INHOUDSOPGAVE DUIZENDKNOOP 32E JAARGANG NR 1
2 3 4 6 8 10 11 14
Van het bestuur Kruidentuin De Zwarte Mees Bezoek Erik Wevers Wandeling Ommer Bos Komende activiteiten IJsland Foto’s paddenstoelenexcursie
15 16 17 18 19
Snertwandeling Jeugdherinneringen Roofvogelcursus Programma Foto’s paddenstoelen
Loes Lievers Lenie Middelkoop Johan Treep Henk uut Vjenne Freek Schutte Tineke Steenvoorde Dhr Bonkestoter en Dhr Molenkamp Henk uut Vjenne Annie Tepper
Loes Lievers
1
Van het bestuur Loes Lievers Als u deze Duizendknoop ontvangt zijn de “feestdagen” al weer achter de rug. Hopelijk hebt u ook tijdens deze dagen van de natuur om ons heen kunnen genieten. Als ik dit schrijf hebben een aantal leden net een leuke wandeling achter de rug door het Zandstuvebos. Bij de Zeven Zaligheden hebben we aansluitend genoten van een voortreffelijke pan snert. De laatste maanden van dit jaar hebben we weer een paar mooie activiteiten gehad! De paddenstoelenwandeling o.l.v. Johan Treep bij de Bestmenerberg was een succes. Een absoluut hoogtepunt waren de avond met natuurfotograaf Piet Westerveld en die met de Vlinderstichting. Bij deze Duizendknoop ontvangt u ook het jaarprogramma voor het komende jaar. De activiteitencommissie, Johan Treep, Dick Molenkamp en Dick Roelsma, heeft weer een mooi programma samen gesteld. Volop gelegenheid voor ons om weer te genieten van de natuur om ons heen of iets verder weg. Helaas wordt onze vereniging gedragen door een klein aantal mensen. Tijdens de jaarvergadering zullen we weer kijken hoe we verder kunnen gaan. Een oproep aan alle leden: wie helpt mee om onze vereniging draaiende te houden? Het is de moeite waard!
Van de penningmeester Beste leden en donateurs, vergeet u uw contributie niet op tijd over te maken, want zo als u weet moeten wij begin van het jaar de jaarlijkse afdracht aan Amsterdam overmaken. Voor de duidelijkheid nogmaals: Leden €20,00 Huisgenoten €12,50 Donateurs minimaal €12,50 S.v.p. duidelijk vermelden: Contributie 2016 Op rekening NL17RABO107921561 t.n.v. IVN Den Ham-Vroomshoop Alvast hartelijk dank.
2
Kruidentuin Lenie Middelkoop Opeens stond in de kruidentuin een lupine te pronken! Niemand wist waar hij vandaan kwam. Maar de belangrijkste vraag was: hoort een lupineplant in een kruidentuin? Een echt kruid is het volgens ons niet, maar toch jammer om hem zonder pardon te verwijderen. De bloemen zijn prachtig en ze lokken vlinders. (ook een goede reden om hem te laten staan, toch?) En áls het een kruid is, waar moeten wij het dan onder scharen? Keuken-, medicinaal-, geur- of kleur/verfkruid? We wisten het niet. Dan is het internet en met name Google een handige manier om er achter te komen. Dit is o.a. wat ik daar kon vinden: Lupinepeulen zijn rijk aan eiwit en vezels en wordt steeds meer in de vegetarische keuken gebruikt, in plaats van genetisch gemanipuleerde soja. Lupinemeel wordt verwerkt in brood, pasta’s, koekjes, pannenkoekenmeel en snacks. Ik heb de lupineworstjes geproefd en die zijn echt lekker. Gewoon te koop bij de plaatselijke supermarkt! Omdat het familie van de pinda is, kan men er ook allergisch voor zijn… De plant is goed voor de grond, haalt stikstof uit de lucht, legt dat vast in de grond en gebruikt dat als voeding om te groeien maar laat ook wat achter. Dus verbetering van de tuinaarde! Het is helaas wel zo dat de gewone tuinlupine giftig is, vooral de zaden! Niet eetbaar, dus! De lupinepeulen die verwerkt worden in voedsel zijn speciaal gekweekt. Dat zijn de zoete witte en blauwe lupineplanten. Die zijn zeer gezond. Ook om af te vallen passen ze goed in het dieet. Ze worden voornamelijk in Australië geteeld. In Nederland zijn er ook al lupineboeren, maar het is nog niet zo winstgevend. In Haren is een varkensboer die zijn vee lupinebonen voert, dat zijn dus lupinevarkens.. Ik denk dat we onze lupineplanten maar symbolisch in de kruidentuin laten staan. Ook omdat het een goede stap is naar een beter milieu als er meer gekookt wordt met peulen/bonen in plaats van vlees en soja. Wij van de kruidentuin wensen jullie allemaal een goed en gezond 2016, met natuurlijk oog en oor voor de mooie natuur!!
3
De Zwarte Mees Johan Treep Er zit een koolmees bij de vetbol. Maar nee. Het vogeltje ziet er toch wat anders uit. Het is kleiner en heeft geen stropdasje. Ook zit er een witte vlek op de achterkant van zijn zwarte kopje. Verder is de bovenkant blauwgrijs en de buik meer vuilwit. Het is de Zwarte Mees. Sommige jaren zijn er meer en andere wat minder. Dat komt omdat de vogel in een jaar met veel vogels invasie gedrag vertoond. Ze komen dan massaal uit Oost Europa hier naar toe. Misschien door overbevolking. Het gedrag is ook anders dan van de koolmees. In het bos waar de meeste nestkasten worden bezet door kool- en pimpelmezen is er soms ook één met een Zwarte Mees. Als je dan even bij zo’n kastje blijft kijken dan blijft een koolmees op afstand toekijken tot je weg bent. De Zwarte Mees is niet zo afwachtend en gaat stug door met voeren. Dat gedrag zien we ook wel bij de voederplaats in de tuin. Ook daar is veel te zien van het vogelleven om ons heen. Goed opletten dus en misschien is er ook wel de Zwarte Mees
4
5
Bezoek Erik (Okopipi) Wevers Henk uut Vjenne De lezing van Erik Wevers was op zich zelf al een belevenis. Zoals hij van zich zelf zei: “Ik ben chaotisch”. Nou valt dat nog wel mee “Prettig in de war” is beter op zijn plaats. De diapresentatie was geweldig zo zag je een vlinder, een kikker, een kever, een tuin, een kliko in Brazilië en dan Erik in een boot ergens op een rivier in Suriname. En bij iedere dia had hij een prachtig verhaal, wat een spreker is die man, een spraak waterval “Pur Sang”. De wondere wereld van Erik Wevers is een beleving voor oog en oor, hij is een boeiende “Ellis vertel is”. En dan is het zaterdag 26 september de dag van Erik Wevers in het “Wild”. Het is even zoeken maar uiteindelijk vinden we de oprijlaan die leidt naar “Villa Natura”. Parkeren is even passen en meten maar het komt allemaal goed. Erik als ontvangstcomité verwelkomt ons in zijn natuurreservaat met Coffea arabica, juist hij had koffie gezet. Omdat hij geen koekenbakker is had iemand van ons een “Gâteau fait Maison” mee genomen. Genietend van cake en koffie begint hij zijn verhaal over hoe het allemaal is gekomen, de mens Erik Evers, zijn passie, de tuin, de kikkers, het bos en natuurlijk wat er allemaal in zijn woonkamer staat. Je mag overal kijken en lopen, niet op de aardbeien gaan staan en oppassen voor de vleesetende plant bij de vijver, je bent zo een vinger of een stuk uit je been kwijt. De Huiskamer is een kruising tussen een natuurhistorisch museum, een dierentuin en een bibliotheek. Een gepassioneerd mens die Erik waarin werken en natuur op een schitterende wijze in elkaar vloeien. Een wondere wereld met paradijselijke vogels, bijzondere boeken, een vogelspin en kobalt blauwe kikkertjes “Dendrobates Äzereus” pijlgifkikkers uit Suriname. Die kikkertjes daar draait alles om bij Erik. Hij houdt van mensen, dieren, planten, gewoon alles wat zo over de aardkloot rondhuppelt interesseert hem. Zijn helden Darwin, Alfred Russel Wallace, en de ontdekkingsreizigers James Cook en Alexander von Hombolt en niet te vergeten Boudewijn Büch. Van Darwin bezit hij het wereldberoemde boek “Orignal Species”. Op de boekenkast is de tekst “Biblioteca Okopipi et Paradisi” uitgesneden wat bibliotheek blauwe kikkers en paradijs betekent. Hij is verzamelaar van reisboeken en boeken over natuurvolken de Pygmeeën, de Maori en de Aboriginals. Als we alles in de woonkamer hebben bekeken neemt Erik ons mee voor een “Sightseeing”. We komen een ingeplante heuvel tegen met stenen bank wat dienst gaat doen als zitje, een insecten hotel, een wilde plantenweide in wording en achter op het perceel een boom welke gereed gemaakt is (met bijl
6
en vuur) voor insectenbewoning en eventueel nesten voor spechten. Hier is ook een grafheuvel uit de brons en/of ijzertijd van de “Hexelopithecus”, de eerste bewoners van Hoog Hexel. Als we terug lopen komen we nog langs een bijenkast. We gaan het bos in, lopend over een smal kronkelend pad komen we bijzondere planten, paddenstoelen en kunst tegen. Aan het eind lopen een aantal schapen in de wei en via het schuurtje komen we weer terug bij het woonhuis. Erik haalt nog snel vuursalamanders uit het terrarium, prachtige zwarte gele dieren zijn het. Hierna bedanken we de “Dutch Indiana Jones met zijn temple of frogs” voor de uitnodiging in zijn “speeltuin”, waar hij zijn fantasieën de vrije loop laat. Met geweldige indrukken over alles wat we gezien en gehoord hebben gaan we terug naar ons eigen “Paradisi”. Erik Wevers je bent een pracht mens.
7
Wandeling in het Ommer gemeente bos door Milieuraad Den Ham Vroomshoop Freek Schutte Het is 29 augustus en op die zaterdagmorgen gaan we wandelen in het Ommer Gemeente bos. Dit bos ligt van west naar oost tussen het Ommer kanaal en het Wolfsveld en van zuid naar noord tussen de Hessenweg oost en de Zuidelijke dwarsweg. Wij gaan wandelen tussen de Middenweg (west) en Driehoeksweg (oost). ‘s Morgens om 8.30 uur komt Gerrit Kollenstaart mij ophalen van huis. Jacobijn zit al in de auto en Riek Kottier was al naar ons huis gekomen en zo reden we met z`n vieren naar de kruising Driehoeksweg en Zuidelijke Dwarsweg. Daar stonden al 12 personen te wachten. Van daar gingen we samen 500 meter de Zuidelijke Dwarsweg op naar het beginpunt van de wandeling/excursie waar dhr. Chiel Ningbers, de excursie leider, al stond te wachten. Chiel is werkzaam bij de gemeente Hardenberg/Ommen in de Groenvoorziening en beheer. Ook doet Chiel Ningbers wat extra`s aan beheer in dit gebied in zijn vrije tijd. Ongeveer 50 jaar geleden maakte ook dit gebied deel uit van het grootste veen en heide gebied van Noordwest Europa. Chiel vertelt dat hoe verder je naar het noorden ging, hoe dikker het veen pakket werd. Naar het zuiden (de Vecht) werd het veen pakket steeds dunner. In het gehele gebied kwamen ook ”zandopduikingen” voor. Ook in het excursie gebied komen laagtes voor, maar ook hoogtes met veel stuifzand (enigszins vergelijkbaar met Beerze). We beginnen met een perceel aan de noordkant van de Zuidelijke Dwarsweg, plus minus 2 ha groot. Dit is nooit in cultuur gebracht en was behoorlijk verruigd en verbost, Hier heeft Chiel vooral in zijn vrije tijd veel werk verzet: veel bomen gekapt, ”gechopperd” (vorm van diep klepelen), geplagd en van een laagte een poel gemaakt. Er lopen 8 Schoonebeker schapen die het gras en de verbossing tegen moeten gaan. Chiel heeft 4 draden rond het terrein aangebracht omdat hij veel last heeft gehad van loslopende honden. Dit heeft hem in de afgelopen jaren 8 schapen gekost. Op dit stuk is hij nog niet zo lang bezig, maar de eerste resultaten laten zich al zien. Veel jonge struikheide en hier en daar ook wat dopheide op de wat lagere plekken, waar ook een paar Zonnedauwplantjes stonden. Chiel was van plan nog wat meer stukken machinaal te plaggen (chopperen), maar door bezuinigingen bij de overheid moet het meer en meer in eigen vrije
8
tijd gebeuren. Van hier gaan we de weg over het bos in, op weg naar het grote heide veld. Over brede bospaden komen we langs een plek waar Chiel graag een zandverstuiving wil hebben, maar delen groeien steeds weer dicht omdat de wind er te weinig vat op heeft. Hij wil er nog wat bomen kappen om het gebied wat groter te maken, maar bij de gemeente loop je al gauw tegen herplantplicht aan, hetgeen Chiel maar moeilijk begrijpt. Dit bos is pas laat geplant. Veel nu nog in leven zijnde mensen weten nog dat dit allemaal heide was. Alleen de bossen ten oosten van de Driehoeksweg en ten oosten van het Ommerkanaal zijn al zo`n 125 jaar oud. Bossen werden vroeger aangelegd om economische redenen of om overlast van stuivend zand tegen te gaan. Heden bekijkt men het weer heel anders, minder naaldhout en meer loofbomen en het zand mag weer stuiven. Dan komen we bij het grote heideveld (10 à 15 ha). Ook dit is omrasterd en er lopen 8 heideschapen. Er is een poel waar de schapen kunnen drinken. We gaan door het hek naar binnen en zien daar een schitterend mooi heideveld. De ene helft ligt laag en kent dopheide de andere helft ligt hoger en heeft enkel struikheide met mooie open plekken, met mieren, kevers enz. en het is mooi golvend. Er staan een paar dikke oude dennen, waarvan enkele zijn omgezaagd en blijven liggen. Een mooie biotoop voor roofvogels. Ook hier bij de poel Zonnedauw. De boskap is door de gemeente uitgevoerd, maar het beheer heeft Chiel op eigen manier gedaan met aanvankelijk nog financiële ondersteuning van de gemeente, maar dat werd gaande weg minder. Chiel heeft de zaken goed onder controle, want er was geen blaadje van jonge berken, bramen en jonge dennen te zien. Ik heb zelden zo`n mooi heideveld gezien. Toen Chiel er aan begon was zijn doelstelling: heide (zowel dop als struikheide) met die doelstelling is hij volledig geslaagd. Hij zou meer willen kappen als de gemeente financieel mee wil werken, maar dit ligt vrij moeilijk. Een klein deel vlak aan de Middenweg is eigendom van Jan Smit van de golfbanen aldaar. Ik meende nog een nachtzwaluw gezien te hebben, maar zeker weet ik het niet. Daarna zijn we via een ander pad weer naar het beginpunt gelopen. Iedereen vond het een prachtige wandeling, met mooi weer erbij. Nadat we iedereen bedankt hadden voor hun deelname en Chiel Ningbers voor de manier waarop hij aan dit beheer was begonnen en hoe hij het heeft uitgevoerd en hier nog mee bezig is . We besloten de wandeling met lekkere warme koffie en iets lekkers, verzorgd door Gerrit kollenstaart. Met de mededeling van Chiel dat hij hoopt nog vaak terug zullen komen, gingen wij voldaan naar huis..
9
De natuur van Nederland Johan Treep Op maandag 18 januari komt dhr. Jelle van de Maat bij het IVN Den HamVroomshoop met een lezing over de natuur van Nederland. Hij vertelt met woord en beeld over het landschap en het dierenleven in Nederland. Aanvang 20.00 uur in het gebouw van Scouting Azoelen Veldsweg 8 te Den Ham. Niet leden betalen €3 als bijdrage in de kosten. Het belooft een mooie avond te worden.
Winterwandeling Loes Lievers Zaterdag 13 februari gaan wij een winterwandeling maken bij de Sprengenberg. We wandelen dan een rondje om de Palthetoren. Hennie Bouwhuis, zeer actief lid, vrijwilliger en gids van de IVN Hellendoorn Nijverdal heeft aangeboden deze excursie te willen leiden. Hij is zeer goed op de hoogte van dit gebied en zal er ons veel over weten te vertellen. Ook wil hij proberen of hij ons op die dag met koffie kan ontvangen in Informatieschuur De Pas van Natuurmonumenten. Van hieruit starten wij de wandeling. Eén en ander moet nog definitief vastgesteld worden, maar de wandeling doen we in ieder geval daar.
Het land van de Dinkel door Eddy Oude Vossehaar Dick Molenkamp Op 21 maart komt Eddy Oude Vosselaar bij ons. Een avond op reis door “Het land van de Dinkel”, foto’s, verhalen en humor. Eddy is een ras verteller die zijn boeiende verhalen verpakt met die heerlijke typisch Twentse Finkeriaanse droge humor, vaak in dialect. Bovenal is Eddy een zeer vakkundige fotograaf die je met zijn prachtige foto’s meevoert door het land van de Dinkel. Zijn foto’s zijn stuk voor stuk een “gedicht in verstild licht”. De gewoonste taferelen weet Eddy op heel bijzondere wijze weer te geven met zijn foto’s. Samen met de verhalen en de humor staan ze garant voor een onvergetelijke avond
10
Fluisterboottocht Dick Molenkamp Op 25 juni 2016 gaan we weer een tocht met fluisterbootjes maken. Nu vertrekken we vanaf Schuilenburg en varen richting Hellendoorn. We hebben 6 bootjes kunnen huren. Aangezien er 4 personen in een bootje kunnen, hebben we plaats voor 24 personen. De tocht duurt 2 uur en halverwege gaan we lunchen. De lunch wordt verzorgd door Ron en Martina van de 7 Zaligheden. De kosten per persoon bedragen 5 euro. Dit is voor het varen en de lunch. Aanmelden moet voor 1 juni 2016 d.m.v. het betalen van 5 euro per persoon en moet voldaan worden aan Dick Molenkamp. Hier geldt: wie het eerst komt, het eerst maalt!!!
IJsland 1 Tineke Steenvoorde Als we in het vliegtuig boven IJsland cirkelen, neemt meteen de magie van het land bezit van ons. Blauw met wit bedekte bergen glinsteren in de zon en turquoise rivieren dooraderen het land. Langs de kust een donkere strook strand die de afscheiding vormt met de omringende zee die ook al alle kleuren blauw vertoont die je maar bedenken kan. Als we landen blijkt de hele luchthaven omgeven door velden blauwe lupinen die bijna naadloos overgaan in de blauwe lucht. Per bus bereiken we Reykjavik. Hier blijven we een dag om wat cultuur op te snuiven. We vergapen ons aan de prachtige gebouwen, maar we komen voor de bergen. Als we dus de volgende dag in de bus stappen heb ik het gevoel alsof ik op schoolreisje ga. Ik word niet teleurgesteld. Zolang we nog op de rondweg rijden is het landschap groen maar als we afslaan naar het binnenland gaat de weg over in lava gruis en rivieren waar de bus gewoon doorheen rijdt. We zien de Hekla opdoemen aan de horizon achter de donkere as woestijnen. De bergen er omheen zijn nog bedekt met sneeuw. Vlak voor Landmanalauguar, onze eerste kampeerplaats, gaan we nog even door een heel brede rivier maar daarna zijn we op de plek waar onze tocht gaat beginnen. Een kale vlakte waar we vanwege de wind onze tentharingen zekeren met grote stenen. We gaan de omgeving verkennen. Er loopt een riviertje met warm water langs de kampeerplaats maar nu is het te koud om
11
er in te gaan. We gaan aan de wandel en als na een uurtje de wind is gaan liggen lopen we al tussen kleurige bergen, fumarolen en sneeuw. Alles waar we voor komen schijnt op deze plaats bij elkaar te komen. We besluiten dan ook snel om hier eerst een dag te blijven en een dag wandeling te maken in dit gebied. Goed idee. De eerste wandeling is overweldigend mooi. De kleuren van de bergen vergeet ik nooit meer. Oker, rood, blauw en groenig van steen. Sommige bergen vertonen al die kleuren in strepen die zijn ontstaan door de hitte van de vulkanen en het ijzer of zwavel houdende steen. We lopen ook over grote stukken met obsidiaan, een zwarte, glasachtige steen, soms dooradert met een rode kleur. Ook dit ontstaat door verhitting tijdens de uitbarstingen van vulkanen. We lopen door de stoomwolken van fumarolen waar je het water soms in ziet koken en borrelen. Overal ruik je een lichte zwavel geur maar het is te vluchtig om onaangenaam te zijn. Als we terug zijn is de zon doorgebroken en halen we snel de badpakken tevoorschijn zodat onze spieren zich kunnen ontspannen in de warme bron. Wat een luxe, luieren in warm water met een bloemenveld naast je en besneeuwde bergen als achtergrond. Wat wil een mens nog meer?
12
Toch gaan we de andere dag op pad om nog meer te zien. Geen dag is hier het zelfde en iedere etappe heeft weer een verrassing. Veel sneeuw. Je loopt over de besneeuwde bergen en aan de andere kant is de sneeuw gesmolten door de warmte van de grond en zie je bizarre vormen in de sneeuw, ontstaan door warme stoom die omhoog stijgt. Veel afwisseling want zo’n warme kant heeft stukjes begroeiing en dan sta je opeens tussen de alpenplantjes of dikke kussens mos. Het is flink klimmen en dalen tijdens deze tocht, in de sneeuw valt dat niet altijd mee omdat het af en toe ook motregent. Maar de uitzichten zijn zo mooi dat we er alles voor over hebben. Na een nachtje slapen kan je de volgende dag weer alles aan omdat je zo nieuwsgierig bent wat je nu weer zal beleven. Iedere dag denk je: zo mooi als vandaag kan het niet meer worden maar de andere dag is het anders en niet te vergelijken mooi. Prachtige planten komen we tegen op kleine reepjes groen, een bijzonder wilgenroosje, kleine plant, grijze blaadjes en de bloemen net zo groot als ons eigen wilgenroosje dat een meter hoog langs de slootjes staat. Verder twee soorten orchideeën, gentianen, wintergroen. Ik stop er mee, anders wordt het een lange lijst. Als we uren over een asvlakte lopen worden we opgeschrikt door een kudde paarden. Het zijn er minstens honderd met misschien vijf begeleiders er bij. Het lijkt wel wild west, maar ze blijven keurig bij elkaar. Bij de ravijnen wordt het griezelig. Er hangen wat touwen dus het is wel te doen maar mijn zus doet voor de zekerheid toch maar een stuk half zittend. Ging prima zei ze maar ze had niet in de gaten hoe haar broek er van achteren uit zag. Bij de volgende sneeuwbergen moeten we sneeuw smelten om aan water te komen. Het duurt wat langer maar de koffie smaakt des te lekker. In de pas, waar we nu door moeten kunnen we niet kamperen. Te veel sneeuw. Voor het eerst slapen we in een hut. Zestien man in een ruimte maar het gaat prima. Bovendien hebben we een zanger als huttenbaas. Hij zingt prachtige IJslandse liederen waar je de sfeer van de bergen en gletsjers in hoort. Bij een bekent IJslandslied zingt een van de vrouwen mee. Ze heeft een prachtige stem die goed samen gaat met die van de huttenbaas. Daarna is het heerlijk slapen. Om zeven uur wekt de zon ons, alles schittert buiten zodat we binnen een paar minuten buiten zijn om er van te genieten en foto’s te maken. Niet te geloven zo mooi! Verslag 2 van deze reis in de volgende Duizendknoop.
13
Enkele foto’s van de paddenstoelen wandeling Dhr Bonkestoter en Dhr Molenkamp
14
Snertwandeling 12 december 2015 Henk uut VJenne Langzaam druppelen de wandelende snerteters bij het Party centrum binnen. Het begin punt van de wandeling door het Zandstuve bos. Tot mijn grote schrik hebben een 3-tal leden hun midwinterhoorn mee genomen. Dus van een stille tocht zal er ook dit jaar weer geen sprake zijn. En de kans dat er door trilling in de luchtlagen regen komt is ook deze keer vrij groot. Als het tijd is gaan we onder aanvoering van de “bosoudste” op weg. We worden met de klank van de midwinterhoorn het bos in gestuurd. Het eerste wat me te binnen schiet: “Jan Klaassen was trompetter in het leger van de Prins”. Halverwege gaan we links af en weer klinkt de hoorn, deze is wat lager een bashoorn. We lopen langs een eik die ten prooi is gevallen aan de honingzwam en/of zwavelkop je mag zelf kiezen. We zien nog een tandzwam en heel veel bomen. We lopen al zigzaggend over het pad nog dieper het donkere bos in. Het Zandstuve bos veranderd langzaam in een modderpoel. Het bos wordt dichter en donkerder in de verte klinken geluiden van wolven en wilde beren. En hier en daar zien we flitsen van “Witte Wieven”. Op de grond kruipen “Takke Wieven” deze staan er om bekend dat ze in je kuiten bijten. Er wordt weer op de hoorn geblazen misschien schrikken de beesten en de “Wieven” hier wel van. We gaan links af, rechts af toch nog wel groot zo’n
15
bos. Ook de modderpoelen worden steeds groter. Na een ½ uur gelopen te hebben slaat het noodlot toe het begint te regenen. Het blazen op de midregenhoorn is ook deze keer niet zonder gevolgen. Als we het enge donkere bos uit komen staan we voor de grote stille heide. Als ik rechts af kijk zie ik in de verte het Party centrum, gelukkig we zijn niet verdwaald. En zo te zien is er ook niemand opgegeten door de wilde dieren. Vanaf de parkeerplaats rijden we naar de Zeven Zaligheden, snert eten en wijn drinken. Bij aankomst worden we hartelijk verwelkomt door Ron. We doen ons te goed aan de snert en wijn. We kijken terug op een zeer geslaagde wandeling en heerlijke snert. Het is goed vertoeven bij de Zeven Zaligheden. Tip voor volgend jaar laat de midwinterhoorn thuis, misschien houden we het dan droog.
Jeugdherinneringen -1Annie Tepper Melken in de zomer Tot ongeveer 1954 hadden mijn ouders een gemengd bedrijf. ’s Zomers liepen de koeien in de wei. Ze werden twee keer per dag gemolken. Dat was het werk van vader. Het melken werd met de handen gedaan. Alvorens het melken begon werden de uiers met een vochtige doek schoongemaakt. Om onder de koe te gaan zitten had Vader een laag melkkrukje met één pot gemaakt. Dat krukje zette hij schuin, zodat hij in balans bleef. De melkemmer werd ook een beetje schuin naar hem toe gezet. Zo kon hij al melkend de melk precies in de emmer laten stromen. Daarna werd de verse melk door een teems (zeef) in de melkbus gegoten. De teems was van koper gemaakt. De eigenlijke zeef was van kopergaas. Er werd een vlies op de zeef gelegd. Daarin bleven de ongerechtigheden achter. Nog vroeger werd een doek als zeef gebruikt. De fiets was het vervoermiddel voor de melkbussen. Als het mooi weer was ging ik voor schooltijd vaak mee naar het land. Het was heel stil, alleen de vogels meldden zich met ochtendgezang. Het was nog een beetje mistig. Soms zag je alleen de poten van de koeien. Je hoorde ztt, ztt, de melk in de emmer spuiten. De koeien waren nieuwsgierig en gingen in je buurt grazen. In de wei lag een liksteen, een massief blok zout. Omdat in het natuurlijk voedsel niet genoeg natrium zit was dit noodzakelijk. Daarnaast kregen ze veekoeken als bijvoeding. Daar hing een beetje een weeïge geur aan. De kerkklok van de Nederlands Hervormde kerk
16
sloeg, dat maakte de sfeer compleet. De melk werd door de melkrijder naar de zuivelfabriek in Den Ham vervoerd. Een enkele keer mochten wij mee op de melkwagen. Het was een mooie tijd, maar elke tijd heeft zijn charme.
Roofvogelcursus voorjaar 2016 In het vroege voorjaar van 2016 wordt een Roofvogelcursus georganiseerd. IVN Rijssen-Enter en IVN Markelo organiseren deze cursus in samenwerking met roofvogelkenners Ronny Hullegie en Eef Jansen van Vogelwerkgroep Midden Overijssel. In deze cursus hopen we veel te leren over het herkennen en het gedrag van de verschillende roofvogels die in Nederland voorkomen. Ook hopen we in de praktijk met elkaar zoveel mogelijk van deze vogels te kunnen spotten! De cursusavonden zijn op 28 januari; 4, 18 en 25 februari (11 februari niet) en worden gehouden in de Boerderieje, Oosterhofweg 51 in Rijssen. De avonden beginnen om 19:30 en duren tot ongeveer 21:30. Eén veldexcursie wordt gehouden op zaterdag 5 maart. Met elkaar hopen we dan veel roofvogels te kunnen ontmoeten op de Sallandse Heuvelrug. Deze excursie start om 9:00 en zal ongeveer tot achterop de ochtend duren. De totale kosten voor deze cursus zijn €30,- (IVN-leden €25,-). Aanmelden voor deze cursus kan door middel van een mailtje naar
[email protected], vóór 9 januari 2016. Maximaal kunnen 25 deelnemers meedoen, en vol = vol. We hopen dat u ook meedoet en met ons komt leren over de snelle, vliegende jagers die u tegen kunt komen!
17
Programma januari za 16, 9.30 uur Werken in de natuur. Partycentrum De Zandstuve, Dennenweg 11 Den Ham. ma 18, 20.00 uur Presentatie door Jelle van de Maat over de Natuur in Nederland. Scouting Azoelen, Veldsweg 8, Den Ham. februari za 6, 9.30 uur Werken in de natuur. Partycentrum De Zandstuve, Dennenweg 11 Den Ham. za 13, 9.00 uur Winterwandeling op de Sprengenberg. Met Wim en Loes Lievers. De Rank, Brinkstraat 6, Den Ham. ma 15, 20.00 uur Algemene ledenvergadering. Scouting Azoelen, Veldsweg 8, Den Ham. maart za 12, 9.30 uur Werken in de natuur. Partycentrum De Zandstuve, Dennenweg 11 Den Ham. ma 21, 20.00 uur Presentatie door Eddy Oude Vossehaar over Het Land van de Dinkel. Scouting Azoelen, Veldsweg 8, Den Ham.
18
Kogelwerper
Oesterzwam in winterse sferen
19
20