Het verzorgen van de baby
Inleiding Binnenkort mag u met uw baby naar huis. Waarschijnlijk voelt u zich in het begin nog een beetje onwennig bij het verzorgen van uw baby. In deze folder geven wij u daarom een paar tips voor de eerste weken. Borstvoeding • hoeveelheid De meeste pasgeboren baby’s hebben behoefte aan zes tot acht voedingen per etmaal. Tussen twee voedingen is tenminste een pauze nodig van ± drie uur. In die tijd kan uw baby slapen en zijn voeding verteren. Uw eigen lichaam heeft deze tijd nodig om de hoeveelheid borstvoeding weer op peil te brengen. Een baby drinkt niet bij elke voeding evenveel. Maakt u zich niet ongerust als uw baby een keer wat minder drinkt. Bij de volgende voeding heeft hij meer honger en zal hij meer drinken. Als uw baby een tevreden indruk maakt en regelmatig flink natte luiers heeft (ongeveer zes per dag), kunt u er op vertrouwen dat hij voldoende drinkt. Als u toch twijfelt, kunt u uw baby als u dit prettig vindt één keer per dag wegen, steeds op dezelfde tijd. • voeden U kunt uw melkproductie stimuleren door zelf voldoende te drinken en voldoende rust te nemen. Tijdens het voeden is het belangrijk dat u in de juiste houding zit of ligt, en dat u zich ontspannen voelt. Soms gaat het voeden beter als u van te voren: − een kwartiertje rust neemt; − iets warms drinkt; − warme compressen op uw borsten legt. Voordat u uw baby aanlegt, is het verstandig om uw handen te wassen.
2
• aanleggen U kunt het beste tijdens iedere voeding uw baby aan beide borsten aanleggen. Waarschijnlijk zal uw baby de eerste borst vrijwel leegdrinken, en zal hij minder hongerig zijn als hij aan de tweede borst begint. Daarom is het belangrijk dat u bij de volgende voeding begint met de borst waarmee u de vorige voeding bent geëindigd. Zo worden beide borsten om de beurt goed leeggedronken. Als er veel melkproductie is kunt u de baby ook één borst geven gedurende 20 minuten. De volgende voeding geeft u de andere borst. Om uw baby van de borst te halen, kunt u uw pink in zijn mondhoekje doen. U kunt de tepel dan makkelijk terugtrekken. • vitamine K Als u uw baby alleen borstvoeding geeft en hij dus niet ook de fles krijgt, adviseren wij u de baby vanaf de tweede week vitamine K te geven. • urine en ontlasting Uw baby moet ongeveer zes flinke plasluiers per dag hebben. Bij baby’s die borstvoeding krijgen, kan de hoeveelheid ontlasting erg variëren. Uw kind kan op één dag een paar poepluiers hebben, maar het komt ook voor dat het maar één of twee poepluiers in een hele week heeft. Flesvoeding • merk babyvoeding Alle gangbare babyvoedingen zijn van uitstekende samenstelling, als u ze tenminste volgens de aanwijzingen op het blik klaarmaakt. We raden u wel aan steeds hetzelfde merk te gebruiken. • fles klaarmaken U maakt de fles als volgt klaar: − was uw handen, − spoel de fles en de speen met heet water,
3
− neem koud water uit de kraan en breng dat aan de kook. Laat het een paar minuten koken, − doe het water in de fles en laat het afkoelen tot ongeveer 37 graden (handwarm), − voeg het juiste aantal maatschepjes melkpoeder aan het water toe. Strijk de schepjes glad af: een baby krijgt gauw teveel, − doe de ring en het dekseltje op de fles en schud de fles goed, − vervang het dekseltje door de speen en controleer of de melk de juiste temperatuur heeft door een paar druppels op de binnenkant van uw pols te doen. • fles schoonmaken Na elke voeding spoelt u de fles en de speen om. Nadat u de fles heeft laten uitlekken, zet u hem droog weg op een koele plaats, bijvoorbeeld in de koelkast. Voor een goede hygiëne is het belangrijk dat u de fles en de speen één keer per dag uitkookt. Drie minuten is lang genoeg. Als u een speen langer kookt, wordt deze plakkerig. • voeding voor de hele dag Het kan handig zijn om flesvoeding voor een hele dag tegelijk klaar te maken. Bewaart u de voeding in een goed afgesloten kan in de koelkast. Voor elke voeding roert u de inhoud van de kan even door met een schone lepel en doet u de hoeveelheid die u nodig hebt in een fles. De kan moet één keer per dag goed worden schoongemaakt. De fles doet u in een fleswarmer of een pannetje heet water, totdat de melk de juiste temperatuur heeft. De magnetron kunt u ook gebruiken om de melk te verwarmen. Borstvoeding mag niet opgewarmd worden in de magnetron! • bewaren Klaargemaakte voeding kunt u niet langer dan 24 uur bewaren. Eventuele restjes in de fles moet u altijd weggooien.
4
• speen U kunt kiezen uit verschillende modellen. Het ene model is niet beter dan het andere. Vaak hebben baby’s wel een voorkeur. U kunt dat het beste even uitproberen. Het is belangrijk dat het gat in de speen niet te groot is. Als het gat te groot is, verslikt uw baby zich eerder en is hij bovendien te snel klaar met drinken. De voeding moet druppelsgewijs uit de speen komen. Uw baby moet een kwartier tot twintig minuten flink kunnen zuigen, net als een baby die borstvoeding krijgt. Gebruikt u de speen niet langer dan zes weken. Is de speen al eerder plakkerig, vervangt u hem dan eerder. • voeden Houdt u de fles tijdens het voeden zo schuin, dat de speen steeds met melk gevuld is. Als u uw baby de speen geeft voordat er melk uitkomt, krijgt hij teveel lucht binnen. Als uw baby na afloop nog behoefte heeft om te zuigen, kunt u hem op uw pink laten sabbelen of een fopspeen geven. Lichamelijke verzorging • wassen en verschonen U kunt uw baby gewoon met water wassen. Zeep is niet alle dagen nodig. Als u uw baby met zeep wast, raden wij u aan babyzeep of hypoallergene zeep te gebruiken. Als uw baby een droge huid heeft, is het goed om hem na het wassen in te wrijven met babyolie. Ook kunt u uw kind in plaats van met zeep te wassen, in een oliebadje baden. De huid van uw baby is zo teer, dat u bij het afdrogen beter licht kunt wrijven. Ook is het raadzaam een fijne handdoek te gebruiken. Een katoenen luier is ook geschikt. Waarschijnlijk vindt uw baby het prettig om in bad te gaan. U hoeft echter uw baby niet iedere dag in bad te doen. Het is belangrijk om uw baby regelmatig (bijvoorbeeld voor of na de voeding) een schone luier te geven.
5
• haren De eerste paar dagen na de bevalling zit er vaak wat huidsmeer in de haren van uw baby. Dan is het goed om de haren regelmatig te wassen. • ogen Als uw baby ‘vieze’ ogen heeft, kunt u deze schoonmaken met water (u kunt hiervoor kraanwater gebruiken). Maak een watje of gaasje vochtig en wrijf de ogen schoon in de richting van de neus. Mocht het oog hierna nog niet schoon zijn, dan kunt u dezelfde handeling nogmaals doen met een schoon watje. • navel Zolang het navelstompje nog niet is afgevallen, maakt u het schoon met een oplossing van 70% alcohol en dekt u de navel af met een droog steriele gaasje. Het gaasje moet in ieder geval één keer per dag vervangen worden. Zonodig doet u dit meer keren per dag, bijvoorbeeld ook als het nat is van urine. Na het afvallen van het navelstompje kan de navelwond nog wat vochtig zijn. Maakt u het wondje in dat geval één keer per dag schoon met een oplossing van 70% alcohol. Is de navel eenmaal droog, dan hoeft u er niets meer aan te doen. Wel is het verstandig om de navel goed droog te deppen als uw baby in bad is geweest. Tot een paar weken na de geboorte kan er een beetje bloederige afscheiding komen uit de navelwond. Dit is niet iets om u zorgen over te maken. • Hielprik (PKU-CHT-AGS) Als uw baby in het ziekenhuis de hielprik niet heeft gehad, komt de wijkverpleegkundige bij u langs wanneer uw baby 4 of 5 dagen oud is.
6
Vragen Natuurlijk duurt het even voordat u het verzorgen van uw baby helemaal in de vingers hebt. Als u zich ergens onzeker over voelt, kunt u dat met uw kraamverzorgster bespreken. Verder kunt u met uw vragen altijd terecht op het consultatiebureau.
7
Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Delfzicht Jachtlaan 50 - 9934 JD Delfzijl Postbus 30.000 - 9930 RA Delfzijl Telefoon 0596 - 644 444 E-mail:
[email protected] Web: www.ozg.eu
(04.10-085) © OZG, locatie Delfzicht
8