Jaarverslag Educatie

Jaarverslag Educatie 2011-2012

Inhoud

Inleiding 3 Locaties 5 Organigram 7 Ontwikkelingen in de teams 9 Cijfermatige gegevens studenten



30

Cijfermatige gegevens medewerkers 35 Colofon 37

3

Inleiding

Dit jaarverslag bevat informatie over de kalenderjaren 2011 en 2012. Vooral het jaar 2012 stond voor het Cluster Educatie in het teken van de fusie tussen ROC Zeeland en ROC Westerschelde. De eerste helft van het jaar werd veel aandacht besteed aan de nodige voorbereidingen, zoals afstemming van de leerplannen en invulling van de diverse functies en niet te vergeten de onderlinge kennismaking. Na de zomervakantie van 2012 gingen de twee gefuseerde ROC’ s ook in de praktijk samen verder onder de naam Scalda. Scalda kent negen onderwijsclusters. Binnen deze clusters wordt het onderwijs aangeboden in Colleges. Voor het Cluster Educatie zijn dat er twee, namelijk het College voor Educatie en het College voor Vavo. Het College voor Educatie bestaat dan weer uit de volgende drie teams: - Educatieve Trajecten; - Specifieke Trajecten; - AKA (Arbeidsmarkt gekwalificeerd assistent).

Aangezien vooral het team Specifieke Trajecten nieuw is voor het Cluster Educatie zullen de onderdelen van dat team in dit jaarverslag uitgebreider beschreven worden. Door de fusie werd het aantal locaties waar het cluster Educatie lessen verzorgt met drie uitgebreid. Naast Goes, Middelburg, Tholen, Vlissingen en Zierikzee wordt nu ook les gegeven in Hulst, Sluis en Terneuzen. Eind 2012 maakte de directeur van het Cluster Educatie, mevrouw F.B. (Ineke) Slager-van Waardenburg, bekend dat zij het Cluster Educatie gaat verlaten. Per 1 januari 2013 wordt zij directeur van het Cluster Zorg. Mevrouw drs. E.S. (Elly) Klap- van Strien is per die datum benoemd als directeur van het Cluster Educatie.

4

5

Locaties Zierikzee Basiseducatie, Inburgering en NT2 MFC, De Huijbertstraat 35, 4301 LB Zierikzee Telefoon: (0111) 41 28 23 Goes Basiseducatie, Inburgering en NT2 Bessestraat 4, 4462 CM Goes Telefoon: (0113) 55 80 00 Tholen Basiseducatie, Inburgering en NT2 Gemeentehuis Tholen, Hof van Tholen 2, 4691 DZ Tholen Telefoon: (0166) 66 82 00 Terneuzen Basiseducatie, Inburgering, NT2, AKA en VAVO Vlietstraat 11a, 4535 HA Terneuzen Telefoon: (0115) 64 16 00 Oostburg Basiseducatie, Inburgering en NT2 Stadhouderslaan 1a, 4501 KE Oostburg Telefoon: (0117) 45 51 51 Vlissingen Inburgering en NT2 OWS De Combinatie, Pablo Picassoplein 120 4382 KB Vlissingen Telefoon: (0118) 46 12 60 Hulst Basiseducatie, Inburgering, NT2 en V&O Tabakstraat 22, 4561 HW Hulst Telefoon: (0114) 31 40 84

Middelburg Basiseducatie, Inburgering, NT2, AKA (sCool), STEP2 en VAVO Ravensteijnweg 1 4337 PG Middelburg Telefoon: (0118) 55 89 00

6

7

Organigram

Clusterdirecteur

Managementassistente Administratief secretarieel medewerker Roostermaker

College voor Vavo

College voor Educatie

Administratief secretarieel medewerker

Administratief secretarieel medewerker

Medewerker studiecentrum Administratief secretarieel medewerker

Docent Instructeur

Docent Instructeur

Teamleider Specifieke trajecten

Teamleider Educatieve trajecten

Teamleider AKA

Teamleider Vavo

Administratief secretarieel medewerker

Docent Instructeur Onderwijsassistent

Docent Instructeur

8 Hafsa Amahroc 29 jaar Vlissingen Marokkaans NT2

“Nederlandse les bij Scalda helpt mij om mijn doel te bereiken, namelijk het vinden van een leuke baan in de zorg. Dat gaat zeker lukken!”

Hafsa is nog maar 7 maanden in Nederland en wil zo snel mogelijk de Nederlandse taal leren. Ze wil hier haar leven opbouwen met haar gezin. ‘’De opleiding duurt niet lang, maar 36 weken. In deze weken bereiden ze ons voor op het staatsexamen. Hiervoor moet ik de Nederlandse taal goed beheersen. Op school leer ik dit door veel te lezen en daarna oefeningen te maken. Deze manier van les krijgen werkt bij mij heel goed. Ik vind het ook belangrijk om alle regels te kennen van Nederland. Ik kom zelf uit Marokko en daar gaat het heel anders. In Nederland is iedereen meer op zichzelf, om in contact te komen met anderen is het belangrijk om goed te kunnen communiceren. Nederlandse les bij Scalda helpt mij om mijn doel te bereiken, namelijk; het vinden van een leuke baan in de zorg. Dat gaat zeker lukken! Mede dankzij mijn lerares en klasgenoten zijn de lessen altijd leuk. Ik heb het naar mijn zin bij Scalda want ik leer veel in een korte tijd.’’

Toekomstperspectief: Haar doel is om een baan te zoeken in een ziekenhuis als verloskundige, het beroep dat zij in Marokko uitoefende. Eerst haar staatsexamen succesvol behalen en daarna haar leven verder opbouwen in Nederland.

9

Ontwikkelingen in de teams Educatieve trajecten

Na de fusie zijn de teams binnen het Cluster Educatie opnieuw ingedeeld. De teams gericht op NT1, NT2 en inburgering werden samengevoegd tot het nieuwe team Educatieve Trajecten. Vooral ten aanzien van de inburgering is veel gebeurd. De aanbestedingscontracten voor de regio’s Walcheren en Oosterschelde, die eerder met een jaar waren verlengd, werden eind 2011 definitief afgesloten. De Oosterschelderegio koos er voor om geen nieuwe inburgeringscontracten meer af te sluiten met ROC Zeeland. De bestaande contracten liepen uiteraard nog wel door. De teruggang in het aantal studenten werd snel zichtbaar. Zowel in 2011 als in 2012 werden minder nieuwe groepen opgestart dan in voorgaande jaren. Ook werden in de loop van een schooljaar enkele groepen samengevoegd. De eigen locaties in Zierikzee en Tholen werden opgezegd. De lessen in Zierikzee worden nu verzorgd in een Multifunctioneel Centrum en in Tholen in het gemeentehuis. Ook in Goes liep het aantal groepen terug en worden op de locatie Bessestraat minder lokalen gebruikt door het Cluster Educatie dan voorgaande jaren.

Op Walcheren krijgen vanaf 1 januari 2011 de zogeheten vrijwillige inburgeraars geen aanbod meer van de gemeenten. Eind 2010 gaf dat een extra toeloop van studenten maar al begin 2011 wordt de terugloop van het aantal studenten voelbaar. Ook in Vlissingen wordt andere huisvesting voor de diverse groepen gevonden en wordt de Adriaen Coortelaan weer verlaten. Tegen het einde van 2011 was de nieuwbouw van de brede school in Vlissingen aan het Pablo Picassoplein voltooid. Vanaf januari 2012 worden hier de lessen inburgering en alfabetisering verzorgd. In voorgaande jaren was bij ROC Zeeland al een groot gedeelte van het vaste personeel van het team vertrokken. Zij hadden of gebruik gemaakt van mogelijkheden van het sociaal plan of waren overgeplaatst naar het beroepsonderwijs. Na de fusie kregen de medewerkers van het team in Zeeuws Vlaanderen versneld met dit proces te maken. Twee van hen maakten gebruik van een vertrekregeling, drie anderen vonden een plaats in het beroepsonderwijs van Scalda. Ook in Zeeuws Vlaanderen werden de hierdoor ontstane vacatures opgevuld met personeel uit de BV, of met ZZP’ers.

10

In de Kinderboekenweek met als thema: ”Hallo Wereld” heeft Halima, een cursist inburgering uit Somalië, op een basisschool op Tholen iets verteld over haar land. De kinderen van groep 1 t/m 8 stelden vragen aan haar zoals: “Sturen jullie geboortekaartjes?” “Waarom is het in uw land oorlog?“ en “Hoe is het met de landbouw en de veeteelt?” Halima is een moderne moslima, maar voordat ze iets over haar kleding (uit Kenia) ging vertellen en haar sjaal afdeed stuurde ze eerst een mannelijke docent weg. Ze vertelde open en vrij over alles wat haar gevraagd werd. De kinderen waren zeer onder de indruk! Halima is moeder van 5 kinderen en werkt als vrijwilligster in een zorgcentrum.

11

Ontwikkelingen in de teams Educatieve trajecten

Ondanks de verminderde instroom kunnen alle niveaugroepen: alfabetisering, inburgering en Staatsexamen in het jaar 2011 blijven bestaan. Vooral bij de avondgroepen is een verschuiving waar te nemen qua studenten. Werden in eerste instantie de studenten nog vanuit de gemeenten gestuurd later werd de instroom voornamelijk gevormd door zelfmelders met een inburgeringsplicht. Dat de alfabetiseringsgroepen in 2013 niet meer betaald worden vanuit het Educatiebudget van de gemeenten was al in 2012 bekend. Om de meest kwetsbare

groep binnen de inburgering op school te kunnen houden, zijn in sommige gevallen afspraken gemaakt met de gemeenten. Studenten met de potentie om naar de inburgering te gaan (enkelen om het alfabetiseringstraject goed af te kunnen ronden) mogen op offerte van de gemeenten hun lessen vervolgen. Zowel in 2011 als 2012 werden inburgeringsexamens afgenomen, hieronder worden de cijfermatige gegevens betreffende die examens weergegeven. Na de fusie werd besloten de examens te centraliseren in Middelburg. Terneuzen kwam te vervallen als examenplaats.

12

12

M’hammed Benassila 30 jaar Middelburg Marokkaans Inburgering

‘’Ik ben nog jong en wil nog veel leren want koken is mijn werk, mijn toekomst!’’

Werkt in een restaurant, koken is zijn passie. Zijn hobby’s zijn voetballen, nieuwe dingen verzinnen om te koken en in de stad wat gaan drinken met vrienden. ‘’Op school leer ik veel, ik heb elke dag zin om te gaan. De docenten zijn aardig, helpen altijd en hun uitleg is altijd goed. Ik kan Arabisch met mijn klasgenoten praten, maar ik praat Nederlands met ze. Waarom? Het is erg belangrijk voor mij om de taal te leren. Met Nederlands kan je makkelijk kennismaken met mensen en je krijgt makkelijker een baan. Ik houd van mensen om mij heen, voetbal kijken met vrienden en ik speel zelf graag voetbal. Op het werk wil ik graag nieuwe dingen maken en ik werk graag netjes. Ik wil altijd dat mensen zeggen dat mijn werk goed is. Wel zou ik bijvoorbeeld meer willen leren van koken. Ik ben nog jong en wil nog veel leren want koken is mijn werk, mijn toekomst! Scalda geef ik een 10 want alles is daar goed, heb het erg naar mijn zin! Hier leer ik over democratie, samenleving, wetten en geschiedenis. Het belangrijkste vind ik de samenleving, met mensen in Nederland leren omgaan. In Marokko hebben ze niet veel regels, in Nederland wel.’’ Toekomstperspectief: M’hammed wil over 1 jaar een vaste baan, wonen in een grote stad, mensen helpen waar hij dat kan en in een dikke auto rijden. Hij denkt aan zijn toekomst. Hij wil dat hij en anderen het goed hebben. Toekomstperspectief: M’hammed wil over 1 jaar een vaste baan, wonen in een grote stad, mensen helpen waar hij dat kan en in een dikke auto rijden. Hij denkt aan zijn toekomst. Hij wil dat hij en anderen het goed hebben.

13

Ontwikkelingen in de teams Specifieke Trajecten

Het team Specifieke Trajecten is gevormd na de fusie en sinds augustus 2012 operationeel. Het team bestaat uit de volgende onderdelen: - THOP, Traject heroriënteringsprogramma - PITSTOP, deeltijd Rebound - Examencentrum voor het afnemen van de Centraal Ontwikkelde Examens Nederlandse taal en rekenen - Speciaal Onderwijsgroep - Vormings- en ontwikkelingswerk Hulst

Begeleiding & Advies (intern) en via de decanen van het voortgezet onderwijs. Nadat een student is aangemeld voor THOP wordt op basis van de verkregen informatie met de leden van het adviesteam besproken of plaatsing in een traject de juiste keuze is. Het adviesteam bestaat uit een RMC/RBL-medewerker, een medewerker van de Unit Begeleiding & Advies, de schoolmaatschappelijk werker en de coördinator THOP. Bij een positief advies van het adviesteam kan de student starten in de THOP.

THOP Om het aantal voortijdige schoolverlaters te reduceren bestaat binnen Scalda onder meer het Traject heroriënteringsprogramma (THOP). THOP is bedoeld voor studenten die vastlopen in hun huidige opleiding en zich binnen 10 weken willen oriënteren op en schakelen naar een nieuwe opleiding. THOP is gericht op: - Studenten Scalda vanuit het mbo, tussen de 16 en 23 jaar van niveau 2, 3 of 4, die nog geen startkwalificatie hebben en dreigen uit te vallen omdat ze menen een verkeerde opleidingskeus te hebben gemaakt en niet weten welke opleiding ze nu moeten gaan doen; - Studenten uit het VO die een overgangs bewijs van havo 3 naar havo 4 hebben en niet weten welke mbo opleiding ze willen gaan doen. De aanmelding voor de THOP gaat via de coaches van de Colleges, of via de Unit

Het programma in de THOP bestaat uit vier onderdelen: - Algemeen vormende vakken Naast Nederlands, rekenen en Engels zijn dit de sportlessen en het vak Loopbaan en Burgerschap. - Begeleiding en coaching Hier komen de thema’s “wie ben ik”; “wat kan ik” en “wat wil ik” aan de orde. Van de student wordt verwacht dat er minimaal twee studiekeuzes worden onderzocht en uitgewerkt. Dit moet leiden tot één definitieve studiekeuze. - Excursies Wekelijks wordt een excursie georganiseerd in het kader van de beroepskeuze naar bedrijven of opleidingen. - Stage Om verder kennis te maken met de beroeps praktijk heeft de student één dag per week een oriënterende stage.

14

15

Ontwikkelingen in de teams Specifieke Trajecten

PITSTOP In 2011 is een pilot uitgevoerd in het kader van een reboundvoorziening voor dreigend schoolverlaters in niveau 2. Doel van Rebound was om onderwijs en opvang te bieden aan studenten die dreigen vast te lopen en die daardoor in een crisissituatie kunnen belanden. Een jongere werd een kort opvangtraject aangeboden, waarin werd gediagnosticeerd, getraind en geleerd om vervolgens terug te kunnen keren naar de opleiding. Bij de terugplaatsing van studenten zou nazorg en ambulante begeleiding vanuit Rebound plaatsvinden. In deze pilot hebben 14 studenten gebruik gemaakt van de voorziening. De jongeren zijn begeleid en hebben een nieuwe plek gevonden in een vorm van stage, andere opleiding of werk. Echter geen enkele student is teruggekeerd in de eigen opleiding. Van de opgedane ervaringen in deze pilot wordt nu gebruik gemaakt bij het vormgeven van een nieuw traject, genaamd PITSTOP. Een van de belangrijke leerelementen is geweest dat de band met de opleiding en specifiek met de coach gehandhaafd blijft. PITSTOP is een (deeltijd) rebound traject voor studenten die vastlopen in hun opleiding. In een periode van maximaal 10 weken wordt intensieve begeleiding verzorgd in en buiten de opleiding. In de vorm van een maatwerkprogramma wordt het rooster van de student opgesteld, met daarin componenten van het bestaande lesprogramma, intensieve coaching en begeleiding, aangevuld met

diverse lessen (algemeen vormend, sport, etc.). Studenten Scalda van mbo niveau 2, 3 of 4 met de volgende kenmerken komen in aanmerking voor PITSTOP: - De student vertoont ernstige externaliserende problematiek, grensoverschrijdend of ontspoord gedrag. Concrete voorbeelden: verbale of fysieke agressie, opstandig gedrag, verstorend gedrag in de les, autoriteitsproblemen, onvoldoende bereidheid zich aan regels en afspraken te houden. - De student vertoont ernstige internaliserende problematiek zoals: ernstige psychische problemen, ernstige motivatie problemen, problematisch schoolverzuim, depressief-angstige gevoelens. - De student veroorzaakt een onveilige situatie voor zichzelf, voor de groep of voor de omgeving. Ook studenten van Edudelta en het Hoornbeeck College komen in aanmerking voor dit traject. Niet behorend tot de doelgroep zijn studenten met: - Ernstige verslavingsproblematiek; - Gediagnosticeerde psychiatrische problematiek, waarvan verwacht wordt dat dit een structureel probleem blijft voor het volgen van regulier onderwijs; - Excessief geweld waarbij de veiligheid van anderen in gevaar komt of is gekomen.

16

17

Ontwikkelingen in de teams Specifieke Trajecten De aanmelding voor PITSTOP gebeurt alleen via de Unit Begeleiding & Advies (UBA) door de coaches van de Colleges. De periode tussen aanmelding en vervolgtraject duurt maximaal 2 weken. Na aanmelding wordt contact opgenomen met UBA om te controleren of de student bij hen bekend is. Op basis van de verkregen informatie wordt met de leden van het intern adviesteam besproken of plaatsing in dit traject de juiste keuze is. Bij deze beslissing wordt bekeken of er sprake is van psychosociale problemen die de studie verstoren. Het adviesteam bestaat uit een RMC/RBL-medewerker, een medewerker UBA, de schoolmaatschappelijk werker en de coördinator van PITSTOP. Wanneer blijkt dat PITSTOP de juiste keuze is, kan de intakeprocedure in gang worden gezet. Er wordt dan voor de student een maatwerkprogramma georganiseerd. De student/ouders en de coach worden hierover zo spoedig mogelijk geïnformeerd. De student blijft in de eigen opleiding ingeschreven. Er worden afspraken gemaakt over het doel van het traject, de start van het programma, de onderlinge communicatie en de registratie van de aan- en afwezigheid. Over deze afspraken wordt een overeenkomst opgesteld, ondertekend door de betrokken student, ouders, coach van de betreffende opleiding en de coach van PITSTOP.

Examencentrum voor het afnemen van de Centraal Ontwikkelde Examens Nederlandse taal en rekenen In het Examenbesluit beroepsopleidingen WEG (d.d. 2 juli 2010) is vastgelegd dat vanaf schooljaar 2014-2015 de examens voor Nederlands en rekenen landelijk worden vastgesteld. Binnen Scalda is er voor gekozen de organisatie en afname van deze examens bij het Cluster Educatie te plaatsen. De afname van de examens vindt plaats op drie locaties, te weten: Goes (Bessestraat), Middelburg (Ravensteijnweg) en Terneuzen (Vlietststraat). Om ervoor te zorgen dat Scalda goed voorbereid is op de verplichte examens vanaf 2014-2015 vinden vanaf schooljaar 2012-2013 pilotexamens plaats. Er wordt zoveel mogelijk gewerkt volgens de regels die dan zullen gelden. Dat geldt zowel voor de organisatie van de examens als voor de inrichting van de ruimtes. Na een intensieve periode van voorbereiden konden op twee van de drie locaties de examens van start gaan. Op de locatie Terneuzen was dit door diverse verbouwingen, in verband met de fusie, nog niet mogelijk. De eerste examenperiode van 6 weken startte op 29 oktober en liep door tot 8 december 2012. In die periode zijn er ongeveer 3400 examens afgenomen. De resultaten geven de onderwijscolleges input voor het vormgeven van hun taal- en rekenonderwijs.

18 Michell Schroevers 21 jaar Nieuw & St. Joosland Nederlands WSW groep

‘’Als ik op school bezig ben met praktijk, heb ik het naar mijn zin. Daar word ik gelukkig van!’’

Michell houdt van sporten, muziek luisteren en van uitgaan met zijn vrienden. Ook hardlopen is één van zijn favoriete bezigheden. ‘’Elke woensdag sta ik om kwart voor zeven op. Daarna kleed ik me aan, ga ik ontbijten en met de fiets naar school. Mijn schooldag begint met een weekgesprek over het weekend, daarna heb ik lessen zoals rekenen, taal, praktijkvak en sport. In sport ben ik het beste, dat doe ik graag. Ik vind het leuk in de groep waar ik nu bij zit. Nog leuker vind ik dat het een gewone school is voor speciaal onderwijs. Het praktijkvak is een handig vak, ik doe houtbewerking. Als ik op school bezig ben met praktijk, heb ik het naar mijn zin. Daar word ik gelukkig van! Dat dit is er is voor mensen zoals ik, vind ik leuk. Scalda is een prima school en ik heb weinig moeite met iets. De lessen en methodes die ze bijvoorbeeld bij rekenen geven, zijn hier heel goed. Ik kom met een goed gevoel thuis. School is leuk, maar ik ben het liefst met al mijn vrienden en mijn vriendin.’’

Toekomstperspectief: Zijn doel is om ooit de marathon van Nijmegen te lopen, samen met zijn moeder.

19

Ontwikkelingen in de teams Specifieke Trajecten

In januari 2013 start de tweede toetsperiode van het schooljaar 2012-2013. Op dat moment is ook de locatie Terneuzen operationeel en is het sub-team op volle sterkte om de examens nu en in de toekomst af te nemen. Op elk van de drie locaties is een toetsleider. Daarnaast zijn op elke locatie vrijwilligers actief die de taak van surveillant op zich nemen zodat er voldoende toezicht is bij de examens. De inschatting is dat in het schooljaar 2012-2013 ongeveer 7600 examens afgenomen zullen worden. Uiteindelijk zullen dit er ongeveer 15.000 worden na de verplichte invoering van het examen. De onderwijscolleges melden zelf hun studenten aan voor het examen. Vervolgens plannen de toetsleiders de aanmeldingen in en zullen vanuit het examencentrum de uitnodigingen voor de studenten verstuurd worden. Ongeveer 6 weken na afname van de laatste toets worden de resultaten via CITO teruggestuurd en kunnen ze na vaststelling in de Colleges bekend gemaakt worden aan de studenten. Speciaal Onderwijsgroep De Speciaal Onderwijsgroep is al jaren een bijzondere vorm van onderwijs binnen Scalda. Ongeveer 20 jongeren met een licht verstandelijke beperking tussen de 18 en 23 jaar, die nog leerbaar zijn, komen één

dag per week naar school voor een gevarieerd programma. In het schooljaar 2012-2013 is het programma aangepast en wordt er meer praktijkgericht opgeleid. De inhoud van het programma bestaat uit - Nederlandse taal - Rekenen - Engelse taal - Computervaardigheden - Gym - Sociale- en werknemersvaardigheden die in de diverse praktijkcentra van Scalda aangeleerd en toegepast worden De groep wordt begeleid door een docent en een instructeur. Tijdens de lessen staan actuele onderwerpen centraal. Eén maal per jaar gaat de groep op schoolkamp. Gedurende 5 dagen verblijven ze ergens in Nederland en zijn sociaal, leerzaam maar vooral ook gezellig en ondernemend bezig. Het kamp wordt net als de lesdagen begeleid door één of twee docenten/instructeurs en vrijwilligers naar gelang de grootte van de groep. Het kamp is niet verplicht. Vorming- en ontwikkelingswerk Hulst Pas na de fusie is het vormings- en ontwikkelingswerk een onderdeel geworden van het team Specifieke Trajecten. In het schooljaar 2012-2013 is het Cluster Educatie doorgegaan met de al bestaande onderwijsgroepen. Er zijn een 70-tal studenten verwelkomd aan het begin van het schooljaar.

20

21

Ontwikkelingen in de teams Specifieke Trajecten

Voor inwoners uit de gemeente Hulst biedt Scalda in samenwerking met de gemeente Hulst een aantal activiteiten aan in het kader van sociale activering. - Praat- en doegroep, één middag per week komen vrouwen tussen de 38 en 78 jaar met een laag opleidingsniveau samen onder begeleiding van een docent. Tijdens die middagen worden er activiteiten georganiseerd. Zowel buitenshuis als op locatie krijgen de studenten informatie over diverse onderwerpen. Dat kan zijn over thuiszorg en de WMO maar er worden ook bedrijven bezocht en gastdocenten uitgenodigd. - Techniek, één middag per week komen mannen tussen de 35 en 75 jaar, die langdurig in de WAO zitten of gepensioneerd zijn, samen onder begeleiding van een docent. Tijdens de bijeenkomst wordt uitleg gegeven over klusjes in en om het huis

en wordt met elkaar kapotte apparatuur gerepareerd. Iedereen kan zijn defecte spullen van huis meenemen. Tevens wordt er tijdens deze middag gepraat met elkaar over allerlei onderwerpen. - Engels, in een veilige sfeer kunnen mannen en vrouwen tussen de 50 en 80 jaar met een laag opleidingsniveau kennis maken met de eerste beginselen van de Engelse taal. - WSW, één avond per week volgen mensen met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 23-65 jaar een educatief programma, gericht op het bevorderen van de zelfstandigheid van de studenten. Vier keer per jaar organiseert Scalda een bijeenkomst op zaterdagavond voor deze doelgroep. Tijdens deze soosavonden staan gezel- ligheid, (live) muziek, dans en spel centraal. De avond wordt begeleid door een beroepskracht en vrijwilligers.

22 Naomy Mallo Fernandez 17 jaar Yerseke Spanjaard AKA

’Ik ben een enthousiaste meid en ik heb doorzettingsvermogen, dus ik kom er wel.’’

Naomy is altijd druk bezig. Als het niet voor school is, dan is het wel met haar werk. Ze krijgt graag de bevestiging dat het werk wat ze levert goed is. ‘’Ik doe nu niveau 1, richting Detailhandel. Naast school loop ik twee dagen in de week stage bij een kledingwinkel. Het werk wat ik doe, vind ik leuk maar ik vind het wel lastig om op mijn leeftijd al belangrijke keuzes te maken. Ik ben nog aan het uitzoeken wat voor werk ik later wil doen. In juni ben ik klaar, dan ga ik in ieder geval verder met school. Tijdens mijn studie bij Scalda ben ik in positieve zin veranderd. Vroeger kwam ik altijd overal te laat, dat is nu niet meer zo. Ik ben verantwoordelijker en de docenten helpen mij daarbij. Zij hebben mij gemotiveerd om verder te leren. Na deze opleiding wil ik de opleiding Gastvrouw volgen in Bergen op Zoom. Na dat jaar wil ik graag werken. Mocht ik daarna de smaak te pakken krijgen en nog verder willen studeren, dan wil ik toerisme doen. Ik ben een enthousiaste meid en ik heb doorzettingsvermogen, dus ik kom er wel!’’ Toekomstperspectief: Over twee jaar ben ik in het bezit van mijn diploma en werk ik in een hotel in het buitenland. Daar droom ik van.

23

Ontwikkelingen in de teams AKA

De opleiding AKA (Arbeidsmarkt geKwalificeerd Assistent) leidt op tot een diploma op niveau mbo 1. De doelgroep bestaat uit studenten zonder een diploma van vooral het voortgezet onderwijs die op 1 oktober minimaal 16 jaar oud zijn. De opleiding is praktisch ingericht. Naast de lesuren Nederlands, rekenen, sport en burgerschap wordt er een ruim aantal uren besteed aan praktische taken op school. Hiernaast lopen leerlingen twee dagen stage in erkende leerbedrijven. Indien men voldoet aan de exameneisen kunnen studenten in een jaar tijd het diploma behalen. AKA is een competentiegerichte opleiding wat betekent dat naast de “harde” cijfers van taal en rekenen er nadrukkelijk wordt beoordeeld op houding en vaardigheden. Vooral deze laatste zijn erg belangrijk voor een succesvol vervolgtraject op bijvoorbeeld mbo niveau 2. De AKA-opleiding bereidt voor op doorstroom naar een mbo niveau 2 opleiding (beginnend beroepsbeoefenaar). In de praktijk blijkt AKA voor een groot deel van onze studenten eindonderwijs. Vanwege cognitieve kwaliteiten of andersoortige beperkingen is de slaagkans op de arbeidsmarkt groter dan in het onderwijs. Studenten die doorstromen naar een mbo niveau 2 opleiding krijgen nazorg. Concreet betekent dit dat enkele coaches contact houden met zowel leerling als de

coach van de vervolgopleiding. Hiermee wordt de overgang van AKA naar de vervolgopleiding versoepeld, bovendien kunnen tijdige interventies voorkomen dat leerlingen alsnog afhaken. Deze nazorg wordt mogelijk gemaakt door de inzet van de zogenaamde plusmiddelen. In 2012 is het fusieproces van ROC Westerschelde en ROC Zeeland ingezet. Uit de twee AKA-teams zijn diverse voorbereidingsgroepen aan de slag gegaan om te komen tot harmonisatie van de opleidingen, dat waren groepen met betrekking tot: examinering, onderwijsprogramma en beroepspraktijkvorming. Een intensief en pittig proces heeft geleid tot een onderwijs- en examenprogrammering waarbij ernaar gestreefd is om de opleidingen uniform en transparant te maken. Een volledige harmonisatie is nog niet gerealiseerd. Verschillen op gebied van concepten en functionele mogelijkheden per locatie maken het nog niet mogelijk volledig uniforme lesprogramma’s vorm te geven. De komende periode zal de harmonisatie verder worden vormgegeven. Externe partners Een continu aandachtspunt betreft het financiële huishoudboekje. Het gezamenlijke verantwoordelijkheidsgevoel van de betrokken Zeeuwse gemeenten maakt het mogelijk om de AKA–opleiding vorm te geven.

24

25

Ontwikkelingen in de teams AKA

Samenwerking met RBL/RMC zorgt voor een heldere structuur tussen school van herkomst en Scalda. In 2012 zijn de eerste gesprekken opgestart met de Zeeuwse gemeenten over de toekomst van de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor risicostudenten. Deze gesprekken verlopen in een opbouwende sfeer.

nieuwe groep meer gestart. In het cursusjaar 2011-2012 is in samenwerking met Orionis een BBL-traject gestart voor Step2. De praktijk werd verzorgd door Orionis en de Zuidhoek en het theoretische deel door Scalda.

Tot slot Voor de doelgroep is de aanwezigheid van AKA een belangrijk gegeven. In Zeeland zijn vrijwel geen mogelijkheden waar deze jongeren welkom zijn en waar ze kunnen werken aan een positieve toekomst onder deskundige begeleiding.

Cursusjaar 2011-2012 waren er op 1 oktober 18 studenten ingeschreven. Er zijn tijdens het cursusjaar 6 studenten uitgevallen wegens ziekte of psychische klachten. Van de 12 studenten die aan het examentraject hebben deelgenomen zijn 7 studenten geslaagd.

STEP2 In het schooljaar 2011-2012 bestond voor het laatst de opleiding Step2, dit is de opleiding AKA, maar dan voor volwassenen. In 2012-2013 is er geen

26 Madieke Kuipers 19 jaar Middelburg Nederlands Vavo - hexbo

’Ik vind elk vak leuk, want het wordt op een leuke manier gegeven. Daardoor sta ik overal voldoende voor en heb ik het erg naar mijn zin.’’

Elke dag als Madieke uit school komt, gaat ze druk aan de slag met haar huiswerk. Studeren neemt een groot deel van haar tijd in beslag. In haar vrije tijd leest ze graag en speelt ze computerspellen. ‘’Ik ga vijf dagen naar school, dat zijn drukke dagen. De vakken die ik krijg zijn bijvoorbeeld Nederlands, Engels, geschiedenis en aardrijkskunde. Voor elk vak heb ik een andere leraar, die me goed helpt en daardoor leer ik veel. Het is een lastige vraag om te beantwoorden, als mij gevraagd wordt wat ik het leukste vind aan school. Ik vind eigenlijk alle lessen leuk want het wordt op een leuke manier gegeven. Daardoor sta ik overal voldoende voor en heb ik het erg naar mijn zin. Dat ze deze opleiding zo dicht bij huis aanbieden en veel individuele ondersteuning geven, zijn voor mij grote pluspunten. Het hele jaar door heb ik van de leraren maar ook van mijn klasgenoten dingen geleerd die ik nog niet wist. Gelukkig maar, want dat maakt school interessant.’’ Toekomstperspectief: Madieke wilt over een jaar de opleiding Logopedie gaan volgen op hbo-niveau. Dan gaat ze op kamers wonen gedurende haar studie en stapt ze zo echt het studentenleven in.

27

Ontwikkelingen in de teams College voor Vavo

Het vavo (voortgezet algemeen volwassenenonderwijs) biedt van oudsher volwassen studenten een tweede kans om een diploma vmbo-t (ook wel mavo genoemd), havo of vwo te behalen. Deze traditionele doelgroep wordt echter steeds kleiner. Het vavo is steeds meer in beeld gekomen bij relatief jongere studenten. Momenteel is de grote meerderheid van alle studenten bij het vavo tussen de 16 en 23 jaar. Hierbij kunnen twee groepen worden onderscheiden: ten eerste de jongvolwassenen met leer- of gedragsproblemen, die in het reguliere voortgezet onderwijs zijn vastgelopen en die op het vavo een nieuwe start maken, ten tweede jongvolwassenen die een diploma willen halen via een andere route dan die van het voortgezet onderwijs. Uit de interviews met vavo-studenten blijkt dat zij het vavo vrijwel zonder uitzondering de functie van vangnet toebedelen: een onderwijsvorm die een laatste kans biedt om hun onderwijsambities waar te maken. Studenten volgen bij het vavo eenjarige trajecten mavo, havo of vwo of een tweejarig traject havo. Naast het volgen van deze volledige opleidingen kunnen studenten ook deelcertificaten behalen om zo in meer jaren hun diploma te verwerven of om te kunnen voldoen aan de toelatingseisen van een vervolgopleiding. Het vavo kenmerkt zich volgens de studenten als een onderwijsvorm die van studenten meer zelfdiscipline, zelfstandigheid, eigen verantwoordelijkheid en de bereidheid om

hard te werken vraagt. De begeleiding op school wijkt volgens de studenten af van de begeleiding in het regulier onderwijs in die zin dat zij nu zelf het initiatief moeten nemen om de begeleiding te vragen die zij nodig hebben. De toenemende diversiteit aan vavo-studenten maakt dat het vavo een schooltype is waar sommige studenten met weinig begeleiding en veel vrijheid het diploma behalen, terwijl andere studenten juist meer regels en meer extra begeleiding nodig hebben en krijgen. Een belangrijke vraag is waarom studenten wel (denken te) slagen op het vavo, terwijl dat op het voortgezet onderwijs niet lukte. Deels ligt dit aan de studenten zelf, zij zijn op het vavo wel gemotiveerd voor school omdat ze weten waarom ze een diploma nodig hebben, of ze hebben de overgang naar het vavo als ‘wake-up call’ ervaren. Deels ligt dit ook aan de wijze waarop het onderwijs wordt aangeboden met de meer volwassen aanpak die het vavo biedt. In principe is het vavo toegankelijk voor iedereen van 18 jaar of ouder, maar sinds de zogenaamde ‘Rutteregeling’ van 2006, mogen reguliere scholen voor voortgezet onderwijs 16- en 17-jarigen aan het vavo uitbesteden. De bekostiging van het vavo is tot op heden via het educatiebudget van gemeenten verlopen, maar zal vanaf 1 januari 2013 vallen onder de rijksbekostiging.

28

29

Ontwikkelingen in de teams College voor Vavo

Daarnaast ontvangt het vavo geld van de reguliere scholen voor voortgezet onderwijs voor de uitbestede studenten. De ontwikkeling van het aantal studenten bij het vavo vertoonde afgelopen jaren een stijgende lijn, maar in het schooljaar 2012-2013 is er voor het eerst in lange tijd een daling zichtbaar. Een tweede ontwikkeling is dat door de jaren heen het aandeel studenten mavo/vmbo-t in de vavo-populatie is afgenomen, terwijl het percentage havo studenten steeg. Het aantal studenten vwo bleef verhoudingsgewijs gelijk. Uit de interviews met vavo-studenten blijkt dat alle geïnterviewde studenten de ambitie hebben door te stromen naar een vervolgopleiding na het behalen van een diploma in het vavo. Landelijk slaagt ongeveer 70% binnen twee jaar voor het beoogde diploma of certificaat. Bij het vavo ROC Zeeland haalde in 2010-2011 78% van de studenten hun diploma; in 2011-2012 was dit 70%. Daarnaast haalden veel studenten certificaten.

Bij het ROC Westerschelde waren de getallen voor beide jaren 48%, maar hier ligt de nadruk veel sterker op certificaat-studeren dan bij het ROC Zeeland het geval is; indien daarmee rekening wordt gehouden zijn de percentages 86 respectievelijk 89%. In de zomer van 2012 zijn het vavo van het ROC Zeeland en het vavo van ROC Westerschelde samengevoegd in het College voor Vavo van Scalda. Zowel in Middelburg als Terneuzen worden de opleidingen mavo, havo en vwo aangeboden. In Middelburg ook de opleiding hexbo, die toeleidt naar de examenklas havo of het mbo niveau 4. In de aanloop naar de fusie zijn de twee vavo teams regelmatig bijeen geweest om te komen tot programmatische en pedagogisch-didactische afstemming. Over alle regelgeving, zoals examenreglementen, programma’s van toetsing en afsluiting en schoolregels is gesproken zodat bij het begin van het schooljaar 2012-2013 een krachtig College voor Vavo, de nieuwe naam voor het vavo van Scalda, is neergezet.

30

Cijfermatige gegevens studenten 2011

Studenten ingedeeld per leeftijd

169

<20

419

159

20-29 30-39

295

40-49

480

50-59

379

60+

Aantal studenten per onderdeel 400 350 300 250 200 150 100 50 0

346

315 242

223

115

204 206

161

140

Mannen Vrouwen

69

18 27

Studenten per gemeente 600

524

500

409

400 300 200 100 0

239

174

122 46

28

74

117

105

63

31

Cijfermatige gegevens studenten 2012

Studenten ingedeeld per leeftijd

144

213

<20

712

20-29

265

30-39 40-49

318

50-59

410

60+

Aantal studenten per onderdeel 350 300 250 200 150 100 50 0

279

265

242

181

181

160 115

97

292

Mannen 121

Vrouwen

Studenten per gemeente 400 350 300 250 200 150 100 50 0

358

356 292 199

196 130

147 33

35

56

80

70

96 30

32

Cijfermatige gegevens studenten 2011 - 2012

Reden einde opleiding 1200

1135

1000

800

803

600

2011

400

200

2012

158 163

156 73 71

0

58 56

19

61

200

48 32

21 35

33

Cijfermatige gegevens studenten 2011 - 2012

34

35

Cijfermatige gegevens medewerkers

Overzicht personeelsledenin in aantallen aantallen Overzicht personeelsleden

Overzicht personeelsleden fte's Overzicht personeelsleden in in fte’s

60

35

51 50

30

40

25

30

vrouwen

28

25

mannen

18

20

20,87 18,00

vrouwen

12,90

15

mannen

10

10 0

20

30,82

5 0 2011

2012

2011

2012

in fte's VerhoudingVerhouding OP/OBPOP/OBP in fte’s

Verhouding OP/OBP in aantallen

Verhouding OP/OBP in aantallen

28,29

30,00

50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

45

25,00

34

32

23,41

22,30

20,00

OP OBP

11

OP

15,00

OBP

8,61

10,00 5,00

2011

0,00

2012

Aantallenmedewerkers medewerkersper per Aantallen leeftijdscategorie leeftijdscategorie

2011

2012

Aantallen medewerkers per leeftijdscategorie

Overzicht medewerkers ingedeeld per leeftijd 00 77

1

20-29 20-29

55 55

30-39 30-39

15

40-49 40-49

1111

55-59 55-59

40-49 50-54

26

18

60+ 60+

2011

30-39

6

50-54 50-54

1515

20-29

13

55-59 60+

2012

36

37

Colofon

Redactie Els Bus-Verdult Anita van den Dries Jeanne Kettelerij Ronald Nachtegaal Sjaak Olivier Joke Pals Marielle Pattenier Mirjam van Schoonhoven Frank Smits Eindredactie Louis Wagemakers Grafische vormgeving Stephanie Huisman Cordy van den Bosche Déborah Liefbroer-Coppoolse Interviewer Denise Rosales Druk Oce Business Service Repro Scalda Oplage 150 exemplaren

Scalda Instelling voor middelbaar beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

Leren is leuk, avontuurlijk, je wordt er wijzer van en... je bent er nooit te oud voor!

Cluster Educatie Ravensteijnweg 1 Postbus 7018 43 30 GA Middelburg T 0118 558600 [email protected] www.scalda.nl