gemeente
eijsden-margraten Aan de gemeenteraad Raadsvoorstel
Nummer: 12IN000119
1.
Vermelding onderwerp en beslispunten Nieuwbouw dierenasiel door Dierenbescherming
2.
Doel van het raadsvoorstel en samenvatting Volgens het Burgerlijk wetboek is de gemeente verplicht om gevonden honden en katten gedurende minimaal twee weken op te vangen. Deze opvang wordt voor de gemeente Eijsden-Margraten uitgevoerd door het dierenasiel "Stichting Eugene Gèbhard" die dit ook voor de gemeenten Eijsden-Margraten, Maastricht, Valkenburg aan de Geul en Meerssen verricht. In 2002 is het Honden- en Kattenbesluit van kracht geworden dat onder andere strenge eisen stelt aan de huisvesting van honden en katten in asielverband. Met ingang van maart 2012 valt de huisvesting van het dierenasiel "Eugene Gèbhard" onder de strengere eisen van het Honden- en Kattenbesluit. De huidige huisvesting voldoet niet aan de nieuwe wettelijke bepalingen hetgeen vanaf 1 april 2012 mogelijk tot sluiting van het asiel kan leiden waardoor de wettelijk verplichte opvang van honden en katten in gevaar komt. Als oplossing komen 3 mogelijkheden in aanmerking: 1. de huidige vestiging van het asiel aanpassen aan de nieuwe wettelijke eisen door middel van nieuwbouw; 2. de uitvoering zelf ter hand te nemen; 3. óf aansluiten bij het initiatief van de Dierenbescherming Limburg en dierenasiel Stichting Eugene Gèbhard om te komen tot een regionaal dierenwelzijnscentrum. Vanwege de geringere kosten en een betere borging van de continuïteit gaat de voorkeur uit naar de laatste optie.
3.
Inleiding Voorgeschiedenis Stichting Bij testament d.d. 26 september 1944 laat de heer Eugene Gèbhard zijn hele vermogen na aan de gemeente Maastricht met als doel de oprichting en/of instandhouding van een asiel. Op 7 februari 1974 wordt vervolgens de "Stichting Eugene Gèbhard" opgericht waarmee aan de voorwaarden van de nalatenschap is voldaan. De relatie tussen de stichting en de gemeente Maastricht is in de statuten vertaald door middel van de volgende artikelen: • De meerderheid van de leden wordt door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Maastricht benoemd. • Een besluit tot wijziging van de statuten behoeft de goedkeuring van de raad van de gemeente Maastricht. • Een besluit tot ontbinding of liquidatie van de stichting behoeft de goedkeuring van
de raad van de gemeente; de raad is bevoegd hieraan voorwaarden te verbinden. In de jaren daarna maakt het asiel roerige tijden door gekenmerkt door bestuurlijke, persoonlijke en financiële problemen. De vm. gemeenten Eijsden en Margraten hebben beide in 2001 een contract gesloten met de Stichting Eugene Gèbhard voor de opvang van honden en katten. In dit contract is de wettelijke veertiendaagse opvangplicht geregeld voor honden en katten waarvan wordt vermoed dat zij een eigenaar hebben of hebben gehad. De Stichting Eugene Gèbhard ontvangt op basis van dit contract een instandhoudingsbijdrage per inwoner van de gemeente Eijsden-Margraten. De huidige vestiging werd in de jaren 70 door de gemeente Maastricht gerealiseerd met Rijksoverheids -subsidies en vervolgens om niet aan de stichting verhuurd waarbij de stichting de kosten voor onderhoud op zich nam. Begin 2002 is er sprake van aanzienlijk achterstallig onderhoud waarna v o o r € 193.000,- achterstallig onderhoud door de gemeente Maastricht wordt gepleegd. Vanaf dat moment betaalt de stichting huur die wordt aangewend voor het jaarlijkse onderhoud. Eind 2008 sluiten de Stichting Eugene Gèbhard en de Dierenbescherming Limburg een partnerschapsovereenkomst met als doel de organisatie van de opvang en het welzijn van dieren in Limburg in het algemeen en in het werkgebied van het asiel in het bijzonder een kwaliteitsimpuls te geven door middel van de realisatie van een dierenwelzijnscentrum voor heel Limburg. Het doel is uiteindelijk alle asielen in Zuid-Limburg hierin samen te brengen. Momenteel wordt de bouw van het dierenwelzijnscentrum voorbereid. Volgens de planning wordt er in 2012 gestart met de bouw. De Stichting Eugene Gèbhard heeft de wens geuit om na de realisatie van het dierenwelzijnscentrum haar activiteiten vanuit dit centrum voort te zetten. Het doel van beide organisaties is om op termijn te fuseren. De Stichting Eugene Gèbhard kan al jaren slechts door middel van de legaten de oplopende kosten dragen en heeft een roerige geschiedenis met bestuurlijke, financiële en personele problemen. Een fusie met de dierenbescherming Limburg kan een positieve stap zijn om de wettelijk verplichte opvang van honden en katten ook de komende jaren voor Maastricht en omgeving zeker te stellen. 4.
Relatie met bestaand beleid, beleidsvisie en kaderstelling De gemeente Eijsden-Margraten beperkt zich op het gebied van dierenwelzijn tot die taken die uit landelijke wet- en regelgeving voorkomen: 1. 14 dagen reguliere opvangplicht honden en katten: ondergebracht bij Stichting Eugene Gèbhard (dierenasiel Maastricht). 2. 14 dagen reguliere opvangplicht voor alle overige dieren niet zijnde hond of kat waarvan redelijkerwijs vermoed wordt dat ze een eigenaar hebben (gehad): ondergebracht bij Stichting Dierenambulance Limburg-Zuid. 3. Identificatie en registratie honden en katten (voortvloeiend uit het Honden- en Kattenbesluit 1999): ondergebracht bij Stichting Eugene Gèbhard (dierenasiel Maastricht). Verwijdering (destructie) van dode dieren en materiaal afkomstig van dierlijke afkomst (voortvloeiend uit Destructiebesluit 1996 en de Destructie verordening 1997): in de vm. gemeente Margraten ondergebracht bij het team buitendienst en in de vm. gemeente Eijsden is een contract afgesloten met een gespecialiseerde firma.
5.
Motivering van het voorstel en de kaders, die de Raad ter zake zou kunnen hanteren Uitgangspunt is om voor de komende jaren de wettelijk verplichte opvang van honden en katten veilig te stellen. Daar er geen reële alternatieven voor de opvang door het asiel "Stichting Eugene Gèbhard" voorhanden zijn, komen twee mogelijkheden in aanmerking: A. De huidige vestiging van het asiel vervangen. De huidige vestiging wijkt in zeer belangrijke mate af van de eisen van in het Honden- en Kattenbesluit. Er zullen ingrijpende aanpassingen aan de bestaande huisvesting dienen plaats te vinden. Ook zal het totale beschikbare oppervlak aan opvangcapaciteit moeten worden uitgebreid. Alleen door vervanging van het huidige gebouw kan aan alle eisen van het Honden- en Kattenbesluit worden voldaan.
Voordeel is dat er een opvang in de nabijheid van onze gemeente zal zijn. Nadelen: - Geen oplossing voor het structurele exploitatietekort van het asiel. - Geen oplossing voor de huidige slechte huisvesting. - Geen oplossing voor de structurele onderbezetting huidige asiel en de slechte werkomstandigheden. - Hoge kosten voor vervanging huidige asiel. B. De uitvoering van de wettelijke taken zelf ter hand te nemen. Dit betekent dat zelf voor het vervoer, opvang, identificatie en registratie gezorgd moet worden. Het vervoer zou via de buitendienst kunnen verlopen. De personeelskosten (directe ureninzet, opleidingskosten, mogelijke uitbreiding fte's), vervoerskosten (km-kosten en transporteerbare hokken) worden begroot op ca. € 20.000,-per jaar. De opvang (voor 14 dagen) zelf kan eventueel worden ingekocht bij dierenpensions hetgeen op basis van gegevens uit het verleden wordt begroot op € 9.500,-. Voor de identificatie en registratie zou bekeken moeten worden in hoeverre dierenpensions mogelijkheden hebben en wat de kosten hiervan zijn. Na 14 dagen opvang moet er ook duidelijk zijn wat met de dieren gebeurt. Zowel langer opvangen als afmaken brengt additionele kosten met zich mee. Voordeel is dat alle wettelijke taken in eigen hand zijn. Nadeel is dat dit op alle onderdelen de duurste optie is. C. Aansluiten bij het initiatief van de Dierenbescherming Limburg en het asiel Stichting Eugene Gèbhard om te komen tot een regionaal dierenwelzijnscentrum. De Dierenbescherming Limburg zal in de komende twee jaar een regionaal dierenwelzijnscentrum te Sittard realiseren. Het asiel Stichting Eugene Gèbhard heeft aangegeven hierin te willen participeren. Zowel in de regio Parkstad, Westelijke Mijnstreek als in Maastricht en Heuvelland hebben de gemeenten reeds besloten hierbij aan te sluiten. Uit referentiegegevens van de VNG blijkt dat landelijk gezien de kosten voor dierenopvang veel hoger liggen. Voordelen: - Schaalvoordelen en specialisatie. - Gebouwd vanuit de nieuwste inzichten op het gebied van dierenwelzijn. - Door schaalvoordelen gunstigere exploitatie mogelijk. - Betere arbeidsomstandigheden personeel. - Meer aandacht voor dierenwelzijn en preventieve activiteiten. - Goedkoper dan optie A en B. Nadeel is dat burgers een grotere afstand moeten afleggen naar het asiel (10 kilometer Maastricht; 28 kilometer Sittard).
Gekozen wordt voor de variant van aansluiting bij een regionaal centrum voor dierenopvang vanwege de volgende argumenten: • Is goedkoper als vervanging van de huidige vestiging of het zelf uitvoeren van de dierenopvang. • De vervanging van huidige vestiging van Eugene Gèbhard is gelet op de besluitvorming bij de andere gemeenten geen reële optie meer. • Is gezien de problemen van het huidige asiel op bestuurlijk, financieel en personeel gebied de toekomstbestendigste oplossing. • Deze optie legt de verantwoordelijkheid bij de Dierenbescherming / het asiel Eugene Gèbhard voor het oplossen van het feit dat het asiel per 1 maart 2012 niet aan de wettelijke eisen voldoet. In overeenkomsten is eveneens vastgelegd dat indien in 2016 geen gebouw is gerealiseerd de Dierenbescherming nog 2 jaar verantwoordelijk is voor de opvang van honden en katten. De eenmalige investeringsbijdrage vervalt dan weer terug aan de gemeente.
Financiële en personele aspecten De totale kosten voor de opvang van zwerfdieren uit de contractgemeenten Maastricht, Valkenburg, Meerssen en Eijsden-Margraten bedragen € 659.956,- Dit bedrag heeft betrekking op de benodigde m2 vloeroppervlak voor de opvang van zwerfdieren uit deze contractgemeenten. De eenmalige investeringsbijdrage voor de gemeente EijsdenMargraten bedraagt € 77.964,38. Wij zijn alleen verantwoordelijk voor de investering die voortvloeit uit de wettelijke taak: de m2 die nodig zijn voor de opvang van zwerfdieren. Algemene ruimten (die wel nodig zijn om de opvang te runnen zoals dierenartsenruimte e.d.) zijn niet opgevoerd en worden door de Dierenbescherming gefinancierd. De overige voorzieningen zoals educatieruimten, spoedkliniek, trainingsruimte, kantoren worden gefinancierd door o.m. inkomsten uit sponsoring en subsidieverstrekkers. Deze financiering staat echter los van de kosten waar gemeenten verantwoordelijk voor zijn. De eenmalige investeringsbijdrage is tot stand gekomen op basis van het volgende verdeelmodel: Model 1 (gebaseerd op aantal inwoners contractgemeenten) = 24.736 (inwoners EijsdenMargraten) : 179.524 (totaal aantal inwoners) x € 659.956.- = € 90.933,09 Model 2 (gebaseerd op aantal dieren contractgemeenten) = 65 (aantal dieren EijsdenMargraten) : 660 (totaal aantal dieren) x € 659.956.- = € 64.995,67 Model 3 (gebaseerd op gewogen gemiddelde aantal inwoners en dieren)= (€ 90.933,09 + € 64.995,67) / 2 = € 77.964,38. Onze investeringsbijdrage staat los van de investeringsbijdrage van andere gemeenten. Onze investering komt ten goede aan "onze" dieren. De tien Parkstadgemeenten dragen bijvoorbeeld ook bij aan de nieuwbouw maar die investering komt dan weer ten goede aan de opvang van dieren uit Parkstad. Om het nieuwe dierenwelzijnscentrum te exploiteren wordt de jaarlijkse subsidie die wij aan het asiel Eugene Gèbhard overmaken, in de nieuwe situatie overgemaakt aan de combinatie Eugene Gèbhard en de Dierenbescherming Limburg. Dit gebeurt conform de eerder gemaakte afspraken: € 0,40 per inwoner bij wijze van instandhoudingsbijdrage en € 70,- per opgevangen dier als tegemoetkoming in de variabele kosten. Voor dit laatste geldt het betreffende subsidiejaar minus drie als grondslag. De overeenkomst die wij hebben afgesloten met de Dierenambulance Limburg Zuid blijft in stand. De Dierenambulance haalt gedomesticeerde zwerfdieren op met uitzondering van honden en katten. Denk hierbij aan knaagdieren, geit, schaap etc. of een exoot. Deze kleine huisdieren en exoten worden ondergebracht in de eigen opvang van de Dierenambulance Villa Kakelbont te Maastricht om van daaruit een nieuw thuis te vinden. Per opgevangen dier betalen wij € 55,- inclusief B T W . Dit bedrag wordt jaarlijks verhoogd met het door het Ministerie van economische Zaken vastgestelde prijsindexcijfer voor gezinsconsumptie over het afgelopen jaar. Overigens haalt de Dierenambulance ook honden en katten op voor het dierenasiel maar dat staat los van de financiering van de gemeente. De andere contractgemeenten in de deze regio: Maastricht, Valkenburg aan de Geul en Meerssen hebben inmiddels al besloten de eenmalige investeringsbijdrage beschikbaar te stellen.
Dit voorstel is in de vergadering van 20 december 2011 uitvoerig besproken. Besloten is om het voorstel na beantwoording van de volgende aanvullende vragen opnieuw in de raadsvergadering van 14 februari 2012 te behandelen. De behandeling van de vragen (in vet) is achter de punten te vinden. 1. duidelijk zicht op de begroting van de investeringen in verband met de nieuwbouw. Omdat de onderbouwing bedrijfseconomische en private informatie bevat en de Dierenbescherming hierover afspraken heeft met derden (zoals sponsoren), is de investeringsbegroting niet vrij beschikbaar. Openbaarmaking zou tevens de onderhandelingspositie bij de aanbesteding schaden. Tijdens de commissievergadering Inwoners is wel een goede toelichting op de begroting verzorgd door de
Dierenbescherming. De commissie zal uw raad hierover adviseren. vestigen van een recht van hypotheek voor de investeringsbijdrage van € 77.964,38. Dit recht zal notarieel worden verankerd. In de hypotheekakte zal het onderpand duidelijk benoemd worden en wordt aan de hand van standaard voorwaarden een aantal zaken geregeld als onderhoud en verzekering van het gebouw. Overigens heeft de gemeente Maastricht eveneens een aflopend hypothecair recht gevestigd op de investeringsbijdrage. 3. de jaarlijkse exploitatiebijdrage blijft voor 10 jaar op het niveau van 2011. De jaarlijkse exploitatiebijdrage voor de opvang van zwerfdieren wordt vastgesteld voor een periode van 25 jaar. Dit overeenkomstig de afschrijvingstermijn van het gebouw. De bijdrage wordt jaarlijks geïndexeerd conform de "consumentenprijsindexcijfers (CPI) alle huishoudens" van het CBS. Alleen in uitzonderlijke gevallen kan hiervan onder nader te bepalen voorwaarden worden afgeweken. 4. uit de exploitatie wordt een bestemmingsreserve gecreëerd voor onderhoud van het gebouw. In de exploitatie van het Dierenwelzijnscentrum is rekening gehouden met de vorming van een reserve / voorziening voor het onderhoud het gebouw, zo bevestigt de Dierenbescherming in haar brief van 16 januari 2012. Met de Dierenbescherming worden overeenkomsten aangegaan om de wettelijke taken uit te voeren voor een periode van 25 jaar. Zekerheid over onderhoud van het gebouw ligt verder ook opgesloten in de nog te vestigen hypotheekakte. 2.
Financieel dekkingsvoorstel Het Besluit Begroting en Verantwoording biedt conform artikel 61 de mogelijkheid bijdragen aan activa in eigendom van derden (in dit geval de bijdrage ad € 77.964,38 aan de nieuwbouw van een dierenasiel (dierenwelzijnscentrum) van de Dierenbescherming en Stichting Eugene Gèbhard) te activeren (onder de financiële vaste activa). Uitgaande van een afschrijvingstermijn van 25 jaar (gebaseerd op de nota's waarderen en afschrijven van de voormalige gemeenten Eijsden en Margraten en de concept-nota waarderen en afschrijven van de gemeente Eijsden-Margraten) betekent dit gedurende 25 jaar een jaarlijkse last van circa € 6.000,-. Voorgesteld wordt dekking voor de kapitaallasten te zoeken binnen de reguliere begroting. Concreet wordt voorgesteld de reguliere (structurele) begrotingspost gemeentelijke bijdrage aan het Gebiedsbureau Platteland in Uitvoering Maastricht en Mergelland ad € 28.000,- te verlagen met circa € 6.000,- (verlaging ter grootte van kapitaallasten) en op die manier in dekking te voorzien voor de kapitaallasten bijdrage nieuwbouw dierenasiel. Aangezien de bestuurlijke samenwerking in het Gebiedsbureau Platteland in Uitvoering Maastricht en Mergelland is beëindigd is het mogelijk dit budget in te zetten als dekkingsmiddel. Via de bijgevoegde begrotingswijziging inclusief kredietbesluit kunnen de hiervoor genoemde mutaties worden verwerkt in de begroting 2012 en meerjarig.
Planning, uitvoering en evaluatie Gelet op bovenstaande wordt voorgesteld: 1.
2.
3. 4.
5.
6.
Eenmalig een investeringsbijdrage van € 77.964,38 beschikbaar te stellen, ten behoeve van de realisatie van een nieuw dierenwelzijnscentrum. Hiertoe wordt een hypothecair recht met een duur van 25 jaar gevestigd. In dekking voor de kapitaallasten ad circa € 6.000,- (van de geactiveerde bijdrage aan de realisatie van een nieuw dierenwelzijnscentrum) te voorzien door aframing van de begrotingspost gemeentelijke bijdrage aan het Gebiedsbureau Platteland in Uitvoering Maastricht en Mergelland. In te stemmen met de bijgevoegde concept-begrotingswijziging + concept-kredietbesluit. Het na realisatie van het regionaal opvangcentrum afnemen van diensten voor de opvang van honden en katten, met Dierenbescherming Limburg, eveneens voor de duur van 25 jaar. De bijdrage in de exploitatie wordt voor de komende 25 jaar vastgesteld. Dit overeenkomstig de afschrijvingstermijn van het gebouw. De bijdrage wordt jaarlijks geïndexeerd conform de CBS consumentenprijsindexcijfers. In de exploitatie van het Dierenwelzijnscentrum wordt rekening gehouden met de
7.
vorming van een reserve / voorziening voor het onderhoud van het gebouw. Ons college op te dragen alle hiertoe benodigde overeenkomsten met de Dierenbescherming aan te gaan.
Voor de volledigheid wordt opgemerkt dat de burgemeester in het kader van de overdracht van wettelijke taken op grond van het Burgerlijk Wetboek een overdrachtsovereenkomst tekent met de Dierenbescherming. Daarnaast zullen ter uitvoering van uw besluit een investeringsovereenkomst en een samenwerkingsovereenkomst met de Dierenbescherming Limburg door ons college worden aangegaan.
8.
Communicatie De Dierenbescherming zal worden geïnformeerd.
Burgemeester en wethouders van Eijsden-Margraten, De secretaris, De burgemeester,
Drs. H.J.M. van Dijk
D.A.M. Akkermans
Bijlagen: - Brief van Dierenbescherming Limburg aan burgemeester Akkermans d.d. 16 januari 2012; - Concept raadsbesluit - Concept begrotingswijziging + concept kredietbesluit
eijsden-margraten RAADSBESLUIT
De Raad van de gemeente Eijsden-Margraten; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders; gelet op het advies van de raadscommissie Inwonerszaken met name ten aanzien van investeringsbegroting van het dierenbeschermingscentrum, naar aanleiding van de presentatie door de Dierenbescherming;
Besluit:
1.
2.
3. 4. 5.
6. 7.
Eenmalig een investeringsbijdrage van € 77.964,38 beschikbaar te stellen, ten behoeve van de realisatie van een nieuw dierenbeschermingscentrum. Hiertoe wordteen hypothecair recht met een duur van 25 jaar gevestigd. In dekking voor de kapitaallasten ad circa € 6.000,- (van de geactiveerde bijdrage aan de realisatie van een nieuw dierenbeschermingscentrum) te voorzien door aframing van de begrotingspost gemeentelijke bijdrage aan het Gebiedsbureau Platteland in Uitvoering Maastricht en Mergelland. In te stemmen met de bijgevoegde concept-begrotingswijziging + concept-kredietbesluit. Het na realisatie van het regionaal opvangcentrum afnemen van diensten voor de opvang van honden en katten, met Dierenbescherming Limburg, eveneens voor de duur van 25 jaar. De bijdrage in de exploitatie wordt voor de komende 25 jaar vastgesteld. Dit overeenkomstig de afschrijvingstermijn van het gebouw. De bijdrage wordt jaarlijks geïndexeerd conform de CBS consumentenprijsindexcijfers. In de exploitatie van het dierenbeschermingscentrum wordt rekening gehouden met de vorming van een reserve / voorziening voor het onderhoud van het gebouw. Het college op te dragen alle hiertoe benodigde overeenkomsten met de Dierenbescherming aan te gaan.
Aldus besloten in de openbare vergadering van 14 februari 2012
e griffier
M.G.A.J.T. Verbeet
rzitter,