e-depot en de Pakbon

Data Archiving and Networked Services

e-depot en de Pakbon

Hella Hollander 30 juni 2014

DANS is an institute of KNAW and NWO

Onderwerpen • • • •

Wat doen archeologen bij DANS? Pakbon? Iets met Sinterklaas? Internationale belangstelling via ARIADNE Toekomstdromen: archeologie van de toekomst!

E-Depot voor de Nederlandse Archeologie

Wat doen archeologen bij DANS? • EDNA pilot project 2004-2006 • EDNA II: retrospectief scanproject 2009-2010 • EDNA ingebed in organisatiestructuur DANS

2005-2009 • Subsidie Gratama / Universiteit Leiden =>Scannen analoge archeologische rapporten • Subsidie NWO =>Retrospectief archiveren datasets •

Ingebed in organisatiestructuur DANS

•

Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie

2009-nu • NWO Odyssee-project (2009-2010) =>Werkvoorraad 1800 vindplaatsen

• Projecten om toegang te verbeteren Nationaal: KICH, Archis Internationaal: CARARE en ARIADNE • Continueren van archiveren en toegankelijk maken van datasets • Kennisdeling: Long-term preservation, preferred formats, Data Seal of approval, Data organisation, Data dissemination (SND Zweden, IANUS Duitsland)

2014: • 18.500 rapporten • 3.000 opgravingsarchieven • 1,5 miljoen files foto’s, GIS, tabellen en tekeningen

https://easy.dans.knaw.nl

Deposit Dataset

Title Alternative Title Creator Contributor Date created Rights holder Publisher

Import Archis metadata

+ (Academic) Title(s) Initials Prefix Surname Digital Author ID (DAI) Organisation

Repeat field

Description

Subject Temporal coverage Spatial coverage Spatial point Spatial box Identifier Relation

Rights Open access Unrestricted acces for all registered EASY users Access Access rights archaeology group Restricted: Access restricted for registered group members Date available

Restricted: request permission Remarks Registered users after depositor permission is granted

Other access Data accessible in another way or elsewhere

Diverse formaten en soorten data in EASY Foto’s

Afbeeldingen Scans

Publicaties

CAD digitale tekeningen / GIS kaartmateriaal

Tabulaire data (databases / spreadsheets)

Verslagen

Datasets in EASY

30 juni 2014: 22.345 archeologische datasets, 70% open access

Overview of a published dataset

Persistent Identifier

Abstract description

DANS is een instituut van KNAW en NWO

Overview of a published dataset

DANS is een instituut van KNAW en NWO


Houtonderzoek: Digital Collaboratory for Cultural Dendrochronology (DCCD) Archief bij DANS http://dendro.dans.knaw.nl/


Dendrochronology • Trees form ring growth patterns • Build ‘calendars’ from wood samples • Date wood samples by matching against calendars

pattern

calendar

Waar richt ARIADNE zich op? • • •

• • •

Advanced Research Infrastructure for Archaeological Dataset Networking in Europe Op 6 februari 2013 start met duur van 4 jaar. Opzetten Europese onderzoeksinfrastructuur voor integratie van archeologische datasets. Daarnaast worden tools ontwikkeld om onderzoekers toegang tot deze data te geven. DANS is een van de 24 partners van ARIADNE DANS draagt EDNA en DCCD bij aan dit netwerk De partners zijn afkomstig uit 16 Europese landen. Ook de Griekse en Engelse partners van DANS in het Europese infrastructuurproject DARIAH, Athena, Digital Curation Unit en Archaeology Data Service (ADS), nemen deel aan ARIADNE

Waar richt ARIADNE zich op? •In het ARIADNE-project staan het koppelen van metadata, het gebruik van GIS, maar ook technologieën als data mining en linked data centraal. Verder is de toegang tot niet-gepubliceerde veldwerkrapporten, of 'grijze literatuur', een specifiek aandachtspunt. Vaak vormt deze grijze literatuur een primaire bron van archeologische kennis.

EASY en DCCD:nieuwe functionaliteiten • Zichtbaar op de site – EASY: Pakbon upload – DCCD: verbeterde kaart en tijdlijn

• Niet zichtbaar maar machine leesbaar – DCCD: OAI-PMH & RESTfull API – EASY & DCCD: Aanzet tot ‘mappen’ van gebruikte termen

Pakbon, wat is dat? •

Na afloop van het onderzoek geven archeologen aan wat waar is gedeponeerd. De gegevens over de opgraving en vondsten worden via een standaard set beschrijvingen bij de verschillende depothouders, waaronder DANS, aangeleverd als een XML document.

Digitale ‘Pakbon’ : XML-standaard

• • • • • •

Project metadata Basis beschrijving van materialen en artefacten Inclusief ABR codeboek Unieke ID strings Nieuw onderdeel van de KNA Ontwikkeld door Nederlandse archeologische sector en ondergebracht bij het SIKB

ABR: ‘Archeologisch Basis Register’

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), 1992 Basis termen voor archeologiesche informatie systemen

Material: MAU (Goud) Beschrijving AFVAL Amulet/talisman Armband/armring (…)

Code AFVAL AMULET ARMBAND

Start

Eind

NEOLB NEOMB BRONSL

NTC NTC NTC

Nieuwe stap aan het begin van de deponeer procedure: Importeer (meta-)data uit andere bronnen (optionele stap)

Browse Import ‘pakbon’ Import Archis metadata

Upload

If you do not have a ‘pakbon’ or Archis metadata, proceed to step 2

We ask archaeological dataset depositors to send a file list with each dataset, describing their files using Data Documentation Initiative (DDI) metadata standards. Format conversions are registered in this filelist by the archivist.

file_name

file_content

software

othmat_codebook

remarks

V2_BORB.DBF – prospective results: profile details (dBase III file) V20_top.TAB – digital map: topography of the area (MapInfo file) RIMG0003.jpg: field photograph – table FOTOBEST connects filename to photo number in photo description table FOTOLST V20HK01.wmf: occurrence of charcoal at site 20

File metadata in EASY

View details Check file

Voordelen Pakbon • Minder werk bij deponeren • Bulk upload efficiënter • Pakbon geeft meer metadata – Gedetailleerder – Per bestand – Digitale koppeling tussen bv Archis en EASY

‘Mappen’ van metadata termen • Nodig voor betekenisvol linken • In ARIADNE eerst naar de termen van English Heritage – EASY: ABR (ABR+ in Pakbon) – DCCD: meertalige thesaurus… Veel uitdagingen; de lastig te ‘mappen’ termen Map naar meer algemeen en geef dat aan = Beter iets dan niets

Voorbeeld van ‘lastig mappen’ • •

NRV Nederzetting - Romeins villa (complex) http://purl.org/heritagedata/schemes/eh_tmt2/concepts/68653 A term for a type of house, with varying definitions according to period. Roman villas were high-status and usually associated with a rural estate, whereas Georgian and later period villas were often semi-detached, town houses. MONUMENT HOUSE VILLA

Meer samenhang EASY en DCCD • Archeologisch onderzoek (rapporten in EASY) reconstructie verleden a.d.h.v. – Historische gegevens – Grondsporen (veldtekeningen in EASY) – Vondsten (Pakbon in EASY) materiaal categorieën • Aardewerk, metaal, bot, …, hout - DCCD dendrochronologische onderzoeks gegevens: datering en oorsprong hout

Samenvatting • • • • •

Archeologie op de kaart Interactie EDNA en DCCD ARIADNE: work in progress Efficiënt werken met de pakbon Linked data: de toekomst?


E-depot en de Pakbon Vragen?


e-depot en de Pakbon

Recommend Documents