Engagement Ontdek hoe we onze medewerkersgroep hebben ontwikkeld, vooruitgang hebben geboekt met onze eigen milieu-impact als instelling en hoe we omgingen met onze stakeholders.
Betrokkenheid stakeholders
Sociaal jaarverslag
Stakeholders zijn van essentieel belang voor Triodos Bank.
Triodos Bank wil een bijzondere organisatie zijn om voor te werken.
Milieujaarverslag
GRI overzicht
De grootste positieve impact van Triodos Bank wordt gerealiseerd door het ...
Triodos Bank past de GRI G4-richtlijnen op comprehensive niveau toe.
Algemeen
288
Betrokkenheid stakeholders Stakeholders zijn van essentieel belang voor Triodos Bank. Zij helpen de organisatie in haar ontwikkeling door aan te geven hoe vanuit een extern perspectief naar de activiteiten van Triodos Bank wordt gekeken. Om stakeholders meer bij haar activiteiten te betrekken heeft in 2014 een formeel proces plaatsgevonden waarbij de onderwerpen werden geanalyseerd die belangrijk zijn voor de stakeholders van Triodos Bank, maar ook voor de bank zelf. De resultaten hiervan zijn opgenomen in een ‘materialiteitsanalyse’ in het hoofdstuk ‘Verslag van de Directie’. Daarnaast heeft Triodos Bank altijd op verschillende manieren baat gehad bij open discussies met al haar stakeholders. Dit varieert van klantendagen – waar honderden klanten, in alle landen waar we actief zijn, met elkaar in contact worden gebracht – tot vergaderingen van certificaathouders en enquêtes. Triodos Bank onderscheidt drie specifieke groepen stakeholders:
1. Stakeholders die een economische relatie met de bank hebben Klanten, certificaathouders, medewerkers en leveranciers
2. Stakeholders die geen directe economische relatie met de bank hebben, maar geïnteresseerd zijn vanuit een maatschappelijk belang Maatschapelijke organisaties, overheden en media
3. Stakeholders die nieuwe inzichten, mogelijkheden en kennis bieden Adviseurs en inspiratoren in de breedste zin van het woord
De groepen stakeholders De eerste groep stakeholders bestaat uit mensen en organisaties die zeer nauw betrokken zijn bij Triodos Bank en daar een rechtstreeks economisch belang in hebben. De tweede groep is duidelijk geïnteresseerd in de ontwikkeling van Triodos Bank en met name in de sociale, culturele en ecologische context waarin de bank opereert. De derde groep ten slotte inspireert de bank tot het verleggen van haar grenzen en bij het realiseren van haar missie. Vertegenwoordigers van al deze groepen hebben aan het eind van het jaar een vragenlijst ingevuld en deelgenomen aan een dialoog, waarbij ze input gaven over belangrijke onderwerpen die Triodos Bank na aan het hart gaan. Dit is slechts een van de vele activiteiten en contacten met stakeholders in 2014.
289
Klanten Triodos Bank hecht bijzonder veel waarde aan relaties en contacten tussen klanten, ondernemers en medewerkers onderling. Dit staat centraal bij alles wat de bank doet. Tegen deze achtergrond organiseert Triodos Bank elk jaar klantenevenementen in alle landen waar de bank actief is. Klanten, ondernemers en medewerkers maken tijdens deze evenementen gebruik van de kans om elkaar te ontmoeten en te weten te komen wat er met hun geld gebeurt. In Nederland organiseert Triodos Bank elk jaar een Hart-Hoofddag, waar klanten in contact kunnen komen met ondernemers die door Triodos Bank worden gefinancierd. In Spanje heeft Triodos Bank in 2014 de ‘I Triodos Enterprise Awards’ georganiseerd, waarbij klanten hun stem konden uitbrengen op hun favoriete gefinancierde ondernemer. Zo ontstaat een directe relatie tussen klanten en gefinancierde ondernemingen. Triodos Bank organiseert workshops waarin dilemma’s worden besproken rond de vraag welke ondernemingen de bank financiert. Dergelijke bijeenkomsten bieden volop ruimte voor inspirerende vragen en discussie. Elk jaar worden er klanttevredenheidsonderzoeken uitgevoerd om feedback te vragen op diverse onderwerpen. Daarnaast werd er, in het kader van de door Triodos Bank in 2014 uitgevoerde materialiteitsanalyse, een bijeenkomst met stakeholders gehouden. Tijdens die bijeenkomst werd Triodos Bank door haar stakeholders gestimuleerd om dichtbij zichzelf te blijven, ondanks de veranderende wereld om haar heen. Medewerkers en zakelijke klanten ontmoeten elkaar bij een groot aantal nationale en internationale evenementen die gedurende het jaar worden georganiseerd. Dit gebeurt onder andere tijdens de Biofach (een grote beurs op het gebied van biologische landbouw in Duitsland) en de BioCultura in Spanje. Maar ook tijdens speciale themadagen. Tijdens de themabijeenkomsten ontmoeten senior management, de Raad van Commissarissen, het Bestuur van de Stichting Administratiekantoor (‘de aandeelhouder’), specialisten van Triodos Banken klanten uit duurzame sectoren elkaar. Het thema van de themadag 2014 was ‘Gezondheid en Zorg’. Tijdens deze dag waren er diverse interacties met door Triodos Bank gefinancierde ondernemers en werd een bezoek gebracht aan La Ferme Nos Pilifs, een zorgboerderij in de buurt van Brussel. De beleggingsfondsen van Triodos Investment Management hanteren strenge criteria bij de keuze van organisaties en projecten die zij financieren. Ter bevordering van een meer maatschappelijk verantwoord aandeelhouderschap neemt Triodos Investment Management regelmatig deel aan jaarvergaderingen en jaarlijkse enquêtes. Naast al het bovenstaande, ontvangen klanten ook op andere manieren informatie over de ondernemingen die Triodos Bank financiert, via tijdschriften als ‘De Kleur van Geld’ (off- en online), nieuwsbrieven, blogs als ‘Somos Triodos’ in Spanje en via sociale media.
Certificaathouders Elk jaar wordt er een vragenformulier verspreid onder de certificaathouders in alle landen waar Triodos Bank vestigingen heeft. Via deze enquête bepaalt de bank de mate van tevredenheid onder de mensen die de bank van kapitaal voorzien en in zekere zin de ‘eigenaren’ genoemd kunnen worden. Tevens wordt met de enquête vastgesteld in hoeverre de financiële en niet-financiële resultaten van Triodos Bank in evenwicht zijn. Tot slot is de enquête van belang om inzicht te krijgen op de visie van alle stakeholders op het economische en maatschappelijke klimaat waarin de bank opereert.
290
In 2014 hadden drie van de vier certificaathouders die aan de enquête deelnamen het gevoel dat het contact tussen hen en Triodos Bank ‘voldoende aansloot bij hun wensen’. Bijna niemand (0,2%) vond het contact met Triodos Bank te veel. Meer dan 90% vond dat de bank het juiste evenwicht hanteerde tussen individueel rendement op de certificaten en het rendement op maatschappelijk, ecologisch en cultureel gebied. Meer informatie over de resultaten vindt u hier (Engels). De uitkomsten van de enquête werd gepresenteerd tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Triodos Bank. Ook kwam de enquête aan de orde tijdens de bijeenkomsten met certificaathouders in de verschillende landen. De uitkomsten werden tijdens de Algemene Vergadering gebruikt om vragen en discussies uit te lokken. De Algemene Vergadering zelf wordt altijd online uitgezonden. Op deze manier kunnen zoveel mogelijk certificaathouders kennisnemen van de toelichting van de Directie, de Raad van Commissarissen en van het Bestuur van het Administratiekantoor. De bijeenkomst voor certificaathouders die in maart 2014 in België werd gehouden werd bijgewoond door bijna 500 mensen. Aanwezigen konden het Bestuur van het Administratiekantoor vragen stellen, een markt bezoeken waar producten werden verkocht door klanten van Triodos Bank en diverse workshops bijwonen. Het aandelenkapitaal van Triodos Bank wordt beheerd door Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank (hierna kortweg het Administratiekantoor). Het Administratiekantoor waarborgt de missie van Triodos Bank. Vertegenwoordigers van het Administratiekantoor zijn aanwezig bij de klantendagen en spreken informeel met het management van de vestigingen. Triodos Bank en het Bestuur van het Administratiekantoor willen de betrokkenheid van de certificaathouders van de bank de komende jaren nog beter faciliteren.
Medewerkers Door haar gestage groei is Triodos Bank uitgegroeid tot een middelgrote bank waardoor er nieuwe manieren moeten worden ontwikkeld om het potentieel van de mensen die er werken volledig te benutten. Triodos Bank wil ook in de toekomst tot de belangrijkste duurzame banken ter wereld blijven behoren. Het is daarom essentieel dat zij deskundige medewerkers aantrekt die zich sterk verbonden voelen met de visie en de missie van de bank. Ter ondersteuning van de ontwikkeling van gemotiveerde en kundige medewerkers biedt Triodos Bank internationale programma’s aan in de Triodos Academy. In 2014 hebben 118 medewerkers aan deze programma’s deelgenomen. De jaarlijkse ‘Co-Worker Conference’ vond in 2014 plaats in Brussel en had als thema ‘Living Unity & Diversity’. Deze bijeenkomst werd bijgewoond door 120 medewerkers. Op alle vestigingen van Triodos Bank worden wekelijkse bijeenkomsten georganiseerd om alle medewerkers te betrekken bij de bank en haar doelstellingen en uitdagingen. Ook worden er regelmatig bijeenkomsten georganiseerd met klanten of zogenaamde ‘thought leaders’. Tijdens die bijeenkomsten komen onderwerpen aan de orde als ‘landbouw en voedsel’, nieuwe manieren van bankieren, energie en innovatieve duurzame projecten. Ter bevordering van haar interne communicatie publiceert Triodos Bank Spanje maandelijks een intern online tijdschrift. Ook houdt de bank jaarlijks een enquête om de tevredenheid van de medewerkers te meten. Omdat er veel interne veranderingen plaatsvonden het afgelopen jaar, was het extra wenselijk om via deze middelen de vinger aan de pols te kunnen houden.
291
Leveranciers In 2015 zal Triodos Bank haar betrokkenheid met haar leveranciers verder vergroten met name wat betreft het duurzaamheidsbeleid en ketenbewustzijn. Triodos Bank wil haar leveranciers stimuleren zich bewust te zijn van en eventueel actie te ondernemen op het gebied van duurzaamheid, maatschappelijk verantwoord ondernemen, ethiek en transparantie.
Maatschappelijke organisaties Triodos Bank is lid van verschillende lokale, regionale en internationale maatschappelijke organisaties en platforms. Dit zijn onder meer de Global Alliance for Banking on Values (GABV), het Global Impact Investing Network (GIIN), het International Corporate Governance Network (ICGN), het United Nations Environment Programme Finance Initiative (UNEP-FI), het United Kingdom Social Investment Forum (UKSIF), MVO Nederland en vele andere. Op het gebied van producten en beleggingsfondsen werkt Triodos Bank samen met maatschappelijke organisaties, zoals Amnesty International, HIVOS in Nederland en de Soil Association en Friends of the Earth in het Verenigd Koninkrijk. Ook werkt de bank samen met maatschappelijke organisaties via haar eigen stichtingen (zoals Fundación Triodos in Spanje). Triodos Bank nodigt regelmatig specialisten en organisaties uit om haar visie en beleid met betrekking tot verschillende thema’s en sectoren verder te ontwikkelen en kritisch tegen het licht te houden. Triodos Bank was tevens betrokken bij verschillende stakeholderdialogen en -presentaties die aansluiten bij haar missie en waarden. Zo werken de SRI-fondsen van de bank nauw samen met maatschappelijke organisaties bij het ontwikkelen van duurzaamheidsstandaarden voor diverse sectoren. En was Triodos Bank België een van de organiserende partners bij de tweede editie van het Transitiefestival dat in 2014 werd gehouden. Financiële educatie is een regelmatig terugkerend thema bij de activiteiten van Triodos Bank. In 2014 hebben medewerkers gastlessen op scholen in Nederland verzorgd tijdens de ‘Week van het Geld’. In Spanje neemt Triodos Bank deel aan een doorlopend schoolprogramma om de deelnemers te onderwijzen op het gebied van waarden in de financiële sector. De Duitse vestiging heeft deelgenomen aan de ‘Fair Finance Week’ van het Fair Finance Network. Zij heeft daar lezingen, discussies en workshops verzorgd.
Overheden Triodos Bank is regelmatig in gesprek met lokale en nationale overheden en toezichthouders. Dit gebeurt soms in samenwerking met andere financiële instellingen of partners. De bank neemt deel aan gesprekken over de financiële sector en woont regelmatig bijeenkomsten bij over onderwerpen die voor haar van belang zijn. Belangrijke onderwerpen die Triodos Bank aanstipt tijdens deze gesprekken en overleggen zijn onder andere de positieve impact en het potentieel van duurzaam bankieren, de kracht van grotere diversiteit in de bancaire sector, en het belang om de retailsector deel te laten uitmaken van impactvolle investeringen. Triodos Bank is lid van brancheverenigingen van banken in diverse Europese landen en neemt deel aan overleggen met overheden en toezichthouders. De inbreng van Triodos Bank is gericht op een divers bancair landschap en eerlijke en effectieve regelgeving voor ‘kleinere’ banken. Daarnaast heeft Matthijs Bierman, Managing Director van Triodos Bank in Nederland, in september 2014 deelgenomen aan een rondetafelgesprek in het parlement waarbij duurzaam bankieren aan de orde werd gesteld.
292
Triodos Bank was in 2014 actief lid van belangrijke werkgroepen zoals de Social Impact Investment Taskforce. In het verlengde daarvan heeft Triodos Bank in 2014 een rapport (Engels) opgesteld waarin zij stelde dat iedereen toegang zou moeten hebben tot impact investing en niet alleen grote instellingen en vermogenden. Triodos Investment Management heeft in 2014, samen met andere beleggingsinstellingen, een gezamenlijke verklaring gestuurd aan de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Europese Raad. De ondertekenaars van de verklaring zijn bezorgd over een eventuele schending van mensenrechten bij mineraalwinning en hebben hun visie kenbaar gemaakt over wat regelgeving hierbij kan betekenen. Senior medewerkers van Triodos Bank nemen regelmatig deel aan platforms en panels om duurzame financiering te promoten. Zo heeft de directeur van Triodos Bank België in 2014 in Antwerpen gesproken tijdens ‘Rond Geld’, een congres over de rol van geld in de 21e eeuw.
Media Het profiel van Triodos Bank heeft zich de afgelopen jaren positief ontwikkeld in alle landen waar de bank opereert. Dit is onder meer het gevolg van toenemende media-aandacht voor de bank en haar visie. Triodos Bank gebruikt sociale media zoals Twitter, Facebook en LinkedIn om nieuws te verspreiden, nieuwe medewerkers te werven en (zij het in mindere mate) contacten te onderhouden met alle stakeholders. De bank nodigt regelmatig journalisten uit rond innovaties en thema’s die volgens de bank van belang zijn. Dit soort contacten is belangrijk omdat het Triodos Bank de mogelijkheid biedt haar visie op een transparantere, diverse en duurzame banksector te delen. Triodos Bank is volstrekt transparant over de impact van haar financieringen. Alle ondernemingen die de bank financiert staan op haar website.
Adviseurs en inspiratoren Ter uitbreiding van haar activiteiten, inspiratie en vernieuwing van haar producten en diensten raadpleegt Triodos Bank regelmatig externe adviseurs die gevraagd en ongevraagd ideeën aandragen, en mensen die ‘out of the box’ denken, met vernieuwende inzichten en visies. Zij zijn van grote waarde bij de ontwikkeling van duurzaamheidstrategieën van de bank. Triodos Bank nodigt regelmatig inspirerende mensen uit om te spreken op bijeenkomsten van de bank en internationale themabijeenkomsten. Zo werden er in 2014 bijeenkomsten gehouden in Brussel, België, met als thema ‘Gezondheid en Zorg’. Daarbij werd input geleverd door belangrijke mensen uit deze sector zoals Lieve Fransen van de Europese Commissie. De visie van Triodos Bank op energie is tijdens extra bijeenkomsten in 2014 verder ontwikkeld dankzij input van academici en deskundigen uit de dagelijkse praktijk. Triodos Bank was in 2009 medeoprichter van de Global Alliance for Banking on Values (Engels), een groeiend wereldwijd netwerk van onafhankelijke duurzame banken. De GABV is een inspirerende en rijke bron voor ideeën, met name voor de Directie en de Raad van Commissarissen van Triodos Bank en voor de ‘Values Ambassadors’. Bij die laatsten horen ook jongere, getalenteerde medewerkers bij Triodos Bank. In 2014 heeft de GABV een grote campagne georganiseerd om het op waarden gebaseerd bankieren over heel de wereld sterker te profileren. Alle vestigingen van Triodos Bank hebben hier actief aan deelgenomen. In 2010 stond Triodos Bank samen met de Universiteit Utrecht aan de wieg van het Sustainable Finance Lab (SFL). Het SFL brengt wetenschappers uit diverse disciplines bij elkaar voor het ontwikkelen van ideeën om te komen tot een duurzame, stabiele en robuuste financiële sector. De bank was in 2014 betrokken bij een aantal openbare en besloten bijeenkomsten ter bevordering van deze agenda.
293
Sociaal jaarverslag Triodos Bank wil een bijzondere organisatie zijn om voor te werken. Een organisatie waar medewerkers zich kunnen ontplooien, en waar ze hun kennis en expertise volledig kunnen inzetten.
11,7% Het totaal aantal medewerkers is in 2014 met 11,7% gestegen, van 911 tot 1.017.
Het jaar op hoofdlijnen
Triodos Bank is een organisatie in ontwikkeling. Als gevolg van de gestage groei, is Triodos Bank nu een middelgrote bank. Dit betekent dat we ook de manier waarop we onze medewerkers ondersteunen in hun werk, steeds weer verder ontwikkelen. In 2014 trok de bank 199 nieuwe medewerkers aan (2013: 189). Het totaal aantal medewerkers steeg in 2014 met 11,7%: van 911 naar 1.017.
We zijn tevreden over de verhouding man/vrouw. Aan het beter in evenwicht brengen daarvan is de afgelopen jaren veel aandacht besteed. In 2014 had Triodos Bank 541 vrouwen (53,2%) en 476 mannen (46,8%) in dienst. Het aantal vrouwen op managementposities is stabiel gebleven op 40%. De gemiddelde leeftijd van de medewerkers, de gemiddelde duur van het dienstverband en het niveau van het ziekteverzuim is passend bij de organisatie. De gemiddelde leeftijd ligt stabiel op 39,6 jaar. De gemiddelde duur van het dienstverband bedroeg 4,8 jaar aan het einde van 2014 (2013: 4,7 jaar). Het ziekteverzuim was in 2014 stabiel op 2,6%. Dat is lager dan de doelstelling van maximaal 3%. Het medewerkersverloop steeg naar 9,5% in 2014 (2013: 7,2%). Het verloop tijdens het eerste dienstjaar van medewerkers steeg van 7,4% in 2013 naar 11,6% in 2014. Dit ondanks onze inspanningen om hierin juist verbetering te brengen door een grondig selectieproces – waarin helderder wordt wat de verwachtingen over en weer zijn. Ook een betere begeleiding tijdens de eerste fase van het dienstverband (introductie programma) moest hierbij helpen. De verloopcijfers zijn niet los te zien van verbeterende arbeidsmarktomstandigheden, met name in Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Triodos Bank wordt gedragen door vakbekwame en gemotiveerde medewerkers. Mensen die in staat zijn om de missie van de bank te vertalen naar hun dagelijkse werkzaamheden. Werkzaamheden die variëren van kredietverlening aan duurzame ondernemingen, tot aan persoonlijke dienstverlening aan klanten. De organisatie investeert in opleiding, ontwikkeling en begeleiding van haar medewerkers. Daarbij wordt uitgegaan van de leervragen en -behoeften van medewerkers. Triodos Bank maakt daarbij gebruik van externe deskundigen. Daarnaast biedt de Triodos Academy ontwikkelingstrajecten aan die gebaseerd zijn op de waarden van Triodos Bank. In 2014 namen aan de verschillende trajecten van de Triodos Academy 118 (2013: 82) medewerkers deel. De jaarlijkse medewerkersconference vond in 2014 plaats in Brussel. Het thema was ‘Living Unity & Diversity’. Er namen 120 medewerkers aan deel. Er is in 2014 geïnvesteerd in het verbeteren van de interne governance. Daarbij werd erop gelet dat het formaliseren van de bedrijfsvoering de cultuur van de organisatie niet nadelig zou beïnvloeden. Er werd voor gezorgd dat de veranderingen in de interne processen juist leidden tot versterking en ondersteuning van de bedrijfscultuur. Die cultuur is gericht op samenwerking. Triodos Bank hecht veel waarde aan een goede en passende beloning voor al haar medewerkers. De bank kijkt daarbij naar de verschillen in beloning tussen medewerkers onderling en die met de rest van de financiële en bancaire sector. In Nederland was bij Triodos Bank het verschil tussen het laagste en hoogste salaris in 2014 een factor 9,6 (2013: 9,4). In Nederland zetelt de Directie en het hoofdkantoor, bovendien is de Nederlandse
294
vestiging de grootste vestiging van de bank. Triodos Bank is van mening dat een gematigd beloningsbeleid zonder bonussen tot een gezond en eenvoudig systeem leidt dat slechts beperkte controle nodig heeft. Het internationale beloningsbeleid van Triodos Bank is ontwikkeld met deze uitgangspunten. Zie de website (Engels) voor een samenvatting van het internationale beloningsbeleid. Onderstaande data voor de jaren 2011 tot 2014 zijn onderdeel van KPMG’s assurance.
[ Sociale kerncijfers* ]
Aantal medewerkers ultimo Aantal fte’s gemiddeld** gedurende het jaar Aantal fte’s** ultimo Verzuim * **
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
1.017
911
788
720
636
577
477
883
785
694
636
556
482
402
931
838
722
660
577
525
429
2,6%
2,6%
3,0%
2,2%
1,9%
2,6%
2,4%
Het sociaal jaarverslag heeft betrekking op alle medewerkers in dienst van Triodos Bank. Medewerkers van de joint venture Triodos MeesPierson zijn niet meegenomen. Fte staat voor fulltime equivalent en is het aantal medewerkers berekend op voltijdsbasis per week. Dit is voor Triodos Bank Nederland 40 uur, Triodos Bank België 37 uur, Triodos Bank Verenigd Koninkrijk 37,5 uur, Triodos Bank Spanje 37 uur, Triodos Bank Duitsland 40 uur en voor Triodos Bank Frankrijk 35 uur).
[ Opleidingskosten per medewerker ] Bedragen in euro’s
2014
2013
2012
2011
Nederland
1.976
1.803
1.650
1.943
België
1.549
1.918
2.015
2.190
Verenigd Koninkrijk
983
934
694
1.607
Spanje
1.181
1.281
1.080
976
Duitsland
2.377
2.332
1.765
1.658
Frankrijk
1.735
3.186
419
–
Private Banking NL
4.135
4.448
2.383
3.029
Hoofdkantoor
2.695
2.914
2.205
3.142
0
–
–
–
Triodos Investment Management
2.669
3.517
2.821
2.202
Gemiddeld
1.856
2.055
1.731
2.020
–9,7%
18,7%
–14,3%
6,5%
2014
2013
2011
2011
Nederland
3,5
2,7
2,2
2,8
België
3,5
2,8
6,0
6,1
Verenigd Koninkrijk
3,3
1,9
1,5
1,7
Spanje
7,1
7,1
10,5
4,2
Duitsland
3,1
2,9
2,4
3,2
TIAS
Stijging
[ Opleidingsdagen per medewerker ]
295
2014
2013
2011
2011
Frankrijk
5,3
9,0
–
–
Private Banking NL
5,4
5,4
2,9
3,9
Hoofdkantoor
2,9
2,2
2,8
2,6
TIAS
0,0
–
–
–
Triodos Investment Management
3,3
2,8
2,8
2,4
Totaal
4,3
3,7
4,5
3,3
[ Vaste en variabele beloning toegekend aan “Identified Staff” over het prestatiejaar 2014, uitgesplitst naar instrument ] Bedragen in duizenden euro’s
Aantal medewerkers
“Identified staff” in seniormanagementfuncties
Alle overige “Identified staff”
11
41
2.080
4.432
13
72
Beloning Totaal vaste beloning Totaal variabele beloning: Waarvan in contanten
13
72
Waarvan in aandelen of op aandelen gebaseerde instrumenten
–
–
Waarvan in andere instrumenten
–
–
–
–
Aantal begunstigden
0
0
Totaal bedrag
–
–
Aantal begunstigden
1
1
Totaal bedrag
*
*
Hoogst toegekend bedrag
*
*
Totaalbedrag uitgestelde beloning Welkomstbedragen
Ontslagvergoedingen
*
Het bedrag is om privacyredenen niet gepubliceerd.
296
[ Salarissen ] Verhouding van het hoogste fulltime salaris van 2014 tot de mediaan van het fulltime salaris 2014*
Ratio van de loonsverhoging van het hoogste salaris tot de mediaan van de salarisverhoging*
NL
4,6
1,0
BE
2,9
1,4
UK
4,0
0,7
ES
6,1
0,6
DE
2,6
1,3
Totaal
5,6
1,0
Land
*
de salaris (verhoging) mediaan wordt berekend exclusief het maximale fulltime salaris (verhoging)
[ Leeftijdscategorieën medewerkers van Triodos Bank ] 2014 Leeftijd
< 28 jaar
Aantal
2013 %
Aantal
2012 %
Aantal
2011 %
Aantal
%
86
8%
72
8%
62
8%
69
10%
28 – 35 jaar
262
26%
252
28%
229
28%
209
29%
35 – 42 jaar
285
28%
252
28%
211
28%
182
25%
42 – 49 jaar
219
22%
186
20%
159
20%
143
20%
49 – 56 jaar
105
10%
90
10%
71
9%
69
10%
60
6%
59
6%
56
7%
48
7%
1.017
100%
911
100%
788
100%
720
100%
>= 56 jaar Totaal Gemiddelde
39,7
39,6
39,5
39,2
[ Dienstjaren medewerkers van Triodos Bank ] 2014 Dienstjaren
2013
2012
2011
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
0 – 1 jaar
186
18%
175
19%
131
17%
142
20%
1 – 3 jaar
269
26%
240
26%
224
28%
219
30%
3 – 5 jaar
186
18%
185
20%
174
22%
158
22%
5 – 10 jaar
272
27%
210
23%
168
21%
118
16%
10 – 15 jaar
67
7%
68
7%
66
8%
60
8%
> 15 jaar
37
4%
33
4%
25
3%
23
3%
1.017
100%
911
100%
788
100%
720
100%
Totaal Gemiddelde
4,8
4,7
297
4,6
4,3
[ Ziekteverzuim ] 2014
2013
2012
2011
Nederland
3,3%
3,3%
2,9%
2,5%
België
2,8%
3,6%
3,4%
1,9%
Verenigd Koninkrijk
0,6%
1,4%
0,9%
0,8%
Spanje
2,3%
1,9%
2,7%
1,7%
Duitsland
2,1%
1,6%
4,7%
3,1%
Frankrijk
0,0%
0,0%
–
–
Private Banking NL
6,9%
4,1%
4,2%
0,7%
Hoofdkantoor
4,1%
3,1%
3,2%
3,9%
TIAS
1,8%
–
–
–
Triodos Investment Management
3,8%
2,5%
3,9%
1,5%
Totaal
2,6%
2,6%
3,0%
2,2%
2014
2013
2012
2011
Nederland
6,3%
13,6%
0,0%
14,3%
België
0,0%
4,5%
30,0%
16,7%
Verenigd Koninkrijk
21,4%
5,0%
12,5%
3,6%
Spanje
19,5%
9,3%
10,9%
4,7%
Duitsland
11,1%
8,3%
22,2%
0,0%
Frankrijk
0,0%
0,0%
–
–
Private Banking NL
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
Hoofdkantoor
9,5%
0,0%
13,0%
23,8%
TIAS
0,0%
–
–
–
Triodos Investment Management
6,9%
7,7%
10,0%
12,5%
11,6%
7,4%
11,8%
10,6%
[ Verloop in het eerste jaar ]
Totaal
298
Vooruitzichten Ook in 2015 en in de periode daarna richt Triodos Bank zich op het verder versterken van de organisatie en het HR-beleid. Daarbij gelden de volgende prioriteiten: Extra aandacht voor nieuwe senior medewerkers op het hoofdkantoor, met name op het steeds belangrijker terrein van risicomanagement. In dit kader is aandacht voor het verdiepen van inzicht in onze cultuur en missie. Er zullen studiebijeenkomsten worden georganiseerd om te komen tot een dieper inzicht in Triodos Bank en haar waarden. De bijeenkomsten willen daarnaast nieuwe medewerkers ondersteuning bieden bij het reflecteren op ontwikkelingen in de samenleving, en hun relevantie voor Triodos Bank. Het internationale karakter van het hoofdkantoor zal worden versterkt door het bevorderen van uitwisseling tussen de vestigingen, en door het werven van meer medewerkers met verschillende nationaliteiten. We willen werken aan een afname van het verloop in het eerste jaar door het verder verbeteren van het werving- en selectieproces. Medewerkers worden gestimuleerd om deel te nemen en bij te dragen aan een lerende organisatie (zie ook de tabel met strategische doelstellingen).
299
Milieujaarverslag
100%
De grootste positieve impact van Triodos Bank wordt gerealiseerd door het financieren van duurzame en innovatieve projecten en ondernemingen. Maar als instelling zelf is de bank uiteraard ook verantwoordelijk voor de eigen ecologische impact. Uitgangspunt van het milieubeleid van Triodos Bank is de trias energetica.
Triodos Bank compenseert de CO2 uitstoot voor de volle 100%.
Dat betekent dat de bank haar energieverbruik zoveel mogelijk beperkt, dat daar waar mogelijk duurzame energie of duurzame bronnen worden gebruikt, en dat de klimaateffecten van opgewekte energie worden gecompenseerd. Zo minimaliseert en compenseert de bank haar milieubelasting. Triodos Bank is een klimaatneutrale (CO2-neutrale) organisatie.
Het jaar op hoofdlijnen Alle door Triodos bank ingekochte elektriciteit was 100% duurzaam. Het ging om 54% windenergie en 35% zonne-energie. De rest was afkomstig van andere hernieuwbare bronnen. Voor een van de gebouwen van Triodos Bank in Nederland zijn we gestart met een analyse op basis van BREEAM. Dit is een toonaangevend methode en systematiek voor de milieukundige beoordeling en waardering van gebouwen. De score in deze initiële zelfassessment was een ‘zeer goed’. We zullen concrete stappen formuleren om deze score in 2015 nog verder te verbeteren. Mogelijke aandachtsgebieden daarbij zijn onder meer: verminderen van bedrijfsafval en handhaven van een stabieler binnenklimaat in het gebouw. De gemiddelde CO2-uitstoot van het wagenpark van Triodos Bank (NB: alle auto’s van de bank voldoen aan hoge duurzaamheidseisen) daalde van gemiddeld met 3,5% van 107gr in 2013 naar 103gr in 2014. Het aantal vliegkilometers per ‘full time medewerker’ (per fte) – een onderwerp dat speciale aandacht kreeg gedurende het jaar – is gedaald met 20% (tegenover een stijging van 8% in 2013). Het gebruik van videoconferencing is bijna verdriedubbeld. Dit droeg bij aan de afname van vluchten. Het totale aantal kilometers woon-werkverkeer per medewerker was vrijwel stabiel: het daalde met 0,22% in 2014. Medewerkers van Triodos Bank reisden 39% van de totale afstand woon-werkverkeer met het openbaar vervoer (2013: 37%). Het gebruik van de auto voor woon-werkverkeer daalde met 4% per fte. Het gebruik van kantoorpapier per fte daalde in 2014 met 11%. Het gebruik van bedrukt papier steeg met 4% per fte, en met 14% per klant. Onderstaande data voor de jaren 2011 tot 2014 zijn onderdeel van KPMG’s assurance.
[ Kerncijfers milieuprestaties ] absolute hoeveelheden/fte’s
2014
2013
2012
2011
2010
2.686
2.759
3.045
2.622
2.991
103
129
127
134
163
Energiegebruik Electriciteit in kWh/fte Gas in m3/fte
300
absolute hoeveelheden/fte’s
2014
2013
2012
2011
2010
Per vliegtuig in km/fte
5.154
6.406
5.940
6.160
6.804
Per auto in km/fte
1.267
1.409
1.450
1.611
2.389
674
810
858
1.194
1.149
4.534
4.744
4.209
4.866
5.591
74
79
32
50
197
3.297
3.108
3.529
3.744
3.939
575
566
628
639
724
214
209
286
346
306
Zakelijk verkeer
Per openbaar vervoer in km/fte Woon- werkverkeer Per auto in km/fte Carpoolen in km/fte Per openbaar vervoer in km/fte Per fiets of lopend in km/fte Papiergebruik Totaal papier gebruik in kg/fte Blanco gerecycled papier in kg/fte
20
23
23
25
32
Briefpapier/folders/etc. in kg/fte
194
186
264
321
274
Briefpapier/folders/etc. in kg/klant
0,34
0,30
0,44
0,60
0,56
879
782
693
636
556
65
39
46
31
30
31.052
30.006
27.413
23.746
23.250
102.407
98.397
91.253
81.957
88.256
Medewerkers Fte’s Externe, tijdelijke medewerkers Gebouwen (absolute cijfers) Oppervlakte in m2 Volume in m3
[ Uitstoot van CO2 ] in duizend kg
2014
2013
2012
2011
2010
Electriciteit
100
96
353
17
0
Gas verbruik (verwarming)
124
130
112
34
232
Papier
314
265
468
907
686
Openbaar vervoer
260
224
209
136
107
Auto
1.145
1.046
865
774
867
Vluchten
1.141
1.145
936
1.051
908
Totaal
3.084
2.906
2.953
2.919
2.800
(3.084)
(2.906)
(2.953)
(2.919)
(2.800)
0
0
0
0
0
8,40
12,50
12,50
12,50
12,50
Af: Compensatie voor CO2 credits CO2 saldo (neutraal) CO2 compensatie kosten per ton (EUR)
301
Vooruitzichten Een organisatiebreed driejarenplan gaat in 2015 van start en is gericht op het verbeteren van het meten van de milieuprestaties, op de verslaglegging daarvan en de controle daarop. Bovendien is het plan gericht op een strategie voor het reduren van de CO2-uitstoot. Het plan bevordert de effectieve betrokkenheid van medewerkers. Voorgenomen activiteiten zijn onder meer: Introductie van een intern CO2 Management System. Benchmarking van de CO2-uitstoot met een externe referentiegroep. De eerste fase van BREEAM In-Use uitvoeren voor alle gebouwen van Triodos Bank. Frequenter gebruik van videoconferencing bevorderen. Beoordelen van de effectiviteit van de methoden om de CO2-uitstoot te verminderen en goede praktijk voorbeelden zoeken. Betrekken van leveranciers, zodat ze beter inzicht ontwikkelen in de effecten van verantwoord keten beheer bij CO2-reductie.
302
Verificatieverklaring Independent Auditor’s Assurance Report To the readers of the Triodos online Annual Report 2014
Our conclusion We have reviewed the social and environmental data as included in the sections ‘Co-worker report’ and ‘Environmental report’ (hereafter: the Social and Environmental Data) of Triodos Bank N.V. (further: the Company). The tables with data in our scope are shown with titles between “[ ]”. Based on our review, nothing has come to our attention to indicate that the Social and Environmental Data are not presented, in all material respects, in accordance with the reporting criteria.
Basis for our conclusion We conducted our review engagement in accordance with the Dutch Standard 3000: ”Assurance Engagements other than Audits or Reviews of Historical Financial Information”. Our responsibilities under Standard 3000 and procedures performed have been further specified in the paragraph titled “Our responsibility for the review of the Social and Environmental Data”. We are independent of the Company in accordance with the “Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten” (ViO) and other relevant independence requirements in The Netherlands. Furthermore we have complied with the “Verordening gedrags- en beroepsregels accountants” (VGBA). We believe that the assurance evidence we have obtained is sufficient and appropriate to provide a basis for our conclusion.
Responsibilities of the Management Board for the Social and Environmental Data The Management Board is responsible for the preparation of the Social and Environmental Data in accordance with the internally developed guidelines, as described in the sections ‘Co-worker report’ and ‘Environmental report’. It is important to view the Social and Environmental Data in the context of these criteria. We believe these criteria are suitable in view of the purpose of our assurance engagement. As part of this, the Management Board is responsible for such internal control as it determines is necessary to enable the preparation of the Social and Environmental Data that is free from material misstatement, whether due to fraud or error.
Our responsibility for the review of the Social and Environmental Data Our objective is to plan and perform the review assignment in a manner that allows us to obtain sufficient and appropriate assurance evidence for our conclusion. Procedures performed to obtain a limited level of assurance are aimed at determining the plausibility of information and are less extensive than those for a reasonable level of assurance. The following procedures were performed:
303
reviewing the suitability of the internal reporting criteria; evaluating the design and implementation of the systems and processes for the collection, processing and control of the data, including consolidation, for the Social and Environmental Data; interviews with relevant staff at head office and branch level responsible for providing the data; evaluating internal and external documentation, based on sampling, to determine whether the Social and Environmental Data are supported by sufficient evidence; conducting an analytical review of the data and trend explanations submitted by all branches for consolidation at group level. Amstelveen, 22 April 2015 KPMG Accountants N.V. P.A.M. de Wit RA
Over dit verslag Wij wijzen u erop dat het online jaarverslag niet het officieel beoordeelde verslag is. Het door externe deskundigen geverifieerde verslag kunt u als pdf-bestand vinden op de site, of u kunt een gedrukte versie opvragen. Het Jaarverslag 2014 is een geïntegreerd jaar- en duurzaamheidsverslag en heeft betrekking op de activiteiten van Triodos Bank NV in Nederland, België, het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Duitsland (zie ook de Triodos organisatietructuur). De rapportageperiode is van 1 januari tot en met 31 december 2014. Het vorige integrale jaar- en duurzaamheidsverslag van Triodos Bank verscheen in april 2014 en had betrekking op het kalenderjaar 2013. In het verslag over 2014 wordt volgens dezelfde principes en uitgangspunten verslag gedaan als over 2013. Indien andere rekenmethodes zijn gehanteerd, wordt dat in de tekst toegelicht. Bij het maken van het jaarverslag van Triodos Bank wordt door een werkgroep nauwkeurig bekeken op welke manier de nieuwste richtlijnen en goede voorbeelden van verslaglegging kunnen bijdragen aan de verbeteringen van het jaarverslag. Dit jaar hebben we onze accountant voor het eerst om assurance met een beperkte mate van zekerheid verzocht bij het hoofdstuk “Verslag van de Directie”, waarin de impactgegevens 2014 zijn opgenomen. Wij maken u erop attent dat geen zekerheid is verstrekt met betrekking tot de impactgegevens over 2013. De cijfers over 2013 zijn enigszins aangepast om ze in lijn te brengen met die over 2014. De assurance bij het Verslag van de Directie heeft alleen betrekking op het originele Engelstalige Verslag. In die uitgave is tevens de Engelstalige jaarrekening opgenomen, die door KPMG Accountants N.V. is gecontroleerd. Wij verwijzen u verder naar het Engelstalige Annual Report 2014.
304
GRI content index Triodos Bank has used the guidelines of the Global Reporting Initiative (GRI) since 2001. GRI was established in 1997 by the United Nations and the Coalition for Environmentally Responsible Economics (CERES). GRI wants to organise reporting on sustainability in a consistent manner and, in this way, make performance objective and comparison easier. Triodos Bank is an organisational stakeholder of GRI.
G4 Triodos Bank applies the GRI G4 guidelines at a comprehensive level.
During 2013, GRI launched new G4 guidelines designed to make reporting both more relevant to the sustainability impact of the institution and more meaningful for its stakeholders. The main way this happens is by focusing on the issues that we and our stakeholders think are most important, or most ‘material’ to our work. We took this approach for the first time in 2013 and have developed it further, adopting the G4 guidelines in full in this report. This year, for the first time, we have requested limited assurance on the Executive Board chapter, which includes 2014 impact data. KPMG Accountants N.V. also audited the Financial statements. For more information, please see the combined independent auditor’s and assurance report.
General Standard Disclosures Strategy and analysis General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-1
Provide a statement from the most senior decisionmaker of the organisation (such as CEO, chair, or equivalent senior position) about the relevance of sustainability to the organisation and the organisation’s strategy for addressing sustainability.
Executive Board report
G4-2
Provide a description of key impacts, risks, and opportunities.
Executive Board report Risk Management Impact
Organisational profile General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-3
Report the name of the organisation.
Triodos Bank N.V.
G4-4
Report the primary brands, products, and services.
Executive Board Report
305
General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-5
Report the location of the organisation’s headquarters.
Zeist
G4-6
Report the number of countries where the organisation operates, and names of countries where either the organisation has significant operations or that are specifically relevant to the sustainability topics covered in the report.
Triodos Group structure
G4-7
Report the nature of ownership and legal form.
Corporate Governance
G4-8
Report the markets served (including geographic breakdown, sectors served, and types of customers and beneficiaries).
Segment reporting
G4-9
Report the scale of the organisation.
Key figures
G4-10
Report the total number of employees by employment contract and gender.
Co-worker report Co-worker figures
Report the total number of permanent employees by Co-worker report employment type and gender. Co-worker figures Report the total workforce by employees and supervised workers and by gender.
Co-worker report
Report the total workforce by region and gender.
Co-worker report
Co-worker figures Co-worker figures
Report whether a substantial portion of the organisation’s work is performed by workers who are legally recognized as self-employed, or by individuals other than employees or supervised workers, including employees and supervised employees of contractors.
Less than 5% of Triodos Banks' work is performed by workers who are legally recognized as self-employed, or by individuals other than employees or supervised workers, including employees and supervised employees of contractors.
Report any significant variations in employment numbers (such as seasonal variations in employment in the tourism or agricultural industries).
Triodos Bank does not have significant variations in employment numbers
Report the percentage of total employees covered by collective bargaining agreements.
Co-worker report
G4-12
Describe the organisation’s supply chain.
Triodos Bank Business model: creating value
G4-13
Report any significant changes during the reporting period regarding the organisation’s size, structure, ownership, or its supply chain.
Executive Board Report
G4-14
Report whether and how the precautionary approach or principle is addressed by the organisation.
Risk Management
G4-15
List externally developed economic, environmental Corporate Governance and social charters, principles, or other initiatives to Stakeholder engagement which the organisation subscribes or which it Overview networks and partners endorses.
G4-11
306
Co-worker figures
General Standard Disclosures
G4-16
Standard Disclosure Title
Answer/links
List memberships of associations (such as industry Overview networks and partners associations) and national or international advocacy organisations.
Identified material aspects and boundaries General Standard Disclosures
G4-17
Standard Disclosure Title
Answer/links
List all entities included in the organisation’s consolidated financial statements or equivalent documents.
About this report
Report whether any entity included in the organisation’s consolidated financial statements or equivalent documents is not covered by the report. G4-18
Explain the process for defining the report content and the Aspect Boundaries.
About this report
Explain how the organisation has implemented the Reporting Principles for Defining Report Content. G4-19
List all the material Aspects identified in the process for defining report content.
Materiality analysis
G4-20
For each material Aspect, report the Aspect Boundary within the organisation.
Materiality analysis
For each material Aspect, report the Aspect Boundary outside the organisation.
Materiality analysis
G4-21
About this report About this report
G4-22
Report the effect of any restatements of information Materiality analysis provided in previous reports, and the reasons for About this report such restatements.
G4-23
Report significant changes from previous reporting periods in the Scope and Aspect Boundaries.
Materiality analysis About this report
Stakeholder engagement General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-24
Provide a list of stakeholder groups engaged by the organisation.
Stakeholder engagement
G4-25
Report the basis for identification and selection of stakeholders with whom to engage.
Stakeholder engagement
307
General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-26
Report the organisation’s approach to stakeholder engagement, including frequency of engagement by type and by stakeholder group, and an indication of whether any of the engagement was undertaken specifically as part of the report preparation process.
Stakeholder engagement
G4-27
Report key topics and concerns that have been raised through stakeholder engagement, and how the organisation has responded to those key topics and concerns, including through its reporting. Report the stakeholder groups that raised each of the key topics and concerns.
Stakeholder engagement Materiality analysis
Report profile General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-28
Reporting period (such as fiscal or calendar year) for 1 January 2014 – 31 December 2014 information provided.
G4-29
Date of most recent previous report (if any).
1 April 2014
G4-30
Reporting cycle (such as annual, biennial).
Annually
G4-31
Provide the contact point for questions regarding the report or its contents.
Adresses
G4-32
Report the ‘in accordance’ option the organisation has chosen.
Triodos reports according to the 'in accordance' option comprehensive
Report the GRI Content Index for the chosen option.
GRI Content Index online
Report the reference to the External Assurance Report, if the report has been externally assured. GRI recommends the use of external assurance but it is not a requirement to be ‘in accordance’ with the Guidelines.
Independent assurance report
Report the organisation’s policy and current practice with regard to seeking external assurance for the report.
Independent assurance report
G4-33
If not included in the assurance report accompanying the sustainability report, report the scope and basis of any external assurance provided. Report the relationship between the organisation and the assurance providers. Report whether the highest governance body or senior executives are involved in seeking assurance for the organisation’s sustainability report.
308
Governance General Standard Disclosures
G4-34
Standard Disclosure Title
Answer/links
Report the governance structure of the organisation, including committees of the highest governance body. Identify any committees responsible for decision-making on economic, environmental and social impacts.
Triodos Bank has a dual board structure. The daily management of Triodos Bank lies with the Executive Board. The supervisory function is entrusted with the Supervisory Board. The Executive Board is amongst others responisble for decisionmaking on economic, environmental and social impacts. See: Corporate Governance
G4-35
Report the process for delegating authority for economic, environmental and social topics from the highest governance body to senior executives and other employees.
Through Triodos Bank's mission statement and Business Principles environmental and social issues are deeply ingrained in all layers of the organisation. Due to the relative modest size of Triodos Bank, there are no separate process for delegating authority for economic, environmental and social issues.
G4-36
Report whether the organisation has appointed an executive-level position or positions with responsibility for economic, environmental and social topics, and whether post holders report directly to the highest governance body.
Through Triodos Bank's mission statement and Business Principles environmental and social issues are deeply ingrained in all layers of the organisation. Due to the relative modest size of Triodos Bank, there are no separate process for delegating authority for economic, environmental and social issues. Due to the relative modest size of Triodos Bank, there are no separate executive-level positions for economic, environmental and social topics
G4-37
Report processes for consultation between stakeholders and the highest governance body on economic, environmental and social topics. If consultation is delegated, describe to whom and any feedback processes to the highest governance body.
The various stakeholders of Triodos Bank are consulted on a regular basis. For example: each Monday the “Monday morning meeting” for all co-workers is organised; each year a shareholders (and depository receipts) meeting is organised. Meetings with clients of Triodos Bank take place on a regular bases. Senior management is consulted quarterly in IMC meetings. According to its mission statement, Triodos Bank aims to help create a society that protects and promotes quality of life and considers human dignity to be of paramount importance. In its communication with stakeholders, the needs of society and the role that Triodos Bank can play in that respect (from an economic, environmental and social perspective) are on the agenda.
309
General Standard Disclosures
G4-38
Standard Disclosure Title
Answer/links
Report the composition of the highest governance body and its committees.
Executive Board Report Supervisory Board Report
G4-39
Report whether the Chair of the highest governance Supervisory Board Report body is also an executive officer (and, if so, his or her function within the organisation’s management and the reasons for this arrangement).
G4-40
Report the nomination and selection processes for the highest governance body and its committees, and the criteria used for nominating and selecting highest governance body members.
The composition, functioning, appointment and succession of the Supervisory Board are described in the Supervisory Board Rules and the competence matrix for the Supervisory Board. The composition of the Executive Board is such that the competences, knowledge and skills of its members guarantee the proper fulfilment of Triodos Bank’s management function. More information in respect of SB can be found in SB rules (on our website).
G4-41
Report processes for the highest governance body to ensure conflicts of interest are avoided and managed. Report whether conflicts of interest are disclosed to stakeholders.
Board of SAAT Report
G4-42
Report the highest governance body’s and senior executives’ roles in the development, approval, and updating of the organisation’s purpose, value or mission statements, strategies, policies, and goals related to economic, environmental and social impacts.
According to its mission statement (as described in the objects of the Articles of Association) Triodos Bank aims to help create a society that protects and promotes quality of life and considers human dignity to be of paramount importance. In its operations, the needs of society and the role that Triodos Bank can play in that respect (from an economic, environmental and social perspective) are constantly weighed. This has been elaborated in the business principles, a copy of which is available on our website. More details on the role of Supervisory Board and Executive Board can be found in the Articles of Association of Triodos Bank and the SB Rules, also available on the website of Triodos Bank.
G4-43
Report the measures taken to develop and enhance the highest governance body’s collective knowledge of economic, environmental and social topics.
Every year meetings between the Boards and external experts are organised with the objective of keeping up to date with developments in society and the sectors that have an impact on the operations of Triodos Bank. Both Members of the Supervisory Board and the Executive Board take part in these meetings. The issues addressed focus on current
310
Supervisory Board Principles (to be downloaded on our website)
General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
developments and relate to – amongst others – economic, environmental and social topics, as well as the misiion and values of Triodos Bank. G4-44
Report the processes for evaluation of the highest governance body’s performance with respect to governance of economic, environmental and social topics. Report whether such evaluation is independent or not, and its frequency. Report whether such evaluation is a self-assessment. Report actions taken in response to evaluation of the highest governance body’s performance with respect to governance of economic, environmental and social topics, including, as a minimum, changes in membership and organisational practice.
G4-45
Report the highest governance body’s role in the identification and management of economic, environmental and social impacts, risks, and opportunities. Include the highest governance body’s role in the implementation of due diligence processes.
Each year The Supervisory Board discusses its own functioning and composition, the functioning of its committees, its individual members, and the conclusions that must be drawn on the basis thereof. Every other year this self evaluation is carried out under independent supervision. The involvement of each member of the Supervisory Board, the culture within the Supervisory Board and the relationship between the Supervisory Board and the Executive Board is part of this evaluation. Identification of business opportunities and management of risks is part of the daily management task of the Executive Board. Opportunities with significant impact on Triodos Bank are discussed with Supervisory Board.
Report whether stakeholder consultation is used to support the highest governance body’s identification and management of economic, environmental and social impacts, risks, and opportunities. G4-46
Report the highest governance body’s role in reviewing the effectiveness of the organisation’s risk management processes for economic, environmental and social topics.
Under the responsibility of the CFO, there is a risk management organisation that is responsible for timely identification of material risks. Based on a holistic ERM Framework, the Head of Risk Management reports a holistic risk view to the Executive Board. The (quarterly) ERM reports are shared with the Supervisory Board. Important decisions are made by the Executive Board.
G4-47
Report the frequency of the highest governance body’s review of economic, environmental and social impacts, risks, and opportunities.
In principle, the Executive Board meets every week and the Supervisory Board 6 times per year. Environmental and social impacts of its decisions are integral part of its deliberations, due to the mission and values of Triodos Bank.
G4-48
Report the highest committee or position that formally reviews and approves the organisation’s sustainability report and ensures that all material Aspects are covered.
Triodos Bank has no separate sustainability report. The Integrated Annual Report (which includes a materiality analysis) is approved by the Executive Board and the Supervisory Board.
311
General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-49
Report the process for communicating critical concerns to the highest governance body.
The Triodos Group Whistleblower Policy (“Klokkenluidersregeling”) describes the procedures co-workers may use to anonymously or otherwise report alleged abuse within the organisation, and defines the rules and procedures for the proper handling of such allegations. A copy of the Triodos Group Whistleblower Policy is available on our website.
G4-50
Report the nature and total number of critical concerns that were communicated to the highest governance body and the mechanism(s) used to address and resolve them.
Supervisory Board Report
G4-51
Report the remuneration policies for the highest governance body and senior executives.
Rules on remuneration are included in the International Remuneration Policy. This policy is approved by the Supervisory Board and the Dutch Central Bank and is fully compliant with Dutch and European legislation. An important element of Triodos Bank's remuneration policy is that it does not offer bonus or share option schemes to either its Board members or co-workers. Financial incentives are not considered an appropriate way to motivate and reward co-workers in a values-based bank. In addition, sustainability is by its very nature the result of a combined effort by team members aimed at both the short and long term.
Report how performance criteria in the remuneration policy relate to the highest governance body’s and senior executives’ economic, environmental and social objectives.
G4-52
Report the process for determining remuneration. Report whether remuneration consultants are involved in determining remuneration and whether they are independent of management. Report any other relationships which the remuneration consultants have with the organisation.
The process for determining the remuneration is described in the International Remuneration Policy. An extract of this policy is avaiable on our website.
G4-53
a. Report how stakeholders’ views are sought and taken into account regarding remuneration, including the results of votes on remuneration policies and proposals, if applicable.
No stakeholder consultation involved.
G4-54
Report the ratio of the annual total compensation Co-worker report for the organisation’s highest-paid individual in each country of significant operations to the median annual total compensation for all employees (excluding the highest-paid individual) in the same country.
G4-55
Report the ratio of percentage increase in annual total compensation for the organisation’s highestpaid individual in each country of significant operations to the median percentage increase in
312
Co-worker report
General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
annual total compensation for all employees (excluding the highest-paid individual) in the same country.
Ethics and integrity General Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-56
Describe the organisation’s values, principles, standards and norms of behavior such as codes of conduct and codes of ethics.
According to its mission statement, Triodos Bank aims to help create a society that protects and promotes quality of life and considers human dignity to be of paramount importance. In its operations, the needs of society and the role that Triodos Bank can play in that respect (from an economic, environmental and social perspective) are constantly weighed. This has been elaborated in the business principles, a copy of which is available on our website.
G4-57
Report the internal and external mechanisms for seeking advice on ethical and lawful behavior, and matters related to organisational integrity, such as helplines or advice lines.
Triodos Bank employees can consult a counselor and a complaints procedure is in place.
G4-58
Report the internal and external mechanisms for reporting concerns about unethical or unlawful behavior, and matters related to organisational integrity, such as escalation through line management, whistleblowing mechanisms or hotlines.
The Triodos Group Whistleblower Policy (“Klokkenluidersregeling”) gives coworkers the opportunity to anonymously or otherwise report alleged abuse within the organisation, and defines the rules and procedures for the proper handling of such allegations. A copy of the Triodos Group Whistleblower Policy is available on our website.
313
Specific standard disclosures Category: Economic Specific Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
Aspect: Economic Performance G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Executive Board Report Segment Reporting Impact
G4-EC1
Direct economic value generated and distributed
Consolidated Financial Statements
G4-EC2
Financial implications and other risks and opportunities for the organisation's activities due to climate change
Executive Board Report
G4-EC3
Coverage of the organisation's defined benefit plan obligations
Pension expenses and policy
G4-EC4
Financial assistance received from government
Triodos does not receive government funding
Triodos Investment Management Report Lending by sector
Aspect: Indirect Economic Impacts G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Executive Board Report
G4-EC7
Development and impact of infrastructure investments and services supported
Executive Board Report
Significant indirect economic impacts, including the extent of impacts
Executive Board Report
Impact
G4-EC8
Impact Impact
Category: Environmental Specific Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
Material Aspect: Energy G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Environmental report
G4-EN3
Energy consumption within the organisation
Environmental report
G4-EN4
Energy consumption outside of the organisation
Environmental report
G4-EN5
Energy intensity
Environmental report
G4-EN6
Reduction of energy consumption
Environmental report
G4-EN7
Reductions in energy requirements of products and services
Environmental report
Material Aspect: Emissions G4-9
Generic Disclosures on Management Approach
314
Environmental report
Specific Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
G4-10
Direct greenhouse gas (GHG) emissions (Scope 1)
Environmental report
G4-11
Energy indirect greenhouse gas (GHG) emissions (Scope 2)
Environmental report
G4-12
Other indirect greenhouse gas (GHG) emissions (Scope 3)
Environmental report
G4-13
Greenhouse gas (GHG) emissions intensity
Environmental report
G4-14
Reduction of greenhouse gas (GHG) emissions
Environmental report
G4-15
Emissions of ozone-depleting substances (ODS)
Environmental report
G4-16
NOX, SOX, and other significant air emissions
Environmental report
Material Aspect: Products and Services G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Environmental report
G4-EN27
Extent of impact mitigation of environmental impacts of products and services
Environmental report
G4-EN28
Percentage of products sold and their packaging materials that are reclaimed by category
Environmental report
Material Aspect: Products and Services G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Environmental report
G4-EN29
Monetary value of significant fines and total number Environmental report of non-monetary sanctions for non-compliance with environmental laws and regulations
Material Aspect: Products and Services G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Environmental report
G4-EN32
Percentage of new suppliers that were screened using environmental criteria
Sustainable Procurement Guidelines
Significant actual and potential negative environmental impacts in the supply chain and actions taken
Sustainable Procurement Guidelines
G4-EN33
Suppliers manual
Category: Social Specific Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
Sub-Category: Labor Practices and Decent Work Aspect: Employment G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Co-worker report
G4-LA1
Total number and rates of new employee hires and employee turnover by age group, gender and region
Triodos Bank monitors the turnover of its co-workers closely, but does not report on the details of this percentage. We
315
Specific Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
intended to report on employment type, employment contract and gender in 2014, but this has not been implemented yet. We intend to in 2015. G4-LA2
Benefits provided to full-time employees that are not provided to temporary or part-time employees, by significant locations of operation
Terms and conditions of employment are the same for all co-workers in line with national legislation.
G4-LA3
Return to work and retention rates after parental leave, by gender
Triodos Bank monitors 'return to work and retention', but does not report on the details of this percentage. We intend to report on the details as well in 2015.
Aspect: Labor/Management Relations G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Co-worker report
G4-LA4
Minimum notice periods regarding operational changes, including whether these are specified in collective agreements
Organisational changes have minimum impact due to the size of the organisation.
Aspect: Occupational Health and Safety G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Co-worker report
G4-LA5
Percentage of total workforce represented in formal joint management-worker health and safety committees that help monitor and advise on occupational health and saftey programs
Almost all of Triodos Bank offices have a Health and Safety committee present in their office. Triodos Bank does not measure the percentage of co-workers represented in health and safety programmes.
G4-LA6
Type of injury and rates of injury, occupational diseases, lost days, and absenteeism, and total number of work-related fatalities, by region and by gender
The mentioned issues are not substantial within Triodos Bank. However workrelated stress (absenteeism) could be. Triodos monitors this closely, but does not report on the details of this percentage. We intend to in 2015.
G4-LA7
Workers with high incidence or high risk of diseases related to their occupation
The mentioned issues are not substantial within Triodos Bank.
G4-LA8
Health and safety topics covered in formal agreements with trade unions
The mentioned issues are not substantial within Triodos Bank.
Aspect: Training and Education G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Co-worker report
G4-LA9
Average hours of training per year per employee by gender, and by employee category
Co-worker report
G4-LA10
Triodos Bank reports on training expenses per co-worker per year.
Programs for skills management and lifelong Co-worker report learning that support the continued employability of employees and assist them in managing career endings
316
Specific Standard Disclosures
G4-LA11
Standard Disclosure Title
Answer/links
Percentage of employees receiving regular performance and career development reviews, by gender and by employee category
All employees receive regular performance and career development reviews, like the so called mid- and end year reviews.
Aspect: Diversity and Equal Opportunity G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Co-worker report
G4-LA12
Composition of governance bodies and breakdown of employees per employee category according to gender, age group, minority group membership, and other indicators of diversity
Co-worker report Executive Board report Board of SAAT report Supervisory Board report
Aspect: Equal Remuneration for Women and Men G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Co-worker report
G4-LA13
Ratio of basic salary and remuneration of women to men by employee category, by significant locations of operation
Triodos Bank applies the same salary scales for men and for women.
Aspect: Supplier Assessment for Labor Practices G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Environmental report Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website)
G4-LA14
Percentage of new suppliers that were screened using labor practices criteria
Environmental Report: Outsourcing and Procurement Triodos Bank's Lending and Investment Criteria: Triodos Bank Lending Criteria Triodos Bank Investment Strategy
G4-LA15
Significant actual and potential negative impacts for labor practices in the supply chain and actions taken
Not material
Sub-Category: Human Rights Aspect: Investment G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Environmental report Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website)
G4-HR1
Total number and percentage of significant investment agreements and contracts that include human rights clauses or that underwent human rights screening
Our Investment Criteria apply to all our investments. See our investment strategy and our Human Rights position paper to be downloaded on our website.
G4-HR2
Total hours of employee training on human rights policies or procedures concerning aspects of human rights that are relevant to operations, including the percentage of employees trained
Respecting human rights is one of Triodos Bank's core business principles. The values of the organisation are adressed on numerous occassions. Triodos Bank does
317
Specific Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
not actively measure the number of hours of training but reports on the average training expenses per co-worker. Aspect: Non-Discrimination G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website)
G4-HR3
Total number of incidents of discrimination and corrective actions taken
No incidents of discrimination have taken place
Aspect: Supplier Human Rights Assessment G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Triodos Business Principles (to be downloaded on our website) Lending and Investment Criteria: Triodos Bank Lending Criteria Triodos Bank Investment Strategy
G4-HR10
Percentage of new suppliers that were screened using human rights criteria
Sustainable procurement guidelines
G4-HR11
Significant actual and potential negative human There were no negative impacts rights impacts in the supply chain and actions taken
Sub-Category: Society Aspect: Local Communities G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website)
G4-SO1
Percentage of operations with implemented local community engagement, impact assessments, and development programs
Executive Board Report
Operations with significant actual and potential negative impacts on local communities
Executive Board Report
G4-SO2
Impact chapter
Impact chapter
Aspect: Anti-Corruption G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
G4-SO3
Total number and percentage of operations asessed Our Risk Assesment and Policy deals with for risks related to corruption and the significant risks related to corruption. It is applicable risks identified to all business units of Triodos Bank.
Triodos Bank Investment Criteria
Also see: Executive Board Report: Compliance and Integrity G4-SO4
Communication and training on anti-corruption policies and procedures
318
Triodos Bank has internal policies, rules and procedures to guarantee that management complies with relevant laws and regulations regarding customers and business partners. In addition, the compliance department independently monitors the extent to which Triodos Bank
Specific Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
complies with its rules and procedures. It does not monitor the percentage of employees trained in organisation's anticorruption policies and procedures. G4-SO5
Confirmed incidents of corruption and actions taken No incidents of corruption
Aspect: Compliance G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
G4-SO8
Monetary value of significant fines and total number No significant fines and non-monetary of non-monetary sanctions for non-compliance with sanctions laws and regulations
Corporate Governance
Sub-Category: Product Responsibility Aspect: Customer Health and Safety G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website) Corporate Governance Report
G4-PR1
Percentage of significant product and service categories for which health and safety impacts are assessed for improvement
Triodos Bank is an internet based financial institution and due to these activities the impact of it's life cycle stages are minimal.
G4-PR2
Total number of incidents of non-compliance with regulations and voluntary codes concerning the health and safety impacts of products and services during their life cycle, by type of outcomes
There were no significant incidents in 2014
Aspect: Product and Service Labeling G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website)
G4-PR3
Type of product and service information required by the organisation's procedures for product and service information and labeling, and percentage of significant product and service categories subject to such information requirements
All our products and services are designed to deliver a specific social/environmental impact. Please see our Corporate Governance Report and our Lending and Investement criteria Triodos Bank Lending Criteria Triodos Bank Investment Strategy for more information on compliance with procedures relating to sustainability.
G4-PR4
Total number of incidents of non-compliance with There were no significant incidents in 2014 regulations and voluntary codes concerning product and service information and labeling, by type of outcomes
G4-PR5
Results of surveys measuring customer satisfaction
319
Stakeholder Dialogue and customer statisfaction plays an important role in Triodos Bank's activities. Triodos Bank maintains strong relationships with its
Specific Standard Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
stakeholders. Statisfaction of customers is occasionally measured through survey's but Triodos Bank does not specifically report on its outcomes. Aspect: Marketing Communications G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website)
G4-PR6
Sale of banned or disputed products
Not relevant for Triodos Bank
G4-PR7
Total number of incidents of non-compliance with regulations and voluntary codes concerning marketing communications, including advertising, promotion, and sponsorship, by type of outcomes
There were no significant incidents in 2014
Aspect: Customer Privacy G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website) Corporate Governance Report
G4-PR8
Total number of substantiated complaints regarding breaches of customer privacy and losses of customer data
There were no significant incidents in 2014
Aspect: Compliance G4-DMA
Generic Disclosures on Management Approach
Corporate Governance Report
G4-PR9
Monetary value of significant fines for noncompliance with laws and regulations concerning the provision and use of products and services
There were no significant fines in 2014
320
Specific sector disclosures Financial Services Sector Disclosures Financial Services Sector Disclosures
FS1
Standard Disclosure Title
Answer/links
Policies with specific environmental and social components applied to business lines.
All our products and services are designed to be sustainable. Triodos Bank Business Principles (to be downloaded on our website) Triodos Bank's Lending and Investment Criteria: Triodos Bank Lending Criteria Triodos Bank Investment Strategy Sustainable Banking
FS2
Procedures for assessing and screening environmental and social risks in business lines.
Triodos Bank's Lending and Investment Criteria: Triodos Bank Lending Criteria Triodos Bank Investment Strategy Environmental report
FS3
Processes for monitoring clients’ implementation of and compliance with environmental and social requirements included in agreements.
Risk management Environmental report: Outsourcing and procurement Triodos Bank's Lending and Investment Criteria: Triodos Bank Lending Criteria Triodos Bank Investment Strategy
FS4
Processes for improving staff competency to implement environmental and social.
Co-worker report
FS5
Interactions with clients/investees/business partners regarding environmental and social risks and opportunities.
Stakeholder engagement Executive Board Report Risk management Corporate Governance Our engagements efforts
FS6
Percentage of the portfolio for business lines by specific region, size and sector.
Segment reporting
FS7
Monetary value of products and services designed to deliver a specific social benefit.
All our products and services are designed to deliver a specific social/environmental impact. Key figures
FS8
Monetary value of products and services designed to deliver a specific environmental benefit.
321
All our products and services are designed to deliver a specific social/environmental impact.
Financial Services Sector Disclosures
Standard Disclosure Title
Answer/links
Key figures FS9
Coverage and frequency of audits to assess implementation of environmental and social policies and risk assessment procedures.
All our products and services are designed to be sustainable. The regular audit principle is applicable, see Executive Board Report Risk management
FS10
Percentage and number of companies held in the institution’s portfolio with which the organisation has interacted on environmental or social issues.
Interaction on environmental and social issues are relevant to all of the companies we engage with. This is direct in dealing with organisations we finance and suppliers and managed through our Research department in relation to some investment funds, see the section of the website on our engagement activities: Active engagement
FS11
Percentage of assets subject to positive and negative environmental or social screening.
All our assets are subject to screening on positive and negative sustainability criteria. See our Lending and Investment criteria: Triodos Bank Lending Criteria Triodos Bank Investment Strategy
FS12
Voting policies applied to environmental or social issues for shares over which the reporting organization holds the right to vote shares or advises on voting.
322
Proxy voting policy