Jaarverslag anesthesiologie
2013
| Inhoud Voorwoord
4
1. Patiëntenzorg 1.1 Operatiekamers
5 5 7 7 7 7 8
1.2 1.3 1.4 1.5 1.6
Verloskamers Polikliniek Anesthesiologie Anesthesiesessies Mobiel Medisch Team Bonaire
2. Onderwijs/Opleiding
9 9 9 13 15 16 17 18 18
2.1. Onderwijs- en opleidingscommissie 2.2 Besprekingen, lesprogramma en stages 2.3 Refereerbijeenkomsten, complicatiebesprekingen en lezingen 2.4 Simulatieonderwijs met ADAM (AmsterDamAnesthesieMannequin) 2.5 Airwaymanagement onderwijs 2.6 Cursussen en workshops 2.7 College’s en practica 2.8 Advanced Life Support onderwijs/simulatie
3. Onderzoek
3.1 3.2 3.3 3.4
20 20 20 21 22
Ontwikkelingen in 2013 Pijn, pijnbestrijding en palliatieve zorg Acute en Perioperatieve geneeskunde Promoties
4. Samenwerkingsverbanden
23
5. Publicaties en boekbijdragen
29
6. Voordrachten
33
7. Personeel
37
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
3
| Voorwoord Geachte lezer, Voor u ligt het jaarverslag van de afdeling anesthesiologie waarin de afdeling de resultaten en ontwikkelingen op het gebied van patiëntenzorg, onderwijs en opleiding, wetenschappelijk onderzoek en management presenteert. Naast alle veranderingen en uitdagingen in het VUmc ging in 2013 het werk op de afdeling anesthesiologie en de operatiekamers met goede kwaliteit door. Op alle velden werd er veel bereikt. De afdeling heeft ruim 31.000 operatiekameruren gerealiseerd in een 24/7 systeem. De nieuwbouw trajecten voor 3 extra operatiekamers, de nieuwe PACU en de colloquiumruimte zijn begonnen. In 2014 krijgt de afdeling een nieuw simulatie centrum. Dertien arts-assistenten zijn hun opleiding tot anesthesioloog begonnen en zes collega’s hebben hun opleiding afgerond. Jonge talenten maken vroeger kennis met de anesthesiologie en de perioperatieve geneeskunde tijdens de bachelor- en masterfase van hun basisopleiding. Topkandidaten kunnen zo vroeg in hun carrière pad in de afdeling en het VUmc geïntegreerd worden. Ook in 2013 was de palliatieve zorg een vast onderdeel van de opleiding tot anesthesioloog en samen met het hospice Kuria is het wetenschappelijk
4
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
onderzoek op het gebied van de palliatieve zorg verder uitgebouwd. Op het gebied van wetenschappelijk onderzoek was 2013 voor de afdeling Anesthesiologie een goed jaar, 2 promoties werden afgerond en er is een solide basis gelegd voor de volgende promotie trajecten. Persoonlijk vond ik het bijzonder mooi dat in het afgelopen jaar 13 collega’s moeder of vader geworden zijn. Ik ben vereerd om dit jaarverslag aan u te mogen presenteren en wens u veel leesplezier.
Prof. dr. Stephan Alexander Loer, M. Sc. Afdelingshoofd en opleider Anesthesiologie Amsterdam, februari 2014
| Patiëntenzorg 1.1 Operatiekamers Na een aantal jaren van groei zijn de resultaten van de OK met betrekking tot het aantal gerealiseerde OK-uren de afgelopen twee jaar gestabiliseerd. Net als vorig jaar komt het resultaat uit op iets minder dan 32.000 uur. Er is wel een langzame maar gestadige wijziging zichtbaar in het palet van ingrepen, het aantal hoog-complexe, laag-volume ingrepen laat een gestage groei zien waardoor de gemiddelde zittingsduur van de gerealiseerde ingrepen toeneemt. Mede hierdoor bestaat nog steeds een sterkte behoefte om de OK-capaciteit op de korte en middellange termijn te laten groeien. Vanuit vrijwel alle snijdende specialismen wordt steeds sterker aangedrongen op het toewijzen van meer OK-uren, wat door de fysieke beperking van het aantal OK-ruimtes op dit moment vrijwel niet mogelijk blijkt. Oorspronkelijk was voorzien om op de locatie 6D drie nieuwe OK-ruimtes te realiseren. Helaas heeft de toenmalige Raad van Bestuur medio 2012 besloten om hier in plaats van
3 OK’s een tweetal angiokamers, welke deels ook door de afdeling Radiologie zullen worden gebruikt, en één Endo-OK te realiseren. Dit betekent dat na het realiseren van dit bouwproject er slechts beperkt extra ruimte zal zijn voor de zo gewenste uitbreiding ten behoeve van de snijdende specialismen. Het werkplekmanagement beziet deze ontwikkeling met de nodige zorgen. Door de opleidingsinspanningen van de afgelopen jaren en de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt was de formatie en de teamsamenstelling stabiel. Het vergt echter een continue inspanning, met name met betrekking tot opleiding, om deze situatie in de komende jaren zo te houden. We achten het waarschijnlijk dat de situatie op de arbeidsmarkt zich in de nabije toekomst weer in een voor ons nadelige toestand zal veranderen. De bouw van de nieuwe recovery/PACU op de 6e etage is in 2013 bijna afgerond en deze is ook al gedeeltelijk in gebruik genomen. De opening van de gehele afdeling zal in 2014 plaats vinden.
5
Zittingen
2009
2010
2011
2012
2013
Electief
10.344
11.512
12.474
12.290
11.993
74,1%
76,2%
78,7%
78,3%
78,0%
Niet-electief
3.613
3.589
3.381
3.414
3.387
25,9%
23,8%
21,3%
21,7%
22,0%
TOTAAL
13.957
15.101
15.855
15.704
15.380
100%
100%
100%
100%
100%
Zittingen per specialisme
2009
2010
2011
2012
2013
Cardio-thoracale Chirurgie
646
666
684
749
911
4,6%
4,4%
4,3%
4,8%
5,9%
Verloskunde en Gynaecologie
1.779
1.668
1.596
1.722
1.621
12,7%
11%
10,1%
11,0%
10,5%
Heelkunde
3.156
3.330
3.341
3.223
2.950
22,6%
22,1%
21,1%
20,5%
19,2%
Kinderchirurgie
566
581
661
624
636
4,1%
3,8%
4,2%
4,0%
4,1%
Keel-, Neus- en Oorheelkunde
2.082
2.019
2.060
2.036
1.896
14,9%
13,4%
13,0%
13,0%
12,3%
Mondziekten, Kaak- en
543
513
514
546
469
Aangezichtschirurgie
3,9%
3,4%
3,2%
3,5%
3,0%
Neurochirurgie
786
841
884
839
873
5,6%
5,6%
5,6%
5,3%
5,7%
Oogheelkunde
1.081
1.525
1.496
1.443
1.469
7,7%
10,1%
9,4%
9,2%
9,6%
Orthopedie
921
987
987
899
906
6,6%
6,5%
6,2%
5,7%
5,9%
Plastische-, Reconstructieve-
612
897
950
937
923
en Handchirurgie
4,4%
5,9%
6,0%
6,0%
6,0%
Urologie Kinderen
357
338
356
350
348
2,6%
2,2%
2,2%
2,2%
2,3%
Urologie
415
367
422
399
444
3,0%
2,4%
2,7%
2,5%
2,9%
Diversen
1.013
1.369
1.904
1.937
1.934
7,3%
9,1%
12,0%
12,3%
12,6%
13.957
15.101
15.855
15.704
15.380
100%
100%
100%
100%
100%
TOTAAL
6
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
1.2 Verloskamers De afdeling anesthesiologie biedt 24 uur per dag mogelijkheid tot epidurale pijnbestrijding bij de bevalling. De epiduralen worden op de verloskamers geprikt. In 2013 bedroeg het aantal 464, dat ligt rond de 30% van het totaal aantal bevallingen. Remifentanil PCA (patient controlled analgesia) wordt op indicatie aangeboden bijvoorbeeld wanneer er een contraindicatie is voor een epiduraal.
1.3 Polikliniek Anesthesiologie Preoperatieve Screening In 2013 werden 9672 patiënten preoperatief gescreend. Daarvan werden 65 patiënten in het multidisciplinaire IC-hoogrisico overleg besproken. Dit overleg bestaat vanaf 2012 en vindt tweewekelijks plaats. De bedoeling is, met alle betrokken specialisten de patiënten met ernstige comorbiditeiten gepland voor een hoog-risicoingreep stelselmatig te bespreken. Vaste leden van dit overleg zijn naast de hoofdbehandelaar en de betrokken specialisten zoals longarts en cardioloog de intensivisten en de anesthesiologen. De anesthesioloog, die de patiënt beoordeelt op de POS, heeft een belangrijke signalerende rol. Door het aanmaken van een apart digitaal “hoogrisico”-dossier op de POS zijn automatisch alle leden op de hoogte. Alle te bespreken hoogrisico-patiënten verschijnen in Mirador op een To-Do-lijst. Tijdens dit overleg legt de hoofdbehandelaar de operatie indicatie en wijze van operatie uit. De anesthesioloog completeert de casus vanuit comorbiditeiten perspectief. De mede behandelende specialisten doen een orgaan-specifieke uitspraak. Samen met de intensivist wordt het perioperatief risico-profiel en mogelijke optimaliseringsmaatregelen besproken. In 2013 werden van de 65 patiënten die werden besproken, 5 patiënten afgekeurd. Verdere 5 patiënten werden niet geopereerd om andere redenen, bijv. starten van een andere behandeloptie. Deze manier van overleg wordt door alle specialisten als waardevol en nuttig voor de patiënt ervaren.
Pijnpoli De interne en externe context waarin onze Pijnpolikliniek ingebed is veranderd. De invoering van de interne prestatiebekostiging houdt in, dat we keuzes moeten maken en onze focus moeten richten op duurzame zorgproducten, die bij ons passen als academisch pijncentrum. Daarnaast verandert het zorglandschap om ons heen, geïnitieerd door de overheid, zorgverzekeraars en onze peer’s. Dit is het juiste moment, om onze Pijnpolikliniek te transformeren naar een Excellence Center met onderscheidende kenmerken op het gebied van zorg, onderwijs en onderzoek. In het kader van dit Change Management is hoogleraar pijnbestrijding prof. Maarten van Kleef in 2013 bij ons begonnen. Met hem samen is op basis van onze gezamenlijke visie een strategieplan gemaakt, die we de volgende jaren zullen realiseren. De Pijnpolikliniek heeft 1882 interventionele behandelingen doorgevoerd.
1.4 Anesthesie en sedatie sessies In 2013 zijn er 2103 geregistreerde verrichtingen onder narcose gedaan buiten de OK’s. We hebben 3 sedatie praktijk specialisten opgeleid. In september is er gestart met 1 sedatie sessie per week op de afdeling MDL onder supervisie op afstand door een anesthesioloog. Budget voor opleiding en uitbreiding van ingrepen onder sedatie is eind 2013 toegekend. Voor de ECT behandelingen is een behandelkamer met uitslaapkamer gebouwd in de westflank op de locatie GGZ in Geest. In de sedatie commissie is een tweede anesthesioloog opgenomen. Er is een format gemaakt voor protocollering van de sedaties die verschillende afdelingen zelf uitvoeren. Scholing van verpleegkundige en artsen die dit uitvoeren is gestart.
1.5 Mobiel Medisch Team Als Traumacentrum heeft het VUmc een aantal taken op het gebied van de traumazorg, zoals de opvang en behandeling van ernstige ongevalpatiënten, en de inzet van een Mobiel Medisch Team (MMT) om
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
7
medisch-specialistische zorg aan acuut bedreigde patiënten buiten het ziekenhuis te leveren. Bij het vervullen van deze taken speelt de afdeling Anesthesiologie een belangrijke rol. Sinds de oprichting van het Helikopter-MMT in 1995 heeft de afdeling meer dan 50% van de diensten voor haar rekening genomen. In 2013 werden meer dan 65% van de diensten ingevuld door stafleden van de afdeling Anesthesiologie. Sinds de invoering van de functie van “Chief Doctor” binnen de organisatie van het Trauma-centrum wordt deze functie vervuld door een staflid Anesthesiologie. De huidige Chief Doctor is H.M.T. Christiaans, zijn plaatsvervanger is S. Greuters. Sinds 17 februari 2011 is het MMT 24 uur per dag inzetbaar met de helikopter vanaf de daklocatie op het VUmc. Behalve met de helikopter is het MMT ook inzetbaar over de weg met het MMT-voertuig. Vooral in Amsterdam zelf en ’s nachts bij inzetten in de regio of wanneer de weersomstandigheden de inzet van de helikopter verhinderen wordt dit MMT-voertuig ingezet. In 2013 zijn er in totaal 2135 oproepen voor het MMT geweest. Dit is het hoogste aantal oproepen sinds de start van het helikopter-MMT in het VUmc. Circa 1350 oproepen zijn met de helikopter uitgevoerd en de overige oproepen zijn met het voertuig verricht. Het cancelpercentage in 2013 lag gemiddeld op 49 %. Het Helikopter- MMT van het Netwerk Acute Zorg-VUmc (NAZ-VUmc) werkt ook intensief samen met de afdeling Anesthesiologie op het gebied van training (waarbij met name intensief gebruik gemaakt wordt van het Simulatielaboratorium ADAM ), voor zowel de skills-trainingen als ook de communicatietrainingen. Ook voor het onderzoek is een intensieve samenwerking met de afdeling Anesthesiologie onontbeerlijk, vooral binnen de ALARM onderzoeksgroep. De focus van dit onderzoek ligt op de vitale parameters van onze patiëntenpopulatie. In 2013 is ook het onderzoek naar de behandeling van traumatische hersenletsel voortgezet (Brainprotect) en in de registratie volledig geïntegreerd. Dit onderzoek wordt gefinancierd vanuit de Hersenstichting en staat onder leiding van Patrick Schober. Ook is in 2013 geparticipeerd op onderzoeksgebied met de afdeling Traumatologie van het VUmc. Daarnaast werd ook theoretische scholing verzorgd aan ambulance personeel. Samen met de drie andere Helikopter-MMT’s in Nederland wordt continu gewerkt
8
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
aan het bijwerken van de “Richtlijnen MMT in Nederland”.
1.6 Bonaire Sinds 1 januari 2011 wordt er via de jumelage VUmc 1 anesthesioloog uit VUmc en 1 anesthesioloog uit het AMC uitgezonden om te werken in het Fundashon Mariadal ziekenhuis te Kralendijk, Bonaire. Het betreft een ziekenhuis met 36 bedden en 6 special care bedden en een 2 tal verpleeghuis afdelingen. Er zijn poliklinieken van diverse specialismen en 1 operatiekamer. Daar worden 2 dagen in de week heelkundige ingrepen gedaan 1 dag gynaecologie en verloskunde en 2 dagen orthopedie met zo nu en dan een OK door een visiterende andere snijdend specialist uit Curaçao zoals KNO of mondheelkunde. Dit ziekenhuis voorziet ook in alle opvang die er op het eiland geschieden moet, de SEH vangt ook reanimaties, zeer zieke patiënten en trauma patiënten op. Deze kunnen allen niet behandeld worden in het ziekenhuis zelf en moeten daarom overgeplaatst worden naar een ziekenhuis elders zoals Aruba, Colombia of Curaçao. Hiervoor is een ambulance vliegtuig ingericht, een learjet, waar ook grote afstanden mee overbrugd kunnen worden. In juli 2013 is dit vliegtuig voor dit doel in gebruik genomen en maakt naar schatting ongeveer 200 vluchten per jaar. Van de anesthesioloog wordt verwacht anesthesie te geven op OK, de trauma en andere opvang te doen op de SEH en als MMT, is verantwoordelijk voor de special care soms functionerend als intensive care en patiënten te begeleiden met de airambulance naar een ziekenhuis elders. In 2013 zijn Caroline Hoedemaker, Saskia Dettwiler, Lothar Schwarte, Gert Scheepstra en Deridre Thone op Bonaire werkzaam geweest. Fundashon Mariadal, Kralendijk, Bonaire
J F M A M J J A S O N D C.J. Hoedemaker S. Dettwiler L.A. Schwarte D.H. Thöne G.L. Scheepstra J.M. Vieveen
| 2 Onderwijs/Opleiding
2.1 Onderwijs- en opleidingscommissie De onderwijscommissie is verantwoordelijk voor de organisatie en coordinatie van alle onderwijs- en opleidingsaspecten voor en door de afdeling Anesthesiologie en komt iedere twee maanden bij elkaar. Het doel is de continue verbetering van de kwaliteit van de opleiding en het onderwijs waarbij ook de wetenschappelijk vorming van de AIOS een rol speelt. De afdeling streeft er naar om een van de beste opleidingen in Nederland aan te bieden aan jonge hoog gemotiveerde top talenten. Het Handboek Opleiding Anesthesiologie VUmc is herzien. Met dit handboek willen we een lokale leidraad geven. Naast de landelijke opleidingsstructuur, wordt het onderwijs en de beoordelingen beschreven en voorbeelden van de gebruikte formulieren getoond. Daarnaast worden er een aantal praktische handleidingen en instructies voor AIOS en docenten gegeven. Het opleidingsplan sluit aan bij het landelijke gemoderniseerde opleidingsplan dat door de werkgroep Modernisering Curriculum Anesthesiologie opgesteld werd.
PIJNBESPREKING, PALLIATIEVE ZORG Doel: Bespreking van bijzondere pijnpatiënten of pijnsyndromen. Frequentie: Iedere dinsdag van 16:30 – 17:00 Sprekers: Pijnteam COMPLICATIEBESPREKING Doel: Bespreking van complicaties binnen de anesthesiologie en intensive care. Frequentie: Iedere 2e donderdag van de maand van 17:00 – 19:30 uur Sprekers: Stafleden en AIOS Anesthesiologie en Intensive Care REFEREEROCHTEND Doel: Thema ochtend waarop literatuur en klinische inzichten ten aanzien van een voor de anesthesiologie relevant onderwerp worden besproken. Frequentie: Maandelijks tijdens OK-werkoverleg van 7:30 – 9:00 uur. Sprekers: Eén staflid en twee AIOS RESEARCHBESPREKING
2.2 Besprekingen, lesprogramma en stages Doel: Bespreking van lopend onderzoek binnen DAGELIJKS GENERAAL RAPPORT Doel: Overdracht van patiënten die tijdens de dienst of bij het wisselen van de dienst nog onder de hoede van de afdeling anesthesiologie vallen, mededelingen van de leiding van de afdeling, bespreking van de dagelijkse agenda. Frequentie: Iedere ochtend van 7:30 tot 7:45 Spreker: Dienstdoende AIOS PROBLEEMOPLOSSENDE OVERDRACHT Doel: Bespreking van de problemen en complicaties tijdens het OK programma van die dag en het bespreken van complexe patiënten die zullen worden geopereerd op de volgende dag. Frequentie: Iedere maandag, woensdag, donderdag en vrijdag van 16:30 – 17:00. Sprekers: Aanwezige AIOS en staf leden
de afdeling. Frequentie: Iedere 4e woensdag van de maand van 17:00 – 18:00 uur. Sprekers: Stafleden en AIOS STUURGROEP WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK ANESTHESIOLOGIE Doel: Bespreking van lopend onderzoek binnen de afdeling. Frequentie: Iedere 3e maandag van de maand van 17:00 – 18:00 uur. Sprekers: Afdelingshoofd en researchgroep AIOS/OPLEIDER-OVERLEG Doel: Bespreking van lopende zaken binnen de opleiding op het gebied van o.a. stages, onderwijs en wetenschap. Frequentie: Iedere 2e woensdag van de maand van 16:30 – 17:30 uur. Sprekers: Opleider, plv. opleider en AIOS
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
9
AB-ONDERWIJS Elke woensdagmiddag vindt het AB-onderwijs aan de AIOS plaats. De eerste twee uur wordt besteed aan onderwijs ten behoeve van het A en B examen van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie. Dit onderwijs wordt verzorgd door de AIOS zelf, waarbij hoofdstukken uit de examenstof worden voorbereid en gepresenteerd aan alle aanwezige AIOS en een staflid. Tijdens deze presentaties worden regelmatig kritische vragen gesteld door zowel de stafleden als AIOS waarbij met name gelet wordt op de praktische en klinische consequentie van de behandelde theorie. Het tweede deel van elke woensdagmiddag wordt besteed aan probleem gestuurd onderwijs (PGO). Hierbij wordt aan de hand van een door de taskforce PGO van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie vastgestelde casus door een groep AIOS een probleem geanalyseerd en uitgewerkt. Deze groepen worden begeleid door een staflid c.q. tutor die als taak heeft het hele proces te sturen. Tevens vindt er drie keer per jaar anatomisch onderwijs plaats in de snijzaal waar de bovenste- en onderste extremiteiten en rug worden behandeld. De AIOS bezoeken iedere drie maanden Hospice Kuria waar ze onderwijs krijgen in de pijn- en palliatieve zorg. 1x per maand wordt er AB-onderwijs gegeven in samenwerking met de afdeling anesthesiologie van het AMC. De eerste jaars AIOS krijgen dan wisselend onderwijs of in het VUmc of AMC. Ditzelfde geldt voor de tweede jaars AIOS Anesthesiologie van het VUmc en AMC.
CD-ONDERWIJS Naast de Centrale Cursus Anesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie wordt door een aantal UMC’s het gezamenlijk CD-onderwijs georganiseerd. De opzet is om praktisch en interactief onderwijs te geven aan derde en oudere jaars AIOS ten behoeve van het C- en D examen van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie. Het onderwijs vindt de 1e en 3e woensdag van de maand plaats in de verschillende UMC’s. Het programma zoals die door de afdeling anesthesiologie van het VUmc in 2013 was georganiseerd:
10
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Anesthesie technieken IV R.A. Bouwman Welkom, introductie, schriftelijke kennistest L. Schwarte Intraoperatief vochtbeleid en keuze van infuusvloeistoffen bij volwassenen en kinderen R.A. Bouwman De rol van TEE bij niet-cardiale chirurgie D.H. Thöne Het kan ook U gebeuren: brand op de operatiekamer S. Greuters Veiligheidsaspecten in de anesthesiologie Pijngeneeskunde I W.W.A. Zuurmond Chronische pijn: ziekte of klacht K. Stoecklein Diagnose en therapie van chronische rugklachten W.W.A. Zuurmond Kankerpijn B.A.A. Huisman Beslissingen rond het levenseinde R.A. Bouwman Afsluiting
Stages AIOS Opleidingscluster VUmc Ten behoeve van het “perifere” tweede jaar is een zogenaamd opleidingscluster door perifere ziekenhuizen en het VU medisch centrum geformeerd. De vertegenwoordigers van de ziekenhuizen voeren ieder kwartaal overleg over de voortgang van de stages en de individuele AIOS.
Westfries Gasthuis, Hoorn Opleider: dr. J.P. Hering
J F M A M J J A S O N D H.R.W. Touw T.A. van Veelen
Stage intensive care Tijdens het derde jaar van de opleiding tot anesthesioloog worden de AIOS 12 maanden in het specialisme intensive care opgeleid. Drie maanden hiervan kunnen zij op de kinder-IC volgen.
C.S.E. Bulte M. Pascha Y. Jonker
Spaarne ziekenhuis, Hoofddorp Opleider: C.W.P. van der Hoeven
Afdeling Intensive Care Volwassenen en Medium Care, VUmc Opleider: prof.dr. A.R.J. Girbes
J F M A M J J A S O N D P.V. Dong A.C.M. Brinkman B.R.N. Schieveld
J.R.C. Schreinemakers V.M. Knaake
Medisch Centrum, Alkmaar Opleider: H.S. Traast
J F M A M J J A S O N D
S.P. de Wolf A.G.E. v.d. Spoel K.W.L. v. Deutekom R.M. Bijkerk M.J.A. Valk A.H. Gjaltema F.R. de Man
J F M A M J J A S O N D
A.M.C. Craenen M.P.A. Hoefeijzers L.H. ter Horst K. Noordermeer J. Stens W.D. Lubbers V.A. Viersen P.V. Dong S.P. de Wolf Afdeling Intensive Care Kinderen, VUmc Opleider: dr. D.G. Markhorst
J F M A M J J A S O N D
K. Noordermeer L.H. ter Horst M. Hoefeijzers J. Stens V.A. Viersen P.V. Dong
Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, Amsterdam Opleider: dr. M.J.L.J. van den Elsen
J F M A M J J A S O N D
A.M. van Norel N. Verstoep P. Schraverus
Pijnstage Afdeling Anesthesiologie, VUmc Opleider: prof.dr. W.W.A. Zuurmond
Zaans Medisch Centrum, Zaandam Opleider: dr. M.A. de Leeuw
J F M A M J J A S O N D
Y.J.M. Hagen P.R. de Wit
J F M A M J J A S O N D
M.E. Langemeijer S. van Rijswijk A.L. van Waart B. van den Berg A.M.C. Craenen L.H. ter Horst M. Hoefeijzers J. Stens K. Noordermeer
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
11
Verdiepingsmodule In het 5e jaar van de opleiding anesthesiologie volgt de aios gedurende 6 maanden één verdiepingsmodule. Algemene Anesthesiologie (coördinatoren: prof.dr. S.A. Loer en dr. R. Krage) VUmc
J F M A M J J A S O N D
C.W. Buiter R.J. Colenbrander Anesthesiologie Cardio / thorax / vaat (coördinatoren: J.R. de Jong en J.W.A. Romijn) VUmc
J F M A M J J A S O N D
W.J. Mulder Kinderanesthesiologie (coördinatoren: J.A. Dertinger en C.J. Hoedemaker) VUmc
J F M A M J J A S O N D
R.J. Colenbrander Pijngeneeskunde en Palliatieve Zorg (coördinatoren: prof.dr. W.W.A. Zuurmond en dr. K. Stoecklein) VUmc
J F M A M J J A S O N D
K.M. Szadek Intensive Care Volwassenen (coördinator: prof.dr. A.R.J. Girbes) VUmc
J F M A M J J A S O N D
R.J. Vaessen J.R. Leemreis M.J.C.H. Fieren Intensive Care Volwassenen – AMC (coördinator: prof.dr. M. Vroom) AMC
J F M A M J J A S O N D
H.J. Scholten
12
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
2.3 Refereerbijeenkomsten, complicatiebesprekingen en lezingen Datum
Sprekers
Titel
16-01-2013
L. Sipkens P. Schraverus M. Pascha J. Leemreis X. van Waart Y. Jonker A. Craenen A. Gjaltema R. Colenbrander A. v. den Berg M. Valk F. de Man P. de Wit M. Hoefeijzers M. Kim L. ter Horst S. van Rijswijk K. Noordermeer M. Both W. Lubbers M. Dieben J. Stens
“Fietsergometri als hulpmiddel bij de pre-operatieve screening” “Anesthesiologische implicaties van de nieuwe orale anticoagulantia” “O2 en de long” “O2 en het hart” “Technologie en de anesthesiologie: Vriend of vijand?”
15-02-2013 19-03-2013 25-04-2013 14-05-2013 27-06-2013 21-08-2013 12-09-2013 29-10-2013 28-11-2013 13-12-2013
“Niet lullen, maar vullen. Maar waarmee dan??” “Rechtbreien of rechtzetten?” “Blokjes, echo & all that stuff” “Adenotonsillectomie bij kinderen; huidige richtlijn en update van literatuur” “Koorts bij epidurale analgesie?” “Continue infusie of PCEA?” “Reanimeren: hands off or hands on” “Metastasering; maken wij een verschil?” “Haarlemmerolie in Amsterdam? de pro’s en de con’s van dexamethason”
Complicatiebesprekingen Naast de dagelijkse besprekingen van complicaties, incidenten en problemen organiseert de afdeling maandelijkse complicatiebesprekingen waar met name interdisciplinaire aspecten uitvoerig besproken worden. Deze besprekingen worden met de even maanden gezamenlijk georganiseerd met de Intensive Care Volwassen. Het doel van de complicatiebespreking is te leren van elkaars inzichten door het bespreken van complicaties die
recentelijk op de operatiekamers, binnen het MMT en op de IC hebben plaatsgevonden. Aan de bespreking werd deelgenomen door stafleden, AIOS en fellows van beide afdelingen. Een complicatie wordt gepresenteerd door een staflid en een AIOS/ fellow. Het karakter van de complicatiebespreking is strikt vertrouwelijk. De bespreking vindt maandelijks plaats en er is ruimte voor 1 of 2 casussen. In 2013 zijn o.a. de volgende casussen in de complicatiebespreking aan de orde geweest:
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
13
Datum
Sprekers
Titel
10-1-2013
R. Vaessen S. van Rijswijk D. Thöne J. Vieveen Y.M. Lai A Nieuwenhof W.J. Mulder
“Paraparese na epidurale anesthesie”
14-2-2013 11-4-2013
16-5-2013 13-6-2013 08-8-2013 12-9-2013 10-10-2013
14-11-2013
E. Lust N. Witsen X. van Waart W. Lubbers C. Hoedemaker S. Greuters B. Huisman L. Tjon Soei Len E. Lust J. Vieveen R.J.A. van Moorselaar J. Vieveen
“De top, meer dan een procedure” “Talk, breath and life” “Bolletjes slikken en je hart gat vertikken”” “Een centraal veneuze katheter in de arteria carotis. Kan dat iedereen gebeuren?” “Thoraxfoto overbodig?” “Het mag geen uren duren” “Geen pijl op te trekken” “Een en al instinker, stink er niet in” “Decubitus na epiduraalanesthesie” “CO2 sample line en APL – knop” “Be aware” “Te goed is ook niet best, deel 2” “Een gecompliceerde nefrectomie”
“Bloed goed?”
LEZINGEN Datum
Sprekers
Titel
10-6-2013
dr. Markus Klimek
“Postoperatieve pijnbestrijding – een plek voor Metamizol (Novalgin®)?!”
14
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
2.4 Simulatieonderwijs met ADAM 2013 werd het jaar voor het ADAM familie dat er afscheid genomen moest worden van het oude vertrouwde simulatie centrum. Sinds 2007 hadden het oude secretariaat en de assistentenkamer dienst gedaan als simulatieruimte en controlekamer. In augustus kwam hier met een ferme klap van de slopershamer een einde aan. Deze klap markeerde gelukkig niet alleen een einde maar ook een nieuw begin. Na de oplevering van de nieuwe Spoed Eisende Hulp werd op de plaats van de oude SEH direct begonnen met de voorbereidingen van de bouw van het nieuwe simulatie centrum welke medio 2014 zal worden opgeleverd. Omdat er niet meer over een eigen ruimte beschikt kon worden werd vanaf de tweede helft van 2013 in het gloednieuwe simulatiecentrum van onze collega’s van de afdeling Intensive Care. Door deze samenwerking konden de meeste cursussen toch gewoon doorgaan, zei het dat enige improvisatie wel vereist was.
Interne Trainingen M2 Studenten: Het belang van goede communicatie en teamwork kan niet vroeg genoeg onderstreept worden. Tijdens een terugkomdag wordt met coassistenten op de simulator een anesthesie inleiding gedaan. Gedurende deze sessie van een uur worden de medisch inhoudelijke en technische aspecten van de anesthesie besproken, alsmede de uitdaging van het werken in teamverband. Anesthesie en OK Teams: Wederzijds begrip aan beide kanten van het operatie doek is essentieel voor een goede samenwerking. Om dit begrip te kweken worden beide teams regelmatig samen getraind. Zowel vakinhoudelijke zaken als communicatie komen tijdens deze training aan bod.
Anesthesie introductie dag en cursus Enkele dagen na het begin van de opleiding worden de nieuwe AIOS uitgenodigd voor een introductiedag. Gedurende deze dag wordt een anesthesie inleiding gedaan en een epiduraal geprikt op de simulator naast dat het reilen en zeilen op de afdeling en zaken
als de Passport procedure worden besproken. De introductie cursus is een twee daagse cursus waar theorie en praktijk afgewisseld worden. CRM, teamwerk, luchtwegmanagement, en de zorg voor de acute patiënt worden besproken en geoefend. AIOS Sessies De NVA schrijft voor dat elke AIOS anesthesie minimaal een maal per jaar op de simulator wordt getraind. Ook in 2013 is deze doelstelling, ondanks gebrek aan een eigen simulatieruimte gehaald.
Kinderanesthesie Het kindersimulatieteam werd dit jaar uitgebreid met Caroline Eickhoff. Als gevolg van de sloop konden helaas niet alle trainingen doorgang vinden wat door de assistenten als een groot gemis werd beschouwd, daar deze training altijd met veel enthousiasme wordt ontvangen.
Shockroom Reanimatie en Trauma simulatie, Het TEAMS project Al sinds drie jaar wordt de opvang van de reanimatie en trauma patiënt in teamverband geoefend. Zoals bekend schort het vaak niet aan de kennis om deze patiënten te behandelen maar aan een gecoördineerde aanpak van de zorg. Deze trainingen zijn dan ook vooral op het laatste element gericht. In het kader van het TeAMS-VU project, een project waar competentie gerichte training voor specialisten plaats vindt volgens het CanMEDS model, werden dit jaar ook medisch specialisten aan de teams toegevoegd. Zoals eerder vermeld werd in 2013 de nieuwe SEH geopend. De trainingen bleken ook een uitstekende manier om pas geopende shockrooms te testen.
TOST (training obstetrische spoed en trauma) Ook dit jaar gaf de ADAM groep weer BLS en teamtraining op de afdeling verloskunde in het kader van de TOST- dagen (voorheen MOET). Doordat dit jaar ook medewerkers van de afdeling Gynaecologie en Verloskunde werden opgeleid tot simulatie instructeur kon een belangrijk deel van deze training door en
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
15
voor de eigen afdeling worden georganiseerd. ACLS training Tijdens deze 3 daagse cursus, die al sinds 1999 georganiseerd wordt, worden alle leden van het reanimatieteam (AIOS anesthesie, cardiologie, interne geneeskunde en anesthesie medewerkers) getraind om zelfstandig te kunnen functioneren binnen dit team.
Kindergeneeskunde In samenwerking met de afdeling kindergeneeskunde werden trainingen gegeven voor de AIOS kindergeneeskunde. De training richtte zich op de behandeling van het acuut zieke kind waarbij zowel de medisch-inhoudelijke aspecten als wel communicatie aan bod kwamen.
Applied to Medicine) in Parijs en de DSSH (Dutch Society for Simulation in Healthcare) in Amsterdam werden verschillende workshops en lezingen gehouden door leden van het ADAM team. Ralf Krage werd in juni in Parijs verkozen tot voorzitter van SESAM.
De ADAM familie Alle bovenstaande activiteiten waren alleen mogelijk door alle gemotiveerde instructeurs! In 2013 waren dit: Ralf Krage, Dick van Groeningen, Micha Erwteman, Jürgen Dertinger, Saskia Dettwiler, Caroline Eickhoff, Ludmilla Garmers, Douglas Helfferich, Hans Huitink, Olaf Meulstee, Janneke Ringersma, Axel Schauer, Jenny Vieveen, Nienke Zwarter.
2.5 Airway Management Onderwijs SAMT Ook dit jaar waren alle plekken voor deze moeilijke luchtweg cursus voor anesthesisten en intensivisten weer gevuld. Voor 2014 stromen de aanmeldingen ondertussen weer binnen.
EuSIM In november werd voor het eerst een simulatieinstructeurscursus georganiseerd. Deelnemers van binnen en buiten de VU werden getraind in het organiseren van simulatie onderwijs en het debriefen van scenario’s.
AMC AIOS sessies Collegae van het AMC trainde in 2013 hun AIOS in samenwerking met leden van het ADAM team.
Congressen Ralf Krage was in 2013 als co-chair lid van het ‘planning committee’ van de IMSH (International Meeting for Simulation in Healthcare) in Orlando (3000+ deelnemers). Tijdens de IMSH, de ESA in Barcelona, de SESAM (Society in Europe for Simulation
16
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
FIVE In 2013 werd twee maal een Flexibele Intubatiecursus Voor Eerstejaars (FIVE) georganiseerd voor 2 x 8 AIOS anesthesiologie. Inmiddels zijn meer dan 60 AIOS en 15 stafleden getraind. De cursus wordt georganiseerd door Hans Huitink, Ralf Krage, Axel Schauer, Rudo Tijink, Dick van Groeningen, Rico Rinkel en Bas van de Berg.
SAMT Er werd in 2013 drie maal een SAMT – simulation based airway management training georganiseerd op het ADAM simulatie lab. Er werden 60 AIOS en medisch specialisten getraind
AIRWAY MANAGEMENT ACADEMY In 2013 werd de Airway Management Academy opgericht door Hans Huitink. Samen met VUmc en een nationaal en internationaal netwerk van airway management experts heeft de Airway Management Academy tot doel de patient veiligheid rondom airway management te vergroten. Gezondheidzorg professionials die te maken hebben met airway management kunnen cursussen volgen op maat. De
Airway Management Academy is non-profit en werkt samen met een aantal grote organisaties zoals Lifebox Foundation en Clinical Human Factors Group. In oktober 2013 werd de eerste cursus georganiseerd en in totaal zijn er 5 cursussen georganiseerd in 2013, te weten, Videolaryngoscopy, Awake flexible optical intubation, Airway rescue, Seconds before disaster multidisciplinary case discussions en Head and neck radiology course for dummies. De Airway Management Academy heeft een eigen website www.airwaymanagementacademy.com en een eigen multimedia website waar innovatieve digitale content is te zien http://ama.mediacore.tv
INTERNATIONALE ACTIVITEITEN Pre course Euroanaesthesia meeting European Airway Management Society Barcelona 2013: Hans Huitink heeft met Dick van Groeningen namens de European Airway Mangement Society en subcommittee Airway Management van de ESA voor de European Airway Management Society een airway management simulatie workshop verzorgd voor 14 groepen van 6 internationale anesthesiologen op 3 juni 2013. Hans Huitink heeft in Istanbul Turkije een workshop verzorgd over camera in tube intubation voor 150 internationale deelnemers in groepen van 10.
2.6 Cursussen en workshops door de afdeling georganiseerd - PERIOPERATIEVE HEMOSTASE: STOLLING & ANTISTOLLING. ORGANIZING COMMITTEE AND LECTURER. VUmc Amsterdam, 13 maart 2013 - SAMT CURSUS, SIMULATION BASED AIRWAY MANAGEMENT TRAINING IN ANESTHESIOLOGY AND INTENSIVE CARE VUmc Amsterdam, 18 & 19 januari 2013 en 12 & 13 april 2013 en 8 & 9 november 2013 - FIVE CURSUS, FLEXIBELE INTUBATIECURSUS VOOR EERSTEJAARS VUmc Amsterdam, 12 maart 2012 & 26 maart 2013 en 10 & 24 september 2013 - VIDEOLARYNGOSCOPY VUmc Amsterdam/Airway Management Academy, 17 oktober 2013 - AWAKE FLEXIBLE OPTICAL INTUBATION VUmc Amsterdam/Airway Management Academy, 19 oktober 2013 - AIRWAY RESCUE COURSE VUmc Amsterdam/Airway Management Academy, 28 november 2013 - HEAD AND NECK RADIOLOGY COURSE FOR DUMMIES VUmc Amsterdam/Airway Management Academy, 12 december 2013 - SECONDS BEFORE DISASTER, multidisciplinary airway case discussions VUmc Amsterdam/Airway Management Academy, 17 december 2013
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
17
2.7 College’s en practica In 2013 werden verschillende onderwijstaken binnen de Bachelor en Master van VUmc-compas gecontinueerd, en de afdeling leverde daarmee een belangrijke bijdrage aan het facultaire onderwijs. Dr. D.P. Veerman is vice-coördinator van de cursus Homeostase (1e jaar) in het VUmc-compas en treedt ook op als weekdocent. Prof.dr. W.W.A. Zuurmond is weekdocent in een tweetal cursussen in het VUmc-compas, namelijk in cursus Ziektegedrag (1.1.4, thema pijn) en in cursus Levensfase tot en met de dood (2.2.3, thema palliatieve zorg bij ouderen). Prof.dr. W.W.A. Zuurmond treedt op als docent in het blok Werking van het Zenuwstelsel (3e jaar) bij het onderwerp Pijn en pijnbestrijding. Tevens verzorgen Dr. R.S.G.M. Perez en Prof.dr. W.W.A Zuurmond colleges over CRPS bij de faculteit bewegingswetenschappen in het blok Pathologie van het bewegen. Daarnaast heeft de afdeling meerdere tutoren voor het 1e en 2e jaar in de bachelor fase geleverd en 1 mentor. Dr. C. Boer organiseerde wederom het practicum ‘Perioperatieve Zorg’ in VUmc-compas (3e jaar). In het Wetenschappelijk Focusonderwijs (WFO) werd in samenwerking met de afdeling Metamedica door dr. C. Boer dagonderwijs gegeven aan geneeskunde studenten over de ethische kant van klinisch onderzoek. Tijdens dit college kwam ook prof.dr. Nico Westerhof aan het woord over de rol van de ombudsman van VUmc. Daarnaast vond er binnen het WFO een onderwijsweek plaats onder leiding van dr. C. Boer over de perioperatieve hemostase. Dr. J. Huitink coördineert en organiseert voor B3 studenten geneeskunde een introductie stage dag waarbij kennis wordt gemaakt met het vak anesthesiologie en de studenten voor het eerst meegenomen worden de OK op om mee te kijken met een anesthesiologie team. Per jaar volgen ongeveer 120 studenten deze stage. De afdeling verzorgt in het eerste jaar van de Master VUmc-compas (M1) onderwijs ten aanzien van ‘Infuus prikken’, ‘BLS’ en ‘ATLS’. Dit onderwijs wordt iedere drie weken gegeven door stafleden en AIOS Anesthesiologie, en het BLS onderwijs wordt iedere zes weken getoetst. Dr. R. Krage is coördinator van dit onderwijs, en wordt geassisteerd door stafleden
18
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
en assistenten. Het anesthesiologie onderwijs op de terugkomdag Heelkunde in het tweede jaar van de Master VUmccompas (M2) is gecontinueerd. Dr. R. Krage en dr. C. Boer zijn cursusleiders van de M2 terugkomdag, en werken hierbij nauw samen met andere collega’s. Dr. R. Krage verzorgt een college over ‘de human factor en patiëntveiligheid’ tijdens de terugkomdag in de stage Interne Geneeskunde in de Master VUmccompas. Dit college vindt iedere drie weken plaats. In december 2013 is dr. C. Boer aangesteld als interim projectleider van het master programma Cardiovascular Research. Onder leiding van dr. C. Boer vond er tevens onderwijsweek plaats voor biomedische studenten en Cardiovascular Research studenten. De studenten maakten in aanvulling op college over perioperatieve hemostase kennis met de perioperatieve zorg. Dr. R.S.G.M. Perez trad ook in 2013 op als stage coördinator van de afdeling. De afdeling bood plaats aan een vijftiental biomedische en medische studenten en twee studenten uit het Honours Program traject voor het doorlopen van hun wetenschappelijke stage. De studenten werden begeleid door dr. C. Boer, dr. J. Huitink en dr. R.S.G.M. Perez.
2.8 Advanced Life Support onderwijs/ simulatie In 2013 werden opnieuw Advanced Life Support (ALS) cursussen gegeven. Een ALS cursus duurt 3 dagen en heeft als doel de reanimatievaardigheid en samenwerking in het reanimatieteam en van de individuele deelnemers te vergroten. Dit wordt bereikt door het verbeteren van de communicatie binnen het team, het aanleren van vaardigheden en protocollair werken. Leermiddelen bestaan uit korte praktisch gerichte theoriepresentaties, workshops en veel casus-training met een geavanceerde reanimatie-poppen. Vanuit de afdeling Anesthesiologie waren bij de cursus de docenten D. van Groeningen, O. Meulstee en P. Schober betrokken. Deelnemers zijn de AIOS van de specialismen anesthesiologie, cardiologie en inwendige geneeskunde alsmede anesthesiemedewerkers.
Naast de ALS cursussen werden er ALS- en ATLScasustrainingen gegeven op de shockroom van de Spoedeisende Hulp voor alle in het VUmc daaraan deelnemende specialismen en SEH-verpleegkundigen. Door voortschrijdende techniek wordt de grens tussen ALS-onderwijs en simulatie-onderwijs steeds minder scherp. Het onderwijs in specialistische reanimatie voor volwassenen en kinderen maakt in steeds grotere mate gebruik van de materialen en faciliteiten die het SimulatieLab ADAM biedt. Deze trainingen vonden bij het SimLab plaats en op andere lokaties zoals de Shockroom of collegezaal. Ook op de Gynaecologie afdeling en Verloskamers werd in de TOST-training met simulatoren geoefend in het opvangen van reanimatiebehoeftige moeders en babies. Voor de studenten anesthesiemedewerkers, operatieassistenten, afdelings-, PACU- en IC-verpleegkundigen en de Huisartsen Opleiding VU werden trainingen gegeven in volwassenen-reanimatie, kinderreanimatie en het gebruik van de AED o.a. via de Amstel Academie. Het onderwijs in Basic Life Support en AED gebruik in het VUmc heeft een officiële erkenning van de Nederlandse Reanimatieraad voor zowel providers als instructeurs.
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
19
| 3 Onderzoek 3.1 Ontwikkelingen in 2013 De afdeling Anesthesiologie heeft in 2013 de onderzoekslijnen gereduceerd tot drie hoofdlijnen: Pijn, Pijnbestrijding & Palliatieve Zorg, Acute & Perioperatieve Zorg en Luchtwegmanagement. Een groot deel van het werk dat voortkomt uit deze onderzoekslijnen is gepubliceerd in toonaangevende internationale tijdschriften binnen de deelgebieden Pijn, Palliatieve Zorg en Perioperatieve Zorg. Dr. R.S.G.M. Perez en dr. C. Boer werden in toenemende mate gevraagd voor lezingen en het leveren van input in landelijke en internationale wetenschappelijke initiatieven. De samenwerkingsverbanden op het gebied van translationeel onderzoek binnen het Experimenteel Laboratorium voor Vital Signs (ELVIS) zijn versterkt. De onderzoeksstructuur van de afdeling was als volgt opgebouwd:
prof.dr. W.W.A. Zuurmond dr. R.S.G.M. Perez prof. dr. M. van Kleef Acute & Perioperatieve dr. C. Boer drs. C.E. van den Brom Zorg dr. P. Schober dr. L.A. Schwarte dr. R. A. Bouwman Luchtweg management dr. J.M. Huitink
Pijn, Pijnbestrijding & Palliatieve Zorg
Het wetenschappelijk onderzoek binnen de lijn Acute & Perioperatieve Zorg richtte zich in 2013 op acute verstoringen van de weefselperfusie en bloedmanagement. Het onderwerp weefselperfusie sluit aan bij meerdere ICaR-VU aandachtsgebieden, en bood de basis voor het opstarten van samenwerkingsprojecten. De positieve trend ten aanzien van het aantal jonge studenten en AIOS die aan het wetenschappelijke onderzoek van de afdeling deelnamen werd gecontinueerd. Dit heeft onder andere geresulteerd in een toename van het aantal AIOS die actief zijn binnen een promotietraject en met de opleiding tot anesthesioloog starten.
20 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Subsidies In 2013 werden de volgende subsidies of andere vormen van ondersteuning verkregen voor onderwijs en onderzoek:
Aanvrager Naam en Verstrekker Bedrag Dr. R.A. Bouwman/ Edwards Lifesciences € 20.000 Dr. C. Boer Prof.dr. Y. Smulders/ ICaR-VU € 50.000 Dr. A. Spoelstra opstartsubsidie Dr. C. Boer heeft hierin de rol van participant.
3.2 Pijn, Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg De onderzoeksprojecten binnen de onderzoekslijn Pijn, Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg, zijn ondergebracht bij de onderzoeksthema’s van het onderzoekinstituten, te weten Musculoskeletal Health (EMGO+) (Chronische pijn), Quality of Care (EMGO+) (Palliatieve Zorg) en Revalidatie (MOVE) (Coördinatie van bewegen). Binnen de onderzoekslijn Pijn, Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg van de afdeling anesthesiologie werd in 2012 verder bijgedragen aan ontwikkeling van (internationaal geaccepteerde) meetinstrumenten ter diagnostiek en het meten van ziektebeloop bij het Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS). Vanuit de voortzetting van het TREND consortium, is in samenwerking met het EMGO instituut een prognostisch predictorenonderzoek voor chronificeren van neuropathische pijn gecontinueerd, de inclusie van patiënten is in 2013 afgerond. Een proefschrift naar gericht op inflammatie en centrale sensitisatie bij CRPS werd in 2013 afgerond. Tevens werd in 2013 gestart met een Europees onderzoek met internationale partners van TREND naar het perspectief van de patiënt met betrekking tot het herstel van CRPS. Vanuit deze internationale samenwerking is 2013 een succesvol internationaal symposium over CRPS georganiseerd in Bath (UK), waarbij de programmering in handen was van het VUmc (Dr. R. Perez), en het
CRPS UK Clinical and Research Network. Op het gebied van de chronische lage rugpijn vond in kader van het NeuroSipe project onderzoek plaats naar van de rol van bewegingssturing en propriocepsis op pijnklachten in een project uitgevoerd in samenwerking met de faculteit bewegingswetenschappen en de TU delft. Het onderzoek naar de praktijk van de palliatieve sedatie in samenwerking met het hospice kuria werd in 2013 een promotietraject gecontinueerd, waarbij de waarde van meetinstrumenten voor het bepalen van de diepte van de sedatie en mate van symptoombestrijding werd geëvalueerd. De dataverzameling voor het onderzoek uitgevoerd samenwerking met de afdeling maatschappelijke gezondheidszorg van het Erasmus MC en de afdeling medische Ethiek is in 2013 gestart. De dataverzameling voor een project naar demarcatie van de terminale fase met behulp van gestandaardiseerde instrumenten (uitgevoerd in samenwerking met het hospice kuria) is in 2013 voortgezet, en eerste resultaten zijn gepresenteerd. De voorbereiding voor het onderzoeksproject in samenwerking met de ACTA, afdeling verpleeghuisgeneeskunde en afdeling klinische psychologie en neuropsychologie van de Vrije Universiteit naar de diagnostiek, prevalentie en behandeling van pijn bij mensen met dementie is in 2013 afgerond, de dataverzameling zal in 2014 starten. De concept versie van de discipline overstijgende CBO richtlijn voor diagnose en behandeling van CRPS. (Dr. R. Perez treedt hier samen met prof. dr. J.H.B. Geertzen (UMCG) als voorzitter van de richtlijnwerkgroep op) is in 2013 voorgelegd aan de beroepsverenigingen. Tevens is in 2013 de structuur, positionering en doelstellingen van het pijnbehandelcentrum geëvalueerd, en zijn strategische keuzes gemaakt met betrekking tot de speerpunten in behandeling en onderzoek. Het multidisciplinaire kader van het pijnbehandelcentrum is versterkt. Prof. dr. M. van Kleef is in 2013 in dit kader aangetrokken, met als aandachtsgebied behandeling en onderzoek van de invasieve multidisciplinaire pijnbestrijding. In totaal waren in 2013 drie wetenschappelijk medewerkers, 9 promovendi en 1 onderzoeksassistent bij de onderzoekslijn Pijn,
Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg betrokken.
3.3 Acute en Perioperatieve geneeskunde De onderzoekslijn Acute & Perioperatieve Zorg is ingebed binnen het onderzoeksprogramma ‘Circulation & Metabolism’ van het ICaR-VU. Er is in 2013 gestart met het exploreren van nieuwe samenwerkingsverbanden met andere afdelingen binnen VUmc teneinde dit onderzoeksprogramma te versterken. De onderstaande figuur illustreert de gezondheidsproblematiek en onderzoeksthema’s die centraal staan binnen de onderzoekslijn.
Pathofysiologie van acute perfusiestoornissen
De samenwerking met de afdelingen Spoedeisende Hulp, Intensive Care Volwassenen en Traumachirurgie op het gebied van onderzoek werd verstevigd, wat zich vertaalde in de afronding van twee Honours Program projecten en voortzetting van deze projecten als promotietrajecten. Binnen de BRAIN-PROTECT studie (dr. P. Schober, drs. S. Bossers, dr. C. Boer) werd een overeenkomst gesloten met de vier Helikopter Mobiele Medische Teams (H-MMT), traumacentra en ambulancediensten die in Nederland gestationeerd zijn. De samenwerking met dr. E. Eringa en dr. G.P. van Nieuw Amerongen van de afdeling Fysiologie en prof.dr. H. Niessen van de afdeling pathologie werd in 2013 verstevigd. Dr. J.M. Huitink startte in 2013 verschillende onderzoeksprojecten op het gebied van luchtwegmanagement op.
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
21
Er waren binnen de onderzoekslijnen Acute en Perioperatieve Zorg een post-doc, twee arts-onderzoekers, een research analist, 12 promovendi en 10 studenten werkzaam, waarvan 2 Honours Program studenten. Er werden verschillende internationale en nationale voordrachten verzorgd vanuit de onderzoekslijnen Acute & Perioperatieve Geneeskunde, en er vond uitbreiding plaats op het gebied van internationale samenwerking. Opmerkelijk • Honours Programme studente Anne Duvekot ontving de prijs voor het beste abstract tijdens het International Symposium on Critical Bleeding (2-3 September 2013, Kopenhagen, Denemarken) en won de prijs voor de beste presentatie tijdens het Honours Programme Symposium in 2013.
3.4 Promoties T. Brinkkemper Palliative Sedation in the Netherlands: current practice and evaluation of tools for assessing depth of sedation. VUmc, 17 april 2013. Promotoren prof.dr. W.W.A. Zuurmond, prof.dr. S.A. Loer. Co-promotor: dr. R.S.G.M. Perez. G. Franschman Prehospital management strategies and secondary injury in traumatic brain injury. VUmc, 19 June 2013. Promotor: Prof.dr. S.A. Loer. Co-promotores: Dr. C. Boer, dr. S.M. Peerdeman. L.J.M. Geeraedts jr Management of trauma patients with life-threatening hemorrhage. VUmc 27 September 2013. Promotor: Prof.dr. H.J. Bonjer. Co-promotor: dr. C. Boer.
22 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
| 4 Samenwerkingsverbanden Stichting Kuria Het Hospice Kuria biedt palliatieve zorg aan een specifieke doelgroep. De bewoners zijn ongeneeslijk ziek en hebben een relatief korte levensverwachting. In 2006 is het Hospice Kuria gestart met het leveren van dagbehandeling voor palliatieve zorg. De afdeling anesthesiologie stelt expertise ter beschikking in de vorm van consulten en bereikbaarheid van een anesthesioloog met ervaring op het gebied van pijnbestrijding. Prof.dr. W.W.A. Zuurmond is lid van de raad van bestuur en medisch directeur van het hospice Kuria. Dr. R.S.G.M. Perez treedt als onderzoekcoördinator voor in het hospice uitgevoerd onderzoek op (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez). Expertisecentrum Palliatieve Zorg Amsterdam (EPZ) Het EPZ is een multidisciplinair samenwerkingsverband van onderzoekers en behandelaars op het gebeid van de palliatieve zorg binnen Amsterdam. Het doel van kenniscentrum is kennis te genereren en uit te dragen op het gebeid van de palliatieve zorg, teneinde de behandeling van patiënten in de terminale fase te kunnen verbeteren (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. W.J.J. Jansen - coördinator EPZ). ICaR-VU De onderzoekslijn Acute & Perioperatieve Zorg (dr. C. Boer, drs. C.E. van den Brom, dr. R.A. Bouwman, dr. L.A. Schwarte en dr. P. Schober is ingebed in het onderzoeksnetwerk van het Instituut voor Cardiovasculaire Research (ICaR-VU). Binnen ICaR-VU werken we samen met de afdelingen Cardio-thoracale chirurgie, Fysiologie, Intensive Care Volwassenen, Cardiologie, Orthopedie, Heelkunde, Endocrinologie, Pathologie en Intensive Care Kinderen. CCA/V-ICI Het CCA/V-ICI is het onderzoeksinstituut van VUmc waarin onderzoek op het gebied van de oncologie en immunologie is ondergebracht. Onderzoek op het gebied van oncologische pijnbestrijding en palliatieve zorg van de afdeling anesthesiologie is in dit instituut ondergebracht (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez).
EMGO+ Het onderzoek ondergebracht bij het EMGO instituut richt zich op de eerste lijn en maatschappelijke gezondheidszorg, met speerpunten op het gebied van chronische ziekten en veroudering. Onderzoek op het vlak van de palliatieve zorg is ingebed in het programma Quality of Care. Daarnaast is hier ook het onderzoek naar benigne pijnklachten van de afdeling anesthesiologie ondergebracht onder het thema Musculoskeletal Health. (dr. R.S.G.M. Perez, drs. K.M. Szadek, drs. S.G. Fischer, drs. T. Brinkkemper, drs. S. Boogaard, drs. S. Delwel, Drs. J. Arevalo). In 2012 is een samenwerking opgestart met de groep van dr. E. Verhagen naar risicoinventarisatie in de preoperatieve periode (dr. C. Boer, prof.dr. S.A. Loer), wat heeft geresulteerd in een ZonMw subsidie binnen het programma Preventie. MOVE In samenwerking met de faculteit bewegingswetenschappen en de TU Delft is in 2009 subsidie verkregen voor een onderzoek naar de effecten van closed loop perturbaties op de spiercontrole en propriocepsis bij patiënten met lage rugpijn. Sinds 2008 wordt met de faculteit bewegingswetenschappen samengewerkt in het kader van onderzoek en onderwijs op het gebied van het Complex Regionaal Pijnsyndroom (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. M. Griffioen). ACTA/GGZ Ingeest/Ouderengeneeskunde VUmc/ Klinische Neuropsychologie VU. In een samenwerkingsverband met verschillende partners is in 2012 subsidie verkregen voor en een onderzoek gericht op de prevalentie, diagnostiek en behandeling van pijn bij mensen met dementie. Drie promovendi zij in dit project betrokken, waarvan twee (drs. T. Binnekade en drs. S.Delwel) mede worden begeleid door de afdeling anesthesiologie (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez).
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
23
Cardio-thoracale chirurgie De afdelingen anesthesiologie en cardio-thoracale chirurgie hebben een structurele samenwerking op het gebied van hemostase en extracorporele circulatie (dr. C. Boer, drs. A.B.A. Vonk, drs. J.W.A. Romijn, dhr. L.J.M. van Barneveld). Afdeling Intensive Care Volwassenen VUmc De samenwerking met de Intensive Care Volwassenen is in 2013 voortgezet (prof.dr. H. Oudemans, dr. M.C. de Waard, dr. A.M. Spoelstra, dr. P. Elbers en prof. dr. A.R.J. Girbes) en er zijn gezamenlijke onderzoeksdoelen gedefinieerd rondom de perioperatieve zorg, hemostase en cardiopulmonale interactie (dr. C. Boer, dr. R.A. Bouwman). Afdeling Neurochirurgie VUmc Vanuit de samenwerking tussen de afdeling Neurochirurgie en Anesthesiologie is het onderzoek naar schedelhersenletsel voortgekomen, wat in 2013 heeft geleid tot de promotie van dr. G. Franschman (dr. C. Boer, dr. G. Franschman, drs. S.M. Bossers, dr. P. Schober). Afdeling Spoedeisende Heelkunde VUmc De afdelingen Spoedeisende Heelkunde (dr. P. Nanayakkara en dr. L.M. Geeraedts jr.) en Anesthesiologie werken samen binnen het onderzoek naar hemostaseveranderingen bij reanimanten en patiënten met traumatisch schedelhersenletsel. (dr. C. Boer, dr. G. Franschman, dr. P. Schober). Daarnaast is binnen het project BRAIN-PROTECT samenwerking gezocht met het helikopter mobiel medisch team (dr. H.M.T. Christiaans). Afdeling Heelkunde In 2013 is in samenwerking met de afdeling Heelkunde (prof. H.J. Bonjer, dr. F.C. Bakker, dr. L.M. Geeraedts, dr. J.D. Blankensteijn, dr. C.F. Vermeulen) gecontinueerd en is een verdere aanzet gegeven tot gezamenlijke ondersteuning van onderzoek binnen de perioperatieve setting (dr. C. Boer, dr. L.A. Schwarte, dr. P. Schober).
24 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Afdeling Fysiologie De samenwerking met het laboratorium voor Fysiologie is in 2013 geïntensiveerd en er zijn gezamenlijke subsidieaanvragen ingediend (dr. G.P. van Nieuw Amerongen, prof.dr. G.J. Tangelder en dr. E. Eringa). Samen met dr. C.A. Ottenheijm is een succesvol onderzoek naar diafragmazwakte bij mechanische beademing gestart (drs. C.E. van den Brom, dr. R.A. Bouwman). Het experimenteel laboratorium voor vitale functies (ELVIS) is uitgebreid en wordt aangestuurd door drs. C.E. van den Brom. Afdeling Anatomie VUmc In het kader van lopende promotietrajecten werkt de afdeling anesthesiologie samen met de afdeling anatomie aan immunohistochemisch onderzoek waarin de periarticulaire innervatie van het SI gewricht in kaart wordt gebracht. In het verlengde hiervan is in samenwerking met de afdeling radiotherapie (prof. dr. Kuijk) de verspreiding van contrastvloeistof tijdens een periarticulaire blokkade onderzocht. In een tweede onderzoeksproject werd de expressie van verschillende typen NMDA receptoren in weefsel van CRPS patiënten wordt onderzocht (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. K.M. Szadek). Afdeling Cardiologie VUmc Onderzoek naar myocardiale perfusie en autonome functiestoornissen worden in samenwerking met dr. O. Kamp en dr. C.P. Allaart, afdeling cardiologie, uitgevoerd (dr. R.A. Bouwman, drs. C.S.E. Bulte, drs. S.M. Keet, dr. C. Boer). Afdeling Pathologie VUmc Samen met prof. dr. J.W. Niessen van de afdeling Pathologie wordt onderzoek gedaan naar inflammatoire en cellulaire veranderingen tijdens hartchirurgie (drs. A.B.A. Vonk, drs. N.J. Koning, dr. C. Boer). Afdelingen Mond en kaakchirurgie, polikliniek onbegrepen klachten, afdeling Neurologie. Sinds 2013 worden met bovengenoemde afdelingen afspraken gemaakt om te komen tot een efficiënte afstemming en doelmatige behandeling van chronische pijnpatiënten. Overleg vindt hierover plaats met
Dr. T. Forouzanfar, prof. Eeckhout en dr. G.J. Groeneveld (prof. dr. M. van Kleef, Dr. K. Stoecklein).
Consortia / Platforms Kennisconsortium Trauma RElated Neuronal Dysfunction (TREND) Sinds 2004 neemt de afdeling anesthesiologie intensief deel aan het onderzoek binnen het TREND consortium. Het TREND consortium is een samenwerkingsverband tussen Nederlandse technische en medische faculteiten en industriële partners op het gebied van het onderzoek naar het complex regionaal pijn syndroom. De afdeling anesthesiologie heeft een lange traditie op het gebied van CRPS onderzoek en draagt in dit kader bij aan de epidemiologische, farmacotherapeutische, klinimetrische genetische en proteomische dataverzameling (prof.dr. W.W.A. Zuurmond/dr. R.S.G.M. Perez). NeuroSIPE (System Identification and Parameter Estimation, Diagnostic tools for neurological disorders, STW) NeuroSIPE is een samenwerkingsverband tussen Nederlandse (technische) universiteiten en UMC’s met als doel diagnostische instrumenten te ontwikkelen voor neurologische aandoeningen. In dit kader is de afdeling anesthesiologie betrokken bij het Qdisc onderzoeksproject (prof.dr. W.W.A. Zuurmond/dr. R.S.G.M. Perez). IMDI Core NeuroControl (Innovative Medical Devices Initiative) IMDI omvat acht - door de internationale onderzoeksgemeenschap goedgekeurde - Centers of Research Excellence (CoREs). De afdeling anesthesiologie is founing father van een van deze CoREs, NeuroControl. Het onderzoek binnen NeuroControl richt zich op het ontwikkelen van instrumenten om neuroplasticiteit te exploiteren voor preventie en behandeling van chronische neurologische aandoeningen (dr. R.S.G.M. Perez). Platform Pijn en Pijnbestrijding Het Platform Pijn en Pijnbestrijding is een op een initiatief van het SamenWerkingsVerband Pijn-
disciplines (SWVP) en het ministerie van VWS opgericht platform, waarin vertegenwoordigers van landelijke patiëntenverenigingen, beroepsverenigingen van medici, paramedici en andere organisaties binnen de gezondheidszorg participeren die betrokken zijn bij pijn en pijnbestrijding. Doel van het Platform is de coördinatie en onderlinge afstemming van pijn en pijnbestrijding in Nederland op een dusdanige manier, dat het platform uiteindelijk als een landelijk aanspreekpunt voor alle betrokkenen op het gebied van pijn en pijnbestrijding (inclusief de overheid) kan fungeren. Prof.dr. W.W.A. Zuurmond is voorzitter van dit platform (prof.dr. W.W.A. Zuurmond). BRAIN-PROTECT Het BRAIN-PROTECT project is in 2011 gestart met als doel het oprichten van een platform voor de verzameling van prehospitale gegevens van patiënten met traumatisch schedelhersenletsel die zijn opgevangen door een mobiel medisch team uit VUmc, UMCG, UMCN of UMCR. Het project is in 2013 gecontinueerd en heeft geresulteerd in een structurele samenwerking tussen de mobiele medische teams en ambulancediensten (dr. P. Schober, dr. G. Franschman, drs. H.M.T. Christiaans, dr. C. Boer). Platform Perioperatieve Hemostase In samenwerking met dr. H. Hendriks (UMCG) heeft dr. C. Boer een platform Perioperatieve Hemostase opgericht. Dit platform heeft als doel om te komen tot uniforme richtlijnen voor het gebruik van point-of-care devices voor perioperatieve monitoring, de inzet van stollingsconcentraten en het opzetten van multicenter onderzoek. Aan het platform nemen alle universitair medische centra en een aantal perifere ziekenhuizen deel. De deelnemers komen uit de afdelingen anesthesiologie, hematologie of klinische chemie. Het platform heeft zich in 2013 verder uitgebreid en zal in 2014 consortiumstudies initiëren. Anesthesiology Research Consortium In 2012 is het Anesthesiology Research Consortium opgericht waarin alle afdelingen Anesthesiologie van de universitair medische centra participeren. Vanuit het platform zijn verschillende subsidieaanvragen ingediend (dr. C. Boer).
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
25
Samenwerking nationaal Sectie Pijnbestrijding Anthonie van Leeuwenhoek Ziekenhuis Amsterdam Samen met de sectie Pijnbestrijding van het AVL is in 2013 het onderzoek voorgezet naar verschijnselen van neuropathische pijn (gemeten middels Quantitative Sensory Testing) en de effecten van gepulste radiofrequente laesies bij post-mastectomie pijn (dr. R.S.G.M. Perez, drs. S. Boogaard). Afdeling Anesthesiologie Westfriesgasthuis Hoorn In samenwerking met dr. J.P. Hering lopen er verschillende onderzoeksprojecten binnen de perioperatieve zorg in het Westfries gasthuis te Hoorn (dr. C. Boer). Afdeling Anesthesiologie Medisch Centrum Alkmaar In het kader van de COGUIDE studie is een samenwerking opgestart met dr. H. Traast uit het medisch centrum Alkmaar (dr. C. Boer). Afdeling Anesthesiologie Spaarne Ziekenhuis Hoofddorp In het kader van de COGUIDE studie is een samenwerking opgestart met dr. C. Van der Hoeven en drs. A. Boom uit het Spaarneziekenhuis te Hoofddorp (dr. C. Boer). Afdeling Anesthesiologie Zaans Medisch Centrum De afdeling anesthesiologie werkt samen met de afdeling anesthesiologie in een promotieonderzoek naar de effecten van loco-regionale interventies bij totale heup operaties. (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez). Tevens is in 2012 een start gemaakt met het opzetten van een onderwijsprogramma voor echogeleide locoregionale interventies. In het Zaans Medisch Centrum wordt in samenwerking met dr. M. de Leeuw onderzoek gedaan naar de implementatie van point-of-care hemostasemetingen (dr. C. Boer). Afdeling Anesthesiologie St. Lucas Andreas Ziekenhuis Het St. Lucas Andreas Ziekenhuis (dr. S. Van Kralingen) doet onderzoek naar de toepasbaarheid van nietinvasieve cardiac output metingen in patiënten die bariatrische chirurgie ondergaan (dr. C. Boer).
26 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Afdelingen Anesthesiologie en Medische Ethiek UMC St. Radboud Dit onderzoek vindt plaats in samenwerking met het UMC St. Radboud en de het Erasmus MC. In 2012 is in samenwerking met het UMC St. Radboud afdeling Medische Ethiek subsidie een ZonMw subsidie verkregen voor een onderzoek naar medicatiemanagement in de laatste levensfase (Medilast). (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, J. Arevalo). Afdeling Anesthesiologie academisch ziekenhuis Maastricht Sinds 1 juli 1998 is een facultaire overeenkomst tot stand gekomen die een samenwerking beoogt tussen de medische faculteiten van het VUmc en het Academisch Ziekenhuis Maastricht. Binnen deze samenwerkingsovereenkomst valt ook de samenwerking met het pijnkenniscentrum (PKC) van het academisch ziekenhuis Maastricht. In 2009 werd in het kader van een onderzoek naar de ontwikkeling van klinische predictieregel voor neuropathische pijn samengewerkt met het PKC Maastricht (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez). In samenwerking met dr. M. Lancé wordt onderzoek gedaan naar bloedmanagement tijdens hartchirurgie (dr. C. Boer). Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Dit betreft een samenwerkingsverband waarin de praktijkvoering van de palliatieve sedatie in 3 Nederlandse regio’s wordt onderzocht (Amsterdam Rotterdam Sedatie (AMROSE) onderzoek). Daarnaast wordt de waarde van beoordelingsinstrumenten voor de diepte van de sedatie onderzocht in het Hospice Kuria, het Hospice Alkmaar en Zorgbalans locatie Kennemerduin te Heemstede. In dit project wordt tevens samengewerkt met de afdeling maatschappelijke gezondheidszorg en de afdeling Verpleeghuisgeneeskunde van het VUmc. (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. T. Brinkkemper). In 2013 is in samenwerking met het Erasmus MC subsidie voor een onderzoek naar medicatiemanagement in de laatste levensfase gestart (Medilast). (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, J. Arevalo).
Integraal Kankercentrum Nederland – locatie Amsterdam IKNL Het IKNL levert een bijdrage aan het bevorderen van de kwaliteit van de oncologische en palliatief terminale zorg. Als onafhankelijke partij bevordert het IKNL via netwerken de deskundigheid en de multidisciplinaire samenhang in het zorgaanbod op gebied van de oncologische en de palliatieve zorg. Het IKNL is de verbindende schakel tussen de instellingen en professionals in de regio. Er bestaat samenwerking op het gebied van onderzoek en patiëntenzorg (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. W.J.J. Jansen - tevens coördinator Netwerk Palliatieve Zorg Amsterdam-Diemen). Medisch Centrum Leeuwarden In 2013 is gestart met een multicenter onderzoek naar verschillende protamine doseringen tijdens hartchirurgie in samenwerking met dr. J.W. de Vries en dr. F. de Lange (dr. C. Boer).
Samenwerking internationaal Balchrist Klinik and Horten Center Universität Zurich, Zwitserland (dr. F. Brunner, prof. dr. L. Bachmann). De afdeling anesthesiologie werkt hier samen in het kader van een landelijk prospectief cohort voor CRPS I (dr. R.S.G.M. Perez). Royal National Hospital for Rheumatic Diseases Bath, Groot- Brittanie (Prof. C. McCabe). Onderzoekssamenwerking internationale studie definitie herstel en ontwikkelen van een core dataset bij CRPS-1 (dr. R.S.G.M. Perez). Johannes Gutenberg Universität Mainz, Duitsland (prof. F. Birklein) Onderzoekssamenwerking anti-inflammatoire behandeling van CRPS I (dr. R.S.G.M. Perez).
Special Interest Group “Pain and the Sympathetic Nervous System (IASP). Dr. R.S.G.M. Perez fungeert hierin als voorzitter van de wetenschappelijke commissie en is verantwoordelijk voor meetings en symposia. Klinikum und Fachbereich Medizin, Johann Wolfgang Goethe-Universität, Frankfurt am Main, Germany (dr. A. Koch and prof.dr. K. Zacharowski). De afdeling anesthesiologie werkt hier samen in het kader van het onderzoek van promotieonderzoek van drs. M.I. Meesters (dr. C. Boer). Université d’Angers, Angers, France (prof.dr. C. Baufreton). Het PULSATILE onderzoek wordt in samenwerking met de universiteit van Angers uitgevoerd (drs. N.J. Koning, dr. C. Boer, drs. A.B.A. Vonk). University of Michigan, Dept. of Surgery (prof.dr. H.B. Alam). In 2012 is een samenwerking gestart met prof.dr. H.B. Alam op het gebied van schedelhersenletsel. Deze samenwerking heeft geleid tot het starten van een research internship van mw. S. Dekker in Michigan (dr. C. Boer). University of Ottawa Civic and General Hospital, Ottawa, Canada (dr. Naveen Eipe) Samenwerking airway management research en onderwijs (dr. J.M. Huitink) Royal Melbourne Hospital, Melbourne, Australia (prof. d.r Reny Segal) Samenwerking airway management onderwijs (dr. J.M. Huitink) The University of Texas/MD Anderson Cancer Center, Houston, USA (prof dr Vijjaja Gottumokkala) Samenwerking cancer anaesthesia research en airway management research (EVOLVE study dr. J.M. Huitink)
Department of Rehabilitation Studies, University Chicago, USA (dr. N. Harden, dr. S. Bruehl) Betrokkenheid projectgroep validatie diagnosecriteria CRPS I en ontwikkeling ernstscore (dr. R.S.G.M. Perez).
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
27
Peter Maccallum Cancer Center, Melbourne, Australia (prof. dr. Bernhard Riedel) Samenwerking cancer anaesthesia research en onderwijs (dr. J.M. Huitink) Rambam Health Campus, Haifa, Israel (prof dr Michal Barak) Samenwerking airway management research (EVOLVE study, dr JM Huitink)
28 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
| 5 Publicaties en boekbijdragen SCI papers 2013 1. AREVALO JJ, RIETJENS JA, SWART SJ, PEREZ RS, VAN DER HEIDE A. Day-to-day care in palliative sedation: Survey of nurses’ experiences with decision-making and performance. Int J Nurs Stud 2013; 50:613-621 2. BOLY CA, REESINK KD, VAN DEN TOL P, JANSEN EK, WESTERHOF BE, BOER C, BOUWMAN RA. Minimally invasive intraoperative estimation of left-ventricular end systolic elastance with phenylephrine as loading intervention. BJA 2013; 111:750-758 3. BOOGAARD S, VET HCW, FABER CG, ZUURMOND WW, PEREZ RS. An overview of predictors for persistent neuropathic pain. Expert Rev Neurother 2013; 13:505-513 4. BOSSERS SM, DE BOER RD, BOER C, PEERDEMAN SM. The diagnostic accuracy of brain microdialysis during surgery: a qualitative systematic review. Acta Neurochir (Wien) 2013; 155:345-353 5. BRINKKEMPER T, VAN NOREL AM, SZADEK KM, LOER SA, ZUURMOND WW, PEREZ RS. The use of observational scales to monitor symptom control and depth of sedation in patients requiring palliative sedation: |A systematic review. Palliat Med 2013; 27:54-67 6. BULTE CS, SLIKKERVEER J, KAMP O, HEYMANS MW, LOER SA, DE MARCHI SF, VOGEL R, BOER C, BOUWMAN RA. General anesthesia with sevoflurane decreases myocardial blood volume and flow reserve in healthy humans. Anesth Analg 2013; 116:767-774
8. DAVIES A, BUCHANAN A, ZEPPETELLA G, PORTASALES J, LIKAR R, WEISMAYR W, SLAMA O, KORHONEN T, FILBET M, POULAIN P, MYSTAKIDOU K, ARDAVANIS A, O’BRIEN T, WILKINSON P, CARACENI A, ZUCCO F, ZUURMOND W, ANDERSEN S, DAMKIER A, VEJLGAARD T, NAUCK F, RADBRUCH L, SJOLUND KF, STENBERG M. Breakthrough Cancer Pain: An Observational Study of 1000 European Oncology Patients. J Pain Symptom Manage 2013; 46:619-628 9. DE MAN FR, GREUTERS S, BOER C, VEERMAN DP, LOER SA. Intraoperative monitoring – many alarms with minor impact. Anaesthesia 2013; 68:804-810 10. DIECKMANN P, KRAGE R. Simulation and psychology: creating, recognizing and using learning opportunities. Curr Opin Anaesthesiol 2013; 26:714-720 11. FISCHER SG, PEREZ RS, NOUTA J, ZUURMOND WWA, SCHEFFER P. Oxidative Stress in Complex Regional Pain Syndrome (CRPS): No Systemically Elevated Levels of Malondialdehyde, F2-Isoprostanes and 8OHdG in a Selected Sample of Patients. Int J Mol Sci 2013; 14:7784-7794 12. FISCHER S, COLLINS S, BOOGAARD S, LOER SA, ZUURMOND WWA PEREZ RSGM. Intravenous Magnesium for Chronic Complex Regional Pain Syndrome type 1 (CRPS-1). Pain Med 2013; 14:1399-1399 13. FRANSCHMAN G, ANDRIESSEN TM, BOER C, VAN DER NAALT J, HORN J, HAITSMA I, VOS PE. Physician-based emergency medical service deployment characteristics in severe traumatic brain injury: a Dutch multicenter study. Injury 2013; 44:1232-1236
7. BULTE CS, BOER C, LOER SA, BOUWMAN RA. Perioperative assessment of myocardial microvascular responsiveness in patients. Anesth Analg 2013; 117:746
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
29
14. GIANNAKOPOULOS GF, KOLODZINSKYI MN, CHRISTIAANS HMT, BOER C, DE LANGE-DE KLERK ESM, ZUIDEMA WP, BLOEMERS FW, BAKKER FC. Effect of Helicopter Emergency Medical Services (HEMS) care in a cohort of 1,073 polytraumatized patients. Eur J Emerg Med 2013; 20:79-85 15. HARDEN RN, OAKLANDER AL, BURTON AW, PEREZ RS, RICHARDSON K, SWAN M, BARTHEL J, COSTA B, GRACIOSA J, BRUEHL S. Complex Regional Pain Syndrome: Practical Diagnostic and Treatment Guidelines 4th Edition. Pain Medicine 2013; 14:180-229 16. HOOGERVORST EM, VAN BEECK EF, GOSLINGS JC, BEZEMER PD, BIERENS JJ. Developing process guidelines for trauma care in the Netherlands for severely injured patients: results from a Delphi study. BMC Health Serv Res 2013; 13:79 17. HOOGERWERF N, VALK JP, HOUMES RJ, CHRISTIAANS HM, GEERAEDTS LM JR, SCHOBER P, DE LANGE-DE KLERK ES, VAN LIESHOUT EM, SCHEFFER GJ, DEN HARTOG D. Benefit of Helicopter Emergency Medical Services on trauma patient mortality in the Netherlands? Injury 2013; 44:274-5 18. HUITINK JM, KOOPMAN EM, BOUWMAN RA, CRAENEN A, VERWOERT M, KRAGE R, VISSER IE, ERWTEMAN M, VAN GROENINGEN D, TIJINK R, SCHAUER A. Tracheal intubation with a camera embedded in the tube tip (Vivasight(™)). Anaesthesia 2013; 68:74-8 19. HUITINK JM. Reply by the authors. Anaesthesia 2013; 68:429 20. JACOBS B, BEEMS T, VAN DER VLIET TM, VAN VUGT AB, HOEDEMAEKERS C, HORN J, FRANSCHMAN G, HAITSMA I, VAN DER NAALT J, ANDRIESSEN TM, BORM GF, VOS PE.
30 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Outcome prediction in moderate and severe Traumatic Brain Injury: A Focus on computed tomography variables. Neurocrit Care 2013; 19:79-89 21. KEET SW, BULTE CS, GARNIER RP, BOER C, BOUWMAN RA. Short-term heart rate variability in healthy adults. Anaesthesia 2013; 68:775-777 22. KONING NJ, BOER C. Reply to Pancheva, Panchev, and Pancheva. J Appl Physiol 2013; 114:1759 23. KOOPMAN EM, VAN DEN BERG B, SCHAUER A, HUITINK J. Intubation with a VivaSight Single Lumen Through a Supraglottic Airway Device. Anesth Analg 2013; 117:748-9 24. LINGSMA H, ANDRIESSEN TM, HAITSEMA I, HORN J, VAN DER NAALT J, FRANSCHMAN G, MAAS AI, VOS PE, STEYERBERG EW. Prognosis in moderate and severe traumatic brain injury: External validation of the IMPACT models and the role of extracranial injuries. J Trauma Acute Care Surg 2013; 74:639-646 25. MARINUS J, PEREZ RS, VAN EIJS F, VAN GESTEL MA, GEURTS JW, HUYGEN FJ, BAUER MC, VAN HILTEN JJ. The role of pain coping and kinesiophobia in patients with Complex Regional Pain Syndrome type 1 of the legs. Clin J Pain 2013; 29:563-569 26. MEYBOHM P, VAN AKEN H, DE GASPERI A, DE HERT S, DELLA ROCCA G, GIRBES AR, GOMBOTZ H, GUIDET B, HASIBEDER W, HOLLMANN MW, INCE C, JACOB M, KRANKE P, KOZEK-LANGENECKER S, LOER SA, MARTIN CD, SIEGEMUND M, WUNDER C, ZACHAROWSKI K. Re-evaluating currently available data and suggestions for planning randomised controlled studies regarding the use of hydroxyethyl-starch in critically ill patients - a multidisciplinary statement. Crit Care 2013; 17:R166
27. SCHOBER P, CHRISTIAANS HM, LOER SA, SCHWARTE LA. Airway obstruction due to aspiration of muddy water. Emerg Med J 2013; 30:854-855 28. SPRUIT RJ, SCHWARTE LA, HAKENBERG OW, SCHEEREN TW. Association of intraoperative tissue oxygenation with suspected risk factors for tissue hypoxia. J Clin Monit Comput 2013; 27:541-550. 29. VAN DEN BROM CE, BULTE CS, LOER SA, BOUWMAN RA, BOER C. Diabetes, perioperative ischaemia and volatile anaesthetics: consequences of derangements in myocardial substrate metabolism. Cardiovasc Diabetol 2013; 12:42 30. VAN GOLEN LW, HUISMAN MC, IJZERMAN RG, HOETJES NJ, SCHWARTE LA, LAMMERTSMA AA, DIAMANT M. Positron emission tomography measured cerebral blood flow and glucose metabolism are decreased in human type 1 diabetes. Diabetes 2013; 62:2898-2904 31. VAN DER PLAS AG, DELIENS L, VAN DE WATERING M, JANSEN WJ, VISSERS KC, ONWUTEAKA-PHILIPSEN BD. Palliative care case management in primary care settings: A nationwide survey. Int J Nurs Stud 2013; 50:1504-1512 32. VAN LAMMEREN A, DOLS A, VAN DE VEN PM, GREUTERS S, BOER C, LOER SA, STEK M. Etomidate and seizure duration in electroconvulsive therapy: is there a dose-dependent relation? J ECT 2013; 29:101-105 33. VONK AB, MEESTERS MI, GARNIER RP, ROMIJN JW, VAN BARNEVELD LJ, HEYMANS MW, JANSEN EK, BOER C. Intraoperative cell salvage is associated with reduced postoperative blood loss and transfusion requirements in cardiac surgery: a cohort study. Transfusion 2013; 53:2782-2789
Boekbijdragen 1. BOER C. Perioperative Monitoring of Tissue Perfusion: New Developments. Annual Update in Intensive Care and Emergency Medicine. J.-L. Vincent (editor). Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2013: 291-300 2. ANTERSIJN P, BLEEKER F, BOERMEESTER MA, DE BRUIJNE MC, DEKKER-VAN DOORN CM, VAN DYCK C, ERWTEMAN M, HIDDEMA UF, KALKMAN CJ, KEMPER P, DE KORNE DF, KRAGE R, VAN NOORD I, VAN RENSEN EL, SCHRAAGEN JM, SO RK, VEERMAN DP, DE VRIES B, WAGNER C, WAUBEN LS, ZWAAN L. Medisch Teamwork. CRM in de gezondheidszorg. De Bruijne MC & Bleeker F (eds.) 2013 3. BOUWMAN RA, KEIJZER C. MONITORING. Leerboek Anesthesiologie 3e druk. Hennis PJ, Van Dongen HPA, Van Klei WA (eds.) 2013: 45-60 4. BIERENS JJ, GREUTERS S. MONITORING. Anesthesie bij patiënten met traumata, brandwonden en verdrinkingen. Leerboek Anesthesiologie 3e druk. Hennis PJ, Van Dongen HPA, Van Klei WA (eds.) 2013: 473-486 5. KRAGE R, ERWTEMAN M, Canon van de anesthesiologie, hoofdstuk simulatieonderwijs Nederlandse vereniging voor anesthesiologie ISBN: 978-94-90826-27-7 6. KRAGE R, ERWTEMAN, M: Medisch teamwork – CRM in de gezondheidszorg Hoofdstuk: Simulatietrainingen Bohn, Stafleu, van Loghum, Houten 2013, p. 83-95
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
31
Niet-SCI publicaties 1. BOER C. Rotatie thromboelastometrie. A&I 2013; 5 2. HUITINK JM. Personalized Airway Management NtvA 2013; 2:16-18 3. HUITINK JM, TEOH WH. Current Cancer Therapies – A Guide for Perioperative Physicians. Best Pract Res Clin Anaesth 2013; 4:481-92 4. KONING NJ, STENS J, ATASEVER B, BOER C. Perioperatieve veranderingen in de perfusie en oxygenatie van de microcirculatie. NTvA 2013; 3:22-28 5. KONING MV, BIJKERK RM, KONING HM, VAN GENDEREN WE, ZUURMOND WWA, STOLKER RJ. Een root cause analyse van een late pneumothorax na thoracale transforaminale injecties. NTPP 2013; 32:6-11 6. KOOPMAN E, HUITINK JM. Camera in tube intubation. A&I 2013; 4 7. RAMIREZ MF, HUITINK JM, CATA JP. Perioperative clinical interventions that modify the immune response in cancer patients. OJAnes 2013: 3:133-139 8. SCHOLTEN H, HUYGEN FJ, VAN EIJS F, VAN KLEEF M, DAHAN A, VAN GESTEL M, ZUURMOND WWA, PEREZ RSGM. Diagnostische sets voor CRPS I: een vergelijking tussen de Veldman en de Boedapest criteria. Ned Tijdschr Pijnbestr 2013; 32:6-11 9. STENS J, BOER C. Intensieve hemodynamische monitoring in de perioperatieve praktijk: praktische overwegingen. NTvA 2013; 3:17-21
32 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
10. HUITINK J.M. A problem based approach to awake flexible optical intubation. I tunes store 2013 (E book)
Aantal publicaties
2008 21 2009 33 2010 34 2011 30 2012 39 2013 33
Mediane impact factor
1.6 2.6 2.4 2.4 3.0 2.6
Cumulatieve impact factor
34.5 139.6 83.1 79.8 143.9 94.3
| 6 Voordrachten J. Arevalo - Medication management at the end of life. 2nd Amsterdam Symposium on Palliative Care. VUmc, Amsterdam, 12 oktober 2013 - Challenges of Orofacial Pain Assessment in Elderly with Dementia. 2nd Amsterdam Symposium on Palliative Care. VUmc, Amsterdam, 12 oktober 2013 dr. C. Boer - Individualized heparin and protamin management in cardiac surgery. Symposium for cardiopulmonary bypass. November 30 2013, Basel, Switzerland. - Expanding patient benefits of intraoperative hemodynamic monitoring using a non-invasive approach. IFAD congress. November 29-30 2013, Antwerpen, Belgium. - Patient determinants for protamine overdosing in cardiac surgery. FECECT meeting, June 12-15 2013, Toledo, Spain. - Individualized heparin and protamine management reduces the clotting time after cardiopulmonary bypass and blood loss in valve surgery. FECECT meeting, June 12-15 2013, Toledo, Spain. - Voorzitter NVA dagen, Maastricht, 30-31 mei 2013. - Challenging microcirculation in cardiac surgery. INTERcept meeting. April 18-20 2013, Milano, Italy. - Perioperative hemodynamic goal-directed therapy. ISICEM congress. March 19-22 2013, Brussels, Belgium. - Voorzitter ISICEM conference, March 19-22 2013, Brussels, Belgium. - Surgical stress: consequences for heparin management and hemostasis. Outcome and Options Meeting. March 7-8 2013, Rome, Italy. - International congress Transparency in Transfusion Medicine. February 1-2 2013, Zwolle, the Netherlands. - Perioperatieve hemostase: nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen. Sanquin evening. January 23 2013, Amsterdam, the Netherlands. S. Delwel - Orofacial Pain in Dementia. European Spring School 2013, European Cooperation in Science and Technology. Centre de Pharmacology, Clermont
-
-
-
-
Ferrand, 4 april 2013 Orofaciale pijn bij ouderen met dementie. Research meeting Afdeling Anesthesiologie. VUmc, Afdeling Anesthesiologie, Amsterdam, 26 juni 2013 Orofacial Pain in Dementia. Research meeting department of Oral Kinesiology. ACTA, Amsterdam, 11 september 2013 Challenges of Orofacial Pain Assessment in Elderly with Dementia. 2nd Amsterdam Symposium on Palliative Care. Vrije Universiteit, Amsterdam, 12 oktober 2013 Een gereedschapskist voor pijndiagnostiek bij non-verbale ouderen. Symposium ‘De mond niet vergeten’. Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam, Amsterdam, 21 november 2013
M. Erwteman - Stop and Go, an alternative to post scenario debriefing, IMSH 2013, 28 januari 2013, San Diego CA, USA - Over de uitdaging van teamwerk, opening SEH 11 oktober 2013, Vumc Amsterdam M. Griffioen - Identification of neuromuscular control of the trunk and musculature in low-back pain patients, NeuroSIPE Symposium, Doorn, 5 april 2013 - Identificatie van neuromusculaire controle van de romp in rugpijn patiënten, nascholing NVOMG, Utrecht, 19 juni 2013 - Quantitative diagnosis of impaired spine control, IMDI MedTech West, Delft, 25 juni 2013 B.A.A. Huisman - Onderwijs Opleiding Anesthesiemedewerker: Pijn en pijnbestrijding, Amstel Academie, Amsterdam, 7 en 8 maart 2013 - Bijscholing voor verpleegkundigen obstetrie: Pijnbestrijding OHC patiënt, Applicatie critical care obstetrie, Amstel Academie, Amsterdam, 25 maart 2013 dr. J.M. Huitink - Invited Faculty Airway Simulation workshop pre conference airway management Euroanaesthesia
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
33
-
-
2013 1-4 juni 2013 Barcelona, Spanje First Global Distributor Meeting ET View Medical Invited lecture camera in tube intubation, 12 juni 2013 Jerusalem, Israel 2nd European Airway Management Congress Invited Faculty Workshop camera in tube intubation and chair poster session rounds, 5-7 december 2013, Istanbul, Turkey
- - - -
- dr. R Krage - co-chair IMSH (International Meeting for Simulation in Healthcare), Orlando, VS, 26-30 januari 2013 - Debriefing Olympics. IMSH, Orlando, 28 januari 2013 - Bringing CRM to life. IMSH, Orlando, 29 januari 2013 - Cultural differences in (simulation)Education. IMSH, Orlando, 30 januari 2013 - ‘Human Factors’ in de geneeskunde. Symposium kindergeneeskunde VUmc, Amsterdam, 8 februari 2013 - DSSH congres, vice-voorzitter DSSH (Dutch Society for Simulation in Healthcare), AMC, Amsterdam, 20 maart 2013 - EUSIM instructeurscursus (basic + advanced), Singapore, 24 – 28 maart 2013 - Advances in Debriefing. Singapore, 25 maart 2013 - Advances in Patient Safety. Singapore, 27 maart 2013 - EUSIM instructeurscursus (basic), Bilthoven, NL, 4 – 6 april 2014 - voorzitter ‘Masterclass’ anesthesie / IC volwassenen, VUmc, Amsterdam, 25 april 2013 - sessievoorzitter NVA dagen: simulatie onderwijs en toetsing - Patientveiligheid en simulatieonderwijs, Maastricht, 30 mei 2013 - Simulation-based Adult learning, EPSC (European Patient Safety Course), ESA, Barcelona, 31 mei 2013 - Patient safety workshop, EPSC, ESA, Barcelona, 1 juni 2013 - voorzitter SESAM (Society in Europe for Simulation Applied to Medicine), Parijs, 11-15 juni 2013 - Debriefing Olympics, SESAM, Parijs 13 juni 2013
34 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
- - - -
- - -
-
Bringing CRM to life, workshop, SESAM, Parijs, 14 juni 2013 Debriefing Parcours, SESAM, Parijs, 14 juni 2013 how to set up a simulation center, SESAM, Parijs, 14 juni 2013 SESAM at APSE (Association of Standardized Patient Educators) - guest speaker, Atlanta, VS, 24 juni 2013 GNSH meeting (Global Network Simulation in Healthcare), representing SESAM / DSSH, 29-31 juli 2013 Debriefing workshop. Colombian Simulation Society, Bogota, Colombia, 20 september 2013 Human Factors in Medicine – a risk for Patient safety?!, Bogota, Colombia, 21 september 2013 MMT congres, LL1 vertegenwoordiger, Houten, NL, 3 oktober 2013 De uitdaging van samenwerken, een interactieve ervaring. SEH opening symposium, VUmc, Amsterdam, 11 oktober 2013 Being a simcenter director, workshop. Shanghai, China, 27 oktober 2013 EUSIM instructeurscursus. Liege, Belgie, 21 – 23 november 2013 voorzitter ‘Masterclass’ anesthesie / IC volwassenen, VUmc, Amsterdam, 28 november 2013 Het TeAMS project: module Teamtraining, spreker Heilig VU-uur, VUmc, Amsterdam, 19 december 2013
prof.dr. S.A. Loer - Masterclass leidinggeven op Intensive Care afdelingen, Bremen, Duitsland, 13-15 februari 2013 - B-cursus NVA: The anesthesia machine, Doorwerth, 11 maart 2013 - C-cursus NVA: Perioperative ritmestornissen, Doorwerth, 15 april 2013 - C-cursus NVA: Perioperative ritmestornissen, Doorwerth, 4 november 2013 R.S.G.M. Perez - Neuropathische en chronische pijn. Verenso jaarcongres “Onderzoek uit de la: van de wetenschap naar de praktijk”. Amsterdam, 28-29 november 2013.
-
- -
-
- - - -
- -
Gastdocent praktijkopleiding handtherapie Amsterdam & Rotterdam “CRPS state of the art”, november en december 2013. Gastcollege Bewegingswetenschappen “CRPS”, Amsterdam 21-2-2013. The CRPS severity score. Complex Regional Pain Syndrome: International scientific and clinical meeting (IASP/PSNS-SIG). Bath, 20-22 november 2013. Diagnosing CRPS and co-morbidity. Complex Regional Pain Syndrome: International scientific and clinical meeting (IASP/PSNS-SIG). Bath, 20-22 november 2013. Pijn en Pijnonderzoek. Bijscholing OK verpleegkundigen. Amsterdam 27-9-2013 Medical treatment of CRPS. Masterclass Neuropathic Pain. Rotterdam 19-9-2013. Resultaten TREND studie (keynote). VAVP symposium. Antwerpen 28-4-2013. Ontwikkeling nieuwe CBO richtlijn CRPS. PAOG Heyendaal symposium Pain Exposure Physical Therapy. Nijmegen 22-3-2013. PSNP-SIG symposium complex regional pain syndrome. Bath (UK) 20-22 november 2013. Masterclass 3rd Amsterdam symposium on Palliative Care. Amsterdam, 8-10-2013.
prof.dr. W.W.A. Zuurmond - ‘Pain management in Oncology’, Cursus Oncology & Public Health, Amsterdam, 23-1-2013 - ‘Invasieve pijnbestrijding’, Kaderopleiding Palliatieve Zorg, Beekbergen, 7-2-2013 - ‘Palliatieve zorg’, Basiscursus Oncologie, Nederlandse Vereniging voor Oncologie, Ellecom, 15-2-2013 - CRPS, College Bewegingswetenschappen, Amsterdam, 25-2-13 - ‘Patiënt met pijn: pathofysiologie van pijn en behandelprincipes van pijnklachten’, College Pijn(-behandeling), Amsterdam, 27-2-13 - ‘Farmacologie van pijnbestrijding: opioïde analgetica’, College Pijn(-behandeling), Amsterdam, 27-2-13 - ‘Chronische pijn: ziekte of klacht’, CD-onderwijs AIOS anesthesiologie, Amsterdam, 27-2-13 - ‘Pijn bij Kanker’, CD-onderwijs AIOS
-
- - - - - -
- - -
-
-
- - -
anesthesiologie, Amsterdam, 27-2-2013 Complexe oncologische pijnbestrijding. Cursus pijnbestrijding voor verpleegkindigen, Amsterdam, 06-3-2013 ‘Pijn bij Ouderen’, Landelijke bijeenkomst Praktijkverpleegkundigen, Amsterdam, 26-3-2013 Palliatieve zorg. Masterclass Fysiotherapie, Amsterdam, 2-4-2013 ‘Invasieve pijnbehandeling’, Oncologische pijn en palliatieve zorg voor AIOS, Maastricht, 8-4-2013 Palliatieve zorg, Masterclass Fysiotherapie, Amsterdam, 11-4-2013 ‘Chronische pijn bij ouderen’, College Huisartsgeneeskunde, Amsterdam, 22-4-2013 ‘Neuropathische pijn / doorbraakpijn / psychologische aspecten’, College Huisartsgeneeskunde, Amsterdam, 22-4-2013 ‘Pijn’, College Psychofarmacologie UvA, Amsterdam, 2-15-2013 ‘Pijnbehandeling bij patiënten met kanker’, Onderwijsblok Oncologie, Amsterdam, 14-5-2013 ‘Pijn: interventies’, Onderwijsblok Palliatie Amsterdamse AIOS Radiotherapie, Amsterdam, 22-5-2013 ‘Palliatieve zorg’, Basiscursus Oncologie, Nederlandse Vereniging voor Oncologie, Ellecom, 13-9-2013 ‘Pijn: inleiding en principes in de context van Palliatieve Zorg’, Basiscursus Palliatieve Zorg voor medisch specialisten, Leeuwarden, 19-9-2013 Pijnbestrijding bij endometriose, Congres Endometriose, Terschelling, 20-9-2013 ‘Pijn en pijnbestrijding’, Cursus Palliatieve Zorg, Amsterdam, 14-10-2013 ‘Rust en klachtenvrij is geen slapen’, V&VN Oncologiedagen, Ede, 19-11-2013
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
35
36 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
| 7 Personeel Wetenschappelijke staf Naam prof. dr. S.A. Loer M.Sc. dr. D.P. Veerman prof. dr. W.W.A. Zuurmond dr. L.A. Schwarte DESA, EDIC dr. K. Stoecklein DESA D.H. Thöne – Passchier dr. R.A. Bouwman H.E.J. Brink H.M.T. Christiaans F.B. van Dehn J.A. Dertinger dr. S. Dettwiler A.A. van Dusseldorp C.S. Eickhoff M. Erwteman dr. G. Franschman S. Greuters W.D.H. Helfferich C.J. Hoedemaker-Boon J.M. den Hollander B.A.A. Huisman dr. J.M. Huitink L.M.J. Janssen J.R. Jong de S.K. Kamminga prof.dr. M. van Kleef dr. R. Krage, D.E.A.A. Y-M. Lai M.M.D. Laveaux J. Meijer J.W.A. Romijn dr. A. Schauer dr. G.L. Scheepstra dr. P. Schober R.D. Sibarani – Ponsen K.M. Szadek J.M. Vieveen dr. I. Winkler E.E. van Zalingen
Fte 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 0,70 1,00 1,00 1,00 0,90 0,80 1,00 1,00 0.80 1,00 0,80 0,80 0,70 0,80 0,40 1,00 0,80 0,80 1,00 0,80 0,30 1,00 1,00 0,80 0,83 1,00 1,00 0,50 1,00 0,50 1,00 0,80 0.90 0,70
Functie Afdelingshoofd, hoogleraar, opleider plv. afdelingshoofd, medisch hoofd OK hoogleraar pijn- en palliatieve zorg Chef de Clinique medisch hoofd polikliniek coördinator anesthesiesessies AMS AMS AMS, OK- en MMT-coördinator AMS AMS AMS AMS AMS AMS AMS AMS, plv. MMT-coördinator AMS AMS, OK-coördinator AMS AMS AMS AMS AMS AMS AMS AMS, plv. opleider, OK- en simulatorcoörd. AMS AMS, OK-coördinator AMS AMS, OK-coördinator AMS AMS, OK-coördinator AMS AMS ÀMS AMS AMS AMS
tot 01.07.2013 tot 01.09.2013
per 01.04.2013
per 01.04.2013
per 01.04.2013
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
37
Arts-assistenten in opleiding Naam Fte
Start opleiding
F. van Gijtenbeek W.J. Mulder R.J. Colenbrander K.M. Szadek R. J. Vaessen L.N.J. Tjon Soei Len H.J. Scholten C.W. Buiter M.J.C.H. Fieren J.R. Leemreis M.E. Langemeijer N. de Groot E.M. Koopman B. van den Berg S. van Rijswijk A.I. van Waart A.M.C. Craenen L.M. Sipkens M.P.A. Hoefeijzers L.H. ter Horst K. Noordermeer J. Stens W.D. Lubbers V.A. Viersen H.R.W. Touw P.V. Dong S.P. de Wolf A.C.M. Brinkman A.G.E. van der Spoel K.W.L. van Deutekom A.M. van Norel B.R.N. Schieveld T.A. van Veelen R.M. Bijkerk Y.J.M. Hagen N. Verstoep C.S.E. Bulte M. Pascha P.J. Schraverus J.R.C. Schreinemakers A.H. Gjaltema V.M. Knaake M.J.A. Valk
01.10.2007 01.01.2008 01.01.2008 01.04.2008 01.04.2008 01.07.2008 01.07.2008 01.10.2008 01.01.2009 01.01.2009 01.04.2009 01.04.2009 01.07.2009 01.07.2009 01.10.2009 01.01.2010 01.04.2010 01.04.2010 01.04.2010 01.07.2010 01.07.2010 01.10.2010 01.10.2010 01.01.2011 01.04.2011 01.04.2011 01.04.2011 01.07.2011 01.07.2011 01.10.2011 01.10.2011 01.10.2011 01.10.2011 01.01.2012 01.01.2012 01.01.2012 01.02.2012 01.04.2012 01.04.2012 01.04.2012 01.07.2012 01.07.2012 01.07.2012
1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
38 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Opleiding afgerond Opleiding afgerond Opleiding afgerond Opleiding afgerond Opleiding afgerond Opleiding afgerond
Uit dienst 01.10.13
Naam Y. Jonker F.R. de Man P.R. de Wit A. van den Berg D.J. Struijk N.M. Both M.M. Kim A.A. Bruins M.A.E. Dieben J.F. Schellekens I.L.A. Geenen S.B. Nicia R. van der Zwan K.T.E. Olde Dubbelink E.A.J. de Vos L. de Groene S.M. Bossers
Fte 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Wetenschappelijke onderzoekers Naam Fte dr. C. Boer 1,00 dr. R.S.G.M. Perez 1,00 R.F.P. van den Akker 1.00 C.A. Boly 1.00 S. Boogaard 1,00 S.M. Bossers C.E. van de Brom 1.00 Y. van Duivenvoorde 0,56 M. Griffioen 1.00 N. van Keulen 1,00 I.M. Spoor 1,00 N. Wisman-Zwarter 0.33
Functie 01.10.2012 01.10.2012 01.10.2012 01.01.2013 01.01.2013 01.01.2013 01.04.2013 01.04.2013 01.04.2013 01.04.2013 01.07.2013 01.07.2013 01.07.2013 01.10.2013 01.10.2013 01.10.2013 31.12.2013
Uit dienst 04.12.13
Functie UHD, onderzoekscoördinator onderzoekslijn perioperatieve zorg UHD, onderzoekscoördinator onderzoekslijn pijn en pijnbestrijding analist onderzoeker in opleiding onderzoeker DALI-project onderzoeker hersenstichting-project wet. onderzoeker A PPS / Achmea project onderzoeker in opleiding Qdisc project OIO onderzoeker DALI-project Student-assistent SIM
per 01.06.13
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
39
Physician assistants Naam H.W. Kramers A.C. Esselman
Fte 1,00 1,00
Niet-wetenschappelijk personeel Naam Fte W.J.J. Jansen 1,00 N.T. van Schagen 1,00 G.H.P. Krijnen 1,00 S. Arensma-Portente 1,00 I. Jagerman 1,00 N. Tameris 1,00 A.G. Velberg - Gottschalk 0,78 D. van Groeningen 0,40
Functie physician assistant physician assistant i.o.
Functie stafadviseur technisch informaticus stafmedewerker, secr. afdelingshoofd senior secretaresse tot 01.10.2013 senior secretaresse senior secretaresse secretaresse reanimatiecoördinator, manager simulator
Interne en externe functies en lidmaatschappen staf
dr. C. Boer, UHD Intern Onderzoekscoördinator Acute en Perioperatieve Zorg Projectleider Missie en Visie Master Cardiovascular Research VUmc/VU Voorzitter DenkTank Instituut voor Cardiovasculaire Research (ICaR-VU) Lid onderwijscommissie Anesthesiologie Lid Forum van de Toekomst VU medisch centrum Lid Medische Ethische toetsingscommissie VU medisch centrum Plaatsvervangend voorzitter Stuurgroep Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Docent Wetenschappelijk Focusonderwijs VUmc-Compas 3e jaar Practicumleider ‘Perioperatieve Zorg’ VUmc-Compas 3e jaar Cursusleider M2 ‘Perioperatieve Zorg’ VUmc-Compas 5e jaar Docent Master Cardiovasculaire Research VUmc/VU Projectleider Instituut voor Cardiovasculaire Research
40 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
(ICaR-VU) Stagebegeleider studenten Geneeskunde/CVR research master Extern Lid Subcommissie Hemostase European Association of Cardiothoracic Anaesthesiologists Voorzitter Anesthesiology Research Consortium Nederland Lid Executive Committee of the European Brain Injury Consortium (EBIC) Hoofdredacteur Nederlands Tijdschrift voor Anesthesiologie (NTvA) Voorzitter nationaal Platform Perioperatieve Hemostase Lid Commissie Wetenschap Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid organiserend comité Wetenschapsdag Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
Buitengewoon lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anesthesiology (ESA) Lid Dutch Society for Microcirculation Lid Society of Cardiovascular Anesthesiology Lid International Research Society Anesthesiology
dr. R.A. Bouwman
H.M.T. Christiaans Intern Chief doctor helikopter-MMT traumacentrum Noord West Nederland Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Coördinator OK Lid Medisch Mobiel Team Docent OCV
Intern Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Aandachtsgebied transoesofageale echocardiografie Cursus-organisator cursus SIX PEC (Perioperative Echo Cursus) Plaatsvervangend opleider ‘ziekenhuisgeneeskunde’ Docent Training Professionele Ontwikkeling (TPO1), M1 VUmc-compas Docent Perioperatieve geneeskunde M2, VUmccompas Docent regionaal AIOS onderwijs anesthesiologie Lid stuurgroep Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Lid Denktank ICar-VU (Instituut voor Cardiovascular Research) Projectleider ICar-VU (Instituut voor Cardiovascular Research)
Extern Lid sectie cardio-anesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie intensive care en spoedeisende geneeskunde Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Instructeur ATLS/MOET
Extern Lid Associate Editorial Board van de British Journal of Anaesthesiology Lid Nederlandse vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Sectie Cardio Anesthesiologie (NVA) Docent CCA cursus NVA (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid American Society of Anesthesiologists (ASA) Lid Society of Cardiovascular Anesthesiologists (SCA) Lid International Anesthesia Research Society (IARS) Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD)
J.A. Dertinger
F.B. van Dehn Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA)
Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Lid stuurgroep pre-operatieve screening Lid groep mentoren voor beginnende AIOS Aanspreekpunt anesthesiologische aspecten Robotchirurgie Lid groep simulatoronderwijs Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie kinderanesthesiologie (SKA) van de NVA
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
41
dr. S. Dettwiler, DESA Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Aandachtsgebied PACU Aandachtsgebied simulatieonderwijs Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Sectie Kinderanesthesiologie van de NVA SKA Lid European Society of Anaesthesiology ESA
C.S. Eickhoff Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie
Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie urgentiegeneeskunde Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
S. Greuters Intern Lid Medisch Mobiel Team Coördinator complicatie bespreking plv. chief doctor helikopter-MMT traumacentrum Noord West Nederland Lid DIM-commisie anesthesiologie en operatiekamer complex Lid structureel eerstehulp overleg
Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie kinderanesthesiologie (SKA) van de NVA
Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid commissie richtlijnen pre-hospitale zorg helikopter MMT’s
M. Erwteman
W.D.H. Helfferich
Intern Instructeur en plv hoofd ADAM simulatie lab Instructeur SAMT, simulation based airway management training.
Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie
Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology ESA Lid SSIH
dr. G. Franschman Intern Aandachtsgebied Urgentiegeneeskunde / SEH
Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
C.J. Hoedemaker-Boon Intern Coördinator OK Aandachtsgebied verloskunde / gynaecologie Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Lid DIM-commisie anesthesiologie en operatiekamer complex Extern Lid Obstetric Anaesthetists Association
42 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
J.M. den Hollander Intern Aandachtsgebied Neurochirurgie, KNO, Kaakchrirugie, Oogchirurgie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
B.A.A. Huisman Intern Aandachtsgebied pijnbestrijding en palliatieve zorg Lid consultatieteam palliatieve zorg Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Dutch Pain Society (DPS) Lid Palliactief (Nederlandse vereniging voor professionele palliatieve zorg) Waarnemend consulent Stichting Kuria Amsterdam
(Flexibele Intubatiecursus Voor Eerstejaars) Organisator en co-director SAMT (Simulation based Airway Management Training) VUmc Organisator en tutor Head and neck radiology course for dummies Organisator en instructeur Airway Rescue Course Onderwijs coördinator medisch onderwijs anesthesiologie voor Bachelor 3 geneeskunde studenten Lid onderwijscommissie digitaal onderwijs OOR VUmc Extern Lid Scientific Advisory Board Conference on Perioperative Medicine in the Cancer Patient The University of Texas MD Anderson Cancer Center, USA Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Airway Management Society (EAMS) Lid Difficult Airway Society (DAS) Chair Mobile Anaesthesiology Service Holland Foundation Founder Airway Management Academy Lid Air Medical Physician Association (AMPA) Lid European Society for Anaesthesiology (ESA)
L.M.J. Janssen Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie
dr. J.M. Huitink Intern Aandachtsgebied airway management Aandachtsgebied neuroanesthesiologie inclusief asleep-awake-asleep procedures Aandachtsgebied onderwijs in de anesthesiologie Lid Stuurgroep Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Lid werkgroep ultrasound guided perifere zenuwblokkades - SIXPEC Lid onderwijscommissie afdeling anesthesiologie Instructeur ADAM simulatiegroep Mentor geïntensiveerde begeleiding 1e jaars AIOS Organisator en lid Airway Management Team VUmc Cursusorganisator en instructeur FIVE cursus
Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie kinderanesthesiologie (SKA) van de NVA
J.R. de Jong Intern Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Lid Dagelijks Bestuur Extern Lid Sectie Cardioanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
43
Lid Sectie Kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Society of Cardiovascular Anesthesiologists S.K. Kamminga Intern Aandachtsgebied cardio-anesthesiologie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Orde van Medisch Specialisten Lid KNMG Lid Society of Cardioanesthesia
prof.dr. M. van Kleef Intern Aandachtsgebied pijnbestrijding Extern Bestuurslid sectie pijn NVA Lid van de taskforce NVA Lid van opleidingscommissie sectie pijn NVA Lid kwaliteitscommissie sectie pijn NVA Lid convent van Hoogleraren Lid van de Nederlands vereniging voor Neuromodulatie Lid van de Dutch Pain Society Member of the board of the World Institute of Pain Chair of the examination board of the World Institute of Pain Chair organizing committee: World congres World Institute of Pain Maastricht 2014 Chair scientific committee: World congres World Institute of Pain Maastricht 2014 Member scientific committee: 15th World Congres IASP Buenos Aires 7-11 October 2014 Associated editor for Pain Practice Associated editor for Neuromodulation Reviewer: European Journal of Pain, Pain and Journal Pain and Symptom Management
44 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
dr. R. Krage, DESA Intern Plaatsvervangend opleider Coördinator OK Lid Mobiel Medisch Team Hoofd ADAM simulatiegroep Lid onderwijscommissie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Simulatiecommissie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid Society for Simulation in Healthcare (SSIH) Co-chair IMSH 2013 (International Meeting for Simulation in Healthcare) Docent EuSim group (international Simulation instructor training programme) Vice-voorzitter Dutch Society for Simulation in Healthcare (DSSH) Voorzitter Society in Europe for Simulation Applied to Medicine (SESAM)
Y-M. Lai Intern Aandachtsgebied neuroanesthesiologie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid van SNACC (Society for Neuroscience in Anesthesiology and Critical Care) Lid ASA (American Society of Anesthesiologists) Lid ESA (European Society of Anaesthesiology) Lid IARS (International Anesthesia Research Society) Lid van het Neuroanesthesiologisch gezelschap van de NVA
M.M.D. Laveaux Intern Lid Medisch Mobiel Team Coördinator OK Extern Lid sectie urgentiegeneeskunde van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Landelijke Vereniging Artsen in Diensverband Lid sectie kinderanesthesie en obstetrische anesthesie
prof.dr. S.A. Loer, M.Sc. Intern Afdelingshoofd Opleider Anesthesiologie Voorzitter Dagelijks Bestuur Voorzitter Management Team AOZ Voorzitter Management Team Anesthesiologie Voorzitter Onderwijscommissie Anesthesiologie Voorzitter Divisie IV Voorzitter structuur- en benoemingscommissie leerstoel fysiologie Lid Beleidsraad VUmc Lid Divisieraad divisie IV Lid taskforce/regieteam VUmc Lid Stuurgroep Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Lid diverse promotiecommissies Lid diverse adviescommissies binnen VUmc Extern Voorzitter Wetenschapscommissie Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid ledenraad Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid RvA in de Stichting Lean in de zorg (LIDZ) Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Concilium Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Raad Hoogleraren Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesiologie und
Intensivmedizin (DGAI) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid organiserend comité Anesthesiologendagen Lid cursus commissie C.E.E.A. Committee For European Education in Anesthesiology Lid WAKWIM Mentor voor academische top talenten Redacteur Nederlands tijdschrift voor Anesthesiologie J. Meijer Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Extern Lid sectie kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
dr. R.S.G.M. Perez, UHD Intern Onderzoekscoördinator Pijn, Pijnbestrijding & Palliatieve Zorg Coördinator wetenschappelijke stages afdeling Anesthesiologie Voorzitter Stuurgroep Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Lid onderwijscommissie afdeling Anesthesiologie Projectleider binnen EMGO+ Musculoskeletal Health Extern Faculty lid IASP special interest group CRPS Hoofdredacteur Nederlandstalig Tijdschrift voor Pijn en Pijnbestrijding Stuurgroeplid Kennisconsortium Trauma Related Neuronal Dysfunction (TREND) Stuurgroeplid IMDI Neurocontrol Coördinator onderzoek Hospice Kuria (Stichting Kuria ORO) Projectleider MEDILAST onderzoek (VUMC-EMC-UMCN) Projectleider AMROSE onderzoek (VUMC-EMC) Projectleider Qdisc onderzoek (NeuroSipe) Buitengewoon lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie Lid Sectie Pijnbestrijding NVA Lid International Association for the Study of Pain
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
45
Lid Dutch Pain Society Lid Palliactief
Lid landelijke werkgroep neurotraumatologie Lid Orde Medisch Specialisten
J.W.A. Romijn
dr. G.L. Scheepstra
Intern Coördinator OK Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Docent Amstel Academie/ Opleidingscentrum VUMC/ OVC Docent bijscholing reanimatie huisartsen
Intern Coördinator OK Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Lid werkgroep Laser veiligheid
Extern Lid sectie cardioanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid EACTA Lid Hemostaseplatform Nederland Lid DSMB (data safety monitoring board) Klinisch onderzoek Isala, Zwolle.
dr. A. Schauer Intern Aandachtsgebied neuroanesthesiologie Aandachtsgebied oogheelkunde Coördinatie airway management Projectgroep efficiënte OK Lid projectgroep zorgpaden SAB Lid projectgroep post-operatieve wond infectie (POWI) neurochirurgie Lid apparatencommissie Coördinatie begeleiding anesthesiemedewerkers i.o. Tutor onderwijs VU compass Extern Lid sectie neuroanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie intensive care en spoedeisende geneeskunde van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA)
46 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Extern Lid sectie kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Bestuurslid Nederlandse Noma Stichting Coördinator jaarlijkse cursusdag anesthesie voor tropenartsen onder auspiciën van Consilium Opleiding Tropische Geneeskunde
dr. P. Schober, DESA Intern Aandachtsgebied traumatologie / orthopdie Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Lid Mobiel Medisch Team Lid Commissie Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Reanimatieonderwijs / Advanced Life Support Stageopleider opleidingsassistenten Spoedeisende Hulp Researchcoördinator Acute Zorg Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie spoedeisende geneeskunde van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid European Resuscitation Council (ERC) Lid International Anesthesia Research Society (IARS) Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesiologie und Intensivmedizin (DGAI) Lid International Society for Inhaled Medical Gases and Therapies (ISMG)
Lid Arbeitsgemeinschaft Notärzte in NordrheinWestfalen (AGNNW) Reviewer voor de European Journal of Anaesthesiology (EJA) Reviewer voor de British Journal of Anaesthesia
dr. L.A. Schwarte, DESA, EDIC Intern Chef de Clinique Lid Dagelijks Bestuur Lid MT-Anesthesiologie Lid Commissie Wetenschappelijk Onderzoeks (CWO) Lid MMT (mobile medical team) Aandachtsgebied “transplantatie” Extern Lid Nederlands Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesiologie und Intensivmedizin (DGAI) Lid Berufsverband Deutscher Anästhesisten (BDA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid International Society for Inhaled Medical Gases and Therapies (ISMG) Privatdozent Heinrich Heine Universitaet Duesseldorf/ Universitatesklinikum Duesseldorf Journal Reviewer (Critical Care Medicine, Intensive Care Medicine)
R.D. Sibarani-Ponsen
Lid Sectie Kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid American Society of Anesthesiologists (ASA) Lid Society Paediatric Anaesthesia (SPA) Lid sectie Kinderchirurgie NVK Lid Sectie intensive care kinderen (SICK) Lid van SKA, sectie kinderanesthesie Lid Trachea Werkgroep Amsterdam-Leiden
dr. K. Stoecklein, DESA Intern Medisch hoofd Preoperatieve screening (POS) Lid Dagelijks Bestuur Lid Management Team Poli 4 Lid DIM-commissie polikliniek Lid Werkgroep Zorgpad Diabetesregulatie Lid Werkgroep loco-regionale anesthesietechnieken Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesiologie und Intensivmedizin (DGAI) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA)
K.M. Szadek Intern Aandachtsgebied pijnbestrijding
Intern Lid Kinder Pijnwerkgroep VU ziekenhuis Lid Werkgroep Ontwikkeling Kinderchirurgisch Centrum Amsterdam Lid medical audit werkgroep kinder Pijnbestrijding Aandachtsgebied kinderanesthesiologie
Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid World Institute of Pain Lid Internatima; Association for the study of pain
Extern Contactpersoon VUmc voor de Nederlandse Kinder Pijnwerkgroep Lid Sectie Intensive Care & Spoedeisende Geneeskunde van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
D.H. Thöne-Passchier Intern Lid Dagelijks Bestuur afdeling anesthesiologie Lid MT-Anesthesiologie Coördinator OK
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
47
Werkplek manager anesthesie sessies en sedatie Lid onderwijscommissie anesthesiologie Coördinator coassistenten anesthesiologie Lid Zorgpad ECT Lid zorgpad retinoblastoom kinderen Lid ZIROP commissie Lid Bedrijfs Nood Organisatie Lid themagroep dossiervoering, projectgroep EVA Voorzitter kernteam anesthesiologie, projectgroep EVA Voorzitter sedatie commissie Lid diverse bouw projectgroepen: bouw behandel en verkoeverkamer ECT westflank en imaging toren. Opleider Sedatie praktijk specialisten VUmc, diverse lessen voor opleiding tot SPS. Extern Lid commissie kwaliteitsbewaking anesthesiologische praktijkvoering, nu CKV, van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Commissie kwaliteit van de NVA Lid sectie cardioanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid American society of Cardiovascular anesthesia
Extern Examinator D-examen Lid Nederlands Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
J.M. Vieveen Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
dr. I. Winkler Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Aandachtsgebied anesthesie bij longchirurgie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Fellow of the Royal College of Anaesthetists, UK
E.E. van Zalingen dr. D.P. Veerman Intern Plaatsvervangend afdelingshoofd Medisch hoofd Operatiekamers Lid stuurgroep verbouwing Operatiekamers Lid onderzoekscommissie Plaatsvervangend lid divisieraad Divisie IV Lid transfusie commissie Vicevoorzitter Dagelijks Bestuur Vicevoorzitter Management Team AOZ Vicevoorzitter Management Team Anesthesiologie Vicecoördinator cursus Homeostase (1e jaar, VUmccompas) Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Lid coördinatiegroep Patiëntveiligheid Voorzitter reanimatiecommissie Lid centrale MIP commissie, Lid commissie risicoframewerk OK van de NFU
48 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Intern Aandachtsgebied GE Heelkunde Lid materiaal advies commissie Lid werkgroep Sneller Beter; POWI postoperatieve wondinfectie Lid PIKO infectie prefentie commissie OK Lid werkgroep Fast track heelkunde Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid American Society of Anesthesiologists (ASA)
prof.dr. W.W.A. Zuurmond
Overlegorganen
Intern Lid dagelijks bestuur expertisecentrum palliatieve zorg VUmc
Dagelijks Bestuur Het DB bestaat uit de volgende leden: H.M.T. Christiaans, C.J. Hoedemaker, W.J.J. Jansen, J.R. de Jong, prof.dr. S.A. Loer (vz), dr. L. Schwarte, dr. K. Stoecklein, D.T. Thöne en dr. D.P. Veerman. Het Dagelijks Bestuur vergadert de eerste donderdag van de maand.
Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie Lid Nederlandse Vereniging ter Bestudering van Pijn (NVBP) Voorzitter Platform Pijn en Pijnbestrijding (PPP) Lid International Association for the Study of Pain Lid Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering van de Geneeskunst. Lid Vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Lid Voorbereidingcommissie Palliatieve Zorg ZonMw “Member” van de European Academy of Anaesthesiology “Academician of the European Academy of Anaesthesiology” sinds 23-8-1995 “Affiliate member” American Society of Anesthesiologists Lid European Society of Regional Anaesthesia Lid Adviesraad Stichting Farmaceutische Thuiszorg Amsterdam Lid Adviesraad VIKC Consulent Stichting Kuria Amsterdam Lid Medische Adviesraad Nederlandse Vereniging van Post-traumatische Dystrofie Patiënten Lid Begeleidingscommissie KwaliteitsInstituut voor Toegepaste Thuis Zorgvernieuwing (KITTZ) Lid Comité van Aanbeveling Ingeborg Douwes Centrum, multidisciplinair centrum voor psychosociale zorg. Lid Comité van Aanbeveling Stichting Dome te Amersfoort Lid Comité van Aanbeveling Stichting Joods Hospice te Amsterdam Hoofdredacteur Nederlands Tijdschrift voor Pijn en Pijnbestrijding, 1994-heden Hoofdredacteur Nederlands Tijdschrift voor Palliatieve Zorg 1-1-2000-heden
Stafvergadering De stafleden en twee AIOS-vertegenwoordigers vergaderen de vierde donderdag van de maand. Voorzitter: H.M.T. Christiaans. MT Anesthesiologie Het MT Anesthesiologie bestaat uit de volgende leden: M.F. Caljouw, M. van Eerden, C. Gabriels , W.J.J. Jansen, R.L.J. Koster, prof.dr. S.A. Loer (vz), E.A.P.M. Pompe, dr. L. Schwarte, dr. K. Stoecklein, D.H. Thöne en dr. D.P. Veerman. Het MT Anesthesiologie vergadert iedere twee maanden. Strategiebijeenkomst staf Jaarlijks vindt er een strategiebijeenkomst plaats voor de stafleden. In 2013 vond deze plaats in Restaurant De Bosbaan te Amsterdam op 26 september 2013.
Jaarverslag anesthesiologie | 2013
49
Social Events
Skiweekend 1-5 februari 2013
AIOS weekend 1-3 november 2013
Kerstdiner afdeling Anesthesiologie 19 december 2013
50 Jaarverslag anesthesiologie | 2013
Contactgegevens secretariaat anesthesiologie Fotografie Digidaan – Vormgeving Gerda Lieftink DPC
Telefoon: (020) 444 4386 Fax: (020) 444 4385 Email:
[email protected] Locatie: ZH 6 F 002