DELPHI CONSORTIUM, een business model voor strategisch-‐fundamenteel wetenschappelijk onderzoek Voor universiteiten zijn er een aantal interessante mogelijkheden om een prominente rol te spelen in het innovatieproces. Naast het beproefde science park model is er een aantrekkelijk alternatief, waarbij een gerenommeerd universitair team van excellente wetenschappers fundamenteel onderzoek verricht voor een consortium van internationale bedrijven. Die bedrijven zitten niet bij elkaar op een universitaire campus (ze kunnen geografisch overal gevestigd zijn), maar ze zijn wel inhoudelijk met elkaar verbonden door een gemeenschappelijke kennisvraag van groot strategisch belang voor hun toekomst. DELPHI RESEARCH Onder regie van een groep wetenschappers aan de Technische Universiteit Delft – het Delphi team – hebben meer dan 30 internationale bedrijven op het gebied van de geo-‐energie zich verenigd om te zoeken naar doorbraken in geofysische imaging. Hoogwaardige imaging is voor de opsporing en winning van olie-‐ en gasvoorraden van vitaal belang: met de modernste geo-‐imaging technologie is het mogelijk om met behulp van big data vele kilometers diep in de complexe aarde te kijken en met behulp van scherpe beelden zichtbaar te maken hoe de geologische structuren er precies uit zien en welke samenstelling en eigenschappen gesteenten op die diepten bezitten. Het Delphi onderzoek is niet alleen van belang voor de industrie. Het beter begrijpen van de ingewikkelde dynamische processen in de aarde – zoals dat onder meer zichtbaar wordt bij aardbevingen en vulkaanuitbarstingen – zijn ook van grote maatschappelijke betekenis. Het Delphi Consortium, in 1982 opgericht door Prof dr. ir. A.J. (Guus) Berkhout, geeft de deelnemende bedrijven inzicht in de wereld van de nieuwste technologische mogelijkheden op het kennisgebied van de big data imaging. De Delftse researchgroep richt zich uitsluitend op de grote knelpunten waar alle bedrijven tegen aanlopen. Het onderzoek is dus noodzakelijker wijze fundamenteel en toekomstgericht (‘strategisch fundamenteel’).
1
Specifieke problemen waar individuele bedrijven mee zitten, komen niet aan bod 1 . De research-‐uitkomsten – die in de vorm van software worden gedistribueerd – zijn pre-‐ competitief en worden door de deelnemende bedrijven gebruikt om hun visie op de toekomst aan te scherpen. Bovendien functioneert de Delphi software als een ‘enabling technology platform’ voor de vernieuwing van hun producten en diensten portfolio. Delphi creëert opties voor de toekomst, de deelnemende bedrijven maken hun eigen keuzen wat ze met die opties doen. Delphi bezit geen intellectueel eigendom; dat is een bewuste keuze. De interactie met de toponderzoekers van het internationale bedrijfsleven wordt als een veel grotere waarde gezien dan mogelijke netto-‐inkomsten uit verworven IP. De onderzoekstrategie van Delphi is gebaseerd op het Cyclisch Innovatie Model (CIM). In dat circulaire model wordt de rol van het wetenschappelijk onderzoek in de moderne maatschappij op een nieuwe manier gepositioneerd: wetenschappers worden geacht een essentiële bijdrage te leveren aan het oplossen van de lastige vraagstukken waar de publieke en private samenleving mee worstelt. In Delphi is het tijdig opvangen van mondiale transitiesignalen (‘early signals’) van levensbelang om in staat te zijn een wetenschappelijke agenda op te stellen die van grote strategische waarde is, en vooral blijft, voor de deelnemers. Het Delphi-‐model laat zien dat er veel geld in het internationale bedrijfsleven beschikbaar
is
voor
strategisch-‐fundamenteel
onderzoek:
‘wie
de
juiste
onderzoeksonderwerpen combineert met excellente wetenschap, kent geen geldzorgen’. Het Delphi programma bestaat uit drie strategisch-‐fundamentele onderzoeksprojecten: (1) big data meetsystemen, (2) imaging van geo-‐structuren en (3) karakterisatie van geo-‐ reservoirs (figuur 1 toont de lijst van projecten en sponsors). Bedrijven die willen deelnemen, mogen kiezen om lid te worden van één, twee of drie projecten. Gespecialiseerde dienstverleners kiezen voor één project; grote ondernemingen sponsoren het gehele programma. Recentelijk is gestart met een nieuw innovatieproject om de big data meetsystemen in de seismische industrie te robotiseren. 1Dit is de reden dat concurrenten met elkaar aan de Delphi tafel zitten.
2
Figure 1: Lijst van internationale maatschappijen die de Delphi projecten financieren Delphi Studio In de afgelopen jaren hebben we van onze sponsors een toenemend aantal verzoeken gekregen om nieuwe Delphi technologie te demonstreren op hun eigen data, vooral in die gevallen waarvoor de bestaande technologie geen bevredigend antwoord geeft. We zien ook dat kleinere bedrijven expliciet om dergelijke diensten vragen. De demonstratie optie maakt het Delphi lidmaatschap voor hen extra waardevol. Omdat demonstratieprojecten het onderzoek naar nieuwe technologie niet mag vertragen (snelheid is uitermate belangrijk), hebben we de ‘Delphi Studio for Imaging BV’ opgericht. De Studio, gevestigd op de Delftse campus, voert op commerciële basis bilaterale demonstratieprojecten uit voor de Delphi sponsors2. Niet-‐sponsors moeten eerst lid worden van Delphi om van deze diensten gebruik te kunnen maken. De opgedane ervaring in de Studio wordt teruggekoppeld naar de onderzoekers in het Consortium onderzoeksteam en andersom (cyclische interactie). De strategie is dat 2 Seismische metingen zijn meestal strikt geheim en niet toegankelijk voor derden.
3
specialistische studio-‐onderdelen bij sterke groei de Studio als zelfstandige onderneming verlaten. In die zin functioneert de Delphi Studio ook als een kraamkamer voor nieuw ondernemerschap (zie figuur 2). In de afgelopen jaren zien we dat de Delphi-‐omgeving (discovery & development, demonstration & deployment) ook functioneert als een vruchtbare bakermat voor nieuwe geofysische bedrijvigheid in termen van on-‐shoring. Saudi Aramco en het Noorse PGS hebben al een dependance geopend in de directe omgeving van Delphi. Dat kan verklaard worden uit het feit dat kennisintensieve bedrijvigheid in en rond Delft kan rekenen op een gemakkelijke toegang tot het omvangrijke Delphi kennisreservoir.
DELPHI Innovation Center new solutions DELPHI Research Consortium (discovery & development)
early application technology
DELPHI Studio for Imaging
experience
(demonstration & deployment)
Cyclic Interaction between Consortium and Studio
Figuur 2: In de Delphi omgeving versterken fundamenteel onderzoek en toepassing elkaar, met als gevolg een versnelling van het innovatieproces. Innovatiebeleid voor Energie Tot slot, in het Nederlandse innovatiebeleid spelen topsectoren een centrale rol. Eén van die
topsectoren is ‘Energie’, van groot belang voor de welvaart in ons land. De drie, voor de toekomst beslissende, mega-‐trends in energie – het duurder worden van fossiele brandstoffen door oplopende exploratie en exploitatie kosten, het goedkoper worden van niet-‐fossiele alternatieven door technologische doorbraken en een versnelde decentralisering van het energiesysteem door maatschappelijke ontwikkelingen – zullen dé uitgangspunten moeten zijn in het innovatietraject van deze topsector. Dit betekent dat de zinloze verkokering die we nu zien tussen de deelsectoren geo-‐energie, bio-‐energie, zonne-‐
4
energie, wind energie en nucleaire energie moet verdwijnen. We moeten juist veel meer denken in termen van energiesystemen met geoptimaliseerde energiemixen, waarbij de verschillende centrale en decentrale energiebronnen elkaar naadloos aanvullen om energielevering niet alleen te garanderen, maar ook betaalbaar te houden. Dat zou de basis moeten zijn van het Europese Energiebeleid. De gemeenschappelijke ambitie moet zijn dat de duurzame componenten het stap voor stap van de niet-‐duurzame componenten gaan overnemen (dynamiek in de Europese energiemix). Niet uit idealistische, maar uit economische overwegingen.
5