Het huis van... Kiki & Joost

98

E I N DHOV EN/ T ONGE L R E

Het huis van... Kiki & Joost Ontwerpers Kiki van Eijk en Joost van Bleiswijk verbouwden een Brabantse langgevelboerderij uit 1890. ‘Ons oude huis past hier zes keer in.’ Productie Rob Jansen / Fotografie Dennis Brandsma / Tekst Jack Meijers

NOVEMBER 2015 E H & I

SCHOMMELSTOEL PP129 VAN HANS WEGNER VOOR PP MÖBLER IS STRATEGISCH OPGESTELD TEGENOVER DE NIEUWE GLAZEN PUI. ’S AVONDS IS ER LICHT VAN JOOST VAN BLEISWIJKS CONSTRUCTION LAMP VOOR MOOOI. OP HET WERKPLAATSKASTJE TEGEN DE MUUR STAAT EEN KUNSTWERK VAN DAPHNA LAURENS, EEN ZOGEHETEN TAFELSTUK. LINKERPAGINA EEN VERVALLEN KOEIENSTAL MET BIJGEBOUWEN VERANDERDE BINNEN NEGEN MAANDEN IN DE INDRUKWEKKEND VERBOUWDE BOERDERIJ VAN KIKI VAN EIJK EN JOOST VAN BLEISWIJK.

DE METERSHOGE HAARD VAN KAL-FIRE VERDEELT DE WOONKAMER IN EEN VOOREN ACHTERKAMER. HOEKBANK FOREVER KOMT UIT DE COLLECTIE VAN LINTELOO. KIKI VAN EIJK ONTWIERP HET LACE CARPET (OP DE VLOER), HET WANDKLEED EN DE MATRICE LAMP VOOR SAINT-LOUIS. DE CONSTRUCTION LAMP RECHTS IS EEN ONTWERP VAN JOOST VAN BLEISWIJK VOOR MOOOI. DE POEFS VAN BERNHARDT DESIGN ZIJN BEKLEED MET STOFFEN UIT DE WORKSHOP COLLECTION, EEN CO-PRODUCTIE VAN KIKI EN JOOST. ACHTER DE BANK EEN STAANDE LAMP UIT DE CLAY FURNITURE COLLECTION VAN MAARTEN BAAS.

‘Onze kachel is een van de zeven wereldwonderen’ – Kiki van Eijk

I NTER I EU R / NO.2

E H & I NOVEMBER 2015 101

E

igenlijk hadden we dit in gedachten voor ‘later als we groot zijn’. Bij toeval is het iets eerder op ons pad gekomen.’ Daar waar Eindhoven abrupt overgaat in platteland kochten Kiki van Eijk en Joost van Bleiswijk drie jaar geleden een vervallen langgevelboerderij. Joost van Bleiswijk: ‘Aanvankelijk waren we geïnteresseerd in de belendende kavel, waar een bungalow te koop stond. Stiekem had ik al een huis voor die plek getekend: een heel mooi paviljoentje. Toen we een bod wilden uitbrengen, bleek het pand ineens verkocht. Over en uit met de droom.’ Als geluk bij een ongeluk viel hun oog op de leegstaande boerderij ernaast. Van Bleiswijk: ‘Op het raam hing een plakkaat. Daaruit maakten we op dat ze in de stal met stutwerkzaamheden bezig waren. Door de ramen glurend leek die oude, hoge koeienstal een ruimte met mogelijkheden.’ En al stond de boerderij niet officieel te koop, na enkele telefoontjes was de eigenaar bereid om te verkopen. Voor het stel bleef het een gok. Van Bleiswijk: ‘De schuur was er zo slecht aan toe dat we niet eens naar binnen mochten. Te gevaarlijk.’ Kiki van Eijk: ‘Als we eerder al eens fantaseerden waar we ooit wilden wonen, ging het meestal over een plek aan zee. Of ergens in het buitengebied, tussen de velden. Maar dan toch óók weer niet te ver van de stad. Die ideale situatie deed zich hier voor. De rust en het gevoel dat je in een dorp woont, maar als je doortrapt, zit je binnen een kwartier in het centrum van Eindhoven. Wanneer je na een feestje in de stad ’s nachts deze »

EEN STALEN TRAP NAAR DE BOVENVERDIEPING BREEKT DE RUIMTE. HIJ IS ONTWORPEN EN GEMAAKT IN DE EIGEN STUDIO. OP DE VOORGROND: EEN STOEL UIT DE CLAY FURNITURE COLLECTION VAN MAARTEN BAAS EN EEN VINTAGE LEESLAMP VAN JIELDÉ. RECHTERPAGINA TAFEL HEAVY METAL, EIKEN SPARTAN CHAIRS EN EEN NO SCREW NO GLUE RUSTED CANDLE HOLDER VAN JOOST VAN BLEISWIJK GEVEN DE EETHOEK ZIJN ROBUUSTE AANBLIK. DE FOTO AAN DE WAND IS VAN SIMONE PIGALLE.



‘Dit is eigenlijk een nieuwbouwhuis met een oude buitenkant’ – Joost van Bleiswijk

104


‘Het hele dak moest eraf. Met dank aan de boktor’ – Joost van Bleiswijk


DE WOONKAMER GEZIEN VANAF DE VERDIEPING. DE ORIGINELE VURENHOUTEN KRUISSPANTCONSTRUCTIE ONDER HET DAK MOEST WORDEN VERVANGEN. LINKERPAGINA AAN DE TUINZIJDE VAN DE ZIJGEVEL ZORGT EEN NIEUWE GLASPUI VOOR EEN OVERVLOED AAN LICHT.

106


IN DE ROYALE KEUKEN ZIJN VERSCHILLENDE INDUSTRIËLE KASTEN, EEN ROLWAGENTJE EN EEN OUDE WERKBANK MET EEN OP MAAT GEMAAKTE KASTENWAND GECOMBINEERD. AARDIG DETAIL: DE HANDGREPEN ZIJN GEBASEERD OP DE FLOATING FRAMES-SERIE VAN KIKI VAN EIJK.

‘Ondanks de riante afmetingen voelen mensen zich hier snel op hun gemak’ – Kiki van Eijk


kant op fietst, fiets je de stilte tegemoet.’ Van Bleiswijk: ‘Het begint dan anders te ruiken, naar planten en gemaaid gras.’ Najaar 2012 was de kogel door de kerk. Van Bleiswijk: ‘In het begin vonden vrienden en familie het prachtig. Mooi, zo’n boerderij uit 1890! Maar toen we echt aan de gang gingen, zag je dat ze zich achter de oren krabden: waar zijn ze in hemelsnaam aan begonnen?’ Van Eijk: ‘Om heel eerlijk te zijn: dat gevoel bekroop ons zelf af en toe ook.’

Drie huizen ineen

Een oude wandspreuk in de werkkamer herinnert aan de intensieve verbouwing die in het verschiet lag, terwijl er ook nog een kleine nazaat op komst was. ‘Beklaag toch niet den morgen die met last en werk begint, het is zo schoon te zorgen voor het kroost dat men bemint.’ Van Bleiswijk: ‘We wilden er vóór kerst 2013 in. De verbouwing, die maart 2013 van start ging, liep enige vertraging op. In plaats van herstel van de kap moest het hele dak eraf. Met dank aan de boktor. Wanneer je gaat verbouwen met de constructie- en veiligheidseisen van nu stuit je sowieso op praktische problemen. In plaats van hout moest er op een aantal plaatsen staal in.’ De totale inhoud bedraagt 1.900 kuub. Van Bleiswijk: ‘Dat zijn drie grote huizen. Ons oude huis op Strijp-S past hier zes keer in.’ De oorspronkelijke indeling, waar een oude voergang het oorspronkelijke woondeel van de stal scheidt, is zo veel mogelijk intact gelaten. Van Bleiswijk: ‘Af en toe hebben we een stukje »

HET ONDERSTEL VAN HET KEUKENEILAND IS GEMAAKT VAN EEN OUD STALEN FABRIEKSMEUBEL, HET WERKBLAD VAN CORIAN. OP DE HOUTEN WERKBANK STAAT EEN WATERKARAF IN DE VORM VAN EEN EEND. RECHTS IN DE BIJKEUKEN IS EEN ORIGINELE BAKSTENEN MUUR IN HET ZICHT GELATEN. DE WITTE KASTEN ZIJN NET ALS DIE IN DE KEUKEN OP MAAT GEMAAKT. DE GELE TONKA-SPEELGOEDAUTO IS GEDEELD BEZIT VAN VADER JOOST EN ZOON PUK.

gesmokkeld. De koeienstal was een wirwar van muurtjes, met in het midden een looppad en aan weerskanten houten stalroosters. Het plafond was halfdicht, met balken die van voor naar achter doorliepen. De deuren waren afgetimmerd met hardboard, daar kwamen prachtige oude lijsten onderuit. In de loop van de jaren zestig wilden mensen kennelijk het liefst vergeten dat ze in een boerderij uit de negentiende eeuw woonden. Een aantal gaten in de muur hebben we met opzet laten zitten. Je mag gerust zien wat hier in de loop van de tijd allemaal geknoeid en gespijkerd is.’ Op zijn laptop klikt Van Bleiswijk op de foto’s die stap voor stap de rigoureuze gedaanteverandering van de boerderij illustreren. Behalve een extra aanbouw aan de achterkant veranderde de oude stal in een immense ruimte waar een royale keuken, eetkamer en woonkamers werden ingetekend. ‘Achteraf beschouwd

koop je toch een ruïne,’ analyseert de ontwerper de eerste fase van de verbouwing. ‘Het draaide om het perceel met de buitenmuren, de fundering en het volume. Daar moet je dus wel doorheen zien te prikken. Begin je eenmaal te breken en te kappen, dan duikel je van de ene verbazing in de andere. Soms stuit je op een meevaller, vaak moet je een teleurstelling incasseren. In het begin waren we voorzichtig en probeerden we zo veel mogelijk originele elementen te sparen en te herstellen. Op den duur word je rigoureuzer, wanneer blijkt dat het tijd spaart en efficiënter is. Omdat veel aan vervanging toe was, is dit eigenlijk een nieuwbouwhuis met een oude buitenkant.’

Wonen is geen wetenschap

Toch blijft het boerderijgevoel gewaarborgd door het volume, de indeling en niveauverschillen, de oude ramen, stenen muren en de dragende, vurenhouten

kruisspantconstructie onder het dak. Voor de aannemer was de onderneming eveneens een avontuur. Van Bleiswijk: ‘Die wist ook niet wat hij onderweg zou tegenkomen. Toch bleek de planning die ons voor ogen stond niet uit de lucht gegrepen. Uiteindelijk duurde de verbouwing negen maanden.’ Pas toen het beton voor de vloer kon worden gestort, ontstond weer een idee van bewoonbaarheid. Van Eijk: ‘Ondanks de riante afmetingen voelen mensen zich hier snel op hun gemak. Dat heeft ook te maken met de kachel achter in de woonkamer. De ruimte moest gebroken worden, maar niet te veel. Je kunt een standaard rechte buis omhoogtrekken, maar wij hebben een model gekozen dat meteen een afscheiding, een apart hoekje creëert. Die kachel is een van de zeven wereldwonderen: het is het hoogste model dat Kal-Fire ooit heeft geïnstalleerd.’ Van Bleiswijk: ‘De kachel geeft een



IN DE EETKAMER STAAT KAST HIGH DRESSER VAN JOOST VAN BLEISWIJK. DSW KUIPSTOELTJES VAN CHARLES EAMES. DE SCHEEPSLAMP BOVEN TAFEL KOMT VAN EEN LONDENSE MARKT. KIKI VAN EIJKS SOFT TEAPOT FUNGEERT ALS BLOEMENVAAS. DE TEGELKACHEL IS VAN DICK VAN HOFF VOOR WELTEVREE. RECHTS SOFTLAMP GOLD IN DE EETKAMER IS EEN ONTWERP VAN KIKI VAN EIJK. BANK EN POEF ZIJN BEKLEED MET STOF UIT DE WORKSHOP COLLECTION VOOR BERNHARDT DESIGN.

gigantische bak warmte af. Binnen een half uur is het hier warm.’ Van Eijk: ‘Dat mensen zich makkelijk thuis voelen, heeft ook te maken met de spullen die wij hier binnenslepen. Het mag geen showroom worden, dit huis is bedoeld als leefhuis. Ons tweejarige zoontje Puk moet hier ook uit de voeten kunnen.’ Van Bleiswijk: ‘Praktisch gezien komt het erop neer dat je in zo’n interieur de balans bewaakt. Het mag niet allemaal rommel zijn, maar vooral óók niet allemaal uitgekiend design. Liever een aardige mix, met een paar dingen van onszelf, een handvol designclassics, souvenirs van onze reizen en wat toevallige vondsten. Veel ruilhandel ook: dingen die we van anderen hebben gekregen.’ Van Eijk: ‘Wonen is geen wetenschap. Zo gedeformeerd zijn we niet! Al letten we natuurlijk wel op dat het geen uitdragerij vol aangespoelde spullen wordt.’ Van Bleiswijk: ‘Neem zo’n houten tafeltje

daar. Een authentiek stuk: het stamt nog uit Kiki’s studententijd. Zo koop je ze niet in de eerste de beste landelijkwonenwinkel.’ Van Eijk: ‘Joost vindt veel op industriële veilingen, metalen bakken en transportkarretjes die op een mooie manier oud zijn geworden.’ Van Bleiswijk: ‘Als je lang en vaak genoeg zoekt, kom je op Marktplaats fantastische dingen tegen... Tip: mijd zoektermen als vintage, brocante of industrieel. Die verdubbelen de prijs meteen.’ Van Eijk: ‘Een interieur moet groeien. Je schaft het niet aan met het idee het een paar jaar later af te danken. Je moet er gewoon niet te veel bij nadenken. En mocht een stuk je na verloop van tijd tóch de keel uithangen, dan zet je het op Marktplaats. Zo rouleert het en blijft het onder de mensen.’ kikiworld.nl, projectjoost.com

Kiki & Joost KIKI VAN EIJK (1978, Tegelen) en

JOOST VAN BLEISWIJK (1976, Delft) leerden elkaar kennen op de Design Academy Eindhoven. De ontwerpers werken voor opdrachtgevers als Moooi, Hermès, Bernard Design, Stichting Kunst aan de A50, Noordbrabants Museum, Radio Royaal, ICE Carpets, Zuiderzee Museum. Hun werk is opgenomen in diverse privé-, galerie- en museumcollecties. In 2013 presenteerde het Noordbrabants Museum Coevolution, een terugblik op het oeuvre en een boek over twee ontwerpers die vrijwel altijd in één adem worden genoemd. Van Eijk en Van Bleiswijk verzorgden de tentoonstellingsbouw voor Azië > Amsterdam over Aziatische luxe in de Gouden Eeuw, tot en met 17 januari 2016 te zien in het Rijksmuseum in Amsterdam.

‘Een interieur moet groeien. Je moet er gewoon niet te veel bij nadenken’ – Kiki van Eijk

IN DE SLAAPKAMER: WANDKLEED MEMORIES OF A PANORAMA EN VLOERKLEED COUNTRY HOUSE VOOR NODUS CARPETS ZIJN VAN DE HAND VAN KIKI VAN EIJK. OP HET ZWARTE KASTJE STAAN TWEE VAN HAAR KNICK KNACK-POTTEN VOOR COR UNUM.



•

Lessen van Kiki & Joost

PERSOONLIJK DETAIL HET MIXEN VAN ALLERLEI ROMMELMARKTVONDSTEN, SOUVENIRS EN ANDERE DIERBARE SPULLEN MET DESIGNITEMS ZORGT VOOR EEN PERSOONLIJKE SFEER. ZO VOORKOM JE DAT EEN HUIS DE UITSTRALING VAN EEN SHOWROOM HEEFT OF – NOG ERGER – NET ZO GOED VAN DE BUREN HAD KUNNEN ZIJN. ORDEN DE ‘ROMMELTJES’ EN ER ONTSTAAT IETS SPANNENDS. HET TAFELKLOKJE NO SCREW NO GLUE IS VAN JOOST VAN BLEISWIJK.

BADKAMER DE ORIGINELE, RUWE BAKSTENEN MUUR IN DE BADKAMER CONTRASTREERT FRAAI MET DE BETONNEN VLOER EN MATZWARTE WANDTEGELS UIT DE SERIE SCENES VAN MOSA. DE WASTAFEL IS GEMAAKT VAN EEN OUDE INDUSTRIËLE KAST. DOOR ER EEN HI-MACS BLAD EN TWEE WASKOMMEN OP TE PLAATSEN IS EEN FUNCTIONEEL MEUBEL GECREËERD.

BUITENAANZICHT VEEL NEGENTIENDEEEUWSE BOERDERIJEN HEBBEN WEINIG DAGLICHT. KIKI VAN EIJK EN JOOST VAN BLEISWIJK ONDERVINGEN DAT NADEEL DOOR EEN GROTE RAAMPARTIJ MET RANDEN VAN CORTENSTAAL AAN DE ACHTERKANT TE PLAATSEN. DE MODERNE TOEVOEGING CONTRASTEERT MOOI MET HET OORSPRONKELIJKE GEBOUW EN LAAT ZIEN DAT WE INMIDDELS IN 2015 ZIJN AANBELAND.

•

•

Het huis van... Kiki & Joost

Recommend Documents