GEZOND OMGAAN MET ZIEKE MEDEWERKERS
MARTHE VERJANS Preventieadviseur Psychosociale Aspecten
Ziekte versus ziekteverzuim?! Hoe kijk je er zelf naar?
1
Soorten ziekteverzuim • Wit verzuim (<29% van de ziektemeldingen) • Grijs verzuim (+/- 70% van de ziektemeldingen) • Zwart verzuim (1-5% van de ziektemeldingen) Rose Motivatie
Wit Grijs Zwart
Mate van arbeidsgeschiktheid
ZIEK IS ZIEK MAAR… • Ziekte is een privézaak maar moet bespreekbaar zijn voor zover het een probleem van de organisatie is.
• Rol van de leidinggevende is cruciaal : hoe hoger de sociale steun van de leidinggevende, hoe lager de kans op ziekteverzuim.
• Aandacht voor ziekteverzuim is aandacht voor: • zieke werknemer als persoon • werknemers die het werk overnemen • goed functioneren van de organisatie.
2
Ziekteverzuim
jobinhoud
Jobomstandigheden Jobvoorwaarden Contacten op het
werk Persoonlijke factoren
…
Van ziekteverzuimbeleid tot een “Er wèl-zijns-beleid”
3
VERZUIMAUDIT
DISCUSSIE • Verzuimanalyse • Heeft men een zicht op mogelijke oorzaken van het verzuim? Is er een verzuimanalyse gebeurd?
• Is er een aanspreekcultuur over werkgerelateerde oorzaken bij ziekte door de leidinggevenden?
4
DISCUSSIE • Preventieve maatregelen • Is er aandacht voor gezondheidspromotie en gezonde leefstijl van medewerkers?
• Is er aandacht voor ergonomie, voor aanpassing van het werk aan de persoon?
• Is er aandacht voor een leeftijdsbewust personeelsbeleid? • Is er aandacht voor stress-, conflict- en agressiehantering van medewerkers?
DISCUSSIE • Preventieve maatregelen • Is er aandacht voor diversiteit? (tewerkstelling van
gehandicapten mogelijk te maken, te ondersteunen, …)
• Is er aandacht voor maatregelen op vlak van psychosociale belasting? Is er een risicoanalyse gebeurd op vlak van psychosociale belasting? Is er psychosociaal luik aan de personeelspeiling toegevoegd?
• Is er een uitgewerkt alcohol-, drugs- en medicatiebeleid?
5
DISCUSSIE • Visie en doelstellingen • Bestaat er een visie over het aanwezigheidsbeleid • •
waarin doelstellingen omschreven staan? Is deze visie bekendgemaakt aan en gedragen door de medewerkers? Zijn er onderbouwde en realistische verzuimdoelstellingen? Werd er een verzuimnorm vastgelegd, een streefcijfer?
DISCUSSIE • Rolbepaling • Is er bepaald wie welke rol en bevoegdheid heeft in • • •
het aanwezigheidsbeleid? Laat de organisatie haar betrokkenheid in het aanwezigheidsbeleid zien? Zijn vakbondsafgevaardigden betrokken? Ligt de verantwoordelijkheid voor het aanwezigheidsbeleid bij de leidinggevenden?
• Is er aandacht voor sensibilisatie van de leidinggevenden en medewerkers wat betreft het aanwezigheidsbeleid?
6
DISCUSSIE • Registratie • Is er een eenduidige ziekteverzuimregistratie met een •
• •
duidelijke definitie van (ziekte)verzuim ? Is er aandacht voor structurele informatievoorziening over de ontwikkeling van het verzuim, de zichtbaarheid van de ziekteverzuimcijfers ? Tot op welk niveau? Is kort en langdurig verzuim te herkennen op afdelingsniveau ? Worden de cijfers periodiek besproken tussen directie en leidinggevenden, tussen leidinggevenden en de eigen afdeling ?
DISCUSSIE • Procedures • Gebeurt de ziekmelding aan de directe • • •
leidinggevende ? Bestaat er een duidelijke procedure inzake ziekmelding? Bestaat er een duidelijke procedure inzake contactname TIJDENS ziekte? Is er aandacht voor terugkeerversoepelende maatregelen TIJDENS ziekte?
• Wordt de arbeidsarts betrokken in intern reintegratieoverleg over de langdurig zieken?
7
DISCUSSIE • Procedures • Wordt de arbeidsarts betrokken in intern re• •
integratieoverleg over de langdurig zieken? Wordt de arbeidsarts ingeschakeld na een periode van afwezigheid van meer dan 4 weken? Is er aandacht voor reïntegratiebevorderende maatregelen NA ziekte?
• Worden er termijnen vastgelegd voor duurtijd van •
toegekend ‘aangepast werk’? Zijn er afspraken over de opvolging van verzuim door de arbeidsarts?
DISCUSSIE • Procedures • Is er extra aandacht voor de collega’s die inspringen • •
voor zieke medewerkers? Bestaan er eenduidige afspraken over controle op verzuim? Is er een duidelijke tekst in het arbeidsreglement conform de visie?
8
DISCUSSIE • Garantie op een geïntegreerd ziekteverzuimbeleid • Wordt er ondersteuning voor leidinggevenden voorzien voor het voeren van de verzuim- en werkhervattinggesprekken, in het alert zijn voor stress- en burnoutsignalen van medewerkers? Is er intervisie over het voeren van deze moeilijke gesprekken?
• Is er aandacht voor de evaluatie en opvolging van de •
gemaakte procedures? Is het thema zieke medewerkers een vast item op de diensthoofdenvergadering?
DISCUSSIE • Garantie op een geïntegreerd ziekteverzuimbeleid • Is er een duidelijke tekst voor de onthaalbrochure • •
over ziekte conform de visie? Is het thema aanwezigheid een vast agendapunt op de functioneringsgesprekken ? Is er aandacht voor de zichtbaarheid van succesvolle initiatieven binnen het kader van een aanwezigheidsbeleid?
• Is er een aanspreekpunt of coördinator voor de interne opvolging van ziekteverzuim in de organisatie?
9
Marthe Verjans Preventieadviseur Psychosociale Aspecten Kunstlaan 16 3500 Hasselt Tel: +32 (0)11 24 94 70
[email protected] www.idewe.be
10
