30e jaargang nr. 3 26 maart 2014
Toekomst Enige dagen terug haalde ik mijn kleindochter in Den Haag van de eerste groep basisschool. In de klas zaten alle kinderen keurig met hun jasje aan te wachten tot ouders, opa of oma hen kwamen ophalen. De grootte van de klas verwonderde mij. Pakweg 30 kinderen met één juffrouw. En dan was het nog niet eens de enige klas. Wat een kinderen. En ineens realiseerde ik me dat dit de toekomstige generatie is. Allemaal vrije kinderen van verschillende komaf. Allemaal aan het begin van een jarenlang leerproces. Over pakweg 20 tot 30 jaar zullen ze de plaatsen invullen van de mensen die nu werken, zullen ze beleid bepalen over zorg, onderwijs en ontwikkeling. Hoe gaat de wereld van deze nieuwe generatie eruitzien? Doen ze het net zoals wij nu. Of denken ze anders. Met verantwoordelijkheid voor elkaar, voor de natuur, deze wereld. Ik weet het niet. Eén ding wordt duidelijk. Er ligt voor ouders, opvoeders, beleidsmakers en wie dan ook een grote verantwoordelijkheid om die enthousiaste jeugd te vormen tot gedreven en integere wereldburgers. Daar hebben ze een enorme kluif aan. De redactie / Peter Huisman
“Wat goed dan als je leest over de projecten die ze in Westzaan op de scholen doen.”
De Schoolmeester: het hangende end gestreken Het nieuws dat de Schoolmeester een wiek kwijtraakte, waarbij veel schade ontstond, heeft ook in de krant gestaan. Zeer lang geleden, toen er nog honderden molens draaiden in de Zaanstreek, kwam een dergelijke ramp vaak voor. De wieken waren nog allemaal van hout, dus onderhevig aan houtrot en slijtage. De twee tegenoverstaande wieken vormen samen een roede of roed. Bij een
roedbreuk, waarbij een van beide ‘enden’ (Zaans voor wieken) nog is blijven hangen, is het zaak om ook het nog hangende end zo spoedig mogelijk te strijken, want het gevaar is groot dat ook deze naar beneden komt. Inmiddels is dit end gestreken en is de opening in de askop, waar normaal de roed doorheen steekt, goed zichtbaar. Helaas is van een van de wieken het hekwerk (‘hekkens’ in de Zaanstreek) zodanig beschadigd dat het vervangen zal moeten worden. Het vervangen van een molenroed met bijbehorende hekkens is geen sinecure. Het hekwerk is niet zomaar een recht stukje lattenwerk: Er zit omwille van de windvangst een zekere kromming, of zeeg, in. En om dat zo te krijgen moeten de gaten in de roed, waarin de hekkens worden vastgezet, zo worden gemaakt dat de latten
deze vorm gaan aannemen. En dat is vakwerk eerste klas. Want er komen bij het malen grote krachten op de hekkens en roeden te staan, dus alles moet goed sterk zijn. En de molenaar moet erin kunnen klimmen voor het spannen van de zeilen, maar ook als bij wakkerende wind de zeilen (deels of geheel) moeten worden verwijderd. Dat heet zwichten. Als het hekwerk geheel pas is gemaakt, wordt elk onderdeel genummerd en dan weer uit elkaar gehaald. En dan kan 'de kale stok' erin. Dat betekent dat de roede zonder hekkens in de askop kan worden gehesen. Ooit, toen men nog geen hijskranen had, gebeurde dat met zogenaamde kaapstandaards. Dan moest er een hele ploeg werkvolk geruime tijd in het gareel lopen om zulke zware, omvangrijke onderdelen naar boven te hijsen. Tegenwoordig doen we dit met een grote kraan, maar ook zo blijft het zeer nauwkeurig werk om zo’n grote roede in de askop te hijsen. En als dat gedaan is, begint de omvangrijke klus van het definitief aanbrengen van de hekkens in de roede. Dirk Molenaar
Rekenbattle op De Kroosduiker Voor de eerste keer doet De Kroosduiker mee aan de rekenbattle, die georganiseerd wordt door Zaan Primair. De voorrondes zijn op de deelnemende scholen, maar de halve finales en de finale worden gehouden op scholen waar ook publiek bij aanwezig kan zijn. De battle is voor leerlingen van groep 6, omdat in die groep nog niet uitgekristalliseerd is wie de sterkste rekenaars zijn. In de hogere groepen is dit beeld veel duidelijker en dat kan demotiverend werken. Door verschillende soorten sommen te gebruiken is de battle ook leuk voor kinderen die niet uitblinken in hoofdrekenen. Op vrijdag 21 februari waren de groepen 6 van de Kroosduiker klaar voor de voorrondes. De kinderen van de
locatie Zuid gingen naar de Noord, waar ze een eigen battlelokaal tot hun beschikking hadden. Omdat het de eerste keer was dat ze aan zo'n activiteit deelnamen, was het wel een beetje spannend. De kinderen namen plaats, kregen een klein whiteboardje met stift, en na een korte uitleg konden ze van start gaan. In totaal waren er vijf rondes. Een snelle ronde (3 sec./vraag), een verhaaltjessommenronde (30 sec./vraag), een
De winnaars van de rekenbattle Caspar Koekkoek en Lynn Zuidema.
snelle ronde (3 sec./vraag), een puzzelronde (60 sec./vraag) en weer een snelle ronde (3 sec./vraag). Na ronde 1 en 2 gingen de tien leerlingen met de hoogste score door naar ronde 3. Vervolg zie pagina 9 >>
1
s r e l e i w e e w T e Van Zaan &IETSEN