NVvP-Nieuwsbrief ISSN nummer 1568-4237 nr. 78, december 2012
Fundamenteel Woord van de voorzitter
Kernpunten De NVvP-voorzittershamer is van eigenaar verwisseld: tijdens de recente ALV heeft Paul Sipos afscheid genomen als voorzitter en heb ik deze functie van hem overgenomen. Een woord van dank is absoluut op zijn plaats: met zijn voorzitterschap heeft Paul een belangrijke bijdrage geleverd aan de parodontologie. Eén van zijn speerpunten was het opnieuw onder de aandacht brengen van de DPSI-score en dat is hem prima gelukt. Ook bestuurslid Marion Seuntjens heeft het NVvP-bestuur verlaten, nadat zij haar functie diverse jaren met enthousiasme en een kwalitatieve inbreng heeft ingevuld. Marion’s plek is ingenomen door Pascale Hemelrijk en daarmee blijft de vertegenwoordiging van de mondhygiënist in ons bestuur geborgd. Paul en Marion: bedankt voor jullie inzet! Als nieuwe voorzitter tref ik vele relevante aandachtspunten op mijn lijst. Allereerst de tariefstructuur en de prestatielijsten, een onderwerp dat het afgelopen jaar voor veel hectiek zorgde.
lifestylefactoren daarbij. Wetenschappelijk bewezen inzichten
In 2013 wordt opnieuw bekeken wàt de tariefstructuur voor 2014
waarvan we tevens zorgverzekeraars en overheid moeten
wordt, hierover buigen wij ons als vereniging natuurlijk
overtuigen. De duurzaamheid van de behandeling plus de
zorgvuldig. De NVvP Paroprescommissie speelt daarbij een
impact hiervan op de algemene gezondheid moeten meer
belangrijke rol, u hoort hier het komende jaar beslist meer over.
centraal komen te staan en een goed onderbouwd
Verderop in deze ‘Fundamenteel’ leest u over een andere
paroprotocol is hierbij onmisbaar.
NVVP-commissie, in een artikel waarin Harry Hamming vertelt
Daarnaast richt ons bestuur zich de komende jaren op het
over het onderzoek dat de commissie Mankrachtplanning
verbeteren van de NVvP-organisatiestructuur - waarbij we
uitgevoerd heeft. Ook in Europees verband wordt hiernaar
vooral jonge tandartsen en studenten meer bij de NVvP willen
gekeken, waarbij het parodontologieonderwijs en -onder-
betrekken – en willen we oude én nieuwe contacten
zoek alsook de prevalentie van parodontitis in kaart worden
bevorderen, onder andere met de VMTI. En dan heb ik de
gebracht.
steeds belangrijker wordende plaats van de implantologie nog
In het visiestuk NVvP 2012-2017, dat we net hebben
niet eens genoemd! U begrijpt het: uitdagingen genoeg,
geschreven, staan diverse andere kernpunten. Zoals
waar ik mij graag voor inzet.
kennisoverdracht via congressen, PAOT en studentenonderwijs
Rest mij nog om u allen prettige Kerstdagen en een goed 2013
maar ook méér patiëntencommunicatie: de tijd is immers rijp
te wensen!
om het grote publiek te informeren over de risico’s van parodontitis voor de algemene gezondheid en de rol van
Monique Danser, voorzitter NVvP-bestuur
nr. 78 • Fundamenteel
1
NVvP Nieuwsbrief / Nummer 78
Abstract
..............................................................................................................................................................................................................................
Colofon
Inhoudsopgave:
NVvP-Nieuwsbrief
In deze NVvP-Nieuwsbrief treft u onder andere
ISSN nummer 1568-4237 nr. 78, december 2012
De invloed van angst op pijnperceptie bij parodontale en implantologische chirurgie.
de volgende onderwerpen aan:
Dit Abstract is verzorgd door Jeroen Craandijk, parodontoloog NVvP te Leiden
Secretariaat, ledenadministratie + bestellen folders: Postbus 34
Abstract
3
Angst voor tandheelkundige behandelingen komt voor bij tot
werd gebruik gemaakt van een visuele analoge schaal (VAS).
1633 ZG Avenhorn
wel 50% van de algemene populatie. Het vooruitzicht van
De eerste vraag betrof een beoordeling van de chirurgische
telefoon: 0229-540148
chirurgie is een sterke angstveroorzakende stimulus. Het
procedure (met een schaal van ‘geen probleem’ tot ‘een heel
overgrote deel (71%) van de patiënten voor parodontale
slechte ervaring’). Bij de tweede vraag werd de patiënten
chirurgie zegt vrees en angst voor de afspraken te hebben en
gevraagd hoe nerveus zij waren voor de procedure. Tenslotte
beschrijft zichzelf als zeer angstig. Hoge niveaus van angst
werd gevraagd welke van de 25 opgesomde mogelijke
voorafgaand aan behandeling zijn gerapporteerd voor pijn
ervaringen zij onplezierig vonden tijdens de procedure.
tijdens de initiële behandeling en na parodontale chirurgie.
De reproduceerbaarheid van de test en de intrapatiënt
Soms is de pijn die verwacht wordt groter dan de pijn die
responsvariatie werden vastgesteld bij een subgroep.
telefax: 0229-543467 E-mail:
[email protected] Website: www.nvvp.org Voor correspondentie aangaande het Consilium Parodontologicum, aanvragen erkenning parodontoloog etc: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313
Oproep NVvP – Oral B®-Preventieprijs Terugblik NVvP-najaarscongres Nieuwe NVvP-voorzitter Monique Danser
4 5 7
ervaren wordt. De pijnbeleving kan worden beïnvloed door
Commissie Mankrachtplanning
analgetica, placebo’s, hypnose, empathie van de behandelaar,
Resultaten
afleiding, slechte stemming en de emotionele staat van de
De VAS-reproduceerbaarheid bij een subgroep van
patiënt. Veel maatregelen, zoals het bieden van een
5 mannen en 10 vrouwen toonde een hoog niveau van
behandelomgeving die de angst reduceert, de stemming
associatie tussen herhaalde metingen (r=0.81) bij de eerste en
verbetert en de aandacht afleidt, worden al door tandartsen
de tweede chirurgie.
aangeboden. Verwacht wordt dat het geven van preoperatieve
De gemiddelde angstscore bij de eerste chirurgie en de tweede
informatie (over de te verwachte sensaties en de volgorde van
chirurgie had tevens een hoog associatieniveau van r=0.77.
de procedures) de angstgerelateerde toename van pijn zal
Tussen parodontale- en implantologische chirurgie was geen
verminderen. Er is weinig bekend over de invloed van preopera-
significant verschil in perceptie. De preoperatieve angst was
tieve angst op de beleving van parodontale en implanto-
wel significant verschillend tussen implantologie- en parodonto-
logische chirurgie. In dit onderzoek is onderzocht wélke
logiepatiënten. Dit bleek te herleiden tot patiënten die voor het
Kent u projecten voor de
aspecten van parodontale en implantologische chirurgie als
eerst implantaatchirurgie ondergingen. Binnen een subanalyse
pijnlijk worden ervaren en welk effect preoperatieve angst heeft
van patiënten die voor het eerst chirurgie ondergingen, was
stichting NVvP?
op de perceptie van deze chirurgische procedures.
er geen verschil meer tussen de implantologie- en parodonto-
presenteert toekomstvisie
8
Email:
[email protected] Redactie: Hankie Bulthuis – Jeroen Craandijk – SACHA tekst & pr Vormgeving: Aat Doek bno Basisontwerp: PeterVanPeetzen bv Mission Statements NVvP • De Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) is een wetenschappelijke organisatie van tandheelkundige
Column Otto Nelemans Kunt u iets voor ons doen? Case Presentation
Agenda
9 9 10
12 13
zorgverleners. • De NVvP streeft naar algemene erkenning van het inzicht
Informatie van onze sponsors
14
logiegroep. Fardal Ø & McCulloch CA, Impact of anxiety on pain perception
Tussen mannen en vrouwen was er geen verschil bij de
associated with periodontal and implant surgery in a private
gemiddelde pijnperceptiescores (respectievelijk 6.4 ± 13.0 en
practice. J Periodontol 2012; 83:1079-1085
12.7 ±19.2; P>0,2), maar wel bij de gemiddelde angstscores. Deze was bij vrouwen hoger (25.9 ± 33.0) dan bij mannen
Materiaal & Methode
(11.1 ± 33.0; P=0.04).
heelkundige implantaten deel zijn van/horen bij een goede
Deze prospectieve studie betrof 102 patiënten, ingeroosterd
Er was in de scores geen verschil tussen rokers en niet-rokers.
algemene gezondheid en de basis vormen voor duurzame
voor parodontale of implantologische chirurgie in een Noorse
Ook werden er geen verschillen gevonden tussen de eerste,
tandheelkundige zorg.
verwijspraktijk. De parodontale groep bestond uit 91 patiënten
tweede en derde/vierde keer chirurgiepatiënten.
(gem. leeftijd 56.2 ±9.6 jaar, range 30-80 jaar) en de
Twee subgroepen van 11 patiënten met de laagste (0) of de
implantologische groep bestond uit 11 patiënten (gem. leeftijd
hoogste (>67) scores van preoperatieve angst werden
54.6 ±16.8 jaar, range 26-79 jaar) met gemiddeld 2.2 ±1.3
vergeleken. De gemiddelde angstscore voor de ‘hoge angst’-
medische zorgverleners bij het verkrijgen van kennis op het
implantaat per patiënt. De parodontale chirurgie bestond uit
groep was 85.2 ±8.3 (range 73-100) en de gemiddelde
gebied van de parodontologie en peri-implantologie.
Modified Widman flaps, de implantologie uit crestale flaps.
pijnperceptiescore bedroeg 20.5± 25.6 (range 2-87). De
De preoperatieve angst en ervaringen werden geïnventariseerd
gemiddelde angstscore voor de ‘lage angst’-groep was 0
tijdens een interview. Pas na de chirurgie werden de patiënten
(alle waarden 0) en de gemiddelde pijnperceptiescore was met
geïnformeerd over de vragenlijst en werd hen gevraagd om
0.45 ± 1 (range 2-3) significant lager (P<0.001) dan bij de hoge
deze in te vullen. Om de pijn- en angstperceptie in te schatten,
angstgroep.
dat gezonde weefsels rond tanden, kiezen en tand-
• De NVvP spant zich ervoor in noodzakelijke parodontale en peri-implantaire zorg voor iedereen toegankelijk te maken. • De NVvP ondersteunt tandheelkundige en andere
2 NVvP. Gezond fundament 2 NVvP. Het gezond fundament.
nr 78 • Fundamenteel
3
Abstract / Oproep
Discussie Bij deze prospectieve studie, uitgevoerd in een verwijspraktijk, blijkt uit VAS-metingen dat patiënten met een hoge
NVvP Najaarscongres
EFP Nieuws / NVvP-bestuur
NVvP najaarscongres: Op de praktijk overgang: van wetenschap naar België - Nederland
EFP Nieuws
angstbeleving meer pijn ervaren dan patiënten met een lage angstbeleving. Vrouwen hadden een hogere preoperatieve angstscore, maar ervaren evenveel (of even weinig) pijn als de mannen. Ook hadden patiënten in het algemeen meer angst
Op 23 november 2012 vond in Utrecht het najaarscongres “Op de overgang: België-Nederland” plaats.
voor implantologie dan voor parodontale chirurgie, maar de pijnbeleving was voor beide chirurgiebehandelingen gelijk.
De kersverse NVvP-voorzitter, Monique Danser, opende het congres, waarna moderator Erik Meijer een korte
Dat patiënten meer angst hebben voor implantologie in deze
introductie gaf. De grensovergang tussen België en Nederland werd aangehaald en de overgang van
groep kan verklaard worden doordat zij deze chirurgie voor de
wetenschappelijk onderzoek richting toepassing in de algemene praktijk als einddoel werd benadrukt.
eerste keer ondergingen. De onderzoekers staan nog stil bij het gebruik van de VAS; er zijn in de sociale wetenschappen betere methoden. Omdat dit onderzoek in een verwijspraktijk is uitgevoerd, is echter gekozen voor de eenvoudiger VAS. Dat betekent wel dat, op basis van bovenstaande uitkomsten, de VAS goed gebruikt kan worden in de praktijk om patiënten te identificeren die meer angst ervaren voorafgaand aan een chirurgische procedure, zodat zij gerichte ondersteuning kunnen krijgen door de behandelend tandarts.
Zó boeiend is de website! Op 25 juli 2012 hebben alle deelnemers aan Europerio 7 in Wenen een mail (van
[email protected]) ontvangen met daarin de inlogcode op de EFP website (http://www.efp.net/europerio/europerio7/index.html) waarop een zeer grote hoeveelheid presentaties van het internationale
Van l.n.r.: de sprekers Marc Quirijnen, Hugo de Bruyn, Jan Cosyn, Wim Teughels en Paul Lambrechts.
congres terug te zien is. Dit is een redelijk unieke gelegenheid. Het bezoeken van de website is dan ook beslist aan te raden.
Oproep kandidaten voor de NVvP – Oral B®Preventieprijs De NVvP Oral-B Preventieprijs is ingesteld door de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) met de bedoeling om mondhygiënisten te stimuleren zich in te zetten voor het vakgebied van de mondhygiëne en/of het werkterrein van de mondhygiënist. De prijs, die door de firma Oral B® ter beschikking wordt gesteld, wordt 1 x per 2 jaar uitgereikt. Voor de prijs, ten bedrage van € 900,- komen in aanmerking in Nederland werkzame mondhygiënisten die zich in de afgelopen 2 jaar uitzonderlijk hebben onderscheiden met betrekking tot bovenstaande doelstelling. Elke mondhygiënist die denkt dat hij/zij of een ander voor de prijs in aanmerking komt, kan zich aanmelden of iemand voordragen door een uitgebreide motivatie in te zenden vóór 1 maart 2013 naar het Bestuur van de NVvP, Postbus 34, 1633 ZG Avenhorn. De prijs wordt uitgereikt tijdens het Voorjaarscongres van de NVvP op 19 april 2013 in het MediaPlaza van de Jaarbeurs te Utrecht. 4
NVvP. Gezond fundament
Met name omdat het vanwege het volbezette programma onmogelijk was om alle voordrachten te volgen. Met deze hoge graad van dienstverlening heeft de EFP alvast de toon gezet voor Europerio 8 in Londen: 3-6 juni 2015. Zet die datum maar alvast in de agenda! Paul Sipos, EFP-afgevaardigde Van l.n.r.: de moderne zaal van het Media Plaza, lid van verdienste Leo Kroon en de NVvP Oral-B® onderzoeksprijswinnaar Sergio Bizzarro geflankeerd door links: prof. dr. Wout Beertsen en rechts Monique Danser en Joyce Baart van Oral B®.
NVvP-bestuur gewijzigd
Op het hoofdpodium gaf prof. dr. Marc Quirijnen in een futuristische
een ’pumping effect’: de microbiële componenten zorgen voor
setting op vier schermen een aftrap om de overgang van betand naar
een inflammatoir celinfiltraat met bijbehorend botverlies.
onbetand in microbiële zin uit de doeken te doen. In een duidelijk
Door aanpassing van de implantaat- en abutmentconfiguratie
betoog werd getoond dat, ondanks de verwijdering van
kan de fysiologische botremodelling worden aangestuurd.
gebitselementen, de paro-pathogenen kunnen resideren in de
Bij implanto-logische therapie dient deze botresorptie in de
Met het vertrek van Paul Sipos (voorzitter) en Marion Seuntjens
mondholte. Bij implantologische vervolgtherapie is derhalve
behandelplanning te worden meegenomen.
(assessor) en de komst van Monique Danser plus Pascale Hemelrijk
rekolonisatie een gegeven waarmee rekening gehouden moet
heeft het NVvP-bestuur een nieuwe samenstelling gekregen.
worden bij de indicatiestelling en nazorg van implantaatpatiënten.
In de prijzen
Deze ziet er thans als volgt uit:
Partieel dentate patiënten of patiënten met een parodontaal
Vervolgens reikte prof. dr. Wouter Beertsen de NVvP Oral-B®
verleden laten in deze een groter risico zien op implantaatverlies;
onderzoeksprijs uit aan Sergio Bizzarro, parodontoloog NVvP en
nazorg is dan ook bij hen van groot belang.
tevens promovendus aan ACTA. Bizzarro ontving deze prijs voor
Dr. Monique M. Danser
- voorzitter
Dr. Erik J. Blom
- secretaris
Pieter W. van Elsas
- penningmeester
‘Pumpimg effect’
Pascale Hemelrijk
- assessor
Met een duopresentatie van prof. dr. Hugo De Bruyn en prof. dr. Jan
Johan H.P. Cossé
- assessor
zijn onderzoek uit 2010 waarin hij heeft laten zien dat infectie met A.a. kan leiden tot een verhoogde protrombotische status.
Cosijn werd de implantaat/abutment-overgang en het effect op het
Leo Kroon werd benoemd tot NVvP-lid van verdienste voor zijn
Prof. dr. Fridus A. van der Weijden - assessor
peri-implantaire weefsel besproken.
inzet in de parodontologie, zoals het meewerken aan de
Dr. Mark F. Timmerman
- assessor en congrescoördinator
Deze zogenoemde microgap is een niche voor bacteriën en creëert
verschillende parodontologiefolders en het geven van cursussen.
Paul M. Sipos
- EFP-representative
nr 78 • Fundamenteel 5
Cervicale wortelresorptie Na de lunch liet prof. dr. Dent. Paul Lambrechts, onder andere met mooie filmpjes van CBCT-opnames, zien hoe ver cervicale wortelresorptie kan zijn gevorderd. Het wortelkanaal wordt beschermd dankzij de pericanalair resorption ressistant sheet (PRRS) en het element blijft vitaal. Ook de ‘port of entrance’, daar waar de resorptie is begonnen, was goed zichtbaar. Als het dentine niet wordt beschermd door cement, bijvoorbeeld bij beschadiging na orthodontische
Interview / Monique Danser
115 e ALV
NVvP Najaarscongres
115e ALV: de highlights Op 23 november 2012, de ochtend voorafgaande aan het NVvPnajaarscongres, vond een goed bezochte Algemene Leden Vergadering plaats. Onderwerpen als contributieverhoging, bestuurswisselingen en studentleden kwamen aan bod. De voorzitter opende met twee heuglijke mededelingen: ten eerste de felicitaties voor het 25-jarig bestaan van het Consilium Parodontologicum en ten tweede felicitaties voor professor Edwin Winkel aangaande zijn hoogleraarschap in de speciële parorondontologie en in het bijzonder Halitose.
Nieuwe NVvP-voorzitter Monique Danser:
‘Ik zoek meerdere dimensies in mijn werk’
behandeling of extractie van het buurelement, kan in combinatie met plaque en tandsteen cervicale
Prestatiecodes en begroting
wortelresorptie optreden, waarbij de osteoclasten uit
Voorzitter Sipos gaf vervolgens een weergave van de bestuursactiviteiten in 2012. Enerzijds was daar de negatieve ervaring met het afblazen van de prestatiecodes, een aandachtspunt waar de Paroprescommissie zoveel tijd in had gestoken (deze commissie is inmiddels al weer zeer actief bezig voor de overgang naar UPTstructuur). Anderzijds was er een zeer goed bezocht Europerio 7 in Wenen met een geanimeerde Hollandse avond. Daarnaast werd in 2012 gewerkt aan verdere doorvoering van de nieuwe NVvP-huisstijl. De penningmeester liet zijn begroting zien en koppelde er een lichte contributieverhoging aan vast, een gevolg van de toegenomen kosten. Het bestuur stond verder stil bij de nieuwe benoemingen en verlenging van de Parodontologen erkend door de NVvP. Ook werd aandacht besteed aan de installatie van de nieuwe leden.
het parodontaal ligament de wortel resorberen. In niet te ver gevorderde gevallen kan dit worden behandeld door het granulatieweefsel te verwijderen en het element met adhesieve technieken te restaureren.
De rol van probiotica Prof dr. Wim Teugels bood vervolgens inzicht in hoe een overgang van een pathogene microflora naar een gezondere microflora tot stand kan komen en de rol die probiotica hierin kunnen spelen. Zo kunnen ze preventief werken bij antibiotica-geassocieerde diarree. Ook bij parodontale behandeling heeft onderzoek aangetoond dat probiotica een meerwaarde kunnen hebben. Tenslotte werd uitgelegd hoe deze het beste toegediend kunnen worden en waar je als behandelaar op moet letten.
Wedstrijd Als afsluiting volgde een ‘wedstrijd’ tussen Nederland en België. Marc Quirijnen en Jan Cosijn presenteerden ieder een casus en de Nederlanders Jan Jansen, Joop Steinfort en Edwin Winkel moesten per casus de diagnose achterhalen en uitleggen welke behandeling zij voorstelden. Uiteindelijk lieten de Belgen goed onderbouwde, op de wetenschap gebaseerde,
6
Bestuurswisseling Daarna vonden twee NVvP-bestuurswisselingen plaats. Mevrouw Marion Seuntjens nam na 5 jaar afscheid en gaf haar stokje door aan wederom een mondhygiënist, mevrouw Pascale Hemelrijk. Marion merkte hierbij op dat haar inbreng als mondhygiënist in het bestuur nieuw was en als welkome aanvulling is ervaren. Ook Paul Sipos nam afscheid, na twee jaar voorzitterschap heeft hij de hamer doorgegeven aan Monique Danser. De samenstelling van de besturen van de BV Diensten, Stichting NVvP en de AdHoc Geschillencommissie werd gemeld, waarna het tijd was voor de rondvraag.
Discussie Een interessante discussie ontstond over het aantal studenten dat niet alleen lid is van de NVvP, maar ook de congressen bezoekt. Alle aanwezige leden gaven aan dat ze dit aantal graag zouden zien toenemen, een mening die het bestuur alleen maar kon beamen. Het bestuur heeft dit aandachtspunt al enige tijd op de agenda staan en hierover een visiestuk geschreven. Bij de volgende ALV zal dit worden gepresenteerd.
Haar oma stak destijds de oceaan over om in Amerika tandheelkunde te gaan studeren. Haar opa was tandarts, net zoals haar vader. Je zou bijna zeggen dat de interesse voor tandheelkunde bij Monique Danser erfelijk bepaald is. “Ik heb de liefde voor het vak wel van mijn vader meegekregen, ja. Je bent er voor de patiënt en dat geeft me veel voldoening.” Voor Monique Danser levert het zoeken naar nieuwe dimensies in haar werk een afwisselende loopbaan met telkens nieuwe energie op. De parodontologie is daarbij de rode draad. Tijdens haar studie tandheelkunde aan de Universiteit van Amsterdam deed ze haar keuze-onderwijs bij Ubele van der Velden. “Hij maakte mij enthousiast voor de parodontologie en het verrichten van onderzoek,” zegt Monique. “Zijn manier van lesgeven is bijzonder boeiend en de parodontologie is natuurlijk ook een zeer interessant aandachtsgebied. Het is de basis van de tandheelkunde, een vakgebied waarin we nog heel veel kunnen bereiken.”
Combineren Na haar afstuderen in 1988 werkte Monique bij de afdeling Parodontologie van het ACTA en daarnaast in de algemene praktijk van haar vader. Daarnaast verrichtte ze diverse onderzoeken voor de industrie (o.a. tandenborstels en spoeldranken) en promoveerde ze 1996 op het proefschrift ‘The prevalence of periodontal bacteria colonizing the oral mucous membranes’. Nadat ze in 2001 stopte
behandelplannen zien. De strijdbijl kon uiteindelijk
met algemene tandheelkunde, startte Monique de MSc-opleiding
worden begraven tijdens de afsluitende borrel.
Parodontologie. Deze rondde ze in 2005 af, in 2007 werd ze
Criterium
Parallel aan het hoofdprogramma konden preventie-
erkend door de NVvP en sinds 2008 bekleedt Monique de functie
Over haar aandachtspunten in deze nieuwe functie heeft u al
assistenten en andere geïnteresseerden een eigen
van hoofd Patiëntenzorg afdeling Parodontologie aan het ACTA.
kunnen lezen in het editorial op de voorpagina van deze
programma bewonderen.
‘Ik hou van mensen en wil het contact met de patiënt ook niet
Fundamenteel. Wat wil Monique tot slot nog over zichzelf privé
Hierin werd een praktisch uitvoering van de thema’s
missen. Maar daarnaast wil ik mijn werk wel steeds een andere
kwijt? “Ik ben getrouwd, heb twee studerende dochters en hou
uit het hoofdprogramma naar voren gebracht.
invulling geven. Dus combineer ik patiëntenbehandeling met
van sporten, koken, lezen, uit eten gaan en reizen. Bij alles wat
Kortom: een geslaagde en leerzame dag.
onderwijs, onderzoek en management. Daarbij komt nu dus ook
ik doe, hanteer ik één belangrijk criterium: heb ik er plezier in?
het NVvP-voorzitterschap, een nieuwe functie waarmee ik de
Als dat niet zo is, stop ik ermee. Zo blijf ik enthousiast en
Thijs de Jong en Jeroen Zweers
parodontologie weer vanuit een andere invalshoek kan
betrokken.”
MSc-opleiding Parodontologie Acta, Amsterdam
benaderen. Een prettige uitdaging.”
NVvP. Gezond fundament
Het bestuur in de nieuwe samenstelling: v.l.n.r. Dr. Mark F. Timmerman, Dr. Erik J. Blom, Dr. Monique M. Danser, Pieter W. van Elsas, Prof. dr. Fridus A. van der Weijden, Johan H.P. Cossé en Pascale Hemelrijk.
nr 78 • Fundamenteel
7
Mankrachtplanning
Oproep / Edwin Winkel hoogleraar
NVvP-commissie Mankrachtplanning voorspelt:
Kunt u iets voor ons doen?
‘De periode vanaf 2019 wordt cruciaal’ “Veel van de huidige parodontologen stoppen de komende jaren met hun praktijkvoering. Het wordt een
Uit de pocket Op zoek naar de verloren tijd
De kracht van onze vereniging schuilt met name in de talloze vrijwilligers die zich voor de NVvP hebben ingezet of dat nog steeds doen. Velen van
Opr
oep
hen nemen zitting in diverse
!
commissies en hun inzet vormt een onmisbaar fundament voor
bijzondere uitdaging om die mensen te vervangen,” stelt de NVvP-commissie Mankrachtplanning. In opdracht
de NVvP, om maar eens in toepasselijke
van de NVvP onderzocht deze commissie de te verwachten behoefte aan parodontologen in de komende
commissies kunnen volop ondersteuning
vijftien jaar. Prangende vraag: gaat het lukken om minimaal 45 mensen opgeleid te krijgen?
terminologie te blijven. En met name die gebruiken. Kunt of wilt ú daarin misschien iets voor ons betekenen? Uw bijdrage hoeft niet veel tijd te kosten en u levert een essentiële bijdrage
Al eerder onderzocht een commissie Mankrachtplanning de
tien mensen opgeleid moeten krijgen tot parodontoloog en deze
te verwachten behoefte aan parodontologen. Dat gebeurde in
de erkenningprocedure moeten laten doorlopen.”
2000 en het rapport dat destijds hierover werd uitbracht, voorspelde een tekort aan parodontologen in 2010. “Die aan-
Uitdaging
name is door allerlei onverwachte factoren niet uitgekomen,”
Vanaf 2019 gaat het er echt om spannen, meent de commissie
stelt parodontoloog Harry Hamming. “Eén van de redenen
Mankrachtplanning. Harry: “Vanaf dat jaar moeten er tot en met
hiervoor is dat veel buitenlandse tandartsen, die in ons land
2029 zo’n vijfendertig parodontologen NVvP worden vervangen,
hun postgraduate opleiding in de parodontologie volgden,
dat wordt een cruciale periode. We hebben nu immers slechts één
niet naar hun vaderland terugkeerden terwijl dat wel de
postgraduate opleiding aan het ACTA en het opleiden van zo veel
verwachting was. Ook parodontologen die elders waren
parodontologen wordt een bijzondere uitdaging.”
aan de bloei van onze vereniging. We willen onze vereniging graag verder laten groeien. En zijn daarvoor op zoek naar mensen die goede ideeën hebben om dit streven te realiseren. Heeft u suggesties en wilt u iets voor de NVvP betekenen? Neemt u dan contact op met ons secretariaat. Uw hulp wordt zeer gewaardeerd!
opgeleid, hebben zich in ons land gevestigd. Daarmee lijken we nu prima te kunnen voldoen aan de parodontale zorgvraag.
Voortdurend alert blijven
Maar hoe staan we er over tien of vijftien jaar voor? Die vraag
Twee relevante vragen bij dit alles zijn: moeten we vasthouden aan
bleek aanleiding voor een nieuw onderzoek.”
het huidige aantal van vijfentachtig parodontologen? En welke
Column
aspecten vormen nu onzekere factor? Harry: “Over deze vragen
Verwachting tot 2019
zullen de opleiding aan het ACTA én het NVvP-bestuur zich de
En dat onderzoek werd onlangs in opdracht van het NVvP-
komende tijd zeker moeten gaan buigen. De toename van
bestuur uitgevoerd door de huidige commissie Mankracht-
peri-implantitis bijvoorbeeld kan een grote invloed hebben op het
planning, bestaande uit de parodontologen Harry Hamming,
werk van de parodontoloog. Moeten we hierop anticiperen door
Jurgen Reiker en Fridus van der Weijden. Zij analyseerden de
meer parodontologen op te leiden? En hoeveel parodontologen
jaarverslagen van de in Nederland werkzame parodonto-
komen er in de nabije toekomst nog uit het buitenland naar
logen NVvP. “Natuurlijk hebben we hen daar toestemming voor
Nederland? Een ander aspect betreft de opleiding zelf: een
gevraagd en van de vijfentachtig jaarverslagen hebben we er
kostbare zaak. De drie jaar durende fulltime opleiding kost nu
éénenzeventig kunnen gebruiken,” zegt Harry. “Hierbij hebben
€ 18000,- per jaar en het verwerven van inkomsten gedurende
Groningen is een hoogleraar in de parodontolgie
we eerst gekeken naar de leeftijdsopbouw van deze
die periode is zo goed als onmogelijk door de overvolle inhoud van
rijker: op 1 november j.l. is dr. Edwin Winkel
parodontologen. Wat blijkt: twintig collega’s zijn nu vijfenvijftig
het programma. Je kunt je dus afvragen of tandartsen hier in de
benoemd tot bijzonder hoogleraar Speciële
jaar en ouder. Volgens verwachting stoppen zij rond hun
toekomst in willen of kunnen investeren.
parodontologie, i.h.b. halitose (Extended
vijfenzestigste jaar met werken. Een tiental parodontologen is
Al deze factoren vereisen dat we voortdurend alert blijven. Ons
Competencies in Periodontology, especially
nu in opleiding danwel bezig met de erkenningsprocedure. Per
rapport is daartoe een signaal, zowel naar het NVvP-bestuur
Halitosis). In de volgende Fundamenteel volgt een
saldo betekent dit dus dat we de komende zeven jaar minimaal
alsook naar de opleiding Parodontologie in ons land.”
interview met Winkel. Proficiat!
Dr. Edwin Winkel benoemd tot hoogleraar
Het afgelopen jaar zijn er voor onze deur drie grote kastanjebomen van elk ruim honderd jaar oud door de gemeentelijke plantsoenendienst gesloopt. Twee andere zullen volgen. Plotseling is het moment daar dat bomen, die er voor ons gevoel altijd zouden blijven staan, weg zijn. Er is ons beloofd dat er voor vervanging zal worden gezorgd. Maar ja, het duurt gauw zo’n vijfentwintig jaar voordat er weer van woudreuzen sprake is. Ik vraag mij af op welke gronden de beslissing tot elimineren juist op het gekozen moment genomen is. Ziekte, gevaar voor omvallen, risico van verspreiding van de ziekte? In elke geval kon de buurt niets anders dan accepteren van de vantevoren aangekondigde oekaze.“Onherroepelijke beslissingen worden alleen maar genomen op grond van voorbijgaande gemoedsgesteldheid.” Deze uitspraak is van Marcel Proust. Ja, ja, ik lees mijn klassieken. Ik weet niet hoe dat bij anderen werkt, maar bij mij leidt dit soort zinnen altijd tot concentratieverlies bij het doorlezen. Terug naar die zin dan maar weer, omdat ik vrijwel altijd begin te controleren of de betekenis ook op mij van toepassing is. Ik kan dan beter maar even stoppen met lezen, want er schiet dan van alles door mijn hoofd. Wanneer er sprake is van een zwaarwegend beslismoment waarop ik eigenlijk op mijn best moet zijn, kwam en kom ik vaak uit bij beslissingen die ik genomen heb gedurende mijn professionele loopbaan. Mogelijk herkent u dit. Of eigenlijk: hopelijk herkent u dit. Dit in het kader van het al of niet spijt hebben van genomen of niet genomen beslissingen in het verleden. Het hebben van scrupules is een goede eigenschap. Het meest onherroepelijk is de tandheelkundige extractie natuurlijk, want eruit is nu eenmaal eruit. Gebitselementen die vaak al een leven lang mee zijn gegaan, laten plotseling een leegte achter die, gezien het grote aantal symposia, congressen etc., op vele manieren kan worden opgevuld. De beslissing te extraheren wordt vaak vanuit parodontaal therapeutische overwegingen genomen. Er wordt daarbij voornamelijk vooruit gekeken. Implantologen extraheren sneller, parodontologen vechten voor elke radix. De al jaren behandelende tandarts neigt ook naar handhaven. Immers, hij kent de mond al jaren en wordt daarbij sneller geplaagd door de dreiging van het slecht nieuwsbericht dat hij de patiënt moet brengen of ervaart het succes van zijn gedoogbeleid. Hier speelt de voorbijgaande gemoedsgesteldheid van Proust een rol. Hij heeft dus gelijk. Gevoegd bij een matige mondhygiëne en mogelijk supervised neglect kunnen we bij onze grote schrijvers terecht. Ik pleit daarom dan ook met klem bij het nemen van de beslissing tot extractie altijd te bedenken dat een goede kennis van de behandelhistorie, en overleg met degenen die daar verantwoordelijk voor waren, van groot belang kunnen zijn. Dat schuurt tegen alle evidence based theorieën en het automatisch toepassen van protocolair werken aan. Gelukkig maar, want zodra het denken ophoudt, dreigt elke diepe pocket te leiden tot diabetes, hartklachten, vroegtijdige geboortes en ander menselijk ongemak, is mij verteld. Ik ga weer verder met mijn boek, onder een nog resterende boom, op zoek naar de verloren tijd. Otto Nelemans
8 NVvP. Gezond fundament
nr 78 • Fundamenteel
9
Case presentation / dr. Geerten-Has Tjakkes en prof. dr. Frank Abbas
Gegeneraliseerd ernstige adulte parodontitis en parodontitis apicalis
Diagnose
Per-operatief wordt het aanhechtingsverlies bevestigd en blijkt
Op basis van de klinische en röntgenologische informatie wordt
er buccaal sprake van een defect rondom de apex van de 41
de diagnose gegeneraliseerd ernstige adulte parodontitis
(fig. 5a en 5b). Het gebied wordt gedegranuleerd en er wordt
gesteld en parodontitis apicalis bij de 41.
besloten het gebied regeneratief te behandelen met behulp van glazuureiwit derivaat (Emdogain ®). Nadat de lap is
Van 2008 tot en met 2011 volgde Geerten-Has Tjakkes de
Algemene anamnese
Behandeling
voorgehecht (fig. 6), wordt PrefGel 3 minuten aangebracht en
postinitiële opleiding tot parodontoloog aan het Academisch
ASA 2 aangezien patiënt gedurende 29 jaar rookt, nu 14 sigaretten
Door het ernstige aanhechtingsverlies en de furcatieproblemen
daarna weggespoeld. Daarna wordt Emdogain ® aangebracht
Centrum voor Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) en het
(shag) per dag (20 packyears). Verder zijn er geen bijzonder-
is de prognose van de molaren (zeer) dubieus. Desondanks
en wordt de lap gesloten (fig. 7).
Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde (CTM) van
heden. Patiënt weet niet of er in zijn familie parodontale problemen
worden alle elementen (behalve de 41 buccaal en de 18) initiëel
het Universitair Medisch Centrum Groningen. Daarbij vond de
voorkomen. Hij staat vrolijk in het leven en geeft aan geen stress
parodontaal behandeld. Bij de 41 wordt een endodontische
Post-operatieve evaluatie
theoretische training voornamelijk plaats op het ACTA (o.l.v. prof.
te hebben. Wel komt hij onzeker en soms nerveus over.
behandeling uitgevoerd. Vanwege het tegenvallende resultaat
De post-operatieve evaluatie na enkele maanden laat zien dat
dr. Bruno Loos en prof. dr. Ubele van der Velden) en de klinische
van de initiële behandeling wordt besloten om de initiële fase
de parodontale conditie sterk is verbeterd, waarbij ook de
training voornamelijk in het CTM (o.l.v. prof. dr. Frank Abbas en
Tandheelkundige anamnese
te verlengen, met ondersteuning van antibiotica, waarbij wordt
plaque- en bloedingsscore laag zijn (fig. 7). Bij de 41 (met
Heleen Botterman-Foo Msc). De patiënt in deze casus-
Patiënt is ongerust over zijn mobiele onderfront en wil dit graag
geprobeerd om de mondhygiëne te verbeteren en de patiënt te
aanvankelijk botverlies voorbij de apex) is na endodontische
presentatie is behandeld tijdens de opleiding.
behouden. Verder heeft hij recent linksonder een pijnklacht gehad,
begeleiden in het stoppen met roken.
behandeling en (regeneratieve) chirurgie met Emdogain ®
die in de spoeddienst is behandeld. Hij komt tweemaal per jaar
Deze strategie leidt tot verdere verbetering in de parodontale
buccaal geen verdiepte pocket meer meetbaar (fig. 8). Ook
Patient (41 jaar) is verwezen naar de afdeling parodontologie
bij zijn tandarts. Er zijn in het verleden geen parodontale
situatie (fig. 4) en de patiënt is gestopt met roken. Er is nog
röntgenologisch is er sprake van verbetering in de loop van
van het CTM van het UMCG, nadat er door zijn nieuwe tandarts
behandelingen uitgevoerd. Patiënt gebruikt een elektrische
steeds sprake van (sterk) verdiepte pockets bij vooral de
de tijd (fig. 9, 10, 11), waarbij mesiaal de parodontaalspleet
parodontale problemen zijn geconstateerd.
tandenborstel evenals floss en tandenstokers.
molaren, die nu allemaal doorgankelijk zijn gemeten. Daarom
weer is te volgen. Er wordt voorgesteld de behandeling voort te
wordt er gekozen voor (resectieve) parodontale chirurgie,
zetten met nazorgbehandelingen (inclusief fluorideapplicaties)
Extra-oraal onderzoek
waarbij de 17, 27, 37 en 47 worden geëxtraheerd en de 16, 26,
viermaal per jaar.
Geen bijzonderheden.
36 en 36 worden getunneld. De parodontale chirurgie van het onderfront zal nader worden besproken.
dr. Geerten-Has Tjakkes en prof. dr. Frank Abbas
Intra-oraal onderzoek fig. 1 klinisch beeld bij intake
Bij het klinisch onderzoek valt de hoge restauratiegraad op.
Regeneratieve parodontale chirurgie onderfront
De mondhygiëne is slecht en er is veel rokersaanslag aanwezig
Vanwege de verdiepte pockets in het onderfront, waarbij
(fig. 1). Er zijn sterk verdiepte pockets meetbaar en de molaren zijn
de 41 ondanks endodontische behandeling nog steeds
toegankelijk of doorgankelijk. Bij de 41 is het aanhechtingsverlies
aanhechtingsverlies vertoont van 13mm, wordt dit deel
13 mm. De mobiliteitsgraad van de 31 en 41 is 2 (fig. 2).
parodontaal chirurgisch behandeld. Om primaire sluiting te
fig. 8 klinisch beeld post-operatief
kunnen waarborgen, is de lap bij de incisie niet ingekort. Röntgenologisch onderzoek Op de röntgenstatus bij intake is gegeneraliseerd ernstig (i.e. >50%) botverlies te zien. Daarbij vallen de angulaire defecten en de interradiculaire radiolucenties op. De 41 vertoont een peri-apicale radiolucentie (fig.3).
fig. 2 parodontiumstatus bij intake
fig. 3 röntgenstatus bij intake
10
NVvP. Gezond fundament
fig. 4 parodontiumstatus 2e herbeoordeling
fig. 5a per-operatief beeld 41
fig. 5b per-operatief beeld 41
fig. 6 voorgehecht onderfront
fig. 7 na Emdogain applicatie en sluiting van de lap
fig. 9 post-operatieve evaluatie
fig. 10 röntgenbeeld direct na endodontische behandeling
fig. 11 röntgenbeeld 6 maand na endodontische behandeling
fig. 12 röntgenbeeld 3.5 maand na chirurgie
nr 78 • Fundamenteel
11
Informatieve folders
Oproep / ‘Fundamenteel’ team
Website / Voorjaarscongres 2013
Congressen / Workshops
Congressen, Symposia 2013
Kent ú projecten voor de Stichting NVvP?
Haal méér uit uw lidmaatschap!
De Stichting NVvP is in het leven geroepen om
Ter opfrissing van uw kennis biedt de vereniging u tevens de keuze
parodontaal onderzoek en parodontaal onderwijs in
uit verschillende wetenschappelijke naslagwerken.
Nederland te stimuleren.
Extra aantrekkelijk: als NVvP-lid krijgt u korting op uw bestelling.
Bij de NVvP kunt u diverse informatieve folders bestellen die een waardevolle ondersteuning bij de uitoefening van uw praktijk zijn.
kunnen worden aangemeld bij het secretariaat van
Niet-lid
onze vereniging. Voor meer informatie over criteria en
Uw tandvlees krijgt een cijfer
mogelijkheden kunt u contact opnemen met het
100 stuks 200 stuks 300 stuks 500 stuks 1000 stuks
telefoon (0229) 54 01 48 of
[email protected].
Opr
oep
‘Fundamenteel’ team
23,00 40,00 51,00 75,00 130,00
Lid
Bent u op zoek naar meer informatie over 20,00 36,00 45,00 65,00 110,00
Mondverzorging: een bewuste keuze 50 stuks 100 stuks 200 stuks 300 stuks 500 stuks 1000 stuks
Websitenieuws Boeiend én nuttig
Projecten die hiervoor in aanmerking komen,
NVvP-secretariaat:
NVM Voorjaarscongres 2013 12 april 2013 NVvP Voorjaarscongres 2013 19 april 2013 NVM Najaarscongres 2013 15 november 2013 NVvP Najaarscongres 2013 22 november 2013
35,00 28,00 69,00 54,00 132,00 102,00 192,00 147,00 305,00 230,00 560,00 410,00
nieuwe bestellen, als NVvP-lid vanzelfsprekend mét korting? Of bent u op zoek naar dat ene artikeltje in een vorige Fundamenteel en heeft u de papieren versie niet meer binnen handbereik? Voor het antwoord op al deze vragen kunt u terecht op de NVvP-website. Natuurlijk treft u op de site tevens een lijst van alle parontologen in Nederland. En, handig voor uw patiënten: op de site staat eveneens veel interessante informatie over gezond en ongezond
50 stuks 100 stuks 200 stuks 300 stuks 500 stuks 1000 stuks
makkelijk toegankelijk. Nieuwsgierig? Kijk op www.nvvp.org.
Het team dat de NVvP-Nieuwsbrief ‘Fundamenteel’
samenstelt, komt jaarlijks bijeen voor een inhoudelijk
Parodontologie in de Praktijk
overleg. De laatste jaren gebeurt dat in culinaire setting,
J.P. van Hoeve (172 pag.)
60,00
40,00 79,00 152,00 232,00 360,00 710,00
45,00
Op de foto v.l.n.r.: Sacha Eikenboom (redacteur), Aat Doek (zittend, vormgever), Jeroen Craandijk
12
Alle vermelde prijzen zijn incl. BTW en exclusief verzendkosten
Startkwalificatie regeneratie van verticale bot- en furcatiedefecten 22 maart 2013, PAOT UMC St. Radboud, Nijmegen Startkwalificatie plastische parodontale chirurgie 23 maart 2013, PAOT UMC St. Radboud, Nijmegen Basiskwalificatie plastische parodontale chirurgie drie dagdelen op afspraak, PAOT UMC St. Radboud, Nijmegen
Uitgebreide kwalificatie parodontale chirurgie: een praktische en klinische cursus twaalf dagdelen verspreid over langere periode, op afspraak, PAOT UMC St. Radboud, Nijmegen
NVvP Voorjaarscongres 2013 19-04-2013 Jaarbeurs Utrecht Ultrasonic instruments: how could we do without them?
• Frank Schwarz: ‘Shedding the light’ on the surface: use of lasers!
(verantwoordelijk voor de Abstracts), Hankie Bulthuis
Bestellen kan snel en simpel via e-mail:
[email protected]
(hoofdredacteur), Marion Seuntjens (tot 23-11-2012
Bellen of faxen naar het secretariaat mag natuurlijk ook:
NVvP-bestuurslid), Pascale Hemelrijk (sinds 23-11-2012
telefoon 0229 - 540 148, fax 0229 - 543 467.
• Gregor Petersilka:
NVvP-bestuurslid) en Otto Nelemans (verantwoordelijk
De bestelling wordt zo snel mogelijk per post bij u thuis bezorgd.
Blowing the wind: air-polishing up to date!
voor de column).
Extra voordeel dus van uw NVvP-lidmaatschap!
• Søren Jepsen:
NVvP. Gezond fundament
OsImplantologie 2013 1 februari 2013, RAI Amsterdam, congresbureau Kalker
Basiskwalificatie parodontale chirurgie: een praktische en klinische cursus drie dagdelen op afspraak, PAOT UMC St. Radboud, Nijmegen
• Gregor Petersilka:
zoals begin november in Maarssen.
Cursussen, Compact Clinics, Workshops januari/maart 2013
Basiskwalificatie regeneratie van verticale bot- en furcatiedefecten drie dagdelen op afspraak, PAOT UMC St. Radboud, Nijmegen
Parodontitis 2: mondhygiëne, gebitsreiniging, flapoperatie 46,00 91,00 176,00 258,00 420,00 830,00
In onderstaande rubriek worden uitsluitend cursussen aangekondigd die relevant zijn voor de Parodontologie en Implantologie. De redactie behoudt zich het recht voor om aanmeldingen zonder opgaaf van redenen niet in deze rubriek op te nemen. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de inhoud van het aangekondigde in overeenstemming hoeft te zijn met de opvattingen of het beleid van de NVvP.
Is uw voorraad NVvP-folders bijna op en wilt u
tandvlees. De site is prettig vormgegeven en
50 stuks 100 stuks 200 stuks 300 stuks 500 stuks 1000 stuks
Voor meer informatie over internationale congressen verwijzen wij u naar de desbetreffende agenda in het Journal of Clinical Periodontology of www.efp.net
(inter)nationale parodontologiecongressen?
Parodontitis 1: mondhygiëne, gebitsreiniging 41,00 35,00 81,00 69,00 156,00 132,00 228,00 192,00 370,00 306,00 730,00 610,00
Meer informatie?
• Pia Jervøe-Storm: When the light goes on: photodynamic therapy illuminated!
Periodontal regeneration: is it possible?
Van sommige cursusaanbieders was ten tijde van publicatie van deze Fundamenteel nog geen cursusinfo 2013 beschikbaar. Voor actuele informatie verwijzen wij u naar de betreffende websites.
Meer informatie en/of aanmelden: • www.acta-de.nl • Kliniek voor Parodontologie Amsterdam, aanmelden via www.kvpa.nl of 06-48 83 6046 (uitsluitend voor informatie, niet voor aanmelding); • PAOT UMC St. Radboud Nijmegen, www.paotumcn.nl, telefoon 024-3619408 of
[email protected]; • www.dentalcoursesmondhygienisten.nl of telefoon 030-6571985 • www.laboral.info • www.mondhygienisten.nl • www.bureaukalker.nl
nr 78 • Fundamenteel
13
Informatie van onze sponsors
Sponsors
Hoofdsponsors 2012 van de NVvP
Implant Care Een innovatie in de dagelijkse verzorging van tandheelkundige implantaten Wanneer er tandheelkundige implantaten in de mond geplaatst zijn, is een goede mondverzorging extra belangrijk. Plaque en bacteriën moeten dagelijks verwijderd worden ter voorkoming van ontstekingen en botafbraak rond het implantaat (Periimplantitis). Uit studies blijkt dat bij een aanzienlijk aantal patiënten met implantaten na verloop van tijd Peri-implantitis optreedt waardoor het behoud van het implantaat in gevaar kan komen. Het dagelijks goed reinigen van een implantaat is dus erg belangrijk. Normale tandenborstels zijn echter minder geschikt voor deze specifieke indicatie. Voor dit probleem heeft Dentaid 3 unieke borstels ontwikkeld waarmee patiënten hun implantaten uitstekend dagelijks schoon kunnen maken. Afhankelijk van de situatie in de mond kan de juiste borstel gekozen worden voor de dagelijkse reiniging van het implantaat en/of steg-constructie. De borstels zijn verkrijgbaar bij Dentaid.
[email protected] www.dentaid.nl
Platina: Braun Oral B®
NIEUW! Geistlich Bio-Oss Pen®: Nothing changed. Just improved. Geistlich Bio-Oss® partikels zijn nu verkrijgbaar in de Geistlich Bio-Oss Pen®. Dankzij deze applicatiewijze kan het nummer 1 botsubstitutie materiaal 1,2 sneller en nauwkeuriger gebruikt worden. De Geistlich Bio-Oss Pen® biedt gebruiksgemak en optimale toegang tot het defect. De Geistlich Bio-Oss® partikels worden bevochtigd met steriele fysiologische zoutoplossing of met bloed van de patiënt. Dit leidt tot een optimale samenhang van het materiaal. De gebogen applicatortip van de Pen zorgt voor een snelle en nauwkeurige toepassing van de Geistlich Bio-Oss® partikels in het defect. Vooral in het posteriore gebied en in de sinus vergemakkelijkt de Geistlich Bio-Oss Pen® de toepassing van de Geistlich Bio-Oss® partikels en vermindert de operatietijd. Door het verminderde risico op morsen en minimale residuen in de Geistlich Bio-Oss Pen® is de verspilling van het botsubstituut ook minimaal. De Geistlich Bio-Oss Pen® is leverbaar in drie varianten: Kleine partikels (0,25 – 1 mm) • 0,25 g ~ 0,5 cc • 0,5 g ~ 1,0 cc Grote partikels (1 – 2 mm) • 0,5 g ~ 1,5 cc De Geistlich Bio-Oss Pen® met grote partikels is ideaal voor sinusbodemelevaties en grotere botdefecten. Geistlich Bio-Oss Pen® met kleine partikels wordt aanbevolen voor kleinere defecten. Geistlich Bio-Oss® zorgt voor een excellente botregeneratie. De combinatie met een Geistlich Bio-Gide® (resorbeerbare membraan) als evidence-based regeneratief systeem leidt tot een significant hogere implant survival rate. De Geistlich Bio-Oss Pen® en Bio-Gide® zijn verkrijgbaar bij Dent-Med Materials b.v.: 0226 – 360150 of
[email protected] 1 iData Research Inc., US Dental Bone Graft Substitutes and other Biomaterials Market, 2011 2 iData Research Inc., European Dental Bone Graft Substitutes and other Biomaterials Market, 2010
14
NVvP. Gezond fundament
Goud: Zendium®
Zilver: Dentaid BeNeLux (Perio.Aid®, Halita®, Desensin R, Interprox®)
Brons: Gaba Dental (Elmex®
Gratis: Parodontologie-special ProPHylaxedialog
en Meridol®)
Sponsor plus:
De speciale ’Parodontologie’-uitgave van het vaktijdschrift PROPHYLAXEdialog kan nu kosteloos bij GABA worden aangevraagd. In deze special komt het verband tussen diabetes en parodontitis uitvoerig aan bod; een ander artikel gaat over parodontitis en implantaten. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de diagnose van halitose. De auteurs van de nieuwe speciale uitgave zijn internationaal erkende experts, zoals prof. Soren Jepsen, prof. Joerg Meyle uit Duitsland en prof. Marc Quirynen uit België. Tandartsen en praktijkteams kunnen deze speciale ‘Parodontologie’-uitgave kostenloos aanvragen via e-mail:
[email protected].
Sponsors: Dent-Med Materials (Geistlich Biomaterials: Perio-System; Bio-Gide® Perio en Bio-Oss® Collagen) Laboral Diagnostics® (microbiologische en genetische diagnostiek bij parodontitis, cariës- en legionella-onderzoek) Philips Oral Health Care (Sonicare®) Straumann BV (Emdogain®) BioHorizons Henry Schein Oral Comp EMS Electro Medical Systems TePe Mondhygiëne Producten
nr 78 • Fundamenteel 15
