen kerk, bijbel en geloof en hun dagelijkse leefwereld. Maak een mix tussen fun en inhoud. Beschrijf liever krachtig wat ze daarin kunnen beleven en wat hun aandeel zou kunnen zijn. En dan nog iets: het is experimenteel en
innoverend, dus zal het wel voor jongeren zijn, zo wordt vaak gedacht. Vergeet dat maar. Jongeren staan niet bekend om hun risicobereidheid. Ze willen weten of ze ‘waar voor hun geld krijgen’.
Hebben we jongeren iets te bieden? Overschat de slagkracht van communicatie niet. Je kunt tomaten blijven promoten die bedoeld zijn voor een hond. Hij zal ze nooit eten. Stel jezelf de vraag: heb ik wel een interessant aanbod voor jongeren? Toets daarom het aanbod en ontwikkel samen projecten.
START KOMEND SEIZOEN
De JOP-projecten en initiatieven worden vaak door en met jongeren bedacht, ontwikkeld en uitgevoerd. Goed voorbeeld hiervan is het aanstaande jongerenevenement WAKE UP CALL (op 28 september in Rotterdam), dat het landelijke startschot is van het nieuwe seizoen. Het evenement WAKE UP CALL is uitgedacht en vormgegeven door een team van jongeren, samen met JOP medewerkers. En daarmee wordt het een aansprekende mix van muziek, optredens, workshops en uitwisseling van ideeën en initiatieven van en voor jongeren.
- Bied ik niet meer dan één centrale boodschap? - Komt wat ik wil overbrengen (informatie of vraag) duidelijk en ondubbelzinnig over? - Is het duidelijk wie de afzender is, voor wie de boodschap bedoeld is? - Worden er geen moeilijke woorden gebruikt? - Steekt de boodschap in op het kennisniveau van de doelgroep? - Versterkt de vorm(geving) mijn boodschap?
Kerk van nu Jongeren zijn niet (alleen) de kerk van de toekomst, maar ook de kerk van nu. Investeren in jongeren is investeren in de kerk van nu. Waar staat u zelf, als kerkenraad, als predikant, als jeugdouderling? Vormen jongeren bij alle activiteiten van de gemeente een belangrijke doelgroep of zijn jongeren sluitpost in het budget, bij projecten of tijdens de vergadering? Welke budget en hoeveel tijd kunt u vrijmaken voor jongerenparticipatie binnen de gemeente? Gaat u voor duurzaamheid of voor een enkel los contact? Henkjan Oosterink is medewerker van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland.
23
Kerkinformatie
COLLECTEN
Juni 2008
Week voor het Werelddiaconaat Door armoede en eenzijdige voeding zijn veel mensen op Oost-Timor vatbaarder voor ziekten als tuberculose, malaria en huidaandoeningen. Vooral jonge kinderen worden daar het slachtoffer van. Ruim zes op de honderd kinderen overlijden al vóór hun vijfde levensjaar. Kerk in Actie’s partnerorganisatie Fusona strijdt dagelijks tegen ziektes als tbc. In drie klinieken behandelen de verpleegkundigen patiënten met uiteenlopende aandoeningen. Mensen met tbc krijgen een kuur van drie tot zes maanden, die verder gaat dan het innemen van medicijnen. Fusona besteedt naast de medische behandelingen veel aandacht aan adequate voorlichting.
Voorkomen beter dan genezen Francisca Nunes geeft leiding aan één van de klinieken van Fusona. Zij vertelt:
‘Momenteel leggen we bij de kliniek een “proeftuin” aan om de mensen te laten zien welke groenten een hoge voedingswaarde hebben. Met de proeftuin en de actieve voorlichting is onze behandeling effectiever. Door te investeren in de weerstand van mensen en kinderen, heeft onze medische hulp meer kans van slagen. Ook bereiken we dat minder mensen ziek worden.” Fusona behandelt patiënten gratis. Mensen uit afgelegen gebieden moeten soms uren lopen om een kliniek te bereiken. Daarom heeft Fusona ook een mobiele kliniek: twee teamleden die op een brommer of met een mini-busje, een tas medicijnen en wat apparatuur de afgelegen plekken opzoeken. ‘Daar waar geen dokter is’, daar probeert het team van Fusona te zijn. In de Week voor het Werelddiaconaat van 15 t/m 22 juni stelt Kerk in Actie het medisch werk
van Fusona centraal. In veel Protestantse Kerken wordt dan voor het Werelddiaconaat van Kerk in Actie gecollecteerd. Meer info: www.kerkinactie.nl/ werelddiaconaat
BERICHTEN
Positie kerkelijk werkers onderzocht Wat is de rol van de kerkelijk werker nu in kerken en gemeenten? Op 21 mei werden de resultaten gepresenteerd van een grootschalig onderzoek onder honderden studenten die de laatste drie jaar zijn afgestudeerd aan de gezamenlijke hbo-opleidingen Theologie. Dit onderzoek is uitgevoerd door het Lectoraat Gemeenteopbouw aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), in samenwerking met het Landelijke opleidingsoverleg Godsdienst Pastoraal Werk. In het licht van de huidige maatschappelijke en kerkelijke discussies is dit een uniek
onderzoek. Het onderzoek ging onder andere in op de werkgelegenheid, arbeidsomstandigheden, loopbaanontwikkeling, spiritualiteit en tevredenheid van de afgestudeerden. Het geeft een feitelijk beeld van het dagelijks werk en de werkbeleving van wat het regeerakkoord ‘geestelijke leiders’ noemt. Tegelijk draagt het bij aan de discussie in tal van kerkgenootschappen rondom de hbo-theoloog en de kerkelijk werker. Kunnen zij de plaats van predikanten innemen? Willen zij dat eigenlijk wel? Het onderzoek geeft inzicht in de beroepspraktijk van afgestudeerde hbo-theologen.
Hoe lang zoeken zij naar een baan? Hoeveel uren werken zij per week en wat krijgen zij betaald? Zijn mannen en vrouwen even tevreden in hun werk of is er een duidelijk verschil? Welke taken verrichten deze werkers nu eigenlijk? Hoe tevreden zijn zij over hun opleiding en over de begeleiding van hun werkgever? Dit onderzoek is een belangrijke basis voor de beleidsvorming van kerkgenootschappen en christelijke organisaties en voor de onderwijsontwikkeling aan theologische hbo-opleidingen. Zie: www.che.nl/gemeenteopbouw.
Nederlandstalige kerkdiensten Spanje In de zomervakantie worden op de camping El Delfin Verde aan de Costa Brava voor het 36e jaar Nederlandstalige kerkdiensten gehouden. De camping vindt u net buiten het pittoreske stadje Torroella de Montgrí, ongeveer 60 km voorbij de FransSpaanse grens. Het ligt tussen de plaatsen l’Estartit en Pals. Van 13 juli-17 augustus 2008 begint de dienst elke zondag om 11.00 uur. Voorgangers: 13 en 20 juli ds. R.V.E. Lafeber uit Appingedam, 27 juli en 3 augustus ds. D. van Duijvenbode uit Urk, 10 en 17 augustus de heer Mario Batenburg uit Wijk bij Duurstede. Op de camping is een klein liturgisch centrum met geluidsversterking en zitplaatsen in de openlucht (zie voorplaat van dit nummer van Kerkinformatie). Na de dienst is er gelegenheid om bij een kop koffie of een glas fris elkaar te ontmoeten. De afgelopen jaren komen tijdens de ‘topzondagen’ met meer dan 500 mensen bijeen om met elkaar in de open lucht de zondag te vieren.
Wie in de buurt komt is van harte uitgenodigd de diensten bij te wonen. Informatie: Aart Batenburg, tel. (0343) 59 73 30 of
24
06 10 52 40 19, e-mail aart.batenburg@ casema.nl, website www.eldelfinverde. com
Kerkinformatie
BERICHTEN
Juni 2008
KPV trainingen Zon en Schild 2009 In 2009 zijn er twee verschillende vormen van partime trainingen voor Klinisch Pastorale Vorming in Amersfoort. Een aaneengesloten training begint op 20 april, duurt van maandag t/m donderdag en eindigt op 2 juli. Hieraan is een terugkomweek in 2010 verbonden.
Een ‘gebroken’ training, van maandag tot en met woensdag (!), waarvan het eerste zesweekse blok op 17 augustus begint en op 23 september eindigt. In 2010 zijn er dan twee drieweekse blokken in het voor- en najaar, eveneens van maandag tot en met woensdag.
De kosten van deze trainingen worden vergoed door instellingen, kerken en fondsen. Informatie:
[email protected] en www.symfora.nl, tel. (033) 460 98 33 (Hennie Kievit/ Dineke Havinga, trainers).
Ontmoetingsdag 7 juni: Over grenzen gaan De redacties van het oecumenisch maandblad Open Deur en van het Belgische protestants tijdschrift rond geloof en samenleving De Open Poort organiseren samen een dag over ‘grenzen’. Grenzen bieden mensen veiligheid, maar kunnen je ook gevangen houden of buitensluiten. Welke grenzen heb je nodig? Na de oriëntatie op het thema en ontmoeting d.m.v. een spel zijn er enkele workshops: 1. Bibliodrama (verspieders in het beloofde land) met Erik Herrebosch, pastoraal agoog en educatief medewerker Centrum voor Christelijk Vormingswerk Antwerpen en Marie-Heleen Lüchinger, docent godsdienst in Leiden. 2. Wandelen naar een van de werkplekken van het Pastoraat Oude Wijken in
Rotterdam, met Katinka Broos, predikant bij het Oude Westenpastoraat in Rotterdam. 3. Nieuwe buren, interreligieuze dialoog in de praktijk: Over contacten tussen verschillende culturen en godsdiensten, met Mehmet Kaya en Kasper Smeets, actief in diverse Rotterdamse initiatieven. 4. Ik heb mijn kop gestoten: Hoe houd je je grenzen op een gezonde manier open? Lichaams- en ervaringsgerichte oefeningen rond over je grenzen gaan én je grenzen aanvoelen en beschermen. Met Petra Schipper, ziekenhuisaalmoezenier, psychotherapeut en redactielid van De Open Poort. 5. Veranderen door kinderen: Grenzen en generaties – welke grenzen heb je in je eigen leven verlegd door en in contacten met
andere generaties? Met Aart Mak, omroeppastor bij Kerk zonder Grenzen van Radio Bloemendaal en redactielid van Open Deur. 6. Grenzen aan de groei – Accra in de prak tijk: Hoe kun je als geloofsgemeenschap de belijdenis van Accra in praktijk brengen? Met dr. Greetje Witte-Rang, theologe en onderzoekster op het terrein van oecumenische vragen. De dag wordt gehouden op zaterdag 7 juni 2008, van 10.00-16.00 uur in Rotterdam. Deelname kost € 12,50, inclusief lunch. Informatie en aanmelding: Open Deur, Postbus 29, 2700 AA Zoetermeer, tel. (079) 363 31 75 (ma, do, vrij), e-mail: opendeur@ boekencentrum.nl.
Cursus omgaan met de dood In trainingscentrum ‘Zon en Schild te Amersfoort wordt van 13-17 oktober een cursusweek gehouden met als thema: Omgaan met de dood. De begeleiding van mensen rond het levenseinde is doorgaans een belangrijk onderdeel van de werkzaamheden van de pastor of kerkelijk werker. Communicatie rond ‘de dood’ wordt onderzocht en geoefend door middel van verbatim-analyse, rollenspel en creatieve werkvormen. Ook de theologie komt aan de orde zeker nu de hemel voor humanisten terug is en cardiologen een eeuwig leven vermoeden. En wat zijn de gevolgen voor de persoon van de pastor als hij of zij
veelvuldig omgaat met ziekte, aftakeling en dood? Wat zijn haar of zijn spirituele bronnen? Kortom een kans voor pastores die met dit thema aan de slag willen en feedback van collega’s een kans vinden. De kosten van deze trainingen worden vergoed door instellingen, kerken en fondsen. Informatie:
[email protected] en www.symfora.nl, tel. (033) 460 98 33 (Hennie Kievit / Dineke Havinga, trainers).
Gemakkelijk eigen kerkelijke website starten Vanaf nu kan iedere kerkelijke gemeente binnen de Protestantse Kerk in Nederland zich op het internet presenteren. Technische kennis is niet langer vereist. Geboden wordt een basispakket dat, afhankelijk van uw behoefte, met verschillende mogelijkheden uitgebreid kan worden. Wie gebruik maakt van het aanbod Protestantsekerk.net kan de website heel gemakkelijk bijhouden met een gebruiksvriendelijk Content Management Systeem
(CMS). In een handomdraai verandert men teksten en afbeeldingen. Ook (algemene) classicale vergaderingen kunnen aanhaken en profiteren van de mogelijkheden die Protestantsekerk.net biedt. Om het webaanbod mogelijk te maken werkt de dienstenorganisatie van de Protestantse kerk in Nederland samen met Human Content mediaproducties. Daardoor zijn de kosten voor een basispakket laag. Voor € 150 exclusief BTW per
25
jaar staat uw website op het internet. Wilt u een eigen website met een eigen identiteit, professioneel, actueel en goed te vinden? Ga dan voor meer informatie naar www. pkn.nl zie botton: protestantsekerk.net. Van eenvoudige websites tot allerlei interactieve mogelijkheden: het kan allemaal. En ... heeft u al een eigen internetadres? Dan kunt u dit behouden en meenemen.
Kerkinformatie
Juni 2008
RUBRIEK
Predikantwisselingen Beroepen
Bedankt
te Barendrecht (herv. Immanuëlkerk), ds. A.A. Floor te Elburg (herv.); te Bodegraven (hervormd wijk 1), ds. L.W. Smelt te De Bilt; te Bodegraven (herv. wijk 2), ds. M.F. van Binnendijk te Capelle ad IJssel; te Bruchterveld, ds. J. Schipper te Ommen; te Giessendam/Neder-Hardinxveld (wijk 3 Zuid), ds. J.A.W. Verhoeven te Oudewater-Hekendorp; te Holten (geref.), ds. A.A. van der Spek te Enter; te Nieuweroord-Noordscheschut (herv.), ds. J. Prosman te Genderen; te Nieuw-Stadskanaal (herv. Oosterkadekerk), ds. J. Prosman te Genderen; te Oud-Beijerland (herv. wijkgem. West), ds. C.H. Hogendoorn te Waverveen; te Rijssen (hervormd wijk 1), ds. J. van der Meijden te Leiden (Marewijk); Surhuisterveen/Boelenslaan (herv.) en Surhuisterveen (geref.) ds. W.J. van Dijk te Zwaagwesteinde; te Putten (hervormd wijk 5), ds. F. Hoek te IJsselmuidenGrafhorst; te Wanneperveen/Belt-Schutsloot, ds. W.J. Menkveld te Tange-Alteveer (parttime); te Zeist (Noorderlichtgemeente), ds. R.A. Bosch te Maastricht (studentenpred. pt).
voor Hattem (herv. wijk 2), ds. T. Jacobs te Broek op Langedijk; voor Naaldwijk (herv.), ds. E.J. de Wijer te Zoeterwoude; voor Putten (herv. wijkgem. 5), ds. F. Hoek te IJsselmuiden-Grafhorst; voor Sliedrecht (herv. wijk 4), ds. C. van de Scheur te Veenendaal; voor Tholen, ds. G. Wassinkmaat te Hoevelaken.
Aangenomen naar Amsterdam (vereniging van vrijz. protestanten), proponent J.J. van der Vaart te Amsterdam; naar Berlicum-Rosmalen, ds. P. Vliegenthart te Utrecht; naar Bruchterveld, ds. J. Schipper te Ommen; naar Gouda (herv. St.-Janskerk wijkgem. B), ds. C. van Duijn te Amsterdam; naar Groningen (wijkgemeente Nieuwe Kerk), ds. E.J. Veldman te Enschede; naar Holten (geref.), ds. A.A. van der Spek te Enter; naar Klundert (geref.), ds. J.A. Dekker te Zwartsluis; naar Landsmeer
Beroepbaar Proponent R.P. Israël, Oudezijds Achterburgwal 102, 1012 DS Amstelveen. proponent A.C. de Kruijf, Gorinchemseweg 26, 4231 BH Meerkerk; proponent H.C. Mulderij, Jaltadaheerd 151, 9737 HK Groningen.
Overleden
(deeltijd), proponent R.P. Israël te Amsterdam; naar Linschoten (herv.), ds. B.M. van den Bosch te Mastenbroek; naar Losser (g.v. Twentse Zorgcentra), proponent J. Bos-de Lange te Almelo; naar Midwolda, ds. F.T. Volbeda te Garmerwolde/Thesinge en Ten Post; naar Twello-Teuge (herv.), ds. M.H. Valk te Wijhe; naar Veessen (herv.; deeltijd), ds. J.C. Borst te Welsum; naar Vlieland (prot. gem.), ds. F.H. Weeda te Krommenie; naar Wanneperveen/Belt-Schutsloot, ds. W.J. Menkveld te Tange-Alteveer (parttime); naar Zeist (Noorderlichtgemeente), ds. R.A. Bosch te Maastricht (studentenpred. pt); naar de classis Enschede (studentenpastor Univ. Twente), ds. J.W. BekhofSmit te Hengelo.
5 april ds. G.P. Nooteboom (geb. 27 april 1926); 10 april ds. H.B. Meyboom (geb. 16 januari 1923); 10 april ds. P. van Die (geb. 23 januari 1934); 16 april prof. dr. C.H. Lindijer (geb. 21 december 1917); 18 april ds. F. de Jonge (geb. 13 april 1936); 19 april ds. C.I.R. 27 september 1917; 1 mei ds. S. de Jong (geb. 26 september 1926); 8 mei ds. C.L. Timmers (geb. 9 april 1928).
Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail:
[email protected] Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld, e-mail:
[email protected]
BERICHTEN
Jan-Gerd Heetderks woordvoerder Protestantse Kerk De directie van de Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland heeft drs. Jan-Gerd Heetderks benoemd tot woordvoerder en coördinator corporate communi-
catie. De benoeming gaat in per 1 september. Jan-Gerd Heetderks (50) is predikant van de Protestantse Kerk in Nederland en momenteel werkzaam in de Protestantse
Gemeente te Oosterhout. Heetderks was preses van de generale synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland en tot april 2007 van de Protestantse Kerk in Nederland.
Wies Houweling algemeen secretaris NPB De Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB heeft de Amsterdamse predikant Wies Houweling met ingang van september benoemd tot haar nieuwe algemeen secretaris. De Nederlandse Protestantenbond (NPB) is een religieuze vereniging van ondogmatisch denkende leden en vrienden van diverse religieuze pluimage. De landelijke vereniging met zestig afdelingen en ruim vijfduizend leden kenmerkt zich door openheid voor ver-
schillende vormen van religieus beleven, binnen en buiten de kerken. De vereniging is op zoek naar vormen van moderne religiositeit en eigentijdse geloofsbeleving. In deze zoektocht probeert men religie, wetenschap en cultuur met elkaar te verbinden. De NPB staat in de traditie van vrijdenkende geloofsbewegingen en religieushumanistische bewegingen. Wies Houweling is sinds 1994 predikant van de Protestantse gemeente in de Willem
26
de Zwijgerkerk in Amsterdam Oud-Zuid. Ze heeft tot 2007 de Nederlandse kerken vertegenwoordigd in de Wereldraad van Kerken. Daarnaast is zij voorzitter van de christelijke vredesbeweging Kerk en Vrede en bestuurslid van de IKON. Houweling zal het vitaliseringproces van de NPB verder vormgeven en begeleiden en stem geven aan een belangrijk deel van vrijzinnig religieus Nederland.
Kerkinformatie
BIJBELTEKSTEN RUBRIEK
Juni 2008
Juni 2008 Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene. zo 1 Jezus zegt: Wie mijn woorden hoort en ernaar handelt, kan vergeleken worden met een verstandig man, die zijn huis bouwde op een rots. (Matteüs 7: 24-27)
wo 11 Mozes sprak tot het volk: Het is niet omdat u talrijker was dan de andere volken dat de Heer u lief kreeg en uitkoos, maar omdat hij u liefhad. (Deuteronomium 7: 7-8)
ma 2 Wanneer je de beschuldigende vinger uitbant, wanneer je de hongerige schenkt wat je zelf nodig hebt, dan zal je licht in het donker schijnen, je duisternis wordt als het licht van het middaguur. (Jesaja 58: 7-10)
do 12 Johannes schreef aan de eerste christenen: Wat u vanaf het begin hebt gehoord, laat dat in u blijven. Dan zult u in de Zoon en in de Vader blijven. (1 Johannes 2: 24-28)
di 3 Jezus zegt: Mijn gebod is dat jullie elkaar liefhebben zoals ik jullie heb liefgehad. (Johannes 15: 9-13) wo 4 Jezus zegt: Ik ben de goede herder. Mijn schapen zullen naar mijn stem luisteren: dan zal er één kudde zijn, met één herder. (Johannes 10: 11-18) do 5 De duisternis wijkt en het ware licht schijnt al. Wie de ander liefheeft, blijft in het licht. (1 Johannes 2: 7-10) vr 6 Christus heeft gebeden tot God die hem kon redden van de dood, en werd verhoord om zijn nederige overgave aan God. (Hebreeën 5: 1-10) za 7 Jezus kan met onze zwakheden meevoelen, juist omdat hij, net als wij, in elk opzicht op de proef is gesteld, met dit verschil dat hij niet vervallen is tot zonde. (Hebreeën 4: 14-16) zo 8 Jezus zegt: Barmhartigheid wil ik, geen offers. Ik ben niet gekomen om rechtvaardigen te roepen, maar zondaars. (Matteüs 9: 10-13) ma 9 Laten we God naderen met een oprecht hart en een vast geloof. Laten we zonder te wankelen datgene blijven belijden waarop we hopen, want hij die de belofte heeft gedaan is trouw. (Hebreeën 10: 19-25) di 10 Jezus zegt: Maak je geen zorgen over je leven… Jullie hemelse Vader weet wel wat jullie allemaal nodig hebben. Maak je geen zorgen voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf. (Matteüs 6: 25-34)
vr 13 De opgestane Jezus maakte het verstand van zijn leerlingen ontvankelijk voor het begrijpen van de Schriften. Hij zei tegen hen: “Er staat geschreven dat de messias zal lijden en zal opstaan uit de dood.” (Lucas 24: 35-48) za 14 Filippus zei tot Jezus: “Laat ons de Vader zien, Heer, meer verlangen we niet.” Jezus zei: “Wie mij gezien heeft, heeft de Vader gezien.” (Johannes 14: 1-12) zo 15 Jezus zei tegen zijn leerlingen: De oogst is groot, maar er zijn weinig arbeiders. Vraag dus de eigenaar van de oogst of hij arbeiders wil sturen om de oogst binnen te halen. (Matteüs 9: 36-10:8) ma 16 De Heer ontrukte mij aan mijn machtige vijand. Hij leidde mij uit de nood en gaf mij ruimte. (2 Samuël 22: 17-20) di 17 Houd vast aan Gods liefde, en zie uit naar de barmhartigheid van onze Heer Jezus Christus, die u het eeuwige leven zal schenken. (Judas 20-21) wo 18 Zacheüs klom in een vijgeboom om Jezus te kunnen zien wanneer hij voorbijkwam. Jezus zei tot hem: “Kom vlug naar beneden, want vandaag moet ik in jouw huis verblijven.” Hij kwam meteen naar beneden en ontving Jezus vol vreugde. (Lucas 19: 1-10) do 19 Jezus zegt: Dit is de wil van hem die mij gezonden heeft: dat ik niemand van wie hij mij gegeven heeft verloren laat gaan, maar dat ik hen allen laat opstaan op de laatste dag. (Johannes 6: 37-40) vr 20 Neig mijn hart naar uw richtlijnen en niet naar winstbejag. Laat mij uw wegen gaan, en leven. (Psalm 119: 33-40)
27
za 21 Johannes schreef: Wie zegt in God te blijven, behoort in de voetsporen van Jezus te treden. (1 Johannes 2: 1-6) zo 22 Jezus zegt: Er valt niet één mus dood neer als jullie Vader het niet wil. Bij jullie zijn zelfs alle haren op je hoofd geteld. Wees dus niet bang. (Matteüs 10: 26-33) ma 23 Moge in Gods dagen de rechtvaardige bloeien, de vrede wereldwijd zijn tot het einde der tijden. Hij zal bevrijden wie arm is en om hulp roept, wie zwak is en geen helper heeft. (Psalm 72) di 24 Toen zijn levenswerk ten einde liep, heeft Johannes gezegd: Wie jullie denken dat ik ben, ben ik niet. Maar let op: na mij komt iemand anders, en ik ben het niet waard om zelfs maar zijn sandalen los te maken. (Handelingen 13: 23-25) wo 25 Stel uzelf in dienst van God. De zonde mag niet langer over u heersen, want u staat niet onder de wet, maar leeft onder de genade. (Romeinen 6: 12-14) do 26 Jij die ontzag hebt voor de Heer, vertrouw op hem. Hoop op het goede, op ontferming en eeuwige vreugde. (Sirach 2: 1-11) vr 27 God zegt: Ik zal voor je uit gaan. Dan zul je weten dat ik de Heer ben, die jou bij je naam roept. (Jesaja 45: 1-7) za 28 Petrus zei: God maakt geen onderscheid tussen mensen, maar hij trekt zich het lot aan van iedereen, uit welk volk dan ook, die ontzag voor hem heeft en rechtvaardig handelt. (Handelingen 10: 1-35) zo 29 Petrus zei tot Jezus: “U bent de messias, de Zoon van de levende God.” Jezus antwoordde: “Gelukkig ben je, want dit is je niet door mensen van vlees en bloed geopenbaard, maar door mijn Vader in de hemel.” (Matteüs 16: 13-20) ma 30 Als we onze weg in het licht gaan, zoals God zelf in het licht is, dan zijn we met elkaar verbonden. (1 Johannes 1: 5-7)
Kerkinformatie
Juni 2008
ADVERTENTIES
Advertenties
Aanlevering
Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties. Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, € 698 en € 1.394. Andere advertenties bestaan in de formaten: 1/8, 1/4, 1/2 en 1/1. De prijzen zijn respectievelijk: € 348, € 698, € 1.394, € 2.788.
Per e-mail aan:
[email protected] (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand), per fax aan (030) 880 14 45, of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.
Logo’s Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste tekst) te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking
ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.
Uiterste aanleverdata: Juli/augustusnummer: 4 juni Septembernummer: 6 augustus Oktober: 3 september De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.
Hart voor de Kerk…… is ook …… Hart voor de Stad De Protestantse Gemeente (i.w.) te ’s-Hertogenbosch (PGH) is een open en gastvrije gemeente! Met vele diaconale en missionaire activiteiten staan wij midden in de Bossche samenleving en onze oecumenische activiteiten zijn veelal stadgericht. De PGH vervult een spilfunctie in de regio/classis.
De Protestantse Gemeente te Maarn-Maarsbergen zoekt voor de wijk rond de Dorpskerk (ongeveer 350 leden) een evenwichtige, eigentijdse en inspirerende
De komende jaren willen wij dit continueren en verder uitbouwen door aandacht te geven aan het vergroten van onze betrokkenheid bij de plaatselijke gemeenschap, door het versterken van de binding tussen onze gemeenteleden, het verder uitbouwen van onze missionaire activiteiten en het vormgeven aan het Citypastoraat.
(emeritus) predikant (m/v) voor 2-3 dagen per week
Wij denken aan iemand die:
Vanwege het “met emeritaat gaan” van één van onze predikanten, zijn wij op zoek naar een
– bezield is door het evangelie van Jezus Christus en die in prediking en liturgie de gemeente inspireert en toerust voor het leven van iedere dag. – in een open gesprek met de gemeente een goede middenweg weet te vinden tussen de traditionele liturgie en vernieuwende elementen. – midden tussen de mensen staat, oor en oog voor hen heeft en met empathie invulling geeft aan pastoraat. – oog heeft voor kinderen en jongeren en hen bij de gemeenschap wil betrekken.
fulltime predikant m/v die zich thuis voelt in deze missionaire en oecumenische gemeente en die een belangrijke bijdrage wil leveren aan de uitdagingen waar wij voor staan. Als predikant werkt u geïnspireerd vanuit een moderne theologische visie, maar heeft u oog voor de verschillende opvattingen die inherent zijn aan onze pluriforme gemeente.
Nabij de Dorpskerk staat een representatieve pastorie. Benoeming geschiedt volgens ord. 3.27.6
Hebt u interesse in deze mooie uitdaging in één van de gezelligste steden van Nederland, stuur dan voor 15 juli 2008 uw sollicitatiebrief met motivatie en C.V. naar ons kerkelijk bureau, ter attentie van de heer Fien Ewijk. Bij hem kunt u ook een profielschets aanvragen, waarin de specifieke taken worden beschreven die bij deze functie horen. Bij gebleken geschiktheid van meerdere kandidaten gaat, gezien de samenstelling van het huidige team, de voorkeur uit naar een man.
De benoemingcommissie nodigt belangstellenden uit voor 20 juni 2008 schriftelijk te reageren naar de heer A. de Groot, Kolklaan 39, 3953 LB Maarsbergen, tel. (0343) 43 04 03, d.m.v. een brief, met CV, waarin wordt ingegaan op bovengenoemde punten. Voor meer informatie kunt u zich wenden tot de voorzitter van de hoorcommissie, de heer K. van Elst, tel. (0343) 43 15 52. U kunt ook onze website bezoeken: www/kerkenmaarnmaarsbergen.nl
Adres: Kerkelijk bureau PGH (beroepingscommissie), t.a.v. de heer L. Ewijk, Kerkstraat 20 5211 KG ’s-Hertogenbosch, telefoon: (073) 613 97 40. Het e-mailadres van het kerkelijk bureau luidt:
[email protected]
28
Kerkinformatie
Juni 2008
ADVERTENTIES RUBRIEK
Binnen de dienst geestelijke verzorging van Circonflex, Stichting voor zorg, wonen en welzijn, onderdeel van Surplus, zijn wij op zoek naar een
Geestelijk verzorgende Plaats in de organisatie Samen met uw collega katholiek-geestelijk verzorgende begeleidt u cliënten van verpleeghuis Sancta Maria en verzorgingshuis Huize Zevenbergen te Zevenbergen. Incidenteel worden ook werkzaamheden verricht binnen de andere locaties van de stichting. Samen met andere disciplines en het verpleeg- en verzorgingsteam werkt u multidisciplinair samen en heeft u een eigen professionele en betrokken inbreng.
De Protestantse Centrumgemeente Grote Kerk (i.w.) te Apeldoorn zoekt een
pastorale jeugdwerker M/V De centrumgemeente Grote Kerk heeft een actief jeugdwerk met kindernevendienst, 12+ dienst en catechese. Er is behoefte aan een verdere versterking van het jeugdwerk. Daarbij wordt vooral gedacht aan het sterker betrekken van de jeugd bij de vieringen van de gemeente. Concreet kan bijvoorbeeld gedacht worden aan muziekprojecten ter voorbereiding op bijzondere vieringen en aan het mede voorbereiden van jeugddiensten. Wij zoeken iemand die: – De huidige taakgroep jeugdwerk professioneel kan ondersteunen – Een relevante opleiding heeft afgerond op HBO-niveau – De nodige ervaring heeft op dit terrein – Affectie heeft met jonge gemeenteleden – Over goede communicatieve eigenschappen beschikt – Goed kan samenwerken met de predikant en de pastorale werker ouderenwerk Wij bieden: – Een enthousiast team – Een aanstelling voor ongeveer 10 uur per week – Een aanstelling voor de duur van 1 jaar met een optie op verlenging – Afhankelijk van de kandidaat salariëring conform de gebruikelijke inschaling Informatie en reactie: Voor nadere inlichtingen over deze functie kunt u contact opnemen met: De heer J. Vos (jeugdouderling) Tel. (055) 521 49 13 Mobiel: 06 51 59 18 94
Mw. M. Stam, scriba tel. (055) 576 71 06 e-mail:
[email protected]
Functie De geestelijk verzorgende heeft een begeleidende en hulpverlenende taak bij het zingevingsproces van cliënten en direct betrokkenen. Bij vieringen in onze kapel gaat u voor en tevens verzorgt u inspirerende bijeenkomsten op huiskamerniveau. U ondersteunt medewerkers en vrijwilligers. Wij vragen – een universitaire opleiding Theologie – werkervaring als predikant en affiniteit met de oudere mens en zijn omgeving – oecumene en openheid naar andere levensbeschouwingen – U kunt goed zelfstandig werken en durft initiatieven te nemen – U houdt van samenwerken, bent open en communicatief – U heeft de beschikking over eigen vervoer. Informatie / Sollicitatie Nadere inlichtingen over deze functie kunt u inwinnen bij mw. G. Verlijsdonk, geestelijk verzorger, tel. (0168) 35 05 30 of op de website www.circonflex.nl. Uw schriftelijke sollicitatie of e-mail, voorzien van Curriculum Vitae, zien wij graag vóór 5 juni a.s. tegemoet. De gesprekken zullen plaatsvinden op 9 of 10 juni a.s. U kunt uw sollicitatie richten aan Circonflex, t.a.v. mw. A. Janse, medewerkster P, O en O, Kasteelweg 4, 4761 BN Zevenbergen, of via E-mail:
[email protected].
KLAZINAVEEN – NIEUW DORDRECHT Bent u iemand die – zelfstandig wil werken in een eigen wijk, – wil samenwerken met vrijwilligers en predikant, – een serieuze bijdrage wil leveren aan vormings- en toerustingswerk, – kerkelijk werker is en in het bezit is van juiste papieren om in een PKN-gemeente te werken, – in een aantrekkelijke regio namelijk Zuidoost Drenthe wil werken? Zoekt u – een gemeente die wat betreft de geloofsbeleving een veelkleurig spectrum vormt, – een gemeente waar vieringen, pastoraat, diaconaat, jeugd-en jongerenwerk en omzien naar elkaar belangrijk zijn? Dan zoeken wij u. Solliciteer dan naar de Protestantse Gemeente Eben-Haëzer Klazienaveen Nieuw Dordrecht. Het betreft een deeltijdbaan voor 18 uren. Uw salaris is volgens de CAO voor kerkelijk medewerkers (PKN).
Uw sollicitatiebrief met actueel Curriculum Vitae kunt u tot 3 weken na verschijning in dit blad sturen naar:
Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met de predikant, Drs J. Donker, tel. (0591) 31 23 75, of Mevrouw S. Schoe-van Hilten, voorzitter van de kerkenraad, tel. (0591) 31 42 33.
Mw. M. Stam Prinsenhof 12 7315 HX Apeldoorn.
Uw sollicitatie kunt u richten aan de scriba, de heer B.J. van Dijk, Derksweg 47, 7891 PL Klazienaveen of per e-mail
[email protected]. De sollicitatietermijn sluit 15 juli a.s.
29
Kerkinformatie
Juni 2008
ADVERTENTIES RUBRIEK
De Protestantse Gemeente Sint-Catharijne te Brielle komt graag in contact met
een predikant (v/m) die mee lid wil zijn van onze gemeente en daarin fulltime wil werken. (de invulling is voor 80% voor de gemeente in Brielle en 20% voor de kleine buurgemeente Tinte)
Wij zoeken een predikant die: – gevoel heeft voor vernieuwing in taal en liturgie – bereidheid heeft om in veranderings-processen een stimulerende rol te spelen – die het fijn vindt samen te werken met mensen van alle leeftijden en jong en oud weet te boeien en te bezielen. – aantoonbare managementkwaliteiten heeft. – bereid is samen te werken met de andere fulltime predikant. (de 3e predikant gaat binnenkort met pensioen en wordt niet vervangen) – de pastorale zorg en het kerkenraadswerk van Tinte op zich neemt – werkervaring heeft in een eerdere kerkelijke gemeente.
Over onze kerkelijke gemeente: – Vanaf 1993 zijn we in Brielle SOW-gemeente en sinds Advent 2004 gefuseerd. Met de Protestantse Gemeente te Tinte werken we samen sinds 1991 (0,2 fte). – We proberen een open gelovende gemeenschap te zijn die werkt vanuit de monumentale Sint-Catharijnekerk. – De enthousiaste gemeente van 2000 leden telt 300 vrijwilligers, die actief zijn op allerlei terreinen in ons gemeente-zijn. – We durven zoeken naar verandering in liturgie en zoeken met elkaar naar wegen waarin de rijkdom van Gods Woord aan het licht komt en betrokkenheid vergroot wordt. Over Brielle: Brielle is een prachtige stad met een rijke historie. Op 1 april 1572 werd deze stad immers de eerste vrije stad voor de Prins van Oranje.
In overleg zullen de mogelijkheden worden onderzocht voor woonruimte.
Voor geïnteresseerden is een informatiepakket beschikbaar met daarbij ingesloten de profielschets. Voor meer informatie verwijzen we naar onze website: www.catharijnekerk.nl De beroepingscommissie nodigt belangstellenden uit om haar/zijn/hun brief voor 1 september te richten aan de voorzitter van de beroepingscommissie, dhr. W. Fortuin, Bieningen 25, 3232 PE Brielle.
VRIJWILLIGERS vertrouwd verzekerd
kost niks, maar Een vrijwilliger i s o n b e t a a l b a a r. t dat. Donatus begrijp
aansprakelijkheids- en collectieve ongevallenverzekering voor kerkelijke vrijwilligers
donatus Po s t b u s 5 0 0
52 4 0 A M R o s m a l e n
www.donatus.nl
30
t e l . 073 - 5 2 2 170 0
Kerkinformatie
Juni 2008
ADVERTENTIES RUBRIEK
De Hervormde Gemeente Burgh (PKN) zoekt een
predikant m/v Het ringdorp Burgh is onderdeel van de kern Burgh-Haamstede op Schouwen-Duiveland. De kerk dateert van 1674. KerkinBurgh, de korte naam van de gemeente, heeft ongeveer 400 leden niet alleen uit het dorp, maar ook uit de omgeving. Het profiel van de gemeente wordt mede bepaald door het toegankelijk willen zijn voor alle inwoners van Burgh en voor de vele vakantiegangers die in de omgeving verblijven. De kerk wil ruimte bieden voor verschillen in geloofsbeleving. In de zondagse vieringen staat de uitleg van de bijbel centraal in relatie tot de hedendaagse samenleving, theologie, cultuur en wetenschap. De liturgie, regelmatig met muzikale bijdragen, speelt een belangrijke rol. KerkinBurgh is meermalen de eerste gemeente geweest voor een predikant maar voor de huidige vacature worden ook predikanten met ervaring uitgenodigd om belangstelling te tonen voor een beroep van KerkinBurgh. De nieuwe predikant dient naast het pastorale werk in de gemeente ook invulling te geven aan gemeenschappelijke activiteiten met andere kerken in Haamstede en Renesse. Een profielschets van de gemeente en de gevraagde predikant kan worden opgevraagd bij Beroepingscommissie KerkinBurgh, p/a postbus 70, 4328 ZH Burgh-Haamstede of
[email protected] Belangstellenden worden uitgenodigd om zich vóór 20 juni a.s. schriftelijk met CV te richten tot het bovenstaande adres. N.B. de website www.kerkinburgh.nl is in revisie.
GROEPSHOOFD AFDELING BETALINGSVERKEER/CREDITGELDEN
(36 uur p/w)
U
uw taken zijn:
De Gereformeerde Kerk van Loosdrecht zoekt een
O
Op het gebied van sparen,
predikant(e) in deeltijd (80%)
lenen, betalingsverkeer en
Ànanciële advisering biedt SKG (Stichting Kerkelijk
Onze gemeente telt ca. 450 leden en is pluriform samengesteld. Veel van onze leden doen actief mee aan het werk in en om de kerk.
Geldbeheer) kerken en aanverwante organisaties een compleet productenpakket
Onze gedachten gaan uit naar een predikant(e) die: – Gods woord eigentijds, helder en met enthousiasme uitlegt aan jong en oud – minimaal in één gemeente ervaring heeft – oog heeft voor een verzorgde eredienst – zich van harte in wil zetten voor het pastoraat – een positieve houding heeft en communicatief sterk is – actief is in het geven van catechisatie en gemeentetoerusting – een oecumenische instelling heeft.
aan. SKG staat midden in de kerkelijke wereld en heeft haar dienstverlening daar volledig op afgestemd. Zonder winstoogmerk, maar wel met inzicht in de kapitaalmarkt en een jarenlange ervaring in Ànanciële dienstverlening.
• leiding geven aan een klein team • verantwoordelijk voor gang van zaken op de afdeling • verrichten van en ondersteuning geven aan de operationele werkzaamheden op de afdeling (meewerkend voorman/vrouw) • aanspreekpunt buitendienst voor werkzaamheden binnendienst • volgt actuele ontwikkelingen rond betalingsverkeer op de voet en levert als zodanig een waardige bijdrage aan het dynamische beleid van SKG
U
uw proÀel is: • • • • • • •
MBO+ niveau boekhoudkundige kennis servicegericht leidinggevende capaciteiten procesmatig kunnen werken teamplayer met gevoel voor humor kerkelijk meelevend
S
Spreekt deze functie u aan en herkent u zich in het proÀel, neem dan voor verdere informatie contact op met de heer T.H. Copier (tel. 0182-58 80 00) of stuur uw sollicitatiebrief met cv binnen 2 weken na verschijning van deze advertentie aan de directie van SKG, Postbus 147, 2800 AC GOUDA.
Onze pastorie staat op een goede locatie, in een aantrekkelijke, kindvriendelijke omgeving. Voor uitgebreide informatie of reactie: Nella Yperlaan, tel. (035) 582 19 28, of Theo Leene, Hallincklaan 30, 1231 VV Loosdrecht, tel. (035) 582 38 26, e-mail:
[email protected]
www.skggouda.nl Advertentie 131x196.indd 1
31
Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
20-03-2008 10:12:03
Kerkinformatie
ADVERTENTIES RUBRIEK
Juni 2008
Vreedenhoff is een protestants-christelijk Woon- Zorg- en Activiteitencentrum voor ouderen. Het heeft een open, oecumenisch karakter en is gelegen aan de rand van Arnhem in een bosrijke omgeving. Binnen Vreedenhoff bestaat per 1 oktober 2008 een vacature voor
Geestelijk verzorger / predikant m/v
De Protestantse Gemeente Winsum-Obergum i.w. kenschetst zich als: – een levende gemeente van mensen, die samen op veel verschillende manieren hun geloof en verbondenheid handen en voeten willen geven; – geïnspireerd om vanuit het geloof signalen te laten zien van het Koninkrijk van God; – openstaand voor iedereen, die mee wil doen; – een zoekende gemeente, die niet de wijsheid in pacht heeft; – een gemeente, die als ijkpunt heeft dat ze kerk van de Heer is.
20 uur per week Functie-inhoud De geestelijk verzorger is verantwoordelijk voor de uitvoering van de individuele geestelijke verzorging en van groepsbijeenkomsten, zoals Bijbel- en gesprekskringen, zangmiddagen en groepsgesprekken met p.g.cliënten/bewoners. Daarnaast begeleidt en ondersteunt de geestelijk verzorger cliënten, medewerkers en vrijwilligers bij het voorbereiden en uitvoeren van activiteiten met betrekking tot de geestelijke verzorging, o.a. door scholingsbijeenkomsten. Van de geestelijk verzorger wordt verwacht leiding te kunnen geven aan kerkdiensten (ongeveer 2x per maand) en rouwdiensten en herdenkingsdiensten.
Door het emeritaat van één van onze twee predikanten zoeken wij per 1 september 2008 een
predikant(e) voor 0,8 fte
Functie-eisen De geestelijk verzorger moet in het bezit zijn van een afgeronde theologische opleiding, bij voorkeur op universitair niveau en lid zijn van de Protestantse Kerk (PKN). Ervaring met ouderen en vertrouwdheid met het protestantse én rooms-katholieke geloofsgoed en de daarbij behorende liedcultuur is gewenst. Daarnaast openheid voor andere levensbeschouwelijke achtergronden. De geestelijk verzorger moet bereid zijn zich verder te ontwikkelen. De geestelijk verzorger woont in de nabijheid van of in Arnhem.
U leidt onze gemeente samen met een collega-predikant (eveneens 0,8 fte). U wordt bijgestaan door een Centraal Aanspreekpunt. Deze functionaris ondersteunt de predikanten gedurende vier dagdelen per week, o.a. op het gebied van de planning (van het bezoekwerk), communicatie en administratie. De Protestantse Gemeente Winsum-Obergum heeft ruim 1900 leden. Meer informatie over onze gemeente is te vinden op onze website www.pgwo.nl. Winsum is een landelijk gelegen forensendorp, met als toeristische slogan ‘Kanodorp bij uitstek’. Winsum ligt ongeveer 15 km boven de stad Groningen.
Aanbod Wij bieden een arbeidsplaats in een plezierige en dynamische werkomgeving, die gekenmerkt wordt door een goede sfeer en collegialiteit. Goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden conform de CAO voor verpleeg- en verzorgingshuizen.
Voor onze gemeente denken wij aan een predikant, die ervaring heeft met: - het werken in een gemeente die behoort tot de Protestantse Kerk; - het leiden van verschillende vormen van eredienst; - (zwaardere) pastorale zorg.
Sollicitatie voor 10 juni a.s. Informatie is te vinden op de website www.vreedenhoff.nl. Ook kunt u voor informatie mailen naar ds. I. Eldering, e-mail:
[email protected]
Daarnaast is de predikant: – een inspirerend spreker met gevoel voor liturgie en geen schroom voor het experiment; – educatief vaardig in het werken met verschillende en wisselende groepen; – communicatief- en conflictvaardig en heeft een open instelling; – gewend om samen te werken of gericht op samenwerken en zet zichzelf niet op de voorgrond; – bij voorkeur een jongere predikant.
Sollicitatiebrieven kunt u richten tot de heer T. van Leeuwen, directeur Vreedenhoff, Esperantolaan 2, 6824 LV Arnhem, e-mail:
[email protected] De sollicitatiegesprekken zullen plaatsvinden op donderdag 19 juni 2008.
Het doorlopen hebben van de KPV (Klinische Pastorale Vorming) training is een pre. Voor meer inlichtingen en/of het opvragen van een informatiepakket, kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie, Henk Boersma, Dijkrechter 13, 9951 LS Winsum. Hij is bereikbaar via (0595) 44 19 86 (graag na 19.00 uur) of
[email protected]. Als u denkt dat u bij onze gemeente past, dan zien wij uw schriftelijke reactie met CV graag vóór 12 juni 2008 op bovenstaand adres tegemoet.
32
Kerkinformatie
Juni 2008
ADVERTENTIES RUBRIEK
De Protestantse Gemeente te IJsselstein (Ut) zoekt voor de uitbreiding van het pastorale team een ervaren
predikant (m/v) voor 0,5 fte In onze gemeente zijn werkzaam een predikant voor 1,0 fte en een pastoraal medewerkster voor 0,6 fte. De kerntaak van de nieuwe predikant zal zijn: het pastoraat in algemene zin, zowel inhoudelijk als beleidsmatig.
De Protestantse Gemeente te Wemeldinge (85%) en de Hervormde Gemeente te Kattendijke (15%) (Zld) vormen een combinatie met een gemeenschappelijke predikantsplaats en hebben gezamenlijk 1132 leden. Met de Bijbel als bron, worden mensen van alle leeftijden en achtergronden aangemoedigd om op eigen wijze een relatie met God te zoeken, te ontwikkelen, te onderhouden en het geloof met elkaar op verschillende manieren te delen.
De gemeente bestaat uit ongeveer 2200 leden en is pluriform van karakter. Binnen deze gemeente hanteren we als uitgangspunten: – ruimte scheppen voor de ontmoeting met God – omzien naar elkaar – heelheid, gerechtigheid en solidariteit dichtbij en veraf. Wij verwachten van de predikant dat hij/zij: – sterke communicatieve eigenschappen heeft en goed kan samenwerken met collegae, gemeenteleden en medewerkers. – het Evangelie en de Bijbelse boodschap met warmte en bevlogenheid brengt en daarin vernieuwend durft te zijn. – open staat voor gezamenlijke voorbereiding van de dienst met anderen. – het stimuleren van jong en oud als een uitdaging ziet. – affiniteit heeft met de oecumene. – bij voorkeur ervaring heeft in tenminste één gemeente, dan wel relevante ervaring heeft opgedaan op andere wijze.
De combinatiegemeente zoekt een fulltime
predikant (m/v) die: – door een aansprekende en hedendaagse manier van preken kan inspireren in zowel de eredienst als andere momenten van viering; – het initiatief en de leiding neemt in het leerproces van de gemeente, waarbij duidelijk aansluiting wordt gezocht bij leeftijd en behoefte; – een actieve en vernieuwende rol speelt om het pastoraat zodanig inhoud te geven, dat gemeenteleden omzien naar elkaar, op een manier zoals Jezus dat bedoelt; – een teamspeler is, spontaan, ruimdenkend en toegankelijk, maar vooral bezielend.
Voor belangstellenden is een informatiepakket beschikbaar. U kunt ook informatie inwinnen via : www.pgij.nl. Uw sollicitatie met CV kunt u voor 16 juni 2008 zenden aan de secretaris van de beroepingscommissie, de heer P. Dufrenne, Tokyostraat 11, 3404 DW IJsselstein, tel. (030) 687 12 19 of per e-mail aan
[email protected]
Er is een profielschets van de gemeente en van de predikantsplaats beschikbaar. Deze en overige informatie is te vinden op www. kerkwemeldinge.nl. Telefonisch kunt u ook contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie, dhr. M.J. van Dijke, tel. (0113) 55 21 75 of met de secretaris, dhr. J.A. de Rooij, tel. (0113) 62 24 05.
Toekomst Traditie Theologie
Bent u geïnteresseerd in de vacature dan nodigen wij u van harte uit schriftelijk of per email te reageren voor 20 juni 2008 ter attentie van de secretaris van de beroepingscommissie: Bakkersboogerd 16 4424 EJ Wemeldinge
[email protected]
Protestantse Theologische Universiteit Utrecht Kampen Leiden
Predikant of geestelijk verzorger worden in de Protestantse Kerk in Nederland? Dan heb je een masteropleiding van de PThU nodig. In Utrecht, in Kampen en in Leiden biedt de PThU verschillende master-opleidingen Theologie aan. Een aantal van deze opleidingen kun je ook in deeltijd volgen.
Het Arnhems Studentenpastoraat (ASP) zoekt een
studentenpastor (m/v) voor 0,50 fte
Toegang tot de masteropleidingen Predikant en Predikant-Geestelijk Verzorger krijg je onder meer met een bachelordiploma Godgeleerdheid van de Universiteit Utrecht of de Universiteit Leiden, of met een bachelordiploma Theologie Klassiek van de vestiging Kampen van de PThU.
Het ASP wil, naast haar bestaande activiteiten in Arnhem, aansluiting zoeken bij regionale en landelijke activiteiten en zoekt naar wegen om meer gebruik te maken van de digitale media en zoekt daarom een echte pionier. Wij bieden een uitdagende functie met veel mogelijkheden deze vorm te geven. Meer informatie: www.asp.nl
Een overzicht van de verschillende masteropleidingen van de PThU vind je op onze website. Daar is ook te vinden welke ándere opleidingen toegang geven tot onze masters.
www.pthu.nl/masteropleidingen
33
Kerkinformatie
ADVERTENTIES RUBRIEK
Feij#^XeYkhiki# WWdXeZdW`WWh(&&. J^[ebe]_[B[l[di# X[iY^ekm_d]
Juni 2008
De Protestantse Kerk in Nederland telt ongeveer 2,3 miljoen leden. De Dienstenorganisatie biedt ondersteuning aan kerk en gemeenten. Namens kerk en gemeenten worden missionaire, diaconale en oecumenische taken uitgevoerd door Kerk in Actie. Het jeugdwerk wordt uitgevoerd door JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk. In de Protestantse Kerk zijn een groot aantal mensen actief als ambtsdragers en vrijwilligers. In de Dienstenorganisatie zijn ongeveer vierhonderd mensen werkzaam.
Pastoraat - Liturgie - Exegese - Verhalen vertellen Locaties: Zwolle en Utrecht Brochure aanvragen en inschrijven: Tel. 038 - 4 699 699 E-mail
[email protected] www.windesheim.nl
De dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland vraagt een
vrijwillig medewerker (m/v) voor de beeldbank van de afdeling Communicatie & Fondsenwerving.
het gebeurt op windesheim
Wij zijn op zoek naar een enthousiaste vrijwilliger ter ondersteuning van het beheer en uitbouw van de beeldbank. De beeldbank bevat 16.000 foto’s van hoge kwaliteit in diverse categorieën. Deze beeldbank is door alle medewerkers van de Protestantse Kerk en ICCO te raadplegen en te gebruiken voor websites, magazines, folders en videoproducties. Werkzaamheden – Bewerken en digitaliseren van beelden – Beschrijven en invoeren van beelden – Opschonen van het beeldbestand – Presentexemplaren sturen naar de fotografen of andere beeldrechthouders – Aanspreekpunt zijn voor redacteuren Kennis van – digitaal archiveren is wenselijk Wij vragen – Iemand die accuraat en zelfstandig kan werken – Iemand die zelfstandig contacten kan onderhouden – Bij voorkeur woonachtig in Utrecht of in de directe omgeving Wij bieden u – een werkomgeving met prettige en betrokken collega’s – een vrijwilligersvergoeding volgens vastgestelde richtlijnen Voor informatie kunt u contact opnemen met Lenny van den Brink,
[email protected] Geïnteresseerd? Stuur uw reactie met CV naar: Protestantse Kerk in Nederland Afd. Communicatie & Fondsenwerving T.a.v. Mw. Renske Druijff Postbus 8504 RM Utrecht Email:
[email protected]
34
‘wordt dit uw nieuwe werkplek voor een eigentijdse schriftuitleg aan een betrokken gemeente?’
‘wordt dit uw nieuwe woonplaats waarin u de kerk pastoraal, oecumenisch en maatschappelijk vertegenwoordigt?’
zijn de bovenstaande vragen voor u een uitdaging? Bent u een predikant die volledig achter de verenigde kerk staat en die betrokken is bij jong en oud binnen de gemeente? Kunt u goed luisteren naar signalen van binnen en buiten de gemeente en zorgen voor passende en zorgvuldige vernieuwingen? Wilt u met optimisme en humor op een inspirerende en motiverende manier, samen met de kerkenraad en gemeente, werken aan de toekomst van de Protestantse Gemeente te Overschie?
Dan bent u de full-time predikant (M/V) die de Protestantse Gemeente Overschie zoekt! Heeft u interesse, dan kunt u uw schriftelijke reactie met CV voor 30 juni 2008 sturen aan de beroepingscommissie p/a mevrouw C.J. Post-Bokhout - Torenlaan 38 - 3043 BS Rotterdam - tel. 010-415 98 53 - e-mail
[email protected] Voor meer informatie kunt u ook contact met haar opnemen.
Kijk bewust: Kies OmegaTV Nu zéér voordelig!
Ga naar ikwilomegatv.nl voor de aanbieding OmegaTV krant 194x125 25 mei.indd 1
29-04-2008 14:24:11
CALL UWE IE N T E H N A V T O H C S T R HET LANDELIJKE STARKELIJK JEUGDWERK SEIZOEN VAN HET KEHEEL NEDERLAND. VOOR JONGEREN IN DENS, WORKSHOPS MET MUZIEK, OPTRE N IDEEËN. EN UITWISSELING VA met o.a.
4REAL
& M U S S O R N A V B O R DJ brug Rotterdam V voor de Erasmus EAN DIVA CEA Locatie: OC 8 SEPTEMBER Datum: ZONDAG 28 12,50 EURO Tijd: 13.00-17.00 | Prijs: w.jop.nl/wakeupcall Voor meer info kijk op ww