Inhoudsopgave
1) Zet uw medewerkers in beweging.
2) Aandacht voor gezondheid: de feiten
3) Starten met gezondheidsmanagement
4) Activiteiten
5) Best practice: Maetis Monday
5.1) Starten 5.2) Thema
5.3)
Interne communicatie
5.4)
Voorbeeld draaiboek
1) Zet uw medewerkers in beweging. “Pff, niet weer hé”, denkt Karel. Vorige week was de lift ook al stuk en moest hij met de trap omhoog. Tien jaar geleden rende hij gemakkelijk de trap op. Nu komt hij kortademig boven. Karel weet heel goed dat zijn leefstijl te wensen over laat. Hij meldt zich ook steeds vaker ziek. Niet omdat hij echt ziek is. Maar hij is vaak gewoon moe na een periode van hard werken. Herkenbaar? Misschien niet bij uzelf, maar de kans is groot dat sommige medewerkers minder fit zijn dan eigenlijk gezond is. En dat is jammer. Als werkgever kunt u eraan bijdragen dat uw medewerkers fitter worden. Door goed te zorgen voor uw mensen. Zodat uw mensen goed kunnen zorgen voor uw organisatie. Met deze whitepaper heeft u een concreet programma in handen waarmee u zelf uw medewerkers bewuster kunt maken van een goede gezondheid. Het programma is naar eigen wens in te richten en zelf uit te voeren. Het gezondheidsprogramma is bedacht en uitgevoerd door onze zusterorganisatie MaetisArdyn. MaetisArdyn is een landelijke dienstverlener met diensten en producten op het gebied van gezondheidsbevordering, verzuimbegeleiding, interventies en re-integratie. Een jaar lang volgden de medewerkers van Maetis geheel vrijblijvend workshops betreffende een gezonde levensstijl. Het resultaat is nu een jaar later nog steeds zichtbaar. Het fietsenhok is voller dan ooit, in de kantine is een saladebar gekomen, de medewerkers gaan regelmatig lunchwandelen en de lift wordt bijna niet meer gebruikt. Gelijk van start? Blader dan snel door naar pagina 6. Wilt u liever zelf eerst uw bewustzijn vergroten over het belang van een goede gezondheid? Start dan met lezen op pagina 3.
Tip Laat de directie en de leidinggevenden in uw organisatie het goede voorbeeld geven: leef gezond. Dat inspireert uw medewerkers om ook aan hun gezondheid te werken. Het heeft weinig zin om medewerkers aan te sporen gezonder te leven, als de directie en leidinggevenden er zelf niets aan doen
2) Aandacht voor gezondheid: de feiten Binnen organisaties is steeds meer aandacht voor de gezondheid van medewerkers. Verstandig, want gezonde medewerkers zitten beter in hun vel, presteren beter en zijn langer duurzaam inzetbaar. Helaas is de aandacht voor gezondheid niet altijd even vanzelfsprekend.
Enkele belangrijke feiten •
Uit onderzoek blijkt dat mensen met overgewicht bijna twee maal vaker verzuimen dan mensen met een normaal gewicht en eerder arbeidsongeschikt raken door hart- en vaatziekten en rugklachten.
•
Geschat wordt dat 10% van het verlies aan productiviteit door ziekteverzuim veroorzaakt wordt door overgewicht.
•
Van de Nederlandse mannen heeft 47% overgewicht, van de vrouwen 38%.
•
Gemiddeld genomen denken we dat we gezond eten. Uit onderzoek komt een ander beeld naar voren: we weten het wel, maar doen het niet: 80% weet het, 20% eet het.
•
Gemiddeld kost een ziektedag een bedrijf al snel € 200 per dag.
•
Slechts 8% van de Nederlandse bevolking haalt de dagelijkse norm voor gezond bewegen.
•
Uit onderzoek van TNO blijkt dat sportende werknemers de helft minder verzuimen dan hun niet-sportende collega’s. Over vier jaar gezien verzuimen sporters gemiddeld ruim 20 dagen minder.
Feiten over 50-ers volgens het Rijks Instituut Volkgezondheid en Milieu (RIVM) •
33% rookt
•
90% eet te vet
•
50% beweegt te weinig
•
40% is te zwaar
•
15% heeft een te hoge bloedddruk
•
20% heeft een te hoog cholesterolgehalte
Vergelijking sporters – niet sporters ( onderzoek TNO, 2002) Sporters: •
Functioneren beter op het werk
•
Hebben minder burn-out klachten
•
Verzuimen minder
3) Starten met gezondheidsmanagement De feiten uit hoofdstuk twee spreken voor zich: elke organisatie is gebaat bij gezonde medewerkers en medewerkers die actief met hun gezondheid bezig zijn. Het voeren van actief beleid op gezondheid van medewerkers noemen we gezondheidsmanagement. U kunt gemakkelijk zelf starten met gezondheidsmanagement door de volgende vier stappen te doorlopen.
Stap 1)
Visie formuleren
Voordat u begint met gezondheidsmanagement is het aan te raden een eigen visie te formuleren op gezondheid. In onze visie zien we gezondheid als de combinatie van fysieke, mentale en sociale gezondheid. Onze eigen gezondheidsmanagementprogramma’s richten we dan ook altijd zo in dat deze drie aspecten aan bod komen. Dit is ook wat MaetisArdyn heeft gedaan tijdens het gezondheidsprogramma Maetis Monday (zie ook: best practice, pagina 8).
Stap 2)
Doelen vaststellen
Het is belangrijk om te weten wat u wilt bereiken met gezondheidsmanagement. Een duidelijke omschrijving van doelen voorkomt onnodige kosten, tijd en inzet. U kunt bijvoorbeeld kiezen voor het voorkomen van verzuim en het verhogen van de productiviteit. Al naar gelang de gekozen doelen kiest u de aanpak conform uw visie.
Stap 3)
Breedte aanpak bepalen
Stel dat uw visie op gezondheid bestaat uit een combinatie van fysieke, mentale en sociale gezondheid. Dan kunt u bijvoorbeeld kiezen voor beweging en/of voeding. Is vooral overgewicht een belangrijke issue binnen uw organisatie? Kies dan voor een aanpak die de bewustwording over het belang van een gezond voedingspatroon combineert met een laagdrempelige activiteit zoals lunchwandelen.
Stap 4)
Een actieplan opstellen
Op basis van de breedte van uw aanpak maakt u een actieplan. Stel u zelf hierbij vragen zoals: wat zijn aansprekende activiteiten voor mijn medewerkers? (Vraag het de medewerkers zelf of de ondernemingsraad) Wat is het budget? Hoeveel tijd mag het kosten? Etcetera. Stel dat u bij punt drie heeft gekozen om overgewicht aan te pakken. U kunt dan bijvoorbeeld beginnen met het invoeren van een balansdag in de kantine, het openen van een saladebar of trakteer de medewerkers op een workshop smoothies maken. Wilt u meteen beginnen met activiteiten? Blader dan door naar de volgende pagina voor drie gezonde en laagdrempelige activiteiten waarmee u snel kunt beginnen Meteen beginnen met een gezondheidsmanagementprogramma? Op pagina acht vindt u de best practice van MaetisArdyn: Maetis Monday
Voordelen Het voeren van beleid op gezondheidsmanagement kan de volgende voordelen opleveren:
Werkgever
Medewerker
Merkt dat de personeelstevredenheid stijgt
Krijgt een betere weerstand
Heeft minder uitval door afname psychische klachten
Voelt zich fit en vitaal
Heeft minder uitval door afname bewegingsklachten
Verzuimt minder
Ziet het ziekteverzuim dalen
Is minder gestresst
Bespaart op de verzuimkosten
Is alerter op het werk
4) Activiteiten Hieronder volgen een aantal activiteiten waar u al snel mee kunt beginnen. De activiteiten zijn laagdrempelig en vergen weinig tot geen (extra) kosten.
Fietsen Nederlanders zijn gek op fietsen. Fietsen heeft onze voorkeur boven reizen met openbaar vervoer. Niet zo verwonderlijk. Want de fiets brengt ons snel op de plaats van bestemming. Bovendien is fietsen goed voor de gezondheid en zorgt voor ontspanning. Enkele feiten: •
Regelmatig fietsen verhoogt de fitheid met 13%.
•
Dagelijks 30 minuten fietsen op een gemiddeld tempo van 18 km/u levert 150 kcal extra verbruik op (boven stilzitten). Dat zijn ongeveer de kilocalorieën van een kroket.
•
Fietsen is goed tegen luchtverontreiniging. Een organisatie die woon- werk verkeer met de fiets promoot werkt gelijk aan zijn MVO-beleid (maatschappelijk verantwoord ondernemen).
•
Fietsers verzuimen minder dan niet-fietsers.
Er zijn landelijke campagnes waaraan u als bedrijf kunt meedoen, kijk bijvoorbeeld op: www.nationalefietsprojecten.nl. Voor een fiets van de zaak bestaat een aantrekkelijke fiscale regeling voor zowel organisatie als medewerker. Kijk voor meer informatie op: www.heelnederlandfietst.nl
Lunchwandelen Inspiratie, creativiteit en beweging zijn nodig om goed te presteren op het werk. Even de benen strekken als je een antwoord nodig hebt op een complex vraagstuk doet vaak wonderen. De bloedsomloop komt op gang, de longen vullen zich met frisse lucht en de hersenen krijgen een kick-start. De lunchpauze op het werk is een ideale gelegenheid om, samen met collega’s, even de benen te strekken. Vaak zijn er verrassend mooie plekken in de omgeving. En wie iedere werkdag een half uur gaat lunchwandelen voldoet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Die norm is tenminste vijf dagen per week 30 minuten matig intensief bewegen, zoals het maken van een stevige wandeling. Kijk voor meer informatie op: www.lunchwandelen.nl
Micropauzes Een micropauze is een pauze van misschien maar één of twee minuten. Even de benen strekken en de rug rechten doen wonderen voor lichaam en geest! Zet daarom de printer eens wat verder in de gang of laat uw medewerkers hun eigen koffie halen. Regelmatig een micropauze vermindert de kans op RSI en bewegingsklachten. En het mooie ervan? Het kost u niks extra’s.
Tip Mensen hebben altijd excuses om niet te sporten, maak het dus zo laagdrempelig mogelijk: ga sporten in lunchtijd of vlak na het werk. Zorg bovendien dat mensen het samen doen, dat zorgt voor sociale controle en dus minder afvallers.
5) Best practice: Maetis Monday U wilt goed zorgen voor uw mensen. Daarom bent u van plan om te beginnen met gezondheidsmanagement of het ontplooien van soortgelijke activiteiten. En waarom ook niet? Gezonde medewerkers maken immers het verschil. Een mooi voorbeeld van een gezondheidsmanagementtraject is het initiatief “Maetis Monday”. Een jaar lang organiseerde een groep medewerkers van MaetisArdyn maandelijks voor hun collega’s een leuke, actieve lunchworkshop van een uur. De kosten van een gezondheidsproject voor en door medewerkers zijn relatief beperkt, doordat het door eigen medewerkers en op de eigen kantoren wordt georganiseerd. De tijd dat medewerkers besteden aan de organisatie verdient zich terug. Het verhoogt hun betrokkenheid bij de organisatie en is goed voor de teambuilding. We hebben voor u het concept uitgewerkt als ‘best practice’. U kunt het gebruiken ter inspiratie voor uw eigen gezondheidsprogramma of gewoon als leidraad.
5.1) Starten 1
Stel een team samen om het gezondheidsproject te bedenken en uit te werken. Om tot leuke ideeën te komen en draagvlak te krijgen, is het goed als deze mensen van verschillende afdelingen afkomstig zijn. Ook is het slim om een projectleider aan te wijzen.
2 Geef het project een aantrekkelijke naam voor aandacht en en herkenbaarheid. Wij hebben gekozen voor MaetisMonday vanwege de alliteratie en de maandelijkse aftrap op maandag. 3 Goede interne communicatie met een herkenbare uitstraling is van groot belang om uw medewerkers voor het project te enthousiasmeren. Dit geldt voor zowel de communicatie voorafgaand aan de activiteit als daarna, bijvoorbeeld met foto’s. Ter inspiratie treft u achterin dit document een aantal voorbeelden aan van de interne communicatie van het project Maetis Monday. 4 Een goede voorbereiding is het halve werk. Door een basisdraaiboek te maken met daarin per activiteit de praktische zaken verloopt de activiteit soepel en weet iedereen uit het team waar hij aan toe is. Een voorbeeld van een draaiboek is toegevoegd.
5.2) Thema U kunt kiezen voor een centraal thema. Binnen MaetisArdyn is gekozen om meerdere thema’s de revue te laten passeren. Elk kwartaal stond een ander thema centraal. In het eerste kwartaal was het thema bewegen. Met de slogan “Ga los tijdens Maetis Monday!” werden workshops over lunchwandelen, dansen en fietsen georganiseerd. In de zomermaanden was het de beurt aan het thema teamspirit. Hierbij was één van de onderwerpen de balans tussen werk en privé. In de herfst en winter kon men workshops over voeding en relaxen volgen.
5.3) Interne communicatie Bij een programma als Maetis Monday is de interne communicatie erg belangrijk. Binnen MaetisArdyn werden de medewerkers via diverse kanalen op de hoogte gebracht van het programma.
Tip Overleg eens met uw cateraar of u een of twee maal per week een balansdag kunt invoeren. De frituur blijft uit en snacks worden vervangen door salades en gezonde sandwiches. Organiseer ook eens een workshop gezonde sandwiches of smoothies maken. Uw medewerkers maken dan hun eigen gezonde lunch. Wellicht dat zij het thuisfront er ook mee inspireren
Voorbeeld 1 - bericht intranet aan het begin van het traject Maetis Monday Iedere eerste maandag van de maand om 12.00 uur gaat de landelijke sirene. Het startsein! Dit houdt in dat er gedurende het jaar voor alle medewerkers leuke lunchworkshops worden gehouden op de regiokantoren en het hoofdkantoor. Op 6 april van 12.00 uur tot 13.00 uur nodigen we je van harte uit voor de eerste Maetis Monday.
Maetis inspireert en faciliteert gezond en plezierig werken! De formule voor Maetis Monday is bedacht en opgezet door het team gezondheidsmanagement vanuit Maetis Nexxt Level *. Het doel van Maetis Monday is de medewerkers inspireren om gezond en plezierig te werken.
Jaarkalender Zet de onderstaande data alvast in je agenda!
Voorjaarsactie: MaetisMonday Beweegweken ·
6 april
– thema bewegen
·
4 mei
– thema dansen
·
8 juni
– thema fietsen
Zomeractie: MaetisMonday Teamspiritweken ·
6 juli
– thema work/life balance
·
3 augustus
– thema collegiaal gedrag
·
7 september
– thema laddercompetitie
Herfstactie: MaetisMonday Voedingsweken ·
5 oktober
– thema verleiden
·
2 november
– thema koken
·
7 december
– thema drinken
Winteractie: MaetisMonday Relaxweken ·
4 januari
– thema werkplezier
·
1 februari
– thema hersengym
·
1 maart
– thema oosterse kunsten
We kunnen helaas niet iedereen direct betrekken We realiseren ons dat het niet voor iedereen mogelijk is om alle Maetis Monday bijeenkomsten mee te maken. Bijvoorbeeld omdat er bezetting moet zijn voor telefoontjes of omdat je werkt op locatie bij de klant. Daarom zullen we jullie allemaal op verschillende manieren op de hoogte houden van de activiteiten die hebben plaatsgevonden. Heb je een goed idee hoe we iedereen zo goed mogelijk kunnen betrekken bij Maetis Monday? Geef deze tip dan door aan de contactpersoon van je regio.
Waar moet je zijn voor vragen of tips? Voor vragen of tips kun je terecht bij onderstaande contactpersonen uit de projectgroep: ·
xxx (contactpersoon regio noordwest)
·
xxx (contactpersoon noordoost)
* Maetis Nexxt Level bestond uit deelprojectgroepen die knelpunten binnen de organisatie signaleerden en verbetevoorstellen
deden. Een van deze voorstellen groeide uit tot Maetis Monday.
·
xxx (contactpersoon zuidoost)
·
xxx (contactpersoon hoofdkantoor)
·
xxx (contactpersoon zuidwest)
Er zijn vijf teams van ambassadeurs aangesteld voor de organisatie in de regio’s en op het hoofdkantoor. Deze teams wisselen steeds van samenstelling. Heb je ook interesse om een keer mee te helpen? Geef dit dan door aan de contactpersoon van je regio. Tot Monday!
Voorbeeld 2 - E-mailbericht vanuit directie Beste collega, In de zomer genieten veel collega’s van een welverdiende vakantie. Maar ook als je lekker doorwerkt, kun je energie en inspiratie opdoen… In juli, augustus en september gaat Maetis Monday namelijk gewoon door! Elke eerste maandag van de maand staat “Teamspirit” centraal. Je bent van harte welkom om mee te doen! Kijk op intranet voor meer informatie. Fijne zomer. Tot Monday!
Voorbeeld 3 - Posters in de panden (per kwartaal) Om het kwartaal thema onder de aandacht te brengen. Hebben we posters laten ontwerpen. Deze posters werden door de ambassadeurs opgehangen. Onderstaande posters zijn ontworpen door een vormgever. Heeft u hier geen budget voor? Vraag dan een medewerker die handig is met Word of Photoshop om posters te ontwerpen. Hiermee creëert u gelijk draagvlak binnen de organisatie.
* Maetis Nexxt Level bestond uit deelprojectgroepen die knelpunten binnen de organisatie signaleerden en verbetevoorstellen
deden. Een van deze voorstellen groeide uit tot Maetis Monday.
Voorbeeld 4 - Bannieren Elke eerste maandag van de maand klonk om 12 uur de Maetis Monday sirene door de gangen. Dat was het startsein voor een nieuwe Maetis Monday. Dezelfde dag stonden er in de hal twee bannieren om het programma extra onder de aandacht te brengen.
* Maetis Nexxt Level bestond uit deelprojectgroepen die knelpunten binnen de organisatie signaleerden en verbetevoorstellen
deden. Een van deze voorstellen groeide uit tot Maetis Monday.
5.4 Voorbeeld draaiboek Nr
Wat
Wie
Wanneer
1.
Inventariseren voldoende ambassadeurs voor 4 mei 2009 Ambassadeurs en regiomanager informeren over programma 4 mei 2009
Contactpersonen regio’s/HK
Week 17
2.
Lunch regelen per regiokantoor/HK (regiomanager maakt inschatting aantal deelnemers) Broodjes/melk of jus/fruit voor iedereen > verrassende samenstelling Kantine gaat dicht in Houten en Amsterdam, telefoon doorschakelen Beamer / laptop voor presentatie reserveren
Ambassadeurs
Week 17
3.
Enthousiaste collega met passie voor dansen werven als onderdeel van het programma
Ambassadeurs
Week 17
4.
Ruimte in het kantoor reserveren voor workshop dansen; inclusief geluidsinstallatie! Bij mooi weer kan ook buiten gedanst worden; rekening houden met muziek!
Ambassadeurs
Week 17
5.
Googlen om voor de 5 locaties workshop dansen te organiseren (bijv. nieuwe dansen zijn Zumba of Capoeira; overleg over de keuze eventueel met de regiomanager). Leg contact met een aansprekende locale dansschool of fitnesschool (zie ook punt 12.) Budget max. € 10,- per persoon.
Ambassadeurs
6.
Ontwikkelen promotiemateriaal / communicatie acties Intranet aankondiging (27/04) Digitale nieuwsbrief week 18 (01/05) Stickers week 18
Week 17
7.
PowerPoint presentatie versturen naar projectleiders Gezondheid & Bewegen (gedragsverandering); inclusief filmpje
Week 18
8.
Pakket promotiemateriaal naar ambassadeurs in de regio’s/HK
Week 18
Voorbereiding op 4 mei a.s. in de ochtend Ruimte gereed maken met beamer/laptop en geluidsboxen. Banieren neerzetten Bijhouden aantal deelnemers per regiokantoor/HK
Ambassadeurs
Start Start sirene landelijk testalarm om 12.00 uur Iedereen naar de kantine/ andere ruimte van het regiokantoor/HK (aanjaagploeg met MM hesjes). Binnenkomst met Maetis Monday tune Aftrap door regiomanager’s - 2 min. Eventueel starten met een openingsdans door de passie collega(’s) 9.
Informatie PowerPoint presentatie over kwartaalthema Bewegen en specifiek over dansen – 12 min. Inclusief filmpje. Passie Enthousiaste collega uit de regio verteld over zijn/haar passie dansen – 5 min. Aan de hand van 1 of 2 digitale foto’s.
Week 17
Ambassadeurs
Regiomanager’s Week 19 4 mei ‘09 Projectleider’s IGM
Collega
Verleiding Dansworkshop op het regiokantoor – 25 min.
Allen
Lunch Lunch/drinken uitdelen – 10 min.
Allen
10.
Deelname % en eventuele ‘tops en tips’ doorgeven aan
Contactpersonen
Week 19
11.
Digitale nieuwsbrief – kort bericht met foto. Foto’s op Intranet
Week 20
Tinguely Xperts Papiermolen 26-30 3990 DK Houten
Tel 030 - 212 3890 Fax 030 - 212 3000 Bank 129.873.453
Web tinguely-xperts.nl Mail [email protected]
