Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
4 DE PERSPECTIEVEN VOOR DE KOMENDE JAREN IN HET BRUSSELS GEWEST
1. DE VOORNEMENS VAN DE REGERING VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
DE DOELSTELLINGEN VAN HET PROGRAMMA VOOR DE INRICHTING VAN HET BOVENGRONDSE NET VOOR DE PERIODE 2006 - 2010 Na een periode van 15 jaar waarin we heel wat inrichtingen verwezen-
• alle zwarte punten die aangeduid werden op het net (er werden
lijkten maken we in de 2005 de balans van het ‘VICOM’-programma.
meer dan 250 punten beschreven), moeten bestudeerd, besproken en
Om de prestaties van de lijnen van het bovengronds net verder te ver-
opgelost worden;
beteren heeft de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
• dezelfde prestaties halen als de netten in de andere Europese steden
op 23 maart 2006 een nieuw programma goedgekeurd met de
(een vlotte doorgang waarbij alleen aan de haltes gestopt wordt ...);
volgende doelstellingen:
• de beleidsprioriteiten bepalen aan de hand van een kosten-batena-
• 90 % van het tramnet moet een eigen bedding krijgen of via
nalyse;
andere maatregelen een identieke snelheid en regelmaat halen (ter
• projecten uitvoeren die een voorbeeld vormen inzake stedelijke
herinnering: eind 2005 was 63% van het tramnet beschermd);
integratie;
• 40 % van het busnet moet een eigen bedding krijgen of via
• alle beschikbare wettelijke middelen gebruiken om de toekennings-
andere maatregelen een identieke snelheid en regelmaat halen (ter
termijnen voor de vergunningen te doen naleven.
herinnering: eind 2005 was 9% van het busnet beschermd); • een algemene reissnelheid hoger dan:
Het beheerscontract 2007-2011 vermeldt eveneens een hele reeks be-
- 20 km/u voor alle prioritaire bovengrondse lijnen die
langrijke opties vermeld voor de verbetering van de reissnelheid en de
beschreven worden in het ‘Vicom’ plan 2006-2010;
regelmaat. Zo werd in het eerste semester van 2007 ook de structuur
- 18 km/u voor de andere lijnen;
van de Gewestelijk Administratie aangepast om te beantwoorden aan
- de gemiddelde snelheid moet 12 km/u bedragen;
de objectieven van het nieuwe ‘Vicom’-programma.
55
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 55
4/10/07 11:53:01
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
EEN ACTIEPROGRAMMA DAT STEUNT OP 10 BELANGRIJKE ACTIES
• Actie 6: de mobilisatie van de gemeenten
Om de vastgelegde objectieven te bereiken, werden 10 belangrijke acties beschreven:
- met elke gemeente een actieplan opstellen op basis van de lijst van de 250 zwarte punten en dit actieplan regelmatig
• Actie 1: een nieuw concept zoeken
evalueren;
‘Vicom’ staat voor ‘vitesse commerciale’ (commerciële of reissnel-
- een constructieve dialoog voortzetten;
heid) en is niet geschikt voor de communicatie met het grote
- erop toezien dat de ascontracten positieve gevolgen heb-
publiek want het begrip ‘snelheid’ is niet bepaald van toepassing op
ben voor de gemeenten en dat de gemeenten beloond wor-
de verplaatsingen in de stad en het woord ‘commercieel’ is in strijd
den voor de acties die zij ondernemen ten gunste van het
met de term ‘openbare dienstverlening’.
openbaar vervoer;
Daarom werd een nieuwe naam bedacht voor de performante lijnen van het bovengrondse net, namelijk CHRONO.
• Actie 7: beter communiceren met de klanten van de MIVB, door
Op termijn wil de MIVB zoveel mogelijk lijnen voorzien van
ze te informeren over de uitdagingen en de gevolgen
het CHRONO-label, wat de optimale dekking van het Gewest
van de nieuwe projecten
mogelijk maakt. • Actie 8: nieuwe participatieve praktijken ontwikkelen • Actie 2: reorganisatie van de studiemiddelen • Actie 9: de MIVB op alle niveaus mobiliseren
Het Gewestelijk Bestuur (BUV) stelt een herinrichtingsplan op dat als basis dient voor:
• Actie 10: institutionele maatregelen nemen
- de inrichtingen van de gewestelijke wegen door een cel van het BUV – in samenwerking met de MIVB;
- een overlegmechanisme tussen het Gewest, de politiezones,
- de inrichtingen van de gemeentelijke wegen door een vers-
de Gemeenten en de MIVB oprichten voor het concretiseren
terkte cel van de MIVB.
van performante assen;
Deze twee cellen kunnen hulp krijgen van deskundigen.
- elk Gemeentelijk Mobiliteitsplan (GMP) weigeren waarin de maatregelen ‘performante assen’ voor de MIVB die werden
• Actie 3: de actoren en partners informeren en opleiden
goedgekeurd door het Gewest, niet voorkomen (verlies van de gewestelijke subsidie);
• Actie 4: de uitvoeringsmiddelen versterken
- de MIVB-teams die boetes mogen uitschrijven uitbreiden; - bij voorrang de gewestelijke middelen aanwenden op het
• Actie 5: de budgetten optimaliseren
grondgebied van de gemeenten die deelnemen aan de
Vanaf 2007 valt het volledige budget onder de controle van de
dynamiek ‘ascontracten’ en een beleid voeren dat overeens-
‘VICOM’-coördinator. Hiervoor wordt samengewerkt met de MIVB.
temt met de gewestelijke mobiliteitsdoelstellingen; - ‘Beliris’-projecten lanceren, die onderworpen zijn aan de overlegregeling van het Gewest (coördinatie BROH – BUV – FODMV).
EEN BELEID VAN CONTRACTUALISERING MET DE PARTNERS VAN DE MIVB Interventies in het kader van ascontracten
Contracten met de gemeenten
Het ascontract werd geïntroduceerd in het GewOP en bevordert de coör-
Alle zwarte punten worden openlijk besproken met elke betrokken ge-
dinatie van het openbaar beleid op een bepaalde as. Het ascontract moet
meente. De MIVB zal elke gemeente voorstellen een samenwerkingsove-
zorgen voor een betere regelmaat en rittijd van het openbaar vervoer.
reenkomst te ondertekenen om deze zwarte punten op te lossen.
De gemeenten die zich inschrijven in deze contractuele logica, krijgen voorrang bij de toekenning van de financiële middelen van het Gewest. Alle ascontracten worden elk jaar geëvalueerd om na te gaan hoe de rittijd van bussen en trams evolueert.
56
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 56
4/10/07 11:53:02
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
HET ACTIEPLAN 2006 – 2010 • voorrang op de stukken met ‘zwarte punten’:
In het ‘Vicom’-programma 2006 - 2010 plannen we de volgende acties:
- Charleroisesteenweg; • absolute voorrang voor de acties op de volgende assen (de lijn-
- De Fiennesstraat;
nummers stemmen overeen met het toekomstige tram – busplan
- As Gallait-Liedts;
2007-2008):
• de behandeling van de zwarte punten in het hele Gewest.
- Middenring (trams 23, 24 en 25); - Louizalaan - Vorstlaan (trams 93 en 94);
De zwarte punten die we moeten oplossen omvatten heel wat
- Noord-Zuidas (trams 3 en 4);
assen en plekken die we moeten herinrichten in samenspraak met
- buslijnen 38, 49, 54, 63, 64, 71, 88 en 95;
de gemeenten.
Het actieprogramma 2006-2010 voor de verbetering van de werking van het bovengrondse MIVB-net (goedgekeurd door de Gewestregering op 23 maart 2006)
prioritaire assen op het bovengronds net van de MIVB ‘zwarte punten’ waarvoor een oplossing moet komen Bron: MIVB
57
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 57
4/10/07 11:53:04
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
Acties die we samen met de gemeenten moeten uitvoeren voor een betere werking van het bovengrondse MIVB-net (noordwestelijke sector van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest)
De kaart werd opgesteld door Cooparch-R.U.
De assen in een kleur zijn het onderwerp van een actie van het Gewest en de MIVB, in samenspraak met de gemeenten.
58
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 58
4/10/07 11:53:13
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
Acties die we samen met de gemeenten moeten uitvoeren voor een betere werking van het bovengrondse MIVB-net (noordoostelijke sector van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest)
De kaart werd opgesteld door Cooparch-R.U.
De assen in een kleur zijn het onderwerp van een actie van het Gewest en de MIVB, in samenspraak met de gemeenten.
59
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 59
4/10/07 11:53:21
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
Acties die we samen met de gemeenten moeten uitvoeren voor een betere werking van het bovengrondse MIVB-net (zuidwestelijke sector van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest)
De kaart werd opgesteld door Cooparch-R.U.
De assen in een kleur zijn het onderwerp van een actie van het Gewest en de MIVB, in samenspraak met de gemeenten.
60
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 60
4/10/07 11:53:30
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
Acties die we samen met de gemeenten moeten uitvoeren voor een betere werking van het bovengrondse MIVB-net (zuidoostelijke sector van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest)
De kaart werd opgesteld door Cooparch-R.U.
De assen in een kleur zijn het onderwerp van een actie van het Gewest en de MIVB, in samenspraak met de gemeenten.
61
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 61
4/10/07 11:53:38
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
2. DE PERSPECTIEVEN VOOR DE EVOLUTIE VAN HET MIVB-NET HET AANBOD VAN EEN GEOPTIMALISEERD BOVENGRONDS NET
Om in te spelen op de stijgende vraag en de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren, breidt de MIVB zijn vervoersaanbod uit door een hertekening van het net tegen 2007, 2008 en 2009: • in 2009 biedt het nieuwe metronet onder andere dankzij de nieuwe ‘boa’-stellen 47 % extra plaatsen/km in vergelijking met 2005; • de capaciteit van de tram- en busnetten gaat eveneens stijgen door de ingebruikname van voertuigen met meer capaciteit.
Het neteffect betekent: • korte wachttijden aan de haltes;
De kans bestaat dat dit aanbod niet voldoende zal zijn want het gaat
• goede aansluitingen;
vooral om de metrolijnen en bovengrondse lijnen die volledig of bijna
• de betrouwbaarheid van de dienstverlening van alle lijnen.
volledig op eigen beddingen rijden. De verkeerssituatie van de tramen buslijnen die niet afgeschermd zijn van de opstoppingen van het
Zo kan de klant zeker zijn dat hij binnen een gekende en betrouwbare
autoverkeer kan nog verslechteren. Deze lijnen zullen dus niet kunnen
tijd aankomt op zijn bestemming op het grondgebied van Brussel, alsof
beantwoorden aan de verwachtingen van de klanten van de MIVB. De
hij de metro zou nemen in Parijs of Berlijn of de tram in Straatsburg
garantie van het ‘neteffect’ is dus uiterst belangrijk.
of Zürich. Voor de meeste bovengrondse lijnen is deze doelstelling nog niet bereikt. In vergelijking met het aantal reizigers dat we in de huidige omstandigheden vervoeren, zou het bovengrondse MIVB-net dus een bijdrage kunnen leveren aan de aanzienlijke stijging van het aantal reizigers per dag zonder dat daar grote werkzaamheden aan de infrastructuur voor nodig zijn. Op die manier beperken we de behoefte aan parkeerplaatsen en verminderen we het sluipverkeer doorheen woonwijken.
Source: STIB
Een nieuw ‘boa’ treinstel van de Brusselse metro
62
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 62
4/10/07 11:53:42
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
Voorbeelden van capaciteiten met de nieuwe trams en bussen van de MIVB Voertuigen: • gelede bussen (Evobus):
101 plaatsen
• tram 3000:
178 plaatsen
• tram 4000:
258 plaatsen
Op een lijn die geëxploiteerd wordt met gelede bussen: • met een frequentie van 6 minuten:
1010 reizigers / uur / richting
• met een frequentie van 5 minuten:
1210 reizigers / uur / richting
• met een frequentie van 4 minuten:
1510 reizigers / uur / richting
Op een lijn die geëxploiteerd wordt met een tram 3000: • met een frequentie van 6 minuten:
1780 reizigers / uur / richting
• met een frequentie van 5 minuten:
2130 reizigers / uur / richting
• met een frequentie van 4 minuten:
2670 reizigers / uur / richting
Op een lijn die geëxploiteerd wordt met een tram 4000: • met een frequentie van 6 minuten:
2580 reizigers / uur / richting
• met een frequentie van 5 minuten:
3090 reizigers / uur / richting
• met een frequentie van 6 minuten:
3870 reizigers / uur / richting
Een lijn die geëxploiteerd wordt door trams 4000 met een doorgangsfrequentie van 3 minuten kan potentieel 5160 reizigers per uur en per richting vervoeren.
Een nieuwe ‘tram 4000’ Bron: MIVB
63
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 63
4/10/07 11:53:44
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
Een nieuwe gelede bus Bron: MIVB
64
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 64
4/10/07 11:53:47
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
EEN AMBITIE DIE OVEREENSTEMT MET DE UITDAGING: EEN BOVENGRONDS NET MET EEN HOOG NIVEAU VAN SERVICE Geleidelijk aan moet het hele Gewest gedekt worden door een net
De meeste tramlijnen zullen hoofdlijnen met een grote capaciteit
met een hoog niveau van service: de CHRONO-lijnen. Dit net moet
zijn die het serviceniveau van een ‘light-metro’ bieden omdat ze perfect
bestaan uit:
geïntegreerd zijn in de bediende stedelijke omgeving. De hoofdlijnen
• aantrekkelijke radiale (die uitwaaieren vanuit het stadscentrum)
van de bus zullen aan de criteria van de ‘BHNS’ beantwoorden, namelijk de ‘bus met hoog niveau van service’.
of transversale (die de wijken onderling verbinden zonder via het centrum te passeren) hoofdlijnen met een grote capaciteit • performante radiale of transversale secundaire lijnen om de minder
De tramlijnen met een grote capaciteit en de ‘BHNS’-lijnen moe-
dichtbewoonde wijken te bedienen en optimale aansluitingen op de
ten een aanvulling vormen op het metronet. De MIVB-klanten
metro te garanderen.
zullen de lijnen kunnen gebruiken als een echte ‘metrotram’ en ‘metrobus’ in Brussel.
De ‘secundaire’ lijnen zijn secundair omdat hun klantenpotentieel lager ligt, maar ze moeten dezelfde betrouwbaarheid en rijsnelheid bieden
Ze zullen het skelet vormen van het toekomstige bovengrondse net
als de hoofdlijnen waarop zij een aanvulling vormen.
van de MIVB.
Het concept ‘BHNS’ Definitie van het concept
De uitvoering van het concept
De ‘Bus met Hoog Niveau van Service’ (BHNS) is – zoals de naam al
De invoering van een ‘BHNS’-as omvat:
zegt – niet specifiek gericht op snelheid maar eerder op de kwaliteit
- de integratie van de infrastructuur. Dit houdt over het algemeen een heraanleg van de weg van gevel tot gevel in,
van de dienstverlening aan de klanten.
wat enorm veel kost, maar een meerwaarde geeft aan de openbare ruimte;
Dit concept wil de structurerende lijnen van het bovengrondse openbaar vervoer, ontwikkelen via een coherente aanpak van de
- moderne voertuigen, aangepast op het gebied van com-
inrichting van de infrastructuur, de haltes, het rollend materieel
fort, veiligheid en exploitatie;
en de exploitatie. Het begrip ‘dienstverlening aan de klant’ is het
- een performante exploitatie (frequentie, rittijd, afstand tus-
belangrijkste objectief van dit concept.
sen de haltes, ...); - een optimale dienstverlening voor de klant (comfort, ma-
De reflectie over het ‘BHNS’ gebeurt onder leiding van het CERTU
terieel voor de biljettiek en informatie in ‘real time’, ...).
(Centre d’études sur les réseaux, les transports, l’urbanisme et les Een algemeen concept gericht op de klant
constructions publiques) en steunt op de goede praktijken in het buitenland en de verschillende experimenten met de netten van het
Om een succes te maken van het concept moet de klant de ‘BHNS’
stedelijk openbaar vervoer in Frankrijk.
duidelijk kunnen herkennen. De klant moet een ‘BHNS’-lijn heel snel kunnen herkennen op het plan van het net. Hij moet ook duide-
Heel wat van deze netten hebben de afgelopen twintig jaar gewe-
lijk weten aan welke service hij zich kan verwachten op deze lijnen.
rkt aan de heropleving van de tram en aan de herintegratie van de tram in het stedelijke landschap van grote steden als Parijs, Rouen
Het ‘BHNS’-net en het tramnet zijn complementair
en Nantes.
De ‘BHNS’ mag niet concurreren met de tram. Hun technische kenHet concept van het ‘BHNS’ bestaat eruit alle goede eigenschappen
merken en hun capaciteit zijn heel verschillend en ze gebruiken niet
van de tram toe te passen op de bus.
dezelfde lokale structuren. De ‘BHNS’ en de ‘tram’ zijn dus geen concurrenten maar zijn duidelijk complementair.
65
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 65
4/10/07 11:53:47
Printed by STIB-MIVB
Printed by STIB-MIVB
66
06.8033.4-Perspectiv-NLDEF.indd 66
4/10/07 11:53:51