Duurzame ontwikkeling in de praktijk
Productschap Margarine, Vetten en Oliën Postbus 3095 Ampèrelaan 4d
|
2280 GB Rijswijk |
2289 CD Rijswijk
Tel.: +31 (0) 70 319 51 95 e-mail
[email protected]
|
|
|
Nederland |
Nederland
Fax: +31 (0) 70 319 51 96
www.mvo.nl
Duurzame ontwikkeling in de praktijk De MVO-sector aan het woord
Leeswijzer Dit boekje beschrijft een palet aan initiatieven die de Nederlandse oliën- en vettenbedrijven nemen ten aanzien van duurzame ontwikkeling. Het laat een gevarieerd beeld zien van wat ondernemingen doen ten behoeve van de maatschappij, het milieu, hun medewerkers en hun omgeving. De verschillende verhalen zijn ondergebracht in vijf clusters: duurzame grondstoffenvoorziening, duurzame productieprocessen, duurzame bedrijfsvoering, duurzame consumptie en duurzaam hergebruik. Deze clusters zijn gebaseerd op de logica van de productieketen.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
1
Inhoud Duurzame ontwikkeling vraagt om samenwerking Voorwoord door Wim Oosterhuis, Voorzitter en Frans Claassen, Secretaris / Directeur Productschap MVO
The ADM Way: integere bedrijfsvoering 4
6
8
12
14
16
18
22
2
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
Jan Gijsen, bestuurslid CNV BedrijvenBond
36
Karel de Rooij, algemeen directeur Remia
38
Edwin Waijenberg, directeur van Van Dijk Food Products
42
Ronald Prince, directeur van Romi Smilfood
44
Duurzame energieopwekking uit frituurvetten
Milieubelasting margarineproductie steeds verder omlaag Harry Brouwer, directievoorzitter van Unilever Benelux
34
Nieuwe generatie bakkerijmargarines gezonder
Dierlijk vet als duurzaam alternatief Sjors Beerendonk, Directeur Algemene Zaken van Sobel B.V., moedermaatschappij van Rendac, Sonac en Ecoson
Alexander van der Klauw, general manager van Unimills
‘Steeds gezonder’ blijft de komende jaren de trend
De Ethiopische oliezaadsector biedt oneindige mogelijkheden Jaap Biersteker, MVO-consultant Partnerschap Oliezaden Ethiopië
32
Verantwoord genieten bij de Smaakmaker van Nederland
Verdieping van relaties door verduurzaming voedselketen Jan Knol, Director Agribusiness Regulatory Affairs Bunge Europe
Maarten Heijbroek, Vice-president Croda Oleochemicals & Polymers and Coatings
Met kennis investeer je in mensen
Corporate responsibility is verankerd in onze kernwaarden Rhandy MacNack, Directeur Cargill BV
28
Duurzame producten vereisen gezonde innovatie
Verduurzaming van de palmolieketen Michaël van Sallandt, general manager IOI-Loders Croklaan Europa
Sjoerd-Jan ten Kate, algemeen directeur van Ten Kate Vetten B.V.
Milieuvriendelijke oplossingen nu en in de toekomst
Samen kansen benutten: voor nu en voor later Voorwoord door Johan van de Gronden, Algemeen Directeur Wereld Natuur Fonds
26
Gewoon een kwestie van goed zakendoen
MVO-sector voorloper bij duurzaamheid Voorwoord door Gerda Verburg, de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Kevin Eikerman, General Manager ADM Europoort
24
Peter Bakker, eigenaar/directeur van Greenmills
46
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
3
Voorwoord
Duurzame ontwikkeling vraagt om samenwerking Duurzame ontwikkeling is een onderwerp dat steeds meer aandacht krijgt en steeds meer aandacht verdient. Als ketenorganisatie met een publiekrechtelijke taak heeft het Productschap MVO een specifieke positie en verantwoordelijkheid om in samenwerking met bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties duurzame ontwikkeling binnen de margarine-, vetten- en oliënsector te realiseren. Winst is belangrijk om continuïteit te waarborgen en om te innoveren. Het streven naar winst op de korte termijn mag echter niet ten koste gaan van sociaal-maatschappelijke en ecologische belangen. Het is belangrijk om continue de balans te zoeken tussen people, planet en profit. Al jaren hechten we bij MVO veel waarde aan duurzame ontwikkeling. Het is een belangrijke prioriteit en daarom werken we samen met onze achterban nationaal en internationaal aan verduurzaming van de grondstoffenvoorziening, zetten we ons in voor een efficiëntere en energiezuinigere bedrijfsvoering, en werken we aan de ontwikkeling van verantwoorde en gezonde eindproducten. Verder stimuleren we duurzame en biobased innovaties en investeren we in de werknemers binnen onze sector. Duurzaamheid is in al haar facetten op steeds grotere schaal terug te vinden binnen de MVO-ondernemingen. In dit boekje laten we diverse bedrijven uit onze sector aan het woord. Zij leggen uit wat duurzame ontwikkeling voor hen betekent en hoe zij duurzaamheid concreet handen en voeten geven. Dit levert een bijzonder kijkje in de MVO-keuken op. Duurzame ontwikkeling blijft een proces van streven naar verbetering. We geloven samen met de bedrijven in onze sector dat nauwe samenwerking met ketenpartijen, overheid en maatschappelijke organisaties belangrijk is. We waarderen de inzet van eenieder die met ons samenwerkt om onze doelen te realiseren en zullen ons ook de komende jaren blijven inzetten voor een duurzame samenwerking. Wim Oosterhuis, Voorzitter Productschap MVO Frans Claassen, Secretaris / Directeur Productschap MVO
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
5
Voorwoord
MVO-sector voorloper bij duurzaamheid Ondernemen is meer dan het maken van winst. Goed ondernemerschap kan ook bijdragen aan een betere maatschappij. Waarin de factoren mens en milieu net zo centraal staan als het verdienen van geld. Dit bedrijfsconcept heet maatschappelijk verantwoord ondernemen. En dat is iets wat niet alleen ik, maar ook de sector margarine, vetten en oliën zeer serieus neemt. Goed ondernemerschap is de sector op het lijf geschreven. Met een omzet van 4,6 miljard euro per jaar is de sector erg belangrijk voor de Nederlandse economie. Belangrijk is echter dat naast deze omzetscore, de sector ook rekening houdt met het effect van haar activiteiten op het milieu (planet) en dat ze oog heeft voor de menselijke aspecten (people). Zo is de sector margarine, vetten en oliën in Nederland een van de voorlopers op het gebied van duurzaamheid. Als voorbeeld noem ik bijvoorbeeld het feit dat de sector een van de initiatiefnemers is geweest van de Ronde Tafel Duurzame Palmolie. En mede daardoor kon in 2008 het eerste schip met gecertificeerde palmolie in de Rotterdamse haven aanmeren. Een schitterend resultaat! Verder neemt de sector ook haar verantwoordelijkheid als het gaat om voorlichting aan het publiek. Zo is de sector een campagne gestart die de consument voorlicht over het verantwoord gebruik van vetten en oliën. Dus niet alleen verantwoord produceren, maar ook verantwoord consumeren heeft de aandacht van de sector. Ik hoop zeer dat die lijn wordt voortgezet. En dat de sector ook de komende jaren zich voluit blijft inzetten op het terrein van duurzaam ondernemen, en daarmee een bijdrage blijft leveren aan de vergroening van de economie. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Gerda Verburg
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
7
Voorwoord
Samen kansen benutten: voor nu en voor later MVO staat voor Margarine, Vetten en Oliën. Big business in Nederland. Maar ook een industrie met grote impact buiten de eigen landsgrenzen. Zo is Nederland, op China na, de grootste importeur van soja ter wereld. Dat schept verantwoordelijkheden. Want onze consumptie trekt een zware wissel op de aarde. Momenteel sneuvelen in de Amazone zes voetbalvelden tropisch regenwoud per minuut. Onze Ecologische Voetafdruk – het beslag dat de menselijke consumptie legt op de aarde – is te groot. Uit het Living Planet Report 2008 dat het Wereld Natuur Fonds (WNF) eind oktober publiceerde, blijkt dat als iedereen zou leven zoals de gemiddelde wereldbewoner we nu al 1,3 aardbollen nodig hebben. In 2035 zijn dat er twee. Zou iedereen leven zoals de gemiddelde Nederlander dan hebben we 2 planeten nodig. Het WNF pleit niet voor een rem op de economische vooruitgang. Wel willen we de negatieve impact daarvan op onze natuur een halt toeroepen. Het goede nieuws is, dat we, juist door het Nederlandse aandeel in de palmolie- en sojaketen, het verschil kunnen maken. Het WNF streeft – samen met het Productschap MVO – nadrukkelijk naar verduurzaming van die ketens. Complimenten voor de inzet van het Productschap in het afgelopen jaar. Maar vooral moed, lef en doorzettingsvermogen toegewenst bij het zetten van de zo broodnodige vervolgstappen in het nieuwe jaar! Net als een ondernemer denkt het WNF graag in kansen. Op onze aarde is nog zoveel mooie, ongerepte natuur die het beschermen waard is. Laten we daarom in 2009 samen verantwoordelijkheid (blijven) nemen. Daar staat de afkorting MVO per slot van rekening ook voor! For a living planet, Johan van de Gronden, Algemeen Directeur Wereld Natuur Fonds
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
9
Lidmaatschap van de RSPO is zeker geen vrijblijvende zaak. gevolg van zorgvuldig omgaan met land, oogst, kunstmest en bestrijdingsmiddelen.
Verduurzaming van de palmolieketen
Om onkruid en ongedierte op een natuurvriendelijke manier te bestrijden, worden biologische, mechanische en fysische methoden toegepast. Het streven is om natuurlijke biodiversiteit op de plantages te handhaven. IOI laat steile gebieden onbeplant om erosie te voorkomen. Het bedrijf hanteert een ‘klimaatneutraal’ beleid voor het vruchtbaar maken van bouwland en het verwerken van afval. We beperken het brand-
IOI - Loders Croklaan, wereldwijd bekend als belangrijke
palmolieverwerkende industrie, investeerders, retailers
stofverbruik door zoveel mogelijk trekdieren in te zetten voor
producent en toeleverancier van speciale plantaardige
en een aantal niet-gouvernementele organisaties -
transport op de plantages. Biomassa levert de energie voor de
oliën, vetten en voedingsingrediënten voor (inter)nationale
8 principes, met daarbinnen 39 criteria en 120 meet-
stoomketels van de palmoliemolens.
industriële klanten, was in 2003 een van de mede-oprich-
punten opgesteld waaraan alle leden moeten voldoen.
ters van de Round Table for Sustainable Palm Oil (RSPO)
Het lidmaatschap van RSPO is geen vrijblijvende zaak.
om internationaal tot afspraken te komen over duurzaam-
De inmiddels meer dan driehonderd leden zijn verplicht
heidscriteria voor palmolie.
de RSPO-doelstellingen na te streven. IOI bekleedt al een paar jaar een officiële bestuurs-
Michaël van Sallandt, general manager IOI-Loders Croklaan Europa
Nog een ander aspect van het duurzaamheidsbeleid is de zorg voor goede arbeidsomstandigheden. Ons moederbedrijf besteedt veel aandacht aan onze plantagemedewerkers. IOI bouwt woningen, scholen en kerkjes voor hen en zorgt
Palmolie mag niet ten koste gaan van beschermd
functie binnen de RSPO en is ervan overtuigd dat
tropisch regenwoud
duurzame palmolie de enige juiste weg is. IOI had al
Sinds 2002 is Loders Croklaan in Wormerveer een werk-
voor de oprichting van RSPO oog voor het verduur-
Maleisische deel van Borneo) een netwerk van 96 basisscholen
maatschappij van de Maleisische IOI Groep met eigen
zamen van haar palmolieproductie. IOI voldoet al aan
opgezet voor meer dan 8000 kinderen. IOI sponsort 22 van deze
oliepalmplantages. Vanaf dat moment is palmolie de
een aantal RSPO-criteria.
basisscholen om de levensstandaard van kinderen in Maleisië te
belangrijkste grondstof geworden voor de vervaardiging van
IOI verwacht in 2009 de eerste zending duurzame
verbeteren. Daarnaast heeft IOI een liefdadigheidsfonds in het
onze halffabrikaten voor de voedingsmiddelenindustrie.
RSPO-gecertifieerde palmolie. Volgens plan moeten eind
leven geroepen, verleent studiebeurzen en verzorgt trainingen
2011 alle oliepalmplantages van IOI RSPO-gecertificeerd
voor kleine plantagehouders.
De vraag naar palmolie blijft de komende decennia
zijn. IOI hoopt dat steeds meer palmolieproducenten
stijgen. Steeds meer van onze Europese afnemers
streven naar verduurzaming van de palmolieketen en
vragen om duurzame palmolieproducten. Het is zaak
zich zullen aansluiten bij de RSPO.
voor medische voorzieningen. Ook werken we samen met ‘Borneo Child Aid Society’. Deze organisatie heeft op Sabah (het
Voor de MVO-sector is een duurzame grondstoffenvoorziening een van de topprioriteiten. Om te zorgen voor een grotere import van duurzame palmolie heeft
dat palmolie op een maatschappelijk verantwoorde
12
“Duurzame palmolie is naar onze mening de enige juiste weg.”
manier geproduceerd wordt en niet ten koste gaat
Milieu, efficiëntie en goede arbeidsomstandigheden
MVO gekozen voor het ondersteunen van de Internationale Ronde Tafel Duurzame
van beschermd tropisch regenwoud, geen extra
staan centraal
Palmolie (RSPO). MVO draagt hiertoe actief bij aan verschillende RSPO-werkgroepen,
milieubelasting met zich meebrengt en niet leidt tot
Behoud van milieu en efficiëntie staan al jaren centraal
een verslechtering van arbeidsomstandigheden op
in IOI’s duurzaamheidsbeleid. Onze plantage-opbrengst
zoals de Werkgroep Communication and Claims en de Werkgroep Trade en Traceability.
de plantages. Om dit te voorkomen heeft RSPO - een
van 6 ton palmolie per hectare ligt veel hoger dan de 4
multistakeholder-initiatief van palmolieproducenten,
ton per hectare van andere producenten. Dit is een direct
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
Tevens zorgt MVO voor informatievoorziening aan de achterban en daarbuiten middels het organiseren van bijeenkomsten en het verzenden van nieuwsbrieven.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
13
Soja geproduceerd op basis van de richtlijnen van de RTRS draagt bij aan een goed milieu. belangrijke stappen genomen: Allereerst hebben we geholpen een tweejarig moratorium in te stellen voor het verhandelen van
Corporate responsibility is verankerd in onze kernwaarden
soja afkomstig uit het Amazonegebied. Tevens waren we eerder al een partnership aangegaan met The Nature Conservancy, een NGO gericht op de bescherming van het tropisch regenwoud. Samen met deze organisatie helpen wij boeren in overeenstemming te komen met de Braziliaanse Forest Code. Cargill koopt nu alleen van boeren die ofwel in overeenstemming met de wet werken ofwel die samen met ons werken aan het voldoen aan
Cargill is sinds 1959 actief in Nederland. We hebben hier bij
mondiale broeikasgasuitstoot met 8 procent te
verschillende vestigingen ongeveer 2100 werknemers in
reduceren ten opzichte van het jaar 2006 en om onze
dienst. Deze activiteiten in Nederland vertegenwoordigen
efficiency qua watergebruik te verbeteren met 2 % per
Om te zorgen voor een mondiale verbetering van de productie
een omzet van circa € 4 miljard en maken deel uit van de
2010 ten opzichte van 2006.
van soja, hebben wij ons tevens aangesloten bij de Round
mondiale Cargill-organisatie. Duurzaamheid blijft balanceren! Cargills belangrijkste activiteiten zijn onder meer de
Cargill vindt het belangrijk om betrokken te zijn in de
handel, productie en dienstverlening op het gebied van
gebieden waar wij zaken mogen doen. We onderkennen
agrarische grondstoffen, halffabrikaten en voedsel
dat ons succes afhankelijk is van welvaart en welzijn
ingrediënten. Voorbeelden hiervan zijn het verwerken
van de plaatselijke bevolking en de partijen met wie
van oliezaden zoals soja en raapzaad in Amsterdam,
we samenwerken. Cargill voert een streng beleid als
raffinage van palmoliën en vetten in Rotterdam en de
het gaat om arbeidsomstandigheden en het gebruik
cacaoverwerking in Zaandam.
van kinderarbeid of gedwongen arbeid bij leveranciers.
“Op basis van onze vier kernprincipes streven we naar een voortdurende verbetering van onszelf”
Table on Responsible Soy (RTRS). Wij zijn verheugd dat de RTRS inmiddels een eerste conceptversie heeft gepresenteerd voor de productie van verantwoorde soja. Zoals het er nu uitziet, is dit een document waar producenten van soja goed mee uit de voeten kunnen en zal de soja die is geproduceerd op basis van de
Rhandy MacNack, Directeur Cargill BV
richtlijnen bijdragen aan een goed milieu. Dat past goed bij onze waarden en doelstellingen van corporate responsibility.
Cargill werkt samen met organisaties zoals CARE die
Verduurzaming van de sojaproductie is een topprioriteit voor MVO. MVO is van mening
De kern ligt in corporate responsibility
de armoedeproblematiek aanpakken door opleidings
In ons bedrijf is duurzame productie verankerd in het
mogelijkheden en daarmee economische kansen te
dat dit het beste kan gebeuren door een internationale aanpak waar alle betrokken
begrip ‘corporate responsibility’. Voor ons betekent dit:
bieden aan de lokale bevolking. Tevens ondersteunt
• Het zorgen voor een verantwoorde en integere bedrijfsvoering • Het helpen bij het waarborgen en beschermen van het milieu • Behandelen van mensen met waardigheid en respect • Betrokken zijn bij en investeren in gemeenschappen waar we werken en leven
Cargill onder meer programma’s van het United Nations
de RTRS. Een proces waar in internationaal verband gewerkt wordt aan het opstellen van criteria voor duurzame sojaproductie. Om hier invulling aan te geven deelt MVO
van gezonde voeding, schoon water en scholing in
met Fediol een plaats in de RTRS Criteria Development Group en voert MVO samen met
onder meer Midden-Amerika, Afrika en Indonesië.
Nevedi het secretariaat van de Nederlandse Task Force Duurzame Soja, een informeel platform van bedrijven die krachten bundelen om de RTRS te ondersteunen. Deelnemers
Op basis van deze principes streven we naar voort-
bronnen en een leefbaar milieu. Als Cargill zijn wij tegen
durende verbetering van onszelf. Zo hebben we
verdere ontbossing in de Amazone. Om de zorgen ten
ons bijvoorbeeld gecommitteerd om per 2010 onze
aanzien van ontbossing te adresseren hebben we twee
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
partijen aan tafel zitten. Om deze reden heeft MVO gekozen voor ondersteuning van
World Food Programme (WFP) gericht op het bieden
Cargill zet zich ook in voor het behoud van natuurlijke
14
de wetgeving.
aan dit platform zijn naast de MVO-bedrijven ook de ketenpartners Nutreco, Cehave Landbouwbelang, Cefetra, Schouten Groep, Vion, Plukon, Storteboom, Friesland Foods, Campina, LTO Nederland en AHOLD.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
15
Invloed inzetten bij klimaatverandering, afvalvermindering, duurzame landbouw en gezonde voeding. • het bevorderen van hergebruik, composteren en herwinnen van ons niet-schadelijk afval;
Verdieping van relaties door verduurzaming voedselketen
• het verbeteren van landbouwpraktijken in Brazilië om zo de productie per hectare te verhogen waardoor de noodzaak tot het in cultuur brengen van nieuw land wordt verminderd en vitale ecosystemen in stand kunnen blijven; • het actieve lidmaatschap van de Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja (RTRS) en de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie (RSPO) en de dito ondersteuning van het Amazone
De Bunge Group, gesticht in Amsterdam in 1818, is
Bunge heeft vier aandachtsgebieden geidentifi-
wereldleider in landbouwproducten, levensmiddelen en
ceerd, waar zij meent de grootste invloed te kunnen
kunstmeststoffen. Bunge is de grootste oliezadenver-
uitoefenen en tegelijk waarde te kunnen toevoegen
aanvullende gezondheidsvoordelen voor de consument
werker ter wereld, de grootste producent van plantaardige
voor alle betrokken partijen. Deze gebieden zijn:
opleveren, zoals plantaardige olie verrijkt met jodium en/of
oliën in flessen en een belangrijke leverancier van kunst-
klimaat verandering, vermindering van afval, duurzame
meststoffen in Brazilië.
landbouw en gezonde voeding.
Onze missie is om de levensstandaard te verhogen door
Een greep uit de vele initiatieven die Bunge op deze
het verbeteren van de mondiale voedselproductie-
gebieden heeft genomen:
keten. We hebben ons gecommitteerd aan duurzame
• het bevorderen van het gebruik van hernieuwbare
ontwikkeling en passen in onze dagelijkse activiteiten
energiebronnen (we hopen bijvoorbeeld zelfvoor-
de volgende principes toe om onze mondiale en lokale
zienend te zijn middels het gebruik van biomassa in
doelstellingen te halen: • we streven naar maatschappelijke betrokkenheid door bij te dragen aan de sociale en economische
Brazilië in 2012); • het terugdringen van CO2-emissies en het besparen
Moratorium; • het uitbreiden van het scala aan voedselproducten die
“Het beheren van de gehele productie keten stelt ons in staat aan de consument een duurzaam product aan te bieden, en zo bij te dragen aan de verhoging van de levensstandaard.”
omega-3 vetzuren. Bunge gelooft dat zij haar relatie met alle betrokkenen verdiept en milieu-, economische en sociale waardes aan de maatschappij toevoegt door de globale agro- en voedselproductieketen duurzaam te maken. Op de lange termijn is duurzaamheid de vriend, niet de vijand, van veiligheid, winstgevendheid en
Jan Knol, Director Agribusiness Regulatory Affairs Bunge Europe
stabiliteit.
op energiegebruik;
ontwikkeling van de gemeenschappen waarin wij actief zijn, • we werken aan milieubewustzijn, door het implementeren van verbeteringen in alle geledingen van
actief zijn in de verduurzaming van productie- en handelsketens en principes
de keten welke een wetenschappelijk basis hebben
van duurzame ontwikkeling in hun dagelijkse activiteiten toepassen. Voor MVO
en de lokale culturen respecteren,
staat het vast dat een keuze voor duurzame ontwikkeling van landbouw en
• we investeren in partnerschappen met bedrijven en organisaties met de bedoeling duurzame praktijken te verspreiden en te versterken, en • we communiceren onze activiteiten en onderhouden een constructieve dialoog met alle betrokkenen.
16
Het productschap juicht het toe wanneer bedrijven in de oliën- en vettensector
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
consumptie blijk geeft van een gezonde langetermijnvisie. MVO stimuleert bedrijven om duurzame ontwikkeling concreet invulling te geven. De manier waarop Bunge dat doet middels activiteiten ten behoeve van reductie van CO2-emissies en afvalbesparing zijn daar mooie voorbeelden van.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
17
Gezamenlijk willen en kunnen we bijdragen aan de duurzame ontwikkeling van landen die grondstoffen aan onze industrie leveren. Hoe draagt het partnerschap bij aan duurzame ontwikkeling? Middels het partnerschap willen we enerzijds zorgen voor
De Ethiopische oliezaadsector biedt oneindige mogelijkheden
een verbetering van de situatie van Ethiopische boeren door een bijdrage aan de verhoging van de opbrengst van boeren per hectare en het creëren van afzetmogelijkheden voor de Ethiopische oliezaden. Anderzijds is onze inzet in het partnerschap uiteraard ook gericht op het creëren van extra kansen voor het Nederlands bedrijfsleven hier. Zowel de boeren in Ethiopië als het Nederlandse bedrijfsleven hebben baat bij de
Wat doet een Nederlandse MVO-consultant in Ethiopië?
Aan het partnerschap nemen behalve MVO, de minis-
Ethiopië is een belangrijke producent van sesamzaad,
teries van LNV en OS, het Ethiopische ministerie van
lijnzaad, nigerzaad, castorpitten en saffloerpitten. Dit
landbouw, Ethiopische producenten van oliezaden en
De eerste resultaten zijn vooralsnog hoopgevend. Met Europese
zijn oliezaden met unieke vetzuurprofielen die voor
enkele non-gouvernementele organisaties deel. De
en Ethiopische onderzoeksinstellingen zijn contacten gelegd om
de verwerkende industrie heel interessant kunnen
partijen willen een significante bijdrage leveren aan
zijn. Op dit moment zijn er echter een aantal bottle-
duurzame ontwikkeling van (de agrarische sector in)
necks waardoor deze producten niet kunnen worden
Ethiopië. De Ethiopische overheid steunt het initiatief
afgezet op de wereldmarkt : de productie voldoet niet
door tijdelijke belastingvrijstellingen voor buitenlandse
aan bepaalde kwaliteitsvereisten en de levering is niet
investeerders. De Nederlandse overheid levert de
betrouwbaar. De Nederlandse overheid heeft besloten
financiële middelen. De NGO’s letten op de sociale en
een partnerschap met de Ethiopische regering op te
milieuaspecten. En het productschap MVO zorgt voor
zetten om dit te verbeteren. Namens het Productschap
technische en marktkundige expertise. MVO heeft mij
MVO ondersteun ik dit partnerschap met technische en
benaderd vanwege mijn contacten binnen de sector en
marktkundige adviezen.
mijn affiniteit met het onderwerp.
samenwerking. Het partnerschap levert een win-win-situatie op
“De eerste resultaten zijn hoopgevend, maar er is nog een lange weg te gaan.” Jaap Biersteker, MVO-consultant Partnerschap Oliezaden Ethiopië
de boeren van beter zaaigoed te voorzien. Tevens zijn er investeringen gedaan in de toepassing van nieuwe zaai- en oogst schema’s en in technologieën om sesamzaad te reinigen en te pellen. Door deze investeringen zal de opbrengst aan sesamzaad per hectare oplopen. Nieuwe gebieden zullen in gebruik kunnen worden genomen, wat de productie verder zal opvoeren en bovendien erosie tegengaat.
De Ethiopische telers van oliezaden hebben nog een hele slag te maken. We richten ons vooral op betere selectie van zaden, verbetering van de teeltomstandigheden, toepassing van efficiënte irrigatiesystemen en
MVO vindt duurzame grondstofvoorziening van groot belang. Deelname aan het partnerschap geeft MVO de gelegenheid bij
modernere oogsttechnieken, dit alles uiteraard onder
te dragen aan de ontwikkeling van een duurzame oliezaadsector
behoud van de unieke eigenschappen van de oliezaden.
in Ethiopië. De uitnodiging van de Nederlandse overheid mee te denken over de invulling van dit partnerschap nam MVO dan
Wat houdt het Partnerschap in, en wie doen er mee?
ook graag aan. Een gezonde Ethiopische oliezadensector kan een
Het gaat om een publiek privaat partnerschap waar-
betrouwbare leverancier worden van oliezaden die door hun
binnen de overheden en private sector uit Ethiopië en Nederland gezamenlijk werken aan een programma ter verbetering van de Ethiopische oliezaadsector.
18
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
specifieke vetzuursamenstelling iets extra’s te bieden hebben voor onze Nederlandse MVO-bedrijven.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
19
Verwaarding van dierlijke vetten en duurzaam ondernemerschap gaan hand in hand. Eén jaar productie bespaart het milieu meer dan 100.000 ton CO2 en draagt tevens bij aan de verbetering van de luchtkwali-
Dierlijk vet als duurzaam alternatief
teit. Zo snijdt het mes ook hier aan meer kanten.” Tot slot “Het tot waarde brengen van dierlijke bijproducten is ons bestaansrecht. Je zou dus kunnen zeggen dat duurzaamheid ons in de genen zit. Onze nieuw opgestarte activiteit Ecoson sluit daar naadloos op aan. Maar de praktische mogelijkheden
VION Ingredients is een divisie van de VION Food
van dierlijk vet is de fabricage tot biobrandstoffen. We
om onze producten voor duurzame toepassingen in te zetten,
Group. Binnen deze divisie bestaan grote verschillen in
zien kansen om de verwaarding van dierlijke vetten
botsen nu soms nog op belemmerende voorschriften. Dat geldt
bedrijfsactiviteiten. Rendac verwerkt dierlijk restmateriaal
en duurzaam ondernemerschap hand in hand te laten
voor het gebruik van dierlijke eiwitten in veevoeding, maar ook
dat uit ethische of maatschappelijke overweging na voor-
gaan. Dat maakt ons enthousiast. Duurzaamheid is voor
in de nieuwe SDE-regeling zien we onterechte uitsluitingen
bewerking dient te worden vernietigd. De Sonac-bedrijven
ons namelijk geen hogere wiskunde maar een kwestie
verwerken slachtbijproducten, afkomstig van dieren die
van het gezonde verstand gebruiken. Zo zetten we
zijn goedgekeurd voor menselijke consumptie. Ecoson
bijvoorbeeld op veel van onze eigen productielocaties
produceert biobrandstoffen van de tweede generatie uit
dierlijk vet in als biobrandstof.”
“Duurzaamheid is geen hogere wiskunde maar een kwestie van gezond verstand.”
dierlijk vet.
biobrandstoffen heeft nu juist nog stimulering nodig om goed van de grond te komen. De productie van biodiesel is duurder dan de productie van een fossiele brandstof. Zonder goede stimulering komen goede initiatieven niet van de grond. Want
Resultaten
22
voor de inzetbaarheid van dierlijke vetten terug. De markt voor
Sjors Beerendonk, Directeur Algemene Zaken van Sobel B.V., moedermaatschappij van Rendac, Sonac en Ecoson
ondernemers zijn uitsluitend bereid investeringen te doen als
Achtergrond
“Rendac heeft in haar 75-jarig bestaan bewezen op
“We zijn ons dagelijks bewust van de maatschappe-
een veilige manier aanzienlijke duurzaamheidvoor-
lijke verantwoordelijkheid die we hebben en de schaal
delen te kunnen realiseren. Jaarlijks leveren Rendacs
waarop het zich afspeelt. Om een indruk te geven: we
eindproducten het
zoeken jaarlijks voor 3 miljoen ton slachtbijproducten
equivalent van de
nuttige en duurzame toepassingen. Rendac verwerkt
energiebehoefte van
jaarlijks ongeveer 450.000 ton dierlijk restmateriaal tot
88.000 huishoudens.
diermeel en dierlijk vet. Ecoson kan op jaarbasis 50.000
Ecosons eindproducten
ton dierlijk vet verwerken tot ontzuurd vet en biodiesel.
worden gekwalificeerd
bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van de samenleving.
De hoofdmarkten voor deze dierlijke vetten zijn de
als biobrandstoffen van
Bedrijven die slachtbijproducten tot kwalitatief hoogwaardige
energie- en transportsector waar ze worden ingezet als
de tweede generatie en
producten be- en verwerken, zullen in MVO een pleitbezorger vinden
duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen.”
voldoen aan de bijbeho-
op momenten dat zij bij hun inspanningen een wettelijke steun in de
rende kwaliteitscriteria
rug of soortgelijke hulp nodig hebben. MVO vindt dat beleid er altijd
Invulling
van warmtekracht
“Duurzaamheid is een van de strategische pijlers van de
installaties en energie-
VION Food Group. Een van de duurzame toepassingen
centrales van derden.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
dat bedrijfseconomisch verantwoord is.”
Het ontwikkelen van zowel nieuwe procedés en producten als nieuwe toepassingen voor dierlijke vetten alsook andere MVO-producten wordt door het productschap van harte ondersteund, mits deze
op gericht moet zijn om maatschappelijk gewenste innovaties in de oliën- en vettensector alle ruimte te geven.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
23
Duurzame ideeën toegepast bij inkoop van grondstoffen, productontwerp èn productie. lijkheden voor recycling beperkt zijn, is de aandacht verder verlegd naar toepassing van recyclaat in alle omdozen, en reductie van
Milieubelasting margarine productie steeds verder omlaag
het gewicht van kunststof verpakkingen. Margarineproductie In de fabrieken is de nadruk gelegd op reductie van emissies en energiegebruik. Zo is het energiegebruik per ton product in de margarinefabriek in Rotterdam de laatste tien jaar met ruim twintig procent gereduceerd, als resultaat van schaalvergroting
Duurzame productie is een van de kernbegrippen binnen
aanpak is contact gezocht met andere partijen in de
en enkele grote projecten. Zo zijn in het ketelhuis de ruim 30
Unilever. Onze visie is dat we over vijftig jaar nog steeds
keten. Zo ontstond een rondetafel-overleg voor soja en
jaar oude ammoniakcompressoren vervangen door 5 moderne
dezelfde business als nu willen doen, dus dat betekent dat
voor palmolie. De eerste partij duurzame palmolie is
schroefcompressoren, en is de oude warmtekrachtkoppeling
we moeten zorgen dat over vijftig jaar nog steeds grond-
inmiddels in Europa aangekomen. Unilever heeft zich
buiten gebruik gesteld.
stoffen voorradig zijn om te verwerken.
gecommitteerd om in 2015 alleen nog gecertificeerde palmolie in te kopen.
Eind jaren tachtig van de vorige eeuw is Unilever begonnen om systematisch de milieubelasting van
Productontwerp
margarine te kwantificeren. Daardoor konden er
Bij het productontwerp worden voortdurend aanpas-
in 1992 voor vier margarines levenscyclusanalyses
singen gemaakt. Een deel daarvan is het gevolg van
worden gepubliceerd. De inzichten die met dit soort
de wens van consumenten om gezonder en gemak-
onderzoek verkregen zijn, worden inmiddels via de
kelijker te eten. Die wens is door Unilever vertaald
Unilever-website met alle geïnteresseerden gedeeld.
in een grootscheepse screening en verbetering van
De bevindingen van het eerste onderzoek bleken al
alle bestaande formuleringen. Een van de grootste
snel te kunnen worden toegepast bij het inkoopbeleid
uitdagingen was om alle grondstoffen met transvet-
voor grondstoffen, het ontwerp van de producten en
zuren te vervangen. Daarnaast werden producten met
de productie daarvan. Elk van die drie aspecten zal
laag vetgehalte op de markt gebracht en verbeterd in
hieronder worden toegelicht, met voorbeelden van
smaak en gebruiksgemak.
genomen maatregelen.
24
“Duurzaam ondernemen is voor ons de basis voor continuïteit op lange termijn. Door op fatsoenlijke manier zaken te doen behouden wij ons draagvlak in de samenleving.”
In de fabriek is energie bespaard door de ingebruikname van een nieuwe verwerkingsinstallatie waardoor de efficiëntie verbeterde, hetgeen heeft geleid tot minder afval en een sterk verbeterde pasteurisatiestap. Hierdoor wordt minder stoom gebruikt en is minder koeling nodig. Verder wordt de logistiek in de fabriek voortdurend geoptimaliseerd. Door het vermijden van
Harry Brouwer, directievoorzitter van Unilever Benelux
spoelingen (CIP) wordt veel energie en ook water bespaard.
MVO ondersteunt bedrijven van oudsher bij het treffen van maatregelen die het milieu ten goede komen en/of leiden tot een geringer energieverbruik per geproduceerde eenheid product. MVO neemt waar nodig en mogelijk het voortouw bij het initiëren van ketenbrede projecten, treedt bij energie- en
Maar niet alleen gezondheid en gebruiksgemak waren
verpakkingsconvenanten vaak op als coördinator, en stelt in samenwerking met Novem aan de hand
Grondstoffen
bepalend voor de aanpassing van productspecificaties.
van de individuele energie-efficiëntieplannen (EEPs) het Meerjarenplan (MJP) Energiebesparing op. Waar
Veruit de grootste milieu-invloed treedt op in de land-
Ook milieuaspecten spelen een grote rol. Met name
mogelijk moedigt MVO het gebruik van nieuwe technologieën die milieu en/of arbeidsomstandigheden
bouwfase. Daarom is Unilever medio jaren negentig
verpakkingen hebben in de afgelopen jaren grote
begonnen met een duurzaam landbouwprogramma.
aandacht gekregen. Zo worden voortdurend de mogelijk-
in de sector ten goede komen aan. In 2009 voert MVO een toekomstverkenning uit om verschillende
Daarbij zijn oliepalm, zonnebloem, raap en soja voor
heden onderzocht om het gewicht van de verpakkingen,
margarine belangrijke gewassen. Voor een effectieve
inclusief de omverpakking, te reduceren. Daar de moge-
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
scenario’s te analyseren over hoe de wereld er in 2030 uit kan zien, welke positie MVO-bedrijven innemen bij die scenario’s en te bekijken welke activiteiten op korte termijn zouden moeten worden uitgevoerd.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
25
Duurzaamheid is een verantwoordelijkheid waar elke dag aan wordt gewerkt. In 2008 heeft ADM twee belangrijke projecten afgerond die als solide basis dienen voor verdere actie:
The ADM Way: integere bedrijfsvoering
1) Een uitgebreide analyse die het mogelijk maakt de specifieke gebieden te identificeren waarin ADM zich het meest zou kunnen verbeteren. Dit zijn o.a. waterbeheer, klimaatverandering en de productieketen. 2) Een analyse van onze productieketens voor maïs, palm en soja in samenwerking met de non-profitorganisatie Business for Social Responsibility. Doel van de analyse was om risico’s en kansen in de gehele keten te identificeren.
Als een van ‘s werelds grootste verwerkers van landbouw-
zorgen dat waarden en gedrag met elkaar in overeen-
Deze initiatieven geven aan dat ADM veel waarde hecht aan
producten begrijpt Archer Daniels Midland Company als
stemming zijn. ‘The ADM Way’, onze zakelijke gedrags-
duurzame teeltpraktijken voor belangrijke gewassen. Daarom
geen ander dat verantwoorde, duurzame bedrijfsactivi-
en ethiekcode, beschrijft de basisprincipes betreffende
steunen wij het moratorium op soja geteeld in recent ontboste
teiten van groot belang zijn om enerzijds te voldoen aan
waarden en gedrag van het bedrijf.
gebieden van het Amazone Bioom, en zijn wij lid van de Ronde
de wereldwijd groeiende voedsel- en energiebehoefte, en anderzijds het voortdurende succes van het bedrijf veilig
In 2007 heeft ADM een Commissie Duurzaamheid in
te stellen. ADM werd opgericht in 1902 en kreeg na een
het leven geroepen. De taak van deze commissie is om
aantal overnames in 1923 zijn huidige naam. Vanuit het
een toekomstplan en beleidslijnen uit te stippelen en
hoofdkwartier in Decatur, Illinois, worden verwerkings- en
te waarborgen dat bedrijfsactiviteiten in overeenstem-
productiefabrieken in de Verenigde Staten en daarbuiten
ming zijn met de inzet voor duurzaamheid.
“Onze speciale Commissie Duurzaamheid dient te waarborgen dat onze activiteiten in overeen stemming zijn en blijven met de inzet voor duurzaamheid.”
Tafel voor Verantwoorde Soja (RTRS) en de Ronde Tafel voor
Kevin Eikerman, General Manager ADM Europoort
Duurzaamheid is een verantwoordelijkheid waar ADM aan
Duurzame Palmolie (RSPO). In 2009 verschijnt het eerste duurzaamheidrapport van ADM waarin het bedrijf rapporteert over de behaalde resultaten op het vlak van duurzaamheid.
aangestuurd. Via het uitgebreide, wereldwijde distributienetwerk levert ADM een belangrijke bijdrage aan de wereldeconomie en de kwaliteit van leven. ‘De juiste resultaten, op de juiste manier’ Voor ADM betekent deze stelling dat zij zakelijke doelen op een duurzame, ethische en sociaal verantwoorde manier wil bereiken. Het bedrijf is zich ervan bewust dat zijn verstrekkende landbouwactiviteiten van invloed zijn op een groot aantal mensen en locaties. ADM stelt alles in het werk om deze invloed zo positief mogelijk te laten zijn. Het verantwoordelijkheidsbesef van ADM komt voort uit een hoge integriteitstandaard en wordt gesteund door beleidsmaatregelen en procedures die ervoor
26
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
ADM geeft gestalte aan zijn inzet voor duurzaamheid door: • werknemers goede banen en veilige arbeidsomstandigheden te bieden; • leveranciers en partners economische kansen te bieden; • de integriteit en veiligheid van de productieketen te garanderen; • zo efficiënt en verantwoord mogelijk gebruik te maken van grondstoffen, water en energie, en het effect van de verwerkingsprocessen op het milieu te minimaliseren of te compenseren; • het verbeteren van de economische en sociale omstandigheden van de lokale bevolking • een duidelijke standaard te hanteren voor maatschappelijk verantwoord ondernemen ter verbetering van de aansprakelijkheid en ter stimulering van uitstekende prestaties in het gehele bedrijf.
werkt, elke dag weer.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen staat bij een productschap dat al meer dan 50 jaar de afkorting MVO hanteert uiteraard helder op het netvlies. Bedrijven in de oliën- en vettenketen dienen zich bewust te zijn van de gevolgen van hun handelen voor milieu, arbeidsomstandigheden, energie- en grondstoffenverbruik en teeltmethoden. Als productschap vinden wij het belangrijk dat bedrijven zich niet alleen bewust zijn van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid, maar daar bovendien ook gericht beleid op ontwikkelen.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
27
Forse milieu- en energiewinst door samenwerking op bedrijventerrein. verwerkt wederom de vleeseiwitten, het bijproduct van Gelita. Verder zijn de bedrijfsgebouwen energiezuinig ontworpen. Bij
Gewoon een kwestie van goed zakendoen
het productieproces vrijkomende restwarmte wordt hergebruikt om bijvoorbeeld ruimtes en vloeren te verwarmen. Producten worden inclusief warmte geleverd, koelen en verhitten tijdens het proces gebeurt dus minder vaak. De energie wordt dus niet alleen efficiënt opgewekt, er is ook minder van nodig. Ten Kate: “De economische resultaten van deze samenwerking
Wat het oppikken van de trend naar duurzame ontwikke-
P+ omschreef het bedrijventerrein als een mooi
zijn heel gunstig, en de milieuresultaten ronduit indrukwek-
ling betreft, mag Ten Kate Vetten uit Musselkanaal gerust
voorbeeld van industriële ecologie. Aan de basis van
kend: per ton bewerkte grondstof wordt 52% minder stoom
een voorloper worden genoemd. Deze producent van
dit succes ligt een gedegen analyse van opties om de
gebruikt, 35% minder elektriciteit, en wordt 55% minder CO2
hoogwaardige varkensvetten en -eiwitten besloot in 2002
bedrijfsvoering efficiënter en daarmee duurzamer te
uitgestoten. Dankzij de nauwe samenwerking is er ook fors
een compleet nieuwe productielocatie neer te zetten naar
maken. Er is samen met potentiële partners bekeken
een duurzaam en vooral energiezuinig ontwerp, en stond
welke in- en uitgaande stromen op elkaar konden
daarmee aan de basis van een van de eerste duurzame
aansluiten en welk efficiencyvoordeel daarmee te
bedrijventerreinen van ons land.
behalen viel.
“Investeren in duurzame ontwikkeling verdient zich vrij
In het huidige cluster zijn drie bedrijven via buizen
snel terug, en is daarom gewoon een kwestie van goed
stelsels met elkaar verbonden. Avebe levert aan Ten
zakendoen” , memoreert algemeen directeur Sjoerd-
Kate en Gelita stoom en elektriciteit van haar WKK-
Jan ten Kate. “Toen in 2001 het nieuwe bedrijf werd
centrale. Ten Kate voorziet Gelita van eiwitten waaruit
gebouwd, hadden we berekend dat we door een ener-
Gelita gelatine wint en proceswater benut, Ten Kate
“Investeren in duurzame ontwikkeling verdient zich vrij snel terug, en is daarom gewoon een kwestie van goed zakendoen.”
bespaard op transport: ruim 300.000 liter brandstof per jaar en nog eens 935 ton CO2-uitstoot minder. Als je duurzame ontwikkeling integraal onderdeel van je bedrijfsf ilosofie maakt, vaart iedereen daar wel bij.”
Sjoerd-Jan ten Kate, algemeen directeur van Ten Kate Vetten B.V.
giezuinig ontwerp en goed doordachte samenwerking met andere bedrijven heel veel konden besparen. Een besparing die ook nog eens elk jaar terugkeert. Tegelijkertijd slaagden we erin waarde te geven aan een bijproduct
vettenketen duurzame ontwikkeling tot onderdeel van hun beleid
dat voorheen een reststroom opleverde en leverden
maken. Het voorbeeld van Ten Kate toont tevens aan dat deze
we een bijdrage aan het milieu in de vorm van minder
gedachte geen financiële belemmeringen hoeft te hebben maar
energiegebruik en een lagere CO2-uitstoot. Economie en
juist economisch interessant kan zijn en dus bij uitstek past in het
ecologie gingen perfect samen.”
streven naar een duurzame sociaal-economische ontwikkeling. MVO
Het magazine P+ (People Planet Profit) riep het bedrijvencluster in Musselkanaal in 2003 uit tot het meest duurzame bedrijventerrein van Nederland.
28
Het Productschap MVO ziet graag dat bedrijven in de oliën- en
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
bekijkt thans in hoeverre binnen de keten nog meer mogelijkheden zijn voor transportbesparing door logistieke optimalisatie en verbetering van energie-efficiency door samenwerking.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
29
Al 150 jaar een bijdrage leverend aan de biobased economy. bijv. autolakken of verf voor plastic oppervlaktes, waarbij de vetzuurcomponent zorgt voor goede hechting, sterke kleur-
Milieuvriendelijke oplossingen nu en in de toekomst
ontwikkeling en versnelde droging van de verf: een duidelijk voorbeeld hoe biobased producten kunnen bijdragen aan kwalitatieve verbeteringen van petrochemische alternatieven. Biobased technologie in plastics Een ander voorbeeld is het gebruik van vetzuuramides als plastic additieven in polyolefinen voor verbeterde slip- of antikleef
De naam Croda is niet direct bekend bij de consument maar
van oliën en vetten die niet geschikt zijn voor voedsel –
eigenschappen. Een bekende toepassing vormen de plastic zakjes
de speciale op natuurlijke grondstoffen gebaseerde chemica-
maar tevens richten we ons op het leveren van duurzame
die hierdoor niet aan elkaar blijven plakken. De vetzuuramides
liën die het bedrijf maakt, zijn te vinden in producten die we
applicatieoplossingen in samenwerking met onze klanten.
migreren naar het oppervlak en zorgen dat dit glad blijft. Ook
allemaal kennen zoals gezichtscrème of lippenstift, kaarsen, autobanden, smeermiddelen, wasmiddelen, verf en plastics.
wordt in deze toepassing meer en meer dimeervetzuur-technoEn ook binnen onze productieprocessen is er de hoogste aandacht voor minimaal gebruik en maximaal herge-
Wereldwijd telt Croda ruim 4.000 medewerkers
bruik van energie, en het zoveel mogelijk vermijden
verspreid over meer dan 40 productielocaties in 36
van afvalstromen. Binnen het bedrijf zijn we nu aan
landen. In 2008 vierde Croda in Gouda haar 150-jarig
het kijken hoe we ‘cradle-to-cradle’-principes kunnen
bestaan. Deze Goudse locatie, waar ook een aantal
toepassen zowel in onze productie als ook in de keten-
internationale marketing-, research- en technische
samenwerking met andere bedrijven.
teams gevestigd zijn, produceert voor Croda wel 250
32
“Al meer dan 150 jaar produceren wij biobased producten uit natuurlijke oliën en vetten.”
logie ingezet in de polymeersynthese om de levensduur van deze thermoplastics te verbeteren onder zware omstandigheden zoals extreme temperaturen, hoge vochtigheid en/of UV-straling. Milieuvriendelijke oplossing nu en in de toekomst
Maarten Heijbroek, Vice-president Croda Oleochemicals & Polymers and Coatings
Duurzaamheid is dus een heel belangrijk onderdeel van onze langetermijnstrategie. Croda is constant op zoek naar mogelijkheden om nieuwe en innovatieve producten te ontwikkelen,
verschillende halffabrikaten op basis van natuurlijke
Biobased technologie in verf
die nog veiliger en milder zijn en het milieu zo min mogelijk
en hernieuwbare grondstoffen, zoals raap-, palm- en
Binnen de Croda-divisie Polymers & Coatings wordt
belasten, maar tegelijkertijd wél de eigenschappen behouden
zonnebloemolie. Deze halffabrikaten, die vaak een
hard gewerkt aan de verdere ontwikkeling van nieuwe
die voor onze klanten zo belangrijk zijn.
duurzaam alternatief zijn voor de traditionele petro
en verbeterde grondstoffen voor “groene” verf. Natuur-
chemicaliën, noemen we oleochemicaliën.
lijke oliën en vetten vormen de basis voor de dimeer-
Het oleochemieproces start met het splitsen van
vetzuren die bijv. in Marine en Protective verven zorgen
natuurlijke triglycerides in vetzuur en glycerine waarna
voor het uitharden van epoxy-systemen. Croda’s
toepassing van hernieuwbare grondstoffen en de ontwikkeling naar een
opwerking, destillatie en kristallisatie plaatsvindt om
dimeren zijn door hun molecuulbouw flexibel en dat
‘biobased economy’. In de oliën- en vettensector is de oleochemie met haar
bepaalde eigenschappen te realiseren.
is belangrijk want door de continue beweging van
decennialange ervaring een pionier in deze ontwikkeling. MVO zal in de
schepen komt er veel mechanische spanning in de lak;
komende periode blijven zoeken naar nieuwe mogelijkheden om deze transitie
Duurzaamheid als kernwaarde
maar ook het feit dat deze dimeren waterafstotend zijn
naar een ‘biobased economy’ verder te concretiseren. Hierbij zal bijvoorbeeld
“Sustainability” is een kernwaarde binnen Croda. Niet
draagt bij aan de levensduur van de lak.
alleen is onze grondstofkeuze gericht op hernieuwbare
In de nieuwste ontwikkelingen wordt deze techno-
worden samengewerkt met het ministerie van LNV voor het opstellen van een
producten – waarbij we zoveel mogelijk gebruik maken
logie nu ook ingezet in watergedragen verven voor
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
Het Productschap MVO is een groot voorstander van het stimuleren van de
Roadmap Lipids and Protein.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
33
Nieuwe generatie ‘groene’ hardstocks dankzij moderne enzymtechnologie. markt voor oliën- en vetteningrediënten is de snelheid waarmee een nieuw product op de markt kan worden gebracht cruciaal.
Duurzame producten vereisen gezonde innovatie
Waar steeds meer voedingsmiddelenbedrijven ernaar streven producten te ontwikkelen die bij een gezonde levensstijl passen, vragen zij van de leveranciers van hun ingrediënten steeds vaker mee te denken over het voedingsconcept en met de samenstelling van hun ingrediënten eenzelfde richting op te gaan. Recent heeft Sime Darby ook aangekondigd dat er nog veel meer
“Consumenten willen dat hun dagelijkse voedingsmiddelen
van transvrije hardstocks voor margarines. Het bedrijf
in duurzame innovatie geïnvesteerd gaat worden en dat op het
in de supermarkt “groener” en gezonder worden. Daarom
levert aan de belangrijkste producenten in Europa
terrein van Unimills het nieuwe Sime Darby Innovation Center
is omschakeling naar het gebruik van milieuvriendelijke
en heeft inmiddels meer dan 25 soorten hardstocks.
Europe zal verrijzen, dat in 2010 operationeel moet zijn.”
processen en duurzame grondstoffen voor de productie
“Maar we zijn nog niet tevreden”, zegt van der Klauw.
van gezonde ingrediënten voor bijvoorbeeld margarines,
“Margarines moeten “groener” en gezonder worden.
koekjes en ijs belangrijk”, zegt Alexander van der Klauw,
Daarom heeft Sime Darby, de moedermaatschappij van
General Manager van Unimills. Het Zwijndrechtse bedrijf
Unimills, recentelijk aangekondigd om in Zwijndrecht
Unimills, opgericht in 1913, was tot 2002 onderdeel van
een nieuwe fabriek te gaan bouwen om de nieuwe
Unilever en nu trotse dochter van het Maleisische Sime
generatie “groene” hardstocks te kunnen produceren.
Darby Berhad, de grootste palmolieproducent ter wereld.
Deze hardstocks worden via moderne enzymtechnologie
Alexander van der Klauw, general manager van Unimills
Unimills is actief lid van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), het brede maatschappelijke platform dat zich inzet voor duurzame productie van palmolie. Sime Darby is medeoprichter van dit duurzaamheidsinitiatief, dat inmiddels breed gesteund wordt door overheden, natuurbeschermingsorganisaties, plantagebedrijven en levensmiddelenindustrie. Sime Darby heeft
gemaakt als alternatief voor traditionele processen,
verscheidene internationale onderscheidingen ontvangen voor
Met moderne olieraffinagetechnologieën worden bij
maar dan met minder energie en minder afvalwater. In
zijn inzet voor duurzaamheid. Zo kreeg het van de Verenigde
Unimills gezonde en functionele ingrediënten op maat
Europa is dit de eerste grootschalige toepassing hiervan.
Naties de Global 500 Award voor zijn ‘Zero Burning’-beleid. De
gemaakt voor levensmiddelen en andere toepassingen.
Consumenten willen dat producenten overschakelen op
Nederlandse milieuminister Jacqueline Cramer heeft in december
Unimills produceert in Zwijndrecht op basis van plant-
het gebruik van “groene” en duurzame processen voor de
2007 een werkbezoek gebracht aan de plantages van Sime Darby.
aardige oliën en vetten jaarlijks meer dan 200 producten
productie van levensmiddelen als margarine en spreads
voor de hele Europese markt. “Unimills heeft, net als
voor pindakaas en chocopasta.”
ons moederbedrijf Sime Darby Berhad, als uitgangspunt
34
“Duurzame producten vereisen gezonde innovatie.”
voor een financieel gezonde onderneming: innovatie en
“Onze strategie is om op maat gemaakte formuleringen
Het Productschap MVO meent dat duurzame innovatie van groot
verantwoordelijkheid”, aldus Van der Klauw. “Wij zijn ervan
van plantaardige oliën te ontwikkelen die voldoen aan
belang is voor de oliën- en vettensector. Deze sector moet in staat
overtuigd dat duurzame bedrijfsvoering met oog voor
de behoefte van de klant. Effectieve innovatie krijg je
zijn producten te leveren waar de consument om vraagt, door de
mens, natuur en milieu op lange termijn het beste is.”
vooral door intensieve discussies met klanten en door
toepassing van de modernste technologieën en door in te spelen op
rekening te houden met verscheidenheid van voor-
maatschappelijke trends. MVO ondersteunt daarom waar mogelijk
De afgelopen tien jaar zijn vetten waar de ongezonde
keuren,” aldus Van der Klauw. “Innovatie en verant-
transvetten in zaten succesvol vervangen door transvrije
woordelijkheid zijn twee van de vier strategische pijlers
alternatieven. Unimills is in Europa de leidende producent
van Unimills. Om te concurreren in de hedendaagse
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
en nodig innovatieve projecten die meehelpen om de sector in de gewenste richting van een duurzame ontwikkeling te voeren.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
35
‘People’-aspect ook dichtbij huis van belang. over de structuur van vetmoleculen en de bewerkingen die deze moleculen ondergaan. Verder is er een hoofdstuk met maat-
Met kennis investeer je in mensen
schappelijke onderwerpen, van gezonde voeding en handel tot voedselveiligheid, arbo en duurzaamheid.” “We zijn heel tevreden over de medewerking die door diverse
“Bedrijven willen dat hun werknemers ‘bij’ blijven. Een
behoefte aan elementaire kennis over grondstoffen,
deskundigen uit de bedrijven is verleend. Ik denk dat we hiermee
leven lang leren is bij veel banen een noodzaak. Niet voor
productieprocessen en eindproducten, terwijl infor-
een basis hebben gelegd voor het verhogen van
niets stimuleren wij als CNV BedrijvenBond dat werk
matie over kwaliteitseisen, hygiënevoorschriften, arbo-
het kennisniveau van werknemers
nemers veel cursussen en seminars volgen. Een verbete-
regels en basischemie ook welkom was. MVO besloot
in de oliën- en vettensector. Een
ring van kennis en vaardigheden leidt immers tot breder
vervolgens een lespakket te ontwikkelen voor werkne-
basis waar we de komende jaren
inzetbare, beter opgeleide en gemotiveerde werknemers,
mers in de oliën- en vettensector. Een expertgroep werd
op willen voortbouwen. MVO zet
wat zowel het bedrijf als de werknemer ten goede komt,”
in het leven geroepen om het project te begeleiden,
zich de laatste jaren extra in voor
vindt Jan Gijsen, namens CNV BedrijvenBond bestuurder
keuzes te maken en inhoud te leveren. Het resultaat is
van het Productschap MVO.
een modern lespakket op internet: het MVO Kennis centrum (op www.mvo-kenniscentrum.nl).
Gijsen: “Investeren in de ontwikkeling en opleiding
“Duurzame ontwikkeling betekent ook dat je investeert in de scholing van je medewerkers. Dat komt werknemers èn werkgevers ten goede.”
de werknemers in de sector, en dat is een goede zaak. Duurzame ontwikkeling is ook een kwestie van investeren in mensen.”
van je medewerkers verdient zich op termijn vanzelf
“We hebben bewust gekozen voor een openbare
terug. Wij beseffen maar al te goed dat een baan
website: eenvoudig en transparant”, aldus Gijsen. “Er
voor het leven tegenwoordig niet of nauwelijks meer
is informatie te vinden over de sector – wat voor type
bestaat. Het CNV ondersteunt daarom zijn leden in
bedrijven zijn het en wat doen ze precies, – en over de
hun persoonlijke ontwikkeling en in hun loopbaan. Wij
producten – welke grondstoffen zijn er nodig, welke
bieden leden workshops en meerdaagse cursussen aan,
processen ondergaan ze, welke eindproducten zijn er en
Het Productschap MVO is ingesteld voor en wordt bestuurd door
telkens erop gericht om de deelnemers creatief aan hun
wat zijn hun eigenschappen. Er is tevens een hoofdstuk
werkgevers en werknemers in de oliën- en vettensector. Een gezonde
kwaliteiten en vaardigheden te laten werken. Op die manier krijgen ze meer mogelijkheden in hun huidige baan en verbeteren tegelijk hun kansen op de arbeidsmarkt (employability).”
Jan Gijsen, bestuurslid CNV BedrijvenBond
sociaal-economische ontwikkeling van de sector is voor MVO richtinggevend bij het vaststellen van zijn beleidsprioriteiten. Investeren in de kennis en vaardigheden van werknemers (‘people’) en daarmee zowel in hun persoonlijke ontwikkeling als in de kwaliteit van hun
Als werknemersvertegenwoordiger in het bestuur van
werk maakt hiervan een belangrijk deel uit. MVO heeft de afgelopen
het Productschap MVO heeft Jan Gijsen destijds de
twee jaar dan ook hoge prioriteit gegeven aan het ontwikkelen van
aanzet gegeven tot het uitvoeren van een inventarisatie
het MVO Kenniscentrum en gaat ook de komende jaren op zoek naar
onder bedrijven in de oliën- en vettenketen. Hieruit kwam sterk naar voren dat veel medewerkers eigenlijk weinig van oliën en vetten af wisten. Er bestond vooral
36
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
mogelijkheden om opleidingen beter te laten aansluiten bij de behoeften van werkgevers en werknemers in de oliën- en vettenbedrijven.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
37
Met duurzaamheid bespaar je gewoon kosten! Campagne Verantwoord Frituren Als marktleider in frituurvetten vindt Remia het belangrijk om
Verantwoord genieten bij de Smaakmaker van Nederland
niet alleen te kijken naar het korte-termijnbelang van de productcategorie, maar ook naar het lange-termijnbelang. Het groeiende gezondheidsbesef in de maatschappij maakt duidelijk dat er zeker in de frituurvetten aandacht moet zijn voor gezondere producten. Reden voor Remia om zich als vanzelfsprekend te scharen achter het initiatief van de campagne Verantwoord Frituren, een campagne waarbij het gebruik van vloeibaar frituurvet wordt
De Rooij’s Elektrische Melangeer Inrichting Amersfoort,
voeding. Het verlagen van de hoeveelheid transvetten
bevorderd in de cafetariasector. Naast financiële ondersteuning
afgekort Remia, is ontstaan in 1925. Anno 2008 is Remia
en verzadigde vetten en het verlagen van de hoeveel-
en actief meedenken binnen de campagne heeft Remia hier met
een zelfstandige, dynamische onderneming met 300
heid calorieën in onze producten zijn speerpunten.
productontwikkeling van vloeibare frituurvetten op ingespeeld.
medewerkers. Remia produceert margarines, vetten,
Ook het ontwikkelen van gezonde producten en het
Met haar reclame-uitingen draagt Remia bij aan de bekendheid
oliën, bakkerijgrondstoffen en sauzen zowel onder het
Convenant Overgewicht zijn voor Remia belangrijke
merk Remia als onder huismerk. Het bedrijf levert aan
aandachtspunten.
de retail, de foodservice, de industriële markt en op de internationale markt en hanteert daarbij hoge standaards
Zo hebben diverse producten van Remia met minder
voor kwaliteit en voedselveiligheid. Innovatie staat hoog
calorieën of vetten het “Ik Kies Bewust”-logo gekregen.
in het vaandel en ‘verantwoord genieten’ staat daarbij
Daarnaast heeft Remia al in een vroeg stadium biologi-
centraal.
sche producten op de markt gebracht.
“Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn voor ons geen hype, maar behoren al jaren tot ons dagelijks werk.”
van het campagnelogo. Remia zal zich ook in de toekomst inzetten om een verantwoorde ‘Smaakmaker’ te zijn. Verantwoord genieten staat bij ons hoog in het vaandel. Dat zal resulteren in nog meer smakelijke producten met een verantwoorde samenstelling en steeds
Karel de Rooij, algemeen directeur Remia
meer gezonde en duurzame ingrediënten.
Voor Remia is duurzaamheid en duurzaam ondernemen geen hype; dit behoort al vele jaren tot ons
De campagne Verantwoord Frituren is gestart in 2004 op initiatief
dagelijks werk. Als je op een efficiënte wijze producten
van Koninklijk Horeca Nederland en Voorlichtingsbureau Margarine,
wilt fabriceren, ga je namelijk vanzelf zuinig om met grondstoffen en energie. Dat bespaart natuurlijk gewoon kosten! Zo zijn we al jaren bezig om de totale
vloeibaar frituurvet binnen de cafetariasector te vergroten.
hoeveelheid verpakkingsmaterialen te verminderen
Vloeibaar frituurvet is gezonder dan vast frituurvet omdat het veel
door lichtere verpakkingen te maken en hebben we een
onverzadigde vetzuren bevat en weinig transvetzuren. Door middel
installatie om ons productieafval te recyclen en de olie
van kennisvergroting en activiteiten voor fastservice-ondernemers
hier uit te halen. Deze olie kan dan weer als brandstof
probeert het campagneteam de doelstelling te behalen. Bij de start
worden gebruikt.
van de campagne gebruikte 10% van de ondernemers vloeibaar
Remia hecht veel waarde aan de aanbevelingen van de World Health Organization op het gebied van gezonde
38
Vetten en Oliën. Doel van de campagne is om het gebruik van
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
frituurvet, inmiddels is dat 50%. Op deze wijze draagt de MVO-sector bij aan gezondheidswinst voor consumenten.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
39
‘Steeds gezonder’ blijft de komende jaren de trend
Foto: AxiPress Lelystad
Actief lidmaatschap Task Force Verantwoorde Vetzuursamenstelling.
verbeterd. Verder leveren wij actief input voor verdere stappen die nodig zijn om productinnovaties te stimuleren. Bij de ontwikkeling van gezondere producten komen vaak speciale productietechnieken kijken. Bij het maken van bijvoorbeeld vloeibare bak- en braadproducten zijn speciale technieken en grondstoffen nodig om alle ingrediënten zoals aroma’s, zouten en melkpoeders homogeen te verdelen. Naar de toekomst gezien verwachten wij dat de met de Task
Van Dijk Food Products B.V. is een vooraanstaande
meer geconcretiseerd door deelname aan de MJA
Force ingezette trend naar verbetering van de vetzuursamen-
Europese producent van margarines, frituurvetten, bak- en
(meerjarenafspraak) Energiebesparing voor de oliën-
stelling voor producten in de retail en foodservice ook na 2010
braadproducten, gele sauzen en ketchups. Internationaal
en vettensector. Deelname in diverse werkgroepen
voortgang zal vinden. Dit is een ontwikkeling die wij zullen
hebben wij een sterke marktpositie in private labels, zowel
in de MVO-sector helpt ons, dankzij alle informatie
blijven ondersteunen. Ook de wetenschappelijke ontwikkelingen
in retail als in foodservice.
over voedingskundige inzichten over grondstoffen en producten, te komen tot succesvolle productin-
In 1925 startten de gebroeders Van Dijk hun onder-
novaties, zodat we kunnen inspelen op wensen van
neming in boter, kaas, thee en aanverwante artikelen
afnemers. Om tot verbeterde productconcepten te
in Gouda. Vanaf de eerste dag heeft kwaliteit hoog
komen en actief te kunnen inspelen op trends wordt
in het vaandel gestaan waardoor er een hechte band
nauw samengewerkt met grondstofleveranciers in de
met de afnemers is ontstaan en de onderneming
keten. Voorbeelden hiervan zijn producten met een
sterk is gegroeid. In 1967 werd Gouda verruild voor de
verbeterde vetzuursamenstelling, zoals omega 3- en
veel ruimere faciliteiten in Lopik en kon Van Dijk Food
6-vetzuren, reductie van verzadigd vet en met calcium
Products uitgroeien tot een producent van betekenis in
verrijkte producten. We volgen ook de trends naar
binnen- en buitenland. In 2000 volgde de overname van
meer producten met minder vet, suiker en zout, die
Koninklijke Brinkers Margarinefabrieken in Zeewolde.
het IKB-logo mogen dragen, en mogelijkheden voor
Van Dijk Food Products heeft zich in de twintigste eeuw
productie met duurzame grondstoffen
ontwikkeld van een kleine handelsonderneming in boter
42
“Met onze productinnovaties willen wij de markt blijven voorzien van kwalitatief hoogwaardige producten met een verbeterde, gezondere vetzuursamenstelling.”
op het gebied van gezondheid in relatie tot oliën en vetten en de toepassing ervan in onze producten zullen wij op de voet volgen. De mogelijke aanbevelingen die daaruit voortvloeien, zullen we vertalen naar onze productformuleringen. Van Dijk Food Products zal zich met productinnovaties blijven inspannen om de markt te voorzien van kwalitatief hoogwaar-
Edwin Waijenberg, directeur van Van Dijk Food Products
dige producten, waarbij duurzaamheid en gezondheid belangrijke aandachtspunten zullen zijn en blijven.
Het maatschappelijke streven naar een duurzamere consumptie vertaald naar een gezonder eetpatroon heeft het productschap MVO ertoe gebracht de Task Force Verantwoorde Vetzuursamenstelling
en kaas tot een belangrijke Europese speler in food.
We zijn daarom ook actief lid van de Task Force
in het leven te roepen. MVO is de initiatiefnemer voor dit
Maar de belofte voor de toekomst blijft onveranderd:
Verantwoorde Vetzuursamenstelling en de Campagne
samenwerkingsverband tussen aanbieders en afnemers van
innovatie en kwaliteit!
Verantwoord Frituren. De Task Force zet zich – net zoals
plantaardige vetten en oliën. De activiteiten van de Task Force zijn
Van Dijk – in voor verbetering van de vetzuursamenstel-
erop gericht om in 2010 de hoeveelheid verzadigd vet en transvet
In onze strategie houden we al langer rekening met
ling van producten. Onze deelname aan deze bijeen-
duurzame ontwikkeling. We volgen kritisch de ontwik-
komsten stelt ons in staat beter op technisch niveau
in voeding zodanig te reduceren dat hun bijdrage aan de energie-
kelingen in de diverse schakels van de bedrijfskolom.
met de afnemers van vetten en oliën te bespreken hoe
Duurzame ontwikkeling wordt in het bedrijf onder
de vetzuursamenstelling van producten kan worden
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
inname van de consument maximaal 10 resp. 1 procent bedraagt, conform de adviezen van de Gezondheidsraad.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
43
Taskforce Verantwoorde Vetzuursamenstelling streeft naar minder verzadigd vet en transvet.
Door een meer pro-actieve marktbenadering stelt Romi
Nieuwe generatie bakkerijmargarines gezonder
Smilfood zich onderscheidend en innovatief op. Het bundelen van de inspanningen van de afdelingen Marketing en R&D vormt de basis van het succes. Romi Smilfood wordt hiermee applicatiespecialist en sparringpartner voor zijn afnemers. Romi heeft naast haar reguliere producten ook een biologische lijn ontwikkeld. Met deze biologische lijn speelt Romi in op de
Romi Smilfood te Heerenveen is onderdeel van Royal
door het verbeteren van de vetzuursamenstelling en/
vraag naar gezonde en milieuvriendelijke producten die worden
Smilde Food Group BV en is een toonaangevend producent
of het verlagen van het vetgehalte. Bakkerijprodu-
gemaakt volgens ambachtelijke kwaliteitsprincipes.
en tevens Nederlands grootste exporteur van margarine,
centen gaan nu de uitdaging aan om in hun producten
oliën en vetten. We zijn actief in Foodservice en Industrie,
het gehalte trans- en verzadigd vet te verlagen
met name in Europa en Afrika. De producten van Romi
en staan meer open voor innovatie hieromtrent.
Smilfood staan aan de basis van smaakvolle eindproducten
Tegelijk wil de consument vooral een gemakkelijke
die tegelijkertijd bijdragen aan een betere gezondheid en
keuze maken voor verantwoorde/gezonde en vooral
een schoner milieu.
smaakvolle producten. Als antwoord op de vraag naar verantwoorde producten heeft Romi Smilfood nu
Romi is een familiebedrijf dat al sinds 1936 actief is. De
een nieuwe generatie industriële margarines gelan-
rijke geschiedenis van het bedrijf heeft bijgedragen aan
ceerd. Met deze margarines kunnen de afnemers
het denken op lange termijn. Een bedrijf dat al zo lang
hun producten elke gewenste vetzuursamenstelling
bestaat, denkt in termen van continuïteit voor volgende
meegeven.
Resultaten
“Met innovatieve producten zoals onze nieuwe generatie bakkerijmargarines kunnen we de gezonde keuze ook de gemakkelijke keuze maken.”
Met de nieuwe reeks bakkerijmargarines is nu al een reductie van 33% verzadigd vet mogelijk in cake, croissants, wals- en bladerdeegproducten. Ook is voor cake het Ik-Kies-Bewustconcept ontwikkeld. Romi Smilfood blijft ook in de toekomst bouwen aan innovatieve producten en concepten die bijdragen aan een gezonde levensstijl van de consument.
Ronald Prince, directeur van Romi Smilfood
generaties in plaats van winst op de korte termijn. Wij streven heel bewust naar het gebruik van duurzaam geproduceerde grondstoffen. Daarom zijn we bijvoorbeeld ook lid geworden van de Round Table on Sustainable Palm
langetermijnblik. Het Brundtland-rapport ‘Our common future’ omschreef duurzame ontwikkeling terecht ook als een ontwikkeling
Oil (RSPO). Als levensmiddelenproducent zitten we aan
die voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder
het eind van de keten en dan heb je direct te maken met
daarmee voor toekomstige generaties de mogelijkheid in gevaar te
de consument. Wat duurzame ontwikkeling betreft, staat
brengen om ook in hun behoeften te voorzien. Dat vraagt om een
gezonde voeding natuurlijk volop in de belangstelling, ook
strategie die niet alleen gericht is op winst, maar ook op welzijn
bij de consument.
en oog voor de omgeving. MVO vindt het belangrijk dat bedrijven
Verbeteren vetzuursamenstelling In de bakkerijsector is hier nog veel winst te behalen
44
MVO is van mening dat duurzame ontwikkeling vraagt om een
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
in toenemende mate gezonde en ook biologische producten ontwikkelen en op de markt brengen.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
45
Nieuw bedrijvencomplex richt zich op nuttig hergebruik bij- en reststromen. van 100.000 m3. Verder komt er een productiefaciliteit voor biodiesel van 100.000 metrieke ton. Hier zullen zowel (plant-
Duurzame energieopwekking uit frituurvetten
aardige) gebruikte frituurvetten en -oliën als dierlijke vetten als grondstoffen worden ingezet. Greenmills is echter meer dan een uitbreiding van NOBA en Rotie, het concept is breder. Er komt ook een installatie voor de productie van bio-ethanol, en een fabriek voor de verwerking van producten die wegens mankementen uit de winkels worden
In 2000 hebben we naast NOBA als apart bedrijf Rotie
Oliën en vetten zijn dragers van energie en bezitten
gehaald. Verder komt er een installatie voor vloeibare vergis-
opgericht, omdat ons toen al duidelijk was dat duurzame
daarom, als hernieuwbare producten, een potentieel als
ting waarbij het geproduceerde biogas wordt ingezet in een
ontwikkeling steeds meer aan belang zou winnen. Rotie
bron van duurzame energie. Gebruikte frituuroliën en
WKK-installatie voor de opwekking van stroom en warmte. En
reinigt gebruikte frituurvetten en -oliën en levert het
-vetten worden al jaren door ons ontdaan van onzui-
dan krijgen we nog een installatie voor compostering en droge
gezuiverde product aan de biodieselindustrie. Dierlijke
verheden waardoor ze kunnen worden ingezet voor de
vetten gaan meestal naar de oleochemie.
opwekking van energie. Door de toenemende interesse voor duurzame energie is de vraag de laatste jaren
“Onze producten dragen bij aan een fikse besparing op de uitstoot van CO2 en roet.”
vergisting. Ook deze produceert biogas. Om te zorgen dat al
Peter Bakker, eigenaar/directeur van Greenmills
We zijn ervan overtuigd dat Greenmills een steentje kan
deze bedrijven het milieu minimaal belasten, komt er ten slotte nog een waterzuiveringsinstallatie die dagelijks 1.000 m3 kan
Met Greenmills investeren we in een duurzaam gebruik
echter zo gegroeid, dat ook plantaardige en dierlijke
van oliën en vetten. Greenmills omvat straks al onze
oliën en vetten alsmede vetzuren door ons aan de
activiteiten die gericht zijn op het verwerken van rest-
energiesector worden geleverd. Al deze oliën en vetten
en bijstromen tot groene of duurzame energie. In juni is
dragen bij aan een fikse besparing van ongeveer 50
het tankerpark geheel operationeel, de faciliteiten voor
procent op de uitstoot van CO2 en roet in vergelijking
kijken er dan ook naar uit om op de nieuwe locatie aan de slag
de verwerking van gebruikte frituurvetten en -oliën
met fossiele brandstoffen.
te gaan.
verwerken.
bijdragen aan de duurzame ontwikkeling van de samenleving en
en swill zijn eind dit jaar gereed, en begin 2010 zal de biodieselunit zijn eerste productie leveren.
Breder concept Ons vertrouwen in het toekomstperspectief van
46
‘Voorbij de consument kijken’
duurzame ontwikkeling in casu duurzame energie is
De filosofie achter Greenmills is dat duurzame ontwikke-
zo groot, dat we ervoor gekozen hebben ons huidige
ling niet ophoudt bij het product dat je aan de consument
terrein in Lijnden eind 2009 te verruilen voor een nieuw
reststoffen is volgens het productschap MVO de meest duurzame
levert, maar dat je deze producten of wat daarvan over-
terrein van zo’n 10 hectare aan de westhaven van
manier om met grondstoffen en producten om te gaan. Gebruikte
blijft na gebruik door de consument nog eens goed bekijkt
Amsterdam. Dit nieuwe terrein, aan diep water om
frituurvetten en -oliën die niet meer geschikt zijn voor voeding of als
en er een nuttige toepassing voor zoekt. Immers, hoe meer
coasters en andere grote schepen te ontvangen, zal
component van mengvoeders, kunnen na reiniging een tweede leven
je hergebruikt, hoe kleiner de afvalstroom en hoe minder
grotendeels gericht zijn op het verwerken van bij- en
‘nieuwe’ grond- en hulpstoffen je nodig hebt. De keten
reststromen en het opwekken van energie. Er komt een
krijgen als bron van groene stroom. Hier vinden het streven naar een
houdt dus voor ons niet op bij de consument; onze activi-
smelterij voor gebruikte frituurvetten en -oliën en een
teiten beginnen daar pas.
RVS tankerpark van 100 tanks met een totale capaciteit
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
Het nuttig aanwenden van gebruikte oliën en vetten en andere
zo efficiënt mogelijke inzet van grond- en hulpstoffen en energie en het streven naar vermindering van afvalstoffen elkaar.
Duurzame ontwikkeling in de praktijk
47
Colofon Redactie: Productschap MVO, Jean-Philippe van der Zwaluw en Karlijn van Lierop Ontwerp en opmaak: Borren, Beusichem Drukwerk: Libertas, Bunnik