HEROVERWEGING SUBSIDIEBELEID: “EEN INTEGRALE AFWEGING”
1: 2: 3: 4: 5: 6: 7: 8:
Thema Thema Thema Thema Thema Thema Thema Thema
Bereikbaarheid en Woonomgeving EZ en Toerisme Kansen voor Hoorn Kunst en Cultuur Onderwijs Sociaal Sport en Recreatie Veiligheid en Openbare Ruimte
2 2 t/m 9 9, 10 10 t/m 21 21 t/m 27 28 t/m 40 41 t/m 51 51
1
1: Thema Bereikbaarheid en Woonomgeving Verbeteringen woningen Advies: een bedrag van € 15.000,-- aframen op de post ‘subsidie verbeteringen woningen’. De daadwerkelijke meerjarige last bedraagt ca. € 50.000,-- waardoor het verlagen van de begrotingspost verantwoord is. Deze bezuiniging kan ingaan vanaf 2012. Stichting Hoornse Huurdersorganisatie Advies: de structurele subsidie van € 1.938 aan de Stichting Hoornse Huurdersorganisatie aframen. De raad heeft op 8 maart 2011 de Woonconsumentenverordening 2007 ingetrokken waardoor de grondslag voor de bijdrage met ingang van 2012 is komen te vervallen.
2: Thema EZ en Toerisme Beleidskaders toerisme Relatie met de stadsvisie De bestedingen vanuit het toerisme blijven van groot belang voor de economische betekenis en ontwikkeling van de stad. Onderzoek toont aan dat de toeristische bestedingen in Hoorn relatief hoog zijn, waarbij het vooral gaat om uitgaven in detailhandel en horeca. Het toerisme maakt het mede mogelijk om musea, een kwalitatief hoogwaardig winkelaanbod, een groot aanbod aan horeca en tal van andere voorzieningen in stand te houden. Hoorn zet daarom in op zowel het uitbreiden van het aantal toeristen dat naar de stad komt als het verlengen van de verblijfsduur. Het historisch karakter van de binnenstad is belangrijk: “We koesteren de binnenstad als schat maar willen deze een levend monument laten zijn waarin het rijke VOC-verleden zichtbaar en tastbaar wordt gemaakt: dat bepaalt mede het imago van Hoorn en maakt Hoorn aantrekkelijk voor inwoners en toeristen”. Hoorn is het culturele en recreatieve hart van West-Friesland en heeft cultuurtoerisme hard nodig om de binnenstad vitaal te houden. Het cultuurhistorisch erfgoed van de binnenstad en de diverse evenementen en festivals zijn aantrekkelijk voor eigen inwoners, bezoekers en toeristen. Naast het beter benutten van de ligging aan het water, zal ook op andere manieren worden gewerkt aan productontwikkeling, bijvoorbeeld het aanbieden van arrangementen en activiteiten als stadswandelingen, het uitbreiden en verbeteren van de verblijfsaccommodatie, etc. Voor een deel is dit de verantwoordelijkheid van de individuele en samenwerkende ondernemers en instanties, voor een deel is het ook een gemeentelijke taak. Aansluitend bij het historisch karakter van Hoorn zullen er meer (culturele) evenementen in de binnenstad worden georganiseerd. Ook zal worden geïnvesteerd in de toeristische infrastructuur, om verlenging van het toeristenseizoen te kunnen realiseren. Naast productontwikkeling is het vooral een kwestie van promotie en marketing. Hoorn heeft veel meer te bieden, maar zou (op basis daarvan) veel meer toeristen kunnen trekken. Voor wat betreft marketing en promotie zal de samenwerking met de regio worden geïntensiveerd. De toerist let immers niet op gemeentegrenzen, maar gaat uit van de bezienswaardigheden en activiteiten die in de omgeving te beleven zijn. Gebiedspromotie is daarom absolute noodzaak, zeker voor de verblijfstoerist. Relatie met CUP “Wij willen dat er veel meer een verbinding gelegd wordt tussen economie, kunst en cultuur en toerisme vanuit de kernkwaliteiten van Hoorn: de historische binnenstad aan het water met zijn kust, havens, Westfriese Omringdijk, de culturele voorzieningen en de detailhandel in die binnenstad. De gemeente moet sturen op het aantrekkelijk maken en houden voor eigen inwoners en voor bezoekers, voor jong en oud en voor bedrijven om zich hier te vestigen. Daar hoort in ieder geval een lagere regeldruk bij. Bedrijven dragen bij aan werk en participatie en voorkomen een beroep op de uitkeringen. Ondersteunend hierin is het toeleiden van potentiële ondernemers naar microkredieten. Daarnaast willen wij de kracht van netwerken opzoeken en inzetten: creatieve
2
broedplaatsen faciliteren die meehelpen de verbindingen te leggen in de kernkwaliteiten. Niet alleen in de binnenstad, maar ook in de wijken en de beide dorpen Zwaag en Blokker. De citymarketing zal niet alleen over Hoorn moeten gaan, maar ook over de regio.” •
• • •
•
• •
Met diverse partners (VVV, Amsterdam Cruisport, Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord, Project Westfriese Omringdijk, de gemeenten in de regio) werken aan promotie van Hoorn en de regio. Hierbij krijgen cultuurhistorie, het water/de haven etc. ruim aandacht. Ook het project Oostereiland gaat daar zijn steentje aan bijdragen. Het is een continu proces dat aandacht moet blijven krijgen. Vanuit de Toeristische- en Culturele Initiatievenpot worden initiatieven ondersteund die met toerisme en kunst en cultuur te maken hebben. In 2011 zullen langs de invalswegen van Hoorn elektronische informatiepanelen worden geplaatst. Citymarketing moet binnen bestaande budget worden uitgevoerd. De toeristenbelasting valt vanaf 2011 weg. Het kan niet zonder steun van het bedrijfsleven. Omdat de toeristenbelasting is weggevallen en de steun van het bedrijfsleven verbeterd moet worden zal ingezet moeten worden op citymarketing waarin ieder zijn verantwoordelijkheid neemt, zowel de overheid als het bedrijfsleven. Vanuit het Programma Publieke Dienstverlening is het deelprogramma Deregulering en administratieve lastenverlichting opgezet. Uitvoering van dit programma moet leiden tot minder regels waardoor het voor bedrijven makkelijker wordt om zaken te doen met de gemeente (zie 1.2). Initiatieven uit de markt om te komen tot een creatieve broedplaats in de binnenstad positief benaderen. Na de voltooiing van de restauratie van Oostereiland zal er een nieuwe cultuurroute worden ontwikkeld van de schouwburg naar Oostereiland (2011-2012)
Relatie met stadsmarketing Strategische (stads)marketing is een belangrijk speerpunt van het college en heeft een relatie met alle aandachtsvelden van de organisatie. Het loopt door alle segmenten/budgetten heen: subsidie, promotie, productontwikkeling. Daarom is in 2009 bewust gekozen voor het benoemen van Aevenementen als blikvangers waarmee Hoorn zich op veel verschillende momenten door het jaar heen kan profileren. Er is gekeken of ze waardevol zijn voor de stadmarketing, ofwel hebben ze een toegevoegde waarde voor de promotie van Hoorn in brede zin. Daarbij is tevens van belang of ze bijdragen aan het uitgangspunt van spreiding van evenementen door het jaar heen met een accent op het vooren najaar. Een sterk ‘start’ evenement en goed ‘eind’ evenement houdt de aandacht vast door het jaar heen. De A-evenementen zijn nu in april, mei, juni, augustus en september. In de toekomst is het voornemen om ook te gaan meten wat het effect is van deze evenementen, ofwel is het zinvol om nog subsidie te verstrekken of kunnen ze zichzelf bedruipen (“meten is weten”). Het niet (meer) verlenen van subsidie betekent overigens niet dat een evenement geen onderdeel van strategische marketing zou kunnen zijn.
Overige overwegingen • • •
In principe kunnen alle uitgaven voor toerisme worden afgeschaft, aangezien er geen wettelijke verplichtingen zijn. Er is echter een duidelijke relatie tussen de aanwezigheid van toeristische voorzieningen, de directe werkgelegenheid en het totaal aantal bestedingen. Toerisme is een belangrijk ingrediënt voor de levendigheid en de leefbaarheid. Het maakt Hoorn mede aantrekkelijk als vestigingsplaats. De economische spin off van toerisme wordt vaak onderschat. Toerisme levert een substantiële bijdrage aan de Nederlandse economie (4% van de werkgelegenheid, ofwel 400.000 banen, en 37 miljard aan bestedingen in 2008; bron: “Toerisme de banenmotor” van Ecorys Research and Consulting 25 juni 2010).
3
•
•
•
•
•
De gemiddelde besteding is € 35,00 per bezoek, bestaande uit 38% horeca, 20% reiskosten, 19% uit aankopen bij het evenement (merchandising) en 17% aan entreegelden. De besteding loopt uiteen per evenement (bron Cijfermateriaal Publieksevenementen 2009, onderzoek NHTV Internationaal Hoger Onderwijs Breda). We opteren voor het behoud en het stimuleren van evenementen door middel van subsidies die binnen de beleidsuitgangspunten van het college passen en die niet op andere wijze kunnen worden verwezenlijkt en voorts voor het actief blijven stimuleren van productontwikkeling, promotie en citymarketing. Feitelijk gaat het om slechts 7 evenementen die de stadsmarketing dragen voor wat betreft toerisme/evenementen naast promotie en productontwikkeling en met een bijdrage in 2011 van € 135.000,-. Schrappen van subsidies kan ertoe leiden dat evenementen door het wegvallen van (een deel van) de inkomsten moeten stoppen. Als meerdere evenementen stoppen, kan dit betekenen dat een deel van de inkomsten van horeca en middenstand kunnen wegvallen. Op termijn kan dit gevolgen hebben voor de positie van Hoorn als aantrekkelijke stad om te verblijven. Het hebben en ontwikkelen van toeristische voorzieningen in een aantrekkelijke toeristisch georiënteerde stad leidt eerder tot ondersteuning van landelijke fondsen, regiogemeenten, de Provincie Noord-Holland en/of het Rijk.
Voorlopig uitgangspunt subsidies toerisme Aan de hand van het vorenstaande luidt de conclusie dat het schrappen van evenementen op termijn kan leiden tot een verschraling van het tot al min of meer geringe aanbod van grote evenementen voor zover het grote evenementen betreft waarmee Hoorn zich in het kader van de stadsmarketing kan en wil profileren. Schrappen heeft directe en indirecte economische gevolgen, waaronder een minder aantrekkelijke stad en een stijgende werkloosheid. De evenementen moeten dus blijvend ondersteund worden, zij het met de nodige nuances. Gelet hierop is de keuze toch voor subsidieafbouw gekozen. Dit is hieronder nader uitgewerkt.
Voorstellen Hieronder volgt een overzicht van voorstellen die tot ombuiging en/of vernieuwing kunnen leiden. Deze zijn ingedeeld in vier terreinen: 1. Budget voor subsidies en initiatieven 2. Budget voor promotie 3. Budget voor in te schakelen partners 4. Toeristische Initiatievenpot Ad 1. Budget voor subsidies en initiatieven Vooraf: Alle subsidies passen in principe binnen de beleidsdoelstellingen van de Stadsvisie, het CUP en de uitgangspunten van Stadsmarketing. Om de waarde van de evenementen te kunnen wegen, is een matrix gemaakt voor het bepalen van een score. Deze staat hieronder, daarna volgt de inhoudelijke toelichting met voorgestelde opties tot reset en/of ombuiging. MeerEcon. Uit te Combin. Hoorn en Score Score CommerAja nee cieel Subsidies evenem. waarde spinoff bouwen mogelijk de regio Waterweek Ja ja ja ja ja ja 6 0 Nee/Ja Stadsfeesten Ja ja ja nee ja ja 5 1 Nee Kaasmarkt Ja ja ja nee nee nee 3 3 Nee Speeldag Ja ja ja ja ja ja 6 0 Ja Fiets4daagse ja ja ja ja ja ja 6 0 Nee Monum. dag nee ja ja nee ja ja 4 2 Nee Aqua Hoorn nee ja ja ja ja nee 4 2 Nee/Ja Paardendagen nee ja ja ja ja ja 5 1 Nee/Ja NH-wielerweekend nee ja ja ja ja ja 5 1 Nee/Ja
4
•
De Waterweek is een groot regionaal evenement aan het worden met landelijke potentie. Er is steeds meer belangstelling voor deelname door gemeenten in de regio. Regionaal zijn afspraken gemaakt voor gezamenlijke promotie en inkoop. Door het slechte economische tij is sponsoring zeer lastig. Het is een A-evenement in het kader van de stadsmarketing dat in 2010 ca. 35.000 bezoekers trok. Het is een waardevol evenement dat moet worden behouden, mede omdat het op dit moment het enige evenement dat in de haven wordt gehouden. De aantrekkelijkheid van de haven is een speerpunt van het college. Als het Oostereiland wordt opgeleverd zal dit evenement naar verwachting nog meer betekenis krijgen. Zonder subsidie, op dit moment € 55.000,- waarvan € 5.000,- regionaal, is dit evenement niet mogelijk Optie 1: Het hele evenement niet meer subsidiëren waardoor een belangrijk regionaal evenement in de haven wegvalt. Optie 2: Het evenement blijven subsidiëren, maar dit afbouwen in redelijke stappen. Externe sponsoring kan leiden tot snellere subsidieafbouw. Naar verwachting is dit de komende jaren nog niet het geval. Budget 2011: € 55.000,-
•
Budget 2015: € 41.000,-
Hoornse Stadsfeesten is een groot Hoorns evenement met een behoorlijke regionale uitstraling. Het is een waardevol evenement voor Hoorn, maar is moeilijk uit te bouwen (het zit aan zijn top). Het is geen echt commercieel evenement. Mede hierdoor staat dit evenement in toenemende mate onder druk omdat het bedrijfsleven steeds minder wil bijdragen. Het is eveneens een A-evenement en het trok in 2010 ongeveer 50.000 bezoekers. Het evenement ontvangt € 19.000,- subsidie, waarvan € 9.505,- vanuit de begroting van Kunst en Cultuur. Stadsfeesten heeft meerdere sponsors, maar is wel afhankelijk van de gemeente om het evenement op niveau te houden. Optie 1: Het hele evenement niet meer subsidiëren waardoor een belangrijk evenement dreigt weg te vallen, dan wel een deel ervan. Optie 2: Het evenement blijven subsidiëren, maar eenmalig 10% korten. Budget 2011: € 9.495,-
o
Budget 2015: € 8.495,-
Kaasmarkt/Stichting de Rode Steen: is geen groot evenement. Het is ontstaan vanuit Hoorn 650 en is omgebouwd tot een evenement dat in de zomer 10 keer, 2 keer per dag wordt gehouden (telkens ca. een uur). Het evenement is eveneens als A-evenement benoemd, maar daarover wordt verschillend gedacht. De Kaasmarkt is niet verder uit te bouwen, het is moeilijk te combineren met een ander evenement (is al eens geprobeerd), het heeft geen echte uitstraling naar de regio en is niet of nauwelijks van betekenis voor Hoorn. De bekendheid van Kaasmarkt / Kaasstad wordt eerder bij Alkmaar gelegd dan bij Hoorn. Het evenement trekt volgens eigen opgave ca. 20.000 bezoekers in totaal over 20 markten. Er is onzekerheid over het voortzetten van de sponsoring door de enige sponsor die er is naast de gemeente. Van de A-evenementen scoort het de minste punten. Optie 1: Het hele evenement niet meer subsidiëren waardoor het ophoudt te bestaan. Optie 2: De subsidie vanaf 2013 totaal afbouwen in een periode van drie jaar. Budget 2011: € 20.000,-
•
Budget 2015: € 0,-
Speeldag is een groot maar ook commercieel evenement dat inmiddels twee keer is gehouden. Het evenement heeft een bovenregionale uitstraling en is op dit moment het enige evenement in deze omvang dat in Nederland wordt gehouden Het heeft bovendien een grote groeipotentie. Daarom is het ook direct tot A-evenement benoemd. Een evenement heeft over het algemeen drie tot vijf jaar om te groeien. Wat tevens van belang is dat hoe commerciëler een evenement is, hoe sneller de subsidie kan worden afgebouwd. Dat is hier het geval
5
en daarom kunnen de afbouw stappen hier iets forser. Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer het evenement helemaal zonder (directe) gemeentelijke bijdrage kan. Daarom is het verstandig de subsidie pas vanaf 2013 af te bouwen. Optie 1: Het is niet duidelijk of het evenement ophoudt te bestaan als de gemeente niet meer zou subsidiëren. Omdat dit evenement pas twee jaar bestaat kan verwacht worden dat stoppen met subsidie zal leiden tot stoppen van het evenement (er is nog geen buffer opgebouwd) Optie 2: Het evenement blijven subsidiëren, maar pas vanaf 2013 afbouwen in redelijke stappen. Budget 2011: € 25.000,•
Budget 2015: € 17.500,-
Fiets4daagse. Dit evenement wordt in 2011 voor de derde keer gehouden en scoort hoog bij de afweging of het belangrijk is voor de stadsmarketing. De organisatie is in handen van Le Champion, een zeer deskundige organisator van sport- en recreatieve evenementen. Het heeft een grote uitstraling voor Hoorn en de regio. Deelnemers komen steeds terug in Hoorn en eindigen de laatste dag ook in Hoorn op de Rode Steen. Doordat dit altijd op 5 mei valt heeft dit een enorme toeloop tot gevolg. De subsidie wordt samen opgebracht met andere gemeenten waar de tocht doorheen gaat, en is relatief laag. Le Champion is heel actief in het zelf zoeken naar financiering en sponsoring, maar korting is de komende jaren slechts beperkt mogelijk Het evenement moet nog groeien en een evenement als dit bewijst zich vaak pas na een jaar of vijf. Daarom wordt voorgesteld om pas vanaf 2014 gering af te bouwen. Optie 1: Het hele evenement niet meer subsidiëren waardoor het evenement vrijwel zeker ophoudt te bestaan, mede door de sponsorrelatie met de regio Optie 2: Het evenement blijven subsidiëren, maar pas op termijn afbouwen in stapjes. Budget 2011: € 10.000,-
•
Budget 2015: € 7.500,-
Monumentendag. Ofschoon het economisch gezien niet de allergrootste betekenis heeft is het voor een stad als Hoorn die zich profileert met haar monumenten eigenlijk onmogelijk en ook onlogisch om deze subsidie te stoppen. Zonder de gemeentelijke bijdrage valt dit evenement om. Er is hier maar 1 optie, handhaven subsidie. Enige optie: de subsidie handhaven c.q. onderbrengen bij de afdeling waar hij hoort. Budget 2011: € 2.500,-
•
Budget 2015: € 2.500,-
In het geval van Aqua Hoorn zijn wij van mening dat dit evenement de laatste drie jaar niet is uitgegroeid tot een evenement met een positieve ontwikkeling. Het evenement ging zelfs niet door in 2010. Ofschoon het een van de weinige evenementen is die in de haven wordt gehouden vinden wij dat de organisatie sterk kan worden verbeterd. Als er een enthousiaste organisatie zou komen, kan het de moeite waard zijn om te subsidiëren. Op dit moment zien wij voor dit evenement geen toekomst zodat de subsidie geschrapt kan worden. Mocht er een verbeterd initiatief komen dan kan bekeken worden of een bijdrage via de Toeristische en Culturele Initiatievenpot kan worden verleend. Optie 1: stoppen van de subsidie Optie 2: de subsidie verstrekken onder een andere noemer als een gezonde organisatie het evenement organiseert. Budget 2011: € 2.500,-
Budget 2015: € 0,-
6
•
Paardendagen: is een evenement dat een behoorlijke traditie heeft en dat zowel door de gemeente als door Binnenstadsmanagement Hoorn wordt ondersteund. Het is weliswaar een kleine bijdrage, maar desondanks leidt het op een paar dagen tot een volle binnenstad. Het is op zich dus de moeite waard om het te behouden. De organisatie heeft het moeilijk omdat externe sponsoring is weggevallen. Optie 1: stoppen van de subsidie Optie 2: de subsidie contineren onder de voorwaarde dat ook Binnenstadsmanagement Hoorn haar verantwoordelijkheid blijft nemen. Budget 2011: € 2.500,-
•
Budget 2015: € 2.500,-
NH-wielerweekend is een tweedaags evenement. Het is een potentieel A-evenement vanwege de grote en vanwege de datum, een week voor de Fiets4daagse, heeft het tot gevolgd dat Hoorn gedurende een langere tijd fors in de belangstelling staat, dit mede door de promotie van beide evenementen. Met de organisatoren is afgesproken dat de bijdrage van € 7.000,zou groeien naar € 10.000,-. Deel van de afspraak was dat de toertocht ook een start in Hoorn zou krijgen. Dat is nu het geval. In 2011 wordt €8.000,- bijgedragen. In samenwerking met Binnenstadsmanagement Hoorn moeten/gaan bijkomende evenementen worden georganiseerd op de (koop)zondag). Omdat iedere organisatie zijn bijdrage moet leveren is het redelijk om de bijdrage op €8.000,- vast te zetten. Het verschil kan worden bijgedragen via de Toeristische en Culturele initiatievenpot, mede afhankelijk van wat er bij wordt georganiseerd. Optie 1: stoppen van de subsidie heeft tot gevolg dat de wedstrijd en de toertocht weliswaar nog zullen worden gehouden, maar dat Hoorn veel minder in de belangstelling zal staan en dat de startplaats voor de toertocht zeker in heroverweging zal worden genomen. Optie 2: de subsidie voortzetten, maar bevriezen op de huidige € 8.000,Budget 2011: € 8.000,-
•
Budget 2015: € 8.000,-
Toeristische en Culturele Initiatieven (€ 32.500) Dit budget wordt grotendeels besteed aan initiatieven i.h.k.v. stadspromotie en toerisme (bureau ez), aangezien er al € 17.500 van het oorspronkelijke budget van € 50.000 in 2010 structureel is toegevoegd aan het budget van kunst en cultuur. Het restant budget wordt op basis van initiatieven en in overleg verdeeld tussen Kunst en Cultuur en Toerisme. Omdat snel handelen soms gewenst is bij initiatieven luidt het advies t.a.v. dit budget om niet meer bezuinigen na de generieke korting.
Ad 2 Budget voor Promotie Dit is deels promotie zoals die uit het reguliere budget komt, bijv. voor de VVV-gids, de IJsselmeerkaart, de NHD-wandelgids etc, maar ook voor deelname aan het continu vakantieonderzoek, het landelijk platform Binnenstadsmanagement, maar ook voor promotie als onderdeel van de stadsmarketing. Bijv. een plattegrond (Freebee Map), een nieuwe Stadswandeling, deelname in de campagne “Lekker weg in eigen land” (de 50+ campagne) en dergelijke. Hiervoor is een budget gesteld dat minimaal nodig is. De uitgaven hiervoor verschillen van jaar tot jaar, maar het beoogde benodigde bedrag voor promotie van € 30.000,- is gebaseerd op ervaringcijfers van de afgelopen jaren (in 2010 bedroeg het ca. € 40.000,-). Het budget is reeds teruggebracht tot € 30.000,Optie 1: geen extra korting na de generieke korting van 5%. Optie 2: het budget verder inkrimpen waardoor promotie (waaronder Stadsmarketing) niet of niet in voldoende mate kan worden uitgevoerd. Budget 2011: € 30.000,-
Budget 2015: € 30.000,-
7
Ad 3 Budget voor in te schakelen partners Dit budget wordt in hoofdzaak besteed aan de VVV. De VVV is noodzakelijke voorziening met wie een prestatiecontract voor 2009-2011 is afgesloten. De VVV is de gastheer voor Hoorn en voor veel bezoekers de eerste kennismaking. Het is een sterk merk met internationale bekendheid. De winkel is nog niet zo lang geleden verhuisd naar een nieuwe locatie direct tegenover het station. Het VVV aanbod is nu duidelijk aanwezig (je loopt er tegenaan) i.t.t. de oude situatie waar de ANWB een prominente plaats innam. De ANWB is overig nodig voor de VVV, want anders kan de winkel niet in stand worden gehouden met alleen de bijdrage van de gemeente. In onze VVV-regio scoren de twee VVV-ANWB winkels het beste van alle VVV’s. In de eerste periode waarvoor prestatieafspraken gemaakt zijn is de nadruk gelegd op het verbeteren van de kwaliteit van de winkel. Door de verhuizing en een andere indeling is dit goed gelukt en is aan de kritiek dat het meer een ANWB-winkel is dat een VVV-vestiging tegemoet gekomen. Het budget is dus in hoge mate gebruikt wordt voor het open houden van de winkel op aanvaardbare tijden. Gevolg van minder budget is dat de winkel minder voor publiek geopend zal zijn. Dit is geen goede reclame voor Hoorn. Onlangs is gestart met onderhandelingen over een tweede periode waarin prestatieafspraken worden gemaakt over de taken van de VVV. Hierbij zal het niet alleen over de winkel gaan, maar ook over andere taken. Bekend is dat de VVV nog meer budget wil, mede om aan te kunnen haken bij de opkomst van de nieuwe media. De VVV wil van een aanbodgerichte organisatie ombuigen naar een vraaggerichte organisatie ofwel inspelen op de wens van de consument. In hoeverre we daarin moeten meegaan is nog maar de vraag, van de VVV (landelijk) mag toch ook wel e.e.a. worden verwacht. Het college wil het bestuur van de VVV verzoeken van de volgende drie scenario’s de laatste twee uit te werken: Optie 1: Geen korting op het budget en bevriezen tot en met 2015. Hiermee blijft het budget de komende jaren bevroren op € 96.505. Uitgangspunt bij de onderhandelingen voor een nieuwe contractperiode is dan dat vermindering van de bijdrage geen optie is, maar dat meer budget, ook niet mogelijk is. Inmiddels heeft de VVV een dergelijk aanbod gedaan. Naast deze vaste jaarlijkse bijdrage kan op vrijwillige basis aan diverse acties worden deelgenomen. Optie 2: De subsidie vaststellen op € 50.000 per jaar. Optie 3: De subsidie vaststellen op € 80.000 per jaar. Budget 2011: € 96.505
Budget 2015 bij optie 1: € 96.505 Budget 2015 bij optie 2: € 50.000 Budget 2015 bij optie 3: € 80.000
Ad 4 Toeristische Initiatievensubsidies Dit budget wordt gebruikt om snel in te kunnen spelen op ontwikkelingen / initiatieven vanuit de markt die niet op een andere wijze gedekt kunnen worden. De hoogte van het budget fluctueert jaarlijks, soms is er wat over, soms is er tekort. Het is op dit moment niet te zeggen hoe groot dit budget in 2015 is omdat het mede afhangt van de keuzes die gemaakt worden op basis van het voorafgaande deel van deze notitie. Voor 2011 bedraagt de grootte van het budget € 27.466,- .
Eindconclusie De financiële effecten van de voorgaande adviezen is conceptueel uitgewerkt en in het totaaloverzicht opgenomen, hierin worden ombuigingstotalen per jaar tot en met 2015 inzichtelijk gemaakt.
8
De totale voorgestelde reset voor de subsidies Toerisme bedraagt € 47.500,- indien gekozen wordt voor het in stand houden van bijdragen voor subsidies.
3: Thema Kansen voor Hoorn Beleidskaders Relatie met de coalitieakkoord
“Internationale samenwerking is geen kerntaak van de gemeente, maar dat sluit het faciliteren van initiatieven vanuit de bevolking op dit gebied niet uit. De stedenband met Pribram blijft in stand, andere initiatieven op dit gebied worden niet genomen.”
Overwegingen Stichting Stedenband Hoorn-Pribram Met ingang van 2012 wordt de subsidie met 5% verlaagd van € 7.950 naar € 7.315. Wij adviseren het college om deze subsidie niet verder te verlagen. Motivering: Als gemeente hebben wij een stedenband. Deze wordt onderhouden door deze stichting. Een verlaging van in totaal 20% betekent ruim € 1.400 minder subsidie. Dit betekent bijna het einde van deze stedenband. De coalitie heeft in het coalitieakkoord aangegeven de stedenband in stand te willen laten. Stichting Veteranen Sinds 2007 organiseert de gemeente Hoorn een veteranendag. Hiervoor is een budget beschikbaar van € 8.000 met als doel om waardering en erkenning voor de Hoornse veteranen. Wij adviseren het college om deze subsidie niet verder te verlagen. Motivering: Vanaf de start heeft een comité de organisatie op zich genomen. Op verzoek van de burgemeester heeft het comité zich in 2010 omgevormd tot stichting. Dat maakt sponsoring voor hen makkelijker. Dat is nodig om de organisatie rond te krijgen. In 2008 is gebleken dat € 8.000 teveel is en heeft het college besloten om structureel € 6.000 beschikbaar te stellen. Dit betekent dus al een verlaging van € 2.000. Vanaf 2012 wordt ook deze subsidie met 5% verlaagd naar € 5.700. Comité ’40-’45 (Hoorn) Ontvangen in 2011 een subsidie van € 3.078 en vanaf 2012 dus 5% minder, namelijk € 2.924. Wij adviseren het college om deze subsidie niet verder te verlagen. Motivering: Eigenlijk kan voor de motivering worden verwezen naar de Stichting Veteranen. Ook zij zijn bezig met een verkapte overheidstaak, namelijk dodenherdenking. Ook voor deze organisatie geldt dat zij in het verleden al flink gekort zijn, doordat wij de organisatie van bevrijdingsdag bij hen hebben weggehaald. Ook hier is een verlaging niet op zijn plaats gezien het grote maatschappelijke belang en de inzet die deze organisatie doet om jongeren te betrekken bij dodenherdenking (en daar steeds meer in slagen).
Stichting Dodenherdenking Zwaag Ontvangen op ons initiatief sinds enkele jaren een subsidie van € 350. Wij adviseren het college om deze subsidie niet verder te verlagen.
9
Motivering: Gaat om een zeer gering bedrag. Verder is de motivatie hetzelfde als bij Comité 40-45. Overigens ontvangt deze Stichting in 2011 maar € 10. Dit omdat zij het bedrag in 2010 niet hebben kunnen opmaken vanwege een in 2009 ontvangen eenhoornzegel. Vanaf 2012 ontvangen zij 5% minder namelijk € 333. Budget activiteiten Millennium Gemeente Sinds 2008 is Hoorn Millennium Gemeente. Dit houdt in dat wij ons hebben aangesloten bij het behalen van de 8 Millenniumdoelen in 2015. Tot die tijd geven wij op onze eigen manier invulling aan het behalen van deze doelen. Onlangs heeft het college het budget voor de komende jaren vastgesteld. Incidenteel hebben is € 29.000 ingeleverd omdat dit niet is uitgegeven (overschot 2009 en 2010). Verder is voor 2011 € 3.000 ingeleverd en daarna structureel € 7.287. Dus gaat het budget van € 22.287 naar structureel € 15.000. Wij adviseren het college om dit budget niet verder te verlagen. Berekeningen Activiteit Subsidie 2011 Stedenband Pribram € 7.700 Comité ’40-’45 € 3.078 Dodenherdenking Zwaag € 350 Stichting Veteranen € 6.000 Millennium Gemeente (2010) € 22.000 Totaal € 39.128
- korting 5% € 7.315 € 2.924 € 333 € 5.700 € 20.900 € 37.172
- korting 20% € 6.160 € 2.462 € 280 € 4.800 € 17.600 € 31.302
Dit betekent dat op een budget van € 39.128 bij een korting van 20% op alle subsidies/activiteiten € 7.826 moeten bezuinigen. Voor Millennium Gemeente is vanaf 2012 structureel al € 7.287 bezuinigd. Als wordt uitgegaan van een bezuiniging van 5% op onze subsidies (exclusief millennium), dan is dit een bezuiniging van € 857. Dit betekent dat op de bovengenoemde subsidies al voldoende wordt bezuinigd. Namelijk een bedrag van € 8.144. Gezien het bovenstaande adviseren wij het college om deze budgetten/subsidies verder niet te verlagen.
Conclusie Op bovenstaande subsidies alleen de algemene 5% bezuiniging toe te passen en op dit moment uit te sluiten voor verdere bezuinigingen.
4: Thema Kunst en Cultuur Beleidskaders Relatie met de stadsvisie “Hoorn voert ook in de toekomst een actief kunst- en cultuurbeleid. Daarbij zijn niet alleen de wensen van de eigen inwoners richtinggevend maar ook wordt geprobeerd de stad zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor toeristen. Op het gebied van kunst en cultuur zal er worden voortgebouwd op de sterke punten die er al zijn (gevarieerd aanbod van culturele voorzieningen, beeldende kunst in de openbare ruimte, amateurkunst) en meer aandacht besteed worden aan cultuur(educatie) voor de jeugd. De samenwerking tussen scholen en culturele instellingen zal versterkt worden.” De Stadsvisie kiest voor een levendige stad voor jong en oud en stelt daarbij dat deze keuze niet ten koste mag gaan van een van de kernkwaliteiten van Hoorn: het historisch karakter van de binnenstad. “ We koesteren de binnenstad als schat maar willen deze een levend monument laten zijn waarin het rijke VOC-verleden zichtbaar en tastbaar wordt gemaakt: dat bepaalt mede het imago van Hoorn en maakt Hoorn aantrekkelijk voor inwoners en toeristen.
10
De burger en instellingen kunnen de partners zijn van de gemeente bij het instandhouden en levend houden van monumenten en het verleden. Toerisme is een belangrijke impuls voor de lokale economie. Hoorn is het culturele en recreatieve hart van West-Friesland en heeft cultuurtoerisme hard nodig om de binnenstad vitaal te houden. Het cultuurhistorisch erfgoed van de binnenstad en de diverse evenementen en festivals zijn aantrekkelijk voor eigen inwoners, bezoekers en toeristen.” Relatie met CUP “We zien Hoorn als echte kunst- en cultuurstad. Dit zorgt ook voor economische impulsen en zet Hoorn internationaal op de kaart. De stad Hoorn is aantrekkelijk om te wonen, werken, leren en recreëren. De kernkwaliteit van Hoorn als historische monumentale VOC-stad aan het water is het hart van de stadspromotie. Wij stimuleren en faciliteren het werkklimaat voor kunstenaars. Onze ambitie is de samenhang tussen historische stad, economie, kunst en cultuur én toerisme te benutten ten behoeve van de (im)materiële welvaart van de stad en haar inwoners. Gezien de financiële situatie van de gemeente zetten we in op brede samenwerking, waarbij partijen gezamenlijk meer zelf gaan doen, zodat kostenreductie hand in hand gaat met vooruitgang. • Wij beschouwen kunst en cultuur als een van de kernkwaliteiten van de stad, in combinatie met economie en toerisme. • Er komt een nieuwe Kunst- en Cultuurnota waarbij we zorgen voor een professioneel op behoeften van kunstenaars afgestemd atelierbeleid. • Er komt een kunst- en cultuurroute van schouwburg het Park naar het Oostereiland. • Wij stimuleren “dubbelgebruik” bestaande gebouwen voor culturele activiteiten en repetities. • Voorzieningen en evenementen die de relatie stad – cultuur – toerisme – economie versterken zullen we stimuleren en faciliteren.” • Wij stimuleren en faciliteren amateur-voorstellingen, amateurkunst en volkscultuur (kermis, carnavalsoptocht) met prioriteit. In Hoorn en de dorpen Blokker en Zwaag is volop ruimte voor volkscultuur. Met kermis en carnavalsoptocht zet Hoorn zich uitgebreid op de kaart. Het verenigingsleven en amateurkunst worden volop ondersteund. Op het gebied van kunstzinnige vorming is de doelstelling om een kwalitatief en kwantitatief goed aanbod in stand te houden voor heel West-Friesland middels één groot Westfries Centrum voor de Kunsten. De 1% regeling voor beeldende kunst wordt via maatwerk toegepast en wordt ook aangewend voor toegepaste kunst. Wij starten met het opschonen van het gemeentelijke kunstdepot. Het Westfries Museum is een van de belangrijkste toeristische trekpleisters. Het museum werkt actief samen met de andere musea om het totale aanbod te profileren, en sluit hiervoor aan bij de uitwerking van een strategisch marketingplan. Overwegingen - In principe kan het hele kunst en cultuurbeleid worden afgeschaft, aangezien er geen wettelijke verplichtingen zijn. - We opteren voor het behoud van zaken die binnen de beleidsuitgangspunten van het college passen en die niet door marktpartijen kunnen worden overgenomen of anderszins kunnen worden verwezenlijkt tegen betaalbare kosten voor de burger. We willen ook op het gevaar wijzen dat er unieke zaken en kapitaal verloren gaan, die misschien later opnieuw tegen hogere kosten worden herontwikkeld. Daarnaast moet er ruimte zijn voor vernieuwing, samenwerking en cultureel ondernemerschap. - De voorstellen die uit de innovatieteams zijn voortgekomen tijdens ‘duurzaam ombuigen’ zijn opgenomen in deze beschouwing. - Er is een model van de VNG (ringenmodel van Wijn) waarin een relatie wordt gelegd tussen inwonertal van een gemeente en bijpassende culturele voorzieningen. Dit model wordt gehanteerd in de afwegingen. Deze ziet er als volgt uit:
11
-
-
-
Hoe kunnen we voorkomen dat Hoorn door gemeentelijke bezuinigingen ook grote bijdragen van derden misloopt? Organisaties en initiatieven worden vaak ondersteund door landelijke fondsen, regiogemeenten, de Provincie N-H en/of het Rijk. Enerzijds zal er door bezuinigingen van die kant de komende jaren sprake zijn van een aanslag op het budget van organisaties (Manifesto, Boterhal, Kunstcompagnie). Anderzijds beschikken sommige juist over een gezondere financiële basis doordat ze voorlopig ook in de toekomst verzekerd blijven van bijdragen van derden (Hotel Mariakapel). Uit onderzoek blijkt dat cultuur een belangrijk ingrediënt is voor de levendigheid en de leefbaarheid. Het maakt Hoorn aantrekkelijk als vestigingsplaats. De economische spin off van kunst en cultuur wordt vaak onderschat. Hoorn heeft een centrumfunctie voor de regio. Sommige bezuinigingen tasten de centrumfunctie meer aan als andere. Als alle hieronder genoemde bezuinigingsmogelijkheden worden doorgevoerd, verdwijnen er in de binnenstad van Hoorn drie musea/tentoonstellingsruimten. Er komen dan tenminste vijf monumentale panden leeg te staan die nu nog voor het publiek toegankelijk zijn. Het was tot
12
-
-
-
nu toe gemeentelijk beleid om een culturele functie te geven aan leegstaande monumentale panden. Leegstand is niet bevorderlijk voor de aantrekkelijkheid van Hoorn. Er kunnen bijzondere redenen worden aangevoerd waarom op sommige instellingen en subsidieregelingen beter niet bezuinigd kan worden: Voorbeeld: de museumstoomtram. Het vorige college heeft al besloten om de subsidie voor het Museum Turkije-Nederland stop te zetten vanaf 2010 (€ 13.000) en de tweejaarlijkse aankoopronde beeldende kunst af te schaffen (€ 25.000 per twee jaar). Op deze terreinen wordt dus al ingeleverd. De subsidies aan grote instellingen groeien relatief het hardst. Daardoor wordt het percentage van het budget dat beschikbaar is voor vernieuwing (dat zijn met name de potjes voor initiatieven, evenementen, etc.) op het totale kunst en cultuur budget relatief steeds kleiner. Om de beleidsdoelstelling van vernieuwing, samenwerking, cross-over met toerisme en recreatie, en cultureel ondernemerschap te bevorderen zijn de budgetten voor vernieuwing belangrijk. Het ligt daarom voor de hand daar niet op te bezuinigen, maar de voortdurende stijging van grote subsidies voor culturele instellingen te beteugelen.
Adviezen voor ombuigingen Hieronder volgt een overzicht van mogelijke ombuigingen. Er is een indeling gehanteerd in beleidsterreinen, hoewel er veel overlap is: 1. Podiumkunsten, film en evenementen 2. Media en letteren 3. Amateurkunst en kunst- en cultuureducatie 4. Musea en cultureel erfgoed 5. Beeldende kunst en bouwkunst 6. Budgetten voor incidentele subsidies, etc.
Ad 1. Podiumkunsten inclusief evenementen •
Schouwburg het Park (Park Cultuur BV) De huidige subsidie voor Park Cultuur BV bedraagt circa € 2.066.000, waarvan € 1.014.000 huursubsidie voor gemeentelijk pand. De schouwburg is gebonden aan het pand. Het terugbrengen van het aantal voorstellingen is een optie. Er komt dan meer ruimte voor commerciële activiteiten. In het ringenmodel van de VNG behoort een schouwburg in de bandbreedte van steden met meer dan 90.000 inwoners. Omdat Hoorn voor de regio centrumgemeente is, is het verklaarbaar waarom we beschikken over een schouwburg. Advies: de generieke korting 2012 niet toepassen op huursubsidie-deel aangezien er geen alternatieve huisvesting voorhanden is voor het Park. Innovatief aspect: deze bezuiniging is tevens een beleidskeuze voor meer commerciële activiteiten in de schouwburg, terwijl er voldoende cultureel aanbod overblijft. In 2013 10% (€ 105.000), in 2014 20% (€ 210.000).
•
Theater het Pakhuis De budgetsubsidie is op verzoek van de raad in 2010 verhoogd met € 11.000 tot € 24.000. Er is een nieuwe meerjarenovereenkomst 2010 t/m 2012. Theater het Pakhuis gebruikt de extra subsidie om de beloning van het betaalde personeel op CAO- niveau te brengen. Hoewel het Pakhuis op vrijwilligers draait, noopt het grote activiteitenaanbod de inzet van betaalde medewerkers op sleutelposities. Het Pakhuis is bij uitstek het podium voor de amateursector (prioriteit CUP). Indien van de aksector wordt gevraagd om projectmatiger te gaan werken en meer naar buiten te treden, ligt het niet voor de hand om te gaan bezuinigen op het voornaamste podium voor de ak-sector. Advies: alleen generieke korting van 5% toepassen.
13
•
Filmhuis Hoorn Filmhuis Hoorn verhuist medio 2011 naar de nieuwe locatie op Oostereiland. De subsidie bedraagt € 68.000 waarvan circa € 12.000 bestaat uit huursubsidie voor de gemeentelijke huisvesting. Geadviseerd wordt om dit bedrag buiten de generieke korting vanaf 2012 te houden. Filmhuis Hoorn heeft niet direct prioriteit binnen het CUP, maar draagt wel bij aan de ontwikkeling van Oostereiland waarbij toeristische en culturele aspecten hand in hand gaan. In het ringenmodel van de VNG behoort een filmhuis in de bandbreedte van steden met meer dan 90.000 inwoners. Advies: extra korting van 5% 2013 ofwel € 2.800 en10% in 2014 ofwel € 5.300.
•
Een aantal evenementen en festivals wordt gesubsidieerd vanuit budgetten voor kunst en cultuur en economische zaken. Hierop kan worden bezuinigd. Algemeen advies: zoveel mogelijk ontzien van festivals en evenementen op grond van CUP, Stadsvisie en het ringenmodel van de VNG. Evenementen/festivals kunst en Subsidie Korting Korting Subsidie cultuur 2011 2012 2013 2013 e.v. Hoornse Filmdagen € 5.000 € 5.000 € 0 € 0 Hoorn Oude Muziek Nu € 16.000 € 800 € 8.075 € 7.125 Kamermuziekfestival Hoorn € 7.500 € 375 € 0 € 7.125 Weekend Hoorn Kunst en Cultuur € 23.000 € 1.150 € 0 € 21.850 Hoornse Stadsfeesten € 19.000 € 950 € 0 € 18.050 Jazz at the Hop € 10.500 € 525 € 9.975 € 0 Zomerfestival de Karavaan € 23.000 € 1.150 € 0 € 21.850 totaal € 104.000 € 9.950 € 18.050 € 76.000
Toelichting: Hoornse Filmdagen: de subsidie voor Filmhuis Hoorn wordt in vier jaar tijd meer dan vertienvoudigd van € 6.000 in 2008 naar € 68.000 in 2011 i.v.m. de verhuizing naar de nieuwe locatie op Oostereiland medio 2011. Omdat op de nieuwe locatie met drie filmzalen een verviervoudiging van de zaalcapaciteit wordt gerealiseerd, is het niet persé nodig om de schouwburg te gebruiken voor de Hoornse Filmdagen. De kosten voor de Hoornse Filmdagen zijn dus lager en moeten vanaf 2012 binnen het structurele budget van het filmhuis kunnen worden opgevangen. De festivals Hoorn Oude Muziek Nu en Kamermuziekfestival Hoorn vissen grotendeels in dezelfde vijver. Beide ontvangen gemeentelijke subsidie (het kamermuziekfestival sinds 2009). De organisatie kan wellicht goedkoper door alles door vrijwilligers te laten doen en/of onderlinge samenwerking. Voorstel: gelijktrekken van de subsidies, voor beide € 7.125. In het kader van het Weekend Hoorn Kunst en Cultuur krijgen de Kunstmarkt, de Havenconcerten, de Open Atelierroute, het Open Air Filmfestival en de Open dag van Theater Pakhuis in totaal circa € 23.000 subsidie per jaar. De afgelopen jaren zijn de Havenconcerten en de Open Atelierroute er al op achteruit gegaan door het wegvallen van bijdragen van de provincie. Het is één van de zes A-evenementen die de gemeente heeft benoemd. Alleen generieke korting toepassen. De Hoornse Stadsfeesten ontvingen in 2009 € 6.000 van de Provincie N-H i.h.k.v. de Uitvoeringsregeling Amateurkunst. In 2010 werd de aanvraag afgewezen. De gemeente stond echter garant. In 2011 krijgen ze dus al € 6.000 minder. De Stadsfeesten zijn benoemd tot Aevenement. Voorstel: alleen generieke korting 2012. Het festival Jazz at the Hop heeft te kampen met een afnemende belangstelling. Gezien de specifieke en beperkte doelgroep ligt het meer voor de hand om jazzfestivals in grotere steden te organiseren. Voor 2009 kreeg Jazz at the Hop nog een provinciale subsidie. Het ver-
14
lies daarvan is door de gemeente in 2010 en 2011 gecompenseerd met € 3.000 uit het Budget Toeristische en Culturele Initiatieven. Advies: in 2013 subsidie stopzetten. Het zomerfestival de Karavaan is een samenwerkingsproject gefinancierd door de provincie en een aantal gemeenten. De Karavaan heeft in 2009 een landelijke prijs gewonnen als beste theaterfestival. Hoorn is een van de drie festivalharten en de voorstellingen in Hoorn trekken de meeste bezoekers. Op basis van de kwaliteit van het festival en het belang van de instandhouding van regionale samenwerking wordt geadviseerd alleen de generieke korting toe te passen. •
Diverse organisaties Concertvereniging Johan Messchaert (concerten in de schouwburg) St. Concertfonds Hoornse Orgels (bespeling orgel Hoornse kerken) St. Jazz Affairs (jazzconcerten in Het Huis verLooren) Carnavalsvereniging Het Masker Deze activiteiten hebben geen prioriteit in het gemeentelijke beleid (m.u.v. de carnavalsvereniging). In het ringenmodel van de VNG worden kamermuziek en een pop/jazzpodium wel genoemd voor gemeenten als Hoorn. Er is wellicht een alternatief voor de relatief dure kamerconcerten in de schouwburg. Het Concertfonds Hoornse Orgels levert een bijdrage aan het levendig houden van Hoornse monumentale kerken. Advies: afschaffen subsidies in 2013 m.u.v. Carnavalsvereniging Het Masker (CUP) en de Stichting Concertfonds Hoornse Orgels. Levert vanaf 2013 structureel € 5.600 op.
Ad 2. Media en letteren •
Bibliotheek Hoorn Huidige subsidie bedraagt circa € 1.680.000 inclusief huursubsidie (€ 149.000). De huisvesting is deels gemeentelijk, deels eigen bezit. Mede in verband met het spreidingsbeleid kan de bibliotheek niet gemakkelijk snijden in de kosten voor huisvesting door goedkopere panden te betrekken. Dat is slechts een theoretische mogelijkheid. Advies: huursubsidie niet meenemen in generieke korting. De bibliotheek heeft geen financiële reserves. Sluiting van de vestiging in de Huesmolen is aannemelijk. Deze zou kunnen worden vervangen door een Brede School Bibliotheek. De BSB is een succesvolle en doelgroepgerichte bibliotheekvoorziening gericht op het basisonderwijs. Er blijven dan nog twee bibliotheekvestigingen over, de centrale bibliotheek in Hoorn en de pas gerenoveerde vestiging in de Kersenboogerd. Innovatief aspect: deze bezuiniging kan worden gezien als een beleidskeuze voor vermindering van het aantal volledige bibliotheekvestigingen en versterking van meer doelgroepgerichte vormen van bibliotheekwerk, zoals de brede school bibliotheek, de internetbibliotheek en de bezorgdienst ‘Boek aan Huis’ voor ouderen. Optie: bevorder de vorming van een basisbibliotheek tussen Bibliotheek Hoorn, WFO en WEB. Er ontstaat dan een basisbibliotheek voor geheel Westfriesland (200.000 inwoners). Bibliotheek Hoorn is daar voorstander van. Er valt veel efficiency-voordeel te behalen. Taakstelling voor 2013, 2014 en 2015 resp. € 100.000, € 150.000 en € 175.000.
•
Stichting Lokale Omroep Hoorn (SLOH) Radio Hoorn ontvangt in 2011 € 92.000 inclusief huur (€ 30.000) voor de gemeentelijke huisvesting in wijkcentrum de Grote Beer. Er is een meerjaren overeenkomst t/m 2012. Radio Hoorn kan weliswaar op andere plaatsen gehuisvest worden, maar de vraag is of dat in de praktijk veel oplevert. De gemeente moet dan en andere bestemming vinden voor de vrij-
15
komende ruimte in het wijkcentrum. Advies: neem de huur wel mee in de generieke korting, gezien het positieve eigen vermogen van Radio Hoorn. De gemeente ontvangt een rijksbijdrage van € 40.000 (€ 1,30 per huishouden). Sinds 2010 is wettelijk een zogenaamde zorgplicht vastgelegd om dit bedrag te besteden aan de lokale omroep. Verder heeft Radio Hoorn geen noemenswaardige inkomsten. Binnen het gemeentelijke beleid heeft Radio Hoorn geen prioriteit. Het ringenmodel van de VNG voorziet in een Lokale Omroep. Er is een voorstel geformuleerd i.h.k.v. ‘Duurzaam ombuigen’: de bijdrage terugbrengen tot de verplichte bijdrage per huishouden. Advies: beperk de subsidie tot de wettelijk verplichte bijdrage. Structurele bezuiniging vanaf 2013 € 50.000. •
Vertelfestival Het Vertelfestival(€ 3.500) vindt elk jaar plaats in en rondom het Weeshuiscomplex. Het festival sluit aan bij A-evenementen zoals de Waterweken. De doelgroep is van kinderen tot volwassenen. Het is een mix van verhalenvertellers en theater. Alternatief: laat dit soort activiteiten over aan Bibliotheek Hoorn. Advies: stop in 2013 met de subsidie, structurele bezuiniging € 3.500.
Ad 3. Amateurkunst en kunst- en cultuureducatie •
Subsidies Amateurkunstgezelschappen Er wordt circa € 98.000 per jaar verdeeld onder 35 amateurverenigingen in de vorm van vierjarige subsidies. De huidige periode loopt af eind 2011. Het gaat in veel gevallen om relatief kleine bedragen. De verenigingen hebben verder structureel inkomsten uit contributies en soms incidenteel uit sponsoring en fondsen (Prins Bernhardfonds). De traditionele verenigingen hebben te maken met vergrijzing (bijv. Hoornse Operette Vereniging). Nieuwe vormen van amateurkunstbeoefening met een ander, soms kortlopend karakter zijn populair onder jongeren (vb: Voice of Holland, Talententheater Hoorn, Tjillskillz). Vroeger gingen mensen naar harmonieorkesten en toneelverenigingen, nu beginnen ze een popband of doen mee aan een musicalproject. Dat is een voorbeeld van veranderingen binnen de sector en de samenleving in het algemeen. De huidige systematiek van subsidiering van de verenigingen werkt niet stimulerend om mee te gaan in de veranderingen en is achterhaald. Amateurkunst wordt in het CUP genoemd als prioriteit. Advies: biedt de ak-gezelschappen nog voor 2012 en 2013 een budgetsubsidie aan, schaf deze in 2014 af en vervang hem door een initiatiefsubsidieregeling met een budget van € 75.000. Daarmee kunnen effectiever beleidsuitgangspunten als samenwerking, kortlopende projecten, vernieuwing en verbinding tussen cultuur, toerisme en economie gestimuleerd worden. Er komt dan meer ruimte voor relatief nieuwe en succesvolle initiatieven zoals Kids on Stage, Tjillskillz en Het Gezelschap. Door een verhoging van de bijdrage van de leden kunnen de traditionele verenigingen de gevolgen van het afschaffen van de budgetsubsidie beperken. Daarmee wordt ook meer verantwoordelijkheid bij de burger gelegd (CUP). Het gaat in veel gevallen om volwassenen met een vrije tijdsbeoefening. Levert een structurele bezuiniging op van € 23.000 vanaf 2014.
•
Overige aan de amateurkunst gerelateerde onderwerpen zijn: Theater het Pakhuis, festivals en evenementen, Muziekschool Gerard Boedijn, de Kunstcompagnie en Centrum voor kunstzinnige vorming de Blauwe Schuit. Deze komen aan bod bij de podiumkunsten en cultuureducatie.
16
•
De Blauwe Schuit ontvangt een budgetsubsidie van circa € 220.000 per jaar inclusief huursubsidie van € 67.000. Er is achterstallig grootonderhoud voor het (gemeentelijke) pand op de Vredehofstraat. Daardoor heeft de Blauwe Schuit te maken met hoge extra huisvestingskosten. Aanpassing van het pand aan de eisen is kostbaar. In theorie kan de Blauwe Schuit andere huisvesting zoeken. De leslokalen moeten echter aan zeer specifieke eisen voldoen. Advies: de generieke korting 2012 niet toepassen op huursubsidie aangezien er in de praktijk geen alternatieven voorhanden zijn zonder hoge investeringskosten. De Blauwe Schuit levert een ‘traditioneel’ cursusaanbod (KIV) voor grotendeels volwassenen (uitgezonderd de jeugdtheaterschool). Daarnaast biedt de BS (kostendekkend) workshops en activiteiten voor het onderwijs (KIS). De BS wordt gesubsidieerd door meerdere Westfriese gemeenten. Kunsteducatie is een prioriteit in het CUP en past ook in het ringenmodel van de VNG. Advies: onderzoek de mogelijkheid om een Westfries Centrum voor de Kunsten op te zetten samen met Muziekschool Gerard Boedijn en het steunpunt voor kunsteducatie (zie CUP). Hiervoor is alternatieve huisvesting nodig, maar een dure investering in het pand op de Vredehofstraat vervalt en deze locatie kan worden herontwikkeld. Het cursusaanbod voor volwassenen dient kostendekkend te worden aangeboden. Er is nader onderzoek nodig om de hoogte van de kostenbesparing te bepalen. Innovatief aspect: - Het is een beleidskeuze om het accent op het gebied van kunsteducatie te verleggen naar de vrije markt met meer commerciële tarieven en een beperkt aanbod. - Meer samenwerking en efficiency door kunsteducatieve activiteiten te bundelen in één gebouw/organisatie. Korting van 5% in 2013 en 10% in 2014 levert € 7.650 en € 15.000 op.
•
Muziekschool Gerard Boedijn De subsidie bedraagt circa € 417.000 inclusief huisvestingskosten en € 206.000 loonkosten van tien docenten die nog op de gemeentelijke loonlijst staan. Het pand is eigendom van de muziekschool. Het is niet bekend hoe hoog de kapitaallasten i.v.m. de huisvesting zijn. In theorie is de muziekschool niet aan de huidige huisvesting gebonden. In de praktijk kunnen ze niet gemakkelijk een ander goedkoper pand betrekken. Muziekschool Gerard Boedijn doorliep de afgelopen twee jaar een fusietraject met Muziekschool Oostelijk Westfriesland. Er is momenteel sprake van een pas op de plaats. Muziekschool Gerard Boedijn presteerde de afgelopen jaren goed o.a. door meer groepslessen en vraaggericht werken. Men profileert zich steeds sterker door samenwerkingsverbanden en optredens tijdens evenementen en op alle mogelijke podia binnen de gemeente. Dit past uitstekend binnen het gemeentelijke beleidskader. Advies: - Pas de generieke korting van 2012 niet toe op de loonkosten van de docenten in gemeentelijke dienst, maar kort de muziekschool op het moment dat de docenten op pensioen gaan: korting in 2013 € 2.700, in 2015 € 20.000, daarna in 2016 en later. - Bevorder een samengaan met de Blauwe Schuit tot Westfries Centrum voor de Kunsten (CUP). Zie ook de paragraaf m.b.t. de Blauwe Schuit - Extra korting van 5% in 2013 en 10% in 2014 levert € 10.550 of € 20.000 op.
•
De Kunstcompagnie is het in Hoorn gevestigde Westfriese steunpunt voor kunsteducatie. De kunstcompagnie valt onder Muziekschool Gerard Boedijn. Het wordt tot nu toe medegefinancierd door de Provincie N-H, enkele regiogemeenten en het onderwijs. De provinciale subsidie wordt in twee jaar afgebouwd. Muziekschool Gerard Boedijn heeft daarom onlangs besloten de Kunstcompagnie af te bouwen.
17
De gemeentelijke bijdrage is € 23.000 (Kunstenplan Basisonderwijs) plus € 7.500 (Rondje Cultuur voor voortgezet onderwijs) per jaar. In beide gevallen gaat het om een kennismakingsprogramma met activiteiten en lokale instellingen op het gebied van kunst en cultuur. Op het Rondje cultuur kan niet worden bezuinigd aangezien er een meerjarenovereenkomst voor cofinanciering is gesloten met de Provincie N-H tot 2013. In 2014 zou het kunnen worden afgeschaft. Dit past echter niet binnen de prioriteiten van het college (CUP). Advies: breng een afgeslankt steunpunt voor kunsteducatie onder bij een Westfries Centrum voor de Kunsten. De Blauwe Schuit verzorgt immers ook al een groot aanbod voor het onderwijs. Zolang het Westfries Centrum voor de Kunsten niet is gerealiseerd kan het steunpunt worden ondergebracht bij de Blauwe Schuit. De huisvestingskosten kunnen door de samenvoeging worden verlaagd. Een tweede maatregel om de kosten te drukken is de inzet van een combinatiefunctionaris (0,4 fte). Ook in andere deelnemende gemeenten wil men dat doen. Met de regio en het onderwijs kunnen nieuwe afspraken worden gemaakt over de financiering, met als insteek dat het onderwijs een hogere bijdrage gaat leveren. Door deze maatregelen kan de provinciale bezuiniging ten dele worden opgevangen terwijl de dienstverlening behouden blijft.
Ad 4. Musea en erfgoed •
Het Museum van de Twintigste Eeuw verhuist medio 2011 naar Oostereiland (gemeentelijk pand). De subsidie voor 2011 bedraagt € 116.000 (incl. € 16.000 huursubsidie voor 6 maanden). Geadviseerd wordt om de huursubsidie van € 32.000 buiten de generieke korting te houden. Het museum trekt circa 25.000 bezoekers per jaar. Het past binnen de beleidsdoelstellingen van de Stadsvisie en de CUP, w.b. het levendig houden van cultuurhistorisch erfgoed en de verbinding van cultuur en toerisme. Gezien het specialistische en bovenlokale thema van het museum hoort het op grond van het ringenmodel van de VNG thuis in een gemeente met meer dan de 90.000 inwoners. Beëindigen van de subsidierelatie is geen realistische optie i.h.k.v. de ontwikkeling van Oostereiland. Het is nog onduidelijk hoe de exploitatie van het museum op de nieuwe locatie zich zal ontwikkelen. Het museum heeft altijd verklaard het bezoekersaantal te kunnen verdubbelen tot 50.000 per jaar als het zou verhuizen naar Oostereiland. Advies: extra bezuiniging in 2013 van 5% ofwel € 4.250 en 10% in 2014 ofwel € 8.500.
•
Het Affichemuseum ontvangt geen subsidie, maar hoeft ook geen huur te betalen voor de huisvesting (gemeentelijk pand, gehanteerde huurwaarde € 81.000). Beheer en onderhoud kost de gemeente € 35.000 per jaar. Het museum draait geheel op vrijwilligers, ontwikkelt zich goed en geniet nationaal een goede reputatie. Het trekt echter niet veel bezoekers (5000 per jaar). Voorstel i.h.k.v. ‘duurzaam ombuigen’: verhuizing naar een ander onderkomen en verkoop van het huidige pand. Verhuizing brengt echter kosten met zich mee, ook structureel. Het museum heeft in 2009 het verdwijnen van een gesubsidieerde arbeidsplaats (ID-functie) moeten opvangen. Daarmee lijkt de rek er uit. Het Affichemuseum heeft geen prioriteit i.h.k.v. Stadsvisie/CUP, hoewel het bijdraagt aan een levendige en aantrekkelijke binnenstad en een openbare functie aan een monument geeft. Gezien het specialistische en bovenlokale thema van het Affichemuseum zou het op grond van het ringenmodel van de VNG thuishoren in een stad met meer dan 90.000 inwoners. Echter: dit soort kleine particuliere musea vind je overal, ook in heel kleine gemeenten.
18
Advies: Stop de subsidiëring van de huur vanaf 2014, maar laat het Affichemuseum wel in aanmerking komen voor een structurele exploitatiesubsidie omdat het museum een bijdrage levert aan de aantrekkelijkheid van de binnenstad en het levend en toegankelijk houden van het monumentale karakter daarvan. De bezuiniging vanaf 2014 is afhankelijk van de structurele subsidie, taakstelling € 50.000. •
Het Speelgoedmuseum ontvangt een structurele bijdrage van € 5.000. Het bezoekersaantal is onbekend maar waarschijnlijk minder dan 1000 per jaar. De collectie is getaxeerd, maar het college heeft in 2005 besloten deze niet over te nemen. De eigenaresse mevrouw Kuiper gaf destijds aan door te willen gaan.. Het museum heeft geen prioriteit binnen het gemeentelijke beleid. Gezien het specialistische thema van het Speelgoedmuseum zou het op grond van het ringenmodel van de VNG eerder thuishoren in een gemeente met meer dan 90.000 inwoners. Echter: dit soort kleine musea vind je overal. Advies: verlaag de subsidie in 2013 met 50% en stop met subsidiëren in 2014. Levert in 2013 € 2.500 op en in 2014 wederom € 2.500.
•
Uitvoeringsprogramma Westfriese Omringdijk 2010 t/m 2012 (€ 17.500 per jaar) Dit is een provinciaal programma voor de culturele, toeristische en economische promotie van de Westfriese Omringdijk. Gemeenten die aan de omringdijk grenzen dragen € 0,25 per inwoner bij. Ook het Ontwikkelingsbedrijf N-H Noord levert een bijdrage. De Provincie N-H verdubbelt het bedrag en levert het projectbureau. De Provincie N-H zal de komende jaren niet bezuinigen op dit project. Het past uitstekend binnen de Stadsvisie en het CUP. Advies: niet bezuinigen, maar dekking zoeken bij EZ
•
Stichting Werf de Zagerij (€ 4.500) Ofwel de botterwerf op het Oostereiland. Gezien de beperkte openbare functie van de botterwerf, kan de vraag gesteld worden waarom we subsidiëren. I.h.k.v. de revitalisering van het Oostereiland als culturele en toeristische hotspot is behoud echter van belang. Er liggen (onvoltooide) plannen voor restauratie/uitbreiding. Het is niet bekend of de werf veel andere inkomsten heeft. De botterwerf past weliswaar in de Stadsvisie of het CUP i.h.k.v. het cultureel erfgoed van Hoorn, maar draagt weinig bij aan de aantrekkelijkheid en levendigheid van de stad omdat het een beperkte publieksfunctie heeft. Advies: subsidie stopzetten in 2014
Ad 5. Beeldende kunst en bouwkunst •
De Kunstenaarsvereniging Hoorn e.o. de Boterhal ontvangt in 2011 circa € 39.000 aan budgetsubsidie, waarvan € 5.000 bestemd is voor onderhoud van de gemeentelijke kunstcollectie. Deze is in beheer bij de Boterhal via een aparte stichting (Stichting Collectie Hedendaagse Beeldende Kunst). De gemeentelijke subsidie is al met € 14.000 verlaagd in twee jaar tijd t.o.v. 2009. Jaarlijks ontving de Boterhal tot nu toe provinciale bijdragen van € 30.000 tot € 70.000 per jaar. Deze bijdragen zullen geheel wegvallen door bezuinigingen. De gemeente heeft een huurcontract met de VHdK (huur € 11.000 per jaar) dat loopt tot 30 november 2013.
19
Het pand aan het Kerkplein 39 behoort tot de mooiste monumentale panden in Hoorn. Ook veel toeristen maken gebruik van de openbare functie als expositieruimte om het pand te bezichtigen. Er ligt dus een verbinding tussen cultuur en toerisme. De tentoonstellingsruimte past ook binnen het ringenmodel van de VNG en levert een positieve bijdrage aan het kunstenaarsklimaat (CUP). Advies: behoud een totaalbudget van € 50.000 voor de Boterhal en Hotel Mariakapel. Stel de beide organisaties in de gelegenheid om een samenwerkingsverband uit te werken. Het beheer van de gemeentelijke kunstcollectie wordt weer ondergebracht bij de gemeente, het budget van € 5.000 wordt toegevoegd aan het onderhoudsbudget beeldende kunst. •
Hotel Mariakapel is een kunstenaarsinitiatief met een tentoonstellingsruimte en een gastenverblijf of “hotel” voor beeldende kunstenaars. De gemeentelijke subsidie bedraagt in 2011 bijna € 28.000 en is bedoeld als bijdrage in de huisvestingskosten (het pand is van Intermaris). HMK heeft verder inkomsten uit andere subsidies (bijv. het rijk draagt € 180.000 bij voor 2011 en 2012 op voorwaarde dat er gematcht wordt door derden zoals de gemeente). Beëindigen van de gemeentelijke subsidie betekent waarschijnlijk sluiting. HMK levert een positieve bijdrage aan het werkklimaat voor beeldende kunstenaars(CUP). HMK geeft jonge kunstenaars kansen en is vernieuwend. In het ringenmodel van de VNG past een kunstenaarsinitiatief bij steden > 90.000 inwoners. Het Weeshuiscomplex is destijds verkocht aan Intermaris onder voorwaarde dat het zijn culturele bestemming behoudt. Er werd afgesproken dat HMK een subsidie zou krijgen ter compensatie van de door Intermaris berekende huur. De culturele functie van de organisaties die gehuisvest zijn in het Weeshuiscomplex draagt bij aan de levendigheid en openbaarheid van het monumentale pand voor inwoners en toeristen (CUP en Stadsvisie). Advies: behoud een totaalbudget van € 50.000 voor de Boterhal en Hotel Mariakapel. Stel de beide organisaties in de gelegenheid om een samenwerkingsverband uit te werken. Besparing structureel vanaf 2013 circa € 11.000.
•
Budget Onderhoud Beeldende Kunst/Overige Kosten (€ 42.000) Dit budget wordt gebruikt voor onderhoud van de ‘buitenkunst’ en diverse kosten zoals de Commissie Beeldende Kunst, etc. Momenteel wordt met stadsbeheer gewerkt aan een gezamenlijk systeem voor meerjarenonderhoud. Zodra dat gereed is kan bepaald worden hoe hoog het budget moet zijn. Advies: houd dit budget voorlopig intact en wacht tot het meerjaren onderhoudsysteem geimplementeerd is om te kijken of er ruimte is voor een bezuiniging.
•
Beeldende Kunst budget incidentele subsidie/algemeen (€ 7.200) Algemeen: voeg dit budget toe aan het nieuwe budget onder de deelverordening voor incidentele subsidies kunst en cultuur in de nieuwe ASV. Advies: Gezien de andere bezuinigingen op het gebied van beeldende kunst (afschaffing aankoopronde € 25.000 in 2009, verhoging huren ateliers en de huidige voorstellen) en gezien het beperkte budget, geen extra korting toepassen.
20
Ad 6 Budgetten voor incidentele subsidies, etc. •
Initiatievenpot Kunst en Cultuur, Flexibel Projectenbudget en Cultuurfonds, resp. € 2.614, € 22.689 en € 15.043 Er is in de nieuwe ASV nog slechts één deelverordening voor incidentele subsidies kunst en cultuur. Het ligt daarom voor de hand om de genoemde budgetten samen te voegen en hier ook het beeldende kunst budget voor incidentele projecten aan toe te voegen. De budgetten zijn een instrument voor de bevordering van nieuwe initiatieven uit het culturele veld, waarbij sprake is van samenwerking, amateurkunst, cross-over tussen beleidsvelden, vernieuwing en specifieke doelgroepen zoals jeugd en allochtonen. Het budget wordt ook gebruikt om bijdragen van de provincie te matchen (uitvoeringsregeling amateurkunst) voor projecten op het gebied van amateurkunst, kunsteducatie en volkscultuur. Past binnen het CUP en de Stadsvisie. Advies: laat dit budget intact.
•
Budget Toeristische en Culturele Initiatieven (€ 32.500) Dit budget wordt grotendeels besteedt aan initiatieven i.h.k.v. stadspromotie en toerisme (in samenwerking met bureau e.z.), aangezien er al € 17.500 van het oorspronkelijke budget van € 50.000 in 2010 structureel is toegevoegd aan het budget van kunst en cultuur. Het is bedoeld voor projecten op het snijvlak van toerisme, recreatie, economie, kunst en cultuur. Past binnen het CUP en de Stadsvisie. Advies: niet bezuinigen.
5: Thema Onderwijs Beleidskaders Relatie met de stadsvisie De gemeente Hoorn heeft in haar stadsvisie voor de periode 2005-2025 geformuleerd dat zij een krachtige en vitale stad wil blijven en daarom zal investeren in de jeugd. Hoorn wil een stad zijn voor iedereen: een levendige stad met voor elk wat wils. Hoorn moet ‘bruisen’. Speciale aandacht is daarbij benoemd voor de positie van het kind (als exponent van de toekomst van Hoorn). De gemeente ziet de jeugd in haar visie als een belangrijk onderdeel van de brug naar de toekomst. De kinderen van nu zijn de volwassenen van morgen. Hoorn richt zich daarom op de toekomst, met het kind als uitgangspunt. De Hoornse jeugd moet in veilig zowel in sociaal opzicht als in fysieke zin kunnen opgroeien en een positieve ontwikkeling kunnen doormaken op weg naar haar volwassenheid. Het onderwijs is een van de voorzieningen die een belangrijke zo niet de belangrijkste taak heeft in de ontwikkeling van de jongeren. Het onderwijs heeft daardoor een maatschappelijk belang en is de sleutel tot ontwikkelingen en ontplooiing; ‘erbij horen’ en ‘meedoen’. De school vervult voor jongeren en hun ouders een belangrijke brugfunctie tussen de thuissituatie en de samenleving. Daarnaast ontwikkelen scholen zich steeds tot een ontmoetingspunt voor leerlingen, ouders en omwonenden. Dit heeft gunstige gevolgen voor de sociale binding en veiligheid. Een optimale kwaliteit van het onderwijs in de stad is het gezamenlijke streven, vervat in een breed en eigentijds aanbod, met oog voor individuele talenten, goed zichtbaar voor onze burgers en gehuisvest in goed bereikbare accommodaties. Daarbij is de kwaliteit van het onderwijs een belangrijke factor in de sociale, economische en culturele ontwikkeling van Hoorn. Tevens draagt goed onderwijs bij aan integratie en actief burgerschap. Niet voor niets is onderwijs niet alleen een recht, maar voor iedereen tussen de 5 en 18 jaar oud ook een plicht.
21
Relatie met CUP Onderwijs biedt mensen kansen om zichzelf te ontwikkelen en te ontplooien, in een sociale omgeving te functioneren en om achterstanden en armoede zoveel mogelijk te voorkomen. De rol van de gemeente op het gebied van onderwijs ligt bij de onderwijshuisvesting, het onderwijsachterstandenbeleid, de brede school, zorgstructuur onderwijs, maatschappelijke stages, leerlingenvervoer en het handhaven van de leerplicht. In de periode 2010 - 2014 hebben met betrekking tot onderwijs de volgende zaken prioriteit: Het actualiseren van de Lokale Educatieve Agenda voor de periode 2010-2014. Het uitwerken van de consequenties van de nieuwe wet ontwikkelingskansen kwaliteit en educatie (OKE) in een plan van aanpak en het opstellen en faciliteren van het uitvoeringsplan VVE-voorzieningen en schakelklassen. Het bestrijden van schooluitval door de uitvoering van leerplicht-/RMC beleid (lik op stukbeleid) waarbij de preventieve aanpak van het schoolverzuim en schooluitval de prioriteit heeft. Het verstevigen van de zorgstructuur van het onderwijs (o.a. via het schoolmaatschappelijk werk, adequate schakelfunctie met het Centrum Jeugd en Gezin, etc). Het leveren van een actieve bijdrage aan het vinden van stageplaatsen bij andere (semi)overheidsinstellingen, welzijnsorganisaties en zorginstellingen. Het inspannen om HBO- of universitaire opleidingen naar Hoorn als (neven)vestigingsplaats te halen. Het actualiseren van de verordening leerlingenvervoer. De doordecentralisering van de onderwijshuisvestingsgelden van het voortgezet onderwijs naar de schoolbesturen zal, onder de eerder door de raad vastgestelde voorwaarden, worden voortgezet en gerealiseerd. Voor het basisonderwijs wordt een toekomstplan opgesteld over de huisvesting van het basisonderwijs, rekening houdend met bevolkingsprognoses, leerlingenprognoses en de bestaande huisvestingscapaciteit van het basisonderwijs. De brede schoolontwikkeling een stevige impuls krijgen. Beleidsuitgangspunten Onderwijs is niet de enige omgeving waarin kinderen en leerlingen “gevormd” worden. De ouders en de omringende omgeving spelen daarbij evenzeer een grote rol. In de visie van de gemeente Hoorn zijn ouders als eerste verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind of kinderen (eerste opvoedingsmilieu). Als kinderen ouder worden krijgen zij overigens zelf een groeiende eigen verantwoordelijkheid. In gevallen waar de ouders belemmeringen ervaren bij de opvoeding van hun kinderen of de weg naar de hulpverlening niet weten te vinden, zullen zij zo goed mogelijk worden gesteund. Indien nodig gebeurt dit via drang en bemoeizorg. Goed onderwijs draagt bij aan de sociale en cognitieve ontwikkeling van het kind en de jongere en daarmee aan de ontwikkeling van de Hoornse samenleving. Tegelijkertijd kan het onderwijssysteem niet alleen verantwoordelijk gehouden worden voor het aanpakken en oplossen van allerlei maatschappelijke problemen, achterstanden en misstanden. Daar zijn andere partijen bij nodig, ook een betrokken gemeente. Het is van groot belang dat kinderen en jongeren met problemen ook daadwerkelijk zo snel mogelijk geholpen worden. Dat stelt eisen aan de bereikbaarheid van hulpvoorzieningen en de snelheid van signaleren, beoordelen en acties. Maar het stelt ook eisen aan het samenwerken van en de aansluiting tussen instellingen onderling. Te denken valt hierbij bijvoorbeeld aan het Centrum voor Jeugd en Gezin en 1 gezin, 1 plan, 1 budget. De gemeente zal daarom samen met de scholen een actief beleid voeren om schooluitval te voorkomen en te bestrijden. Onderdeel van dit beleid is de ontwikkeling van een goede zorgstructuur, onder andere door het stimuleren en waar mogelijk faciliteren van samenwerking tussen allerlei organisaties en instellingen die actief zijn voor de Hoornse jeugd. Er ligt op het terrein van onderwijssubsidies een bezuinigtaakstelling van € 25.000.
22
Voorstellen Wanneer de relatie tussen het beleidsterrein onderwijs en het CUP nader wordt bekeken, dan zijn de volgende onderwerpen onderdeel van een onderwijsreset. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Heliomare subsidie Zorgondersteuning VO Schoolmaatschappelijk werk PO Onderwijsbegeleidingsdienst Brede school Leerplicht/Kwalificatieplicht Leerlingenvervoer RMC Onderwijshuisvesting
In onderstaand stuk wordt alleen de ombuigingen van de onderwijssubsidies behandeld, deze houden in: 1. 2. a) b) 3.
Subsidie Heliomare Zorgondersteuning Onderwijs SMW PO Zorgondersteuning VO Onderwijsbegeleidingsdienst & begeleidingsdienst vrije scholen
Bij de overige onderwerpen, te weten leerplicht/kwalificatieplicht, leerlingenvervoer, RMC en onderwijshuisvesting is geen sprake van een subsidierelatie. Deze onderwerpen zullen in een apart stuk aan u worden voorgelegd. Het onderwerp brede school is in dit stuk buiten beschouwing gelaten.
Ad 1. Subsidie Heliomare
€ 700,-
Stichting Heliomare verzorgt buitenschoolse sociaal culturele activiteiten voor leerlingen met een verstandelijke handicap. Het betreft hier een subsidie die per leerling. Per leerling wordt een betrag van € 46,- subsidie gegeven op jaarbasis. Het betreft hier een open einde regeling. Momenteel maken 15 leerlingen gebruik van deze regeling. Optie 1: stopzetten van de subsidie. Het stopzetten van deze subsidie levert de gemeente een jaarlijkse besparing van € 700,- op. De gemeente zal zich op bepaalde terreinen moet terugtrekken en zich beperken tot een regisserende rol. De Heliomare subsidie richt zich op een specifieke doelgroep. Daarnaast is het maatschappelijk bereik klein. Optie 2: het behoud van deze subsidie. De gemeente Hoorn geeft per kind een klein bedrag omdat er voor deze specifieke doelgroep geen faciliteiten of voorzieningen zijn in de gemeente Hoorn. Als deze subsidie wordt stopgezet, of afgebouwd, zal het voor Hoornse kinderen met een verstandelijke handicap onmogelijk worden gemaakt om gebruik te maken van buitenschoolse sociaal culturele activiteiten. Het maatschappelijke bereik van deze subsidies is relatief klein maar het effect wat er mee bereikt wordt groot. Advies: Gelet op het maatschappelijke belang van een kwetsbare groep kinderen waarvoor in Hoorn geen alternatieve faciliteiten en voorzieningen worden aangeboden adviseren wij deze subsidie in stand te houden (optie 2).
23
Ad 2a. Schoolmaatschappelijk werk Primair Onderwijs Ad 2b. Zorgondersteuning VO
€ 40.300, € 29.583,-
Zorgondersteuning onderwijs is een vorm van hulpverlening waarbij zowel in het primair onderwijs als in het voortgezet onderwijs middels een samenwerkingsverband een intergraal zorgaanbod wordt aangeboden van lichte hulpverlening t/m een snelle indicatiestelling en een doorverwijzing naar adequate hulpverlening. In de stadsvisie van de gemeente Hoorn is speciale aandacht gevestigd op de positie van het kind. Het onderwijs is daarbij benoemd als belangrijke exponent om kinderen te ondersteunen om een positieve ontwikkeling door te kunnen laten maken in hun weg naar volwassenheid. Goed onderwijs draagt immers bij aan de sociale en cognitieve ontwikkeling van het kind en de jongere en daarmee aan de ontwikkeling van de Hoornse samenleving. Zoals bovengesteld kan het onderwijssysteem niet alleen verantwoordelijk gehouden worden voor het aanpakken en oplossen van problemen van leerlingen binnen het onderwijs. In het kader van maatschappelijke effecten en maatschappelijke kosten is het van groot belang dat kinderen en jongeren met problemen ook daadwerkelijk zo snel mogelijk geholpen worden. Dat stelt eisen aan de bereikbaarheid van hulpvoorzieningen en de snelheid van signaleren, beoordelen en doorverwijzen en het ondernemen van acties. Maar het stelt ook eisen aan het samenwerken van en de aansluiting tussen instellingen onderling. De gemeente heeft daarom binnen het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) de wettelijke verplichting gekregen de zorg in en rond de school te regelen. De gemeente is bovendien binnen de CJG wetgeving verplicht om een schakelfunctie richting het onderwijs vorm te geven. De gemeente Hoorn heeft deze schakelfunctie ingevuld middels SMW PO en Convenant Zorgondersteuning VO. Belangrijk om te vermelden is dat de uitrol van het SMW primair onderwijs afgelopen jaren is gefinancierd door de provincie onder de voorwaarde dat de gemeente na de pilotperiode het SMW primair onderwijs in het gemeentelijke reguliere aanbod zou inbedden. De inbedding van het SMW in Hoornse aanbod is per 02 november 2010, middels een raadsvoorstel bekrachtigd. Bij de uitrol van SMW in Hoorn is het Algemeen Maatschappelijk Werk in Hoorn een bedrag van € 37.884,- toegekend. Bij dit voorstel is, vooruitlopend op de subsidiereset, al een bezuiniging van 20% gerealiseerd (€ 6.800). Belangrijk is bovendien om te vermelden dat de eerste projectperiode voor de zorgondersteuning VO in 2010 tot een einde komt. Uit de evaluatie zorgondersteuning VO blijkt dat de ingezette middelen zeer positief hebben gewerkt bij het voorkomen van schooluitval. De resultaten tot nu toe laten zien dat 98% van de leerlingen die middels dit project ondersteund zijn onderwijs blijven volgen. Daarom is het belang van de structurele voortzetting van de zorgondersteuning VO door de 9 West-Friese gemeenten unaniem onderschreven. De subsidie zorgondersteuning VO onderhevig stellen aan de bezuinigingvoorstel heeft niet alleen maatschappelijke consequenties maar zet de geloofwaardigheid van de gemeente Hoorn op spel. Het gevaar bestaat dat ook de partners (schoolbesturen, regiogemeente, samenwerkingsverbanden) zich terugtrekken en de zorg aan kinderen op losse schroeven komt te staan. Dit betekent meer inzet van leerplicht en inkoop van consultatie bij BJZ waardoor eerder behaalde bezuiniging weer teniet worden gedaan. Optie 1: het stopzetten van de subsidies zorgstructuren onderwijs Het stopzetten van de subsidie SMW levert de gemeente Hoorn een jaarlijkse besparing op van € 40.300, -. Het stopzetten van de subsidie zorgconvenant VO levert de gemeente Hoorn een jaarlijkse besparing van € 29.583,- op. Het stopzetten van beide of een van beide subsidies heeft als gevolg dat de gemeente Hoorn niet langer voldoet aan haar wettelijke verplichting CJG (vormgeven schakelfunctie CJG – onderwijs). Wanneer de gemeente haar subsidie stopzet dan zullen ook de schoolbesturen zich terugtrekken naar hun kerntaak. Dit brengt niet alleen de zorg voor kinderen in de gemeente Hoorn in gevaar maar kan ook leiden tot escalatie. Escaleren betekent extra inzet leerplicht/kwalificatieplicht, consultatiefunctie BJZ, bemoeizorg etc. Tot slot, het stopzetten van deze subsidie heeft als gevolg dat de gemeente de uitvoering van de wettelijke taken die de
24
gemeente heeft in het kader van de CJG wetgeving niet nakomt. Eerder behaalde bezuinigingen worden daarmee weer teniet gedaan. Optie 2: verder bezuinigen op de subsidie zorgondersteuning onderwijs. Het project zorgondersteuning VO en SMW PO zijn cofinancieringprojecten tussen de gemeente (1/3) en de samenwerkingsverbanden onderwijs (1/3). Daarnaast levert Bureau Jeugdzorg een bijdrage in nature voor consultatie en advies/toegangsfunctie/indicatie. Deze bijdrage in natura en staat gelijk aan 1/3 van de totale kosten. Deze financiële taakverdeling is een juiste weergave van de taakverdeling. Het is immers een gemeentelijke taak zorg te dragen voor de externe hulpverlening en een taak voor het onderwijs om te zorgen voor de schoolgebonden zorg. De huidige subsidieafspraken doen recht aan deze verdeling. Het nogmaals of ingrijpender bezuinigen op deze subsidie gaat dus dwars tegen recent gemaakte, door de raad bekrachtigde afspraken, in. Bovendien als de gemeente haar subsidie vermindert verliest de gemeente niet alleen haar geloofwaardigheid als belangrijke deelnemer, maar het gevaar bestaat dat ook de schoolbesturen zich terugtrekken naar hun kerntaak van lesgeven en minder open staan voor het aanbieden van en meewerken aan zorg. Daarnaast zal de consultatie bij BJZ ingekocht moeten worden. Dit zorgt er niet alleen voor dat de hulpverlening in een vroegtijdig stadium stagneert, en dat problemen uit de hand kunnen lopen. Dit betekent dus meer inzet van leerplicht, consultatiefunctie BJZ. Eerder behaalde bezuinigingen worden daarmee weer teniet gedaan. Tot slot, komt ook de uitvoering van de wettelijke taken die de gemeente heeft in het kader van de CJG wetgeving in gevaar. Optie 3: behoud van de subsidie zorgondersteuning onderwijs De jeugd is in de visie van de gemeente een belangrijk onderdeel van de brug naar de toekomst. Hiervoor wil de gemeente zich inzetten voor een breed scala aan voorzieningen, waaronder het onderwijs. Het onderwijs is een van de voorzieningen die een belangrijke zo niet de belangrijkste taak heeft in de ontwikkeling van de jongeren. Het onderwijs heeft daardoor een maatschappelijk belang en is de sleutel tot ontwikkeling en ontplooiing van het kind; ‘erbij horen’ en ‘meedoen’. De school vervult voor jongeren en hun ouders een belangrijke brugfunctie tussen de thuissituatie en de samenleving. Ook betekent dat, dat in situaties waarin het mis gaat of dreigt mis te gaan in de (talent)ontwikkeling van kinderen en jongeren– in een zo vroeg mogelijk stadium – de aanknopingspunten die belangrijk zijn voor signaleren. Daar waar nodig moet er direct ondersteunt of ingegrepen worden. In deze situaties komt het aan op een sluitende keten van jeugdvoorzieningen en individueel maatwerk. Duidelijk is dat de meeste kwetsbare jongeren in een achterstandssituatie zich meestal niet zelfstandig uit het moeras kunnen trekken. Daar is vaak hulp bij nodig, minimaal een zetje in de goede richting. Onderwijs, als vindplaats van problemen en achterstanden en als plaats waar gerichte actie kan starten, speelt daarin, naast thuismilieu en vrijetijdsmilieu, een belangrijke rol. Het onderwijssysteem kan niet alleen verantwoordelijk gehouden worden voor het aanpakken van deze problemen, daar zijn andere partijen bij nodig. De gemeente heeft als meest dicht bijzijnde overheid een verantwoordelijkheid voor het functioneren van de lokale infrastructuur in het algemeen en voor het realiseren van de samenhang tussen verschillende voorzieningen binnen de jeugdketen in het bijzonder. Tevens heeft de gemeente de taak om de jeugdigen te ondersteunen en te beschermen in situaties waarin de ouders de opvoedingstaak niet aan kunnen of niet oppakken. Het stimuleren en afdwingen van samenwerking tussen voorzieningen is ook een taak voor het lokale overheid. Advies: Gelet op de wettelijke verplichting van het vormgeven schakel CJG – onderwijs en het maatschappelijk belang om kinderen en jongeren met problemen ook daadwerkelijk te helpen stelt eisen aan de snelheid van signaleren, beoordelen en in werking stellen van acties stellen wij voor deze subsidies te behouden (optie 3).
25
Ad 3. Onderwijsbegeleidingsdienst en begeleidingsdienst vrije scholen
€ 219.855,--
In het primair onderwijs wordt onderwijsbegeleiding aangeboden. Dit wordt verzorgd door respectievelijk de onderwijsbegeleidingsdienst en de begeleidingsdienst vrije scholen1. Zij leveren o.a. schoolbegeleiding aan onderwijsinstellingen en instellingen belast met de uitvoering van taken in het gemeentelijke domein onderwijs (ontwikkeling advisering, informatieverstrekking etc). Daarnaast voert de onderwijsbegeleiding meerdere activiteiten uit die leiden tot de bevordering van een optimale schoolloopbaan voor leerlingen. Op 1 augustus 2006 is de wet Vraagfinanciering schoolbegeleiding in werking getreden. Deze wet regelt dat de eindverantwoordelijkheid voor schoolbegeleiding wordt neergelegd bij de schoolbesturen. De instandhoudingverplichting onderwijsbegeleiding is daarmee voor de gemeente komen te vervallen. Omdat de onderwijsbegeleidingsdienst meer diensten levert dan onderwijsbegeleiding, heeft de gemeente Hoorn er toch voor gekozen om een deel van deze subsidie in stand te houden. De kwaliteit van onderwijs, een optimale schoolloopbaan voor alle leerlingen en de uitvoering gemeentelijke taken het onderwijsdomein maken deel uit van het lokale onderwijsbeleid, het college uitvoeringsprogramma en de stadsvisie. De subsidie aangewend om de gemeentelijke taken in het onderwijsdomein (voorschoolse educatie, nieuwkomersklas, kopklas, etc) vorm te blijven geven. Daarnaast heb je een instrument in handen voor de uitvoering van de doelstellingen neergelegd in het lokale onderwijsbeleid (lokale educatieve agenda) en het lokale jeugdbeleid. Middels deze subsidie kunnen we lokale prioriteiten stellen en borgen dat er geen kinderen buiten wal en schip raken. Deze subsidie valt dus onder de prioriteit jeugd en onderwijs. In de huidige setting, subsidieert de gemeente Hoorn de onderwijsbegeleidingsdienst dus voor een aantal producten, dat het onderwijs afneemt. Het onderwijs koopt zelf de overige producten in bij een onderwijsbegeleidingsdienst. Er bestaat echter een groeiende behoefte beter inzicht te krijgen in de activiteiten en handvatten te krijgen om beter te kunnen sturen op de uitkomsten. Daarnaast is er de wens is om tot een meer zakelijke en transparante relatie te komen tussen scholen, begeleidingsdienst en gemeente zodat en nadrukkelijker op resultaatsafspraken te gaan sturen. Er is dus zicht op welk deel van de taken van de onderwijsbegeleidingsdienst (direct of indirect) door de gemeente wordt betaald. Maar op dit moment is het totale pakket aan schoolbegeleidingsactiviteiten onvoldoende afgebakend. Actie is inmiddels ingezet om dit inzichtelijk te maken. Optie 1: stopzetten onderwijsbegeleidingsubsidie. Begrotingstechnisch staat voor de onderwijsbegeleidingsubsidies een post opgenomen van € 219.855,-. Het stopzetten van de onderwijsbegeleidingsubsidies levert de gemeente een jaarlijkse besparing op van € 225.000, omdat dit bedrag jaarlijks wordt beschikt. Echter onderwijsbegeleiding maakt onderdeel uit van het lokale onderwijsbeleid, de uitvoering van gemeentelijke taken in het onderwijsdomein (VVE, schakelen) en levert een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van het onderwijs. Met als uiteindelijke doelstelling om de ontwikkelingskansen van de schoolgaande kinderen zo optimaal mogelijk te maken. Het stopzetten van deze subsidie betekent een aanslag op de toerusting van het werkveld en zal uiteindelijk een negatief effect hebben op de ontwikkeling van onze jeugd. Dit zal zichtbaar zijn in een toename van voortijdig schoolverlaten, de eindkwalificaties van jongeren, en het “buiten de boot vallen” van jongeren/kinderen. Dit betekent een toename inzet leerplicht/kwalificatieplicht, consultatiefunctie BJZ, etc. Eerder behaalde bezuinigingen worden daarmee weer teniet gedaan Optie 2: bezuinigingstaakstelling 15%. Momenteel subsidieert de gemeente de onderwijsbegeleiding rechtstreeks. Dit betekent dat de schoolbesturen producten afnemen die door de gemeente gefinancierd zijn. Binnen de gedachte dat de relatie met de subsidiepartners moet worden verzakelijkt, dat subsidiestromen transparant moeten zijn en dat schoolbesturen zich verantwoordelijk (eigenaar) voelen past het om de wijze waarop deze subsidie wordt verstrekt te herzien. Onderzocht moet worden of de subsidie rechtstreeks aan de onderwijsinstellingen of samenwerkingsverbanden zou kunnen worden verstrekt. 1
Aan het vrijeschoolonderwijs ligt een spirituele menskundige visie naar lichaam, ziel en geest ten grondslag. De begeleidingsdienst vrije scholen verzorgt schoolbegeleiding vanuit de antroposofische invalshoek.
26
Bovendien zal de gemeente Hoorn binnenkort met het onderwijs de discussie aangaan over passend onderwijs, het samenvoegen van de samenwerkingsverbanden en de zorgstructuren onderwijs. De subsidie die momenteel aan de OBD / begeleidingsdienst vrije scholen wordt verstrekt kan daarin worden meegenomen. Een bezuinigtaakstelling van 15 % op het huidige budget kan daarbij worden nagestreefd. Advies is wel om bij deze onderhandelingsronde te borgen dat de scholen hun leerlingenzorg op een kwalitatief hoog peil kunnen houden. Tot slot, de uitvoering van het gemeentelijke domein van onderwijs (VVE, schakelklassen, gemeentelijke advisering) moet worden geborgd. Optie 3: het behoud van de subsidie OBD. Het behoud van de subsidie onderwijsbegeleiding en een rechtstreekse financiering aan de onderwijsbegeleidingsdienst heeft als voordeel dat er geen BTW hoeft worden af gedragen. Dit betekent dat er meer producten/diensten kunnen worden gekocht voor hetzelfde budget. Echter om bovenstaande redenen wordt dit niet optimaal gevonden. Advies: Geadviseerd wordt om, met in achtneming van bovenstaande punten, te kiezen voor een bezuinigingstaakstelling 15 %. Dit levert de gemeente een jaarlijkse besparing van € 33.750,(optie 3). Daarnaast zal een visie op onderwijsbegeleiding worden ontwikkeld, waarin de wijze waarop de subsidie wordt verstrekt opnieuw zal worden beoordeeld. De verantwoordelijkheidsverdeling tussen gemeenten en scholen worden hierin meegenomen. Conclusie Het onderwijs is van groot maatschappelijk belang en is de sleutel tot ontwikkeling en ontplooiing van kinderen en jongeren naar volwassenheid. De gemeente is verantwoordelijk voor het functioneren van de lokale sociale infrastructuur in het algemeen en voor het realiseren van de samenhang tussen verschillende voorzieningen binnen de jeugdketen in het bijzonder. De gemeente is verantwoordelijk om voorwaarden te scheppen voor talentontwikkeling. Bovendien is zij verantwoordelijk voor het creëren van randvoorwaarden die jeugdigen ondersteunen en beschermen in situaties waarin de ouders de opvoedingstaak niet aan kunnen of niet oppakken. Deze randvoorwaarden richten zich op vroegtijdige signalering en daar waar nodig directe ondersteuning. Op deze manier worden de meest maatschappelijke effecten behaald tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten. Een nog verdere bezuinigingstaakstelling voor de onderwijssubsidies, ander dan de hierboven benoemde, heeft verstrekkende gevolgen voor de doelgroep en de maatschappelijke effecten op korte en (middel)lange termijn. Anders gezegd, verder bezuinigen leidt (uiteindelijk) tot een zwaardere inzet op andere beleidsterreinen. Eerder behaalde bezuinigingen worden daarmee weer teniet gedaan. Dit wil niet zeggen dat er binnen het onderwijsdomein niet bezuinigd kan worden. Voor een aantal van de eerder genoemde onderwerpen worden aparte innovatievoorstellen voorbereid. Vooral binnen het onderwerp leerlingenvervoer zal een grote bezuiniging gerealiseerd kunnen worden.
27
6: Thema Sociaal Ombuigingen welzijn en Wmo subsidies Beleidskaders Relatie met de stadsvisie In de stadsvisie wordt de nadruk gelegd op de verantwoordelijkheid van de gemeente om te zorgen voor goed bereikbare reïntegratietrajecten en zorg- en welzijnsvoorzieningen om ondersteuning te bieden aan inwoners die moeite hebben met het op eigen kracht te participeren in de samenleving. Het uiteindelijke doel voor de komende twintig jaar is een stad waar geen groepen zijn die in een achterstandssituatie verkeren op het gebied van wonen, werk en onderwijs. De werkgelegenheid moet groeien, om in de toekomst een levendige en leefbare stad te zijn en een toekomstperspectief te bieden voor jongeren. Bewoners zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor hun problemen en die van hun naasten. Dit stimuleert de gemeente onder andere door keuzevrijheid voor voorzieningen te bieden. De gemeente bevordert de sociale samenhang en leefbaarheid van wijken en buurten. Verenigingen en instellingen moeten actief gericht blijven op de Hoornse samenleving, goed toegankelijk zijn en de maatschappelijke ontwikkelingen volgen. De gemeente regisseert een samenhangend, onderling afgestemd en toegankelijk stelsel van wonen, welzijn en zorg op lokaal niveau en naar lokale behoefte. De gemeente stimuleert instellingen en organisaties om activiteiten te organiseren die jonge en oud, autochtoon en allochtoon, met en zonder handicap, dichter bij elkaar brengen. Daarbij is oog voor het voorkomen van doublures en leemten in het aanbod. De gemeente richt zich in het bijzonder op versterking van maatschappelijke participatie door stimulering en ondersteuning van vrijwilligers, het ondersteunen van mantelzorgers en kwetsbare groepen. Door een actief welzijnsbeleid en een integraal gezondheidsbeleid probeert de gemeente het gebruik van specifieke (zorg)voorzieningen zoveel mogelijk uit te stellen of te voorkomen. Het stimuleren van een goed klimaat voor vrijwilligerswerk maakt hier deel van uit. Hoorn wil een krachtige en vitale stad blijven en zal daarom investeren in de jeugd. De jeugd is in de visie van de gemeente een belangrijke onderdeel van de brug naar de toekomst. De gemeente wil zich inzetten voor een breed scala aan voorzieningen, waardoor er voldoende aanbod is voor activiteiten die de optimale ontwikkeling van de jeugdigen en jongeren bevordert. Hierin worden instrumenten meegegeven die het ontplooien van talenten en het benutten van kansen stimuleren. Tevens wil de gemeente voorkomen dat jongeren een negatieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid in de stad Hoorn. Daarbij geldt dat voorkomen beter is dan genezen. De gemeente wil de samenwerking tussen de instellingen en jeugdvoorzieningen verbeteren om dit te bewerkstelligen. Relatie met CUP Inwoners met een uitkering moeten zich kunnen scholen en uitzicht hebben op werk. Iedereen kan en moet meedoen. Wij stimuleren deelname aan de samenleving en zetten daarvoor verschillende instrumenten in, zoals het Sport- en Cultuurfonds. Mensen met een minimum inkomen krijgen fatsoenlijke ondersteuning. Juist in economisch slechte tijden blijft armoede bestrijding nodig. Hoornse allochtonen zijn vooral Hoornaren. Ze worden gestimuleerd de Nederlandse taal te leren en mee te doen in de Hoornse samenleving, maar integratie is geen vrijblijvende zaak. Van wie hier wil wonen mag iets gevraagd worden. Werken is een goede manier om te integreren. Optimaal gebruik van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is leidend principe, waarbij wij ons realiseren dat de ombuigingen in de rijksbegroting van invloed zullen zijn op de beschikbaarheid van budgetten. Hiervoor geldt dat wij het niveau van de regelingen zoveel mogelijk ontzien en ons richten op de uitvoering van de Wmo. De Wet maatschappelijke ondersteuning moet efficiënt en verantwoord worden uitgevoerd. Wij willen aandacht voor mantelzorgers en vrijwilligers en zorgen voor een betere informatieontsluiting over andere hulpmogelijkheden, bijvoorbeeld vanuit de Wmo. Het college heeft de Wet maatschappelijke ondersteuning aangewezen als een topprioriteit
28
Met jongeren wordt het thema “opgroeien in Hoorn” bediscussieerd. Ook daar kunnen nieuwe media een belangrijke rol spelen. De keten van voorzieningen voor jeugd en jongeren moet stevig en sluitend zijn om beter hulp en ondersteuning te bieden en de kosten te beheersen. De hulpverlening voor de zogenaamde “multi-problemgezinnen” moet in de goede vorm aanwezig zijn en betaalbaar blijven. Nieuwe ideeën die daaraan kunnen bijdragen worden onderzocht. De deelname aan voorschoolse voorzieningen moet hoger worden. Het college heeft “Jeugd en jongeren: een leuke veilige speelstad met voorzieningen voor kinderen en jongeren” aangewezen als een topprioriteit. Wij willen buurtkamers in alle wijken realiseren, zoveel mogelijk in bestaande voorzieningen: in iedere wijk moet een plaats zijn waar mensen kunnen samenkomen en nader af te spreken voorzieningen kunnen gebruiken. Naast ontmoetingspunten in wijken en buurten is het belangrijk dat mensen zich kunnen blijven ontplooien en ontwikkelen. Zo kan iedereen mee blijven doen. Een leven lang leren speelt zich echter niet alleen in een schoolgebouw af. De gemeente heeft een faciliterende rol naar andere organisaties met een educatieve functie. Eén daarvan is Stichting Netwerk waarmee de huidige prestatieafspraken eind 2011 aflopen. Nieuwe afspraken komen in het licht te staan van de ombuigingen. Wij willen een gezonde leefstijl van bewoners in Hoorn stimuleren: gezonde voeding, voldoende beweging, geen overmatig gebruik van alcohol en drugs en geestelijk welbevinden. Wij richten ons op bewustwording van een ongezonde leefstijl en het stimuleren van de eigen verantwoordelijkheid. Wij streven daarbij naar een goed afgestemd en een inzichtelijk aanbod ter bevordering van een gezonde leefstijl. Wij baseren ons op de speerpunten uit de nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2012: leefstijl (alcohol, roken en drugs) overgewicht (voeding en beweging), diabetes en psychische gezondheid. Wij zetten sport(opbouwwerk) in bij de uitvoering van het gezondheidsbeleid De doelgroep niet-actieven willen we tot bewegen stimuleren zodat voldaan wordt aan de beweegnorm van 30 minuten van het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB). Overwegingen: - De activiteiten die worden uitgevoerd kunnen in principe worden ingevuld naar de ondergrens. Het rijk heeft echter voor de in te vullen verplichtingen verdeelmodellen opgezet, op basis waarvan geld wordt uitgekeerd aan gemeenten. Indien blijkt dat de beleidsonderlegger, op basis waarvan de gelden besteed worden, niet volledig financieel invulling worden gegeven en dit terug te zien is in het effect kan het rijk bepalen om de gelden te verminderen. Op dat moment snijdt de gemeente in haar eigen vlees; - Het faciliteren van voorzieningen zorgt voor maatschappelijk evenwicht. Het faciliteren van: o wijkcentra levert het effect op dat eenzaamheid wordt bestreden; o voldoende vrijwilligers heeft het effect dat mensen geen beroep hoeven doen op individuele voorzieningen waarmee de gemeente de onmogelijkheid van zelfredzaamheid compenseert; o naschoolse activiteiten heeft het effect dat groepering van hangjongeren met bijhorende problematieken zoals overlast en criminaliteit worden vermeden, op de lange termijn resulteert dat zelfs in het effect van beter geschoolde jongeren, door het tegengaan van vroegtijdige schoolverlaters. - Ongefundeerd afschaffen van subsidies (en dus stopzetting van voorzieningen of activiteiten) zorgt voor een maatschappelijke onbalans. Met andere worden, als aan de ene kant lukraak subsidie wordt stopgezet kan dat het resultaat opleveren dat aan de andere kant twee keer zoveel geld nodig is om de gevolgen te bedwingen. Uitgangspunten: - Relaties met subsidiepartners moeten worden verzakelijkt. Waar mogelijkheden zijn om subsidiepartners inkomsten te laten winnen, moeten deze niet worden geschuwd; - De gemeente moet meer op afstand sturen, daar waar mogelijk (in lijn van risicomanagement); - De gemeente moet burgers, de omgeving en organisaties meer op eigen verantwoordelijkheid wijzen (passend bij kanteling en compensatiebeginsel Wmo);
29
-
-
We moeten meer toe naar één aanbieder per doelgroep; minder versnippering, meer effectiviteit en doelmatigheid; We moeten geen extra’ s subsidiëren maar alleen wat echt nodig is op: of op grond van de wet of indien de gevolgen zo groot zijn voor de burgers dat wanneer we het niet meer doen dat we daar niet achter kunnen staan (versobering); De gemeente moet niet langer fungeren als vangnet van andere instanties als zij daartoe geen expliciete taak of verantwoordelijkheid krijgen; In principe gaan we niet kaasschaven maar ombuigen en dus kijken wat we nog wel en wat we niet meer doen. Er zullen echter ook organisatie (onderdelen) zijn waarvan we vinden dat er niet zomaar geschrapt kan worden maar waar wel in effectiviteit en/of doelmatigheid winst valt te behalen en/of waar enige versobering op zijn plaats is.
Voorstellen Onderstaand staan een zestal categorieën genoemd waarbinnen alle2 subsidies zijn onderverdeeld. Deze opsplitsing is geen direct destillaat van de prestatievelden uit de Wmo, maar vormen een weerspiegeling van de maatschappelijke samenhang die de activiteiten met elkaar hebben. Zo kan categorisch een advies worden gegeven over de ombuiging van de betrokken subsidies, waardoor deze later uitwerkbaar zijn voorzien van een ombuigingsvisie. - Vrijwilligers en mantelzorgers; - Jeugd; - Ouderen; - Advies en ondersteuning; - Sociale samenhang en participatie; - Verplichting tot dierenbescherming. Leeswijzer: De meer gedetailleerde uitwerking op elke subsidie staat opgenomen in de bijlage3. Hierin wordt duidelijk wat het effect van de bezuiniging is, wie de doelgroep is, en welke activiteit elke organisatie uitvoert. Bij de advisering van de ombuiging is bij het uitbrengen van het afnameadvies gelet op de volgende uitgangspunten: 1. In principe proberen we een ombuiging te bewerkstelligen, er zijn echter situaties waarin dat niet mogelijk is. In dat geval hanteren we een kaasschaaf en hanteren we het gelijkheidsprincipe dat elk van deze organisaties een 10% minder subsidie toekennen; 2. Bij de organisaties waar qua ombuiging geen opdracht kan worden meegegeven, maar waar vanuit de verzakelijking wel een bezuiniging kan worden gerealiseerd hanteren we een afnameadvies van 20%; 3. Bij organisaties waar qua ombuiging een opdracht kan worden meegegeven, wordt gevraagd om tegen een bepaald percentage te bezuinigen waarbij handvatten mee worden gegeven. Ad 1. Vrijwilligers en Mantelzorgers De gedachte is dat iedereen zelfredzaam moet zijn tot waar dat mogelijk is. De verwachting is dat de druk op de vrijwilligers en mantelzorgers als gevolg van de ombuigingen in de komende periode explosief toe zal nemen. Indien de voorzieningen van deze groep dan niet op pijl zijn, zal deze groep deze toename niet kunnen dragen. Het voornaamste uitgangspunt ter ombuiging binnen deze categorie is de overweging dat er ‘meer-voor-minder’ zal moeten worden gedaan. In dit kader zullen we meer terug moeten leggen
2
Behoudens subsidies waarvoor een apart collegeadvies wordt opgemaakt. J.J.Mooij, Hoorn, 2011, Een extra uitwerking van de consequenties van bezuinigen op de Wmo en welzijn subsidies. 3
30
bij de burgers en hun naasten. De adviesrichting voor subsidieafname van deze categorie ligt op 10%. Betreffende subsidies:
Steunpunt Zorg voor Welzijn (Buddyzorg)
€ 72.552,-
Richting van het advies: Buddyzorg is een onderdeel van activiteiten die in het aanbod van het steunpunt zorg voor welzijn wordt aangeboden. Dat is historisch gezien een overblijfsel van het dienstencentrum. Deze activiteit valt overeen te stemmen met het aanbod op het gebied van mantelzorg en vrijwilligerswerk. De gedachte is dat de vraag naar buddyzorg zal toenemen als gevolg van de ombuigingen. Echter in het licht dat overal ‘meer-voor-minder’ zal moeten worden gedaan wordt hier een bezuiniging van 10% geadviseerd. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De organisatie vragen om 10% te bezuinigen in het licht van ‘meer-voor-minder’. Advies afname percentage: 10% (incl. 5% generieke korting)
Stichting Welzijn Ouderen / de Wering (mantelzorg)
€ 23.672,-
Richting van het advies: Ook de vraag naar mantelzorg zal toenemen als gevolg van de ombuigingen. Echter in het licht dat overal ‘meer-voor-minder’ zal moeten worden gedaan wordt hier een bezuiniging van 10% geadviseerd. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De organisatie vragen om 10% te bezuinigen in het licht van ‘meer-voor-minder’. Advies afname percentage: 10% (incl. 5% generieke korting)
Stichting Rentree (Vrijwilligerscentrale)
€ 74.404,-
Richting van het advies: Mede de vraag naar vrijwilligers zal toenemen als gevolg van de ombuigingen. In het licht dat overal ‘meer-voor-minder’ zal moeten worden gedaan wordt hier een bezuiniging van 10% geadviseerd. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De organisatie vragen om 10% te bezuinigen in het licht van ‘meer-voor-minder’. Advies afname percentage: 10% (incl. 5% generieke korting)
Ad 2. Jeugd De gemeente kent bovengemeentelijke afspraken zoals regionale en provinciale financiële afspraken op het gebied van subsidies. Op deze gebieden kan de gemeente niet autonoom bepalen welke bezuiniging wordt doorgevoerd. De mogelijkheden moeten in dat verband in samenwerking met de betreffende partners worden verkend. Deze categorie staat in het teken van de cofinancieringsverbanden. Het advies voor deze categorie is dan ook om niet eigenhandig te besluiten tot vermindering van de subsidie, maar dat in ieder geval in samenspraak met de bovengemeentelijke cofinancieringspartners te doen.
31
Betreffende subsidies: Helpende handen
€ 84.660,-
Richting van het advies: Omdat bij deze subsidie sprake is van een cofinanciering met de provincie kan niet door de gemeente worden beslist om zonder overleg met de provincie te bezuinigen. Indien dat wel gebeurt zal de provincie de financiering ook naar rato verminderen. De provincie heeft aangegeven dat zij meer zou willen investeren indien de gemeente meer investeert in het voorveld (CJG). In het kader van de overhevelingen van de jeugdzorg naar de gemeenten is het daarom niet verstandig om nu te korten op een beleidsveld dat straks onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten wordt gebracht. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De lijn is dat op dit terrein slechts bezuinigd wordt indien de provincie dat ook doet. De insteek is om in ieder geval dezelfde verhoudingen aan te houden zoals deze nu liggen; 1/3 financiële ondersteuning vanuit de gemeente tegenover 2/3 financiële ondersteuning vanuit de provincie. In beginsel is het doel van de gemeente om het voorveld te versterken. Op deze basis kan het gesprek met de provincie worden ingestoken zodat de provincie bereid is meer subsidie voor Helpende Handen in te zetten. Dat zal het geval kunnen zijn indien de gemeente meer geld wil investeren in het voorveld (door middel van meer focus op het CJG-werk). Een en ander staat in het kader van de overgang van de jeugdzorg naar de gemeenten. Op dat moment moet er een sterk netwerk/vangnet om de jeugd heen staan, anders plukt de gemeente bij de overheveling de wrange vruchten van het bezuinigen. Advies afname percentage: 0%
Parachute
€ 23.553,-
Richting van het advies: Omdat bij deze subsidie sprake is van een cofinanciering met de provincie kan niet door de gemeente worden beslist om zonder overleg met de provincie te bezuinigen. Indien dat wel gebeurt zal de provincie de financiering ook naar rato verminderen. De provincie heeft aangegeven dat zij meer zou willen investeren indien de gemeente meer investeert in het voorveld (CJG). In het kader van de overhevelingen van de jeugdzorg naar de gemeenten is het daarom niet verstandig om nu te korten op een beleidsveld dat straks onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten wordt gebracht. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De lijn is dat op dit terrein slechts bezuinigd wordt indien de provincie dat ook doet. De insteek is om in ieder geval dezelfde verhoudingen aan te houden zoals deze nu liggen; 1/3 financiële ondersteuning vanuit de gemeente tegenover 2/3 financiële ondersteuning vanuit de provincie. In beginsel is het doel van de gemeente om het voorveld te versterken. Op deze basis kan het gesprek met de provincie worden ingestoken zodat de provincie bereid is meer subsidie voor Parachute te gaan betalen. Dat zal het geval kunnen zijn indien de gemeente meer geld wil investeren in het voorveld (door middel van meer focus op het CJG-werk). Een en ander staat in het kader van de overgang van de jeugdzorg naar de gemeenten. Op dat moment moet er een sterk netwerk/vangnet om de jeugd heen staan, anders plukt de gemeente bij de overheveling de wrange vruchten van het bezuinigen. Advies afname percentage: 0%
St. Jeugdraad Zwaag
€ 10.181,-
Richting van het advies: In het kader van verzakelijking zou verwacht kunnen worden van de organisaties dat zij een bijdrage vragen/verhogen voor de inzet/deelname van/aan activiteiten. De organisatie werkt louter met vrijwilligers en de kans is dienaangaande groot dat de organisatie ophoud met bestaan indien de gehele subsidie wordt afgebouwd. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De opdracht wordt meegegeven om 10% te bezuinigen. De handreiking kan mee worden gegeven dat er wellicht meer uit overige inkomsten kan worden gehaald. Advies afname percentage: 10%
32
Ad 3. Ouderen Binnen de gemeente Hoorn kennen we een royale subsidiestroom op het gebied van ouderen. De stadsvisie geeft aan dat iedereen zelfredzaam dient te zijn waar mogelijk en dat iedere bewoner in eerste instantie zelf verantwoordelijk is voor hun problemen en die van hun naasten. Een bemoeienis van de gemeente daar waar burgers zelf hun zaken kunnen regelen past niet in deze visie en laat zich niet verenigen met de financiële achtergrond van deze ombuigingen. Bekend moet zijn dat het effect van deze bezuinigingen zal resulteren in een toename van de vraag naar vrijwilligers en mantelzorgers. Betreffende subsidies: Ouderenraad Hoorn
€ 21.805,-
Richting van het advies: De ouderenraad is een zelfstandig rechtspersoon. De gemeente kan daarom niet beslissen deze raad te stoppen. De adviesfunctie die de ouderenraad uitvoert, kan worden gezien als ‘slagroom op de taart’ en dient dienaangaande bij de komst van het Participatie Platform te worden onder gebracht. Indien dit heeft plaatsgevonden lijkt het niet logisch om de raad hiervoor nog subsidie te beschikken. In het licht van de hoge reserves die de ouderenraad nu nog aanhoudt (meer dan € 30.000,-) is het advies om de subsidie in ieder geval met 20% te verminderen over het gedeelte dat overblijft na het afstoten van de adviesfunctie. Het overblijvende gedeelte is namelijk sterk gericht op de zelfredzaamheid van de burgers, maar kan verzakelijkt worden aangepakt. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De opdracht wordt meegegeven om aan te geven wat het betekent indien de ‘adviesfunctie’ van het takenpakket van de raad afgaat in de vorm van een nieuw participatie platform. Advies afname percentage: 20% over geheel dat overblijft na afsplitsing adviesfunctie
Stichting Welzijn Ouderen / de Wering
€ 269.843,-
Richting van het advies: Deze organisatie voorziet in het ouderenwerk; opbouwwerk en wonenplus. Omdat iedereen zelf probleemeigenaar is zal moeten worden gezocht naar het afbouwen van de extra’s maar de onderdelen waartoe mensen hun zelfredzaamheid behouden, zal moeten worden gekoesterd. In dit kader wordt een advies gegeven om de subsidie te verminderen met de 20%. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De opdracht is meegegeven om te onderzoeken in hoeverre het ouderen opbouwwerk kan worden afgebouwd. De richting zou daarbij kunnen zijn om sport opbouwwerk en ouderen opbouwwerk samen te voegen. Daarbij is de opdracht meegegeven om te onderzoeken in hoeverre de maaltijdservice kostendekkend kan worden gemaakt. Advies afname percentage: 20% opdracht meegeven, afbouwen 22 uur opbouwwerk, kostendekkend maken van de maaltijdservice
Ad 4. Advies en ondersteuning Binnen onze gemeente worden veel organisaties gesubsidieerd om advies en ondersteuning te geven. De diversiteit hierin zorgt ervoor dat veel informatie op dubbele basis wordt verstrekt in de zin van overlap. Om te zorgen dat geld wordt bespaard, wordt geadviseerd om veel kleine subsidies stop te zetten om deze onder te brengen bij één grotere organisatie. Hierdoor wordt ook de subsidiering op overhead verminderd. In het kader van ‘meer-voor-minder’ is het advies om de organisaties die een overheveling van de activiteiten van de stop te zetten subsidies krijgen, ook een bezuinigingsopdracht mee te geven van 10%.
33
Betreffende subsidies: Drieluik
€ 12.424,-
Richting van het advies: Dit is een activiteit die sterk gericht is op een specifieke doelgroep van mensen in het autismespectrum. Met de Wmo willen we zorgen dat iedereen actief kan participeren en niet zorgen voor sociale uitsluiting. In dit kader hanteren wij geen specifiek doelgroepenbeleid. Waar mogelijk zullen organisaties dus moet gaan samenwerken om in 1 organisatorisch verband activiteiten te organiseren. Het advies is daarom om deze subsidie verder af te bouwen en de organisatie mee te geven om samenwerking aan te gaan om activiteiten te veralgemeniseren. Het ligt in de mogelijkheden om deze stoornis te laten ondersteunen in een compleet aanbod dat bij de GGZ neer zou kunnen worden gelegd. Ons advies is dan ook om deze subsidie af te bouwen en de GGZ te vragen of zij een passend aanbod kunnen realiseren waaronder de ondersteuning van deze doelgroep. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: Het advies van stopzetten wordt overgenomen in het licht van het niet subsidiëren van specifiek doelgroepen. Advies afname percentage: 100%
GGMD voor doven en slechthorenden
€ 109,-
Richting van het advies: Ook dit is een activiteit die sterk gericht is op een specifieke doelgroep. Het advies is daarom om deze subsidie verder af te bouwen en de organisatie mee te geven om samenwerking aan te gaan om activiteiten te veralgemeniseren. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: Het advies van stopzetten wordt overgenomen in het licht van het niet subsidiëren van specifiek doelgroepen. Advies afname percentage: 100%
GGZ Centrum West-Friesland (adviesfunctie)
€ 51.871,-
Richting van het advies: Het ondersteunen van deelname in het maatschappelijk verkeer is belangrijk, ook voor met mensen met een psychosociale achtergrond. Hoewel we geen specifiek doelgroepenbeleid hanteren is het ondersteunen van deze doelgroep van mensen wel een van de prestatievelden uit de Wmo (prestatieveld 5 en 6). Hierop kan daarom niet geheel worden bezuinigd. Momenteel wordt € 51.871,- per jaar aan subsidie verleend. De gedachte is dat indien de begrote subsidie wordt verminderd de organisatie (in het kader van ´meer-voor-minder´) in samenspraak met andere instellingen een al dan niet gezamenlijk aanbod neer kunnen zetten voor een brede doelgroep. In dit kader zullen de diensten ook verder moeten worden veralgemeniseerd, om een grotere doelgroep te dienen. De adviesrichting gaat uit naar 10% over de € 51.871,-. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: In het licht van het stopzetten van de overige subsidies voor specifieke doelgroepen is het verminderen op deze subsidie van 10% in het kader van “meer-voor-minder” een logische gedachte. Advies afname percentage: 10% N.B. Begrotingstechnisch staat het Meldpunt Vangnet en Advies (sinds half 2010 bij de GGD ondergebracht) nog opgenomen in deze begrotingspost. Echter kan maar op € 51.871,- worden bezuinigd, omdat het andere onderdeel ten deel valt aan het budget MO/VB/OGGz.
34
I.V.N. afdeling West-Friesland
€ 2.085,-
Richting van het advies: Deze activiteiten vormen een dubbeling in het aanbod als we kijken naar de diensten van MAK Blokweer. In dat kader wordt aangeraden om deze activiteiten door MAK Blokweer uit te laten voeren en deze subsidie in zijn geheel stop te zetten. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De opdracht wordt meegegeven om uit te zoeken of hier taken achter zitten die verplicht zijn en of het MAK Blokweer dan deze taken over zou kunnen nemen, zodat de subsidie gestopt kan worden. Advies afname percentage: 100%
MAK Blokweer
€ 217.587,-
Richting van het advies: Het MAK Blokweer zorgt voor de natuur en milieubeleving in Hoorn. Indien andere dubbelende activiteiten naar MAK Blokweer worden toegeschoven, kan worden gestuurd op verzakelijking van de organisatie hiervan door bijvoorbeeld werving van andere subsidies in het kader duurzaamheid. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: In het licht van het stopzetten van de overige subsidies voor specifieke doelgroepen is het verminderen op deze subsidie van 10% in het kader van “meer-voor-minder” een logische gedachte. Advies afname percentage: 10%
Nederlandse Vereniging voor blinden en slechtzienden
€ 134,-
Richting van het advies: Ook dit is een activiteit die sterk gericht is op een specifieke doelgroep. Het advies is daarom om deze subsidie verder af te bouwen en de organisatie mee te geven om samenwerking aan te gaan om activiteiten te veralgemeniseren. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: Het advies van stopzetten wordt overgenomen in het licht van het niet subsidiëren van specifiek doelgroepen. Advies afname percentage: 100%
NIVON
€ 861,-
Richting van het advies: Dit betreft een subsidie voor natuuractiviteiten. Deze activiteiten vormen een dubbeling in het aanbod als we kijken naar de diensten van MAK Blokweer. In dat kader wordt aangeraden om deze activiteiten door MAK Blokweer uit te laten voeren en deze subsidie in zijn geheel stop te zetten. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: Het advies van stopzetten wordt overgenomen in het licht van het niet subsidiëren van specifiek doelgroepen. Advies afname percentage: 100%
Slachtofferhulp
€ 13.875,-
Richting van het advies: Het gaat hier om een voorzieningenaanbod voor mensen die een beroep doen op slachtofferhulp. Het gaat hier niet om een wettelijke verplichting, wel om een landelijke organisatie waarmee afspraken gemaakt zijn om per inwoner een bijdrage te leveren. Het advies is, om deze subsidie met 10% te korten om de lasten van de ombuigingen gelijk te verdelen, maar de inwoners van Hoorn wel gebruik te kunnen laten blijven maken van slachtofferhulp indien nodig. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: Om de inwoners van Hoorn wel gebruik te kunnen laten maken van slachtofferhulp is een bezuiniging in het kader van gelijkheid onvermijdelijk nu hier geen sprake is van een wettelijke verplichting of een doeluitkering, daarom is een gedachte van 10% bezuinigen een logische gedachte. Advies afname percentage: 10%
35
Speel-o-theek Mikado
€ 723,-
Richting van het advies: Ook dit is een activiteit die sterk gericht is op een specifieke doelgroep. Het advies is daarom om deze subsidie verder af te bouwen en de organisatie mee te geven om samenwerking aan te gaan om activiteiten te veralgemeniseren. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: In verband met het meer zelfredzaam maken van de burgers en het verantwoordelijk zijn voor eigen problemen is het advies om deze subsidie af te bouwen. Advies afname percentage: 100%
Inloophuis De Baanbreker
€ 16.689,-
Richting van het advies: Dit is een dubbeling in het aanbod op het gebied van maatschappelijke opvang. De maatschappelijke opvang is nu gecentraliseerd bij de organisatie DNO. In dat kader adviseren wij om de subsidie naar deze organisatie af te bouwen. In de toekomst zou vanuit het MO/VB/OGGz-budget financiële ondersteuning kunnen worden ingezet om de samenwerking tussen DNO en De Baanbreker te zoeken zodat ook aan de oostzijde van West-Friesland een passend aanbod is in maatschappelijke opvang, zo wordt het aanbod meer gespreid en kunnen meer mensen gebruik maken van de faciliteiten waarvoor de gemeente Hoorn als centrumgemeente verantwoordelijk is. Dit betreft echter ontwikkelingen die niet moeten worden meegenomen in de ombuigingen en daarom wordt geadviseerd om deze subsidie stop te zetten. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: In verband met het centraliseren van de maatschappelijke opvang en het meer onderbrengen bij 1 organisatie is het logisch om deze subsidie af te bouwen. Advies afname percentage: 100%
RCO De Hoofdzaak
€ 28.981,-
Richting van het advies: Ieder is verantwoordelijk voor eigen problemen en die van hun naasten. Deze organisatie ondersteunt cliënten in met GGZ problematiek om hen aan te zetten tot sociale activering om zo te komen tot zelfredzaamheid. Echter worden de activiteiten specifiek ingezet voor mensen met een GGZ-achtergrond (prestatieveld 5 en 6). Het advies is daarom om een veralgemeniseerde inloop te creëren en momenteel aan te vangen met een subsidie afname van 10%. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: Hoewel er vraag is naar een inloop is vanuit het beleid van de Wmo op prestatieveld 5 en 6 moet bekend zijn dat Hoorn geen specifiek doelgroepenbeleid voert. De denkrichting gaat daarom uit naar het veralgemeniseren van deze inloop. Gezocht moet worden naar de mogelijkheid om een inloop te creëren voor een breed publiek. Advies afname percentage: 10%
Stichting AMW
€ 565.346,-
Richting van het advies: Stichting AMW zet in de gemeente Hoorn het maatschappelijk werk uit. De voorzieningen hiervan worden breedschalig ingezet (1000 korte contacten, 115 uren groepsaanbod, 6860 uur psychologische hulpverlening en 1725 uur concrete dienstverlening). De organisatie ontvangt niet alleen op het gebied van maatschappelijk werk een subsidie van de gemeente, maar ook op andere gebieden. In de afgelopen jaar is een tendens geweest waarbij steeds meer subsidie werd aangevraagd. Dat betekent dat vanuit andere begrotingsposten geld is gebruikt om de subsidie hiervan hoger te beschikken dan het begrote bedrag. Geadviseerd wordt om de organisatie een opdracht mee te geven tot bezuinigen, waarbij het effect van vermindering van het aantal trajecten AMW, of het verminderen van uren per cliënt als handvat moet worden meegegeven. De subsidie die aan AMW wordt toegekend, wordt gefinancierd uit regulier Wmo geld. De landelijke trend is dat het logisch is om deze voorzieningen op basis van subsidies te beschikken in plaats van bij aanbesteding. Echter leeft er ambtelijk te gedachte om wel te denken aan hervorming van de door AMW ingezette voorzieningen, hierbij wordt aanbesteding niet uitgesloten.
36
Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De opdracht wordt meegegeven om in gesprek te gaan met AMW om eenzelfde bezuinigingsopdracht neer te leggen als bij de stichting Netwerk is gedaan. De handreiking kan mee worden gegeven dat er wellicht minder consulten worden ingezet per hulpverleningstraject. Advies afname percentage: de organisatie een opdrachten meegeven voor 10% N.B. Door een stijging in de loonkosten is sinds 2010 een hoger bedrag beschikt (€ 603.157,-). Dat betekent dat het effect van 10% bezuinigen op onze begrotingspost een hoger bezuiniging oplevert voor AMW. De verwachting is dat zij hiertoe veel weerstand zullen bieden.
Ypsilon afdeling Hoorn West-Friesland
€ 1.364,-
Richting van het advies: Ook hier is sprake van een activiteit voor een specifieke doelgroep. Het ligt echter in de mogelijkheden om deze stoornis te laten ondersteunen in een compleet aanbod dat bij de GGZ neer zou kunnen worden gelegd. Ons advies is dan ook om deze subsidie af te bouwen en de GGZ te vragen of zij een passend aanbod kunnen realiseren waaronder de ondersteuning van deze doelgroep. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: Het advies van stopzetten wordt overgenomen in het licht van het niet subsidiëren van specifiek doelgroepen. Advies afname percentage: 100%
Ad 5. Sociale samenhang en participatie Sociale samenhang en participatie is een van de hoofddoelen van de Wmo. Echter wordt er in de Wmo niet aangegeven tegen welk minimum deze verplichting geldt. Dat betekent dat wij adviseren af te romen op deze categorie zodat met een minimum wordt gewerkt. Hierin valt tevens een keus te maken. Betreffende subsidies: Stimulansbeleid (zelforganisaties)
€ 12.456,-
Richting van het advies: Dit betreft de ondersteuning van organisaties voor allochtonen die een aanvraag tot subsidie doen die bijdragen aan de integratie en participatie van allochtonen in Hoorn. Veel organisaties die hier worden gesubsidieerd kunnen een andere vorm van financiering aanboren. Hier moet dan ook op worden gestuurd naar de organisaties toe. Zo zou de subsidie in zijn volledigheid kunnen worden afgebouwd. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De gemeente dient geen vangnet te zijn van de financiering en instandhouding van deze organisaties. In dat licht is het logisch om deze subsidie niet meer in te zetten voor de zelforganisaties. Advies afname percentage: 100% N.B. Begrotingstechnisch staat € 30.000,- opgenomen. Echter is op 8 maart 2011 door het college een besluit genomen (11.00953) om binnen deze begrotingspost voor € 17.544,- dekking te zoeken voor de anti-discriminatievoorzieningen (Anti-discriminatiebureau). Daarom kan slechts voor € 12.456,- op deze post worden bezuinigd.
37
Anti-discriminatiebureau
€ 8.532,-
Richting van het advies: Het Art 1 bureau, anti-discriminatie ontvangt via de gemeente gelden van het rijk. Het rijk verwacht vanuit de gemeenten een extra bijdrage. Dat doet de gemeente op basis van de begrotingspost Stimulansbeleid (collegebesluit: 11.00953). Wij sluizen deze gelden door, zij zijn niet geoormerkt maar door het college verkozen om in 2011 en de opvolgende jaren door te gaan naar het anti-discriminatiebureau. In 2013 zal de wet worden geëvalueerd. Het rijk maakt dan een nieuwe beoordeling en dan is de kans aanwezig dat het rijk dit bedrag per inwoner wel oormerkt. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: nog geen standpunt over ingenomen. Advies afname percentage: 0%
Burenhulp Blokker
€ 622,-
Richting van het advies: Deze subsidie strekt ertoe om burenhulp te activeren. Ritjes naar het ziekenhuis en zulks soort activiteiten meer. De gemeente dient hier als vangnet van de financiën. Wij adviseren daarom een verzakelijking in de financiën, bijvoorbeeld door het vragen van een eigen bijdrage waardoor een en ander kostendekkend kan raken. Ook in het kader dat iedereen zijn eigen probleemeigenaar en die voor zijn naasten is, past deze subsidie niet. Het advies is daarom om deze subsidie af te bouwen. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De portefeuillehouders gaan mee in het advies. Advies afname percentage: 100%
Comité Organisatie Koninginnedag
€ 1.067,-
Richting van het advies: De organisatie van Koninginnedag activiteiten. Deze organisatie is voor de helft afhankelijk van de gemeentelijke subsidie. De gemeente heeft tot het organiseren van deze activiteiten geen verplichtingen. Maar we vinden het een dermate goed voorbeeld van een initiatief met inzet van veel vrijwilligers en goede resultaten dat we deze subsidie na de eerdere generieke korting van 5%, niet verder willen korten. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De portefeuillehouders gaan mee in het advies om deze subsidie, na de generieke korting van 5%, niet verder te korten. Advies afname percentage: 0%
De Plataan incl. soc.cult. Activiteiten
€ 102.200,-
Richting van het advies: De Plataan verhuurt zalen om daarin activiteiten te kunnen onderbrengen. Geadviseerd wordt om de opdracht mee te geven om te bezuinigen met het handvat van verzakelijking. Zo kunnen de huurpenningen worden verhoogd. Ons advies is om een opdracht ter bezuinigingen op de activiteiten te komen. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De Plataan is een organisatie die op een zeer goedkope wijze zalen verhuurt voor verenigingen en organisaties uit met name Zwaag. Dit ter bevordering van sociale cohesie. Het stopzetten van deze activiteiten zal aan andere activiteiten meer ongemak brengen dan dat het korten van deze activiteit oplevert. Dienaangaande wordt geadviseerd om De Plataan een bezuinigingsopdracht van 10% mee te geven. Advies afname percentage: 10%
38
Oranjevereniging Blokker/Oosterblokker
€ 2.616,-
Richting van het advies: De oranjevereniging organiseert activiteiten tijdens Koninginnedag en sinterklaas. Naast de subsidie die zij van de gemeente ontvangen boren zij ook anders financiële bronnen aan zoals sponsoren. De gemeente heeft tot het organiseren van deze activiteiten geen verplichtingen. Maar we vinden het een dermate goed voorbeeld van een initiatief met inzet van veel vrijwilligers en goede resultaten dat we deze subsidie na de eerdere generieke korting van 5%, niet verder willen korten. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De portefeuillehouders gaan mee in het advies om deze subsidie, na de generieke korting van 5%, niet verder te korten. Advies afname percentage: 0%
Stichting Kans West-Friesland
€ 4.266,-
Richting van het advies: Stichting Kans zorgt voor rehabilitatie, bemiddeling en begeleiding voor mensen met een schizofrene stoornis. Dit is geen verplichting vanuit de Wmo en valt aan te merken als specifiek doelgroepenbeleid. Waar mogelijk zullen organisaties dus moet gaan samenwerken om in 1 organisatorisch verband activiteiten te organiseren. Het advies is daarom om deze subsidie verder af te bouwen en de organisatie mee te geven om samenwerking aan te gaan om activiteiten te veralgemeniseren. Het ligt in de mogelijkheden om deze stoornis te laten ondersteunen in een compleet aanbod dat bij de GGZ neer zou kunnen worden gelegd. Ons advies is dan ook om deze subsidie af te bouwen en de GGZ te vragen of zij een passend aanbod kunnen realiseren waaronder de ondersteuning van deze doelgroep. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De portefeuillehouders gaan mee in het advies om deze subsidie stop te zetten. Advies afname percentage: 100%
West-Friese gehandicaptenorganisatie
€ 802,-
Richting van het advies: Deze organisatie organiseert recreatieve activiteiten voor en door verstandelijk gehandicapten. Dit is een activiteit die sterk gericht is op een specifieke doelgroep. Met de Wmo willen we zorgen dat iedereen actief kan participeren en niet zorgen voor sociale uitsluiting. In dit kader hanteren wij geen specifiek doelgroepenbeleid. Waar mogelijk zullen organisaties dus moet gaan samenwerken om in 1 organisatorisch verband activiteiten te organiseren. Het advies is daarom om deze subsidie verder af te bouwen en de organisatie mee te geven om samenwerking aan te gaan om activiteiten te veralgemeniseren. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De portefeuillehouders gaan mee in het advies om deze subsidie stop te zetten. Advies afname percentage: 100%
Ad 6. Verplichting tot dierenbescherming Op basis van wettelijke verplichtingen uit het burgerlijk wetboek is elke gemeente verplicht om dierenopvang en –bescherming te bieden. In het kader van de terugtrekkende overheid en alleen de verplichtingen in te vullen waartoe wij verplichting zijn, adviseren wij om op dit punt met 10% te bezuinigen. Een ‘meer-voor-minder’ gedachte.
39
Stichting Heberdina Japin-Timmer
€ 44.554,-
Richting van het advies: Op regionaal niveau worden afspraken gemaakt voor de bijdrage van de verschillende gemeenten aan deze stichting. Zij zorgen voor de opvang van dieren, waartoe elke gemeente wettelijk verplicht is. Het is een spaarzame stichting die in de afgelopen jaren van het kleine budget dat zij hebben een klein budget voor verbouwingen op heeft kunnen bouwen. In het kader van ‘gelijke-monniken-gelijke-kappen’ en onze wettelijke verplichting tot uitvoer van deze taak adviseren wij, na het regionaal bespreken van deze subsidie, een subsidie afname van 10%. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De portefeuillehouders gaan mee in het advies om deze subsidie met 10% te korten indien dat regionaal mogelijk is. Advies afname percentage: 10% (incl. generieke korting van 5%) indien regionaal mogelijk en de organisatie daarbij dezelfde prestaties na kan komen.
Dierenbescherming Kop van Noord-Holland
€ 1.434,-
Richting van het advies: Het gaat bij deze subsidie om tenminste 10 knaagdieren uit Hoorn op te kunnen vangen naar de invulling van een wettelijke verplichting. Gezien het geringe bedrag ten opzichte van andere organisaties en de wettelijke plicht die de gemeente heeft deze opvang te regelen, wordt geadviseerd om deze subsidie niet af te bouwen. In het kader van ‘gelijkemonniken-gelijke-kappen’ adviseren wij een subsidieafname van 10%. Naar voren gekomen tijdens eerdere gesprekken: De portefeuillehouders gaan mee in het advies om deze subsidie met 10% te korten indien dat regionaal mogelijk is. Advies afname percentage: 10% (incl. generieke korting van 5%) indien regionaal mogelijk en de organisatie daarbij dezelfde prestaties na kan komen.
Financiële effecten De financiële effecten van de voorgaande adviezen is conceptueel uitgewerkt en in het totaaloverzicht opgenomen, hierin worden ombuigingstotalen per jaar tot en met 2015 inzichtelijk. Met deze uitwerking wordt duidelijk dat de taakstelling 23% te bezuinigen op de bovenstaande subsidies niet mogelijk wordt door de gegeven richting die tot nu toe is uitgewerkt.
Conclusie Als we ervoor kiezen om niet te bezuinigen op subsidies die wij uitkeren op basis van een wettelijke verplichting, bovengemeentelijke afspraak over ministeriele verantwoordingsverplichting, zal het bezuinigingspotentieel niet gehaald worden. Of het bovenstaande bezuinigingspotentieel kan worden gehaald is op voorhand nog niet duidelijk, dat heeft ermee te maken dat verscheidene instellingen een opdracht krijgen om te bezuinigen. Wij geven hen de opdracht tot het uitwerken van de bezuiniging, maar op voorhand is niet duidelijk of zij deze bezuiniging kunnen bolwerken. Om deze opdrachten zo goed mogelijk uit te zetten moet een duidelijk handvat worden meegegeven. Het gaat hierbij om de onderstaande organisaties: 1. 2. 3. 4.
Stichting Welzijn Ouderen/De Wering; Stichting AMW; Stichting Heberdina Japin-Timmer; Dierenbescherming Kop van Noord-Holland.
40
7: Thema Sport en Recreatie Inleiding: In de programmabegroting 2011 is een bedrag van € 7.031.000 aan lasten opgenomen. Voor de baten is dit € 1.409.000, zodat er een saldo resteert van € 5.622.000. Hieraan is een bedrag van € 1.317.038 gerelateerd aan de Algemene subsidieverordening Hoorn 2011. Ten aanzien van de bestuursopdracht "Reset subsidies" wordt in dit memo toegelicht wat de coalitie voor ogen heeft en vervolgens welke beleidskaders gerelateerd zijn aan het beleidsveld Sport. Vervolgens worden de overwegingen benoemd en over welke geclusterde subsidies we het hebben. Elk cluster wordt kort toegelicht, worden de opties genoemd en afgesloten met een ombuigingsadvies. Vervolgens wordt een resumé gegeven, waarbij de gevolgen verwerkt zijn in een financieel overzicht. Als laatste worden aanvullende ombuigingsvoorstellen gedaan en wordt ook het beleidsveld Recreatie behandeld. De doelstelling voor het product sport: De ombuigingstaakstelling voor sport bedraagt € 167.000. Na aftrek van de generieke korting (5%), (met uitzondering van de huur) resteert een taakstelling van € 148.000 (afgerond) te realiseren in 2015. De Beleidskaders ten aanzien van Sport: 1)
De relatie met de Stadsvisie 2005 -2025.
"In de Stadsvisie kiest Hoorn voor goede voorzieningen op het gebied van sport en recreatie. De trends en behoeften veranderen voortdurend en Hoorn zal daar continu op inspelen. Er zal sprake zijn van een voorwaardenscheppend beleid en van het realiseren en instandhouden van een diversiteit aan accommodaties voor sport en recreatie. Met name voor ouderen en jongeren geldt dat voorzieningen zo dicht mogelijk bij de woning worden aangeboden. Buitensportvoorzieningen zullen daarom zoveel mogelijk in de wijken worden gehandhaafd. Voor de binnensporten geldt dat ook maar dan zoveel mogelijk geclusterd en gecombineerd met bijvoorbeeld onderwijs en andere welzijnsvoorzieningen. Hoorn zet zich vooral in voor breedtesport en streeft naar verdere ontwikkeling van de watersport en waterrecreatie"`. 2)
De relatie met het Coalitieakkoord 2010 – 2014:
Algemeen: de koers van de coalitie: In de inleiding van het coalitieakkoord 2010 – 2014 worden algemene uitgangspunten en doelstellingen geformuleerd, hieruit blijkt welke koers de coalitie voor ogen heeft. Over deze koerswijziging valt het volgende te citeren: “De coalitie gaat accenten anders leggen en zoekt een nieuwe balans tussen overheid en markt. Het particulier initiatief vinden wij belangrijk, omdat nieuwe ideeën en ontwikkelingen toch met name bij mensen zelf ontstaan. De overheid is er om dergelijke initiatieven voldoende ruimte te geven. Het wordt een spannende periode, omdat er een fikse ombuigingsoperatie nodig is om alle rijkskortingen op te vangen en het benodigde geld voor nieuw beleid vrij te maken. Dat leidt tot lastige keuzes, maar biedt tegelijkertijd ook ruimte voor nieuwe kansen. Nieuwe kansen, omdat minder geld ook creatiever maakt bij het bedenken van oplossingen. Waar we geen taak zien voor de overheid geven we dat duidelijk aan”. “De gemeente moet de komende jaren fors bezuinigen. De gemeente zal daarom een groot aantal taken verminderen of zelfs afstoten. Dit zal soms pijn doen, maar biedt ook nieuwe kansen. Zelfredzaamheid, burgerzin en maatschappelijke verbanden worden steeds belangrijker. Minder bureaucratie en overheidsbetutteling en meer ruimte voor particulier initiatief. De gemeente wil dit veranderingsproces faciliteren en daarmee een klimaat scheppen voor creatieve oplossingen en nieuwe sociale verbanden.
41
De gemeente zal zich meer richten op zijn kerntaken en kerndienstverlening. De basisdienstverlening moet adequaat zijn, de kwaliteit van de openbare ruimte moet in orde zijn en mensen moeten zich in Hoorn veilig en welkom voelen”. Ten aanzien van de sport in Hoorn: "Het maatschappelijke belang van sportverenigingen is groot en wij willen dit met name stimuleren via de jeugdsport. Wij zijn voorstander van de ontwikkeling naar zogenoemde sportieve scholen, waarbij de jeugd allerlei activiteiten krijgt aangeboden op de sportverenigingen. Het is gezond voor opgroeiende kinderen om te sporten en er ontstaat binding in de samenleving van Hoorn. Beide vinden wij belangrijk. In de trits breedtesport, semi-topsport en topsport is met name een taak voor de gemeente weggelegd bij het stimuleren van de breedtesport. In de Hoornse verenigingen is natuurlijk ook talent aanwezig dat zich kan meten met de (semi)topsport. De gemeente geeft geen rechtstreekse steun aan (semi)topsporters. Hooguit speelt de gemeente hierin een stimulerende rol via de verenigingen. Wij zullen ten aanzien van sportevenementen een proactieve houding aannemen daar waar het goed is voor Hoorn. Wij gaan de subsidiesystematiek tegen het licht houden om duidelijkheid te krijgen op welke wijze subsidies worden verstrekt en ook de wijze waarop (sport)accommodaties beschikbaar worden gesteld aan gebruikers. Wij willen komen tot een nieuw hockeycomplex op locatie A7 Noord, bestaande uit clubhuis, kleedkameraccommodatie, 4 velden en voldoende parkeergelegenheid".
De relatie met het College-Uitvoeringsprogramma (CUP) 2010 -2014:
3)
In hoofdstuk 8.1 wordt in het CUP het sportbeleid en sportvoorzieningen belicht. Hierbij is een relatie met andere onderwerpen van het CUP : vrijwilligerswerk, jeugd en jongeren en gezondheidsbeleid. Wat zijn de doelstellingen van het college? • • • • • • • • • • • • • • •
Vaststellen Sportnota Hoorn 2010-2014. De sportverenigingen stimuleren om deel te nemen aan het project “In veilige handen” en dit in het vrijwilligersbeleid op te nemen. Bij het ontwikkelen van het nieuwe hockeycomplex wordt rekening gehouden met de nieuwe standaard namelijk het aanleggen van water- en semiwatervelden. Een nulmeting uit (laten) voeren om de resultaten van de sportbeoefening per doelgroep inzichtelijk te maken en daar waar nodig bij te sturen. Het voeren van het doelgroepenbeleid met uitbreiding van activiteiten. Intensiveren van de samenwerking met en het faciliteren van de niet- commerciële sportaanbieders (stichting Netwerk). Ten aanzien van sportevenementen een pro-actieve houding aannemen daar waar dat goed is voor Hoorn. Er wordt een visie opgesteld voor de toekomstige gebruiksmogelijkheden van de sporthallen de Opgang, de Kers en Zwaag. Invoeren van een Hoorns sportloket in overeenstemming met het Klant Contact Centrum. Inventariseren van de huidige wijkvoorzieningen (binnen- en buitensportaccommodaties en openbare sportvoorzieningen) en deze op de behoefte laten aansluiten. Onderzoek doen naar de mogelijkheden om de sportieve buitenruimten in te richten met doeltjes en beweegtoestellen. (2011) Hoorn onderzoekt de mogelijkheden om zich uiterlijk 2011 aan te sluiten bij de landelijke campagne “30 minuten bewegen”, een initiatief van het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB). Besluitvorming voorleggen of de wetravelden door kunstgrasvelden worden vervangen en onder welke voorwaarden. Onderzoek beheersvorm zwembaden; exploitatie zwembaden, energiebesparing zwembaden.
42
•
•
Sportverenigingen stimuleren om ook de openbare wijksportvoorzieningen te benutten, en de sport voor meer mensen bereikbaar te maken. De combinatiefunctionaris inzetten om de sportvereniging te stimuleren en te adviseren in het veranderingsproces tot een (meer) professionele bedrijfsvoering. Hoorn nodigt de sportverenigingen uit om de sportieve ambities recreatie- ,wedstrijd- of topsport kenbaar te maken. Op basis van deze inventarisatie volgt planontwikkeling. Onderzoeken op welke manier en onder welke voorwaarden talentvolle (top)sporters ondersteund kunnen worden. Verder uitvoering geven aan de rijksimpulsregelingen combinatiefuncties en NASB. Evalueren van het sportbeleid Hoorn 2010 – 2014 en indien nodig het opstellen van nieuw beleid. Oplevering nieuwe hockeycomplex (2012).
4)
Relatie tot Sportnota 2010-2014 gemeente Hoorn;
• • • • •
Hoorn beoogt met sportbeoefening en - stimulering onder andere een gezonde leefstijl, integratie, respect en plezier in sport en bewegen te bevorderen en het voorkomen van een sociaal isolement. Het accent ligt op de breedtesport. De gemeente wil dit faciliteren, stimuleren en voert een voorwaardescheppend beleid.
5)
Relatie tot de Algemene subsidieverordening Hoorn 2011. Voor de sport in Hoorn zijn er de volgende subsidie mogelijkheden: 1) De (algemene) structurele subsidie (voorheen de budgetsubsidie) 2) De incidentele subsidie sportactiviteiten (voorheen de Jeugdsubsidie) 3) De incidentele subsidie sportverenigingaccommodaties
6)
Overwegingen:
•
De subsidieverlening aan sportverenigingen is niet gebaseerd op een wettelijk kader. Dit betekent dat de subsidiëring verlaagd dan wel beëindigd kan worden. Het is wel van belang dit ombuigingsproces zorgvuldig te doorlopen. De gemeente is voorwaardenscheppend, voert een doelgroepenbeleid voor: inactieven, ouderen, aangepaste sporters, (hang)jongeren en allochtonen en richt zich op breedtesport. Voor een aantal sporten (atletiek, schaatsen, hockey honk- en softball en rugby) en sportaccommodaties heeft Hoorn een regiofunctie. Sommige verenigingen zijn, door het gemis aan kantine-inkomsten, meer afhankelijk van subsidies dan andere verenigingen.
•
• •
Vooraf wordt in het algemeen opgemerkt dat op grond van artikel 1d van de Algemene Subsidieverordening gemeente Hoorn 2011 en de Algemene wet bestuursrecht (artikel 4:51 1ste lid) het mogelijk is om subsidies te beëindigen, omdat: er recht is geweest op een maximaal aantal jaren (4 jaar), veranderde omstandigheden of gewijzigde inzichten zich tegen (ongewijzigde) voortzetting verzetten. Voor wat betreft de maximale duur van 4 jaar is de ASV duidelijk. Na deze termijn moet een subsidie beëindigd worden. Zolang een subsidie nog niet de maximale termijn heeft bereikt kan er afgebouwd worden, waarbij het cruciaal is om de 4 jarentermijn niet te overschrijden. Hoe langer de subsidie duurt hoe meer rechten er worden opgebouwd. Bij “de structurele subsidies” wordt het volgende onderscheid gemaakt als het gaat om de termijn van 4 jaar: o Bij de zwembaden is het duidelijk, hierbij gaat het om een structurele subsidie op exploitatieniveau en is de maximale termijn van 4 jaar niet van toepassing.
43
o
1.
Anders is het bij structurele subsidies, waarbij op activiteitenniveau wordt gesubsidieerd. Bij de prestatieafspraak moet duidelijk aangegeven zijn om welke activiteit het gaat. Op deze manier kun je de prestatieafspraken bijsturen of de subsidie beëindigen.
De structurele subsidies:
Ad 1): De structurele exploitatiesubsidies De Stichting zwembaden Hoorn exploiteert 2 baden in Hoorn, De Waterhoorn eigendom van de gemeente en de Wijzend eigendom van de Stichting. Momenteel is er met het bestuur van de SzH een 2 sporenbeleid in gezet. Dit houdt in het herijken van afspraken, verantwoordelijkheden en budgetten. Voor de korte termijn is dit gericht op verbetering van de bedrijfsvoering waarbij ook de risico´s worden verkleind. Gedurende het korte termijn traject worden met de szH nieuwe prestatieafspraken gemaakt met daarin o.a. opgenomen: wie verantwoordelijk is voor het klein - / dagelijks - en grootonderhoud, wie dit na de aanbesteding gaat uitvoeren; de mop en het actualiseren daarvan; verbeteren van de exploitatie; besteding innovatiebudget; het creëren van een financiële reserve door de szH. Het aangaan van nieuwe meerjaren prestatieafspraken heeft ook invloed op de hoogte van de exploitatiesubsidie. Daarnaast wordt voor de langere termijn gemeentebreed een onderzoek gedaan naar andere exploitatie- / en beheersvormen van sportaccommodaties. Ten aanzien van het onderhoud ligt het voor de hand dat de szH verantwoordelijk is voor het uitvoeren van het klein dagelijks onderhoud. Wat hier specifiek ondervalt moet nog beschreven worden en er zal vervolgens een budget aangekoppeld moeten worden. De szH kan dit onderhoud financieren en ten laste brengen van de exploitatie. Binnenkort wordt een 1-meting uitgevoerd die de mop voor de aankomende jaren actualiseert. Op basis hiervan zal deze voorziening, als dat nodig is, aangepast worden. 1.1. Zwembad de Waterhoorn; In de bijlage is een financieel overzicht opgenomen waarin wordt weergegeven welke bedragen er aan de Waterhoorn worden betaald of in rekening worden gebracht. Bij de exploitatiebegroting 2011 van de Waterhoorn zijn de volgende uitgangspunten van belang: Bezoekersaantallen. het recreatieve zwemmen staat sinds jaren onder druk. In zijn totaliteit wordt de prognose van 400.000 betalende bezoekers per jaar niet gehaald. Een richtgetal is 300 bezoekers per m³ water. Voor de Waterhoorn betekent dit 1.041 m³ en dus 312.300 betalende bezoekers per jaar. De Waterhoorn gaat uit van 295.750 bezoekers. Het gemiddelde tarief voor de recreatieve bezoeker is € 4.70 (€ 4.40 - € 5,05) Onderhoud: De techniek in de Waterhoorn is afgelopen jaar voor een groot en belangrijk deel vervangen. Voor het groot onderhoud heeft de gemeente zoals al eerder is geschreven een voorziening getroffen. Daarnaast houdt de szH in haar begroting 2011 rekening met € 100.000 aan kosten voor het klein- en dagelijks onderhoud. De verwachting is dat dit aan de ruime kant is en dat na afstemming de begroting
44
-
-
naar beneden toe bijgesteld kan worden hetgeen een positief effect op de exploitatie heeft. Daarnaast is er een calamiteitenbudget van € 30.000 voor techniek. Innovatiebudget: Dit budget bedraagt € 30.000 en wordt meegenomen in het geheel van de nieuwe budgetafspraken. Exploitatie: Per saldo begroot de szH voor 2011 een tekort van € 164.424 (€ 189.424 -/€ 25.000 aan onderhoud voor de Wijzend) terwijl er in de gemeentelijke begroting een voorziening voor een verwacht exploitatietekort is getroffen van € 225.000. Op dit moment lijkt er dus ruimte te zitten tussen de begroting van de szH en de voorziening. Gezien de ervaringen van de afgelopen jaren is het echter te vroeg om dit nu al in te rekenen.
Het advies voor de exploitatie van de Waterhoorn is om de huidige subsidie (€ 710.287) en de voorziening ter hoogte van het verwachte tekort (€ 225.000) als uitgangspunt te nemen. In totaal gaat het dus om € 935.000 (afgerond), waarmee de Waterhoorn taakstellend moet kunnen worden geëxploiteerd en de mogelijkheid heeft om een reserve op te bouwen. Dit laatste wordt als onderdeel van de besprekingen verder uitgewerkt. Dit is de “win” situatie voor de szH. De “win” situatie voor de gemeente is te behalen door de post van € 100.000 voor het klein- en dagelijks onderhoud met € 50.000 te verlagen. Hierbij wordt wel het voorbehoud gemaakt dat de deskundige (NIAG) het er nog niet over eens is of dit onderhoudsbudget ook realistisch is. Dit heeft een positief effect op de exploitatie. Daarbij kan ook het calamiteiten budget van € 30.000 worden beëindigd. Alhoewel een calamiteit nooit is uit te sluiten is het risico daarop klein. Dit komt omdat een groot deel van de technische installatie zeer recent vernieuwd is. Daarnaast is er een meerjaren onderhoudsplan opgesteld waar een onderhoudsvoorziening van € 365.000 per jaar aangekoppeld is. De verwachting is dat deze onderhoudsvoorziening aan de ruime kant is, waardoor eventuele calamiteiten binnen deze voorziening opgevangen kunnen worden. De conclusie is dat er op deze wijze voor zowel de szH als ook de Gemeente een “win – win” situatie ontstaat, waarbij geadviseerd wordt de volgende grondslagen te hanteren: Exploitatiesubsidie in de gemeentelijke begroting: € 935.000 Te betalen ten behoeve van de Waterhoorn: € 885.000 Verschil € 50.000 Beëindiging calamiteiten budget: € 30.000 Totale ombuiging € 80.000 1.2 Zwembad de Wijzend. Dit bad is gebouwd in 1972 en is eigendom van de stichting zwembaden Hoorn. De subsidie aan de stichting ten behoeve van dit bad is opgenomen in de duurzame ombuigingen. Het is het van belang om te weten dat 1) afgezien van de overwegingen om te adviseren over ombuigingen zou er nu een principiële discussie gevoerd moet worden over de subsidie die ten behoeve van dit bad wordt betaald. Aanleiding hiertoe zijn de noodzakelijke investering die nu nodig is om dit relatief oude bad in stand te houden en de subsidie die ten goede komt van een beperkt deel van de bevolking. 2) er momenteel onderzoek gedaan wordt naar de staat van onderhoud van zowel de bassins als ook de techniek en leidingwerk. Aanleiding is het weglekken van ca. 12 m³ zwemwater per 24 uur. Deze lekkage kwam in 2010 aan het licht. Een gespecialiseerd bedrijf heeft dit onderzocht en inmiddels is duidelijk dat de voornaamste oorzaak het leidingwerk van het 50 meter bassin is. Uit inventarisatie
45
3)
blijkt dat er de komende tijd flink geïnvesteerd moet worden in de Wijzend om ervoor te zorgen dat het bad aan de wettelijke eisen (en aan die van de tijd) voldoet. Inmiddels is er ook duidelijkheid over de oorzaak en de herstelkosten van de lekkages. De onderzoekskosten bedragen € 27.500. De kosten voor het herstel van het nu lekkende leidingwerk worden geschat op € 21.000. Voor de duidelijkheid binnen een aantal jaren moet het gehele leidingwerk worden vervangen, deze kosten zijn nog niet in beeld. er in de aankomende jaren aanzienlijke investeringen nodig zijn om te kunnen voldoen aan de wet- en regelgeving en om het bad en kleedkamers weer up to date te krijgen.
De investeringen voor de aankomende jaren zijn aanzienlijk en die kunnen alleen gedaan worden als de visie is dat het bad nog 10 - 15 jaar open moet zijn. De storting in de onderhoudsvoorziening van € 365.000 per jaar voor onderhoud aan de beide zwembaden wordt de komende jaren voor de helft gebruikt voor de Wijzend. Terwijl het slechts 13% aandeel heeft in het totaal aantal zwembadbezoekers voor beide zwembaden. Dit gegeven, tezamen met de leeftijd van het bad en de reset van de subsidies zijn redenen om een principiële discussie over dit bad te voeren. Deze discussie moet een antwoord geven op de vraag tot welke prijs de gemeente Hoorn een accommodatie, zoals nu de Wijzend, door middel van subsidie in stand moet en kan houden. Het is gebruikelijk dat een zwembad een levensduur van 30 jaar heeft en dat vaak dan het moment is aangebroken om een besluit te nemen over sluiting en het eventueel vervangen door nieuwbouw of grondige renovatie. Dit vraagt om een weloverwogen en zorgvuldig besluit, hiervoor wordt een aantal afwegingen meegegeven er is geen wettelijke plicht voor een gemeente om een openluchtzwembad te hebben het bad is geen eigendom van de gemeente, in die hoedanigheid kan de gemeente het bad niet sluiten met een structurele subsidie van de gemeente kan het bad worden geëxploiteerd het bad is ooit verlengd van 25 meter naar 50 meter. Hierbij is de pompcapaciteit niet aangepast. De Provincie wil dat dit euvel uiterlijk voor het openlucht zwemseizoen van 2012 is opgelost. het openlucht zwemseizoen loopt van april tot en met september en is sterk weersafhankelijk. dat in 2010 er 44.676 bezoeken4 zijn geweest. 419 mensen hebben een (gezins)abonnement gekocht. (Een gezinsabonnement kan door alle gezinsleden, inclusief kinderen tot en met 17 jaar, onbeperkt worden gebruikt). Dit verklaart het relatief hoge aantal bezoeken van 31.052. en er zijn 13.624 losse kaartjes verkocht. de piekmaanden zijn juni met 11.881 bezoekers en juli met 17.812 bezoekers. de subsidie voor de Wijzend komt ten goede aan een relatief kleine groep. zwembad de Wijzend is een zeer politiek gevoelige accommodatie, met name voor de bevolking van Zwaag die dit bad zelf gefinancierd heeft. Voor zwembad de Wijzend wordt met het oog op de reset een 4-tal opties voorgelegd (zie ook bijlage 2) Optie 1: De gemeente stopt met de subsidie en investeert niet in techniek. Het is niet aannemelijk dat de stichting dit kan financieren. Financieel is bij deze optie voor zowel de korte als de langere termijn de grootste ombuiging te realiseren, tussen de 3 à 4 ton per jaar.
4
Deze cijfers zijn door de manager van de zwembaden aangeleverd.
46
Optie 2: Wanneer het de visie is dat het bad nog 10 – 15 jaar open moet blijven, investeert de gemeente in eerste instantie tot 2015 aanzienlijk in de techniek. Deze investeringsbehoefte blijft dan de komende 10 – 15 jaar noodzaak. Dit vraagt voor de periode tot en met 2015 een investering van € 1.026.193. De investeringskosten na 2015 zijn nog niet in beeld. De gemeente stopt echter wel met de structurele subsidie ten behoeve van de exploitatie. Bij deze optie wordt de szH zelf verantwoordelijk voor het beheer, onderhoud (met uitzondering van de techniek) en de exploitatie. Het is aan de szH om hier inhoud aan te geven. Deze vorm van zelfredzaamheid past in de visie die de coalitie heeft. Gelet op de investering die de gemeente doet zal de stichting garanties moeten geven dat het financieel realistisch dat zij het beheer en exploitatie op zich neemt. Per saldo levert dit de gemeente een structurele ombuiging op van ca. € 191.000 per jaar voor de exploitatie (€ 166.000) en het onderhoud (€ 25.000). De kapitaallasten voor het groot onderhoud en vervangingsinvesteringen blijft bij deze optie voor de gemeente een onzekere factor. Optie 3: Deze optie is gelijk aan optie 2 maar met dit verschil dat de gemeente éénmalig investeert in het up to date krijgen van opstallen en techniek waarbij het beheer en exploitatie bij een marktpartij ondergebracht kan worden. Het aan de markt aanbieden van 1 bad mist volume zodat dit niet altijd, uit het oogpunt van beheer en exploitatie, een aantrekkelijk object is. Een marktpartij loopt hierbij meer risico en zal dit door middel van garanties / subsidies willen verkleinen. Door deze onzekerheid is vooraf moeilijk in te schatten of en zo ja wat de structurele ombuiging van deze optie is. Optie 4: De gemeente laat de huidige subsidierelatie ongewijzigd, waarbij exploitatietekorten, kosten van vervangingsinvesteringen, het groot onderhoud en tegenvallers die nu nog niet te overzien zijn, op de gemeente blijven drukken. Als het gaat over het ombuigingspotentieel dan is de ervaring dat deze voorziening kwetsbaar is door de afhankelijkheid van de weersomstandigheden gedurende de korte periode van het openlucht zwemseizoen. Een verdere korting op de subsidie is niet realistisch en dus niet haalbaar. Bij deze optie wordt de bezuinigingstaakstelling niet gehaald en zal deze elders behaald moeten worden. Waarbij wordt opgemerkt dat de mogelijkheden bij “sport” beperkt zijn. Ten aanzien van de zwembaden wordt geadviseerd om voor: 1ste) de Waterhoorn per 2012 een taakstellende subsidie van € 885.000 toe te kennen en daarnaast het calamiteitenbudget van € 30.000 te beëindigen. 2de) de Wijzend de subsidie per 2012 te beëindigen en de exploitatie over te laten aan de szH. Hierbij is er een voorkeur om optie 2 aan het bestuur van de szH voor te leggen. Deze optie levert een besparing op van € 191.000 maar vraagt een investering van € 1.026.193 aan techniek voor de jaren tot en met 2015. Daarna zijn de kosten nog niet in beeld. Daarmee wordt een structurele besparing gerealiseerd van in totaal € 271.000 en wordt de oorspronkelijke ombuigingstaakstelling van sport (€ 167.000) ruimschoots gehaald. De 2 volgende structurele subsidies zijn subsidies die met het oog op citymarketing exposure voor Hoorn hebben.
47
Ad 2): De (algemene) structurele subsidies: 2.1): Westfriese Sportverkiezing: De stichting Westfriese Sportverkiezing organiseert de jaarlijkse verkiezing die wordt gehouden in de Stadsschouwburg in Hoorn. De verkiezing vormt een podium waarbij de topsporters uit de regio geëerd worden voor hun sportieve prestaties. Hierbij moet worden gedacht aan het behalen van NK’s, EK’s, WK’s en/of een andere bijzondere prestatie. De jaarlijkse subsidie van Hoorn bedraagt nog € 765 per jaar, maar het is aannemelijk dat de stichting vraagt om dit bedrag per 2011, vanwege het afnemende aantal Westfriese gemeenten, te verhogen tot € 1.000 per jaar. De stichting ontvangt van meerdere gemeenten subsidie, daarnaast wordt er actief aan fondswerving gedaan. Het is wel belangrijk vanuit het oogpunt van citymarketing en de regiofunctie, dat Hoorn hier ook een podium heeft. Stichting Formation Danssport Stichting Formatie Danssport is ook wel bekend als Double V. Zij ontvangt subsidie van € 3.060 vanwege het actief uitoefenen en promoten van formatiedansen door de A- en B selectie. Dit is aan te merken als topsport waarbij wordt opgemerkt dat het college zich in het CUP uitspreekt voor het stimuleren van breedtesport. Double V beoefent een relatief onbekende sport, maar is in zijn soort voor Nederlandse en Europese begrippen toonaangevend. Naast de subsidie van de gemeente dragen de dansers zelf ook aanzienlijk bij in de kosten muziek, kleding, reizen en verblijf. Het is een sport met een lage attractiewaarde in tegenstelling tot bijvoorbeeld voetbal of tennis. Dit betekent dat het vinden van sponsors moeilijk is. Het stopzetten van deze subsidie heeft zeker gevolgen voor het niveau waarop Double V acteert. Double V promoot deze tak van sport (en Hoorn) ook bij de Westfriese Sportverkiezing. Afweging ten aanzien van deze 2 subsidies. Beide instellingen ontvangen subsidie ten behoeve van de exploitatie. Vanaf 2012 wordt dat veranderd naar een subsidie voor activiteiten, waarbij de ASV mogelijkheden biedt voor het bijsturen of beëindigen van de subsidie. Wat betekent dit? Voor de subsidie aan de Stichting Westfriese sportverkiezing betekent dit dat de subsidie die in 2009 voor het eerst is toegekend in 2012 afloopt. Per 2013 kan er aan een nieuw tijdsvak worden begonnen, waarbij de aanvraag toegespitst moet zijn op de activiteiten. In dat geval is het advies dat de subsidieaanvraag toegekend wordt. Double V ontvangt de subsidie vanaf 2008 en het tijdvak eindigt per 2011. Wanneer de aanvraag 2012 gelijk is aan de voorgaande jaren moet deze worden afgewezen, omdat het college inzet op breedtesport en niet op topsport. Dit levert een ombuiging op van € 3.060. Ten aanzien van de onderstaande subsidies: Beleid specifiek voor aangepaste sporters en - sporten is een uitgangspunt van het CUP. Sportservice Noord Holland: Sportservice treedt op als makelaar voor de aangepaste sporter in Noord Holland en brengt de aangepaste sporter en de aanbiedende vereniging bij elkaar. Voor 2011 wordt een exploitatiesubsidie van € 17.680 van Hoorn gevraagd De bijdrage van Hoorn is substantieel en is gebaseerd op het aantal inwoners. Uit de begroting blijkt dat de salariskosten in totaal € 38.000 bedragen. Dit is ca. 66% van de totale lasten. De baten bestaan uit subsidies van de Provincie en de andere Westfriese gemeenten. Hierbij wordt opgemerkt dat de Provincie het voornemen heeft om de subsidie af te bouwen.
48
V.O.G.G. ’t Bon Deze Stichting organiseert in Westfriesland 7 sportinstuiven per jaar voor mensen met een verstandelijke en of lichamelijke beperking. De subsidie is gericht op activiteiten en heeft betrekking op de deelname van inwoners van Hoorn, de begeleiding en het vervoer van hen naar en van de sporthal in Opmeer. De subsidie bedraagt € 643. Vereniging Paardrijden Gehandicapten Deze vereniging uit Nibbixwoud, organiseert paardrijden ten behoeve van gehandicapten uit Hoorn en ontvangt hiervoor een subsidie ten behoeve van de activiteiten van € 239. Tennisclub St. Pancras Tennisclub St. Pancras biedt rolstoeltennis aan. Hiervan maakt 1 jeugddeelnemer uit Hoorn gebruik. Hiervoor vraagt de vereniging een kleine niet kostendekkende bijdrage voor de activiteit van € 23.
Afweging ten aanzien van deze subsidies De exploitatiesubsidie aan Sportservice bestaat al langer dan 4 jaar en wordt als ombuiging aangedragen omdat er: 1ste) onvoldoende inzicht bestaat in de behaalde resultaten en dus ook niet de mate waarin de subsidie ten goede komt aan de Hoornse aangepaste sporter. Ten 2de het sportopbouwwerk is in staat adequater in te spelen op deze vraag. Dit specifieke beleid is een uitgangspunt van het CUP. Het is aannemelijk dat het beëindigen van de subsidie gevolgen voor de activiteiten als makelaar van Sportservice zal kunnen hebben. De subsidies ten behoeve van dit beleid zijn qua bedrag beperkt en niet kostendekkend. Het is met deze subsidie niet zo dat de sportaanbieder afhankelijk is om de activiteit aan te bieden. Dit betekent dat wij denken dat de activiteiten ook als de subsidie beëindigd wordt, blijft bestaan. Betwijfeld wordt echter of op deze manier effectief invulling gegeven wordt voor sportaanbod voor deze specifieke groep mensen. Wij zien meer effect in een budget “initiatieven fonds sport” voor onder andere aangepaste sporten. Hierbij worden de huidige subsidies gebundeld en ingezet voor de Hoornse verenigingen die zich richten op de Hoornse (aangepaste) sporter. Het voeren van een beleid waarbij sprake is van uitbreiding van activiteiten is één van de doelen die het college in het CUP heeft opgenomen. Het advies is om de subsidie van Sportservice af te bouwen in 2 jaar tijd, te weten 2013, 2014 met respectievelijk 33% en 66%. In 2015 is deze subsidie afgelopen. Het is echter wel de bedoeling om € 15.000 van het bedrag dat aan Sportservice werd uitbetaald te gebruiken om het initiatieven fonds sport te voeden. De andere subsidies (V.O.G.G. ´t Bon, Vereniging Paardrijden gehandicapten) worden per 2013 en 2014 afgebouwd met respectievelijk 33% en 66% zodat de subsidies in 2015 zijn beëindigd. De subsidie aan TV St. Pancras wordt per 2013 beëindigd. Het advies is om ook deze bedragen toe te voegen ten behoeve van het initiatieven fonds. Samen met de ombuiging van Double V € 3.060 zorgt dit ervoor dat er uiteindelijk in 2015 een (oplopend) initiatieven fonds sport van € 19.000 wordt gecreëerd. In de nieuwe Asv 2011 is de Jeugdsportsubsidie niet langer opgenomen in de deelverordening. Hiervoor is in de plaats gekomen de subsidie Sportactiviteiten. Het budget wordt meegenomen in de 5% generieke korting. De Jeugdsportsubsidie loopt tot en met 31 december 2011. Deze subsidie is van belang om de jeugd te motiveren. Daarnaast is het van belang om te sturen op de breedtesportstimulering. Hiermee wordt voldaan aan één van de doelen van het CUP. Wandelsportvereniging UDI-SOS organiseert 3 jaarlijkse wandeltochten in Hoorn en Westfriesland. Wegens een hoog eigen vermogen is de subsidie van € 239 per jaar in 2009 afgebouwd. Vanaf 2010 ontvangt de vereniging geen subsidie meer. Het in de
49
begroting geraamde budget kan volledig worden afgeraamd. Ad 3: De incidentele subsidie sportverenigingaccommodaties 3.1: De onderhoudsvoorziening van de kleedkameraccommodaties voorziening wordt jaarlijks gevoed met een bedrag van € 75.000. Deze subsidiemogelijkheid is een direct gevolg van de subsidie sportaccommodaties die als doel heeft “om een voorwaardenscheppend beleid te voeren voor de buitensportverenigingen in de gemeente Hoorn door het beschikbaar stellen van gelden voor (ver)bouw en vervanging van kleedkamers, nevenruimten en duurzame investeringen met een kortere afschrijvingstermijn dan de opstallen”. Deze subsidie is voor het bestaansrecht van de verenigingen van groot belang. Het advies is om deze onderhoudsvoorziening ongemoeid te laten. 3.2: Jubileumsubsidies Op dit moment is een collegevoorstel in voorbereiding door bestuurszaken waarin wordt voorgesteld om het budget van de jubileumsubsidies anders in te zetten. Dit budget gaat ook over naar bestuurszaken. Resumé: De voorgestelde adviezen leiden per 2015 tot het volgende: 1):
een structurele ombuiging te behalen op: de Waterhoorn, Sportservice Noord Holland en de Sportraad. Dit levert niet de beoogde taakstelling op.
2):
de Wijzend de subsidie per 2012 te beëindigen en de exploitatie over te laten aan de szH. Hierbij is er een voorkeur om de optie 2 (en eventueel 3) aan het bestuur van de szH voor te leggen. Deze optie levert een besparing op waarbij de taakstelling meer dan gerealiseerd wordt. De gemeente blijft hierbij wel verantwoordelijk voor het onderhoud en vervangingsinvesteringen tot en met 2015. Daarna zijn de kosten nog niet in beeld.
3):
het instellen van een initiatievenpot sport
De financiële consequenties van dit resumé zijn opgenomen in het overzicht van bijlage1.
Aanvullende ombuigingsvoorstellen. 1) Ten aanzien van verkapte subsidiëring: Optisport heeft met Hoorn een exploitatie- en huurovereenkomst voor de kunstijsbaan de Westfries. Deze overeenkomsten lopen tot september 2016. De ijsbaan wordt risicodragend door Optisport geëxploiteerd. Dit is mogelijk omdat de huur is vastgesteld op € 120.000 per jaar. Voor de korte termijn is hier niets anders aan te doen dan met wederzijds goedvinden de bestaande overeenkomsten open te breken en een nieuwe nationale aanbestedingsprocedure te houden. Voor zowel de gemeente als Optisport geeft dit een bepaalde mate van onzekerheid. Nu is het zo dat de gemeente het onderhoud tot en met 2016 (€ 1.700.000) bij Optisport heeft ondergebracht. Het advies voor de korte termijn is dan ook om de bestaande overeenkomsten niet op te breken. Voor de langere termijn is het advies om bij verhuur van het pand in heroverweging te nemen om een meer marktconforme huurprijs te hanteren. Dit aspect wordt meegenomen in de bestuursopdracht beheer en exploitatie sportaccommodaties.
50
Bijlage 2. Zwembad de Wijzend Subsidie Klein onderhoud (begroting szH) Bouwkundig onderhoud / 5 investeringen 1 Onderhoud installaties Herstel lekkages Onderzoekskosten Totalen per jaar
2015 Totalen 2011 2012 2013 2014 795.108 165.648 157.365 157.365 157.365 157.365 25.000 263.000 4.200 21.000 27.500 506.348
25.000
25.000
25.000
50.000
173.672
65.000 162.275
232.365
356.037
25.000
125.000
363.000 489.693 21.000 27.500 409.640 316.911 1.821.301 35.000 99.546
8: Thema Veiligheid en Openbare Ruimte Architectuurcentrum hoorn Het architectuurcentrum Hoorn is in 1996 opgericht door de gemeente Hoorn. Zij organiseert tentoonstellingen, ideeënavonden, discussieavonden, lezingen, workshops en excursies voor de inwoners van Hoorn en omstreken. Ook ontwikkelen het centrum lespakketten voor scholieren over architectuur in Hoorn en onderhoudt zij een uitgebreide architectuurbibliotheek. Inwoners en gemeenteraadsleden van Hoorn gebruiken het architectuurcentrum voor informatie over moderne architectuur en stedenbouw. Het architectuurcentrum functioneert als objectief en belangeloos platform voor een discussie binnen Hoorn over architectuur en stedenbouw. Doel van het architectuurcentrum is om inwoners kennis te laten nemen van de rijke historische stedenbouwkundige geschiedenis van onze stad. Bewustwording op dit vlak draagt bij aan identiteitvorming van de stad en haar inwoners. Het bereik van de activiteiten van het Architectuurcentrum verschilt per onderdeel. Op het terrein van de scholen wordt gebruik gemaakt van de lespakketten en worden behoorlijk wat leerlingen bereikt. Op de onderdelen discussieavonden, lezingen en excursies, die op zichzelf zeer interessant zijn, worden toch voornamelijk deskundigen en geïnteresseerden bereikt. Daarnaast wordt de doelstelling van het centrum ook door andere instituties in Hoorn nagestreefd. In de ombuigingsoperatie wordt nu voorgesteld de gemeentelijke subsidie volledig te schrappen. De rijkssubsidie wordt niet meer verstrekt als de gemeentelijke subsidie vervalt. De rijkssubsidie uit het Stimuleringsfonds Architectuur bedraagt zo’n 12.000 euro jaarlijks. Zonder de gemeentelijke subsidie zal het ACH waarschijnlijk moeten sluiten.
5
Worden betaald uit de voorziening van € 365.000
51