Verkort Jaarverslag 2015
Het fonds bereidt zich voor op de toekomst Het verslagjaar werd wederom gekenmerkt door verschillende nieuwe wettelijke maatregelen. Hiermee onderscheidt 2015 zich overigens niet van voorgaande jaren. De pensioenen staan voortdurend in de politieke en maatschappelijke belangstelling. Bpf Tex staat zelf ook niet stil. In 2015 heeft het bestuur de belangrijke stap gezet om nadrukkelijk op zoek te gaan naar een fusiepartner. Op het terrein van de financiering van de aanvullende pensioenen trad op 1 januari 2015 het nieuwe Financiële Toetsingskader (FTK) in werking. Het nieuwe FTK leidt tot een situatie waarin fonds beslissingen minder afhankelijk zijn van dagkoersen. In dat kader is de beleidsdekkingsgraad ingevoerd. Het gaat hierbij om de 12-maands voortschrijdend gemiddelde dekkingsgraad. Mede aan de hand
1
Het fonds bereidt zich voor op de toekomst
2 Financiële
positie van het fonds
3 Toezicht
op uw pensioenfonds
4 Ontwikkeling
van uw pensioen
van de beleidsdekkingsgraad wordt bepaald of het pensioenfonds een financieel tekort heeft, of een verlaging van de pensioenen noodzakelijk is en of de pensioenen verhoogd kunnen worden. Het fonds blijft ook de actuele dekkingsgraad en de marktwaarde dekkingsgraad bijhouden voor beleidsdoeleinden. Aangezien het de missie van het fonds is om voor de sector een optimaal pensioenresultaat te behalen, is het bestuur op zoek naar schaalvoordelen. Daarom is in 2015 zeer serieus een onderzoek naar een geschikte fusiepartner opgestart. Dit in goed overleg met de cao-partijen van onze sector, het verantwoordings orgaan en de Raad van Toezicht. Hoewel het fonds naar eigen inschatting meent in control te zijn als zelfstandig fonds, is het bestuur er zich van bewust dat er nog meer schaalvoordelen te realiseren zijn bij een fusie met een daarvoor geschikte partij.
5 Communicatie over pensioen
6 Vooruitblik op 2016
2
Financiële positie van het fonds Deelnemers
Financiën
Herstelplan
Het belegd vermogen van het fonds steeg in 2015 met € 20 miljoen tot € 197 miljoen (2014: € 177 miljoen) als gevolg van de beleggingsresultaten en de gedane pensioenbetalingen. Het gemiddelde rendement bedroeg in 2015 -2,0% (2014: +13,1%).
Per 30 september 2015 is er een tekortsituatie ontstaan, omdat de beleidsdekkingsgraad onder de vereiste dekkings graad lag. Daarom heeft het fonds binnen drie maanden een herstelplan ingediend bij DNB. Uit dit herstelplan blijkt dat het fonds zonder aanvullende maatregelen, zoals het korten van pensioenaanspraken, binnen de gestelde termijn van 10 jaar kan herstellen naar de vereiste dekkingsgraad. Het herstelplan laat zien dat het fonds naar verwachting aan het eind van 2022 uit herstel is. Als er na een jaar nog steeds een tekortsituatie bestaat, moet het herstelplan worden geactualiseerd. Voor het fonds is het herstelplan niet per 1 januari 2015 begonnen, maar in de loop van het jaar. DNB heeft hierbij het fonds in de gelegenheid gesteld de eerste actualisatie uit te stellen naar 1 januari 2017, zodat over hele jaren gerapporteerd kan worden. Het fonds heeft van deze mogelijkheid gebruik gemaakt, uiteraard alleen als er nog een tekortsituatie bestaat per 1 januari 2017. n
Dekkingsgraad De voorziening pensioenverplichtingen is eind 2015 vast gesteld op € 196 miljoen, wat resulteert in een beleids dekkingsgraad van 102,8%. De benodigde solvabiliteit moet zodanig zijn dat het fonds met 97,5% zekerheid volgend jaar nog voldoende vermogen heeft om de verplichtingen op marktconforme basis over te dragen. De benodigde solvabiliteit wordt bepaald met behulp van een door DNB aangereikt standaardmodel. De vereiste dekkingsgraad eind 2015 bedraagt 115,4%.
Rendementen per beleggingscategorie
Aangesloten ondernemingen
15,0%
1.400 11,4%
2015
2014
2013
2012
2011
Totaal
Actieve deelnemers
Ge(pre)pensioneerden
Ex-deelnemers (slapers)
1.305 1.177
1.200 1.000
10,0%
20.000 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0
1.018
1.039
2013
2012
1.108
800 600 5,0%
400 1,9%
200
0,4% 0,0%
0 Aandelen
1
Vastrentende waarden
Het fonds bereidt zich voor op de toekomst
Vastgoed
2015
2 Financiële
3 Toezicht
positie van het fonds
2014
op uw pensioenfonds
2011
4 Ontwikkeling
van uw pensioen
5 Communicatie over pensioen
6 Vooruitblik op 2016
3
Toezicht op uw pensioenfonds
Oordeel van het
Oordeel van de
verantwoordingsorgaan
Raad van Toezicht
Op basis van de door het bestuur verstrekte stukken is het verantwoordingsorgaan van oordeel dat het bestuur in 2015 op een evenwichtige wijze rekening heeft gehouden met de belangen van alle belanghebbenden bij het pensioen fonds en daarmee heeft het bestuur haar taken in 2015 naar behoren uitgevoerd.
Een belangrijk risico op de lange termijn, te weten een te klein en te duur pensioenfonds voor de uitvoering van de betrokken pensioenregeling, is duidelijk onderkend door het bestuur en heeft geleid tot flinke stappen in de richting van samenwerking of fusie met een ander pensioenfonds. De Raad van Toezicht ziet eveneens dat het bestuur andere risico’s op langere termijn voldoende in beeld heeft en zo nodig beheersmaatregelen treft om deze te controleren.
Het verantwoordingsorgaan is van mening dat met het oog op de toekomst van het fonds het een juiste stap is dat het bestuur gestart is met een onderzoek naar strategische samenwerkingsmogelijkheden voor het fonds, waarbij een fusie per 31 december 2016 als een reële mogelijkheid wordt beschouwd. Het verantwoordingsorgaan onderkent de urgentie die het bestuur van het pensioenfonds geeft aan het formuleren van een toekomstplan. Het verantwoordingsorgaan is van oordeel dat de betrokken heid van alle organen bijzonder gewenst is, naast het feit dat het adviserende recht van het verantwoordingsorgaan een reglementaire taak is. Het verantwoordingsorgaan vraagt het bestuur bewust en alert te blijven om de juiste infor matie tijdig en volledig te delen. Het verantwoordingsorgaan blijft de ontwikkelingen binnen het pensioenfonds nauw gezet volgen. n
1
Het fonds bereidt zich voor op de toekomst
2 Financiële
positie van het fonds
3 Toezicht
op uw pensioenfonds
4 Ontwikkeling
van uw pensioen
Gezien het beperkte tijdspad adviseert de Raad van Toezicht het bestuur te starten met het opstellen van een plan van aanpak zodat snel duidelijkheid ontstaat in de te nemen stappen, planning, risico’s en de wijze waarop de risico’s kunnen worden beheerst. Ook lijkt het de Raad van Toezicht verstandig in dit proces een beroep te doen op de kennis en ervaring van derden. De Raad van Toezicht moedigt het bestuur aan zelf de regie te houden in dit proces en een zorgvuldige besluitvorming te waarborgen. De Raad van Toezicht acht het bestuur in het algemeen in control als het gaat om de eisen die worden gesteld aan de beleids- en bestuursprocedures, bestuursprocessen en de vereiste checks en balances. De Raad van Toezicht is van mening dat in de loop van het verslagjaar het bestuur meer aandacht heeft gegeven aan strategische onderwerpen en afwegingen, zeker als het gaat om de toekomst van de uitvoering van de pensioenregeling. n
5 Communicatie over pensioen
6 Vooruitblik op 2016
4
Ontwikkeling van uw pensioen Geen verhoging
Verhoging premie
pensioenen
Dekkingsgraad
Over de verhoging van de pensioenen en pensioenopbouw van de actieve deelnemers, slapers en gepensioneerden b esluit het bestuur jaarlijks. Hierbij wordt rekening gehouden met de financiële positie van het pensioenfonds. Omdat de financiële positie van het fonds niet goed genoeg is, heeft het bestuur besloten per 1 januari 2015 de pensioenen niet te verhogen.
De pensioenpremie voor 2015 en 2016 is met 0,7% verhoogd naar 21,9% (2014: 21,2%). De zuiver kostendekkende premie voor 2015 is vastgesteld op basis van de rentetermijnstructuur per eind september van 2014. De premie is toereikend voor een pensioenopbouw in 2015 van 1,52% per dienstjaar bij een pensioenleeftijd van 67 jaar. De werkgever neemt twee derde van de totale premie voor zijn rekening. Het andere deel komt voor rekening van de werknemer. n
102,8
2015 118,4%
2014 2013
115,3%
2012
115,4% 97,7%
2011
Het bestuur heeft het toeslagbeleid in de tweede helft van 2015 aangepast aan de voorwaarden van het FTK. Het fonds kan alleen een toeslag verlenen als de beleids dekkingsgraad hoger is dan 110% en de marktwaardedekkingsgraad hoger is dan 105%. n
Wijziging pensioenreglement Naar aanleiding van de wetswijzigingen in 2015 heeft het bestuur overlegd met de cao-partijen. Het bestuur heeft gevraagd aan te geven wat voor cao-partijen het maximaal acceptabele niveau van de pensioenpremie is. Daarnaast vroeg het bestuur om een besluit over de inhoud van de pensioenregeling, waaronder de opbouw en de toeslagambitie, per 1 januari 2015.
De belangrijkste besluiten met betrekking tot de inhoud van de basispensioenregeling per 1 januari 2015 zijn: • het opbouwpercentage is verlaagd naar 1,52%; • de franchise is vastgesteld op € 12.642 (de minimale franchise per 1 januari 2015); • de pensioenrichtleeftijd is verhoogd naar 67 jaar. n
1
Het fonds bereidt zich voor op de toekomst
2 Financiële
positie van het fonds
3 Toezicht
op uw pensioenfonds
4 Ontwikkeling
van uw pensioen
5 Communicatie over pensioen
6 Vooruitblik op 2016
5
Communicatie over pensioen
Meest gestelde vragen
Pensioencommunicatie en website De tweede helft van 2015 stond in het teken van de nieuwe wet Pensioencommunicatie en de ontwikkeling en livegang van de nieuwe website. De wet Pensioencommunicatie geldt sinds 1 juli 2015. De wet brengt nieuwe verplichtingen mee voor alle communicatie van het fonds naar de deelnemer. Ook schept de wet ruimte om aan te sluiten bij nieuwe digitale ontwikkelingen. Het perspectief van de deel nemer is het uitgangspunt. Om ervoor te zorgen dat de deelnemer altijd centraal staat, gelden vanaf 1 juli 2015 de open normen uit de nieuwe wet: communicatie moet tijdig, begrijpelijk, correct en evenwichtig zijn. Verder moet alle communicatie inspelen op de behoefte van de deelnemer en het bieden van handelings perspectief. Dit geldt voor alle informatie die het pensioenfonds verstuurt of beschikbaar stelt.
Werkgevers De werkgevers krijgen in de wet Pensioencommunicatie een meer prominente rol toebedeeld in het bereiken en betrekken van de deelnemer bij de arbeidsvoorwaarde pensioen. Het fonds heeft op 30 januari 2015 een werk geversbijeenkomst georganiseerd om de werkgevers te informeren over deze wijzigingen.
Het vervolg In 2016 volgen meer wijzigingen: het Pensioenregister zal worden uitgebreid en de introductie van de nieuwe open norm evenwichtig communiceren krijgt een nadere uitwerking. Voor 2017 wordt er een geheel nieuwe opzet van het uniform pensioenoverzicht verwacht.
1
2 3
Nieuwe website In 2015 is het fonds gestart met de voorbereidingen van de implementatie van deze wet, zoals de invoering van de gelaagde pensioeninformatie, het zogeheten Pensioen 1-2-3, voor nieuwe deelnemers. Ook heeft het fonds de uitgangspunten van de wet Pensioen communicatie meegenomen bij de ontwikkeling van de nieuwe websiteteksten en de publicatie van de verplicht beschikbare informatie.
1
Het fonds bereidt zich voor op de toekomst
2 Financiële
positie van het fonds
4 5 3 Toezicht
op uw pensioenfonds
4 Ontwikkeling
van uw pensioen
Kan ik eerder met pensioen dan 67 jaar na de reglementswijziging per 1 januari 2015? Ja, dit is nog steeds mogelijk. Het ouderdoms pensioen op 67-jarige leeftijd kan worden vervroegd, maar dan wordt het pensioen wel lager. Hoe kan ik mijn partner aanmelden bij Bpf Tex? Huwelijk of geregistreerd partnerschap (voor mensen woonachtig in Nederland) automatisch via de gemeente. Bij ongehuwd samenwonen (samen levingscontract) dan ontvangen we graag een kopie van het samenlevingscontract. Wanneer ontvang ik mijn (uniform) pensioen overzicht? Als u actief pensioen opbouwt, ontvangt u elk jaar uiterlijk in september uw UPO. Hebt u in het verleden pensioen opgebouwd bij Bpf Tex, dan krijgt 1 keer in de 5 jaar een UPO. In 2017 is dit weer het geval. Is het mogelijk om de pensioenaanspraken direct af te kopen? Nee, dat is op dit moment helaas niet mogelijk. Zijn de kerncijfers en premies van 2016 al bekend? Ja, die zijn bekend en staan op de website van Bpf Tex.
5 Communicatie over pensioen
6 Vooruitblik op 2016
6
Vooruitblik op 2016 Voor pensioenfondsen zijn de laatste jaren niet makkelijk geweest. Lage rente, toename van de levensverwachting, tegenvallende en zeer beweeglijke rendementen: allemaal elementen die druk hebben gezet op de dekkingsgraad. En waar we vaak konden vertrouwen op het spreekwoord ‘na regen komt zonneschijn’ lijkt ook die basisgedachte niet meer te werken. Wij realiseren ons dat dit ook voor deel nemers en gepensioneerden moeilijke tijden zijn. Er komen moeilijke, soms onbegrijpelijke, zaken op u af. En op ons.
Rente blijft laag
Zoeken naar schaalvoordelen
Fusie op komst
Allereerst hebben wij naar onze eigen positie gekeken. We vinden dat we ons niet mogen verschuilen achter een verplichtstelling. Ook als die er niet zou zijn, moeten wij een aantrekkelijke uitvoerder zijn. Als we onszelf vergelijken met verzekeraars die individuele of kleine collectieve contracten aanbieden, zijn wij zeker concurrerend. We twijfelen dus niet aan ons bestaansrecht. Anderzijds vinden wij dat de oplopende kosten te hoog oplopen. We hebben meer schaalgrootte nodig om de kosten op een aanvaardbaar niveau te krijgen. Bovendien levert schaalgrootte ook meer mogelijkheden op om een beter rendement te behalen.
Op het gebied van het uitvoeren van de regeling is ons toekomstbeeld daarom helder: wij ambiëren meer schaal grootte door samen te gaan met een ander pensioenfonds. Daartoe zijn in 2015 concrete stappen gezet. In 2016 gaan we daarmee door en het is onze bedoeling eind 2016 onze pensioenregeling bij de beste fusiepartner te hebben onder gebracht. Bij dit alles is er uiteraard een goed overleg met sociale partners.
Ook in 2016 zien we dat de rente blijft dalen en (nog steeds) dramatisch lage waarden aanneemt. Het effect daarvan is dat de dekkingsgraad laag blijft en het herstel voor het fonds moeizaam zal zijn. Als deze situatie niet wijzigt, blijft het risico bestaan dat er op een bepaald moment een korting op de aanspraken moet worden toegepast.
Nieuw pensioenstelsel Op het gebied van de inhoud van de pensioenregeling is een maatschappelijke en politieke discussie gaande. Er wordt gewerkt aan een nieuw pensioenstelsel. Sommige contouren daarvan zijn bekend, maar tegelijkertijd is de uitkomst van alle discussie nog niet te voorspellen. Uiteraard houden wij nauwlettend in de gaten wat er om ons heen gebeurt. Wij gaan er vanuit dat ook voor een nieuw pensioenstelsel geldt dat we dit met een fusiepartner efficiënter en beter kunnen uitvoeren dan als klein zelfstandig fonds. Bestuur Bpf Tex n
1
Het fonds bereidt zich voor op de toekomst
2 Financiële
positie van het fonds
3 Toezicht
op uw pensioenfonds
4 Ontwikkeling
van uw pensioen
5 Communicatie over pensioen
6 Vooruitblik op 2016