E4V - Arbeidsmobiliteit en loopbaanontwikkeling binnen vrijwilligerswerk in Europa en Nederland Vrijwilligerswerk en mobiliteit
Voorwoord Wie de kans heeft om deel uit te maken van een Europees netwerk, te participeren in een uitwisseling of voor enkele maanden naar een ander EU-land kan gaan om te gaan vrijwilligen, heeft daar deugd van. Vrijwilligerswerk kan verschillende gedaantes aannemen. Het heeft in elke EU-lidstaat een eigen ontwikkeling doorgemaakt, sommige landen, zoals Nederland, de Angelsaksische en de Scandinavische landen kunnen we als koplopers beschouwen. In de recent tot de EU toegetreden landen, vooral uit Centraal- en Oost-Europa, ontdekken ook steeds meer jongeren de kracht en meerwaarde van het vrijwilligerswerk. Dankzij het Europees Jaar voor het Vrijwilligerswerk is de kracht van de samenwerking in het werkveld vooruit gegaan. En dankzij uitwisselingen en Europese projecten zien we de verschillen in vrijwillig engagement. Maar ook de gelijkenissen vallen op. Niemand betwist de meerwaarde van het vrijwilligerswerk. Voor jongeren biedt vrijwilligerswerk een experimenteer- en leerruimte. Wie een tijd in een ander Europees land actief was, komt met een rugzak vol nieuwe ervaringen, inzichten en competenties terug.
Vrijwilligerswerk biedt opportuniteiten en we zijn het in de Europese Unie eens over het feit dat de drempels tot dit vrijwilligerswerk zo laag mogelijk moeten blijven, of weggewerkt moeten worden. Opdat het open en toegankelijk is, en ook kwetsbare personen de kans geeft om extra kennis, vaardigheden en attitudes te ontwikkelen en die te laten certificeren. Ik wens iedereen veel plezier en succes met de behaalde vrijwilligerscertificaten. Uit deze publicatie blijkt dat het competentiedenken binnen het vrijwilligerswerk intreedt. Deze evolutie lijkt me onvermijdelijk, en kan enkele kanttekeningen opwerpen. Toch biedt het ook enorme kansen, niet enkel voor de vrijwilliger, ook voor de organisatie, het vrijwilligerswerk en de verbondenheid binnen de Europese Unie. De projecten, voorbeelden en getuigenissen spreken voor zich. Het vrijwilligerswerk ontwikkelt zich binnen een Europese context. Het is aan ons allen om deze kans met beide handen te grijpen!
Eva Hambach voorzitter CEV
3
Inhoudsopgave
Voorwoord
3
Inleiding
5 7
1.
Europass Mobiliteit
2.
Landschapsbeheer Drenthe en grensoverschrijdend vrijwilligerswerk
11
3.
Erkenning Verworven Competenties (EVC) in gemeente Leeuwarden
15
4.
EuropeMobility for all
19
5.
Experts on European Grants
21
4
Inleiding Wat is de meerwaarde van ervaringscertificaten binnen Nederland en Europa? Hoe zorgt de gemeente Leeuwarden ervoor dat mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt tóch de mogelijkheid krijgen een stap hoger op de participatieladder te komen? Wat maakt de Europass Mobiliteit Binnenland zo interessant voor uw organisatie? Welke bruikbare ervaringen, tips en trucs rondom grensoverschrijdend vrijwilligerswerk heeft Landschapsbeheer Drenthe voor u? Wat kan het project EuropeMobility for all betekenen voor kwetsbare jongeren? Hoe zorgt u voor een succesvolle aanvraag van Europese middelen? En waar kunt u terecht voor informatie en ondersteuning als u zelf aan de slag wilt met mobiliteit binnen het vrijwilligerswerk? Antwoord op zulke vragen vindt u in E4V - Arbeidsmobiliteit en loopbaanontwikkeling binnen vrijwilligerswerk in Europa en Nederland. Deze uitgave is het resultaat van Europe for Volunteers (E4V). Het project dat CMO Groningen, STAMM CMO Drenthe en Partoer opzetten tijdens het Europees Jaar van het vrijwilligerswerk. E4V heeft als doel de kennis over arbeidsmobiliteit en loopbaanontwikkeling binnen Nederland en de EU te vergroten. In deze publicatie leest u over vier projecten: = Europass Mobiliteit = Landschapsbeheer Drenthe en grensoverschrijdend vrijwilligerswerk = Erkenning Verworven Competenties (EVC) in gemeente Leeuwarden = EuropeMobility for all en de hulp van Experts on European Grants bij Europese fondsenwerving.
www.cmogroningen.nl
www.partoer.nl
www.stamm.nl
5
www.e4v.nl
6
1 Europass Mobiliteit
"Mijn Europass Mobiliteit Binnenland maakte wel indruk! Ze konden zien dat ik goed bezig was" Terence Holsman | vrijwilliger | Stichting Jong Actief
Werken, studeren of stagelopen in het buitenland? Dan is het belangrijk om daar duidelijk te maken wat u weet en kunt. Europass is daarbij een zeer bruikbaar hulpmiddel. Dit is een gratis set van vijf documenten (CV, taalpaspoort, Europass Mobiliteit, certificaatsupplement en diplomasupplement) in alle Europese talen. Met Europass kunnen Europese burgers hun opgedane leer- en werkervaring, kennis, vaardigheden en talenten op een uniforme manier vastleggen en laten zien. Europass is eenduidig en zo gemakkelijk te begrijpen en te vergelijken. Er is ook een speciale Europass die vrijwilligers binnen eigen land kunnen gebruiken: de Europass Mobiliteit Binnenland. Europass is een initiatief van de Europese Unie om mobiliteit bij werken en leren binnen Europa te vergemakkelijken. En wordt ondersteund door een netwerk van Nationale Europass Centra (NEC's) in alle Europese landen. In Nederland bestaat Europass uit een samenwerkingsverband van negen non-profitorganisaties. De Dienst Uitvoering Onderwijs van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap coördineert het Nationaal Europass Centrum in Nederland.
zich bovendien van de eigen kwaliteiten bewust. Zo kan hij zichzelf ook beter presenteren in een gesprek met een potentiële werkgever. Zo vergroot Europass Mobiliteit Binnenland de kansen van de vrijwilliger op de arbeidsmarkt", vertelt Monique Leegte, senior adviseur bij het Nationaal Europass Centrum Nederland. "En de Europass Mobiliteit Binnenland heeft ook de nodige voordelen voor vrijwilligersorganisaties", vult Pauline Coppes, beleidsadviseur DUO aan. "Door de eenduidig gepresenteerde informatie kunnen vrijwilligersorganisaties bijvoorbeeld ook kandidaten voor een vrijwilligersvacature met elkaar vergelijken. Ook neemt de Europass werk uit handen. Als een vrijwilliger vraagt om een referentie, hoeven vrijwilligersorganisaties geen apart document meer op te stellen. Zij kunnen het standaarddocument van Europass Mobiliteit Binnenland gebruiken."
Europass Mobiliteit Binnenland De Europass Mobiliteit Binnenland is een speciale Europass voor vrijwilligers. "Het is voor vrijwilligers belangrijk dat ze tijdens een sollicitatiegesprek kunnen laten zien welke ervaring ze hebben opgedaan tijdens hun vrijwilligerswerk. De Europass Mobiliteit Binnenland geeft daar een overzichtelijke en objectieve beschrijving van. Doordat de ervaring en competenties bij het invullen van de Europass Mobiliteit concreet worden benoemd en in samenwerking met een begeleider worden besproken, wordt de vrijwilliger
7
De Europass Mobiliteit bevat onder andere informatie over: = de organisatie waarvoor de vrijwilliger werkt(e) = het soort werk = de periode waarin de vrijwilliger heeft gewerkt = de competenties die de vrijwilliger tijdens het vrijwilligerswerk heeft opgedaan.
Meerwaarde Europass Mobiliteit Binnenland = Vrijwilligers
Doelen Europass Mobiliteit Binnenland = Bevorderen
van mobiliteit binnen de eigen landgrenzen door de resultaten ervan zichtbaar te maken. = Vergroten van de transparantie en zichtbaarheid van binnenlandse mobiliteitservaringen door te helpen bij het aantonen van de resultaten. Met name op het gebied van kennis, vaardigheden en competenties. = Bevorderen van de erkenning van opgedane ervaringen. = Gestandaardiseerde vastlegging van competenties en vaardigheden. Vrijwilligers of werknemers kunnen zelf geen Europass van internet halen. Er zitten twee organisaties achter, een sturende organisatie en een ontvangende organisatie die het document beide ondertekenen. De ontvangende organisatie begeleidt de vrijwilliger op de werkvloer.
willen bij uw organisatie werken omdat u een Europass Mobiliteit Binnenland uitgeeft. Omdat vrijwilligers de Europass aan hun CV kunnen toevoegen, biedt het meer kansen bij het vinden van of doorstromen naar een betaalde baan. = Waarderingsinstrument: door het uitgeven van een Europass Mobiliteit Binnenland laat u zien dat u uw vrijwilligers waardeert en hun competenties erkent. = Met de Europass Mobiliteit Binnenland trekt uw organisatie meer jonge vrijwilligers aan. Zij zijn via school al gewend om over competenties te praten. = U kunt de vrijwilliger iets waardevols meegeven als hij uw organisatie verlaat. = Als een vrijwilliger een Europass-document meebrengt, weet u wat de competenties van een vrijwilliger zijn en kunt u zijn talenten en creativiteit goed inschatten.
De (mogelijke) rol van een vrijwilligerscentrale = Ondersteuning
bij invulling (of zelf invullen) van de Europass Mobiliteit Binnenland = Promotie (staan voor de erkenning van vrijwilligers) = Soms de sturende organisatie zijn = Ontvangende partijen enthousiasmeren
Tips & trucs = Begin met
het creëren van draagvlak bovenaan de hiërarchie. Lobby eerst bij provincies, gemeenten en relevante bestuurders. Lobby in Europa is voorbehouden aan het Nationaal Europass Centrum en bij het ministerie is dat door het NEC gebeurd. = Begin klein als u de Europass binnen uw organisatie gaat gebruiken. Doe ervaring op en rol het gebruik van de Europass langzaam uit. = Zet Europass op uw website, promoot het. = Europass kan een onderdeel zijn van een formeel EVC-traject. = Neem contact op met het Nationaal Europass Centrum als u vragen hebt of ondersteuning nodig heeft.
Monique Leegte | senior adviseur | Europass Centrum Nederland "Het gebruik van de Europass had eerst een aanloopperiode nodig, maar het begint nu écht te lopen. In 2011 werden er nog 150 Europass-documenten aangemaakt, in de eerste helft van 2012 waren dat er al 231!"
8
Materiaal of meer informatie nodig?
Terence Holsman | vrijwilliger | Stichting Jong Actief "Ik doe vrijwilligerswerk omdat ik het leuk vind om dingen te leren. Voordat ik begon met mijn mboopleiding tot automonteur, had ik een gesprek bij de opleiding over mijn studies en ervaring. Ik heb toen mijn Europass Mobiliteit Binnenland laten zien. Die maakte wel indruk! Ze konden zien dat ik goed bezig was."
Nationaal Europass Centrum Nederland Monique Leegte, senior adviseur telefoon (050) 599 91 61 e-mail:
[email protected] www.europass.nl www.mijneuropassmobiliteit.nl
Jong Actief Stichting Jong Actief (JA) is opgericht voor en door jongeren. De stichting richt zich op de ontwikkeling van vaardigheden en talenten voor jongeren, met als doel ze zelfredzaam te maken in de maatschappij. JA werkt sinds 2010 met Europass Mobiliteit Binnenland.
Pauline Coppes | beleidsadviseur | DUO "Een Europass helpt. Zo'n pas draagt er aan bij dat jongeren, schoolverlaters, inburgeraars en anderen nét dat extra steuntje in de rug krijgen."
Monique Leegte | senior adviseur | Nationaal Europass Centrum Nederland "Jongeren kunnen zichzelf goed verkopen met de Europass. Ze kunnen nu zeggen wat ze kunnen, kennen en waar ze goed in zijn."
Monique Leegte (l) en Pauline Coppes
9
10
2
Landschapsbeheer Drenthe en grensoverschrijdend vrijwilligerswerk "Buitenlandse vrijwilligersorganisaties kwamen ons op het spoor via de jeneverbes" Pieter Posthumus | coördinator vrijwilligers | Landschapsbeheer Drenthe
Hoewel een jeneverbes meestal niet meteen associaties oproept met vrijwilligerswerk, legde dit vruchtje voor Pieter Posthumus, coördinator vrijwilligers bij Landschapsbeheer Drenthe, de kiem voor grensoverschrijdend vrijwilligerswerk. "Door slechte verjonging, gevoeligheden voor schimmelen insectenplagen en heidebrand ging de groei van de jeneverbes de laatste decennia erg achteruit en werd het zelfs een bedreigde en wettelijk beschermde plant. Om de plant te behouden werd begin 2000 Op de bres voor de jeneverbes gestart. Landschapsbeheer Drenthe maakt deel uit van het Jeneverbesgilde dat streeft naar nauwe samenwerking, het doorgeven van kennis en het uitvoeren van beheermaatregelen voor de jeneverbes. Vrijwilligers spelen daarbij een grote rol", vertelt Pieter Posthumus. Ook in het Duitse Emsland werd de jeneverbes met uitsterven bedreigd. "De Duitse landschapsbeheerorganisatie kreeg er lucht van dat wij een project en een gilde hebben voor het behoud van de jeneverbes en nodigde ons uit om onze kennis en ervaring met hun te delen. Inmiddels is er regelmatig uitwisseling van kennis en ervaring met Emsland. Ook hebben we al twee keer contact gehad met een natuurbeheerorganisatie uit België."
Internationale uitwisseling Eerst werden voornamelijk kennis en ervaring over het behoud van de jeneverbes internationaal uitgewisseld. Daarna volgde het delen van vrijwilligersprojecten en -activiteiten. Soms komen de organisaties naar Nederland, maar het komt ook regelmatig voor dat Pieter Posthumus en andere (vrijwillige) medewerkers van natuurorganisaties de grens over gaan. Bijvoorbeeld om te leren over Arbo- en veiligheidswetgeving binnen vrijwilligerswerk in Engeland. Of om mee te doen aan een kennis- of natuurwerkdag voor vrijwilligers in Duitsland. "En in juni 2011 vond er een uitwisseling plaats tussen medewerkers van landschapsbeheer uit negen Nederlandse provincies en The British Trust for Conservation Volunteers. In Engeland werden diverse projecten bezocht. Stuk voor stuk projecten, ervaringen, activiteiten en programma's waar vrijwilligersorganisaties uit alle deelnemende landen hun voordeel mee kunnen doen."
Pieter Posthumus
11
Dicht op de huid Door zijn ervaringen met grensoverschrijdend vrijwilligerswerk, worden Pieter Posthumus ook de verschillen en overeenkomsten tussen de verschillende landen duidelijk. "Vrijwilligerswerk is in de meeste Europese landen anders, vaak minder, georganiseerd dan in Nederland. Wij zitten best wel dicht op de huid van de vrijwilligers. Wat ik wél keer op keer zie tijdens internationale uitwisselingscontacten, is het grote enthousiasme van alle vrijwillige en professionele medewerkers van vrijwilligersorganisaties. Dat is absoluut een grote, internationale overeenkomst! Er ontstaan ook waardevolle contacten en we leren van elkaar. Zo is Noorwegen erg geïnteresseerd in onze maatschappelijke stages. En Landschapsbeheer Drenthe, Friesland en Groningen deden het projectidee voor Groene knopen, rode draden op via uitwisseling met Engeland. Daar pakt een Engelse collegaorganisatie, samen met buurtbewoners, op vrijwillige basis verwaarloosde en met zwerfvuil en andere rotzooi bedekte stukken grond in een woonwijk aan en verandert deze in een gemeenschappelijke tuin, een stadsboomgaard of een parkje. Dat is burgerparticipatie ten top! Dit kan bijvoorbeeld ook goed in krimpgebieden." "Door de internationale uitwisselingen zit ik boordevol ideeën voor projecten en activiteiten: zorgboerderijen openstellen voor burgers, jaarlijks een Big Green Weekend organiseren zoals in Engeland, te veel om op te noemen. Landschapsbeheer Drenthe kan hiermee nog jaren vooruit."
12
Project Groene knopen, rode draden Doel: tijdens de projectperiode (2012-2014) een actief, sociaal netwerk van betrokken burgers opzetten, dat - via activiteiten als het beheren van boomgaarden bijdraagt aan een groen, landelijk netwerk. Zij zetten zich in voor hun landschap en dragen gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor de versterking en het behoud van de biodiversiteit. De groene knopen binnen dit project bestaan uit: = dorpsboomgaarden = particuliere
boomgaarden (zoals zorgboerderijen en zorginstellingen)
= zorglocaties
De rode draden zorgen voor het spinnen van het netwerk tussen de knopen. Figuurlijk verbinden de rode draden de mensen met hun landschap. Letterlijk zijn de rode draden allerlei verschillende lijnvormige elementen. Er wordt gedacht aan het samenwerken met waterschappen (oevers), gemeenten (bermen en bosjes) en particulieren (buitenlui en agrariërs). Het Prins Bernard Cultuurfonds subsidieert het project.
Tips & trucs
Materiaal of meer informatie nodig?
= Bedenk
Landschapsbeheer Drenthe Pieter Posthumus, coördinator vrijwilligers telefoon (0592) 333 748 | (06) 115 158 92 e-mail:
[email protected] www.landschapsbeheerdrenthe.nl www.jeneverbesgilde.nl
dat de vraagstukken die leven bij vrijwilligersorganisaties in Nederland, ook leven in andere Europese landen. = Samenwerken werkt! = Beschrijf projecten zo concreet en wervend mogelijk. Geef een project een pakkende, aansprekende titel die de lading dekt. Dit vergroot de kans dat een project wordt gehonoreerd. = Fondsenwerving loont de moeite! Maak (meer) gebruik van (internationale) fondsen. Er zijn diverse fondsen die een bijdrage (willen) leveren aan internationaal vrijwilligerswerk en uitwisselingsprojecten in dit kader. Bijvoorbeeld het Europees Fonds Grundtvig voor reis- en verblijfskosten. = Bezoek symposia, congressen, bijeenkomsten en beursvloeren. = Zoek samenwerking met/ondersteuning bij provinciale organisaties als STAMM CMO, CMO Groningen en Partoer. = Zoek contact met Stichting Internationaal Vrijwilligerswerk. Een organisatie zonder winstoogmerk die zich inzet voor internationaal vrijwilligerswerk. = Landschapsbeheer kan niet alleen initiëren, maar ook faciliteren bij grensoverschrijdende vrijwilligerswerkprojecten. Bijvoorbeeld in de vorm van gereedschappen. Goed gereedschap is tenslotte het halve werk, ook bij grensoverschrijdend vrijwilligerswerk!
STAMM CMO Ans Stoker, adviseur Zorg & Welzijn telefoon (0592) 394 400 | (06) 135 817 39 e-mail:
[email protected] |
[email protected] www.stamm.nl Stichting Internationaal Vrijwilligerswerk telefoon (030) 231 77 21 www.siw.nl Grundtvig Subsidieprogramma www.grundtvig.nl
13
14
3
Erkenning Verworven Competenties (EVC) in gemeente Leeuwarden "Het is uniek dat een Nederlandse gemeente geld uittrekt voor EVC" Marieke van den Heuvel | beleidsmedewerker Zorg, Hulpverlening en Sport | Gemeente Leeuwarden
Hoe zorg je ervoor dat mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt tóch de mogelijkheid krijgen een stap hoger op de participatieladder te komen? Dat was de grote uitdaging waar gemeente Leeuwarden voor stond. Op aanraden van de gemeenteraad, startte Leeuwarden begin 2012 een tweejarig experiment met Erkenning Verworven Competenties (EVC) voor WWBuitkeringsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt.
Via een EVC-procedure kunnen mensen hun kennis en ervaring zichtbaar maken en laten vastleggen in een EVC-certificaat. "Zo'n certificaat maakt het eenvoudiger werk te krijgen dat aansluit op de kennis en deskundigheid. Bovendien krijgt men zo ook meer inzicht in zichzelf en in de persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden. Gemeente Leeuwarden faciliteert de verstrekking van twee verschillende certificaten: het Vrijwilligerscertificaat volgens het MOVISIE-model en het officiële ErVaringsCertificaat."
In 2012 en 2013 geeft gemeente Leeuwarden jaarlijks 195 mensen uit deze doelgroep de kans om - op kosten van de gemeente - een EVC-traject te volgen. Zodat zij een tree kunnen stijgen op de participatieladder. "Het is uniek dat een Nederlandse gemeente hier geld voor uittrekt", aldus Marieke van den Heuvel, beleidsmedewerker Zorg, Hulpverlening en Sport van de gemeente Leeuwarden.
Marieke van den Heuvel
15
Twee certificaten
Effecten en resultaten
= Het vrijwilligerscertificaat
Het EVC-project loopt nog te kort om de effecten en resultaten te kunnen meten. "Over een jaar, eind 2013, hebben we daar meer zicht op. Dan kunnen we inschatten of het EVC-traject daadwerkelijk geschikt is voor deze doelgroep. Ik ben zeer benieuwd naar het uiteindelijke resultaat. In ieder geval ben ik trots dat wij als gemeente aan dit project meedoen."
volgens het MOVISIEmodel: systeem met competenties. Niet officieel erkend en geen opleidingsstandaard. Bestemd voor mensen met een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt. Kandidaten gaan niet alleen individueel, maar ook in groepsverband, actief op zoek naar bewijsmateriaal voor hun certificaat. Dit kunnen heel basale dingen zijn, zoals foto's. Het gaat er om dat de kandidaat er van overtuigd raakt dat hij meer kan dan hij denkt. Al het materiaal wordt gebundeld in een portfolio. Gemeente Leeuwarden biedt in 2012 en 2013 jaarlijks 120 mensen de gelegenheid zo'n certificaat te behalen. Welzijn Centraal is verantwoordelijk voor de uitvoering ervan. = Het formele ErVaringsCertificaat: officieel certificaat dat wordt toegekend door een erkend bureau. Dit bureau legt de competenties naast het opleidingsniveau. Kan leiden tot vrijstellingen of diploma. Bestemd voor mensen met een iets minder grote afstand tot de arbeidsmarkt. Wordt steeds meer erkend door het bedrijfsleven. Gemeente Leeuwarden biedt in 2012 en 2013 jaarlijks 75 mensen de gelegenheid zo'n certificaat te behalen. In Leeuwarden is Libereaux, samen met ROC Friese Poort, verantwoordelijk voor de uitvoering.
Participeren via vrijwilligerswerk "Een bijdrage aan de samenleving leveren en werken aan groei en toekomstperspectief hoeft niet altijd via betaald werk. Dit staat ook in de beleidsstukken van onze gemeente. Ons EVC-project is juist gericht op de zwaardere doelgroep: mensen met een WWB-uitkering en een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Voor deze groep is ook vrijwilligerswerk een stap hoger op de participatieladder en wellicht op den duur een opstap naar betaald werk. Een EVC-certificaat komt daar uitstekend bij van pas, daar ben ik van overtuigd! En zo'n certificaat krijg je écht niet cadeau. Er wordt wel wat van mensen gevraagd: op tijd komen, dingen uitzoeken, afspraken nakomen, enzovoort."
16
Wie doet wat? Gemeente Leeuwarden is verantwoordelijk voor de financiering, facilitering en communicatie van het EVCtraject. De uitvoering is in handen van Welzijn Centraal en Libereaux (in samenwerking met ROC Friese Poort en diverse welzijns- en -opleidingsorganisaties). Deze organisaties benaderen en stimuleren de doelgroep om deel te nemen aan het EVC-traject en bepalen uiteindelijk wie er voor in aanmerking komt.
Movisie "Vrijwilligers ontwikkelen kennis en vaardigheden die nuttig of zelfs onmisbaar zijn voor henzelf én voor de samenleving. In het vrijwilligerswerk is het zichtbaar maken van competenties nog geen gewoonte, hoewel er veel belang bij is. Het ontwikkelen en benoemen van competenties kan kwetsbare burgers een stap verder helpen in hun actieve deelname aan de samenleving."
De 5 stappen van de EVC-procedure
Tips & trucs
1. Kennismaken met EVC 2. Werken aan het portfolio (hierin komen de bewijzen voor de aangetoonde competenties) 3. Beoordeling van het portfolio 4. Persoonlijk ontwikkelingsplan 5. Eindgesprek In totaal duurt de EVC-procedure ongeveer twaalf weken, 20 uren per week.
= Houd er
Wat kost het? In 2012 en 2013 betaalt gemeente Leeuwarden de kosten van het EVC-traject. De gemeente trekt daar, via het gemeentelijk participatiebudget, jaarlijks €150.000,- voor uit. Het communicatietraject brengt ook kosten met zich mee: voor een startbijeenkomst, nieuwsbrieven, etc.. Hier zijn geen specifieke gelden voor gereserveerd.
Eerste EVC-certificaten uitgereikt Wethouder Andries Ekhart van gemeente Leeuwarden, reikte in september 2012 de eerste 25 EVC-certificaten uit: twintig Vrijwilligerscertificaten en vijf ErVaringsCertificaten.
Erik van der Schoot | nam als één van de eersten een officieel ErVaringsCertificaat in ontvangst "Dankzij het EVC-traject kan ik een gat op mijn CV dichten. Via het officiële ErVaringsCertificaat kan ik aantonen dat ik als vrijwilliger aan de slag ben geweest en kennis en ervaring heb opgedaan. Inmiddels heb ik zelfs zicht op een baan in de zorg. Grandioos!"
rekening mee dat een project als dit een lange opstartfase kan hebben. Die is onder meer nodig om het project onder de aandacht te brengen bij professionals van welzijns- en onderwijsinstellingen en om via hen de potentiële doelgroep te enthousiasmeren. = Steek veel tijd, energie (en geld) in promotie/pr. Dit bevordert het draagvlak en zorgt ervoor dat het project tussen de oren gaat zitten. = Zorg als gemeente/opdrachtgever voor een goede, duidelijke opdracht aan de organisaties die het project uitvoeren. = Maak duidelijke, heldere afspraken met betrokken partijen voor een goede, vlotte samenwerking.
Materiaal of meer informatie nodig? Gemeente Leeuwarden Marieke van den Heuvel, beleidsmedewerker Zorg, Hulpverlening en Sport telefoon (058) 233 88 53 e-mail:
[email protected] Johannes Folkertsma, senior beleidsmedewerker Werk en Inkomen telefoon (058) 233 89 27 e-mail:
[email protected] www.leeuwarden.nl Welzijn Centraal Jelle Lammers, sectormanager Vrijwilligerswerk telefoon (058) 212 06 17 e-mail:
[email protected] www.welzijncentraal.nl Partoer Els Hiemstra, senior adviseur telefoon (058) 234 85 15 e-mail:
[email protected] www.partoer.nl Movisie Els Hofman telefoon (030) 789 20 25 e-mail:
[email protected] www.movisie.nl
17
18
4 EuropeMobility for all
"Voor kwetsbare jongeren is deelname aan een Europees uitwisselingsprogramma veel minder vanzelfsprekend. Zij weten vaak zelfs niet eens dat zulke programma's bestaan. Daar brengt EuropeMobility for all verandering in." Annemarieke Hunze | adviseur | CMO Groningen
Welke mogelijkheden zijn er om de internationale mobiliteit voor kwetsbare jongeren te vergroten? Hoe kun je jongeren het beste informeren, motiveren en begeleiden bij leren en doen van vrijwilligerswerk in een ander EU-land? En hoe betrek je hun omgeving hierbij? Voor deze en andere vragen rondom mobiliteit voor kwetsbare jongeren biedt het project EuropeMobility for all uitkomst. EuropeMobility for all is het vervolg op EuropeMobility dat zicht richtte op internationale mobiliteit voor jongeren in het algemeen. "Maar het zijn juist jongeren met een beperking of andere kwetsbare jongeren, zonder werk of met een laag inkomen, die nog altijd (te) weinig gebruik maken van Europese mobiliteitsprogramma's en regelingen. Van de mogelijkheden om te leren, zoals stages of taaltrainingen bijvoorbeeld of de mogelijkheden om je beter te kwalificeren, zoals vrijwilligerswerk en het verkrijgen van een erkenning daarvoor, somt Annemarieke Hunze, als adviseur CMO Groningen betrokken bij het project, op.
Volgens haar zijn de bestaande Europese uitwisselingsprogramma's - zoals stages, werkprojecten en vrijwilligerswerk - en de informatie hierover vooral gericht op hoogopgeleide jongeren en studenten die al voldoende vaardigheden hebben om mee te doen aan dergelijke programma's. "Tegenwoordig is het voor deze jongeren bijna een must om naar het buitenland te gaan voor een stage of vrijwilligerswerk. Dat geldt echter niet voor jongeren die opgroeien in een kwetsbare omgeving, lager opgeleid of werkloos zijn. Voor hen is deelname aan een Europees uitwisselingsprogramma veel minder vanzelfsprekend. Zij weten vaak zelfs niet eens dat zulke programma's bestaan. Daar brengt EuropeMobility for all verandering in. Voor kwetsbare jongeren is dit een geweldige gelegenheid hun horizon te verbreden en zich verder te ontwikkelen."
Annemarieke Hunze
19
Doel EuropeMobility for all
= Materiaal
Informatie toegankelijk maken zodat kwetsbare jongeren deel gaan nemen aan mobiliteitsprogramma's binnen Europa. "We leveren geen pot met geld, maar helpen deze jongeren bij het verkrijgen van informatie over leren of vrijwilligerswerk in het buitenland. Bijvoorbeeld door actuele informatie te verzamelen en deze op een toegankelijke, vlotte, aansprekende manier aan te bieden aan de jongeren, hun ouders en professionals als jongerenwerkers en medewerkers van scholen. Laagdrempelig materiaal dat ook voor kwetsbare jongeren begrijpelijk is. Via een website met concrete en praktische handvatten, tips, checklists, presentaties, filmpjes en aansprekende praktijkverhalen van andere kwetsbare jongeren en via een handboek bijvoorbeeld. Het is heel waardevol als kwetsbare jongeren zelf hun verhaal vertellen over hun ervaringen met leren en werken in het buitenland. Dit zorgt voor een enorme stimulans onder de doelgroep. Kortom, informeren, motiveren, enthousiasmeren en … gaan! Het is een écht emancipatieproject voor deze doelgroep!" EuropeMobility for all is een vervolgstap op de ontwikkelde methodieken en materialen van het EuropeMobility. In dit nieuwe project wordt het bestaande handboek aangepast en getest voor organisaties die werken met en voor kwetsbare jongeren. CMO Groningen werkt in dit project samen met Activa (Zweden, lead partner), CSCS (Italië), Centro San Viator (Spanje) en YES-Forum (Duitsland, lead partner). CMO Groningen past het handboek aan, test het en verzamelt content voor de website. Het project loopt van begin 2012 tot en met eind 2013.
Resultaten van EuropeMobility for all leerervaring in het buitenland biedt kwetsbare jongeren: competenties, persoonlijke ontwikkeling, meer zelfvertrouwen, een beter, positiever toekomstperspectief, meer zicht op hoe zij hun kansen op de arbeidsmarkt kunnen vergroten, meer lef om zelf de touwtjes in handen te nemen en meer kans op een baan of een studie. = Een handboek over internationale mobiliteit voor kwetsbare jongeren. (eind 2013)
voor www.europemobility4all.eu. Zoals een deel van het handboek en filmpjes waarin kwetsbare jongeren zelf vertellen over hun ervaringen met leren en vrijwilligerswerk in een ander EU-land. (eind 2013) = Heel praktische tips & trucs. Hoe motiveer je kwetsbare jongeren om deel te nemen aan internationale mobiliteit? Hoe betrek je ze hierbij? Hoe trek je ze over de streep om mee te doen aan een Europees uitwisselingsprogramma? (eind 2013) = Het project investeert in de infrastructuur, het monitoren van activiteiten op het gebied van mobiliteit en in het verstevigen van partnerschappen tussen organisaties die jongeren ontvangen of die jongeren naar het buitenland kunnen sturen.
Materiaal of meer informatie nodig? CMO Groningen Annemarieke Hunze, adviseur Jeugd & Onderwijs e-mail:
[email protected] Rika Ringersma, adviseur algemeen lokaal jeugdbeleid & Europa e-mail:
[email protected] telefoon (050) 577 01 01 www.europemobility4all.eu www.cmogroningen.nl
Zweedse deelnemer | Transam-project "Ik heb geleerd om mijn kleren te wassen. Ik heb geleerd om punctueel te zijn en om 's ochtends op te staan. Ik heb een beetje Italiaans geleerd. Ik heb geleerd om voor mezelf te zorgen."
= Werk- en
Begeleider | Transam-project "Via het project hebben de deelnemers een welgemeend duwtje in de rug gekregen. Ze zijn gestimuleerd om initiatieven te nemen en veel van hen ontdekten dat ze tot meer in staat zijn dan ze tot dan dachten."
20
5
De hulp van Experts on European Grants bij Europese fondsenwerving "Omdat mensen opzien tegen de financiële rompslomp, blijft er erg veel geld op de plank liggen. Doodzonde!" Sjikke Mulder | directeur | CMO Groningen
EuropeMobility for all is deels gefinancierd met Europese gelden (€ 216.447,- via een programma van de Europese Unie: Leonardo - LLP). Experts on European Grans is onderdeel van CMO Groningen en betrokken bij de aanvraag van deze subsidie. Ook het project E4V kreeg Europese subsidie (€ 388.754,-) dankzij ondersteuning van de Experts on European Grants. Europa kent veel subsidieregelingen, maar helaas kent niet elke instelling die subsidiemogelijkheden. Daardoor worden subsidies nog te vaak niet benut. Bovendien vinden gemeenten, organisaties en andere partijen het vaak lastig Europese subsidies aan te vragen. Onbekendheid met deze gelden, de onzekerheid of de aanvraag wat oplevert, de veelal verplichte cofinanciering en de vereiste registratie voor de Europese subsidies schrikken potentiële aanvragers vaak af. "Omdat mensen opzien tegen de financiële rompslomp, blijft er erg veel geld op de plank liggen. Doodzonde!", vindt Sjikke Mulder, directeur CMO Groningen en voorzitter van Experts on European Grants.
Ideeën matchen met financiële mogelijkheden Sjikke Mulder vertelt dat Experts on European Grants het sociale domein helder in beeld heeft, zodat de medewerkers goede ideeën snel kunnen koppelen aan de binnenkomende subsidieregelingen of calls. "Via de Europese subsidiesite waarop wij een abonnement hebben, ontvangen en screenen wij dagelijks attenderingen over calls die Europa uitzet. De kunst is om ideeën te matchen met financiële mogelijkheden. Het gaat niet om structureel geld, maar meestal om good practices, het uitproberen van nieuwe ideeën, innovatie en kennisuitwisseling. Vaak is het sterker om voor het hele noorden iets te doen. Daarom werken wij samen met onze collega's in Drenthe en Friesland. Door ons grote netwerk kunnen we ook anderen op calls attenderen en hun desgewenst ondersteunen bij de subsidieaanvraag."
De medewerkers van Experts on European Grants hebben een schat aan ervaring met Europese subsidieaanvragen en beschikken over verschillende betrouwbare internationale netwerken en samenwerkingsverbanden. Die kunnen Europese subsidieaanvragen en -toekenningen vergemakkelijken en bevorderen."
Sjikke Mulder
21
Out of the box Inclusion blijft naast duurzaamheid en innovatie tot 2020 een van de Europese hoofdthema's. CMO Groningen zet vooral in op inclusion: burgers betrekken bij de samenleving. "We moeten wat Europa betreft meer out of the box denken, steeds nieuwe verbanden aangaan. Een werkwijze die we bij CMO Groningen op zoveel mogelijk terreinen toepassen. Geld dat we binnenhalen, komt direct of indirect ten goede aan de burgers. Het gaat om het delen van kennis en informatie met relevante partijen. Om mensen met goede ideeën, die breed kunnen denken. Daar is Europa een mooi podium voor. CMO Groningen kan haar diensten hiervoor inzetten en de praktijk heeft geleerd dat dat werkt. Van de dertien aanvragen in 2010 zijn er zeven goedgekeurd! En eind 2011 is vastgesteld dat het gemiddelde rendement per ingezette euro, 4.7 is. Elke geïnvesteerde euro wordt dus dubbel en dwars verzilverd."
Meer informatie Heeft u behoefte aan projectontwikkeling, projectcoördinatie, penvoering of begeleiding bij een Europese aanvraag? Experts on European Grants vertelt u graag meer over de mogelijkheden van Europese projecten en subsidies. e-mail:
[email protected] www.cmogroningen.nl
22
Colofon E4V - Arbeidsmobiliteit en loopbaanontwikkeling binnen vrijwilligerswerk in Europa en Nederland Vrijwilligerswerk en mobiliteit is een gezamenlijke uitgave van CMO Groningen, STAMM CMO en Partoer Tekst: Partoer Eindredactie: CMO Groningen Foto's en illustraties: gemeente Leeuwarden, Nationaal Europass Centrum Nederland, Landschapsbeheer Drenthe, CMO Groningen, Partoer Vormgeving: KragtVorm Dvd: Europa verlegt je grenzen, Gj Film Met dank aan: alle betrokkenen, professionals, vrijwilligers en andere deelnemers aan in deze brochure genoemde projecten en Eva Hambach, European Volunteer Centre Uitgave CMO Groningen Postbus 2266 9704 CG Groningen www.cmogroningen.nl
Oktober 2012
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage uit het Europafonds van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
