Evaluatie LAb
©
Zorg en samen leven op een bijzondere buitenplaats
Inhoudsopgave
Vol trots presenteren we in dit boek verhalen en foto’s over de resultaten die we de afgelopen twee jaar bereikten met het project LAb© op Landpark Assisië.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
De opdracht Landpark Assisië als sociale buitenplaats Bovenregionale motor Burgerinitiatieven Sociaal ondernemerschap High Tech & High Touch Vitaal Landpark Arbeid en scholing De toekomst Afsluiting door de provincie Noord-Brabant
Meerdere bedrijven en onderwijsinstellingen namen namelijk ook hun plek in op het Landpark. De samenleving, binnen en buiten het Landpark, verbonden zich meer en meer de afgelopen twee jaar. Op het Landpark faciliteren en stimuleren we dit. Dit is wat we willen!
Levensgeluk zit soms in kleine dingen, daar is binnen Prisma oog voor. Levensgeluk is ook breder, daar gaat de ontwikkeling van het Landpark ook over.
Ik ben trots op alles wat bereikt is! Dank aan allen die zich inzetten voor deze mooie ontwikkelingen. En we zijn nog niet klaar! Het is een eerste, belangrijke stap die ons inspireert tot meer.
Hoe begon het? Nederland verandert. De zorg verandert. Mensen nemen meer eigen verantwoordelijkheid en vinden samen oplossingen voor sociale, maatschappelijke en economische vraagstukken. Veranderingen in de zorg veranderden ook het leven op het Landpark ingrijpend. Dat dreef ons om actief aan de slag te gaan met de ontwikkeling van het Landpark, waarbij we de rust en de ruimte wilden koesteren. De leefbaarheid op het Landpark vroeg om een nieuwe impuls: een impuls op de verbinding tussen (innovatieve) zorg en samen leven.
Onze ambitie en droom is om Landpark Assisië in Biezenmortel uit te laten groeien tot een sociale en bruisende buitenplaats voor zorg en samen leven. Een bijzondere plek waar je nieuwsgierig naar bent, waar nieuwe initiatieven kans vinden zich te ontplooien en waar zorg topzorg is. Een plek waar organisaties en mensen met en zonder beperking open met elkaar samen leven. We hebben elkaar veel te brengen: samen leven, samen brengen, samen vieren.
De verhalen en foto’s geven een beeld van de initiatieven die we met andere partijen ontplooiden. Een beeld van hoe we samen duurzaam acteren en investeren op het Landpark. Ik kan oprecht zeggen dat het Landpark levendiger en leefbaarder is, zowel voor de burgers van Prisma, als voor mensen van buiten.
Nicole Esser, manager Prisma (Landpark Assisië)
Ik hoop u te ontmoeten op het Landpark en wens u veel leesplezier.
3
4
1
5
De opdracht In de door Provinciale Staten vastgestelde kaderstellende nota Leefbaarheid@Brabant, Beleidskader 2012 - 2015 koos de provincie Noord-Brabant ervoor om leefbaarheid te stimuleren via het versterken van het zelf-organiserend vermogen van regionale of bovenregionaal samenwerkingsverbanden.
Daarom daagde de provincie de afgelopen jaren maatschappelijke organisaties, bewoners, ondernemers, onderzoeksorganisaties en overheden op regionaal en bovenregionaal niveau uit om coalities te vormen en samenwerking aan te gaan, die ten goede komt aan de leefbaarheid in Brabant.
6
Gezamenlijke aanvraag
Onze ondernemende partners:
Projectleider Hetty Stappers van Prisma: “Op 1 november 2013 diende Prisma als zorgaanbieder op Landpark Assisië in Biezenmortel een aanvraag in voor het programma Leefbaarheid. De maanden die hier aan vooraf gingen, stelde Prisma als penvoerder in samenspraak met de Raad van Bestuur en een aantal ondernemende samenwerkingspartners een plan op. Hierbij vertaalden we de uitgangspunten van het programma in een visie, aanpak en doelen voor Landpark Assisië en haar bewoners. In januari 2014 werd onze aanvraag gehonoreerd en konden we aan de slag. We stelden een projectteam samen met collega’s Rimke Griffioen, Angela Elshout, Maurice Murphy, Huug van der Velden en Linda Tielen. De uitgangspunten en visie van het programma boden de afgelopen twee jaar een enorme stimulans om wensen op het vlak van leefbaarheid te ontwikkelen, organiseren én borgen. Vanuit lef, doorzettingsvermogen, de wil om te veranderen, oog te hebben voor elkaar en de wens om te delen, brachten we samen met onze partners, bewoners en tal van partijen een aantal duurzame verbindingen en innovaties tot stand. Een aantal hiervan staat nog in de kinderschoenen. Deze initiatieven bouwen we de komende tijd uit, want er is zoveel energie en enthousiasme los gekomen, dat we nu nog meer gedreven zijn om door te gaan. In deze uitgave presenteren we u graag de resultaten tot nu toe en geven we u een doorkijkje naar de toekomst. Natuurlijk hopen we dat de provincie Noord-Brabant blijft meedenken en haar expertise, netwerk en middelen blijft inzetten om ons verder te brengen. Alleen samen kom je verder!”
• Stichting Voedselbank Zuid Nederland, steunpunt Boxtel • Hart voor verhalen • Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ) • Kinderdagverblijf ’t eerste stapje • Vitura Vitaliteitscentrum
“Er is zoveel energie en enthousiasme los gekomen, dat we nu nog meer gedreven zijn om door te gaan.” Landpark Assisië groeit uit tot sociale buitenplaats voor innovatie van zorg en samen leven “Onze ambitie en droom was om Landpark Assisië uit te laten groeien tot een sociale en bruisende buitenplaats voor zorg en samen leven”, zegt Jaap de Bruin, voorzitter van de Raad van Bestuur van Prisma. “Vol energie en daadkracht ging het projectteam aan de slag. De krachtenbundeling met andere organisaties zoals bedrijven en onderwijsinstellingen heeft een positieve uitwerking op de leefbaarheid in het park. Mede dankzij de subsidie van de provincie Noord-Brabant krijgen nieuwe ideeën, benaderingen en innovaties op het gebied van zorg en samenleven de ruimte om zich verder te ontwikkelen. Doel daarbij was en is het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken”, benadrukt de voorzitter.
Hoewel Prisma ook zelf investeert in het ontwikkelen van innovatieve projecten op het Landpark, zocht ze bewust naar coalities met partijen van buiten de zorg. Het zijn juist de externe partners die de kracht hebben om de monocultuur van zorg op het Landpark te doorbreken. Jaap de Bruin: “Het is belangrijk om duurzaam te investeren in de leefbaarheid. Dat kan alleen als we samenwerken. Daarom bepaalden we zes deelprojecten: Bovenregionale motor, Burgerinitiatieven, Sociaal ondernemerschap, High Tech & High Touch, Vitaal Landpark en Arbeid en scholing. Bovendien zochten we de aansluiting bij lokale, regionale en bovenregionale initiatieven. We maakten kennis met partijen die op zoek zijn naar een plaats waar ze maatschappelijke innovatie en uitwisseling van kennis en expertise kunnen creëren, verspreiden en benutten.” Prisma durfde het daarbij aan om bestaande systemen, protocollen, belangen en bureaucratieën los te laten en te vertrouwen op het zelf-organiserend vermogen van burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven. “Dat is de kracht van samenwerking. Zo creëerden we draagvlak en kwamen we tot gemeenschappelijke doelen en een gemeenschappelijk programma. Hierdoor ontstonden ook vitale coalities. Zij sturen op samenhang en prestaties en creëren daardoor gezamenlijk een beter maatschappelijk zelf-organiserend rendement.”
7
8
2
9
Bovenregionale motor Het leggen van structurele, duurzame verbindingen met andere, externe organisaties heeft veel meerwaarde. Waarom? Deze vormen de basis van verdere uitwerking van initiatieven, plannen en ideeën. Daarmee versterkt dit project ook de andere deelprojecten. Bij het vergroten van de leefbaarheid maakt een groot en kwalitatief hoogstaand, kennisrijk netwerk het verschil. De relatie met en tussen mensen en organisaties is essentieel.
Daarom vormt het leggen van de juiste verbindingen de basis voor het creëren van uitdagende mogelijkheden. Na een grote bijeenkomst in oktober 2014 zijn initiatieven ontstaan, zaken uitgeprobeerd en bijgeschaafd. Over een sociaal laboratorium gesproken! De krachtenbundeling met andere organisaties leidde tot creatieve en innovatieve ideeën die kwetsbare mensen met een beperking op persoonlijk en op maatschappelijk gebied verder op weg hielpen.
Dialoog
10
Het hoofddoel van het deelproject ‘bovenregionale motor’ is het realiseren van een bovenregionaal dialoog op het gebied van zorg, welzijn en community care. Hieruit kwamen nieuwe inzichten, ideeën, kansen en concrete initiatieven voort. Deze leverden een bijdrage aan het vergroten van de betrokkenheid en maatschappelijke samenhang in Brabant. Eén van de onderliggende ambities om het hoofddoel te realiseren, betrof het organiseren en (inhoudelijk) voorbereiden van interactieve sessies. Bedoeld voor alle betrokken personen, organisaties, instanties en andere belangstellenden op het gebied van zorg, welzijn en community care. Daarnaast was het van belang om de communicatie over het Landpark vast te stellen en uit te voeren. Dat gold tevens voor het informeren en delen van kennis en ervaring met (lokale) burgers, ondernemers en organisaties via themabijeenkomsten. We verzamelen en delen ook opgedane kennis en ervaring van alle betrokken partijen met potentiële samenwerkingspartners en belangstellenden.
Resultaten Samen duurzaam investeren: startbijeenkomst Prisma verwelkomde op vrijdagmiddag 10 oktober 2014 ruim 150 externe gasten op Landpark Assisië. Tijdens de bijeenkomst 'Samen duurzaam investeren' zochten zij naar duurzame verbindingen en innovaties die aansluiten op behoeften in de samenleving en de herontwikkeling van het Landpark.
Na de opening deelden Michel van Schaik, Koen Houtappels, Anne-Marie Holthausen, Erik Wijnhof en Sjaak Bloem goede praktijkvoorbeelden als inspiratie voor de middagsessies. Hierna gingen de deelnemers uiteen om in kleine groepen te brainstormen over ideeën en initiatieven die passen op het Landpark. In vijf deelsessies deelden mensen uit het bedrijfsleven, de overheid, het onderwijs én de zorg hun ideeën over de thema’s sociaal ondernemerschap, arbeid en scholing, vitaal Landpark en High Tech & High Touch. Deze sessies leverden een bron van inspiratie en vele concrete actiepunten op om samen mee aan de slag te gaan.
Bijna alle deelnemers maakten enthousiast gebruik van de facultatieve rondleiding die de bewoners van het Landpark verzorgden. Daarna vond een plenaire bijeenkomst plaats in de Kapel. Hier openden Jaap de Bruin en Peter Nouwens namens de Raad van Bestuur van Prisma de middag met een filmpje en een presentatie over de geschiedenis én toekomst van Landpark Assisië. Ook mevrouw Brigite van Haaften-Harkema, gedeputeerde Provincie Noord-Brabant, nam hier enthousiast het woord. Ze prikkelde de deelnemers door hen uit te dagen om te onderzoeken hoe leefbaarheid en de stenen van het erfgoed op het Landpark elkaar kunnen versterken.
11
Een duurzame samenwerking tussen mensen die werkzaam zijn op ruimtelijk, economisch of maatschappelijk terrein is hierbij van groot belang. De opbrengst van deze deelsessies was enorm én waardevol. Natuurlijk kunnen we niet alles tegelijkertijd oppakken. Daarom focust Prisma zich op vier thema’s: figuurlijke en letterlijke bereikbaarheid, zorg en sociale innovatie, natuur en landschap en religieus erfgoed. Ook zoeken we samen de verdieping op deelonderwerpen.
Verdieping: bereikbaarheid van Landpark Assisië Een belangrijk terugkerend thema tijdens de bijeenkomst van 10 oktober 2014 was de bereikbaar- en vindbaarheid van het Landpark. Letterlijk maar ook figuurlijk. Hier gingen we dus mee aan de slag!
“Om de verbindingen te borgen, zoekt het Landpark de combinatie met andere activiteiten.”
Samen met belanghebbenden zoals gemeenten, omwonenden, ondernemers en een aantal creatievelingen onderzochten we op 24 november 2014 dan ook graag hoe het Landpark beter te vinden is voor een breder publiek en hoe het park toegankelijker wordt. Daar hoort ook bij dat we de oude hoofdweg naar het park graag weer willen openen om het park te bereiken. Letterlijk en figuurlijk de poorten opengooien om stappen in de toekomst te kunnen maken.
12
Bijeenkomst structuurplan Landpark Assisië Op donderdag 15 oktober 2015 presenteerde Prisma aan ruim 40 aanwezigen de eerste opzet van het structuurplan voor Landpark Assisië. Het publiek bestond o.a. uit ondernemers, familieleden, omwonenden, een cliënt én medewerkers van Prisma. Tijdens de presentatie werd aan de hand van vier thema’s meer verteld over de diverse plannen op het Landpark. Zo werd gesproken over de: • Infrastructuur (wegen en parkeermogelijkheden) • Groenvoorziening (beplanting en scheiding van openbare ruimte ten opzichte van privéruimte) • Inrichting (verlichting, bewegwijzering, kunst) • Bebouwing en functies Na de presentatie kregen bezoekers de mogelijkheid om in kleine groepen feedback en opmerkingen te geven. De feedback nemen we uiteraard mee in de verdere ontwikkeling van de plannen. Over het algemeen kwamen er enthousiaste reacties naar voren en dachten deelnemers goed en kritisch mee. Kortom, een succesvolle bijeenkomst!
Ruim 500 bezoekers voor eerste streekmarkt Eigenlijk ontstond het idee om een streekmarkt te organiseren spontaan. In vijf weken werd dit idee omgezet in een mooie streekmarkt in juni 2015: ´Pure passie de smaak van de verbinding.´ Hiermee zocht Prisma bewust de samenwerking met partijen uit de regio. Rimke Griffioen: “Deelnemers kregen kosteloos de gelegenheid zich te presenteren op het Landpark dat zich hier uitstekend voor leent. We zagen veel glunderende gezichten van bezoekers die over de markt liepen. Er was tijd voor een praatje en uitleg over ontwikkelingen. Ook was er ruimte voor mooie ontmoetingen in de Kapel en rondom het dorpshuis, waar het publiek kon genieten van heerlijke broodjes en aspergesoep.
Tussen de Kapel en het hoofdgebouw stonden veertien markt- kramen. In het hoofdgebouw was aandacht voor het archief en stichting Duinboeren uit Helvoirt. We kijken heel tevreden terug op een streekmarkt die puur was en waar de verbinding letterlijk tot stand kwam. Met ruim vijfhonderd bezoekers is het ons ook nog eens gelukt om de markt zonder budget te organiseren. Dank aan iedereen die bijgedragen heeft aan deze vorm van leefbaarheid.”
betekent). Projectleider Hetty Stappers: “Om de verbindingen te borgen, zoekt het Landpark de combinatie met andere activiteiten zoals personeelsbijeenkomsten, tentoonstellingen, symposia, vergaderingen en leeromgevingen. Een mooi voorbeeld daarvan is de vrijwilligersbijeenkomst van de gemeente Haaren die in december 2015 plaatsvond.”
Enkele reacties van deelnemers:
Daarnaast leverde het project bovenregionale motor op:
“Dank je wel dat we op de streekmarkt mochten zijn, we hebben genoten. Dank voor de hartelijke ontvangst.” “Ik heb bijna niets verkocht , maar heb nog nooit zo’n leuke dag gehad.”
• Integraliteit binnen het totale project Lab© • De juiste connecties, verbindingen en mogelijkheden voor de samenwerking binnen de overige deelprojecten • Een overzicht van alle stakeholders • Een draaiboek voor evenementen • Een cross-mediaal communicatieplan • Een idioom over het Landpark van historie naar toekomst • Een inspirerende website voor het Landpark • Televisie opnames door Zembla over groeiende problematiek van mensen met een licht verstandelijke beperking • In samenwerking met Avans Hogeschool en een praktijkverpleegkundige organiseerde Prisma een symposium in juni 2015 over palliatieve zorg • Televisie opnames door Nieuwsuur over palliatieve sedatie • Kennisatelier over de kracht van verhalen op het Landpark
Enkele reacties van bezoekers: “Ik zag het bord op de N65 wel staan, maar dacht dat het iets van Center Parcs was, maar wat een schoonheid hier.” Een deelnemer aan de historische en natuurrondleidingen: “Ik ben hier al vaak geweest, maar deze verhalen heb ik nog nooit gehoord.” Het project levert ruimte op voor de organisatie van andere bijzondere evenementen zoals PS LetMEbe, maar ook Erfgoed Brabant en dementie (een programma om te ervaren wat dementie
13
14
3
15
Burgerinitiatieven Bij het ontwikkelen van burgerinitiatieven stond en staat het leggen en versterken van (nieuwe) verbindingen met de lokale omgeving centraal. Concreet betekende dit dat de verantwoordelijke werkgroep en de coördinator leefbaarheid ruimte creëerden om het thema leefbaarheid te integreren in het bestaande zorg- en samenlevingssysteem.
Genereren structureel zelf-organiserend vermogen
16
Het hoofddoel is het vergroten van de leefbaarheid en levendigheid van Landpark Assisië door het genereren van een structureel zelf-organiserend aanbod van faciliteiten en activiteiten. De focus ligt daarbij op het versterken van en het leggen van (nieuwe) verbindingen met de lokale omgeving. Concreet betekent dit dat de werkgroep leefbaarheid en operationeel de coördinator leefbaarheid ruimte scheppen om het thema leefbaarheid te integreren in het bestaande zorg- en samenlevingssystemen. Het subdoel is dat het netwerk, vrijwilligers en medewerkers zich bewust zijn dat vrije tijd en leefbaarheid een onderdeel is van het leven van de bewoners van het Landpark en dat het hun verantwoordelijkheid is om bewoners daarin te begeleiden.
Impuls aan leefbaarheid Om de leefbaarheid en levendigheid te vergroten zijn de mensen binnen het deelproject burgerinitiatieven actief geweest in het ontwikkelen en opzetten van faciliteiten en activiteiten voor de meest kwetsbare doelgroep in onze maatschappij. Om deze structureel en zelf-organiserend te maken zijn er ambassadeurs
leefbaarheid geworven en 25 nieuwe vrijwilligers. Zij droegen en dragen leefbaarheid uit en stimuleren anderen om hieraan invulling te geven om het een integraal onderdeel te maken in de bestaande zorg- en samenlevingssystemen. Zo zijn er nieuwe initiatieven opgezet die voor een groot deel kostendekkend zijn dankzij sponsoring van materialen, middelen en mankracht. Er werd een vragenlijst opgesteld en uitgezet om erachter te komen hoe de bewoners de leefbaarheid op het Landpark ervaarden. Ook is er een bewonersraad opgesteld die telkens een aantal onderwerpen bespreekt en zichtbaar en actief is bij bewoners. Daarnaast werden er bijeenkomsten georganiseerd voor de ambassadeurs leefbaarheid om de lokale omgeving te betrekken bij het Landpark en andersom. Ambassadeurschap betekent een andere kijk op je werk als professional. Het kost inzet en tijd om het ambassadeurschap zoals we dat voor ogen hebben te implementeren. Het verder ontwikkelen van nieuwe duurzame activiteiten wordt in de toekomst geborgd. De projectduur vanuit LAb@ is hier ondersteunend in geweest. Dit betekent niet dat het ophoudt. Deze vorm van leefbaarheid wordt verder ontwikkeld waarbij aandacht is voor eigen initiatief en zelforganisatie. We blijven dit voorlopig op onderdelen faciliteren.
Resultaten Swingend weekend met PrismaPop In het dorp Biezenmortel was het op zaterdag 30 augustus 2015 feest. Opnieuw stond PrismaPop op het programma. Een jaarlijks terugkerend evenement dat Prisma organiseert in samenwerking met Biezenmortel Bruist. De hele dag konden bewoners, buurtgenoten en andere muziekliefhebbers genieten van een rijke variëteit aan livemuziek. Van het fluitkwartet met Jolanda Vloon tot de 'Band Days off' met een repertoire van 'Blues Rock and more'. Rob Grijsbach, Dennis, Rilana en Jeffrey tot Sjoerd van Heesch en de Ademhappers. Voor ieder was er wat wils. Het koor 'Behoorlijk Bekoorlijk' en de 'Boxtel City Band' liet het publiek goed meedeinen en de bezoekers genoten van covers van Eva en Tommie. André gaf een showtje weg en DJ Jeroen maakte er echt een feestje van. Ook mochten we genieten van Herma Ernsten, onze muziektherapeuten Helga, Ellen, Joris en Stefan. Naast het genieten van de muziek en het snoezelen, werden er ook poppetjes geknutseld op het terras. Dankzij het team van de horeca, de sjouw- en groenploeg, de organisatie, de videodienst, het team van de techniek, licht en geluid, Nicole, de geweldige vrijwilligers Lian, Twan, Marcel, Richard, Marin en vele
anderen werd het echt een feest. Niets is meer persoonlijk én universeel dan muziek. PrismaPop liet dat duidelijk blijken. Met de grote opkomst zijn ze zeker geïnspireerd om dit volgend jaar nogmaals te organiseren.
Daarnaast leverde het project burgerinitiatieven op: • Een actieve bewonersraad die zichtbaar is voor bewoners • Ambassadeurs voor het verhogen van de leefbaarheid • Praktische draaiboeken voor de organisatie van bijeenkomsten met bewoners, vrijwilligers en verenigingen • Maar liefst 25 nieuwe vrijwilligers • Een plezierige samenwerking met het dorp en basisschool Biezenmortel • Dat we de behoefte aan vrijetijdsbesteding van de bewoners in beeld hebben • Een bruisende samenwerking met tal van verenigingen • Een sfeervolle Lampionnenoptocht • Een mooie Avond3daagse, die jaarlijks plaatsvindt in juni • Sponsoring in de vorm van geld, spullen en mankracht • Een praktische jaarkalender voor het Landpark • Een knutselclub voor bewoners die ‘up and running’ is • Een mooi aanbod van (vrijetijds)activiteiten, zelfs voor de meest kwetsbare doelgroep op het Landpark • Een goede communicatie met woonvoorzieningen en bewoners, netwerk en ambassadeurs • Een fijne samenwerking met Kindervakantieweken uit Cromvoirt. Zij maken gebruik van de faciliteiten op het Landpark
17
18
4
19
Sociaal ondernemerschap Het doel van dit deelproject was het vinden van geschikte partijen die zich vestigden op Landpark Assisië. Externe organisaties en zzp’ers namen hun intrek in de voormalige dokterswoning, gelegen aan de toegangsweg. Daarmee droegen ze bij aan het ontwikkelen van het Landpark tot een buitenplaats voor maatschappelijke vernieuwing van zorg en samenleven. Het leidde tot duurzame
verbindingen en innovaties die de zorg en onze samenleving in zijn geheel leuker, beter en fijner maken. Ook maakten we werk van de subdoelen, zoals de organisatie van zogeheten co-creatiesessies, waarbij we nieuwe partijen betrokken. En daarnaast: het leggen en laten groeien van verbindingen, onderhouden van contacten en opzetten van een duidelijke organisatiestructuur.
Resultaten Vitura
20
Als één van de eerste ondernemers vestigde Vitura zich met haar vitaliteitscentrum op het Landpark. De rust, ruimte en de natuur zijn belangrijk voor de deelnemers van Vitura. Het zijn mensen, die vanuit langdurige stressvolle situaties (opnieuw) leren de natuur te gebruiken om te rusten en ontspannen en hun vitaliteit duurzaam te vergroten. Daarnaast werken ze bij Vitura in alle rust met een multidisciplinair team aan het verkrijgen van overzicht en het ontwikkelen van inzicht en bewustwording. De programma’s zijn vormgegeven op basis van gedegen en wetenschappelijke ervaring uit Nederland en Zweden. Vitura was tot 2015 gevestigd op het Landpark.
Hart voor verhalen Ook Fridy Latijnhouwers van Hart voor verhalen koos bewust voor een kantoor op Landpark Assisië. “Wij helpen bedrijven, organisaties en ook individuele professionals bij het formuleren en inzetten van hun strategische verhaal”, vertelt Fridy. “Onze expertise is erop gericht om hun verhaal precies te laten aansluiten op hun intrinsieke motivatie én het zo te formuleren dat zij kunnen laten zien waarom ze er zijn, hoe ze de dingen doen en wat ze te bieden hebben. Ik doe mijn werk vanuit de kennis, ervaring en ideeën die ik in de loop van de jaren heb opgedaan. Bovendien gebruik ik mijn gevoel. Om deze optimaal te kunnen inzetten, heb ik rust en ruimte nodig. Daarom koos ik voor het Landpark. Hier ervaar je rust en ruimte. Bovendien bieden de mensen die hier wonen en werken extra inspiratie. Zij hebben geen
haast, laten zien waar het in het leven echt om draait en genieten van de mooie momenten. Ze zijn puur en durven hun emoties te laten zien. Dat houdt mij scherp, geeft me energie en houdt me in verbinding met mijn eigen intrinsieke motivatie. Zoals gezegd zetten wij mensen in hun kracht. Ik kijk daarbij graag naar datgene wat goed gaat en wat beter kan. Dat genereert energie en motivatie. Vanuit die overtuiging zie ik dat dit Landpark een belangrijke rol kan spelen om ons voor te bereiden op de samenleving van de toekomst.”
“Diverse partijen vestigden zich op het Landpark.” Landpark Assisië lid van Het Groene Woud Hierbij zijn ruim honderd ondernemers en organisaties aangesloten uit de stedendriehoek 's-Hertogenbosch, Eindhoven en Tilburg. De ondernemers binnen de coöperatie bouwen samen aan een sterk netwerk en ondersteunen elkaar. Sleutelwoorden zijn toerisme, recreatie en natuur. Rimke: “Het lidmaatschap is een logisch vervolg op alle activiteiten voor de herontwikkeling van het Landpark en draagt bij aan de ontsluiting ervan. Onze participatie in coöperatie Het Groene Woud biedt namelijk kansen om deel te nemen aan diverse activiteiten en daarmee nieuwe partijen in Biezenmortel te verwelkomen.” Het Groene Woud is een gebied ter grootte van circa 35.000 hectare en is in 2005 uitgeroepen tot Nationaal Landschap vanwege zijn unieke kwaliteiten. De website vormt een prachtige toegangspoort voor iedereen die leuke toeristische, recreatieve, educatieve of culturele activiteiten wil ondernemen in Het Groene Woud. Uiteraard met respect voor de omgeving en met royale beleving van de beroemde 'Brabantse gastvrijheid'.
Daarnaast leverde het project sociaal ondernemerschap op: • Diverse externe partijen vestigden zich op het Landpark zoals: Hart voor verhalen, Wending Communicatie, Vinkenvleugel Communicatie, Vorstenbosch (communicatie)projecten, Vitura, Top Life, Branding Coaching en niet te vergeten: een tuinder.
• Zzp-ers zijn gefaciliteerd om te gaan samenwerken. • Sustainable Art Society is gestart. Kunstenares Saskia van Haeren werkt met cliënten, medewerkers en netwerk aan de materialisatie van de verhalen van het Landpark. • De Voetbalacademie maakt nu gebruik van het kunstgrasveld, dat is aangelegd door BSNC, branchevereniging voor sport- en cultuurtechniek in het kader van hun tienjarig jubileum. • De baan van kegelclub WIK is ‘up and running’. • Met de oprichting van een speciale commissie (COLA) is er nu een goede structuur voor organisatie, communicatie en besluitvorming, zodat Prisma en externen op de juiste wijze inspelen op nieuwe vragen.
21
22
5
23
High Tech & High Touch Prisma staat landelijk bekend om zijn deskundigheid op het gebied van high care palliatieve zorg op Landpark Assisië. Prisma levert een essentiële bijdrage aan de kwaliteit van leven van de kwetsbare burger in zijn of haar laatste levensfase. Om hieraan tegemoet te komen, zijn ook voor dit deelproject subdoelen geformuleerd.
Dit zijn het ontwikkelen van een bovenregionaal kenniscentrum voor high care palliatieve zorg, van een bovenregionale kenniskring rond Prisma en het opzetten van een high care hospice. Om daadwerkelijk invulling te geven aan deze doelen en wensen was het van belang contact te zoeken en te onderhouden met bestaande en nieuwe samenwerkingspartners.
24
Verder is veel energie en tijd gestoken in het in kaart brengen van het landelijke netwerk op het terrein van palliatieve zorg en dat van interne en externe deskundigheid. Bovendien verkende Prisma de mogelijkheden om de doelgroep van het op te zetten hospice uit te breiden naar andere kwetsbare groepen in de samenleving. Ook verzorgde Prisma samen met andere organisaties bijeenkomsten. Centraal hierbij stond hoe palliatieve zorg voor de kwetsbare burger -gezien vanuit ethisch standpunt- bijdraagt aan de kwaliteit van leven. We zijn daarbij voortvarend aan het werk gegaan. Dat blijkt onder meer uit het feit dat Prisma in 2016 tevens accounthouder is van het thema Palliatieve zorg op het online Kennisplein Gehandicaptensector.
Resultaten
Onderzoek Marijke is trots op de kwaliteit van de zorg. “Dankzij de samenwerking met het Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ) en scholing en kennisuitwisseling is de deskundigheid van onder andere onze praktijkverpleegkundigen, begeleiders en nachtzorgbegeleiders op het gebied van palliatieve zorg toegenomen. Ook bereiden we ons voor op het behalen van het vereiste keurmerk High Care Hospice in 2016. We werken tegelijkertijd aan het opzetten van een kenniscentrum, waar veel aandacht is voor onderzoek. Een onderzoeksproject dat nu loopt, is een beschrijving van de zorg en zorgbehoeften van cliënten van Prisma die zijn overleden tussen 2012 en 2015. Daar halen we heel veel informatie uit. Het lijkt er bijvoorbeeld op dat veel cliënten in de laatste fase een overgevoeligheid voor morfine
“We beschikken nu over een gespecialiseerd hospice” Marijke Tonino, AVG-arts en specialist op het gebied van palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking deelt haar ervaringen sinds haar aanstelling in 2012. Tijdens een plezierig gesprek licht ze toe waarom ze bewust koos voor deze specialisatie én voor Prisma. “Ik realiseerde me hoe belangrijk deze zorg is toen mijn eigen vader overleed. Hij is gestorven met indringende pijnen. Ik vond dat vreselijk en besloot er alles aan te doen, om dat in de toekomst voor andere patiënten te voorkomen. Dat doe je niet één, twee, drie. Ik besloot na mijn basisopleiding tot arts een gerichte opleiding te gaan volgen, promoveerde en constateerde dat we als artsen nog een hoop niet weten. Zeker als het gaat om palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Er is bijvoorbeeld weinig tot geen literatuur beschikbaar. Ook geestelijk verzorger Michael Kolen van Prisma zag de behoefte aan gespecialiseerde zorg in de laatste levensfase bij de bewoners op Landpark Assisië. Hij maakte zich binnen Prisma hard voor dit onderwerp.”
“Centraal staat hoe palliatieve zorg bijdraagt aan de kwaliteit van leven.”
High care hospice Marijke vervolgt: “Dat leidde ertoe dat Prisma me in 2012 vroeg om hier op het Landpark aan de slag te gaan met het opzetten van een bovenregionaal kenniscentrum voor high care palliatieve zorg én het opzetten van een high care hospice. Ik heb heel bewust gekozen voor deze uitdaging. Prisma ondersteunt me op allerlei manieren om echt het verschil te maken. Dat werkt goed uit. Het stelde ons in staat om in mei 2013 de eerste hospiceplaats te openen. Inmiddels beschikken we over een high care hospice met veertien plaatsen. Hier bieden we zorg aan cliënten met een verstandelijke beperking in de laatste levensfase of voor revalidatie. Soms blijkt namelijk dat iemand toch weer opknapt. En inmiddels bieden we deze zorg ook aan andere kwetsbare mensen zoals patiënten met een verslaving of daklozen. Diverse ziekenhuizen en instellingen verwijzen nu patiënten en cliënten door naar ons hospice.”
25
26
ontwikkelden. Ook laat het zich aanzien dat bij een deel van de overleden cliënten met een vorm van autisme, dit autisme in de laatste fase verdween. Terwijl andere –nog niet opgeloste zaken in iemands rugzak- juist opspeelden in die laatste fase. Dat zijn belangrijke zaken om te weten. Dat betekent dat we alert moeten zijn op veranderende zorgbehoeften in de laatste levensfase. Praktisch gezien kan het zijn dat je bijvoorbeeld overschakelt op andere medicatie als pijnbestrijding. Ook bekijk je heel nauwkeurig hoe je iemand in die laatste fase de juiste aandacht geeft. Zo zorg je ervoor dat iemand rust en ruimte ervaart en het leven makkelijker kan loslaten. Zo maak je het verschil voor de cliënt zelf én zijn familie en de begeleiding.”
Kennis en ervaring delen Marijke wordt veelvuldig gevraagd haar kennis en ervaring te delen. “Ik voel een verantwoordelijkheid om dit op een goede manier in te vullen. Dat doe ik door het verzorgen van lezingen en spreekbeurten op congressen en bij instellingen. Ik ben gevraagd om richtlijnen voor de palliatieve zorg te schrijven voor mensen met een verstandelijke beperking. Ook maak ik deel uit van een consultatieteam voor palliatieve zorg in Den Haag en maak ik vanaf volgend jaar ook deel uit van een consultatieteam dat vanuit het Jeroen Bosch Ziekenhuis transmuraal palliatief advies gaat geven. Deze rol kost me overigens geen uren werk, het zijn vaak telefonische consultaties. Ik vind het wel belangrijk om te doen. Zo leggen we namelijk de verbindingen tussen de verschillende disciplines en verbeteren we de palliatieve zorg voor mensen met én zonder een beperking.”
Daarnaast leverde het project High Tech & High Touch op: • In samenwerking met Avans Hogeschool en een praktijk- verpleegkundige organiseerde Prisma een symposium in juni 2015 over palliatieve zorg • Het landelijk netwerk palliatieve zorg is in kaart gebracht • Deskundigheidsbevordering door scholing palliatieve zorg bij praktijkverpleegkundigen, twee begeleiders, drie nacht- zorgbegeleiders, teamleider praktijkverpleegkundige en teamleider hospice • Prisma deed ervaring op met de wensambulance voor het uitvoeren van de bucketlist van cliënten • In samenwerking met LandparkTV is er een virtuele rondleiding gemaakt bij Mierennest 7 voor communicatiedoeleinden • Diverse ziekenhuizen en instellingen verwijzen nu kwetsbare patiënten door naar het hospice • Er is nu een actieve stuurgroep palliatieve zorg met een daaruit voortvloeiende werkgroep • Er is een projectplan met tijdspad ontwikkeld voor een speciaal kenniscentrum • Er vond de themabijeenkomst ‘Gammel en Gein’ plaats op 3 oktober 2015 • Er vond de themabijeenkomst ‘Voor de Stilte’ plaats op 12 oktober 2015
27
28
6
29
Vitaal Landpark Bij dit deelproject gaat het vooral om het ontwikkelen van een ondersteunend netwerk dat formeel en informeel integraal samenwerkt. En wel op zo’n manier dat de kwetsbare burger optimale ondersteuning ondervindt. Hetty Stappers: “Eén van de onderliggende doelen van het deelproject Vitaal Landpark is het verzamelen en verspreiden van kennis over het thema sociale redzaamheid.
Hiermee krijgen (kwetsbare) burgers en ondernemers handvatten aangereikt. Daarnaast vond een inventarisatie plaats van de wensen en mogelijkheden van de gemeente en provincie. Bewoners van het Landpark, vrijwilligers en begeleiders die bij het project betrokken zijn, werden getraind. Doel hiervan was kennis te verwerven om hun loopbaan vorm en inhoud te geven.”
30
Fondsenwerving
Resultaten
Hetty vervolgt: “Er is ook veel werk gemaakt van fondsenwerving. Het streven voor het jaar 2015 was 10.000 euro, duizend manuren en verbinding met tien organisaties. Dit is gerealiseerd. De werving is ook vertaald naar contacten met bedrijven en organisaties in de meest breedste zin van het woord, waaronder scholen, commerciële contacten en instanties. Het tot stand brengen van een win-win situatie is het oogmerk in dit verhaal. De impact van deze uitdaging is groot.”
Leer- en werkcentrum én bruisende ontmoetingsplek Lokaal 12 opent op 1 december zijn deuren
Een prachtig voorbeeld van het ontwikkelen van een ondersteunend netwerk is het biologisch tuinieren. Tijdens de NLdoet-dag 2014 is een moestuin ingericht. Bewoners, vrijwilligers, begeleiders en burgers tuinieren hier biologisch voor de op het Landpark gevestigde Voedselbank. Een jaar later is de tuin verder uitgebreid. Begeleiders en vrijwilligers zijn toegerust om burgers die gebruik maken van de Voedselbank en de moestuinen te ondersteunen. Een ander voorbeeld van Vitaal Landpark is de opening van Lokaal 12.
“Het streven voor het jaar 2015 was 10.000 euro, duizend manuren en verbinding met tien organisaties.”
“Wij hebben ervaring met het exploiteren van horecagelegenheden in de zorgsector, waaronder in ziekenhuizen en zorginstellingen. Daarnaast zijn we actief in bedrijfsrestaurants waar ook mensen met een beperking werken. Onze medewerkers hebben veel passie en affiniteit met de doelgroep van Prisma en zijn heel flexibel.”
Op het Landpark herhaalt de geschiedenis zich. Aan de Nachtegaallaan 12 opent op 1 december een multifunctioneel horecacentrum in het voormalige schoolgebouw: Lokaal 12.
Albron is uitbater van Lokaal 12, waarin onder meer een lunchcafé is ondergebracht. “Op het menu staan onder meer vers bereide soepen, broodjes, salades, smoothies en een lekker kopje koffie. Wij willen met onze voeding en gerechten een gezonde levensstijl bevorderen. Het concept dat we hanteren heet ‘Onze Keuken’. De basis hiervan is dat we het assortiment regelmatig afwisselen.
Projectleider Angela Elshout: “Hier startten de broeders in 1926 de eerste katholieke school voor mensen met een beperking. Een leer- en werkplek voor bewoners. Nu geven wij op dezelfde plek opnieuw invulling aan de overtuiging dat ook mensen met een beperking het recht hebben op een loopbaan. Vroeger ging dat bijna als vanzelf. Kinderen met een beperking hielpen vaak mee in het bedrijf van hun ouders. Met de komst van de verzorgingsstaat kwam daarvoor de dagbesteding in de plaats. Nu keren we terug op de oude overtuiging.” Jobcarving Angela vervolgt: “Wij willen op het Landpark, dat een dorp op zich is, graag een gastvrije en sfeervolle plek creëren waar zowel bewoners als bezoekers elkaar kunnen ontmoeten én waar tal van activiteiten plaatsvinden. Bewoners zijn in staat een deel van de taken en werkzaamheden heel goed in te vullen. Zeker als je ze splitst. Dat heet jobcarving en komt voort uit lean werken. Daarbij knipt men het werkproces op in onderdeeltjes. Elke cliënt kan naar zijn eigen mogelijkheden een onderdeel invullen. Het geheel van werkzaamheden vormt daarmee een efficiënt en effectief proces. Het eindresultaat zijn kwalitatieve producten en diensten. Zo bieden we voor cliënten van alle niveaus mogelijkheden om te werken en leren.”
Leermeesters De projectleider benoemt nog een belangrijk uitgangspunt. “We hanteren het principe van leermeesters. De begeleider bekijkt wat een cliënt kan leren, een ambachtsman ondersteunt als een leermeester het leerproces van de cliënt. We maken hierover afspraken met foodservice-organisatie Albron, die de catering voor Lokaal 12 verzorgt, en met onze eigen werkbedrijven, zoals de houtgroep, technische dienst en de tuin- en plantsoenendienst. Cliënten volgen zo ook een gerichte opleiding én kunnen certificaten behalen.” Passie Dominique Klemann, regionaal operationeel manager zorg van Albron, is heel enthousiast over de samenwerking met Prisma.
31
32
De bewoners helpen mee met het bereiden en serveren van de gerechten. Dat gebeurt allemaal in het zicht van de bezoekers, want er is geen aparte keuken”, vertelt Dominique. Het bedrijf staat helemaal achter de visie van Prisma. Dominique: “Wij willen de bewoners graag een aantrekkelijke leer- en werkplek bieden. Daarbij kijken we samen met de medewerkers van Prisma naar wat ze kunnen. Het is belangrijk voor de cliënten dat zij een vast dag- en werkritme ontwikkelen, ervaring opdoen en daar een voldaan gevoel aan overhouden. Dat geeft structuur aan hun leven. Daar willen we graag een bijdrage aan leveren. Daarom zien we de samenwerking met een zorgorganisatie als Prisma en de bewoners en begeleiders van het Landpark als een grote meerwaarde. Het biedt alle betrokkenen een positief perspectief.” Inrichting De inrichting van Lokaal 12 is bepaald door een team van bewoners, medewerkers, een stagiair van het Facilitair Bedrijf, de architect en een interieurontwerper. Projectleider Angela: “Zij kregen echt de kans om te dromen. Tijdens een speciale workshop verzamelde het team ingrediënten voor de inrichting. Uiteraard hebben we ook gekeken naar kwaliteit, duurzaamheid en toekomstbestendigheid en of de voorkeuren voor materialen en middelen ook pasten
binnen de begroting. Het resultaat is prachtig en biedt mogelijkheden voor tal van grote en kleine evenementen. Daarom vinden hier vanaf december activiteiten plaats die een mooie bijdrage leveren aan de leefbaarheid op het Landpark zoals de kerstmarkt, carnaval, filmavonden en bijeenkomsten van clubs en verenigingen. Ik zou zeggen: kom gerust eens kijken!”
actief vrijwilliger. “Dat is dus net anders dan bij het principe van een volkstuin, waarbij ieder voor zich teelt. Bij de buurtvoedseltuin werk je samen op een stuk grond en deelt iedereen mee bij de oogst. De grond op Landpark Assisië bleek zo vruchtbaar dat de oogst overweldigend was. Eigenlijk te veel. Daarom hebben we de samenwerking gezocht met de Voedselbank, die ook een verdeelpunt heeft op het Landpark.”
De buurtvoedseltuin als groene verbinding Een recente enquête in Biezenmortel wijst uit dat er behoefte is aan samenwerking tussen het dorp en het Landpark op verschillende terreinen. Daarom is er samen met gemeenschapshuis de Vorselaer, Stichting Landschap Natuur en Milieu Haaren (LNMH) en de Voedselbank een subsidieaanvraag gedaan bij het Oranje Fonds voor de aanleg van een buurtvoedseltuin. Dit project sluit aan bij de ambitie van Prisma om in samenwerking met buurtbewoners, vrijwilligers en cliënten op en buiten het Landpark bijzondere, duurzame ideeën en initiatieven te ontwikkelen waarin de ontmoeting tussen mensen een centrale plaats krijgt. De genoemde organisaties passen prima op het Landpark en sluiten goed aan bij de rijke historie, de bewoners en de uitzonderlijke ruimtelijke kwaliteiten. Concreet gaan we allerlei sociale activiteiten organiseren zoals: samen koken, tuinieren, knutselen, kweken en nog veel meer. Het is de bedoeling dit met buurtbewoners en mensen van de Voedselbank en de buurtvoedseltuin samen op te pakken. Oogst overweldigend “De opbrengst van de buurtvoedseltuin delen we”, legt Elly Verboven uit. Elly is voormalig teamleider van Prisma en is nu
Antoon van de Brand, coördinator van de Voedselbank: “Wij hebben uiteraard meteen positief gereageerd. Dat betekent namelijk dat we onze cliënten ook gezonde groenten in hun pakket mee kunnen geven. En wat heel leuk is: een aantal van onze cliënten werkt inmiddels mee in de tuin. Ook dat is een meerwaarde van dit project, het vergroot de zelfredzaamheid van mensen. Naast de aandacht voor natuur en milieu staat hiermee ook de leefbaarheid centraal.”
Daarnaast leverde het project Vitaal Landpark op: • De Voedselbank vestigde zich op het park en bedient nu vanuit een CFM erkend verdeelpunt tal van cliënten uit de regio • Begeleiders en vrijwilligers zijn toegerust om burgers die gebruik maken van de Voedselbank en moestuinen goed te ondersteunen • Er zijn enkele cliënten betrokken bij het werk dat de Voedselbank verricht • Er wordt gewerkt aan het loopbaan- en ontwikkelingsperspectief van cliënten • Er is een plan gemaakt voor een goed archief dat inzicht geeft in het verleden van het Landpark. Dit verleden biedt allerlei aanknopingspunten en inspiratie voor het heden en de toekomst • De kwaliteit van Landpark TV is toegenomen. Dat komt onder meer doordat: - er drie nieuwe camera’s voor Landpark TV zijn gedoneerd door Vrienden van Prisma; - ROC Tilburg Landpark TV als leer- en werkplek voor vier jaar een erkenning heeft gegeven voor de opleidingen AV-specialist en Allround medewerker AV-productie op niveau 3 en 4 (BOL en BBL); - een stagiair van ROC Tilburg Sound & Vision cliënten en vrijwilligers schoolt op het gebied van ‘editen’; - bij Landpark TV bewoners van het Landpark en vrijwilligers een samenwerking hebben opgebouwd waarmee zij creatief en zinvol werk hebben, kunnen groeien en ontwikkelen én daarmee een bijdrage leveren aan de leefbaarheid op en om het Landpark.
33
34
7
35
Arbeid en Scholing Er vallen drie doelen onder dit deelproject. Hetty Stappers: “In eerste instantie gaat het hier om het realiseren van leer-, werken ervaringsplaatsen. De bedoeling is dat cliënten van Prisma en studenten van onderwijsinstellingen zich – op maat en naar eigen vermogen – verder kunnen ontwikkelen. Het tweede doel is het bevorderen van de interactie en het wederzijds leerproces tussen
stagiaires uit het beroepsonderwijs en mensen met een verstandelijke beperking. Op de derde plaats staat het delen van de opgedane kennis centraal met organisaties op het gebied van arbeid, scholing/ onderwijs en participatie. Dit om een bijdrage te leveren aan het openbreken van de arbeidsmarkt voor kwetsbare doelgroepen in de samenleving.”
36
Belangrijk subdoel betrof volgens Hetty het organiseren en uitvoeren van introductiebijeenkomsten, snuffelstages, studie- dagen en gastcolleges voor studenten van de onderwijsinstanties op het Landpark. “Prisma wil graag dat cliënten hierbij actief betrokken zijn. Aanbeveling genoot tevens een plan van aanpak voor stageplekken. Daarnaast verdiende het aanstellen van ambassadeurs (cliënt of student) aandacht. Zij vertegenwoordigden het project Arbeid en Scholing tijdens open dagen en andere promotionele doelen. De resultaten mogen er zijn.”
Resultaten ‘Samen werken is verbinden en samen dingen doen’ Op het Landpark bestaan tal van samenwerkingsverbanden met externe organisaties die bijdragen aan de leefbaarheid. Rimke Griffioen, adviseur kwaliteitprogramma’s en projectleider familiezorg van Prisma, bracht in 2015 samen met haar collega’s een stroom aan nieuwe waardevolle verbindingen tot stand. “De kunst is om de juiste mensen te ontmoeten, hen mee te laten bewegen én alles aan elkaar te knopen.” Rimke vervolgt: “Een samenwerking moet voor alle partijen iets opleveren. Zo onderzoek ik steeds de mogelijkheden en nodig ik anderen uit om mee te denken. Daardoor hebben we de afgelopen maanden hele goede afspraken kunnen maken met diverse onderwijsinstellingen, maatschappelijke organisaties en bedrijven. Het is heel bijzonder om te ervaren wat samenwerkingen opleveren én betekenen voor mensen.”
ROC Tilburg Ze geeft een aantal voorbeelden: “ROC Tilburg adopteert een aantal activiteiten voor de langere termijn. Daarbij zetten we ook cliënten in die als ervaringsdeskundigen hun ervaringen delen. Zo maken de leerlingen vooraf kennis met de wereld van mensen met een verstandelijke beperking. Daarna komen de leerlingen naar het Landpark, waar ze een film kijken over onze geschiedenis en een rondleiding krijgen, verzorgd door de bewoners. Ook vindt er een ontmoeting plaats in de vorm van een College Tour. Daarna kiezen de leerlingen een project waarvoor ze zich langere tijd gaan inzetten. Dat zijn bijvoorbeeld voetbal, carnaval of Sinterklaas.”
Ilse de Veer vervult de rol als ervaringsdeskundige met verve. “Ik merk dat veel mensen niet altijd een goed beeld hebben van mensen met een beperking. Je kunt aan mij niet zien dat ik een jong volwassene ben met een beperking. Als studenten dat weten, ontdekken ze dat je met mij ook een gesprek op niveau kunt voeren. En dat het belangrijk is dat je als begeleider naast me moet staan in plaats van dat je over me praat en zegt wat ik wel of niet moet doen. Zo krijgen ze een breder beeld van mensen met een beperking. Zo kiezen ze bewust voor een opleiding. Dat is goed.” Het feit dat Ilse daarbij optreedt als ambassadeur
van Prisma geeft haar een fijn gevoel. “Het biedt me een zinvolle dagbesteding. Ik spreek daarbij ook namens mensen met een beperking die geen stem hebben. Ik kom op voor onze gezamenlijke belangen. Het is voor ieder mens belangrijk dat je gehoord wordt en dat er naar je geluisterd wordt. En ik kom ook met oplossingen als ik vind dat het anders en beter kan. Bij Prisma wordt hier steeds beter naar geluisterd. Dat is fijn.”
Corné Haanskorf is bij het ROC Tilburg BPV coördinator van de school voor Sport en Bewegen. Daarnaast leidt hij namens de onderwijsinstelling de samenwerking met Prisma in goede banen. Corné is zeer te spreken over de krachtenbundeling met de bewoners en professionals van het Landpark. “We werken nu sinds enige tijd met succes en op een prettige manier samen. Studenten van de school voor Sport en Bewegen komen al een aantal jaren naar Biezenmortel. Het is de bedoeling dat in de toekomst studenten van verschillende ROC-opleidingen gerichte praktijkervaring op gaan doen bij Prisma. In totaal gaat het om zes opleidingen. Komend jaar geldt dat naast de school voor Sport en Bewegen bijvoorbeeld ook voor de studenten van de school voor Welzijn en de school voor Gezondheidszorg. Ook zij kunnen dan met eigen ogen zien hoe de dagelijkse gang van zaken is bij zo’n grote zorgorganisatie en samenwerken met de bewoners en de begeleiders.” Corné: “De meerwaarde van de samenwerking met Prisma is dat de praktijkervaringen voor
de studenten een belangrijke aanvulling zijn op de theorielessen bij het ROC in Tilburg. Door mensen met een beperking en hun begeleiders te ontmoeten op het Landpark en met ze te praten komt de materie pas écht tot leven. We spelen overigens met de gedachte om ook studenten van het vakcollege Groen in te zetten voor het onderhoud van de prachtige natuur op het Landpark.” De afgelopen maanden waren vertegenwoordigers van ROC Tilburg en Prisma druk bezig met het voorbereiden van verschillende activiteiten en plannen. Corné: “Inderdaad, we hebben gewerkt aan de opzet van een stagegebouw. Doel hiervan is dat cliënten cursussen volgen én stage lopen bij het ROC en onze studenten op hun beurt leren op het Landpark. Een hele mooie uitwisseling en een interessante, nieuwe stap in de samenwerking met Prisma.”
Koning Willem I College Ook bij de samenwerking met het Koning Willem I College vormden bewoners een persoonlijke schakel. Zo speelden Ilse en Miriam een belangrijke rol in de ontmoeting met drie groepen van elk 25 eerstejaars studenten. In het kader van beroepsoriëntatie bezochten deze studenten het Landpark en stelden ze vragen aan Miriam en Ilse bijvoorbeeld over hoe het is om hier te wonen en werken. Vervolgens zijn de studenten verdeeld over de verschillende Activiteitencentra (AC’s) waar zij een kijkje in de keuken kregen. De leerlingen waren onder de indruk van ons prachtige groene park én van de plezierige ontmoetingen die ze hadden met bewoners.
37
38
SintLucas Ook met SintLucas uit Boxtel raakte Prisma in gesprek om te komen tot een nieuwe samenwerking. Rimke: “Eerder pimpten studenten al de begane grond van ons hoofdgebouw op. Het resultaat was fantastisch. Met weinig middelen wisten studenten echt een indrukwekkende metamorfose te realiseren. Nu hebben we de school gevraagd of ze kweekbakken, kerststallen, cadeau-artikelen en de routing voor de buurttuin kunnen ontwerpen en ontwikkelen. Uiteraard vindt dit plaats in samenspraak met onze werkplaats. Over de haalbaarheid en mogelijkheden zijn we in gesprek. Zeker is dat het enthousiasme en de bereidheid van beide kanten groot is. Het biedt voor zowel studenten als cliënten en medewerkers volop mogelijkheden.”
NHTV Daarnaast is er een mooie samenwerking met de NHTV uit Breda. “De aftrap vond begin februari plaats. De tweedejaars leerlingen van de school kregen toen de opdracht na te denken over de inrichting van het voormalige voetbalveld. De uitgangspunten hierbij waren: uitdagend, stoer, veilig, zonder begeleiding te gebruiken en chillen. De leerlingen werkten eerst drie weken op school aan de opdracht. Eind februari presenteerden veertien tweetallen vervolgens plannen voor een nieuwe recreatieve bestemming van het 'oude voetbalveld'. Zij toverden wilde en spectaculaire ideeën uit de hoge hoed zoals een hoogteparcours, atletiekbaan en een arena met trampolines. Dit alles werd op bijzondere wijze in beeld gebracht: van maquettes, 3D-tekeningen
tot filmpjes. De ideeën die het meest tot de verbeelding spraken van de aanwezige bewoners waren fitnessapparaten, een chillplek, een speelzone met klimtoestellen en een sonarboog. Nu bekijken we in overleg met de bewoners welk idee of combinatie van plannen uiteindelijk in aanmerking komt voor uitvoering. En niet te vergeten hoe we dit financieren.” Prisma heeft nog een project in samenwerking met de NHTV. “Vier studenten uit het vierde jaar gaan een toeristische app ontwikkelen voor het Landpark. Zo brengen ze alle mooie en bijzondere plekken van het park in beeld.”
Helicon Twee groepen van negen studenten van Helicon Opleidingen MBO Boxtel gingen medio september 2015 op het Landpark van start in de groenvoorziening. Rimke: “Tot half november staken zij op dinsdagochtenden en woensdagmiddagen de handen uit de mouwen. De studenten werkten volgens het zogeheten meesterleerling principe, waarbij ouderejaars de opdracht hebben om jongere studenten aan te sturen. Paul van Loosbroek, medewerker Groenvoorziening van Prisma, fungeerde als aanspreekpunt voor de Helicon-leerlingen, die zelfstandig opereerden. De krachtenbundeling vloeit voort uit het project leefbaarheid. Eén van de doelstellingen was een samenwerking aan te gaan met verschillende beroepsopleidingen. Streven is een verbinding te realiseren met de cliënten van AC Groen.”
Basisschool Biezenmortel Ook met de basisschool in Biezenmortel is er weer een mooie samenwerking. Rimke: “De school kreeg een nieuwe directeur. We hebben haar uitgenodigd voor een kennismaking. Dat klikte en nu gaan we aan de hand van het thema ‘Water’ mede invulling geven aan het project voor leerlingen. Cliënten verzorgen daarbij de lunch. Een mooi voorbeeld hoe je het contact met de buurt kan verdiepen.”
Daarnaast leverde het project Arbeid en Scholing op: • Docenten van ROC Tilburg zijn sinds september 2015 tachtig uur per jaar beschikbaar voor de begeleiding van activiteiten, stages en evenementen op het Landpark. Een projectleider van het ROC is hiervoor iedere dinsdag vrijgemaakt. Positief is verder dat dertig studenten van de onderwijsinstelling NHTV een projectopdracht hebben uitgevoerd én studenten van de Technische Universiteit uit Eindhoven een conceptplan realiseerden voor de ontsluiting en leefbaarheid van het Landpark. • Twintig studenten van Helicon Boxtel hebben groen onderhoud verricht in de directe nabijheid van AC Groen. Zij kregen een gastcollege snoeien door een medewerker van Prisma. • Vier studenten NHTV ontwikkelden een App en studeren af op: een uitbreiding van de app, voor het managen van bezoekers stromen, het stimuleren van samenwerking met partners en de marketing van de app. • Vijftien studenten Helicon green Business school Tilburg afdeling stad en wijk doen onderzoek naar de verbinding tussen het dorp Biezenmortel en het Landpark
• De tweede klas van De Rooi Pannen organiseren drie verschillende projecten voor cliënten (een simulatie vliegreis, drie theatervoorstellingen en een activiteit ten bate van de opening van het terras bij Lokaal 12. • Twee groepen van vijf studenten Afdeling evenementen van De Rooi Pannen verbinden zich aan de organisatie van de Avond Driedaagse en de familiedag. • Er zijn vijf cliënten opgeleid tot gastheer/-vrouw voor de foto-expositie PS LetMEbe. • Er is 75.000 toegekend door het Oranjefonds om het dorp Biezenmortel en het Landpark verder met elkaar te verbinden. • Basisschoolkinderen uit Biezenmortel gaan in 2016 een gezamenlijk project water organiseren. • Er zijn door ervaringsdeskundigen acht gastlessen georganiseerd op ROC Tilburg. • Vijfenzeventig Leerlingen van het Koning Willem I College uit ’s-Hertogenbosch brachten een bezoek aan het Landpark. • Acht studenten van SintLucas uit Boxtel gaan nieuwe producten ontwerpen (zoals kerststallen), die medewerkers en cliënten van de ActiviteitenCentra kunnen maken. • Tien studenten van SintLucas voeren een meesterproef uit voor de buurttuin met als onderwerp de ontmoeting.
39
40
8
41
De toekomst “Om de sociale en bruisende buitenplaats te realiseren waren en zijn kennis, lef en zelfsturing nodig”, stelt Jaap de Bruin, voorzitter van de Raad van Bestuur van Prisma. “Veel projecten draaien op volle toeren en inspireren om nieuwe ideeën uit te werken. Er is veel en goed werk verzet. Prisma is trots op de resultaten die we in samenwerking met alle partijen tot dusver bereikten. We zijn echter niet klaar. We gaan met veel plezier de uitdaging aan om onze ambitie samen met alle betrokkenen voor Landpark Assisië verder handen en voeten te geven.
Daarbij werken we verder aan vijf thema’s: het verder op de kaart zetten van Landpark Assisië, het behouden en versterken van de leefbaarheid, het ontwikkelen en stimuleren van een learning lab en social return on investment (participatie en MVO), het genereren van meer bedrijvigheid en het stimuleren van innovatieve zorg. We hopen dat de provincie ons ook in de toekomst blijft ondersteunen om ook in de toekomst het verschil te maken. We zien dat het werkt!”
Afsluiting door de provincie Noord-Brabant
42
De Brabantse samenleving - het woord zegt het al - vorm je niet alleen. De samenleving, Brabant, dat zijn we allemaal samen. Je komt alleen maar verder door de krachten te bundelen, ideeën te delen, samen aan de slag te gaan om de wereld een stukje mooier te maken. De afgelopen vier jaar deed de provincie dat via Leefbaarheid@Brabant. En hier bij jullie zien we tot wat voor mooie resultaten dat kan leiden. In het project LAb© hebben jullie op een bijzondere, innovatieve manier, met medewerking van jullie bewoners(raad) gewerkt aan de herontwikkeling van het Landpark. In innovatieve projecten van zorg en samenleven op en rond Landpark Assisië heeft Prisma onder de projectnaam LAb© coalities van buiten de zorg gesmeed. De monocultuur van zorg voor kwetsbare burgers met een verstandelijke beperking is hiermee doorbroken en de leefbaarheid en levendigheid van het Landpark heeft een duurzame impuls gekregen, die vraagt om een goede doordachte opvolging. Jullie mogen hier terecht trots op zijn, en als provincie is het fantastisch om zo’n project mede mogelijk te maken. De komende vier jaar gaan we werken aan een grote maatschappelijke opgave: het versterken van de sociale veerkracht. Voor de meeste mensen is het geen enkel probleem om zich staande te houden en een bijdrage te leveren aan de samenleving. Ze leven en werken vaak al samen, zorgen voor anderen in hun omgeving en waar nodig mobiliseren ze zelfs hele buurten of dorpen.
Maar dat geldt niet voor iedereen, en op het Landpark weten jullie dat als geen ander. Er zijn ook mensen, en groepen mensen, voor wie zelfredzaamheid niet vanzelfsprekend is. Een samenleving werkt niet als iedereen alleen maar voor zichzelf zorgt, want er zijn ook mensen die hulp nodig hebben. Daarom moeten we ook zorgen voor elkaar. We moeten oog en oor blijven houden voor de mensen die het in deze samenleving niet alleen redden. Ik hoop dat jullie met ons mee willen denken en doen, om samen Brabant nog mooier te maken. Dat doen we al met heel veel mensen, sluit daar vooral blijvend bij aan. In dit boek staan veel mooie voorbeelden, maar samen werken aan een Brabant waarin alle Brabanders gelukkig zijn, dat heeft ook de komende tijd aandacht nodig. Ik hoop dat ik daarbij op jullie betrokkenheid, creativiteit, enthousiasme en inzet mag blijven rekenen. Want alleen samen zijn we Brabant. Henri Swinkels, gedeputeerde Leefbaarheid en Cultuur
Bezoekadres Centraal Kantoor Taxandriaweg 12 - B2 5142 PA Waalwijk Bezoekadres Landpark Assisië Hooghoutseweg 3 5074 NA Biezenmortel T 088 - 770 2570 E
[email protected] www.landparkassisie.nl www.prismanet.nl www.facebook.com/stichtingprisma www.twitter.com/stichtingprisma www.linkedin.com/company/stichting-prisma februari 2016
Bezoekadres Centraal Kantoor Taxandriaweg 12 - B2 5142 PA Waalwijk Bezoekadres Landpark Assisië Hooghoutseweg 3 5074 NA Biezenmortel T 088 - 770 2570 E
[email protected]
www.landparkassisie.nl
www.prismanet.nl
www.facebook.com/stichtingprisma
www.twitter.com/stichtingprisma
www.linkedin.com/company/stichting-prisma
maart 2016