E H & I DECEMBER 2015 165
KLEUR EN AFRIKAANSE DESSINS ZORGEN VOOR RITMIEK IN HUIS. DE GERUITE FJORD-FAUTEUIL IS VAN PATRICIA URQUIOLA, DIE OOK DE LAMPEN VOOR FLOS ONTWIERP. FAUTEUIL BINTA VAN PHILIPPE BESTENHEIDER IS MET WAXSTOFFEN BEKLEED. AAN TAFEL COUNTACH VAN CLEMENS WEISSHAAR EN REED KRAM STAAN DE SUPERNATURAL STOELEN VAN ROSS LOVEGROVE. HET GROTE DOEK ACHTERIN IS VAN ECHTGENOOT ABDOU SALAM GAYE.
INTERIEUR /UDINE
Het huis van Patrizia Moroso Ze werkt niet alleen te midden van Afrikaanse dessins en Ron Arad-rondingen, Patrizia Moroso woont er ook tussen. Want alles wat haar designlabel uitbrengt, is gebaseerd op haar persoonlijke ontwerpfilosofie: ‘Het gaat om creativiteit en menselijkheid.’ Fotografie Alessandra Ianniello/Living Inside / Tekst Monica Baio, Christine van der Hoff
I NTER I EU R / NO.0
E H & I DECEMBER 2015 167
E
en wild woud, midden in je eigen stad. Een sprookjesbos waarvan je niet wist dat het bestond, met een heuvel en een dal waar ooit een riviertje stroomde. ‘Toen ik dit zag, wist ik meteen dat ik hier wilde wonen, dat ik mijn huis wilde laten bouwen door Patricia Urquiola en dat de omgeving onaangetast moest blijven.’ Was getekend: Patrizia Moroso, die in het Noord-Italiaanse Udine woont met haar man en drie kinderen. In de jaren tachtig trad Moroso aan als creatief directeur bij het gelijknamige familiebedrijf dat haar ouders ooit oprichtten. Onder haar leiding ontwikkelde de designfirma een uitgesproken vormentaal, waarin kleurige, veelal Afrikaanse dessins en ronde, organische belijningen een belangrijke rol spelen. Als er iets is wat je direct van het interieur kunt aflezen, is het dat die vormentaal Moroso na aan het hart ligt. Het is niet zomaar een commerciële keuze, maar het gewogen resultaat van een oprechte interesse in vakmanschap en vernieuwend design. Het huis staat vol prototypes, exclusieve edities en ‘mislukte’ meubels die kwaliteitscontrole in de fabriek niet doorstonden. Als er iets misging bij het kleuren van de kunststof voor een stoel bijvoorbeeld; een effect dat Patrizia Moroso juist mooi vindt. De Afrikaanse invloed komt ook niet uit de lucht vallen. Moroso’s echtgenoot, kunstenaar en ontwerper Abdou Salam Gaye, werd geboren in Senegal. Zijn schilderijen zijn overal in huis te zien en samen bedachten ze de beroemde M’Afrique-collectie die in 2009 op de Salone del Mobile in Milaan werd gepresenteerd. Niet alleen die collectie met ontwerpen van onder anderen Tord Boontje en Patricia Urquiola is bijzonder, ook het feit dat alles wordt gemaakt door dertig handwerkslieden in Dakar is ongekend in de designwereld. ‘Toen ik in Dakar rondliep, ontdekte ik een vorm van volkskunst waarbij oude metalen of houten structuren met vlechtwerk van gekleurd » RECHTS PATRIZIA MOROSO IN EEN TIE-DYE VERSIE VAN FAUTEUIL EN POEF FJORD. LINKERPAGINA TAFEL NO WASTE IS VAN RON ARAD, DE IMPOSSIBLE WOOD-STOELEN EROMHEEN VAN DOSHI/ LEVIEN. OP DE ACHTERGROND EEN SCHILDERIJ VEN ABDU SALAM GAYE EN EEN FOTO VAN BOUBACAR TOURÉ MANDÉMORY.
‘Ik zag het bos en wist meteen dat ik hier wilde wonen’
168
I NTER I EU R / NO.0
DECEMBER 2015 E H & I ACHTER HET STAPELTJE MANDEN VAN SEBASTIAN HERKNER STAAN TWEE MOON CHAIRS VAN TOKUJIN YOSHIOKA. DE HOGE FAUTEUIL SHADOWY IS EEN ONTWERP VAN TORD BOONTJE. OP DE ACHTERGROND POEF DEW VAN NENDO. LINKERPAGINA IN HET HUIS IS OOK STOEL FJORD (2002, PATRICIA URQUIOLA) TE ZIEN. DE HELDERE VORMGEVING IS GEÏNSPIREERD OP EEN GEBROKEN SCHELP DIE IS GEPOLIJST DOOR HET ZEEWATER.
‘Door antieke meubels besef je dat niets eeuwig is’
170
DECEMBER 2015 E H & I
I NTER I EU R / NO.0
E H & I DECEMBER 2015 171
Het rood en zwart van het exterieur zijn gebaseerd op de natuur in Australië
visdraad worden bespannen om ze mooier te laten ogen. Het eerste wat me inviel, is dat Europese ontwerpers van deze techniek moesten weten. Ik nam contact op met Tord Boontje en samen ontwikkelden we een lijn van meubels met gegolfde details. Op papier nauwelijks te begrijpen, maar onder de handen van de Afrikaanse vlechters kwam het allemaal tot leven. Ze beleven er zelf veel plezier aan om iedere stoel net weer een beetje anders te maken. Dat is eigenlijk de essentie van deze collectie: het draait om creativiteit en menselijkheid.’
Gezamenlijke reis
DE OP MAAT GEMAAKTE KEUKEN OP DE VERDIEPING IS DOOR EEN GLAZEN SCHUIFPUI GESCHEIDEN VAN HET BALKON, WAAR EEN HOOG MODEL STAAT VAN FAUTEUIL HUSK VAN MARC THORPE. VAN HIERUIT HEB JE VRIJ UITZICHT OP HET OMRINGENDE GROEN. DE VAZEN ZIJN VAN RENATO MONTAGNER.
Dat de opdracht naar haar vriendin Patricia Urquiola zou gaan, stond vast. De inspiratie voor de kleuren van het exterieur haalden ze uit een gezamenlijke reis naar Australië, waar de bijna zwarte bladeren van de beukenbomen en het geel en rood van verkleurende eikenbladeren hen zo aanspraken. Behalve mooi zijn dat rood en zwart ook symbolisch voor Moroso en Gaye: zwart refereert aan Afrikaans ebbenhouten gereedschap en het rood aan de kleur van de Italiaanse en Afrikaanse aarde. ‘Voorouderkleuren,’ noemt ze het. De beboste helling die ontstond door de drooggevallen rivierbedding werd onderdeel van het bouwplan, waardoor je nu vanaf de bovenverdieping recht in de boomtoppen kijkt en precies kunt zien wat daar zoal gaande is. Het huis heeft tal van grote ramen die de omgeving binnenhalen, terwijl de wanden een beschermende schil vormen waarbinnen familie en vrienden van harte welkom zijn. En zakelijke contacten, want met veel van hen onderhoudt Patrizia Moroso warme ban-
den. Het huis dient regelmatig als creatieve werkplek annex showroom en ze houdt er ook besprekingen. Effectief, want het is natuurlijk de manier om cliënten onder te dompelen in de wereld die Moroso heet. Je weet meteen waar haar esthetische voorkeuren liggen, welke nieuwe projecten in gang zijn gezet en hoe die tot stand komen. ‘Ik presenteer hier nieuwe collecties naast de prototypes. Die zijn me dierbaar, omdat je het originele idee er nog in kunt herkennen en de constructiedetails kunt zien die in het productieproces gaandeweg worden gladgestreken.’ Behalve nieuw design en Afrikaanse beeldhouwkunst staat er ook veel antiek uit China, Tibet en India dat ze meebracht van haar reizen. ‘Om me eraan te herinneren dat de tijd zijn sporen achterlaat en niets eeuwig is.’ Het resultaat is een georganiseerde chaos. Maar de chaos is »
LINKS ABDOU SALAM GAYE EN PATRIZIA MOROSO MET TUSSEN HEN IN DOCHTER AMINA EN OP DE GROND HOND OMBRA. RECHTS DE KLEUR VAN HET HUIS IS DEELS GEBASEERD OP DE DONKERE BLADEREN VAN EEN BEUKENVARIANT DIE HIER IN DE TUIN OOK IS TOEGEPAST.
172
DE KLEUREN VAN HET HUIS BASEERDEN MOROSO EN HAAR ARCHITECT/BESTE VRIENDIN PATRICIA URQUIOLA OP EEN REIS NAAR AUSTRALIË DIE ZE SAMEN MAAKTEN. LANGS HET GANGPAD STAAN AFRIKAANSE DIERENBEELDEN VAN HOUT.
I NTER I EU R / NO.0
DECEMBER 2015 E H & I
I NTER I EU R / NO.0
174
DECEMBER 2015 E H & I
Meer van Moroso
PRAKTISCH EN FRAGIEL GAAN HAND IN HAND BIJ SALONTAFEL TIA MARIA (2014), OP DE ACHTERGROND BANK GENTRY (2011).
DE OMARMING VAN TAKE A LINE FOR A WALK VAN ALFREDO HÄBERLI (2003) ZIT HEERLIJK.
EEN UITGEBREID KASTENSYSTEEM ONTTREKT HUISHOUDELIJKE ZAKEN AAN HET OOG, MAAR DIE KASTEN MET HUN DOORLOPENDE HOUTNERF ZIJN ZELF HET AANZIEN MEER DAN WAARD. HET SCHILDERIJ IS VAN ABDOU SALAM GAYE, DE FAUTEUIL RECHTS SOFT LITTLE HEAVY VAN RON ARAD, HET MODEL LINKS EEN PROTOTYPE DAT HIJ MET DE HAND MAAKTE. DE TIJDLOZE SOFA LOWLAND (2000) COMBINEERT MOOI MET SALONTAFEL PHOENIX (2004).
relatief want er is bijvoorbeeld geen verdwaald kopje of bordje te bekennen: die gaan schuil achter de gladde deuren van een uitgebreid kastensysteem. Overal is over nagedacht.
Kleur als leidraad
BENJAMIN HUBERT ONTWIERP BIJZETTAFEL NET (2013) IN VERSCHILLENDE HOOGTEN.
DE STAPELBARE STOEL MATHILDA (2013) KENMERKT ZICH DOOR EEN RUGLEUNING VAN GEWEVEN BIEZEN.
De hoofdrol is toebedeeld aan kleur. Het zorgt voor ritme, bepaalt de indeling; trekt nu eens de aandacht, treedt dan weer bescheiden terug. Zodat bijvoorbeeld de grote doeken van kunstenaars als Gaye of Fathi Hassan beter uitkomen of werk van fotograaf Mandémory, wiens vanuit de heup geschoten vissenoogportretten van het Afrikaanse leven hem wereldfaam bezorgden. Ze steken mooi af bij meubels die bekleed zijn met waxstoffen, waaronder een aantal unica. De diverse designstukken leven vredig samen met een collectie Afrikaanse handnijverheid. Het contrast tussen de eenvormigheid van het een en de unieke imperfectie van het ander prikkelt tot nadenken over wat schoonheid is. Een van de belangrijkste taken die Patrizia Moroso voor zichzelf ziet, is het scouten van nieuw talent. Wat aanvanke-
lijk een liefhebberij was, raakte uiteraard verweven met het werk en ook daarover verhaalt haar interieur. Zo stuurde het Londense design- en liefdeskoppel Nipa Doshi en Jonathan Levien haar ooit een envelop vol met plannen en ontwerpen. Hoewel ze toen nog nagenoeg onbekend waren, had Moroso toevallig net een artikel over hen gelezen. Ze besloot dat als een gunstig voorteken op te vatten; een aanwijzing dat zij het stel niet door de vingers moest laten glippen. De daaruit volgende werkrelatie bleek bijzonder vruchtbaar en bank My Beautiful Backside uit 2008 lijkt tot op de dag van vandaag tal van andere ontwerpers te inspireren. En hoewel menig nieuw project de fabriek uiteindelijk in serie verlaat, zijn er ook meubels die nooit verder komen dan hier. Moroso-zitmeubels voor Patrizia zelf, vanwaar ze naar ‘haar’ bos kan kijken. Op zoek naar nieuwe inspiratie. Kijk voor meer inspiratie op moroso.it of bezoek de showroom van Moroso in Design Post Amsterdam.
OP HET BALKON, DAT AAN DE SLAAPKAMER GRENST, STAAN TWEE BUITENSTOELEN SHADOWY VAN TORD BOONTJE, DE EERSTE MODELLEN GEMAAKT VOOR DE COLLECTIE M’AFRIQUE. MOROSO HEEFT DIVERSE UNIEKE UITVOERINGEN VAN MEUBELS, ZOALS DE LAGE ANTIBODI IN AFRIKAANSE WAXSTOFFEN EN DE BLOOMY CHAIR IN EEN GELIMITEERDE PATCHWORKVERSIE. BEIDE ONTWERPEN VAN URQUIOLA, NET ALS BIJZETTAFEL SHANGHAI TIP TABLE VOORAAN.