Jaarverslag 2012
Stichting Hospice Apeldoorn
Inhoud
Voorwoord
3
Doelstelling Stichting Hospice
4
Bestuur
5
Beleid
5
Kwaliteitzorg
9
Organisatie
10
Deskundigheidsbevordering
12
Opname en aanmelding
13
Evaluatie
14
Financiën
15
Comité van aanbeveling
15
Financiële positie
16
Lijst van afkortingen AWBZ CIZ HKZ IKNL PR REPAL ROC VPTZ VWS Wmo WTZi ZZP
Algemene wet bijzondere ziektekosten Centrum indicatiestelling zorg Harmonisatie kwaliteitsbeoordeling zorgsector Integraal kankercentrum Nederland Public relations Registratie palliatieve zorg (registratie-instrument voor hospicevoorzieningen) Regionaal opleiding college Vrijwilligers palliatieve en terminale zorg Ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport Wet maatschappelijke ondersteuning Wet toelating zorginstellingen zelfstandige zonder personeel
2
Voorwoord
Middels dit jaarverslag leggen wij verantwoording af voor het beleid van en in het Hospice Apeldoorn in 2012. Doelstelling en missie waren de grondslagen voor dit beleid. Het bestuur hecht eraan dit op een transparante wijze te presenteren aan allen die intern of extern bij het Hospice betrokken zijn. Publicatie van het jaarverslag op de website van het Hospice past hierbij. Belangrijk blijft voortdurende aandacht voor de kwaliteit van de zorgverlening aan onze gasten. De naamsbekendheid van het Hospice weerspiegelt zich in een toenemende bedbezetting. In deze moeilijke financiële tijd is maximale aandacht voor begroting en exploitatie van het grootste belang. De financiële situatie van het Hospice is gezond, er is een aanvaardbare reserve, die in de toekomst nog mag toenemen. Hoewel een stichting niet de verplichting heeft van een goedkeurende verklaring is het bestuur verheugd dat een externe deskundige kascommissie de gegevens van het vorige boekjaar in 2012 heeft gecontroleerd. In nauw overleg met de thuiszorg organisatie is de verpleegkundige inzet in 2012 gerelateerd aan het aantal opgenomen gasten en hun zorgzwaarte. Het effect hiervan wordt in onderling goed overleg gevolgd. Het bestuur dankt coördinatoren en alle vrijwilligers voor hun grote inzet voor het Hospice. D.W. van Toorn, voorzitter bestuur stichting Hospice Apeldoorn.
3
Doelstelling Stichting Hospice Hospice Apeldoorn is een ‘Bijna Thuis Huis en bestaat in maart 2013 12½ jaar. De doelstelling van het Hospice is mensen in de laatste levensfase een mogelijkheid te bieden voor een zorgzaam begeleid levenseinde als dat thuis niet meer kan. Dit geldt met name wanneer de mantelzorg overbelast dreigt te raken, al overbelast is of bij het ontbreken daarvan. Het Hospice kenmerkt zich door een sfeer van rust, ruimte en persoonlijke aandacht voor zowel de gast, de naasten als de medewerkers onderling. Deze doelstelling omschrijft de essentie van palliatieve zorg, het bereiken van de hoogst mogelijke kwaliteit van leven zowel voor de zieke als voor de naasten. Palliatieve zorg bevestigt het leven en beschouwt sterven als een normaal proces. Het legt de nadruk op de verzachting van pijn en andere problematische symptomen door middel van aandacht voor de lichamelijke, psychosociale en spirituele dimensie. Het probeert de gast tot de dood te ondersteunen en de nabestaanden te helpen zowel in het omgaan met de zieke als bij de rouwverwerking na het overlijden. Palliatieve terminale zorg is individueel gericht. Uitgangspunt voor de zorg zijn de vragen en behoeften van de gast en dienst naasten. Centraal staat het “er zijn”. Richtinggevend daarbij is de omschrijving van palliatieve zorg zoals die door de Wereldgezondheidsorganisatie is opgesteld. In die omschrijving staat dat het gaat om het signaleren, zorgvuldig beoordelen en behandelen van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard. Vaak zijn medewerkers van het hospice klankbord voor de gast en diens familie bij een groot scala van verschillende vragen. Dit is een van de redenen dat de zorgvrijwilligers geschoold moeten zijn (middels basistraining, deskundigheidsbevordering en verdiepingsgesprekken). Het Hospice wil bovenstaande bereiken door in een aangepaste huisvesting aan de gasten een ‘bijna thuis situatie’ aan te bieden. Er is plaats voor vijf gasten en logeermogelijkheid voor familie. De zorg wordt verleend door een deskundige groep zorgvrijwilligers, ondersteund door gastdames en aangestuurd door coördinatoren. De vrijwilligers staan op elk moment ter beschikking van de gasten en hun familie. Ze zijn speciaal opgeleid om hulp en steun te kunnen bieden in de laatste levensfase. Naast de zorgvrijwilligers verrichten andere vrijwilligers allerlei werkzaamheden. Palliatieve zorg is complexe zorg en vraagt extra deskundigheid. Palliatieve zorg is hoogwaardige zorgverlening door professionals en getrainde vrijwilligers tot aan het overlijden. De professionele zorg wordt verleend door verpleegkundigen van Privazorg, waarbij de huisarts de medisch verantwoordelijke blijft. Er kan gebruik worden gemaakt van de adviezen van het consultteam palliatieve en terminale zorg. Als men dat wenst kan men geestelijke bijstand ontvangen. De missie van het Hospice blijft ook de komende jaren overeind. Samenwerking tussen mantelzorg, vrijwillige inzet en beroepsmatige zorg is daarin belangrijk. De kern is echter in het Hospice gestoeld op een liefdevolle, professionele palliatieve terminale zorg door vrijwilligers.
4
Bestuur St. Hospice Apeldoorn Hospice Apeldoorn is een Stichting met een bestuur dat bestaat uit vrijwilligers. Statutair is bepaald dat het bestuur bestaat uit een oneven aantal van vijf leden. Het Stichtingsbestuur van Hospice Apeldoorn is verantwoordelijk voor de inhoudelijke, beleidsmatige en financiële ontwikkeling van het Hospice. Er is aandacht voor kwaliteit en deskundigheidsbevordering voor zowel de vrijwilligers als de coördinatoren. Het bestuur vergaderde in het verslagjaar zes maal. De discussienota “goed bestuur” opgesteld door de VPTZ in 2010 wordt door het bestuur gebruikt om het functioneren van het bestuur te verhelderen en te verbeteren. Het bestuur heeft dit toegepast en uitgewerkt voor St. Hospice Apeldoorn. Hierin zijn vastgesteld de bestuurssamenstelling, integriteit en verantwoording, de taakverdeling binnen de organisatie,het vrijwilligersbeleid en het communicatiebeleid. De benoemingsprocedure is opgesteld en het bestuursprofiel. Een drietal bestuursleden heeft in 2012 deelgenomen aan een door de VPTZ georganiseerde pilot ‘Goed Bestuur’. Een kascommissie controleert het financiële beleid van het Hospice. Bestuurssamenstelling Op 31 december 2012 bestond het bestuur uit de volgende leden: Dhr. D.W. van Toorn, voorzitter, die 1 januari 2012 is herbenoemd. Dhr. C. Laukens, penningmeester, aftredend 1 juli 2013 één maal herbenoembaar. Dhr. S.Tromp, secretaris, aftredend 16 april 2013 één maal herbenoembaar. Mw. J. Huizer-Siebes, lid, aftredend 16 april 2013 één maal herbenoembaar. Mw. A. Hansma, lid, aftredend 22 augustus 2015 twee maal herbenoembaar. Het bestuur werd ondersteund door Mevr. G. Bothe, notuliste Dhr. W.Koelemij, ambtelijk secretaris Stichting Vrienden van Hospice Apeldoorn Deze stichting, een zelfstandige stichting naast Stichting Hospice, houdt zich bezig met de verwerving van financiële middelen om het Hospice te ondersteunen. Ook in dit verslagjaar ontving het Hospice bijdragen van de St. Vrienden. St. Vrienden van St. Hospice Apeldoorn is sinds januari 2009 eigenaar van het pand Polkastraat 5. St. Hospice Apeldoorn huurt het pand van St. Vrienden.
Beleid Beleidsplan 2011 - 2015 In 2011 is een beleidsplan opgesteld voor de jaren 2011 – 2015. Er is een checklist van beleidspunten, die jaarlijks wordt geëvalueerd. Er is regelmatig overleg tussen de besturen van de Stichting Hospice en de Stichting Vrienden van het Hospice, met name rondom beleid ten aanzien van financiering en exploitatie van het Hospice. Eén keer per jaar vindt een gecombineerde vergadering plaats na het indienen van de concept jaarrekening van beide stichtingen. Met Privazorg AWBZ bv is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten. Voor de vrijwilligers is een vrijwilligersovereenkomst opgesteld ter vervanging van de vrijwilligersafspraken. De nieuwe overeenkomst geldt voor nieuwe vrijwilligers. De vrijwilligers die nog de 'oudere' overeenkomst hebben, kunnen op basis van vrijwilligheid deze overeenkomst ondertekenen. Het instellen van een voorlopige Vrijwilligers Raad is eind 2012 gerealiseerd. 5
Kwaliteit De optimalisering van de kwaliteit van zorg is voortgezet. Gestreefd wordt naar continue aandacht voor zowel de organisatorische als professionele kant hiervan. Er is aandacht voor kwaliteit door middel van scholing en deskundigheidsbevordering van vrijwilligers en coördinatoren. Er zijn trainingen, cursussen en verdiepingsavonden gegeven. Er wordt gewerkt volgens protocollen die regelmatig bijgesteld worden. Alle protocollen, overlegstructuren en procedures zijn duidelijk voor iedereen vindbaar vastgelegd in het organisatiehandboek. Het Hospice voldoet hiermee aan de aanbevelingen in het beleidsplan van de VPTZ. In 2011 is gewerkt met 24-uursverpleegkundige zorg. In september 2011 is dit via een enquête geëvalueerd. De uitslag van de enquête in september 2011 was reden de inzet van de verpleegkundigen te wijzigen in een strikt gast-gebonden inzet, waardoor de aanwezigheid van verpleegkundigen vooral afhankelijk is van de bezetting in het Hospice en de zorgzwaarte van de gasten. 1 maart 2012 is de inzet van verpleegkundigen gewijzigd zoals boven beschreven. Voor begeleiding van deze flexibele inzet is een werkgroep ingesteld. Deze werkgroep is nog steeds actief en rapporteert aan de coördinatoren. Met Privazorg AWBZ is de deskundigheidsbevordering van de verpleegkundigen geregeld. Privazorg heeft hiervoor een bedrag beschikbaar gesteld. In 2013 worden cursussen gegeven voor verpleegkundigen en voor verpleegkundigen en zorgvrijwilligers samen. In het verslagjaar heeft de werkgroep spiritualiteit zich bezig gehouden met het voorbereiden van nascholing hierover in 2013. Sinds 1 januari 2010 participeert het Hospice in de symptoomregistratie bij terminale patiënten en wordt hierbij ondersteund door universitair hospice Demeter en het Universitair Palliatief Centrum Utrecht. Registratie van klachten vindt plaats gedurende het verblijf van de gast, verschuivingen in het klachtenpatroon kunnen reden zijn het beleid aan te passen. In 2010 is gestart met de Registratie Palliatieve Zorg bij Hospice Voorzieningen (REPAL) van het IKNL. Geregistreerd worden diagnose, zorggegevens en verblijfsduur. Deze registratie levert veel management gegevens op, die ook voor andere registraties gebruikt kunnen worden. Verantwoording en registratie Het Hospice neemt deel aan de landelijke VPTZ registratie. In verband met de VWS subsidiëring wordt het aantal opgenomen gasten per telperiode van twaalf maanden doorgegeven aan VWS. Dit aantal is de parameter voor de hoogte van de overheidssubsidie. Financiën Het Hospice kan zich financieel staande houden door overheidssubsidie, giften en fondsenwerving. De financiële situatie van het Hospice is gezond. In de huidige subsidieregeling VWS is rekening gehouden met de kosten van betaalde coördinatie, deskundigheidsbevordering en huisvesting. Nadrukkelijk wordt gesteld dat de subsidie niet voor 100% de exploitatie kan en moet dekken; aantrekken van geld uit “derde geldstromen” (donaties, legaten, subsidies uit andere fondsen, eigen bijdrage gasten) blijft heel belangrijk. Het hierdoor te verwerven bedrag zal zeker relatie hebben met “de naam” van het Hospice, dus gebaseerd zijn op kwaliteit en tevredenheid en naamsbekendheid.
6
Het Hospice streeft er naar om voldoende financiële reserve op te bouwen. Om de exploitatie gezond te houden zijn in het verslagjaar de kosten van het Hospice tegen het licht gehouden. De coördinatiekosten waren hoog. Besloten is het aantal coördinatie-uren te verminderen. Er zijn financiële verplichtingen naar het personeel in dienstverband, waarvoor een aanvaardbare reserve dient te bestaan. Naast bezuinigen wordt gedacht aan acties om meer donateurs te werven en om extra fondsen te genereren. In 2012 zijn door de PR-commissie acties gehouden om meer donateurs te werven. Met de gemeente Apeldoorn zijn nieuwe afspraken gemaakt over de betaling van de huishoudelijke zorg uit de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) gelden. ANBI Stichting Hospice Apeldoorn en St. Vrienden van Hospice Apeldoorn beschikken beiden over een aanwijzing van de belastingdienst als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Hierdoor zijn giften aan de stichtingen aftrekbaar voor de belasting. De Stichtingen hebben een vrijstelling van schenking- en successierecht. Legaten, erfdelen en schenkingsdonaties worden zowel aan St. Hospice als aan de St. Vrienden van het Hospice toegekend. Er is een convenant opgesteld met afspraken tussen beide stichtingen. In 2012 is een externe kascommissie benoemd, die de jaarrekening 2011 van de St. Hospice Apeldoorn gecontroleerd heeft. Vrijwilligers Hospice Apeldoorn is een organisatie waarin vrijwilligers een hoofdrol vervullen. Zonder vrijwilligers zou de exploitatie van het Hospice onmogelijk zijn. Het Hospice kan uitsluitend functioneren dankzij de werkzaamheden van zorgvrijwilligers en gastvrouwen. PR commissie We streven naar optimale naamsbekendheid van het Hospice door het verspreiden van folders en door acties te organiseren. Twee keer per jaar worden inloopmiddagen georganiseerd. Deze worden goed bezocht. De website is bijgesteld, de nieuwsbrief is twee keer uitgegeven, hierin wordt verslag gedaan van het reilen en zeilen van het Hospice. De nieuwsbrief is bestemd voor de relaties van het Hospice, huisartsen en de donateurs. De kosten van de nieuwsbrief worden gedragen door de St. Vrienden. Er is nagedacht over verschillende acties en fondsenwerving. Er zijn lezingen gehouden voor ouderen. Fondsenwerving is moeilijk in deze tijd. Daarom is gekozen voor fondsenwerving voor geoormerkte projecten binnen het Hospice. Voor een grote fondsenwerving is een aparte commissie nodig. In 2012 zijn er geen grote sponsoracties gehouden. Het Hospice kent ambassadeurs, mensen uit de zakenwereld, die de besturen van de Stichting Hospice en de Stichting Vrienden adviseren rond grotere sponsoracties. Huisvesting De huisvesting is naar tevredenheid van zowel de gasten als de medewerkers. Het gebouw straalt een huiselijke sfeer uit. In verband met het voorkómen van legionella besmetting is er een legionella beheersplan opgesteld. Jaarlijks vindt controle plaats. Er wordt een onderhoudsplan van het pand opgesteld, alsmede een inventarisatielijst voor vervanging van de inventaris.
7
Samenwerking Met vele organisaties en instellingen zijn contacten en is er al of niet structureel overleg dat ten dienste staat aan onze missie. VPTZ. Brancheorganisatie voor vrijwilligers in de palliatieve en terminale zorg. We hechten aan een goede relatie met de VPTZ. Belangrijke aspecten hierin zijn: belangenbehartiging; scholing en deskundigheidsbevordering van vrijwilligers, coördinatoren en bestuur, deelname aan beleidsdagen, de landelijke registratie van gegevens van het Hospice. Deze laatste zijn weer van belang voor beleidsontwikkeling zowel landelijk als lokaal. Een bestuurslid van de St. Hospice is namens de regio lid van de ledenraad. De Kap. Vrijwilligersorganisatie in Apeldoorn. De samenwerking met de Kap (afdeling vrijwilligers terminale thuiszorg) blijft een belangrijk onderdeel van de activiteiten onder andere voor de gezamenlijke basistraining voor de aspirant zorgvrijwilligers en de mogelijkheid voor inval bij rooster problemen van de vrijwilligers. Inloophuis stichting ‘k Leef. Met de stichting ‘k Leef is overleg over gezamenlijke activiteiten. Om elkaars organisatie te leren kennen is in 2011 een bijeenkomst geweest van vrijwilligers van De Kap, St. ‘k Leef en St. Hospice in het Hospice. In 2012 is er een dergelijke bijeenkomst bij de St. ‘k Leef geweest. De Spreng. Palliatieve unit van de ZGA (Zorggroep Apeldoorn), locatie Beekbergen. Er bestaat structureel beleidsoverleg en incidenteel overleg over opnamen van gasten / patiënten, indien het ziektebeeld daar aanleiding toegeeft. Netwerk palliatieve zorg Oost Veluwe. Er is regelmatig overleg met de netwerk coördinator. Verder zijn er bijeenkomsten van het netwerk die worden bijgewoond vanuit het Hospice. Het Netwerk heeft een klankbordgroep ingesteld, waaraan het Hospice deelneemt. Consult team palliatieve zorg. Contacten lopen via de consult vragende huisartsen en verpleegkundigen. De indruk bestaat dat hiervan nog onvoldoende gebruik wordt gemaakt. De inschakeling van het consultteam wordt geregistreerd, hoe vaak en voor welke problematiek. Huisartsen. Alle huisartsen uit de regio ontvangen de Nieuwsbrief. Met enkele huisartsen is een meer intensief contact. Er is vanuit het Hospice behoefte aan meer gestructureerd overleg met de huisartsen organisatie. Privazorg. De verpleegkundige zorg wordt door ZZP’ers van Privazorg AWBZ bv gegeven; deze verpleegkundigen hebben een duidelijke affiniteit met palliatieve zorg. Sinds begin 2010 zijn de verpleegkundigen geheel verantwoordelijk voor het medicatiebeleid en voor het beheer van geneesmiddelen, inclusief de opiaten. Hiervoor is een kantoorruimte met medicatiekast ingericht. De huishoudelijke verzorging wordt eveneens door Privazorg geleverd. Gelre ziekenhuizen met het regiepunt. Dit faciliteert bij ontslag van een patiënt indien nodig overplaatsing naar een andere zorginstelling, o.a. ook naar het Hospice. Overlegt met het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg). 8
CIZ. Het CIZ is betrokken bij overplaatsing naar en sporadisch vanuit het Hospice naar elders. Gemeente Apeldoorn. Er is een regeling getroffen over de verrekening van de onder de Wmo vallende huishoudelijke zorg. Op basis van het door het Zorgloket ingeschatte aantal noodzakelijke uren huishoudelijke zorg wordt jaarlijks op basis van die inschatting verrekend. Met deze regeling vervalt tevens de eigen bijdrage voor de Wmo voor onze gasten. In verband met de bezuinigingsmaatregelen van de gemeente is deze regeling in 2012 aangepast. Provincie Gelderland. Geen structurele contacten. Verpleeg en verzorgingshuizen. Geen structurele contacten. Onderwijs. Voor leerlingen van het ROC Apeldoorn wordt een aantal malen per jaar een lesuur gegeven over het Hospice Apeldoorn.
Kwaliteit zorg Er is een verschil in de kwaliteitsbeheersing van de beroepsmatige zorg (verzorgings- en verpleeghuizen, ziekenhuizen) en de door vrijwilligers gegeven zorg in hospices. Het Hospice beschouwt de kwaliteit van zorg als een speerpunt. De VPTZ omschrijft de unieke positie van de vrijwilliger: hij of zij mag zijn wie hij of zij is in de bijzondere éénop-één relatie tussen de zorgvrager (gast) en zorggever. Binnen het Hospice worden protocollen (deels aangereikt door VPTZ, deels zelf ontwikkeld) en duidelijke, vastgelegde afspraken gehanteerd voor het ontwikkelen van de gemeenschappelijke norm. Ter ondersteuning en bewaking van deze norm is een klachtenregeling en een protocol melding incidenten vastgesteld. De privacyregels worden gehandhaafd. Het medisch - verpleegkundig dossier is alleen ter inzage voor de professionals en de gast. Na overlijden wordt het dossier gedurende vijf jaar bewaard. De informatie die voor vrijwilligers noodzakelijk is voor de te verlenen zorg is opgenomen in een apart vrijwilligersdossier. De gasten en hun naasten waren over het algemeen zeer tevreden over de zorg en aandacht in het Hospice. Aan nabestaanden wordt een enquêteformulier uitgereikt met vragen over hun ervaringen. Optimaliseren van de kwaliteit van zorg is in het verslagjaar voortgezet; we streven naar continue aandacht voor zowel de organisatorische als professionele kant hiervan. Vrijwilligers Voordat men als vrijwilliger in het Hospice kan starten is een aspirant-vrijwilliger verplicht de basistraining te volgen, die samen met De Kap georganiseerd en gegeven wordt. Aansluitend aan een proefperiode hierna wordt met de aspirant-vrijwilliger de toelating besproken. Deskundigheidsbevordering van de vrijwilligers vindt plaats middels door de VPTZ georganiseerde cursussen; daarnaast zijn er trainingen in het Hospice, facultatief maar sterk gestimuleerd om deel te nemen en verdiepingsavonden met als doel aan de hand van een thema ervaringen uit te wisselen.
9
Professionele zorg De huisarts verleent de medische zorg. De professionele verpleegkundige zorg voor de gast wordt verleend door een thuiszorgorganisatie (i.c. Privazorg AWBZ bv), door een vaste groep verpleegkundigen met specifieke deskundigheid in de terminale zorg. Er zijn goede overlegmomenten tussen coördinatoren van het Hospice en deze verpleegkundigen. In overleg tussen coördinatoren en professionals wordt vastgesteld tot welke zorgzwaarte gasten kunnen worden opgenomen; theoretisch zijn er hiervoor grenzen, in de praktijk komt het vrijwel niet voor dat een opname geweigerd moet worden vanwege de zorgzwaarte. Periodiek vindt overleg plaats met huisartsen en Privazorg ter waarborging van de kwaliteit van zorg in het Hospice. Euthanasie Het bestuur heeft in overleg een standpunt bepaald ten aanzien van euthanasie. Het Hospice Apeldoorn erkent dat er zich situaties kunnen voordoen, waar euthanasie onderdeel is van de palliatieve zorg. Afspraken die door de gast vóór opname in het Hospice zijn gemaakt met naasten, huisarts of andere hulpverleners worden bij de intake besproken en door het Hospice gerespecteerd. Nooit mag hierdoor een gevoel van onveiligheid bij de gasten ontstaan, het gevoel dat sterven opgedrongen zou kunnen worden. Nooit mag het uitvoeren van euthanasie de enige reden van opname in het Hospice zijn. Er is een protocol opgesteld inzake het handelen bij euthanasie. Afspraken zijn gemaakt hoe hier mee om te gaan naar de vrijwilligers toe, zowel vóór, tijdens als na een eventuele euthanasie. Nazorg Er is een protocol nazorg, waarbij deze zorg verleend wordt als de nabestaanden hier behoefte aan hebben.
Organisatie Coördinatoren Marleen Kessels, 1e coördinator tot 1 juli 2012 Jolanda de Hoog, coördinator en 1e coördinator vanaf 1 juli 2012 Jenny Uulders, coördinator Paula van den Berg, inval-coördinator De verantwoordelijkheid voor de dagelijkse gang van zaken van het Hospice ligt bij de coördinatoren. Zij sturen de vrijwilligers aan en hebben periodiek een evaluatiegesprek met iedere zorgvrijwilliger. De coördinatoren hebben een intakegesprek met de toekomstige gast. Zij ontvangen en begeleiden de gasten, zij zijn er voor de gasten en hun familie. Zij bieden de familie nazorg na het overlijden van de gast. Er zijn drie betaalde parttime coördinatoren, in totaal 1,5 fte. Marleen Kessels heeft per 1 juli 2012 gebruik gemaakt van haar pensioenmogelijkheden. Het Hospice is haar dank verschuldigd voor haar jarenlange intensieve inzet voor de organisatie.Tot onze grote ontsteltenis is Paula van den Berg, sinds 2012 in dienst van het Hospice, op 26 december 2012 plotseling overleden. In het verslagjaar is er overleg tussen bestuur en coördinatoren geweest over het verminderen van het aantal coördinatie uren in 2012.
10
Twee wekelijks is er een overleg tussen de coördinatoren over de lopende zaken; namens het bestuur neemt de voorzitter vrijwel steeds deel aan dit overleg. De 1e coördinator woont de bestuursvergaderingen bij. Verpleegkundigen Er is een team verpleegkundigen van Privazorg verbonden aan het Hospice. Vanaf februari 2011 is 24-uurs verpleegkundige zorg verleend. Zoals eerder genoemd is de evaluatie van de 24-uurs verpleegkundige zorg reden geweest tot start van een flexibele inzet van de verpleegkundige per 1 maart 2012. Huishoudelijke verzorging De huishoudelijke verzorging in het kader van de Wmo wordt door Privazorg ingezet. De gemeente Apeldoorn vergoedt de huishoudelijke hulp op basis van een bezetting van 75%. De gemeente neemt de eigen bijdrage van de gasten voor haar rekening. Het Hospice registreert de gegevens. Maaltijdservice Maaltijden werden ingekocht via verzorgingshuis Talma Borgh. Vrijwilligers Het Hospice kan uitsluitend functioneren dankzij de werkzaamheden van zorgvrijwilligers en gastvrouwen. Gemiddeld zijn vijftig zorgvrijwilligers inzetbaar. Per dag zijn er tien vrijwilligers voor vier uur inzetbaar van 7.00 – 23. 00 uur gedurende 365 dagen per jaar. De zes gastvrouwen worden in de ochtend op werkdagen ingezet. Regelmatig melden zich nieuwe vrijwilligers aan. Om dit werk te kunnen doen worden nieuwe vrijwilligers vooraf getraind. In september 2012 is een basistraining gestart. Er hebben vijf aspirantvrijwilligers van het Hospice aan deelgenomen, van wie er vijf als zorgvrijwilliger zijn gestart in het Hospice. De training wordt samen georganiseerd met de Kap, de vrijwilligersorganisatie terminale thuiszorg in Apeldoorn. Er zijn zeven vrijwilligers gestopt. De redenen hiervoor waren van uiteenlopende aard, zoals: onvoldoende uitdaging o te druk één o gezondheidsredenen vier o leeftijd één o onvoldoende inzet één Overige vrijwilligers Voor klein onderhoud van het gebouw is een klussenteam beschikbaar. Voor het tuinonderhoud zorgt een afvaardiging van tien personen van de Odd Fellows en voor het onderhoud van het computersysteem is een vrijwilliger van het Seniorenweb beschikbaar. Tevens is een vrijwilliger contactpersoon voor de technische installaties en de brandalarmcentrale met alle bijkomende aspecten. Het mag duidelijk zijn dat de Stichting Hospice Apeldoorn alle vrijwilligers zeer erkentelijk is voor hun belangeloze bijdrage aan het Hospice. Zonder deze inzet zou Hospice Apeldoorn zich niet staande kunnen houden.
11
Nazorg Aan een uitgebreid protocol voor de nazorg wordt uitvoering gegeven door de coördinatoren. Deze zorg wordt uitsluitend verleend als de naasten hebben aangegeven dat zij hier behoefte aan hebben. In het kort houdt de nazorg het volgende in: het uitdragen van de overledene nazorg gesprek na 4 tot 6 weken huisbezoek of bezoek aan het hospice een kaart een jaar na de dag van overlijden
Deskundigheidsbevordering Om de motivatie en de deskundigheid van de vrijwilligers hoog te houden worden ieder jaar trainingen aangeboden. De vrijwilligers worden gestimuleerd deze trainingen te volgen. Het wordt niet verplicht, maar wel wordt aangegeven dat het zeer wenselijk is. Cursussen gegeven door VPTZ Alle vrijwilligers worden gestimuleerd een VPTZ vervolgcursus te volgen. Dit zijn 2-daagse cursussen voor vrijwilligers die ervaring hebben in de terminale zorg en minimaal de basistraining hebben gevolgd. Begeleiding van vrijwilligers Twee coördinatoren begeleiden de vrijwilligers. De vrijwilligers zijn gekoppeld aan een vaste coördinator. Bij deze persoon kan de vrijwilliger terecht met vragen en problemen. De coördinatoren voeren individuele voortgangsgesprekken met de vrijwilligers. De voortgangsgesprekken worden minimaal 1 x per 1½ jaar gehouden en op verzoek van de coördinator of vrijwilliger vaker. Deze coördinatoren selecteren ook de aspirant-vrijwilligers en begeleiden hen tijdens de basistraining en de afsluiting van deze training. Communicatie Interne communicatie: de coördinatoren onderling overleggen 1x per 2 weken. de coördinatoren en de vrijwilligers 3x per jaar. de eerste coördinator en de coördinator van Privazorg 1x per 3-4 weken. de coördinatoren en de verpleegkundigen van Privazorg 1x per half jaar. verdiepingsavonden door coördinator en een kleine groep vrijwilligers 1x per jaar. individuele voortgangsgesprekken vrijwilliger en coördinator 1 x per 1½ jaar of op verzoek functioneringsgesprekken eerste coördinator met de andere coördinatoren 1x per jaar of op verzoek. functioneringsgesprek 1e coördinator met de voorzitter en de penningmeester 1x per jaar. het bestuur vergaderde in het verslagjaar zes maal. Externe communicatie: werkoverleg coördinatoren van het Hospice met de coördinatoren van de Kap en de Spreng 1 x per 2 – 3 maanden. Hospice Apeldoorn is aangesloten bij het Netwerk Palliatieve Zorg Oost-Veluwe. Het is een samenwerkingsverband waarin vraag en aanbod van palliatieve zorg op elkaar worden afgestemd. één bestuurslid is afgevaardigde voor de regio naar de ledenvergadering van de VPTZ
12
Hospice Apeldoorn opnames 2012 en 2011 cijfers op basis van registratie in REPAL 15-‐02-‐2013 Productie 2012 nieuwe opnames 61 aantal opgenomen zorgvragers 65 aantal zorgdagen 1513 bedbezetting 82,68% gemiddelde opnameduur 26,23 nieuwe opnames per bed per jaar 12,20 2012 Aanmeldingen aantal nieuwe aanmeldingen 80 totaal aanmeldingen 80 gemiddelde wachttijd in dagen 0,26 soort aanmelding spoed 28 binnen 2 weken 31 meer dan 2 weken 5 uit voorzorg 16 2012 Afmeldingen aantal afmeldingen 17 t.o.v. aanmeldingen
%
2011 59 62 1402 76,82% 21,90 11,80 2011 aantal 102 102 0,02
35,00% 38,75% 6,25% 20,00%
31 27 4 40
% 21%
2011 aantal 43
%
30,39% 26,47% 3,92% 39,22% % 42%
Verantwoording Kenmerken opnames opgenomen zorgvragers overleden Kenmerken zorgvragers geslacht vrouw man gemiddelde leeftijd
2012 aantal 65 59 2012 aantal 65 45 20
2011 %
13
2011 aantal 62 34 28
%
75,06
aantal 62 54
75,47
% %
Naast de maatschappelijke verantwoording naar buiten middels een jaarverslag zijn ook binnen het vrijwilligerswerk in de zorg tekenen te signaleren, dat verantwoording en registratie steeds belangrijker worden; aanvragen van subsidies, maar ook aanvaarden van subsidies, giften, legaten kan niet zonder verantwoording af te leggen over het beleid. Registreren van zorggegevens en het beschikbaar stellen hiervan ten behoeve van landelijke registratie is noodzakelijk, alleen al om overheid en ziektekostenverzekeringen te tonen wat de impact is van de terminale zorg in de totale zorg in Nederland. Onder andere VPTZ en NIVEL publiceren deze gegevens. Door het Hospice Apeldoorn worden jaarlijks de kerngegevens verstrekt aan de VPTZ voor verwerking in de landelijke gegevens (Registratierapportage). Per 1 januari 2010 is er gestart met de REPAL-registratie, een Registratiesysteem Palliatieve zorg in hospices. De door vrijwilligers verleende zorg is uniek, zowel van de kant van de zorgvrager als van de kant van de zorggever, en zal nooit gekoppeld kunnen worden aan “productieparameters”. Evaluatieformulieren 2012. Na overlijden of ontslag wordt aan de familie een enquêteformulier gegeven. Gevraagd is op een aantal onderwerpen met antwoordkeuze op een 4- of 5-punts schaal variërend van zeer goed tot slecht. In het verslagjaar werden 43 formulieren teruggestuurd, overeenkomend met een response van 72,8 % zeer tot tevredenheid tot zeer zeker tot slecht slecht
manier van intake door coördinator voldoende informatie over gang van zaken in Hospice moment van opname communicatie
zeer tevreden
goed
30 matig 1
13
28
15
30
13
26
17
voldoende ruimte voor emoties tijdens verblijf en overlijden was het uitdragen respectvol inzet verpleegkundige 27 zorg (Privazorg) behoefte aan contactmoment na overlijden aanvullende opmerkingen
zeer zeker
goed
37
5
34
7
15 12 x ja 27 x nee 2 x weet het nog niet 27 x ja 14 x nee
De laatste vijf vragen zijn niet steeds beantwoord. Met betrekking tot de vraag over opmerkingen, kan gesteld worden dat deze opmerkingen divers zijn, maar overwegend een positieve strekking hebben. Conclusie: antwoorden op een 4- of 5-punts schaal vallen voor het grootste deel in de hoogste 2 mogelijkheden. Er is sprake van een zeer hoge cliënttevredenheid, zoals dit ervaren is door de nabestaanden. 14
Financiën. Het Hospice is in 2012 op verschillende manieren financieel ondersteund: middels de subsidieregeling van het Ministerie VWS voor terminale en palliatieve zorg 2012 waaruit voornamelijk een deel van de personele kosten, de kosten van vrijwilligers en van huisvesting betaald kunnen worden; vrijwillige bijdragen van de gasten met een indicatie van € 25,- per dag voor voeding en bewassing; afhankelijk van de financiële mogelijkheden kan dit bedrag lager of hoger uitvallen. bijdragen van donateurs. incidentele giften van particulieren en instellingen. fondsenwerving. De specifieke medische en verpleegkundige kosten van gasten worden vergoed conform de Zorgverzekeringswet en de AWBZ . Het jaar 2012 eindigde met een gering overschot op de exploitatierekening. Dit overschot wordt toegevoegd aan de financiële reserve. In de loop van het jaar zijn vele giften ontvangen. Naast incidentele acties zijn de giften van de donateurs van groot belang: die giften vormen een betrekkelijk zekere bron van inkomsten en zijn daarom bijzonder welkom. Het bestuur heeft een externe Kascommissie verzocht de Jaarrekening 2012 te beoordelen.
Comité van aanbeveling Samenstelling per 31 december 2012 Jhr. Dr. P.A.C. Beelaerts van Blokland Dhr. V. Doorn, heemraad Waterschap Vallei en Veluwe Dhr. A. van Eijk, directievoorzitter Rabobank Apeldoorn en Omstreken Dhr. Mr. G.J. de Graaf, voorzitter Eerste Kamer der Staten Generaal Mw. Dr. J.M.E. Traag, gedeputeerde Provincie Gelderland Dhr. G.H. Wiechers, voorzitter Huisartsenvereniging Apeldoorn en omstreken
15
Financiële positie Het jaar 2012 laat een positief saldo baten/lasten zien van € 9.732 (2011: negatief € 553). In het jaar 2012 gedane investeringen zijn gefinancierd door de Stichting Vrienden. Eveneens is van de Stichting Vrienden een bijdrage ontvangen van € 90.000 (2011: € 90.000) ter financiering van een deel van de exploitatiekosten. Voor de continuïteit van de exploitatie is het van belang dat de huidige stroom van giften en donaties van bedrijven, instellingen en particulieren onverminderd in stand blijft, temeer daar de subsidiestroom de komende jaren naar verwachting zal afnemen. De gecomprimeerde staat van baten en lasten 2012 luidt als volgt: 2012
2011
Lasten Personeelskosten Bureaukosten Vrijwilligers Huisvestingskosten Verzorging gasten Algemene kosten Rente- en bankkosten Afschrijvingen Exploitatieoverschot
2012
2011
Baten 99.728 4.117 14.397 141.189 36.456 3.308 253 1.013 9.732 ________ 310.193
126.273 Subsidie Min VWS 173.523 3.447 Restitutie Energiebelasting 2.385 16.784 Bijdrage Vrienden Hospice 90.000 135.889 Giften en Donaties 3.387 38.686 Bijdragen gasten 24.483 5.798 Gem bijdrage WMO 15.667 235 Rentebaten 748 2.100 Bijdrage Wisselwerk 0 0 Exploitatietekort 0 _______ _______ 329.212 310.193
173.127 374 90.000 9.878 38.019 15.495 416 1.350 553 _______ 329.212
De Balans per 31 december 2012 is als volgt: 31-12-2012
31-12-2011
Activa Materiële vaste activa Verbouwingen pand
Vorderingen Geldmiddelen
31-12-2012
31-12-2011
Passiva 0
5.455 83.058 _______ 88.513
Eigen vermogen 0 Exploitatiereserve Mutatie verplichting Mutatie jaarsaldo
28.384 0 9.732 38.116
40.937 -12.000 - 553 28.384
15.418 Voorzieningen
24.647
11.750
56.202 Kortlopende schulden
25.750
31.486
_______ 88.513
_______ 71.620
_______ 71.620
De voorzieningen betreffen de toekomstige uitgaven voor de opleidingen en verzorging van de circa 60 binnen de Stichting werkzame Vrijwilligers. De doelstelling voor het Eigen Vermogen is minimaal € 60.000, waarmede de exploitatie-uitgaven voor 4 maanden zijn afgedekt.
16
