HARINGBUYS AERDEN HO UT Jo se Vo rste rma n s & Marian de Vries In gesprek met potentiële kopers & omwonenden - 8 september 2011
beeldkwaliteit | waarom?
beeldkwaliteit | waarom?
beeldkwaliteit | identiteit & samenhang
Park Meerwijk | Kropholler & Kramer | Bergen
rieten kappen
Park Meerwijk | Kropholler & Kramer | Bergen
plastische vorm van de kap
Park Meerwijk | Kropholler & Kramer | Bergen
bos is contramal > samenhang
Park Meerwijk | Kropholler & Kramer | Bergen
beeldkwaliteit | wat leggen we vast?
omvang, volume, positie
richting geven aan bepaalde uitwerking
voorschrijven van typologieën
bron: stedenbouwkundige regels van het bouwen | Han Meyer | uitgeverij SUN Amsterdam 2008
beeldkwaliteit | instrumenten
bron: palmboom & van den bout
beeldkwaliteit | voorbeelden
beeldkwaliteit | openbare ruimte!
‘t Zand | Son en Breugel
‘t Zand | Son en Breugel
H.Veenemanstraat | Son en Breugel
H.Veenemanstraat | Son en Breugel
visie op het gebied | analyse van de plek
landschappelijke eenheden Het landschap van Bloemendaal wordt gekenmerkt door een sterke structuur.Van west naar oost volgen de kustzone (zee en strand), de duinen, de strandwallen, de strandvlakten en de polders elkaar duidelijk op. Van oudsher voegen de infrastructuur en de bebouwing zich naar deze landschapsopbouw.
kustzone
duinen
strandvlakte
strandwal
polder
Analyse
historische ontwikkeling
Middeleeuwen - ambachtsheerlijkheden
Aelbertsberg
De eerste bewoning vond plaats op de randen van de hoge, droge strandwallen. Naast Haarlem, op de meest oostelijke strandwal, ontstonden zogenaamde heerlijkheden. De wegen, die tussen de verschillende heerlijkheden werden aangelegd, volgen de noord-zuidstructuur van de strandwallen. Uitzondering daarop was de onverharde weg tussen het vissersdorp Zandvoort en de stad Haarlem.
Tetterode Haarlem
Houtvaart Zandvoort Noordzee
Heemstede
Vogelenzang
Bennebroek
Analyse
historische ontwikkeling
17e & 18e eeuw - buitenplaatsen Duin en Daal Vanaf de 17e eeuw werd de binnenduinrand ontdekt door de stedelijke elite van Amsterdam en Haarlem. Deze was bereikbaar via de Haarlemmertrekvaart. Langs de strandwallen, op de grens van hoog naar laag, ontstonden diverse landgoederen en buitenplaatsen. Om het verstuiven van de kale strandwallen tegen te gaan, werden veel bomen geplant. In deze periode ontstond ook de Haringbuys, oorspronkelijk gebouwd als jachthuis, werd het later in gebruik genomen als tolhuis. De naam Haringbuys verwijst naar de Zandvoortse vissers die na terugkomst van de markt in Haarlem in de herberg een glas dronken op de verkoop van de vis.
Wildhoef
Saxenburg
Hartelust
De Rijp Sparrenheuvel De Beek Belvedere Duinlust
Vaart en Duin
Elswoutshoek Elswout
Boekenrode Haarlemmertrekvaart Leiden - Haarlem Vinkenduin
Leyduin
Woestduin
Vogelenzang
Analyse
historische ontwikkeling
19e eeuw - villawijken Duin en Daal
Dankzij de aanleg van de spoorlijn tussen Haarlem en Amsterdam en de tramlijn tussen Amsterdam en Zandvoort kwam de binnenduinrand voor een grotere groep welgestelden binnen handbereik. Aan het eind van de 19e eeuw ontstonden de eerste villaparken voor forensen die buiten wilden wonen, maar in de stad werkten. De villaparken worden gekenmerkt door bijzondere architectuur, slingerende wegen en heel veel groen.
Wildhoef Duinlustpark
Bloemendaalsepark
Hartelust
Kweekduin
spoorlijn Groot Bentveld
Aerdenhout
tramlijn
tol en jachthuis Haringbuys Naaldenveld
Vogelenzang
Bennebroek
Analyse
historische ontwikkeling
20e eeuw - uitbreidingen
Sinds de jaren 30 van de vorige eeuw is Aerdenhout verder uitgegroeid tot een echte forensenplaats. De lage, natte strandvlakten werden geschikt gemaakt voor bebouwing. Er ontstonden villawijken die net iets minder groen en ruim van opzet zijn dan de oorspronkelijke villawijken. Van west naar oost neemt daardoor de hoeveelheid groen af en de bebouwingsdichtheid toe. De sequentie loopt van ruime villawijken, naar villawijken en de dorpenzone langs het spoor.
Bloemendaal aan Zee
fietsroute over tramlijn
Analyse
veel groen
weinig groen
lagere dichtheid
hogere dichtheid
Bos met villa’s
Planmatig
De locatie Haringbuys bevindt zich op een strategische plek tussen de villawijken en de dorpenzone. Het is gunstig gelegen ten opzichte van ontsluitingswegen, openbaar vervoer, recreatieve voorzieningen zoals de duinen en het strand en het heeft een supermarkt binnen handbereik. Tegelijkertijd is de voormalige strandvlakte laag, nat en daardoor niet eerder bebouwd. Het groene gebied biedt een fraai uitzicht en privacy voor aangrenzende huizen en vormt bovendien een representatieve entree tot het dorp.
in. .
Hou
tvaa
rt
Villa’s in groene omgeving
kenmerken locatie
A’da m
26 m
20 min.
5 mi
n.
buffer
Haa
rlem
Zandvoort 10 min.
Haringbuys
restant agrarisch verleden
laan herstellen
voorzieningen
Analyse
lessen uit | aerdenhout
Zoomen we in op de beeldkwaliteit van de openbare ruimte en de bebouwing in Aerdenhout, dan vinden we inspiratie voor het nieuwe Haringbuys. In Aerdenhout zien we veel typische jaren 30 woningen. Deze stijl en sfeer willen we niet kopiëren, maar de wijze waarop rijke variatie aanwezig is binnen een duidelijk samenhangend beeld, willen we gebruiken in Haringbuys. Op deze manier ontstaat samenhang in het dorp waarbij Haringbuys tegelijkertijd een eigen gezicht toont. Welke kwaliteiten bedoelen we? In de openbare ruimte zijn de groene profielen met informele parkeergelegenheden inspirerend. Wanneer er geen auto’s zijn geparkeerd, verstoren de parkeerplaatsen niet het straatbeeld, maar versterken dan juist het groene profiel. Ook de beplanting biedt waardevolle aanknopingspunten voor Haringbuys. Zie de hoge hagen van verschillende soorten op de erfgrenzen, de rozen op de hekjes en de solitaire bomen – vaak een magnolia – op de kavels.
Een aantal beeldkenmerken van de Aerdenhoutse architectuur biedt mooie kansen voor Haringbuys. De kappen van de woningen tonen een grote variatie in goothoogte en zijn soms samengesteld uit meerdere delen of als het ware om de woning heen geboetseerd. Opvallend is de grote aandacht voor detaillering. We zien fijn houtwerk in de nokken van de kap, rond erkers en balkons evenals markante details in het metselwerk. Zelfs schoorstenen zijn rijk vormgegeven. Een laatste instrument dat we voor Haringbuys kunnen inzetten, heeft te maken met de indeling van de huizen en hun positionering op de kavel. De a-symmetrie maakt het mogelijk om twee woningen in een villagebouw onder te brengen, dat er toch uitziet als een woonhuis. Dit is een interessant gegeven om toe te passen in de terugvalscenario’s. Ook de combinatie van een relatief smalle ruimte tussen de woningen en de wijkende kappen biedt kansen, omdat hiermee ruimte en lucht in het plan behouden worden. Kortom, Aerdenhout biedt verschillende ingrediënten die we op een hedendaagse manier kunnen vertalen naar Haringbuys.
lessen uit | aerdenhout
belangen omwonenden hoge
hagen
rozen
informele parkeerstrook
magnolia’s groen profiel
knik in de weg = zicht op groen
openbare ruimte & beplanting | Rijnegomlaan & Klapheklaan
houten delen
wisselende goothoogte binnen 1 kap grijs
rood grijs
gevarieerd & rijk straatbeeld
samengestelde kap
geboetseerde
kap
houten delen
bebouwing | Rijnegomlaan & Klapheklaan
a-symmetrie kap geeft ruimte
A
B 1 villa, 2 woningen terugvalscenario
smal
binnenkomen rijke vormgeving erkers, dakkappelen, uitbouw, verspringende rooilijn, details in metselwerk
bebouwing | Rijnegomlaan & Klapheklaan
idioom: water, elzen, wilgen, populieren, rietkragen, bruggetjes, vlonder
?
Inspiratie
uw mening | Haringbuys
in gesprek met omwonenden | enquete
in gesprek met omwonenden
in gesprek met omwonenden