hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? Richtlijnen voor patiënten: •
met diabetes mellitus (tabletten)
•
die voor het onderzoek
een laxeerschema volgen en nuchter moeten zijn
Waarom deze folder? Deze folder is bestemd voor patiënten met diabetes mellitus, die tabletten gebruiken en binnenkort een onderzoek in het ziekenhuis krijgen. Voor dit onderzoek moet u eerst gedurende één à twee dagen gelaxeerd worden en gedurende een bepaalde periode nuchter zijn. Dit laatste betekent dat u gedurende een periode niet mag roken, eten of drinken. Waarschijnlijk weet u dan uit ervaring dat dit problemen kan opleveren met uw bloedglucosespiegel. U kunt dan last krijgen van een aantal vervelende verschijnselen die wijzen op een te hoge of een te lage bloedglucosespiegel. Om deze problemen te voorkomen, is het belangrijk dat u de richtlijnen in deze folder nauwkeurig opvolgt.
Dagen vóór het onderzoek Om het onderzoek goed te laten verlopen is het belangrijk dat uw bloedglucosewaarden normaal blijven en uw dikke darm leeg en schoon is. Daarom wordt u één à twee dagen voor het onderzoek gelaxeerd. Laxeren kan door tabletten (twee dagen van te voren) of door een grote hoeveelheid spoelvloeistof (één dag van te voren). Welke keuze wordt gemaakt is afhankelijk van het soort onderzoek en uw klachten. De verpleegkundige informeert u hierover. Daarnaast krijgt u een speciaal dieet, dat wil zeggen dat u na het ontbijt alleen helder vloeibare producten mag gebruiken. Melkproducten zijn dus niet toegestaan. Het is belangrijk dat u tijdens de voorbereiding veel meer drinkt dan u gewend bent. Dit helpt om de darm sneller schoon te maken. Voor meer informatie zie op de volgende pagina.
Dieetadvies Houdt u zich strikt aan het onderstaande dieetadvies. Het is van groot belang dat u veel drinkt, zeker 2½ liter of meer. Eén kopje = 125 ml, één beker/glas = 150 ml. Als u vloeibare voeding gebruikt is de kans op een hypo groter. Daarom mag u veel heldere vruchtensappen en gewone limonade drinken. Bij een hypo neemt u een extra glas limonade of vijf dextro’s of een glas energierijke sportdrank.
Ontbijt: 1-2 sneetjes witbrood dun besmeerd met halvarine belegd met vruchtenhagel, suiker of jam zonder pitjes en velletjes of kaas zonder korst en zonder pitjes/kruiden 2 kopjes thee of koffie (geen melk) of water 1 glas helder vruchtensap of limonade
Tussendoor: 2 kopjes thee of koffie (geen melk) of water 1glas helder vruchtensap of limonade van siroop
Middagmaaltijd: 2 kopjes heldere, gezeefde bouillon 2 glazen helder vruchtensap of limonade van siroop
Tussendoor: 2 kopjes thee of koffie (geen melk) of water 1 glas helder vruchtensap of limonade van siroop
Avondmaaltijd: 2 kopjes heldere, gezeefde bouillon 2 glazen helder vruchtensap of limonade van siroop
Tussendoor: 2 kopjes thee of koffie (geen melk) of water 1 glas helder vruchtensap of limonade van siroop
diabetespolikliniek 110105/2011.07 www.mca.nl
pag. 2 van 5
Wat zijn heldere dranken? Onder heldere dranken wordt verstaan: alle soorten thee, koffie zonder melk, water, appelsap, druivensap, bessensap, limonade van gewone siroop, frisdranken zonder koolzuur zoals ice-tea. Gebruik geen: - producten met velletjes of vezels - dranken met koolzuur (‘prik’) - light dranken omdat u anders tekort aan koolhydraten krijgt. Dag vóór het onderzoek In onderstaande tabel wordt uitleg gegeven hoe u zich met de tabletten en insuline voorbereidt op de dag voorafgaand aan het onderzoek.
wat moet u doen? soort tablet
tijdstip waarop u de
dosering
tabletten inneemt glibenclamide (= daonil) gliclazide (= diamicron) u mag deze dag
glimepiride (= amaryl)
alleen heldere
glipizide (= glibenese)
dranken, zie
glucovance( = metformine +
richtlijn vorige
glibenclamide)
pagina.
novonorm (= repaglinide)
van gebruikelijke
starlix (= nateglinide)
medicatie
tolbutamide (= artosin)
innemen
de gehele dag
halve dosering
tolbutamide (= rastinon) acarbose (= glucobay) actos (= pioglitazon) avandia (= rosiglitazon) avandamet (= avandia + metformine) metformine (= glucophage)
diabetespolikliniek 110105/2011.07 www.mca.nl
pag. 3 van 5
Dag van het onderzoek In onderstaande tabel wordt uitleg gegeven hoe u zich voorbereidt op de dag van het onderzoek.
tijdstip onderzoek
soort tablet
tijdstip waarop u de
dosering
tabletten inneemt
nuchter, zowel voor als alle tabletten
voor onderzoek
niet innemen
na 12 uur
Na het onderzoek In onderstaande tabel op de volgende pagina wordt uitleg gegeven wat u doet na het onderzoek.
wat moet u doen?
soort tablet
tijdstip waarop u de
dosering
tabletten inneemt
glimepiride = amaryl
bij eerste maaltijd na
gliclazide MR =
onderzoek
u gebruikt de eerst
diamicron MR
volgende maaltijd
--------------------------------
zoals u dit gewend
glibenclamide = daonil
bent
gliclazide = diamicron
ochtenddosering inhalen
--------------------------------
--------------------------------
repaglinide = novonorm
bij eerste maaltijd na
gebruikelijke dosering
nateglinide = starlix
onderzoek
hervatten
--------------------------------
--------------------------------
de gehele dag
niet innemen
glipizide = glibenese
artosin = tolbutamide rastinon = tolbutamide acarbose = glucobay pioglitazon = actos rosiglitazon = avandia ------------------------------glucovance = metformine + glibenclamide avandamet = avandia + metformine glucophage = metformine
diabetespolikliniek 110105/2011.07 www.mca.nl
pag. 4 van 5
Wat u verder moet weten Op de dag van het onderzoek doet u er verstandig aan om dextrotabletten (=druivensuikertabletten) mee te nemen naar het ziekenhuis. Ondanks de goede voorbereiding kunt u namelijk een hypo krijgen (= een bloedglucosespiegel lager dan 4.0 mmol/l). U heeft dan u iets bij de hand om de hypo te behandelen. Neemt u in dat geval zes dextrotabletten in. In plaats van zes dextrotabletten kunt u ook een glas helder vruchtensap of limonade drinken: *u schenkt limonadesiroop in een glas tot 2 cm vanaf de bodem en u vult de rest aan met water. Limonadesiroop passeert de maag snel en is geen belemmering voor het onderzoek.
Bloedglucosecontrole Als u een bloedglucosemeter heeft, adviseren wij u deze op de dag van het onderzoek mee te nemen. Wilt u op dat moment uw bloedglucose controleren, dan kunt u dit doen.
bloedglucosewaarde
actie
lager dan 4.0 mmol/l (hypo)
zes tabletten dextro of een glas limonadesiroop met water, recept zie hierboven*.
------------------------------------------------------------------ -------------------------------------------------------------tussen de 4.0 – 10.0 mmol/l
goed
------------------------------------------------------------------ -------------------------------------------------------------tussen de 10.0 – 15.0 mmol/l
acceptabel
------------------------------------------------------------------ -------------------------------------------------------------hoger dan 15 mmol/l
zo mogelijk zelf bijregelen of de situatie zo laten
Uw vragen Als u nog vragen heeft over het bestaande, kunt u contact opnemen met de diabetesverpleegkundigen van Medisch Centrum Alkmaar. U kunt hen op werkdagen bereiken tussen 9.00 en 16.30 uur op telefoonnummer (072) 548 3322. Kijk voor meer informatie over de diabetespolikliniek op www.mca.nl/diabetes.
diabetespolikliniek 110105/2011.07 www.mca.nl
pag. 5 van 5
