H OOFD S TU K
2
Cornelis van de Ven
Cornelis van de Ven GEBOREN
08-07-1842 Nistelrode
OVERLEDEN 13-10-1906 Veghel, 64 jaar GEHUWD 26-02-1867 Johanna Driessen
KINDEREN
* 25-04-1842 Horst +30-04-1875 Lith, 34 jaar
(5) Kinderen: Til 1867-1959, Martinus 18691922, Toontje1871-1964, Willem 1873-1947 en Sjef 1875-1952
C o r n e l i s , d e t w e e d e b a k k e r 1842 | 1906
PAG
13
Maasdijk, Lith
Een onderdeel van de trouwakte (1867) van Cornelus van der Ven met Johanna Driessen. Hij tekent hier met “Cornelis”.
warme toewijding De geschiedenis van familiebedrijf Van de Ven
2.1 Cornelis, de grote onbekende In 1983 ging Jef voor de eerste keer met zijn vader, Cor van de Ven, op pad om de levensloop van Cornelis te volgen. Nooit heeft Cor zijn opa gezien en zijn vader Willem vertelde nooit iets over zijn opa Cornelis. Cornelis van de Ven was een grote onbekende. Daarom gingen Jef en vader Cor samen naar gemeentehuizen om het spoor te gaan volgen, dat begon in Nistelrode, de geboorteplaats van Cornelis. Al snel gingen Anna (een zus van Cor) en haar zoon Egi mee op stap. Dit waren geweldig dagen. Als we een gemeentehuis bezochten, werden we meestal zeer enthousiast ontvangen door de ambtenaar die als taak had het gemeentearchief op orde te houden. Hij was blij, dat er eens iemand echt belangstelling had voor “zijn archief” en daar vragen over had. Onder het genot van een kopje koffie hebben we veel informatie verzameld. Zo trokken we heel Brabant door: van Nistelrode naar Lith, Breda, Bergen op Zoom, Fijnaart enzovoorts, tot uiteindelijk Veghel, waar Cornelis is overleden. Achteraf blijkt dat Cor zijn opa Cornelis nooit heeft kunnen zien, omdat opa was gestorven voordat hij werd geboren. 2.2 De levensloop van Cornelis 1842 Cornelis in Nistelrode geboren, waarschijnlijk op het adres “Weijen 113”, want in 1844 staat hij ingeschreven op dit adres. Het was een boerderij, bakkerij en winkel. Cornelis, de jongste in het gezin, had acht broers en zussen. In de geboorteakte heet Cornelis “Cornelus” en zijn vader Martinus “Martinus van der Ven”. Dat betekent dat hij officieel heet: Cornelus van der Ven. Zelf schrijft hij Cornelis en de r wordt ook snel losgelaten. 1860 8 november. Als Cornelis 18 jaar is, overlijdt zijn moeder Catharina van Drunen, 65 jaar oud. Een half jaar later wordt Cornelis, van beroep broodbakker, “ingelijfd” bij het 5de Regiment Infanterie. Hij werd lid van de “Nationale Militie Provincie Noord-Brabant, lichting 1861”. Vijf jaar later, op 30 mei 1866, werd hij “uit hoofde van volbrachte dienst” ontslagen. 1867 Op 26 februari trouwt Cornelis in Nistelrode met Johanna Driessen. Zijn schoonvader Willem Driessen was “slagter” in Horst.Drie maanden na het huwelijk, op 6 juni, verhuist Cornelis van het ouderlijke huis in Nistelrode naar de “Dijk B 70” in Lith. Hij werd daar broodbakker en ze kregen vijf kinderen. 1867 25 april. Volgens de koopakte 33, opgemaakt door notaris Frijlinck, heeft Cornelis van de Ven, broodbakker te Nistelrode, gekocht van Johannes Vogels, broodbakker te Lith: 1. Een huis (waarin de bakkerij wordt uitgeoefend), erf, hof en schuur, aan de Maasdijk (sectie A nummer 230, 4 roeden, 38 ellen) en 2. Een tuin, in den Eng (sectie A nummer 269, 6 roeden, 90 ellen). Dit samen voor een bedrag van 2000 gulden. 1875 Zijn vrouw Johanna Driessen sterft op 30 april, negen dagen na de geboorte van Sjef. Cornelis blijft achter met vijf
C o r n e l i s , d e t w e e d e b a k k e r 1842 | 1906
PAG
15
kinderen: Til (8 j.), Martinus (6 j.), Toontje (4 j.) Willem (3 j.) en Sjef (net geboren). Een jaar later (01-05-1876) verhuist hij, weduwnaar met vijf kinderen, terug naar Nistelrode, Het Laar B5, daar waar zijn ongehuwde broer Adrianus (landbouwer) en diens ongetrouwde zus Petronella (winkelierster) wonen. Uit het boek “Nistelrode, van ’t Veer tot de Kapel” 2008: Het Laar B5.(vanaf 1890 Laar B4). In 1862 werd deze woning gebouwd door de gemeente voor de armendokter. Grond en bouwkosten 1825 gulden. De gemeente heeft op 07.10.1875 besloten om de dokterswoning, een huis , erf met tuin , groot 14 aren en 7 centiaren, staande en gelegen te Nistelrode op den
Het Laar B5, Nistelrode
Heuvel sectie C1951 en C771, te verkopen, omdat er sinds het in 1862 is gebouwd 3 armen- dokters hebben geprobeerd een goed lopende praktijk op te bouwen, maar ondanks gratis wonen en een toekenning van een jaar salaris van f 300,-, is er niet een dokter bereid gevonden om de praktijk voort te zetten. Het gemeentebestuur heeft tot openbare verkoop besloten omdat het huis te weinig huur opbrengt ten opzicht van de waarde. Adrianus en Petronella, kinderen van Martinus van de Ven en Catharina van Drunen, zijn de volgende bewoners, van 1873 tot 1906. Na het overlijden van Petronella komen in dit huis wonen Antonia van der Sande met haar man Herman Lenssen van beroep, winkelier, grossier en molenaar. Antonia is de dochter van Maria Anna van de Ven, zus van Cornelis. Het huis is in 1920 verbouwd tot een dubbel woonhuis. Na 101 jaar, in 1963, is het huis gesloopt. Op deze plaats zijn nu winkels gebouwd, Laar 14, 15 en 16. Tien dagen later (10-05-1876) gaan Til en Sjef naar Horst, wonen bij de familie Driessen, de ouders van moeder. Willem gaat naar de zus van Cornelis, Maria Anna van de Ven, de vrouw van Nicolaus van der Sande, molenaar, bakker en handelaar in Boekel. Martinus en Toontje blijven in Nistelrode wonen bij
warme toewijding Til van de Ven en Frans Kersten, slager in Horst
De geschiedenis van familiebedrijf Van de Ven
ome Adrianus en tante Petronella. Na het onderbrengen van zijn vijf kinderen
bij zijn familie, trekt Cornelis, een jaar later vanuit Nistelrode, de wijde wereld in... maar komt toch nog wel regelmatig thuis in Nistelrode. De resultaten van de speurtocht langs de vele gemeentehuizen: 1877-07-08
Cornelis gaat naar Breda, verbleef daar 8 maanden als bakkersknecht
1877-10-06
Bergen op Zoom, 7 maanden, bakkersknecht bij Van Zandvoort
1878-05-01
Fijnaart, 2 maanden, bakker
1878-07-09
Zevenbergen, 2 jaren, bakker
1880-07-30 Nistelrode, Laar B5, 3 maanden bij zijn broer Adrianus, zijn zus Petronella en zijn zoon Toontje. Zijn zoon Martinus was zes weken eerder naar Horst verhuisd, waarschijnlijk ook naar de familie Driessen 1880-10-18
St Antonis, 7 maanden, bij W. van Oorschot
1881-05-03
Boxmeer, 1 jaar, bakkersknecht
1882-04-29 Nistelrode, Laar B5, 3 maanden, woont weer bij zijn zus Petronella. Broer Adrianus was op 4 maart overleden. 1882-07-08
Breda, 7 jaren, bakkersknecht
1889-01-21
Nistelrode, Dijk 38, 4 jaren, gaat wonen bij Hendrikus Toelen, bakker
1893-03-16 reist met een passagiersschip, “Werkendam”, naar Noord-Amerika. En gaat via New York naar Greenbay, Wisconsin. Cornelis is dan 50 jaar, hij blijft 2 jaren in Amerika 1895-06
terug in Nistelrode, Laar B4, woont als bakker bij zijn zus Petronella, 9 jaren
1904-11-03
naar Veghel: het Liefdesgesticht
1906-10-13
overlijdensdatum van Cornelius in Veghel op een leeftijd van 64 jaar.
1906-12-22
zijn zus Petronella overleden (79 jaar oud)
Nabeschouwing Willem, 4 jaar oud, werd na het overlijden van zijn moeder als enige uit het gezin ondergebracht bij zijn tante Maria Anna in Boekel. Zij was getrouwd met Nicolaus van der Sande en had toen al twee kinderen: Antonia (16 j.) en Theodorus (13 j.). Zeven jaar later (1884) is Nicolaus gestorven. Blijkbaar waren de kinderen voldoende in staat om hun moeder te helpen in het bedrijf. Want uit het resultaat van de speurtocht blijkt niet, dat Cornelis (42 j.) een tijdje bij zijn oudere zus Maria Anna (57 j.) is komen wonen, om te helpen. De kleinkinderen hebben Opa Cornelis niet gekend, want hij was in 1906 gestorven. Kleinkind Piet was toen 2 jaar en Anna 1 jaar, de rest was nog niet geboren. Kon of wilde vader Willem nooit iets over Opa Cornelis vertellen...? 2.3 De kinderen van Cornelis 1 T il van de Ven (*14.12.1867 Lith, +25.09.1959 Horst, 91 j.) is opgegroeid vanaf haar 9e jaar in Horst bij de familie Driessen, de ouders van haar moeder. Daarom heette ze in Horst “Til Driessen”. Getrouwd met Frans Kersten, een slager in Horst. Ze kregen zes kinderen. Hun zoon Wim heeft het slagersbedrijf overgenomen. 2 M artinus van de Ven(* 03.03.1869 Lith, + 13.11.1922 Duiven, 53 j.) Hij, 7 jaar oud, is eerst bij de familie Van de Ven
C o r n e l i s , d e t w e e d e b a k k e r 1842 | 1906
PAG
17
Het gezin Toontje van de Ven, aannemer in Tilburg. V.l.n.r.: Cees, Dora, Toontje van de Ven, Sjaak, Nellie, Ke Appels, Truus en Johan
Martinus van de Ven, hoofdonderwijzer in Duiven
“De Zilvervos” aan de rand van de markt in Den Bosch. Het bedrijf was van Truus van de Ven en Jan Geloven
warme toewijding Sjef van de Ven, bakker in Sevenum
De geschiedenis van familiebedrijf Van de Ven
in Nistelrode gaan wonen, ome Adrianus en tante Petronella (broer en zus) en later (11 j.) naar de familie Driessen in Horst verhuisd. Hij is getrouwd met Dorothea Wansink en ze kregen zeven kinderen. Martinus werd hoofdonderwijzer in Duiven. Twee kinderen, Harrie en Theo, werden priester, de zogenaamde Heeromen van de familie. 3 T oontje van de Ven (*30.10.1871 Lith, +16.01.1964 Tilburg, 92 j.). Hij is vanaf 5 jaar gaan wonen bij zijn ome Adrianus en tante Petronella in Nistelrode. Getrouwd met Ke Appels, ze kregen 6 kinderen. Toontje was timmerman, aannemer in Tilburg. Zijn oudste zoon Johan heeft het aannemerbedrijf overgenomen. Zijn vrouw Ke Appels ging geld bijverdienen voor het gezin door “bont op sloffen” te maken en deze te verkopen. Vier kinderen: Kees , Sjaak, Dora en Truus hebben zich verSjef van de Ven, met dochters Nel en Mientje, voor zijn bakkersbedrijf in Sevenum
der ontwikkeld in het maken van bontkleding en de verkoop in grote bontzaken in Eindhoven, Tilburg en Den Bosch (o.a. “De Zilvervos” in Den Bosch van Truus van de Ven). 4 Willem van de Ven (*1873). Zie verder hoofdstuk 3. 5 S jef van de Ven (* 21.04.1875 Lith, +08.01.1952 Heel, 76 j.) Vanaf 1 jaar is hij ondergebracht bij zijn familie in Horst. Getrouwd met Thea Kessels en ze kregen vijf kinderen. Sjef heeft in 1905 nog een tijdje bij zijn broer Willem op De Logt gewerkt. Daarna had hij, ca. 25 jaar, tot 1938, een bakkersbedrijf in Sevenum, Peperstraat. Twee zonen zijn in het bakkersvak gestapt: Sjeng heeft her en der als bakkersknecht gewerkt, later had hij een taxibedrijf. Ger heeft ook een tijdje bij zijn oom Willem op De Logt gewerkt en daarna had hij een eigen bakkersbedrijf in Grubbenvorst, Jooststraat. In de oorlog heeft Sjeng veel en gevaarlijk verzetswerk gedaan. Zijn jongste zoon, Marcel, heeft ca. 14 jaar een bakkersbedrijf gehad in Sevenum, Markt 6.
C o r n e l i s , d e t w e e d e b a k k e r 1842 | 1906
PAG
19
warme toewijding De geschiedenis van familiebedrijf Van de Ven