Internationale aspecten van het arbeidsrecht 21 januari 2016
Remke Scheepstra Ilya Hoekerd
Agenda Programma 1.
Internationale arbeidsverhoudingen
2.
Rechtsmacht in internationale arbeidsverhoudingen
3.
Toepasselijk recht in internationale arbeidsverhoudingen
4.
Internationale arbeidsverhoudingen onder de WWZ
5.
Arbeidsvoorwaarden in de internationale arbeidsverhouding
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
Internationale arbeidsverhoudingen © 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
Achtergrond
Jaren 50: focus op gemeenschappelijke EU markt; arbeidsrecht bewust buiten gemeenschapsrecht
EU Sociaal wetgeving dubbele doelstelling: marktcorrigerend en marktbevorderende functie (voorkoming van verstoring van concurrentie tussen de bedrijven van lidstaten).
Beperkte harmonisering van loon- en arbeidsvoorwaarden, leidt tot sociale concurrentie
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
4
Internationale arbeidsverhoudingen
Werknemersmobiliteit binnen de EU
vrij verkeer van werknemers
vrij verkeer van diensten
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
5
Vrij werknemersverkeer
45 Verdrag betreffende de werking van de EU “iedere EU burger heeft het recht zich naar een andere lidstaat te begeven om daar in loondienst te werken”
waarborgen voor personen die een economische activiteit wensen te verrichten in loondienst
Sociaalrechtelijke bescherming centraal
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
6
Vrij verkeer van diensten
Afgeleid van art. 56 VWEU: recht van de ondernemer om diensten in een andere lidstaat te verrichten Detacheringsrichtlijn (96/71/EG) Wet Arbeidsvoorwaarden Grensoverschrijdende Arbeid
Artikel 2 lid 6 Wet AVV Vrijheid van werkgevers voor grensoverschrijdende diensten
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
7
Trends In toenememde mate een wereldwijde economie Ontwikkelingen en verwachtingen: - Snelle business globalisatie - Voortdurende stijging en penetratie van opkomende markten - Vergrijzing van de wereldwijde populatie en dalende geboortecijfers - Ongelijke kwaliteit van onderwijs in ontwikkelde landen Resulteert in schaarste talent “War for Talent” onder multinationals Global mobility en talent management worden dus steeds belangrijker
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
8
Business environment -
Pressure on global workforce mobility
Talent environment -
Globalization New market entry Workplace innovations
Talent shortage Next generation workers Need for global leadership
Internal expectations -
Global mobility (GM) that fits
-
the need of the business GM as a standard business practice Return on GM investments
-
Compliance environment -
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
Rapid regulatory changes Increased scrutiny Different requirements for different countries
9
Detacheringsconstructies Meest gebruikelijke secondment constructies:
Master arbeidsovereenkomst met onderneming in woonland end ondergeschikte arbeidsovereenkomst met onderneming in tijdelijk gastland. Detacheringsovereenkomst tussen onderneming in woonland en werknemer, waarbij werknemer aan het tijdelijke gastland ter beschikking wordt gesteld en een intercompany overeenkomst voor terugbetaling van salaris kosten en aansprakelijkheden. Tripartite overeenkomst tussen onderneming in woonland, werknemer en onderneming in tijdelijke gastland. Arbeidsovereenkomst met Global Employment Company (GEC) en eventueel intercompany overeenkomst voor terugbetaling van salariskosten en aansprakelijkheden. Lokale arbeidsovereenkomst (maar deze valt niet binnen de reikwijdte van de internationale detacheringsraamwerk).
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
10
Arbeidsrechtelijke aspecten van mobility planning
Identificeer en stel de geschikte structuur vast;
Onvoldoende aandacht voor de structuur kan leiden tot:
wie is de (formele) werkgever? welke jurisdicties zijn betrokken?
toepasselijkheid van meer jurisdicties dan gewenst onnodig toepasselijkheid van beschermend recht (e.g. ontslagrecht) totstandkoming van verschillende arbeidsovereenkomsten
Elke internationale intercompany detachering vereist een tailormade oplossing
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
11
Rechtsmacht in internationale arbeidsverhoudingen
Rechtsmacht Bevoegde rechter te bepalen aan de hand van:
Commune internationale bevoegdheidsrecht
Verdragenrecht
Rechtsbronnen: ‒
EEX-Verordening (Brussel I): per 1 maart 2002 EEX-Verdrag vervangen, geldig voor vordering ingesteld voor 10 januari 2015
‒
EEX-Verordening (Brussel Ibis): geldt voor vorderingen die zijn ingesteld op of na 10 januari 2015 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering
‒
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
13
Rechtsvordering Artikel 1 Rv: “Onverminderd het omtrent rechtsmacht in verdragen en EGverordeningen bepaalde wordt de rechtsmacht van de Nederlandse rechter beheerst door de volgende bepalingen.”
‒ ‒
Eerst internationale verdragen, dan Rechtsvordering Rechtsvordering heeft interne verdelingsrol
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
14
Materieel toepassingsgebied
Materieel toepassingsgebied, artikel 1 EEX-Verordening: “Deze verordening wordt toegepast in burgerlijke en handelszaken, ongeacht de aard van het gerecht. Zij heeft met name geen betrekking op fiscale zaken, douanezaken en administratiefrechtelijke zaken, noch op de aansprakelijkheid van de staat wegens een handeling of nalaten in de uitoefening van het openbaar gezag (acta jure imperii).”
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
15
Formeel toepassingsgebied ‒
Formeel toepassingsgebied Brussel I en Brussel Ibis:
‒
‒
Verordening van toepassing indien verweerder (ongeacht zijn nationaliteit) woonplaats heeft op het grondgebied van een lidstaat / verdragssluitende staat – te bepalen aan de hand vanvan nationaal recht (art. 62)
Formeel toepassingsgebied Brussel Ibis (art. 21):
Vergroting mogelijkheden om wg gevestigd buiten EU op te roepen binnen EU
Verordening is ook van toepassing indien de wg woonplaats heeft buiten een lidstaat respectievelijk verdragssluitende staat.
Uitbreiding formeel toepassingsgebied: forumkeuze
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
16
De EEX-Verordening Algemene hoofdregel (art. 2 Brussel I, art. 4 Brussel Ibis): “Onverminderd deze verordening worden zij die woonplaats hebben op het grondgebied van een lidstaat, ongeacht hun nationaliteit, opgeroepen voor de gerechten van die lidstaat.”
Bijzondere regeling voor bevoegdheid in arbeidszaken: ‒ art. 18 - 21 Brussel I ‒
art. 20 - 23 Brussel Ibis
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
17
Werkgever roept werknemer op Art. 20 Brussel 1, art. 22 Brussel Ibis: “1. De vordering van de werkgever kan slechts worden gebracht voor de gerechten van de lidstaat op het grondgebied waarvan de werknemer woonplaats heeft.”
Definitie woonplaats werknemer volgt uit art. 1:10 lid 1 BW: “De woonplaats van een natuurlijk persoon bevindt zich te zijner woonstede, en bij gebreke van woonstede ter plaatse van zijn werkelijk verblijf.”
‒
‘Escape’: Ktr. Amsterdam 22 april 2013, RAR 2013/162
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
18
Het begrip ‘woonstede’ Hoge Raad legt het begrip woonstede uit, HR 21 december 2001, NJ 2002/282: “(…) die plaats waar iemand naar maatschappelijke opvatting woont, zijn zaken behartigt, voor het rechtsverkeer steeds bereikbaar is, en waar hij niet vandaan gaat dan met een bepaald doel en tevens met het plan om, als dat doel is bereikt, weer terug te keren.”
En – iets – ouder -> HR 19 januari 1880
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
19
Werknemer roept werkgever op Art. 19 Brussel I, art. 21 Brussel Ibis: De werkgever met woonplaats op het grondgebied van een lidstaat kan voor de volgende gerechten worden opgeroepen: 1. voor de gerechten van de lidstaat waar hij woonplaats heeft, of 2. in een andere lidstaat: a) voor het gerecht van de plaats waar de werknemer gewoonlijk werkt of voor het gerecht van de laatste plaats waar hij gewoonlijk heeft gewerkt, of b) wanneer de werknemer niet in eenzelfde land gewoonlijk werkt of heeft gewerkt, voor het gerecht van de plaats waar zich de vestiging bevindt of bevond die de werknemer in dienst heeft genomen.
‒
Wg die geen woonplaats heeft in lidstaat kan conform lid 2 worden opgeroepen voor een gerecht van een lidstaat obv Brussel Ibis
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
20
Plaats waar werknemer gewoonlijk zijn werkzaamheden verricht ‒
Verdragsautonoom uitleggen
‒
Oude jurisprudentie nog steeds van belang:
HvJ EU 13 juli 1993, C-125/92, NJ 1997/61 (Mulox/Geels)
HvJ EU 9 januari 1997, C-383/95, NJ 1997, 717 (Rutten/Cross Medical)
HvJ EU 27 februari 2002, C-37/00, JAR 2002/208 (Weber/Universal Ogden)
HvJ EU 15 maart 2011, C-29/10 (Heiko Koelzsch-arrest /Luxemburg)
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
21
Plaats waar werknemer gewoonlijk zijn werkzaamheden verricht (2) Gezichtpunten uit jurisprudentie: ‒
‒
plaats waar of van waaruit wn beroepswerkzaamheden verricht, of als die plaats niet objectief is vast te stellen, plaats waar grootste deel werk wordt verricht andere factoren; van waaruit verricht wn opdrachten, waar ontvangt wn instructies, waar organiseert wn werk, waar bevinden zich arbeidsinstrumenten, naar welke plaats keert wn terug na uitvoering opdrachten.
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
22
Forumkeuze Art. 23 Brussel I, art. 25 Brussel Ibis ‒
Forumkeuze verruimt toepassingsgebied van de EEX-Verordening
Nieuwe regeling Brussel Ibis: ‒ ‒
Twee partijen buiten EU woonachtig kunnen EU rechter aanwijzen in hun forumkeuzebeding. Onder Brussel I moest minimaal een van beide partijen in de EU woonachtig zijn.
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
23
Forumkeuze (2) ‒
Voor aovk is forumkeuze slechts geldig indien: 1.
gesloten na het ontstaan van het geschil, of
2.
de forumkeuze de bevoegdheid van de gerechten waartoe wn zich op grond van EEX-Verordening kan wenden, niet wegneemt
‒
Geldigheid forumkeuze verwijzingsregels
‒
Forumkeuze uitgesloten van Rome I
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
wordt
bepaald
volgens
commune
24
Stilzwijgende forumkeuze
Art. 24 Brussel I, art. 26 Brussel Ibis: “Buiten de gevallen waarin zijn bevoegdheid voortvloeit uit andere bepalingen van deze verordening, is het gerecht van een lidstaat waarvoor de verweerder verschijnt bevoegd. Dit voorschrift is niet van toepassing indien de verschijning ten doel heeft de bevoegdheid te betwisten, of indien er een ander gerecht bestaat dat krachtens artikel 24 bij uitsluiting bevoegd is.”
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
25
Jurisdictie op basis van Rechtsvordering ‒
EEX-Verordening niet van toepassing?
‒
Nederlandse rechter op grond van Rechtsvordering rechtsmacht indien:
Dagvaardingsprocedures: gedaagde in Nederland zijn woonplaats of gewone verblijfplaats heeft (art. 2 Rv) Verzoekschriftprocedures: (een van de) verzoeker(s) in Nederland zijn woonplaats of gewone verblijfplaats heeft (art. 3 Rv) Additionele bevoegdheid: de arbeid gewoonlijk in Nederland wordt verricht of laatstelijk gewoonlijk in Nederland werd verricht (art. 6 b Rv)
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
26
EEX-Verordening van toepassing? Arbeidsverhouding met internatonale aspecten die beoordeeld moeten worden naar Nederlands IPR
Rv van toepassing nee
ja Geschil ziet op privaatrechtelijke verhouding Tussen werkgever en werknemer (art. 1)
nee
ja
- Verwerende partij woont op grondgebied van een lidstaat; - Wn roept wg op nee
− Partijen doen forumkeuze ná het ontstaan van het geschil of de forumkeuze gedaan vóór het ontstaan van het geschil biedt aan de wn de mogelijkheid het geschil bij andere gerechten aanhangig te maken (art. 21 jo. 23 Brussel 1, art. 23 jo. 25 Brussel Ibis)
ja
Verordening van toepassing © 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
nee
Verordening niet van toepassing 27
Bevoegdheidsregels op basis van EEX-Verordening Partijen hebben een forumkeuze gedaan ná het ontstaan van het geschil of een forumkeuze vóór het geschil die voor de werknemer de mogelijkheid biedt het geschil bij andere gerechten aanhangig te maken (art.23 Brussel I, art. 25 Brussel Ibis)
Dit gerecht is exclusief bevoegd*, tenzij tussen partijen anders is overeengekomen (art. 23 lid 1 Brussel I, art. 25 lid 1 Brussel Ibis)
Werknemer maakt procedure aanhangig
Werkgever maakt procedure aanhangig
Er kan een lidstaat worden aangewezen waar de werknemer gewoonlijk werkt of gewoonlijk heeft gewerkt (art. 19 lid 2a Brussel I, art. 21 lid 21 Brussel Ibis)
ja
Het gerecht van die lidstaat is bevoegd*
nee
De vestiging van de werkgever die de werknemer in dienst heeft genomen bevindt/bevond zich op het lidstaat (art. 19 lid 2b Brussel I, art. 21 lid 2b Brussel Ibis)
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
ja
Gerecht lidstaat waar verweerder woonplaats heeft is bevoegd (art. 2 jo. 19 en 20 Brussel I, art. 21 en 22 Brussel Ibis)* Stilzwijgende forumkeuze: gerecht van onbevoegde lidstaat waar verweerder verschijnt, anders dan om onbevoegdheid te betwisten, is bevoegd (art. 24 Brussel I, art. 26 Brussel Ibis)*
nee
*Reconventionele vorderingen kunnen bij hetzelfde gerecht aanhangig worden gemaakt (art. 20 lid 2 Brussel I, art. 22 lid 2 Brussel Ibis) 28
Toepasselijk recht in internationale arbeidsverhoudingen
Toepasselijk recht ‒
‒
Rechtsbronnen:
Rome I: overeenkomsten aangegaan op of na 17 december 2009)
EVO: voor overeenkomsten aangegaan voor 17 december 2009)
Materieel toepassingsgebied (art. 1): “Deze verordening is, in gevallen waarin uit het recht van verschillende landen moet worden gekozen, van toepassing op verbintenissen uit overeenkomst in burgerlijke en handelszaken”
‒
Formeel toepassingsgebied (art. 2): “Het door deze verordening aangewezen recht is toepasselijk, ongeacht de vraag of het het recht van een lidstaat is.”
‒
Universeel toepassingsgebied
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
30
Toepassingsbereik Rome I De Nederlandse rechter is bevoegd
nee
Nederlands IPR is niet van toepassing
ja Het geschil vloeit voort uit een verbintenis uit overeenkomst waarbij uit het recht van verschillende landen moet worden gekozen (art. 1 lid 1)
nee
ja De verbintenis valt niet onder een van de uitsluitingsgronden van art. 1 lid 1
nee
ja De verbintenis is aangegaan op of na 17 december 2009
nee
ja Rome I is van toepassing
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
Rome I is niet van toepassing (EVO)
31 * Bron Arbeidsrecht, Het mijnenveld van de internationale arbeidsverhouding II, C.B.G. Derks en B.A. Spliet:
Rechtskeuze ‒
Partijautomie centraal. In principe kan ieder rechtstelsel worden gekozen
‒
Algemene beperkingen rechtskeuze:
1. art. 3 (en 4) Rome I 2. art. 9 Rome I 3. art. 21 Rome I ‒
Bijzondere beperking rechtskeuze arbeidsovereenkomst : 1.
art. 8 lid 1 Rome I
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
32
Art. 3 Rome I (algemene beperking rechtskeuze)
“Indien alle overige op het tijdstip van de keuze bestaande aanknopingspunten zich bevinden in een ander land dan het land waarvan het recht is gekozen, laat de door de partijen gemaakte keuze de toepassing van de rechtsregels van dat andere land waarvan niet bij overeenkomst mag worden afgeweken, onverlet.”
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
33
Art. 9 Rome I (algemene beperking rechtskeuze) “1. Bepalingen van bijzonder dwingend recht zijn bepalingen aan de inachtneming waarvan een land zoveel belang hecht voor de handhaving van zijn openbare belangen zoals zijn politieke, sociale of economische organisatie, dat zij moet worden toegepast op elk geval dat onder de werkingssfeer ervan valt, ongeacht welk recht overeenkomstig deze verordening overigens van toepassing is op de overeenkomst.
2. Niets in deze verordening beperkt de toepassing van de bepalingen van bijzonder dwingend recht van de rechter bij wie de zaak aanhangig is.”
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
34
Art. 21 Rome I (algemene beperking rechtskeuze) “De toepassing van een bepaling van het door deze verordening aangewezen recht kan slechts terzijde worden gesteld indien deze toepassing kennelijk onverenigbaar is met de openbare orde van het land van de rechter.”
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
35
Art. 8 Rome I (bijzondere beperking rechtskeuze)
‒
Rechtskeuze mag er niet toe leiden dat wn de bescherming verliest van de dwingende bepalingen die van toepassing zijn op basis van het objectief toepasselijk recht
Begunstigingsbeginsel?
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
36
Objectieve verwijzingsregel Bij gebreke van rechtskeuze wordt aovk beheerst door: a. recht van het land waar werknemer gewoonlijk zijn arbeid verricht, ook wanneer werknemer zijn arbeid tijdelijk in ander land verricht; of wanneer dit geen uitkomst biedt;
b. recht van het land waar de vestiging zich bevindt die de werknemer in dienst heeft genomen; tenzij uit geheel der omstandigheden blijkt dat de aovk nauwer is verbonden met ander land, dan geldt het recht van dat andere land (nauwste banden-criterium).
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
37
Drie aanknopingspunten objectieve verwijzingsregel 1a. Land waar wn gewoonlijk zijn arbeid verricht (eerste hoofdregel) ‒
Gleichlauf tussen bevoegdheidsrecht toepasselijk recht (Rome I)
‒
(EEX-Verordening)
en
Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch 24 april 2012, ECLI:NL:GHSHE:2012:BW4246
Zelfde gezichtspunten als obv EEX-Verordening (o.a. HvJ EU 15 maart 2011, C-29/10 (Heiko Koelzsch-arrest /Luxemburg))
toepasselijk recht bepalen aan hand van werkland (ruim uitleggen) plaats waar of van waaruit wn beroepswerkzaamheden verricht, of als die plaats niet objectief is vast te stellen, plaats waar grootste deel werk wordt verricht andere factoren; van waaruit verricht wn opdrachten, waar ontvangt wn instructies, waar organiseert wn werk, waar bevinden zich arbeidsinstrumenten, naar welke plaats keert wn terug na uitvoering opdrachten.
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
38
Drie aanknopingspunten objectieve verwijzingsregel 1b. Land waar vestiging bevindt die wn in dienst heeft genomen
‒
Vestiging hoeft geen rechtspersoonlijkheid te hebben, materiële wg kan onder omstandigheden ook worden aangemerkt als vestiging (HvJ EU 15 december 2011, JAR 2012/4 (Voogsgeer/Navimer))
Rangorde 1a. en 1b.: b-grond alleen toepassen als het ondanks ruime uitleg onmogelijk is één land aan te wijzen als werkland, dus b-grond ondergeschikt aan a-grond.
2. Tenzij aovk nauwer verbonden met ander land (tweede hoofdregel)
Kan a- of b-grond uitschakelen, ook al kan er op die gronden een land worden aangewezen
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
39
Omstandigheden ‘nauwste banden-criterium’ ‒ ‒ ‒
plaats waar aovk is afgesloten woonplaats van wg en wn gemeenschappelijke nationaliteit
‒ ‒ ‒ ‒ ‒ ‒ ‒ ‒ ‒ ‒
plaats waar sociale verzekeringspremies worden afgedragen muntsoort waarin salaris wordt betaald incorporatie CAO pensioenopbouw aanwijzing bevoegde rechter in aovk recht dat toepasslijk is op collegae wn toepassing Nederlandse minimum lonen loondoorbetalingsverplichting tijdens ziekte taal aovk toepassing Nederlands fiscale regime
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
40
Uitleg ‘nauwste banden-criterium’ ‒
Nauwste banden-criterium moet restrictief worden uitgelegd
‒
Moet sprake zijn van aanknopingsoverwicht”
een
“feitelijk
geografisch
evident
Rechtbank Maastricht, 6 juli 2000, NIPR 2002/110 Ktr. Utrecht 29 december 2004, JAR 2005/44 HvJ EG 12 september 2013, RvdW 2013/1270 (Schlecker-arrest)
Hof ‘s-Hertogenbosch 11 november 2013, JAR 2013/280
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
41
Verwijzingsregels in geval van een rechtskeuze in een aovk op basis van Rome I Beperkingen aan rechtskeuze; algemene en bijzondere beperkingen
Algemene beperking 1 Op het tijdstip van de rechtskeuze waren alle overige elementen van het geval met één enkel land (dat ene land) verbonden art. 3
Algemene beperking 2a Het geval is nauw verbonden met een ander land dan het land dat wordt aangewezen door de rechtskeuze (art. 9)
ja
ja Bijzondere beperking 1 De rechtskeuze kan er niet toe leiden dat wn de bescherming verliest op grond van het objectief toepasselijk recht. (art. 8 lid 1)
Algemene beperking 1 Op het tijdstip van de rechtskeuze waren alle overige elementen van het geval met één enkel land (dat ene land) verbonden
Aan de dwingende bepalingen van het recht van het andere land waarmee het geval nauw verbonden is, kan gevolg worden toegekend en
Algemene beperking 2b Het geval wordt dwingend beheerst door bepalingen van het recht van het land van de rechter, ongeacht de rechtskeuze (art. 9)
Algemene beperking 3 De rechtskeuze kan terzijde worden gesteld als toepassing daarvan kennelijk onverenigbaar is met de openbare orde van het land van de rechter (art. 21)
ja De toepassing van deze bepalingen worden onverlet gelaten, ondanks de rechtskeuze en ondanks het objectief toepasselijk recht en nee
nee © 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
nee De rechtskeuze beheerst de aovk integraal, uitz. art. 8
* Bron Arbeidsrecht, Het mijnenveld van de internationale arbeidsverhouding II, C.B.G. Derks en B.A. Spliet
Internationale arbeidsverhoudingen onder de WWZ
Internationale arbeidsverhoudingen onder de WWZ ‒
Onder WWZ verplichte ontslagroutes. Ontsnapping aan problematiek rechtsmacht buitenlandse rechter door naar het UWV te gaan daardoor niet meer mogelijk
‒
Alleen naar het UWV ingeval van bedrijfseconomische redenen en langdurige arbeidsongeschiktheid
BBA vervallen (als voorrangsregel). Gevolgen voor:
aovk naar buitenlands recht
aovk naar Nederlands recht met een in het buitenland werkzame wn aovk met grensarbeider
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
44
Mogelijke oplossingen in internationale arbeidsverhoudingen onder de WWZ ‒
Forumkeuze.
‒
Rechtskeuze. Buitenlands recht op aovk van toepassing verklaren om te voorkomen dat buitenlandse recht Nederlands recht moet toepassen.
‒
Nadeel: In beginsel alleen na ontstaan geschil of vooraf indien leidt tot alternatieve fora voor wn
Nadeel: Rechtskeuze doet geen afbreuk aan bescherming dwingend Nederlands recht, Kan nog steeds situatie krijgen van buitenlandse rechter die dwingende bepalingen Nederlands (ontslag)recht moet toepassen.
Beëindigingsovereenkomst?
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
45
Arbeidsvoorwaarden in de internationale rechtsverhouding
Juridisch Kader
Europese Detacheringsrichtlijn (Richtlijn 96/71/EG) Wet Arbeidsvoorwaarden Grensoverschrijdende Arbeid Verordening Rome I EVO (overeenkomsten vóór 17 december 2009) Wet AVV CAO WAADI
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
47
Europese Detacheringsrichtlijn Detacheringsrichtlijn = regels inzake toepasselijk arbeidsrecht als werknemers grensoverschrijdend worden gedetacheerd.
Voorrang boven Verordening Rome I Rome I voor: overige gevallen restwerking (ontslagrecht, proeftijd, concurrentiebeding)
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
48
Europese Detacheringsrichtlijn Werknemers uit een ander EU land die tijdelijk via een werkgever of uitzendburo in een ander EU land werken, hebben aanspraak op de (kern) bepalingen van het tijdelijke werkland voor wat betreft arbeidsvoorwaarden en – omstandigheden, inclusief algemeen verbindende collective arbeidsovereenkomsten. In Nederland geimplementeerd in de Wet Arbeidsvoorwaarden Grensoverschrijdende Arbeid
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
49
Wet Arbeidsvoorwaarden Grensoverschrijdende Arbeid Toepassingsbereik ruimer dan DetacheringsRichtlijn:
“(…) werknemers die tijdelijk in Nederland arbeid verrichten en waarvan de arbeidsovereenkomst wordt beheerst door een ander recht dan het Nederlandse recht.” (artikel 1 WAGA) Personele werkingssfeer: (1) gedetacheerde werknemers uit EU land; (2) gedetacheerder werknemers uit derde land.
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
50
Grensoverschrijdende detachering Drie vormen van grensoverschrijdende detachering: 1. Onderneming werkt met eigen werknemers in een andere lidstaat ter uitvoering van overeengekomen diensten met derde (Aanneming van werk); 2. Onderneming detacheert een werknemer naar een eigen vestiging in een andere lidstaat (Intra-concern); 3. Uitzendburo/Onderneming detacheert werknemer naar onderneming in andere lidstaat; Alle vormen vallen onder de werking van WAGA!
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
51
Tijdelijkheid van de werkzaamheden
Geen tijdslimiet! Gebhard arrest (HvJ EG, C-55/94): duur -
frequentie periodiciteit of continuiteit bedoeling van partijen (terugkeer)
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
52
Materiële werkingssfeer Richtlijn
Maximale werk- en minimale rustperioden Minimum aantal betaalde vakantiedagen Minimumloon, inclusief vergoedingen voor overwerk Voorwaarden voor terbeschikkingstelling Gezondheid, veiligheid en hygiëne op werk Beschermende maatregelen zwangeren, kinderen en jongeren gelijke behandeling mannen en vrouwen
Ook voor AVV cao-bepalingen (2 Wet AVV).
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
53
(Bijzonder) dwingend recht
Art. 7:634-7:642, 7:645 (vakantie en verlof), 7:646, 7:647, 7:648 (gelijke behandeling) 7:658 (veiligheid en aansprakelijkheid) and 7:670 lid 2 (zwangerschap).
Wet Minimumloon en minimumvakantiebijslag (WML) Arbeidstijdenwet (ATW) Arbeidsomstandighedenwet Wet Arbeidsallocatie door Intermediairs (Waadi) Algemene Wet Gelijke Behandeling
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
54
Gunstigheidsvergelijking
• Per onderdeel versus globaal pakketvergelijking • Vereiste van reëel voordeel/verbod dubbele lasten • Minimumloon –> nationale recht gastland (WML) • Toeslagen in verband met detachering • Niet daadwerkelijke reis en verblijfkosten • Max. werk-/Min. rusttijden (niet roostervrije uren) • Vakantiedagen (ook sectorale vakantiefondsen)
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
55
Detachering vanuit Nederland Omgekeerde situatie -> art 2 WAGA Werkgever informatieverplichting (7:655 lid 1 k BW), schriftelijk > 1 maand: duur werk buitenland
huisvesting toepasselijk Nederlands soc. zekerheid muntsoort loonbetaling evt. vergoedingen voor werk buitenland wijze van terugkeer
© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
56
Vragen?