G O E D E R E N V E R V O E R
V A N
2 0 1 5
N A A R
2 0 1 6
Goederenvervoer per spoor:
van 2015 naar 2016 Hendrik Bouwknegt en Frank Schouten
Mooie locs- veel transitvervoer- DB Cargo en Captrain winnaars Zoals elk jaar blikken we terug op het spoorse jaar 2015. We nemen de wijzigingen per december 2015 en begin januari 2016 meteen mee. Het afgelopen jaar geeft een gemengd beeld: het qua volume o zo belangrijke kolenvervoer krabbelde niet op, het afvalvervoer loopt op zijn laatste benen en er sneuvelden toch weer enkele bedieningen. In het containervervoer verschoven tussen de vervoerders heel wat treinen rond de jaarwisseling 2015/2016 en waren er gedurende het jaar wat fraaie nieuwtjes. Echte nieuwe bedieningen waren er alleen op de Tweede Maasvlakte. Diverse plaatsen en spooraansluitingen beleefden een wederopstanding. We hebben het al vaker geconstateerd in Rail Magazine: temidden van een groot park saaie en soms anonieme locomotieven zijn er genoeg uitzonderingen. Het afgelopen jaar werd het beeld zowaar kleuriger en afwisselender. Afscheid van locomotieven In Vlissingen Sloe eindigde in mei 2015 de inzet van de opvallend oranje loc 9802 van Locon. Deze machine begon in 1966 zijn bestaan als 6325 van de Belgische NMBS. In 1999 ging hij naar ACTS, dat toen zijn containertreinen van
48
R A I L
M A G A Z I N E
Veendam en Leeuwarden naar het Rotterdams havengebied begon te rijden. Hij werd hernummerd in 6702 en reed menigmaal achter een 1200 om deze te ondersteunen bij het optrekken van de zware containertreinen naar de grootste haven van Europa. In 2011 kwam zijn loopbaan bij ACTS ten einde toen de Leeuwarder containertrein verviel. Hij kreeg een transfer naar Locon. Vanaf april 2013 was hij pas weer actief, en kreeg als standplaats Sloe toegewezen. Voor diverse vervoerders reed hij kolentreinen tussen het emplacement en belader OVET. Soms reed hij autotreinen naar CRO (Cobelfret) of cellulosetreinen vanaf Verbrugge. In de zomer deed hij nog dienst in een excursietrein bij de VSM, daarna is er niets meer van vernomen. Loc 186 110 van Rurtalbahn had vanaf mei 2013 een bestickering voor Rail Magazine. In augustus 2015 werd die verwijderd en ging de loc “kaal” over naar BLS Cargo. Laatstgenoemde stuurt nog regelmatig locs van de serie 186 met zebraprint en besneeuwde alpentoppen naar ons land. Kleurrijke aanwinsten In augustus 2015 startte het spoorvervoer bij de containerterminal RWG op de Tweede Maasvlakte. RRF zette het feest luister bij door loc 19 te presenteren in een blauwe outfit, met in 3 3 2
HSL is al enige jaren actief in het Nederlandse goederenvervoer en zag in 2015 een toename van zijn activiteiten. De hoofdmoot van de tractie is weggelegd voor blokjesloc 1832. Deze kreeg aan het einde van het jaar versterking van twee veteranen. Op 29 augustus 2015 passeert de 1832 de bekende fotolocatie tussen Gouda en Nieuwerkerk aan den IJssel. De trein is actief in het vervoer van biodiesel en hier onderweg van Bad Bentheim naar IJsselmonde. Hendrik Bouwknegt
het groot de naam Distrirail op de zijkant. Dit is de opdrachtgever van de containertreinen naar enkele Duitse bestemmingen. De loc komt niet vaak buiten de Rotterdamse Havenspoorlijn en wordt dus maar door weinigen gespot. Naast de 189 212 en 213, die sinds juni 2014 in hun kleurrijke Linked by Rail-bestickering rondrijden, presenteerde ERS in september een zo mogelijk nog fraaiere soortgenoot. De 189 206 kreeg in september 2015 een totaalbestickering in het kader van het 125e sterfjaar van Vincent van Gogh. Een oude bekende is de blauw/gele loc 189 205 van PKP Cargo, de Poolse goederenvervoerder. Hij reed in 2012 en 2013 vaak door ons land: voor ERS reed hij containertreinen naar Poznań in zijn
G O E D E R E N V E R V O E R
V A N
2 0 1 5
N A A R
2 0 1 6
In 2015 zette DB Schenker stevig in op zijn positie in België. Inmiddels rijden per dag twee slagen Unit Cargo van Kijfhoek naar Antwerpen inclusief lokale bediening in de Scheldestad. Op 30 december 2015 davert de 6509 met achttien ketelwagens fenol door Wildert, één station zuidelijk van Essen. Om 15.16 uur is hij twee en een half uur te laat, op weg van Kijfhoek naar Antwerpen. Hendrik Bouwknegt
thuisland. In juni 2014 werd PKP Cargo toegelaten als vervoerder in ons land. Kort daarna reed hij nog een trein voor ERS, daarna trad stilte in. Op 22 oktober 2015 was de kleurrijke loc weer in ons land. Hij reed op proef een kolentrein die op weg was van Antwerpen naar het Duitse Dillin-
gen tussen Roosendaal en Venlo. Een dag later reed hij de lege trein retour. Dit blijkt de opmaat te zijn geweest voor een regelmatige rentree op de Nederlandse sporen vanaf januari 2016 (zie verder de rubriek goederenvervoer). Met autotreinen rijdt hij nu dagelijks tussen Duitsland
en Roosendaal via Venlo. Tussen de spoorstad Roosendaal en Antwerpen/Zeebrugge verzorgt de nieuwe Belgische vervoerder East West Logistics (EWL) met RRF-diesellocs de tractie. De Belgen laten nog altijd het loctype 189 niet toe in hun land.
Het transitvervoer via Venlo en Visé beleefde een hectisch jaar. Het vervoer van coils (rollen plaatstaal) tussen Bremen en Renory kreeg op het einde van 2015 een grote impuls. Op de druilerige 16e oktober rijden de 6414 en 6413 met achttien beladen wagens door Roermond, op weg naar de zuiderburen. In Sittard is een locwissel nodig: deze locs hebben ATB-NG (ATB Nieuwe Generatie) die verplicht is op de Maaslijn tussen Venlo en Roermond. Ze zijn echter niet uitgerust met de Belgische veiligheidsuitrusting. Vanaf Sittard staan er Vlaamse Reuzen voor de trein. Goederenvervoer per spoor is in Europa nog lang niet grenzenloos. Op de voorgrond is het spoor van de IJzeren Rijn zichtbaar, inzet van een jarenlange strijd tussen Vlaanderen en Nederland waarbij de gemiddelde soap slapjes afsteekt. Hendrik Bouwknegt
R A I L
M A G A Z I N E
3 3 2
49
G O E D E R E N V E R V O E R
V A N
2 0 1 5
N A A R
2 0 1 6
LTE verwierf in 2015 heel wat nieuw vervoer. Een trouwe kurk voor het bedrijf is graanvervoer van landen als Hongarije naar vooral EBS in Europoort. Dat niet elke locomotief fantasierijk is, blijkt op 7 december 2015. De 189 995 rijdt met 27 graanwagens door ’s-Hertogenbosch op weg naar Europoort. Fotolocatie is de nieuwe voetbrug aan de zuidzijde van het emplacement van de Brabantse hoofdstad. Hendrik Bouwknegt
De oudjes zijn er weer! De Nederlandse tak van HSL Logistik zorgde eind 2015 voor veel enthousiasme onder spoorwegbelangstellenden. De zwart/witte blokjesloc 1832 is al sinds juli 2012 actief. Hij hield zich in 2015 onder meer bezig met het slepen van biodiesel- en ethylbenzeentreinen. Op 5 november werd de 1254 met een goederentrein gespot. Het was jaren geleden dat deze machtige locserie in deze tak van sport actief was. Overigens reed hij maar enkele ritten voor HSL. Per 26 november verscheen de 1304 op de baan in de bruine huisstijl van HSL. Voor dit loctype was het nog langer geleden dat hij een goederentrein reed. Om het feest compleet te maken komt sinds eind november ook de kleurrijke en met vlaggen bestickerde 186 181 soms vanuit Duitsland ons land binnen. Vanaf begin januari 2016 rijdt Captrain met twee ex-1600’en in een opvallende bestickering. Zie daarvoor de rubrieken elders in dit nummer. Deze zijn, net als de HSL-locs, bijna uitsluitend actief tussen Bad Bentheim en Kijfhoek, soms IJsselmonde (bij Lombardijen) of Roosendaal. In de marge zijn de “Bakkies” sinds 2015 weer toegelaten op de openbare infra. In Apeldoorn staat de oranje 9702 om bij verstoringen in de omloop de Apeldoornse afvalwagens over te brengen tussen de laadplaats aan de zuidzijde van de stad en het emplacement. Normaliter verzorgt de V100 die de trein trekt tussen Noordwijkerhout en Apeldoorn dit (de verdere reis naar Wijster wordt door een 9900 verzorgd). Daar komen we niet meer Angstaanjagend consequent zijn er elk jaar meer spooraansluitingen waar geen trein meer komt dan nieuwe. Ook dit jaar is dat het beeld. Vervallen afvalvervoer is verantwoordelijk voor heel wat verroeste spooraansluitingen. De aansluitingen Bergen op Zoom Kragge (aan de Roosendaalse kant van de stad), Haanrade (tussen Eygelshoven en de Duitse grens) en Haarlem (de laadplaats bij Spaarnwoude, tegenover de werkplaats van NedTrain) raakten hiermee al
50
R A I L
M A G A Z I N E
hun spoorvervoer kwijt. Het vervallen afvalvervoer in Tilburg Industrie (aan de lijn naar ’s-Hertogenbosch), Acht (tussen Eindhoven en Best), Maastricht Beatrixhaven (aftakkend bij de halte Maastricht Noord) en Amsterdam Houtrakpolder (ontvanger van het Haarlemse afval) valt minder op, omdat er nog ander vervoer plaatsvindt. Het fraaie kadespoor met jaren-zestig-allure van Cotterell met de spoorse naam “Loods Stoeltje” in de Amsterdamse Westhaven zag in juli 2015 zijn laatste wagen vertrekken. Het vervoer van cacaobonen is voortgezet vanaf de VCK-terminal van Waterland aan de andere zijde van emplacement Westhaven. Een aparte noot besteden we aan DSM Delft aan de noordzijde van de nieuwe spoortunnel. De aansluiting werd op 6 oktober 2011 voor het laatst bediend om plaats te maken voor de bouwput. Destijds stelde DSM Gist dat de aansluiting in 2015 terug zou komen. Het spoor is inderdaad keurig aangesloten op de doorgaande sporen, compleet met hoge seinen. Maar op het terrein van DSM zelf is van enige activiteit om het spoor naar een losinstallatie te leiden geen sprake. Helaas is dat exact wat velen destijds al gevreesd hadden. Of zou het nog goedkomen? Wederopstanding Op liefst zes plaatsen zag 2015, meestal tot verrassing van velen, een wederopstanding van vervoer. Helaas blijkt het in vier gevallen maar eenmalig (hoewel je dat nooit tevoren weet) of van zeer beperkte omvang. We noteren als meest opvallende Lanaken, vlak over de grens in Vlaanderen gelegen en alleen bereikbaar via Nederland (Maastricht). Captrain haalde er in oktober en november twee treinen met kwartszand voor Roemenië. De vorige commerciële bediening had in de zomer van 2011 plaats, de enige sinds de opening in die periode. Ook toen ging het overigens om twee kwartszandtreinen van Captrain naar Roemenië. De heropleving van Van Heezik in Maarssen (Utrecht Lage Weide) was ook opmerkelijk. 3 3 2
In mei 2012 kwam DB Schenker hier voor het laatst, een jaar later hield ook Captrain het voor gezien. Beide reden ze vooral papier naar Van Heezik. Vanaf 28 april 2015 reed DB Schenker (in theorie) twee keer per week papierwagens van Amsterdam Westhaven naar Van Heezik. Het Zweedse papier kwam via Köln-Gremberg en Kijfhoek in Amsterdam Westhaven. De trein reed vijf keer; in totaal bracht DB Schenker slechts vijftien wagens. De laatste bediening was al op 12 juni. Een andere eenmalige opleving zag Arnhem Goederen. Op 11 december 2015 vertrok Locon er met een trein beladen met boomstammen. De bestemming was de cellulosefabriek in Niedergörne. Vijf jaar geleden reed eenmalig ook zo’n trein. Het overige vervoer hier was in 2010 gestaakt (staal uit Beverwijk voor Corus Tubes). Kortstondig was de opleving van het containervervoer bij Holland Cargo Terminal (HCT, de opvolger op het terrein van het voormalige ACT, Amsterdam Container Terminals) in Amsterdam. Vanaf september tot eind november vorig jaar reed Locon er containertreinen heen vanuit het Poolse Wrocław. Dit vervoer met bestemming Verenigd Koninkrijk werd verlegd als gevolg van de chaos bij de Kanaaltunnel door de vluchtelingenproblematiek. De laatste containertrein bij ACT werd hier in januari 2010 behandeld. De grote rode kranen van de zo innovatieve haven stonden nog enkele jaren werkloos en zijn inmiddels een tweede leven elders begonnen. De drie lange en goed bewaakte sporen worden sindsdien gebruikt om overtollig reizigersmaterieel van NS te stallen. Een heropleving die nog wel standhoudt speelt zich af op Moerdijk. Schroothandelaar Cronimet verzond in 2006 met ACTS zijn laatste spoorwagens. Wel stonden er jarenlang twee Bakkies (ex-NS-locs serie 600) die in 2015 naar HSL overgingen, en dit jaar bij OOC in Oss rangeerdiensten gaan verzorgen (de 633 fungeert als plukloc voor de 691). Vanaf 4 juni 2015 ontvangt én verzendt het bedrijf enkele keren per maand één of twee open bakwagens met schroot van en naar Duitse bestemmingen. Voor dergelijk kleinschalig vervoer is gelukkig nog ruimte. We sluiten de heroplevingen af met de Rotterdam Container Terminal (ooit bekend als Kramer) op de Maasvlakte, voor de poorten van EMO. In februari 2015 werd hier de overslag op het spoor hervat door Locon, dat twee keer per week langs komt met de containertrein naar Straatsburg. De bediening was in 2012 beëindigd toen Captrain voor het laatst de containertreinen met oranje UBC-bulkcontainers naar de Duitse bestemmingen Schkopau en Gablingen reed. Echte nieuwe spooraansluitingen Het jaar 2015 zag twee nieuwe grote spooraansluitingen waarop in de toekomst heel wat containervervoer zal gaan plaatsvinden. Op de Tweede Maasvlakte openden de RWG (Rotterdam World Gateway; een samenwerkingsverband van terminaloperator DP World en enkele grote rederijen) en APMT2 (AP Møller Terminal/ Maersk) hun spooraansluitingen. Ze zijn door alle hekken niet fatsoenlijk te fotograferen. Bovendien is de bediening (nog) zeer onregelmatig. Beide terminals liggen aan het nieuwe spoor (de “buitencontour”) vanaf emplacement Maasvlakte West naar de Euromax Terminal. De Euromax werd al in 2008 op het spoor aangesloten vanaf emplacement Maasvlakte West. Dat spoor
G O E D E R E N V E R V O E R
V A N
2 0 1 5
N A A R
2 0 1 6
Het afvalvervoer tussen Haarlem en Amsterdam werd in 2015 beëindigd. Op 3 maart 2014 is loc 23 van RRF om 15.05 uur vertrekgereed met dertien wagens. Met omlopen in Uitgeest en Amsterdam Westhaven zal hij ongeveer drie uur later bij ontvanger AEB zijn, hemelsbreed vijftien kilometer verderop. Hoe triest ook, dat het wegvervoer hiermee aan de haal ging verraste weinigen. In het spoor is de lier zichtbaar die de wagens naar het vertrekspoor trok. Hendrik Bouwknegt
werd eind 2012 opgebroken om plaats te maken voor de toegang vanuit zee naar de Tweede Maasvlakte. Ook Euromax wordt sindsdien bereikt via de buitencontour. Geen nieuwe spooraansluitingen, maar EBS in Europoort en Vopak in Vlaardingen vergrootten wél de omvang van hun laad-/losinstallaties aanmerkelijk. Eveneens in Europoort verlengde P&O zijn enige spoor, zodat intermodale treinen in één keer zonder rangeren behandeld kunnen worden. Vervoer bij DB Schenker In 2015 breidde DB Schenker (dat zijn naam per 2016 wijzigde in DB Cargo) zijn activiteiten
in België verder uit. Naar Antwerpen werd een tweede dagelijkse slag vanuit Kijfhoek ingelegd inclusief lokale bedieningen. Het zijn vooral ketelwagens die tussen Duitsland en Antwerpen transit door ons land reizen met het Unit Cargonetwerk. In het transitvervoer via Venlo en Visé viel eveneens genoeg te beleven. De twee keer per week rijdende transitkalk Hermalle – Duisburg (gestart in september 2014) ging per september 2015 na een jaar alweer terug naar B Logistics (de nieuwe naam van NMBS Logistics) dat de grensovergang Aken verkoos. Bijna gelijktijdig startte in 2014 vervoer van coils tussen Bremen en Renory (bij Luik). Dit vervoer, overgenomen van
B Logistics, werd in de loop van het jaar 2015 gestaag uitgebreid van twee naar zeven slagen per week. De fotogenieke lokale bediening zelf verschoof terug naar B Logistics. Het schrootvervoer vanuit Duitse en Italiaanse bestemmingen naar Genk startte begin 2015 en omvat vier tot vijf treinen per week. Het park Vlaamse Reuzen werd hiervoor maar weer eens uitgebreid. Transitvervoer van DB Schenker via Bad Bent-
Locon is op veel plaatsen in ons land aan te treffen. Op 9 oktober 2015 plaatst loc 1506 (bijna onzichtbaar achter de 9903) een autotrein uit Trnava (Slowakije) bij Gefco in Oosterhout. Loc 9903 gaat werkloos mee. Met de jaarwisseling ging dit autovervoer over naar Captrain. Hendrik Bouwknegt
R A I L
M A G A Z I N E
3 3 2
51
G O E D E R E N V E R V O E R
V A N
2 0 1 5
N A A R
2 0 1 6 De jaarwisseling 2015/2016 zag veel wisselingen van vervoerder. Soms maakt dat voor de fotograaf niets uit. Op 28 januari 2015 rijdt de 189 106 namens Captrain met de containertrein naar Mannheim en Wörth door Eindhoven. Tegenwoordig rijdt LTE de trein in dezelfde dienstregeling, ook vaak met zwarte 189’ers. Hendrik Bouwknegt
da’s) rond de klok van twaalven tussen de middag is daarmee voor het eerst sinds jaren niet meer het domein van de serie 6400. Sinds januari 2016 rijdt TrainServices de wekelijkse autotrein met Ford-modellen van Craiova (Roemenië) naar Sloe, in plaats van DB Cargo.
heim en Roosendaal van Volkswagens uit Duitse, Tsjechische, Poolse en Hongaarse fabrieken naar Zeebrugge, groeide in 2015 naar zeven treinen per week. RRF reed in opdracht van HSL sinds januari 2015 vele transittreinen met fabrieksnieuwe Hyundais door ons land naar Zeebrugge. Dat is sinds 2015 de grootste autohaven van Europa, Bremerhaven werd ingehaald. Het vervoer van Hyundai’s verschoof in januari 2016 echter terug naar de grensovergang Aken met tractie van B Logistics. In het sympathieke en fotogenieke noorden van ons land gebeurde ook een en ander, voor de afwisseling in positieve zin. Slecht nieuws was dat per februari 2015 DB Schenker de containerdienst tussen Maasvlakte en Veendam stopte. Op het laatst reed deze nog maar twee slagen per week. De wagens liftten mee in de Unit Cargo-trein tussen Onnen en Kijfhoek. Wagenborg Delfzijl ontving van augustus tot eind december 2015 twaalf bloktreinen met Oostenrijkse suikerbietenpulp, bestemd voor de veevoederindustrie. Dit compenseerde enigszins het leed van het vervallen marginale vervoer van rode Awilog-containers met zout (een rongenwagen met vijf rode containertjes per twee weken) van Wagenborg naar het Duitse Leuna. Dit liep van oktober 2012 tot in mei 2015.
Voor het eerst sinds vele jaren bracht DB Schenker schuifwandwagens naar de Orange Blue Terminal (op het terrein van voorheen de Socar Terminal) in Eemshaven. In juni reden enkele treinen met vuurvaste stenen uit Oostenrijk. Naar Onnen kwamen ze keurig met Unit Cargo. Verder ziet de Eemshaven al jarenlang alleen enkele keren per jaar militaire treinen, met een enkele uitzondering zoals betonnen dwarsliggers voor het eiland Borkum en graan in containers en silowagens. In december vorig jaar startte een dienst tussen het Duitse Weil am Rhein (vlakbij Basel) en Veendam in een wekelijks patroon. De eerste drie treinen met vervuilde grond in gele Bauercontainers reed DB Schenker van Bad Bentheim naar Veendam. Vanaf januari 2016 verzorgt RheinCargo de tractie. Zo noordelijk is deze vervoerder in ons land nog nooit geweest. Als we toch in Veendam zijn: DB Cargo nam per 2016 de dolimetrein van Hermalle via Visé naar de fabriek van Nedmag over van RRF. Bij DB Schenker noteren we verder dat Strukton (dat namens HSL Logistik Pon al wat langer bedient met autotreinen) de trein van Amersfoort naar Pon in Leusden vanaf december 2015 verzorgt. De (bijna) dagelijkse rit met autowagens vol met Volkswagens (en Audi’s en soms Sko-
LTE wint en verliest Aan nieuw vervoer bij LTE noteren we de overname per oktober vorig jaar van de containertreinen van Rotterdam naar Frenkendorf (die eind december voor het laatst reed), Weil am Rhein en Rekingen van ERS Railways (samen acht slagen per week); een wekelijkse containertrein van Tilburg naar Hongarije (die eind december 2015 eveneens helaas al weer voor het laatst reed) en om het af te ronden zes wekelijkse kolentreinen van EMO op de Maasvlakte naar Bexbach (Duitsland). Het park locomotieven werd fors uitgebreid, zij het met machines zonder fraai LTE-logo. Er was ook verlies; het enkele treinen per week omvattende vervoer van Duitse biodiesel naar BTT (Botlek) eindigde in de loop van het jaar. Begin 2015 was LTE nog een bescheiden bedrijf zonder containertreinen. Het reed één tot twee graantreinen per week naar EBS in Europoort, biodiesel naar Botlek en twee keer per week een ketelwagentrein van Tsjechië naar Geleen Lutterade. Voor die laatste worden normaliter de witte locs uit de serie 186 met LTE-logo ingezet. Ten opzichte van dit bescheiden pakket was de toename in 2015 voor LTE groot. Locon weer erg dynamisch Zoals elk jaar was Locon weer op veel fronten actief. Nieuw per mei 2015 was het containervervoer van OOC in Oss naar Rzepin (Polen). Na korte tijd verhuisde de dienst van twee ritten per week naar Railport Brabant in Tilburg Industrie. In september startte een containerdienst tussen Moerdijk en Segrate (bij Milaan), drie slagen per week. Ook in die periode startte een con-
Het petroleumcokesvervoer vanaf de laad-/losweg in Moerdijk naar Steeg-Gosau en Meitingen beleefde in 2015 een topjaar. Daar waar het de afgelopen jaren slechts een paar maanden per jaar opleefde, ging het in 2015 gestaag het gehele jaar door. Op de prachtige 9 juni 2015 is de 6477 namens DB Schenker onderweg met een lege sleep Tds’en tussen Lage Zwaluwe en Moerdijk. Frank Schouten
52
R A I L
M A G A Z I N E
3 3 2
G O E D E R E N V E R V O E R
V A N
2 0 1 5
N A A R
2 0 1 6
Het landelijke Zeeuws-Vlaanderen vormt een oase van rust in dynamisch spoorland Nederland. Langzaam rijdende treinen, fraaie motieven en nauwelijks ProRailhekken. Op 9 juni 2015 is loc 6507 bij Hoek met een beladen trein natronloog onderweg van Dow Terneuzen naar Oiltanking in Gent. Frank Schouten
tainertrein van het Poolse Wrocław naar ACT in Amsterdam, die het echter slechts enkele maanden volhield. Vanaf september rijdt Locon autotreinen van Lage Zwaluwe naar Gefco in Oosterhout Weststad. Het zijn Franse modellen die B Logistics naar Lage Zwaluwe brengt. Overigens blijkt dit vervoer per 2016 te zijn gesneuveld. Afgezien van deze nieuwe vaste vervoeren rijdt Locon ook tot halverwege 2016 de laatste afvaltreinen van ons land: Sloe – Moerdijk en de combinatie van Noordwijkerhout, Crailoo en Apeldoorn naar Wijster. Locon raakte het wekelijkse graanvervoer naar Barneveld in november 2015 kwijt aan TrainServices. Ook de logistiek wijzigde sindsdien: het graan komt niet meer uit Hongarije, maar wordt bij IGMA in Amsterdam geladen. TrainServices rijdt de trein in twee delen naar Barneveld. Het wekelijkse graanvervoer uit Hongarije naar IGMA in Amsterdam reed de laatste maanden van 2015 onregelmatig en met andere vervoerders dan Locon, zoals TrainServices, Strukton en HSL. Vanaf 2016 lijkt RRF het overgenomen te hebben. Aan het begin van 2016 startte Locon twee nieuwe containertreinen. Ze gaan vanuit Rotterdam naar Frankfurt (am Main) en Neuss (in het Ruhrgebied). In een van de komende nummers hopen we een actueel overzicht te geven van alle containertreinen in ons land. Eerlijk is eerlijk, ook uw redactie raakt de draad geregeld kwijt in de grote stoet die over de Betuweroute dendert.
lo. Van de twee dagelijkse slagen van Cabooter in Blerick naar Melzo moest TXL er één prijsgeven aan DB Cargo. De bestemming veranderde eveneens in de nabijgelegen terminal van Busto Arsizio. Al genoemd in de vorige uitgave van Rail Magazine is de omweg in Unit Cargo van de ochtendtrein van Köln-Gremberg naar Geleen Lutterade. Deze komt via Emmerich. Van Sittard naar Venlo (en door naar Blerick) rijdt een aansluitende trein voor Cabooter.
Wisseling van vervoerder Traditioneel wisselen diverse treinen van vervoerder rond de jaarwisseling. Dit jaar was het erg druk op de transfermarkt.
Captrain Van de stoelendans rond de jaarwisseling 2015/2016 is Captrain de winnaar. Aan containertreinen kwamen de Samskip-trein naar Melzo en de dienst op Novara er bij (beide van DB Cargo, beide zes slagen per week). De dienst op Mannheim en het nabijgelegen Wörth (vijf slagen per week) ging echter naar RRF. Verder sloeg Captrain een enorme slag in het autovervoer via Bad Bentheim. Transit gaan auto’s uit Kolín (Tsjechië) en Trnava (Slowakije) via Roosendaal naar Zeebrugge. Het gaat om minimaal vier slagen per week; voorheen reed B Logistics ze via Aken. Verder nam Captrain twee wekelijkse autotreinen naar Oosterhout over: uit Kolín van DB Cargo en uit Trnava van Locon. Het vervoer van de autotreinen is gepland met locs van de voormalige NS-serie 1600. Er verschenen er twee in een nog niet eerder geziene, fraaie kleurstelling. Zie de rubriek elders in dit blad. Begin januari 2016 startte Captrain een intermodale shuttle tussen RTC Geleen via Venlo en Denemarken. Nooit eerder (voor zover wij weten) reed er een vaste dienst tussen ons land en dit deel van Scandinavië. In de rubriek goederenvervoer wordt hij uit de doeken gedaan.
Limburg Locon raakte zijn intermodale trein van Rail Terminal Chemelot (RTC) in Geleen-Lutterade naar Novara (bij Milaan) kwijt aan DB Cargo. Dat verschoof de bestemming naar Busto Arsizio, ook bij Milaan. De route bleef via de Maaslijn en Ven-
SBB Cargo In het containervervoer naar het gebied rond Milaan zijn de wijzigingen rond de jaarwisseling deze keer niet te overzien. Naast het Limburgse vervoer (zie hiervoor) ging ook het omvangrijke Rotterdamse vervoer danig op de schop.
SBB Cargo verhoogde de frequentie van de trein naar Busto Arsizio naar dertien (!) slagen per week. DB Cargo raakte de dienst op Novara (tien slagen per week) geheel kwijt. Captrain (al genoemd) rijdt hier nu zes slagen, de rest van het vervoer stapte over op de Bustoshuttle van SBB. De combinatie ERS Railways/ BLS Cargo raakte ook vervoer kwijt aan deze trein en bracht de Melzo-shuttle terug van twaalf naar zes slagen per week. De trein naar Piacenza/Bologna die voorheen Locon reed (tot Bonn, Crossrail verder naar Italië), werd gehalveerd naar drie slagen per week en overgenomen door SBB Cargo. De lading van de Bologna-shuttle is deels overgegaan naar de al bestaande Melzo- shuttle van SBB. Alle treinen van SBB Cargo (circa 25 containertreinen per week en de vertrouwde autotrein naar Safenwil) rijden via de Betuweroute. Het lokale werk in de Rotterdamse haven van alle containertreinen gebeurt gedeeltelijk door andere vervoerders. Voor dit overzicht voert dat te ver. We hopen het in een komend nummer wel aandacht te geven. Infrastructuur Per 9 november 2015 werden de Betuweroutebogen bij Elst eindelijk in gebruik genomen. Er maken dagelijks maar enkele treinen gebruik van tussen Kijfhoek en Bad Bentheim. De route van Kijfhoek via de Betuweroute, boog Elst en Deventer naar Bad Bentheim is in kilometers korter en dus betaalt een vervoerder minder infraheffing. Groot nadeel is dat de loc nu in Deventer moet omlopen. Nieuwe sporen werden in 2015 niet aangelegd: de Tweede Maasvlakte met zijn nieuwe terminals werd in 2014 afgerond. Wel werden veel ongebruikte spooraansluitingen opgebroken, zoals we de afgelopen jaren gewend zijn geraakt. NS Spooraansluitingen, eigenaar en beheerder van ongeveer honderd bedrijfsspooraansluitingen, werd per 1 juli overgenomen door Strukton, dat het bedrijf voort heeft gezet onder de naam Strukton Rail Short Line.
R A I L
M A G A Z I N E
3 3 2
53