Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund – Equity North America - A
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
1
SNS Responsible Index Fund – Equity North America - A (Fonds voor gemene rekening)
Beheerder Tot 1 januari 2013: SNS Asset Management N.V. Croeselaan 1 3503 RK Utrecht Handelsregister KvK Utrecht nr. 30143634 Vanaf 1 januari 2013: SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht Handelsregister KvK Utrecht nr. 16071618 Directie SNS Asset Management N.V J. De Wit F. van de Ven (tot 1-2-2012) E.J. van Bergen R.G.H. Verheul (per 1-5-2012) G.H.B. Coppens (per 1-11-2012) Directie SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. V. de Klerk B.J. Blom (tot 1-5-2012) B. Blocq (per 1-5-2012) Bewaarder Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. Graadt van Roggenweg 500 3531 AH Utrecht Nederland Directie Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. M.A. van Baak R.W.J. van Schaik (tot 17-9-2012) R. van de Kamp (per 17-9-2012) Juridisch adviseur Juridische Zaken SNS REAAL N.V. Fiscaal adviseur Fiscale Zaken SNS REAAL N.V. Accountant KPMG Accountants N.V. Rijnzathe 14 3454 PV De Meern Nederland Datum van oprichting 20 oktober 2008
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
2
SNS Responsible Index Fund – Equity North America - A JAARVERSLAG 2012 Inhoudsopgave Profiel .................................................................................................................................. 4 1.1 Doelstelling ...............................................................................................................................4 1.2 Prospectus ................................................................................................................................4
Verslag van de beheerder................................................................................................... 5 2.1 Overdracht beheer ....................................................................................................................5 2.2 Dagelijkse toe- en uittreding .....................................................................................................5 2.3 Aanpassing op- en afslagen .....................................................................................................5 2.4 Wijzigingen in de op- en afslag methodiek ...............................................................................6 2.5 Kosten buiten het Fonds om in rekening brengen....................................................................6 2.6 Aanpassing tariefstructuur ........................................................................................................6 2.7 Verkrapping rekening-courant limieten .....................................................................................7
Financiële prestaties........................................................................................................... 8 3.1 Ontwikkeling van het vermogen................................................................................................8 3.2 Ontwikkeling van het rendement ..............................................................................................8
Risicobeheer ....................................................................................................................... 9 Maatschappelijk bewust vermogensbeheer.................................................................... 10 5.1 Uitsluitingscriteria....................................................................................................................10 5.2 Engagement............................................................................................................................11 5.3 Uitoefening stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen......................................................12
Juridische en fiscale aspecten......................................................................................... 13 Marktontwikkelingen......................................................................................................... 14 Vooruitzichten ................................................................................................................... 14 Jaarrekening ..................................................................................................................... 15 Winst- en verliesrekening..............................................................................................................16 Kasstroomoverzicht ......................................................................................................................17 Toelichting.....................................................................................................................................18 Toelichting op de balans ...............................................................................................................21 Toelichting op de winst- en verliesrekening..................................................................................25
Overige gegevens ............................................................................................................. 29 Winstbestemmingsregeling...........................................................................................................29 Verwerking van het resultaat ........................................................................................................29
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant................................................... 30
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
3
Profiel 1.1 Doelstelling SNS Responsible Index Fund – Equity North America - A (het 'Fonds’) belegt in een portefeuille van (certificaten van) aandelen van Noord-Amerikaanse beursgenoteerde ondernemingen (de ‘Portefeuille’). Het doel is om de North America Standard Net Total Return Index (de ‘Index’) te evenaren. De Index wordt geëvenaard door te investeren in aandelen van ondernemingen in deze Index, met uitzondering van die ondernemingen die volgens de beheerder van het Fonds niet voldoen aan door haar opgestelde minimaal vereiste standaarden voor verantwoord ondernemingsbeleid (de ‘Uitsluitingscriteria’). Het Fonds biedt participanten de mogelijkheid op kostenefficiënte wijze te investeren in een Portefeuille die het rendement van de Index tracht te evenaren terwijl investeringen in bedrijven die naar het oordeel van de beheerder niet voldoen aan de minimum standaarden worden gemeden.
1.2 Prospectus Het prospectus van het Fonds is kosteloos verkrijgbaar via SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. (‘SBB’).
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
4
Verslag van de beheerder Voor u ligt het jaarverslag over 2012 van SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A (SRIFE North America - A). In het afgelopen boekjaar zijn een aantal wijzigingen in het beheer doorgevoerd die hieronder kort toegelicht worden.
2.1 Overdracht beheer Vooruitlopend op de invoering van Alternative Investment Fund Managers Directive (AIFMD) zijn in 2012 alle voorbereidingen getroffen voor een wijziging van beheerder per 1 januari 2013. De AIFMD is ontstaan als antwoord van de Europese regelgever op de kredietcrisis. Deze heeft als doel om de stabiliteit van de financiële markten te bevorderen, transparantie te vergroten en de belegger nog beter te beschermen. Deze richtlijn was vooral gericht op hedgefunds, maar ook traditionele beleggingsfondsen zoals SRIFE North America - A worden door deze nieuwe richtlijn geraakt. Hoewel de wetgeving in juli 2013 ingevoerd zal worden, is in een vroeg stadium gekeken naar de mogelijke gevolgen die dit kan hebben. AIFMD bleek onder andere impact te hebben op de vergunningsvrijstelling voor fondsbeheer waar SNS Asset Management N.V. (SNS AM) gebruik van maakte. Die vrijstelling was van toepassing omdat participaties in SRIFE North America - A alleen aan gekwalificeerde beleggers wordt aangeboden. Deze vrijstelling komt als gevolg van AIFMD te vervallen. SNS AM zou hiervoor een vergunning aan moeten vragen, waarop SNS AM en SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. (SBB) tot de conclusie zijn gekomen dat het de voorkeur verdient het fondsbeheer van de SRIFE North America - A over te dragen aan SBB. SBB is de in beleggingsfondsen gespecialiseerde beheerder binnen SNS REAAL en beschikt over een vergunning van de AFM voor het aanbieden van deelnemingsrechten van beleggingsinstellingen. Zo beheert SBB tevens de beursgenoteerde SNS Beleggingsfondsen en de Zwitserleven Beleggingsfondsen. In verband hiermee heeft Pettelaar Effectenbewaarbedrijf, conform artikel 6.1 uit de voorwaarden van Beheer en Bewaring, als bewaarder van de SRIFE North America - A, eind 2012 voorgesteld dat SNS AM haar functie als beheerder van de SRIFE North America - A overdraagt aan SBB. Naar het oordeel van de bewaarder heeft de overdracht geen gevolgen voor de kwaliteit van de uitvoering van het beleggingsbeleid, omdat SBB de uitvoering zal uitbesteden aan SNS AM. Conform de voorwaarden van Beheer en Bewaring is deze overdracht ter goedkeuring aan de Participanten voorgelegd die hier unaniem mee akkoord zijn gegaan. SBB heeft nu, rekening houdend met het overgangsjaar, tot juli 2014 de tijd om aan de voorwaarden van AIFMD te voldoen.
2.2 Dagelijkse toe- en uittreding Waar voorheen wekelijks gehandeld kon worden is per 1 november 2012 dagelijks toe- en uittreding geïntroduceerd. In verband hiermee is besloten per 1 januari 2013 de notificatieperiode voor het toeen uittreding te wijzigen. Voor SRIFE North America - A is deze nu vastgesteld op 12.00 uur CET op de dag van de transactiedatum.
2.3 Aanpassing op- en afslagen Per 1 november 2012 zijn de op- en afslagen aangepast. Bij de vaststelling van de hoogte van de open afslag gaat het om dekking van de door SRIFE North America - A te maken gemiddelde transactiekosten op lange termijn bij inkoop of plaatsing van participaties. Uit oogpunt van transparantie en eenvoud wordt de op- of afslag uitgedrukt in een vast percentage van de Net Asset Value (NAV). De hoogte wordt bepaald op basis van reële aan- en verkoopkosten van de financiële instrumenten waarin het Fonds belegt. De beheerder kan het betreffende percentage aanpassen indien marktomstandigheden dat rechtvaardigen. Een evaluatie van de hoogte van het betreffende percentage vindt jaarlijks plaats. Deze op- of afslag komt geheel ten goede aan het Fonds, zodat hiermee de aan- en verkoopkosten van de onderliggende financiële instrumenten kunnen worden voldaan. Zittende Participanten in het Fonds worden op deze wijze beschermd tegen de kosten die het Fonds moet maken om eigen participaties uit te geven of in te kopen. De hoogte van de op- en afslagen wordt bepaald door een viertal componenten: 1. Broker kosten 2. Valutakosten 3. Belastingen 4. Regelkosten
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
5
SRIFE North America - A
Opslag
Afslag
7,5 bp
7,5 bp
Tabel 1: tarifering tot en met 31 oktober 2012
De brokerkosten en de belastingen zijn niet gewijzigd ten opzichte van de vorige evaluatie. Op de werkelijke regelkosten heeft een correctie plaatsgevonden, deze bleken hoger uit te vallen dan oorspronkelijk begroot. Zowel de op- als de afslag in SRIFE North America - A wordt met 0,5 basispunt verhoogd. Ook blijkt de toevoeging van Canada aan het beleggingsuniversum van SRIFE North America - A extra valutakosten met zich mee te brengen bij aan- en verkoop. Deze kosten bedragen circa 0,5 basispunt.
SRIFE North America - A
Opslag
Afslag
8,5 bp (+1)
8,5 bp (+1)
Tabel 2: Tarifering per 1 november 2012
2.4 Wijzigingen in de op- en afslag methodiek In de oorspronkelijke systematiek werden de op- en afslagen in mindering gebracht op het ingelegde, dan wel het te onttrekken bedrag. De transactie werd afgerekend tegen de NAV. Op deze wijze werd de zittende Participant beschermd tegen koersimpact door toe- of uitstroom. Per 1 januari 2013 is de wijze van afrekening van de op- en afslagen vereenvoudigd. Het Fonds gaat over op een eenduidige systematiek die gangbaar is in de beleggingsfondsenindustrie waarbij sprake is van een opslag van de NAV indien er per saldo instroom is en een afslag van de NAV indien er per saldo uitstroom is. De transactiekoers wordt gevormd door de NAV plus of minus deze op- of afslag.
2.5 Kosten buiten het Fonds om in rekening brengen Voorheen werden zowel alle kosten (beheer-, bewaar-, en overige kosten) alsmede de kosten van beleggingstransacties ten behoeve van portefeuillebeheer door het Fonds betaald. Deze systematiek is per 1 januari 2013 veranderd. De beheerder zal per kwartaal achteraf bij elke afzonderlijke Participant de beheer-, bewaar- en overige kosten in rekening brengen, op basis van het gemiddelde gedurende het kwartaal belegde vermogen. Hiervoor is een nieuw te tekenen Beheervergoeding overeenkomst tussen het Fonds en elke Participant opgesteld. De wijze van tarifering, waarbij binnen het Fonds een vast basistarief werd ingehouden en door de beheerder vervolgens een korting werd overgemaakt naar Participanten (al dan niet in participaties) is daarmee komen te vervallen. De bestaande afspraken betreffende de beheerfee zoals deze met de verschillende Participanten zijn overeengekomen wijzigen niet, alleen de manier waarop deze wordt geheven wijzigt, waarbij de volumes in de verschillende Fondsen bij elkaar opgeteld worden.
2.6 Aanpassing tariefstructuur Belegd vermogen van
Belegd vermogen tot
Beheer kosten
Bewaar kosten
Overige kosten
Totale kosten
€0
€ 25.000.000
16 bp
1 bp
2 bp
19 bp
€ 25.000.000
€ 50.000.000
13 bp
1 bp
2 bp
16 bp
€ 50.000.000
€ 100.000.000
9 bp
1 bp
2 bp
12 bp
€ 100.000.000
hoger
5 bp
1 bp
2 bp
8 bp
Tabel 3: Tariefstructuur tot en met 31 december 2012
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
6
De beheerder heeft besloten de beheertarieven met ingang van 1 januari 2013 te verlagen. De volgende wijzigingen zijn doorgevoerd: 1. 2. 3. 4.
de overige kosten worden met 1 basispunt verlaagd; de staffel wordt verlengd met een extra trede; de eerste twee treden van de staffel worden samengevoegd; en de staffel wordt in de factuur verwerkt.
Belegd vermogen van
Belegd vermogen tot
Beheer kosten
Bewaar kosten
Overige kosten
Totale kosten
€0
€ 50.000.000
14,5 bp
1 bp
1 bp
16,5 bp
€ 50.000.000
€ 100.000.000
9 bp
1 bp
1 bp
11 bp
€ 100.000.000
€ 250.000.000
5 bp
1 bp
1 bp
7 bp
€ 250.000.000
hoger
3 bp
1 bp
1 bp
5 bp
Tabel 4: Tariefstructuur per 1 januari 2013
2.7 Verkrapping rekening-courant limieten De rekening-courantpositie van het Fonds is per 1 januari 2013 strakker ingekaderd. Na overleg met de vermogensbeheerder, SNS AM, is besloten een maximale debetstand en creditstand van 1% van het fondsvermogen toe te staan.
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
7
Financiële prestaties 3.1 Ontwikkeling van het vermogen De omvang van het Fonds is in 2012 afgenomen naar € 316 miljoen. Doordat Noord-Amerikaanse aandelen sterk in koers zijn gestegen in 2012 was er sprake van een positief resultaat (koerswinst plus dividend) ter grote van circa € 47 miljoen op het fondsvermogen. De uitroom bedroeg € 52 miljoen.
SRIFE North America - A
Omvang ultimo 2011 € 321 miljoen
In- uitstroom
Resultaat
- € 52 miljoen
€ 47 miljoen
Omvang ultimo 2012 € 316 miljoen
Tabel 5: Vermogensontwikkeling 2012
3.2 Ontwikkeling van het rendement Het absolute rendement van SRIFE North America - A is over het boekjaar 2012 uitgekomen op 13,8% tegenover 13,0% voor de benchmark. Performance overzicht SRIFE North America - A per 31 december 2012
SRIFE North America - A MSCI North America (out)performance
2012
2011
2010
2009
Sinds Start
Tracking Error
13,78% 13,00% 0.78%
3,88% 3,62% 0,26%
23,73% 22,75% 0,98%
25,15% 24,13% 1,02%
87,72% 83,46% 4,26%
0,22%
Tabel 6: Performanceontwikkeling sinds start
Het verschil tussen Fonds en benchmark is voornamelijk toe te rekenen aan het dividend. De performance van de benchmark is gebaseerd op een 'netto dividend', waar het Fonds uitgaat van een 'bruto dividend'. Het Fonds is dankzij een gunstige fiscale structuur in staat om een deel van de ingehouden bronbelasting terug te vorderen. In het verslagjaar heeft dit dividendverschil 56 basispunten positief bijgedragen aan het relatieve rendement. De duurzame ‘overlay’ heeft in 2012 per saldo 41 basispunten opgeleverd. De uitsluitingen hebben 13 basispunten aan rendement gekost, terwijl herallocatie van de uitsluitingen 60 basispunten opleverde. De kosten van het Fonds (19 basispunten) verklaren het resterende verschil tussen het fondsrendement en dat van de benchmark. SRIFE North America - A
Outperformance +78 bp
‘Dividendvoordeel’ +56 bp
ESG overlay +41 bp
Kosten -19 bp
Tabel 7: Performanceattributie 2012
Het beleggingsuniversum bestond ultimo 2012 uit 701 bedrijven die zijn opgenomen in de MSCI North America Standard Net Total Return Index. Ultimo 2012 vielen 13 bedrijven buiten het beleggingsuniversum (zie de tabel 8). Samen hebben deze ‘uitsluitingen’ ultimo 2012 een gewicht van 2,36% in de MSCI North America Standard Net Total Return Index. Bedrijf Barrick Gold Boeing Computer SCIS. Consol Energy Freeport-McMoRan General Dynamics Honeywell Jacobs Engineering Lockheed Martin Northrop Grumman Raytheon ‘B’ Textron United Technologies Totaal
Sector Materials Capital Goods Software & Services Energy Materials Capital Goods Capital Goods Capital Goods Capital Goods Capital Goods Capital Goods Capital Goods Capital Goods
Gewicht 0.24% 0,37% 0,04% 0,05% 0,22% 0,14% 0,32% 0,04% 0,17% 0,11% 0,13% 0,05% 0,48% 2.36%
Attributie in bp 2 2 -2 0 -3 0 -4 -1 -2 -1 -1 0 -3 -13
Tabel 8: Uitgesloten ondernemingen per ultimo 2012
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
8
Risicobeheer SBB bewaakt met behulp van een systeem van risicobeheersingsmaatregelen dat SRIFE North America - A voortdurend blijft voldoen aan de randvoorwaarden zoals die zijn vastgelegd in de voorwaarden, de wettelijke kaders en de meer fondsspecifieke interne uitvoeringsrichtlijnen. Dergelijke richtlijnen kunnen onder meer gesteld worden ten aanzien van de kwaliteit van marktpartijen waarmede zaken worden gedaan. Zo zal een brede en goede spreiding van de beleggingen naar verwachting een dempend effect hebben op onderkende prijsrisico’s, terwijl selectie op kredietwaardigheidniveau en limietbewaking de mogelijkheid scheppen om kredietrisico’s te beheersen. Liquiditeitsrisico’s kunnen worden beperkt door hoofdzakelijk in courante, beursgenoteerde effecten te beleggen. In het verslag van de beheerder wordt in de paragrafen ‘Marktontwikkelingen’ en ‘Vooruitzichten’ inzicht gegeven in de ontwikkeling van de markten waarbij een groot deel van de risico’s samenhangend met het gebruik van financiële instrumenten, zoals het koersrisico, het renterisico, het kredietrisico en het valutarisico worden behandeld. Het jaarverslag heeft onder meer als functie inzicht te verschaffen in risico’s die zich ultimo verslagperiode voordoen. Het jaarverslag biedt informatie over de mate van spreiding van beleggingen op het gebied van zowel land als sector, en geeft daarmee onder meer een indicatie van prijs- en valutarisico’s. In onderstaande tabel is aangegeven welke risico’s van toepassing zijn op het Fonds en die zich in 2012 in het Fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico Renterisico Kredietrisico Liquiditeitrisico
V V X V V
Tabel 9: Risico-overzicht 2012
Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico’s van fluctuaties van de onderliggende aandelen in de portefeuille van SRIFE North America - A is gedurende het jaar sprake geweest van prijs-, koers-, en marktrisico. Aangezien de index zo nauwkeurig als mogelijk gevolg wordt, is het relatieve risicoprofiel van de portefeuille ten opzichte van de benchmark zeer laag, wat zich uit in een relatief zeer lage tracking error. De tracking error van de portefeuille bedroeg per ultimo 2012 op ex ante basis 22 basispunten. Valutarisico: Voor SRIFE North America - A is sprake van valutarisico aangezien in de Verenigde Staten en Canada belegd wordt. Per ultimo 2012 bedroeg de niet-euro exposure van de portefeuille 100%. Valutarisico’s worden niet afgedekt. Renterisico: Er is geen sprake van renterisico. Kredietrisico: Er is zeer beperkt sprake van kredietrisico Liquiditeitsrisico: Aangezien uitsluitend belegd wordt in aandelen uit de MSCI North America Standard Net Total Return Index die per definitie liquide zijn, is sprake van een beperkt liquiditeitsrisico.
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
9
Maatschappelijk bewust vermogensbeheer Ons maatschappelijk bewust vermogensbeheer is gebaseerd op drie peilers: Fundamentele Beleggingsbeginselen (uitmondend in uitsluitingscriteria), dialoog tussen vermogensbeheerder en de onderneming (‘engagement’) en uitoefening van stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen. De Fundamentele Beleggingsbeginselen vormen de basis van het ESG-beleid. De beleggingsbeginselen zijn geen subjectieve voorkeuren. Deze komen voort uit internationale verdragen, richtlijnen en codes. ESG staat voor de inbedding van environment, social en (corporate) governance aspecten in het beleggingsproces. ESG is meer dan de poortwachter vooraf, waarbij ondernemingen of overheden op basis van hun ESG-beleid of ESG-prestaties geweerd worden van belegging. Het gaat hierbij om het verankeren van dit beleid in het beleggingsproces. Het doel van dit beleid is dat geen vermogenstitels aangekocht worden of zich in de portefeuille bevinden, die de beleggingsbeginselen schenden. Maatschappelijk bewust vermogensbeheer is van toepassing op alle ondernemingen die deel uitmaken van de MSCI North America Developed indices.
5.1 Uitsluitingscriteria Voorafgaand aan de portefeuillesamenstelling vindt een beoordeling plaats van ondernemingen die deel uitmaken van de benchmark. Deze instellingen worden beoordeeld op de Fundamentele Beleggingsbeginselen. De beoordelingscriteria zijn: • • • • • •
mensenrechtenschending; kinderarbeid en dwangarbeid; corruptie; milieuvervuiling; wapenproductie en controversiële wapenhandel; en schendingen van algemeen aanvaarde ethische principes.
Na deze beoordeling wordt bepaald welke vermogenstitels definitief geselecteerd en opgenomen worden in de beleggingsportefeuille. Bij een negatieve beoordeling kan een instelling uitgesloten worden. De instelling krijgt de gelegenheid te reageren op de onderbouwing van de overwogen uitsluiting. Wanneer de reactie onvoldoende is, uitblijft of geen weerlegging inhoudt van de bevindingen, volgt uitsluiting. Gezien het doorlopende karakter van de beoordeling in het beleggingsuniversum is een eventuele negatieve beoordeling niet onherroepelijk. De uitvoering van het uitsluitingenbeleid wordt uitbesteed aan SNS AM. De instellingen worden beoordeeld door een team van analisten van SNS AM. Het rapport van dit team wordt voorgelegd aan een selectiecomité. Dit selectiecomité besluit welke instellingen van belegging zijn uitgesloten, respectievelijk welke ondernemingen in aanmerking komen voor engagement. In 2012 zijn de volgende ondernemingen uitgesloten van het beleggingsuniversum: Alpha Natural Recourses Alpha Natural Resources is een van de grootste Amerikaanse steenkoolproducenten. De onderneming gebruikt echter controversiële technieken om de grondstoffen te winnen waardoor het milieu ernstig aangetast wordt. De onderneming is niet ingegaan op het verzoek om verbeteringen aan te passen en technieken te gebruiken waarbij het milieu behouden zou kunnen blijven. Arch Coal Het Amerikaanse Arch Coal behoort tot een van de vijf grootste producenten van steenkool ter wereld. Arch Coal is actief in het produceren en verkopen van steenkool dat wordt gewonnen uit dagbouw en uit gesloten mijnen. Mijnbouw, en specifiek de winning uit dagbouw, kan grote gevolgen voor het landschap hebben. Door het opblazen van bergtoppen ontstaat onherstelbare schade aan het landschap en het ecosysteem. Daarnaast bestaan er risico’s voor de lokale watervoorziening van mensen die in de omgeving leven. Arch Coal geeft aan geen alternatieve productiemethodes te gaan toepassen of te onderzoeken. Consol Energy Consol Energy is producent van onder meer steenkool. Deze onderneming wint een deel van de steenkool door middag van dagbouw. Mijnbouw, en specifiek de winning uit dagbouw, kan grote gevolgen voor het landschap hebben. Door het opblazen van bergtoppen ontstaat onherstelbare schade aan het landschap en het ecosysteem. Daarnaast bestaan er risico’s voor de lokale watervoorziening van mensen die in de omgeving leven. Consol geeft aan geen alternatieve Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
10
productiemethodes te gaan toepassen of te onderzoeken. Exelis Exelis komt voort uit de splitsing van ITT Corporation in Xylem, ITT en Exelis. ITT was uitgesloten in verband met het inzetten van specifieke kennis en expertise voor de productie van kernwapens. Na deze splitsing werden de militaire activiteiten van ITT Corporation ondergebracht bij Exelis, terwijl Xylem alleen verantwoordelijk werd voor watervoorzieningactiviteiten. Ook ITT is niet langer betrokken bij de productie en ontwikkeling van controversiële wapensystemen. De splitsing heeft tot gevolg dat Exelis is uitgesloten wegens het schenden van het wapencriterium. In 2012 zijn de volgende ondernemingen, vanuit de uitsluiting weer, toegevoegd aan het beleggingsuniversum: Halliburton Company Het Amerikaanse Halliburton Company is leverancier van ondersteunende producten en diensten aan ondernemingen in de olie- en gasindustrie. De onderneming was in 2008 uitgesloten omdat de voormalige dochteronderneming KBR bij herhaling betrokken was bij grootschalige corruptieschandalen, ernstige veiligheidsincidenten tijdens de Amerikaanse oorlogen in het MiddenOosten. KBR werd in 2008 een zelfstandige onderneming, wat de afstand met voormalig moederbedrijf Halliburton vergrootte. Ook liet Halliburton zien open te staan voor suggesties ter verbetering van het eigen beleid. De onderneming kondigde aan meer werk te maken van het voorkomen van corruptieschandalen en het beleid werd op dit gebied aangescherpt. Tot slot hebben veel van de beschuldigingen aan het adres van KBR en Halliburton uiteindelijk niet tot een veroordeling geleid. L3-Communications De Amerikaanse onderneming L3-Communications, actief in communicatiesystemen, was uitgesloten wegens de betrokkenheid bij de productie van clustermunitie. KDI Precision Products, een business unit van L3-Communications, leverde beveiliging- en bewapeningssystemen aan het Amerikaanse leger, waaronder de clusterbom Joint Standoff Weapon System (JSOW) voor de onderneming Raytheon. Onderzoek heeft uitgewezen dat L3-Communications niet langer clustermunitie produceert. ITT Corporation ITT Corporation was uitgesloten in verband met het inzetten van specifieke kennis en expertise voor de productie van kernwapens. Na de splitsing van ITT Corporation in Xylem, ITT en Exelis werden de militaire activiteiten van ITT Corporation ondergebracht bij Exelis, terwijl Xylem alleen verantwoordelijk werd voor watervoorzieningactiviteiten. ITT is niet langer betrokken bij de productie en ontwikkeling van controversiële wapensystemen.
5.2 Engagement Tijdens het engagement, de dialoog tussen de vermogensbeheerder en het management van de onderneming, wordt besproken waar precies en op welke manier de onderneming de duurzaamheidprestatie kan verbeteren. In 2012 zijn meer ondernemingen voor engagement geselecteerd, van minder dan 10 in 2011 is dit aantal gestegen naar bijna 25, dit aantal is inclusief Europese en de ontwikkelde Aziatische landen. Binnen engagement onderscheiden wij twee vormen: responsief en proactief engagement. Bij responsief engagement wordt de dialoog aangegaan met individuele ondernemingen die op één of meerdere Fundamentele Beleggingsbeginselen slecht scoren en het risico lopen van belegging te worden uitgesloten, maar waarbij verwacht wordt op korte termijn verbetering te kunnen realiseren. De doelstelling van responsief engagement is dat ondernemingen verbetering tonen in hun ESGbeleid en ESG-prestaties, zodat zij voldoen aan de Fundamentele Beleggingsbeginselen. Gedurende het verslagjaar is met drie Noord Amerikaanse ondernemingen responsief engagement gevoerd. Proactief engagement richt zich op de natuurlijke hulpbronnenindustrie met de focus op ondernemingen in de sectoren: olie & gas – mijnbouw – papier & bosbouw – voeding, drank & tabak en nutsbedrijven. Hierbij worden op voorhand thema’s of onderwerpen geselecteerd waarover het gesprek wordt aangegaan. Met een zestal bedrijven is proactief engagement gevoerd. De doelstelling van proactief engagement is het creëren van een positieve impact bij ondernemingen en op sectorniveau het realiseren van een verbetering van de ESG-standaard. Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
11
Naast engagement op ondernemingsniveau wordt ook collectief engagement gevoerd. Hiervoor wordt aansluiting gezocht bij initiatieven die op sector- of overheidsniveau proberen een positieve invloed uit te oefenen op de Fundamentele Beleggingsbeginselen. Bij collectief engagement wordt samengewerkt met andere investeerders om als groep op te treden bij omvangrijke kwesties die relevant zijn voor verantwoorde beleggers. Dergelijke kwesties omvatten klimaatverandering, water, en transparantie en openbaarmaking. Dit podium wordt ook gebruikt om overheden en regelgevende instanties te adviseren over wetgeving of beleidsontwikkelingen die van invloed zijn voor beleggers. De intentie is om de impact te maximaliseren door namens een grote groep van beleggers een onderbouwde boodschap af te geven. De namen van bedrijven waarmee een actieve dialoog wordt gevoerd, worden niet gepubliceerd. In lijn met onze engagementstrategie kiezen wij voor een positieve benadering door te investeren in een goede relatie. Daarbij proberen we deze bedrijven te stimuleren hun ESG-beleid en ESG-prestaties te verbeteren. Ondernemingen die geen of onvoldoende voortgang laten zien, kunnen worden uitgesloten van het belegbaar universum.
5.3 Uitoefening stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen In het kader van ons maatschappelijk bewust vermogensbeheer maken wij als aandeelhouder gebruik van het daaraan verbonden stemrecht. Hiervoor is beleid ontwikkeld en over het algemeen wordt gestemd op: • • • • • •
voorstellen aangaande de verslaglegging en winstbestemming; voorstellen aangaande de samenstelling van bestuurlijke organen; voorstellen aangaande het beloningsbeleid van bestuurlijke organen; accountantscontrole en daaraan gerelateerde voorstellen; kapitaal gerelateerde voorstellen; en overige gewichtige voorstellen.
De uitvoering van het stembeleid is uitbesteed aan SNS AM. Daarbij maakt SNS AM gebruik van de diensten van een externe adviseur, gespecialiseerd op het gebied van het beoordelen van de corporate governance van ondernemingen. Deze adviseur geeft stemadviezen die gebaseerd zijn op richtlijnen waarin tal van internationale codes en ‘best practice’ aanbevelingen zijn verwerkt. Voor het feitelijk uitbrengen van stemmen wordt, voor zover wettelijk toegestaan, gestemd bij volmacht (‘proxy voting’). Uitvoering stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen In de verslagperiode zijn 674 aandeelhoudersvergaderingen bijgewoond. In 43% van de vergaderingen is in lijn met het bestuur gestemd en in 57% van de gevallen is op ten minste één voorstel tegen het bestuur gestemd. Over verschillende landen en regio’s heen, kwamen enkele thema's duidelijk naar voren: goed ondernemingsbestuur en vooral de salariëring van bestuursleden. Diversiteit binnen een bestuur zoals kennis en ervaring, geslacht en afkomst, leiderschapkwaliteiten en onafhankelijke toezicht werden ook besproken. Omdat aandeelhouders hun stem en ongenoegen duidelijk lieten horen, werd het voorjaar – waarin de meeste aandeelhoudersvergaderingen worden gehouden - zelfs een ‘nieuwe aandeelhouderslente’ genoemd. Veel bestuurders moesten door schandalen en achterblijvende prestaties aftreden en de overheid moest ingrijpen om fatsoenlijke betalingsregelingen af te dwingen. Door deze discussies waren aandeelhoudersvoorstellen over sociale en milieukwesties wat minder zichtbaar. Dat gold zelfs voor de Verenigde Staten waar aandeelhouders over deze onderwerpen altijd veel van zich laten horen. Een andere reden kan zijn dat aandeelhouders en ondernemingen erin slagen om vóór de formele jaarlijkse aandeelhoudersvergadering tot overeenstemming te komen. Voorstellen die wel op de agenda kwamen, betroffen zeker in de Verenigde Staten, vaak politieke donaties en betere (duurzaamheids)rapportages. In totaal zijn er 7.894 voorstellen bekeken, waarvan 7.285 bestuursvoorstellen en 460 aandeelhoudersvoorstellen. Zoals tabel 9 illustreert, is in 483 gevallen tegen voorstellen van het bestuur gestemd en in 340 gevallen zijn aandeelhoudersresoluties ondersteund. Stembeleid; hoe is er gestemd? Totaal # Bestuursvoorstellen Totaal # Aandeelhoudersvoorstellen Totaal # Voorstellen
Voor 6.945 340 7.285
Tegen 483 120 603
Onthouding 6 0 6
Totaal 7.285 460 7.894
Tabel 9: Stembeleid 2012
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
12
Juridische en fiscale aspecten Het Fonds is een open-end fonds voor gemene rekening naar Nederlands recht. Het Fonds wordt gevormd door een ter collectieve belegging bijeengebracht vermogen. Het Fonds heeft geen rechtspersoonlijkheid. De juridische eigendom van het vermogen van het Fonds berust bij de Bewaarder, Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. Het Fonds is een beleggingsfonds als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel Toezicht. De aan Participanten aangeboden Participaties hebben een nominale waarde van € 50.000 per Participatie. Het minimum deelnamebedrag voor Participanten bedraagt € 500.000. Het Fonds valt door het minimum deelnamebedrag onder een vrijstelling van de Wet op het Financieel Toezicht. Derhalve is de Beheerder niet vergunningplichtig en staan de Beheerder en het Fonds niet onder toezicht van de AFM. Omdat het Fonds voor doeleinden van de Nederlandse belastingwetgeving fiscaal transparant is, worden alle activa en passiva van het Fonds en alle winsten en/of verliezen van het Fonds voor belastingdoeleinden direct aan de Participanten toegerekend voor wat betreft hun pro rata aandeel in het Fonds. Derhalve zijn alle relevante belastingen, indien van toepassing, voor rekening van de Participanten in het Fonds. Participanten zijn verantwoordelijk voor hun eigen fiscale positie. Voor investering in aanmerking komende participanten Pensioenfondsen en overige organisaties die vrijgesteld zijn van Nederlandse Vennootschapsbelasting, en naar feiten en omstandigheden gevestigd zijn in Nederland en zo behandeld worden op basis van de Nederlandse belastingwetgeving en het verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika ter voorkoming van dubbele belastingheffing en ontduiking van vennootschapsbelasting (hierna: “het verdrag”). Indien aan deze voorwaarden wordt voldaan kunnen de pensioenfondsen en overige organisaties vrijgesteld worden van belasting op basis van het verdrag.
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
13
Marktontwikkelingen In de Verenigde Staten was door de extreem zachte winter veel groei naar voren gehaald naar het vierde kwartaal van 2011, waardoor de groei in de kwartalen daarna tegenviel. Op de arbeidsmarkt was een vergelijkbare ontwikkeling te zien, terwijl de consument het langzaam wat voorzichter aan ging doen. De Amerikaanse centrale bank zag zich daarom genoodzaakt de economie te blijven stimuleren en ging over tot verdere kwantitatieve verruiming. Aan het eind van het jaar namen de spanningen wat toe over de naderende ‘fiscal cliff’, zonder dat het overigens al te ernstige gevolgen had voor consumptieve bestedingen of de arbeidsmarkt. Alleen de investeringsuitgaven begonnen te stagneren. De groei in de Verenigde Staten fluctueerde de eerste drie kwartalen tussen de 1,2% en 3%.
Vooruitzichten De economie van de Verenigde Staten groeide de laatste maanden gestaag ondanks de dreigende uitval van stimuleringsmaatregelen. Inmiddels is de onzekerheid over de ‘fiscal cliff’ voor een belangrijk deel weggenomen nu het Congres een begrotingsplan heeft aanvaard. Er is nog wel sprake van fiscale verkrapping, maar de Amerikaanse economie lijkt sterk genoeg om de effecten daarvan te weerstaan. Het is ook positief dat de huizenmarkt verder uit het dal kruipt afgaande op verkopen, prijzen en bouwactiviteiten. Utrecht, 25 april 2013 SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V.
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
14
Jaarrekening Balans vóór winstbestemming
Referentie
31-12-2012
31-12-2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
Beleggingen
I
315.893
320.949
Vorderingen
II
393
560
Kortlopende schulden
III
188
82
Overige schulden
IV
Schuld aan kredietinstellingen
232
336
Vorderingen minus kortlopende schulden
-27
142
315.866
321.091
Geplaatst kapitaal
133.022
185.039
Overige reserves
136.052
123.643
46.792
12.409
315.866
321.091
Totaal Activa minus Kortlopende schulden Fondsvermogen
Onverdeeld resultaat Totaal Passiva
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
V
15
Winst- en verliesrekening Referentie
2012
2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
8.925
6.708
Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen
10.050
-1.755
Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen
28.514
8.094
14 47.503
33 13.080
547 164 711
519 32 120 671
46.792
12.409
Opbrengsten uit beleggingen Dividenden
Overige beleggingsresultaten Som der beleggingsresultaten
VI
Bedrijfslasten Beheervergoeding Bewaarloon Overige kosten Som der bedrijfslasten
VII
Resultaat
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity NA - A
16
Kasstroomoverzicht 2012
2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
46.792
12.409
Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: - Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen - Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen
-10.050 -28.514
1.755 -8.094
Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen
-52.748 96.368
-81.163 95.963
167 106
-116 15
52.121
20.769
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties
34.464 -86.481
34.497 -55.301
Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten
-52.017
-20.804
104 -336 -232
-36 -300 -336
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Resultaat
Mutaties in activa en passiva: - Vorderingen - Kortlopende schulden Netto kasstroom uit beleggingsactiviteiten
Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van het boekjaar Liquide middelen eind van het boekjaar
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
17
Toelichting Algemeen SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A (het ‘Fonds’) is gevormd op 20 oktober 2008 en gevestigd te Utrecht, ten kantore van de Beheerder. De Voorwaarden van Beheer en Bewaring zijn vastgesteld op 20 oktober 2008. SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A is een fonds voor institutionele beleggers dat belegt in aandelen van beursgenoteerde Amerikaanse bedrijven. Het Fonds belegt niet in bedrijven die niet voldoen aan internationaal geaccepteerde standaarden, zoals verwoord in de fundamentele beleidsuitgangspunten (zie onder Verslag van de beheerder, paragraaf Maatschappelijk bewust vermogensbeheer). Ondernemingen waarover twijfels bestaan inzake de naleving van de standaarden, komen in aanmerking voor een dialoog (engagement). De benchmark voor het Fonds is de Morgan Stanley Capital International North America Standard Index. Het Fonds kent een internationale adviesraad met expertise op het gebied van milieu, samenleving, ethiek en verantwoord beleggen. De beheerder, SNS Asset Management N.V., is een 100%-deelneming van SNS REAAL N.V., statutair gevestigd te Utrecht. Met ingang van 1 januari 2013 is de nieuwe beheerder: SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. statutair gevestigd te Utrecht. De bewaarder is Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. Enig aandeelhouder van Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. is Stichting Administratiekantoor Bewaarbedrijven SNS. Stichting Administratiekantoor Bewaarbedrijven SNS is statutair gevestigd te Utrecht.
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Op onderdelen zijn in deze jaarrekening bewoordingen gehanteerd die afwijken van de modellen, omdat deze beter de inhoud van de post weergeven. De jaarrekening is opgemaakt en goedgekeurd door de directie op 25 april 2013.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Algemeen Tenzij anders vermeld zijn alle bedragen in duizenden euro’s en worden de in de balans opgenomen posten gewaardeerd tegen marktwaarde. Vreemde valuta De rapportage en functionele valuta van het Fonds is de Euro. Activa en passiva in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de koersen ultimo december van het boekjaar. Als koers gelden de World Market closing spot rates per balansdatum (zie voor de valutakoersen de paragraaf Aandelen). Voor aan- en verkopen gedurende het boekjaar zijn de transactiekoersen gehanteerd. Voor posten van de winst-en-verliesrekening in vreemde valuta geldt eveneens de transactiekoers. Verschillen uit de hoofde van de valutaomrekening worden in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Beleggingen Criteria opname in de balans Het Fonds neemt financiële instrumenten in de balans op zodra zij partij wordt in de contractuele bepalingen van het financiële instrument. De reële waarde van de financiële instrumenten bij eerste opname is gelijk aan de kostprijs van de financiële instrumenten. Een financieel instrument wordt niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle rechten op economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot het financieel instrument aan een derde worden overgedragen. (Certificaten van) aandelen en aan aandelen gerelateerde producten Ter beurze genoteerde (certificaten van) aandelen en overige aan aandelen gerelateerde producten worden gewaardeerd tegen de laatst bekende beurskoers. De toepassing van deze Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
18
waarderingsgrondslag resulteert in een waardering tegen actuele koersen. Transactiekosten worden in de resultatenrekening verantwoord. Waardeveranderingen Waardeveranderingen van beleggingen (gerealiseerde en niet-gerealiseerde) worden in de resultatenrekening verantwoord. Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De nominale waarde is nagenoeg gelijk aan de marktwaarde als gevolg van de korte looptijden van de betreffende posten. Verwerking van plaatsing en inkoop van aandelen De uit hoofde van plaatsing, respectievelijk inkoop van aandelen ontvangen, respectievelijk betaalde bedragen worden geheel verwerkt in het geplaatst kapitaal van het Fonds. Participaties als fondsvermogen Participanten van het Fonds hebben het recht om hun participatie terug te verkopen aan het Fonds en heeft daarmee het kenmerk van vreemd vermogen. De participaties van het Fonds worden in de jaarrekening als eigen vermogen verantwoord, omdat de participaties aan de volgende kenmerken voldoen: • de houder van de participatie heeft recht op een pro-rata deel van de netto activa in het beleggingsfonds; en • de participatie is achtergesteld ten opzichte van alle andere instrumenten. Op- en afslag bij toe- en uittredingen Bij de uitgifte en inkoop van participaties van het Fonds worden op- en afslagen in rekening gebracht. De op- en afslagen komen geheel ten goede aan het Fonds en worden apart in de verlies en winstrekening verantwoord. Deze op- en afslagen dienen met name ter dekking van transactiekosten die bij het Fonds in rekening worden gebracht over de beleggingstransacties van het Fonds. Deze transactiekosten bestaan uit vergoedingen voor onder andere brokerkosten waaronder researchkosten, settlementkosten en vergoedingen voor valutaverschillen. De op- en afslagen worden jaarlijks door de beheerder vastgesteld op basis van de gemiddelde transactiekosten die representatief zijn voor transacties op de financiële markten in de betreffende beleggingscategorie.
Grondslagen voor de resultaatbepaling Het resultaat betreft de inkomsten uit belegde middelen (dividend en waardeveranderingen) over de verslagperiode onder aftrek van de aan de verslagperiode toe te rekenen kosten.
Grondslagen voor het opstellen van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de herkomst van de liquide middelen, die gedurende het jaar beschikbaar zijn gekomen en de wijze waarop deze zijn aangewend. De kasstromen worden gesplitst naar beleggingsactiviteiten en financieringsactiviteiten. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode, waarbij gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen direct in de winst- en verliesrekening worden verantwoord. In het kasstroomoverzicht wordt het resultaat door middel van aanpassingen hierop tot kasstromen herleid.
Financiële risico’s De activiteiten van SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A kunnen voor het Fonds financiële risico’s van verscheidene aard met zich meebrengen. Deze risico’s bestaan onder andere uit marktrisico, tracking error risico, kredietrisico, valutarisico, verhandelbaarheidrisico en liquiditeitsrisico. Marktrisico De beleggingen van het Fonds zijn blootgesteld aan normale marktschommelingen en risico’s inherent aan het beleggen in financiële instrumenten. De waarde van de onderliggende beleggingen kan fluctueren en kan toe- of afnemen door een groot aantal factoren, zoals verwachtingen ten aanzien van economische groei, inflatie en prijsontwikkeling op goederen- en valutamarkten. Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
19
Daarnaast kan de waarde van de beleggingen fluctueren als gevolg van bijvoorbeeld politieke en monetaire ontwikkelingen. Marktrisico’s kunnen verschillen per beleggingscategorie maar nemen toe door beperking van de spreiding van de beleggingen tot een bepaalde regio, sector en/of door de keuze van individuele beleggingen. Het is mogelijk dat de hele markt of een bepaalde regio of sector daalt. Het risico wordt weliswaar beperkt doordat de fondsmanager belegt in aandelen die deel uitmaken van de Morgan Stanley Capital International North America Standard Index. Wanneer echter deze index als geheel aanzienlijk daalt, zullen participanten in het Fonds eveneens geconfronteerd worden met een aanzienlijke waardedaling van hun beleggingen. In de toelichting op de jaarrekening onder de beleggingen wordt het marktrisico gekwantificeerd in de tabellen betreffende landenverdeling en sectorallocatie.
Tracking error risico (ten gevolge van uitsluiting) Doelstelling van de fondsmanager is de prestaties van de Morgan Stanley Capital International North America Standard Index te volgen door te investeren in de aandelen die deel uitmaken van deze index. De aandelen die niet voldoen aan de door SNS Asset Management geformuleerde Fundamentele Investeringsbeginselen worden uitgesloten. Hierdoor kan er een verschil ontstaan tussen de samenstelling van de portefeuille en de samenstelling van de index wat leidt tot een tracking error. De tracking error van de portefeuille ten opzichte van de Index zal fluctueren in de loop van de tijd, afhankelijk van het bedrag en de marktkapitalisatie van de uitgesloten aandelen. Gegeven de doelstelling van het Fonds wordt het tracking error risico niet afgedekt. Kredietrisico Dit risico wordt ook wel aangeduid als debiteurenrisico. Voor alle fondsen geldt dat als gevolg van verkooptransacties kortlopende vorderingen ontstaan. De kortlopende vorderingen als gevolg van verkooptransacties kennen een zeer laag risico aangezien de onderliggende activa slechts worden geleverd tegen gelijktijdige ontvangst van het transactiebedrag. Renterisico Het renterisico is het risico van fluctuaties in marktwaarden als gevolg van renteontwikkelingen. De waarde van de beleggingen in vastrentende beleggingen fluctueert als gevolg van verandering in marktrentes. Aangezien het Fonds alleen belegt in aandelen is het Fonds niet blootgesteld aan een significant renterisico. Valutarisico Het Fonds belegt de gehele portefeuille in financiële instrumenten die niet in euro luiden. De waarde van de beleggingen kan in een dergelijk geval worden beïnvloed door de ontwikkelingen van de valutakoersen waarin de desbetreffende beleggingen luiden. Valutakoersen kunnen grote wisselingen laten zien. Wisselingen in valutakoersen kunnen de waarde van de beleggingen van het Fonds daardoor zowel in positieve als in negatieve zin beïnvloeden. Het valutarisico wordt niet afgedekt. De valutaposities bedragen als volgt (bedragen afgerond op duizend in lokale valuta):
Canadese Dollar US Dollar Gehanteerde valutakoersen ten opzichte van de euro Amerikaanse Dollar Canadese Dollar
2012
2011
in 1.000
in 1.000
35.767 380.747
38.621 378.712
1,318400 1,312731
Verhandelbaarheidrisico De mate van verhandelbaarheid van de effecten is van invloed op de hoogte van de feitelijke aankoop- en verkoopkoersen. Het Fonds belegt voornamelijk in goed verhandelbare aandelen waardoor het verhandelbaarheidsrisico beperkt is. Liquiditeitsrisico De participaties in het Fonds zijn niet beursgenoteerd. De participaties in het Fonds zijn slechts Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
20
beperkt verhandelbaar en er geldt een aanmeldingstermijn. De liquiditeit van de participaties kan beperkt zijn indien de fondsmanager besluit de handel in de participaties op te schorten of de tot stand gekomen transacties te vernietigen, wanneer zij dit in het belang van het Fonds dan wel haar participanten acht.
Toelichting op de balans I
Beleggingen
Stand begin van het boekjaar Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand eind van het boekjaar
2012
2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
320.949 52.748 -96.368 10.050 28.514 315.893
329.410 81.163 -95.963 -1.755 8.094 320.949
Ultimo 2012 is een bedrag van EUR 7,9 miljoen (2011: EUR 6,9 miljoen) aan vastgoedfondsen onder de aandelen opgenomen. In de verslagperiode zijn er geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. De kosten van het aan- en verkopen bedragen € 61.093 (2011: €71.910). Ultimo 2012 en 2011 zijn er geen effecten uitgeleend.
Effectenportefeuille Beleggingen per 31 december 2012 Sectorallocatie SNS Responsible Index Fund – Equity North America - A
Beurswaarde
% van beleggingen
in EUR 1.000
Technologie Financiële Dienstverlening Energie Farmacie & Gezondheidszorg Duurzame Consumentengoederen Massa Consumentengoederen Basisindustrie Basisgoederen Nutsbedrijven Telecommunicatie Totaal
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
55.629 52.632 38.159 37.369 34.619 30.988 30.514 15.531 10.269 10.184 315.893
17,6% 16,7% 12,1% 11,8% 11,0% 9,8% 9,7% 4,9% 3,3% 3,1% 100,0
21
Grootste vijf belangen per sector Technologie
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
Apple Computer Inc IBM Corp Microsoft Corp Google Inc Oracle Corporation Totaal Financiële Dienstverlening
10.728 4.464 4.340 3.993 2.798 26.323
19,3% 8,0% 7,8% 7,2% 5,0% 47,3%
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
Wells Fargo & Company JP Morgan Chase & Co Bank of America Corp Citigroup Royal Bank of Canada Totaal Energie
3.672 3.592 2.683 2.489 1.874 14.310
7,0% 6,8% 5,1% 4,7% 3,6% 27,2%
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
Exxon Mobil Corporation Chevron Corporation Schlumberger Conocophillips Occidental Petroleum Totaal Farmacie & Gezondheidszorg
8.595 4.568 1.985 1.431 1.335 17.914
22,5% 12,0% 5,2% 3,8% 3,4% 46,9%
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
Johnson & Johnson Pfizer Merck & Co Abbott Laboratories Amgen Totaal Duurzame Consumentengoederen
4.156 4.030 2.672 2.212 1.441 14.511
12,0% 11,6% 7,7% 6,4% 4,2% 41,9%
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
Home Depot Amazon.com McDonald's Corp The Walt Disney Co. Comcast Corp Totaal
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
1.994 1.942 1.924 1.814 1.693 9.367
5,3% 5,2% 5,1% 4,9% 4,6% 25,1%
22
Massa Consumentengoederen
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
Procter & Gamble Co Coca-Cola Company Philip Morris International Wal-Mart Stores Pepsico Totaal Basisindustrie
4.023 3.159 3.029 2.725 2.297 15.233
13,0% 10,2% 9,8% 8,8% 7,4% 49,2%
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
General Electric Co 3M Co Caterpillar United Parcel Service Union Pacific Corp Totaal Basisgoederen
4.926 1.472 1.417 1.292 1.148 10.255
16,1% 4,8% 4,6% 4,2% 3,9% 33,6%
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
Monsanto Du Pont (E.I.) De Nemours Dow Chemical Potash of Saskatchewan Praxair Totaal Nutsbedrijven
1.114 935 862 781 732 4.424
7,2% 6,0% 5,5% 5,0% 4,8% 28,5%
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
Duke Energy Southern Co Dominion Resources Nextera Energy Inc Exelon Corporation Totaal Telecommunicatie
964 815 635 588 545 3.547
9,4% 7,9% 6,2% 5,7% 5,3% 34,5%
Beurswaarde
% van sector
in EUR 1.000
At & T Inc Verizon Communications American Tower Corp-Cl A Centurylink Inc Crown Castle Intl Totaal
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
4.177 2.638 654 513 447 8.429
41,0% 25,9% 6,4% 5,0% 4,5% 82,8%
23
II
Vorderingen
Onder vorderingen zijn opgenomen: 31-12-2012
31-12-2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
393 393
531 14 15 560
Te vorderen dividend (looptijd minder dan 1 jaar) Te vorderen dividendbelasting (looptijd minder dan 1 jaar) Te vorderen dividendbelasting (looptijd langer dan 1 jaar) Totaal
III
Kortlopende schulden
Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: 31-12-2012
31-12-2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
Schulden uit hoofde van beleggingen Te betalen beheervergoeding Te betalen administratiekosten
137 43 8
44 8
Te betalen overige kosten Totaal
188
30 82
IV
Overige schulden
De bankstand ultimo 2012 is negatief. De ultimo periode in de balans opgenomen banksaldi komen overeen met die op de laatste dagafschriften van de betreffende periode. De creditstand valt binnen de visie van het mandaat en heeft te maken met de timing van de te ontvangen gelden. Als deze saldi worden gecorrigeerd met latere mutaties dan resteren geen negatieve saldi.
V
Fondsvermogen 31-12-2012
31-12-2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
Geplaatst kapitaal Stand begin van het boekjaar Uitgegeven participaties Ingekochte participaties Stand eind van het boekjaar
185.039 34.464 -86.481 133.022
205.844 34.497 -55.302 185.039
Overige reserves Stand begin van het boekjaar Toevoeging uit Onverdeeld resultaat Stand eind van het boekjaar
123.643 12.409 136.052
59.742 63.901 123.643
Onverdeeld resultaat Stand begin van het boekjaar Toevoeging aan Overige reserves Uitgekeerd dividend Resultaat over de verslagperiode Stand eind van het boekjaar
12.409 -12.409 46.792 46.792
63.901 -63.901 12.409 12.409
Totaal fondsvermogen
315.866
321.091
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
24
Het Fonds geeft één soort participatie uit. Deze participaties zijn genoteerd in Euro’s. Elke participatie vertegenwoordigt een nominale waarde van EUR 50.000. Participaties worden uitgegeven respectievelijk ingenomen tegen de door de Beheerder berekende intrinsieke waarde op het moment van uitgifte respectievelijk inname en tegen de in het informatiememorandum vermelde condities en procedures. Het minimale te investeren aanvangskapitaal voor participanten is EUR 500.000. Additionele investeringen kunnen een lager bedrag omvatten.
Verloopoverzicht aantal participaties
Stand per 1 januari Uitgegeven participaties Ingekochte participaties Stand ultimo periode
Meerjaren jaren overzicht
31-12-2012
31-12-2011
3.992 393 -933 3.452
4.255 464 -727 3.992
31-12-2012
31-122011
31-12-2010
31-12-2009
315.866
321.091
329.487
241.576
46.792
12.409
63.901
59.742**
3.992
4.255
3.860
80.430 3.108
77.427 15.016
62.57 15.475**
(in duizenden euro’s) Intrinsieke waarde Totaal resultaat Aantal uitstaande gewone aandelen Per aandeel (in euro’s) Intrinsieke waarde Dividend Totaal resultaat*
31-12-2008
3.452
91.511 1.550 13.555
* Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. ** De vergelijkende cijfers hebben betrekking op de periode 20 oktober 2008 tot en met 31 december 2009.
Toelichting op de winst- en verliesrekening
VI
Overige beleggingsresultaten
Onder de overige beleggingsresultaten worden verantwoord opbrengsten uit hoofde van uitleen van effecten alsmede ontvangen kostenopslagen bij uitgegeven en ingekochte participaties en valutaresultaten.
Overige beleggingsresultaten Valutaresultaat Rente rekening-courant Ontvangen kostenopslagen Totaal
2012
2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
-26 -27 67 14
2 -18 49 33
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
25
Ultimo boekjaar zijn er geen effecten uitgeleend. Valutaresultaat Het valutaresultaat betreft ongerealiseerde valutaresultaten op buitenlandse valutarekeningen.
VII
Bedrijfslasten
Beheervergoeding De fondsmanager ontvangt een jaarlijkse vergoeding van 0,16% van de dagelijkse netto vermogenswaarde van het Fonds. Bewaarloon De bewaarder ontvangt een jaarlijkse vergoeding van 0,01% van de netto vermogenswaarde van het Fonds. Overige Kosten De verklaring van de daling van de Overige kosten van 2012 ten opzichte van 2011 vindt zijn oorzaak in de per 1 juni 2011 gewijzigde kostenstructuur Vanaf 1 juni 2011 wordt 2 basispunten per jaar berekend op basis van de NAV van het Fonds. De fee wordt aangewend voor het betalen van vergoedingen voor de agent, de boekhouding, fiscale en juridische bijstand, jaarverslagen, aandeelhoudersvergaderingen, aankondigingen en algemene kosten ten laste van het Fonds.
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
26
Overige kosten Kosten aan- en verkopen Accountantskosten Diverse kosten Totaal
2012
2011
in EUR 1.000
in EUR 1.000
61 103 164
72 48 120
Total expense ratio De total expense ratio van een beleggingsfonds betreft de totale kosten van dat fonds in procenten van het gemiddeld fondsvermogen van het desbetreffende fonds. Onder totale kosten worden begrepen alle kosten die in de verslagperiode ten laste van het desbetreffende fonds zijn gekomen met uitzondering van de kosten van effectentransacties. Het gemiddelde fondsvermogen is berekend als het rekenkundig gemiddelde van het fondsvermogen per 31 december 2011, 31 maart 2012 en 30 juni 2012, 30 september 2012 en 31 december 2012, waarbij 31 december 2011 en 31 december 2012 voor de helft worden meegenomen en 31 maart 2012, 30 juni 2012 en 30 september 2012 geheel worden meegenomen. in duizenden euro’s
Totale kosten Gemiddeld fondsvermogen in verslagperiode Total expense ratio
2012
2011
650
599
343.893
323.246
0,19%
0.19%
Lopende kosten factor Recent is regelgeving betreffende kostentransparantie gewijzigd. In de jaarrekening is de TER toegelicht. Recent is in artikel 5:2 van de Nadere Regeling Gedragsregels Financiële Ondernemingen (NRgfo) de toelichting van de lopende kostenfactor (LKF) vereist. De LKF is gelijk aan de factor van de totale kosten die ten laste van het fonds komen ten opzichte van het gemiddelde fondsvermogen. Het verschil tussen de TER en de LKF is dat het gemiddelde fondsvermogen bij de TER wordt berekend door het gemiddelde op vijf meetmomenten te nemen, terwijl bij de LKF het gemiddelde wordt bepaald op basis van de frequentie van het afgeven van een Net Asset Value (NAV). Alle afgegeven NAV’s gedurende het jaar worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV’s. De LKF geeft daarmee een nauwkeuriger niveau van de kosten weer dan de TER. Er is geen verschil in het niveau van de kosten van de fondsen bij de berekening van de TER en de LKF. De LKF is voor alle fondsen gelijk aan het totale kostenpercentage van het fonds. Dit is het gevolg van het feit dat er naast de totale kostenvergoeding geen andere kosten bij het fonds in rekening worden gebracht. De TER in de jaarrekening wijkt niet materieel af van de LKF. Omloopfactor De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Op deze manier wordt inzicht gegeven in de mate waarin er actief in de beleggingsportefeuille wordt gemuteerd als gevolg van beleggingsbeslissingen. Met deze indicator wordt een indruk verkregen van de relatieve transactiekosten die gemoeid zijn met het portefeuillebeheer. Een eventuele negatieve omloopfactor geeft aan dat de dekking vanuit de op- en afslag hoger is dan de transactiekosten van het fonds. De Omloopfactor wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 – Totaal 2) / X] * 100 Totaal 1: het totaal bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) Totaal 2: het totaal bedrag aan transacties (uitgifte + inkopen) van deelnemingsrechten van de beleggingsinstelling Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
27
X: de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling op basis van de berekeningswijze zoals bij de Total Expense Ratio is gedefinieerd. De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 8,19% (2011: 27,02%). Personeel Het Fonds maakt gebruik van de diensten van de beheerder van het Fonds, SNS AM en heeft dientengevolge geen personeel in dienst. Het personeel van SNS AM is in dienst van SNS REAAL N.V. Accountantskosten De beheerder brengt een beheervergoeding in rekening bij het Fonds. De honoraria van de accountantsorganisatie KPMG Accountants N.V. en de overige KPMG onderdelen, een en ander zoals bedoeld in artikel 2: 382a BW, komen ten laste van de beheerder. De beheerder bekostigt de accountantskosten uit de beheervergoeding. Er komen geen accountantskosten direct ten laste van het Fonds. De accountantskosten die bij de beheerder over 2012 in rekening worden gebracht, bedragen €12.000 (2011: €15.000). Transacties gelieerde partijen Gelieerde partijen zijn entiteiten die deel uit maken van de SNS REAAL Groep, waaronder SNS Financial Markets, SNS Asset Management N.V. en Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. Het Fonds krijgt een beheervergoeding in rekening gebracht door SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. De beheervergoeding is conform het informatiememorandum in rekening gebracht. De beheerfee is opgenomen in de verlies- en winstrekening van de beleggingsfondsen en bedraagt in 2012 € 547.411 duizend. Daarnaast worden effectentransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Deze effectentransacties met gelieerde partijen zijn marktconform. Softdollar-arrangementen en retourprovisies Softdollar-arrangementen betreffen diensten en producten van (financiële) dienstverleners, die in het kader van uitvoering van effectentransacties aan vermogensbeheerders ter beschikking worden gesteld. Deze diensten en producten worden bekostigd uit de opbrengsten van effectentransacties. De softdollar-arrangementen van de betreffende vermogensbeheerders hebben uitsluitend betrekking op researchrapporten. De waarde hiervan is niet te kwantificeren. In de verslagperiode hebben de betreffende vermogensbeheerders geen retourprovisies ontvangen van partijen die effectentransacties hebben uitgevoerd.
Utrecht, 25 april 2013
Beheerder SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Bewaarder Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V.
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
28
Overige gegevens
Winstbestemmingsregeling Volgens artikel 21 van de voorwaarden voor beheer en bewaring zullen de aan participanten toerekenbare winsten worden herbelegd. Er zullen in principe geen dividenduitkeringen plaatsvinden.
Verwerking van het resultaat Het resultaat over 2012 wordt ten gunste gebracht van de overige reserves.
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
29
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Vergadering van Participanten in SNS Responsible Index Fund – Equity North America – A Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening over 2012 van SNS Responsible Index Fund – Equity North America - A te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de winst-en-verliesrekening over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheden van de beheerder De beheerder van het fonds is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de beheerder, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De beheerder is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als zij noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het fonds. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de beheerder van het fonds gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van SNS Responsible Index Fund – Equity North America - A per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 25 april 2013 KPMG Accountants N.V.
W.L.L. Paulissen RA
Jaarverslag 2012 SNS Responsible Index Fund - Equity North America - A
30